📜

၁၁။ ဧကာဒသမော ပရိစ္ဆေဒေါ

နိဗ္ဗာနနိဒ္ဒေသော

၇၆၈။

ရူပါနန္တရမုဒ္ဒိဋ္ဌံ ၊ နိဗ္ဗာနံ ယံ ပနာဒိတော၊

တဿိဒါနိ အနုပ္ပတ္တော၊ ဝိဘာဝနနယက္ကမော။

၇၆၉။

တသ္မာဟံ တဿ ဒဿေတုံ၊ ဒုက္ကရဿ ယထာဗလံ၊

ဒုဗ္ဗောဓဿ ပဝက္ခာမိ၊ ဝိဘာဝနမိတော ပရံ။

တတ္ထ နိဗ္ဗာနန္တိ ဘဝါဘဝံ ဝိနနတော ဝါနံ ဝုစ္စတိ တဏှာ၊ ဝါနတော နိက္ခန္တတ္တာ နိဗ္ဗာနန္တိ စ ပဝုစ္စတိ အမတံ အသင်္ခတံ ပရမံ သုခံ။ ဝုတ္တံ ဟေတံ ‘‘ယော သော သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှာက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓော နိဗ္ဗာန’’န္တိ။

၇၇၀။

ယဿ စာဓိဂမာ သဗ္ဗ-ကိလေသာနံ ခယော ဘဝေ၊

နိဗ္ဗာနမိတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ၊ နိဗ္ဗာနကုသလေန တံ။

ဧတံ စ နိဗ္ဗာနံ နာမ တယိဒံ သန္တိလက္ခဏံ၊ အစ္စုတိရသံ၊ အဿာသကရဏရသံ ဝါ၊ အနိမိတ္တပစ္စုပဋ္ဌာနံ၊ နိဿရဏပစ္စုပဋ္ဌာနံ ဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဧတ္ထာဟ – န ပရမတ္ထတော နိဗ္ဗာနံ နာမ ဧကော သဘာဝေါ အတ္ထိ၊ တိတ္ထိယာနံ အတ္တာ ဝိယ၊ သသဝိသာဏံ ဝိယ စ အနုပလဗ္ဘနီယတောတိ? န၊ ပညာစက္ခုနာ ဥပပရိက္ခိယမာနာနံ ဟိတဂဝေသီနံ ယထာနုရူပါယ ပဋိပတ္တိယာ ဥပလဗ္ဘနီယတော။ ယံ ဟိ ပုထုဇ္ဇနာ နောပလဗ္ဘန္တိ၊ တံ ‘‘နတ္ထီ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗံ။ အထာယသ္မတာ သာရိပုတ္တတ္ထေရေန ဓမ္မသေနာပတိနာ ‘‘ကတမံ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ နိဗ္ဗာန’’န္တိ နိဗ္ဗာနံ ပုဋ္ဌေန ‘‘ယော ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂက္ခယော ဒေါသက္ခယော မောဟက္ခယော’’တိ ရာဂါဒီနံ ခယောဝ ဒဿိတော၊ တသ္မာ ရာဂါဒီနံ ခယမတ္တမေဝ နိဗ္ဗာနန္တိ စေ? တံ န။ ကသ္မာ? အရဟတ္တဿာပိ ရာဂါဒီနံ ခယမတ္တပသင်္ဂဒေါသာပတ္တိတော။ ကထံ? နိဗ္ဗာနံ ပုစ္ဆာနန္တရမေဝ ‘‘ကတမံ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရဟတ္တ’’န္တိ ပုဋ္ဌေန ‘‘ယော ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂက္ခယော ဒေါသက္ခယော မောဟက္ခယော’’တိ ရာဂါဒီနံ ခယောဝ ဝုတ္တော၊ တသ္မာ တဝ မတေန အရဟတ္တဖလဿာပိ ရာဂါဒီနံ ခယမတ္တတာ ဘဝေယျ၊ န စေတံ ယုတ္တံ အနုတ္တရဿ လောကုတ္တရဖလစိတ္တဿ ရာဂါနံ ခယမတ္တတာပဇ္ဇနံ၊ တသ္မာ မာ ဧဝံ ဗျဉ္ဇနစ္ဆာယာယ ဝဒေသိ၊ ဥဘိန္နံ ပန သုတ္တာနံ အတ္ထော ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗော။

ယဿ ပန ဓမ္မဿာဓိဂမေန ရာဂါဒီနံ ခယော ဟောတိ၊ သော ဓမ္မော ရာဂါဒီနံ ခယဿ ဥပနိဿယတ္တာ အက္ခယောပိ သမာနော ‘‘ရာဂါဒီနံ ခယော နိဗ္ဗာန’’န္တိ ခယောပစာရေန ဝုတ္တော၊ ‘‘တိပုသံ ဇရော ဂုဠော သေမှော’’တိအာဒီသု ဝိယ ဖလူပစာရေန ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အရဟတ္တံ ပန ခယန္တေ ဥပ္ပန္နတ္တာ ‘‘ခယော’’တိ ဝုတ္တံ။ ယဒိ ရာဂါဒီနံ ခယမတ္တံ နိဗ္ဗာနံ ဘဝေယျ၊ သဗ္ဗေ ဗာလပုထုဇ္ဇနာပိ သမဓိဂတနိဗ္ဗာနာ သစ္ဆိကတနိရောဓာ ဘဝေယျုံ။ ကိဉ္စ ဘိယျော – နိဗ္ဗာနဿ ဗဟုတ္တာဒိဒေါသာပတ္တိတော စ။ ဧဝဉှိ သတိ ရာဂါဒိက္ခယာနံ ဗဟုဘာဝတော နိဗ္ဗာနဿာပိ ဗဟုဘာဝေါ ဘဝေယျ၊ သင်္ခတလက္ခဏဉ္စ နိဗ္ဗာနံ ဘဝေယျ၊ သင်္ခတလက္ခဏတ္တာ သင်္ခတပရိယာပန္နဉ္စ၊ သင်္ခတပရိယာပန္နတ္တာ အနိစ္စံ ဒုက္ခံ နိဗ္ဗာနံ ဘဝေယျာတိ။

ကိဉ္စ ဘိယျော – ယဒိ ခယော နိဗ္ဗာနံ ဘဝေယျ၊ ဂေါတြဘုဝေါဒါနမဂ္ဂဖလစိတ္တာနံ ကိံ နု အာရမ္မဏံ ဝဒေသိ၊ ဝဒ ဘဒြမုခါတိ? ရာဂါဒီနံ ခယမေဝ ဝဒါမီတိ။ ကိံ ပန ရာဂါဒယော ဂေါတြဘုအာဒီနံ ခဏေ ခီယန္တိ၊ ဥဒါဟု ခီယိဿန္တိ၊ အထ ခီဏာတိ? ကိံ ပနေတ္ထ ‘‘ခီဏေသွေဝ ခယံ ဝဒါမီ’’တိ။ သုဋ္ဌု ဥပဓာရေတွာ ဝဒ ဘဒြမုခါတိ၊ ယဒိ ခီဏေသွေဝ ခယံ ဝဒေသိ၊ န ဂေါတြဘုစိတ္တာဒီနံ နိဗ္ဗာနာရမ္မဏတာ သိဇ္ဈတီတိ။ ကိံ ကာရဏံ? ဂေါတြဘုက္ခဏေ ရာဂါဒယော ခီယိဿန္တိ၊ တထာ ဝေါဒါနက္ခဏေ၊ မဂ္ဂက္ခဏေ ပန ခီယန္တိ၊ န ခီဏာ၊ ဖလက္ခဏေ ခီဏာ။ ဧဝံ သန္တေ ဘဝတော မတေန ဖလမေဝ ခယာရမ္မဏံ၊ န ဣတရေ၊ ဣတရေသံ ပန ကိမာရမ္မဏံ ဝဒေသီတိ ? အဒ္ဓါ သော အာရမ္မဏံ အပဿန္တော နိရုတ္တရော ဘဝိဿတိ။ အပိစ ကိလေသက္ခယော နာမ သပ္ပုရိသေဟိ ကရီယတိ၊ ယထာနုရူပါယ ပဋိပတ္တိယာ ဥပ္ပာဒီယတီတိ အတ္ထော။ နိဗ္ဗာနံ ပန န ကေနစိ ကရီယတိ န ဥပ္ပာဒီယတိ၊ တသ္မာ နိဗ္ဗာနမမတမသင်္ခတံ။ တမကတံ ဇာနာတီတိ အရိယသာဝကော ‘‘အကတညူ’’တိ ပဝုစ္စတိ။ ဝုတ္တဉ္စေတံ –

၇၇၁။

‘‘အသဒ္ဓါ အကတညူ စ၊

သန္ဓိစ္ဆေဒေါ စ ယော နရော၊

ဟတာဝကာသော ဝန္တာသော၊

သ ဝေ ဥတ္တမပေါရိသော’’တိ။

အပိစ ‘‘နိဿရဏ’’န္တိ ဘဂဝတာ ဝုတ္တတ္တာ စ။ ‘‘နိဿရဏ’’န္တိ ဟိ နိဗ္ဗာနဿေတံ နာမံ။ ယထာဟ ‘‘တယော ခေါမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မာ ဒုပ္ပဋိဝိဇ္ဈာ။ ကတမေ တယော ဓမ္မာ ဒုပ္ပဋိဝိဇ္ဈာ? တိဿော နိဿရဏဓာတုယော။ ကာမာနမေတံ နိဿရဏံ၊ ယဒိဒံ နေက္ခမ္မံ။ ရူပါနမေတံ နိဿရဏံ၊ ယဒိဒံ အရူပံ။ ယံ ခေါ ပန ကိဉ္စိ ဘူတံ သင်္ခတံ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နံ၊ နိရောဓော တဿ နိဿရဏ’’န္တိ ဟိ ဝုတ္တံ။ ဧဝံ ဝုတ္တဿ တဿ နိဗ္ဗာနဿ အဘာဝပတ္တိဒေါသတော ပဌမဇ္ဈာနာကာသာနဉ္စာယတနာနမ္ပိ အဘာဝေါ ဘဝေယျ၊ တသ္မာ အယုတ္တံ အက္ခယဿ နိဗ္ဗာနဿ ခယဒေါသာပဇ္ဇနန္တိ၊ န တု ခယော နိဗ္ဗာနံ။

‘‘အတ္ထိ နိဿရဏံ လောကေ၊ ပညာယ မေ သုဖုသိတ’’န္တိ စ ‘‘အတ္ထိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဇာတံ အဘူတံ အကတံ အသင်္ခတ’’န္တိ စ ဓမ္မသာမိနာ တထာဂတေန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန အနေကေသု သုတ္တန္တေသု ပရမတ္ထဝသေန ဝုတ္တတ္တာ ‘‘အတ္ထိ နိဗ္ဗာနံ နာမ ဧကော ဓမ္မော’’တိ နိဋ္ဌမေတ္ထ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပိစ ပရိတ္တတ္တိကေ ‘‘ကတမေ ဓမ္မာ အပ္ပမာဏာ’’တိ ပဒမုဒ္ဓရိတွာ – ‘‘စတ္တာရော မဂ္ဂါ အပရိယာပန္နာ စတ္တာရိ စ သာမညဖလာနိ နိဗ္ဗာနဉ္စ၊ ဣမေ ဓမ္မာ အပ္ပမာဏာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ရာဂါဒီနံ ခယဿ အပ္ပမာဏတ္တံ ကထံ ယုဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ ပရမတ္ထတော အတ္ထိယေဝ နိဗ္ဗာနံ နာမ ဧကော သဘာဝေါတိ။ တံ ပန ပကတိဝါဒီနံ ပကတိ ဝိယ၊ တိတ္ထိယာနံ အတ္တာ ဝိယ စ သသဝိသာဏံ ဝိယ စ နာဝိဇ္ဇမာနံ။

အထ ပညတ္တိမတ္တံ နိဗ္ဗာနန္တိ စေ၊ တမ္ပိ အယုတ္တံ။ ကသ္မာ? နိဗ္ဗာနာရမ္မဏာနံ စိတ္တစေတသိကာနံ နဝတ္တဗ္ဗာရမ္မဏတ္တာ။ ကထံ? ပရိတ္တာရမ္မဏတ္တိကေ စ ပန ‘‘ကတမေ ဓမ္မာ အပ္ပမာဏာရမ္မဏာ’’တိ ပဒမုဒ္ဓရိတွာ ‘‘စတ္တာရော မဂ္ဂါ အပရိယာပန္နာ စတ္တာရိ စ သာမညဖလာနိ ၊ ဣမေ ဓမ္မာ အပ္ပမာဏာရမ္မဏာ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ။ ယဒိ ပနေတေသံ ပညတ္တိအာရမ္မဏံ သိယာ၊ အပ္ပမာဏာရမ္မဏတာ န ယုဇ္ဇေယျ၊ နဝတ္တဗ္ဗာရမ္မဏပက္ခံ ဘဇေယျုံ။ ‘‘နဝတ္တဗ္ဗာရမ္မဏာ ပန ရူပါဝစရတ္တိကစတုက္ကဇ္ဈာနာ ကုသလတော စ ဝိပါကတော စ ကိရိယတော စ၊ စတုတ္ထဿ ဈာနဿ ဝိပါကော၊ အာကာသာနဉ္စာယတနံ အာကိဉ္စညာယတနံ ကုသလတော စ ဝိပါကတော စ ကိရိယတော စ၊ ဣမေ ဓမ္မာ နဝတ္တဗ္ဗာရမ္မဏာ’’တိ ဟိ ဝုတ္တံ၊ တသ္မာ န ပညတ္တိမတ္တံ နိဗ္ဗာနံ။ ယသ္မာ စ ပဏ္ဏတ္တိဘာဝေါ နိဗ္ဗာနဿ န ယုဇ္ဇတိ၊ တသ္မာ မဂ္ဂဖလာနံ အာရမ္မဏပစ္စယဘူတံ ဥပ္ပာဒါဒီနမဘာဝတော နိစ္စံ၊ ရူပသဘာဝါဘာဝတော အရူပံ၊ ပပဉ္စာဘာဝတော နိပ္ပပဉ္စံ နိဗ္ဗာနံ နာမ အတ္ထီတိ ဥပဂန္တဗ္ဗန္တိ။

၇၇၂။

အစ္စန္တမနန္တံ သန္တံ၊ အမတံ အပလောကိတံ၊

ပဏီတံ သရဏံ ခေမံ၊ တာဏံ လေဏံ ပရာယဏံ။

၇၇၃။

သိဝဉ္စ နိပုဏံ သစ္စံ၊ ဒုက္ခက္ခယမနာသဝံ၊

သုဒုဒ္ဒသံ ပရံ ပါရံ၊ နိဗ္ဗာနမနိဒဿနံ။

၇၇၄။

တဏှာက္ခယံ ဓုဝံ ဒီပံ၊ အဗျာပဇ္ဈမနီတိကံ၊

အနာလယမရူပဉ္စ၊ ပဒမစ္စုတမက္ခရံ။

၇၇၅။

ဝိရာဂဉ္စ နိရောဓဉ္စ၊ ဝိမုတ္တိ မောက္ခမေဝ စ၊

ဣမေဟိ ပန နာမေဟိ၊ နိဗ္ဗာနံ တု ကထီယတိ။

၇၇၆။

ဧဝဉ္စ ပန ဝိညာယ၊ နိဗ္ဗာနမ္ပိ စ အစ္စုတံ၊

တဿ စာဓိဂမူပါယော၊ ကတ္တဗ္ဗော ဝိညုနာ သဒါ။

၇၇၇။

သဒ္ဓါဗုဒ္ဓိကရံ တထာဂတမတေ သမ္မောဟဝိဒ္ဓံသနံ၊

ပညာသမ္ဘဝသမ္ပသာဒနကရံ ဇာနာတိ ယော စေ ဣမံ၊

အတ္ထဗျဉ္ဇနသာလိနံ သုမဓုရံ သာရညုဝိမှာပနံ၊

ဂမ္ဘီရေ နိပုဏာဘိဓမ္မပိဋကေ သော ယာဘိနိဋ္ဌံ ပဒံ။

ဣတိ အဘိဓမ္မာဝတာရေ နိဗ္ဗာနနိဒ္ဒေသော နာမ

ဧကာဒသမော ပရိစ္ဆေဒေါ။