📜

၇။ သတိပဋ္ဌာနဝိဘင်္ဂေါ

၁။ သုတ္တန္တဘာဇနီယံ

ဥဒ္ဒေသဝါရဝဏ္ဏနာ

၃၅၅။ သမာနသဒ္ဒဝစနီယာနံ အတ္ထာနံ ဥဒ္ဓရဏံ အတ္ထုဒ္ဓါရော။ သော ယသ္မာ သဒ္ဒတ္ထဝိစာရော န ဟောတိ၊ တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘န ဣဓ…ပေ… အတ္ထဒဿန’’န္တိ။ ပ-သဒ္ဒေါ ပဓာနတ္ထဒီပကော ‘‘ပဏီတာ ဓမ္မာ’’တိအာဒီသု (ဓ။ သ။ တိကမာတိကာ ၁၄) ဝိယ။

အနဝဿုတတာ အနုပကိလိဋ္ဌတာ။ တေနာဟ ‘‘တဒုဘယဝီတိဝတ္တတာ’’တိ။

ဘုသတ္ထံ ပက္ခန္ဒနန္တိ ဘုသတ္ထဝိသိဋ္ဌံ ပက္ခန္ဒနံ အနုပဝိသနံ။

အဿာဒဿာတိ တဏှာယ။ ‘‘နိစ္စံ အတ္တာ’’တိ အဘိနိဝေသဝတ္ထုတာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝိသေသကာရဏာနံ စိတ္တဓမ္မာနံ တဏှာယပိ ဝတ္ထုဘာဝတော ဝိသေသဂ္ဂဟဏံ၊ တထာ ကာယဝေဒနာနံ ဒိဋ္ဌိယာပိ ဝတ္ထုဘာဝသမ္ဘဝတော ‘‘ဝိသေသေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ သရာဂဝီတရာဂါဒိဝိဘာဂဒွယဝသေနေဝ စိတ္တာနုပဿနာယ ဝုတ္တတ္တာ တံ ‘‘နာတိပဘေဒဂတ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ဓမ္မာတိ ဣဓ သညာသင်္ခါရက္ခန္ဓာ အဓိပ္ပေတာ၊ သင်္ခါရက္ခန္ဓော စ ဖဿာဒိဝသေန အနေကဘေဒေါတိ ဓမ္မာနုပဿနာ ‘‘အတိပဘေဒဂတာ’’တိ ဝုတ္တာ။ သရာဂါဒိဝိဘာဂဝသေန သောဠသဘေဒတ္တာ ဝါ စိတ္တာနုပဿနာ နာတိပဘေဒဂတာ ဝုတ္တာ၊ သုတ္တေ အာဂတနယေန နီဝရဏာဒိဝသေန အနေကဘေဒတ္တာ ဓမ္မာနုပဿနာ အတိပဘေဒဂတာ ဝုတ္တာ။ ‘‘ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေါတိ ဝုတ္တာနီ’’တိ အာနေတွာ ယောဇေတဗ္ဗံ။ တာ အနုပဿနာ ဧတေသန္တိ တဒနုပဿနာ၊ စိတ္တဓမ္မာနုပဿိနော ပုဂ္ဂလာ၊ တေသံ။

တတ္ထ ‘‘အသုဘဘာဝဒဿနေနာ’’တိ ယထာဌိတဝသေနာပိ ယောဇနာ လဗ္ဘတေဝ။ ဘဝေါဃဿ ဝေဒနာ ဝတ္ထု ဘဝဿာဒဘာဝတော။ နိစ္စဂ္ဂဟဏဝသေနာတိ အတ္တာဘိနိဝေသဝိသိဋ္ဌဿ နိစ္စဂ္ဂဟဏဿ ဝသေန။ တထာ ဟိ ဝုတ္တံ ‘‘သဿတဿ အတ္တနော’’တိ။ ဩဃေသု ဝုတ္တနယာ ဧဝ ယောဂါသဝေသုပိ ယောဇနာ အတ္ထတော အဘိန္နတ္တာတိ တေ န ဂဟိတာ။ နိစ္စဂ္ဂဟဏဝသေနာတိ အတ္တာဘိနိဝေသဝိသိဋ္ဌဿ နိစ္စဂ္ဂဟဏဿ ဝသေန။ ပဌမောဃတတိယစတုတ္ထဂန္ထယောဇနာယံ ဝုတ္တနယေနေဝ ကာယစိတ္တဓမ္မာနံ ဣတရုပါဒါနဝတ္ထုတာ ဂဟေတဗ္ဗာတိ ဝေဒနာယ ဒိဋ္ဌုပါဒါနဝတ္ထုတာ ဒဿိတာ။ တထာ ကာယဝေဒနာနံ ဆန္ဒဒေါသာဂတိဝတ္ထုတာ ကာမောဃဗျာပါဒကာယဂန္ထဝတ္ထုတာဝစနေန ဝုတ္တာတိ။ တေနာဟ ‘‘အဝုတ္တာနံ ဝုတ္တနယေန ဝတ္ထုဘာဝေါ ယောဇေတဗ္ဗော’’တိ။

ဓာရဏတာ အသမ္မုဿနတာ၊ အနုဿရဏမေဝ ဝါ။ ဧကတ္တေတိ ဧကသဘာဝေ နိဿရဏာဒိဝသေန။ သမာဂမော သစ္ဆိကိရိယာ။ သတိပဋ္ဌာနသဘာဝေါ သမ္မာသတိတာ နိယျာနသတိတာ သမာနဘာဂတာ ဧကဇာတိတာ သဘာဂတာ။ ပုရိမသ္မိန္တိ ‘‘ဧကတ္တေ နိဗ္ဗာနေ သမာဂမော ဧကတ္တသမောသရဏ’’န္တိ ဧတသ္မိံ အတ္ထေ။ ဝိသုန္တိ နာနာအတ္ထဒွယဘာဝေန။ တဒေဝ ဂမနံ သမောသရဏန္တိ သတိသဒ္ဒတ္ထန္တရာဘာဝါ…ပေ… ဧကဘာဝဿာတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ သတိသဒ္ဒတ္ထဝသေန အဝုစ္စမာနေတိ ‘‘ဧကော သတိပဋ္ဌာနသဘာဝေါ ဧကတ္တ’’န္တိအာဒိနာ အဝုစ္စမာနေ၊ ‘‘ဧကတ္တေ နိဗ္ဗာနေ သမာဂမော ဧကတ္တသမောသရဏ’’န္တိ ဧဝံ ဝုစ္စမာနေတိ အတ္ထော။ ဓာရဏတာဝ သတီတိ ‘‘သရဏတာ’’တိ (ဓ။ သ။ ၁၄) ဝုတ္တဓာရဏတာ ဧဝ သတီတိ ကတွာ။ သတိသဒ္ဒတ္ထန္တရာဘာဝါတိ သတိသင်္ခါတဿ သရဏေကတ္တသမောသရဏသဒ္ဒတ္ထတော အညဿ အတ္ထဿ အဘာဝါ။ ပုရိမန္တိ သရဏပဒံ။ နိဗ္ဗာနသမောသရဏေပီတိ ယထာဝုတ္တေ ဒုတိယေ အတ္ထေ သရဏေကတ္တသမောသရဏပဒါနိ သဟိတာနေဝ သတိပဋ္ဌာနေကဘာဝဿ ဉာပကာနိ၊ ဧဝံ နိဗ္ဗာနသမောသရဏေပိ ‘‘ဧကတ္တေ နိဗ္ဗာနေ သမာဂမော ဧကတ္တသမောသရဏ’’န္တိ ဧတသ္မိမ္ပိ အတ္ထေ သတိ…ပေ… ကာရဏာနိ။

အာနာပါနပဗ္ဗာဒီနန္တိ အာနာပါနပဗ္ဗဣရိယာပထစတုသမ္ပဇည ကောဋ္ဌာသ ဓာတုမနသိကာရနဝသိဝထိကပဗ္ဗာနီတိ ဧတေသံ။ ဣမေသု ပန ယသ္မာ ကေသုစိ ဒေဝါနံ ကမ္မဋ္ဌာနံ န ဣဇ္ဈတိ၊ တသ္မာ တာနိ အနာမသိတွာ ယဒိပိ ကောဋ္ဌာသဓာတုမနသိကာရဝသေနေဝေတ္ထ ဒေသနာ ပဝတ္တာ၊ ဒေသနန္တရေ ပန အာဂတံ အနဝသေသံ ကာယာနုပဿနာဝိဘာဂံ ဒဿေတုံ ‘‘စုဒ္ဒသဝိဓေန ကာယာနုပဿနံ ဘာဝေတွာ’’တိ (ဝိဘ။ အဋ္ဌ။ ၃၅၅) ဝုတ္တံ။ တေနာဟ ‘‘မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တေ ဝုတ္တာန’’န္တိ။ ‘‘တထာ’’တိ ဣမိနာ ‘‘မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တေ (ဒီ။ နိ။ ၂။၃၈၂) ဝုတ္တာန’’န္တိ ဣမမေဝ ဥပသံဟရတိ။ ပဉ္စဝိဓေနာတိ နီဝရဏဥပါဒါနက္ခန္ဓာယတနဗောဇ္ဈင်္ဂအရိယသစ္စာနံ ဝသေန ပဉ္စဓာ။ ဘာဝနာနုဘာဝေါ အရိယမဂ္ဂဂ္ဂဟဏသမတ္ထတာ။

တံနိယမတောတိ တဿာ ကာယာနုပဿနာဒိပဋိပတ္တိယာ နိယမတော။ တဿာ ဘိက္ခုဘာဝေ နိယတေ သာပိ ဘိက္ခုဘာဝေ နိယတာယေဝ နာမ ဟောတိ။

ကာယာနုပဿနာဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

ဧတ္ထာတိ ကာယေ။ အဝယဝါ အဿ အတ္ထီတိ အဝယဝီ၊ သမုဒါယော၊ သမူဟောတိ အတ္ထော၊ သော ပန အဝယဝဝိနိမုတ္တံ ဒြဗျန္တရန္တိ ဂါဟော လဒ္ဓိ အဝယဝီဂါဟော။ ဟတ္ထပါဒါဒိအင်္ဂုလိနခါဒိအင်္ဂပစ္စင်္ဂေ သန္နိဝေသဝိသိဋ္ဌေ ဥပါဒါယ ယာယံ အင်္ဂပစ္စင်္ဂသမညာ စေဝ ကာယသမညာ စ၊ တံ အတိက္ကမိတွာ ဣတ္ထိပုရိသရထဃဋာဒိဒြဗျန္တိပရိကပ္ပနံ သမညာတိဓာဝနံ။ အထ ဝါ ယထာဝုတ္တသမညံ အတိက္ကမိတွာ ပကတိအာဒိဒြဗျာဒိဇီဝါဒိကာယာဒိပဒတ္ထန္တရပရိကပ္ပနံ သမညာတိဓာဝနံ။ နိစ္စသာရာဒိဂါဟဘူတော အဘိနိဝေသော သာရာဒါနာဘိနိဝေသော။

န တံ ဒိဋ္ဌန္တိ တံ ဣတ္ထိပုရိသာဒိ ဒိဋ္ဌံ န ဟောတိ။ ဒိဋ္ဌံ ဝါ ဣတ္ထိပုရိသာဒိ န ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ယထာဝုတ္တန္တိ ကေသာဒိဘူတုပါဒါယသမူဟသင်္ခါတံ။

ကေသာဒိပထဝိန္တိ ကေသာဒိသညိတံ သသမ္ဘာရပထဝိံ။ ပုဗ္ဗာပရိယဘာဝေနာတိ သန္တာနဝသေန။ အညတ္ထာတိ ‘‘အာပေါကာယ’’န္တိ ဧဝမာဒီသု။

အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါတိ သပရသန္တာနေ ကာယော ဝုတ္တောတိ။ ‘‘ကာယော’’တိ စေတ္ထ သမ္မသနုပဂါ ရူပဓမ္မာ အဓိပ္ပေတာတိ အာဟ ‘‘အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါဓမ္မာန’’န္တိ။ ဃဋိတံ ဧကာဗဒ္ဓံ အာရမ္မဏံ ဃဋိတာရမ္မဏံ၊ ဧကာရမ္မဏဘူတန္တိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဧကတော အာရမ္မဏဘာဝေါ နတ္ထီ’’တိ။

အန္တောဩလီယနာ အန္တောသင်္ကောစော အန္တရာဝေါသာနံ။

ဒွီဟီတိ အဘိဇ္ဈာဝိနယဒေါမနဿဝိနယေဟိ။

သတိ စ သမ္ပဇညဉ္စ သတိသမ္ပဇညံ၊ တေန။ ဧတေန ကရဏဘူတေန။ ဝိပက္ခဓမ္မေဟိ အနန္တရိတတ္တာ အဝိစ္ဆိန္နဿ။ တဿ သဗ္ဗတ္ထိကကမ္မဋ္ဌာနဿ။

ကာယာနုပဿနာဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဝေဒနာနုပဿနာဒိဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

သုခါဒီနန္တိ သုခဒုက္ခာဒုက္ခမသုခါနံ။

ရူပါဒိအာရမ္မဏနာနတ္တဘေဒါနံ ဝသေန ယောဇေတဗ္ဗန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ တထာ စ သေသေသုပိ။ သဝတ္ထုကာဝတ္ထုကာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဟီနာဒိယောနိအာဒိဘေဒံ သင်္ဂဏှာတိ။ ဝိသုံ ဝိသုံ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ စောဒနံ ဒဿေတီတိ ယောဇနာ။ ဧကတ္ထာတိ ကာယာဒီသု ဧကသ္မိံ။ ပုရိမစောဒနာယာတိ ‘‘ပုဗ္ဗေ ပဟီနတ္တာ ပုန ပဟာနံ န ဝတ္တဗ္ဗ’’န္တိ စောဒနာယ။ ပဟီနန္တိ ဝိက္ခမ္ဘိတံ။ ပဋိပက္ခဘာဝနာယာတိ မဂ္ဂဘာဝနာယ။ ဥဘယတ္ထာတိ ဥဘယစောဒနာယ။ ဥဘယန္တိ ပရိဟာရဒွယံ။ ယသ္မာ ပုရိမစောဒနာယ နာနာပုဂ္ဂလပရိဟာရော၊ နာနာစိတ္တက္ခဏိကပရိဟာရော စ သမ္ဘဝတိ၊ ဒုတိယစောဒနာယ ပန နာနာစိတ္တက္ခဏိကပရိဟာရောယေဝ၊ တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘သမ္ဘဝတော ယောဇေတဗ္ဗ’’န္တိ။ မဂ္ဂသတိပဋ္ဌာနဘာဝနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ သဗ္ဗတ္ထာတိ သဗ္ဗေသု ကာယာဒီသု။

ဝေဒနာနုပဿနာဒိဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဥဒ္ဒေသဝါရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ကာယာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၃၅၆။ အဇ္ဈတ္တာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ဣဓ ဝုတ္တာ ဗဟိဒ္ဓါအဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါအနုပဿနပ္ပကာရာ ဝိယ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တေ ဝုတ္တာ သမုဒယဓမ္မာနုပဿိအာဒိအနုပဿနပ္ပကာရာပိ ကာယာနုပဿနာဘာဝတော ဂဟိတာ ဣစ္စေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တတ္ထာတိ အဇ္ဈတ္တာဒိအနုပဿနာယံ။ စုဒ္ဒသ ပကာရာ မဟာသတိပဋ္ဌာနသုတ္တေ အာဂတစုဒ္ဒသပ္ပကာရာဒိကေ အပေက္ခိတွာ ဣဓ ဝုတ္တာ။ အဇ္ဈတ္တာဒိပ္ပကာရော ဧကော ပကာရောတိ အာဟ ‘‘ဧကပ္ပကာရနိဒ္ဒေသေနာ’’တိ။ ဗာဟိရေသူတိ ဧကစ္စေသု အညတိတ္ထိယေသု။ တေသမ္ပိ ဟိ အာနာပါနာဒိဝသေန သမထပက္ခိကာ ကာယာနုပဿနာ သမ္ဘဝတိ။ တေနာဟ ‘‘ဧကဒေသသမ္ဘဝတော’’တိ။

တစဿ စ အတစပရိစ္ဆိန္နတာ တစေန အပရိစ္ဆိန္နတာ အတ္ထီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ဒီဃဗာဟု နစ္စတူ’’တိအာဒီသု ဝိယ အညပဒတ္ထေပိ သမာသေ အဝယဝပဒတ္ထသင်္ဂဟော လဗ္ဘတေဝါတိ ဝုတ္တံ ‘‘ကာယေကဒေသဘူတော တစော ဂဟိတော ဧဝါ’’တိ။ တစပဋိဗဒ္ဓါနံ နခဒန္တနှာရုမံသာနံ၊ တစပဋိဗဒ္ဓါနံ တဒနုပ္ပဝိဋ္ဌမူလာနံ ကေသလောမာနံ၊ တပ္ပဋိဗဒ္ဓပဋိဗဒ္ဓါနံ ဣတရေသံ သမူဟဘူတော သဗ္ဗော ကာယော ‘‘တစပရိယန္တော’’တွေဝ ဝုတ္တောတိ ဒဿေန္တော ‘‘တပ္ပဋိဗဒ္ဓါ’’တိအာဒိမာဟ။ အတ္ထိ ကေသာ၊ အတ္ထိ လောမာတိ သမ္ဗန္ဓော။ တတ္ထ အတ္ထီတိ ပုထုတ္တဝါစီ ဧကံ နိပါတပဒံ၊ န ကိရိယာပဒံ။ ကိရိယာပဒတ္တေ ဟိ သန္တီတိ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ ဝစနဝိပလ္လာသေန ဝါ ဝုတ္တန္တိ။

ကမ္မဋ္ဌာနဿ ဝါစုဂ္ဂတကရဏာဒိနာ ဥဂ္ဂဏှနံ ဥဂ္ဂဟော။ ကောဋ္ဌာသပါဠိယာ ဟိ ဝါစုဂ္ဂတကရဏံ၊ မနသိကိရိယာယ ကေသာဒီနံ ဝဏ္ဏာဒိတော ဥပဓာရဏဿ စ ပဂုဏဘာဝါပါဒနံ ဣဓ ဥဂ္ဂဟော။ ယေန ပန နယေန ယောဂါဝစရော တတ္ထ ကုသလော ဟောတိ၊ သော ဝိဓီတိ ဝုတ္တော။

ပုရိမေဟီတိ ပုရိမပုရိမေဟိ ပဉ္စကဆက္ကေဟိ သမ္ဗန္ဓော ဝုတ္တော။ ‘‘မံသံ…ပေ… ဝက္က’’န္တိ ဟိ အနုလောမတော ဝက္ကပဉ္စကဿ ပုန ‘‘ဝက္ကံ…ပေ… ကေသာ’’တိ ဝက္ကပဉ္စကဿ၊ တစပဉ္စကဿ စ ပဋိလောမတော သဇ္ဈာယက္ကမော သမ္ဗန္ဓော ဒဿိတော။ သွာယံ သဇ္ဈာယောတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဝိသုံ တိပဉ္စာဟန္တိ အနုလောမတော ပဉ္စာဟံ၊ ပဋိလောမတော ပဉ္စာဟံ၊ အနုလောမပဋိလောမတော ပဉ္စာဟန္တိ ဧဝံ ပဉ္စကဆက္ကေသု ပစ္စေကံ တိပဉ္စာဟံ။ ပုရိမေဟိ ဧကတော တိပဉ္စာဟန္တိ တစပဉ္စကာဒီဟိ သဒ္ဓိံ အနုလောမတော ဝက္ကပဉ္စကာဒီနိ ဧကဇ္ဈံ ကတွာ ဝုတ္တနယေနေဝ တိပဉ္စာဟံ ။ အာဒိအန္တဒဿနဝသေနာတိအာဒိဘူတဿ အနုလောမတော သဇ္ဈာယဿ၊ အနုလောမပဋိလောမတော သဇ္ဈာယေ အန္တဘူတဿ ပဋိလောမတော သဇ္ဈာယဿ ဒဿနဝသေန။ တေနာဟ ‘‘အနုလောမ…ပေ… အန္တိမော’’တိ။ ဧတမ္ပီတိ ယဒိဒံ ပုရိမေဟိ သဒ္ဓိံ ပစ္ဆိမဿ ပဉ္စကာဒိနော ဧကတော သဇ္ဈာယကရဏံ၊ ပဉ္စကာဒီနံ ပစ္စေကံ အနုလောမာဒိနာ သဇ္ဈာယပ္ပကာရတော အညော သဇ္ဈာယပ္ပကာရော ဧသောတိ အတ္ထော။ ဒွိန္နံ ဟတ္ထာနံ ဧကမုခါ အညမညသမ္ဗန္ဓာ ဌပိတာ အင်္ဂုလိယော ဣဓ ဟတ္ထသင်္ခလိကာတိ အဓိပ္ပေတာတိ အာဟ ‘‘အင်္ဂုလိပန္တီ’’တိ။ အသုဘလက္ခဏံ ကေသာဒီနံ ပဋိက္ကူလဘာဝေါ။ ထဒ္ဓါဒိဘာဝေါ ဓာတုလက္ခဏံ။

အတ္တနော ကောဋ္ဌာသော၊ သမာနော ဝါ ကောဋ္ဌာသော သကောဋ္ဌာသော၊ တတ္ထ ဘဝေါ သကောဋ္ဌာသိကော၊ ကမ္မဋ္ဌာနံ။

ကာယာနုပဿနံ ဟိတွာတိ အသုဘတော ဝါ ဓာတုတော အနုပဿနံ မနသိကာရံ အကတွာ။ ပုဗ္ဗေ ဝိယ ပရိယန္တတာလဉ္စ အာဒိတာလဉ္စ အဂန္တွာ။

သမာဓာနာဒိဝိသေသယောဂေန အဓိကံ စိတ္တန္တိ အဓိစိတ္တံ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘သမထဝိပဿနာစိတ္တ’’န္တိ။ မနသိကရဏံ စိတ္တန္တိ ဧကန္တံ သမာဓိနိမိတ္တဿေဝ သမန္နာဟာရကံ စိတ္တံ။ ဝိက္ခေပဝသေန စိတ္တဿ နာနာရမ္မဏေ ဝိသဋပ္ပဝတ္တိ ဣဓ ပဘဉ္ဇနံ၊ သမာဓာနေန တဒဘာဝတော န စ ပဘဉ္ဇနသဘာဝံ။

သက္ခိဘဝနတာ ပစ္စက္ခကာရိတာ။ ပုဗ္ဗဟေတာဒိကေတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန တဒနုရူပမနသိကာရာနုယောဂါဒိံ သင်္ဂဏှာတိ။

သမပ္ပဝတ္တန္တိ လီနုဒ္ဓစ္စရဟိတံ။ တထာပဝတ္တိယာတိ မဇ္ဈိမသမထနိမိတ္တံ ပဋိပတ္တိယာ၊ တတ္ထ စ ပက္ခန္ဒနေန သိဒ္ဓါယ ယထာဝုတ္တသမပ္ပဝတ္တိယာ။ ပညာယ တောသေတီတိ ယာယံ တတ္ထ ဇာတာနံ ဓမ္မာနံ အနတိဝတ္တနာ၊ ဣန္ဒြိယာနံ ဧကရသတာ၊ တဒုပဂဝီရိယဝါဟနာ၊ အာသေဝနာတိ ဣမာသံ သာဓိကာ ဘာဝနာပညာ၊ တာယ အဓိစိတ္တံ တောသေတိ ပဟဋ္ဌံ ကရောတိ။ ယထာဝုတ္တဝိသေသသိဒ္ဓိယာဝ ဟိ တံသာဓိကာယ ပညာယ တံ စိတ္တံ သမ္ပဟံသိတံ နာမ ဟောတိ။ ဧဝံ သမ္ပဟံသန္တော စ ယသ္မာ သဗ္ဗသော ပရိဗန္ဓဝိသောဓနေန ပညာယ စိတ္တံ ဝေါဒါပေတီတိ စ ဝုစ္စတိ၊ တသ္မာ ‘‘သမုတ္တေဇေတိ စာ’’တိ ဝုတ္တံ။ နိရဿာဒန္တိ ပုဗ္ဗေနာပရံ ဝိသေသာလာဘေန ဘာဝနာရသဝိရဟိတံ။ သမ္ပဟံသေတီတိ ဘာဝနာယ စိတ္တံ သမ္မာ ပဟာသေတိ ပမောဒေတိ။ သမုတ္တေဇေတီတိ သမ္မာ တတ္ထ ဥတ္တေဇေတိ။

အာသယော ပဝတ္တိဋ္ဌာနံ။

ဝဝတ္ထိတတန္တိ အသံကိဏ္ဏတံ။

အန္တောတိ အဗ္ဘန္တရေ ကောဋ္ဌာသေ။ သုခုမန္တိ သုခုမနှာရုအာဒိံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။

တာလပဋ္ဋိကာ တာလပတ္တဝိလိဝေဟိ ကတကဋသာရကော။

ဂဏနာယ မတ္တာ-သဒ္ဒေါ ကတိပယေဟိ ဦနဘာဝဒီပနတ္ထံ ဝုစ္စတိ။ ဒန္တဋ္ဌိဝဇ္ဇိတာနိ တီဟိ ဦနာနိ တီဏိ အဋ္ဌိသတာနိ။ တသ္မာ ‘‘တိမတ္တာနီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ယံ ပန ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ‘‘အတိရေကတိသတအဋ္ဌိကသမုဿယ’’န္တိ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၁။၁၂၂) ဝုတ္တံ၊ တံ ဒန္တဋ္ဌီနိပိ ဂဟေတွာ သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကနယေန ဝုတ္တံ။ ‘‘ဂေါပ္ဖကဋ္ဌိကာဒီနိ အဝုတ္တာနီ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗံ ‘‘ဧကေကသ္မိံ ပါဒေ ဒွေ ဂေါပ္ဖကဋ္ဌီနီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ၊ ‘‘အာနိသဒဋ္ဌိအာဒီနီ’’တိ ပန ဝတ္တဗ္ဗံ။

တေန အဋ္ဌိနာတိ ဦရုဋ္ဌိနာ။

မရုမ္ပေဟီတိ မရုမ္ပစုဏ္ဏေဟိ။

သုသမာဟိတစိတ္တေန ဟေတုဘူတေန။ နာနာရမ္မဏဝိပ္ဖန္ဒနဝိရဟေနာတိ နာနာရမ္မဏဘာဝေန ဝိပ္ဖန္ဒနံ နာနာရမ္မဏဝိပ္ဖန္ဒနံ၊ တေန ဝိရဟေန။ အနတိက္ကန္တပီတိသုခဿ ဈာနစိတ္တဿ။ တံသမင်္ဂီပုဂ္ဂလဿ ဝါ။

ပဋိက္ကူလဓာတုဝဏ္ဏဝိသေသန္တိ ပဋိက္ကူလဝိသေသံ၊ ဓာတုဝိသေသံ၊ ဝဏ္ဏကသိဏဝိသေသံ။ ဝက္ကပဉ္စကာဒီသု ပဉ္စသု ဝိသုံ၊ ဟေဋ္ဌိမေဟိ ဧကတော စ သဇ္ဈာယေ ဆန္နံ ဆန္နံ ပဉ္စာဟာနံ ဝသေန ပဉ္စ မာသာ ပရိပုဏ္ဏာ လဗ္ဘန္တိ၊ တစပဉ္စကေ ပန ဝိသုံ တိပဉ္စာဟမေဝါတိ အာဟ ‘‘အဒ္ဓမာသေ ဦနေပီ’’တိ။ မာသန္တရဂမနံ သဇ္ဈာယဿ သတ္တမာဒိမာသဂမနံ။

ယမေန္တန္တိ ဗန္ဓေန္တံ။

‘‘နီလံ ပီတ’’န္တိအာဒိနာ သင်္ဃာဋေ နီလာဒိဝဝတ္ထာနံ တံနိဿယတ္တာ မဟာဘူတေ ဥပါဒါယာတိ အာဟ ‘‘မဟာဘူတံ…ပေ… ဒုဂ္ဂန္ဓန္တိအာဒိနာ’’တိ။ ဥပါဒါယရူပံ မဟာဘူတေန ပရိစ္ဆိန္နန္တိ ယောဇနာ။ တဿာတိ ဥပါဒါရူပဿ။ တတောတိ မဟာဘူတတော။ ဆာယာယ အာတပပစ္စယဘာဝေါ အာတပေါ ပစ္စယော ဧတိဿာတိ၊ အာတပဿ ဆာယာယ ဥပ္ပာဒကဘာဝေါ ဆာယာတပါနံ အာတပပစ္စယဆာယုပ္ပာဒကဘာဝေါ။ တေန ဥပ္ပာဒေတဗ္ဗဥပ္ပာဒကဘာဝေါ အညမညပရိစ္ဆေဒကတာတိ ဒဿေတိ။ အာယတနာနိ စ ဒွါရာနိ စာတိ ဒွါဒသာယတနာနိ၊ တဒေကဒေသဘူတာနိ ဒွါရာနိ စ။

သပ္ပစ္စယဘာဝါတိ သပ္ပစ္စယတ္တာ။

ယထာဝုတ္တေန အာကာရေနာတိ ‘‘ဣတိ ဣဒံ သတ္တဝိဓံ ဥဂ္ဂဟကောသလ္လံ သုဂ္ဂဟိတံ ကတွာ’’တိအာဒိနာ (ဝိဘ။ အဋ္ဌ။ ၃၅၆)၊ ‘‘ဣမံ ပန ကမ္မဋ္ဌာနံ ဘာဝေတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိတုကာမေနာ’’တိအာဒိနာ (ဝိဘ။ အဋ္ဌ။ ၃၅၆) ဝါ ဝုတ္တပ္ပကာရေန ဝိဓိနာ။ ‘‘အဝိသေသတော ပန သာဓာရဏဝသေန ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗာ’’တိ၊ ‘‘ဣတော ပဋ္ဌာယာ’’တိ စ ဝဒန္တိ။ ဝဏ္ဏာဒိမုခေနာတိ ဝဏ္ဏပဋိက္ကူလသုညတာမုခေန။ ဥပဋ္ဌာနန္တိ ကမ္မဋ္ဌာနဿ ဥပဋ္ဌာနံ၊ ယော ဥဂ္ဂဟောတိ ဝုတ္တော။ ဧတ္ထာတိ စတုက္ကပဉ္စကဇ္ဈာနပဌမဇ္ဈာနဝိပဿနာသု ဧကသ္မိံ သန္ဓီယတိ။ ကေန? ကမ္မဋ္ဌာနမနသိကာရေနေဝ၊ တသ္မာ ဥဂ္ဂဟောဝ သန္ဓိ ဥဂ္ဂဟသန္ဓီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဥဋ္ဌာနကံ ဥပ္ပဇ္ဇနကံ။ သာတိရေကာနိ ဆ အမ္ဗဏာနိ ကုမ္ဘံ။ တတောတိ မုခဓောဝနခါဒနဘောဇနကိစ္စတော။ နိဝတ္တတီတိ အရဟတ္တာဓိဂမေန အစ္စန္တနိဝတ္တိဝသေန နိဝတ္တတိ။

ကမ္မမေဝါတိ မနသိကာရကမ္မမေဝ။ အာရမ္မဏန္တိ ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝနာရမ္မဏံ။

တထာတိ ဝနမက္ကဋော ဝိယ။

ဧကန္တိ ဧကံ ကောဋ္ဌာသံ။

သတ္တဂဟဏရဟိတေတိ သတ္တပညတ္တိမ္ပိ အနာမသိတွာ ဒေသိတတ္တာ ဝုတ္တံ။ သသန္တာနတာယ အဟံကာရဝတ္ထုမှိ အပ္ပဟီနမာနဿ ပဟီနာကာရံ သန္ဓာယာဟ ‘‘ဝိဒ္ဓသ္တာဟံကာရေ’’တိ။ တတ္ထာတိ ပရဿ ကာယေ။

၃၅၇။ အာဒိမှိ သေဝနာ မနသိကာရဿ ဥပ္ပာဒနာ အာရမ္ဘော။

၃၆၂။ ဂမိတာတိ ဝိဂမိတာ။

ကာယာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဝေဒနာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၃၆၃။ သမ္ပဇာနဿာတိ သမ္မာ ပကာရေဟိ ဇာနန္တဿ၊ ဝတ္ထာရမ္မဏေဟိ သဒ္ဓိံ သုခသာမိသာဒိပ္ပကာရေဟိ အဝိပရီတံ ဝေဒနံ ဇာနန္တဿာတိ အတ္ထော။ ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝနာ ဝေါဟာရာနုသာရေနေဝ ပဝတ္တတီတိ အာဟ ‘‘ဝေါဟာရမတ္တေနာ’’တိ။ ဝေဒယာမီတိ ‘‘အဟံ ဝေဒယာမီ’’တိ အတ္တုပနာယိကာ ဝုတ္တာတိ၊ ပရိညာတဝေဒနောပိ ဝါ ဥပ္ပန္နာယ သုခဝေဒနာယ လောကဝေါဟာရေန ‘‘သုခံ ဝေဒနံ ဝေဒယာမီ’’တိ ဇာနာတိ၊ ဝေါဟရတိ စ၊ ပဂေဝ ဣတရော။ တေနာဟ ‘‘ဝေါဟာရမတ္တေန ဝုတ္တ’’န္တိ။

ဥဘယန္တိ ဝီရိယသမာဓိံ။ သဟ ယောဇေတွာတိ သမဓုရကိစ္စတော အနူနာဓိကံ ကတွာ။ အတ္ထဓမ္မာဒီသု သမ္မောဟဝိဒ္ဓံသနဝသေန ပဝတ္တာ မဂ္ဂပညာ ဧဝ လောကုတ္တရပဋိသမ္ဘိဒါ။

ဝဏ္ဏမုခါဒီသု တီသုပိ မုခေသု။ ပရိဂ္ဂဟဿာတိ အရူပပရိဂ္ဂဟဿ။ ‘‘ဝတ္ထု နာမ ကရဇကာယော’’တိ ဝစနေန နိဝတ္တိတံ ဒဿေန္တော ‘‘န စက္ခာဒီနိ ဆ ဝတ္ထူနီ’’တိ အာဟ။ အညမညုပတ္ထမ္ဘေန ဌိတေသု ဒွီသု နဠကလာပေသု ဧကဿ ဣတရပဋိဗဒ္ဓဋ္ဌိတိတာ ဝိယ နာမကာယဿ ရူပကာယပဋိဗဒ္ဓဝုတ္တိတာဒဿနဉှေတံ နိဿယပစ္စယဝိသေသဒဿနန္တိ။

တေသန္တိ ယေသံ ဖဿဝိညာဏာနိ ပါကဋာနိ၊ တေသံ။ အညေသန္တိ တတော အညေသံ၊ ယေသံ ဖဿဝိညာဏာနိ န ပါကဋာနိ။ သုခဒုက္ခဝေဒနာနံ သုဝိဘူတဝုတ္တိတာယ ဝုတ္တံ ‘‘သဗ္ဗေသံ ဝိနေယျာနံ ဝေဒနာ ပါကဋာ’’တိ။ ဝိလာပေတွာ ဝိလာပေတွာတိ သုဝိသုဒ္ဓံ နဝနီတံ ဝိလာပေတွာ သီတိဘူတံ အတိသီတလေ ဥဒကေ ပက္ခိပိတွာ ပတ္ထိန္နံ ဌိတံ မတ္ထေတွာ ပရိပိဏ္ဍေတွာ ပုန ဝိလာပေတွာတိ သတဝါရံ ဧဝံ ကတွာ။

တတ္ထာပီတိ ယတ္ထ အရူပကမ္မဋ္ဌာနံ ဧဝ…ပေ… ဒဿိတံ၊ တတ္ထာပိ။ ယေသု သုတ္တေသု တဒန္တောဂဓံ ရူပကမ္မဋ္ဌာနန္တိ ယောဇနာ။

ဝေဒနာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

စိတ္တာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၃၆၅။ ကိလေသသမ္ပယုတ္တာနံ န ဝိသုဒ္ဓတာ ဟောတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဣတရေဟိပီတိ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တကိလေသတော ဣတရေဟိပိ အသမ္ပယုတ္တေဟိ။ ဝိသုံ ဝစနန္တိ အညာကုသလတော ဝိသုံ ကတွာ ဝစနံ။ ဝိသိဋ္ဌဂ္ဂဟဏန္တိ ဝိသိဋ္ဌတာဂဟဏံ၊ အာဝေဏိကသမောဟတာဒဿနန္တိ အတ္ထော၊ ယတော တဒုဘယံ မောမူဟစိတ္တန္တိ ဝုစ္စတိ။

စိတ္တာနုပဿနာနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဓမ္မာနုပဿနာနိဒ္ဒေသော

က။ နီဝရဏပဗ္ဗဝဏ္ဏနာ

၃၆၇။ ဧကသ္မိံ ယုဂေ ဗဒ္ဓဂေါဏာနံ ဝိယ ဧကတော ပဝတ္တိ ယုဂနဒ္ဓတာ။

ဂဟဏာကာရေနာတိ အသုဘေပိ အာရမ္မဏေ ‘‘သုဘ’’န္တိ ဂဟဏာကာရေန။ နိမိတ္တန္တိ စာတိ သုဘနိမိတ္တန္တိ စ ဝုစ္စတီတိ ယောဇနာ။ ဧကံသေန သတ္တာ အတ္တနော အတ္တနော ဟိတသုခမေဝ အာသီသန္တီတိ ကတွာ ဝုတ္တံ ‘‘အာကင်္ခိတဿ ဟိတသုခဿာ’’တိ။ အနုပါယော ဧဝ စ ဟိတဝိသိဋ္ဌဿ သုခဿ အယောနိသောမနသိကာရော၊ အာကင်္ခိတဿ ဝါ ယထာဓိပ္ပေတဿ ဟိတသုခဿ အနုပါယဘူတော။ အဝိဇ္ဇန္ဓာ ဟိ တာဒိသေပိ ပဝတ္တန္တီတိ။ နိပ္ဖာဒေတဗ္ဗေတိ အယောနိသောမနသိကာရေန နိဗ္ဗတ္တေတဗ္ဗေ ကာမစ္ဆန္ဒေတိ အတ္ထော။

တဒနုကူလတ္တာတိ တေသံ အသုဘေ ‘‘သုဘ’’န္တိ၊ ‘‘အသုဘ’’န္တိ စ ပဝတ္တာနံ အယောနိသောမနသိကာရယောနိသောမနသိကာရာနံ အနုကူလတ္တာ။ ရူပါဒီသု အနိစ္စာဒိအဘိနိဝေသဿ၊ အနိစ္စသညာဒီနဉ္စ ယထာဝုတ္တမနသိကာရူပနိဿယတာ တဒနုကူလတာ။

အာဟာရေ ပဋိက္ကူလသညံ သော ဥပ္ပာဒေတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ တဗ္ဗိပရိဏာမဿာတိ ဘောဇနပရိဏာမဿ နိဿန္ဒာဒိကဿ။ တဒါဓာရဿာတိ ဥဒရဿ၊ ကာယဿေဝ ဝါ။ သောတိ ဘောဇနေမတ္တညူ။ သုတ္တန္တပရိယာယေန ကာမရာဂေါ ‘‘ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏ’’န္တိ ဝုစ္စတီတိ အာဟ ‘‘အဘိဓမ္မပရိယာယေနာ’’တိ။ အဘိဓမ္မေ ဟိ ‘‘နီဝရဏံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ နီဝရဏော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇတိ နပုရေဇာတပစ္စယာ’’တိ (ပဋ္ဌာ။ ၃။၈။၈) ဧတဿ ဝိဘင်္ဂေ ‘‘အရူပေ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ ပဋိစ္စ ထိနမိဒ္ဓနီဝရဏံ ဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏံ အဝိဇ္ဇာနီဝရဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီ’’တိအာဒိဝစနတော ဘဝရာဂေါပိ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ ဝုတ္တန္တိ ဝိညာယတိ။ တေနာဟ ‘‘သဗ္ဗောပိ လောဘော ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏ’’န္တိ။

သီမာဘေဒေ ကတေတိ အတ္တာဒိမရိယာဒါယ ဘိန္နာယ၊ အတ္တာဒီသု သဗ္ဗတ္ထ ဧကရူပါယ မေတ္တာဘာဝနာယာတိ အတ္ထော။ ဝိဟာရာဒိဥဒ္ဒေသရဟိတန္တိ ဝိဟာရာဒိပဒေသပရိစ္ဆေဒရဟိတံ။ ဥဂ္ဂဟိတာယ မေတ္တာယ။ အဋ္ဌဝီသတိဝိဓာတိ ဣတ္ထိအာဒိဝသေန သတ္တဝိဓာ ပစ္စေကံ အဝေရာဒီဟိ ယောဇနာဝသေန အဋ္ဌဝီသတိဝိဓာ။ သတ္တာဒိဣတ္ထိအာဒိအဝေရာဒိယောဂေနာတိ ဧတ္ထ သတ္တာဒိအဝေရာဒိယောဂေန ဝီသတိ၊ ဣတ္ထိအာဒိအဝေရာဒိယောဂေန အဋ္ဌဝီသတီတိ အဋ္ဌစတ္တာရီသံ ဧကိဿာ ဒိသာယ။ တထာ သေသဒိသာသုပီတိ သဗ္ဗာ သင်္ဂဟေတွာ အာဟ ‘‘အသီတာဓိကစတုသတပ္ပဘေဒါ’’တိ။

ကတာကတာနုသောစနဉ္စ န ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ဗဟုကံ သုတံ ဟောတိ သုတ္တံ ဂေယျ’’န္တိအာဒိဝစနတော (အ။ နိ။ ၄။၆) ဗဟုဿုတတာ နဝင်္ဂဿ သာသနဿ ဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ န ဝိနယမတ္တဿေဝါတိ ဝုဍ္ဎတံ ပန အနပေက္ခိတွာ ဣစ္စေဝ ဝုတ္တံ၊ န ဗဟုဿုတတဉ္စာတိ။

တိဋ္ဌတိ အနုပ္ပန္နာ ဝိစိကိစ္ဆာ ဧတ္ထ ဧတေသု ‘‘အဟောသိံ နု ခေါ အဟမတီတမဒ္ဓါန’’န္တိအာဒိကာယ (မ။ နိ။ ၁။၁၈၊ သ။ နိ။ ၂။၂၀) ပဝတ္တိယာ အနေကဘေဒေသု ပုရိမုပ္ပန္နေသု ဝိစိကိစ္ဆာဓမ္မေသူတိ တေ ဌာနီယာ ဝုတ္တာ။

အဋ္ဌဝတ္ထုကာပီတိ န ကေဝလံ သောဠသဝတ္ထုကာ၊ နာပိ ရတနတ္တယဝတ္ထုကာ စ၊ အထ ခေါ အဋ္ဌဝတ္ထုကာပိ။ ရတနတ္တယေ သံသယာပန္နဿ သိက္ခာဒီသု ကင်္ခါသမ္ဘဝတော၊ တတ္ထ နိဗ္ဗေမတိကဿ တဒဘာဝတော စ သေသဝိစိကိစ္ဆာနံ ရတနတ္တယဝိစိကိစ္ဆာမူလိကတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ အနုပဝိသနံ ‘‘ဧဝမေတ’’န္တိ သဒ္ဒဟနဝသေန အာရမ္မဏဿ ပက္ခန္ဒနံ။

နီဝရဏပဗ္ဗဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ခ။ ဗောဇ္ဈင်္ဂပဗ္ဗဝဏ္ဏနာ

တေနာတိ အတ္ထသန္နိဿိတဂ္ဂဟဏေန။

ပစ္စယဝသေန ဒုဗ္ဗလဘာဝေါ မန္ဒတာ။

ပဗ္ဗတပဒေသဝနဂဟနန္တရိတောပိ ဂါမော န ဒူရေ၊ ပဗ္ဗတံ ပရိက္ခိပိတွာ ဂန္တဗ္ဗတာယ အာဝါသော အရညလက္ခဏူပေတော၊ တသ္မာ မံသသောတေနေဝ အဿောသီတိ ဝဒန္တိ။

သမ္ပတ္တိဟေတုတာယ ပသာဒေါ သိနေဟပရိယာယေန ဝုတ္တော။

ဣန္ဒြိယာနံ တိက္ခဘာဝါပါဒနံ တေဇနံ။ တောသနံ ပမောဒနံ။

ဗောဇ္ဈင်္ဂပဗ္ဗဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သမထဝိပဿနာဝသေန ပဌမဿ သတိပဋ္ဌာနဿ၊ သုဒ္ဓဝိပဿနာဝသေန ဣတရေသံ။ အာဂမနဝသေန ဝုတ္တံ အညထာ မဂ္ဂသမ္မာသတိယာ ကထံ ကာယာရမ္မဏတာ သိယာတိ အဓိပ္ပာယော။ ကာယာနုပဿိအာဒီနံ စတုဗ္ဗိဓာနံ ပုဂ္ဂလာနံ ဝုတ္တာနံ။ တေနာဟ ‘‘န ဟိ သက္ကာ ဧကဿ…ပေ… ဝတ္တု’’န္တိ။ အနေကသတိသမ္ဘဝါဝဗောဓပသင်္ဂါတိ ဧကစိတ္တုပ္ပာဒေန အနေကိဿာ သတိယာ သမ္ဘဝဿ၊ သတိ စ တသ္မိံ အနေကာဝဗောဓဿ စ အာပဇ္ဇနတော။ သကိစ္စပရိစ္ဆိန္နေတိ အတ္တနော ကိစ္စဝိသေသဝိသိဋ္ဌေ။ ဓမ္မဘေဒေနာတိ အာရမ္မဏဘေဒဝိသိဋ္ဌေန ဓမ္မဝိသေသေန။ န ဓမ္မဿ ဓမ္မော ကိစ္စန္တိ ဧကဿ ဓမ္မဿ အညဓမ္မော ကိစ္စံ နာမ န ဟောတိ တဒဘာဝတော။ ဓမ္မဘေဒေန ဓမ္မဿ ဝိဘာဂေန။ တဿ ဘေဒေါတိ တဿ ကိစ္စဿ ဘေဒေါ နတ္ထိ။ တသ္မာတိ ယသ္မာ နယိဓ ဓမ္မဿ ဝိဘာဂေန ကိစ္စဘေဒေါ ဣစ္ဆိတော၊ ကိစ္စဘေဒေန ပန ဓမ္မဝိဘာဂေါ ဣစ္ဆိတော၊ တသ္မာ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဧကာဝါ’’တိအာဒိ။

သုတ္တန္တဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ အဘိဓမ္မဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ

၃၇၄။ ‘‘ကာယေ ကာယာနုပဿီ’’တိ ဣဒံ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနေန သတိပဋ္ဌာနဝိသေသနံ၊ တဉ္စ အာဂမနသိဒ္ဓံ၊ အညထာ တဿ အသမ္ဘဝတောတိ အာဟ ‘‘အာဂမနဝသေန…ပေ… ဒေသေတွာ’’တိ။ ပုဂ္ဂလံ အနာမသိတွာတိ ‘‘ကာယေ ကာယာနုပဿီ’’တိ ဧဝံ ပုဂ္ဂလံ အဂ္ဂဟေတွာ။ တထာ အနာမသနတော ဧဝ အာဂမနဝိသေသနံ အကတွာ။ နယဒွယေတိ အနုပဿနာနယော၊ သုဒ္ဓိကနယောတိ ဧတသ္မိံ နယဒွယေ။

အဘိဓမ္မဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သတိပဋ္ဌာနဝိဘင်္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။