📜
၅။ တဒ္ဓိတ
အထ ¶ တဒ္ဓိတဝိဓာနံ ဒီပိယတေ။
တဒ္ဓိတဝုတ္တိ နာမ ဝိစိတြာ ဟောတိ၊ သာတိသယေန ဝိစိတြဉာဏဟိတံ ဝဟတိ၊ တသ္မာ တေသံ တေသံ ကုလပုတ္တာနံ ဟိတန္တိ တဒ္ဓိတံ၊ ဣမသ္မိံ ကဏ္ဍေ သဗ္ဗဝိဓာနဿ နာမံ။ တံ ပန အဋ္ဌဝိဓံ ဟောတိ အပစ္စံ၊ အနေကတ္ထံ၊ အဿတ္ထိ၊ ဘာဝကမ္မံ၊ ပရိမာဏံ၊ သင်္ချာ၊ ခုဒ္ဒကံ၊ နာနာတ္တန္တိ။
အပစ္စရာသိ
၄၃၀။ ဏော ဝါပစ္စေ[က။ ၃၄၄၊ ရူ။ ၃၆၁၊ နီ။ ၇၅၂၊ စံ။ ၂။၄။၁၆၊ ပါ။ ၄။၁။၉၂၊ ‘သရာနမာဒိဿာ…’ (ဗဟူသု)]။
ဆဋ္ဌျန္တာ နာမမှာ တဿ အပစ္စန္တိ အတ္ထေ ဝိကပ္ပေန ဏပစ္စယော ဟောတိ။ ဝါသဒ္ဒေါ ဝါကျ၊ သမာသာနံ ဝိကပ္ပနတ္ထော၊ ဣတော ပရံ အနုဝတ္တတေ၊ တေန သဗ္ဗတ္ထ ဝိကပ္ပဝိဓိ သိဇ္ဈတိ။ ဏာနုဗန္ဓော ဝုဒ္ဓျတ္ထော၊ သော ပယောဂအပ္ပယောဂီ။ ဝသိဋ္ဌဿ အပစ္စန္တိ အတ္ထေ ဣမိနာ သုတ္တေန ဝသိဋ္ဌမှာ ဏပစ္စယော၊ သော သာမျတ္ထဉ္စ အပစ္စတ္ထဉ္စ ဥဘယံ ဝဒတိ၊ ဆဋ္ဌီ စ အပစ္စပဒဉ္စ တေန ဝုတ္တတ္ထာ နာမ ဟောန္တိ၊ ဝသိဋ္ဌပဒံ ပစ္စယေန သဟ ဧကတ္ထံ ဟောတိ၊ ဥဘယံ ဧကတော ဟုတွာ ပုတ္တဿ နာမံ ဟောတီတိ အတ္ထော။ တတော ‘ဧကတ္ထတာယ’န္တိ ဆဋ္ဌိယာ လောပေါ၊ အပစ္စပဒံ ပန ဝုတ္တတ္ထမတ္တေန လုပ္ပတိ။ တဉှိ သုတ္တေ ပဓာနဘာဝေန နိဒ္ဒိဋ္ဌံ ဟောတိ၊ န ဆဋ္ဌီတိ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဝါ ပဒါနံ လောပေါ။ ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ။
၄၃၁။ ပဒါနမာဒိဿာယုဝဏ္ဏဿာဧဩ ဏာနုဗန္ဓေ[က။ ၄၀၅၊ ရူ။ ၃၆၅၊ နီ။ ၈၆၀]။
ပဒါနံ အာဒိဘူတဿ အကာရဿ စ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏဿ စ အာ၊ ဧ၊ ဩ ဝုဒ္ဓိယော ဟောန္တိ ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေတိ ပဒါဒိအ-ကာရဿ အာဝုဒ္ဓိ၊ သျာဒျုပ္ပတ္တိ။
ဝါသိဋ္ဌော၊ ¶ ပုရိသော၊ ဝါသိဋ္ဌီ၊ ဣတ္ထီ၊ ဝါသိဋ္ဌံ၊ ကုလံ၊ ဝသိဋ္ဌဿ ပုတ္တော ဝါသိဋ္ဌော၊ ဝသိဋ္ဌဿ ဓီတာ ဝါသိဋ္ဌီ၊ ဝသိဋ္ဌဿ ကုလံ ဝါသိဋ္ဌန္တိ ဧဝမ္ပိ ယောဇေတုံ ယုဇ္ဇတိ။
တတ္ထ ‘ဝသိဋ္ဌဿာ’တိ ဧတေန ဂေါတ္တဿေဝ ပိတုဘူတံ အာဒိပုရိသံ ဝဒတိ။ ကသ္မာ? ဂေါတ္တသဒ္ဒတ္တာ။ ဧဝဉှိ သတိ တသ္မိံ ဂေါတ္တေ ပစ္စာဇာတာ သဗ္ဗေပိ ဇနာ တဿ အပစ္စာ နာမ ဟောန္တိ။
၄၃၂။ မဇ္ဈေ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နီ။ ၈၅၉]။
မဇ္ဈေ ပဝတ္တာနံ အ၊ ယုဝဏ္ဏာနံ အာ၊ ဧ၊ ဩဝုဒ္ဓိယော ဟောန္တိ ဝါ ကွစိ။
ဝါသေဋ္ဌော၊ ဝါသေဋ္ဌီ၊ ဝါသေဋ္ဌံ။ ဝါသဒ္ဒေန ‘‘ဝသိဋ္ဌဿ ပုတ္တော ဓီတာ ကုလ’’န္တိ ဝါကျံ ဝါ ‘‘ဝသိဋ္ဌပုတ္တော ဝသိဋ္ဌဓီတာ ဝသိဋ္ဌကုလ’’န္တိ သမာသံ ဝါ ဝိကပ္ပေတိ။ ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ။
ဘရဒွါဇဿ အပစ္စံ ဘာရဒွါဇော၊ ဝိသာမိတ္တဿ [ဘာရဒွါဇဿ… ဝေသာမိတ္တဿ… (ရူ။)] အပစ္စံ ဝေသာမိတ္တော၊ ဂေါတမဿ အပစ္စံ ဂေါတမော၊ ကဿပဿ အပစ္စံ ကဿပေါ၊ ဝသုဒေဝဿ အပစ္စံ ဝါသုဒေဝေါ။ ဧဝံ ဗာလဒေဝေါ။
ဥပဂုဿ အပစ္စန္တိ ဧတ္ထ ‘ဥဝဏ္ဏဿာဝင…’တိ ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေ ဥဝဏ္ဏဿ အဝင ဟောတိ။ ဩပဂဝေါ၊ ဩပဂဝီ၊ ဩပဂဝံ၊ မနုနော အပစ္စံ မာနဝေါ၊ ဘဂ္ဂုနော အပစ္စံ ဘဂ္ဂဝေါ၊ ပဏ္ဍုနော အပစ္စံ ပဏ္ဍဝေါ၊ ဥပဝိန္ဒုဿ အပစ္စံ ဩပဝိန္ဒဝေါ ဣစ္စာဒိ။
၄၃၃။ ဝစ္ဆာဒိတော ဏာနဏာယနာ[က။ ၃၄၅၊ ရူ။ ၃၆၆၊ နီ။ ၇၅၄၊ ပါ။ ၄။၁။၉၃၊ ၉၄၊ ၁၆၂၊ ၁၆၃]။
ဆဋ္ဌုန္တေဟိ ¶ ဝစ္ဆာဒီဟိ ဂေါတ္တသဒ္ဒဂဏေဟိ တဿ အပစ္စန္တိ အတ္ထေ ဏာနုဗန္ဓာ အာန၊ အာယနပစ္စယာ ဟောန္တိ ဝါ။
ဝစ္ဆဿ အပစ္စံ ဝစ္ဆာနော၊ ဝစ္ဆာယနော၊ ဝစ္ဆာနီ၊ ဝစ္ဆာယနီ၊ ဝစ္ဆာနံ၊ ဝစ္ဆာယနံ။ ဧဝံ ကစ္စာနော၊ ကစ္စာယနော၊ ကာတိယာနော၊ ကာတိယာယနော၊ သာကဋာနော၊ သာကဋာယနော၊ ကဏှာနော၊ ကဏှာယနော၊ မောဂ္ဂလ္လာနော၊ မောဂ္ဂလ္လာယနော၊ အဂ္ဂိဝေဿာနော [အဂ္ဂိဝေဿနောတိပိ ဒိဿတိ ဒီ။ နိ။ ၁။၁၇၆၊ မ။ နိ။ ၁။၃၅၃ အာဒယော]၊ အဂ္ဂိဝေဿာယနော၊ မုဉ္စာနော၊ မုဉ္စာယနော၊ ကုဉ္စာနော၊ ကုဉ္စာယနော ဣစ္စာဒိ။
၄၃၄။ ကတ္တိကာဝိဓဝါဒီဟိ ဏေယျဏေရာ[က။ ၃၄၆၊ ရူ။ ၃၆၇၊ နီ။ ၇၅၅၊ ပါ။ ၄။၁။၁၂၀၊ ၁၂၃၊ ၁၂၆၊ ၁၂၇၊ ၁၂၈၊ ၁၂၉၊ ၁၃၁]။
ဆဋ္ဌျန္တေဟိ ကတ္တိကာဒီဟိ ဝိဓဝါဒီဟိ စ တဿ အပစ္စန္တိ အတ္ထေ ကမေန ဏာနုဗန္ဓာ ဧယျ၊ ဧရပစ္စယာ ဟောန္တိ ဝါ။
ဏေယျေ – ကတ္တိကာယ နာမ ဒေဝဓီတာယ အပစ္စံ ကတ္တိကေယျော၊ ဝိနတာယ နာမ ဒေဝိယာ အပစ္စံ ဝေနတေယျော၊ ရောဟိဏိယာ နာမ ဒေဝိယာ အပစ္စံ ရောဟိဏေယျော၊ ဘဂိနိယာ အပစ္စံ ဘာဂိနေယျော၊ နဒိယာ နာမ ဣတ္ထိယာ အပစ္စံ နာဒေယျော။ ဧဝံ အန္တေယျော၊ အာဟေယျော၊ ကာမေယျော၊ သုစိယာ အပစ္စံ သောစေယျော၊ ဗာလာယ အပစ္စံ ဗာလေယျော ဣစ္စာဒိ။
ဏေရေ – ဝိဓဝါယ အပစ္စံ ဝေဓဝေရော၊ ဝိဓဝါ နာမ မတပတိကာ ဣတ္ထီ။ ဗန္ဓုကိယာ အပစ္စံ ဗန္ဓုကေရော၊ နာဠိကိယာ နာမ ဣတ္ထိယာ ပုတ္တော နာဠိကေရော၊ သမဏဿ ဥပဇ္ဈာယဿ ပုတ္တော သာမဏေရော၊ သမဏိယာ ပဝတ္တိနိယာ ဓီတာ သာမဏေရီ ဣစ္စာဒိ။
၄၃၅။ ဏျ ဒိစ္စာဒီဟိ[က။ ၃၄၇၊ ရူ။ ၃၆၈၊ နီ။ ၇၅၆၊ စံ။ ၂။၄။၂၊ ပါ။ ၄။၁။၈၅]။
ဆဋ္ဌုန္တေဟိ ¶ ဒိတိဣစ္စာဒီဟိ တဿ အပစ္စန္တိ အတ္ထေ ဏာနုဗန္ဓော ယပစ္စယော ဟောတိ ဝါ။
၄၃၆။ လောပေါဝဏ္ဏိဝဏ္ဏာနံ[က။ ၂၆၁၊ ရူ။ ၃၆၉၊ နီ။ ၅၀၉]။
ယေ ပရေ အဝဏ္ဏဿ ဣဝဏ္ဏဿ စ လောပေါ ဟောတီတိ ဏျမှိ ပရေ အဝဏ္ဏိ’ဝဏ္ဏာနံ လောပေါ။
ဒိတိယာ နာမ ဒေဝဓီတာယ အပစ္စံ ဒေစ္စော၊ အဒိတိယာ အပစ္စံ အာဒိစ္စော။
တတ္ထ ဣဝဏ္ဏလောပေ ‘တဝဂ္ဂဝရဏာနံ ယေ စဝဂ္ဂဗယဉာ’တိ ယမှိ ပရေ တဝဂ္ဂဿ စဝဂ္ဂတ္တံ၊ ပုန ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ ကုဏ္ဍနိယာ အပစ္စံ ကောဏ္ဍညော။
၄၃၇။ ဥဝဏ္ဏဿာဝင သရေ[က။ ၃၄၈၊ ရူ။ ၃၇၁၊ နီ။ ၇၅၇]။
သရေ ပရေ ဥဝဏ္ဏဿ အဝင ဟောတီတိ ဥဝဏ္ဏဿ အဝတ္တံ။ ‘တဝဂ္ဂဝရဏာန…’န္တိ သုတ္တေန ဝဿ ဗတ္တံ၊ ပုန ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ သုတ္တေန ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ ဘာတုနော အပစ္စံ ဘာတဗျော။
၄၃၈။ အာ ဏိ[က။ ၃၄၇၊ ရူ။ ၃၆၈၊ နီ။ ၇၅၆၊ စံ။ ၂။၄။၁၉၊ ပါ။ ၄။၁။၉၅]။
ရဿာ’ကာရန္တတော အပစ္စတ္ထေ ဏာနုဗန္ဓော ရဿိ’ပစ္စယော ဟောတိ ဝါ။
ဒက္ခဿ အပစ္စံ ဒက္ခိ။ ဧဝံ ဒေါဏိ၊ ဝါသဝိ၊ သကျပုတ္တိ၊ နာဋပုတ္တိ၊ ဒါသပုတ္တိ၊ ဒါရုနော အပစ္စံ ဒါရဝိ [ဝိစာရေတဗ္ဗမိဒံ]၊ ဝရုဏဿ အပစ္စံ ဝါရုဏိ ¶ ။ ဧဝံ ကဏ္ဍိ၊ ဗာလဒေဝိ၊ ပါဝကိ၊ ဇိနဒတ္တဿ အပစ္စံ ဇေနဒတ္တိ၊ သုဒ္ဓါဒနိ၊ အနုရုဒ္ဓိ ဣစ္စာဒိ။
၄၃၉။ ရာဇတော ဉော ဇာတိယံ[က။ ၃၄၇၊ ရူ။ ၃၆၈၊ နီ။ ၇၅၆၊ စံ။ ၂။၄။၇၀၊ ပါ။ ၄။၁။၁၃၇]။
ဇာတိယံ ဂမျမာနာယံ ရာဇသဒ္ဒမှာ အပစ္စတ္ထေ ဉပစ္စယော ဟောတိ ဝါ။
ရညော အပစ္စံ ရာဇညော၊ ရာဇကုလဿ ပုတ္တောတိ အတ္ထော။
ဇာတိယန္တိ ကိံ? ရာဇပုတ္တော။
၄၄၀။ ခတ္တာ ယိယာ[က။ ၃၄၇၊ ရူ။ ၃၆၈၊ နီ။ ၇၅၆၊ စံ။ ၂။၄။၆၉၊ ပါ။ ၄။၁။၁၃၈]။
ဇာတိယံ ဂမျမာနာယံ ခတ္တသဒ္ဒမှာ အပစ္စတ္ထေ ယ၊ ဣယပစ္စယာ ဟောန္တိ။
ခတ္တကုလဿ အပစ္စံ ခတျော၊ ခတ္တိယော။
ဇာတိယန္တွေဝ? ခတ္တိ။
၄၄၁။ မနုတော ဿသဏ[က။ ၃၄၈၊ ရူ။ ၃၇၁၊ နီ။ ၇၅၃၊ စံ။ ၂။၄။၉၄၊ ၉၅၊ ပါ။ ၄။၁။၁၆၁]။
ဇာတိယံ ဂမျမာနာယံ မနုသဒ္ဒမှာ အပစ္စတ္ထေ ဿ၊ သဏပစ္စယာ ဟောန္တိ။
မနုနော အပစ္စံ မနုဿော၊ မာနုသော၊ မနု နာမ ကပ္ပေ အာဒိခတ္တိယော မဟာသမ္မတရာဇာ၊ ဣတ္ထိယံ မနုဿီ၊ မာနုသီ၊
ဇာတိယန္တွေဝ? မာဏဝေါ။
၄၄၂။ ဇနပဒနာမသ္မာ ဇနခတ္တိယာ ရညေ စ ဏော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၂။၄။၉၆၊ ပါ။ ၄။၁။၁၆၈၊ ‘‘ဇနပဒနာမသ္မာ ခတ္တိယာ…’’ (ဗဟူသု)]။
ဇနဝါစိနာ ¶ စ ခတ္တိယဝါစိနာ စ ဇနပဒနာမမှာ ရညေ စ အပစ္စေ စ ဏော ဟောတိ။
ပဉ္စာလာနံ ဇနာနံ ရာဇာ ပဉ္စာလော၊ ပဉ္စာလဿ ခတ္တိယဿ အပစ္စံ ပဉ္စာလော။ ဧဝံ ကောသလော၊ မာဂဓော၊ ဩက္ကာကော [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၆၇]။
ဇနပဒနာမသ္မာတိ ကိံ? ဒသရထရညော ပုတ္တော ဒါသရထိ [ဒါသရဋ္ဌိ]။
ဇနခတ္တိယာတိ ကိံ? ပဉ္စာလဿ ဗြာဟ္မဏဿ အပစ္စံ ပဉ္စာလိ။
၄၄၃။ ဏျ ကုရုသိဝီဟိ[က။ ၃၄၆၊ ရူ။ ၃၆၇၊ နီ။ ၇၅၅၊ စံ။ ၂။၄။၁၀၁ …ပေ… ၄။၁။၁၇၂]။
ကုရု၊ သိဝိသဒ္ဒေဟိ အပစ္စေ ရညေ စ ဏျော ဟောတိ။
ကုရုရညော အပစ္စံ ကောရဗျော [ဇာ။ ၁။၁၄။၂၂၈၊ ၂၃၂၊ ၂၃၆]၊ ကုရုရဋ္ဌဝါသီနံ ရာဇာ ကောရဗျော၊ ကောရဗ္ဗော၊ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ သိဝိရညော အပစ္စံ သေဗျော၊ သိဝိရဋ္ဌဝါသီနံ ရာဇာ သေဗျော။
အပစ္စရာသိ နိဋ္ဌိတော။
အနေကတ္ထရာသိ
၄၄၄။ ဏ ရာဂါ တေန ရတ္တံ[က။ ၃၄၇၊ ရူ။ ၃၆၈၊ နီ။ ၇၅၆၊ စံ။ ၃။၁။၁ …ပေ… ၄။၂။၁]။
ရဇ္ဇန္တိ ဝတ္ထံ ဧတေနာတိ ရာဂေါ၊ ရဇနဝတ္ထု၊ ရာဂဝါစိမှာ တေန ရတ္တန္တိ အတ္ထေ ဏော ဟောတိ။
ကသာဝေန ရတ္တံ ဝတ္ထံ ကာသာဝံ [ဓ။ ပ။ ၉]၊ ကာသာယံ ဝါ။ ဧဝံ ကောသုမ္ဘံ၊ ဟလိဒ္ဒိယာ ရတ္တံ ဟာလိဒ္ဒံ၊ ပါဋင်္ဂေန ရတ္တံ ပါဋင်္ဂံ၊ မဉ္ဇိဋ္ဌံ၊ ကုင်္ကုမံ ဣစ္စာဒိ။
‘‘နီလံ ¶ ဝတ္ထံ၊ ပီတံ ဝတ္ထ’’န္တိအာဒီသု ပန နီလ၊ ပီတာဒိသဒ္ဒါ ဂုဏသဒ္ဒတ္တာ ပစ္စယေန ဝိနာ ဂုဏနိဿယံ ဒဗ္ဗံ ဝဒန္တိ။ ဧဝံ သဗ္ဗေသု ဂုဏသဒ္ဒ၊ ဇာတိသဒ္ဒ၊ နာမသဒ္ဒေသု။
၄၄၅။ နက္ခတ္တေနိန္ဒုယုတ္တေန ကာလေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၅၊ ပါ။ ၄။၂။၃]။
ဣန္ဒုယုတ္တေန နက္ခတ္တေန လက္ခိတေ ကာလေ တန္နက္ခတ္တဝါစီဟိ ဏော ဟောတိ။
ပုဏ္ဏစန္ဒယုတ္တေန ဖုဿနက္ခတ္တေန လက္ခိတာ ဖုဿာ၊ ရတ္တိ၊ ဖုဿော၊ အဟော။ ဧဝံ မာဃော ဣစ္စာဒိ။
နက္ခတ္တေနာတိ ကိံ? ဂရုဂဟေန လက္ခိတာ ရတ္တိ။
ဣန္ဒုယုတ္တေနာတိ ကိံ? ဖုဿေန လက္ခိတော မုဟုတ္တော။
ကာလေတိ ကိံ? ဖုဿေန လက္ခိတာ အတ္ထသိဒ္ဓိ။
၄၄၆။ သာဿ ဒေဝတာ ပုဏ္ဏမာသီ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၁၈၊ ၁၉ …ပေ… ၄။၂။၂၁-၂၄]။
သာ အဿ ဒေဝတာ၊ သာ အဿ ပုဏ္ဏမာသီတိ အတ္ထေ ပဌမန္တာ ဏော ဟောတိ။
ဗုဒ္ဓါ အဿ ဒေဝတာတိ ဗုဒ္ဓါ၊ ယော ဗုဒ္ဓံ အတ္တနော အာရက္ခဒေဝတံ ဝိယ ဂရုံ ကတွာ ဝိစရတိ၊ နိရန္တရံ ဝါ ‘‘ဗုဒ္ဓါ ဗုဒ္ဓါ’’တိ ဝါစံ နိစ္ဆာရေတိ၊ တဿေတံ နာမံ။ သုဂတော အဿ ဒေဝတာတိ သောဂတော၊ မဟိန္ဒဒေဝေါ အဿ ဒေဝတာတိ မာဟိန္ဒော။ ဧဝံ ယာမော၊ သောမော၊ ဝါရုဏော။
ဖုဿီ အဿ ပုဏ္ဏမာသီတိ ဖုဿော၊ မာသော။ ဧဝံ မာဃော၊ ဖဂ္ဂုနော၊ စိတ္တော၊ ဝေသာခေါ၊ ဇေဋ္ဌမူလော၊ အာသဠှော၊ သာဝဏော၊ ပေါဋ္ဌပါဒေါ၊ အဿယုဇော၊ ကတ္တိကော၊ မာဂသိရော။
ပုဏ္ဏမာသီတိ ကိံ? ဖုဿီ အဿ ပဉ္စမီ တိထီ။
၄၄၇။ တမဓီတေ တံ ဇာနာတိ ကဏိကာ စ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၃။၁။၃၇ …ပေ… ၄။၂။၅၉]။
ဧတေသု ¶ အတ္ထေသု ဒုတိယန္တာ ဏော စ ကော စ ဏိကော စာတိ ဧတေ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။
ဏမှိ – ဗျာကရဏံ အဓီတေ ဇာနာတိ ဝါ ဝေယျာကရဏော [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၅၆]။ ပက္ခေ ‘‘ဝေယျာကရဏိကော၊ ဗျဉ္ဇနံ အဓီတေ ဇာနာတိ ဝါ ဝေယျဉ္ဇနိကော’’တိ ဣမာနိ ဏိကေန သိဇ္ဈန္တိ။
ကမှိ-ဆန္ဒံ အဓီတေ ဇာနာတိ ဝါ ဆန္ဒော။ ဧဝံ ပဒကော [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၅၆]၊ နာမကော။
ဏိကမှိ-ဝိနယံ အဓီတေ ဇာနာတိ ဝါ ဝေနယိကော၊ သုတ္တန္တိကော၊ အာဘိဓမ္မိကော။
ဧတ္ထ စ ‘ဝေယျာကရဏော’တိ ပဒေ ဝိယျာကရဏံ အဓီတေတိ ဝါကျံ၊ ‘ဝေယဉ္ဇနိကော’တိ ပဒေ ဝိယဉ္ဇနံ အဓီတေတိ။ ဥပရိ ‘ဒေါဝါရိကော၊ သောဝဂ္ဂိက’န္တိ ပဒေသုပိ ‘ဒုဝါရေ နိယုတ္တော၊ သုဝဂ္ဂါယ သံဝတ္တတီ’တိ ဝါကျံ၊ အတ္ထံ ကထေန္တေန ပန ဒုဝါရ၊ သုဝဂ္ဂသဒ္ဒါနံ တဒ္ဓိတဘာဝေ ဧဝ သိဒ္ဓတ္တာ ဒွါရေတိ စ သဂ္ဂါယာတိ စ ကထေတဗ္ဗော။
၄၄၈။ တဿ ဝိသယေ ဒေသေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၃၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၁၊ ပါ။ ၄။၂။၅၂၊ ၅၃]။
တဿ ဒေသရူပေ ဝိသယေ ဆဋ္ဌုန္တာ ဏော ဟောတိ။
ထူယမိဂါ ဝသာတိနော နာမ၊ ဝသာတီနံ ဝိသယော ဒေသော ဝါသာတော။ ဣဓ အဒေသရူပတ္တာ ဏော န ဟောတိ၊ စက္ခုဿ ဝိသယော ရူပံ။
၄၄၉။ နိဝါသေ တန္နာမေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၃၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၄၊ ပါ။ ၄။၂။၆၉]။
တန္နာမဘူတေ ¶ နိဝါသေ ဆဋ္ဌျန္တာ ဏော ဟောတိ။
သိဝီနံ နိဝါသော ဒေသော သေဗျော။ ဝသံ အဒေန္တိ ဘက္ခန္တီတိ ဝသာဒါ၊ ဗျဂ္ဃာ သီဟာ ဝါ၊ ဝသာဒါနံ နိဝါသော ဒေသော ဝါသာဒေါ။
၄၅၀။ အနုဘဝေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၅၊ ပါ။ ၄။၂။၇၀]။
သမီပေ ဘဝံ အနုဘဝံ၊ ‘‘အဒူရဘဝေ’’တိပိ ပါဌော၊ တန္နာမေ အနုဘဝေ ဒေသေ ဆဋ္ဌျန္တာ ဏော ဟောတိ။
ဝိဒိသာယ အနုဘဝံ ဝေဒိသံ၊ နဂရံ၊ ဥဒုမ္ဗရဿ အနုဘဝံ ဩဒုမ္ဗရံ၊ ဝိမာနံ။
၄၅၁။ တေန နိဗ္ဗတ္တေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၆၊ ပါ။ ၄။၂။၆၈]။
တန္နာမေ တေန နိဗ္ဗတ္တေ ဒေသေ တတိယန္တာ ဏော ဟောတိ။
ကုသမ္ဗေန နာမ ဣသိနာ နိဗ္ဗတ္တာ ကောသမ္ဗီ၊ ဣတ္ထိယံ ဤ၊ နဂရီ။ ဧဝံ ကာကန္ဒီ၊ မာကန္ဒီ၊ သဟဿေန ဓနေန နိဗ္ဗတ္တာ သာဟဿီ၊ ပရိခါ၊ အယဉ္စ တတိယာ ဟေတုမှိ ကတ္တရိ ကရဏေ စ ယထာယောဂံ ယုဇ္ဇတိ။
၄၅၂။ တမိဓတ္ထိ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၇၊ ပါ။ ၄။၂။၆၇]။
တံ ဣဓ အတ္ထီတိ အတ္ထေ တန္နာမေ ဒေသေ ပဌမန္တာ ဏော ဟောတိ။
ဥဒုမ္ဗရာ ¶ အသ္မိံ ဒေသေ သန္တီတိ ဩဒုမ္ဗရော၊ ဗဒရာ အသ္မိံ ဒေသေ သန္တီတိ ဗာဒရော။ ဧဝံ ပဗ္ဗဇော။
၄၅၃။ တတြ ဘဝေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၂။၄၈၊ ပါ။ ၄။၂။၁၃၃]။
တတြ ဘဝတ္ထေ သတ္တမျန္တာ ဏော ဟောတိ။
ဥဒကေ ဘဝေါ ဩဒကော၊ မစ္ဆော၊ ဥရသိ ဘဝေါ ဩရသော၊ ပုတ္တော၊ သာဂမော။ နဂရေ ဘဝေါ နာဂရော။ ဧဝံ ဇာနပဒေါ၊ မာဂဓော၊ ကပိလဝတ္ထုမှိ ဘဝေါ ကာပိလဝတ္ထဝေါ၊ ‘ဥဝဏ္ဏဿာဝင…’တိ ဥဿ အဝတ္တံ။ ကောသမ္ဗိယံ ဘဝေါ ကောသမ္ဗော၊ မိတ္တေ ဘဝါ မေတ္တာ၊ ပုရေ ဘဝါ ပေါရီ [ဒီ။ နိ။ ၁။၉]၊ ဝါစာ၊ မနသ္မိံ ဘဝေါ မာနသော။ ဧတ္ထ ပန –
၄၅၄။ မနာဒီနံ သက[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နီ။ ၈၅၉]။
ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေ မနာဒီနံ အန္တေ သာဂမော ဟောတီတိ သဗ္ဗတ္ထ မနောဂဏာဒီနံ အန္တေ သာဂမော။
မာနသော၊ ရာဂေါ၊ မာနသာ၊ တဏှာ၊ မာနသံ၊ သုခံ။ ဧဝံ စေတသော၊ စေတသာ၊ စေတသံ။ ကွစိ မနော ဧဝ မာနသံ၊ စေတော ဧဝ စေတသောတိပိ ယုဇ္ဇတိ။
၄၅၅။ အဇ္ဇာဒီဟိ တနော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁၅၊ ပါ။ ၄။၂။၁၀၅]။
တတြ ဘဝေါတိ အတ္ထေ အဇ္ဇာဒီဟိ တနော ဟောတိ။
အဇ္ဇ ဘဝေါ အဇ္ဇတနော၊ အတ္ထော၊ အဇ္ဇတ္တနီ၊ ဝိဘတ္တိ၊ ဒွိတ္တံ၊ အဇ္ဇတနံ၊ ဟိတံ၊ သွေ ဘဝေါ သွာတနော၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဧဿ အာတ္တံ။ ဟိယျော ဘဝေါ ဟိယျတ္တနော၊ ဟိယျတ္တနော၊ ဟိယျတ္တနံ၊ ဩဿ အတ္တံ ဒွိတ္တဉ္စ။
၄၅၆။ ပုရာတော ဏော စ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅]။
တတြ ¶ ဘဝေါတိ အတ္ထေ ပုရာသဒ္ဒမှာ ဏော စ တနော စ ဟောန္တိ။
ပုရေ ဘဝေါ ပုရာဏော၊ ဣဓ ဏော အနုဗန္ဓော န ဟောတိ၊ ပေါရာဏော ဝါ၊ ပုရာတနော။
၄၅၇။ အမာတွစ္စော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၂။၁၃၊ ပါ။ ၄။၂။၁၀၄]။
အမာသဒ္ဒမှာ ဘဝတ္ထေ အစ္စော ဟောတိ။ ‘အမာ’တိ သဟတ္ထဝါစီ။
ရာဇကိစ္စေသု ရညာ သဟ ဘဝတီတိ အမစ္စော [ဒီ။ နိ။ ဋီ။ ၁။၃၃၉]။
၄၅၈။ မဇ္ဈာဒီဟိမော[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇၊ စံ။ ၃။၂။၈၂၊ ပါ။ ၄။၃။၈၊ ၂၂၊ ‘မဇ္ဈာဒိတွိမော’ (ဗဟူသု)]။
မဇ္ဈာဒီဟိ ဘဝတ္ထေ ဣမော ဟောတိ။
မဇ္ဈေ ဘဝေါ မဇ္ဈိမော။ ဧဝံ အန္တိမော၊ ဟေဋ္ဌိမော၊ ဥပရိမော၊ ဩရိမော၊ ပစ္ဆိမော၊ အဗ္ဘန္တရိမော၊ ပစ္စန္တိမော၊ ပုရတ္ထိမော။
၄၅၉။ ကဏ ဏေယျ ဏေယျက ယိယာ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၂။၄၊ ၅၊ ၆ …ပေ… ၄။၂။၉၄၊ ၉၅၊ ၉၇၊ ၁၁၉-၁၃၀]။
ဘဝတ္ထေ သတ္တမျန္တာ ဧတေ ပဉ္စ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။
ကဏ-ကုသိနာရာယံ ဘဝေါ ကောသိနာရကော၊ မဂဓေသု ဘဝေါ မာဂဓကော၊ အာရညကော၊ ဝိဟာရော။
ဏေယျ-ဂင်္ဂါယံ ဘဝေါ ဂင်္ဂေယျော၊ ပဗ္ဗတေယျော၊ ဝနေ ဘဝေါ ဝါနေယျော။
ဏေယျက-ကောသလေယျကော ¶ ၊ ဗာရာဏသေယျကော၊ စမ္ပေယျကော၊ မိထိလေယျကော၊ ဣဓ န ဝုဒ္ဓိ။
ယ-ဂါမေ ဘဝေါ ဂမ္မော၊ ဒိဝေ ဘဝေါ ဒိဗ္ဗော၊
ဣယ-ဂါမိယော၊ ဂါမိကော၊ ယဿ ကတ္တံ၊ ဥဒရေ ဘဝေါ ဩဒရိယော၊ ဩဒရိကော၊ ဒိဝေ ဘဝေါ ဒိဝိယော၊ ပဉ္စာလိယော၊ ဗောဓိပက္ခိယော၊ လောကိယော။
၄၆၀။ ဏိကော[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၃။၂။၄၀၊ ၄၁၊ ၄၂၊ ပါ။ ၄။၂။၁၂၆၊ ၁၂၇၊ ၁၂၈]။
ဘဝတ္ထေ သတ္တမျန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
သာရဒိကော၊ ဒိဝသော၊ သာရဒိကာ၊ ရတ္တိ၊ သာရဒိကံ၊ ပုပ္ဖံ။ ဘဝသဒ္ဒေန စေတ္ထ အညေပိ အတ္ထေ ဥပလက္ခေတိ၊ ပဗ္ဗတတော ပက္ခန္ဒာ နဒီ ပဗ္ဗတေယျာ၊ ကိမီနံ ကောသေ ဇာတံ ကောသေယျံ၊ ဝတ္ထံ။ ဧဝံ သိဝေယျံ၊ ဗာရာဏသေယျံ။
၄၆၁။ တမဿ သိပ္ပံ သီလံ ပဏျံ ပဟရဏံ ပယောဇနံ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၃။၄။၄၉-၆၆ …ပေ… ၄။၄။၄၇-၆၅]။
တမဿ သိပ္ပံ၊ တမဿ သီလံ၊ တမဿ ပဏျံ၊ တမဿ ပဟရဏံ၊ တမဿ ပယောဇနန္တိ အတ္ထေသု ပဌမန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
သိပ္ပေ – ဝီဏာဝါဒနမဿ သိပ္ပံ ဝေဏိကော။ ဧတ္ထ စ ဝီဏာသဒ္ဒေန ဝီဏာဝါဒနံ ဝုစ္စတိ။ ဧကတ္ထီဘာဝသာမတ္ထိယဉှေတံ။ ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ။ ဧဝံ မောဒိင်္ဂိကော၊ ပါဏဝိကော၊ ဝံသိကော။
သီလေ-ပံသုကူလဓာရဏံ အဿ သီလံ ပံသုကူလိကော၊ ပံသုကူလံ ဓာရေတုံ သီလမဿာတိ ဝါ ပံသုကူလိကော။ သီလသဒ္ဒေန စေတ္ထ ဝတ၊ ဓမ္မ၊ သာဓုကာရာပိ ဂယှန္တိ၊ ပံသုကူလံ ဓာရေတိ သီလေနာတိ ပံသုကူလိကောတိပိ ယုဇ္ဇတိ။ ဧဝံ တေစီဝရိကော ¶ ၊ ပိဏ္ဍံ ပိဏ္ဍံ ပတတီတိ ပိဏ္ဍပါတော၊ ပိဏ္ဍာစာရေန လဒ္ဓဘောဇနံ၊ ပိဏ္ဍပါတယာပနံ အဿ သီလန္တိ ပိဏ္ဍပါတိကော၊ ပိဏ္ဍပါတေန ယာပေတုံ သီလဉ္စ ဝတဉ္စ ဓမ္မော စ ဂရုကာရော စ အဿာတိ ပိဏ္ဍပါတိကော။
‘ပဏျ’န္တိ ဝိက္ကေယျဝတ္ထု ဝုစ္စတိ၊ ဂန္ဓော ပဏျံ အဿာတိ ဂန္ဓိကော။ ဧဝံ တေလိကော၊ ဂေါဠိကော။
ပဟရန္တိ ဧတေနာတိ ပဟရဏံ၊ အာဝုဓဘဏ္ဍံ၊ စာပေါ ပဟရဏမဿာတိ စာပိကော။ ဧဝံ တောမရိကော၊ မုဂ္ဂရိကော။
ပယောဇနံ ဝုစ္စတိ ဖလံ၊ ဥပဓိ ပယောဇနမဿာတိ ဩပဓိကံ [အ။ နိ။ ၈။၅၉]၊ ပုညံ၊ သတံ ပယောဇနမဿာတိ သာတိကံ။ ဧဝံ သာဟဿိကံ [ဇာ။ ၂။၂၁။၄၁၅]။
၄၆၂။ တံ ဟန္တာရဟတိ ဂစ္ဆတုဉ္ဆတိ စရတိ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၃။၄။၂၇-၄၃၊ ပါ။ ၄။၄။၂၈-၄၆]။
တံ ဟန္တိ၊ တံ အရဟတိ၊ တံ ဂစ္ဆတိ၊ တံ ဥဉ္ဆတိ၊ တံ စရတီတိ အတ္ထေသု ဒုတိယန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
ပက္ခီဟိ ပက္ခိနော ဟန္တီတိ ပက္ခိကော။ ဧဝံ သာကုဏိကော [အ။ နိ။ ၂။၂၆၃ (သာကုနိကောတိပိ ဒိဿတိ)]၊ မာယူရိကော၊ မစ္ဆေဟိ မစ္ဆေ ဟနတီတိ မစ္ဆိကော။ ဧဝံ ဓေနုကော၊ မဂေဟိ မဂေ ဟနတီတိ မာဂဝိကော၊ မဇ္ဈေ ဝါဂမော။ ဧဝံ ဟာရိဏိကော၊ ‘ဟရိဏော’တိ မဂေါ ဧဝ။ သူကရိကော၊ ဣဓ န ဝုဒ္ဓိ။
သတံ အရဟတီတိ သာတိကံ။ ဧဝံ သာဟဿိကံ။
ပရဒါရံ ဂစ္ဆတီတိ ပါရဒါရိကော၊ ပရဒါရိကော ဝါ။ ဧဝံ ပထိကော၊ မဂ္ဂိကော။
ဗဒရေ ¶ ဥဉ္ဆတိ ဂဝေသတီတိ ဗာဒရိကော။ ဧဝံ အာမလကိကော။
ဓမ္မံ စရတီတိ ဓမ္မိကော။ ဧဝံ အဓမ္မိကော။
၄၆၃။ တေန ကတံ ကီတံ ဗန္ဓံ အဘိသင်္ခတံ သံသဋ္ဌံ ဟတံ ဟန္တိ ဇိတံ ဇယတိ ဒိဗ္ဗတိ ခဏတိ တရတိ စရတိ ဝဟတိ ဇီဝတိ[က။ ၃၅၀၊ ရူ။ ၃၇၃၊ နီ။ ၃၆၄၊ စံ။ ၃။၄။၁-၂၆၊ ပါ။ ၄။၄။၁-၂၇]။
တေန ကတံ၊ တေန ကီတံ…ပေ… တေန ဇီဝတိ ဣစ္စတ္ထေသု တတိယန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
ကာယေန ကတံ ကာယိကံ။ ဧဝံ ဝါစသိကံ၊ မာနသိကံ၊ ဝါတေန ကတော ဝါတိကော၊ အာဗာဓော။
သတေန မူလေန ကီတံ ဘဏ္ဍံ သာတိကံ။ ဧဝံ သာဟဿိကံ။
ဝရတ္တာယ ယောတ္တာယ ဗန္ဓိတော ဝါရတ္တိကော၊ အယသာ ဗန္ဓိတော အာယသိကော၊ သာဂမော။ ဧဝံ ပါသိကော။
ဃတေန အဘိသင်္ခတံ သံသဋ္ဌံ ဝါ ဃာတိကံ။ ဧဝံ ဂေါဠိကံ၊ ဒါဓိကံ၊ မာရိစိကံ။
ဇာလေန ဟတော ဇာလိကော၊ မစ္ဆော။
ဇာလေန ဟန္တီတိ ဇာလိကော၊ ဇာလကေဝဋ္ဋော။ ဧဝံ ဗာဠိသိကော [သံ။ နိ။ ၂။၁၅၈]။
အက္ခေဟိ ဇိတံ ဓနံ အက္ခိကံ။ ဧဝံ သာလာကိကံ။
အက္ခေဟိ ဇယတိ ဒိဗ္ဗတီတိ ဝါ အက္ခိကော။
ခဏိတ္တိယာ ခဏတီတိ ခါဏိတ္တိကော။ ဧဝံ ကုဒ္ဒါလိကော၊ ဣဓ န ဝုဒ္ဓိ။
ဥဠုမ္ပေန ¶ တရတီတိ ဩဠုမ္ပိကော၊ ဥဠုမ္ပိကော ဝါ။ ဧဝံ နာဝိကော [ဇာ။ ၂။၂၀။၁၄၉]၊ ဂေါပုစ္ဆိကော။
သကဋေန စရတီတိ သာကဋိကော။ ဧဝံ ရထိကော၊ ယာနိကော၊ ဒဏ္ဍိကော၊
ခန္ဓေန ဝဟတီတိ ခန္ဓိကော။ ဧဝံ အံသိကော၊ သီသိကော၊ ဣဓ န ဝုဒ္ဓိ။
ဝေတနေန ဇီဝတီတိ ဝေတနိကော။ ဧဝံ ဘတိကော၊ ကသိကော၊ ကယိကော၊ ဝိက္ကယိကော၊ ဘတိကာဒီသု န ဝုဒ္ဓိ။
၄၆၄။ တဿ သံဝတ္တတိ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၄။၆၇-၆၉၊ ပါ။ ၄။၄။၆၆-၆၈]။
တဿ သံဝတ္တတီတိ အတ္ထေ စတုတ္ထျန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
ပုန ဘဝါယ သံဝတ္တတီတိ ပေါနောဗ္ဘဝိကော၊ ပုနဿ ဩတ္တံ၊ ဘဿ ဒွိတ္တံ၊ ပေါနောဗ္ဘဝိကာ [မဟာဝ။ ၁၄]၊ တဏှာ၊ လောကာယ သံဝတ္တတီတိ လောကိကော၊ သုဋ္ဌု အဂ္ဂေါတိ သဂ္ဂေါ၊ သဂ္ဂါယ သံဝတ္တတီတိ သောဝဂ္ဂိကံ [ဒီ။ နိ။ ၁။၁၆၃]၊ ပုညံ။ ဧဝံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကံ၊ သမ္ပရာယိကံ။
၄၆၅။ တတော သမ္ဘူတမာဂတံ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၃။၄၉-၅၁၊ …ပေ… ၄။၃။၇၇-၇၉]။
တတော သမ္ဘူတံ၊ တတော အာဂတံ ဣစ္စတ္ထေသု ပဉ္စမျန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
မာတိတော သမ္ဘူတံ အာဂတံ ဝါ မတ္တိကံ [ပါရာ။ ၃၄]၊ ဒွိတ္တံ ရဿော စ။ ဧဝံ ပေတ္တိကံ။ ဏျ၊ ဏိယာပိ ဒိဿန္တိ၊ သုရဘိတော သမ္ဘူတံ သောရဘျံ၊ ထနတော သမ္ဘူတံ ထညံ၊ ပိတိတော သမ္ဘူတော ပေတ္တိယော။ ဧဝံ မတ္တိယော။ ဏျမှိ-မစ္စော။
၄၆၆။ တတ္ထ ဝသတိ ဝိဒိတော ဘတ္တော နိယုတ္တော[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၄။၇၀-၇၅ …ပေ… ၄။၄။၆၉-၇၄]။
ဧတေသွတ္ထေသု ¶ သတ္တမျန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
ရုက္ခမူလေ ဝသတီတိ ရုက္ခမူလိကော။ ဧဝံ အာရညိကော၊ သောသာနိကော။
ဧတ္ထ စ ဝသတီတိ သာမညဝစနေပိ တဿီလ၊ တဗ္ဗတ၊ တဒ္ဓမ္မ၊ တဿာဓုကာရိတာနံ ဝသေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော တဒ္ဓိတပစ္စယာနံ ပသိဒ္ဓတ္ထဒီပကတ္တာ။ န ဟိ ရုက္ခမူလေ မုဟုတ္တမတ္တံ ဝသန္တော ရုက္ခမူလိကောတိ ဝေါဟရီယတိ။
လောကေ ဝိဒိတော လောကိကော။
စတုမဟာရာဇေသု ဘတ္တာ စာတုမဟာရာဇိကာ [သံ။ နိ။ ၅။၁၀၈၁]။
ဒွါရေ နိယုတ္တော ဒေါဝါရိကော။ ဧဝံ ဘဏ္ဍာဂါရိကော၊ နဝကမ္မိကော၊ ဣဓ န ဝုဒ္ဓိ။ ‘‘ဇာတိကိယော၊ အန္ဓကိယော’’ ဣစ္စာဒီသု မဟာဝုတ္တိနာ ကိယော။
၄၆၇။ တဿိဒံ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၃။၃။၈၅-၁၀၂၊ ပါ။ ၄။၃။၁၂၀-၁၃၃]။
တဿ ဣဒန္တိ အတ္ထေ ဆဋ္ဌုန္တာ ဏိကော ဟောတိ။
သင်္ဃဿ အယံ သင်္ဃိကော၊ ဝိဟာရော၊ သင်္ဃိကာ၊ ဘူမိ၊ သင်္ဃဿ ဣဒံ သင်္ဃိကံ၊ ဘဏ္ဍံ။ ဧဝံ ပုဂ္ဂလိကံ၊ ဂဏိကံ၊ မဟာဇနိကံ၊ သကျပုတ္တဿ ဧသောတိ သကျပုတ္တိကော။ ဧဝံ နာဋပုတ္တိကော၊ ဒါသပုတ္တိကော။
၄၆၈။ ဏိကဿိယော ဝါ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နီ။ ၇၅၆]။
ဏိကပစ္စယဿ ဣယော ဟောတိ ဝါ။
သကျပုတ္တိယော၊ သကျပုတ္တိကော ဣစ္စာဒိ။
၄၆၉။ ဏော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၃။၈၅၊ ပါ။ ၄။၃။၁၂၀]။
တဿိဒန္တိ ¶ အတ္ထေ ဆဋ္ဌုန္တာ ဏော ဟောတိ။
ကစ္စာယနဿ ဣဒံ ကစ္စာယနံ၊ ဗျာကရဏံ။ ဧဝံ သောဂတံ၊ သာသနံ၊ မာဟိံသံ၊ မံသာဒိ။
၄၇၀။ ဂဝါဒီဟိ ယော[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၈၁]။
တဿိဒန္တိ အတ္ထေ ဂဝါဒီဟိ ယော ဟောတိ။
၄၇၁။ ယမှိ ဂေါဿ စ[က။ ၇၈၊ ရူ။ ၃၁၊ နီ။ ၂၂၉]။
ယဝန္တေ ပစ္စယေ ပရေ ဂေါဿ စ ဥဝဏ္ဏာနဉ္စ အဝင ဟောတီတိ အဝါဒေသော။ ‘တဝဂ္ဂဝရဏာန…’န္တိ သုတ္တေန ဝဿ ဗတ္တံ၊ ဂုန္နံ ဣဒံ ဂဗျံ၊ မံသာဒိ၊ ဒု ဝုစ္စတိ ရုက္ခော၊ တဿ ဣဒံ ဒဗျံ၊ ဒဗ္ဗံ၊ မူလာဒိ။
အနေကတ္ထရာသိ နိဋ္ဌိတော။
အဿတ္ထိရာသိ
၄၇၂။ တမေတ္ထဿတ္ထီတိ မန္တု[က။ ၃၆၉၊ ရူ။ ၄၀၃၊ နီ။ ၇၉၃၊ စံ။ ၄။၂။၉၈၊ ပါ။ ၅။၂။၉၄]။
တံ ဧတ္ထ အတ္ထိ၊ တံ အဿ အတ္ထီတိ အတ္ထေသု ပဌမန္တာ မန္တုပစ္စယော ဟောတိ၊ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏော’ကာရေဟိ မန္တု။ တတ္ထ ဣဝဏ္ဏန္တေဟိ နိစ္စံ၊ ဥပဋ္ဌိတာ သတိ ဧတသ္မိံ အတ္ထိ၊ ဧတဿ ဝါ အတ္ထီတိ သတိမာ။ ဧဝံ ဂတိမာ၊ မတိမာ၊ ဓိတိမာ [သံ။ နိ။ ၁။၁၉၅၂၊ ဇာ။ ၂။၂၂။၁၄၅၁]၊ အတ္ထဒဿိမာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၄၅၁]၊ သိရီမာ [ဇာ။ အဋ္ဌ။ ၁။အဝိဒူရေနိဒါနကထာ] ဣစ္စာဒိ။
ဥဝဏ္ဏန္တေဟိ ပန ¶ –
၄၇၃။ အာယုဿာယသ မန္တုမှိ[က။ ၃၇၁၊ ရူ။ ၄၀၄၊ နီ။ ၇၉၇]။
မန္တုမှိ ပရေ အာယုဿ အာယသာဒေသော ဟောတိ။
ဒီဃံ အာယု အသ္မိံ အတ္ထိ၊ အဿ ဝါ အတ္ထီတိ အာယသ္မာ [မဟာနိ။ ၄၉]။ ဧဝံ စက္ခုမာ၊ ဗန္ဓုမာ၊ ဘာဏုမာ ဣစ္စာဒိ။
ဗဟူ ဂါဝေါ အသ္မိံ သန္တိ၊ အဿ ဝါ သန္တီတိ ဂေါမာ။ စန္ဒိမာ၊ ပါပိမာပဒေသု စ မဟာဝုတ္တိနာ ဣမန္တုပစ္စယံ ဣစ္ဆန္တိ။ တတ္ထ စန္ဒသင်္ခါတံ ဝိမာနံ အဿ အတ္ထီတိ စန္ဒိမာ [ဓ။ ပ။ ၃၈၇]၊ ဒေဝပုတ္တော၊ ဥပစာရေန ပန ဝိမာနမ္ပိ စန္ဒိမာတိ ဝုစ္စတိ၊ ဒေဝပုတ္တောပိ စန္ဒောတိ ဝုစ္စတိ။ အတိ ဝိယ ပါပေါ အဇ္ဈာသယော အဿ အတ္ထီတိ ပါပိမာ [သံ။ နိ။ ၁။၁၃၇]၊ မာရော။ န ဟိ အပ္ပကေန ပါပေန ပါပိမာတိ ဝုစ္စတိ ပဟူတာဒိဝသေန ပသိဒ္ဓေ ဧဝ မန္တာဒီနံ ပဝတ္တနတော။ ဝုတ္တဉှိ ဝုတ္တိယံ –
‘‘ပဟူတေ စ ပသံသာယံ၊ နိန္ဒာယဉ္စာတိသာယနေ။
နိစ္စယောဂေ စ သံသဂ္ဂေ၊ ဟောန္တိမေ မန္တုအာဒယော’’တိ [မောဂ။ ၇၈]။
တတ္ထ ပဟူတေ-ဂေါမာ [သံ။ နိ။ ၁။၁၂]၊ ဓနဝါတိ။
ပသံသာယံ-ဇာတိမာ၊ ဂုဏဝါတိ။
နိန္ဒာယံ-ဝလိမာတိ။
အတိသာယနေ – ဗုဒ္ဓိမာ၊ ဝဏ္ဏဝါတိ။
နိစ္စယောဂေ-သတိမာ၊ သီလဝါ၊ ဒဏ္ဍီတိ။
သံသဂ္ဂေ – ဟလိဒ္ဒိမာတိ။
တထာ ဝိဇ္ဇမာနေဟိ ဧဝ သတိအာဒီဟိ သတိမာ ဣစ္စာဒယော ဝုစ္စန္တိ၊ န အတီတေဟိ အနာဂတေဟိ စ အဝိဇ္ဇမာနေဟိ၊ ကသ္မာ ¶ ? အတ္ထိသဒ္ဒေန ပစ္စုပ္ပန္နေန နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ။ ဧဝံ ပန သတိ ကထံ ပုဗ္ဗေပိ တွံ သတိမာ အာသိ၊ အနာဂတေပိ သတိမာ ဘဝိဿသီတိ ဣဒံ သိဒ္ဓန္တိ? တဒပိ တဒါ ဝိဇ္ဇမာနာယ ဧဝ သတိယာ သိဒ္ဓန္တိ။
ဂေါ၊ အဿော၊ မနုဿော ဣစ္စာဒီသု ဇာတိသဒ္ဒေသု တေသံ ဒဗ္ဗာဘိဓာနသမတ္ထတ္တာ မန္တာဒယော န ဟောန္တိ၊ တထာ နီလော ပဋော၊ သုက္ကော ပဋောဣစ္စာဒီသု ဂုဏသဒ္ဒေသု တိဿော၊ ဖုဿောဣစ္စာဒီသု နာမသဒ္ဒေသု စ။ ယေသံ ပန ဒဗ္ဗာဘိဓာနသာမတ္ထိယံ နတ္ထိ၊ တေသွေဝ ဟောန္တိ၊ ဗုဒ္ဓိမာ၊ ပညဝါ၊ ရူပဝါ၊ ဝဏ္ဏဝါ ဣစ္စာဒိ။
၃၇၄။ ဣမိယာ[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၈]။
ပဌမန္တာ မန္တွတ္ထေ ဣမ၊ ဣယာ ဟောန္တိ။
ဗဟဝေါ ပုတ္တာ အဿ အသ္မိံ ဝါ သန္တီတိ ပုတ္တိမော၊ ပတ္ထဋာ ကိတ္တိ အဿ အသ္မိံ ဝါ အတ္ထီတိ ကိတ္တိမော။ ဧဝံ ဖလိမော၊ ခန္ဓိမော၊ ရုက္ခော၊ ပုတ္တိယော၊ ကပ္ပိမော၊ ကပ္ပိယော၊ ဇဋိမော၊ ဇဋိယော၊ ထိရံ ဂုဏဇာတံ အဿ အသ္မိံ ဝါ အတ္ထီတိ ထေရိယော၊ ဟာနဘာဂေါ အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ဟာနဘာဂိယော။ ဧဝံ ဌိတိဘာဂိယော၊ ဝိသေသဘာဂိယော၊ နိဗ္ဗေဓဘာဂိယော ဣစ္စာဒိ။
ဧတ္ထ စ ပါဠိယံ စန္ဒိမာ၊ ပုတ္တိမာသဒ္ဒါနံ သိမှိ ရာဇာဒိဂဏရူပံ ဒိဿတိ၊ ရတ္တိမာဘာတိ စန္ဒိမာ [ဓ။ ပ။ ၃၈၇]၊ ပုတ္တေဟိ နန္ဒတိ ပုတ္တိမာတိ [သံ။ နိ။ ၁။၁၂]။ ကိတ္တိမာသဒ္ဒဿ ပန ကိတ္တိမဿ ကိတ္တိမတောတိ ရူပန္တိ။
၄၇၅။ ဝန္တွာဝဏ္ဏာ[က။ ၃၆၈၊ ရူ။ ၄၀၂၊ နီ။ ၇၉၂၊ စံ။ ၆။၃။၃၅ …ပေ… ၈။၂။၉]။
အဝဏ္ဏဘူတာ ပဌမန္တာ မန္တွတ္ထေ ဝန္တု ဟောတိ။
နိစ္စသီလဝသေန ¶ ဝိသုဒ္ဓံ သီလံ အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ သီလဝါ၊ ပသတ္ထော ဂုဏော အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ဂုဏဝါ။
ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထ ပဒတ္ထာနုရူပံ မန္တွတ္ထဝိသေသော ဝတ္တဗ္ဗော၊ ပဋိသန္ဓိသဟဂတာ ပညာ အဿ အတ္ထီတိ ပညဝါ၊ ပစ္စယေ ပရေ ဒီဃာနံ ကွစိ ရဿတ္တံ။ ဝိဒတိ ဧတေနာတိ ဝိဒေါ၊ ဉာဏံ၊ ဝိဒေါ ဧတဿ အတ္ထိ၊ ဧတသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ဝိဒွါ၊ ဗျဉ္ဇနေ ပုဗ္ဗဿရလောပေါ။
အဝဏ္ဏာတိ ကိံ? သတိမာ၊ ဗန္ဓုမာ။
ဗဟုလာဓိကာရာ ရသ္မိဝါ၊ လက္ခိဝါ၊ ယသဿိဝါ၊ ဘယဒဿိဝါ၊ မဿုဝါ၊ ဂါဏ္ဍီဝဓနွာတိပိ သိဇ္ဈန္တိ။ တတ္ထ ဂါဏ္ဍီဝဓနု အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ဂါဏ္ဍီဝဓနွာ၊ ဗျဉ္ဇနေ ပုဗ္ဗဿရလောပေါ။
၄၇၆။ ဒဏ္ဍာဒီဟိကဤ ဝါ[က။ ၃၆၆၊ ရူ။ ၄၀၀၊ နီ။ ၇၉၀၊ စံ။ ၄။၂။၁၁၈-၁၂၁၊ ပါ။ ၅။၂။၁၁၅-၆]။
တေဟိ မန္တွတ္ထေ ဣက၊ ဤ ဟောန္တိ ဝါ။
နိစ္စံ ဂဟိတော ဒဏ္ဍော အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ဒဏ္ဍိကော၊ ဒဏ္ဍီ၊ ဒဏ္ဍဝါ။ ဧဝံ ဂန္ဓိကော၊ ဂန္ဓီ၊ ဂန္ဓဝါ၊ ရူပိကော၊ ရူပီ၊ ရူပဝါ။ ဣဏသာမိကေ ဝတ္တဗ္ဗေ ဓနာ ဣကော၊ ဓနိကော၊ အညတြ ဓနီ၊ ဓနဝါ၊ အတ္ထိကော၊ အတ္ထီ၊ အတ္ထဝါ။
ဧတ္ထ စ အသန္နိဟိတေန အတ္ထေန အတ္ထော အဿ အတ္ထီတိ အတ္ထိကော၊ မဟဂ္ဃေန အတ္ထိကော မဟဂ္ဃတ္ထိကော။ ဧဝံ ဓနတ္ထိကော၊ ပုညတ္ထိကော၊ သေယျတ္ထိကော၊ အယံ အတ္ထော ဧတဿာတိ ဣဒမတ္ထီ၊ ပါဋဝေန အတ္ထော အဿာတိ ပါဋဝတ္ထီ။ ဧဝံ ဆေကတ္ထီ၊ ကုသလတ္ထီဣစ္စာဒီနိ သိဇ္ဈန္တိ။
ဝဏ္ဏသဒ္ဒန္တာ ပန ဤယေဝ ဟောတိ၊ ဗြဟ္မုနော ဝဏ္ဏော သဏ္ဌာနံ အဿ အတ္ထီတိ ဗြဟ္မဝဏ္ဏီ။ အထ ဝါ ဗြဟ္မုနော ဝဏ္ဏော ဗြဟ္မဝဏ္ဏော ¶ ၊ ဗြဟ္မဝဏ္ဏော ဝိယ ဝဏ္ဏော ယဿ သော ဗြဟ္မဝဏ္ဏီ။ ဧဝံ ဗြဟ္မဝစ္ဆသီ၊ ‘ဝစ္ဆသ’န္တိ သီသံ၊ တဒ္ဓိတန္တသမာသပဒံ နာမေတံ။ ဧဝံ ဒေဝဝဏ္ဏီ။
ဟတ္ထ၊ ဒန္တာဒီဟိ ဇာတိယံ ဤ၊ ဟတ္ထီ၊ ဒန္တီ၊ ဂဇော၊ ဒါဌီ၊ ကေသရီ၊ သီဟော၊ အညတြ ဟတ္ထဝါ၊ ဒန္တဝါ။ ဗြဟ္မစာရိမှိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဝဏ္ဏတော ဤယေဝ၊ ဝဏ္ဏီ၊ အညတြ ဝဏ္ဏဝါ။ ပေါက္ခရာဒီဟိ ဒေသေ ဤယေဝ၊ ပေါက္ခရံ ဝုစ္စတိ ကမလံ၊ ပေါက္ခရဏီ၊ ပုန ဣတ္ထိယံ နီ၊ ပုဗ္ဗဤ-ကာရဿ အတ္တံ၊ ဥပ္ပလိနီ၊ ကုမုဒိနီ၊ ဘိသိနီ၊ မုဠာလိနီ၊ သာလုကိနီ၊ ပဒုမံ ဧတ္ထ ဒေသေ အတ္ထီတိ ပဒုမီ၊ တတော ဣတ္ထိယံ နီ၊ ပဒုမိနီ၊ ပုဗ္ဗဤ-ကာရဿ ရဿတ္တံ၊ သဗ္ဗံ ကမလာကရဿ ဝါ ကမလဂစ္ဆဿ ဝါ နာမံ၊ အညတြ ပေါက္ခရဝါ ဟတ္ထီ၊ ဣဓ သောဏ္ဍာ ပေါက္ခရံ နာမ။
သိခီ၊ သိခါဝါ၊ မာလီ၊ မာလာဝါ၊ သီလီ၊ သီလဝါ၊ ဗလီ၊ ဗလဝါ။ သမာသန္တေပိ ဤ၊ နိဒ္ဒါသီလီ၊ သဘာသီလီ၊ ဗာဟုဗလီ၊ ဦရုဗလီ။ သုခ၊ ဒုက္ခေဟိ ဤယေဝ၊ သုခီ၊ ဒုက္ခီ ဣစ္စာဒိ။
၄၇၇။ တပါဒီဟိ သီ[က။ ၃၆၅၊ ရူ။ ၃၉၉၊ နီ။ ၇၈၉၊ စံ။ ၄။၂။၁၀၆၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၂၊ ‘… ဿီ’ (ဗဟူသု)]။
တပါဒီဟိ မန္တွတ္ထေ သီ ဟောတိ ဝါ။
တပေါ အဿ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ တပဿီ၊ ဒွိတ္တံ။ ဧဝံ ယသဿီ၊ တေဇဿီ၊ မနော အဿ အတ္ထီတိ မနဿီ။
ဝါတွေဝ? ယသဝါ။
၄၇၈။ ဏော တပါ[က။ ၃၇၀၊ ရူ။ ၄၀၅၊ နီ။ ၇၉၅၊ စံ။ ၄။၂။၁၀၆၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၃]။
တပမှာ မန္တွတ္ထေ ဏော ဟောတိ။
တပေါ အဿ အတ္ထီတိ တာပသော၊ ဣတ္ထိယံ တာပသီ။
၄၇၉။ မုခါဒိတော ရော[က။ ၃၆၇၊ ရူ။ ၄၀၁၊ နီ။ ၇၉၁၊ စံ။ ၄။၂။၁၁၀၊ ၁၁၁၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၆၊ ၁၀၇]။
မုခါဒီဟိ ¶ မန္တွတ္ထေ ရော ဟောတိ။
အသံယတံ မုခံ အဿ အတ္ထီတိ မုခရော၊ သုသိ အဿ အတ္ထီတိ သုသိရော၊ ရုက္ခော၊ ဦသော ခါရော ယသ္မိံ အတ္ထီတိ ဦသရော၊ ခါရဘူမိပ္ပဒေသော၊ မဓု ရသော အဿ အတ္ထီတိ မဓုရော၊ ဂုဠော၊ နဂါ ဧတ္ထ သန္တီတိ နဂရော၊ ဗဟုပဗ္ဗတပ္ပဒေသော၊ ‘‘နဂရ’’န္တိပိ ပါဌော၊ ကုဉ္ဇော ဝုစ္စတိ ဟနု၊ ကုဉ္ဇရော၊ ဟတ္ထီ၊ ဥဏ္ဏတာ ဒန္တာ အဿ သန္တီတိ ဒန္တုရော၊ ဟတ္ထီယေဝ၊ မဟာဝုတ္တိနာ အဿ ဥတ္တံ။
၄၈၀။ တုန္ဒျာဒီဟိ ဘော[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၃၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၄၈၊ ပါ။ ၅။၂။၁၃၉]။
တုန္ဒိဣစ္စာဒီဟိ မန္တွတ္ထေ ဘော ဟောတိ ဝါ။
တုန္ဒိ ဝုစ္စတိ ဝုဒ္ဓါ နာဘိ၊ တုန္ဒိဘော၊ ဝလိယော ဧတသ္မိံ အတ္ထီတိ ဝလိဘော။
ဝါတွေဝ? တုန္ဒိမာ။
၄၈၁။ သဒ္ဓါဒိတွ[က။ ၃၇၀၊ ရူ။ ၄၀၅၊ နီ။ ၇၉၅၊ စံ။ ၄။၂။၁၀၅၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၁ (သဒ္ဒါဒိဝှ?)]။
သဒ္ဓါဒီဟိ မန္တွတ္ထေ အ ဟောတိ။
သဒ္ဓါ အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ သဒ္ဓါ။ ဧဝံ ပညော၊ သတော။
ဝါတွေဝ? ပညဝါ၊ သတိမာ။
၄၈၂။ အာလွာဘိဇ္ဈာဒီဟိ[က။ ၃၅၉၊ ရူ။ ၃၈၄၊ နီ။ ၇၇၉၊ စံ။ ၄။၂။၁၅၇၊ ပါ။ ၃။၂။၁၅၈]။
အဘိဇ္ဈာဒီဟိ မန္တွတ္ထေ အာလု ဟောတိ ဝါ။
အဘိဇ္ဈာ ¶ အဓိကာ အဿ အတ္ထီတိ အဘိဇ္ဈာလု၊ သီတလဒုက္ခံ အဓိကံ အဿ အတ္ထီတိ သီတာလု၊ ဓဇာ ဗဟုလာ အသ္မိံ ရထေ သန္တီတိ ဓဇာလု၊ ဒယာ ဗဟုလာ အဿာတိ ဒယာလု၊ ပုရိသစိတ္တံ ဗဟုလံ အဿာတိ ပုရိသာလု၊ ပုရိသလောလာ ဣတ္ထီ။
ဝါတွေဝ? ဒယာဝါ။
၄၈၃။ ပိစ္ဆာဒိတွိလော[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၀၂၊ ၁၀၃၊ ပါ။ ၅။၂။၉၉၊ ၁၀၀]။
ပိစ္ဆာဒိတော မန္တွတ္ထေ ဣလော ဟောတိ ဝါ။
ပိစ္ဆံ တူလံ အဿ အတ္ထိ၊ တသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ ပိစ္ဆိလော၊ ပိစ္ဆဝါ၊ တူလရုက္ခော၊ ပိစ္ဆိလာ သိပ္ပလိ [သိပ္ပလီ၊ သီမ္ဗလီ၊ သေမ္မလီတိပိ ဒိဿတိ]၊ ဖေနိလော [ဖေဏိလောတိပိ ဒိဿတိ]၊ ဖေနဝါ၊ အဒ္ဒါရိဋ္ဌကော၊ ဇဋိလော၊ ဇဋာဝါ၊ တာပသော၊ တုဏ္ဍိလော၊ တုဏ္ဍဝါ၊ အဓိကာ ဝါစာ အဿ အတ္ထီတိ ဝါစာလော၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဣလောပေါ။
၄၈၄။ သီလာဒိတော ဝေါ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၁၃၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၉]။
သီလာဒီဟိ မန္တွတ္ထေ ဝေါ ဟောတိ။
နိစ္စရက္ခိတသီလံ အဿ အတ္ထိ၊ အသ္မိံ ဝါ ဝိဇ္ဇတီတိ သီလဝေါ၊ ပုရိသော၊ သီလဝါ၊ ဣတ္ထီ၊ ကေသာ အတိဒီဃာ အသ္မိံ သန္တီတိ ကေသဝေါ၊ ကေသဝါ၊ အပရိမာဏာ အဏ္ဏာ ဥဒကာ အသ္မိံ သန္တီတိ အဏ္ဏဝေါ၊ မဟန္တံ ဗလံ အဿ အတ္ထီတိ ဗလဝေါ၊ ဗလဝါ၊ ဗလဝံ။ ဂါဏ္ဍီ ဝုစ္စတိ သန္ဓိ၊ ဗဟဝေါ ဂါဏ္ဍီ အသ္မိံ အတ္ထီတိ ဂါဏ္ဍီဝံ၊ ဓနု [ဂဏ္ဍဿ ဂဏ္ဍမိဂသိင်္ဂဿ အယံ ဂါဏ္ဍီ၊ သော အဿ အတ္ထီတိ ဂါဏ္ဍီတိ ဂါဏ္ဍီဝေါ။ (ပဉ္စကာဋီကာ)။ ဂါဏ္ဍီမေဏ္ဍသိင်္ဂမဿ အတ္ထီတိ ဂါဏ္ဍီဝံ၊ ဓနု။ (ပယောဂသိဒ္ဓိ)။ ဂါဏ္ဍီ ဂန္ထိ၊ သော အတ္ထိ အဿ အသ္မိံ ဝါ ဂါဏ္ဍီဝေါ အဇ္ဇုနဓနု၊ (မုဂ္ဓဗောဓဋီကာ)]၊ ဗဟုကာ ရာဇီ အဿ အတ္ထီတိ ရာဇီဝံ၊ ပင်္ကဇံ။
၄၈၅။ မာယာမေဓာဟိ ဝီ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၃၇၊ ပါ။ ၅။၂။၁၂၁]။
ဧတေဟိ ¶ မန္တွတ္ထေ ဝီ ဟောတိ။
မာယာဝီ၊ မေဓာဝီ။
၄၈၆။ ဣဿရေ အာမျုဝါမီ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၄၃၊ ပါ။ ၅။၂။၁၂၆၊ ‘‘သိဿရေ…’’ (ဗဟူသု)]။
ဣဿရဘူတေ မန္တွတ္ထေ အာမီ၊ ဥဝါမီ ဟောန္တိ။
ဣဿရိယဋ္ဌာနဘူတံ သံ အဿ အတ္ထီတိ သာမီ၊ သုဝါမီ [သု။ နိ။ ၆၇၁]၊ ဣတ္ထိယံ သာမိနီ၊ သုဝါမိနီ၊ ဗိန္ဒုလောပေါ၊ ကာဂမေ သာမိကော။
၄၈၇။ လက္ချာ ဏော အ စ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၀]။
လက္ခီမှာ မန္တွတ္ထေ ဏော ဟောတိ၊ ဤကာရဿ အတ္တဉ္စ ဟောတိ။
လက္ခီ သိရီ ဧတဿ အတ္ထီတိ လက္ခဏော။
၄၈၈။ အင်္ဂါ နော ကလျာဏေ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၀]။
ကလျာဏေ ဝတ္တဗ္ဗေ အင်္ဂမှာ မန္တွတ္ထေ နော ဟောတိ။
ကလျာဏံ အင်္ဂံ ဧတိဿာ ဣတ္ထိယာ အတ္ထီတိ အင်္ဂနာ။
၄၈၉။ သော လောမာ[က။ ၃၆၄၊ ရူ။ ၃၉၈၊ နီ။ ၇၈၇၊ စံ။ ၄။၂။၁၀၄၊ ပါ။ ၅။၂။၁၀၀]။
လောမမှာ မန္တွတ္ထေ သပစ္စယော ဟောတိ။
ဗဟူနိ လောမာနိ အဿ သန္တီတိ လောမသော။ ဧတ္ထ ‘သော’တိ သုတ္တဝိဘာဂေန ‘‘သုမေဓသော၊ ဘူရိမေဓသော’’ ဣစ္စာဒီနိပိ သိဇ္ဈန္တိ။
အဿတ္ထိရာသိ နိဋ္ဌိတော။
ဘာဝ၊ ကမ္မရာသိ
၄၉၀။ တဿ ¶ ဘာဝကမ္မေသု တ္တ တာ တ္တန ဏျ ဏေယျဏိယ ဏ ဣယာ[က။ ၃၆၀၊ ရူ။ ၃၈၇၊ နီ။ ၇၈၀၊ စံ။ ၄။၁။၁၃၆-၁၅၃၊ ပါ။ ၅။၁။၁၁၉-၁၃၆]။
တဿ ဘာဝေါ၊ တဿ ကမ္မန္တိ အတ္ထေ ဆဋ္ဌုန္တာ ဧတေ အဋ္ဌ ပစ္စယာ ဗဟုလံ ဘဝန္တိ။
တတ္ထ ဘဝန္တိ ဗုဒ္ဓိ၊ သဒ္ဒါ ဧတသ္မာတိ ဘာဝေါ၊ သဒ္ဒါနံ အတ္တနော အတ္ထေသု အာဒိမှိ ဥပ္ပတ္တိကာရဏံ၊ စိရကာလံ ပဝတ္တိကာရဏဉ္စ။ တတ္ထ အာဒိမှိ ပဝတ္တိကာရဏံ ဗျပ္ပတ္တိနိမိတ္တံ နာမ။ စိရကာလံ ပဝတ္တိကာရဏံ ပဝတ္တိနိမိတ္တံ နာမ။ တဒုဘယမ္ပိ ဇာတိ၊ ဒဗ္ဗ၊ ဂုဏ၊ ကြိယာ၊ နာမဝသေန ပဉ္စဝိဓံ ဟောတိ။
တတ္ထ ‘‘ဂေါဿ ဘာဝေါ ဂေါတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ ဂေါဇာတိ ဘာဝေါ နာမ။
‘‘ဒဏ္ဍိနော ဘာဝေါ ဒဏ္ဍိတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ ဒဏ္ဍဒဗ္ဗံ ဘာဝေါ နာမ။
‘‘နီလဿ ပဋဿ ဘာဝေါ နီလတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ နီလဂုဏော ဘာဝေါ နာမ။
‘‘ပါစကဿ ဘာဝေါ ပါစကတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ ပစနကြိယာ ဘာဝေါ နာမ။
‘‘တိဿနာမဿ ဇနဿ ဘာဝေါ တိဿတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ တိဿနာမံ ဘာဝေါ နာမ။
တတ္ထ ဂေါဿ ဘာဝေါတိ ဂေါသဒ္ဒံ သုတွာ ဂေါဒဗ္ဗေ ဂေါဗုဒ္ဓိယာ ဝါ ဂေါဒဗ္ဗံ ဒိသွာ တသ္မိံ ဒဗ္ဗေ ဂေါဝေါဟာရဿ ဝါ ပဝတ္တိကာရဏန္တိ အတ္ထော။ ဧဝံ သေသေသုပိ ယထာနုရူပံ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။
တ္တမှိ-ဂေါတ္တံ၊ ဒဏ္ဍိတ္တံ၊ ပါစကတ္တံ၊ တိဿတ္တံ ဣစ္စာဒိ။
တာမှိ-သင်္ဂဏိကာရာမတာ ¶ ၊ နိဒ္ဒါရာမတာ၊ ဘဿာရာမတာ ဣစ္စာဒိ။
တ္တနမှိ-ပုထုဇ္ဇနတ္တနံ၊ ဝေဒနတ္တနံ၊ ဇာရတ္တနံ၊ ဇာယတ္တနံ ဣစ္စာဒိ။
ဏျမှိ-အလသဿ ဘာဝေါ အာလသျံ၊ သမဏဿ ဘာဝေါ သာမညံ၊ ဗြာဟ္မဏဿ ဘာဝေါ ဗြာဟ္မညံ၊ သီလသမာဓိပညာဂုဏော သာမညဉ္စ ဗြာဟ္မညဉ္စ နာမ။ တာပသဿ ဘာဝေါ တာပသျံ၊ နိပုဏဿ ဘာဝေါ နေပုညံ၊ ဝိပုလဿ ဘာဝေါ ဝေပုလ္လံ၊ ရညော ဘာဝေါ ရဇ္ဇံ၊ အာပဗ္ဗတဿ ခေတ္တဿ ဘာဝေါ အာပဗ္ဗတျံ၊ ဒါယာဒဿ ဘာဝေါ ဒါယဇ္ဇံ၊ ဝိသမဿ ဘာဝေါ ဝေသမ္မံ၊ သခိနော ဘာဝေါ သချံ၊ ဝါဏိဇာနံ ဘာဝေါ ဝါဏိဇ္ဇံ ဣစ္စာဒိ။
ဏေယျမှိ – သုစိဿ ဘာဝေါ သောစေယျံ။ ဧဝံ အာဓိပတေယျံ ဣစ္စာဒိ။
ဏိယမှိ-အာလသိယံ၊ မဒဘာဝေါ မဒိယံ။ ဧဝံ ဒက္ခိယံ၊ ပုရောဟိတဘာဝေါ ပေါရောဟိတိယံ၊ ဗျတ္တဿ ဘာဝေါ ဝေယျတ္တိယံ၊ ဗျာဝဋဿ ဘာဝေါ ဝေယျာဝဋိယံ၊ ဣမာနိ ဒွေ ပုဗ္ဗေ ဝေယျာကရဏပဒံ ဝိယ သိဒ္ဓါနိ။
ဏမှိ-ဂရုနော ဘာဝေါ ဂါရဝေါ၊ ပဋုဘာဝေါ ပါဋဝံ ဣစ္စာဒိ။
ဣယမှိ-အဓိပတိဘာဝေါ အဓိပတိယံ၊ ပဏ္ဍိတဘာဝေါ ပဏ္ဍိတိယံ၊ ဗဟုဿုတဘာဝေါ ဗဟုဿုတိယံ၊ နဂ္ဂဿ ဘာဝေါ နဂ္ဂိယံ၊ သူရဘာဝေါ သူရိယံ၊ ဝီရဘာဝေါ ဝီရိယံ ဣစ္စာဒိ။
ကမ္မတ္ထေ ကမ္မံ နာမ ကြိယာ၊ အလသဿ ကမ္မံ အလသတ္တံ၊ အလသတာ၊ အလသတ္တနံ၊ အာလသျံ၊ အာလသေယျံ၊ အာလသိယံ၊ အာလသံ၊ အလသိယံ ဣစ္စာဒိ။
၄၉၁။ ဗျ ဝဒ္ဓဒါသာ ဝါ[က။ ၃၆၀၊ ရူ။ ၃၈၇၊ နီ။ ၇၈၀]။
ဘာဝ ¶ ၊ ကမ္မေသု ဝဒ္ဓ၊ ဒါသေဟိ ဗျော ဟောတိ ဝါ။
ဝဒ္ဓဿ ဘာဝေါ ကမ္မံ ဝါ ဝဒ္ဓဗျံ၊ ဝဒ္ဓတာ၊ ဒါသဗျံ၊ ဒါသတာ၊ ‘ဝဒ္ဓဝ’န္တိ ဣဓ ဏေ ပရေ ဝါဂမော။
၄၉၂။ နဏ ယုဝါ ဗော စ ဝယေ[က။ ၃၆၁၊ ရူ။ ၃၈၈၊ နီ။ ၇၈၁၊ စံ။ ၄။၁။၁၄၆၊ ပါ။ ၅။၁။၁၃၀၊ ‘…ဝဿ’ (ဗဟူသု)]။
ဝယေ ဂမျမာနေ ဘာဝ၊ ကမ္မေသု ယုဝတော နဏ ဟောတိ ဝါ ဗာဂမော စ။
ယုဝဿ ဘာဝေါ ယောဗ္ဗနံ။
ဝါတွေဝ? ယုဝတ္တံ၊ ယုဝတာ။
၄၉၃။ အဏွာဒီဟိမော[က။ ၃၆၀၊ ရူ။ ၃၈၇၊ နီ။ ၇၈၀၊ စံ။ ၄။၁။၁၃၉၊ ပါ။ ၅။၁။၁၂၂၊ ‘အဏွာဒိတွိမော’ (ဗဟူသု)]။
တေဟိ ဘာဝေ ဣမော ဟောတိ ဝါ။
အဏုနော ဘာဝေါ အဏိမာ၊ လဃုနော ဘာဝေါ လဃိမာ။
၄၉၄။ ကဿမဟတမိမေ ကသမဟာ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နိ။ ၈၅၉၊ ‘ကဿက…’?]။
ဣမပစ္စယေ ပရေ ကဿ၊ မဟန္တသဒ္ဒါနံ ကမေန ကသ၊ မဟာ ဟောန္တိ။
ကဿကဿ ကမ္မံ ကသိမာ [(ကိသမဟတမိမေ ကသမဟာ။ ဣမပစ္စယေ ပရေ ကိသ၊ မဟန္ထသဒ္ဒါနံ ကမေန ကသ၊ မဟာ ဟောန္ထိ။ ကိသဿ ဘာဝေါ ကသိမာ၊ မောဂ။ ၄-၁၃၃)]၊ မဟန္တဿ ဘာဝေါ မဟိမာ။ သုမနဿ ဘာဝေါ သောမနဿံ၊ ဏျမှိ သာဂမော၊ ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ ယဿ ပရရူပတ္တံ။ ဧဝံ ဒေါမနဿံ၊ သုန္ဒရံ ဝစော ¶ ဧတသ္မိန္တိ သုဝစော၊ သုဝစဿ ဘာဝေါ သောဝစဿံ။ ဧဝံ ဒေါဝစဿံ။
‘‘အာရာမရာမဏေယျကံ၊ ဥယျာနရာမဏေယျကံ၊ ဘူမိရာမဏေယျကံ’’ ဣစ္စာဒီသု ရမိတဗ္ဗန္တိ ရမဏံ၊ ရမဏံ ဧတ္ထ အတ္ထီတိ ရာမဏော၊ အာရာမော၊ အာရာမရာမဏဿ ဘာဝေါ အာရာမရာမဏေယျကံ၊ ဏေယျော၊ သကတ္ထေ စ ကော [ကထံ ရာမဏိယကတ္ထိ? သကတ္ထေ ကန္ထာ ဏေန သိဒ္ဓံ၊ (မောဂ။ ၄-၅၉)]၊ အာရာမသမ္ပတ္တိ၊ အာရာမသိရီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧဝံ သေသေသု။
ဘာဝ၊ ကမ္မရာသိ နိဋ္ဌိတော။
ပရိမာဏရာသိ
၄၉၅။ တမဿ ပရိမာဏံ ဏိကော စ[က။ ၃၅၁၊ ရူ။ ၃၇၄၊ နီ။ ၇၆၄၊ စံ။ ၄။၁။၆၂၊ ပါ။ ၅။၁။၅၇၊ ၅၈]။
တံ အဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ ပဌမန္တာ ဏိကော ဟောတိ ကော စ။ ပရိမီယတေ အနေနာတိ ပရိမာဏံ။
ဒေါဏော ပရိမာဏမဿာတိ ဒေါဏိကော။ ဧဝံ ခါရိကော၊ ကုမ္ဘိကော၊ အသီတိဝဿာနိ ပရိမာဏမဿာတိ အာသီတိကော၊ ဝယော။ ဧဝံ နာဝုတိကော၊ ဥပဍ္ဎကာယော ပရိမာဏမဿာတိ ဥပဍ္ဎကာယိကံ၊ ဗိမ္ဗောဟနံ၊ ဒွေ ပရိမာဏမဿာတိ ဒုကံ။ ဧဝံ တိကံ၊ စတုက္ကံ၊ ပဉ္စကံ၊ ဆက္ကံ၊ ဒွိတ္တံ။ ဒသကံ၊ သတကံ။
၄၉၆။ ယတေတေဟိ တ္တကော[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၀၊ ပါ။ ၅။၁။၂၂၊ ၂၃]
တမဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ ယ၊ တ၊ ဧတသဒ္ဒေဟိ သဒိသဒွိဘူတော တ္တကော ဟောတိ။
ယံ ပရိမာဏမဿာတိ ယတ္တကံ။ ဧဝံ တတ္တကံ။
၄၉၇။ ဧတဿေဋ တ္တကေ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နီ။ ၈၅၉]။
တ္တကေ ¶ ပရေ ဧတသဒ္ဒဿ ဧဋ ဟောတိ။
ဧတံ ပရိမာဏမဿာတိ ဧတ္တကံ၊ ယာဝ ပရိမာဏမဿာတိ ယာဝတ္တကံ။ ဧဝံ တာဝတ္တကံ၊ ဧတာဝတ္တကံ။ ‘ယတေတေဟီ’တိ ဝစနေန ယာဝ၊ တာဝ၊ ဧတာဝါပိ ဂယှန္တိ။
၄၉၈။ သဗ္ဗာ စ ဋာဝန္တု[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၀၊ စံ။ ၄။၂။၄၃၊ ပါ။ ၅။၂။၃၉၊ ‘သဗ္ဗာ စစဝန္တု’ (ဗဟူသု)]။
တမဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ ယ၊ တေ’တေဟိ စ သဗ္ဗတော စ ဋာဝန္တု ဟောတိ၊ ဧတဿ ဒွိတ္တံ။
သဗ္ဗံ ပရိမာဏံ အဿာတိ သဗ္ဗာဝန္တံ၊ သဗ္ဗာဝါ၊ အတ္ထော၊ သဗ္ဗာဝန္တော၊ သဗ္ဗာဝန္တာ၊ အတ္ထာ၊ သဗ္ဗာဝတိ၊ အတ္ထေ၊ သဗ္ဗာဝန္တေသု၊ အတ္ထေသု၊ ဣတ္ထိယံ သဗ္ဗာဝတီ၊ သဗ္ဗာဝန္တီ၊ ပရိသာ။ ဧဝံ ယာဝါ၊ ယာဝန္တာ၊ ယာဝန္တော၊ တာဝါ၊ တာဝန္တာ၊ တာဝန္တော၊ ဧတ္တာဝါ၊ ဧတ္တာဝန္တာ၊ ဧတ္တာဝန္တော ဣစ္စာဒိ။
ကွစိ မဟာဝုတ္တိနာ ဧကဿ တ-ကာရဿ လောပေါ၊ ယာဝတကော ကာယော၊ တာဝတကော ဗျာမော [ဒီ။ နိ။ ၃။၂၀၀]၊ ယာဝတိကာ ယာနဿ ဘူမိ။
၄၉၉။ ကိံမှာ ရတိ ရီဝ ရီဝတက ရိတ္တကာ[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၀၊ စံ။ ၄။၂။၄၅၊ ပါ။ ၅။၂။၄၁]။
တံ အဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ ကိံသဒ္ဒတော ဧတေ စတ္တာရော ပစ္စယာ ဘဝန္တိ။
၅၀၀။ ရာနုဗန္ဓေန္တသရာဒိဿ[က။ ၅၃၉၊ ရူ။ ၅၅၈၊ နီ။ ၁၁၂၄]။
ရာနုဗန္ဓေ ¶ ပစ္စယေ ပရေ ပဒန္တသရာဒိဿ လောပေါ ဟောတိ။ အာဒိသဒ္ဒေန ပဒန္တဗျဉ္ဇနံ ဂယှတိ၊ သုတ္တဝိဘတ္တေန ရီဝန္တု၊ ရိတ္တာဝန္တုပစ္စယာ စ ဟောန္တိ။
ကိံ ပရိမာဏမဿာတိ ကတိ။ ပဉ္စက္ခန္ဓာ ကတိ ကုသလာ၊ ကတိ အကုသလာ [ဝိဘ။ ၁၅၁]၊ ကတိဝဿောသိ တွံ ဘိက္ခု၊ ဧကဝဿော အဟံ ဘဂဝါ [မဟာဝ။ ၇၈]၊ ကိံ ပရိမာဏံ အဿာတိ ကီဝံ၊ ကိံဝ ဒူရော ဣတော ဂါမော။ ဧဝံ ကီဝတကံ၊ ကိတ္တကံ။
ရီဝန္တုမှိ – ကီဝန္တော ဟောန္တု ယာစကာ [ဇာ။ ၂။၂၀။၁၀၃] တိ။
ရိတ္တာဝန္တုမှိ – ကိတ္တာဝတာ ခန္ဓာနံ ခန္ဓပညတ္တိ [သံ။ နိ။ ၃။၈၂]၊ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ ဘန္တေ ရူပန္တိ ဝုစ္စတိ၊ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ ဘန္တေ မာရောတိ ဝုစ္စတိ [သံ။ နိ။ ၃။၁၆၁]။
ပုဗ္ဗသုတ္တေန ဋာဝန္တုမှိ – ဧတ္တာဝတာ ခန္ဓာနံ ခန္ဓပညတ္တိ၊ ဧတ္တာဝတာ ရူပန္တိ ဝုစ္စတိ၊ ဧတ္တာဝတာ မာရောတိ ဝုစ္စတိ။
၅၀၁။ မာနေ မတ္တော[က။ ၃၂၈၊ ရူ။ ၃၅၂၊ နီ။ ၇၀၈၊ စံ။ ၄။၂။၃၈၊ ပါ။ ၅။၂။၃၇]။
မီယတေ ဧတေနာတိ မာနံ၊ တံ ဥမ္မာနံ၊ ပရိမာဏန္တိ ဒုဝိဓံ၊ ဥဒ္ဓံ မာနံ ဥမ္မာနံ၊ တဒညံ မာနံ ပရိမာဏံ၊ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ပန သာမညဝစနတ္တာ ဒုဝိဓမ္ပိ လဗ္ဘတိ၊ ဒုဝိဓေ မာနေ ပဝတ္တာ ဟတ္ထာဒိသဒ္ဒမှာ တမဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ မတ္တပစ္စယော ဟောတိ။
ဟတ္ထော ပရိမာဏံ အဿာတိ ဟတ္ထမတ္တံ၊ ဒွေ ဟတ္ထာ ပရိမာဏံ အဿာတိ ဒွိဟတ္ထမတ္တံ၊ ဒွေ အင်္ဂုလိယော ပရိမာဏံ အဿာတိ ဒွင်္ဂုလမတ္တံ။ ဧဝံ စတုရင်္ဂုလမတ္တံ၊ ဝိဒတ္ထိမတ္တံ၊ ယောဇနမတ္တံ ¶ ၊ တီဏိ ယောဇနာနိ ပရိမာဏံ အဿာတိ တိယောဇနမတ္တံ၊ နာဠိမတ္တံ၊ ပတ္ထမတ္တံ၊ ဒေါဏမတ္တံ၊ ပလံ ဝုစ္စတိ ဥမ္မာနသင်္ခါတော ပါတိဝိသေသော၊ ပလံ ပရိမာဏံ အဿာတိ ပလမတ္တံ၊ ပဉ္စမတ္တံ၊ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သဒ္ဓိံ [ပါရာ။ ၁]၊ တိံသမတ္တံ၊ သဋ္ဌိမတ္တံ၊ သတမတ္တံ၊ သဟဿမတ္တံ၊ ကောဋိမတ္တံ၊ ကုမ္ဘမတ္တံ၊ စာဋိမတ္တံ၊ ဟတ္ထိမတ္တံ၊ ပဗ္ဗတမတ္တံ ဣစ္စာဒိ။
‘မတ္တာ’တိ ဝါ ပရိမာဏဝါစိသဒ္ဒန္တရံ၊ ဟတ္ထော မတ္တာ ဧတဿာတိ ဟတ္ထမတ္တံ။ ဧဝံ ဒွိဟတ္ထမတ္တံ၊ ဣစ္စာဒိနာ သမာသောပိ ယုဇ္ဇတိ။ အဘေဒူပစာရေန ပန ဟတ္ထပရိမာဏံ ဟတ္ထောတိ ကတွာ ‘‘ဒွိဟတ္ထံ ဝတ္ထံ၊ ဒေါဏော ဝီဟိ၊ ဒေါဏော မာသော’’တိ သိဇ္ဈတိ။
၅၀၂။ တဂ္ဃော စုဒ္ဓံ[က။ ၃၂၈၊ ရူ။ ၃၅၂၊ နီ။ ၇၀၈၊ စံ။ ၄။၂။၃၉၊ ပါ။ ၅။၂။၃၇]။
ဥဒ္ဓံမာနေ ပဝတ္တာ သဒ္ဒါ တမဿ ပရိမာဏန္တိ အတ္ထေ တဂ္ဃပစ္စယော ဟောတိ မတ္တော စ။
ဇဏ္ဏု ပရိမာဏမဿာတိ ဇဏ္ဏုတဂ္ဃံ၊ ဇဏ္ဏုမတ္တံ။
၅၀၃။ ဏော စ ပုရိသာ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၄။၂။၄၀ …ပေ… ၅။၂။၃၈]။
ဥဒ္ဓံမာနေ ပဝတ္တာ ပုရိသမှာ ဏော စ ဟောတိ တဂ္ဃော စ မတ္တော စ။
စတုဟတ္ထော ပုရိသော ပရိမာဏမဿာတိ ပေါရိသံ၊ တိပေါရိသံ၊ သတပေါရိသံ၊ ဂမ္ဘီရံ။ ဧဝံ ပုရိသတဂ္ဃံ၊ ပုရိသမတ္တံ၊ ဥဒ္ဓံ ပသာရိတဟတ္ထေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စဟတ္ထံ ပုရိသပမာဏံ ပေါရိသန္တိ ဝဒန္တိ၊ ‘‘ဧကူနတီသော ဝယသာ’’တိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၁၄ (ဧကူနတိံသော)] ဧတ္ထ ဧကူနတီသ ဝဿာနိ အာယုပရိမာဏံ အဿာတိ ဧကူနတီသော။ ဧဝံ ¶ ဝီသော၊ တီသော၊ စတ္တာလီသော၊ ပညာသော၊ သဟဿော ဗြဟ္မာ၊ ဒွိသဟဿော ဗြဟ္မာ၊ ဒသသဟဿော ဗြဟ္မာ။ ဧတ္ထ စ ‘‘သဟဿပရိမာဏံ စက္ကဝါဠံ အဿာတိ သဟဿော’’-ဣစ္စာဒိနာ ဏပစ္စယေန သိဇ္ဈတိ။
ပရိမာဏရာသိ နိဋ္ဌိတော။
သင်္ချာရာသိ
၅၀၄။ ဧကာ ကာကျသဟာယေ[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၅၊ စံ။ ၄။၂။၆၇၊ ပါ။ ၅။၃။၅၂]။
အသဟာယတ္ထေ ဧကမှာ က၊ အာကီ ဟောန္တိ ဝါ။
အသဟာယော ဧကော၊ ဧကကော၊ ဧကာကီ၊ ဧကော ဝါ။
ဣတ္ထိယံ ဧကိကာ၊ ဧကာကိနီ၊ ဧကာ ဝါ၊ ‘အဓာတုဿ ကေ’တိ သုတ္တေန ဣတ္ထိယံ ကမှိ ပရေ အဿ ဣတ္တံ။
၅၀၅။ ဒွိတိ စတူဟိ တီယတ္ထာ[က။ ၃၈၅၊ ရူ။ ၄၀၉၊ နီ။ ၈၁၇၊ တိသတ္ထာ?]။
တေဟိ တဿ ပူရဏန္တိ အတ္ထေ တီယော စ တ္ထော စ ဟောန္တိ။
၅၀၆။ ဒွိတီနံ ဒုတာ တီယေ[က။ ၃၈၆၊ ၄၁၀၊ နီ။ ၈၁၈၊ တိယေ?]။
တီယေ ပရေ ဒွိ၊ တိသဒ္ဒါနံ ဒု၊ တာဒေသာ ဟောန္တိ။
ဒွိန္နံ ပူရဏော ဒုတီယော [ဆဋ္ဌသံဂီတိ ပါဌေသု ဒုတိယောတျာဒိနာ ဒိဿန္တိ]၊ ဒွိန္နံ ပူရဏီ ဒုတီယာ၊ ဒွိန္နံ ပူရဏံ ဒုတီယံ။ ဧဝံ တတီယော၊ တတီယာ၊ တတီယံ။ စတုန္နံ ပူရဏော စတုတ္ထော၊ စတုတ္ထီ၊ စတုတ္ထံ။
၅၀၇။ မ ပဉ္စာဒိကတိဟိ[က။ ၃၇၃၊ ရူ။ ၄၀၆၊ နီ။ ၈၀၂၊ စံ။ ၄။၂။၅၅၊ ပါ။ ၅။၂။၄၉]။
ပဉ္စာဒီဟိ ¶ စ ကတိမှာ စ တဿ ပူရဏန္တိ အတ္ထေ မော ဟောတိ။
ပဉ္စမော၊ ပဉ္စမီ၊ ပဉ္စမံ။ ဧဝံ သတ္တမ၊ အဋ္ဌမ၊ နဝမ၊ ဒသမ၊ ဧကာဒသမာဒိ။ ကတိန္နံ ပူရဏော ကတိမော၊ ကတိမီ၊ တိထီ။
၅၀၈။ တဿ ပူရဏေကာဒသာဒိတော ဝါ[က။ ၃၇၄၊ ရူ။ ၄၁၂၊ နီ။ ၈၀၅၊ စံ။ ၄။၂။၅၁၊ ပါ။ ၅။၂။၄၈]။
ပူရတေ အနေနာတိ ပူရဏံ၊ ဧကာဒသာဒိတော တဿ ပူရဏန္တိ အတ္ထေ ဋာနုဗန္ဓော အပစ္စယော ဟောတိ ဝါ။
ဧကာဒသန္နံ ပူရဏော ဧကာဒသော၊ ဧကာဒသီ၊ ဧကာဒသံ၊ ဧကာဒသမော ဝါ။ ဧဝံ ဒွါဒသော၊ ဒွါဒသမော၊ တေရသော၊ တေရသမော၊ စုဒ္ဒသော၊ စုဒ္ဒသမော၊ ပဉ္စဒသော၊ ပဉ္စဒသမော၊ ပန္နရသော၊ ပန္နရသမော၊ သောဠသော၊ သောဠသမော၊ သတ္တရသော၊ သတ္တရသမော၊ အဋ္ဌာရသော၊ အဋ္ဌာရသမော။
၅၀၉။ ဋေ သတိဿ တိဿ[က။ ၃၈၉၊ ရူ။ ၄၁၃၊ နီ။ ၈၂၄]။
ဋေ ပရေ သတိဿ တိ-ကာရဿ လောပေါ ဟောတီတိ ဝီသတိ၊ တီသတီနံ တိဿ လောပေါ။
ဧကူနဝီသော၊ ဧကူနဝီသတိမော၊ ဝီသော၊ ဝီသတိမော၊ တီသော၊ တီသတိမော၊ စတ္တာလီသော၊ စတ္တာလီသမော၊ ပညာသော၊ ပညာသမော။ သဋ္ဌျာဒိတော ပုရိမသုတ္တေန မော၊ သဋ္ဌိမော၊ သတ္တတိမော၊ အသီတိမော၊ နဝုတိမော။
၅၁၀။ သတာဒီနမိ စ[က။ ၃၇၃၊ ရူ။ ၄၀၆၊ နီ။ ၈၀၂၊ စံ။ ၄။၂။၅၃ …ပေ… ၅။၂။၅၇]။
သတာဒိတော တဿ ပူရဏတ္ထေ မော ဟောတိ၊ သတာဒီနံ အန္တဿ ဣတ္တဉ္စ ဟောတိ။
သတဿ ¶ ပူရဏော သတိမော၊ ဒွိသတိမော၊ တိသတိမော၊ သဟဿိမော။
၅၁၁။ ဆာ ဋ္ဌဋ္ဌမာ[က။ ၃၈၄၊ ရူ။ ၄၀၇၊ နီ။ ၈၀၃]။
ဆမှာ တဿ ပူရဏန္တိ အတ္ထေ ဋ္ဌ၊ ဋ္ဌမာ ဟောန္တိ။
ဆဋ္ဌော၊ ဆဋ္ဌီ၊ ဆဋ္ဌံ၊ ဆဋ္ဌမော၊ ဆဋ္ဌမီ၊ ဆဋ္ဌမံ။
၅၁၂။ သင်္ချာယ သစ္စုတီသာသဒသန္တာယာဓိကာသ္မိံ သတသဟဿေ ဋ[က။ ၃၂၈၊ ရူ။ ၃၅၂၊ နီ။ ၇၀၁၊ စံ။ ၄။၂။၅၀ …ပေ… ၅။၂။၄၅၊ ၄၆၊ ‘…ဍော’ (ဗဟူသု)]။
သတိ၊ ဥတိ၊ ဤသ၊ အာသ၊ ဒသန္တာဟိ သင်္ချာဟိ တေ အဓိကာ အသ္မိံ သတသဟဿေတိ အတ္ထေ ဋာနုဗန္ဓော အပစ္စယော ဟောတိ။
ဧတ္ထ စ ‘သတသဟဿေ’တိ သတေ ဝါ သဟဿေ ဝါတိ အတ္ထော။
တတ္ထ သဟဿသဒ္ဒေန သဟဿံ ဒသသဟဿံ သတသဟဿံ ဒသသတသဟဿဉ္စ ဂယှတိ။
ဒသန္တ၊ သတျန္တ၊ ဤသန္တ၊ အာသန္တ၊ ဥတျန္တာတိ ဧဝံ အနုက္ကမော ဝေဒိတဗ္ဗော။
တတ္ထ ဒသ၊ ဧကာဒသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌာရသာ နဝသင်္ချာ ဒသန္တာ နာမ။
ဝီသတိ၊ ဧကဝီသတိတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌဝီသတိယာ နဝသင်္ချာ စ တီသတိ၊ ဧကတီသတိတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌတီသတိယာ နဝသင်္ချာ စ သတျန္တာ နာမ။
စတ္တာလီသ၊ ဧကစတ္တာလီသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌစတ္တာလီသာယ နဝသင်္ချာ ဤသန္တာ နာမ။
ပညာသ ¶ ၊ ဧကပညာသတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌပညာသာယ နဝသင်္ချာ အာသန္တာ နာမ။
နဝုတိ၊ ဧကနဝုတိတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ အဋ္ဌနဝုတိယာ နဝ သင်္ချာ ဥတျန္တာ နာမ။
သေသာ ဋ္ဌုန္တ၊ တျန္တာပိ ဣဓ သင်္ဂယှန္တိ။ ဋ္ဌုန္တာ နာမ သဋ္ဌိ၊-ဧကသဋ္ဌျာဒိကာ နဝသင်္ချာ။ တျန္တာ နာမ သတ္တတိ၊ ဧကသတ္တတျာဒိကာ နဝသင်္ချာ စ အသီတိ၊ ဧကာသီတျာဒိကာ နဝသင်္ချာ စ။
ဒသန္တာသု တာဝ – ဒသ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ဒသသတံ။ ဧဝံ ဒသသဟဿံ၊ ဒသသတသဟဿံ၊ ဧကာဒသ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ဧကာဒသသတံ။ ဧဝံ ဧကာဒသသဟဿံ၊ ဧကာဒသသတသဟဿံ။ ဧဝံ ဒွါဒသသတမိစ္စာဒီနိ။
သတျန္တာသု – ဋမှိ တိ-ကာရလောပေါ၊ ဝီသတိ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ဝီသသတံ။ ဧဝံ ဧကဝီသသတံ၊ ဒွါဝီသသတံ ဣစ္စာဒိ၊ တီသတိ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ တီသသတံ။ ဧဝံ ဧကတီသသတံ၊ ဒွတ္တီသသတံ ဣစ္စာဒိ။ ဧသ နယော သဟဿေပိ။
ဤသန္တာသု – စတ္တာလီသံ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ စတ္တာလီသသတံ။ ဧဝံ ဧကစတ္တာလီသသတံ၊ ဒွေစတ္တာလီသသတံ ဣစ္စာဒိ။ ဧသ နယော သဟဿေပိ။
အာသန္တာသု – ပညာသံ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ပညာသသတံ။ ဧဝံ ဧကပညာသသတံ၊ ဒွေပညာသသတံ ဣစ္စာဒိ။ ဧသ နယော သဟဿေပိ။
ဋ္ဌုန္တာသု – သဋ္ဌိ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ သဋ္ဌိသတံ။ ဧဝံ ဧကသဋ္ဌိသတံ၊ ဒွါသဋ္ဌိသတံ ဣစ္စာဒိ။ ဧသ နယော သဟဿေပိ။
တျန္တာသု ¶ – သတ္တတိ အဓိကာ၊ ဧကသတ္တတိ အဓိကာ၊ အသီတိ အဓိကာ၊ ဧကာသီတိ အဓိကာ ဣစ္စာဒိနာ ဝတ္တဗ္ဗာ။
ဥတျန္တာသု – နဝုတိ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ နဝုတိသတံ။ ဧဝံ ဧကနဝုတိသတံ၊ ဒွေနဝုတိသတံ ဣစ္စာဒိ။ ဧသ နယော သဟဿေပိ။
အထ ဝါ ဒသန္တာ နာမ ဧကတော ပဋ္ဌာယ ဒသသင်္ချာ။
သတျန္တာ နာမ ဧကာဒသတော ပဋ္ဌာယ ဝီသသင်္ချာ။
ဤသန္တာ နာမ ဧကတီသတော ပဋ္ဌာယ ဒသသင်္ချာ။
အာသန္တာ နာမ ဧကစတ္တာလီသတော ပဋ္ဌာယ ဒသသင်္ချာ။
ဧဝံ ဋ္ဌုန္တ၊ တျန္တ၊ ဥတျန္တာပိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
ဧကော အဓိကော ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ဧကသတံ၊ ‘‘အထေတ္ထေကသတံ ခတျာ၊ အနုယန္တာ ယသဿိနော’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၅၉၄] ပါဠိ။ ‘‘ဒွေ အဓိကာ ယသ္မိံ သတေ တယိဒံ ဒွိသတံ’’ ဣစ္စာဒိနာ သဗ္ဗံ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ သုဝိစိတ္တမိဒံ ဝိဓာနန္တိ။
ယထာ ပန ‘‘ဧကော စ ဒသ စ ဧကာဒသ၊ ဧကာဓိကာ ဝါ ဒသ ဧကာဒသာ’’တိ သိဇ္ဈတိ၊ တထာ ဣဓပိ ‘‘ဒသ စ သတဉ္စ ဒသသတံ၊ ဒသာဓိကံ ဝါ သတံ ဒသသတ’’န္တိအာဒိနာ ဝုတ္တေ သဗ္ဗံ တံ ဝိဓာနံ သမာသဝသေန သိဇ္ဈတိ။
တတ္ထ ပန ‘‘ဒွေ သတာနိ ဒွိသတံ၊ တီဏိ သတာနိ တိသတ’’မိစ္စာဒီနိ စ ‘‘ဒွေ သဟဿာနိ ဒွိသဟဿံ၊ တီဏိ သဟဿာနိ တိသဟဿ’’မိစ္စာဒီနိ စ ‘‘ဒွေ သတသဟဿာနိ ဒွိသတသဟဿံ၊ တီဏိ သတသဟဿာနိ တိသတသဟဿ’’မိစ္စာဒီနိ စ ဒိဂုသမာသေ သိဇ္ဈန္တိ။
၅၁၃။ ဝါရသင်္ချာယက္ခတ္တုံ[က။ ၆၄၆၊ ရူ။ ၄၁၉၊ နီ။ ၁၂၈၂၊ စံ။ ၄။၄။၅၊ ပါ။ ၅။၄။၁၇]။
ဝါရသမ္ဗန္ဓိဘူတာ သင်္ချာသဒ္ဒါ က္ခတ္တုံပစ္စယော ဟောတိ။
ဒွေ ¶ ဝါရာ ဒွိက္ခတ္တုံ။ ဧဝံ တိက္ခတ္တုံ၊ စတုက္ခတ္တုံ၊ ပဉ္စက္ခတ္တုံ၊ ဒသက္ခတ္တုံ၊ သတက္ခတ္တုံ၊ သဟဿက္ခတ္တုံ။
၅၁၄။ ကတိမှာ[က။ ၆၄၆၊ ရူ။ ၄၁၉၊ နီ။ ၁၂၈၂၊ စံ။ ၄။၄။၆၊ ပါ။ ၅။၄။၂၀]။
ဝါရသမ္ဗန္ဓိဘူတာ ကတိသဒ္ဒါ က္ခတ္တုံ ဟောတိ။ ကတိ ဝါရာ ကတိက္ခတ္တုံ။
၅၁၅။ ဗဟုမှာ ဓာ စ ပစ္စာသတ္တိယာ[က။ ၆၄၆၊ ရူ။ ၄၁၉၊ နီ။ ၁၂၈၂၊ ‘ပစ္စာသတ္တိယံ’ (ဗဟူသု)]။
ဝါရသမ္ဗန္ဓိဘူတာ ဗဟုသဒ္ဒါ ပစ္စာသတ္တိယာ သတိ ဓာ စ ဟောတိ က္ခတ္တုဉ္စ။
ဗဟုဝါရာ ဗဟုက္ခတ္တုံ၊ ဗဟုသဒ္ဒေန အနေကဝါရံ ဥပလက္ခေတိ၊ အနေကဝါရာ အနေကက္ခတ္တုံ။ ဧဝံ ဗဟုဝါရာ ဗဟုဓာ၊ အနေကဝါရာ အနေကဓာ။ ပစ္စာသတ္တိ နာမ ဝါရာနံ အစ္စာသန္နတာ ဝုစ္စတိ၊ ဒိဝသဿ ဗဟုက္ခတ္တုံ ဘုဉ္ဇတိ၊ ဗဟုဓာ ဘုဉ္ဇတိ၊ ဝါရာနံ ဒူရဘာဝေ သတိ တေ ပစ္စယာ န ဟောန္တိ၊ မာသဿ ဗဟုဝါရေ ဘုဉ္ဇတိ။
၅၁၆။ သကိံ ဝါ[က။ ၆၄၆၊ ရူ။ ၄၁၉၊ နီ။ ၁၂၈၂၊ စံ။ ၄။၄။၈၊ ပါ။ ၅။၄။၁၉]။
ဧကဝါရန္တိ အတ္ထေ သကိန္တိ နိပစ္စတေ ဝါ။
သကိံ ဘုဉ္ဇတိ၊ ဧကဝါရံ ဘုဉ္ဇတိ။
သင်္ချာရာသိ နိဋ္ဌိတော။
ခုဒ္ဒကရာသိ
ပကာရရာသိ
၅၁၇။ ဓာ ¶ သင်္ချာဟိ[က။ ၃၉၇၊ ရူ။ ၄၂၀၊ နီ။ ၈၃၆၊ စံ။ ၄။၃။၂၀၊ ပါ။ ၅။၃။၄၂]။
သင်္ချာဝါစီဟိ ပကာရေ ဓာ ဟောတိ။
ဒွီဟိ ပကာရေဟိ ဒွိဓာ။ ဧဝံ တိဓာ၊ စတုဓာ၊ ပဉ္စဓာ၊ ဒသဓာ၊ သတဓာ၊ သဟဿဓာ၊ ဗဟုဓာ၊ ဧကဓာ၊ အနေကဓာ။
၅၁၈။ ဝေကာ ဇ္ဈံ[က။ ၃၉၇၊ ရူ။ ၄၂၀၊ နီ။ ၈၃၇၊ စံ။ ၄။၃။၂၄၊ ပါ။ ၅။၃။၄၆]။
ဧကမှာ ပကာရေ ဇ္ဈံ ဟောတိ ဝါ။
ဧကေန ပကာရေန ဧကဇ္ဈံ၊ ဧကဓာ ဝါ။
၅၁၉။ ဒွိတီဟေဓာ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၄၂၀-၃၇၀၊ နီ။ ၈၅၉၊ စံ။ ၄။၃။၂၄၊ ပါ။ ၅။၃။၄၆]။
ဒွိတိသဒ္ဒေဟိ ပကာရေ ဧဓာ ဟောတိ ဝါ။
ဒွေဓာ၊ တေဓာ၊ ဒွိဓာ၊ တိဓာ ဝါ။
၅၂၀။ သဗ္ဗာဒီဟိ ပကာရေ ထာ[က။ ၃၉၈၊ ရူ။ ၄၂၁၊ နီ။ ၈၄၄၊ စံ။ ၄။၃။၂၆၊ ပါ။ ၅။၃။၆၉]။
ဗဟုဘေဒေါ ဝါ သာမညဿ ဘေဒကော ဝိသေသော ဝါ ပကာရော၊ သဗ္ဗာဒီဟိ ပကာရေ ထာ ဟောတိ။
သဗ္ဗေန ပကာရေန သဗ္ဗထာ၊ သဗ္ဗေဟိ ပကာရေဟိ သဗ္ဗထာ၊ ယာဒိသေန ပကာရေန ယထာ၊ ယာဒိသေဟိ ပကာရေဟိ ယထာ။ ဧဝံ တထာ၊ အညထာ၊ ဥဘယထာ၊ ဣတရထာ။
၅၂၁။ ကထမိတ္ထံ[က။ ၃၉၉၊ ရူ။ ၄၂၂၊ နီ။ ၈၄၅၊ ပါ။ ၅။၃။၂၄၊ ၂၅]။
ဧတေ ¶ သဒ္ဒါ ပကာရေ နိပစ္စန္တိ။
ကေန ပကာရေန ကထံ၊ ဣမိနာ ပကာရေန ဣတ္ထံ။ ဣမိနာ သုတ္တေန ကိံ၊ ဣမသဒ္ဒေဟိ ထံ၊ တ္ထံပစ္စယေ ကတွာ ကိံဿ ကတ္တံ၊ ဣမဿ ဣတ္တဉ္စ ကရိယတိ။
၅၂၂။ တဗ္ဗတိ ဇာတိယော[က။ ၃၉၈၊ ရူ။ ၄၂၁၊ နီ။ ၈၄၄၊ စံ။ ၄။၃။၂၆၊ ပါ။ ၅။၃။၆၉]။
သော ပကာရော အဿ အတ္ထီတိ တဗ္ဗာ၊ တသ္မိံ တဗ္ဗတိ၊ ပကာရဝန္တေ ဒဗ္ဗေတိ အတ္ထော။ တံသာမညဝါစိမှာ တဗ္ဗတိ ဇာတိယပစ္စယော ဟောတိ။
ဝိသေသေန ပဋုရူပေါ ပဏ္ဍိတော ပဋုဇာတိယော။ ဝိသေသေန မုဒုရူပံ ဝတ္ထု မုဒုဇာတိယံ။
၅၂၃။ သော ဝီစ္ဆာပ္ပကာရေသု[က။ ၃၉၇၊ ရူ။ ၄၂၀၊ နီ။ ၈၃၆၊ စံ။ ၄။၄။၂ …ပေ… ၅။၄။၄၃]။
ဝီစ္ဆာယံ ပကာရေ စ သောပစ္စယော ဟောတိ။
ဝီစ္ဆာယံ –
ပဒံ ပဒံ ဝါစေတိ ပဒသော ဝါစေတိ။ ခဏ္ဍံ ခဏ္ဍံ ကရောတိ ခဏ္ဍသော ကရောတိ၊ ဗိလံ ဗိလံ ဝိဘဇ္ဇတိ ဗိလသော ဝိဘဇ္ဇတိ ဣစ္စာဒိ။ ဧတ္ထ စ ‘ပဒံ ပဒံ’ ဣစ္စာဒီသု ကြိယာဝိသေသနေ ဒုတိယာ။
ပကာရေ –
ဗဟူဟိ ပကာရေဟိ ပုထုသော၊ သဗ္ဗေဟိ ပကာရေဟိ သဗ္ဗသော ဣစ္စာဒိ။
‘‘ယောနိသော ¶ ဥပါယသော၊ ဌာနသော၊ ဟေတုသော၊ အတ္ထသော၊ ဓမ္မသော၊ သုတ္တသော၊ အနုဗျဉ္ဇနသော’’ ဣစ္စာဒီသု ပန မဟာဝုတ္တိနာ တတိယေကဝစနဿ သောတ္တံ။ တထာ ဒီဃသော၊ ဩရသော ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ ပကာရရာသိ။
ကုလရာသိ
၅၂၄။ ပိတိတော ဘာတရိ ရေယျဏ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅]။
ပိတုသဒ္ဒမှာ တဿ ဘာတာတိ အတ္ထေ ရေယျဏ ဟောတိ။
ပိတု ဘာတာ ပေတ္တေယျော [အ။ နိ။ ၆။၄၄]။ ‘ရာနုဗန္ဓေန္တသရာဒိဿာ’တိ ဥဿ လောပေါ၊ တဿ ဒွိတ္တံ။
၅၂၅။ မာတိတော စ ဘဂိနိယံ ဆော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅]။
မာတိတော ပိတိတော စ ဘဂိနိယံ ဆော ဟောတိ။
မာတု ဘဂိနီ မာတုစ္ဆာ [ဥဒါ။ ၂၂]၊ ပိတု ဘဂိနီ ပိတုစ္ဆာ [သံ။ နိ။ ၂။၂၄၃]။
၅၂၆။ မာတာပိတူသွာမဟော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၁။၆၀၊ ပါ။ ၄။၂။၃၆]။
မာတာပိတူဟိ တေသံ မာတာပိတူသု အာမဟော ဟောတိ။
မာတု မာတာ မာတာမဟီ၊ မာတု ပိတာ မာတာမဟော [မ။ နိ။ ၂။၄၁၁]၊ ပိတု မာတာ ပိတာမဟီ၊ ပိတု ပိတာ ပိတာမဟော။
ဣတိ ကုလရာသိ။
ဟိတ၊ သာဓု၊ အရဟရာသိ
၅၂၇။ ဟိတေ ¶ ရေယျဏ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅]။
မာတာပိတူဟိ တေသံ ဟိတေ ရေယျဏ ဟောတိ။
မာတု ဟိတော မေတ္တေယျော၊ ပိတု ဟိတော ပေတ္တေယျော။ မာတာပိတူသု သုပ္ပဋိပန္နော။
၅၂၈။ ဣယော ဟိတေ[က။ ၃၅၆၊ ရူ။ ၃၈၁၊ နီ။ ၇၇၃]။
တဿ ဟိတန္တိ အတ္ထေ ဣယော ဟောတိ။
ဥပါဒါနာနံ ဟိတံ ဥပါဒါနိယံ။ ဧဝံ ဩဃနိယံ၊ ယောဂနိယံ၊ ဂန္ထနိယံ၊ နီဝရဏိယံ၊ သုတ္တဝိဘတ္တိယာ အညတ္ထေသုပိ ဣယော၊ သမာနောဒရေ သယိတော သောဒရိယော။
၅၂၉။ စက္ခွာဒိတော ဿော[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇]။
တဿ ဟိတန္တိ အတ္ထေ စက္ခွာဒီဟိ ဿော ဟောတိ။
စက္ခုဿ ဟိတံ စက္ခုဿံ [အ။ နိ။ ၅။၂၀၈]၊ သုဘရူပံ စက္ခုဘေသဇ္ဇဉ္စ။ အာယုနော ဟိတံ အာယုဿံ [အ။ နိ။ ၅။၂၃၁]၊ အာယုဝဍ္ဎနဝိဓိ။
၅၃၀။ ဏျော တတ္ထ သာဓု[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇၊ စံ။ ၃။၄။၁၀၀၊ ၁၀၃၊ ပါ။ ၄။၄။၉၈၊ ၁၀၃၊ ၁၀၅]။
တသ္မိံ သာဓူတိ အတ္ထေ ဏျော ဟောတိ။
သဘာယံ သာဓု သဗ္ဘော၊ ‘သာဓူ’တိ ကုသလော ယောဂျော ဟိတော ဝါ။ မိတ္တာနံ ဟိတံ မေတ္တံ။ သုတ္တဝိဘာဂါ အညတြပိ ဏျော၊ ရထံ ဝဟတီတိ ရစ္ဆာ၊ ရထဝီထိ။
၅၃၁။ ကမ္မာနိယညာ[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇]။
တသ္မိံ ¶ သာဓူတိ အတ္ထေ ကမ္မမှာ နိယ၊ ညာ ဟောန္တိ။
ကမ္မေ သာဓု ကမ္မနိယံ၊ ကမ္မညံ။
၅၃၂။ ကထာဒိတိကော[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇၊ စံ။ ၃။၄။၁၀၄၊ ပါ။ ၄။၄။၁၀၂]။
တတ္ထ သာဓူတိ အတ္ထေ ကထာဒီဟိ ဣကော ဟောတိ။
ကထာယံ သာဓု ကထိကော၊ ဓမ္မကထာယံ သာဓု ဓမ္မကထိကော၊ သင်္ဂါမေ သာဓု သင်္ဂါမိကော၊ ဂါမဝါသေ သာဓု ဂါမဝါသိကော၊ ဥပဝါသေ သာဓု ဥပဝါသိကော။
၅၃၃။ ပထာဒီဟိ ဏေယျော[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၃။၄။၁၀၅၊ ပါ။ ၄။၄။၁၀၄]။
တတ္ထ သာဓူတိ အတ္ထေ ပထာဒီဟိ ဏေယျော ဟောတိ။
ပထေ သာဓု ပါထေယျံ၊ သံ ဝုစ္စတိ ဓနံ၊ တဿ ပတိ သပတိ၊ သပတိမှိ သာဓု သာပတေယျံ။
၅၃၄။ ဒက္ခိဏာယာရဟေ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ စံ။ ၄။၁။၈၀၊ ပါ။ ၅။၁။၆၉]။
ဒက္ခိဏာသဒ္ဒမှာ အရဟတ္ထေ ဏေယျော ဟောတိ။
ဒက္ခိဏံ အရဟတီတိ ဒက္ခိဏေယျော။
၅၃၅။ အာယော တုမန္တာ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅၊ ‘ရာယော တုမန္တာ’ (ဗဟူသု)]။
တုမန္တမှာ အရဟတ္ထေ အာယော ဟောတိ။
ဃာတေတုံ ¶ အရဟတီတိ ဃာတေတာယော၊ ဇာပေတုံ အရဟတီတိ ဇာပေတာယော၊ ‘ဇာပေတု’န္တိ ဟာပေတုံ၊ ပဗ္ဗာဇေတုံ အရဟတီတိ ပဗ္ဗာဇေတာယော၊ မဟာဝုတ္တိနာ အာယမှိ သဗိန္ဒုနော ဥဿ လောပေါ။
ဣတိ ဟိတ၊ သာဓု၊ အရဟရာသိ။
ဝိကတိရာသိ
၅၃၆။ တဿ ဝိကာရာဝယဝေသု ဏ ဏိက ဏေယျမယာ[က။ ၃၅၂၊ ၃၅၁၊ ၃၇၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ ၃၇၄၊ ၃၈၅၊ နီ။ ၇၆၅၊ ၇၆၄၊ ၇၉၈၊ စံ။ ၃။၃။၁၀၃၊ ပါ။ ၄။၃။၁၃၄]။
တဿ ဝိကာရော၊ တဿ အဝယဝေါတိ အတ္ထေသု ဏာဒယော ဟောန္တိ၊ ပကတိယာ ဥတ္တရိ အဝတ္ထန္တရာပတ္တိ ဝိကာရော။
ဥဒုမ္ဗရဿ ဝိကတိ ဩဒုမ္ဗရံ၊ ဘသ္မာ၊ ဥဒုမ္ဗရဿ အဝယဝေါ ဩဒုမ္ဗရံ၊ ပဏ္ဏာဒိ။ ကပေါတာဝယဝေါ ကာပေါတံ၊ မံသလောဟိတပတ္တာဒိ။
ဏိကမှိ-ကပ္ပာသဿ ဝိကတိ ကပ္ပာသိကံ၊ သုတ္တံ ဝတ္ထဉ္စ။
ဏေယျမှိ-ဧဏိဿ အဝယဝေါ ဧဏေယျံ၊ မံသံ။ ကောသကိမီနံ ဝိကတိ ကောသေယျံ၊ သုတ္တံ ဝတ္ထဉ္စ။
မယမှိ-တိဏာနံ ဝိကတိ တိဏမယံ။ ဧဝံ ဒါရုမယံ၊ နဠမယံ၊ မတ္တိကာမယံ၊ ဂုန္နံ ဝိကတိ ဂေါမယံ၊ ကရီသံ။
၅၃၇။ ဇတုတော မယဏ ဝါ[က။ ၃၇၂၊ ရူ။ ၃၈၅၊ နီ။ ၇၉၈၊ စံ။ ၃။၃။၁၀၈၊ ပါ။ ၄။၃။၁၃၈၊ ဇတုတော သဏ ဝါ (ဗဟူသု)]။
တဿ ဝိကာရာဝယဝေသု ဇတုတော မယဏ ဟောတိ ဝါ။
ဇတုနော ဝိကာရော ဇတုမယံ။
ဣတိ ဝိကတိရာသိ။
ဝိသေသရာသိ
၅၃၈။ တရတမိဿိကိယိဋ္ဌာတိသယေ[က။ ၃၆၃၊ ရူ။ ၃၉၀၊ နီ။ ၇၈၆၊ စံ။ ၄။၃။၄၅၊ ပါ။ ၅။၃။၅၅၊ ၅၇]။
အတိသယတ္ထေ ¶ ဧတေ ပစ္စယာ ဘဝန္တိ။
ပါပါနံ အတိသယေန ပါပေါတိ ပါပတရော၊ ပါပတမော၊ ပါပိဿိကော၊ ပါပိယော၊ ပါပိဋ္ဌော၊ ဣတ္ထိယံ ပါပတရာ၊ အတိသယတောပိ အတိသယပစ္စယော ဟောတိ၊ အတိသယေန ပါပိဋ္ဌော ပါပိဋ္ဌတရော။
၅၃၉။ ဝစ္ဆာဒီဟိ တနုတ္တေ တရော[က။ ၃၆၃၊ ရူ။ ၃၉၀၊ နီ။ ၇၈၆၊ စံ။ ၄။၃။၇၄၊ ပါ။ ၅။၃။၉၁]။
ဝစ္ဆာဒီဟိ သဗ္ဗတနုဘာဝေ တရော ဟောတိ။
အတိတရုဏော ဝစ္ဆော ဝစ္ဆတရော၊ ဣတ္ထိယံ ဝစ္ဆတရီ။ ယောဗ္ဗနဿ တနုတ္တေ ယောဗ္ဗနပတ္တာနံ သုသုတ္တဿ တနုတ္တေ အတိတရုဏော ဥသဘော ဥက္ခတရော၊ အဿဘာဝဿ တနုတ္တေ တရုဏအဿော အဿတရော၊ ဣတ္ထိယံ အဿတရီ။ သာမတ္ထိယဿ တနုတ္တေ တရုဏဥသဘော ဥသဘတရော။
၅၄၀။ ကိံမှာ နိဒ္ဓါရဏေ တရတမာ[က။ ၃၆၃၊ ရူ။ ၃၉၀၊ နီ။ ၇၈၆၊ စံ။ ၄။၃။၇၇၊ ပါ။ ၅။၃။၉၂၊ ၉၃၊ ‘…ရတရ ရတမာ’ (ဗဟူသု)]။
ကိံသဒ္ဒါ နိဒ္ဓါရဏေ ဂမျမာနေ တရ၊ တမာ ဟောန္တိ။
ကတရော ဘဝတံ ဒေဝဒတ္တော၊ ကတရော ဘဝတံ ယညဒတ္တော၊ ကတမော ဘဝတံ ဒေဝဒတ္တော၊ ကတမော ဘဝတံ ယညဒတ္တော၊ ‘ကိဿ ကော’တိ သုတ္တေန တရ၊ တမေသု ကိဿ ကတ္တံ။
ဣတိ ဝိသေသရာသိ။
သမူဟရာသိ
၅၄၁။ သမူဟေ ¶ ကဏဏဏိကာ[က။ ၃၅၄၊ ရူ။ ၃၇၉၊ နီ။ ၇၇၁၊ စံ။ ၃။၁။၄၃-၄၇၊ ပါ။ ၄။၂။၃၇-၄၂]။
တဿ သမူဟောတိ အတ္ထေ ကဏ၊ ဏ၊ ဏိကာ ဟောန္တိ။
ဂေါတ္တပစ္စယန္တေဟိ တာဝ – ရာဇညာနံ သမူဟော ရာဇညကံ၊ မာနုဿကံ။
ဥက္ခာဒီဟိ-ဥက္ခာနံ ဥသဘာနံ သမူဟော ဩက္ခကံ၊ ဩဋ္ဌာနံ သမူဟော ဩဋ္ဌကံ၊ ဥရဗ္ဘာနံ သမူဟော ဩရဗ္ဘကံ။ ဧဝံ ရာဇကံ၊ ရာဇပုတ္တကံ၊ ဟတ္ထိကံ၊ ဓေနုကံ၊ သသံ အဒေန္တိ ဘက္ခန္တီတိ သသာဒကာ၊ တေသံ သမူဟော သသာဒကကံ။ ဣက္ခဏိကံ။
ဏမှိ-အမိတ္တာနံ သမူဟော အမိတ္တံ။
ဏိကမှိ-အပူပါနံ သမူဟော အာပူပိကံ၊ သကုဏာနံ သမူဟော သာကုဏိကော [သံကုလာနံ သမူဟော သံကုလိကံ?]။
၅၄၂။ ဇနာဒီဟိ တာ[က။ ၃၅၅၊ ရူ။ ၃၈၀၊ နီ။ ၇၇၁၊ စံ။ ၃။၁။၆၉၊ ပါ။ ၄။၂။၄၃]။
တဿ သမူဟောတိ အတ္ထေ တာ ဟောတိ။
ဇနတာ၊ ရာဇတာ၊ ဗန္ဓုတာ၊ ဂါမတာ၊ သဟာယတာ၊ နဂရဝါသီနံ သမူဟော နာဂရတာ ဣစ္စာဒိ။
၅၄၃။ အယူဘဒွိတီဟံသေ[က။ ၃၅၄၊ ရူ။ ၃၇၉၊ နီ။ ၇၇၁၊ စံ။ ၄။၂။၄၇၊ ၄၈၊ ပါ။ ၅။၂။၄၃၊ ၄၄]။
ဥဘ၊ ဒွိ၊ တီဟိ တဿ အံသတ္ထေ အယော ဟောတိ။
ဥဘော အံသာ ဘာဂါ အဿာတိ ဥဘယံ၊ ဒွေ အံသာ အဿာတိ ဒွယံ၊ တယော အံသာ အဿာတိ တယံ၊ ဝတ္ထုတ္တယံ၊ ရတနတ္တယံ၊ ဒွေ ဝါ တယော ဝါ အံသာ အဿာတိ ဒွတ္တယံ။
ဣတိ သမူဟရာသိ။
ဒတ္တ၊ နိဗ္ဗတ္တရာသိ
၅၄၄။ တေန ¶ ဒတ္တေ လိယာ[က။ ၃၅၈၊ ၃၅၆၊ ရူ။ ၃၈၃၊ ၃၈၁၊ နီ။ ၇၇၈၊ ၇၇၃]။
တေန ဒတ္တောတိ အတ္ထေ လ၊ ဣယာ ဟောန္တိ။ မဟာဝုတ္တိနာ ဒိန္နသဒ္ဒဿ ဒတ္တတ္တံ။
ဒေဝေန ဒတ္တောတိ ဒေဝလော [ဇာ။ ၁။၈။၆၅]။ ‘ဒေဝိလော’တိပိ [ဒေဝီလော?] ပါဠိ။ ဒေဝိယော၊ ဒေဝဒတ္တော ဝါ။
ဧဝံ ဗြဟ္မလော၊ ဗြဟ္မိယော၊ ဗြဟ္မဒတ္တော၊ သိဝေန ဗိဿနုဒေဝရာဇေန ဒတ္တော သီဝလော၊ သီဝိယော၊ ဣတ္ထိယံ သီဝလိ၊ သီဝိယိ၊ သိဿ ဒီဃော။
၅၄၅။ တေန နိဗ္ဗတ္တေ[က။ ၃၅၃၊ ရူ။ ၃၇၈၊ နီ။ ၇၆၇၊ ‘တေန နိဗ္ဗတ္တေ ဣမော’?]။
တေန နိဗ္ဗတ္တေ ဣမော ဟောတိ။
ပါကေန နိဗ္ဗတ္တံ ပါကိမံ၊ ဖေဏေန နိဗ္ဗတ္တံ ဖေဏိမံ၊ ဝေဌနေန နိဗ္ဗတ္တံ ဝေဌိမံ။ ဧဝံ ဝေဓိမံ၊ ဂေါပ္ဖနေန နိဗ္ဗတ္တံ ဂေါပ္ဖိမံ [ပါရာ။ အဋ္ဌ။ ၂။၄၃၁]၊ ပုပ္ဖဒါမံ၊ ကရဏေန နိဗ္ဗတ္တံ ကိတ္တိမံ၊ ကုတ္တိမံ ဝါ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ကရဏဿ ကိတ္တံ ကုတ္တဉ္စ။ သုတ္တဝိဘတ္တေန သံဟာရိမံ၊ အာဟာရိမံ ဣစ္စာဒီနိ သိဇ္ဈန္တိ။
ဣတိ ဒတ္တ၊ နိဗ္ဗတ္တရာသိ။
လ၊ ဣတ၊ ကရာသိ
၅၄၆။ တန္နိဿိတေ လော[က။ ၃၅၈၊ ရူ။ ၃၈၃၊ နီ။ ၇၇၈၊ ‘လ္လော’ (ဗဟူသု)]။
တန္နိဿိတတ္ထေ လော ဟောတိ။
ဝေဒံ ဉာဏံ နိဿိတံ ဝေဒလ္လံ၊ လဿ ဒွိတ္တံ၊ ဒုဋ္ဌု နိဿိတံ ဒုဋ္ဌုလ္လံ။ ‘‘မဒနီယံ၊ ဗန္ဓနီယံ၊ မုစ္ဆနီယံ၊ ရဇနီယံ၊ ဂမနီယံ၊ ဒဿနီယံ’’ ¶ ဣစ္စာဒီနိ ကရဏေ ဝါ အဓိကရဏေ ဝါ အနီယပစ္စယေန သိဇ္ဈန္တိ။
‘ဓူမာယိတတ္တ’န္တိအာဒီသု ဓူမော ဝိယ အတ္တာနံ အာစရတီတိ ဓူမာယိတံ၊ ဂဂနံ၊ ဓူမာယိတံ ဧဝ ဓူမာယိတတ္တံ၊ သကတ္ထေ တ္တ။ ဧဝံ တိမိရာယိတတ္တံ၊ နာမဓာတုတော [သံ။ နိ။ ၃။၈၇] အာယပစ္စယေန သိဒ္ဓံ။
၅၄၇။ သဉ္ဇာတာ တာရကာဒွိတွိတော[က။ ၅၅၅၊ ရူ။ ၆၁၂၊ နီ။ ၁၁၄၂၊ စံ။ ၄။၂။၃၇ …ပေ… ၅။၂။၃၆၊ ‘သဉ္ဇာတံ…’ (ဗဟူသု)]။
တာရကာဒီဟိ တေ အဿ သဉ္ဇာတာတိ အတ္ထေ ဣတော ဟောတိ။
တာရကာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ တာရကိတံ၊ ဂဂနံ။ ပုပ္ဖာနိ သဉ္ဇာတာနိ အဿာတိ ပုပ္ဖိတော။ ဧဝံ ဖလိတော၊ ရုက္ခော။ ပလ္လဝါနိ သဉ္ဇာတာနိ အဿာတိ ပလ္လဝိတာ၊ လတာ။ ဒုက္ခံ သဉ္ဇာတံ အဿာတိ ဒုက္ခိတော၊ သုခံ သဉ္ဇာတံ အဿာတိ သုခိတော။
ပဏ္ဍာ ဝုစ္စတိ ပညာ၊ ပဏ္ဍာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဒဏ္ဍော သဉ္ဇာတော အဿာတိ ဒဏ္ဍိတော။ မဟာဝုတ္တိနာ တဿ နတ္တေ မလံ သဉ္ဇာတံ အဿာတိ မလိနံ။ တထာ ပိပါသာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ ပိပါသိတော၊ ဇိဃစ္ဆာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ ဇိဃစ္ဆိတော၊ ဗုဘုက္ခာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ ဗုဘုက္ခိတော၊ မုစ္ဆာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ မုစ္ဆိတော၊ ဝိသညာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ ဝိသညိတော၊ နိန္ဒာ သဉ္ဇာတာ အဿာတိ နိန္ဒိတော။
ဧဝံ ဂဗ္ဗ-ထမ္ဘေ ဂဗ္ဗိတော။ ဒဗ္ဗ-ပါဋဝေ ဒဗ္ဗိတော။ အန္တရံ သဉ္ဇာတံ အဿာတိ အန္တရိတော၊ ဝစ္စံ သဉ္ဇာတံ အဿာတိ ဝစ္စိတော။
၅၄၈။ နိန္ဒာညာတပ္ပပဋိဘာဂရဿဒယာသညာသု ကော[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၅၊ စံ။ ၄။၃။၆၂၊ ၆၃၊ ၆၄၊ ပါ။ ၅။၃။၇၃-၇၉၊ ၉၆၊ ၉၇]။
နိန္ဒာဒီသု ¶ ဇောတနိယေသု နာမသ္မာ ကော ဟောတိ။
နိန္ဒာယံ – ကုစ္ဆိတော သမဏော သမဏကော။ ဧဝံ မုဏ္ဍကော၊ အဿကော၊ ဥဒ္ဓုမာတကံ၊ ဝိနီလကံ၊ ဝိပုဗ္ဗကံ၊ အဋ္ဌိကံ ဣစ္စာဒိ။
အညာတေ – အညာတော အဿော အဿကော၊ ကဿ အယံ အဿောတိ ဝါ အဿကော ဣစ္စာဒိ။
အပ္ပတ္ထေ – အပ္ပကံ တေလံ တေလကံ။ ဧဝံ ဃတကံ၊ ခုဒ္ဒကံ ဓနု ဓနုကံ၊ ရထကံ၊ ဂါမကံ ဣစ္စာဒိ။
ပဋိဘာဂတ္ထေ – ဟတ္ထိရူပကံ ဟတ္ထိကံ။ ဧဝံ အဿကံ၊ ဗလီဗဒ္ဒကော ဣစ္စာဒိ။
ရဿေ-ရဿော မနုဿော မနုဿကော။ ဧဝံ ရုက္ခကော၊ ပိလက္ခကော ဣစ္စာဒိ။
ဒယာယံ-အနုကမ္ပိတော ပုတ္တော ပုတ္တကော။ ဧဝံ ဝစ္ဆကော၊ ဣတ္ထိကာ၊ အမ္ဗကာ၊ ကုမာရိကာ ဣစ္စာဒိ။
သညာယံ-နာမမတ္တေန မောရော ဝိယ မောရကော ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ လ၊ ဣတ၊ က ရာသိ။
အဘူတတဗ္ဘာဝရာသိ
၅၄၉။ အဘူတတဗ္ဘာဝေ ကရာသဘူယောဂေ ဝိကာရာစီ[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၅၊ စံ။ ၄။၄။၃၅၊ ပါ။ ၅။၄။၅၀]။
ပုဗ္ဗေ တဿ အဘူတဿ ဝတ္ထုနော ကဒါစိ တထာ ဘဝနံ အဘူတတဗ္ဘာဝေါ၊ တသ္မိံ အဘူတတဗ္ဘာဝေ ဇောတနိယေ သတိ ကရာ’သ၊ ဘူဓာတူနံ ယောဂေ ဝိကာရဝါစိမှာ နာမသ္မာ စာနုဗန္ဓော ဤပစ္စယော ဟောတိ။
အဓဝလံ ¶ ဓဝလံ ကရောတိ ဓဝလီကရောတိ၊ အဓဝလော ဓဝလော သိယာ ဓဝလီသိယာ၊ အဓဝလော ဓဝလော ဘဝတိ ဓဝလီဘဝတိ။ ဧဝံ ဓဝလီကာရော၊ ဓဝလီဘူတော။
အဘူတတဗ္ဘာဝေတိ ကိံ? ဃဋံ ကရောတိ၊ ဃဋော အတ္ထိ၊ ဃဋော ဘဝတိ။
ကရာသဘူယောဂေတိ ကိံ? အဓဝလော ဓဝလော ဇာယတေ။
ဝိကာရာတိ ကိံ? ပကတိယာ မာ ဟောတု၊ သုဝဏ္ဏံ ကုဏ္ဍလံ ကရောတိ၊ သုဝဏ္ဏဿ ကုဏ္ဍလကရဏံ နာမ လောကေ ပကတိရူပန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧဝံ သုဝဏ္ဏံ ကုဏ္ဍလံ သိယာ၊ သုဝဏ္ဏံ ကုဏ္ဍလံ ဘဝတီတိ။
ဣတိ အဘူတတဗ္ဘာဝရာသိ။
သကတ္ထရာသိ
၅၅၀။ သကတ္ထေ[က။ ၁၇၈၊ ၃၆၀၊ ၃၇၂၊ ရူ။ ၂၂၄၊ ၃၈၇၊ ၃၈၅၊ ၃၇၈၊ နီ။ ၃၆၄၊ ၇၈၀၊ ၇၉၈၊ ၇၆၇]။
သကတ္ထေပိ ပစ္စယာ ဒိဿန္တိ။ ‘သကတ္ထော’တိ သကပဒတ္ထော၊ ပကတိလိင်္ဂပဒတ္ထောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။
ဟီနော ဧဝ ဟီနကော၊ ပေါတော ဧဝ ပေါတကော၊ ဒေဝေါ ဧဝ ဒေဝတာ၊ ယထာဘူတမေဝ ယထာဘုစ္စံ၊ ကရုဏာ ဧဝ ကာရုညံ၊ ပတ္တကာလမေဝ ပတ္တကလ္လံ၊ အာကာသာနန္တမေဝ အာကာသာနဉ္စံ၊ ပါဂုညမေဝ ပါဂုညတာ၊ ကမ္မညမေဝ ကမ္မညတာ၊ ဒါနံ ဧဝ ဒါနမယံ၊ သီလံ ဧဝ သီလမယံ။ ဧဝံ ဘာဝနာမယံ ဣစ္စာဒိ။
ယထာ စ အမစ္စပုတ္တာ ဧဝ ‘အမစ္စပုတ္တိယာ’တိ ဝုစ္စန္တိ၊ ဧဝံ ‘‘သကျပုတ္တော ဧဝ သကျပုတ္တိယော၊ အသမဏော ဟောတိ အသကျပုတ္တိယော ¶ [ပါရာ။ ၅၅]၊ ဧဝံ နာဋပုတ္တိယော၊ ဒါသပုတ္တိယော’’တိပိ ယုဇ္ဇတိ။
‘ဘယဒဿိဝါ၊ အတ္ထဒဿိမာ’တိ ဝန္တု၊ မန္တုပစ္စယာသကတ္ထေပိ ယုဇ္ဇန္တိ။ ‘ဗြဟ္မဝဏ္ဏီ၊ ဒေဝဝဏ္ဏီ’တိ ဧတ္ထ ဗြဟ္မုနော ဝဏ္ဏော ဗြဟ္မဝဏ္ဏော၊ ဗြဟ္မဝဏ္ဏော ဝိယ ဝဏ္ဏော အဿ အတ္ထီတိ အတ္ထေ သတိ ဤပစ္စယော ပစ္စယတ္ထော ဧဝ ဟောတိ၊ န သကတ္ထော။ ဗြဟ္မဝဏ္ဏော ဝိယ ဝဏ္ဏော ယဿ သောယံ ဗြဟ္မဝဏ္ဏီတိ အတ္ထေ သတိ သကတ္ထောယေဝ။ အပိ စ ဧကသ္မိံ အညပဒတ္ထေ ဒွေ သမာသ၊ တဒ္ဓိတာ ဝတ္တန္တီတိပိ ယုဇ္ဇတိ၊ တထာ ‘ပဂုဏဿ ဘာဝေါ ပါဂုညတာ’တိအာဒီသု ဒွေ တဒ္ဓိတပစ္စယာ ဘာဝတ္ထေတိ။
ဣတိ သကတ္ထရာသိ။
နိဒ္ဒိဋ္ဌပစ္စယရာသိ
၅၅၁။ အညသ္မိံ[က။ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၅]။
ပုဗ္ဗေ နိဒ္ဒိဋ္ဌာ ဏာဒယော ပစ္စယာ နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္ထတော အညေသုပိ အတ္ထေသု ဒိဿန္တိ။
မဂဓေသု ဇာတော မာဂဓော၊ မဂဓေသု သံဝဍ္ဎိတော မာဂဓော၊ မဂဓေသု နိဝုတ္ထော မာဂဓော၊ မဂဓာနံ မဂဓေသု ဝါ ဣဿရော မာဂဓော ဣစ္စာဒိ၊ ဏော။
ကာသိံ အဂ္ဃတီတိ ကာသိယော [စူဠဝ။ ၃၇၆]၊ ‘ကာသီ’တိ သတံ ဝါ သဟဿံ ဝါ ဝုစ္စတိ၊ ဣယော။
ဧဝမညေပိ ပစ္စယာ ယထာနုရူပံ ဝေဒိတဗ္ဗာ။
၅၅၂။ ဒိဿန္တညေပိ ပစ္စယာ[က။ ၃၅၁၊ ၃၅၂၊ ရူ။ ၃၇၄၊ ၃၇၆၊ နီ။ ၇၆၄၊ ၇၆၅]။
ပုဗ္ဗေ ¶ နိဒ္ဒိဋ္ဌပစ္စယေဟိ အညေပိ ပစ္စယာ နိဒ္ဒိဋ္ဌေသု အနိဒ္ဒိဋ္ဌေသု စ အတ္ထေသု ဒိဿန္တိ။
ဝိသဒိသာ [ဝိဝိဓာ (မောဂ။)] မာတရော ဝိမာတရော၊ တာသံ ပုတ္တာ ဝေမာတိကာ [နေတ္တိ ၉၅]၊ ဣကဏ။
ပထေ ဂစ္ဆန္တီတိ ပထာဝိနော [မ။ နိ။ ၂။၃၄၇]၊ အဃံ ဒုက္ခံ ပါပံ ဝါ ဂစ္ဆတီတိ အဃာဝီ၊ အာဝီ။
ဣဿာ အဿ အတ္ထီတိ ဣဿုကီ [ဇာ။ ၁။၆။၄၃]၊ ဥကီ။
ဓုရံ ဝဟန္တီတိ ဓောရယှာ [အ။ နိ။ ၃။၅၈]၊ ယှဏ။
လောဘဿ ဟိတာ လောဘနေယျာ။ ဧဝံ ဒေါသနေယျာ၊ မောဟနေယျာ၊ အနေယျော။
ဒဿနံ အရဟတီတိ ဒဿနေယျော။ ဧဝံ ဝန္ဒနေယျော၊ ပူဇနေယျော၊ နမဿနေယျော၊ ဧယျော။
ဩဃာနံ ဟိတာ ဩဃနိယာ၊ ယောဂနိယာ၊ ဂန္ထနိယာ၊ ကမ္မနိယံ၊ အတ္တနိယံ၊ ဒဿနိယံ၊ ပူဇနိယော၊ နမဿနိယော ဣစ္စာဒိ၊ အနိယော။
ယံ ပရိမာဏံ အဿာတိ ယာဝံ၊ ယာဝန္တဿ ဘာဝေါ ယာဝတွံ။ ဧဝံ တာဝတွံ၊ တွ။
ပရမာနံ ဥတ္တမပုရိသာနံ ဘာဝေါ ကမ္မံ ဝါ ပါရမီ၊ သမဂ္ဂါနံ ဘာဝေါ ကမ္မံ ဝါ သာမဂ္ဂီ၊ ဏီ။
‘‘နာဂဝတာ၊ သီဟဝတာ၊ အာဇညဝတာ’’ ဣစ္စာဒီသု ဘာဝေ ဝန္တုပစ္စယံ ဣစ္ဆန္တိ။
မာတု ဘာတာ မာတုလော၊ ဥလော။
ဣတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌပစ္စယရာသိ။
ဝုဒ္ဓိရာသိ
‘ပဒါနမာဒိဿာယုဝဏ္ဏဿာဧဩ ¶ ဏာနုဗန္ဓေ’တိ ပဒါဒိဘူတာနံ အကာရ၊ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏာနံ အာ၊ ဧ၊ ဩဝုဒ္ဓိ။
အာဒိစ္စော၊ ဝါသိဋ္ဌော၊ ဝေနတေယျော၊ မေနိကော၊ ပေတ္တိကံ၊ ဩဒုမ္ဗရံ၊ ဩဠုမ္ပိကော၊ ဩဒဂျံ၊ ဒေါဘဂ္ဂံ၊ သောဘဂ္ဂံ ဣစ္စာဒိ။
ဏာနုဗန္ဓေတိ ကိံ? နာမကော၊ ပဒကော၊ ပုရာတနော။
‘မဇ္ဈေ’တိ သုတ္တေန ပဒမဇ္ဈေပိ ဝုဒ္ဓိ၊ ဝါသေဋ္ဌော၊ အဍ္ဎတေယျော ဣစ္စာဒိ။
၅၅၃။ သံယောဂေပိ ကွစိ[က။ ၄၀၅၊ ရူ။ ၃၆၅၊ နီ။ ၈၆၄၊ ‘ပိ’ (ဗဟူသု နတ္ထိ)]။
ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေ သံယောဂေပိ ကွစိ ဝုဒ္ဓိ ဟောတိ။
ပေတ္တေယျော၊ ပေတ္တိကံ၊ ဒေစ္စော၊ ပမုခေ သာဓု ပါမောက္ခံ၊ ပမုဒိတဿ ဘာဝေါ ပါမောဇ္ဇံ၊ ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ဝါကျံ၊ ဘဇိတဗ္ဗန္တိ ဘာဂျံ၊ ဘောဂ္ဂံ၊ ယောဂ္ဂံ ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ ဝုဒ္ဓိရာသိ။
လောပရာသိ
‘လောပေါဝဏ္ဏိဝဏ္ဏာန’န္တိ သုတ္တေန ဏျမှိ ပရေ အဝဏ္ဏိ’ဝဏ္ဏာနံ လောပေါ။
တတ္ထ အဝဏ္ဏေ-ပဏ္ဍိစ္စံ၊ တစ္ဆံ၊ ဒါယဇ္ဇံ၊ ဒွိဓာ ဘာဝေါ ဒွေဇ္ဈံ၊ ကရုဏာယေဝ ကာရုညံ ဣစ္စာဒိ။
ဣဝဏ္ဏေ-အဓိပတိဿ ဘာဝေါ အာဓိပစ္စံ။ ဧဝံ အာဒိစ္စော၊ ကောဏ္ဍညော ဣစ္စာဒိ။
‘ဥဝဏ္ဏဿာဝင ¶ သရေ’တိ သရေ ပရေ ဥဝဏ္ဏဿ အဝင ဟောတိ။
ဏမှိ-လဟုနော ဘာဝေါ လာဃဝံ၊ ရာဃဝံ၊ ဇမ္ဗုရုက္ခေ ဘဝံ ဇမ္ဗဝံ။ တထာ ကပိလဝတ္ထုမှိ ဘဝံ ကာပိလဝတ္ထဝံ၊ ဝနံ။ ဘာတုနော အပစ္စံ ဘာတဗျော၊ ဂဗျံ၊ ဒဗျံ။
‘ဋေ သတိဿာ…’တိ ဋမှိ ပစ္စယေ ဝီသတိ၊ တီသတီနံ တိလောပေါ။
ဝီသတိယာ ပူရဏော ဝီသော၊ ဧကူနဝီသော။ ဧဝံ တီသော၊ ဧကူနတီသော။
‘ရာနုဗန္ဓေန္တသရာဒိဿာ’တိ ရာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပဒန္တသရာဒီနံ လောပေါ။
မေတ္တေယျော၊ ပေတ္တေယျော၊ ကိဝံ၊ ကိတ္တကံ၊ ဤဒီ၊ ဤဒိက္ခော၊ ဤဒိသော၊ အာဟစ္စ၊ ဥပဟစ္စ၊ သက္ကစ္စ၊ အဓိကိစ္စ၊ ကိရိယာ၊ ဝေဒဂူ၊ ပါရဂူ ဣစ္စာဒိ။
၅၅၄။ ပစ္စယာနံ လောပေါ[က။ ၃၉၁၊ ရူ။ ၄၂၃၊ နီ။ ၈၃၀၊ မောဂ္ဂလ္လာနေ ‘လောပေါ’ တွေဝ ဒိဿတိ]။
ပစ္စယာနံ ကွစိ လောပေါ ဟောတိ။
ဗုဒ္ဓေ ရတနံ ပဏီတံ၊ စက္ခု သုညံ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ [သံ။ နိ။ ၄။၈၅]။ ဧတ္ထ စ ရတနဿ ဘာဝေါ ရတနံ၊ အတ္တနော ဘာဝေါ အတ္တာ၊ အတ္တနော သကဿ ဘာဝေါ အတ္တနိယန္တိ ဧဝံ ဘာဝပစ္စယလောပေါ။
‘‘ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဓမ္မာနုဿတိ’’အာဒီသု ‘‘ဗုဒ္ဓဿ ဘာဝေါ ဗုဒ္ဓါ၊ ဗုဒ္ဓဿ အယံ ဂုဏော ဗုဒ္ဓါ’’တိအာဒိနာ နယေန ပစ္စယလောပေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။
၅၅၅။ လောပေါ ဝီမန္တုဝန္တူနံ[က။ ၂၆၈၊ ရူ။ ၃၉၇၊ နီ။ ၅၁၈]။
ဣယိ’ဋ္ဌေသု ¶ ပရေသု ဝီ၊ မန္တု၊ ဝန္တူနံ လောပေါ ဟောတိ။
မေဓာဝီနံ အတိသယေန မေဓာဝီတိ မေဓိယော၊ မေဓိဋ္ဌော၊ သတိမန္တာနံ အတိသယေန သတိမာတိ သတိယော၊ သတိဋ္ဌော၊ ဂုဏဝန္တာနံ အတိသယေန ဂုဏဝါတိ ဂုဏိယော၊ ဂုဏိဋ္ဌော။
ဣတိ လောပရာသိ။
ခုဒ္ဒကရာသိ နိဋ္ဌိတော။
နာနာတ္တရာသိ
၅၅၆။ ဇော ဝုဒ္ဓဿိယိဋ္ဌေသု[က။ ၂၆၂၊ ရူ။ ၃၉၁၊ နီ။ ၅၁၃၊ စံ။ ၄။၃။၅၀၊ ပါ။ ၅။၃။၆၁၊ ၆၂]။
ဣယိ’ဋ္ဌပစ္စယေသု ပရေသု ဝုဒ္ဓသဒ္ဒဿ ဇော ဟောတိ။
ဝုဒ္ဓါနံ အတိသယေန ဝုဒ္ဓါတိ ဇေယျော၊ ဇေဋ္ဌော။
၅၅၇။ ဗာဠှန္တိကပသတ္ထာနံ သာဓနေဒသဇာ[က။ ၂၆၃၊ ၂၆၄၊ ၂၆၅၊ ရူ။ ၃၉၂၊ ၃၉၃၊ ၃၉၄၊ နီ။ ၅၁၂၊ ၅၁၄၊ ၅၁၅၊ စံ။ ၄။၃။၄၉၊ ၅၁၊ ပါ။ ၅။၃။၆၀၊ ၆၃၊ ‘… ဒသာ’ (ဗဟူသု)]။
ဣယ၊ ဣဋ္ဌပစ္စယေသု ပရေသု ဗာဠှ၊ အန္တိက၊ ပသတ္ထသဒ္ဒါနံ သာဓ၊ နေဒ၊ သ၊ ဇာဒေသာ ဟောန္တိ။
ဗာဠှာနံ အတိသယေန ဗာဠှောတိ သာဓိယော၊ သာဓိဋ္ဌော၊ အန္တိကာနံ အတိသယေန အန္တိကောတိ နေဒိယော၊ နေဒိဋ္ဌော၊ ပသတ္ထာနံ အတိသယေန ပသတ္ထောတိ သေယျော၊ သေဋ္ဌော၊ ဇေယျော၊ ဇေဋ္ဌော။
၅၅၈။ ကဏကန အပ္ပယုဝါနံ[က။ ၂၆၆၊ ၂၆၇၊ ရူ။ ၃၉၅၊ ၃၉၆၊ နီ။ ၅၁၆၊ ၅၁၇၊ စံ။ ၄။၃။၅၃၊ ပါ။ ၅။၃။၆၄]။
ဣယ ¶ ၊ ဣဋ္ဌပစ္စယေသု ပရေသု အပ္ပ၊ ယုဝသဒ္ဒါနံ ကဏ၊ ကနအာဒေသာ ဟောန္တိ။
အပ္ပာနံ နဝါနံ အတိသယေန အပ္ပော နဝေါတိ ကဏိယော၊ ကဏိဋ္ဌော၊ ယုဝါနံ တရုဏာနံ အတိသယေန ယုဝါ တရုဏောတိ ကနိယော၊ ကနိဋ္ဌော၊ ကနိယေ ဝယေ ဘဝါ ကညာ။
၅၅၉။ ကောသဇ္ဇာဇ္ဇဝ ပါရိသဇ္ဇ သုဟဇ္ဇ မဒ္ဒဝါရိသျာသ ဘာဇညထေယျဗာဟုသစ္စာ[က။ ၃၆၀၊ ၃၆၁၊ ရူ။ ၃၈၇၊ ၃၈၈၊ နီ။ ၇၈၀၊ ၇၈၁၊ ‘…ရိဿာ…’’ (ဗဟူသု)]။
ဘာဝ၊ ကမ္မေသု ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေ ဧတေ သဒ္ဒါ နိပစ္စန္တေ။ တတ္ထ အဇ္ဇဝ၊ မဒ္ဒဝါ’သဘသဒ္ဒါ ဏမှိ သိဇ္ဈန္တိ၊ သေသာ ဏျမှိ။
တတ္ထ ဥဇုနော ဘာဝေါ အဇ္ဇဝံ၊ ဣမိနာ သုတ္တေန ဏမှိ ဥဿ အတ္တံ၊ ‘ဥဝဏ္ဏဿာဝင…’ ဣတိ ဥဿ အဝတ္တံ။ ဧဝံ မုဒုနော ဘာဝေါ မဒ္ဒဝံ၊ ဥသဘဿ ဘာဝေါ အာသဘံ၊ ဥဿ အာတ္တံ။ ကုသိတဿ [ကုသီတဿ?] ဘာဝေါ ကောသဇ္ဇံ၊ ဣမိနာ ဣလောပေါ၊ တျဿ ဇ္ဇတ္တံ၊ ပရိသာသု ဥပ္ပန္နော ပါရိသဇ္ဇော [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၁၅]၊ ဒါဂမော၊ သုဟဒယောဝ သုဟဒေါ၊ ယလောပေါ၊ သုဟဒဿ ဘာဝေါ သောဟဇ္ဇံ [ဇာ။ ၁။၅။၂၃]၊ ဣသိနော ဣဒံ အာရိသျံ၊ ဣဿ အာရိတ္တံ၊ အာဇာနိယဿ [အာဇာနီယဿာတိပိ ဒိဿတိ] ဘာဝေါ အာဇညံ၊ ယလောပေါ၊ ပုန ‘လောပေါဝဏ္ဏိဝဏ္ဏာန’န္တိ ဣလောပေါ၊ တတော ပရံ သန္ဓိရူပံ၊ အာဇာနိယော ဧဝ ဝါ အာဇညော [ဇာ။ ၁။၁။၂၄]၊ သကတ္ထေ ဏျော၊ ထေနဿ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ထေယျံ၊ နဿ ယတ္တံ၊ ဗဟုသုတဿ ဘာဝေါ ဗာဟုသစ္စံ၊ ဥဿ အတ္တံ၊ ပုန သန္ဓိရူပံ။
၅၆၀။ အဓာတုဿ ကေ[ပါဏိနိယေ၊ စန္ဒေ စ ‘ကာက’ဣတိ ပဉ္စမျန္တံ ဒိဿတေ]သျာဒိတော ဃေဿိ[က။ ၄၀၄၊ ရူ။ ၃၇၀၊ နီ။ ၈၅၉]။
‘ဃေဿီ’တိ ¶ ဃေ+အဿ+ဣ၊ ဆပဒမိဒံ သုတ္တံ။
အဓာတုဿ အဝယဝဘူတေ ကကာရေ ပရေ ပုဗ္ဗဿ အကာရဿ ဗဟုလံ ဣ ဟောတိ ကနိဿိတေ ဃေ အသျာဒိတော ပရေ သတိ။
ဗာလိကာ၊ ဧကိကာ၊ ဟတ္ထိပေါတိကာ၊ မဟလ္လိကာ၊ ကုမ္ဘကာရိကာ၊ ကမ္မကာရိကာ၊ အန္နဒါယိကာ၊ ဥပါသိကာ၊ သာဝိကာ၊ ဓမ္မဝါစိကာ။
အဓာတုဿာတိ ကိံ? ကုလုပကာ- ဘိက္ခုနီ၊ ဓေနုပကာ၊ ခီရုပကာ-ဝစ္ဆီ၊ ဣဓ ဓာတွာဒေသောပိ ကကာရော ဓာတုသညံ လဘတိယေဝ။
ကေတိ ကိံ? ဝေဒနာ၊ စေတနာ။
အသျာဒိတောတိ ကိံ? ဗဟုပရိဗ္ဗာဇကာ-ရာဇဓာနီ။
အဿာတိ ကိံ? ဗဟုကတ္တုကာ-သာလာ။
ဧတ္ထ စ ဗဟဝေါ ပရိဗ္ဗာဇကာ ယဿာ သာ ဗဟုပရိဗ္ဗာဇကာတိ ဝိဂ္ဂဟော။ ပရိဗ္ဗာဇကသဒ္ဒေါ ပကတိသျာဒိသဒ္ဒေါ ဟောတိ၊ တသ္မာ ကနိဿိတဿ ဃသညဿ အာကာရဿ သျာဒိတော ပရတ္တာ ပုဗ္ဗဿ အဿ ဣတ္တံ န ဘဝတိ။ ယဒိ ဘဝေယျ၊ ဗဟုကာ ပရိဗ္ဗာဇိကာယော ယဿန္တိ အတ္ထပ္ပသင်္ဂေါ သိယာတိ။
ဣတိ နာနာတ္တရာသိ နိဋ္ဌိတော။
ဣတိ နိရုတ္တိဒီပနိယာ နာမ မောဂ္ဂလ္လာနဗျာကရဏ-
ဒီပနိယာ တဒ္ဓိတကဏ္ဍော ပဉ္စမော။