📜

၁၂။ ဈာနဝိဘင်္ဂေါ

၁။ သုတ္တန္တဘာဇနီယံ

မာတိကာဝဏ္ဏနာ

၅၀၈။ ဈာနဿ ပုဗ္ဗဘာဂကရဏီယသမ္ပဒါ ပါတိမောက္ခသံဝရာဒိ။ အသုဘာနုဿတိယော လောကုတ္တရဇ္ဈာနာနိ စ ဣတော ဗဟိဒ္ဓါ နတ္ထီတိ သဗ္ဗပ္ပကာရ-ဂ္ဂဟဏံ ကရောတိ၊ သုညာ ပရပ္ပဝါဒါ သမဏေဘီတိ (မ။ နိ။ ၁။၁၃၉၊ အ။ နိ။ ၄။၂၄၁) ဝစနေန သမဏဘာဝကရပုဗ္ဗဘာဂကရဏီယသမ္ပဒါသမ္ပန္နဿပိ အဘာဝံ ဒဿေတိ။ သိက္ခာပဒေသု နာမကာယာဒိဝသေန ဝုတ္တေသု ဝစနာနတိက္ကမဝသေန သိက္ခိတဗ္ဗေသု၊ အဝီတိက္ကမနဝိရတိစေတနာသင်္ခါတေသု ဝါ သိက္ခာကောဋ္ဌာသေသု ပရိပူရဏဝသေန သိက္ခိတဗ္ဗေသု သာ သာ ဘိက္ခုသိက္ခာဒိကာ သိက္ခာပဒေကဒေသဘူတာ သိက္ခိတဗ္ဗာတိ အာဟ ‘‘သိက္ခာပဒေသူတိ ဣဒမဿ သိက္ခိတဗ္ဗဓမ္မပရိဒီပန’’န္တိ။

သန္တောသာဒိဝသေန ဣတရီတရသန္တောသံ၊ တဿ စ ဝဏ္ဏဝါဒိတံ၊ အလဒ္ဓါ စ အပရိတဿနံ၊ လဒ္ဓါ စ အဂဓိတပရိဘောဂန္တိ ဧတေ ဂုဏေ ဒဿေတိ။ ဈာနဘာဝနာယ ကာရကောတိ ပရိဒီပနံ ကာရကဘာဝပရိဒီပနံ။ အရညန္တိအာဒိနာ သေနာသနဿ ပဘေဒံ၊ အပ္ပသဒ္ဒန္တိအာဒိနာ နိရာဒီနဝတံ၊ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပန္တိ အာနိသံသံ ဒီပေတီတိ အာဟ ‘‘သေနာသနပ္ပဘေဒေ…ပေ… ပရိဒီပန’’န္တိ။

မာတိကာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၅၀၉။ ကမ္မတ္ထေဟိ ဒိဋ္ဌိ-သဒ္ဒါဒီဟိ သာသနံ ဝုတ္တန္တိ ‘‘ဒိဋ္ဌတ္တာ ဒိဋ္ဌီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သဘာဝဋ္ဌေနာတိ အဝိပရီတဋ္ဌေန။ သိက္ခိယမာနော ကာယာဒီနိ ဝိနေတိ၊ န အညထာတိ အာဟ ‘‘သိက္ခိတဗ္ဗဋ္ဌေန ဝိနယော’’တိ၊ ဝိနယော ဝါ သိက္ခိတဗ္ဗာနိ သိက္ခာပဒါနိ၊ ခန္ဓတ္တယံ သိက္ခိတဗ္ဗန္တိ ဝိနယော ဝိယာတိ ဝိနယောတိ ဒဿေတိ။ သတ္ထု အနုသာသနဒါနဘူတံ သိက္ခတ္တယန္တိ အာဟ ‘‘အနုသိဋ္ဌိဒါနဝသေနာ’’တိ။

သမ္မာဒိဋ္ဌိပစ္စယတ္တာတိ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ ပစ္စယတ္တာ။ တိဿော ဟိ သိက္ခာ သိက္ခန္တဿ သမ္မာဒိဋ္ဌိ ပရိပူရတီတိ။ ‘‘တသ္မာတိဟ တွံ ဘိက္ခု အာဒိမေဝ ဝိသောဓေဟိ ကုသလေသု ဓမ္မေသု၊ ကော စာဒိ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ? သီလဉ္စ သုဝိသုဒ္ဓံ ဒိဋ္ဌိ စ ဥဇုကာ’’တိ (သံ။ နိ။ ၅။၃၆၉) ဝစနတော သမ္မာဒိဋ္ဌိပုဗ္ဗင်္ဂမံ သိက္ခတ္တယံ။ ဧတသ္မိဉ္စ အတ္ထဒွယေ ဖလကာရဏောပစာရေဟိ သိက္ခတ္တယံ ‘‘ဒိဋ္ဌီ’’တိ ဝုတ္တံ၊ ကုသလဓမ္မေဟိ ဝါ အတ္တနော ဧကဒေသဘူတေဟီတိ အဓိပ္ပာယော။ ဘဂဝတော ဝိနယနကိရိယတ္တာ ဝိနယော သိက္ခတ္တယံ၊ တံ ပန ဝိနယနံ ဓမ္မေနေဝ အဝိသမသဘာဝေန၊ ဒေသနာဓမ္မေန ဝါ ပဝတ္တံ၊ န ဒဏ္ဍာဒိနာတိ ‘‘ဓမ္မဝိနယော’’တိ ဝုတ္တံ။

အနဝဇ္ဇဓမ္မတ္ထန္တိ ပရမာနဝဇ္ဇနိဗ္ဗာနတ္ထံ၊ အကုပ္ပစေတောဝိမုတ္တိအတ္ထံ ဝါ။ ဓမ္မေသု အဘိညေယျာဒီသု အဘိဇာနနာဒိကာရဏံ သိက္ခတ္တယန္တိ တံ ‘‘ဓမ္မဝိနယော’’တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဣမိဿာ ဣမသ္မိ’’န္တိ ပုနပ္ပုနံ ဝုစ္စမာနံ နိယမကရဏံ ဟောတိ၊ ဧဝ-သဒ္ဒလောပေါ ဝါ ကတောတိ အဓိပ္ပာယေနာဟ ‘‘နိယမော ကတော’’တိ။

၅၁၀။ ဘိက္ခုကောတိ အနညတ္ထေန က-ကာရေန ပဒံ ဝဍ္ဎိတန္တိ ‘‘ဘိက္ခနဓမ္မတာယာ’’တိ အတ္ထမာဟ။ ဘိက္ခကောတိ ပန ပါဌေ ဘိက္ခတီတိ ဘိက္ခကောတိ အတ္ထော။ ဇလ္လိကံ ရဇမိဿံ မလံ၊ အမိဿံ မလမေဝ။ ဘိန္နပဋဓရောတိ နိဗ္ဗစနံ ဘိန္နပဋဓရေ ဘိက္ခု-သဒ္ဒဿ နိရုဠှတ္တာ ဝုတ္တံ။

ယဿ ဘာဝေတဗ္ဗော ပဟာတဗ္ဗော စ ဩဓိ အဝသိဋ္ဌော အတ္ထိ၊ သော ဩဓိသော၊ အရဟာ ပန တဒဘာဝါ ဩဓိရဟိတောတိ ‘‘အနောဓိသော ကိလေသာနံ ပဟာနာ ဘိက္ခူ’’တိ ဝုတ္တော။ ဩဓိ-သဒ္ဒေါ ဝါ ဧကဒေသေ နိရုဠှောတိ သဗ္ဗမဂ္ဂါ သဗ္ဗကိလေသာ စ အရဟတာ ဘာဝိတာ ပဟီနာ စ ‘‘ဩဓီ’’တိ န ဝုစ္စန္တိ။ ပဟာနာတိ ဣဒဉ္စ နိဗ္ဗစနံ ဘေဒနပရိယာယဝသေန ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

သေက္ခောတိအာဒိနာ ဘိက္ခု-သဒ္ဒေန ဝုစ္စမာနံ အတ္ထံ ဂုဏဝသေန ဒဿေတိ၊ ဟေဋ္ဌာ ပန ‘‘သမညာယ ပဋိညာယာ’’တိ ပညာယနဝသေန၊ ‘‘ဘိက္ခတီ’’တိအာဒိနာ နိဗ္ဗစနဝသေန ဒဿိတော။

သေက္ခော ဘိက္ခူတိ သတ္တ သေက္ခာ ကထိတာ၊ ဘိန္နတ္တာ ပါပကာနံ…ပေ… ဘိက္ခူတိ ခီဏာသဝေါဝ ကထိတောတိ ဣဒံ ဒွယံ ‘‘သေက္ခောတိ ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကေန သဒ္ဓိံ သတ္တ အရိယာ၊ ဘိန္နတ္တာတိ ဣမိနာ ပန စတ္တာရော ဖလဋ္ဌာ’’တိ ဣမိနာ ဒွယေန န သမေတိ၊ တဒိဒံ နိပ္ပရိယာယဒဿနံ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ‘‘သေသဋ္ဌာနေသု ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကာဒယော ကထိတာ’’တိ ဝုတ္တံ၊ နနု ပဋိညာယ ဘိက္ခုသီလောပိ ဝုတ္တောတိ? ဝုတ္တော၊ န ပန ဣဓာဓိပ္ပေတော သဗ္ဗပ္ပကာရဇ္ဈာနနိဗ္ဗတ္တကဿ အဓိပ္ပေတတ္တာ။

ဘဂဝတော ဝစနံ ဥပသမ္ပဒါကမ္မကရဏဿ ကာရဏတ္တာ ဌာနံ၊ တဒနုရူပံ ဌာနာရဟံ၊ အနူနဉတ္တိအနုဿာဝနံ ဥပ္ပဋိပါဋိယာ စ အဝုတ္တန္တိ အတ္ထော။

၅၁၁။ နိပ္ပရိယာယတော သီလံ သမာဒါနဝိရတိအဝီတိက္ကမနဝိရတိဘာဝတောတိ အဓိပ္ပာယော။ အနဘိဇ္ဈာဒီနိ သန္ဓာယ စေတသိကသီလဿ ပရိယာယသီလတာ ဝုတ္တာ။ နဂရဝဍ္ဎကီ ဝတ္ထုဝိဇ္ဇာစရိယောတိ ဝဒန္တိ။ စတုဗ္ဗိဓော အာဟာရော အသိတာဒီနိ၊ ဘက္ခိတဗ္ဗဘုဉ္ဇိတဗ္ဗလေဟိတဗ္ဗစုဗိတဗ္ဗာနိ ဝါ။

ပါတိမောက္ခသံဝရေန ဥပေတော ပိဟိတိန္ဒြိယော ဟောတိ တိဏ္ဏံ သုစရိတာနံ ဣန္ဒြိယသံဝရာဟာရတ္တာ၊ ပါတိမောက္ခသံဝရော ဝါ ဣန္ဒြိယသံဝရဿ ဥပနိဿယော ဟောတိ။ ဣတိ ပါတိမောက္ခသံဝရေန ပိဟိတိန္ဒြိယော ‘‘ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော’’တိ ဝုတ္တော။ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ‘‘သံဝုတော’’တိ ဧတဿ ပိဟိတိန္ဒြိယောတိ အတ္ထမာဟ။ ပါတိမောက္ခေန စ သံဝရေန စာတိ ဣဒံ ပါတိမောက္ခတော အညံ သီလံ ကာယိကအဝီတိက္ကမာဒိဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတန္တိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဒုတိယော ပနတ္ထော ဒွိန္နမ္ပိ ဧကတ္ထတံ သန္ဓာယ ဝုတ္တော။

၅၁၃။ သဗ္ဗမ္ပိဒုဿီလျန္တိ ဣမိနာ အဘိဇ္ဈာဒယော စ ဂဟိတာတိ သန္ဓာယာဟ ‘‘မနသာပိ အာစရတိ ဧဝ၊ တသ္မာ တံ ဒဿေတု’’န္တိ။ တတ္ထာတိ ကာယိကဝီတိက္ကမာဒိဝသေန ဝုတ္တေသု အနာစာရေသု။ ဂရုဘဏ္ဍဝိဿဇ္ဇနမာပဇ္ဇတီတိ ထုလ္လစ္စယံ အာပဇ္ဇတီတိ အတ္ထော။

အရောပိမောတိ သင်္ဃိကဘူမိယံ ဥဋ္ဌိတော ဝုတ္တော။ ဖာတိကမ္မန္တိ ဂရုဘဏ္ဍန္တရဘူတံ ကမ္မံ။ ဒဏ္ဍကမ္မန္တိ ယထာဝုတ္တံ ဟတ္ထကမ္မမာဟ။ သိနာယန္တိ ဧတေနာတိ သိနာနံ၊ စုဏ္ဏာဒိ။

သစ္စာလီကေန ပိယဝါဒီ ‘‘စာဋူ’’တိ ဝုစ္စတိ၊ စာဋုံ အတ္တာနံ ဣစ္ဆတီတိ စာဋုကာမော၊ တဿ ဘာဝေါ စာဋုကမျတာ။ မုဂ္ဂသူပဿ အပ္ပဝိသနဋ္ဌာနံ နာမ နတ္ထိ သဗ္ဗာဟာရေဟိ အဝိရုဒ္ဓတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ ပရိဘဋတိ ဓာရေတိ၊ ပေါသေတိ ဝါတိ ပရိဘဋော၊ အထ ဝါ ပရိဝါရဘူတော ဘဋော သေဝကော ပရိဘဋော။

ဘဏ္ဍာဂါရိကကမ္မံ ဂိဟီနံ ကရိယမာနံ ဝုတ္တံ။ ပိဏ္ဍတ္ထံ ပဋိပိဏ္ဍဒါနံ၊ ပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပဋိပိဏ္ဍဂ္ဂဟဏံ ဝါ ပိဏ္ဍပဋိပိဏ္ဍံ။ သင်္ဃဘောဂစေတိယဘောဂါနံ အယောနိသော ဝိစာရဏံ သင်္ဃုပ္ပာဒစေတိယုပ္ပာဒပဋ္ဌပနံ၊ အတ္တနော သန္တကေ ဝိယ ပဋိပဇ္ဇနန္တိ ကေစိ။

၅၁၄။ ဂါဝေါ စရန္တိ ဧတ္ထာတိ ဂေါစရော၊ ဂေါစရော ဝိယာတိ ဂေါစရော၊ အဘိဏှံ စရိတဗ္ဗဋ္ဌာနံ။ ဂါဝေါ ဝါ စက္ခာဒီနိ ဣန္ဒြိယာနိ၊ တေဟိ စရိတဗ္ဗဋ္ဌာနံ ဂေါစရော။ အယုတ္တော ဂေါစရော အဂေါစရောတိ တဒညော ယုတ္တော ‘‘ဂေါစရော’’တိ ဝုတ္တော။

ဝါ-သဒ္ဒေါ ဝိဓုနနတ္ထောပိ ဟောတီတိ ကတွာ အာဟ ‘‘ဝိနိဒ္ဓုတကိဗ္ဗိသာနိ ဝါ’’တိ။

၅၁၅။ အဝရာ ပစ္ဆိမာ မတ္တာ ဧတေသန္တိ ဩရမတ္တကာနိ။ သံယမကရဏီယာနီတိ ကာယဝါစာသံယမမတ္တေန ကတ္တဗ္ဗပဋိကမ္မာနိ၊ ဝိက္ခိပိတဗ္ဗာနိ ဝါ။ ‘‘ပုန န ဧဝံ ကရောမီ’’တိ စိတ္တေန သံဝရမတ္တေန၊ ဣန္ဒြိယသံဝရေနေဝ ဝါ ကရဏီယာနိ သံဝရကရဏီယာနိ။ ဒိဝိဝိဟာရဇနပဒဝါသီ ဒိဝိဝိဟာရဝါသီ။ မနဿ အဓိဋ္ဌာနမေဝ အဓိဋ္ဌာနာဝိကမ္မံ။ ဒေသနာ ဣဓ ‘‘ဝုဋ္ဌာနာဝိကမ္မ’’န္တိ အဓိပ္ပေတာ။ တတ္ထ ‘‘စိတ္တုပ္ပာဒကရဏီယာနိ မနသိကာရပဋိဗဒ္ဓါနီ’’တိ ဝစနတော ပါတိမောက္ခသံဝရဝိသုဒ္ဓတ္ထံ အနတိက္ကမနီယာနိ အနာပတ္တိဂမနီယာနိ ဝဇ္ဇာနိ ဝုတ္တာနီတိ အာစရိယဿ အဓိပ္ပာယော။ စတုဗ္ဗိဓဿာတိ အတ္တာနုဝါဒပရာနုဝါဒဒဏ္ဍဒုဂ္ဂတိဘယဿ။

၅၁၆။ ‘‘ဣဓ ဘိက္ခူ’’တိ ဘိက္ခု ဧဝ အဓိပ္ပေတောတိ သန္ဓာယ ‘‘သေသသိက္ခာ ပန အတ္ထုဒ္ဓါရဝသေန သိက္ခာ-သဒ္ဒဿ အတ္ထဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တာ’’တိ အာဟ။ ဘိက္ခုဂ္ဂဟဏံ ပန အဂ္ဂပရိသာမုခေန သဗ္ဗဇ္ဈာနနိဗ္ဗတ္တကာနံ စတုန္နမ္ပိ ပရိသာနံ ဒဿနတ္ထံ ကတံ။ ဂုဏတော ဝါ ဘိက္ခု အဓိပ္ပေတောတိ သဗ္ဗာပိ သိက္ခာ ဣဓာဓိပ္ပေတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ သဗ္ဗေန သိက္ခာသမာဒါနေနာတိ ဧတ္ထ ယေန သမာဒါနေန သဗ္ဗာပိ သိက္ခာ သမာဒိန္နာ ဟောန္တိ၊ တံ ဧကမ္ပိ သဗ္ဗသမာဒါနကိစ္စကရတ္တာ သဗ္ဗသမာဒါနံ နာမ ဟောတိ၊ အနေကေသု ပန ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။ သဗ္ဗေန သိက္ခိတဗ္ဗာကာရေနာတိ အဝီတိက္ကမဒေသနာဝုဋ္ဌာနဝတ္တစရဏာဒိအာကာရေန။ ဝီတိက္ကမနဝသေန သေသဿပိ နိဿေသတာကရဏံ သန္ဓာယ ‘‘ဘိန္နဿပီ’’တိအာဒိမာဟ။

၅၁၉။ အာဝရဏီယေဟိ စိတ္တပရိသောဓနဘာဝနာ ဇာဂရိယာနုယောဂေါတိ ကတွာ အာဟ ‘‘ဘာဝန’’န္တိ။ သုပ္ပပရိဂ္ဂါဟကန္တိ ‘‘သုပ္ပပရိဂ္ဂါဟကံ နာမ ဣဒံ ဣတော ပုဗ္ဗေ ဣတော ပရဉ္စ နတ္ထိ၊ အယမေတဿ ပစ္စယော’’တိအာဒိနာ ပရိဂ္ဂါဟကံ။

၅၂၀-၅၂၁။ ယုတ္တောတိ အာရမ္ဘမာနော။ သာတစ္စံ နေပက္ကဉ္စ ပဝတ္တယမာနော ဇာဂရိယာနုယောဂံ အနုယုတ္တော ဟောတီတိ သမ္ဗန္ဓံ ဒဿေတိ။

၅၂၂။ လောကိယာယပိ…ပေ… အာဟာတိ ဣဒံ ဝိပဿနာဘာဝနာယ သတိပဋ္ဌာနာဒယော ဧကသ္မိံ အာရမ္မဏေ သဟ နပ္ပဝတ္တန္တိ၊ ပဝတ္တမာနာနိပိ ဣန္ဒြိယဗလာနိ ဗောဇ္ဈင်္ဂေသွေဝ အန္တောဂဓာနိ ဟောန္တိ။ ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဂ္ဂဟဏေန ဟိ တဒုပနိဿယဘူတံ သဒ္ဓိန္ဒြိယံ သဒ္ဓါဗလဉ္စ ဂဟိတမေဝ ဟောတိ ‘‘သဒ္ဓူပနိသံ ပါမောဇ္ဇ’’န္တိ (သံ။ နိ။ ၂။၂၃) ဝုတ္တတ္တာ။ မဂ္ဂင်္ဂါနိ ပဉ္စေဝ ဝိပဿနာက္ခဏေ ပဝတ္တန္တီတိ ဣမမတ္ထံ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၅၂၃။ သမန္တတော၊ သမ္မာ၊ သမံ ဝါ သာတ္ထကာဒိပဇာနနံ သမ္ပဇာနံ၊ တဒေဝ သမ္ပဇညံ။ တေနာတိ သတိသမ္ပယုတ္တတ္တာ ဧဝ ဥဒ္ဒေသေ အဝုတ္တာပိ သတိ နိဒ္ဒေသေ ‘‘သတော’’တိ ဣမိနာ ဝုတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။

သာတ္ထကာနံ အဘိက္ကမာဒီနံ သမ္ပဇာနနံ သာတ္ထကသမ္ပဇညံ။ ဧဝံ သပ္ပာယသမ္ပဇညံ။ အဘိက္ကမာဒီသု ပန ဘိက္ခာစာရဂေါစရေ အညတ္ထာပိ စ ပဝတ္တေသု အဝိဇဟိတေ ကမ္မဋ္ဌာနသင်္ခါတေ ဂေါစရေ သမ္ပဇညံ ဂေါစရသမ္ပဇညံ။ အဘိက္ကမာဒီသု အသမ္မုယှနမေဝ သမ္ပဇညံ အသမ္မောဟသမ္ပဇညံ။

ဒွေကထာတိ ဝစနကရဏာကရဏကထာ န ကထိတပုဗ္ဗာ။ ဝစနံ ကရောမိ ဧဝ၊ တသ္မာ သုဗ္ဗစတ္တာ ပဋိဝစနံ ဒေမီတိ အတ္ထော။

ကမ္မဋ္ဌာနသီသေနေဝါတိ ကမ္မဋ္ဌာနဂ္ဂေနေဝ၊ ကမ္မဋ္ဌာနံ ပဓာနံ ကတွာ ဧဝါတိ အတ္ထော။ တေန ‘‘ပတ္တမ္ပိ အစေတန’’န္တိအာဒိနာ ဝက္ခမာနံ ကမ္မဋ္ဌာနံ၊ ယထာပရိဟရိယမာနံ ဝါ အဝိဇဟိတွာတိ ဒဿေတိ။ ‘‘တသ္မာ’’တိ ဧတဿ ‘‘ဓမ္မကထာ ကထေတဗ္ဗာယေဝါတိ ဝဒန္တီ’’တိ ဧတေန သမ္ဗန္ဓော။ ဘယေတိ ပရစက္ကာဒိဘယေ။

အဝသေသဋ္ဌာနေတိ ယာဂုအဂ္ဂဟိတဋ္ဌာနေ။ ဌာနစင်္ကမနမေဝါတိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗိရိယာပထဝသေန ဝုတ္တံ၊ န ဘောဇနာဒိကာလေ အဝဿံ ကတ္တဗ္ဗနိသဇ္ဇာယပိ ပဋိက္ခေပဝသေန။

ထေရော ဒါရုစီရိယော –

‘‘တသ္မာတိဟ တေ၊ ဗာဟိယ၊ ဧဝံ သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌမတ္တံ ဘဝိဿတိ၊ သုတေ မုတေ ဝိညာတေ။ ယတော ခေါ တေ၊ ဗာဟိယ၊ ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌမတ္တံ ဘဝိဿတိ၊ သုတေ မုတေ ဝိညာတေ ဝိညာတမတ္တံ ဘဝိဿတိ၊ တတော တွံ၊ ဗာဟိယ၊ န တေန၊ ယတော တွံ၊ ဗာဟိယ၊ န တေန။ တတော တွံ၊ ဗာဟိယ၊ န တတ္ထ၊ ယတော တွံ၊ ဗာဟိယ၊ န တတ္ထ။ တတော တွံ၊ ဗာဟိယ၊ နေဝိဓ န ဟုရံ န ဥဘယမန္တရေန။ ဧသေဝန္တော ဒုက္ခဿာ’’တိ (ဥဒါ။ ၁၀) –

ဧတ္တကေန အရဟတ္တံ သစ္ဆာကာသိ။

ခါဏုအာဒိပရိဟရဏတ္ထံ၊ ပတိဋ္ဌိတပါဒပရိဟရဏတ္ထံ ဝါ ပဿေန ဟရဏံ ဝီတိဟရဏန္တိ ဝဒန္တိ။ ယာဝ ပတိဋ္ဌိတပါဒေါ၊ တာဝ အာဟရဏံ အတိဟရဏံ၊ တတော ပရံ ဟရဏံ ဝီတိဟရဏန္တိ အယံ ဝါ ဧတေသံ ဝိသေသော။ အဝီစိန္တိ နိရန္တရံ။

ပဌမဇဝနေပိ…ပေ… န ဟောတီတိ ဣဒံ ပဉ္စဝိညာဏဝီထိယံ ဣတ္ထိပုရိသောတိ ရဇ္ဇနာဒီနံ အဘာဝံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ဟိ အာဝဇ္ဇနဝေါဋ္ဌဗ္ဗနာနံ အယောနိသော အာဝဇ္ဇနဝေါဋ္ဌဗ္ဗနဝသေန ဣဋ္ဌေ ဣတ္ထိရူပါဒိမှိ လောဘော၊ အနိဋ္ဌေ စ ပဋိဃော ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ မနောဒွါရေ ပန ဣတ္ထိပုရိသောတိ ရဇ္ဇနာဒိ ဟောတိ၊ တဿ ပဉ္စဒွါရဇဝနံ မူလံ၊ ယထာဝုတ္တံ ဝါ သဗ္ဗံ ဘဝင်္ဂါဒိ။ ဧဝံ မနောဒွါရဇဝနဿ မူလဝသေန မူလပရိညာ ဝုတ္တာ။ အာဂန္တုကတာဝကာလိကတာ ပန ပဉ္စဒွါရဇဝနဿေဝ အပုဗ္ဗတိတ္တရတာဝသေန။ မဏိသပ္ပော သီဟဠဒီပေ ဝိဇ္ဇမာနာ ဧကာ သပ္ပဇာတီတိ ဝဒန္တိ။ စလနန္တိ ကမ္ပနံ။

အတိဟရတီတိ ယာဝ မုခါ အာဟရတိ။ ဝီတိဟရတီတိ တတော ယာဝ ကုစ္ဆိ၊ တာဝ ဟရတိ၊ ကုစ္ဆိဂတံ ဝါ ပဿတော ဟရတိ။ အလ္လတ္တဉ္စ အနုပါလေတီတိ ဝါယုအာဒီဟိ အတိဝိသောသနံ ယထာ န ဟောတိ၊ တထာ ပါလေတိ။ အာဘုဇတီတိ ပရိယေသနဇ္ဈောဟရဏဇိဏ္ဏာဇိဏ္ဏတာဒိံ အာဝဇ္ဇေတိ၊ ဝိဇာနာတီတိ အတ္ထော။ တံတံဝိဇာနနနိပ္ဖာဒကောယေဝ ဟိ ပယောဂေါ ‘‘သမ္မာပယောဂေါ’’တိ ဝုတ္တောတိ။ အထ ဝါ ‘‘သမ္မာပဋိပတ္တိမာဂမ္မ အဗ္ဘန္တရေ အတ္တာ နာမ ကောစိ ဘုဇနကော နတ္ထီ’’တိအာဒိနာ ဝိဇာနနံ အာဘုဇနံ။

အဋ္ဌာနေတိ မနုဿာမနုဿပရိဂ္ဂဟိတေ အယုတ္တေ ဌာနေ ခေတ္တဒေဝါယတနာဒိကေ။ တုမ္ဗတော ဝေဠုနာဠိအာဒိဥဒကဘာဇနတော။ တန္တိ ဆဍ္ဍိတံ ဥဒကံ။

ဂတေတိ ဂမနေတိ ပုဗ္ဗေ အဘိက္ကမပဋိက္ကမဂ္ဂဟဏေန ဂမနေပိ ပုရတော ပစ္ဆတော စ ကာယဿ အတိဟရဏံ ဝုတ္တန္တိ ဣဓ ဂမနမေဝ ဂဟိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ဝက္ခမာနော ဝါ ဧတေသံ ဝိသေသော။

ဧတ္တကေနာတိ ကမ္မဋ္ဌာနံ အဝိဿဇ္ဇေတွာ စတုန္နံ ဣရိယာပထာနံ ပဝတ္တနဝစနမတ္တေန ဂေါစရသမ္ပဇညံ န ပါကဋံ ဟောတီတိ အတ္ထော။ ဧဝံ ပန သုတ္တေ ကမ္မဋ္ဌာနံ အဝိဘူတံ ဟောတီတိ စင်္ကမနဋ္ဌာနနိသဇ္ဇာသု ဧဝ ပဝတ္တေ ပရိဂ္ဂဏှန္တဿ သုတ္တေ ပဝတ္တာ အပါကဋာ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။

ကာယာဒိကိရိယာမယတ္တာ အာဝဇ္ဇနကိရိယာသမုဋ္ဌိတတ္တာ စ ဇဝနံ၊ သဗ္ဗမ္ပိ ဝါ ဆဒွါရပ္ပဝတ္တံ ကိရိယာမယပဝတ္တံ နာမ၊ ဒုတိယဇ္ဈာနံ ဝစီသင်္ခါရဝိရဟာ ‘‘တုဏှီဘာဝေါ’’တိ ဝုစ္စတိ။

၅၂၆။ ဥပါသနဋ္ဌာနန္တိ ဣဿာသာနံ ဝိယ ဥပါသနဿ သိက္ခာယောဂကရဏဿ ကမ္မဋ္ဌာနဥပါသနဿ ဌာနန္တိ အတ္ထော။ တမေဝ ဟိ အတ္ထံ ဒဿေတုံ ‘‘ယောဂပထ’’န္တိ အာဟာတိ။ သီသံ ဓောဝတီတိ ဣစ္ဆာဒါသဗျာ ဘုဇိဿတံ ဉာပယတိ၊ မိစ္ဆာပဋိပန္နေဟိ ဝါ ပက္ခိတ္တံ အယသရဇံ ဓောဝတိ။

၅၂၉။ ဝိနယပရိယာယေန အဒိန္နာဒါနပါရာဇိကေ အာဂတံ။ သုတ္တန္တပရိယာယေန အာရညကသိက္ခာပဒေ ‘‘ပဉ္စဓနုသတိကံ ပစ္ဆိမ’’န္တိ အာဂတံ အာရညိကံ ဘိက္ခုံ သန္ဓာယ။ န ဟိ သော ဝိနယပရိယာယိကေ အရညေ ဝသနတော ‘‘အာရညကော ပန္တသေနာသနော’’တိ သုတ္တေ ဝုတ္တောတိ။

၅၃၀။ ‘‘နိတုမ္ဗ’’န္တိပိ ‘‘နဒီကုဉ္ဇ’’န္တိပိ ယံ ဝဒန္တိ၊ တံ ကန္ဒရန္တိ အပဗ္ဗတပဒေသေပိ ဝိဒုဂ္ဂနဒီနိဝတ္တနပဒေသံ ကန္ဒရန္တိ ဒဿေတိ။

၅၃၁။ ဘာဇေတွာ ဒဿိတန္တိ ဧတေန ဘာဇေတဗ္ဗတံ အန္တေ နိဒ္ဒေသဿ ကာရဏံ ဒဿေတိ။

၅၃၃။ ရဟဿ ကိရိယာ ရဟဿံ၊ တံ အရဟတိ တဿ ယောဂ္ဂန္တိ ရာဟဿေယျကံ။ ဝိစိတ္တာ ဟိ တဒ္ဓိတာတိ။ ရဟသိ ဝါ သာဓု ရဟဿံ၊ တဿ ယောဂ္ဂံ ရာဟဿေယျကံ။

၅၃၆။ ပဏိဟိတောတိ သုဋ္ဌု ဌပိတော။

၅၃၇။ ပရိဂ္ဂဟိတနိယျာနန္တိ ပရိဂ္ဂဟိတနိယျာနသဘာဝံ၊ ကာယာဒီသု သုဋ္ဌု ပဝတ္တိယာ နိယျာနသဘာဝယုတ္တန္တိ အတ္ထော။ ကာယာဒိပရိဂ္ဂဟဏံ ဉာဏံ ဝါ ပရိဂ္ဂဟော၊ တံ-သမ္ပယုတ္တတာယ ပရိဂ္ဂဟိတံ နိယျာနဘူတံ ဥပဋ္ဌာနံ ကတွာတိ အတ္ထော။

၅၄၂-၅၄၃။ ဝိကာရပ္ပတ္တိယာတိ စိတ္တဿ ဝိကာရာပတ္တိဘာဝေနာတိ အတ္ထော။ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကဝသေနာတိ သတ္တသင်္ခါရဂတသဗ္ဗကောဓသင်္ဂါဟိကဝသေန။ သဗ္ဗသင်္ဂဟဏဉ္စ သမုစ္ဆေဒပ္ပဟာနဿပိ အဓိပ္ပေတတ္တာ ကတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

၅၄၆။ ဣဒံသန္ဓာယာတိ ‘‘ဒွေ ဓမ္မာ’’တိ သန္ဓာယ။ ဧကဝစနေန ‘‘ထိနမိဒ္ဓ’’န္တိ ဥဒ္ဒိသိတွာပိ နိဒ္ဒေသေ ‘‘သန္တာ’’တိ ဝစနဘေဒေါ၊ ဗဟုဝစနံ ကတန္တိ အတ္ထော။ နိရောဓသန္တတာယာတိ ဝစနံ အင်္ဂသန္တတာယ၊ သဘာဝသန္တတာယ ဝါ သန္တတာနိဝါရဏတ္ထံ။

၅၅၀။ ထိနမိဒ္ဓဝိကာရဝိရဟာ တပ္ပဋိပက္ခသညာ အာလောကသညာ နာမ ဟောတိ။ တေနေဝ ဝုတ္တံ ‘‘အယံ သညာ အာလောကာ ဟောတီ’’တိ။

၅၅၃။ ‘‘ဝန္တတ္တာ မုတ္တတ္တာ’’တိအာဒီနိ၊ ‘‘အာလောကာ ဟောတီ’’တိအာဒီနိ စ ‘‘စတ္တတ္တာတိအာဒီနီ’’တိ ဝုတ္တာနိ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဝါ ဒွိန္နမ္ပိ နိဒ္ဒေသပဒါနိ သင်္ဂဟေတွာ တတ္ထ ယာနိ ယေသံ ဝေဝစနာနိ၊ တာနေဝ သန္ဓာယ ‘‘အညမညဝေဝစနာနီ’’တိ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပဋိမုဉ္စတောတိ ဧတေန သာရမ္ဘံ အဘိဘဝံ ဒဿေတိ။ နိရာဝရဏာ ဟုတွာ အာဘုဇတိ သမ္ပဇာနာတီတိ နိရာဝရဏာဘောဂါ၊ တံသဘာဝတ္တာ ဝိဝဋာ။

၅၅၆။ ‘‘ဝိကာလော နု ခေါ၊ န နု ခေါ’’တိ အနိစ္ဆယတာယ ကတဝတ္ထုဇ္ဈာစာရမူလကော ဝိပ္ပဋိသာရော ဝတ္ထုဇ္ဈာစာရော ကာရဏဝေါဟာရေန ဝုတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။

၅၆၂။ ကိလိဿန္တီတိ ကိလေသေန္တီတိ အတ္ထံ ဝဒန္တိ၊ သဒရထဘာဝေန သယမေဝ ဝါ ကိလိဿန္တိ။ န ဟိ တေ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ ကိလေသရဟိတာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ။

၅၆၄။ ဣဓေဝ စ ဝိဘင်္ဂေ ‘‘ဥပေတော ဟောတီ’’တိအာဒိ တတ္ထ တတ္ထ ဝုတ္တမေဝ။

၅၈၈။ နိဒ္ဒေသဝသေနာတိ ‘‘တတ္ထ ကတမာ ဥပေက္ခာ? ယာ ဥပေက္ခာ’’တိအာဒိနိဒ္ဒေသဝသေန။ ‘‘ဣမာယ ဥပေက္ခာယ ဥပေတော ဟောတီ’’တိအာဒိ ပဋိနိဒ္ဒေသဝသေနာတိ ဝဒန္တိ။ ‘‘တတ္ထ ကတမာ…ပေ… ဣမာယ ဥပေက္ခာယ ဥပေတော ဟောတီ’’တိ ဧတေန ပုဂ္ဂလော နိဒ္ဒိဋ္ဌော ဟောတိ၊ ‘‘သမုပေတော’’တိအာဒိနာ ပဋိနိဒ္ဒိဋ္ဌော။ ယာဝ ဝါ ‘‘သမန္နာဂတော’’တိ ပဒံ၊ တာဝ နိဒ္ဒိဋ္ဌော၊ ‘‘တေန ဝုစ္စတိ ဥပေက္ခကော’’တိ ဣမိနာ ပဋိနိဒ္ဒိဋ္ဌောတိ တေသံ ဝသေန နိဒ္ဒေသပဋိနိဒ္ဒေသာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ပကာရေနာတိ ဥပေက္ခာယ ‘‘ဥပေက္ခနာ’’တိအာဒိဓမ္မပ္ပကာရေန ‘‘ဥပေတော သမုပေတော’’တိအာဒိပုဂ္ဂလပ္ပကာရေန စ ဥပေက္ခကသဒ္ဒဿ အတ္ထံ ဌပေန္တော ပဋ္ဌပေန္တိ။ ‘‘ဥပေက္ခာ’’တိ ဧတဿ အတ္ထဿ ‘‘ဥပေက္ခနာ’’တိ ကာရဏံ။ ဥပေက္ခနာဝသေန ဟိ ဥပေက္ခာတိ။ တထာ ‘‘ဥပေတော သမုပေတော’’တိ ဧတေသံ ‘‘ဥပါဂတော သမုပါဂတော’’တိ ကာရဏန္တိ ဧဝံ ဓမ္မပုဂ္ဂလဝသေန တဿ တဿတ္ထဿ ကာရဏံ ဒဿေန္တာ ဝိဝရန္တိ၊ ‘‘ဥပေက္ခကော’’တိ ဣမဿေဝ ဝါ အတ္ထဿ ‘‘ဣမာယ ဥပေက္ခာယ ဥပေတော ဟောတီ’’တိအာဒိနာ ကာရဏံ ဒဿေန္တာ။ ‘‘ဥပေက္ခနာ အဇ္ဈုပေက္ခနာ သမုပေတော’’တိအာဒိနာ ဗျဉ္ဇနာနံ ဝိဘာဂံ ဒဿေန္တာ ဝိဘဇန္တိ။ ဥပေက္ခက-သဒ္ဒန္တောဂဓာယ ဝါ ဥပေက္ခာယ တဿေဝ စ ဥပေက္ခက-သဒ္ဒဿ ဝိသုံ အတ္ထဝစနံ ‘‘ယာ ဥပေက္ခာ ဥပေက္ခနာ’’တိအာဒိနာ၊ ‘‘ဣမာယ ဥပေက္ခာယ ဥပေတော ဟောတီ’’တိအာဒိနာ စ ဗျဉ္ဇနဝိဘာဂေါ။ သဗ္ဗထာ အညာတတာ နိကုဇ္ဈိတဘာဝေါ၊ ကေနစိ ပကာရေန ဝိညာတေပိ နိရဝသေသပရိစ္ဆိန္ဒနာဘာဝေါ ဂမ္ဘီရဘာဝေါ။

၆၀၂။ ဥပရိဘူမိပ္ပတ္တိယာတိ ဣဒံ ‘‘ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ’’တိ ဧတ္ထေဝ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဝိညာဏဉ္စာယတနာဒီနိပိ ဝါ အာကာသာနဉ္စာယတနာဒီနံ ဥပရိဘူမိယောတိ သဗ္ဗတ္ထာပိ န န ယုဇ္ဇတိ။

၆၁၀။ ဝိညာဏဉ္စာယတနနိဒ္ဒေသေ ‘‘အနန္တံ ဝိညာဏန္တိ တံယေဝ အာကာသံ ဝိညာဏေန ဖုဋံ မနသိ ကရောတိ အနန္တံ ဖရတိ၊ တေန ဝုစ္စတိ အနန္တံ ဝိညာဏ’’န္တိ ဧတ္ထ ဝိညာဏေနာတိ ဧတံ ဥပယောဂတ္ထေ ကရဏဝစနံ၊ တံယေဝ အာကာသံ ဖုဋံ ဝိညာဏံ မနသိ ကရောတီတိ ကိရ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။ အယံ ဝါ ဧတဿ အတ္ထော – တံယေဝ အာကာသံ ဖုဋံ ဝိညာဏံ ဝိညာဏဉ္စာယတနဝိညာဏေန မနသိ ကရောတီတိ။ အယံ ပနတ္ထော ယုတ္တော – တံယေဝ အာကာသံ ဝိညာဏေန ဖုဋံ တေန ဂဟိတာကာရံ မနသိ ကရောတိ၊ ဧဝံ တံ ဝိညာဏံ အနန္တံ ဖရတီတိ။ ယဉှိ အာကာသံ ပဌမာရုပ္ပသမင်္ဂီ ဝိညာဏေန အနန္တံ ဖရတိ၊ တံ ဖရဏာကာရသဟိတမေဝ ဝိညာဏံ မနသိကရောန္တော ဒုတိယာရုပ္ပသမင်္ဂီ အနန္တံ ဖရတီတိ ဝုစ္စတီတိ။

၆၁၅။ တံယေဝ ဝိညာဏံ အဘာဝေတီတိ ယံ ပုဗ္ဗေ ‘‘အနန္တံ ဝိညာဏ’’န္တိ မနသိ ကတံ၊ တံယေဝါတိ အတ္ထော။ တဿေဝ ဟိ အာရမ္မဏဘူတံ ပဌမေန ဝိယ ရူပနိမိတ္တံ တတိယေနာရုပ္ပေန အဘာဝေတီတိ။

နိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သုတ္တန္တဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ အဘိဓမ္မဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ

၆၂၃။ အဘိဓမ္မဘာဇနီယေ ပဉ္စကနယဒဿနေ ‘‘ပဉ္စ ဈာနာနီ’’တိ စ၊ ‘‘တတ္ထ ကတမံ ပဌမံ ဈာန’’န္တိ စ အာဒိနာ ဥဒ္ဓဋံ။ ဥဒ္ဓဋာနံယေဝ စတုန္နံ ပဌမတတိယစတုတ္ထပဉ္စမဇ္ဈာနာနံ ဒဿနတော၊ ဒုတိယဿေဝ ဝိသေသဒဿနတော စ။

အဘိဓမ္မဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ ပဉှပုစ္ဆကဝဏ္ဏနာ

၆၄၀။ လောကုတ္တရာပနေတ္ထာတိ ဧတေသု တီသုဈာနေသု ‘‘လောကုတ္တရာ သိယာ အပ္ပမာဏာရမ္မဏာ’’တိ ဧဝံ ကောဋ္ဌာသိကာ ပန မဂ္ဂကာလေ၊ ဖလကာလေ ဝါ လောကုတ္တရဘူတာ ဧဝါတိ အဓိပ္ပာယော။ ပရိစ္ဆိန္နာကာသကသိဏာလောကကသိဏာနာပါနဗြဟ္မဝိဟာရစတုတ္ထာနိ သဗ္ဗတ္ထပါဒကစတုတ္ထေ သင်္ဂဟိတာနီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။

ဗုဒ္ဓပစ္စေကဗုဒ္ဓခီဏာသဝါ မဂ္ဂံ ဘာဝယိံသု၊ ဖလံ သစ္ဆိကရိံသူတိ၊ ဘာဝေဿန္တိ သစ္ဆိကရိဿန္တီတိ စ ဟေဋ္ဌိမမဂ္ဂဖလာနံ ဝသေန ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ကုသလတော တေရသသု ဟိ စတုတ္ထေသု အယံ ကထာ ပဝတ္တာ၊ န စ ကုသလစတုတ္ထေန အရဟတ္တမဂ္ဂဖလာနိ ဒဋ္ဌုံ သက္ကောတိ။

‘‘ကိရိယတော တေရသန္န’’န္တိ ဧတ္ထ လောကုတ္တရစတုတ္ထံ ကိရိယံ နတ္ထီတိ ‘‘ဒွါဒသန္န’’န္တိ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ ကုသလတော ဝါ တေရသသု သေက္ခဖလစတုတ္ထံ အန္တောဂဓံ ကတွာ ‘‘ကိရိယတော တေရသန္န’’န္တိ အသေက္ခစတုတ္ထေန သဟ ဝဒတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ သဗ္ဗတ္ထပါဒကဉ္စေတ္ထ ခီဏာသဝါနံ ယာနိ အဘိညာဒီနိ သန္တိ၊ တေသံ သဗ္ဗေသံ ပါဒကတ္တာ သဗ္ဗတ္ထပါဒကန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ န ဟိ တေသံ ဝဋ္ဋံ အတ္ထီတိ။ ပရိစ္ဆန္နာကာသကသိဏစတုတ္ထာဒီနိ ဝိယ ဝါ နဝတ္တဗ္ဗတာယ သဗ္ဗတ္ထပါဒကသမာနတ္တာ သဗ္ဗတ္ထပါဒကတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

မနောသင်္ခါရာ နာမ သညာဝေဒနာ၊ စတ္တာရောပိ ဝါ ခန္ဓာ။ နိမိတ္တံ အာရဗ္ဘာတိ ဧတ္ထ ‘‘နိမိတ္တံ နိဗ္ဗာနဉ္စာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ။

‘‘အဇ္ဈတ္တော ဓမ္မော အဇ္ဈတ္တဿ ဓမ္မဿ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ (ပဋ္ဌာ။ ၂။၂၀။၂၈) ဧတ္ထ ‘‘အဇ္ဈတ္တာ ခန္ဓာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏဿ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏဿ ယထာကမ္မူပဂဉာဏဿ အနာဂတံသဉာဏဿ အာဝဇ္ဇနာယ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ ဝုတ္တတ္တာ န စေတောပရိယဉာဏံ ဝိယ ယထာကမ္မူပဂဉာဏံ ပရသန္တာနဂတမေဝ ဇာနာတိ၊ သသန္တာနဂတမ္ပိ ပန အပါကဋံ ရူပံ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိယ အပါကဋံ ကမ္မံ ဝိဘာဝေတိ။ တေနာဟ ‘‘အတ္တနော ကမ္မဇာနနကာလေ’’တိ။

ပဉှပုစ္ဆကဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဈာနဝိဘင်္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။