📜

ပစ္စယနိဒ္ဒေသော

၁။ ဟေတုပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁။ ဣဒါနိ ¶ သဗ္ဗေပိ တေ ပစ္စယေ ဥဒ္ဒိဋ္ဌပဋိပါဋိယာ နိဒ္ဒိသိတွာ ဒဿေတုံ ဟေတုပစ္စယောတိ ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဟေတုပစ္စယောတိ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု နိက္ခိတ္တပဋိပါဋိယာ သဗ္ဗပဌမံ ဘာဇေတဗ္ဗဿ ပဒုဒ္ဓါရော။ သေသပစ္စယေသုပိ ဣမိနာဝ နယေန ပဌမံ ဘာဇေတဗ္ဗပဒံ ဥဒ္ဓရိတွာ ဝိဿဇ္ဇနံ ကတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အယံ ပနေတ္ထ သမ္ဗန္ဓော – ယော ပစ္စယုဒ္ဒေသေ ဟေတုပစ္စယောတိ ဥဒ္ဒိဋ္ဌော၊ သော နိဒ္ဒေသတော ‘‘ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗော ¶ ။ ဣမိနာ ဥပါယေန သဗ္ဗပစ္စယေသု ဘာဇေတဗ္ဗဿ ပဒဿ ဝိဿဇ္ဇနေန သဒ္ဓိံ သမ္ဗန္ဓော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဣဒါနိ ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ ဧတ္ထ ‘‘ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ အဝတွာ ‘‘ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ ကသ္မာ ဝုတ္တန္တိ? ပစ္စယဿ စေဝ ပစ္စယုပ္ပန္နာနဉ္စ ဝဝတ္ထာပနတော။ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ ဟိ ဝုတ္တေ ဟေတုနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ အတ္ထော ဘဝေယျ။ ဧဝံ သန္တေ အသုကော နာမ ဓမ္မော ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ပစ္စယဝဝတ္ထာနံ န ပညာယေယျ။ အထာပိ ဟေတုနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ အတ္ထံ အဂ္ဂဟေတွာဝ ယေသံ ကေသဉ္စိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဟေတူ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ အတ္ထော ဘဝေယျ၊ ဧဝံ သန္တေ ဟေတုနာ ဝိပ္ပယုတ္တာ စက္ခုဝိညာဏာဒယောပိ သမ္ပယုတ္တကာယေဝ၊ ဟေတုနာ သမ္ပယုတ္တာ ကုသလာဒယောပိ။ တတ္ထ အယံ ဟေတု အသုကဿ နာမ သမ္ပယုတ္တကဓမ္မဿ ပစ္စယောတိ ပစ္စယုပ္ပန္နဝဝတ္ထာနံ န ပညာယေယျ။ တသ္မာ ပစ္စယဉ္စေဝ ပစ္စယုပ္ပန္နဉ္စ ဝဝတ္ထာပေန္တော ‘‘ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ အာဟ။ တဿတ္ထော – ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ ကုသလာဒိဓမ္မာနံ ယော ဟေတု သမ္ပယုတ္တကော၊ သော ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။ တတြာပိ ‘‘ပစ္စယော’’တိ အဝတွာ ‘‘ဟေတုပစ္စယေနာ’’တိ ဝစနံ ဟေတုနော အညထာ ပစ္စယဘာဝပဋိသေဓနတ္ထံ။ အယဉှိ ဟေတု ဟေတုပစ္စယေနာပိ ပစ္စယော ဟောတိ၊ သဟဇာတာဒိပစ္စယေနာပိ။ တတြာဿ ယွာယံ သဟဇာတာဒိပစ္စယဝသေန အညထာပိ ပစ္စယဘာဝေါ၊ တဿ ပဋိသေဓနတ္ထံ ဟေတုပစ္စယေနာတိ ဝုတ္တံ။ ဧဝံ သန္တေပိ ‘‘တံသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ အဝတွာ ကသ္မာ ‘‘ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ ဝုတ္တန္တိ? နိဒ္ဒိသိတဗ္ဗဿ အပါကဋတ္တာ။ တံသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ ဟိ ဝုတ္တေ ယေန တေ တံသမ္ပယုတ္တကာ နာမ ဟောန္တိ ¶ ၊ အယံ နာမ သောတိ နိဒ္ဒိသိတဗ္ဗော အပါကဋော။ တဿ အပါကဋတ္တာ ယေန သမ္ပယုတ္တာ တေ တံသမ္ပယုတ္တကာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ တံ သရူပတောဝ ဒဿေတုံ ‘‘ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။

တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဧတ္ထ ပန နိဒ္ဒိသိတဗ္ဗဿ ပါကဋတ္တာ တံ-ဂဟဏံ ကတံ။ အယဉှေတ္ထ အတ္ထော – တေ ဟေတူ စေဝ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ သမုဋ္ဌာနံ ဧတေသန္တိ တံသမုဋ္ဌာနာနိ။ တေသံ တံသမုဋ္ဌာနာနံ၊ ဟေတုတော စေဝ ဟေတုသမ္ပယုတ္တဓမ္မေဟိ စ နိဗ္ဗတ္တာနန္တိ အတ္ထော။ ဣမိနာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပံ ဂဏှာတိ ¶ ။ ကိံ ပန တံ စိတ္တတော အညေနပိ သမုဋ္ဌာတီတိ? အာမ၊ သမုဋ္ဌာတိ။ သဗ္ဗေပိ ဟိ စိတ္တစေတသိကာ ဧကတော ဟုတွာ ရူပံ သမုဋ္ဌာပေန္တိ။ လောကိယဓမ္မဒေသနာယံ ပန စိတ္တဿ အဓိကဘာဝတော တထာဝိဓံ ရူပံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနန္တိ ဝုစ္စတိ။ တေနေဝါဟ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။

ယဒိ ဧဝံ ဣဓာပိ ‘‘တံသမုဋ္ဌာနာန’’န္တိ အဝတွာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ကသ္မာ န ဝုတ္တန္တိ? အစိတ္တသမုဋ္ဌာနာနမ္ပိ သင်္ဂဏှနတော။ ပဉှာဝါရသ္မိဉှိ ‘‘ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ အာဂတံ’’။ တဿ သင်္ဂဏှနတ္ထံ ဣဓ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနန္တိ အဝတွာ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဝုတ္တံ။ တဿတ္ထော – စိတ္တဇရူပံ အဇနယမာနာပိ တေ ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာ ဓမ္မာ သဟဇာတာဒိပစ္စယဝသေန သမုဋ္ဌာနံ ဧတေသန္တိ တံသမုဋ္ဌာနာနိ။ တေသံ တံသမုဋ္ဌာနာနံ ပဝတ္တေ စိတ္တဇာနံ ပဋိသန္ဓိယဉ္စ ကဋတ္တာရူပါနမ္ပိ ဟေတူ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။ ဣမိနာ ဥပါယေန အညေသုပိ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ အာဂတဋ္ဌာနေသု အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ကသ္မာ ပနာယံ ဟေတု ပဋိသန္ဓိယမေဝ ကဋတ္တာရူပါနံ ဟေတုပစ္စယော ဟောတိ၊ န ပဝတ္တေတိ? ပဋိသန္ဓိယံ ကမ္မဇရူပါနံ စိတ္တပဋိဗဒ္ဓဝုတ္တိတာယ။ ပဋိသန္ဓိယဉှိ ကမ္မဇရူပါနံ စိတ္တပဋိဗဒ္ဓါ ပဝတ္တိ၊ စိတ္တဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ စေဝ တိဋ္ဌန္တိ စ။ တသ္မိဉှိ ခဏေ စိတ္တံ စိတ္တဇရူပံ ဇနေတုံ န သက္ကောတိ၊ တာနိပိ ဝိနာ စိတ္တေန ဥပ္ပဇ္ဇိတုံ ဝါ ဌာတုံ ဝါ န သက္ကောန္တိ။ တေနေဝါဟ – ‘‘ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ၊ တသ္မိံ ပတိဋ္ဌိတေ ဝိညာဏေ နာမရူပဿ အဝက္ကန္တိ ဟောတီ’’တိ (သံ။ နိ။ ၂။၃၉)။ ပဝတ္တိယံ ပန တေသံ စိတ္တေ ဝိဇ္ဇမာနေပိ ကမ္မပဋိဗဒ္ဓါဝ ပဝတ္တိ၊ န စိတ္တပဋိဗဒ္ဓါ။ အဝိဇ္ဇမာနေ စာပိ စိတ္တေ နိရောဓသမာပန္နာနံ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိယေဝ။

ကသ္မာ ပန ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စိတ္တံ စိတ္တဇရူပံ ဇနေတုံ န သက္ကောတီတိ? ကမ္မဝေဂက္ခိတ္တတာယ ¶ စေဝ အပ္ပတိဋ္ဌိတဝတ္ထုတာယ စ ဒုဗ္ဗလတ္တာ။ တဉှိ တဒါ ကမ္မဝေဂက္ခိတ္တံ အပုရေဇာတဝတ္ထုကတ္တာ စ အပ္ပတိဋ္ဌိတဝတ္ထုကန္တိ ဒုဗ္ဗလံ ဟောတိ။ တသ္မာ ပပါတေ ပတိတမတ္တော ပုရိသော ကိဉ္စိ သိပ္ပံ ကာတုံ ဝိယ ရူပံ ဇနေတုံ န သက္ကောတိ၊ ကမ္မဇရူပမေဝ ပနဿ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌတိ။ တဉ္စ ကမ္မဇရူပဿေဝ ဗီဇဋ္ဌာနေ တိဋ္ဌတိ။ ကမ္မံ ပနဿ ခေတ္တသဒိသံ၊ ကိလေသာ ¶ အာပသဒိသာ။ တသ္မာ သန္တေပိ ခေတ္တေ အာပေ စ ပဌမုပ္ပတ္တိယံ ဗီဇာနုဘာဝေန ရုက္ခုပ္ပတ္တိ ဝိယ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ စိတ္တာနုဘာဝေန ရူပကာယဿ ဥပ္ပတ္တိ။ ဗီဇေ ပန ဝိဂတေပိ ပထဝီအာပါနုဘာဝေန ရုက္ခဿ ဥပရူပရိ ပဝတ္တိ ဝိယ၊ ဝိနာ စိတ္တေန ကမ္မတောဝ ကဋတ္တာရူပါနံ ပဝတ္တိ ဟောတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ – ‘‘ကမ္မံ ခေတ္တံ ဝိညာဏံ ဗီဇံ တဏှာ သ္နေဟော’’တိ (အ။ နိ။ ၃။၇၇)။

အယဉ္စ ပနတ္ထော ဩကာသဝသေနေဝ ဂဟေတဗ္ဗော။ တယော ဟိ ဩကာသာ – နာမောကာသော၊ ရူပေါကာသော၊ နာမရူပေါကာသောတိ။ တတ္ထ အရူပဘဝေါ နာမောကာသော နာမ။ တတြ ဟိ ဟဒယဝတ္ထုမတ္တမ္ပိ ရူပပစ္စယံ ဝိနာ အရူပဓမ္မာဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ အသညဘဝေါ ရူပေါကာသော နာမ။ တတြ ဟိ ပဋိသန္ဓိစိတ္တမတ္တမ္ပိ အရူပပစ္စယံ ဝိနာ ရူပဓမ္မာဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေါ နာမရူပေါကာသော နာမ။ တတြ ဟိ ဝတ္ထုရူပမတ္တမ္ပိ ဝိနာ ပဋိသန္ဓိယံ အရူပဓမ္မာ၊ ပဋိသန္ဓိစိတ္တဉ္စ ဝိနာ ကမ္မဇာပိ ရူပဓမ္မာ နုပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ယုဂနဒ္ဓါဝ ရူပါရူပါနံ ဥပ္ပတ္တိ။ ယထာ ဟိ သဿာမိကေ သရာဇကေ ဂေဟေ သဒွါရပါလကေ ရာဇာဏတ္တိံ ဝိနာ ပဌမပ္ပဝေသော နာမ နတ္ထိ၊ အပရဘာဂေ ပန ဝိနာပိ အာဏတ္တိံ ပုရိမာဏတ္တိအာနုဘာဝေနေဝ ဟောတိ၊ ဧဝမေဝ ပဉ္စဝေါကာရေ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏရာဇဿ သဟဇာတာဒိပစ္စယတံ ဝိနာ ရူပဿ ပဋိသန္ဓိဝသေန ပဌမုပ္ပတ္တိ နာမ နတ္ထိ။ အပရဘာဂေ ပန ဝိနာပိ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏဿ သဟဇာတာဒိပစ္စယာနုဘာဝံ ပုရိမာနုဘာဝဝသေန လဒ္ဓပ္ပဝေသဿ ကမ္မတော ပဝတ္တိ ဟောတိ။ အသညဘဝေါ ပန ယသ္မာ အရူပေါကာသော န ဟောတိ၊ တသ္မာ တတ္ထ ဝိနာဝ အရူပပစ္စယာ အသညောကာသတ္တာ ရူပံ ပဝတ္တတိ၊ အဿာမိကေ သုညဂေဟေ အတ္တနော ဂေဟေ စ ပုရိသဿ ပဝေသော ဝိယ။ အရူပဘဝေါပိ ယသ္မာ ရူပေါကာသော န ဟောတိ၊ တသ္မာ တတ္ထ ဝိနာဝ ရူပပစ္စယာ အညောကာသတ္တာ အရူပဓမ္မာ ပဝတ္တန္တိ။ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေါ ပန ရူပါရူပေါကာသောတိ နတ္ထေတ္ထ အရူပပစ္စယံ ဝိနာ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ရူပါနံ ဥပ္ပတ္တီတိ။ ဣတိ အယံ ဟေတု ပဋိသန္ဓိယမေဝ ကဋတ္တာရူပါနံ ပစ္စယော ဟောတိ၊ န ပဝတ္တေတိ။

နနု ‘‘ဟေတူ သဟဇာတာနံ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဝုတ္တေ သဗ္ဗောပိ အယမတ္ထော ဂဟိတော ဟောတိ၊ အထ ¶ ကသ္မာ ‘‘ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ တံသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါန’’န္တိ ဣဒံ ဂဟိတန္တိ? ပဝတ္တိယံ ကဋတ္တာရူပါဒီနံ ပစ္စယဘာဝပဋိဗာဟနတော။ ဧဝဉှိ သတိ ယာနိ ပဝတ္တိယံ ဟေတုနာ ¶ သဟ ဧကက္ခဏေ ကဋတ္တာရူပါနိ စေဝ ဥတုအာဟာရသမုဋ္ဌာနာနိ စ ဇာယန္တိ၊ တေသမ္ပိ ဟေတူ ဟေတုပစ္စယောတိ အာပဇ္ဇေယျ၊ န စ သော တေသံ ပစ္စယော။ တသ္မာ တေသံ ပစ္စယဘာဝဿ ပဋိဗာဟနတ္ထမေတံ ဂဟိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဣဒါနိ ‘‘နာနပ္ပကာရဘေဒတော ပစ္စယုပ္ပန္နတော’’တိ ဣမေသံ ပဒါနံ ဝသေနေတ္ထ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။ တေသု နာနပ္ပကာရဘေဒတောတိ အယဉှိ ဟေတု နာမ ဇာတိတော ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယဘေဒတော စတုဗ္ဗိဓော။ တတ္ထ ကုသလဟေတု ဘူမန္တရတော ကာမာဝစရာဒိဘေဒေန စတုဗ္ဗိဓော၊ အကုသလဟေတု ကာမာဝစရောဝ ဝိပါကဟေတု ကာမာဝစရာဒိဘေဒေန စတုဗ္ဗိဓော၊ ကိရိယဟေတု ကာမာဝစရော ရူပါဝစရော အရူပါဝစရောတိ တိဝိဓော။ တတ္ထ ကာမာဝစရကုသလဟေတု နာမတော အလောဘာဒိဝသေန တိဝိဓော။ ရူပါဝစရာဒိကုသလဟေတူသုပိ ဧသေဝ နယော။ အကုသလဟေတု လောဘာဒိဝသေန တိဝိဓော။ ဝိပါကကိရိယဟေတူ ပန အလောဘာဒိဝသေန တယော တယော ဟောန္တိ။ တံတံစိတ္တသမ္ပယောဂဝသေန ပန တေသံ တေသံ ဟေတူနံ နာနပ္ပကာရဘေဒေါယေဝါတိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ပစ္စယုပ္ပန္နတောတိ ဣမိနာ ပစ္စယေန ဣမေ ဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဣမေသံ နာမ ဓမ္မာနံ အယံ ပစ္စယောတိ ဧဝမ္ပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ အတ္ထော။ တတ္ထ ဣမသ္မိံ တာဝ ဟေတုပစ္စယေ ကာမာဝစရကုသလဟေတု ကာမဘဝရူပဘဝေသု အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ ဟေတုပစ္စယော ဟောတိ၊ အရူပဘဝေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံယေဝ။ ရူပါဝစရကုသလဟေတု ကာမဘဝရူပဘဝေသုယေဝ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ ဟေတုပစ္စယော။ အရူပါဝစရကုသလဟေတု ကာမာဝစရကုသလဟေတုသဒိသောဝ။ တထာ အပရိယာပန္နကုသလဟေတု၊ တထာ အကုသလဟေတု။ ကာမာဝစရဝိပါကဟေတု ပန ကာမဘဝသ္မိံယေဝ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ၊ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပါနံ၊ ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ ဟေတုပစ္စယော။ ရူပါဝစရဝိပါကဟေတု ရူပဘဝေ ဝုတ္တပ္ပကာရာနညေဝ ဟေတုပစ္စယော။ အရူပါဝစရဝိပါကဟေတု အရူပဘဝေ သမ္ပယုတ္တကာနညေဝ ဟေတုပစ္စယော။ အပရိယာပန္နဝိပါကဟေတု ကာမဘဝရူပဘဝေသု သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ အရူပဘဝေ အရူပဓမ္မာနညေဝ ဟေတုပစ္စယော။ ကိရိယဟေတူသု ပန တေဘူမကေသုပိ ¶ ကုသလဟေတုသဒိသောဝ ပစ္စယောတိ။ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဟေတုပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂။ အာရမ္မဏပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂။ အာရမ္မဏပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ရူပါယတနန္တိ ရူပသင်္ခါတံ အာယတနံ။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာတိ စက္ခုဝိညာဏသင်္ခါတာယ ဓာတုယာ။ သေသပဒေသုပိ ဧသေဝ နယော။ တံသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ တာယ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ သမ္ပယုတ္တကာနံ တိဏ္ဏံ ခန္ဓာနံ၊ သဗ္ဗေသမ္ပိ စက္ခုပသာဒဝတ္ထုကာနံ စတုန္နံ ခန္ဓာနံ ရူပါယတနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယောတိ အတ္ထော။ ဣတော ပရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ မနောဓာတုယာတိ သသမ္ပယုတ္တဓမ္မာယ တိဝိဓာယပိ မနောဓာတုယာ ရူပါယတနာဒီနိ ပဉ္စ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော၊ နော စ ခေါ ဧကက္ခဏေ။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာတိ ဧတာနိ စ ရူပါယတနာဒီနိ ပဉ္စ အဝသေသာ စ သဗ္ဗေပိ ဉေယျဓမ္မာ ဣမာ ဆ ဓာတုယော ဌပေတွာ သေသာယ သသမ္ပယုတ္တဓမ္မာယ မနောဝိညာဏဓာတုယာ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယောတိ အတ္ထော။ ယံ ယံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘာတိ ဣမိနာ ယေ ဧတေ ဧတာသံ သတ္တန္နံ ဝိညာဏဓာတူနံ အာရမ္မဏဓမ္မာ ဝုတ္တာ၊ တေ တာသံ ဓာတူနံ အာရမ္မဏံ ကတွာ ဥပ္ပဇ္ဇနက္ခဏေယေဝ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောန္တီတိ ဒီပေတိ။ ဧဝံ ဟောန္တာပိ စ န ဧကတော ဟောန္တိ၊ ယံ ယံ အာရဗ္ဘ ယေ ယေ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ တေသံ တေသံ တေ တေ ဝိသုံ ဝိသုံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောန္တီတိပိ ဒီပေတိ။ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ ဣဒံ ယထာ နဇ္ဇော သန္ဒန္တိ၊ ပဗ္ဗတာ တိဋ္ဌန္တီတိ သဗ္ဗကာလသင်္ဂဟဝသေန၊ ဧဝံ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တေန ယေပိ အာရဗ္ဘ ယေ ဥပ္ပဇ္ဇိံသု၊ ယေပိ ဥပ္ပဇ္ဇိဿန္တိ၊ တေ သဗ္ဗေ အာရမ္မဏပစ္စယေနေဝ ဥပ္ပဇ္ဇိံသု စ ဥပ္ပဇ္ဇိဿန္တိ စာတိ သိဒ္ဓံ ဟောတိ။ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာတိ ဣဒံ ‘‘ယေ ယေ ဓမ္မာ’’တိ ဝုတ္တာနံ သရူပတော နိဒဿနံ။ တေ တေ ဓမ္မာတိ တေ တေ အာရမ္မဏဓမ္မာ။ တေသံ တေသန္တိ တေသံ တေသံ စိတ္တစေတသိကဓမ္မာနံ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

ဣဒံ ပန အာရမ္မဏံ နာမ ရူပါရမ္မဏံ သဒ္ဒဂန္ဓရသဖောဋ္ဌဗ္ဗဓမ္မာရမ္မဏန္တိ ကောဋ္ဌာသတော ဆဗ္ဗိဓံ ဟောတိ။ တတ္ထ ဌပေတွာ ပညတ္တိံ အဝသေသံ ဘူမိတော ¶ ကာမာဝစရံ…ပေ… အပရိယာပန္နန္တိ စတုဗ္ဗိဓံ ဟောတိ။ တတ္ထ ကာမာဝစရံ ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပဘေဒတော ပဉ္စဝိဓံ၊ ရူပါဝစရံ ကုသလဝိပါကကိရိယတော တိဝိဓံ၊ တထာ အရူပါဝစရံ၊ အပရိယာပန္နံ ကုသလဝိပါကနိဗ္ဗာနဝသေန တိဝိဓံ ဟောတိ။ သဗ္ဗမေဝ ဝါ ဧတံ ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပနိဗ္ဗာနပညတ္တိဘေဒတော သတ္တဝိဓံ ဟောတိ။ တတ္ထ ကုသလံ ဘူမိဘေဒတော စတုဗ္ဗိဓံ ဟောတိ၊ အကုသလံ ကာမာဝစရမေဝ၊ ဝိပါကံ စတုဘူမကံ၊ ကိရိယံ တိဘူမကံ၊ ရူပံ ဧကဘူမကံ ကာမာဝစရမေဝ၊ နိဗ္ဗာနမ္ပိ ဧကဘူမကံ အပရိယာပန္နမေဝ၊ ပညတ္တိ ဘူမိဝိနိမုတ္တာတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ¶ ဘိန္နေ ပနေတသ္မိံ အာရမ္မဏေ ကာမာဝစရကုသလာရမ္မဏံ ကာမာဝစရကုသလဿ၊ ရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရကိရိယဿ၊ ရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကုသလာရမ္မဏံ တေသု ဆသု ရာသီသု ကာမာဝစရဝိပါကဝဇ္ဇာနံ ပဉ္စန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရကုသလာရမ္မဏံ ကာမာဝစရကုသလဿ၊ ရူပါဝစရကုသလဿ၊ အရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ အရူပါဝရစရဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရကိရိယဿ၊ ရူပါဝစရကိရိယဿ၊ အရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ အဋ္ဌန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အပရိယာပန္နကုသလာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရတော ကုသလကိရိယာနမေဝ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အကုသလာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။

ကာမာဝစရဝိပါကာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရဝိပါကာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရဝိပါကာရမ္မဏမ္ပိ ဣမေသံယေဝ ပဉ္စန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အပရိယာပန္နဝိပါကာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလကိရိယာနညေဝ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။

ကာမာဝစရကိရိယာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ ¶ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကိရိယာရမ္မဏံ ဣမေသု ဆသု ရာသီသု ကာမာဝစရဝိပါကဝဇ္ဇာနံ ပဉ္စန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရကိရိယာရမ္မဏံ တေသံ ပဉ္စန္နံ အရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ စတုသမုဋ္ဌာနံ ရူပက္ခန္ဓသင်္ခါတံ ရူပါရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ အကုသလဿ ကာမာဝစရဝိပါကဿ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏံ ကာမာဝစရရူပါဝစရကုသလဿ၊ အပရိယာပန္နတော ကုသလဝိပါကဿ၊ ကာမာဝစရရူပါဝစရကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကုသလကိရိယာနံ ကေစိ နိစ္ဆန္တိ၊ တံ ယုတ္တိတော ဥပဓာရေတဗ္ဗံ။ နာနပ္ပကာရကံ ပန ¶ ပညတ္တိအာရမ္မဏံ တေဘူမကကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ရူပါဝစရဝိပါကဿ၊ အရူပါဝစရဝိပါကဿ၊ တေဘူမကကိရိယဿ စာတိ ဣမေသံ နဝန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏပစ္စယော ဟောတိ။ တတ္ထ ယံ ယံ အာရမ္မဏံ ယေသံ ယေသံ ပစ္စယော၊ တေ တေ တံတံပစ္စယုပ္ပန္နာ နာမ ဟောန္တီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အာရမ္မဏပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၃။ အဓိပတိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၃။ အဓိပတိပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ဆန္ဒာဓိပတီတိ ဆန္ဒသင်္ခါတော အဓိပတိ။ ဆန္ဒံ ဓုရံ ကတွာ ဆန္ဒံ ဇေဋ္ဌကံ ကတွာ စိတ္တုပ္ပတ္တိကာလေ ဥပ္ပန္နဿ ကတ္တုကမျတာဆန္ဒဿေတံ နာမံ။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ကသ္မာ ပန ယထာ ဟေတုပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ဟေတူ ဟေတုသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိ ဝုတ္တံ၊ ဧဝမိဓ ‘‘အဓိပတီ အဓိပတိသမ္ပယုတ္တကာနန္တိ အဝတွာ ‘‘ဆန္ဒာဓိပတိ ဆန္ဒသမ္ပယုတ္တကာန’’န္တိအာဒိနာ နယေန ဒေသနာ ကတာတိ? ဧကက္ခဏေ အဘာဝတော။ ပုရိမနယသ္မိဉှိ ဒွေ တယော ဟေတူ ဧကက္ခဏေပိ ဟေတုပစ္စယော ဟောန္တိ မူလဋ္ဌေန။ ဥပကာရကဘာဝဿ အဝိဇဟနတော။ အဓိပတိ ပန ဇေဋ္ဌကဋ္ဌေန ဥပကာရကော၊ န စ ဧကက္ခဏေ ဗဟူ ဇေဋ္ဌကာ နာမ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဧကတော ဥပ္ပန္နာနမ္ပိ နေသံ ဧကက္ခဏေ အဓိပတိပစ္စယဘာဝေါ နတ္ထိ။ တဿ အဓိပတိပစ္စယဘာဝဿ ဧကက္ခဏေ အဘာဝတော ဣဓ ဧဝံ ဒေသနာ ကတာတိ။

ဧဝံ ¶ သဟဇာတာဓိပတိံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ အာရမ္မဏာဓိပတိံ ဒဿေတုံ ယံ ယံ ဓမ္မံ ဂရုံ ကတွာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ ယံ ယံ ဓမ္မန္တိ ယံ ယံ အာရမ္မဏဓမ္မံ။ ဂရုံ ကတွာတိ ဂရုကာရစိတ္တီကာရဝသေန ဝါ အဿာဒဝသေန ဝါ ဂရုံ ဘာရိယံ လဒ္ဓဗ္ဗံ အဝိဇဟိတဗ္ဗံ အနဝညာတံ ကတွာ။ တေ တေ ဓမ္မာတိ တေ တေ ဂရုကာတဗ္ဗဓမ္မာ။ တေသံ တေသန္တိ တေသံ တေသံ ဂရုကာရကဓမ္မာနံ။ အဓိပတိပစ္စယေနာတိ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတီတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ¶ ပန အဓိပတိ နာမ သဟဇာတာရမ္မဏဝသေန ဒုဝိဓော။ တတ္ထ သဟဇာတော ဆန္ဒာဒိဝသေန စတုဗ္ဗိဓော။ တေသု ဧကေကော ကာမာဝစရာဒိဝသေန ဘူမိတော စတုဗ္ဗိဓော။ တတ္ထ ကာမာဝစရော ကုသလာကုသလကိရိယဝသေန တိဝိဓော။ အကုသလံ ပတွာ ပနေတ္ထ ဝီမံသာဓိပတိ န လဗ္ဘတိ။ ရူပါရူပါဝစရော ကုသလကိရိယဝသေန ဒုဝိဓော၊ အပရိယာပန္နော ကုသလဝိပါကဝသေန ဒုဝိဓော။ အာရမ္မဏာဓိပတိ ပန ဇာတိဘေဒတော ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပနိဗ္ဗာနာနံ ဝသေန ဆဗ္ဗိဓောတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ သဟဇာတာဓိပတိမှိ တာဝ ကာမာဝစရကုသလကိရိယသင်္ခါတော အဓိပတိ ဒုဟေတုကတိဟေတုကေသု စိတ္တုပ္ပာဒေသု ဆန္ဒာဒီနံ အညတရံ ဇေဋ္ဌကံ ကတွာ ဥပ္ပတ္တိကာလေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ အဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကုသလကိရိယသင်္ခါတေပိ ဧသေဝ နယော။ အယံ ပန ဧကန္တေနေဝ လဗ္ဘတိ။ န ဟိ တေ ဓမ္မာ သဟဇာတာဓိပတိံ ဝိနာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ အရူပါဝစရကုသလကိရိယသင်္ခါတော ပန ပဉ္စဝေါကာရေ ရူပါဝစရအဓိပတိသဒိသောဝ စတုဝေါကာရေ ပန သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ တထာ တတ္ထုပ္ပန္နော သဗ္ဗောပိ ကာမာဝစရာဓိပတိ။ အပရိယာပန္နော ကုသလတောပိ ဝိပါကတောပိ ပဉ္စဝေါကာရေ ဧကန္တေနေဝ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ အဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပဓမ္မာနညေဝ။ အကုသလော ကာမဘဝေ မိစ္ဆတ္တနိယတစိတ္တေသု ဧကန္တေနေဝ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ အဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ အနိယတော ကာမဘဝရူပဘဝေသု ¶ အတ္တနော အဓိပတိကာလေ တေသညေဝ။ အရူပဘဝေ အရူပဓမ္မာနညေဝ အဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ အယံ တာဝ သဟဇာတာဓိပတိမှိ နယော။

အာရမ္မဏာဓိပတိမှိ ပန ကာမာဝစရကုသလော အာရမ္မဏာဓိပတိ ကာမာဝစရကုသလဿ လောဘသဟဂတာကုသလဿာတိ ဣမေသံ ဒွိန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရာရူပါဝစရေပိ ကုသလာရမ္မဏာဓိပတိမှိ ဧသေဝ နယော။ အပရိယာပန္နကုသလော ပန အာရမ္မဏာဓိပတိ ကာမာဝစရတော ဉာဏသမ္ပယုတ္တကုသလဿ စေဝ ဉာဏသမ္ပယုတ္တကိရိယဿ စ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ အကုသလော ပန အာရမ္မဏာဓိပတိ နာမ လောဘသဟဂတစိတ္တုပ္ပာဒေါ ဝုစ္စတိ။ သော လောဘသဟဂတာကုသလဿေဝ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ ကာမာဝစရော ပန ဝိပါကာရမ္မဏာဓိပတိ လောဘသဟဂတာကုသလဿေဝ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ တထာ ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကာရမ္မဏာဓိပတိ။ လောကုတ္တရော ပန ဝိပါကာရမ္မဏာဓိပတိ ကာမာဝစရတော ဉာဏသမ္ပယုတ္တကုသလကိရိယာနညေဝ ¶ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ ကာမာဝစရာဒိဘေဒတော ပန တိဝိဓောပိ ကိရိယာရမ္မဏာဓိပတိ လောဘသဟဂတာကုသလဿေဝ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ စတုသမုဋ္ဌာနိကရူပသင်္ခါတော ရူပက္ခန္ဓော အာရမ္မဏာဓိပတိ လောဘသဟဂတာကုသလဿေဝ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတိ။ နိဗ္ဗာနံ ကာမာဝစရတော ဉာဏသမ္ပယုတ္တကုသလဿ ဉာဏသမ္ပယုတ္တကိရိယဿ လောကုတ္တရကုသလဿ လောကုတ္တရဝိပါကဿ စာတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ရာသီနံ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အဓိပတိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၄။ အနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၄။ အနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသေ မနောဓာတုယာတိ ဝိပါကမနောဓာတုယာ။ မနောဝိညာဏဓာတုယာတိ သန္တီရဏကိစ္စာယ အဟေတုကဝိပါကမနောဝိညာဏဓာတုယာ။ တတော ပရံ ပန ဝေါဋ္ဌဗ္ဗနဇဝနတဒါရမ္မဏဘဝင်္ဂကိစ္စာ မနောဝိညာဏဓာတုယော ¶ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယုံ၊ တာ အဝုတ္တာပိ ဣမိနာဝ နယေန ဝေဒိတဗ္ဗာတိ နယံ ဒဿေတွာ ဒေသနာ သင်္ခိတ္တာ။ ‘‘ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ဓမ္မာ’’တိအာဒိကေ စ ဆဋ္ဌနယေ တာ သင်္ဂဟိတာတိပိ ဣဓ န ဝုတ္တာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တတ္ထ ပုရိမာ ပုရိမာတိ ဆသု ဒွါရေသုပိ အနန္တရာတီတာ ကုသလဇဝနဓမ္မာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနန္တိ အနန္တရဥပ္ပဇ္ဇမာနာနညေဝ။ ကုသလာနန္တိ သဒိသကုသလာနံ။ အဗျာကတာနန္တိ ဣဒံ ပန ကုသလာနန္တရံ တဒါရမ္မဏဘဝင်္ဂဖလသမာပတ္တိဝသေန ဝုတ္တံ။ အကုသလမူလကေ အဗျာကတာနန္တိ တဒါရမ္မဏဘဝင်္ဂသင်္ခါတာနညေဝ။ အဗျာကတမူလကေ အဗျာကတာနန္တိ အာဝဇ္ဇနဇဝနဝသေန ဝါ ဘဝင်္ဂဝသေန ဝါ ပဝတ္တာနံ ကိရိယဝိပါကာဗျာကတာနံ ကိရိယမနောဓာတုတော ပဋ္ဌာယ ပန ယာဝ ဝေါဋ္ဌဗ္ဗနကိစ္စာ မနောဝိညာဏဓာတု၊ တာဝ ပဝတ္တေသု ဝီထိစိတ္တေသုပိ အယံ နယော လဗ္ဘတေဝ။ ကုသလာနန္တိ ပဉ္စဒွါရေ ဝေါဋ္ဌဗ္ဗနာနန္တရာနံ မနောဒွါရေ အာဝဇ္ဇနာန္တရာနံ ပဌမဇဝနကုသလာနံ။ အကုသလာနန္တိ ပဒေပိ ဧသေဝ နယော။ ယေသံ ယေသန္တိ ဣဒံ သဗ္ဗေသမ္ပိ အနန္တရပစ္စယဓမ္မာနံ။ သင်္ခေပလက္ခဏန္တိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ¶ ပန အနန္တရပစ္စယော နာမ ဌပေတွာ နိဗ္ဗာနံ စတုဘူမကော အရူပဓမ္မရာသိယေဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သော ဇာတိဝသေန ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယတော စတုဓာ ဘိဇ္ဇတိ။ တတ္ထ ကုသလော ကာမာဝစရာဒိဘေဒတော စတုဗ္ဗိဓော ဟောတိ၊ အကုသလော ကာမာဝစရောဝ ဝိပါကော စတုဘူမကော၊ ကိရိယာနန္တရပစ္စယော ပန တေ ဘူမကောတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ ကာမာဝစရကုသလော အတ္တနာ သဒိသဿေဝ ကာမာဝစရကုသလဿ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တကာမာဝစရကုသလော ပန ရူပါဝစရကုသလဿ အရူပါဝစရကုသလဿ လောကုတ္တရကုသလဿာတိ ဣမေသံ တိဏ္ဏံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ကာမာဝစရကုသလော စ ကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကဿ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ္တော လောကုတ္တရဝိပါကဿာပီတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကုသလော ရူပါဝစရကုသလဿ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ္တကာမာဝစရဝိပါကဿ၊ ရူပါဝစရဝိပါကဿာတိ ဣမေသံ တိဏ္ဏံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရကုသလော တေသံ ဒွိန္နံ ဝိပါကာနံ အတ္တနော ¶ ကုသလဿ ဝိပါကဿ စာတိ အဝိသေသေန စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ဝိသေသေန ပနေတ္ထ နေဝသညာနာသညာယတနကုသလော အနာဂါမိဖလသင်္ခါတဿ လောကုတ္တရဝိပါကဿပိ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ လောကုတ္တရကုသလော လောကုတ္တရဝိပါကဿေဝ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ အကုသလော အဝိသေသေန အကုသလဿ စေဝ ကုသလာကုသလဝိပါကဿ စ။ ဝိသေသေန ပနေတ္ထ သုခမဇ္ဈတ္တဝေဒနာသမ္ပယုတ္တော အကုသလော ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကဿာပီတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။

ကာမာဝစရဝိပါကဿ ဉာဏသမ္ပယုတ္တော ဝါ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တော ဝါ ဝိပါကော ကာမာဝစရကိရိယာဝဇ္ဇနဿ၊ ဉာဏသမ္ပယုတ္တဝိပါကော ပနေတ္ထ ပဋိသန္ဓိဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇမာနဿ ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကဿာပီတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရဝိပါကော သဟေတုကကာမာဝစရဝိပါကဿ ရူပါဝစရာရူပါဝစရဝိပါကဿ ကာမာဝစရကိရိယာဝဇ္ဇနဿာတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရဝိပါကော တိဟေတုကကာမာဝစရဝိပါကဿ အရူပါဝစရဝိပါကဿ ကာမာဝစရကိရိယာဝဇ္ဇနဿာတိ တိဏ္ဏံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ လောကုတ္တရဝိပါကော တိဟေတုကကာမာဝစရဝိပါကဿ ရူပါဝစရာရူပါဝစရလောကုတ္တရဝိပါကဿာတိ စတုန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။

ကာမာဝစရကိရိယံ ကာမာဝစရကုသလာကုသလဿ စတုဘူမကဝိပါကဿ တေဘူမကကိရိယဿာတိ နဝန္နံ ¶ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကိရိယံ တိဟေတုကကာမာဝစရဝိပါကဿ ရူပါဝစရဝိပါကဿ ရူပါဝစရကိရိယဿာတိ တိဏ္ဏံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရကိရိယံ တိဟေတုကကာမာဝစရဝိပါကဿ ရူပါဝစရာရူပါဝစရလောကုတ္တရဝိပါကဿ အရူပါဝစရကိရိယဿာတိ ပဉ္စန္နံ ရာသီနံ အနန္တရပစ္စယော ဟောတီတိ။ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၅။ သမနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၅။ သမနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသောပိ ¶ ဣမိနာ သမာနဂတိကောဝ။ ဣမေ ပန ဒွေ ပစ္စယာ မဟာဝိတ္ထာရာ၊ တသ္မာ သဗ္ဗစိတ္တုပ္ပတ္တိဝသေန တေသံ ဥပပရိက္ခိတွာ ဝိတ္ထာရော ဂဟေတဗ္ဗောတိ။

သမနန္တရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၆။ သဟဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၆။ သဟဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသေ အညမညန္တိ အညော အညဿ။ ဣမိနာ ဧတေသံ ဓမ္မာနံ ဧကက္ခဏေ ပစ္စယဘာဝဉ္စေဝ ပစ္စယုပ္ပန္နဘာဝဉ္စ ဒီပေတိ။ ဩက္ကန္တိက္ခဏေတိ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ။ တသ္မိဉှိ ခဏေ နာမရူပံ ဩက္ကန္တံ ဝိယ ပက္ခန္ဒန္တံ ဝိယ ပရလောကတော ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ ပဝိသန္တံ ဝိယ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ သော ခဏော ‘‘ဩက္ကန္တိက္ခဏော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ဧတ္ထ စ ရူပန္တိ ဟဒယဝတ္ထုမတ္တမေဝ အဓိပ္ပေတံ။ တဉှိ နာမဿ၊ နာမဉ္စ တဿ အညမညံ သဟဇာတပစ္စယဋ္ဌံ ဖရတိ။ စိတ္တစေတသိကာတိ ပဝတ္တိယံ စတ္တာရော ခန္ဓာ။ သဟဇာတပစ္စယေနာတိ ဧတ္ထ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါ စိတ္တစေတသိကာနံ ပစ္စယဋ္ဌံ န ဖရန္တိ၊ တသ္မာ ‘‘အညမည’’န္တိ ¶ န ဝုတ္တံ။ တထာ ဥပါဒါရူပါ ဘူတာနံ။ ရူပိနော ဓမ္မာ အရူပီနံ ဓမ္မာနန္တိ ဟဒယဝတ္ထု စတုန္နံ ခန္ဓာနံ။ ကိဉ္စိ ကာလေတိ ကိသ္မိဉ္စိ ကာလေ။ သဟဇာတပစ္စယေနာတိ ပဋိသန္ဓိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ န သဟဇာတပစ္စယေနာတိ ပဝတ္တိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။

အယံ ပန ‘စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော အညမညံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော’တိ ဧဝံ ဆဟိ ကောဋ္ဌာသေဟိ ဌိတော။ တတ္ထ တယော ကောဋ္ဌာသာ အညမညဝသေန ဝုတ္တာ၊ တယော န အညမညဝသေန။ တတ္ထ ပဌမကောဋ္ဌာသေ အရူပမေဝ ပစ္စယော စေဝ ပစ္စယုပ္ပန္နဉ္စ၊ ဒုတိယေ ရူပမေဝ၊ တတိယေ နာမရူပံ၊ စတုတ္ထေ ပစ္စယော အရူပံ၊ ပစ္စယုပ္ပန္နံ ရူပံ၊ ပဉ္စမေ ပစ္စယောပိ ပစ္စယုပ္ပန္နမ္ပိ ရူပမေဝ၊ ဆဋ္ဌေ ပစ္စယော ရူပံ၊ ပစ္စယုပ္ပန္နံ အရူပန္တိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန သဟဇာတပစ္စယော ဇာတိဝသေန ကုသလော အကုသလော ဝိပါကော ကိရိယံ ရူပန္တိ ပဉ္စဓာ ဘိဇ္ဇတိ။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိတော စတုဗ္ဗိဓော ¶ ဟောတိ၊ အကုသလော ဧကဝိဓောဝ ဝိပါကော စတုဗ္ဗိဓော၊ ကိရိယသင်္ခါတော တိဝိဓော၊ ရူပံ ဧကဝိဓံ ကာမာဝစရမေဝါတိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကမ္ပိ ကုသလံ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ၊ တထာ အကုသလံ။ ယံ ပနေတ္ထ အရူပေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ အရူပဓမ္မာနံယေဝ သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ။

ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စေဝ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စ သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ ယံ ပနေတ္ထ ရူပံ န သမုဋ္ဌာပေတိ၊ တံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ။ ယံ ပဋိသန္ဓိယံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ ကဋတ္တာရူပါနဉ္စာပိ သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရဝိပါကံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ။ လောကုတ္တရဝိပါကံ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပါနညေဝ။ ကာမာဝစရအရူပါဝစရကိရိယာ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပါနညေဝ။ ရူပါဝစရကိရိယာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ ဧကန္တေန သဟဇာတပစ္စယော ဟောတိ။

စတုသမုဋ္ဌာနိကဿ ¶ ရူပဿ ကမ္မသမုဋ္ဌာနရူပေ ဧကံ မဟာဘူတံ တိဏ္ဏံ၊ တီဏိ ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နံ မဟာဘူတာနံ၊ မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပဿ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရရူပါဝစရပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုရူပံ ဝိပါကက္ခန္ဓာနံ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥတုစိတ္တာဟာရသမုဋ္ဌာနေသု ပန မဟာဘူတာနိ အညမညဉ္စေဝ ဥပါဒါရူပဿ စ သဟဇာတပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

သဟဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၇။ အညမညပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၇။ အညမညပစ္စယနိဒ္ဒေသေ သဟဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဿ ပုရိမာနံ တိဏ္ဏံ ကောဋ္ဌာသာနံ ဝသေန ပါဠိ အာဂတာ။ တဿာ တတ္ထ ဝုတ္တသဒိသာဝ ဝဏ္ဏနာတိ ပုန န ဂဟိတာ။ အယမ္ပိ စ အညမညပစ္စယော ဇာတိဝသေန ကုသလော အကုသလော ဝိပါကော ကိရိယံ ရူပန္တိ ပဉ္စဓာ ဘိန္နော။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိတော ¶ စတုဗ္ဗိဓော။ သဗ္ဗံ ပုရိမသဒိသမေဝါတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ သဗ္ဗမ္ပိ စတုဘူမကံ ကုသလံ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ တထာ အကုသလံ။ ဝိပါကေ ပန ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကံ ပဋိသန္ဓိယံ ဝတ္ထုရူပဿ၊ ပဝတ္တေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ။ အရူပါဝစရလောကုတ္တရဝိပါကံ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဗ္ဗမ္ပိ ကိရိယံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတုသမုဋ္ဌာနိကရူပဿ ကမ္မသမုဋ္ဌာနေ ဧကံ မဟာဘူတံ တိဏ္ဏံ၊ တီဏိ ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နံ မဟာဘူတာနံ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရရူပါဝစရပဋိသန္ဓိယံ ဝတ္ထုရူပံ ဝိပါကက္ခန္ဓာနံ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥတုစိတ္တာဟာရသမုဋ္ဌာနေသု မဟာဘူတာနေဝ မဟာဘူတာနံ အညမညပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အညမညပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၈။ နိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၈။ နိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ သဟဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဿ ပုရိမာနံ ပဉ္စန္နံ ကောဋ္ဌာသာနံ ဝသေန သဟဇာတနိဿယနယံ ဒဿေတွာ ပုန ဆဋ္ဌေန ကောဋ္ဌာသေန ပုရေဇာတနိဿယနယံ ဒဿေတုံ စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ ယံ ရူပံ နိဿာယာတိ ဝတ္ထုရူပံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ တဉှိ နိဿာယ တိဝိဓာ မနောဓာတု၊ ဌပေတွာ အရူပဝိပါကံ ဒွါသတ္တတိဝိဓာ မနောဝိညာဏဓာတူတိ ဣမာနိ ပဉ္စသတ္တတိ စိတ္တာနိ ဝတ္တန္တီတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ အယမ္ပိ နိဿယပစ္စယော ဇာတိဝသေန ကုသလာဒိဘေဒတော ပဉ္စဓာဝ ဘိဇ္ဇတိ။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိတော စတုဗ္ဗိဓောဝ အကုသလော ဧကဝိဓော ဝိပါကော စတုဗ္ဗိဓော၊ ကိရိယသင်္ခါတော တိဝိဓော၊ ရူပံ ဧကဝိဓမေဝါတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကမ္ပိ ကုသလံ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ တထာ အကုသလံ ¶ ။ ယံ ပနေတ္ထ အာရုပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ အရူပဓမ္မာနညေဝ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကံ ပဝတ္တေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပဿာပိ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရဝိပါကံ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနံယေဝ ဟောတိ။ လောကုတ္တရဝိပါကံ ပဉ္စဝေါကာရေ၊ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပဿေဝ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။ ကာမာဝစရအရူပါဝစရကိရိယာ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပါနညေဝ။ ရူပါဝစရကိရိယာ သမ္ပယုတ္တကာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ ဧကန္တေန နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။

စတုသမုဋ္ဌာနိကရူပဿ စ ကမ္မသမုဋ္ဌာနရူပေ ဧကံ မဟာဘူတံ တိဏ္ဏံ၊ တီဏိ ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နံ မဟာဘူတာနံ၊ မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနံ၊ ဝတ္ထုရူပံ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ စတုဘူမကကုသလဿ၊ အကုသလဿ၊ ဌပေတွာ အာရုပ္ပဝိပါကဉ္စေဝ ဒွေ ပဉ္စဝိညာဏာနိ စ သေသတေဘူမကဝိပါကဿ၊ တေဘူမကကိရိယဿာတိ ဣမေသံ စတုန္နံ ဓမ္မရာသီနံ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။ စက္ခာယတနာဒီနိ ပဉ္စ သသမ္ပယုတ္တာနံ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ နိဿယပစ္စယော ဟောတိ။ ဥတုစိတ္တာဟာရသမုဋ္ဌာနေသု ပန မဟာဘူတာ မဟာဘူတာနဉ္စေဝ ဥပါဒါရူပဿ စ နိဿယပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

နိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၉။ ဥပနိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၉။ ဥပနိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ပုရိမာ ပုရိမာတိ အနန္တရူပနိဿယေ သမနန္တရာတီတာ လဗ္ဘန္တိ၊ အာရမ္မဏူပနိဿယပကတူပနိဿယေသု နာနာဝီထိဝသေန ပုရိမတရာ။ တေ တယောပိ ရာသယော ကုသလဝသေန ကုသလပဒေ လဗ္ဘန္တိ၊ ကုသလေန ပန အကုသလေ သမနန္တရာတီတာ န လဗ္ဘန္တိ။ တေနေဝ ဝုတ္တံ – ‘‘အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကေသဉ္စိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ ¶ ။ ဣဒဉှိ – ‘‘ကုသလော ဓမ္မော အကုသလဿ ဓမ္မဿ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော၊ အာရမ္မဏူပနိဿယော ပကတူပနိဿယော။ အာရမ္မဏူပနိဿယော – ဒါနံ ဒတွာ သီလံ သမာဒိယိတွာ ဥပေါသထကမ္မံ ကတွာ တံ ဂရုံ ကတွာ အဿာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ၊ တံ ဂရုံ ကတွာ ရာဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ဂရုံ ကတွာ အဿာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ၊ တံ ဂရုံ ကတွာ ရာဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတွာ ဈာနံ ဂရုံ ကတွာ အဿာဒေတိ အဘိနန္ဒတိ၊ တံ ဂရုံ ကတွာ ရာဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဒိဋ္ဌိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ပကတူပနိဿယော – သဒ္ဓံ ဥပနိဿာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ၊ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏှာတိ။ သီလံ သုတံ စာဂံ ပညံ ဥပနိဿာယ မာနံ ဇပ္ပေတိ၊ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏှာတိ။ သဒ္ဓါ သီလံ သုတံ စာဂေါ ပညာ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ မာနဿ ဒိဋ္ဌိယာ ပတ္ထနာယ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ ဣမံ နယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ကုသလေန အဗျာကတေ တယောပိ လဗ္ဘန္တိ၊ တထာ အကုသလေန အကုသလေ။

အကုသလေန ပန ကုသလေ သမနန္တရာတီတာ န လဗ္ဘန္တိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကေသဉ္စိ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ။ ဣဒမ္ပိ ဟိ – ‘‘အကုသလော ဓမ္မော ကုသလဿ ဓမ္မဿ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပကတူပနိဿယော – ရာဂံ ဥပနိဿာယ ဒါနံ ဒေတိ၊ သီလံ သမာဒိယတိ၊ ဥပေါသထကမ္မံ ကရောတိ၊ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ ဝိပဿနံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ အဘိညံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ ဒေါသံ မောဟံ မာနံ ဒိဋ္ဌိံ ပတ္ထနံ ဥပနိဿာယ ဒါနံ ဒေတိ…ပေ… သမာပတ္တိံ ဥပ္ပာဒေတိ။ ရာဂေါ ဒေါသော မောဟော မာနော ဒိဋ္ဌိ ပတ္ထနာ သဒ္ဓါယ သီလဿ သုတဿ စာဂဿ ပညာယ ဥပနိဿယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပါဏံ ဟန္တွာ တဿ ပဋိဃာတတ္ထာယ ဒါနံ ဒေတီ’’တိအာဒိနာ နယေန ပဉှာဝါရေ အာဂတံ ပကတူပနိဿယမေဝ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အကုသလံ ပန ကုသလဿ အာရမ္မဏူပနိဿယော န ဟောတိ။ ကသ္မာ? တံ ဂရုံ ကတွာ တဿ အပ္ပဝတ္တနတောတိ ယထာ အနန္တရူပနိဿယော၊ ဧဝံ အာရမ္မဏူပနိဿယောပေတ္ထ န လဗ္ဘတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အကုသလေန အဗျာကတပဒေ အာရမ္မဏူပနိဿယောဝ န လဗ္ဘတိ။ န ဟိ အဗျာကတာ ဓမ္မာ အကုသလံ ဂရုံ ကရောန္တိ ¶ ။ ယသ္မာ ပန အနန္တရတာ လဗ္ဘတိ၊ တသ္မာ ဧတ္ထ ‘‘ကေသဉ္စီ’’တိ န ဝုတ္တံ။ အဗျာကတေန ပန အဗျာကတေ ကုသလေ အကုသလေတိ တီသု နယေသု တယောပိ ဥပနိဿယာ လဗ္ဘန္တေဝ။ ပုဂ္ဂလောပိ သေနာသနမ္ပီတိ ဣဒံ ဒွယံ ပကတူပနိဿယဝသေန ဝုတ္တံ။ ဣဒဉှိ ဒွယံ ကုသလာကုသလပဝတ္တိယာ ဗလဝပစ္စယော ဟောတိ။ ပစ္စယဘာဝေါ ¶ စဿ ပနေတ္ထ ပရိယာယဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗောတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန ဥပနိဿယပစ္စယော နာမ သဒ္ဓိံ ဧကစ္စာယ ပညတ္တိယာ သဗ္ဗေပိ စတုဘူမကဓမ္မာ။ ဝိဘာဂတော ပန အာရမ္မဏူပနိဿယာဒိဝသေန တိဝိဓော ဟောတိ။ တတ္ထ အာရမ္မဏူပနိဿယော အာရမ္မဏာဓိပတိနာ နိန္နာနာကရဏောတိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဂဟေတဗ္ဗော။ အနန္တရူပနိဿယော အနန္တရပစ္စယေန နိန္နာနာကရဏော၊ သောပိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ နေသံ တတ္ထ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပကတူပနိဿယော ပန ဇာတိဝသေန ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပဘေဒတော ပဉ္စဝိဓော ဟောတိ၊ ကုသလာဒီနံ ပန ဘူမိဘေဒတော အနေကဝိဓောတိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ တေဘူမကကုသလော စတုဘူမကဿာပိ ကုသလဿ အကုသလဿ ဝိပါကကိရိယဿာတိ စတုန္နံ ရာသီနံ ပကတူပနိဿယော ဟောတိ။ လောကုတ္တရော အကုသလဿေဝ န ဟောတိ။ အမှာကံ အာစရိယေန ‘‘လောကုတ္တရဓမ္မော နိဗ္ဗတ္တိတော’’တိ ဣမိနာ ပန နယေန အညေသံ အကုသလဿာပိ ဟောတိ။ ယဿ ဝါ ဥပ္ပဇ္ဇိဿတိ၊ တဿာပိ အနုတ္တရေသု ဝိမောက္ခေသု ပိဟံ ဥပဋ္ဌာပယတော ဣမိနာ နယေန ဟောတိယေဝ။ အကုသလော သဗ္ဗေသမ္ပိ စတုဘူမကာနံ ခန္ဓာနံ ပကတူပနိဿယော ဟောတိ၊ တထာ တေဘူမကဝိပါကော။ လောကုတ္တရဝိပါကေ ဟေဋ္ဌိမာနိ တီဏိ ဖလာနိ အကုသလဿေဝ န ဟောန္တိ၊ ဥပရိဋ္ဌိမံ ကုသလဿာပိ။ ပုရိမနယေန ပန အညေသံ ဝါ ယဿ ဝါ ဥပ္ပဇ္ဇိဿတိ၊ တဿ သန္တာနေ သဗ္ဗောပိ လောကုတ္တရဝိပါကော သဗ္ဗေသံ ကုသလာဒီနံ အရူပက္ခန္ဓာနံ ပကတူပနိဿယော ဟောတိ။ ကိရိယသင်္ခါတောပိ ပကတူပနိဿယော စတုဘူမကာနံ အကုသလာဒိခန္ဓာနံ ဟောတိယေဝ၊ တထာ ရူပသင်္ခါတော။ သယံ ပန ရူပံ ဣမသ္မိံ ပဋ္ဌာနမဟာပကရဏေ အာဂတနယေန ဥပနိဿယပစ္စယံ န လဘတိ၊ သုတ္တန္တိကပရိယာယေန ပန လဘတီတိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဥပနိဿယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၀။ ပုရေဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၀။ ပုရေဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ¶ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧတ္ထ ပုရေဇာတံ နာမ ယဿ ပစ္စယော ဟောတိ၊ တတော ပုရိမတရံ ဇာတံ ဇာတိက္ခဏံ အတိက္ကမိတွာ ဌိတိက္ခဏပ္ပတ္တံ။ စက္ခာယတနန္တိအာဒိ ဝတ္ထုပုရေဇာတဝသေန ဝုတ္တံ။ ရူပါယတနန္တိအာဒိ အာရမ္မဏပုရေဇာတဝသေန။ ကိဉ္စိကာလေ ပုရေဇာတပစ္စယေနာတိ ပဝတ္တိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ကိဉ္စိကာလေ န ပုရေဇာတပစ္စယေနာတိ ပဋိသန္ဓိံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဧဝံ သဗ္ဗထာပိ ပဉ္စဒွါရေ ဝတ္ထာရမ္မဏဝသေန၊ မနောဒွါရေ ဝတ္ထုဝသေနေဝါယံ ပါဠိ အာဂတာ၊ ပဉှာဝါရေ ပန ‘‘အာရမ္မဏပုရေဇာတံ – သေက္ခာ ဝါ ပုထုဇ္ဇနာ ဝါ စက္ခုံ အနိစ္စတော ဒုက္ခတော အနတ္တတော ဝိပဿန္တီ’’တိ အာဂတတ္တာ မနောဒွါရေပိ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ လဗ္ဘတေဝ။ ဣဓ ပန သာဝသေသဝသေန ဒေသနာ ကတာတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန ပုရေဇာတပစ္စယော သုဒ္ဓရူပမေဝ ဟောတိ။ တဉ္စ ခေါ ဥပ္ပာဒက္ခဏံ အတိက္ကမိတွာ ဌိတိပ္ပတ္တံ အဋ္ဌာရသဝိဓံ ရူပရူပမေဝ။ တံ သဗ္ဗမ္ပိ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ အာရမ္မဏပုရေဇာတန္တိ ဒွိဓာ ဌိတံ။ တတ္ထ စက္ခာယတနံ…ပေ… ကာယာယတနံ ဝတ္ထုရူပန္တိ ဣဒံ ဝတ္ထုပုရေဇာတံ နာမ။ သေသံ ဣမာယ ပါဠိယာ အာဂတဉ္စ အနာဂတဉ္စ ဝဏ္ဏော သဒ္ဒေါ ဂန္ဓော ရသော စတဿော ဓာတုယော တီဏိ ဣန္ဒြိယာနိ ကဗဠီကာရော အာဟာရောတိ ဒွါဒသဝိဓံ ရူပံ အာရမ္မဏပုရေဇာတပစ္စယော နာမာတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စက္ခာယတနံ ဒွိန္နံ စက္ခုဝိညာဏာနံ ပုရေဇာတပစ္စယေန ပစ္စယော၊ တထာ ဣတရာနိ စတ္တာရိ သောတဝိညာဏာဒီနံ။ ဝတ္ထုရူပံ ပန ဌပေတွာ ဒွိပဉ္စဝိညာဏာနိ စတ္တာရော စ အာရုပ္ပဝိပါကေ သေသာနံ သဗ္ဗေသမ္ပိ စတုဘူမကာနံ ကုသလာကုသလာဗျာကတာနံ စိတ္တစေတသိကာနံ ပုရေဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဒီနိ ပန ပဉ္စာရမ္မဏာနိ ဒွိပဉ္စဝိညာဏာနဉ္စေဝ မနောဓာတူနဉ္စ ဧကန္တေနေဝ ပုရေဇာတပစ္စယာ ဟောန္တိ။ အဋ္ဌာရသဝိဓမ္ပိ ပနေတံ ရူပရူပံ ကာမာဝစရကုသလဿ ရူပါဝစရတော အဘိညာကုသလဿ အကုသလဿ တဒါရမ္မဏဘာဝိနော ကာမာဝစရဝိပါကဿ ကာမာဝစရကိရိယဿ ရူပါဝစရတော အဘိညာကိရိယဿာတိ ဣမေသံ ဆန္နံ ရာသီနံ ပုရေဇာတပစ္စယော ¶ ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ပုရေဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၁။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၁။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ပစ္ဆာဇာတာတိ ယဿ ကာယဿ ပစ္စယာ ဟောန္တိ၊ တသ္မိံ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ ဌိတေ ဇာတာ။ ပုရေဇာတဿာတိ တေသံ ဥပ္ပာဒတော ပဌမတရံ ဇာတဿ ဇာတိက္ခဏံ အတိက္ကမိတွာ ဌိတိပ္ပတ္တဿ။ ဣမဿ ကာယဿာတိ ဣမဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကဘူတဥပါဒါရူပသင်္ခါတဿ ကာယဿ။ ဧတ္ထ စ တိသမုဋ္ဌာနိကကာယောတိ အာဟာရသမုဋ္ဌာနဿ အဘာဝတော ဗြဟ္မပါရိသဇ္ဇာဒီနံ ကာယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ အယမေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ အယံ ပန ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော နာမ သင်္ခေပတော ဌပေတွာ အာရုပ္ပဝိပါကေ အဝသေသာ စတုဘူမကာ အရူပက္ခန္ဓာ။ သော ဇာတိဝသေန ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယဘေဒေန စတုဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ ဥပ္ပန္နံ စတုဘူမကကုသလဉ္စ အကုသလဉ္စ ဥပ္ပာဒက္ခဏံ အတိက္ကမိတွာ ဌိတိပ္ပတ္တဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကရူပကာယဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ ဝိပါကေပိ ဌပေတွာ ပဋိသန္ဓိဝိပါကံ အဝသေသော ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကော တဿေဝ ဧကန္တေန ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ လောကုတ္တရောပိ ပဉ္စဝေါကာရေ ဥပ္ပန္နဝိပါကော တဿေဝ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဟောတိ။ တေဘူမကကိရိယာပိ ပဉ္စဝေါကာရေ ဥပ္ပန္နာဝ ဝုတ္တပ္ပကာရဿ ကာယဿ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ပစ္ဆာဇာတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၂။ အာသေဝနပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၂။ အာသေဝနပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ပုရိမာ ပုရိမာတိ သဗ္ဗနယေသု သမနန္တရာတီတာဝ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ကသ္မာ ပနေတ္ထ အနန္တရပစ္စယေ ဝိယ ‘‘ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာ ¶ ဓမ္မာ ပစ္ဆိမာနံ ပစ္ဆိမာနံ အဗျာကတာနံ ဓမ္မာန’’န္တိအာဒိနာ နယေန ဘိန္နဇာတိကေဟိ သဒ္ဓိံ နိဒ္ဒေသော န ကတောတိ? အတ္တနော ဂတိံ ဂါဟာပေတုံ အသမတ္ထတာယ။ ဘိန္နဇာတိကာ ဟိ ဘိန္နဇာတိကာနံ အရူပဓမ္မာနံ အာသေဝနဂုဏေန ပဂုဏဗလဝဘာဝံ ¶ သာဓယမာနာ အတ္တနော ကုသလာဒိဘာဝသင်္ခါတံ ဂတိံ ဂါဟာပေတုံ န သက္ကောန္တိ။ တသ္မာ တေဟိ သဒ္ဓိံ နိဒ္ဒေသံ အကတွာ ယေ ယေသံ ဝါသနာသင်္ခါတေန အာသေဝနေန ပဂုဏတရဗလဝတရဘာဝဝိသိဋ္ဌံ အတ္တနော ကုသလာဒိဘာဝသင်္ခါတံ ဂတိံ ဂါဟာပေတုံ သက္ကောန္တိ၊ တေသံ တေဟိ သမာနဇာတိကေဟေဝ သဒ္ဓိံ နိဒ္ဒေသော ကတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အထ ဝိပါကာဗျာကတံ ကသ္မာ န ဂဟိတန္တိ? အာသေဝနာဘာဝေန။ ဝိပါကဉှိ ကမ္မဝသေန ဝိပါကဘာဝပ္ပတ္တံ ကမ္မပရိဏာမိတံ ဟုတွာ ဝတ္တတိ နိရုဿာဟံ ဒုဗ္ဗလန္တိ တံ အာသေဝနဂုဏေန အတ္တနော သဘာဝံ ဂါဟာပေတွာ ပရိဘာဝေတွာ နေဝ အညံ ဝိပါကံ ဥပ္ပာဒေတုံ သက္ကောတိ၊ န ပုရိမဝိပါကာနုဘာဝံ ဂဟေတွာ ဥပ္ပဇ္ဇိတုန္တိ။ ကမ္မဝေဂက္ခိတ္တံ ပန ပတိတံ ဝိယ ဟုတွာ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ သဗ္ဗထာပိ ဝိပါကေ အာသေဝနံ နတ္ထီတိ အာသေဝနာဘာဝေန ဝိပါကံ န ဂဟိတံ။ ကုသလာကုသလကိရိယာနန္တရံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနမ္ပိ စေတံ ကမ္မပဋိဗဒ္ဓဝုတ္တိတာယ အာသေဝနဂုဏံ န ဂဏှာတီတိ ကုသလာဒယောပိဿ အာသေဝနပစ္စယာ န ဟောန္တိ။ အပိစ နာနာဇာတိကတ္တာပေတေ န ဟောန္တိယေဝ။ ဘူမိတော ပန အာရမ္မဏတော ဝါ နာနာဇာတိကတ္တံ နာမ နတ္ထိ။ တသ္မာ ကာမာဝစရကုသလကိရိယာမဟဂ္ဂတကုသလကိရိယာနမ္ပိ၊ သင်္ခါရာရမ္မဏဉ္စ အနုလောမကုသလံ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏဿ ဂေါတြဘုကုသလဿ အာသေဝနပစ္စယော ဟောတိယေဝါတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ အယံ ပန အာသေဝနပစ္စယော ဇာတိတော တာဝ ကုသလော အကုသလော ကိရိယာဗျာကတောတိ တိဓာ ဌိတော။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိတော ကာမာဝစရော ရူပါဝစရော အရူပါဝစရောတိ တိဝိဓော ဟောတိ၊ အကုသလော ကာမာဝစရောဝ ကိရိယာဗျာကတော ကာမာဝစရော ရူပါဝစရော အရူပါဝစရောတိ တိဝိဓောဝ၊ လောကုတ္တရော အာသေဝနပစ္စယော နာမ နတ္ထီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ ကာမာဝစရကုသလံ အတ္တနော အနန္တရဿ ကာမာဝစရကုသလဿေဝ။ ယံ ပနေတ္ထ ဉာဏသမ္ပယုတ္တံ၊ တံ အတ္တနာ သဒိသဝေဒနဿ ရူပါဝစရကုသလဿ အရူပါဝစရကုသလဿ လောကုတ္တရကုသလဿာတိ ဣမေသံ ¶ ရာသီနံ အာသေဝနပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကုသလံ ပန ရူပါဝစရကုသလဿေဝ။ အရူပါဝစရကုသလံ အရူပါဝစရကုသလဿေဝ။ အကုသလံ ပန အကုသလဿေဝ အာသေဝနပစ္စယော ဟောတိ။ ကိရိယတော ပန ကာမာဝစရကိရိယသင်္ခါတော တာဝ ကာမာဝစရကိရိယဿေဝ။ ယော ပနေတ္ထ ဉာဏသမ္ပယုတ္တော၊ သော အတ္တနာ သဒိသဝေဒနဿ ရူပါဝစရကိရိယဿ အရူပါဝစရကိရိယဿာတိ ဣမေသံ ရာသီနံ အာသေဝနပစ္စယော ဟောတိ။ ရူပါဝစရကိရိယသင်္ခါတော ပန ရူပါဝစရကိရိယဿေဝ၊ အရူပါဝစရကိရိယသင်္ခါတော အရူပါဝစရကိရိယဿေဝ အာသေဝနပစ္စယော ဟောတိ။ ဝိပါကော ပန ဧကဓမ္မဿာပိ ဧကဓမ္မောပိ ဝါ ကောစိ ¶ ဝိပါကဿ အာသေဝနပစ္စယော နတ္ထီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အာသေဝနပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၃။ ကမ္မပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၃။ ကမ္မပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ကမ္မန္တိ စေတနာကမ္မမေဝ။ ကဋတ္တာ စ ရူပါနန္တိ ကမ္မဿ ကဋတ္တာ ဥပ္ပန္နရူပါနံ။ ကမ္မပစ္စယေနာတိ အနေကာနမ္ပိ ကပ္ပကောဋီနံ မတ္ထကေ အတ္တနော ဖလံ ဥပ္ပာဒေတုံ သမတ္ထေန နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယေနာတိ အတ္ထော။ ကုသလာကုသလဉှိ ကမ္မံ အတ္တနော ပဝတ္တိက္ခဏေ ဖလံ န ဒေတိ။ ယဒိ ဒဒေယျ၊ ယံ မနုဿော ဒေဝလောကူပဂံ ကုသလကမ္မံ ကရောတိ၊ တဿာနုဘာဝေန တသ္မိံယေဝ ခဏေ ဒေဝေါ ဘဝေယျ။ ယသ္မိံ ပန ခဏေ တံ ကတံ၊ တတော အညသ္မိံ ခဏေ အဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ ကေဝလံ ကဋတ္တာယေဝ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဥပပဇ္ဇေ ဝါ အပရေ ဝါ ပရိယာယေ အဝသေသပစ္စယသမာယောဂေ သတိ ဖလံ ဥပ္ပာဒေတိ နိရုဒ္ဓါပိ ပုရိမသိပ္ပာဒိကိရိယာ ဝိယ ကာလန္တရေ ပစ္ဆိမသိပ္ပာဒိကိရိယာယ။ တသ္မာ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယောတိ ဝုစ္စတိ။ စေတနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနန္တိ ယာ ကာစိ စေတနာ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဓမ္မာနံ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဣမိနာ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ကဋတ္တာရူပမ္ပိ ဂဏှာတိ။ ကမ္မပစ္စယေနာတိ ဣဒံ သဟဇာတစေတနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ကုသလာဒီသု ဟိ ယာ ကာစိ သဟဇာတစေတနာ သေသဓမ္မာနံ စိတ္တပယောဂသင်္ခါတေန ကိရိယာဘာဝေန ¶ ဥပကာရိကာ ဟောတိ။ တသ္မာ သဟဇာတကမ္မပစ္စယောတိ ဝုစ္စတိ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန ကမ္မပစ္စယော အတ္ထတော စတုဘူမိကစေတနာမတ္တမေဝ။ သော ဟိ ဇာတိဘေဒတော ကုသလော အကုသလော ဝိပါကော ကိရိယာတိ စတုဓာ ဘိဇ္ဇတိ။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိတော ကာမာဝစရာဒိဝသေန စတုဓာ ဘိဇ္ဇတိ။ အကုသလော ဧကဓာဝ ဝိပါကော စတုဓာ၊ ကိရိယာ တိဓာဝါတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ သဟဇာတာ ကာမာဝစရကုသလစေတနာ ပဉ္စဝေါကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ ¶ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ စတုဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယော ဟောတိ။ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဒ္ဓါ ပန အတ္တနော ဝိပါကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ သာ စ ခေါ ပဉ္စဝေါကာရေယေဝ၊ န အညတ္ထ။ သဟဇာတာ ရူပါဝစရကုသလစေတနာ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ ဧကန္တေနေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဒ္ဓါ ပန အတ္တနော ဝိပါကာနဉ္စေဝ ကဋတ္တာရူပါနဉ္စ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပါဝစရာ ပန လောကုတ္တရာ စ သဟဇာတာ ကုသလစေတနာ ပဉ္စဝေါကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ၊ စတုဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဒ္ဓါ ပနေသာ ဒုဝိဓာပိ အတ္တနော အတ္တနော ဝိပါကက္ခန္ဓာနညေဝ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတာ အကုသလစေတနာ ပဉ္စဝေါကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနဉ္စ စတုဝေါကာရေ အရူပက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဒ္ဓါ ပန ဝိပါကက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ ကဋတ္တာရူပါနဉ္စ နာနာက္ခဏိကကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။

ကာမာဝစရရူပါဝစရတော ဝိပါကစေတနာ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနံ၊ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပါနဉ္စ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပါဝစရဝိပါကစေတနာ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ လောကုတ္တရဝိပါကစေတနာ ပဉ္စဝေါကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ စတုဝေါကာရေ အရူပဿေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ တေဘူမိကာ ကိရိယစေတနာ ပဉ္စဝေါကာရေ ¶ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယော။ ယာ ပနေတ္ထ အာရုပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ သာ အရူပဓမ္မာနညေဝ သဟဇာတကမ္မပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ကမ္မပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၄။ ဝိပါကပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၄။ ဝိပါကပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ဝိပါကာ စတ္တာရော ခန္ဓာတိ ယသ္မာ ကမ္မသမုဋ္ဌာနာပိ ရူပါ ဝိပါကာ န ဟောန္တိ၊ တသ္မာ ‘‘ဝိပါကာ’’တိ ဝတွာ ‘‘စတ္တာရော ခန္ဓာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဧဝံ အယံ ပါဠိ အရူပဓမ္မာနညေဝ ဝိပါကပစ္စယဝသေန အာဂတာ။ ပဉှာဝါရေ ပန ‘‘ဝိပါကာဗျာကတော ဧကော ခန္ဓော တိဏ္ဏံ ခန္ဓာနံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနဉ္စ ရူပါနံ ဝိပါကပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတော ဧကော ခန္ဓော တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ ဝိပါကပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ အာဂတတ္တာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနကမ္မသမုဋ္ဌာနရူပါနမ္ပိ ဝိပါကပစ္စယော လဗ္ဘတိ။ ဣဓ ပန သာဝသေသဝသေန ဒေသနာ ကတာတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ အယံ ပန ဝိပါကပစ္စယော ဝိပါကဘာဝေန ဇာတိတော ဧကဝိဓော၊ ဘူမိဘေဒတော ကာမာဝစရာဒိဝသေန စတုဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကော အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပါနံ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပါနဉ္စ ဝိပါကပစ္စယော ဟောတိ။ အရူပါဝစရဝိပါကော သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ။ လောကုတ္တရဝိပါကော ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ စတုဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ ဝိပါကပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဝိပါကပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၅။ အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၅။ အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ကဗဠီကာရော အာဟာရောတိ စတုသန္တတိသမုဋ္ဌာနေ ရူပေ ဩဇာ အာဟာရော နာမ။ သော ပန ယသ္မာ ကဗဠံ ကရိတွာ အဇ္ဈောဟရိတောဝ အာဟာရကိစ္စံ ကရောတိ၊ န ဗဟိ ဌိတော၊ တသ္မာ အာဟာရောတိ အဝတွာ ‘‘ကဗဠီကာရော အာဟာရော’’တိ ဝုတ္တံ။ ကဗဠံ ကရိတွာ အဇ္ဈောဟရိတဗ္ဗဝတ္ထုကတ္တာ ဝါ ကဗဠီကာရောတိ နာမမေတံ တဿ။ အရူပိနော အာဟာရာတိ ဖဿစေတနာဝိညာဏာဟာရာ ¶ ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဣဓာပိ ကမ္မသမုဋ္ဌာနာနိ ဂဟိတာနေဝ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပဉှာဝါရေ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာ အာဟာရာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန အာဟာရပစ္စယော သင်္ခေပတော ကဗဠီကာရော အာဟာရော၊ ဖဿော၊ စေတနာ၊ ဝိညာဏန္တိ စတ္တာရောဝ ဓမ္မာ ဟောန္တိ။ တတ္ထ ဌပေတွာ ကဗဠီကာရာဟာရံ သေသာ တယော အရူပါဟာရာ ဇာတိဝသေန ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယဘေဒတော စတုဓာ ဘိဇ္ဇန္တိ။ ပုန ဘူမိဘေဒေန ကုသလော စတုဓာ၊ အကုသလော ဧကဓာ၊ ဝိပါကော စတုဓာ၊ ကိရိယာ တိဓာတိ ဧဝံ အနေကဓာ ဘိဇ္ဇန္တိ။ ကဗဠီကာရာဟာရော ပန ဇာတိတော အဗျာကတော၊ ဘူမိတော ကာမာဝစရောဝါတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကာပိ တယော ကုသလာဟာရာ ပဉ္စဝေါကာရေ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ဌပေတွာ ပန ရူပါဝစရံ အဝသေသာ အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော။ အကုသလာဟာရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ စတုဘူမကဝိပါကာဟာရာ ပန သဗ္ဗတ္ထ သမ္ပယုတ္တကာနံ အာဟာရပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကာ ပနေတ္ထ ပဉ္စဝေါကာရေ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပဿာပိ အာဟာရပစ္စယာ ဟောန္တိ။ လောကုတ္တရာ ပန စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿေဝ၊ အာရုပ္ပေ ဥပ္ပန္နာ ရူပဿ ပစ္စယာ န ဟောန္တိ။ တေဘူမကာပိ တယော ကိရိယာဟာရာ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ကာမာဝစရာရူပါဝစရာ ပန အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ¶ ။ စတုသန္တတိသမုဋ္ဌာနော ကဗဠီကာရာဟာရော ကိဉ္စာပိ ‘‘ဣမဿ ကာယဿာ’’တိ အဝိသေသတော ဝုတ္တော၊ ဝိသေသတော ပနာယမေတ္ထ အာဟာရသမုဋ္ဌာနရူပဿ ဇနကော စေဝ အနုပါလကော စ ဟုတွာ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ၊ သေသတိသန္တတိသမုဋ္ဌာနဿ အနုပါလကောဝ ဟုတွာ အာဟာရပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အာဟာရပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၆။ ဣန္ဒြိယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၆။ ဣန္ဒြိယပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ စက္ခုန္ဒြိယန္တိ စက္ခုသင်္ခါတံ ဣန္ဒြိယံ။ ဣန္ဒြိယပစ္စယေနာတိ သယံ ပုရေဇာတော ဟုတွာ အရူပဓမ္မာနံ ဥပ္ပာဒတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ဘင်္ဂါ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ သောတိန္ဒြိယာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ အရူပိနော ဣန္ဒြိယာတိ ဧတ္ထ အရူပဇီဝိတိန္ဒြိယမ္ပိ သင်္ဂဟိတံ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဧတ္ထ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ကဋတ္တာရူပမ္ပိ သင်္ဂဟိတံ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပဉှာဝါရေ – ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာ ဣန္ဒြိယာ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။ ဧဝံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

အယံ ပန ဣန္ဒြိယပစ္စယော ဣတ္ထိန္ဒြိယပုရိသိန္ဒြိယဝဇ္ဇာနံ သမဝီသတိယာ ဣန္ဒြိယာနံ ဝသေန ဌိတော။ ဣတ္ထိန္ဒြိယပုရိသိန္ဒြိယာနိ ဟိ ကိဉ္စာပိ ဣတ္ထိလိင်္ဂပုရိသလိင်္ဂါဒီနံ ဗီဇဘူတာနိ၊ ကလလာဒိကာလေ ပန ဝိဇ္ဇမာနေသုပိ တေသု ဣတ္ထိလိင်္ဂပုရိသလိင်္ဂါဒီနံ အဘာဝါ တာနိ နေဝ တေသံ၊ န အညေသံ ဣန္ဒြိယပစ္စယတံ ဖရန္တိ။ ဣန္ဒြိယပစ္စယော ဟိ အတ္တနော ဝိဇ္ဇမာနက္ခဏေ အဝိနိဗ္ဘုတ္တဓမ္မာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယတံ အဖရန္တော နာမ နတ္ထိ၊ တသ္မာ တာနိ ဣန္ဒြိယပစ္စယာ န ဟောန္တိ။ ယေသံ ပနေတာနိ ဗီဇဘူတာနိ၊ တေသံ တာနိ သုတ္တန္တိကပရိယာယေန ပကတူပနိဿယဘာဝံ ဘဇန္တိ။ ဣတိ ဣန္ဒြိယပစ္စယော သမဝီသတိယာ ဣန္ဒြိယာနံ ဝသေန ဌိတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သော ဇာတိတော ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပဝသေန ပဉ္စဓာ ဘိဇ္ဇတိ။ တတ္ထ ကုသလော ဘူမိဝသေန စတုဓာ၊ အကုသလော ကာမာဝစရောဝ ဝိပါကော စတုဓာဝ ကိရိယာသင်္ခါတော တိဓာ၊ ရူပံ ကာမာဝစရမေဝါတိ ဧဝံ အနေကဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ¶ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကောပိ ကုသလိန္ဒြိယပစ္စယော ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော၊ တထာ အကုသလော။ ဌပေတွာ ပန ရူပါဝစရကုသလံ အဝသေသာ ကုသလာကုသလာ အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ စတုဘူမကော ဝိပါကိန္ဒြိယပစ္စယော ဧကန္တေနေဝ သမ္ပယုတ္တကာနံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရရူပါဝစရာ ပနေတ္ထ ပဉ္စဝေါကာရေ ဥပ္ပဇ္ဇနတော ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ၊ ပဋိသန္ဓိယံ ကဋတ္တာရူပဿာပိ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ လောကုတ္တရာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿေဝ။ အာရုပ္ပေ ဥပ္ပန္နာ လောကုတ္တရဝိပါကာ ဣန္ဒြိယာ ရူပဿ ပစ္စယာ န ဟောန္တိ။ တေဘူမကာ ကိရိယိန္ဒြိယာ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ကာမာဝစရာရူပါဝစရာ ပန အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ ¶ ဣန္ဒြိယပစ္စယတံ ဖရန္တိ။ စက္ခုန္ဒြိယာဒိဝသေန ဆဗ္ဗိဓေ ရူပိန္ဒြိယေ စက္ခုန္ဒြိယံ ကုသလာကုသလဝိပါကတော သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ ဒွိန္နံ စက္ခုဝိညာဏာနံ၊ သောတိန္ဒြိယာဒီနိ တထာဝိဓာနညေဝ သောတဝိညာဏာဒီနံ၊ ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယံ အတ္တနာ သဟဇာတရူပါနံ ဌိတိက္ခဏေ ဣန္ဒြိယပစ္စယေန ပစ္စယော။ သဟဇာတပစ္စယတာ ပန တဿ နတ္ထီတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဣန္ဒြိယပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၇။ ဈာနပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၇။ ဈာနပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ဈာနင်္ဂါနီတိ ဒွိပဉ္စဝိညာဏဝဇ္ဇေသု သေသစိတ္တေသု ဥပ္ပန္နာနိ ဝိတက္ကဝိစာရပီတိသောမနဿဒေါမနဿုပေက္ခာစိတ္တေကဂ္ဂတာသင်္ခါတာနိ သတ္တ အင်္ဂါနိ။ ပဉ္စန္နံ ပန ဝိညာဏကာယာနံ အဘိနိပါတမတ္တတ္တာ တေသု ဝိဇ္ဇမာနာနိပိ ဥပေက္ခာသုခဒုက္ခာနိ ဥပနိဇ္ဈာနာကာရဿ အဘာဝတော ဈာနင်္ဂါနီတိ န ဥဒ္ဓဋာနိ။ တတ္ထ ပစ္ဆိန္နတ္တာ ပန သေသာဟေတုကေသုပိ ဈာနင်္ဂံ န ဥဒ္ဓဋမေဝ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဣဓာပိ ကဋတ္တာရူပံ သင်္ဂဟိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပဉှာဝါရေ – ‘‘ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာနိ ဈာနင်္ဂါနိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ ဈာနပစ္စယေန ¶ ပစ္စယော’’တိ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ အယံ ပန ဈာနပစ္စယော သတ္တန္နံ ဈာနင်္ဂါနံ ဝသေန ဌိတောပိ ဇာတိဘေဒတော ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယဝသေန စတုဓာ ဘိဇ္ဇတိ၊ ပုန ဘူမိဝသေန စတုဓာ၊ ဧကဓာ၊ စတုဓာ၊ တိဓာတိ ဒွါဒသဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကမ္ပိ ကုသလဈာနင်္ဂံ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ဌပေတွာ ရူပါဝစရံ အဝသေသံ အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော။ အကုသလေပိ ဧသေဝ နယော။ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကံ ပဝတ္တေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ပဋိသန္ဓိယံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ ကဋတ္တာရူပဿ စ၊ အာရုပ္ပဝိပါကံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ၊ ယဉ္စ အာရုပ္ပေ လောကုတ္တရဝိပါကံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဉ္စ။ ပဉ္စဝေါကာရေ ပန တံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿပိ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ တေဘူမကမ္ပိ ကိရိယဈာနင်္ဂံ ¶ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ။ ယံ ပနေတ္ထ အာရုပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ ဈာနပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဈာနပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၈။ မဂ္ဂပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၈။ မဂ္ဂပစ္စယနိဒ္ဒေသေ မဂ္ဂင်္ဂါနီတိ အဟေတုကစိတ္တုပ္ပာဒဝဇ္ဇေသု သေသစိတ္တေသု ဥပ္ပန္နာနိ ပညာ၊ ဝိတက္ကော၊ သမ္မာဝါစာကမ္မန္တာဇီဝါ၊ ဝီရိယံ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ မိစ္ဆာဝါစာကမ္မန္တာဇီဝါတိ ဣမာနိ ဒွါဒသင်္ဂါနိ။ မဂ္ဂဿ ပန ဟေတုပစ္ဆိမကတ္တာ အဟေတုကစိတ္တေသု မဂ္ဂင်္ဂါနိ န ဥဒ္ဓဋာနိ။ တံသမုဋ္ဌာနာနန္တိ ဣဓာပိ ကဋတ္တာရူပံ သင်္ဂဟိတမေဝ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပဉှာဝါရေ – ‘‘ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာနိ မဂ္ဂင်္ဂါနိ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာနံ ကဋတ္တာ စ ရူပါနံ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ။ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန မဂ္ဂပစ္စယော ဒွါဒသန္နံ မဂ္ဂင်္ဂါနံ ဝသေန ဌိတောပိ ဇာတိဘေဒတော ကုသလာဒိဝသေန စတုဓာ၊ ကုသလာဒီနဉ္စ ကာမာဝစရာဒိဘူမိဘေဒတော ဒွါဒသဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော ¶ ။ ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကမ္ပိ ကုသလမဂ္ဂင်္ဂံ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ ဌပေတွာ ရူပါဝစရံ အဝသေသံ အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနညေဝ မဂ္ဂပစ္စယေန ပစ္စယောတိ သဗ္ဗံ ဈာနပစ္စယေ ဝိယ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗန္တိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

မဂ္ဂပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၁၉။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၁၉။ သမ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ ပါဠိ ဥတ္တာနတ္ထာ ဧဝ။ အယံ ပန သမ္ပယုတ္တပစ္စယော နာမ သင်္ခေပတော သဗ္ဗေပိ အရူပိနော ခန္ဓာ။ ပဘေဒတော ပနေသ ဇာတိတော ကုသလာဒီနံ၊ ဘူမိတော စ ကာမာဝစရာဒီနံ ဝသေန အနေကဓာ ဘိဇ္ဇတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။ ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကေသုပိ ကုသလက္ခန္ဓေသု ဧကော ခန္ဓော တိဏ္ဏံ ခန္ဓာနံ၊ တယော ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နန္တိ ဧဝံ သဗ္ဗေပိ အညမညံ သမ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ အကုသလဝိပါကကိရိယက္ခန္ဓေသုပိ ဧသေဝ နယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

သမ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂၀။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂၀။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ရူပိနော ဓမ္မာ အရူပီနန္တိ ဣဒံ တာဝ ဟဒယဝတ္ထုနော စေဝ စက္ခုန္ဒြိယာဒီနဉ္စ ဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ရူပဓမ္မေသု ဟိ ဧတေယေဝ ဆ ကောဋ္ဌာသာ အရူပက္ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ရူပါယတနာဒယော ပန အာရမ္မဏဓမ္မာ ကိဉ္စာပိ ဝိပ္ပယုတ္တဓမ္မာ၊ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ပန န ဟောန္တိ။ ကိံ ကာရဏာ? သမ္ပယောဂါသင်္ကာယ အဘာဝတော။ အရူပိနော ဟိ ခန္ဓာ စက္ခာဒီနံ ဝတ္ထူနံ အဗ္ဘန္တရတော နိက္ခမန္တာ ဝိယ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တတ္ထ အာသင်္ကာ ဟောတိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဧတေ ဧတေဟိ သမ္ပယုတ္တာ၊ ဥဒါဟု ဝိပ္ပယုတ္တာ’’တိ။ အာရမ္မဏဓမ္မာ ပန ဝတ္ထုနိဿယေန ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနံ အာရမ္မဏမတ္တာ ဟောန္တီတိ နတ္ထိ တေသု သမ္ပယောဂါသင်္ကာ။ ဣတိ သမ္ပယောဂါသင်္ကာယ ¶ အဘာဝတော န တေ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ။ ဟဒယဝတ္ထုအာဒီသု ဧဝ ပနာယံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ ပဉှာဝါရေ – ဝတ္ထု ကုသလာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထု အကုသလာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဿ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ သောတ… ဃာန… ဇိဝှာ… ကာယာယတနံ ကာယဝိညာဏဿ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဝတ္ထု ဝိပါကာဗျာကတာနံ ကိရိယာဗျာကတာနံ ခန္ဓာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယောတိ။

အရူပိနော ¶ ဓမ္မာ ရူပီနန္တိ ဣဒံ ပန စတုန္နံ ခန္ဓာနံ ဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အရူပဓမ္မေသု ဟိ စတ္တာရော ခန္ဓာဝ သဟဇာတပုရေဇာတာနံ ရူပဓမ္မာနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ ဟောန္တိ၊ နိဗ္ဗာနံ ပန အရူပမ္ပိ သမာနံ ရူပဿ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော န ဟောတိ။ ‘‘စတူဟိ သမ္ပယောဂေါ စတူဟိ ဝိပ္ပယောဂေါ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ။ ဣတိ စတုန္နံ အရူပက္ခန္ဓာနံယေဝ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ ပဉှာဝါရေ – သဟဇာတာ ကုသလာ ခန္ဓာ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာနံ ရူပါနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပစ္ဆာဇာတာ ကုသလာ ခန္ဓာ ပုရေဇာတဿ ဣမဿ ကာယဿ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝိပါကာဗျာကတာ ခန္ဓာ ကဋတ္တာရူပါနံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ခန္ဓာ ဝတ္ထုဿာတိ။ ဧဝံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

အယံ ပန ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော နာမ သင်္ခေပတော ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ ဝတ္တမာနာ ရူပါရူပဓမ္မာ။ တေသု ရူပံ ဝတ္ထုနော စက္ခာဒီနဉ္စ ဝသေန ဆဓာ ဘိန္နံ၊ အရူပံ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ ဥပ္ပန္နကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယဝသေန စတုဓာ ဘိန္နံ။ တဿ ဘူမိတော ကာမာဝစရာဒိဝသေန စတုဓာ၊ ဧကဓာ၊ တိဓာ၊ တိဓာတိ ဧကဒသဓာ ဘေဒေါ ဟောတိ။ အာရုပ္ပဝိပါကဉှိ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော န ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ ဥပ္ပန္နံ စတုဘူမကမ္ပိ ကုသလံ အကုသလဉ္စ အတ္တနာ သမုဋ္ဌာပိတစိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ သဟဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဥပ္ပာဒက္ခဏံ ပန အတိက္ကမိတွာ ဌိတိက္ခဏံ ပတ္တဿ ပုရေဇာတဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကရူပကာယဿ ပစ္ဆာဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဧတ္ထ စ တိသမုဋ္ဌာနိကကာယောတိ အာဟာရသမုဋ္ဌာနဿ အဘာဝတော ဗြဟ္မပါရိသဇ္ဇာဒီနံ ကာယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကံ ပန ပဝတ္တေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ၊ ပဋိသန္ဓိယံ ¶ ကဋတ္တာရူပဿ စ သဟဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ လောကုတ္တရဝိပါကံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿေဝ။ တိဝိဓမ္ပိ ပနေတံ ပုရေဇာတဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ တေဘူမကမ္ပိ ကိရိယံ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဿ သဟဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ပုရေဇာတဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော။ ဆဓာ ဌိတေသု ပန ရူပေသု ဝတ္ထုရူပံ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကာနံ သဟဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ပဝတ္တေ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာနံ စတုဘူမကကုသလာနံ အကုသလာနံ ဒွိပဉ္စဝိညာဏဝဇ္ဇာနံ တေဘူမကဝိပါကာနံ တေဘူမကကိရိယာနဉ္စ ပုရေဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ¶ ပစ္စယော။ စက္ခာယတနာဒီနိ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ ပုရေဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂၁။ အတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂၁။ အတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသေ စတ္တာရော ခန္ဓာတိအာဒီဟိ သဟဇာတဝသေန အတ္ထိပစ္စယော နိဒ္ဒိဋ္ဌော။ စက္ခာယတနန္တိအာဒီဟိ ပုရေဇာတဝသေန။ ယံ ရူပံ နိဿာယာတိ ဧတ္ထ သဟဇာတပုရေဇာတဝသေန အတ္ထိပစ္စယော နိဒ္ဒိဋ္ဌော။ ဧဝမယံ ပါဠိ သဟဇာတပုရေဇာတာနညေဝ အတ္ထိပစ္စယာနံ ဝသေန အာဂတာ။ ပဉှာဝါရေ ပန သဟဇာတံ၊ ပုရေဇာတံ၊ ပစ္ဆာဇာတံ၊ အာဟာရံ၊ ဣန္ဒြိယန္တိ ဣမေသံ ဝသေန အာဂတတ္တာ ပစ္ဆာဇာတအာဟာရိန္ဒြိယဝသေနာပိ အတ္ထိပစ္စယော လဗ္ဘတိ။ ဣဓ ပန သာဝသေသဝသေန ဒေသနာ ကတာတိ အယံ တာဝေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။

အယံ ပန အတ္ထိပစ္စယော နာမ ဒုဝိဓော – အညမညတော၊ န အညမညတော။ တတ္ထ အညမညံ တိဝိဓံ – အရူပံ အရူပေန၊ ရူပံ ရူပေန၊ ရူပါရူပံ ရူပါရူပေန။ ‘‘စတ္တာရော ခန္ဓာ အရူပိနော’’တိ ဧတ္ထ ဟိ သဗ္ဗစိတ္တုပ္ပတ္တိဝသေန အရူပံ အရူပေန ဝုတ္တံ။ ‘‘စတ္တာရော မဟာဘူတာ’’တိ ဧတ္ထ သဗ္ဗသန္တတိဝသေန ရူပံ ရူပေန။ ‘‘ဩက္ကန္တိက္ခဏေ နာမရူပ’’န္တိ ဧတ္ထ ပဋိသန္ဓိခန္ဓာနဉ္စေဝ ဝတ္ထုနော စ ဝသေန ရူပါရူပံ ရူပါရူပေန ဝုတ္တံ။ န အညမညမ္ပိ တိဝိဓံ – ‘‘အရူပံ ရူပဿ၊ ရူပံ ရူပဿ၊ ရူပံ ¶ အရူပဿ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ’’တိ ဧတ္ထ ဟိ ပဉ္စဝေါကာရဝသေန အရူပံ ရူပဿ ဝုတ္တံ။ ‘‘မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါန’’န္တိ ဧတ္ထ သဗ္ဗသန္တတိဝသေန ရူပံ ရူပဿ။ ‘‘စက္ခာယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ’’တိအာဒီသု ဝတ္ထာရမ္မဏဝသေန ရူပံ အရူပဿ အတ္ထိပစ္စယောတိ ဝုတ္တံ။

အပိစေသ အတ္ထိပစ္စယော နာမ သင်္ခေပတော ခဏတ္တယပ္ပတ္တံ နာမဉ္စေဝ ရူပဉ္စ၊ ဝတ္တမာနာ ပဉ္စက္ခန္ဓာတိပိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ သော ဇာတိဘေဒတော ကုသလာကုသလဝိပါကကိရိယရူပဝသေန ပဉ္စဓာ ဘိဇ္ဇတိ ¶ ။ တတ္ထ ကုသလော သဟဇာတပစ္ဆာဇာတဝသေန ဒုဝိဓော ဟောတိ၊ တထာ အကုသလော ဝိပါကကိရိယသင်္ခါတော စ။ တေသု ကုသလော ကာမာဝစရာဒိဘေဒေန စတုဓာ ဘိဇ္ဇတိ၊ အကုသလော ကာမာဝစရောဝ ဝိပါကော စတုဘူမကော၊ ကိရိယာသင်္ခါတော တိဘူမကော။ ရူပသင်္ခါတော အတ္ထိပစ္စယော ကာမာဝစရောဝ။ သော ပန သဟဇာတပုရေဇာတဝသေန ဒုဝိဓော။ တတ္ထ ပဉ္စ ဝတ္ထူနိ အာရမ္မဏာနိ စ ပုရေဇာတာနေဝ၊ ဟဒယဝတ္ထု သဟဇာတံ ဝါ ဟောတိ ပုရေဇာတံ ဝါ။ ပဉှာဝါရေ ပန အာဂတော အာဟာရော ဣန္ဒြိယဉ္စ သဟဇာတာဒိဘေဒံ န လဘတီတိ ဧဝမေတ္ထ နာနပ္ပကာရဘေဒတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧဝံ ဘိန္နေ ပနေတ္ထ စတုဘူမကကုသလောပိ သဟဇာတော အတ္ထိပစ္စယော ပဉ္စဝေါကာရေ ‘‘ဧကော ခန္ဓော တိဏ္ဏန္နံ ခန္ဓာန’’န္တိအာဒိနာ နယေန အညမညံ ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ ဌပေတွာ ပန ရူပါဝစရကုသလံ အဝသေသော အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတကုသလော အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ စတုဘူမကော ပနေသ ပဉ္စဝေါကာရေ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတော ကုသလော အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ အကုသလေပိ ဧသေဝ နယော။ သောပိ ဟိ ပဉ္စဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ၊ စတုဝေါကာရေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတာကုသလော အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စဝေါကာရေ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတာကုသလော အတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။

ဝိပါကတော ပန ကာမာဝစရရူပါဝစရော အတ္ထိပစ္စယော နိယမေနေဝ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ခန္ဓာနဉ္စေဝ ကဋတ္တာရူပဿ စ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဝတ္တေ ¶ ပန သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော၊ ဌိတိပ္ပတ္တဿ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ အရူပါဝစရဝိပါကော ပန အာရုပ္ပေ ဥပ္ပန္နလောကုတ္တရဝိပါကော စ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ပဉ္စဝေါကာရေ လောကုတ္တရဝိပါကော သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော၊ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကိရိယတော ရူပါဝစရော အတ္ထိပစ္စယော သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနဉ္စေဝ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿ စ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော၊ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော။ ကာမာဝစရာရူပါဝစရော ပန အာရုပ္ပေ သမ္ပယုတ္တက္ခန္ဓာနညေဝ၊ ပဉ္စဝေါကာရေ စိတ္တသမုဋ္ဌာနရူပဿာပိ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော၊ စတုသမုဋ္ဌာနိကတိသမုဋ္ဌာနိကကာယဿ ပစ္ဆာဇာတတ္ထိ ပစ္စယေန ပစ္စယော။

ရူပသင်္ခါတော ပန အတ္ထိပစ္စယော သဟဇာတော၊ ပုရေဇာတော၊ အာဟာရော၊ ဣန္ဒြိယန္တိ စတုဗ္ဗိဓော။ တတ္ထ သဟဇာတရူပတ္ထိပစ္စယော စတုသမုဋ္ဌာနဝသေန စတုဓာ ဌိတော။ တတ္ထ ကမ္မသမုဋ္ဌာနော ဧကံ မဟာဘူတံ တိဏ္ဏန္နံ မဟာဘူတာနံ၊ တီဏိ ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နံ၊ မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနန္တိ ဧဝံ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ပဋိသန္ဓိက္ခဏေ ဝတ္ထုရူပံ ကာမာဝစရရူပါဝစရဝိပါကက္ခန္ဓာနံ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ တေသမ္ပိ တိသမုဋ္ဌာနိကရူပံ ဧကံ မဟာဘူတံ တိဏ္ဏန္နံ မဟာဘူတာနံ၊ တီဏိ ဧကဿ၊ ဒွေ ဒွိန္နံ၊ မဟာဘူတာ ဥပါဒါရူပါနန္တိ ဧဝံ သဟဇာတတ္ထိပစ္စယေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ပုရေဇာတတ္ထိပစ္စယော ပန ဝတ္ထုပုရေဇာတအာရမ္မဏပုရေဇာတဝသေန ဒုဝိဓော ဟောတိ။ သော ဒုဝိဓောပိ ဟေဋ္ဌာ ပုရေဇာတပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ ယောဇေတွာ ဂဟေတဗ္ဗော။ အာဟာရတ္ထိပစ္စယောပိ ဟေဋ္ဌာ ကဗဠီကာရာဟာရပစ္စယေ ယောဇိတနယေနေဝ ယောဇေတဗ္ဗော။ ဣဓ ပနေသ အတ္တနော အနိရုဒ္ဓက္ခဏေ ပစ္စယဘာဝေန အတ္ထိပစ္စယောတိ ဝုတ္တော။ ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယမ္ပိ ဟေဋ္ဌာ ဣန္ဒြိယပစ္စယေ ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယယောဇနာယံ ဝုတ္တနယေနေဝ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဣဓ ပနေတမ္ပိ အတ္တနော အနိရုဒ္ဓက္ခဏေယေဝ ပစ္စယဘာဝေန အတ္ထိပစ္စယောတိ ဝုတ္တန္တိ ဧဝမေတ္ထ ပစ္စယုပ္ပန္နတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

အတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂၂။ နတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂၂။ နတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ¶ သမနန္တရနိရုဒ္ဓါတိ အညေန စိတ္တုပ္ပာဒေန အနန္တရိကာ ဟုတွာ သမနန္တရနိရုဒ္ဓါ။ ပဋုပ္ပန္နာနန္တိ ပစ္စုပ္ပန္နာနံ။ ဣမိနာ နတ္ထိပစ္စယဿ ဩကာသဒါနဋ္ဌေန နတ္ထိပစ္စယဘာဝံ သာဓေတိ။ ပုရိမေသု ဟိ နိရောဓဝသေန ပစ္ဆိမာနံ ပဝတ္တနောကာသံ အဒေန္တေသု တေသံ ပဋုပ္ပန္နဘာဝေါ န သိယာတိ အယမေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ။ သေသံ သဗ္ဗံ အနန္တရပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ပစ္စယလက္ခဏမေဝ ဟေတ္ထ နာနံ၊ ပစ္စယာနံ ပန ပစ္စယုပ္ပန္နာနဉ္စ နာနာကရဏံ နတ္ထိ။ ကေဝလံ ပန တတ္ထ ‘‘စက္ခုဝိညာဏဓာတု တံသမ္ပယုတ္တကာ စ ဓမ္မာ မနောဓာတုယာ’’တိအာဒိနာ နယေန ပစ္စယာ စ ပစ္စယုပ္ပန္နာ စ သရူပတော ဒဿိတာ။ ဣဓ ပန ‘‘သမနန္တရနိရုဒ္ဓါ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ ¶ ပဋုပ္ပန္နာနံ စိတ္တစေတသိကာနံ ဓမ္မာန’’န္တိ သဗ္ဗေပိ တေ နိရောဓုပ္ပာဒဝသေန သာမညတော ဒဿိတာတိ။

နတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂၃။ ဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂၃။ ဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသေ သမနန္တရဝိဂတာတိ သမနန္တရမေဝ ဝိဂတာ။ ဣမိနာ ဝိဂတပစ္စယဿ ဝိဂစ္ဆမာနဘာဝေနေဝ ပစ္စယဘာဝံ ဒဿေတိ။ ဣတိ နတ္ထိပစ္စယဿ စ ဣမဿ စ ဗျဉ္ဇနမတ္တေယေဝ နာနတ္တံ၊ န အတ္ထေတိ။

ဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

၂၄။ အဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ

၂၄။ အဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသေ စတ္တာရော ခန္ဓာတိအာဒီနံ သဗ္ဗာကာရေန အတ္ထိပစ္စယနိဒ္ဒေသေ ဝုတ္တနယေနေဝ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမဿပိ ဟိ ပစ္စယဿ အတ္ထိပစ္စယေန သဒ္ဓိံ ဗျဉ္ဇနမတ္တေယေဝ နာနတ္တံ၊ န အတ္ထေတိ။

အဝိဂတပစ္စယနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ။

ပစ္စယနိဒ္ဒေသပကိဏ္ဏကဝိနိစ္ဆယကထာ

ဣဒါနိ ¶ ဧဝံ ဥဒ္ဒေသနိဒ္ဒေသတော ဒဿိတေသု ဣမေသု စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဉာဏစာရဿ ဝိသဒဘာဝတ္ထံ ¶ အနေကဓမ္မာနံ ဧကပစ္စယဘာဝတော၊ ဧကဓမ္မဿ အနေကပစ္စယဘာဝတော၊ ဧကပစ္စယဿ အနေကပစ္စယဘာဝတော၊ ပစ္စယသဘာဂတော၊ ပစ္စယဝိသဘာဂတော၊ ယုဂဠကတော၊ ဇနကာဇနကတော၊ သဗ္ဗဋ္ဌာနိကာသဗ္ဗဋ္ဌာနိကတော၊ ရူပံ ရူပဿာတိအာဒိဝိကပ္ပတော၊ ဘဝဘေဒတောတိ ဣမေသံ ဒသန္နံ ပဒါနံ ဝသေန ပကိဏ္ဏကဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တတ္ထ အနေကဓမ္မာနံ ဧကပစ္စယဘာဝတောတိ ဧတေသု ဟိ ဌပေတွာ ကမ္မပစ္စယံ အဝသေသေသု တေဝီသတိယာ ပစ္စယေသု အနေကဓမ္မာ ဧကတော ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ကမ္မပစ္စယော ပန ဧကော စေတနာဓမ္မောယေဝါတိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ အနေကဓမ္မာနံ ဧကပစ္စယဘာဝတော ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဧကဓမ္မဿ အနေကပစ္စယဘာဝတောတိ ဟေတုပစ္စယေ တာဝ အမောဟော ဧကော ဓမ္မော။ သော ပုရေဇာတကမ္မာဟာရဈာနပစ္စယောဝ န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဝီသတိယာ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ အလောဘာဒေါသာ ဣန္ဒြိယမဂ္ဂပစ္စယာပိ န ဟောန္တိ၊ သေသာနံ အဋ္ဌာရသန္နံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ လောဘမောဟာ ဝိပါကပစ္စယာပိ န ဟောန္တိ၊ သေသာနံ သတ္တရသန္နံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဒေါသော အဓိပတိပစ္စယောပိ န ဟောတိ၊ သေသာနံ သောဠသန္နံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ အာရမ္မဏပစ္စယေ ရူပါယတနံ စက္ခုဝိညာဏဓာတုယာ အာရမ္မဏပုရေဇာတအတ္ထိအဝိဂတဝသေန စတုဓာ ပစ္စယော၊ တထာ မနောဓာတုယာ အဟေတုကမနောဝိညာဏဓာတုယာ စ။ သဟေတုကာယ ပန အာရမ္မဏာဓိပတိအာရမ္မဏူပနိဿယဝသေနာပိ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဣမိနာ နယေန သဗ္ဗေသံ အာရမ္မဏပစ္စယဓမ္မာနံ အနေကပစ္စယဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။

အဓိပတိပစ္စယေ အာရမ္မဏာဓိပတိနော အာရမ္မဏပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ အနေကပစ္စယဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သဟဇာတာဓိပတီသု ဝီမံသာ အမောဟဟေတု ဝိယ ဝီသတိဓာ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဆန္ဒော ဟေတုပုရေဇာတကမ္မအာဟာရဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ သတ္တရသန္နံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ စိတ္တံ ဟေတုပုရေဇာတကမ္မဈာနမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဧကူနဝီသတိယာ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဝီရိယံ ဟေတုပုရေဇာတကမ္မာဟာရဈာနပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဧကူနဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။

အနန္တရပစ္စယေ ¶ ‘‘စက္ခုဝိညာဏဓာတူ’’တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တေသု စတူသု ခန္ဓေသု ဝေဒနာက္ခန္ဓော ဟေတုပုရေဇာတကမ္မာဟာရမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဧကူနဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ သညာက္ခန္ဓော ဣန္ဒြိယဈာနပစ္စယောပိ န ဟောတိ၊ သေသာနံ သတ္တရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ¶ ဟောတိ။ သင်္ခါရက္ခန္ဓေ ဟေတူ ဟေတုပစ္စယေ ဝုတ္တနယေန၊ ဆန္ဒဝီရိယာနိ အဓိပတိပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဖဿော ဟေတုပုရေဇာတကမ္မဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ အဋ္ဌာရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ စေတနာ ဟေတုပုရေဇာတဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ။ သေသာနံ ဧကူနဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဝိတက္ကော ဟေတုပုရေဇာတကမ္မာဟာရိန္ဒြိယပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဧကူနဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဝိစာရော မဂ္ဂပစ္စယောပိ န ဟောတိ၊ သေသာနံ အဋ္ဌာရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ပီတိ တေသညေဝ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ စိတ္တေကဂ္ဂတာ ဟေတုပုရေဇာတကမ္မာဟာရပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ ဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ သဒ္ဓါ ဟေတုပုရေဇာတကမ္မာဟာရဈာနမဂ္ဂပစ္စယော န ဟောတိ၊ သေသာနံ အဋ္ဌာရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ သတိ တေဟိ စေဝ မဂ္ဂပစ္စယေန စာတိ ဧကူနဝီသတိယာ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဇီဝိတိန္ဒြိယံ သဒ္ဓါယ ဝုတ္တာနံ အဋ္ဌာရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ ဟိရောတ္တပ္ပံ တတော ဣန္ဒြိယပစ္စယံ အပနေတွာ သေသာနံ သတ္တရသန္နံ ဝသေန ပစ္စယော ဟောတိ။ တထာ ကာယပဿဒ္ဓါဒီနိ ယုဂဠကာနိ၊ ယေဝါပနကေသု အဓိမောက္ခမနသိကာရတတြမဇ္ဈတ္တတာ ကရုဏာမုဒိတာ စ။ ဝိရတိယော ပန တေဟိ စေဝ မဂ္ဂပစ္စယေန စာတိ အဋ္ဌာရသဓာ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ တတော ဝိပါကပစ္စယံ အပနေတွာ သတ္တရသဓာ၊ မိစ္ဆာဝါစာကမ္မန္တာဇီဝါ တေဟိ စေဝ ကမ္မာဟာရပစ္စယေဟိ စာတိ ဧကူနဝီသတိဓာ။ အဟိရိကံ အနောတ္တပ္ပံ မာနော ထိနံ မိဒ္ဓံ ဥဒ္ဓစ္စန္တိ ဣမေ ဟေတုပုရေဇာတကမ္မဝိပါကာဟာရိန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂပစ္စယာ န ဟောန္တိ၊ သေသာနံ ပန သောဠသန္နံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဝိစိကိစ္ဆာဣဿာမစ္ဆရိယကုက္ကုစ္စာနိ တတော အဓိပတိပစ္စယံ အပနေတွာ ပန္နရသဓာ ဝိညာဏက္ခန္ဓဿ။ အဓိပတိပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ အနေကပစ္စယဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သမနန္တရပစ္စယေပိ ဧသေဝ နယော။

သဟဇာတပစ္စယေ စတူသု တာဝ ခန္ဓေသု ဧကေကဿ ဓမ္မဿ အနေကပစ္စယဘာဝေါ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။ စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယဥပနိဿယပုရေဇာတအတ္ထိအဝိဂတဝသေန ¶ နဝဓာ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဟဒယဝတ္ထု တေသဉ္စေဝ ဝိပ္ပယုတ္တဿ စ ဝသေန ဒသဓာ ပစ္စယော ဟောတိ။ အညမညပစ္စယေ အပုဗ္ဗံ နတ္ထိ။ နိဿယပစ္စယေ စက္ခာယတနာဒီနိ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိနိဿယဥပနိဿယပုရေဇာတဣန္ဒြိယဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတဝသေန နဝဓာ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဥပနိဿယေ အပုဗ္ဗံ နတ္ထိ။ ပုရေဇာတပစ္စယေ ရူပသဒ္ဒဂန္ဓရသာယတနာနိ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိဥပနိဿယပုရေဇာတအတ္ထိအဝိဂတဝသေန ဆဓာ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။ ဧတ္တကမေဝေတ္ထ အပုဗ္ဗံ။ ပစ္ဆာဇာတာဒီသု အပုဗ္ဗံ နတ္ထိ။ အာဟာရပစ္စယေ ကဗဠီကာရာဟာရော ¶ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိဥပနိဿယအာဟာရအတ္ထိအဝိဂတဝသေန ဆဓာ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဣန္ဒြိယာဒီသု အပုဗ္ဗံ နတ္ထိ။ ဧဝမေတ္ထ ဧကဓမ္မဿ အနေကပစ္စယဘာဝတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဧကပစ္စယဿ အနေကပစ္စယဘာဝတောတိ ဟေတုပစ္စယာဒီသု ယဿ ကဿစိ ဧကဿ ပစ္စယဿ ယေနာကာရေန ယေနတ္ထေန ယော ပစ္စယုပ္ပန္နာနံ ပစ္စယော ဟောတိ၊ တံ အာကာရံ တံ အတ္ထံ အဝိဇဟိတွာဝ အညေဟိပိ ယေဟာကာရေဟိ ယေဟိ အတ္ထေဟိ သော တသ္မိညေဝ ခဏေ တေသံ ဓမ္မာနံ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ၊ တတော အနေကပစ္စယဘာဝတော တဿ ဝိနိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ အတ္ထော။ သေယျထိဒံ – အမောဟော ဟေတုပစ္စယော၊ သော ဟေတုပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယဝိပါကဣန္ဒြိယမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဧကာဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အလောဘာဒေါသာ တတော အဓိပတိဣန္ဒြိယမဂ္ဂပစ္စယေ တယော အပနေတွာ သေသာနံ ဝသေန အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။ ဣဒံ ဝိပါကဟေတူသုယေဝ လဗ္ဘတိ၊ ကုသလကိရိယေသု ပန ဝိပါကပစ္စယတာ ပရိဟာယတိ။ လောဘဒေါသမောဟာ တေ တယော ဝိပါကဉ္စာတိ စတ္တာရော အပနေတွာ သေသာနံ ဝသေန အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။

အာရမ္မဏပစ္စယော တံ အာရမ္မဏပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တံယေဝ အာရမ္မဏာဓိပတိနိဿယဥပနိဿယပုရေဇာတဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ သတ္တဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အယမေတ္ထ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေါ၊ အရူပဓမ္မာနံ ပန အတီတာနာဂတာနံ ဝါ ရူပဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယဘာဝေ သတိ အာရမ္မဏာဓိပတိအာရမ္မဏူပနိဿယမတ္တညေဝ ဥတ္တရိ ¶ လဗ္ဘတိ။ အဓိပတိပစ္စယေ ဝီမံသာ အမောဟသဒိသာ။ ဆန္ဒော အဓိပတိပစ္စယော အဓိပတိပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ သဟဇာတအညမညနိဿယဝိပါကသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ အဋ္ဌဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ ဝီရိယံ တေသဉ္စေဝ ဣန္ဒြိယမဂ္ဂပစ္စယာနဉ္စာတိ ဣမေသံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ စိတ္တံ တတော မဂ္ဂပစ္စယံ အပနေတွာ အာဟာရပစ္စယံ ပက္ခိပိတွာ ဣမေသံ ဝသေန အဓိပတိပစ္စယတော ဥတ္တရိ ဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အာရမ္မဏာဓိပတိနော ပန ဟေဋ္ဌာ အာရမ္မဏပစ္စယေ ဝုတ္တနယေနေဝ အနေကပစ္စယဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။

အနန္တရသမနန္တရပစ္စယာ အနန္တရသမနန္တရပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တာဝ ဥပနိဿယကမ္မအာသေဝနနတ္ထိဝိဂတာနံ ¶ ဝသေန အပရေဟိပိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။ အရိယမဂ္ဂစေတနာယေဝ စေတ္ထ ကမ္မပစ္စယတံ လဘတိ၊ န သေသဓမ္မာ။ သဟဇာတပစ္စယော သဟဇာတပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ဟေတုအဓိပတိအညမညနိဿယကမ္မဝိပါကအာဟာရဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိ စုဒ္ဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အယမ္ပိ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေါ ဝတ္ထုသဟဇာတာဒီနံ ပန ဝသေနေတ္ထ ဟေတုပစ္စယာဒီနံ အဘာဝေါပိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အညမညပစ္စယေပိ ဧသေဝ နယော။

နိဿယပစ္စယော နိဿယပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု အတ္တနော နိဿယပစ္စယတ္တဉ္စေဝ အနန္တရသမနန္တရပစ္ဆာဇာတအာသေဝနနတ္ထိဝိဂတပစ္စယေ စ ဆ အပနေတွာ သေသာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ သတ္တရသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အယမ္ပိ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေါဝ ဝတ္ထုနိဿယာဒီနံ ပန ဝသေနေတ္ထ ဟေတုပစ္စယာဒီနံ အာဘာဝေါပိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဥပနိဿယပစ္စယေ အာရမ္မဏူပနိဿယော အာရမ္မဏာဓိပတိသဒိသော။ အနန္တရူပနိဿယော အနန္တရူပနိဿယပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အနန္တရသမနန္တရကမ္မအာသေဝနနတ္ထိဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဆဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အရိယမဂ္ဂစေတနာယေဝ စေတ္ထ ကမ္မပစ္စယတံ လဘတိ၊ န သေသဓမ္မာ။ ပကတူပနိဿယော ပကတူပနိဿယောဝ။ ပုရေဇာတပစ္စယော အတ္တနော ပုရေဇာတပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိနိဿယဥပနိဿယဣန္ဒြိယဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ¶ အဋ္ဌဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အယမ္ပိ ဥက္ကဋ္ဌနိဒ္ဒေသောဝ အာရမ္မဏပုရေဇာတေ ပနေတ္ထ နိဿယဣန္ဒြိယဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတာ န လဗ္ဘတိ။ ဣတော ဥတ္တရိပိ လဗ္ဘမာနာလဗ္ဘမာနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော အတ္တနော ပစ္ဆာဇာတပစ္စယဘာဝံ အဝိဇဟန္တောဝ ဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ တီဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အာသေဝနပစ္စယော အာသေဝနပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အနန္တရသမနန္တရဥပနိဿယနတ္ထိဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။

ကမ္မပစ္စယော ကမ္မပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ဧကက္ခဏိကော တာဝ သဟဇာတအညမညနိဿယဝိပါကအာဟာရသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ နဝဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ နာနာက္ခဏိကော ဥပနိဿယအနန္တရသမနန္တရနတ္ထိဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ ဝိပါကပစ္စယော ¶ ဝိပါကပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ဟေတုအဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယကမ္မအာဟာရဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ စုဒ္ဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အာဟာရပစ္စယေ ကဗဠီကာရော အာဟာရော အာဟာရပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဒွီဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ သေသာ တယော အာဟာရပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တာဝ ယထာနုရူပံ အဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယကမ္မဝိပါကဣန္ဒြိယသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဧကာဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။

ဣန္ဒြိယပစ္စယေ ရူပိနော ပဉ္စိန္ဒြိယာ ဣန္ဒြိယပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တာဝ နိဿယပုရေဇာတဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။ ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယမ္ပိ ဣန္ဒြိယပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တညေဝ အတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဒွီဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ အရူပိနော ဣန္ဒြိယာနိပိ ယထာနုရူပံ ဣန္ဒြိယပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တာနေဝ ဟေတုအဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယဝိပါကအာဟာရဈာနမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ တေရသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။ ဈာနပစ္စယော ဈာနပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ယထာနုရူပံ ¶ သဟဇာတအညမညနိဿယဝိပါကဣန္ဒြိယမဂ္ဂသမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ မဂ္ဂပစ္စယော မဂ္ဂပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ယထာနုရူပံ ဈာနပစ္စယေ ဝုတ္တာနံ ဒသန္နံ ဟေတုအဓိပတီနဉ္စာတိ ဣမေသံ ဝသေန အပရေဟိပိ ဒွါဒသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။

သမ္ပယုတ္တပစ္စယော သမ္ပယုတ္တပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ ယထာနုရူပံ ဟေတုအဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယကမ္မဝိပါကအာဟာရဣန္ဒြိယဈာနမဂ္ဂအတ္ထိအဝိဂတာနံ ဝသေန အပရေဟိပိ တေရသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အနန္တရသမနန္တရအာသေဝနသမ္ပယုတ္တနတ္ထိဝိဂတသင်္ခါတေ ဆ ပစ္စယေ အပနေတွာ သေသာနံ ဝသေန ယထာနုရူပံ အပရေဟိပိ သတ္တရသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ တတ္ထ ရူပဿ စ အရူပဿ စ ပစ္စယဝိဘာဂေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အတ္ထိပစ္စယော အတ္ထိပစ္စယတ္တံ အဝိဇဟန္တောဝ အနန္တရသမနန္တရအာသေဝနနတ္ထိဝိဂတသင်္ခါတေ ပဉ္စ ပစ္စယေ အပနေတွာ သေသာနံ ဝသေန ယထာနုရူပံ အပရေဟိ အဋ္ဌာရသဟာကာရေဟိ အနေကပစ္စယဘာဝံ ဂစ္ဆတိ။ နတ္ထိပစ္စယဝိဂတပစ္စယာ အနန္တရပစ္စယသဒိသာ ¶ ။ အဝိဂတပစ္စယော အတ္ထိပစ္စယသဒိသောယေဝါတိ ဧဝမေတ္ထ ဧကပစ္စယဿ အနေကပစ္စယဘာဝတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ပစ္စယသဘာဂတောတိ ဧတေသု ဟိ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု အနန္တရသမနန္တရအနန္တရူပနိဿယအာသေဝနနတ္ထိဝိဂတာ သဘာဂါ၊ တထာ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိအာရမ္မဏူပနိဿယာတိ ဣမိနာ ဥပါယေနေတ္ထ ပစ္စယသဘာဂတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ပစ္စယဝိသဘာဂတောတိ ပုရေဇာတပစ္စယော ပနေတ္ထ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ဝိသဘာဂေါ၊ တထာ သမ္ပယုတ္တပစ္စယော ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေန၊ အတ္ထိပစ္စယော နတ္ထိပစ္စယေန၊ ဝိဂတပစ္စယော အဝိဂတပစ္စယေနာတိ ဣမိနာ ဥပါယေနေတ္ထ ပစ္စယဝိသဘာဂတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ယုဂဠကတောတိ ဧတေသု စ အတ္ထသရိက္ခတာယ၊ သဒ္ဒသရိက္ခတာယ၊ ကာလပဋိပက္ခတာယ၊ ဟေတုဖလတာယ၊ အညမညပဋိပက္ခတာယာတိ ဣမေဟိ ကာရဏေဟိ ယုဂဠကတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။ အနန္တရသမနန္တရာ ဟိ အတ္ထသရိက္ခတာယ ဧကံ ယုဂဠကံ နာမ၊ နိဿယူပနိဿယာ သဒ္ဒသရိက္ခတာယ၊ ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတာ ¶ ကာလပဋိပက္ခတာယ၊ ကမ္မပစ္စယဝိပါကပစ္စယာ ဟေတုဖလတာယ၊ သမ္ပယုတ္တဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာ အညမညပဋိပက္ခတာယ ဧကံ ယုဂဠကံ နာမ၊ တထာ အတ္ထိနတ္ထိပစ္စယာ၊ ဝိဂတာဝိဂတပစ္စယာ စာတိ ဧဝမေတ္ထ ယုဂဠကတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။ ဇနကာဇနကတောတိ ဧတေသု စ အနန္တရသမနန္တရာနန္တရူပနိဿယပကတူပနိဿယာသေဝနပစ္စယာ နာနာက္ခဏိကော၊ ကမ္မပစ္စယော၊ နတ္ထိဝိဂတပစ္စယာတိ ဣမေ ပစ္စယာ ဇနကာယေဝ၊ န အဇနကာ။ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော ကေဝလံ ဥပတ္ထမ္ဘကောယေဝ၊ န ဇနကော။ သေသာ ဇနကာ စ အဇနကာ စ ဥပတ္ထမ္ဘကာ စာတိ အတ္ထော။ ဧဝမေတ္ထ ဇနကာဇနကတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

သဗ္ဗဋ္ဌာနိကာသဗ္ဗဋ္ဌာနိကတောတိ ဧတေသု စ သဟဇာတနိဿယအတ္ထိအဝိဂတပစ္စယာ သဗ္ဗဋ္ဌာနိကာ နာမ၊ သဗ္ဗေသံ သင်္ခတာနံ ရူပါရူပဓမ္မာနံ ဌာနဘူတာ ကာရဏဘူတာတိ အတ္ထော။ ဧတေဟိ ဝိနာ ဥပ္ပဇ္ဇမာနော ဧကဓမ္မောပိ နတ္ထီတိ။ အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိအနန္တရသမနန္တရာနန္တရူပနိဿယပကတူပနိဿယာသေဝနသမ္ပယုတ္တနတ္ထိဝိဂတပစ္စယာ အသဗ္ဗဋ္ဌာနိကာ နာမ။ န သဗ္ဗေသံ ရူပါရူပဓမ္မာနံ ဌာနဘူတာ၊ အရူပက္ခန္ဓာနညေဝ ပန ဌာနဘူတာ ကာရဏဘူတာတိ အတ္ထော။ အရူပဓမ္မာယေဝ ဟိ ဧတေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ န ရူပဓမ္မာ။ ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတာပိ အသဗ္ဗဋ္ဌာနိကာ အရူပရူပါနညေဝ ¶ ယထာက္ကမေန ပစ္စယဘာဝတော။ ဝုတ္တာဝသေသာပိ ဧကစ္စာနံ ရူပါရူပဓမ္မာနံ ဥပ္ပတ္တိဟေတုတော န သဗ္ဗဋ္ဌာနိကာတိ ဧဝမေတ္ထ သဗ္ဗဋ္ဌာနိကာ သဗ္ဗဋ္ဌာနိကတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ရူပံ ရူပဿာတိအာဒိဝိကပ္ပတောတိ ဧတေသု စ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကပစ္စယောပိ ဧကန္တေန ရူပမေဝ ဟုတွာ ရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမ နတ္ထိ၊ ဧကန္တေန ပန ရူပံ ဟုတွာ အရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမ အတ္ထိ။ ကတရော ပနေသောတိ? ပုရေဇာတပစ္စယော။ ပုရေဇာတပစ္စယော ဟိ ဧကန္တေန ရူပမေဝ ဟုတွာ အရူပဿေဝ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဧကန္တေန ရူပမေဝ ဟုတွာ ရူပါရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမာတိပိ နတ္ထိ၊ ဧကန္တေန ပန အရူပံ ဟုတွာ အရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမ အတ္ထိ။ ကတရော ပနေသောတိ? အနန္တရသမနန္တရအာသေဝနသမ္ပယုတ္တနတ္ထိဝိဂတဝသေန ဆဗ္ဗိဓော။ သော ဟိ သဗ္ဗောပိ ဧကန္တေန အရူပမေဝ ဟုတွာ အရူပဿေဝ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဧကန္တေန အရူပမေဝ ဟုတွာပိ ဧကန္တေန ရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမာတိပိ အတ္ထိ။ ကတရော ပနေသောတိ? ပစ္ဆာဇာတပစ္စယော။ သော ဟိ ဧကန္တေန ¶ အရူပံ ဟုတွာ ရူပဿေဝ ပစ္စယော ဟောတိ၊ ဧကန္တေန ပန အရူပဓမ္မောဝ ဟုတွာ ရူပါရူပါနံ ပစ္စယောပိ အတ္ထိ။ ကတရော ပနေသောတိ? ဟေတုကမ္မဝိပါကဈာနမဂ္ဂဝသေန ပဉ္စဝိဓော။ သော ဟိ သဗ္ဗောပိ ဧကန္တေန အရူပမေဝ ဟုတွာ ရူပဓမ္မာနံ အရူပဓမ္မာနမ္ပိ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဧကန္တေန ပန ရူပါရူပမေဝ ဟုတွာ ရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမာတိပိ နတ္ထိ၊ အရူပဿေဝ ပန ဟောတိ။ ကတရော ပနေသောတိ? အာရမ္မဏပစ္စယော စေဝ ဥပနိဿယပစ္စယော စ။ ဣဒဉှိ ဒွယံ ဧကန္တေန ရူပါရူပမေဝ ဟုတွာ အရူပဿေဝ ပစ္စယော ဟောတိ။ ဧကန္တေန ရူပါရူပမေဝ ဟုတွာ ပန ရူပါရူပဿေဝ ပစ္စယော နာမာတိပိ အတ္ထိ။ ကတရော ပနေသောတိ? အဓိပတိသဟဇာတအညမညနိဿယအာဟာရဣန္ဒြိယဝိပ္ပယုတ္တအတ္ထိအဝိဂတဝသေန နဝဝိဓော။ သော ဟိ သဗ္ဗောပိ ဧကန္တေန ရူပါရူပမေဝ ဟုတွာ ရူပါရူပဿေဝ ပစ္စယော ဟောတီတိ ဧဝမေတ္ထ ရူပံ ရူပဿာတိအာဒိဝိကပ္ပတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။

ဘဝဘေဒတောတိ ဣမေသု ပန စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ပဉ္စဝေါကာရဘဝေ တာဝ န ကောစိ ပစ္စယော န လဗ္ဘတိ နာမ။ စတုဝေါကာရဘဝေ ပန တယော ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယေ အပနေတွာ သေသာ ဧကဝီသတိမေဝ လဗ္ဘန္တိ။ ဧကဝေါကာရဘဝေ သဟဇာတအညမညနိဿယကမ္မဣန္ဒြိယအတ္ထိအဝိဂတဝသေန သတ္တေဝ လဗ္ဘန္တိ။ ဗာဟိရေ ပန အနိန္ဒြိယဗဒ္ဓရူပေ သဟဇာတအညမညနိဿယအတ္ထိအဝိဂတဝသေန ပဉ္စေဝ လဗ္ဘန္တီတိ ဧဝမေတ္ထ ဘဝဘေဒတောပိ ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။

ပစ္စယနိဒ္ဒေသဝါရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပုစ္ဆာဝါရော

၁။ ပစ္စယာနုလောမဝဏ္ဏနာ

ဧဝံ ¶ အနုလောမပဋ္ဌာနာဒီသု တိကပဋ္ဌာနာဒိဝသေန စတုဝီသတိသမန္တပဋ္ဌာနသမောဓာနေ ပဋ္ဌာနမဟာပကရဏေ ယေ တိကာဒယော နိဿာယ နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ ဧတံ တိကပဋ္ဌာနံ၊ ဒုကပဋ္ဌာနံ…ပေ… ဒုကဒုကပဋ္ဌာနန္တိ ဝုတ္တံ။ တေ အနာမသိတွာ ယေသံ ပစ္စယာနံ ဝသေန တေ တိကာဒယော ဝိဘတ္တာ၊ တေ ပစ္စယေ ဧဝ တာဝ ဣမိနာ မာတိကာနိက္ခေပပစ္စယဝိဘင်္ဂသင်္ခါတေန ဝါရေန ဥဒ္ဒေသတော စ နိဒ္ဒေသတော စ ဒဿေတွာ၊ ဣဒါနိ ယေ တိကာဒယော နိဿာယ နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ ဧတံ တိကပဋ္ဌာနံ၊ ဒုကပဋ္ဌာနံ…ပေ… ဒုကဒုကပဋ္ဌာနန္တိ ဝုတ္တံ။ တေ ¶ တိကာဒယော ဣမေသံ ပစ္စယာနံ ဝသေန ဝိတ္ထာရေတွာ ဒဿေတုံ ဧကေကံ တိကဒုကံ နိဿာယ သတ္တဟိ မဟာဝါရေဟိ ဒေသနာ ကတာ။ တေသံ ဣမာနိ နာမာနိ – ပဋိစ္စဝါရော၊ သဟဇာတဝါရော၊ ပစ္စယဝါရော၊ နိဿယဝါရော၊ သံသဋ္ဌဝါရော၊ သမ္ပယုတ္တဝါရော၊ ပဉှာဝါရောတိ။

တတ္ထ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ ပဋိစ္စာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော ပဋိစ္စဝါရော နာမ။ ကုသလံ ဓမ္မံ သဟဇာတော ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ သဟဇာတာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော သဟဇာတဝါရော နာမ။ သော ပုရိမေန ပဋိစ္စဝါရေန အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏော။ ပဋိစ္စာဘိဓာနဝသေန ဗုဇ္ဈနကာနံ ဝသေန ပန ပဌမော ဝုတ္တော၊ သဟဇာတာဘိဓာနဝသေန ဗုဇ္ဈနကာနံ ဝသေန ဒုတိယော။ ဒွီသုပိ စေတေသု ရူပါရူပဓမ္မဝသေန ပစ္စယာ စေဝ ပစ္စယုပ္ပန္နဓမ္မာ စ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တေ စ ခေါ သဟဇာတာဝ၊ န ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတာ လဗ္ဘန္တိ။ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ ပစ္စယာ ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ ပစ္စယာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော ပန ပစ္စယဝါရော နာမ။ သောပိ ပုရိမဝါရဒွယံ ဝိယ ရူပါရူပဓမ္မဝသေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပစ္စယော ပနေတ္ထ ပုရေဇာတောပိ လဗ္ဘတိ။ အယမဿ ပုရိမဝါရဒွယတော ဝိသေသော။ တဒနန္တရော ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ နိဿာယ ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ နိဿယာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော နိဿယဝါရော နာမ။ သော ပုရိမေန ပစ္စယဝါရေန အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏော။ ပစ္စယာဘိဓာနဝသေန ဗုဇ္ဈနကာနံ ဝသေန ပန ပဌမော ဝုတ္တော၊ နိဿယာဘိဓာနဝသေန ဗုဇ္ဈနကာနံ ဝသေန ဒုတိယော။ တတော ပရံ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ သံသဋ္ဌော ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ သံသဋ္ဌာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော သံသဋ္ဌဝါရော နာမ။ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ သမ္ပယုတ္တော ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ သမ္ပယုတ္တာဘိဓာနဝသေန ဝုတ္တော သမ္ပယုတ္တဝါရော နာမ။ သော ပုရိမေန သံသဋ္ဌဝါရေန အတ္ထတော နိန္နာနာကရဏော။ သံသဋ္ဌာဘိဓာနဝသေန ဗုဇ္ဈနကာနံ ဝသေန ပန ပဌမော ဝုတ္တော၊ သမ္ပယုတ္တာဘိဓာနဝသေန ¶ ဒုတိယော။ ဒွီသုပိ စေတေသု အရူပဓမ္မဝသေနေဝ ပစ္စယာ ပစ္စယုပ္ပန္နာ စ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သတ္တမဝါရေ ပန ယသ္မာ ‘‘ကုသလော ဓမ္မော ကုသလဿ ဓမ္မဿ ဟေတုပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိအာဒိနာ နယေန တေ တေ ပဉှေ ဥဒ္ဓရိတွာ ပုန ‘‘ကုသလာ ဟေတူ သမ္ပယုတ္တကာနံ ခန္ဓာန’’န္တိအာဒိနာ နယေန သဗ္ဗေပိ တေ ပဉှာ နိဇ္ဇဋာ နိဂ္ဂုမ္ဗာ စ ကတွာ ဝိဘတ္တာ၊ တသ္မာ သော ဝါရော ပဉှာနံ သာဓုကံ ဝိဘတ္တတ္တာ ပဉှာဝါရောတွေဝ သင်္ချံ ဂတော။ ရူပါရူပဓမ္မဝသေနေဝ ပနေတ္ထ ပစ္စယာပိ ပစ္စယုပ္ပန္နာပိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

တတ္ထ ¶ ယော တာဝ ဧသ သဗ္ဗပဌမော ပဋိစ္စဝါရော နာမ၊ သော ဥဒ္ဒေသတော နိဒ္ဒေသတော စ ဒုဝိဓော ဟောတိ။ တတ္ထ ဥဒ္ဒေသဝါရော ပဌမော၊ ပုစ္ဆာဝါရောတိပိ ဝုစ္စတိ။ ပဏ္ဏတ္တိဝါရောတိပိ တဿေဝ နာမံ။ သော ဟိ ကုသလာဒယော ပဋိစ္စ ကုသလာဒီနံ ဟေတုပစ္စယာဒီနံ ဝသေန ဥဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ ဥဒ္ဒေသဝါရော၊ ကုသလာဒယော ပဋိစ္စ ဟေတုပစ္စယာဒိဝသေန ကုသလာဒီနံ ဥပ္ပတ္တိယာ ပုစ္ဆိတတ္တာ ပုစ္ဆာဝါရော၊ ကုသလာဒယော ပဋိစ္စ ဟေတုပစ္စယာဒိဝသေန ကုသလာဒီနံ ဥပ္ပတ္တိယာ ပညာပိတတ္တာ ပဏ္ဏတ္တိဝါရောတိပိ ဝုတ္တော။

၂၅-၃၄။ တတ္ထ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာတိ ပရိကပ္ပပုစ္ဆာ။ အယဉှေတ္ထ အတ္ထော – ယော ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ၊ ကိံ သော ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ သိယာတိ အထ ဝါ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ယော ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ၊ သော ဟေတုပစ္စယာ သိယာတိ အယမေတ္ထ အတ္ထော။ တတ္ထ ပဋီတိ သဒိသတ္ထေ ဝတ္တတိ။ သဒိသပုဂ္ဂလော ဟိ ပဋိပုဂ္ဂလော၊ သဒိသဘာဂေါ စ ပဋိဘာဂေါတိ ဝုစ္စတိ။ ဣစ္စာတိ ဂမနုဿုက္ကဝစနမေတံ။ ဥဘယံ ဧကတော ကတွာ ပဋိစ္စာတိ ပဋိဂန္တွာ သဟုပ္ပတ္တိသင်္ခါတေန သဒိသဘာဝေန ပတွာ၊ တေန သဒ္ဓိံ ဧကတော ဥပ္ပတ္တိဘာဝံ ဥပဂန္တွာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ကုသလော ဓမ္မောတိ ဧဝံ သဟုပ္ပတ္တိဘာဝေန ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာတိ ပုစ္ဆတိ။ အထ ဝါ ပဋိစ္စာတိ ပစ္စယံ ကတွာ။ တံ ပန ပစ္စယကရဏံ ပုရေဇာတေပိ ပစ္စယေ လဗ္ဘတိ သဟဇာတေပိ။ ဣဓ သဟဇာတံ အဓိပ္ပေတံ။ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အကုသလောတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ တတ္ထ ကိဉ္စာပိ သဟဇာတဝသေန ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ အကုသလော နတ္ထိ၊ ဣမသ္မိံ ပန ပုစ္ဆာဝါရေ ယမ္ပိ ဝိဿဇ္ဇိယမာနံ အတ္ထတော လဗ္ဘတိ၊ ယမ္ပိ န လဗ္ဘတိ၊ တံ သဗ္ဗံ ပုစ္ဆာဝသေန ဥဒ္ဓဋံ။ ပရတော ပန ဝိဿဇ္ဇနေ ယံ န လဗ္ဘတိ၊ တံ ပဟာယ ယံ လဗ္ဘတိ၊ တဒေဝ ဝိဿဇ္ဇိတံ။

ဧဝမေတ္ထ ပုစ္ဆာနံ အတ္ထဉ္စေဝ ပုစ္ဆာဂတိဉ္စ ဉတွာ ဣဒါနိ ဂဏနဝသေန ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော ¶ ။ ဧတ္ထ ဟိ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စာ’’တိ ကုသလပဒံ အာဒိံ ကတွာ ကုသလာကုသလာဗျာကတန္တာ တိဿော ပုစ္ဆာ၊ ပုန တဒေဝါဒိံ ကတွာ ကုသလာဗျာကတာဒိဝသေန ဒုကပ္ပဘေဒန္တာ တိဿော၊ ပုန တဒေဝါဒိံ ကတွာ တိကန္တာ စ ဧကာ၊ ဧဝံ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စာတိ ကုသလာဒိကာ ¶ သတ္တ ပုစ္ဆာ၊ တထာ အကုသလာဒိကာ၊ တထာ အဗျာကတာဒိကာ၊ တထာ ကုသလာဗျာကတာဒိကာ၊ အကုသလာဗျာကတာဒိကာ၊ ကုသလာကုသလာဒိကာ၊ ကုသလာကုသလာဗျာကတာဒိကာတိ သဗ္ဗာပိ သတ္တန္နံ သတ္တကာနံ ဝသေန ကုသလတ္တိကံ နိဿာယ ဟေတုပစ္စယေ ဧကူနပညာသံ ပုစ္ဆာ။

တတ္ထ ဧကမူလကာဝသာနာ နဝ၊ ဧကမူလဒုကာဝသာနာ နဝ၊ ဧကမူလတိကာဝသာနာ တိဿော၊ ဒုကမူလဧကာဝသာနာ နဝ၊ ဒုကမူလဒုကာဝသာနာ နဝ၊ ဒုကမူလတိကာဝသာနာ တိဿော၊ တိကမူလဧကာဝသာနာ တိဿော၊ တိကမူလဒုကာဝသာနာ တိဿော၊ တိကမူလတိကာဝသာနာ ဧကာတိ ဧဝမေတာ မူလဝသေနာပိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယထာ စ ဟေတုပစ္စယေ ဧကူနပညာသံ၊ အာရမ္မဏပစ္စယာဒီသုပိ တထေဝါတိ သဗ္ဗေသုပိ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု –

သဟဿမေကဉ္စ သတံ၊ ဆသတ္တတိ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ သမ္ပိဏ္ဍိတာ ဟောန္တိ၊ နယမှိ ဧကမူလကေ။

၃၅-၃၆။ တတော ပရံ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာတိ ဒုမူလကနယော အာရဒ္ဓါ။ တတ္ထ ဟေတာရမ္မဏဒုကော…ပေ… ဟေတုအဝိဂတဒုကောတိ ဟေတုပစ္စယေန သဒ္ဓိံ တေဝီသတိ ဒုကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဟေတုပစ္စယေ ဝိယ ဟေတာရမ္မဏဒုကေပိ ဧကူနပညာသံ ပုစ္ဆာ၊ တာသု ပါဠိယံ ဒွေယေဝ ဒဿိတာ။ ယထာ စ ဟေတာရမ္မဏဒုကေ ဧကူနပညာသံ တထာ ဟေတာဓိပတိဒုကာဒီသုပိ။ တတ္ထ ပဌမပုစ္ဆာဝသေန ဟေတာဓိပတိဒုကော၊ ဟေတာနန္တရဒုကော၊ ဟေတုသမနန္တရဒုကောတိ ပဋိပါဋိယာ တယော ဒုကေ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနေ ဟေတုအဝိဂတဒုကော ဒဿိတော၊ သေသံ သင်္ခိတ္တံ။ ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒေါ ပနေတ္ထ ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗော။

သဟဿမေကဉ္စ သတံ၊ သတ္တဝီသတိမေဝ စ၊

ဒုကေသု တေဝီသတိယာ၊ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ ဒုမူလကေ။

၃၇။ တတော ပရံ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ အဓိပတိပစ္စယာတိ တိမူလကနယော အာရဒ္ဓါ။ တတ္ထ ¶ ဟေတာရမ္မဏဒုကေန သဒ္ဓိံ အဓိပတိပစ္စယာဒီသု ဗာဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဗာဝီသတိ တိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ပဌမပုစ္ဆာဝသေန ပဌမတ္တိကဉ္စ ဒုတိယတ္တိကဉ္စ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနတိကော ဒဿိတော၊ သေသံ သင်္ခိတ္တံ။ ယထာ ပန ¶ ဒုကေသု၊ ဧဝံ တိကေသုပိ ဧကမေကသ္မိံ တိကေ ဧကူနပညာသံ ကတွာ သဗ္ဗေသုပိ ဗာဝီသတိယာ တိကေသု –

သဟဿမေကံ ပုစ္ဆာနံ၊ အဋ္ဌသတ္တတိမေဝ စ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ တိကမူလကေ။

၃၈။ တတော ပရံ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ အဓိပတိပစ္စယာ အနန္တရပစ္စယာတိ စတုမူလကနယော အာရဒ္ဓါ။ တတ္ထ ပဌမတ္တိကေန သဒ္ဓိံ အနန္တရပစ္စယာဒီသု ဧကဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဧကဝီသတိ စတုက္ကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဒွေ စတုက္ကေ ဒဿေတွာ သေသံ သင်္ခိတ္တံ။ ဣဓာပိ ဧကမေကသ္မိံ စတုက္ကေ ဧကူနပညာသံ ကတွာ သဗ္ဗေသုပိ ဧကဝီသတိယာ စတုက္ကေသု –

သဟဿမေကံ ပုစ္ဆာနံ၊ ဧကူနတိံသ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ စတုမူလကေ။

တတော ပရံ ပဉ္စမူလကံ အာဒိံ ကတွာ ယာဝ သဗ္ဗမူလကာ ဒေသနာ ကတာ၊ တံ သဗ္ဗံ သင်္ခိပိတွာ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တဉ္စ ဥပရိ ဝတ္တဗ္ဗဉ္စ ဧကတော ကတွာ ပါဠိယံ ‘‘ဧကမူလကံ၊ ဒုမူလကံ၊ တိမူလကံ၊ စတုမူလကံ၊ ပဉ္စမူလကံ၊ သဗ္ဗမူလကံ အသမ္မုယှန္တေန ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗ’’န္တိ နယော ဒဿိတော။ တတ္ထ ဧကမူလကာဒီသု ယံ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ တံ ဝုတ္တမေဝ။ ပဉ္စမူလကေ ပန ပဌမစတုက္ကေန သဒ္ဓိံ သမနန္တရပစ္စယာဒီသု သမဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန သမဝီသတိ ပဉ္စကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ နဝ ပုစ္ဆာနံ၊ အသီတိ စ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ ပဉ္စမူလကေ။

ဆမူလကေ ပဌမပဉ္စကေန သဒ္ဓိံ သဟဇာတပစ္စယာဒီသု ဧကူနဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ¶ ယောဇနာဝသေန ဧကူနဝီသတိ ဆက္ကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ နဝ ပုစ္ဆာနံ၊ ဧကတိံသ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ ဆက္ကမူလကေ။

သတ္တမူလကေ ¶ ပဌမဆက္ကေန သဒ္ဓိံ အညမညပစ္စယာဒီသု အဋ္ဌာရသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန အဋ္ဌာရသ သတ္တကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ အဋ္ဌ ပုစ္ဆာနံ၊ ဒွါသီတိ စ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ သတ္တမူလကေ။

အဋ္ဌမူလကေ ပဌမသတ္တကေန သဒ္ဓိံ နိဿယပစ္စယာဒီသု သတ္တရသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန သတ္တရသ အဋ္ဌကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ အဋ္ဌ ပုစ္ဆာနံ၊ တေတ္တိံသာ စ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ အဋ္ဌမူလကေ။

နဝမူလကေ ပဌမအဋ္ဌကေန သဒ္ဓိံ ဥပနိဿယပစ္စယာဒီသု သောဠသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန သောဠသ နဝကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ ¶ သတ္တ ပုစ္ဆာနံ၊ စတုရာသီတိ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ နဝမူလကေ။

ဒသမူလကေ ပဌမနဝကေန သဒ္ဓိံ ပုရေဇာတပစ္စယာဒီသု ပန္နရသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ပန္နရသ ဒသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ သတ္တ ပုစ္ဆာနံ၊ ပဉ္စတိံသ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယမှိ ဒသမူလကေ။

ဧကာဒသမူလကေ ပဌမဒသကေန သဒ္ဓိံ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယာဒီသု စုဒ္ဒသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန စုဒ္ဒသ ဧကာဒသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

ဆ သတာနိ စ ပုစ္ဆာနံ၊ ဆဠာသီတိ တတောပရာ၊

နယမှိ ပုစ္ဆာ ဂဏိတာ၊ ဧကာဒသကမူလကေ။

ဒွါဒသမူလကေ ပဌမဧကာဒသကေန သဒ္ဓိံ အာသေဝနပစ္စယာဒီသု တေရသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန တေရသ ဒွါဒသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

ဆ ¶ သတာနိ စ ပုစ္ဆာနံ၊ သတ္တတိံသ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ ဒွါဒသမူလကေ။

တေရသမူလကေ ပဌမဒွါဒသကေန သဒ္ဓိံ ကမ္မပစ္စယာဒီသု ဒွါဒသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဒွါဒသ တေရသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ ပဉ္စ ပုစ္ဆာနံ၊ အဋ္ဌာသီတိ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ တေရသမူလကေ။

စုဒ္ဒသမူလကေ ပဌမတေရသကေန သဒ္ဓိံ ဝိပါကပစ္စယာဒီသု ဧကာဒသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဧကာဒသ စုဒ္ဒသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ ပဉ္စ ပုစ္ဆာနံ၊ တိံသ စာထ နဝါပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ စုဒ္ဒသမူလကေ။

ပန္နရသမူလကေ ¶ ပဌမစုဒ္ဒသကေန သဒ္ဓိံ အာဟာရပစ္စယာဒီသု ဒသသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဒသ ပန္နရသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ စတ္တာရိ ပုစ္ဆာနံ၊ နဝုတိ စ တတောပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ ပန္နရသမူလကေ။

သောဠသမူလကေ ပဌမပန္နရသကေန သဒ္ဓိံ ဣန္ဒြိယပစ္စယာဒီသု နဝသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန နဝ သောဠသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ စတ္တာရိ စတ္တာ-လီသေကာ စေဝ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ သောဠသမူလကေ။

သတ္တရသမူလကေ ပဌမသောဠသကေန သဒ္ဓိံ ဈာနပစ္စယာဒီသု အဋ္ဌသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန အဋ္ဌ သတ္တရသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ တီဏိ ပုစ္ဆာနံ၊ နဝုတိ ဒွေ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ သတ္တရသမူလကေ။

အဋ္ဌာရသမူလကေ ¶ ပဌမသတ္တရသကေန သဒ္ဓိံ မဂ္ဂပစ္စယာဒီသု သတ္တသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန သတ္တ အဋ္ဌာရသကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတာနိ တီဏိ ပုစ္ဆာနံ၊ တေစတ္တာရီသမေဝ စ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ အဋ္ဌာရသမူလကေ။

ဧကူနဝီသတိမူလကေ ပဌမအဋ္ဌာရသကေန သဒ္ဓိံ သမ္ပယုတ္တပစ္စယာဒီသု ဆသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဆ ဧကူနဝီသတိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

ဒွေ ¶ သတာ နဝုတိ စေဝ၊ စတဿော စ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ ဧကူနဝီသတိကေ။

ဝီသတိမူလကေ ပဌမဧကူနဝီသတိကေန သဒ္ဓိံ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယာဒီသု ပဉ္စသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ပဉ္စဝီသတိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

ဒွေ သတာ ဟောန္တိ ပုစ္ဆာနံ၊ စတ္တာလီသာ စ ပဉ္စ စ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ ဝီသတိမူလကေ။

ဧကဝီသတိမူလကေ ပဌမဝီသတိကေန သဒ္ဓိံ အတ္ထိပစ္စယာဒီသု စတူသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန စတ္တာရော ဧကဝီသတိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

သတံ ဆနဝုတိ စေဝ၊ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ သမ္ပိဏ္ဍိတာ၊

ဂဏိတာ လက္ခဏညူဟိ၊ ဧကဝီသတိကေ နယေ။

ဒွါဝီသတိမူလကေ ပဌမဧကဝီသတိကေန သဒ္ဓိံ နတ္ထိပစ္စယာဒီသု တီသု ပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန တယော ဒွါဝီသတိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

စတ္တာလီသာဓိကံ သတံ၊ သတ္တ စေဝ ပုနာပရာ၊

ပုစ္ဆာ ဂဏနတော ဟောန္တိ၊ နယေ ဒွါဝီသတိမူလကေ။

တေဝီသတိမူလကေ ¶ ပဌမဒွါဝီသတိကေန သဒ္ဓိံ ဒွီသု ဝိဂတာဝိဂတပစ္စယေသု ဧကမေကဿ ယောဇနာဝသေန ဒွေ တေဝီသတိကာ ဟောန္တိ။ တေသု ဧကမေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ –

အဋ္ဌနဝုတိမေဝိဓ၊ ပုစ္ဆာ ဂဏနတော မတာ၊

နယမှိ တေဝီသတိမေ၊ တေဝီသတိကမူလကေ။

စတုဝီသတိမူလကော ¶ ပန သဗ္ဗပစ္စယာနံ သမောဓာနဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗော၊ တေနေဝ သဗ္ဗမူလကောတိ ဝုတ္တော။ တတ္ထ ဧကူနပညာသမေဝ ပုစ္ဆာ ဟောန္တီတိ သဗ္ဗာပေတာ ဟေတုပစ္စယပဒမေဝ ဂဟေတွာ ဧကမူလကာဒီနံ သဗ္ဗမူလကပရိယောသာနာနံ ဝသေန သတ္ထာရာ ဒေဝပရိသတိ ဝိတ္ထာရတော ဝိဘတ္တာ ပုစ္ဆာ ဣဓ သင်္ခေပေန ဒဿိတာ။

တာသံ ပန သဗ္ဗာသမ္ပိ အယံ ဂဏနပိဏ္ဍော – ဧကမူလကနယသ္မိဉှိ ဧကာဒသ သတာနိ ဆသတ္တတိ စ ပုစ္ဆာ အာဂတာ။ ဟေတုပစ္စယနယေ တေနေဝ မူလကေန ဧကူနပညာသံ ကတွာ ဣမသ္မိံ ဟေတုပစ္စယမူလကေ ဂဟေတဗ္ဗာ၊ သေသာ သေသပစ္စယမူလကေသု ပက္ခိပိတဗ္ဗာ။ ဒုမူလကေ သတ္တဝီသာနိ ဧကာဒသ သတာနိ၊ တိမူလကေ သဟဿံ အဋ္ဌသတ္တတိ စ၊ စတုမူလကေ သဟဿံ ဧကူနတိံသဉ္စ၊ ပဉ္စမူလကေ အသီတာဓိကာနိ နဝ သတာနိ၊ ဆမူလကေ ဧကတိံသာနိ နဝ သတာနိ၊ သတ္တမူလကေ ဒွါသီတာနိ အဋ္ဌ သတာနိ၊ အဋ္ဌမူလကေ တေတ္တိံသာနိ အဋ္ဌ သတာနိ၊ နဝမူလကေ စတုရာသီတာနိ သတ္တ သတာနိ၊ ဒသမူလကေ ပဉ္စတိံသာနိ သတ္တ သတာနိ၊ ဧကာဒသမူလကေ ဆာသီတာနိ ဆ သတာနိ၊ ဒွါဒသမူလကေ သတ္တတိံသာနိ ဆ သတာနိ၊ တေရသမူလကေ အဋ္ဌာသီတာနိ ပဉ္စ သတာနိ၊ စုဒ္ဒသမူလကေ ဧကူနစတ္တာလီသာနိ ပဉ္စ သတာနိ၊ ပန္နရသမူလကေ နဝုတာနိ စတ္တာရိ သတာနိ၊ သောဠသမူလကေ ဧကစတ္တာလီသာနိ စတ္တာရိ သတ္တာနိ၊ သတ္တရသမူလကေ ဒွါနဝုတာနိ တီဏိ သတာနိ၊ အဋ္ဌာရသမူလကေ တေစတ္တာလီသာနိ တီဏိ သတာနိ၊ ဧကူနဝီသတိမူလကေ စတုနဝုတာနိ ဒွေ သတာနိ၊ ဝီသတိမူလကေ ပဉ္စစတ္တာလီသာနိ ဒွေ သတာနိ၊ ဧကဝီသတိမူလကေ ဆနဝုတိသတံ၊ ဒွါဝီသတိမူလကေ သတ္တစတ္တာလီသသတံ၊ တေဝီသတိမူလကေ အဋ္ဌနဝုတိ၊ သဗ္ဗမူလကေ ဧကူနပညာသာတိ ဧဝံ ဟေတုပဒံ အာဒိံ ကတွာ ဝိဘတ္တေသု ဧကမူလကာဒီသု –

စုဒ္ဒသေဝ သဟဿာနိ၊ ပုန သတ္တ သတာနိ စ၊

ပုစ္ဆာ ဟေတုပဒဿေဝ၊ ဧကမူလာဒိဘေဒတောတိ။

၃၉-၄၀။ ဧဝံ ¶ ဟေတုပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဧကမူလကတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ သဗ္ဗမူလကနယာ ပုစ္ဆာဘေဒံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ အာရမ္မဏပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဒဿေတုံ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ အာရမ္မဏပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ အာရမ္မဏပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာတိ ဧတ္တာဝတာ အာရမ္မဏပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဟေတုပစ္စယပရိယောသာနော ဧကမူလကနယော ဒဿိတော။ တတော ပရံ အာရမ္မဏပစ္စယာ အဓိပတိပစ္စယာတိ ဒုကမူလကံ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ ဣမံ ပဌမဒုကဉ္စေဝ ¶ အာရမ္မဏာဝိဂတဒုကဉ္စ ဒဿေတွာ သေသံ သင်္ခိတ္တံ။ အာရမ္မဏပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာတိ အယံ ဩသာနဒုကောပိ န ဒဿိတော။ သစေ ပန ကတ္ထစိ ဝါစနာမဂ္ဂေ သန္ဒိဿတိ၊ သွေဝ ဝါစနာမဂ္ဂေါ ဂဟေတဗ္ဗော။ တတော ပရံ အာရမ္မဏပစ္စယဝသေန တိကမူလကာဒယော အဒဿေတွာဝ အဓိပတိပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဧကကာဒယော ဒဿေတုံ အဓိပတိပစ္စယာ၊ အနန္တရပစ္စယာ၊ သမနန္တရပစ္စယာ၊ သဟဇာတပစ္စယာ၊ အညမညပစ္စယာတိ ဧတ္တကမေဝ ဝုတ္တံ၊ တံ ဧကမူလကဝသေန ဝါ သဗ္ဗမူလကဝသေန ဝါ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

၄၁။ တတော ပရံ အဝိဂတပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဒုမူလကမေဝ ဒဿေတုံ – အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ အဝိဂတဟေတုဒုကော၊ အဝိဂတာရမ္မဏဒုကော၊ အဝိဂတာဓိပတိဒုကောတိ ပဋိပါဋိယာ တယော ဒုကေ ဝတွာ ပရိယောသာနေ စ အဝိဂတဝိဂတဒုကော ဧကော ဒုကော ဒဿိတော။ တတော အဝိဂတပစ္စယဝသေနေဝ တိမူလကံ ဒဿေတုံ – ‘‘အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ၊ အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ အဓိပတိပစ္စယာ၊ အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ အနန္တရပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ပဋိပါဋိယာ တယော တိကေ ဝတွာ ‘‘အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ ဝိဂတပစ္စယာ’’တိ ပရိယောသာနတ္တိကော ဝုတ္တော။ တတော အဝိဂတပစ္စယဝသေနေဝ စတုမူလကံ ဒဿေတုံ ‘‘အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ အဓိပတိပစ္စယာ၊ အဝိဂတပစ္စယာ ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ အနန္တရပစ္စယာ’’တိ ဒွေ စတုက္ကေ ဝတွာ ‘‘ဝိဂတပစ္စယာ’’တိ ပဒံ ဥဒ္ဓရိတွာ ဌပိတံ၊ သေသံ သဗ္ဗံ သင်္ခိတ္တံ။ တဿ သင်္ခိတ္တဘာဝံ ဒဿေတုံ ‘‘ဧကေကဿ ပဒဿ ဧကမူလကံ၊ ဒုမူလကံ၊ တိမူလကံ၊ သဗ္ဗမူလကံ အသမ္မုယှန္တေန ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ ယထာ ဟေတုပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဟေတုအာဒိပဒဝသေန ဧကမူလကေ ဧကာဒသ ပုစ္ဆာသတာနိ ဆသတ္တတိ စ ပုစ္ဆာ…ပေ… သဗ္ဗမူလကေ ဧကူနပညာသံ၊ ဧဝံ အာရမ္မဏပစ္စယာဒီသုပိ ဧကမေကံ အာဒိံ ကတွာ အာရမ္မဏာဒိပဒဝသေန ဧကမေကဿ ¶ ပဒဿ ဧကမူလကေ ဧကာဒသ ပုစ္ဆာသတာနိ ဆသတ္တတိ စ ပုစ္ဆာ…ပေ… သဗ္ဗမူလကေ ဧကူနပညာသာတိ ဧကေကဿ ပဒဿ ဧကမူလကာဒိဘေဒေ သတ္တသတာဓိကာနိ စုဒ္ဒသ ပုစ္ဆာ သဟဿာနိ ဟောန္တိ။ တာသံ သဗ္ဗေသုပိ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု အယံ ဂဏနပရိစ္ဆေဒေါ –

ဒွါပညာသသဟဿာန-ဋ္ဌသတာနိ တီဏိ သတသဟဿာနိ၊

ကုသလတ္တိကဿ ပုစ္ဆာ၊ အနုလောမနယမှိ သုဝိဘတ္တာ။

ယထာ ¶ စ ကုသလတ္တိကဿ၊ ဧဝံ ဝေဒနာတ္တိကာဒီနမ္ပီတိ သဗ္ဗေသုပိ ဒွါဝီသတိယာ တိကေသု –

ဧကသဋ္ဌိသဟဿာနိ၊ ဆ သတာနိ သတ္တသတ္တတိ၊

သတသဟဿာနိ ပုစ္ဆာနံ၊ တိကဘေဒေ ပဘေဒတော။

သင်္ခိတ္တာ ဝါစနာမဂ္ဂေ။

ဒုကေသု ပန ‘‘သိယာ ဟေတုံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဟေတုဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ဟေတုံ ပဋိစ္စ ဟေတု၊ ဟေတုံ ပဋိစ္စ နဟေတု၊ ဟေတုံ ပဋိစ္စ ဟေတု စ နဟေတု စ၊ နဟေတုံ ပဋိစ္စ နဟေတု၊ နဟေတုံ ပဋိစ္စ ဟေတု၊ နဟေတုံ ပဋိစ္စ ဟေတု စ နဟေတု စ၊ ဟေတုဉ္စ နဟေတုဉ္စ ပဋိစ္စ ဟေတု၊ ဟေတုဉ္စ နဟေတုဉ္စ ပဋိစ္စ နဟေတု၊ ဟေတုဉ္စ နဟေတုဉ္စ ပဋိစ္စ ဟေတု စ နဟေတု စာတိ ဧကမေကသ္မိံ ဒုကေ ဟေတုပစ္စယာဒီသု ဧကမေကသ္မိံ ပစ္စယေ နဝ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ။ တာသု ဟေတုပစ္စယံ အာဒိံ ကတွာ ဧကမူလကေ ဒွေသတာနိ သောဠသ စ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ။ တာသု ဟေတုပစ္စယဿေဝ အညေန အသမ္မိဿာ နဝ ပုစ္ဆာ ဂဟေတဗ္ဗာ၊ သေသာ အဋ္ဌ ဝါရေန ဂဟိတာ။

တာသံ ဒုကမူလကာဒီသု တေဝီသတိယာ ဝါရေသု ဧကေကံ နဝကံ အပနေတွာ ယာဝ သဗ္ဗမူလကာ အယံ ဂဏနပရိစ္ဆေဒေါ – ဒုကမူလကေ တာဝ ဧကမူလကေ ဒဿိတေသု ဒွီသု သောဠသာဓိကေသု ပုစ္ဆာသတေသု နဝ အပနေတွာ ဒွေသတာနိ သတ္တ စ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ၊ တတော နဝ အပနေတွာ တိမူလကေ အဋ္ဌနဝုတိသတံ။ ဧဝံ ပုရိမပုရိမတော နဝ နဝ အပနေတွာ စတုမူလကေ ဧကူနနဝုတိသတံ၊ ပဉ္စမူလကေ အသီတိသတံ၊ ဆမူလကေ ဧကသတ္တတိသတံ၊ သတ္တမူလကေ ဒွါသဋ္ဌိသတံ၊ အဋ္ဌမူလကေ တေပဏ္ဏာသသတံ၊ နဝမူလကေ ¶ စတုစတ္တာလီသသတံ၊ ဒသမူလကေ ပဉ္စတိံသသတံ၊ ဧကာဒသမူလကေ ဆဗ္ဗီသသတံ၊ ဒွါဒသမူလကေ သတ္တရသာဓိကသတံ၊ တေရသမူလကေ အဋ္ဌာဓိကသတံ၊ စုဒ္ဒသမူလကေ နဝနဝုတိ၊ ပန္နရသမူလကေ နဝုတိ၊ သောဠသမူလကေ ဧကာသီတိ၊ သတ္တရသမူလကေ ဒွါသတ္တတိ၊ အဋ္ဌာရသမူလကေ တေသဋ္ဌိ၊ ဧကူနဝီသတိမူလကေ စတုပညာသံ၊ ဝီသတိမူလကေ ပဉ္စစတ္တာလီသံ၊ ဧကဝီသတိမူလကေ ဆတ္တိံသံ၊ ဒွါဝီသတိမူလကေ သတ္တဝီသ၊ တေဝီသတိမူလကေ အဋ္ဌာရသ၊ သဗ္ဗမူလကေ နဝါတိ။ ယထာ ပနေတာနိ ဟေတုပစ္စယဝသေန ဧကမူလကေ သောဠသာဓိကာနိ ဒွေ ပုစ္ဆာသတာနိ…ပေ… သဗ္ဗမူလကေ နဝ၊ ဧဝံ အာရမ္မဏပစ္စယာဒီသုပိ ဧကမေကံ အာဒိံ ကတွာ အာရမ္မဏာဒိပဒဝသေန ဧကေကဿ ပဒဿ ¶ ဧကမူလကေ သောဠသာဓိကာနိ ဒွေ ပုစ္ဆာသတာနိ…ပေ… သဗ္ဗမူလကေ နဝါတိ ဧကေကဿ ပဒဿ ဧကမူလကာဒိဘေဒေ ဒွေ ပုစ္ဆာ သဟဿာနိ သတ္တသတာနိ စ ပုစ္ဆာ ဟောန္တိ။ တာသံ သဗ္ဗေသုပိ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု အယံ ဂဏနပရိစ္ဆေဒေါ –

စတုသဋ္ဌိသဟဿာနိ၊ ပုန အဋ္ဌသတာနိ စ၊

ပုစ္ဆာ ဟေတုဒုကဿေဝ၊ အနုလောမနယေ မတာ။

ယထာ စ ဟေတုဒုကဿ၊ ဧဝံ သဟေတုကဒုကာဒီနမ္ပီတိ သဗ္ဗသ္မိမ္ပိ ဒုကသတေ –

သဋ္ဌိ သတသဟဿာနိ၊ စတ္တာရိ စ တတောပရံ၊

အသီတိ စ သဟဿာနိ၊ ပုစ္ဆာ ဒုကသတေ ဝိဒူ။

အယံ တာဝ သုဒ္ဓိကေ တိကပဋ္ဌာနေ စေဝ ဒုကပဋ္ဌာနေ စ ပုစ္ဆာနံ ဂဏနပရိစ္ဆေဒေါ။

ယံ ပန တတော ပရံ ဒွါဝီသတိ တိကေ ဂဟေတွာ ဒုကသတေ ပက္ခိပိတွာ ဒုကတိကပဋ္ဌာနံ နာမ ဒေသိတံ၊ တတ္ထ ‘‘သိယာ ဟေတုံ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဟေတု ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ဒွါဝီသတိယာ တိကေသု ဧကေကံ တိကံ ဒုကာနံ သတေန သတေန သဒ္ဓိံ ယောဇေတွာ ဒဿေတဗ္ဗာနံ ပုစ္ဆာနံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန သဗ္ဗေသံ ဧကမူလကာဒီနံ ဝသေန ဂဟေတွာ ပရိစ္ဆေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယမ္ပိ တတော ပရံ ဒုကသတံ ဂဟေတွာ ဒွါဝီသတိယာ တိကေသု ပက္ခိပိတွာ တိကဒုကပဋ္ဌာနံ နာမ ဒေသိတံ၊ တတ္ထာပိ ‘‘သိယာ ကုသလံ ဟေတုံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဟေတုဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ဒုကသတေ ဧကေကံ ¶ ဒုကံ ဒွါဝီသတိယာ တိကေဟိ သဒ္ဓိံ ယောဇေတွာ ဒဿေတဗ္ဗာနံ ပုစ္ဆာနံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန သဗ္ဗေသံ ဧကမူလကာဒီနံ ဝသေန ဂဟေတွာ ပရိစ္ဆေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယမ္ပိ တတော ပရံ တိကေ တိကေသုယေဝ ပက္ခိပိတွာ တိကတိကပဋ္ဌာနံ နာမ ဒေသိတံ၊ တတ္ထာပိ ‘‘သိယာ ကုသလံ သုခါယ ဝေဒနာယ သမ္ပယုတ္တံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော သုခါယ ဝေဒနာယ သမ္ပယုတ္တော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ဒွါဝီသတိယာ တိကေသု ဧကေကံ တိကံ သေသေဟိ ဧကဝီသတိယာ ¶ တိကေဟိ သဒ္ဓိံ ယောဇေတွာ ဒဿေတဗ္ဗာနံ ပုစ္ဆာနံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန သဗ္ဗေသံ ဧကမူလကာဒီနံ ဝသေန ဂဟေတွာ ပရိစ္ဆေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ယမ္ပိ တတော ပရံ ဒုကေ ဒုကေသုယေဝ ပက္ခိပိတွာ ဒုကဒုကပဋ္ဌာနံ နာမ ဒေသိတံ၊ တတ္ထာပိ ‘‘သိယာ ဟေတုံ သဟေတုကံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ဟေတု သဟေတုကော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ဒုကသတေ ဧကေကံ ဒုကံ သေသေဟိ နဝနဝုတိယာ ဒုကေဟိ သဒ္ဓိံ ယောဇေတွာ ဒဿေတဗ္ဗာနံ ပုစ္ဆာနံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန သဗ္ဗေသံ ဧကမူလကာဒီနံ ဝသေန ဂဟေတွာ ပရိစ္ဆေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ တထာဂတေန ဟိ သဗ္ဗမ္ပေတံ ပဘေဒံ ဒဿေတွာဝ ဒေဝပရိသာယ ဓမ္မော ဒေသိတော၊ ဓမ္မသေနာပတိဿ ပန တေန ‘‘အဇ္ဇ ဣဒဉ္စိဒဉ္စ ဒေသိတ’’န္တိ သင်္ခိပိတွာ နယဒဿနမတ္တေနေဝ ဒေသနာ အက္ခာတာ။ ထေရေနာပိ သင်္ခိပိတွာဝ ဝါစနာမဂ္ဂေါ ပဝတ္တိတော၊ သော ထေရေန ပဝတ္တိတနယေနေဝ သင်္ဂီတိကာလေ သင်္ဂဟံ အာရောပိတော။

တံ ပနဿ သင်္ခေပနယံ ဒဿေတုံ တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရန္တိ အယံ ဂါထာ ဌပိတာ။ တဿတ္ထော – တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရန္တိ ပဝရံ တိကပဋ္ဌာနဉ္စ။ ဒုကုတ္တမန္တိ ဥတ္တမံ သေဋ္ဌံ ဒုကပဋ္ဌာနဉ္စ။ ဒုကတိကဉ္စေဝါတိ ဒုကတိကပဋ္ဌာနဉ္စ။ တိကဒုကဉ္စာတိ တိကဒုကပဋ္ဌာနဉ္စ။ တိကတိကဉ္စေဝါတိ တိကတိကပဋ္ဌာနဉ္စ။ ဒုကဒုကဉ္စာတိ ဒုကဒုကပဋ္ဌာနဉ္စ။ ဆ အနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧတေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော သုဋ္ဌု ဂမ္ဘီရာ ဆ နယာ အနုလောမမှိ ဝေဒိတဗ္ဗာတိ။ တတ္ထ ဒွေ အနုလောမာနိ – ဓမ္မာနုလောမဉ္စ ပစ္စယာနုလောမဉ္စ။ တတ္ထ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ဧဝံ အဘိဓမ္မမာတိကာပဒေဟိ သင်္ဂဟိတာနံ ဓမ္မာနံ ¶ အနုလောမဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ဓမ္မာနုလောမံ နာမ။ ‘‘ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယာနံ အနုလောမဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ပစ္စယာနုလောမံ နာမ။

တတ္ထ ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ အနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အယံ ဂါထာ ဓမ္မာနုလောမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ဣဓ ပန အယံ ဂါထာ တသ္မိံ ဓမ္မာနုလောမေ ပစ္စယာနုလောမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ ‘‘ဆ အနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အဋ္ဌကထာဂါထာယ ဓမ္မာနုလောမေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမသ္မိံ ပနောကာသေ ‘‘ဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ ပဝတ္တေ ပစ္စယာနုလောမေ ဧတေ ဓမ္မာနုလောမေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ‘‘ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တေသု အနုလောမေ တိကပဋ္ဌာနေ ကုသလတ္တိကမတ္တဿေဝ ¶ ဝသေန အယံ ဣမသ္မိံ ပဋိစ္စဝါရဿ ပဏ္ဏတ္တိဝါရေ သင်္ခိပိတွာ ပုစ္ဆာပဘေဒေါ ဒဿိတော။ သေသေသု ပန တိကေသု သေသပဋ္ဌာနေသု စ ဧကာပိ ပုစ္ဆာ န ဒဿိတာ။ တတော ပရေသု ပန သဟဇာတဝါရာဒီသု ကုသလတ္တိကဿာပိ ဝသေန ပုစ္ဆံ အနုဒ္ဓရိတွာ လဗ္ဘမာနကဝသေန ဝိဿဇ္ဇနမေဝ ဒဿိတံ။ ‘‘ဆ အနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ ဝစနတော ပန ဣမသ္မိံ ပစ္စယာနုလောမေ ဆပိ ဧတေ ပဋ္ဌာနနယာ ပုစ္ဆာဝသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ဒဿေတဗ္ဗာ။ ပဋ္ဌာနံ ဝဏ္ဏယန္တာနဉှိ အာစရိယာနံ ဘာရော ဧသောတိ။

၂။ ပစ္စယပစ္စနီယဝဏ္ဏနာ

၄၂-၄၄။ ဣဒါနိ ပစ္စနီယံ ဟောတိ။ တံ ဒဿေတုံ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ န ဟေတုပစ္စယာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ အနုလောမပုစ္ဆာဟိ သမပ္ပမာဏောဝ ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒေါ။ တေနေဝေတ္ထ ‘‘ယထာ အနုလောမေ ဟေတုပစ္စယော ဝိတ္ထာရိတော၊ ဧဝံ ပစ္စနီယေပိ နဟေတုပစ္စယော ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗော’’တိ ဝတွာ ပုန ပရိယောသာနေ ‘‘ယထာ အနုလောမေ ဧကေကဿ ပဒဿ ဧကမူလကံ၊ ဒုမူလကံ၊ တိမူလကံ၊ စတုမူလကံ ယာဝ တေဝီသတိမူလကံ၊ ဧဝံ ပစ္စနီယေပိ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တေဝီသတိမူလကန္တိ ဣဒဉ္စေတ္ထ ဒုမူလကံယေဝ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ပရိယောသာနေ ပန သဗ္ဗမူလကံ စတုဝီသတိမူလကမ္ပိ ဟောတိယေဝ။ တံ သဗ္ဗံ သင်္ခိတ္တမေဝါတိ။

တိကဉ္စ ¶ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ ပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧတ္ထာပိ ဒွေ ပစ္စနီယာနိ – ဓမ္မပစ္စနီယဉ္စ ပစ္စယပစ္စနီယဉ္စ။ တတ္ထ ‘‘ကုသလာ ဓမ္မာ’’တိ ဧဝံ အဘိဓမ္မမာတိကာပဒေဟိ သင်္ဂဟိတာနံ ဓမ္မာနံ ‘‘န ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ န ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ပစ္စနီယဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ဓမ္မပစ္စနီယံ နာမ။ ‘‘နဟေတုပစ္စယာ နာရမ္မဏပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယာနံ ပစ္စနီယဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ပစ္စယပစ္စနီယံ နာမ။ တတ္ထ ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ ပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အယံ ဂါထာ ဓမ္မပစ္စနီယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ဣဓ ပန အယံ ဂါထာ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ ပစ္စယပစ္စနီယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ ‘‘ဆ ပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အဋ္ဌကထာဂါထာယ ဓမ္မပစ္စနီယေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမသ္မိံ ပနောကာသေ န ဟေတုပစ္စယာ နာရမ္မဏပစ္စယာတိ ဧဝံ ပဝတ္တေ ပစ္စယပစ္စနီယေ ဧတေ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

တေသု ¶ အနုလောမတိကပဋ္ဌာနေယေဝ ကုသလတ္တိကမတ္တဿ ဝသေန အယံ ဣမသ္မိံ ပဋိစ္စဝါရဿ ပဏ္ဏတ္တိဝါရေ သင်္ခိပိတွာ ပုစ္ဆာပဘေဒေါ ဒဿိတော။ သေသေသု ပန တိကေသု သေသပဋ္ဌာနေသု စ ဧကာပိ ပုစ္ဆာ န ဒဿိတာ။ တတော ပရေသု ပန သဟဇာတဝါရာဒီသု ကုသလတ္တိကဿာပိ ဝသေန ပုစ္ဆံ အနုဒ္ဓရိတွာ လဗ္ဘမာနကဝသေန ဝိဿဇ္ဇနမေဝ ဒဿိတံ။ ‘‘ဆ ပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ ဝစနတော ပန ဣမသ္မိံ ပစ္စယပစ္စနီယေ ဆပိ ဧတေ ပဋ္ဌာနနယာ ပုစ္ဆာဝသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ဒဿေတဗ္ဗာ။ ပဋ္ဌာနံ ဝဏ္ဏယန္တာနဉှိ အာစရိယာနံ ဘာရော ဧသောတိ။

၃။ အနုလောမပစ္စနီယဝဏ္ဏနာ

၄၅-၄၈။ ဣဒါနိ အနုလောမပစ္စနီယံ ဟောတိ။ တံ ဒဿေတုံ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏပစ္စယာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ ‘‘ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏပစ္စယာ…ပေ… ဟေတုပစ္စယာ နအဝိဂတပစ္စယာ’’တိ ဟေတုပဒဿ သေသေသု တေဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကေကေန သဒ္ဓိံ ယောဇနာဝသေန ဟေတုပဒါဒိကေ ဧကမူလကေ တေဝီသတိ အနုလောမပစ္စနီယာနိ။ တေသု ဧကေကသ္မိံ ဧကူနပညာသံ ကတွာ သတ္တဝီသာဓိကာနိ ဧကာဒသ ပုစ္ဆာသတာနိ ဟောန္တိ။ ဒုမူလကေ ပန ဟေတာရမ္မဏပဒါနံ သေသေသု ဒွါဝီသတိယာ ပစ္စယေသု ဧကေကေန သဒ္ဓိံ ¶ ယောဇနာဝသေန ဒွါဝီသတိ အနုလောမပစ္စနီယာနီတိ ဧဝံ အနုလောမေ ဝုတ္တေသု သဗ္ဗေသု ဧကမူလကာဒီသု ဧကေကံ ပဒံ ပရိဟာပေတွာ အဝသေသာနံ ဝသေန ပုစ္ဆာဂဏနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဧကမူလကာဒီသု စေတ္ထ ယာ ပုစ္ဆာ ပါဠိယံ အာဂတာ၊ ယာ စ န အာဂတာ၊ တာ သဗ္ဗာ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယာနုသာရေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ အနုလောမပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧတ္ထ ပန ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဒွေ အနုလောမပစ္စနီယာနိ – ဓမ္မာနုလောမပစ္စနီယံ ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယဉ္စ။ တတ္ထ ‘‘ကုသလာ ဓမ္မာ’’တိ ဧဝံ အဘိဓမ္မမာတိကာပဒေဟိ သင်္ဂဟိတာနံ ဓမ္မာနံ ‘‘ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ န ကုသလော ဓမ္မော’’တိ အနုလောမပစ္စနီယဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ဓမ္မာနုလောမပစ္စနီယံ နာမ။ ‘‘ဟေတုပစ္စယာ နအာရမ္မဏပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု လဗ္ဘမာနပဒါနံ အနုလောမပစ္စနီယဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ နာမ။ တတ္ထ ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ အနုလောမပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အယံ ဂါထာ ဓမ္မာနုလောမပစ္စနီယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ဣဓ ပန အယံ ဂါထာ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယံ ¶ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ ‘‘ဆ အနုလောမပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အဋ္ဌကထာဂါထာယ ဓမ္မာနုလောမပစ္စနီယေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမသ္မိံ ပနောကာသေ ဟေတုပစ္စယာ နာရမ္မဏပစ္စယာတိ ဧဝံ ပဝတ္တေ ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယေ ဧတေ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

တေသု အနုလောမေ တိကပဋ္ဌာနေယေဝ ကုသလတ္တိကမတ္တဿ ဝသေန အယံ ဣမသ္မိံ ပဋိစ္စဝါရဿ ပဏ္ဏတ္တိဝါရေ သင်္ခိပိတွာ ပုစ္ဆာပဘေဒေါ ဒဿိတော။ သေသေသု ပန တိကေသု သေသပဋ္ဌာနေသု စ ဧကာပိ ပုစ္ဆာ န ဒဿိတာ။ တတော ပရေသု ပန သဟဇာတဝါရာဒီသု ကုသလတ္တိကဿာပိ ဝသေန ပုစ္ဆံ အနုဒ္ဓရိတွာ လဗ္ဘမာနကဝသေန ဝိဿဇ္ဇနမေဝ ဒဿိတံ။ ‘‘ဆ အနုလောမပစ္စနီယမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ ဝစနတော ပန ဣမသ္မိံ ပစ္စယာနုလောမပစ္စနီယေ ဆပိ ဧတေ ပဋ္ဌာနနယာ ပုစ္ဆာဝသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ဒဿေတဗ္ဗာ။ ပဋ္ဌာနံ ဝဏ္ဏယန္တာနဉှိ အာစရိယာနံ ဘာရော ဧသောတိ။

၄။ ပစ္စနီယာနုလောမဝဏ္ဏနာ

၄၉-၅၂။ ဣဒါနိ ¶ ပစ္စနီယာနုလောမံ ဟောတိ။ တံ ဒဿေတုံ သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာတိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ တတ္ထ အနုလောမပစ္စနီယပုစ္ဆာဟိ သမပ္ပမာဏော ဧဝ ပုစ္ဆာပရိစ္ဆေဒေါ။ ဧကမူလကာဒီသု စေတ္ထ ယာ ပုစ္ဆာ ပါဠိယံ အာဂတာ၊ ယာ စ န အာဂတာ၊ တာ သဗ္ဗာ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယာနုသာရေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ ပစ္စနီယာနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧတ္ထာပိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဒွေ ပစ္စယာနုလောမာနိ – ဓမ္မပစ္စနီယာနုလောမံ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမဉ္စ။ တတ္ထ ‘‘ကုသလာ ဓမ္မာ’’တိ ဧဝံ အဘိဓမ္မမာတိကာပဒေဟိ သင်္ဂဟိတာနံ ဓမ္မာနံ ‘‘နကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော’’တိ ပစ္စနီယာနုလောမဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ဓမ္မပစ္စနီယာနုလောမံ နာမ။ ‘‘နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာ’’တိ ဧဝံ စတုဝီသတိယာ ပစ္စယေသု လဗ္ဘမာနပဒါနံ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမဒေသနာဝသေန ပဝတ္တံ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ နာမ။ တတ္ထ ဟေဋ္ဌာ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘တိကဉ္စ ပဋ္ဌာနဝရံ…ပေ… ဆ ပစ္စနီယာနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အယံ ဂါထာ ဓမ္မပစ္စနီယာနုလောမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ဣဓ ပန အယံ ဂါထာ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ ‘‘ဆ ပစ္စနီယာနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ အဋ္ဌကထာယ ¶ ဓမ္မပစ္စနီယာနုလောမေ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဣမသ္မိံ ပနောကာသေ နဟေတုပစ္စယာ အာရမ္မဏပစ္စယာတိ ဧဝံ ပဝတ္တေ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမေ ဧတေ ဓမ္မာနုလောမေယေဝ တိကပဋ္ဌာနာဒယော ဆ နယာ သုဂမ္ဘီရာတိ ဧဝမတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

တေသု အနုလောမတိကပဋ္ဌာနေယေဝ ကုသလတ္တိကမတ္တဿပိ ဝသေန အယံ ဣမသ္မိံ ပဋိစ္စဝါရဿ ပဏ္ဏတ္တိဝါရေ သင်္ခိပိတွာ ပုစ္ဆာပဘေဒေါ ဒဿိတော။ သေသေသု ပန တိကေသု သေသပဋ္ဌာနေသု စ ဧကာပိ ပုစ္ဆာ န ဒဿိတာ။ တတော ပရေသု ပန သဟဇာတဝါရာဒီသု ကုသလတ္တိကဿပိ ဝသေန ပုစ္ဆံ အနုဒ္ဓရိတွာ လဗ္ဘမာနကဝသေန ဝိဿဇ္ဇနမေဝ ဒဿိတံ။ ‘‘ဆ ပစ္စနီယာနုလောမမှိ နယာ သုဂမ္ဘီရာ’’တိ ဝစနတော ပန ဣမသ္မိံ ပစ္စယပစ္စနီယာနုလောမေ ဆပိ ဧတေ ပဋ္ဌာနနယာ ပုစ္ဆာဝသေန ဥဒ္ဓရိတွာ ဒဿေတဗ္ဗာ။ ပဋ္ဌာနံ ဝဏ္ဏယန္တာနဉှိ အာစရိယာနံ ဘာရော ဧသောတိ။

ပုစ္ဆာဝါရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။