📜

ဖာဟိယမဒ္ဓါနက္ကမကထာ

ဖာဟိယန္နာမေန ဟိ စိနဘိက္ခုနာ ၉၅၆-ဗုဒ္ဓဝဿေ သီဟဠဒီပတော သက္ကတဘာသာရောပိတံ မဟိသာသကဝိနယပိဋကဉ္စ ဒီဃာဂမော စ သံယုတ္တာဂမော စ သန္နိပါတပိဋကဉ္စ အတ္တနာ သဟ စိနရဋ္ဌမာနီတန္တိ တဿ အဒ္ဓါနက္ကမကထာယံ ဒဿိတံ။ တဉ္စ သဗ္ဗံ အဘယဂိရိဝိဟာရတောယေဝ လဒ္ဓမဿ၊ မဟာဝိဟာရဝါသီနံ သက္ကတာရောပိတပိဋကာဘာဝတော။ အဋ္ဌကထာယံ ပဋိက္ခိတ္တဝဏ္ဏပိဋကာဒီနိ စ တတ္ထေဝ ဘဝေယျုံ၊ မဟာဝိဟာရဝါသီဟိ တေသံ အပ္ပဋိဂ္ဂဟိတဘာဝတော။ တထာ ‘‘ဖာဟိယမ္ဘိက္ခုဿ သီဟဠဒီပေ ပဋိဝသနကာလေ (၉၅၄-၉၅၆-ဗု-ဝ) မဟာဝိဟာရေ တိသဟဿမတ္တာ ဘိက္ခူ ဝသန္တိ၊ တေ ထေရဝါဒပိဋကမေဝ ဥဂ္ဂဏှန္တိ၊ န မဟာယာနပိဋကံ။ အဘယဂိရိဝိဟာရေ ပဉ္စသဟဿမတ္တာ ဘိက္ခူ ဝသန္တိ၊ တေ ပန ဒွေပိ ပိဋကာနိ ဥဂ္ဂဏှန္တိ မဟာယာနပိဋကဉ္စေဝ ထေရဝါဒပိဋကဉ္စာ’’တိ စ တေနေဝ စိနဘိက္ခုနာ ဒဿိတံ။

ယသ္မာ ပန အဘယဂိရိဝါသိနော မဟာယာနပိဋကမ္ပိ ဥဂ္ဂဏှန္တိ၊ တသ္မာ တသ္မိံ ဝိဟာရေ မဟာယာနိကာနံ ပဓာနာစရိယဘူတေဟိ အဿဃောသနာဂဇ္ဇုနေဟိ ကတဂန္ထာပိ သံဝိဇ္ဇမာနာယေဝ ဘဝေယျုံ၊ တတောယေဝ တေသံ နယဉ္စ နာမဉ္စ အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသတ္ထေရောပိ အညေပိ တံကာလိကာ မဟာဝိဟာရဝါသိနော သုတသမ္ပန္နာ ထေရာ ဇာနေယျုံယေဝ။ အပိစ ဒက္ခိဏဣန္ဒိယရဋ္ဌေ သမုဒ္ဒသမီပေ ဂုန္တာဇနပဒေ နာဂါရဇုနကောဏ္ဍံ နာမ ဌာနမတ္ထိ၊ ယတ္ထ နာဂဇ္ဇုနော မဟာယာနိကာနံ ပဓာနာစရိယဘူတော ဝသန္တော ဗုဒ္ဓသာသနံ ပတိဋ္ဌာပေသိ။ အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသဿ စ တန္ဒေသိကဘာဝနိမိတ္တံ ဒိဿတိ၊ တံ ပစ္ဆတော (၃၃-ပိဋ္ဌေ) အာဝိဘဝိဿတိ။ တသ္မာပိ အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသတ္ထေရော နာဂဇ္ဇုနဿ စ အဿဃောသဿ စ နယဉ္စ နာမဉ္စ ဇာနေယျယေဝါတိ သက္ကာ အနုမိနိတုံ။

ဇာနတောယေဝ ပန တေသံ နယဿ ဝါ နာမဿ ဝါ အတ္တနော အဋ္ဌကထာယမပ္ပကာသနံ တေသံ နိကာယန္တရဘာဝတောယေဝဿ။ တထာ ဟိ တေသံ အဿဃောသနာဂဇ္ဇုနာနံ အဿဃောသော[(၅၇၀-၆၇၀-ဗုဒ္ဓဝဿဗ္ဘန္တရေ)] ထေရဝါဒတော ဘိန္နေသု ဧကာဒသသု ဂဏေသု သဗ္ဗတ္ထိဝါဒဂဏေ ပရိယာပန္နော၊ နာဂဇ္ဇုနော စ မဟာသင်္ဃိက-စေတိယဝါဒိဂဏာဒီဟိ ဇာတေ မဟာယာနနိကာယေ ပရိယာပန္နော၊ မဟာဝိဟာရဝါသိနော စ အာဒိတောယေဝ ပဋ္ဌာယ နိကာယန္တရသမယေဟိ အသမ္မိဿနတ္ထံ အတ္တနော ပိဋကံ အတီဝ အာဒရံ ကတွာ ရက္ခန္တိ၊ အယဉ္စ အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသော တေသမညတရော။ ဝုတ္တဉှိ တဿ ဂန္ထနိဂမနေသု ‘‘မဟာဝိဟာရဝါသီနံ ဝံသာလင်္ကာရဘူတေနာ’’တိ။ တသ္မာ ‘‘အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသော တေသံ နယံ ဇာနန္တောယေဝ အတ္တနော ဂန္ထေသု နိကာယန္တရသမယေဟိ အသမ္မိဿနတ္ထံ နပ္ပကာသေသီ’’တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဧတ္တာဝတာ စ ယာနိ ‘‘ဗောဓိမဏ္ဍသမီပမှိ၊ ဇာတော ဗြာဟ္မဏမာဏဝေါ’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တဿ မဟာဝံသဝစနဿ ဝိစာရဏမုခေန အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသဿ ဝမ္ဘနဝစနာနိ ဓမ္မာနန္ဒကောသမ္ဗိနာ ဝုတ္တာနိ၊ တာနိ အမူလကဘာဝေန အနုဝိစာရိတာနိ။ တထာပိ ‘‘အာစရိယဗုဒ္ဓဃောသော ဗောဓိမဏ္ဍသမီပေ ဇာတော’’တိ ဧတံ ပန အတ္ထံ သာဓေတုံ ဒဠှကာရဏံ န ဒိဿတေဝ ဌပေတွာ တံ မဟာဝံသဝစနံ၊ ယမ္ပိ ဗုဒ္ဓဃောသုပ္ပတ္တိယံ ဝုတ္တံ၊ တမ္ပိ မဟာဝံသမေဝ နိဿာယ ဝုတ္တဝစနတ္တာ န ဒဠှကာရဏံ ဟောတီတိ။