📜
၅။ ပဉ္စမဝဂ္ဂေါ
၁။ ဝိမုတ္တိကထာဝဏ္ဏနာ
၄၁၈။ ဣဒါနိ ¶ ဝိမုတ္တိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ဝိပဿနာ၊ မဂ္ဂေါ၊ ဖလံ၊ ပစ္စဝေက္ခဏန္တိ စတုန္နံ ဉာဏာနံ ဝိမုတ္တိဉာဏန္တိ နာမံ။ တေသု ဝိပဿနာဉာဏံ နိစ္စနိမိတ္တာဒီဟိ ဝိမုတ္တတ္တာ၊ တဒင်္ဂဝိမုတ္တိဘာဝေန ဝါ ဝိမုတ္တတ္တာ ဝိမုတ္တိဉာဏံ။ မဂ္ဂေါ ¶ သမုစ္ဆေဒဝိမုတ္တိ၊ ဖလံ ပဋိပ္ပဿဒ္ဓိဝိမုတ္တိ၊ ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏံ ပန ဝိမုတ္တိံ ဇာနာတီတိ ဝိမုတ္တိဉာဏံ။ ဧဝံ စတုဗ္ဗိဓေ ဝိမုတ္တိဉာဏေ နိပ္ပရိယာယေန ဖလဉာဏမေဝ ဝိမုတ္တိ။ သေသာနိ ‘‘ဝိမုတ္တာနီ’’တိ ဝါ ‘‘အဝိမုတ္တာနီ’’တိ ဝါ န ဝတ္တဗ္ဗာနိ။ တသ္မာ ‘‘ဣဒံ နာမ ဝိမုတ္တိဉာဏံ ဝိမုတ္တ’’န္တိ အဝတွာ အဝိသေသေနေဝ ‘‘ဝိမုတ္တိဉာဏံ ဝိမုတ္တ’’န္တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ပရဝါဒိဿ။ ပုန ယံကိဉ္စီတိ ပုဋ္ဌော ပစ္စဝေက္ခဏာဒီနိ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ။ ပဋိပန္နဿာတိ ပုဋ္ဌော မဂ္ဂဉာဏဿ အနာသဝတံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ယသ္မာ ပန တံ သောတာပန္နဿ ဖလေ ဌိတဿ ဉာဏံ န ဟောတိ၊ တသ္မာ ဝိမုတ္တံ နာမ န ဟောတီတိ စောဒနတ္ထံ ပုန သကဝါဒီ သောတာပန္နဿာတိအာဒိမာဟ။ ဣမိနာ ဥပါယေန သဗ္ဗတ္ထ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။
ဝိမုတ္တိကထာဝဏ္ဏနာ။
၂။ အသေခဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၂၁။ ဣဒါနိ ¶ အသေခကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယသ္မာ အာနန္ဒတ္ထေရာဒယော သေခါ ‘‘ဥဠာရော ဘဂဝါ’’တိအာဒိနာ နယေန အသေခေ ဇာနန္တိ၊ တသ္မာ ¶ ‘‘သေခဿ အသေခဉာဏံ အတ္ထီ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ဥတ္တရာပထကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ ဇာနာတိ ပဿတီတိ ဣဒံ အတ္တနာ အဓိဂတဿ ဇာနနဝသေန ဝုတ္တံ။ ဂေါတြဘုနောတိအာဒိ ဟေဋ္ဌိမာယ ဘူမိယံ ဌိတဿ ဥပရူပရိဉာဏဿ အဘာဝဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ နနု အာယသ္မာ အာနန္ဒော သေခေါ ‘‘ဥဠာရော ဘဂဝါ’’တိ ဇာနာတီတိ ပရဝါဒီ အသေခေ ဘဂဝတိ ပဝတ္တတ္တာ တံ အသေခဉာဏန္တိ ဣစ္ဆတိ၊ န ပနေတံ အသေခံ။ တသ္မာ ဧဝံ ပတိဋ္ဌာပိတာပိ လဒ္ဓိ အပ္ပတိဋ္ဌာပိတာဝ ဟောတီတိ။
အသေခဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
၃။ ဝိပရီတကထာဝဏ္ဏနာ
၄၂၄။ ဣဒါနိ ဝိပရီတကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘ယွာယံ ပထဝီကသိဏေ ပထဝီသညီ သမာပဇ္ဇတိ၊ တဿ တံ ဉာဏံ ဝိပရီတဉာဏ’’န္တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ¶ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ ပထဝိံ နိဿာယ ဥပ္ပန္နနိမိတ္တဉှိ န ပထဝီယေဝ၊ တတြ စာယံ ပထဝီသညီ။ တသ္မာ ဝိပရီတဉာဏန္တိ အယမေတဿ အဓိပ္ပာယော။ တတော သကဝါဒီ ‘‘လက္ခဏပထဝီပိ သသမ္ဘာရပထဝီပိ နိမိတ္တပထဝီပိ ပထဝီဒေဝတာပိ သဗ္ဗာ ပထဝီယေဝ၊ တာသု ပထဝီတိ ဉာဏံ ဝိပရီတံ န ဟောတိ။ အနိစ္စေ နိစ္စန္တိအာဒိဝိပရိယေသော ပန ဝိပရီတဉာဏံ နာမ။ ကိံ တေ ဣဒံ ဧတေသု အညတရ’’န္တိ စောဒေတုံ အနိစ္စေ နိစ္စန္တိအာဒိမာဟ။ ဣတရော ဝိပလ္လာသလက္ခဏာဘာဝံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ ပထဝီနိမိတ္တံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။
ကုသလန္တိ သေက္ခပုထုဇ္ဇနာနံ ဉာဏံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အတ္ထိ အရဟတောတိ ပဉှေသုပိ ဝိပလ္လာသလက္ခဏာဘာဝေန ပဋိက္ခိပတိ။ ပထဝီနိမိတ္တံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ သဗ္ဗေဝ ပထဝီတိ သဗ္ဗံ တံ ပထဝီကသိဏံ လက္ခဏပထဝီယေဝ ¶ ဟောတီတိ ပုစ္ဆတိ။ သကဝါဒီ တထာ အဘာဝတော ပဋိက္ခိပတိ။ နနု ပထဝီ အတ္ထိ၊ အတ္ထိ စ ကောစိ ပထဝိံ ပထဝိတော သမာပဇ္ဇတီတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ ¶ ။ တဿတ္ထော – နနု နိမိတ္တပထဝီ အတ္ထိ၊ အတ္ထိ စ ကောစိ တံ ပထဝိံ ပထဝိတောယေဝ သမာပဇ္ဇတိ၊ န အာပတော ဝါ တေဇတော ဝါတိ။ ပထဝီ အတ္ထီတိအာဒိ ‘‘ယဒိ ယံ ယထာ အတ္ထိ၊ တံ တထာ သမာပဇ္ဇန္တဿ ဉာဏံ ဝိပရီတံ ဟောတိ၊ နိဗ္ဗာနံ အတ္ထိ၊ တမ္ပိ သမာပဇ္ဇန္တဿ သဗ္ဗဝိပရိယေသသမုဂ္ဃာတနံ မဂ္ဂဉာဏမ္ပိ တေ ဝိပရီတံ ဟောတူ’’တိ ဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တန္တိ။
ဝိပရီတကထာဝဏ္ဏနာ။
၄။ နိယာမကထာဝဏ္ဏနာ
၄၂၈-၄၃၁။ ဣဒါနိ နိယာမကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယော ပုဂ္ဂလော သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမိဿတိ၊ တံ ‘‘ဘဗ္ဗော ဧသ ဓမ္မံ အဘိသမေတု’’န္တိ ယသ္မာ ဘဂဝါ ဇာနာတိ၊ တသ္မာ ‘‘အနိယတဿ ပုထုဇ္ဇနဿေဝ သတော ပုဂ္ဂလဿ နိယာမဂမနာယ ဉာဏံ အတ္ထီ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ဧတရဟိ ဥတ္တရာပထကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ အနိယတဿာတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ။ တတ္ထ နိယာမဂမနာယာတိ နိယာမော ဝုစ္စတိ မဂ္ဂေါ၊ မဂ္ဂဂမနာယ မဂ္ဂေါက္ကမနာယာတိ အတ္ထော။ ယံ ပနဿ ဉာဏံ ဒိသွာ ဘဂဝါ ‘‘ဘဗ္ဗော အယ’’န္တိ ဇာနာတိ၊ တံ သန္ဓာယ ပဋိညာ ပရဝါဒိဿ။
အထဿ ¶ သကဝါဒီ အယုတ္တဝါဒိတံ ဒီပေတုံ နိယတဿာတိ ဝိပရီတာနုယောဂမာဟ။ တတ္ထ ပဌမပဉှေ မဂ္ဂေန နိယတဿ အနိယာမဂမနာယ ဉာဏံ နာမ နတ္ထီတိ ပဋိက္ခိပတိ။ ဒုတိယေ နတ္ထိဘာဝေန ပဋိဇာနာတိ။ တတိယေ အနိယတဿ နတ္ထီတိ ပုဋ္ဌတ္တာ လဒ္ဓိဝိရောဓေန ပဋိက္ခိပတိ။ ပုန ပဌမပဉှမေဝ စတုတ္ထံ ကတွာ နိယတဿ နိယာမဂမနာဒိဝသေန တယော ပဉှာ ကတာ။ တေသု ပဌမေ ယသ္မာ အာဒိမဂ္ဂေန နိယတဿ ပုန တဒတ္ထာယ ဉာဏံ နတ္ထိ၊ တသ္မာ ပဋိက္ခိပတိ။ ဒုတိယေ ¶ နတ္ထိဘာဝေနေဝ ပဋိဇာနာတိ။ တတိယေ လဒ္ဓိဝိရောဓေနေဝ ပဋိက္ခိပတိ။ ပုန ပဌမပဉှံ အဋ္ဌမံ ကတွာ အနိယတဿ အနိယာမဂမနာဒိဝသေန တယော ပဉှာ ကတာ။ တေသံ အတ္ထော ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပုန ပဌမပဉှမေဝ ဒွါဒသမံ ကတွာ တံမူလကာ အတ္ထိ နိယာမောတိအာဒယော ပဉှာ ကတာ။ တတ္ထ ယသ္မာ နိယာမဂမနာယ ဉာဏံ နာမ မဂ္ဂဉာဏမေဝ ဟောတိ၊ တသ္မာ တံ သန္ဓာယ အတ္ထိ နိယာမောတိ ဝုတ္တံ။ ဣတရော ပန နိယာမောတိ ဝုတ္တေ ပဋိက္ခိပတိ၊ ဉာဏန္တိ ဝုတ္တေ ပဋိဇာနာတိ။ သတိပဋ္ဌာနာဒီသုပိ ¶ ဧသေဝ နယော။ ပစ္စနီကံ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ။ ဂေါတြဘုနောတိအာဒိ ယေန ယံ အပ္ပတ္တံ၊ တဿ တံ နတ္ထီတိ ဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ဘဂဝါ ဇာနာတီတိ အတ္တနော ဉာဏဗလေန ဇာနာတိ၊ န တဿ နိယာမဂမနဉာဏသဗ္ဘာဝတော။ တသ္မာ ဣမိနာ ကာရဏေန ပတိဋ္ဌိတာပိဿ လဒ္ဓိ အပ္ပတိဋ္ဌိတာယေဝါတိ။
နိယာမကထာဝဏ္ဏနာ။
၅။ ပဋိသမ္ဘိဒါကထာဝဏ္ဏနာ
၄၃၂-၄၃၃။ ဣဒါနိ ပဋိသမ္ဘိဒါကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘ယံကိဉ္စိ အရိယာနံ ဉာဏံ၊ သဗ္ဗံ လောကုတ္တရမေဝါ’’တိ ဂဟေတွာ ‘‘သဗ္ဗံ ဉာဏံ ပဋိသမ္ဘိဒါ’’တိ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ သမ္မုတိဉာဏပဉှေသု ပထဝီကသိဏသမ္မုတိယံ သမာပတ္တိဉာဏံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ နိရုတ္တိဉာဏံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ယေ ကေစိ သမ္မုတိန္တိ ပဉှေ ပုထုဇ္ဇနေ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ။ စေတောပရိယာယပဉှေသု ပုထုဇ္ဇနဿ ဉာဏံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ အရိယဿ ဉာဏံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ သဗ္ဗာ ပညာတိပဉှေသု ကသိဏသမာပတ္တိပဉှံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ လောကုတ္တရံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ပထဝီကသိဏသမာပတ္တိန္တိအာဒိ ‘‘ယာ ဧတေသု ဧတ္တကေသု ဌာနေသု ပညာ၊ ကိံ သဗ္ဗာ သာ ပဋိသမ္ဘိဒါ’’တိ ပုစ္ဆနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ တေန ¶ ဟိ သဗ္ဗံ ဉာဏန္တိ ယသ္မာ သဗ္ဗာ လောကုတ္တရပညာ ပဋိသမ္ဘိဒါ ¶ ၊ တသ္မာ သဗ္ဗန္တိ ဝစနံ သာမညဖလေန သဒ္ဓိံ ပတိဋ္ဌာပေတီတိ။
ပဋိသမ္ဘိဒါကထာဝဏ္ဏနာ။
၆။ သမ္မုတိဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၃၄-၄၃၅။ ဣဒါနိ သမ္မုတိဉာဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ သမ္မုတိသစ္စံ ပရမတ္ထသစ္စန္တိ ဒွေ ¶ သစ္စာနိ။ ယေ ပန ဧဝံ ဝိဘာဂံ အကတွာ သစ္စန္တိ ဝစနသာမညေန သမ္မုတိဉာဏမ္ပိ ‘‘သစ္စာရမ္မဏမေဝါ’’တိ ဝဒန္တိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာ၊ တေ အယုတ္တဝါဒိနောတိ တေသံ ဝါဒဝိသောဓနတ္ထံ အယံ ကထာ အာရဒ္ဓါ။ တတ္ထ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ပုစ္ဆာ ပရဝါဒိဿ၊ ပရမတ္ထသစ္စံ သန္ဓာယ ပဋိညာ သကဝါဒိဿ။ သမ္မုတိသစ္စမှီတိ သမ္မုတိံ အနုပဝိဋ္ဌေ သစ္စမှိ။ ပစ္စတ္တေ ဝါ ဘုမ္မဝစနံ၊ သမ္မုတိသစ္စန္တိ အတ္ထော။ သမ္မုတိဉာဏံ သစ္စာရမ္မဏညေဝါတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ တတော နံ ‘‘ယဒိ တံ အဝိသေသေန သစ္စာရမ္မဏညေဝ၊ တေန ဉာဏေန ဒုက္ခပရိညာဒီနိ ကရေယျာ’’တိ စောဒေတုံ တေန ဉာဏေနာတိအာဒိမာဟ။
သမ္မုတိဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
၇။ စိတ္တာရမ္မဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၃၆-၄၃၈။ ဣဒါနိ စိတ္တာရမ္မဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ စေတောပရိယာယေ ဉာဏန္တိ ဝစနမတ္တမေဝ ဂဟေတွာ ‘‘တံ ဉာဏံ စိတ္တာရမ္မဏမေဝါ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ဧတရဟိ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ အထဿ ‘‘ယော သရာဂါဒိဝသေန စိတ္တံ ဇာနာတိ၊ တဿ ရာဂါဒယောပိ အာရမ္မဏာ ဟောန္တိ၊ တသ္မာ န ဝတ္တဗ္ဗံ တံ စိတ္တာရမ္မဏညေဝါ’’တိ စောဒနတ္ထံ နနု အတ္ထိ ကောစီတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ ဖဿာရမ္မဏေတိ ¶ ဖဿသင်္ခါတေ အာရမ္မဏေ။ ဝေဒနာရမ္မဏေတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ပုန ဖဿာရမ္မဏေ ဉာဏံ န ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ပုဋ္ဌော ဖဿဿ ဖုသနလက္ခဏံ ¶ မနသိကရောတော ဖဿောဝါရမ္မဏံ ဟောတီတိ ပဋိဇာနာတိ။ ကိံ ပနေတံ ဖဿပရိယာယေ ဉာဏန္တိ ပုဋ္ဌော ပန တာဒိသဿ သုတ္တပဒဿ အဘာဝါ ပဋိက္ခိပတိ။ ဝေဒနာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဣဒါနိ ယံ နိဿာယ လဒ္ဓိ၊ တဒေဝ ဒဿေတွာ လဒ္ဓိံ ပတိဋ္ဌာပေတုံ နနု စေတောပရိယာယေ ဉာဏန္တိအာဒိမာဟ။ သာ ပနေသာ ဝစနမတ္တာဘိနိဝေသေန ပတိဋ္ဌာပိတာပိ အပ္ပတိဋ္ဌာပိတာဝ ဟောတီတိ။
စိတ္တာရမ္မဏကထာဝဏ္ဏနာ။
၈။ အနာဂတဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၃၉-၄၄၀။ ဣဒါနိ ¶ အနာဂတဉာဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ အနာဂတံ နာမ အန္တရမ္ပိ အတ္ထိ၊ အနန္တရမ္ပိ။ တေသု အနန္တရေ ဧကန္တေနေဝ ဉာဏံ နတ္ထိ။ ယထာ စ အနန္တရေ၊ တထာ ဧကဝီထိဧကဇဝနပရိယာပန္နေပိ။ တတ္ထ ယေ သဗ္ဗသ္မိမ္ပိ အနာဂတေ ဉာဏံ ဣစ္ဆန္တိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ အထ နံ ‘‘ယံ တေ အနာဂတေ ဉာဏံ၊ ကိံ တေန အနန္တရံ အနာဂတံ မူလာဒိဝသေန ဇာနာတီ’’တိ စောဒေတုံ အနာဂတံ မူလတောတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ မူလတောတိအာဒီနိ သဗ္ဗာနိ ကာရဏဝေဝစနာနေဝ။ ကာရဏဉှိ ယံ အတ္တနော ဖလံ ကရောတိ၊ တံ တတ္ထ မူလယတိ ပတိဋ္ဌာတီတိ မူလံ။ တတော စ တံ ဟိနောတိ ပဝတ္တယတီတိ ဟေတု။ တဒေဝ တံ နိဒေတိ ‘‘ဟန္ဒ နံ ဂဏှထာ’’တိ။ နိယျာတေတိ ဝိယာတိ နိဒါနံ။ တတော တံ သမ္ဘဝတီတိ သမ္ဘဝေါ။ ပဘဝတီတိ ပဘဝေါ။ တတ္ထ စ တံ သမုဋ္ဌာတိ၊ တံ ဝါ နံ သမုဋ္ဌာပေတီတိ သမုဋ္ဌာနံ။ တဒေဝ နံ အာဟရတီတိ အာဟာရော။ တဉ္စဿ အပရိစ္စဇိတဗ္ဗဋ္ဌေန အာရမ္မဏံ။ တဒေဝ စေတံ ပဋိစ္စ ဧတီတိ ပစ္စယော။ တတော နံ သမုဒေတီတိ သမုဒယောတိ ဝုစ္စတိ။ ယသ္မာ ¶ ပန အနန္တရံ စိတ္တံ ဧတေဟာကာရေဟိ န သက္ကာ ဇာနိတုံ၊ တသ္မာ န ဟေဝန္တိ ပဋိက္ခိပတိ။ အနာဂတံ ဟေတုပစ္စယတန္တိ ယာ အနန္တရာနာဂတေ စိတ္တေ ဟေတုပစ္စယတာ၊ တံ ဇာနာတိ။ ယေ တတ္ထ ဓမ္မာ ဟေတုပစ္စယာ ဟောန္တိ၊ တေ ဇာနာတီတိ အတ္ထော။ သေသပဒေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဂေါတြဘုနောတိအာဒိ ယသ္မိံ အနာဂတေ ဉာဏံ န ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ သရူပတော ဒဿေတုံ ဝုတ္တံ။ ပါဋလိပုတ္တဿာတိ ¶ သုတ္တံ ယသ္မိံ အနာဂတေ ဉာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ ဒဿေတုံ အာဟဋံ။ ယသ္မာ ပနေတံ န သဗ္ဗသ္မိံ အနာဂတေ ဉာဏဿ သာဓကံ၊ တသ္မာ အနာဟဋမေဝါတိ။
အနာဂတဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
၉။ ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၄၁-၄၄၂။ ဣဒါနိ ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေသံ ‘‘သဗ္ဗသင်္ခါရေသု အနိစ္စတော ဒိဋ္ဌေသု တမ္ပိ ဉာဏံ အနိစ္စတော ဒိဋ္ဌံ ဟောတီ’’တိ ဝစနံ နိဿာယ ‘‘အဝိသေသေန သဗ္ဗသ္မိံ ပစ္စုပ္ပန္နေ ဉာဏံ အတ္ထီ’’တိ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပဋုပ္ပန္နေတိ ပုစ္ဆာ ¶ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ အထ နံ ‘‘ယဒိ အဝိသေသေန ပဋုပ္ပန္နေ ဉာဏံ အတ္ထိ၊ ခဏပစ္စုပ္ပန္နေပိ တေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဧဝံ သန္တေ ဒွိန္နံ ဉာဏာနံ ဧကတော အဘာဝါ တေနေဝ ဉာဏေန တံ ဇာနိတဗ္ဗံ ဟောတီ’’တိ စောဒနတ္ထံ တေနာတိ အနုယောဂေါ သကဝါဒိဿ။ တတ္ထ ပဌမပဉှေ တေနေဝ တံ ဇာနိတုံ န သက္ကာတိ ပဋိက္ခေပေါ ဣတရဿ။ ဒုတိယပဉှေ သန္တတိံ သန္ဓာယ ပဋိညာ တဿေဝ။ ပဋိပါဋိတော ဘင်္ဂံ ပဿန္တော ဘင်္ဂါနုပဿနေနေဝ ဘင်္ဂါနုပဿနာဉာဏံ ပဿတီတိ အဓိပ္ပာယော။ တေန ဉာဏေန တံ ဉာဏံ ဇာနာတီတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ တေန ဖဿေန တံ ဖဿန္တိအာဒီနိဿ လေသောကာသနိဝါရဏတ္ထံ ဝုတ္တာနိ ¶ ။ ယံ ပနေတေန လဒ္ဓိပတိဋ္ဌာပနတ္ထံ နနု သဗ္ဗသင်္ခါရေတိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ နယတော တံ ဉာဏံ ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ၊ န အာရမ္မဏတောတိ အဓိပ္ပာယေန ပဋိညာ သကဝါဒိဿ။ တသ္မာ ဧဝံ ပတိဋ္ဌိတာပိဿ လဒ္ဓိ အပ္ပတိဋ္ဌိတာဝ ဟောတိ။
ပဋုပ္ပန္နဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
၁၀။ ဖလဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ
၄၄၃-၄၄၄။ ဣဒါနိ ဖလေ ဉာဏကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘ဗုဒ္ဓါပိ သတ္တာနံ အရိယဖလပ္ပတ္တိယာ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ သာဝကာပိ၊ ဣတိ ဣမိနာ သာမညေန ¶ ဗုဒ္ဓါနံ ဝိယ သာဝကာနမ္ပိ တေန တေန သတ္တေန ပတ္တဗ္ဗေ ဖလေ ဉာဏံ အတ္ထီ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ အန္ဓကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ သာဝကဿာတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ အထ နံ ‘‘ယဒိ သာဝကဿ ဖလေ ဉာဏံ အတ္ထိ၊ ယထာ ဗုဒ္ဓါ သမာနေပိ သောတာပတ္တိဖလေ အတ္တနော ဉာဏဗလေန ‘အယံ ဧကဗီဇီ၊ အယံ ကောလံကောလော၊ အယံ သတ္တက္ခတ္တုပရမော’တိ ဖလဿကတံ ပညပေန္တိ၊ ကိံ တေ ဧဝံ သာဝကောပီ’’တိ စောဒေတုံ သာဝကော ဖလဿ ကတံ ပညပေတီတိ အာဟ။ ဣတရော ပဋိက္ခိပတိ။
အတ္ထိ သာဝကဿ ဖလပရောပရိယတ္တီတိအာဒိ ဖလေ ဉာဏဿ အတ္ထိတာယ ပစ္စယပုစ္ဆနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ အယဉှေတ္ထ အဓိပ္ပာယော – ဗုဒ္ဓါနံ ‘‘ဣဒံ ဖလံ ပရံ၊ ဣဒံ ဩပရ’’န္တိ ဧဝံ ဖလာနံ ဥစ္စာဝစဘာဝဇာနနသင်္ခါတာ ဖလေ ပရောပရိယတ္တိ နာမ အတ္ထိ။ တထာ ဣန္ဒြိယပုဂ္ဂလပရောပရိယတ္တိယော၊ တာသံ ¶ အတ္ထိတာယ တဿ တဿ ပုဂ္ဂလဿ တေသံ တေသံ ဣန္ဒြိယာနံ ဝသေန တံ တံ ဖလံ ဇာနန္တိ၊ ကိံ တေ သာဝကဿာပိ ဧတာ ပရောပရိယတ္တိယော အတ္ထီတိ။
အတ္ထိ သာဝကဿ ခန္ဓပညတ္တီတိအာဒီနိပိ ‘‘ယဒိ တေ သာဝကဿ ဗုဒ္ဓါနံ ဝိယ ဖလေ ဉာဏံ အတ္ထိ၊ ဣမာ ဟိ ပိဿ ပညတ္တီဟိ ¶ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ကိမဿ တာ အတ္ထိ၊ သက္ကောတိ သော ဧတာ ပညတ္တိယော အတ္တနော ဗလေန ဇာနိတုံ ဝါ ပညပေတုံ ဝါ’’တိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တာနိ။ သာဝကော ဇိနောတိအာဒိ ‘‘ယဒိ သာဝကဿ ဗုဒ္ဓါနံ ဝိယ ဖလေ ဉာဏံ အတ္ထိ၊ ဧဝံ သန္တေ သွေဝ ဇိနော’’တိ စောဒနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ သာဝကော အနုပ္ပန္နဿာတိ ပဉှေပိ အယမေဝ နယော။ အညာဏီတိ ပဉှေ အဝိဇ္ဇာသင်္ခါတဿ အညာဏဿ ဝိဟတတ္တာ ပဋိက္ခိတ္တော၊ န ပနဿ ဗုဒ္ဓါနံ ဝိယ ဖလေ ဉာဏံ အတ္ထိ။ တသ္မာ အပ္ပတိဋ္ဌိတောဝ ပရဝါဒီဝါဒေါတိ။
ဖလဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ။
ပဉ္စမော ဝဂ္ဂေါ။
မဟာပဏ္ဏာသကော သမတ္တော။