📜

၄။ ပုဂ္ဂလပညတ္တိမာတိကာ

ဧကကမာတိကတ္ထဝဏ္ဏနာ

ဣဒါနိ ပုဂ္ဂလပညတ္တိမာတိကာသံဝဏ္ဏနာနယော ဟောတိ။ တတ္ထ အနုတ္တာနတ္ထတော တာဝ ဆ ပညတ္တိယောတိ ဧတ္ထ ‘‘အာစိက္ခတိ ဒေသေတိ ပညပေတိ ပဋ္ဌပေတီ’’တိ (သံ။ နိ။ ၂။၂၀) အာဂတဋ္ဌာနေ သန္ဒဿနာ ပကာသနာ ပညတ္တိ နာမ။ ‘‘သုပညတ္တံ မဉ္စပီဌ’’န္တိ (ပါရာ။ ၂၆၉) အာဂတဋ္ဌာနေ ဌပနာ နိက္ခိပနာ ပညတ္တိ နာမ၊ ဣဓ ဥဘယမ္ပိ ဝဋ္ဋတိ။ ဆ ပညတ္တိယောတိ ဟိ ဆ ပညာပနာ ဆ သန္ဒဿနာ ပကာသနာတိပိ၊ ဆ ဌပနာ နိက္ခိပနာတိပိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ နာမပညတ္တိယေဝ ဟိ တေ တေ ဝိဇ္ဇမာနာဝိဇ္ဇမာနေ ဓမ္မေ သန္ဒဿေတီတိပိ။ တေန တေန ကောဋ္ဌာသေန ဌပေတီတိပိ။ ခန္ဓပညတ္တီတိအာဒိ ပန သင်္ခေပတော တာသံ ပညတ္တီနံ သရူပဒဿနံ။ တတ္ထ ခန္ဓာနံ ‘‘ခန္ဓာ’’တိ ပညာပနာ သန္ဒဿနာ ပကာသနာ စ ဌပနာ နိက္ခိပနာ စ ခန္ဓပညတ္တိ နာမ…ပေ… ပုဂ္ဂလာနံ ‘‘ပုဂ္ဂလာ’’တိ ပညာပနာ သန္ဒဿနာ ပကာသနာ စ ဌပနာ နိက္ခိပနာ စ ပုဂ္ဂလပညတ္တိ နာမ။ ဣမာ ဧဝ ဆ ပညတ္တိယော ဝိဇ္ဇန္တိ။ အညာသမ္ပိ သမ္မုတိပရမတ္ထကထာနံ ပညတ္တီနံ အနန္တတ္တာ၊ ဥပလက္ခဏဝသေန ပန ပဓာနဘာဝတော စ ဧတာဝ ဝုတ္တာ။ ပါဠိမုတ္တကနယေန ပန သဗ္ဗသင်္ဂါဟိကာ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိအာဒယော ဆ နာမပညတ္တိယော အဋ္ဌကထာသု (ပု။ ပ။ အဋ္ဌ။ မာတိကာဝဏ္ဏနာ ၁) အာဂတာ၊ တာ စ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တာတိ ဣဓ န ဝုတ္တာ။ တာသု ဣဓ ပုဂ္ဂလပညတ္တိပဒေန အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ၊ သေသေဟိ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိ စာတိ ဒွေ ဧဝ လဗ္ဘန္တိ။

အဋ္ဌကထာမုတ္တကေန ပန အာစရိယနယေန အပရာပိ ဆ ပညတ္တိယော – ဥပါဒါပညတ္တိ ဥပနိဓာပညတ္တိ သမောဓာနပညတ္တိ ဥပနိက္ခိတ္တပညတ္တိ တဇ္ဇာပညတ္တိ သန္တတိပညတ္တီတိ၊ ယာ ‘‘အတ္ထပညတ္တီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ တတ္ထ ယာ ခန္ဓပဉ္စကံ ဥပါဒါယ နိဿာယ သမ္မတာ သတ္တာဒိကာ၊ အင်္ဂါနိ ဥပါဒါယ ရထာဒိကာ၊ စန္ဒာဒိပရိဝတ္တာဒယော ဥပါဒါယ ကာလဒိသာဒိကာ၊ တံတံဘူတနိမိတ္တံ၊ ဘာဝနာဝိသေသဉ္စ ဥပါဒါယ ကသိဏာဒိဥဂ္ဂဟပဋိဘာဂနိမိတ္တာဒိကာတိ အယံ ဧဝရူပါ သဘာဝဓမ္မေဟိ ဧကတ္တေန ဝါ သစ္ဆိကဋ္ဌပရမတ္ထေန အနုပလဗ္ဘသဘာဝါ ဥပါဒါပညတ္တိ နာမ။ ပညာပေတဗ္ဗဋ္ဌေန စေသာ ပညတ္တိ ဝုတ္တာ၊ န ပန ပညာပနဋ္ဌေန။ ယာ တဿ တဿတ္ထဿ ပညာပနာ၊ သာ အဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိယေဝ။

ယာ ပန အညံ ပဌမာဒိံ ဥပနိဓာယ အပေက္ခိတွာ ဒုတိယံ ရဿံ ဒီဃံ ဒူရံ သန္တိကန္တိအာဒိကာ တဒညာပေက္ခူပနိဓာ၊ ဆတ္တပါဏီတိအာဒိကာ ဟတ္ထဂတူပနိဓာ၊ ကုဏ္ဍလီတိအာဒိကာ သမ္ပယုတ္တူပနိဓာ၊ ဓညသကဋန္တိ အာဒိကာ သမာရောပိတူပနိဓာ၊ ဣန္ဒသာလဂုဟာတိအာဒိကာ အဝိဒူရဂတူပနိဓာ၊ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏောတိအာဒိကာ ပဋိဘာဂူပနိဓာ၊ ဗြာဟ္မဏဂါမောတိအာဒိကာ တဗ္ဗဟုလူပနိဓာ၊ မဏိကဋကန္တိအာဒိကာ တဗ္ဗိသိဋ္ဌူပနိဓာတိ ဧဝမာဒိ အနေကပ္ပကာရာ ပညာပနာ၊ အယံ ဥပနိဓာပညတ္တိ နာမ။

ဓညရာသီတိအာဒိကာ ပန သမောဓာနပညတ္တိ နာမ။ ပုရိမဿ ပုရိမဿ ဥပနိက္ခိပိတွာ ဒွေ တီဏီတိအာဒိကာ ဥပနိက္ခိတ္တပညတ္တိ နာမ။ တံတံသဘာဝနိဿိတာ ပထဝီအာဒိကာ တဇ္ဇာပညတ္တိ နာမ။ အာသီတိကောတိအာဒိကာ ပန သန္တတိပညတ္တိ နာမ။

အဋ္ဌကထာမုတ္တကေနေဝ အာစရိယနယေန အပရာပိ ဓမ္မကထိကာဒိကာ ကိစ္စပညတ္တိ၊ ကိသထူလာဒိကာ သဏ္ဌာနပညတ္တိ၊ ဣတ္ထိပုရိသာဒိကာ လိင်္ဂပညတ္တိ၊ ကာမာဝစရာဒိကာ၊ ကောသလကာဒိကာ စ ဘူမိပညတ္တိ၊ တိဿော နာဂေါတိအာဒိကာ ပစ္စတ္တပညတ္တိ၊ နိရောဓာဒိကာ အသင်္ခတပညတ္တိ စာတိ ဆ ပညတ္တိယော။

ဧတာသု ပန ဒွါဒသသု တဇ္ဇာပညတ္တိ၊ ဧကစ္စာ ဘူမိပညတ္တိ၊ အသင်္ခတပညတ္တိ စ ဝိဇ္ဇမာနပညတ္တိသင်္ခါတာ နာမပညတ္တိ၊ တဒညာ ပရမတ္ထာဝသေသာ၊ ပန အတ္ထပညတ္တီတိ ဒီပိတာ အဝိဇ္ဇမာနာဒိပညတ္တိယော စာတိ။ အယံ တာဝေတ္ထ အနုတ္တာနတ္ထတော သံဝဏ္ဏနာ။

အတ္ထနိစ္ဆယော ပနေတ္ထာပိ ပါဠိနယေနေဝ သဒ္ဓိံ ဟောတိ၊ န ဝိနာ ပါဠိံ တဿ ဝတ္တုမသက္ကုဏေယျတ္တာ ။ ပါဠိယဉ္စ ယသ္မာ အာဒိတော ပဉ္စ ပညတ္တိယော၊ တဒတ္ထဘူတာ ခန္ဓာဒယော စ ဟေဋ္ဌာ ဝိဘင်္ဂပ္ပကရဏေ နိပ္ပဒေသတော ကထိတာတိ တာ ဣဓ ‘‘ကိတ္တာဝတာ ခန္ဓာနံ ခန္ဓပညတ္တိ၊ ယာဝတာ ပဉ္စက္ခန္ဓာ ရူပက္ခန္ဓော’’တိအာဒိနာ သင်္ခေပေနေဝ နိဒ္ဒိဋ္ဌာ၊ တာ စေတ္ထာပိ ဝုတ္တတ္ထာ။ ပုဂ္ဂလပညတ္တိ ပန ဟေဋ္ဌာ န ဝုတ္တာတိ ‘‘ကိတ္တာဝတာ ပုဂ္ဂလာနံ ပုဂ္ဂလပညတ္တိ? သမယဝိမုတ္တော၊ အသမယဝိမုတ္တော’’တိအာဒိနာ ဧကကာဒိဘေဒေန ယာဝ ဒသကာ ဒသဓာ မာတိကံ ဌပေတွာ ဝိတ္ထာရေနေဝ ဝိဘတ္တာ၊ သာ စ ဉာတဗ္ဗပဘေဒတော အဝုစ္စမာနာ ဒုဗ္ဗိညေယျာ၊ တသ္မာ ပုဂ္ဂလပညတ္တိယာ ဧဝ စေတ္ထ ပါဠိနယာနုသာရေန သင်္ခေပတော အတ္ထနိစ္ဆယော ဟောတိ၊ သော စေတ္ထ မာတိကာယံ ဝုတ္တေ သဗ္ဗပုဂ္ဂလေ အနုဒ္ဓရိတွာ ဉာတဗ္ဗာနံ ဒုဗ္ဗိညေယျာနံ ပုဂ္ဂလာနံ ဧကကာဒိဘေဒတောဝ မာတိကံ ဥဒ္ဓရိတွာ ဝိဘဇနဝသေန သင်္ခေပတောဝ ဟောတိ။ ကထံ? ‘‘သမယဝိမုတ္တော အသမယဝိမုတ္တော၊ ကုပ္ပဓမ္မော အကုပ္ပဓမ္မော၊ စေတနာဘဗ္ဗော အနုရက္ခဏာဘဗ္ဗော၊ ဘယူပရတော အဘယူပရတော၊ ဘဗ္ဗာဂမနော အဘဗ္ဗာဂမနော၊ နိယတော အနိယတော၊ ပဋိပန္နကော ဖလေ ဌိတော၊ သမသီသီ ဌိတကပ္ပီ၊ သောတာပန္နော သတ္တက္ခတ္တုပရမော ကောလံကောလော ဧကဗီဇီ၊ သကဒါဂါမီ၊ အနာဂါမီ အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယီ ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီ အသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ သသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ ဥဒ္ဓံသောတော အကနိဋ္ဌဂါမီ၊ အရဟာ’’တိ ဧကကမာတိကာ။

တတ္ထ ယော အပ္ပနံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ ယုတ္တပတ္တကာလေ ရူပါရူပသမာပတ္တိသင်္ခါတေဟိ အဋ္ဌဟိ ဝိမောက္ခေဟိ ပစ္စနီကဓမ္မတော ဝိမုစ္စိတွာ တီသု မဂ္ဂေသု ယေန ကေနစိ ယထာသကံ အာသဝေ ခေပေတွာ ဝုဋ္ဌိတော၊ အယံ သမယဝိမုတ္တော နာမ။ ‘‘ဧကစ္စေ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ’’တိအာဒိဝစနတော (ပု။ ပ။ ၁) ဟိ အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘီ ပုထုဇ္ဇနော ဝါ ခီဏာသဝေါ ဝါ ဣဓ န ဂဟိတော၊ သမာပတ္တိလာဘိနော ပန ဖလဋ္ဌသေခါဝ ဂဟိတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သုက္ခဝိပဿကခီဏာသဝေါ၊ သဗ္ဗေပိ စ အရိယာ မဂ္ဂဝိမောက္ခံ သန္ဓာယ အသမယဝိမုတ္တာ နာမ။ ဗာဟိရာနဉှိ အဋ္ဌန္နံ သမာပတ္တီနံ သမာပဇ္ဇန္တဿ ပဝိဝေကဋ္ဌာနလာဘာဒိသမယောပိ အတ္ထိ၊ ဝတ္တကရဏကာလာဒိအသမယောပိ အတ္ထိ။ မဂ္ဂဝိမောက္ခေန ဝိမုစ္စနဿ ပန တာဒိသော သမယော ဝါ အသမယော ဝါ နတ္ထိ၊ ယဿ သဒ္ဓါ ဗလဝတီ၊ ဝိပဿနာ စ အာရဒ္ဓါ၊ တဿ ဂစ္ဆန္တဿ ဝါ ဘုဉ္ဇန္တဿ ဝါ မဂ္ဂဖလပဋိဝေဓော နာမ န ဟောတီတိ နတ္ထိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗေ အရိယာ အရိယဝိမောက္ခေ အသမယဝိမုတ္တာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပုရိမပဒေပိ လောကိယသမာပတ္တိညေဝ သန္ဓာယ သေခါ သမယဝိမုတ္တာ နာမ ဇာတာ။

အဝသိဘာဝါ အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘီ ပန ပုထုဇ္ဇနော၊ သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော ဒွေ သေခါ အဋ္ဌသမာပတ္တိံ သန္ဓာယ ကုပ္ပဓမ္မော နာမ။ ပရိဟာနဓမ္မောတိပိ ဒုဝိဓာ ဧဝ။ အနာဂါမိအာဒယော သုပ္ပဟီနသမာဓိပါရိပန္ထိကတ္တာ ဝသိဘာဝါ သမာပတ္တိလာဘီ ပုထုဇ္ဇနော၊ အရိယာ စ လောကုတ္တရဓမ္မေပိ သန္ဓာယ အကုပ္ပဓမ္မော နာမ။ အပရိဟာနဓမ္မောတိ တေ ဧဝ။ စေတနာဘဗ္ဗောတိ စေတနာသင်္ခါတေန ဈာနသမာပတ္တိဝဠဉ္ဇနေန အပရိဟာနိံ အာပဇ္ဇိတုံ ဘဗ္ဗော။ ယော ဟိ ရူပါရူပဇ္ဈာနေသု အာစိဏ္ဏဝသိတာယ စေတနာသင်္ခါတာယ ဈာနသမာပတ္တိယာ နိရန္တရံ ဝဠဉ္ဇမာနော တေဟိ န ပရိဟာယတိ၊ အဝဠဉ္ဇမာနော စ ပရိဟာယတိ၊ အယံ ဝဠဉ္ဇမာနော စေတနာဘဗ္ဗော နာမ။ အနုရက္ခဏာဘဗ္ဗောတိ ဈာနဿ ဥပကာရာနုပကာရဓမ္မေ ဇာနိတွာ အနုရက္ခဏာယ အဝဠဉ္ဇမာနောပိ အပရိဟာနိံ အာပဇ္ဇိတုံ ဘဗ္ဗော၊ ဧသော စ ပုရိမတော ဗလဝတရော၊ အာစိဏ္ဏဝသိနော ပညာသမ္ပဒါယ ဥပကာရာနုပကာရဓမ္မေ ဇာနိတွာ တဒနုရူပံ ပဋိပဇ္ဇနတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဘယူပရတောတိ ဘယေန ပါပတော ဥပရတော ဝိရတော သေခေါ၊ ကလျာဏပုထုဇ္ဇနော စ။ တေသု ပစ္ဆိမော ဒုဂ္ဂတိဝဋ္ဋကိလေသဥပဝါဒသင်္ခါတေဟိ စတူဟိ ဘယေဟိ ပါပတော ဩရမတိ၊ သေခေါ ဒုဂ္ဂတိဝဇ္ဇေဟိ၊ အပါယေဟိ မုတ္တတ္တာ။ ခီဏာသဝေါ ပန အဘယူပရတော နာမ သမုစ္ဆိန္နဘယတ္တာ၊ ဥပဝါဒတော ပန ဩရမိတဗ္ဗော။

အဘဗ္ဗာဂမနောတိ သမ္မတ္တနိယာမာဂမနဿ အဘဗ္ဗော၊ ယေ အာနန္တရိယသင်္ခါတေန ကမ္မာဝရဏေန၊ နိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိသင်္ခါတေန ကိလေသာဝရဏေန၊ အဟေတုကဒုဟေတုကပဋိသန္ဓိသင်္ခါတေန ဝိပါကာဝရဏေန စ သမန္နာဂတာ၊ ဗုဒ္ဓါဒီသု စ သဒ္ဓါရဟိတာ၊ မဂ္ဂဘာဝနာယ စ ဥတ္တရကုရုကာဒယော ဝိယ အစ္ဆန္ဒိကာ၊ ပုဗ္ဗူပနိဿယရဟိတာ စ၊ သဗ္ဗေတေ အဘဗ္ဗာဂမနာ နာမ။ ဝိပရီတာ ဘဗ္ဗာဂမနာ နာမ။ ပဉ္စာနန္တရိယနိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ နိရယဂမနေ၊ အဋ္ဌ အရိယပုဂ္ဂလာ အနုပါဒါပရိနိဗ္ဗာနာဒီသု နိယတာ နာမ။ အဝသေသပုဂ္ဂလာ အနိဗဒ္ဓဂတိကတာယ အနိယတာ နာမ၊ ဥတ္တရကုရုကာ ပန သုဂတိနိယတာပိ မိစ္ဆတ္တသမ္မတ္တနိယာမဿေဝ ဣဓာဓိပ္ပေတတ္တာ ‘‘နိယတာ’’တိ န ဝုတ္တာ။ မဂ္ဂသမင်္ဂီ ပုဂ္ဂလော မဂ္ဂက္ခဏေ ဖလတ္ထာယ ပဋိပန္နကော နာမ၊ ဖလသမင်္ဂီ ဖလာနုပ္ပတ္တိယမ္ပိ ဖလေ ဌိတော နာမ။

ယဿ ပန အပုဗ္ဗာစရိမံ အာသဝပရိယာဒါနဉ္စ ဟောတိ ဇီဝိတပရိယာဒါနဉ္စ၊ အယံ သမသီသီ နာမ။ သော စ တိဝိဓော ဟောတိ ဣရိယာပထသမသီသီ ရောဂသမသီသီ ဇီဝိတသမသီသီတိ။ တတ္ထ ယော စတူသု ဣရိယာပထေသု ဧကသ္မိံ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ အရဟတ္တံ ပတွာ တသ္မိညေဝ ဣရိယာပထေ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ ဣရိယာပထသမသီသီ နာမ။ ယော ပန ဧကံ ရောဂံ ပတွာ အန္တောရောဂေ ဧဝ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ အရဟတ္တံ ပတွာ တေနေဝ ရောဂေန ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ ရောဂသမသီသီ နာမ။ ယဿ ပန ကိလေသသီသသင်္ခါတာ အဝိဇ္ဇာ၊ အရဟတ္တမဂ္ဂေန ပဝတ္တသီသသင်္ခါတံ ဇီဝိတိန္ဒြိယဉ္စ စုတိစိတ္တေန သမံ ပရိယာဒါနံ ဂစ္ဆတိ၊ အယံ ဇီဝိတသမသီသီ နာမ။ ကထမိဒံ သမံ ဟောတီတိ? ဝါရသမတာယ။ ယသ္မိံ ဟိ ဝါရေ မဂ္ဂေန ကိလေသေ ခေပိတေ ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏာနိ ပဝတ္တန္တိ၊ တဿာနန္တရမေဝ ပရိနိဗ္ဗာယတော ဣမာယ ဝါရသမတာယ ဣဒံ ဥဘယသီသပရိယာဒါနမ္ပိ သမံ ဟောတိ နာမ၊ အယမေဝ ဇီဝိတသမသီသီ ဣဓာဓိပ္ပေတော။

ဌိတကပ္ပီတိ ဌိတော ကပ္ပော ဌိတကပ္ပော၊ သွာဿ အတ္ထီတိ ဌိတကပ္ပီ၊ ကပ္ပမှိ ဝိနဿမာနမှိ ကပ္ပံ ဌပေတုံ သမတ္ထောတိ အတ္ထော။

သစေ ဟိ ယေသံ မဂ္ဂသမင်္ဂိက္ခဏေ ကပ္ပဝိနာသော ဘဝေယျ၊ နေဝ တာဝ ကပ္ပော ဝိနဿေယျ၊ ယာဝါယံ ယထာသကံ ဖလံ န သစ္ဆိကရောတီတိ တေ ဝိနဿမာနမ္ပိ ကပ္ပံ ဌပေန္တီတိ ဌိတကပ္ပိနော နာမ ဇာတာတိ။ ကိဉ္စာပိ ကပ္ပဝိနာသနကာလေ သာသနံ နတ္ထိ၊ ဂတကောဋိကေ ဟိ ကာလေ ကပ္ပဝိနာသော ဟောတိ၊ ဧဝံ သန္တေပိ မဂ္ဂါနန္တရဖလဿ အနန္တရာယံ ဒီပေတုံ ဣဒံ အဘူတမ္ပိ ကာရဏံ အာဟဋံ။

သောတာပန္နောတိ နိဗ္ဗာနသမုဒ္ဒနိန္နတာယ သောတသင်္ခါတဿ မဂ္ဂဿ ပဌမသမင်္ဂီ ဝုစ္စတိ၊ ဣဓ ပန ဖလဋ္ဌော အဓိပ္ပေတော။ တဿေဝ စ ပဘေဒဒဿနတ္ထံ ‘‘သတ္တက္ခတ္တုပရမော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သတ္တဝါရာ ပရမာ အဿ ဘဝူပပတ္တီတိ သတ္တက္ခတ္တုပရမော၊ တတော ပရံ အဋ္ဌမံ ဘဝံ နာဒိယတီတိ အတ္ထော။ သောတာပန္နော ဟိ ယော သတ္တက္ခတ္တုံ ဒေဝေသု၊ မနုဿေသု စ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ သတ္တမေ ဘဝေ ဒုက္ခဿန္တံ ကရောတိ၊ အယံ သတ္တက္ခတ္တုပရမော နာမ။ ကုလတော ကုလံ ဘဝတော ဘဝံ ဂစ္ဆတီတိ ကောလံကောလော။ သော ဟိ ဒေဝမနုဿဝသေန ဒွေ ဂတိယော ဘဝေ သံသရိတွာ ဒုက္ခဿန္တံ ကရောတိ၊ အယံ ကောလံကောလော နာမ။ ကမ္မပဋိသန္ဓိယာ ဧကံ ကမ္မံ ကိလေသဗီဇံ အဿာတိ ဧကဗီဇီ။ သော ဟိ ဧကသ္မိညေဝ ဘဝေ ခီဏာသဝေါ ဟောတိ။ ကိံ ပနဿ ဘေဒဿ နိယာမကန္တိ? ဝိပဿနာဘိညာဘေဒါ။ သောတာပန္နေသု ဟိ ယော ဝိပဿနာယ ပမတ္တော၊ သော သတ္တက္ခတ္တုပရမော ဟောတိ။ ယော ကိဉ္စိ အပ္ပမတ္တော၊ သော ကောလံကောလော။ ယော ပန ဝိပဿနာယ အတိဝိယ အပ္ပမတ္တော၊ သော ဧကဗီဇီ ဟောတိ။ ယေ ပန အဘိဝိယ ပမတ္တာ ဝဋ္ဋဇ္ဈာသယာ အနာထပိဏ္ဍိကဝိသာခါသက္ကာဒယော၊ တေ ပုနပ္ပုနံ ဝဋ္ဋသ္မိံယေဝ ဝိစရန္တာ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဆ ဒေဝလောကေ ဩသာပေတွာ ဗြဟ္မလောကေသုပိ ယထာက္ကမံ နိဗ္ဗတ္တိတွာ အကနိဋ္ဌေ ဌတွာ ပရိနိဗ္ဗန္တိ၊ န တေ ဣဓ ဂဟိတာ။ တေ ဟိ မနုဿဂတိံ ပုနပ္ပုနံ အာဒိယန္တိ။ ယေ ပန မနုဿဂတိယမ္ပိ ဘဝံ အာဒိယန္တိ၊ တေသံ ဝသေန သတ္တက္ခတ္တုပရမော ကောလံကောလော မာနုသိကဘဝနိဗ္ဗတ္တကော ဧဝ ဧကဗီဇီ ဂဟိတော။ တေ ပန သဒ္ဓါဓုရေန အာဂတာ တယော၊ ပညာဓုရေန အာဂတာ တယောတိ သောတာပန္နော ဆဗ္ဗိဓော ဟောတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ပဋိသန္ဓိဝသေန ပန သကိံ ဣမံ မနုဿဂတိံ အာဂစ္ဆတီတိ သကဒါဂါမီ၊ ဒုတိယမဂ္ဂဖလသမင်္ဂီ။ ဣမိနာ ပဉ္စသု သကဒါဂါမီသု စတ္တာရော ဝဇ္ဇေတွာ ဧကောဝ ဂဟိတော။ ဧကစ္စော ဟိ သကဒါဂါမိဖလေ ဌတွာ ပုန ဒုတိယဘဝေ ဣဓေဝ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ ဧကစ္စော ဣဓ ပတွာ ဒေဝလောကေ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ ဧကစ္စော ဒေဝလောကေ ပတွာ ဒုတိယဘဝေ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ ဧကစ္စော ဒေဝလောကေ ပတွာ ဣဓူပပဇ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ ဣမေ စတ္တာရောပိ ဣဓ န ဂဟိတာ။ ယော ပန ဣဓ ပတွာ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ ပုန ဣဓူပပဇ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယမေကောဝ ဣဓ ဂဟိတော။ ဣမဿ စ ဒွေ ပဋိသန္ဓိယော၊ ဧကဗီဇိဿ ပန ဧကာဝါတိ ဣဒံ တေသံ နာနာကရဏန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ပဋိသန္ဓိဝသေန ကာမဘဝံ နာဂစ္ဆတီတိ အနာဂါမီ၊ တတိယမဂ္ဂဖလသမင်္ဂီ။ တဿေဝ ပန ပဘေဒဒဿနတ္ထံ ‘‘အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယီတိ အာယုဝေမဇ္ဈဿ အန္တရာ ဧဝ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနေန ပရိနိဗ္ဗာယနသီလော ဧကော အနာဂါမီ။ သော စ ဥပ္ပန္နသမနန္တရံ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ အာယုဝေမဇ္ဈံ အပ္ပတွာ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ အာယုဝေမဇ္ဈံ ပတွာ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ တိဝိဓော ဟောတိ။ ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီတိ အာယုဝေမဇ္ဈံ ဥပဟစ္စ အတိက္ကမိတွာ၊ မရဏသမယံ ဝါ ဥပဟစ္စ ဥပဂန္တွာ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ အာယုဝေမဇ္ဈံ အတိက္ကမိတွာ ယာဝ မရဏသမယာ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ အတ္ထော။ အသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီတိ အသင်္ခါရေန အပ္ပဒုက္ခေန အဓိမတ္တပ္ပယောဂံ အကတွာ ပရိနိဗ္ဗာယနသီလော။ သသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီတိ သသင်္ခါရေန ဒုက္ခေန ကသိရေန အဓိမတ္တပ္ပယောဂေန ပရိနိဗ္ဗာယနသီလော။ ဥဒ္ဓံသောတောတိ ဥဒ္ဓံဝါဟိဘာဝေန ဥဒ္ဓမဿ တဏှာသောတံ ဝဋ္ဋသောတဉ္စ၊ ဥဒ္ဓံ ဝါ ဂန္တွာ ပဋိလဘိတဗ္ဗတော ဥဒ္ဓံ မဂ္ဂသောတမဿာတိပိ ဥဒ္ဓံသောတော။ အကနိဋ္ဌံ ဂစ္ဆတီတိ အကနိဋ္ဌဂါမီ။ ဣမေသံ ပန အနာဂါမီနံ ပဘေဒဒဿနတ္ထမ္ပေတ္ထ ဥဒ္ဓံသောတော အကနိဋ္ဌဂါမီတိအာဒိ စတုက္ကံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

တတ္ထ ယော အဝိဟတော ပဋ္ဌာယ စတူသု ယထာက္ကမံ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ ယာဝတာယုကံ ဌတွာ စုတော အကနိဋ္ဌေ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ ဥဒ္ဓံသောတော အကနိဋ္ဌဂါမီ နာမ။ ယော ပန အကနိဋ္ဌံ အပ္ပတွာ အန္တရာ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ ဥဒ္ဓံသောတော န အကနိဋ္ဌဂါမီ နာမ။ ယော မနုဿလောကော အကနိဋ္ဌမေဝ ဂန္တွာ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ န ဥဒ္ဓံသောတော အကနိဋ္ဌဂါမီ နာမ။ ယော ပန ဟေဋ္ဌာ စတူသု သုဒ္ဓါဝါသေသု အညတရသ္မိံ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ အယံ န ဥဒ္ဓံသောတော န အကနိဋ္ဌဂါမီ နာမ ။ ဧဝမေတေ အနာဂါမိနော အဋ္ဌစတ္တာလီသဝိဓာ ဟောန္တိ။ ကထံ? အဝိဟေသု တာဝ တယော အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယိနော၊ ဧကော ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီ၊ ဧကော ဥဒ္ဓံသောတောတိ ပဉ္စ၊ တေ အသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယိသသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယိဝသေန ဒသ ဟောန္တိ၊ ဧဝံ အတပ္ပသုဒဿသုဒဿီသူတိ စတ္တာလီသံ၊ အကနိဋ္ဌေ ပန ဥဒ္ဓံသောတော နတ္ထိ၊ တသ္မာ တတ္ထ တံ သသင်္ခါရာသင်္ခါရဝသေန ဒုဝိဓံ ဥဒ္ဓံသောတံ ဝဇ္ဇေတွာ အဋ္ဌ စာတိ အဋ္ဌစတ္တာလီသ ဟောန္တိ။

အရဟာတိ ကိလေသာရီနံ ဟတတ္တာဒိနာ ခီဏာသဝေါ အရဟာ နာမ။ သော သုညတာဒိဝိမောက္ခတ္တယဝသေန တိဝိဓော ဟုတွာ ပုန ပစ္စေကံ ပဋိပဒါစတုက္ကဝသေန ဒွါဒသဝိဓာ ဟောန္တိ။ ယထာ စ အရဟာ ဒွါဒသဝိဓော၊ ဧဝံ ဒွါဒသေဝ သကဒါဂါမိနော၊ စတုဝီသတိ သောတာပန္နာ အဋ္ဌစတ္တာလီသ အနာဂါမိနောဝ ပစ္စေကန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣမေ စ သဗ္ဗေ အရိယာ ဣမသ္မိံ သာသနေ ဧဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ နော ဗဟိဒ္ဓါတိ။ ဧကကနယော။

ဒုကာဒိမာတိကတ္ထဝဏ္ဏနာ

ဒုကာဒီသု ‘‘ဒွေ ပုဂ္ဂလာ – ကောဓနော စ ဥပနာဟီ စ မက္ခီ စ ပဠာသီ စာ’’တိအာဒိနာ ဒုကဉ္စ၊ ‘‘တယော ပုဂ္ဂလာ – နိရာသော အာသံသော ဝိဂတာသော’’တိအာဒိနာ တိကဉ္စ၊ ‘‘စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ – အသပ္ပုရိသော၊ အသပ္ပုရိသေနအသပ္ပုရိသတရော၊ သပ္ပုရိသော၊ သပ္ပုရိသေနသပ္ပုရိသတရော’’တိအာဒိနာ စတုက္ကဉ္စ၊ ‘‘ပဉ္စ ပုဂ္ဂလာ – အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော အာရဘတိ စ ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတိ၊ တဉ္စ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ယတ္ထဿ တေ ဥပ္ပန္နာ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော အာရဘတိ န ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတိ…ပေ… အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော နာရဘတိ ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတိ…ပေ… အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော နာရဘတိ န ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတိ…ပေ… အပရိသေသာ နိရုဇ္ဈန္တီ’’တိအာဒိနာ ပဉ္စကဉ္စ ဝိတ္ထာရတော မာတိကံ နိက္ခိပိတွာ သဗ္ဗေပိ တေ ပုဂ္ဂလာ နိဒ္ဒိဋ္ဌာ၊ ဣဓ ပန တေ ဂန္ထဝိတ္ထာရဘယေန သဗ္ဗေ န ဥဒ္ဒိဋ္ဌာ၊ ပါဠိယာ ဧဝ ဉာတဗ္ဗာတိ။

တတ္ထ တိကေ နိရာသောတိ အရဟတ္တာသာယ ဝိရဟိတော ဒုဿီလော။ တဿ ဟိ အတ္တနော အဘဗ္ဗတာယ ဘဗ္ဗသဟာယကဿ သီလဝတော အရဟတ္တပ္ပတ္တိံ သုတွာ၊ စဏ္ဍာလပုတ္တဿ ဝိယ ကဿစိ ရာဇပုတ္တဿ ရဇ္ဇာဘိသေကံ သုတွာ အဘိသေကပ္ပတ္တိယံ၊ ‘‘ကုဒါဿု နာမာဟမ္ပိ အရဟတ္တံ ပါပုဏေယျ’’န္တိ အရဟတ္တပ္ပတ္တိယံ ပတ္ထနာပိ န ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ အာသံသောတိ အရဟတ္တံ အာသီသမာနော ပတ္ထယမာနော သီလဝါ။ တဿ ဟိ အရဟတ္တပတ္ထနာယ သီလသမ္ပတ္တိယာ ဌိတတ္တာ ကဿစိ အရဟတ္တပ္ပတ္တိံ သုတွာ၊ ဥဘတောသုဇာတဿ ရာဇကုမာရဿ ဝိယ တာဒိသဿ ကဿစိ ရဇ္ဇာဘိသေကံ သုတွာ အဘိသေကပ္ပတ္တိယံ၊ အရဟတ္တပ္ပတ္တိယံ ပတ္ထနာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဝိဂတာသောတိ အရဟာ။ သော ဟိ ပတ္တအရဟတ္တတာယ တတ္ထ ဝိဂတာသော ဟောတိ ပတ္တာဘိသေကော ဝိယ ခတ္တိယော အဘိသေကပ္ပတ္တိယန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

စတုက္ကေ ပန ပါဏာတိပါတာဒိအကုသလကမ္မပထသမန္နာဂတော အသပ္ပုရိသော နာမ။ ယော ပန သယမ္ပိ ပါဏာတိပါတာဒီနိ ကတွာ ပရဉ္စ တတ္ထ သမာဒပေတိ၊ အယံ အသပ္ပုရိသေနအသပ္ပုရိသတရော၊ အသပ္ပုရိသတောပိ အသပ္ပုရိသတရောတိ အတ္ထော။ ဝုတ္တပဋိပက္ခကုသလဝသေန သပ္ပုရိသော၊ သပ္ပုရိသေနသပ္ပုရိသတရော စ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ပဉ္စကေ အာရဘတိ စ ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတီတိ ဧတ္ထ အာရမ္ဘ-သဒ္ဒေါ အာပတ္တိဝီတိက္ကမေ ဝတ္တတိ၊ တသ္မာ အာပတ္တိဝီတိက္ကမဝသေန အာရဘတိ စေဝ တပ္ပစ္စယာ စ ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတီတိ အတ္ထော။ စေတောဝိမုတ္တိန္တိ ဖလသမ္ပယုတ္တသမာဓိံ။ ပညာဝိမုတ္တိန္တိ ဖလသမ္ပယုတ္တဉာဏံ။ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတီတိ အနဓိဂတတ္တာ ယထာသဘာဝတော နပ္ပဇာနာတိ။ ယတ္ထဿာတိ ယသ္မိံ အရဟတ္တဖလသင်္ခါတေ ဈာနေ အဓိဂတေ အဿ ပုဂ္ဂလဿ သဗ္ဗေ ပါပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ နိရဝသေသာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ တေ နပ္ပဇာနာတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကိဉ္စာပိ တေ မဂ္ဂက္ခဏေ ဧဝ နိရုဇ္ဈန္တိ နာမ၊ ဖလက္ခဏေ ပန နိရုဒ္ဓါ နာမ ဟောန္တိ၊ ဣဓ ပန မဂ္ဂကိစ္စဝသေန ‘‘ဖလက္ခဏေ နိရုဇ္ဈန္တီ’’တိ ဝုတ္တာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

အာရဘတိ န ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတီတိ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ၊ တံ ပန ဒေသေတုံ သဘာဂပုဂ္ဂလံ ပရိယေသတိ၊ ဝုဋ္ဌာပေတိ ဝါ၊ တသ္မာ န ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတိ။ နာရဘတိ ဝိပ္ပဋိသာရီ စ ဟောတီတိ အာပတ္တိံ နာပဇ္ဇတိ၊ ဝိနယပညတ္တိယံ ပန အကောဝိဒတ္တာ အနာပတ္တိယာ အာပတ္တိသညိတာယ ဝုဋ္ဌိတာယပိ တံ အာပတ္တိယာ ဝိပ္ပဋိသာရံ ဝိနောဒေတုံ အသက္ကုဏေယျတာယ ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတိ။ နာရဘတိ န ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတီတိ နာရဘတိ နေဝ အာပတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ၊ န ဝိပ္ပဋိသာရီ ဟောတိ။ အရဟတ္တဉ္စ န ပါပုဏာတိ။ ကတရော ပနေသ ပုဂ္ဂလောတိ? သီလဝါ ဩဿဋ္ဌဝီရိယော ပုဂ္ဂလော။ သော ဟိ ‘‘ကိံ မေ ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓကာလေ ပရိနိဗ္ဗာနေန၊ အနာဂတေ မေတ္တေယျသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓကာလေ ပရိနိဗ္ဗာယိဿာမီ’’တိ ဝိသုဒ္ဓသီလောပိ ပဋိပတ္တိံ န ပူရေတိ။ ဣမေ စတ္တာရောပိ ပုဂ္ဂလာ တထာ တထာ ဩဝဒိတွာ အာသဝက္ခယေ ပတိဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ။ ဧဝံ ဟိ တေပိ ယွာယံ ပဉ္စမော ပုဂ္ဂလော နာရဘတိ န ဝိပ္ပဋိသာရီ အာရဒ္ဓဝီရိယော အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ တေန သမသမာဝ ဘဝိဿန္တီတိ။

ဆက္ကာဒီသု –

‘‘ဆ ပုဂ္ဂလာ – အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ပုဗ္ဗေ အနနုဿုတေသု ဓမ္မေသု သာမံ သစ္စာနိ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ၊ တတ္ထ စ သဗ္ဗညုတံ ပါပုဏာတိ ဗလေသု စ ဝသီဘာဝံ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော…ပေ… အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ၊ န စ တတ္ထ သဗ္ဗညုတံ ပါပုဏာတိ၊ န စ ဗလေသု ဝသိဘာဝံ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော…ပေ… အနဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ၊ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဟောတိ၊ သာဝကပါရမိဉ္စ ပါပုဏာတိ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော…ပေ… ဒုက္ခဿန္တကရော ဟောတိ၊ န စ သာဝကပါရမိံ ပါပုဏာတိ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော…ပေ… အနဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ၊ န စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဟောတိ၊ အနာဂါမီ ဟောတိ အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အတ္ထေကစ္စော ပုဂ္ဂလော…ပေ… အနဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ၊ န စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခဿန္တကရော ဟောတိ၊ အာဂါမီ ဟောတိ အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တ’’န္တိ –

ဆက္ကံ၊ ‘‘သတ္တ ပုဂ္ဂလာ – သတ္တ ဥဒကူပမာ ပုဂ္ဂလာ သကိံ နိမုဂ္ဂေါ နိမုဂ္ဂေါဝ ဟောတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ နိမုဇ္ဇတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ဌိတော ဟောတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ဝိပဿတိ ဝိလောကေတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ပတရတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ပဋိဂါဓပ္ပတ္တော ဟောတိ၊ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ တိဏ္ဏော ဟောတိ ပါရင်္ဂတော၊ ထလေ တိဋ္ဌတိ ဗြာဟ္မဏော’’တိအာဒိနာ သတ္တကံ၊ ‘‘အဋ္ဌ ပုဂ္ဂလာ – စတ္တာရော မဂ္ဂသမင်္ဂိနော၊ စတ္တာရော ဖလသမင်္ဂိနော ပုဂ္ဂလာ’’တိ အဋ္ဌကံ၊ ‘‘နဝ ပုဂ္ဂလာ – သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓါ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော ပညာဝိမုတ္တော ကာယသက္ခီ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော သဒ္ဓါဝိမုတ္တော ဓမ္မာနုသာရီ သဒ္ဓါနုသာရီ’’တိ နဝကံ၊ ‘‘ဒသ ပုဂ္ဂလာ – ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ၊ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာ’’တိ ဒသကဉ္စ မာတိကံ နိက္ခိပိတွာ ပါဠိယံ နိဒ္ဒေသော ကတော။ တတ္ထ ဆက္ကေ ပဌမေန ပဒေန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ သော ဟိ အနာစရိယကော အတ္တနာ ဥပ္ပာဒိတေန သဗ္ဗညုတညာဏပဒဋ္ဌာနေန အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏေန သဗ္ဗာကာရတော သစ္စာနိ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈိတွာ သဗ္ဗညုတံ ပါပုဏိ၊ ဒသဉာဏဗလေသု စ ဝသိဘာဝန္တိ။ ဒုတိယေန ပန ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တတိယေန အဂ္ဂသာဝကော၊ စတုတ္ထေန အဝသေသာ အရဟန္တော ၊ ပဉ္စမေန အနာဂါမီ၊ ဆဋ္ဌေန သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ တေ ဟိ ‘‘အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တ’’န္တိ ဝုတ္တာတိ။

သတ္တကေ ပဌမေန ပဒေန သာသနေ အနိဝိဋ္ဌသဒ္ဓါ နိယတမိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဓမ္မေဟိ ဧကန္တကာဠကေဟိ သမန္နာဂတော ဂဟိတော။ သော ဟိ သမုဒ္ဒေ ဥဒကဘီရုကပုရိသော ဝိယ သံသာရေ အပါယေ နိမုဂ္ဂေါ နိမုဂ္ဂေါဝ ဟောတိ၊ န ပုန ဘဝတော ဝုဋ္ဌာတိ၊ အနန္တမ္ပိ ကာလံ ဘဝေ ဧဝ ဝိစရတိ သာသနသမာယောဂါဘာဝါ။ ဒုတိယေန ပဒေန သာသနေ ပဋိလဒ္ဓသဒ္ဓါပိ ဒေဝဒတ္တာဒယော ဝိယ သဒ္ဓါဒိပရိဟာနိယံ ဌိတော ဒုဿီလော ဂဟိတော။ သော ဟိ သမုဒ္ဒေ ကေနစိ ကာရဏေန ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ပုန နိမုဂ္ဂေါ ဝိယ သာသနသဒ္ဓါယ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာပိ အပါယေ နိမုဇ္ဇတိ ဧဝ၊ အယံ ပန စိရကာလာတိက္ကမေန ဗုဒ္ဓါဒီဟိ၊ အတ္တနာ ဧဝ ဝါ ပစ္စေကဗောဓိဉာဏေန ဘဝတော ဥဒ္ဓရဏီယော ဟောတိ သာသနေ သကိံ ဥပ္ပန္နာယပိ သဒ္ဓါယ မောက္ခဘာဝေန နိယမေန နိဗ္ဗာနာဝဟတ္တာ။ အယမေဝ ဟိဿ ပုရိမပုဂ္ဂလတော ဝိသေသော၊ ဣတရထာ တဿ ဝိသုံ ဂဟဏေ ပယောဇနမေဝ န သိယာတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ တတိယေန သာသနေ ဥပ္ပန္နသဒ္ဓါ ဌိတိဘာဂိယေဟိ သီလာဒိဂုဏေဟိ သမန္နာဂတော ဂဟိတော။ သော ဟိ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ တီရံ အဒိသွာဝ သမုဒ္ဒမဇ္ဈေ နာဝါဒိအာဂမနံ ဩလောကေန္တော ပုန အနိမုဇ္ဇိတွာ ဥဏ္ဏတပ္ပဒေသေ ဌိတော ဝိယ သာသနသဒ္ဓါယ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ နိဗ္ဗာနံ အဒိသွာဝ ဗုဒ္ဓါဒိံ ဩလောကယမာနော သဂ္ဂေ၊ သီလာဒိမှိ ဌိတော ဟောတိ။ စတုတ္ထေန ပန သောတာပန္နော ဂဟိတော။ သော ဟိ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ ဌိတော တီရံ ဒိသွာ ဥတ္တရဏူပါယံ ဝိလောကယမာနော ဝိယ လောကုတ္တရသဒ္ဓါယ ဥမ္မုဇ္ဇိတွာ နိဗ္ဗာနတီရံ ဒိသွာ ဥတ္တရဏောပါယံ ဝိလောကေတိ။ ပဉ္စမေန သကဒါဂါမီ ဂဟိတော။ သော ဟိ သမုဒ္ဒေ တီရံ ဒိသွာ တဒဘိမုခံ ပတရမာနော ဝိယ ပဌမမဂ္ဂေန နိဗ္ဗာနတီရံ ဒိသွာ တဒဘိမုခံ ဒုတိယမဂ္ဂေန ပတရတိ နာမ။ ဆဋ္ဌေန အနာဂါမီ ဂဟိတော။ သော ဟိ ပတရိတွာ တီရံ ဥပဂ္ဂမ္မ ကဋိပ္ပမာဏေ ဥဒကေ ဌိတော ဝိယ အရဟတ္တသမီပေ သတိကဝါဋပတိတ္ထေ အနာဝတ္တိဓမ္မတာယ တတိယမဂ္ဂေန တိဋ္ဌတိ။ သတ္တမေန ပန အရဟာ ဂဟိတော၊ သော ဟိ တရိတွာ ပါရံ ပတွာ ဌိတပုရိသော ဝိယ စတ္တာရော ဩဃေ တရိတွာ နိဗ္ဗာနတ္ထလေ ဌိတော ခီဏာသဝဗြာဟ္မဏော နာမ ဟောတီတိ။

နဝကေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တောတိ ရူပါရူပသမာပတ္တိယာ ဝိက္ခမ္ဘနဝိမောက္ခေန၊ အရိယမဂ္ဂေန သမုစ္ဆေဒဝိမောက္ခေန ကိလေသတော ဝိမုတ္တော၊ အရူပသမာပတ္တိယာ ဝါ ရူပကာယတော၊ မဂ္ဂေန စ နာမကာယတောတိ ဣမေဟိ ဥဘတောဘာဂေဟိ ဝိမုတ္တောတိပိ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော၊ သော စတုန္နံ အရူပသမာပတ္တီနံ ဧကေကတော ဝုဋ္ဌာယ သင်္ခါရေ သမ္မသိတွာ အရဟတ္တပ္ပတ္တာနံ စတုန္နံ၊ နိရောဓာ ဝုဋ္ဌာယ အရဟတ္တပ္ပတ္တအနာဂါမိနော စ ဝသေန ပဉ္စဝိဓော၊ တေသု ပစ္ဆိမောဝ နိပ္ပရိယာယတော ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော နာမ၊ သေသာ ပရိယာယေန။ ဧတ္ထ စ ရူပါဝစရစတုတ္ထဇ္ဈာနံ ကိလေသကာယတော ဝိမုတ္တမ္ပိ ရူပကာယတော အဝိမုတ္တံ၊ အရူပါဝစရံ ပန တဒဘယတောပိ ဝိမုတ္တံ၊ တသ္မာ တဒေဝ ပါဒကံ ကတွာ အရဟတ္တပ္ပတ္တောဝ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော ဟောတိ၊ န ရူပါဝစရန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ပညာဝိမုတ္တောတိ အရဟတ္တမဂ္ဂပညာယ အာသဝေဟိ ဝိမုတ္တော။ သော ဟိ သုက္ခဝိပဿကော၊ စတူဟိ ရူပါဝစရဇ္ဈာနေဟိ ဝုဋ္ဌာယ အရဟတ္တပ္ပတ္တာ စတ္တာရော စာတိ ပဉ္စဝိဓော။ အရူပါဝစရဇ္ဈာနေသု ဟိ ဧကသ္မိမ္ပိ သတိ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တောဝ နာမ ဟောတိ။

ကာယသက္ခီတိ ရူပါရူပဇ္ဈာနလာဘီ အရိယော။ သော ဟိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌဝဇ္ဇိတာနံ ဆန္နံ သေခါနံ ဝသေန ဆဗ္ဗိဓော။ တေနေဝ ဟိဿ ‘‘ဧကစ္စေ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ’’တိ နိဒ္ဒေသေ ဝုတ္တံ။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌဿ စ န ကေစိပိ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာတိ ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ပရိက္ခီယိဿန္တီတိ ပန ဝတ္တဗ္ဗာ၊ အရဟတော ပန သဗ္ဗေပိ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ န ဧကစ္စေတိ။ သော ဟိ ဖုဋ္ဌန္တံ သစ္ဆိကရောတီတိ ကာယသက္ခီ၊ ဖုဋ္ဌာနံ ပဋိလဒ္ဓါနံ ဈာနာနံ အနန္တရံ နာမကာယေန နိရောဓံ သစ္ဆိကရောတီတိပိ ကာယသက္ခီ၊ ကာယေနာတိ စေတ္ထ ‘‘နာမကာယေန စေဝ ပရမတ္ထသစ္စံ သစ္ဆိကရောတိ၊ ပညာယ စ အတိဝိဇ္ဈ ပဿတီ’’တိ ဝစနတော အရဟတ္တဖလံ ဌပေတွာ သေသမဂ္ဂဖလာနမေတံ အဓိဝစနံ၊ တေန ကာယေန ပဌမဇ္ဈာနာနန္တရံ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကရဏတောပိ ကာယသက္ခီတိ ကေစိ။ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တောတိ သုက္ခဝိပဿကော၊ ရူပဇ္ဈာနလာဘီ စ ယထာဝုတ္တော ဆဗ္ဗိဓော သေခေါ စ၊ အယံ ဒိဋ္ဌန္တပ္ပတ္တောတိ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော။ ဒဿနံ ဒိဋ္ဌိ၊ ပဌမမဂ္ဂေါ၊ တဿ အနန္တရံ နိရောဓပ္ပတ္တောတိ အတ္ထော။ ဒိဋ္ဌပ္ပတ္တောတိပိ ပါဌော၊ တဿ ပဌမမဂ္ဂေန ဒိဋ္ဌံ နိဗ္ဗာနံ ပုန ပတ္တောတိ အတ္ထော။

သဒ္ဓါဝိမုတ္တောတိ သုက္ခဝိပဿကော၊ ရူပဇ္ဈာနလာဘီ စ ယထာဝုတ္တော ဆဗ္ဗိဓော သေခေါ စ။ အယံ ဟိ သဒ္ဒဟန္တော ဝိမုတ္တောတိ သဒ္ဓါဝိမုတ္တော။ ကထံ ပနေတဿ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တတော နာနတ္တန္တိ? အာဂမနီယပဋိပဒါယ။ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော ဟိ ပညာသမ္ပဒါယ ပုဗ္ဗဘာဂေ ဝိပဿနာယ ကိလေသေ အပ္ပဒုက္ခေန ဝိက္ခမ္ဘေန္တော အာဂတော၊ သဒ္ဓါဝိမုတ္တော ပန သဒ္ဓါဗဟုလတာယ ကိလေသေ ဒုက္ခေန ဝိက္ခမ္ဘေန္တော အာဂတော။ ဧတမေဝ ဟိ ဘေဒံ သန္ဓာယ နိဒ္ဒေသေ ‘‘ဧကစ္စေ အာသဝါ ပရိက္ခီဏာ ဟောန္တိ၊ နော စ ခေါ ယထာဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တဿာ’’တိ ဝုတ္တံ။

ဓမ္မာနုသာရီတိ ယဿ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ ပညိန္ဒြိယံ အဓိမတ္တံ ဟောတိ၊ အယံ ပညာသင်္ခါတေန ဓမ္မေန သရတိ အနုဿရတီတိ ဓမ္မာနုသာရီ၊ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌဿေတံ နာမံ။ ဖလေ ပန ပတ္တေ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော နာမ ဟောတိ။ သဒ္ဓါနုသာရီတိ ယဿ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ သဒ္ဓိန္ဒြိယံ အဓိမတ္တံ ဟောတိ၊ အယံ သဒ္ဓါယ သရတိ အနုဿရတီတိ သဒ္ဓါနုသာရီ၊ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌဿေတံ နာမံ။ ဖလေ ပန ပတ္တေ သဒ္ဓါဝိမုတ္တော နာမ ဟောတိ။

လောကုတ္တရဓမ္မံ ဟိ နိဗ္ဗတ္တေန္တာနံ ဒွေ ဓုရာနိ နာမ၊ ဒွေ အဘိနိဝေသာ နာမ၊ ဒွေ သီသာနိ နာမ။ တတ္ထ သဒ္ဓါဓုရံ ပညာဓုရန္တိ ဒွေ ဓုရာနိ နာမ။ ဧကော ပန သမထာဘိနိဝေသော၊ ဧကော ဝိပဿနာဘိနိဝေသောတိ ဒွေ အဘိနိဝေသာ။ ဧကော စ အရဟတ္တံ မတ္ထကံ ပါပုဏန္တော ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော ဟောတိ၊ ဧကော ပညာဝိမုတ္တောတိ ဣမာနိ ဒွေ သီသာနိ နာမ။ ယေ ဟိ ကေစိ လောကုတ္တရံ ဓမ္မံ နိဗ္ဗတ္တေန္တိ၊ သဗ္ဗေ တေ ဒွေ ဣမေ ဓမ္မေ ဓုရံ ကတွာ ဣမေသု ဒွီသု ဌာနေသု အဘိနိဝိသိတွာ ဣမေဟိ ဒွီဟိ ဌာနေဟိ ဝိမုစ္စန္တိ။ တေသု ယော ဘိက္ခု အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘီ ပညံ ဓုရံ ကတွာ သမထဝသေန အဘိနိဝိဋ္ဌော အညတရံ အရူပသမာပတ္တိံ ပဒဋ္ဌာနံ ကတွာ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ အယံ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ ဓမ္မာနုသာရီ နာမ။ ပရတော ပန ဆသု ဌာနေသု ကာယသက္ခီ နာမ။ အရဟတ္တဖလံ ပတ္တေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော နာမ။

အပရော ပညမေဝ ဓုရံ ကတွာ ဝိပဿနာဝသေန အဘိနိဝိဋ္ဌော သုဒ္ဓသင်္ခါရေ ဝါ ရူပါဝစရဇ္ဈာနေသု ဝါ အညတရံ သမ္မသိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ အယမ္ပိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ ဓမ္မာနုသာရီ နာမ။ ပရတော ပန ဆသု ဌာနေသု ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော နာမ၊ အရဟတ္တံ ပတ္တေ ပညာဝိမုတ္တော နာမ။

အပရော ပန အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘီ သဒ္ဓံ ဓုရံ ကတွာ သမာဓိဝသေန အဘိနိဝိဋ္ဌော အညတရံ အရူပသမာပတ္တိံ ပဒဋ္ဌာနံ ကတွာ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ အယံ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ သဒ္ဓါနုသာရီ နာမ၊ ပရတော ဆသု ဌာနေသု ကာယသက္ခီယေဝ နာမ။ အရဟတ္တံ ပတ္တေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တောယေဝ နာမ။ အပရော သဒ္ဓမေဝ ဓုရံ ကတွာ ဝိပဿနာဝသေန အဘိနိဝိဋ္ဌော သုဒ္ဓသင်္ခါရေ ဝါ ရူပါဝစရဇ္ဈာနေသု ဝါ အညတရံ သမ္မသိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ အယမ္ပိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂက္ခဏေ သဒ္ဓါနုသာရီ နာမ၊ ပရတော ဆသု ဌာနေသု သဒ္ဓါဝိမုတ္တော နာမ။ အရဟတ္တပ္ပတ္တေ ပညာဝိမုတ္တော နာမ။ ဣမေ သတ္တ ပုဂ္ဂလာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ နဝ လောကေ အဂ္ဂဒက္ခိဏေယျာ နာမာတိ။

ဒသကေ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာတိ သတ္တက္ခတ္တုပရမော၊ ကောလံကောလော၊ ဧကဗီဇီ၊ သကဒါဂါမီ ကာမာဝစရပဋိသန္ဓိကော၊ အရဟာ စာတိ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ကာမာဝစရဘူမိယညေဝ အနုပါဒိသေသနိဗ္ဗာနသင်္ခါတာ နိဋ္ဌာတိ အတ္ထော။ ကာမာဝစရတ္တဘာဝေ ဧဝ ဟိ ဧတေ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ၊ နာညသ္မိံ။ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ဝိဟာယ နိဋ္ဌာတိ အန္တရာပရိနိဗ္ဗာယီ ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီ အသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ သသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ ဥဒ္ဓံသောတော အကနိဋ္ဌဂါမီ စာတိ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ဣဓ ကာမာဝစရေ အတ္တဘာဝံ ဝိဟာယ ဝိဇဟိတွာ ဗြဟ္မတ္တဘာဝေ ဌိတာနညေဝ နိဋ္ဌာတိ အတ္ထော။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။ အယမေတ္ထ သင်္ခေပတော ပါဠိနယေန သဒ္ဓိံ အတ္ထနိစ္ဆယော၊ ဝိတ္ထာရော ပန ပုဂ္ဂလပညတ္တိပါဠိအဋ္ဌကထာသု (ပု။ ပ။ မာတိကာ ၁ အာဒယော၊ ပု။ ပ။ အဋ္ဌ။ မာတိကာဝဏ္ဏနာ ၁) ဂဟေတဗ္ဗောတိ။

မောဟဝိစ္ဆေဒနိယာ အဘိဓမ္မမာတိကတ္ထဝဏ္ဏနာယ

ပုဂ္ဂလပညတ္တိမာတိကတ္ထဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။