📜

၁၂။ ဒွါဒသမဝဂ္ဂေါ

၁။ သံဝရော ကမ္မန္တိကထာဝဏ္ဏနာ

၆၃၀-၆၃၂။ ဣဒါနိ သံဝရော ကမ္မန္တိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ ဟောတိ၊ န နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ ဟောတီ’’တိ သုတ္တံ နိဿာယ ‘‘သံဝရောပိ အသံဝရောပိ ကမ္မ’’န္တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ မဟာသံဃိကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။

အထ နံ ယာ သကသမယေ စေတနာ ‘‘ကမ္မ’’န္တိ ဝုတ္တာ ယထာ သာ ကာယဝစီမနောဒွါရေသု ပဝတ္တမာနာ ကာယကမ္မာဒိနာမံ လဘတိ၊ တထာ ‘‘ယဒိ တေ သံဝရော ကမ္မံ၊ သောပိ စက္ခုန္ဒြိယာဒီသု ပဝတ္တမာနော စက္ခုကမ္မာဒိနာမံ လဘေယျာ’’တိ စောဒေတုံ စက္ခုန္ဒြိယသံဝရော စက္ခုကမ္မန္တိအာဒိမာဟ။ ဣတရော တာဒိသံ သုတ္တပဒံ အပဿန္တော စတူသု ဒွါရေသု ပဋိက္ခိပိတွာ ပဉ္စမေ ကာယဒွါရေ ပသာဒကာယံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ ဝိညတ္တိကာယံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ သော ဟိ ပသာဒကာယမ္ပိ ဝိညတ္တိကာယမ္ပိ ကာယိန္ဒြိယန္တွေဝ ဣစ္ဆတိ။ မနောဒွါရေပိ ဝိပါကဒွါရံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ ကမ္မဒွါရံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ အသံဝရေပိ ဧသေဝ နယော။ ‘‘စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ’’တိ သုတ္တံ တေသု ဒွါရေသု သံဝရာသံဝရမေဝ ဒီပေတိ၊ န တဿ ကမ္မဘာဝံ၊ တသ္မာ အသာဓကန္တိ။

သံဝရော ကမ္မန္တိကထာဝဏ္ဏနာ။

၂။ ကမ္မကထာဝဏ္ဏနာ

၆၃၃-၆၃၅။ ဣဒါနိ ကမ္မကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘နာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သဉ္စေတနိကာနံ ကမ္မာန’’န္တိ (အ။ နိ။ ၁၀။၂၁၇) သုတ္တပဒံ နိဿာယ ‘‘သဗ္ဗံ ကမ္မံ သဝိပါက’’န္တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ မဟာသံဃိကာနံ၊ တေသံ ‘‘စေတနာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ကမ္မံ ဝဒါမီ’’တိ (အ။ နိ။ ၆။၆၃) သတ္ထာရာ အဝိသေသေန စေတနာ ‘‘ကမ္မ’’န္တိ ဝုတ္တာ၊ သာ စ ကုသလာကုသလာဝ သဝိပါကာ၊ အဗျာကတာ အဝိပါကာတိ ဣမံ ဝိဘာဂံ ဒဿေတုံ သဗ္ဗံ ကမ္မန္တိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ ပုန သဗ္ဗာ စေတနာတိ ပဉှေသု အဗျာကတံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခေပေါ၊ ကုသလာကုသလေ သန္ဓာယ ပဋိညာ ဝေဒိတဗ္ဗာ ။ ဝိပါကာဗျာကတာတိအာဒိ သဝိပါကာဝိပါကစေတနံ သရူပေန ဒဿေတုံ ဝုတ္တံ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ။ ‘‘နာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ’’တိ သုတ္တံ သတိ ပစ္စယေ ဒိဋ္ဌဓမ္မာဒီသု ဝိပါကပဋိသံဝေဒနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ အသာဓကန္တိ။

ကမ္မကထာဝဏ္ဏနာ။

၃။ သဒ္ဒေါ ဝိပါကောတိကထာဝဏ္ဏနာ

၆၃၆-၆၃၇။ ဣဒါနိ သဒ္ဒေါ ဝိပါကောတိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ‘‘သော တဿ ကမ္မဿ ကတတ္တာ ဥပစိတတ္တာ ဥဿန္နတ္တာ ဝိပုလတ္တာ ဗြဟ္မဿရော ဟောတီ’’တိအာဒီနိ (ဒီ။ နိ။ ၃။၂၃၆) အယောနိသော ဂဟေတွာ ‘‘သဒ္ဒေါ ဝိပါကော’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ မဟာသံဃိကာနံ၊ တေသံ ‘‘ကမ္မသမုဋ္ဌာနာ အရူပဓမ္မာဝ ဝိပါကာတိ နာမံ လဘန္တိ။ ရူပဓမ္မေသု ပနာယံ ဝေါဟာရော နတ္ထီ’’တိ ဒဿေတုံ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ သုခဝေဒနီယောတိအာဒိ ‘‘ဝိပါကော နာမ ဧဝရူပေါ ဟောတီ’’တိ ဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ‘‘သော တဿ ကမ္မဿာ’’တိ သုတ္တံ လက္ခဏပဋိလာဘဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ မဟာပုရိသော ဟိ ကမ္မဿ ကတတ္တာ သုစိပရိဝါရောပိ ဟောတိ၊ န စ ပရိဝါရော ဝိပါကော၊ တသ္မာ အသာဓကမေတန္တိ။

သဒ္ဒေါ ဝိပါကောတိကထာဝဏ္ဏနာ။

၄။ သဠာယတနကထာဝဏ္ဏနာ

၆၃၈-၆၄၀။ ဣဒါနိ သဠာယတနကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယသ္မာ သဠာယတနံ ကမ္မဿ ကတတ္တာ ဥပ္ပန္နံ၊ တသ္မာ ‘‘ဝိပါကော’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ မဟာသံဃိကာနံ၊ တေ သန္ဓာယ စက္ခာယတနံ ဝိပါကောတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။ သဠာယတနံ ဝိပါကောတိ ဧတ္ထ မနာယတနံ သိယာ ဝိပါကော။ သေသာနိ ကေဝလံ ကမ္မသမုဋ္ဌာနာနိ၊ န ဝိပါကော။ တသ္မာ အသာဓကမေတန္တိ။

သဠာယတနကထာဝဏ္ဏနာ။

၅။ သတ္တက္ခတ္တုပရမကထာဝဏ္ဏနာ

၅၄၁-၅၄၅။ ဣဒါနိ သတ္တက္ခတ္တုပရမကထာ နာမ ဟောတိ၊ တတ္ထ ယသ္မာ ‘‘သတ္တက္ခတ္တုပရမော’’တိ ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ ‘‘သတ္တက္ခတ္တုပရမော ပုဂ္ဂလော သတ္တက္ခတ္တုပရမတာယ နိယတော’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ဥတ္တရာပထကာနံ၊ တေသံ ဌပေတွာ ‘‘အရိယမဂ္ဂံ အညော တဿ နိယမော နတ္ထိ၊ ယေန သော သတ္တက္ခတ္တုပရမတာယ နိယတော ဘဝေယျာ’’တိ ဣမံ ဝိဘာဂံ ဒဿေတုံ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။

မာတာ ဇီဝိတာတိအာဒီသု အယမဓိပ္ပာယော – ဒွေ နိယာမာ သမ္မတ္တနိယာမော စ မိစ္ဆတ္တနိယာမော စ။ သမ္မတ္တနိယာမော အရိယမဂ္ဂေါ။ သော အဝိနိပါတဓမ္မတဉ္စေဝ ဖလုပ္ပတ္တိဉ္စ နိယမေတိ။ မိစ္ဆတ္တနိယာမော အာနန္တရိယကမ္မံ။ တံ အနန္တရာ နိရယူပပတ္တိံ နိယမေတိ။ တတ္ထ သတ္တက္ခတ္တုပရမော သောတာပတ္တိမဂ္ဂေန အဝိနိပါတဓမ္မတာယ စ ဖလုပ္ပတ္တိယာ စ နိယမိတော။ သေသမဂ္ဂနိယာမော ပနဿ နတ္ထိ အနဓိဂတတ္တာ၊ အာနန္တရိယမ္ပိ ကာတုံ သော အဘဗ္ဗော။ တွံ ပနဿ နိယာမံ ဣစ္ဆသိ၊ တေန တံ ဝဒါမ – ‘‘ကိံ တေ သော ဣမိနာ မိစ္ဆတ္တနိယာမေန နိယမိတော’’တိ။

အဘဗ္ဗော အန္တရာတိ ပဉှေသု အာနန္တရိယာဘာဝံ သန္ဓာယ ပဋိက္ခိပတိ၊ သတ္တက္ခတ္တုပရမံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ အတ္ထိ သော နိယာမောတိ ပဉှေ သတ္တက္ခတ္တုပရမတာယ နိယာမံ အပဿန္တော ပဋိက္ခိပတိ။ အတ္ထိ တေ သတိပဋ္ဌာနာတိအာဒိ နိယာမသင်္ခါတေ မဂ္ဂဓမ္မေ ဒဿေတုံ ဝုတ္တံ။ တဿ ပန ပုန ပဌမမဂ္ဂါနုပ္ပတ္တိတော တေပိ နတ္ထိ၊ တသ္မာ ပဋိက္ခိပတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ။ နနု သော သတ္တက္ခတ္တုပရမောတိ ဧတ္ထ ဘဂဝါ ‘‘အယံ ပုဂ္ဂလော ဧတ္တကေ ဘဝေ သန္ဓာဝိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယိဿတိ၊ အယံ ဧတ္တကေ’’တိ အတ္တနော ဉာဏဗလေန ဗျာကရောတိ၊ န ဘဝနိယာမံ နာမ ကိဉ္စိ တေန သတ္တက္ခတ္တုပရမော၊ ကောလံကောလော၊ ဧကဗီဇီ ဝါတိ ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ အသာဓကမေတန္တိ။

သတ္တက္ခတ္တုပရမကထာဝဏ္ဏနာ။

၆၄၆-၆၄၇။ ကောလံကောလဧကဗီဇိကထာယောပိ ဣမိနာဝုပါယေန ဝေဒိတဗ္ဗာ။

ကောလံကောလဧကဗီဇိကထာဝဏ္ဏနာ။

၈။ ဇီဝိတာဝေါရောပနကထာဝဏ္ဏနာ

၆၄၈-၆၄၉။ ဣဒါနိ ဇီဝိတာဝေါရောပနကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယသ္မာ ဒေါသသမ္ပယုတ္တေန စိတ္တေန ပါဏာတိပါတော ဟောတိ၊ ဒေါသော စ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နဿ အပ္ပဟီနော၊ တသ္မာ ‘‘ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နော သဉ္စိစ္စ ပါဏံ ဇီဝိတာ ဝေါရောပေယျာ’’တိ ယေသံ လဒ္ဓိ၊ သေယျထာပိ ပုဗ္ဗသေလိယာပရသေလိယာနံ၊ တေ သန္ဓာယ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နောတိ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ သဉ္စိစ္စ မာတရန္တိအာဒိပဉှေသု ပန ‘‘အဋ္ဌာနမေတံ အနဝကာသော’’တိ သုတ္တဘယေန ပဋိက္ခိပတိ။ သတ္ထရိ အဂါရဝေါတိအာဒိ သတ္ထာရာဒီသု သဂါရဝဿ သိက္ခာပဒဿ ဝီတိက္ကမာဘာဝဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တံ။ ဣတရော ပန အကုသလဝသေန တဿ အဂါရဝေါ နာမ နတ္ထီတိ ပဋိက္ခိပိတွာ သဂါရဝဘာဝဉ္စ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ ပုန အဂါရဝေါတိ ပုဋ္ဌော တေသု တေသု ကိစ္စေသု ပသုတတာယ ဝိက္ခိတ္တာနံ အသတိယာ အမနသိကာရေန စေတိယေ အဘိဝါဒနပဒက္ခိဏကရဏာဘာဝံ သန္ဓာယ ပဋိဇာနာတိ။ ပုန ဩဟဒေယျာတိအာဒိနာ နယေန ပုဋ္ဌော တာဒိသာယ ကိရိယာယ သဉ္စိစ္စ အကရဏတော ပဋိက္ခိပတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။

ဇီဝိတာဝေါရောပနကထာဝဏ္ဏနာ။

၉။ ဒုဂ္ဂတိကထာဝဏ္ဏနာ

၆၅၀-၆၅၂။ ဣဒါနိ ဒုဂ္ဂတိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယေ ဒုဂ္ဂတိဉ္စ ဒုဂ္ဂတိသတ္တာနံ ရူပါဒိအာရမ္မဏံ တဏှဉ္စာတိ ဥဘယမ္ပိ ဒုဂ္ဂတီတိ ဂဟေတွာ ပုန တထာ အဝိဘဇိတွာ အဝိသေသေနေဝ ‘‘ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နဿ ပဟီနာ ဒုဂ္ဂတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ သေယျထာပိ ဥတ္တရာပထကာ၊ တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝါဒိဿ၊ ပဋိညာ ဣတရဿ။ အာပါယိကေ ရူပေ ရဇ္ဇေယျာတိအာဒိ ပရဝါဒိနော လဒ္ဓိယာ ဒိဋ္ဌိသမ္ပန္နဿ ဒုဂ္ဂတိ အပ္ပဟီနာ၊ တဿ ဝသေန စောဒေတုံ ဝုတ္တံ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ။ နိရယံ ဥပပဇ္ဇေယျာတိအာဒိ ဒုဂ္ဂတိပဟာနမေဝ ဒုဂ္ဂတိဂါမိနိတဏှာပဟာနံ ဝါ ဒီပေတိ၊ န ဒုဂ္ဂတိသတ္တာနံ ရူပါဒိအာရမ္မဏာယ တဏှာယ ပဟာနံ၊ တသ္မာ အသာဓကန္တိ။

ဒုဂ္ဂတိကထာဝဏ္ဏနာ။

၆၅၃။ သတ္တမဘဝိကကထာယပိ ဧသေဝ နယောတိ။

ဒွါဒသမော ဝဂ္ဂေါ။