တီကာ > အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) > အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟော

၂။ တတ္ထ သမထသင်္ဂဟေ တာဝ ဒသ ကသိဏာနိ၊ ဒသ အသုဘာ၊ ဒသ အနုဿတိယော၊ စတဿော အပ္ပမညာယော၊ ဧကာ သညာ၊ ဧကံ ဝဝတ္ထာနံ၊ စတ္တာရော အာရုပ္ပာ စေတိ သတ္တဝိဓေန သမထကမ္မဋ္ဌာနသင်္ဂဟော။

၃။ ရာဂစရိတာ ¶ ¶ ဒေါသစရိတာ မောဟစရိတာ သဒ္ဓါစရိတာ ဗုဒ္ဓိစရိတာ ဝိတက္ကစရိတာ စေတိ ဆဗ္ဗိဓေန စရိတသင်္ဂဟော။

၄။ ပရိကမ္မဘာဝနာ ဥပစာရဘာဝနာ အပ္ပနာဘာဝနာ စေတိ တိဿော ဘာဝနာ။

၅။ ပရိကမ္မနိမိတ္တံ ဥဂ္ဂဟနိမိတ္တံ ပဋိဘာဂနိမိတ္တဉ္စေတိ တီဏိ နိမိတ္တာနိ စ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

၆။ ကထံ? ပထဝီကသိဏံ အာပေါကသိဏံ တေဇောကသိဏံ ဝါယောကသိဏံ နီလကသိဏံ ပီတကသိဏံ လောဟိတကသိဏံ ဩဒါတကသိဏံ အာကာသကသိဏံ အာလောကကသိဏဉ္စေတိ ဣမာနိ ဒသ ကသိဏာနိ နာမ။

၇။ ဥဒ္ဓုမာတကံ ဝိနီလကံ ဝိပုဗ္ဗကံ ဝိစ္ဆိဒ္ဒကံ ဝိက္ခာယိတကံ ဝိက္ခိတ္တကံ ဟတဝိက္ခိတ္တကံ လောဟိတကံ ပုဠဝကံ အဋ္ဌိကဉ္စေတိ ဣမေ ဒသ အသုဘာ နာမ။

၈။ ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဓမ္မာနုဿတိ သံဃာနုဿတိ သီလာနုဿတိ စာဂါနုဿတိ ဒေဝတာနုဿတိ ဥပသမာနုဿတိ မရဏာနုဿတိ ကာယဂတာသတိ အာနာပါနဿတိ စေတိ ဣမာ ဒသ အနုဿတိယော နာမ။

၉။ မေတ္တာ ကရုဏာ မုဒိတာ ဥပေက္ခာ စေတိ ဣမာ စတဿော အပ္ပမညာယော နာမ၊ ဗြဟ္မဝိဟာရောတိ စ ပဝုစ္စတိ။

၁၀။ အာဟာရေပဋိကူလသညာ ဧကာ သညာ နာမ။

၁၁။ စတုဓာတုဝဝတ္ထာနံ ¶ ဧကံ ဝဝတ္ထာနံ နာမ။

၁၂။ အာကာသာနဉ္စာယတနာဒယော ¶ စတ္တာရော အာရုပ္ပာ နာမာတိ သဗ္ဗထာပိ သမထနိဒ္ဒေသေ စတ္တာလီသ ကမ္မဋ္ဌာနာနိ ဘဝန္တိ။

၁၃။ စရိတာသု ပန ဒသ အသုဘာ ကာယဂတာသတိသင်္ခါတာ ကောဋ္ဌာသဘာဝနာ စ ရာဂစရိတဿ သပ္ပာယာ။

၁၄။ စတဿော အပ္ပမညာယော နီလာဒီနိ စ စတ္တာရိ ကသိဏာနိ ဒေါသစရိတဿ။

၁၅။ အာနာပါနံ မောဟစရိတဿ ဝိတက္ကစရိတဿ စ၊

၁၆။ ဗုဒ္ဓါနုဿတိအာဒယော ဆ သဒ္ဓါစရိတဿ။

၁၇။ မရဏဥပသမသညာဝဝတ္ထာနာနိ ဗုဒ္ဓိစရိတဿ။

၁၈။ သေသာနိ ပန သဗ္ဗာနိပိ ကမ္မဋ္ဌာနာနိ သဗ္ဗေသမ္ပိ သပ္ပာယာနိ၊ တတ္ထာပိ ကသိဏေသု ပုထုလံ မောဟစရိတဿ၊ ခုဒ္ဒကံ ဝိတက္ကစရိတဿေဝါတိ။

၁၉။ ဘာဝနာသု သဗ္ဗတ္ထာပိ ပရိကမ္မဘာဝနာ လဗ္ဘတေဝ၊ ဗုဒ္ဓါနုဿတိအာဒီသု အဋ္ဌသု သညာဝဝတ္ထာနေသု စာတိ ဒသသုကမ္မဋ္ဌာနေသု ဥပစာရဘာဝနာဝ သမ္ပဇ္ဇတိ၊ နတ္ထိ အပ္ပနာ။

၂၀။ သေသေသု ပန သမတိံသကမ္မဋ္ဌာနေသု အပ္ပနာဘာဝနာပိ သမ္ပဇ္ဇတိ။

၂၁။ တတ္ထာပိ ¶ ဒသ ကသိဏာနိ အာနာပါနဉ္စ ပဉ္စကဇ္ဈာနိကာနိ။

၂၂။ ဒသ ¶ အသုဘာ ကာယဂတာသတိ စ ပဌမဇ္ဈာနိကာ။

၂၃။ မေတ္တာဒယော တယော စတုက္ကဇ္ဈာနိကာ။

၂၄။ ဥပေက္ခာ ပဉ္စမဇ္ဈာနိကာတိ ဆဗ္ဗီသတိ ရူပါဝစရဇ္ဈာနိကာနိ ကမ္မဋ္ဌာနာနိ။

၂၅။ စတ္တာရော ပန အာရုပ္ပာ အာရုပ္ပဇ္ဈာနိကာတိ။

၂၆။ နိမိတ္တေသု ပန ပရိကမ္မနိမိတ္တံ ဥဂ္ဂဟနိမိတ္တဉ္စ သဗ္ဗတ္ထာပိ ယထာရဟံ ပရိယာယေန လဗ္ဘန္တေဝ။

၂၇။ ပဋိဘာဂနိမိတ္တံ ပန ကသိဏာသုဘကောဋ္ဌာသအာနာပါနေသွေဝ လဗ္ဘတိ၊ တတ္ထ ဟိ ပဋိဘာဂနိမိတ္တမာရဗ္ဘ ဥပစာရသမာဓိ အပ္ပနာသမာဓိ စ ပဝတ္တန္တိ။

၂၈။ ကထံ? အာဒိကမ္မိကဿ ဟိ ပထဝီမဏ္ဍလာဒီသု နိမိတ္တံ ဥဂ္ဂဏှန္တဿ တမာရမ္မဏံ ပရိကမ္မနိမိတ္တန္တိ ပဝုစ္စတိ၊ သာ စ ဘာဝနာ ပရိကမ္မဘာဝနာ နာမ။

၂၉။ ယဒါ ပန တံ နိမိတ္တံ စိတ္တေန သမုဂ္ဂဟိတံ ဟောတိ၊ စက္ခုနာ ပဿန္တဿေဝ မနောဒွါရဿ အာပါထမာဂတံ၊ တဒါ တမေဝါရမ္မဏံ ဥဂ္ဂဟနိမိတ္တံ နာမ၊ သာ စ ဘာဝနာ သမာဓိယတိ။

၃၀။ တထာ သမာဟိတဿ ပနေတဿ တတော ပရံ တသ္မိံ ဥဂ္ဂဟနိမိတ္တေ ပရိကမ္မသမာဓိနာ ဘာဝနမနုယုဉ္ဇန္တဿ ယဒါ တပ္ပဋိဘာဂံ ဝတ္ထုဓမ္မဝိမုစ္စိတံ ပညတ္တိသင်္ခါတံ ဘာဝနာမယမာရမ္မဏံ စိတ္တေ သန္နိသန္နံ သမပ္ပိတံ ဟောတိ၊ တဒါ တံ ပဋိဘာဂနိမိတ္တံ သမုပ္ပန္နန္တိ ပဝုစ္စတိ။

၃၁။ တတော ¶ ပဋ္ဌာယ ပရိပန္ထဝိပ္ပဟီနာ ကာမာဝစရသမာဓိသင်္ခါတာ ဥပစာရဘာဝနာ နိပ္ဖန္နာ နာမ ဟောတိ။

၃၂။ တတော ¶ ပရံ တမေဝ ပရိဘာဂနိမိတ္တံ ဥပစာရသမာဓိနာ သမာသေဝန္တဿ ရူပါဝစရပဌမဇ္ဈာနမပ္ပေတိ။

၃၃။ တတော ပရံ တမေဝ ပဌမဇ္ဈာနံ အာဝဇ္ဇနံ သမာပဇ္ဇနံ အဓိဋ္ဌာနံ ဝုဋ္ဌာနံ ပစ္စဝေက္ခဏာ စေတိ ဣမာဟိ ပဉ္စဟိ ဝသိတာဟိ ဝသီဘူတံ ကတွာ ဝိတက္ကာဒိကမောဠာရိကင်္ဂံ ပဟာနာယ ဝိစာရာဒိသုခုမင်္ဂုပတ္တိယာ ပဒဟတော ယထာက္ကမံ ဒုတိယဇ္ဈာနာဒယော ယထာရဟမပ္ပေန္တိ။

၃၄။ ဣစ္စေဝံ ပထဝီကသိဏာဒီသု ဒွါဝီသတိကမ္မဋ္ဌာနေသု ပဋိဘာဂနိမိတ္တမုပလဗ္ဘတိ။

၃၅။ အဝသေသေသု ပန အပ္ပမညာ သတ္တပညတ္တိယံ ပဝတ္တန္တိ။

၃၆။ အာကာသဝဇ္ဇိတကသိဏေသု ပန ယံ ကိဉ္စိ ကသိဏံ ဥဂ္ဃာဋေတွာ လဒ္ဓမာကာသံ အနန္တဝသေန ပရိကမ္မံ ကရောန္တဿ ပဌမာရုပ္ပမပ္ပေတိ။

၃၇။ တမေဝ ပဌမာရုပ္ပဝိညာဏံ အနန္တဝသေန ပရိကမ္မံ ကရောန္တဿ ဒုတိယာရုပ္ပမပ္ပေတိ။

၃၈။ တမေဝ ပဌမာရုပ္ပဝိညာဏာဘာဝံ ပန ‘‘နတ္ထိ ကိဉ္စီ’’တိ ပရိကမ္မံ ကရောန္တဿ တတိယာရုပ္ပမပ္ပေတိ။

၃၉။ တတိယာရုပ္ပံ ‘‘သန္တမေတံ၊ ပဏီတမေတ’’န္တိ ပရိကမ္မံ ကရောန္တဿ စတုတ္ထာရုပ္ပမပ္ပေတိ။

၄၀။ အဝသေသေသု စ ဒသသု ကမ္မဋ္ဌာနေသု ဗုဒ္ဓဂုဏာဒိကမာရမ္မဏမာရဗ္ဘ ပရိကမ္မံ ကတွာ တသ္မိံ နိမိတ္တေ သာဓုကမုဂ္ဂဟိတေ တတ္ထေဝ ပရိကမ္မဉ္စ သမာဓိယတိ၊ ဥပစာရော စ သမ္ပဇ္ဇတိ။

၄၁။ အဘိညာဝသေန ¶ ပဝတ္တမာနံ ပန ရူပါဝစရပဉ္စမဇ္ဈာနံ အဘိညာပါဒကပဉ္စမဇ္ဈာနာ ဝုဋ္ဌဟိတွာ အဓိဋ္ဌေယျာဒိကမာဝဇ္ဇေတွာ ပရိကမ္မံ ကရောန္တဿ ရူပါဒီသု အာရမ္မဏေသု ယထာရဟမပ္ပေတိ။

ဣဒ္ဓိဝိဓံ ဒိဗ္ဗသောတံ၊ ပရစိတ္တဝိဇာနနာ၊

ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခူတိ ပဉ္စဓာ။

နိဋ္ဌိတော စ သမထကမ္မဋ္ဌာနနယော။

၄၃။ ဝိပဿနာကမ္မဋ္ဌာနေ ပန သီလဝိသုဒ္ဓိ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိ ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ ကင်္ခါဝိတရဏဝိသုဒ္ဓိ မဂ္ဂါမဂ္ဂဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ ပဋိပဒါဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ ဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ စေတိ သတ္တဝိဓေန ဝိသုဒ္ဓိသင်္ဂဟော။

၄၄။ အနိစ္စလက္ခဏံ ဒုက္ခလက္ခဏံ အနတ္တလက္ခဏဉ္စေတိ တီဏိ လက္ခဏာနိ။

၄၅။ အနိစ္စာနုပဿနာ ဒုက္ခာနုပဿနာ အနတ္တာနုပဿနာ စေတိ တိဿော အနုပဿနာ။

၄၆။ သမ္မသနဉာဏံ ဥဒယဗ္ဗယဉာဏံ ဘင်္ဂဉာဏံ ဘယဉာဏံ အာဒီနဝဉာဏံ နိဗ္ဗိဒါဉာဏံ မုစ္စိတုကမျတာဉာဏံ ပဋိသင်္ခါဉာဏံ သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏံ အနုလောမဉာဏဉ္စေတိ ဒသ ဝိပဿနာဉာဏာနိ။

၄၇။ သုညတော ဝိမောက္ခော၊ အနိမိတ္တော ဝိမောက္ခော၊ အပ္ပဏိဟိတော ဝိမောက္ခော စေတိ တယော ဝိမောက္ခာ။

၄၈။ သုညတာနုပဿနာ ¶ အနိမိတ္တာနုပဿနာ အပ္ပဏိဟိတာနုပဿာနာ စေတိ တီဏိ ဝိမောက္ခမုခါနိ စ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

၄၉။ ကထံ ¶ ? ပါတိမောက္ခသံဝရသီလံ ဣန္ဒြိယသံဝရသီလံ အာဇီဝပါရိသုဒ္ဓိသီလံ ပစ္စယသန္နိဿိတသီလဉ္စေတိ စတုပါရိသုဒ္ဓိသီလံ သီလဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၀။ ဥပစာရသမာဓိ အပ္ပနာသမာဓိ စေတိ ဒုဝိဓောပိ သမာဓိ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၁။ လက္ခဏရသပစ္စုပဋ္ဌာနပဒဋ္ဌာနဝသေန နာမရူပ ပရိဂ္ဂဟော ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၂။ တေသမေဝ စ နာမရူပါနံ ပစ္စယပရိဂ္ဂဟော ကင်္ခါဝိတရဏဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၃။ တတော ပရံ ပန တထာပရိဂ္ဂဟိတေသု သပ္ပစ္စယေသု တေဘူမကသင်္ခါရေသု အတီတာဒိဘေဒဘိန္နေသု ခန္ဓာဒိနယမာရဗ္ဘ ကလာပဝသေန သင်္ခိပိတွာ ‘‘အနိစ္စံ ခယဋ္ဌေန၊ ဒုက္ခံ ဘယဋ္ဌေန၊ အနတ္တာ အသာရကဋ္ဌေနာ’’တိ အဒ္ဓါနဝသေန သန္တတိဝသေန ခဏဝသေန ဝါ သမ္မသနဉာဏေန လက္ခဏတ္တယံ သမ္မသန္တဿ တေသွေဝ ပစ္စယဝသေန ခဏဝသေန စ ဥဒယဗ္ဗယဉာဏေန ဥဒယဗ္ဗယံ သမနုပဿန္တဿ စ –

‘‘ဩဘာသော ပီတိ ပဿဒ္ဓိ၊ အဓိမောက္ခော စ ပဂ္ဂဟော၊

သုခံ ဉာဏမုပဋ္ဌာနမုပေက္ခာ စ နိကန္တိ စေ’’တိ။ –

ဩဘာသာဒိဝိပဿနုပက္ကိလေသပရိပန္ထပရိဂ္ဂဟဝသေန မဂ္ဂါမဂ္ဂလက္ခဏဝဝတ္ထာနံ မဂ္ဂါမဂ္ဂဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၄။ တထာ ပရိပန္ထဝိမုတ္တဿ ပန တဿ ဥဒယဗ္ဗယဉာဏတော ပဋ္ဌာယ ယာ ဝါနုလောမာ တိလက္ခဏံ ဝိပဿနာပရမ္ပရာယ ပဋိပဇ္ဇန္တဿ နဝ ဝိပဿနာဉာဏာနိ ပဋိပဒါဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ နာမ။

၅၅။ တဿေဝံ ပဋိပဇ္ဇန္တဿ ¶ ပန ဝိပဿနာပရိပါကမာဂမ္မ ‘‘ဣဒါနိ အပ္ပနာ ဥပ္ပဇ္ဇိဿတီ’’တိ ဘဝင်္ဂံ ဝေါစ္ဆိဇ္ဇိတွာ ဥပ္ပန္နမနောဒွါရာဝဇ္ဇနာနန္တရံ ဒွေ တီဏိ ဝိပဿနာစိတ္တာနိ ယံ ကိဉ္စိ အနိစ္စာဒိလက္ခဏမာရဗ္ဘ ပရိကမ္မောပစာရာနုလောမနာမေန ပဝတ္တန္တိ။

၅၆။ ယာ ¶ သိခါပ္ပတ္တာ၊ သာ သာနုလောမာ သင်္ခါရုပေက္ခာ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဝိပဿနာတိ စ ပဝုစ္စတိ။

၅၇။ တတော ပရံ ဂေါတြဘုစိတ္တံ နိဗ္ဗာနမာလမ္ဗိတွာ ပုထုဇ္ဇနဂေါတ္တမဘိဘဝန္တံ၊ အရိယဂေါတ္တမဘိသမ္ဘောန္တဉ္စ ပဝတ္တတိ။

၅၈။ တဿာနန္တရမေဝ မဂ္ဂေါ ဒုက္ခသစ္စံ ပရိဇာနန္တော သမုဒယသစ္စံ ပဇဟန္တော၊ နိရောဓသစ္စံ သစ္ဆိကရောန္တော၊ မဂ္ဂသစ္စံ ဘာဝနာဝသေန အပ္ပနာဝီထိမောတရတိ။

၅၉။ တတော ပရံ ဒွေ တီဏိ ဖလစိတ္တာနိ ပဝတ္တိတွာ ဘဝင်္ဂပါတောဝ ဟောတိ၊ ပုန ဘဝင်္ဂံ ဝေါစ္ဆိန္ဒိတွာ ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏာနိ ပဝတ္တန္တိ။

၆၀။ မဂ္ဂံ ဖလဉ္စ နိဗ္ဗာနံ၊ ပစ္စဝေက္ခတိ ပဏ္ဍိတော။

ဟီနေ ကိလေသေ သေသေ စ၊ ပစ္စဝေက္ခတိ ဝါန ဝါ။

ဆဗ္ဗိသုဒ္ဓိကမေနေဝံ၊ ဘာဝေတဗ္ဗော စတုဗ္ဗိဓော၊

ဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ၊ နာမ မဂ္ဂေါ ပဝုစ္စတိ။

၆၁။ တတ္ထ အနတ္တာနုပဿနာ အတ္တာဘိနိဝေသံ မုဉ္စန္တီ သုညတာနုပဿနာ နာမ ဝိမောက္ခမုခံ ဟောတိ။

၆၂။ အနိစ္စာနုပဿနာ ¶ ဝိပလ္လာသနိမိတ္တံ မုဉ္စန္တီ အနိမိတ္တာနုပဿနာ နာမ။

၆၃။ ဒုက္ခာနုပဿနာ ¶ တဏှာပဏိဓိံ မုဉ္စန္တီ အပ္ပဏိဟိတာနုပဿနာ နာမ။

၆၄။ တသ္မာ ယဒိ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဝိပဿနာ အနတ္တတော ဝိပဿတိ၊ သုညတော ဝိမောက္ခော နာမ ဟောတိ မဂ္ဂေါ။

၆၅။ ယဒိ အနိစ္စတော ဝိပဿတိ၊ အနိမိတ္တော ဝိမောက္ခော နာမ။

၆၆။ ယဒိ ဒုက္ခတော ဝိပဿတိ၊ အပ္ပဏိဟိတော ဝိမောက္ခော နာမာတိ စ မဂ္ဂေါ ဝိပဿနာဂမနဝသေန တီဏိ နာမာနိ လဘတိ၊ တထာ ဖလဉ္စ မဂ္ဂါဂမနဝသေန မဂ္ဂဝီထိယံ။

၆၇။ ဖလသမာပတ္တိဝီထိယံ ပန ယထာဝုတ္တနယေန ဝိပဿန္တာနံ ယထာသကဖလမုပ္ပဇ္ဇမာနမ္ပိ ဝိပဿနာဂမနဝသေနေဝ သုညတာဒိဝိမောက္ခောတိ စ ပဝုစ္စတိ၊ အာရမ္မဏဝသေန ပန သရသဝသေန စ နာမတ္တယံ သဗ္ဗတ္ထ သဗ္ဗေသမ္ပိ သမမေဝ စ။

၆၈။ ဧတ္ထ ပန သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ဘာဝေတွာ ဒိဋ္ဌိဝိစိကိစ္ဆာပဟာနေန ပဟီနာပါယဂမနော သတ္တက္ခတ္တုပရမော သောတာပန္နော နာမ ဟောတိ။

၆၉။ သကဒါဂါမိမဂ္ဂံ ဘာဝေတွာ ရာဂဒေါသမောဟာနံ တနုကရတ္တာ သကဒါဂါမီ နာမ ဟောတိ သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ။

၇၀။ အနာဂါမိမဂ္ဂံ ¶ ဘာဝေတွာ ကာမရာဂဗျာပါဒါနမနဝသေသပ္ပဟာနေန အနာဂါမီ နာမ ဟောတိ အနာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တံ။

၇၁။ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဘာဝေတွာ အနဝသေသကိလေသပ္ပဟာနေန အရဟာ နာမ ဟောတိ ခီဏာသဝေါ လောကေ အဂ္ဂဒက္ခိဏေယျောတိ။

၇၂။ ဖလသမာပတ္တိဝီထိယံ ¶ ပနေတ္ထ သဗ္ဗေသမ္ပိ ယထာသကဖလဝသေန သာဓာရဏာဝ။

၇၃။ နိရောဓသမာပတ္တိသမာပဇ္ဇနံ ပန အနာဂါမီနဉ္စေဝ အရဟန္တာနဉ္စ လဗ္ဘတိ၊ တတ္ထ ယထာက္ကမံ ပဌမဇ္ဈာနာဒိမဟဂ္ဂတသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဝုဋ္ဌာယ တတ္ထ ဂတေ သင်္ခါရဓမ္မေ တတ္ထ တတ္ထေဝ ဝိပဿန္တော ယာဝ အာကိဉ္စညာယတနံ ဂန္တွာ တတော ပရံ အဓိဋ္ဌေယျာဒိကံ ပုဗ္ဗကိစ္စံ ကတွာ နေဝသညာနာသညာယတနံ သမာပဇ္ဇတိ၊ တဿ ဒွိန္နံ အပ္ပနာဇဝနာနံ ပရတော ဝေါစ္ဆိဇ္ဇတိ စိတ္တသန္တတိ၊ တတော နိရောဓသမာပန္နော နာမ ဟောတိ။

၇၄။ ဝုဋ္ဌာနကာလေ ပန အနာဂါမိနော အနာဂါမိဖလစိတ္တံ၊ အရဟတော အရဟတ္တဖလစိတ္တံ ဧကဝါရမေဝ ပဝတ္တိတွာ ဘဝင်္ဂပါတော ဟောတိ၊ တတော ပရံ ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏံ ပဝတ္တတိ။

နိဋ္ဌိတော စ ဝိပဿနာကမ္မဋ္ဌာနနယော။

၇၅။ ဘာဝေတဗ္ဗံ ¶ ပနိစ္စေဝံ၊ ဘာဝနာဒွယမုတ္တမံ။

ပဋိပတ္တိရသဿာဒံ၊ ပတ္ထယန္တေန သာသနေတိ။

ဣတိ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟေ ကမ္မဋ္ဌာနသင်္ဂဟဝိဘာဂေါ နာမ

(က) စာရိတ္တသောဘိတဝိသာလကုလောဒယေန ¶ ၊

သဒ္ဓါဘိဝုဍ္ဎပရိသုဒ္ဓဂုဏောဒယေန၊

နမ္ပဝှယေန ပဏိဓာယ ပရာနုကမ္ပံ၊

ယံ ပတ္ထိတံ ပကရဏံ ပရိနိဋ္ဌိတံ တံ။

(ခ) ပုညေန တေန ဝိပုလေန တု မူလသောမံ၊

ဓညာဓိဝါသမုဒိတောဒိတမာယုကန္တံ၊

ပညာဝဒါတဂုဏသောဘိတလဇ္ဇိဘိက္ခူ၊

အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟံ နာမ ပကရဏံ။

နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။

(က) ဝိသုဒ္ဓကရုဏာဉာဏံ ¶ ¶ ၊ ဗုဒ္ဓံ သမ္ဗုဒ္ဓပူဇိတံ၊

ဓမ္မံ သဒ္ဓမ္မသမ္ဘူတံ၊ နတွာ သံဃံ နိရင်္ဂဏံ။

(ခ) သာရိပုတ္တံ မဟာထေရံ၊ ပရိယတ္တိဝိသာရဒံ၊

ဝန္ဒိတွာ သိရသာ ဓီရံ၊ ဂရုံ ဂါရဝဘာဇနံ။

(ဂ) ဝဏ္ဏယိဿံ သမာသေန၊ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟံ၊

အာဘိဓမ္မိကဘိက္ခူနံ၊ ပရံ ပီတိဝိဝဍ္ဎနံ။

(ဃ) ပေါရာဏေဟိ ¶ အနေကာပိ၊ ကတာ ယာ ပန ဝဏ္ဏနာ၊

န တာဟိ သက္ကာ သဗ္ဗတ္ထ၊ အတ္ထော ဝိညာတဝေ ဣဓ။

(င) တသ္မာ လီနပဒါနေတ္ထ၊ သာဓိပ္ပာယမဟာပယံ၊

ဝိဘာဝေန္တော သမာသေန၊ ရစယိဿာမိ ဝဏ္ဏနန္တိ။

၁။ ပရမဝိစိတ္တနယသမန္နာဂတံ သကသမယသမယန္တရဂဟနဝိဂ္ဂါဟဏသမတ္ထံ သုဝိမလဝိပုလပညာဝေယျတ္တိယဇနနံ ပကရဏမိဒမာရဘန္တောယမာစရိယော ပဌမံ တာဝ ရတနတ္တယပဏာမာဘိဓေယျ ကရဏပ္ပကာရပကရဏာဘိဓာနပယောဇနာနိ ဒဿေတုံ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တျာဒိမာဟ။

ဧတ္ထ ¶ ဟိ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ…ပေ… အဘိဝါဒိယာ’’တိ ဣမိနာ ရတနတ္တယပဏာမော ဝုတ္တော၊ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟ’’န္တိ ဧတေန အဘိဓေယျကရဏပ္ပကာရပကရဏာဘိဓာနာနိ အဘိဓမ္မတ္ထာနံ ဣဓ သင်္ဂဟေတဗ္ဗဘာဝဒဿနေန တေသံ ဣမိနာ သမုဒိတေန ပဋိပါဒေတဗ္ဗဘာဝဒီပနတော၊ ဧကတ္ထ သင်္ဂယှ ကထနာကာရဒီပနတော၊ အတ္ထာနုဂတသမညာပရိဒီပနတော စ။ ပယောဇနံ ပန သင်္ဂဟပဒေန သာမတ္ထိယတော ဒဿိတမေဝ အဘိဓမ္မတ္ထာနံ ဧကတ္ထ သင်္ဂဟေ သတိ တဒုဂ္ဂဟပရိပုစ္ဆာဒိဝသေန တေသံ သရူပါဝဗောဓဿ၊ တမ္မူလိကာယ စ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကတ္ထသိဒ္ဓိယာ အနာယာသေန သံသိဇ္ဈနတော။

တတ္ထ ရတနတ္တယပဏာမပ္ပယောဇနံ တာဝ ဗဟုဓာ ပပဉ္စေန္တိ အာစရိယာ၊ ဝိသေသတော ပန အန္တရာယနိဝါရဏံ ပစ္စာသီသန္တိ။ တထာ ဟိ ဝုတ္တံ သင်္ဂဟကာရေဟိ ‘‘တဿာနုဘာဝေန ဟတန္တရာယော’’တိ (ပါရာ။ အဋ္ဌ။ ၁။ဂန္ထာရမ္ဘကထာ)။ ရတနတ္တယပဏာမော ဟိ အတ္ထတော ပဏာမကိရိယာဘိနိပ္ဖာဒိကာ ကုသလစေတနာ၊ သာ စ ဝန္ဒနေယျဝန္ဒကာနံ ခေတ္တဇ္ဈာသယသမ္ပဒါဟိ ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယဘူတာ ယထာလဒ္ဓသမ္ပတ္တိနိမိတ္တကဿ ကမ္မဿ အနုဗလပ္ပဒါနဝသေန တန္နိဗ္ဗတ္တိတဝိပါကသန္တတိယာ အန္တရာယကရာနိ ဥပပီဠကဥပစ္ဆေဒကကမ္မာနိ ပဋိဗာဟိတွာ တန္နိဒါနာနံ ယထာဓိပ္ပေတသိဒ္ဓိဝိဗန္ဓကာနံ ရောဂါဒိအန္တရာယာနမပ္ပဝတ္တိံ သာဓေတိ။ တသ္မာ ပကရဏာရမ္ဘေ ရတနတ္တယပဏာမကရဏံ ယထာရဒ္ဓပကရဏဿ အနန္တရာယေန ပရိသမာပနတ္ထဉ္စေဝ သောတူနဉ္စ ဝန္ဒနာပုဗ္ဗင်္ဂမာယ ပဋိပတ္တိယာ အနန္တရာယေန ဥဂ္ဂဟဏဓာရဏာဒိသံသိဇ္ဈနတ္ထဉ္စ။ အဘိဓေယျကထနံ ပန ဝိဒိတာဘိဓေယျဿေဝ ဂန္ထဿ ဝိညူဟိ ဥဂ္ဂဟဏာဒိဝသေန ¶ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗဘာဝတော။ ကရဏပ္ပကာရပ္ပယောဇနသန္ဒဿနာနိ စ သောတုဇနသမုဿာဟဇနနတ္ထံ။ အဘိဓာနကထနံ ပန ဝေါဟာရသုခတ္ထန္တိ အယမေတ္ထ သမုဒါယတ္ထော။ အယံ ပန အဝယဝတ္ထော ¶ – သသဒ္ဓမ္မဂဏုတ္တမံ အတုလံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒိယ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟံ ဘာသိဿန္တိ သမ္ဗန္ဓော။

တတ္ထ သမ္မာ သာမဉ္စ သဗ္ဗဓမ္မေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါတိ သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဘဂဝါ။ သော ဟိ သင်္ခတာသင်္ခတဘေဒံ သကလမ္ပိ ဓမ္မဇာတံ ယာထာဝသရသလက္ခဏပဋိဝေဓဝသေန သမ္မာ သယံ ဝိစိတောပစိတပါရမိတာသမ္ဘူတေန သယမ္ဘူဉာဏေန သာမံ ဗုဇ္ဈိ အညာသိ။ ယထာဟ ‘‘သယံ အဘိညာယ ကမုဒ္ဒိသေယျ’’န္တိ (မဟာဝ။ ၁၁၊ မ။ နိ။ ၁။၂၈၅၊ ၂။၃၄၁၊ ဓ။ ပ။ ၃၅၃)၊ အထ ဝါ ဗုဓဓာတုဿ ဇာဂရဏဝိကသနတ္ထေသုပိ ပဝတ္တနတော သမ္မာ သာမဉ္စ ပဋိဗုဒ္ဓါ အနညပဋိဗောဓိတော ဟုတွာ သယမေဝ သဝါသနသမ္မောဟနိဒ္ဒါယ အစ္စန္တံ ဝိဂတော၊ ဒိနကရကိရဏသမာဂမေန ပရမရုစိရသိရိသောဘဂ္ဂပ္ပတ္တိယာ ဝိကသိတမိဝ ပဒုမံ အဂ္ဂမဂ္ဂဉာဏသမာဂမေန အပရိမိတဂုဏဂဏာလင်္ကတသဗ္ဗညုတညာဏပ္ပတ္တိယာ သမ္မာ သယမေဝ ဝိကသိတော ဝိကာသမနုပ္ပတ္တောတျတ္ထော။ ယထာဝုတ္တဝစနတ္ထယောဂေပိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသဒ္ဒဿ ဘဂဝတိ သမညာဝသေန ပဝတ္တတ္တာ ‘‘အတုလ’’န္တိ ဣမိနာ ဝိသေသေတိ။ တုလာယ သမ္မိတော တုလျော၊ သောယေဝ တုလော ယကာရလောပဝသေန။ အထ ဝါ သမ္မိတတ္ထေ အကာရပစ္စယဝသေန တုလာယ သမ္မိတော တုလော၊ န တုလော အတုလော၊ သီလာဒီဟိ ဂုဏေဟိ ကေနစိ အသဒိသော၊ နတ္ထိ ဧတဿ ဝါ တုလော သဒိသောတိ အတုလော သဒေဝကေ လောကေ အဂ္ဂပုဂ္ဂလဘာဝတော။ ယထာဟ ‘‘ယာဝတာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ အပဒါ ဝါ ဒွိပဒါ ဝါ စတုပ္ပဒါ ဝါ…ပေ… တထာဂတော တေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတီ’’တိအာဒိ (အ။ နိ။ ၄။၃၄၊ ၅။၃၂၊ ဣတိဝု။ ၉၀)။

ဧတ္တာဝတာ စ ဟေတုဖလသတ္တူပကာရသမ္ပဒါဝသေန တီဟာကာရေဟိ ဘဂဝတော ထောမနာ ကတာ ဟောတိ။ တတ္ထ ဟေတုသမ္ပဒါ နာမ မဟာကရုဏာသမာယောဂေါ ဗောဓိသမ္ဘာရသမ္ဘရဏဉ္စ ¶ ။ ဖလသမ္ပဒါ ပန ဉာဏပဟာနအာနုဘာဝရူပကာယသမ္ပဒါဝသေန စတုဗ္ဗိဓာ။ တတ္ထ သဗ္ဗညုတညာဏပဒဋ္ဌာနံ မဂ္ဂဉာဏံ၊ တမ္မူလကာနိ စ ဒသဗလာဒိဉာဏာနိ ဉာဏသမ္ပဒါ။ သဝါသနသကလသံကိလေသာနမစ္စန္တမနုပ္ပာဒဓမ္မတာပါဒနံ ပဟာနသမ္ပဒါ။ ယထိစ္ဆိတနိပ္ဖာဒနေ အာဓိပစ္စံ အာနုဘာဝသမ္ပဒါ။ သကလလောကနယနာဘိသေကဘူတာ ပန လက္ခဏာနုဗျဉ္ဇနပ္ပဋိမဏ္ဍိတာ အတ္တဘာဝသမ္ပတ္တိ ရူပကာယသမ္ပဒါ နာမ။ သတ္တူပကာရော ပန အာသယပယောဂဝသေန ဒုဝိဓော။ တတ္ထ ဒေဝဒတ္တာဒီသု ဝိရောဓိသတ္တေသုပိ ¶ နိစ္စံ ဟိတဇ္ဈာသယတာ၊ အပရိပါကဂတိန္ဒြိယာနံ ဣန္ဒြိယပရိပါကကာလာဂမနဉ္စ အာသယော နာမ။ တဒညသတ္တာနံ ပန လာဘသက္ကာရာဒိနိရပေက္ခစိတ္တဿ ယာနတ္တယမုခေန သဗ္ဗဒုက္ခနိယျာနိကဓမ္မဒေသနာ ပယောဂေါ နာမ။

တတ္ထ ပုရိမာ ဒွေ ဖလသမ္ပဒါ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တိ ဣမိနာ ဒဿိတာ၊ ဣတရာ ပန ဒွေ၊ တထာ သတ္တူပကာရသမ္ပဒါ စ ‘‘အတုလ’’န္တိ ဧတေန၊ တဒုပါယဘူတာ ပန ဟေတုသမ္ပဒါ ဒွီဟိပိ သာမတ္ထိယတော ဒဿိတာ တထာဝိဓဟေတုဗျတိရေကေန တဒုဘယသမ္ပတ္တီနမသမ္ဘဝတော၊ အဟေတုကတ္တေ စ သဗ္ဗတ္ထ တာသံ သမ္ဘဝပ္ပသင်္ဂတော။

တဒေဝံ တိဝိဓာဝတ္ထာသင်္ဂဟိတထောမနာပုဗ္ဗင်္ဂမံ ဗုဒ္ဓရတနံ ဝန္ဒိတွာ ဣဒါနိ သေသရတနာနမ္ပိ ပဏာမမာရဘန္တော အာဟ ‘‘သသဒ္ဓမ္မဂဏုတ္တမ’’န္တိ။ ဂုဏီဘူတာနမ္ပိ ဟိ ဓမ္မသံဃာနံ အဘိဝါဒေတဗ္ဗဘာဝေါ သဟယောဂေန ဝိညာယတိ ယထာ ‘‘သပုတ္တဒါရော အာဂတောတိ ပုတ္တဒါရဿာပိ အာဂမန’’န္တိ။

တတ္ထ အတ္တာနံ ဓာရေန္တေ စတူသု အပါယေသု၊ ဝဋ္ဋဒုက္ခေသု စ အပတမာနေ ကတွာ ဓာရေတီတိ ဓမ္မော၊ စတုမဂ္ဂဖလနိဗ္ဗာနဝသေန နဝဝိဓော၊ ပရိယတ္တိယာ သဟ ဒသဝိဓော ဝါ ဓမ္မော။ ဓာရဏဉ္စ ပနေတဿ အပါယာဒိနိဗ္ဗတ္တကကိလေသဝိဒ္ဓံသနံ၊ တံ အရိယမဂ္ဂဿ ကိလေသသမုစ္ဆေဒကဘာဝတော၊ နိဗ္ဗာနဿ စ ¶ အာရမ္မဏဘာဝေန တဿ တဒတ္ထသိဒ္ဓိဟေတုတာယ နိပ္ပရိယာယတော လဗ္ဘတိ၊ ဖလဿ ပန ကိလေသာနံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘနဝသေန မဂ္ဂါနုကူလပ္ပဝတ္တိတော၊ ပရိယတ္တိယာ စ တဒဓိဂမဟေတုတာယာတိ ဥဘိန္နမ္ပိ ပရိယာယတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သတံ သပ္ပုရိသာနံ အရိယပုဂ္ဂလာနံ၊ သန္တော ဝါ သံဝိဇ္ဇမာနော န တိတ္ထိယပရိကပ္ပိတော အတ္တာ ဝိယ ပရမတ္ထတော အဝိဇ္ဇမာနော သန္တော ဝါ ပသတ္ထော သွာက္ခာတတာဒိဂုဏယောဂတော န ဗာဟိရကဓမ္မော ဝိယ ဧကန္တနိန္ဒိတော ဓမ္မောတိ သဒ္ဓမ္မော၊ ဂဏော စ သော အဋ္ဌန္နံ အရိယပုဂ္ဂလာနံ သမူဟဘာဝတော ဥတ္တမော စ သုပ္ပဋိပန္နတာဒိဂုဏဝိသေသယောဂတော၊ ဂဏာနံ၊ ဂဏေသု ဝါ ဒေဝမနုဿာဒိ သမူဟေသု ဥတ္တမော ယထာဝုတ္တဂုဏဝသေနာတိ ဂဏုတ္တမော၊ သဟ သဒ္ဓမ္မေန၊ ဂဏုတ္တမေန စာတိ သသဒ္ဓမ္မဂဏုတ္တမော၊ တံ သသဒ္ဓမ္မဂဏုတ္တမံ။

အဘိဝါဒိယာတိ ဝိသေသတော ဝန္ဒိတွာ၊ ဘယလာဘကုလာစာရာဒိဝိရဟေန သက္ကစ္စံ အာဒရေန ကာယဝစီမနောဒွါရေဟိ ဝန္ဒိတွာတျတ္ထော။ ဘာသိဿန္တိ ကထေဿာမိ။ နိဗ္ဗတ္တိတပရမတ္ထဘာဝေန အဘိ ဝိသိဋ္ဌာ ¶ ဓမ္မာ ဧတ္ထာတိအာဒိနာ အဘိဓမ္မော၊ ဓမ္မသင်္ဂဏီအာဒိသတ္တပကရဏံ အဘိဓမ္မပိဋကံ၊ တတ္ထ ဝုတ္တာ အတ္ထာ အဘိဓမ္မတ္ထာ၊ တေ သင်္ဂယှန္တိ ဧတ္ထ၊ ဧတေနာတိ ဝါ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟံ။

၂။ ဧဝံ တာဝ ယထာဓိပ္ပေတပ္ပယောဇနနိမိတ္တံ ရတနတ္တယပဏာမာဒိကံ ဝိဓာယ ဣဒါနိ ယေသံ အဘိဓမ္မတ္ထာနံ သင်္ဂဟဏဝသေန ဣဒံ ပကရဏံ ပဋ္ဌပီယတိ၊ တေ တာဝ သင်္ခေပတော ဥဒ္ဒိသန္တော အာဟ ‘‘တတ္ထ ဝုတ္တာ’’တျာဒိ။ တတ္ထ တသ္မိံ အဘိဓမ္မေ သဗ္ဗထာ ကုသလာဒိဝသေန၊ ခန္ဓာဒိဝသေန စ ဝုတ္တာ အဘိဓမ္မတ္ထာ ပရမတ္ထတော သမ္မုတိံ ဌပေတွာ နိဗ္ဗတ္တိတပရမတ္ထဝသေန စိတ္တံ ဝိညာဏက္ခန္ဓော၊ စေတသိကံ ဝေဒနာဒိက္ခန္ဓတ္တယံ၊ ရူပံ ¶ ဘူတုပါဒါယဘေဒဘိန္နော ရူပက္ခန္ဓော၊ နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂဖလာနမာရမ္မဏဘူတော အသင်္ခတဓမ္မောတိ ဧဝံ စတုဓာ စတူဟာကာရေဟိ ဌိတာတိ ယောဇနာ။ တတ္ထ ပရမော ဥတ္တမော အဝိပရီတော အတ္ထော၊ ပရမဿ ဝါ ဥတ္တမဿ ဉာဏဿ အတ္ထော ဂေါစရောတိ ပရမတ္ထော။

စိန္တေတီတိ စိတ္တံ၊ အာရမ္မဏံ ဝိဇာနာတီတိ အတ္ထော။ ယထာဟ ‘‘ဝိသယဝိဇာနနလက္ခဏံ စိတ္တ’’န္တိ (ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁ ဓမ္မုဒေသဝါရဖဿပဉ္စမကရာသိဝဏ္ဏနာ)။ သတိပိ ဟိ နိဿယသမနန္တရာဒိပစ္စယေန ဝိနာ အာရမ္မဏေန စိတ္တမုပ္ပဇ္ဇတီတိ တဿ တံလက္ခဏတာ ဝုတ္တာ၊ ဧတေန နိရာရမ္မဏဝါဒိမတံ ပဋိက္ခိတ္တံ ဟောတိ။ စိန္တေန္တိ ဝါ ဧတေန ကရဏဘူတေန သမ္ပယုတ္တဓမ္မာတိ စိတ္တံ။ အထ ဝါ စိန္တနမတ္တံ စိတ္တံ။ ယထာပစ္စယံ ဟိ ပဝတ္တိမတ္တမေဝ ယဒိဒံ သဘာဝဓမ္မော နာမ။ ဧဝဉ္စ ကတွာ သဗ္ဗေသမ္ပိ ပရမတ္ထဓမ္မာနံ ဘာဝသာဓနမေဝ နိပ္ပရိယာယတော လဗ္ဘတိ၊ ကတ္တုကရဏဝသေန ပန နိဗ္ဗစနံ ပရိယာယကထာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သကသကကိစ္စေသု ဟိ ဓမ္မာနံ အတ္တပ္ပဓာနတာသမာရောပနေန ကတ္တုဘာဝေါ စ၊ တဒနုကူလဘာဝေန သဟဇာတဓမ္မသမူဟေ ကတ္တုဘာဝသမာရောပနေန ပဋိပါဒေတဗ္ဗဓမ္မဿ ကရဏတ္တဉ္စ ပရိယာယတောဝ လဗ္ဘတိ၊ တထာနိဒဿနံ ပန ဓမ္မသဘာဝဝိနိမုတ္တဿ ကတ္တာဒိနော အဘာဝပရိဒီပနတ္ထန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဝိစိတ္တကရဏာဒိတောပိ စိတ္တသဒ္ဒတ္ထံ ပပဉ္စေန္တိ။ အယံ ပနေတ္ထ သင်္ဂဟော –

‘‘ဝိစိတ္တကရဏာ စိတ္တံ၊ အတ္တနော စိတ္တတာယ ဝါ၊

စိတံ ကမ္မကိလေသေဟိ၊ စိတံ တာယတိ ဝါ တထာ၊

စိနောတိ အတ္တသန္တာနံ၊ ဝိစိတ္တာရမ္မဏန္တိ စာ’’တိ။

စေတသိ ¶ ဘဝံ တဒါယတ္တဝုတ္တိတာယာတိ စေတသိကံ။ န ဟိ တံ စိတ္တေန ဝိနာ အာရမ္မဏဂ္ဂဟဏသမတ္ထံ အသတိ စိတ္တေ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ အနုပ္ပဇ္ဇနတော၊ စိတ္တံ ပန ကေနစိ စေတသိကေန ဝိနာပိ ¶ အာရမ္မဏေ ပဝတ္တတီတိ တံ စေတသိကမေဝ စိတ္တာယတ္တဝုတ္တိကံ နာမ။ တေနာဟ ဘဂဝါ ‘‘မနောပုဗ္ဗင်္ဂမာ ဓမ္မာ’’တိ (ဓ။ ပ။ ၁-၂)၊ ဧတေန သုခါဒီနံ အစေတနတ္တနိစ္စတ္တာဒယော ဝိပ္ပဋိပတ္တိယောပိ ပဋိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ စေတသိ နိယုတ္တံ ဝါ စေတသိကံ။

ရုပ္ပတီတိ ရူပံ၊ သီတုဏှာဒိဝိရောဓိပစ္စယေဟိ ဝိကာရမာပဇ္ဇတိ၊ အာပါဒီယတီတိ ဝါ အတ္ထော။ တေနာဟ ဘဂဝါ ‘‘သီတေနပိ ရုပ္ပတိ၊ ဥဏှေနပိ ရုပ္ပတီ’’တျာဒိ (သံ။ နိ။ ၃။၇၉)၊ ရုပ္ပနဉ္စေတ္ထ သီတာဒိဝိရောဓိပစ္စယသမဝါယေ ဝိသဒိသုပ္ပတ္တိယေဝ။ ယဒိ ဧဝံ အရူပဓမ္မာနမ္ပိ ရူပဝေါဟာရော အာပဇ္ဇတီတိ? နာပဇ္ဇတိ သီတာဒိဂ္ဂဟဏသာမတ္ထိယတော ဝိဘူတတရဿေဝ ရုပ္ပနဿာဓိပ္ပေတတ္တာ။ ဣတရထာ ဟိ ‘‘ရုပ္ပတီ’’တိ အဝိသေသဝစနေနေဝ ပရိယတ္တန္တိ ကိံ သီတာဒိဂ္ဂဟဏေန၊ တံ ပန သီတာဒိနာ ဖုဋ္ဌဿ ရုပ္ပနံ ဝိဘူတတရံ၊ တသ္မာ တဒေဝေတ္ထာဓိပ္ပေတန္တိ ဉာပနတ္ထံ သီတာဒိဂ္ဂဟဏံ ကတံ။ ယဒိ ဧဝံ ကထံ ဗြဟ္မလောကေ ရူပဝေါဟာရော၊ န ဟိ တတ္ထ ဥပဃာတကာ သီတာဒယော အတ္ထီတိ? ကိဉ္စာပိ ဥပဃာတကာ နတ္ထိ၊ အနုဂ္ဂါဟကာ ပန အတ္ထိ၊ တသ္မာ တံဝသေနေတ္ထ ရုပ္ပနံ သမ္ဘဝတီတိ၊ အထ ဝါ တံသဘာဝါနတိဝတ္တနတော တတ္ထ ရူပဝေါဟာရောတိ အလမတိပ္ပပဉ္စေန။

ဘဝါဘဝံ ဝိနနတော သံသိဗ္ဗနတော ဝါနသင်္ခါတာယ တဏှာယ နိက္ခန္တံ၊ နိဗ္ဗာတိ ဝါ ဧတေန ရာဂဂ္ဂိအာဒိကောတိ နိဗ္ဗာနံ။