📜
၆။ အာချာတကဏ္ဍ
သုဒ္ဓကတ္တုရူပ
အထ ¶ ဓာတုပစ္စယသံသိဒ္ဓံ ကာလ၊ ကာရက၊ ပုရိသ၊ သင်္ချာဘေဒဒီပကံ လိင်္ဂဘေဒရဟိတံ ကြိယာပဓာနဝါစကံ တျာဒျန္တနာမကံ အာချာတပဒံ ဒီပိယတေ။
တတ္ထ ကြိယံ ဓာရေတီတိ ဓာတု။ သာ ပကတိဓာတု၊ ဝိကတိဓာတု၊ နာမဓာတုဝသေန တိဝိဓာ။
တတ္ထ ဘူ၊ ဟူ၊ ဂမု၊ ပစ ဣစ္စာဒိ ပကတိဓာတု နာမ သဘာဝေန သိဒ္ဓတ္တာ။
တိတိက္ခ၊ တိကိစ္ဆ၊ ဗုဘုက္ခ၊ ဇိဃစ္ဆဣစ္စာဒိ ဝိကတိဓာတု နာမ သင်္ခတဝသေန သိဒ္ဓတ္တာ။
ပုတ္တီယ၊ ပဗ္ဗတာယ ဣစ္စာဒိ နာမဓာတု နာမ နာမဘူတဿ သတော ကြိယဝါစီပစ္စယယောဂေန ဓာတုဋ္ဌာနေ ဌိတတ္တာ။
ပကတိဓာတု စ သကမ္မိကာ’ကမ္မိကဝသေန ဒုဝိဓာ။
တတ္ထယာ ဓာတု ကမ္မာပေက္ခံ ကြိယံ ဝဒတိ၊ သာ သကမ္မိကာ နာမ။ ဂါမံ ဂစ္ဆတိ၊ ဩဒနံ ပစတိ ဣစ္စာဒိ။
ယာ ကမ္မနိရပေက္ခံ ကြိယံ ဝဒတိ၊ သာ အကမ္မိကာ နာမ။ ဘဝတိ၊ ဟောတိ၊ တိဋ္ဌတိ၊ သေတိ ဣစ္စာဒိ။
သကမ္မိကာ စ ဧကကမ္မိက၊ ဒွိကမ္မိကဝသေန ဒုဝိဓာ။
တတ္ထ ယာ ဧကကမ္မာပေက္ခံ ကြိယံ ဝဒတိ၊ သာ ဧကကမ္မိကာ နာမ။ ဂါမံ ဂစ္ဆတိ၊ ဩဒနံ ပစတိ ဣစ္စာဒိ။
ယာ ပဓာနာ’ပဓာနဝသေန ကမ္မဒွယာပေက္ခံ ကြိယံ ဝဒတိ၊ သာ ဒွိကမ္မိကာ နာမ။
သာ စ နျာဒိ၊ ဒုဟာဒိဝသေန ဒုဝိဓာ။
တတ္ထ ¶ ယာ ဓာတု ပါပနတ္ထာ ဟောတိ၊ သာ နျာဒိ နာမ။ အဇံ ဂါမံ နေတိ၊ ဘာရံ ဂါမံ ဝဟတိ၊ သာခံ ဂါမံ အာကဍ္ဎတိ။
သေသာ ဒွိကမ္မိကာ ဒုဟာဒိ နာမ။ ဂါဝိံ ခီရံ ဒုဟတိ၊ ဗြာဟ္မဏံ ကမ္ဗလံ ယာစတိ၊ ဒါယကံ ဘိက္ခံ ဘိက္ခတိ၊ ဂေါဏံ ဝဇံ ရုန္ဓတိ၊ ဘဂဝန္တံ ပဉှံ ပုစ္ဆတိ၊ သိဿံ ဓမ္မံ အနုသာသတိ၊ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ ဧတံ [ဝစနံ] အဝေါစ၊ ရာဇာ အမစ္စံ ဝစနံ ဗြဝီတိ ဣစ္စာဒိ။
တတ္ထ ယဒါ ကမ္မသ္မိံ ရူပံ သိဇ္ဈတိ၊ တဒါ ဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာ နျာဒိမှိ ပဓာနကမ္မံ ဝဒန္တိ၊ ဒုဟာဒိမှိ အပဓာနကမ္မံ၊ သဗ္ဗဓာတူသု ကာရိတယောဂေ ကာရိတကမ္မန္တိ၊ သဗ္ဗဉ္စေတံ ဓာတူနံ ပကတိအတ္ထဝသေန ဝုတ္တံ၊ အနေကတ္ထတ္တာ ပန ဓာတူနံ အတ္ထန္တရဝစနေ ဝါ နာနုပသဂ္ဂယောဂေ ဝါ အကမ္မိကာပိ သကမ္မိကာ ဟောန္တိ၊ သကမ္မိကာပိ အကမ္မိကာ ဟောန္တိ။
အတ္ထန္တရဝစနေ တာဝ –
ဝိဒ – သတ္တာယံ၊ ဓမ္မော ဝိဇ္ဇတိ၊ သံဝိဇ္ဇတိ။
ဝိဒ – ဉာဏေ၊ ဓမ္မံ ဝိဒတိ။
ဝိဒ – လာဘေ၊ ဓနံ ဝိန္ဒတိ။
ဝိဒ – အနုဘဝနေ၊ သုခံ ဝေဒေတိ၊ ဝိပါကံ ပဋိသံဝေဒေတိ [မ။ နိ။ ၃။၃၀၃]။
ဝိဒ – အာရောစနေ၊ ဝေဒယာမဟံ ဘန္တေ ဝေဒယတီတိ မံ ဓာရေတု [စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၀၂]၊ ကာရဏံ နိဝေဒေတိ၊ ဓမ္မံ ပဋိဝေဒေတိ ဣစ္စာဒိ။
နာနုပသဂ္ဂယောဂေ –
ပဒ-ဂတိယံ၊ မဂ္ဂံ ပဇ္ဇတိ၊ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ မဂ္ဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ နိပဇ္ဇတိ၊ သမ္ပဇ္ဇတိ၊ ဘောဂေါ ဘဝတိ၊ သမ္ဘဝတိ၊ ဘောဂံ အနုဘဝတိ၊ တဏှံ ¶ အဘိဘဝတိ၊ ပရိဘဝတိ၊ အဓိဘဝတိ၊ အရညံ အဘိသမ္ဘဝတိ၊ အဇ္ဈောဂါဟတီတိ အတ္ထော။ ဂစ္ဆန္တံ မဂ္ဂေ အဘိသမ္ဘဝတိ၊ သမ္ပာပုဏာတီတိ အတ္ထော ဣစ္စာဒိ။
ပဒါနံ ဗျဉ္ဇနသမ္ပတ္တိယာ ဝါ အတ္ထသမ္ပတ္တိယာ ဝါ ဥပကာရကာ ဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာ ပစ္စယာ နာမ။
တတ္ထ ဝိဘတ္တိယော တျာဒိ၊ တွာဒိဣစ္စာဒိနာ အဋ္ဌဝိဓာ ဘဝန္တိ၊ သရူပတော ဆန္နဝုတိဝိဓာ။
တတ္ထ ပုဗ္ဗဆက္ကဘူတာနိ အဋ္ဌစတ္တာလီသရူပါနိ ပရဿပဒါနိ နာမ။ ပရဆက္ကဘူတာနိ အဋ္ဌစတ္တာလီသရူပါနိ အတ္တနောပဒါနိ နာမ။
တတ္ထ ပရဟိတပဋိသံယုတ္တေသု ဌာနေသု ပဝတ္တိဗဟုလာနိ ပဒါနိ ပရဿပဒါနိ နာမ။ အတ္တဟိတပဋိသံယုတ္တေသု ပဝတ္တိဗဟုလာနိ အတ္တနောပဒါနိ နာမာတိ ဧကေ။
ပရော ဝုစ္စတိ ကတ္တာ သဗ္ဗကြိယာသာဓာရဏတ္တာ၊ အတ္တာ ဝုစ္စတိ ကမ္မံ သကသကကြိယာသာဓာရဏတ္တာ၊ ပရဿ အဘိဓာယကာနိ ပဒါနိ ပရဿပဒါနိ၊ အတ္တနော အဘိဓာယကာနိ ပဒါနိ အတ္တနောပဒါနီတိ အညေ။
အတ္တာ ဝုစ္စတိ ပဒတ္ထာနံ သရီရဘူတာ ကြိယာ၊ ကတ္တုနာ ပန သာဓျဋ္ဌေန ကြိယရူပါနိ ဘာဝ၊ ကမ္မာနိပိ အတ္တာတိ ဝုစ္စန္တိ။ သာဓကဋ္ဌေန တေဟိ ပရဘူတော ကတ္တာ ပရော နာမာတိ အပရေ။
အတ္တာ ဝုစ္စတိ အမှတ္ထော၊ ပရော ဝုစ္စတိ တုမှ၊ နာမတ္ထော၊ ပုဗ္ဗဆက္ကာနိ ပရဗဟုလတ္တာ ပရဿပဒါနိ နာမ၊ ပရဆက္ကာနိ ပန ရူဠှီဝသေန အတ္တနောပဒါနိ နာမာတိပိ ဝဒန္တိ။ ဣဒံ န ယုဇ္ဇတိ ပရဆက္ကေသု တဗ္ဗဟုလမတ္တဿာပိ အသိဒ္ဓတ္တာ။ ပါဠိဘာသံ ပန ပတွာ ဒွိန္နံ ဆက္ကာနံ အတ္တဟိတ၊ ပရဟိတေသု ဝါ တီသု ကာရကေသု ဝါ ပဝတ္တိနာနာတ္တံ န ဒိဿတိယေဝ၊ တသ္မာ ဣမသ္မိံ ဂန္ထေ တံ နာမဒွယံ န ဂဟိတန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
ပစ္စယာ ¶ ပန စတုဗ္ဗိဓာ ဝိကရဏ၊ ကိစ္စ၊ ကာရိတ၊ ဓာတုပစ္စယဝသေန။
တတ္ထ ယေ ဓာတုသိဒ္ဓါနိ တျာဒိပဒါနိ တဗ္ဗာဒိပဒါနိ စ ဂဏဝိဘာဂဝသေန အညမညံ ဝိသဒိသရူပါနိ ကရောန္တိ၊ တေ ဝိကရဏပစ္စယာ နာမ၊ လ၊ ယ၊ ဏောဣစ္စာဒယော။
ဘာဝ၊ ကမ္မဝိသယော ကျော ကိစ္စပစ္စယော နာမ။
ပရေသံ အာဏာပနသင်္ခါတေ ပယောဇကဗျာပါရေ ပဝတ္တာ ဏိ၊ ဏာပိပစ္စယာ ကာရိတပစ္စယာ နာမ။
ဝိသုံ တံတံကြိယဝါစီဘာဝေန ဓာတုရူပါ ခ၊ ဆ၊ သဣစ္စာဒိကာ ပစ္စယာ ဓာတုပစ္စယာ နာမ။
‘‘ကာလ၊ ကာရက၊ ပုရိသ၊ သင်္ချာဘေဒဒီပက’’န္တိ ဧတ္ထ အတီတ၊ ပစ္စုပ္ပန္နာ’နာဂတ၊ ကာလဝိမုတ္တဝသေန ကာလဘေဒေါ စတုဗ္ဗိဓော။
တတ္ထ ဟိယျတ္တနီ၊ အဇ္ဇတ္တနီ [အဇ္ဇတနီ (ဗဟူသု)]၊ ပရောက္ခာတိ ဣမာ တိဿော ဝိဘတ္တိယော အတီတေ ကာလေ ဝတ္တန္တိ။
ဝတ္တမာနာ၊ ပဉ္စမီတိ ဒွေ ပစ္စုပ္ပန္နေ။
ဧကာ ဘဝိဿန္တီ အနာဂတေ။
သတ္တမီ၊ ကာလာတိပတ္တီတိ ဒွေ ကာလဝိမုတ္တေ ဝတ္တန္တိ၊ အယံ ကိရ ပေါရာဏိကော ဝိဘတ္တီနံ ကမော၊ သော စ ပါဠိယာ သမေတိယေဝ။
‘‘သဗ္ဗေ သဒ္ဓမ္မဂရုနော၊ ဝိဟံသု ဝိဟရန္တိ စ။
အထောပိ ဝိဟရိဿန္တိ၊ ဧသာ ဗုဒ္ဓါန ဓမ္မတာ’’တိ [အ။ နိ။ ၄။၂၁] စ –
‘‘အဗ္ဘတီတာ စ ယေ ဗုဒ္ဓါ၊ ဝတ္တမာနာ အနာဂတာ’’တိ စ [အပ။ ထေရ ၁။၁။၅၈၈] ပါဠီ။ ဣမသ္မိံ ကမေ ပဉ္စမီ၊ သတ္တမီတိ နာမဒွယမ္ပိ အနွတ္ထဝသေန သိဒ္ဓံ ¶ ဘဝတိ။ ပစ္ဆာ ပန ဂရုနော ဝတ္တိစ္ဆာဝသေန ဝိဘတ္တီနံ နာနာကမံ ကရောန္တိ။
ကတ္တု၊ ကမ္မ၊ ဘာဝါ ပန ကာရကဘေဒေါ နာမ။ တတ္ထ ဘာဝေါ ဒုဝိဓော သာဓျ၊ သာဓနဝသေန ဝိသေသန၊ ဝိသေသျဝသေန စ။ တတ္ထ ဓာတွတ္ထကြိယာ သာဓျဘာဝေါ နာမ။ ပစ္စယတ္ထကြိယာ သာဓနဘာဝေါ နာမ။
တေသု သာဓျဘာဝေါ နာနာဓာတူနံ ဝသေန နာနာဝိဓော ဟောတိ။ သာဓနဘာဝေါ နာနာဓာတွတ္ထာနံ ပဝတ္တာကာရသင်္ခါတေန ဧကဋ္ဌေန ဧကောဝ ဟောတိ။ သော ပန ယထာ ဇာတိ နာမ အနုပ္ပန္နပက္ခေ ဌိတေ သင်္ခတဓမ္မေ ဥပ္ပာဒေန္တီ ဝိယ ခါယတိ၊ တထာ ဝေါဟာရဝိသယမတ္တေ ဌိတေ သဗ္ဗဓာတွတ္ထေ ပါတုဘောန္တေ ကရောန္တော ဝိယ ခါယတိ၊ တသ္မာ သော သာဓနန္တိ စ ကာရကန္တိ စ ဝုစ္စတိ။ ယထာ စ ဇာတိဝသေန ဥပ္ပန္နာ သင်္ခတဓမ္မာ ‘‘စိန္တနံ ဇာတံ၊ ဖုသနံ ဇာတ’’ မိစ္စာဒိနာ ဧကန္တမေဝ ဇာတိံ ဝိသေသေန္တိ၊ တထာ ပစ္စယတ္ထဝသေန ပါတုဘောန္တာ နာနာဓာတွတ္ထာပိ ‘‘ဘုယျတေ၊ ဂမျတေ၊ ပစ္စတေ၊ ဘဝနံ၊ ဂမနံ၊ ပစန’’ မိစ္စာဒိနာ ဧကန္တမေဝ ပစ္စယတ္ထံ ဝိသေသေန္တိ။ ဝတ္တိစ္ဆာဝသေန ပန ဘာဝသာဓနပဒေသု ဓာတွတ္ထ၊ ပစ္စယတ္ထာနံ အဘေဒေါပိ ဝတ္တုံ ယုဇ္ဇတိယေဝ။ ဣဓ ပန ဒွီသု ဘာဝေသု သာဓနဘာဝေါ အဓိပ္ပေတောတိ။
ပဌမ၊ မဇ္ဈိမု’တ္တမပုရိသာ ပုရိသဘေဒေါ။ ‘ပုရိသော’တိ စ ‘‘ယံကိဉ္စာယံ ပုရိသပုဂ္ဂလော ပဋိသံဝေဒေတိ သုခံ ဝါ ဒုက္ခံ ဝါ အဒုက္ခမသုခံ ဝါ’’တိ [မ။ နိ။ ၃။၁] ဧတ္ထ အတ္တာ ဧဝ ဝုစ္စတိ၊ သော စ အတ္တာ ‘‘သော ကရောတိ၊ သော ပဋိသံဝေဒေတီ’’တိ [အ။ နိ။ ၆။၄၃၊ ဝိသုဒ္ဓိ။ ၂။၅၈၀] ဧတ္ထ ကာရကောတိ ဝုစ္စတိ။ ဣတိ ‘ပုရိသော’တိ ကာရကော ဧဝ။
သော စ တိဝိဓော နာမတ္ထော၊ တုမှတ္ထော၊ အမှတ္ထော စာတိ။ တတ္ထ အတ္တနော အဇ္ဈတ္တသန္တာနဘူတတ္တာ အမှတ္ထော ဥတ္တမပုရိသော ¶ နာမ၊ သေသာ ပန ကမေန ပဌမပုရိသော၊ မဇ္ဈိမပုရိသောတိ ဝုစ္စန္တိ။ ဝိဘတ္တိယော ပန တဒ္ဒီပကတ္တာ ပဌမပုရိသာဒိနာမံ လဘန္တိ။ ဣဒဉ္စ နာမံ ကာရကဘေဒေ အန္တောဂဓမေဝါတိ ကတွာ ဣမသ္မိံ ဂန္ထေ န ဂဟိတန္တိ။
သင်္ချာဘေဒေါ ဒုဝိဓော ဧကတ္တ၊ ဗဟုတ္တဝသေန။
‘လိင်္ဂဘေဒရဟိတ’န္တိ ‘‘ပုရိသော ဂစ္ဆတိ၊ ဣတ္ထီ ဂစ္ဆတိ၊ ကုလံ ဂစ္ဆတိ’’ ဣစ္စာဒီသု ‘ပုရိသော’ဣစ္စာဒီနံ အဘိဓေယျပဒါနံ လိင်္ဂါနုဂတော ရူပဘေဒေါ အာချာတပဒေ နတ္ထိ။
‘ကြိယာပဓာနဝါစက’န္တိ ဧတ္ထ ကြိယံ ဧဝ ပဓာနတော အဘိဓာတိ၊ န နာမပဒံ ဝိယ ဒဗ္ဗံ ပဓာနတော အဘိဓာတီတိ အဓိပ္ပာယော။
တတ္ထ ကြိယာ နာမ ဓာတွတ္ထဘာဝေါ ဝုစ္စတိ၊ သာ စ ကာလဝသေန အတီတကြိယာ၊ ပစ္စုပ္ပန္နကြိယာ၊ အနာဂတကြိယာ၊ ကာလဝိမုတ္တကြိယာတိ စတုဗ္ဗိဓာ ဟောတိ။
အာဏတ္တိကြိယာ၊ အာသိဋ္ဌကြိယာ၊ အနုမတိကြိယာ၊ ပရိကပ္ပကြိယာ၊ အရဟ၊ သက္က၊ ဝိဓိ၊ နိမန္တနာ’မန္တနာဒိကြိယာတိ ဗဟုဝိဓော ကြိယာဘေဒေါတိ။
ဘူ-သတ္တာယံ၊ သန္တဿ ဘာဝေါ သတ္တာ၊ တဿံ သတ္တာယံ၊ ဘူဓာတု သတ္တာယမတ္ထေ ဝတ္တတေ၊ သဗ္ဗပဒတ္ထာနံ သဒ္ဒ၊ ဗုဒ္ဓိဝိသယဘာဝေန ဝိဇ္ဇမာနဘာဝေ ဝတ္တတေတျတ္ထော။
၅၆၁။ ကြိယတ္ထာ[က။ ၄၃၂၊ ၄၅၅၊ ရူ။ ၃၆၂၊ ၅၃၀၊ နီ။ ၉၀၅၊ ၉၃၆၊ ပါ။ ၃။၁။၉၁]။
အဓိကာရသုတ္တမိဒံ၊ ကြိယတ္ထာ ပရံ ဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာ ဘဝန္တီတိ အတ္ထော။ ကြိယာ အတ္ထော ယဿာတိ ကြိယတ္ထော။ ပကတိဓာတု၊ ဝိကတိဓာတု၊ နာမဓာတုဝသေန တိဝိဓော ဓာတု၊ ကာရိတပစ္စယန္တရူပမ္ပိ ဝိကတိဓာတုမှိ သင်္ဂယှတိ။
၅၆၂။ ဝတ္တမာနေတိ ¶ အန္တိ သိ ထ မိ မ တေ အန္တေ သေ ဝှေ ဧ မှေ[က။ ၄၁၄၊ ရူ။ ၄၂၈၊ နီ။ ၈၇၂၊ စံ။ ၁။၂။၈၂၊ ပါ။ ၃။၂။၁၂၃]။
အာရဘိတွာ နိဋ္ဌံ အနုပဂတော ဘာဝေါ ဝတ္တမာနော နာမ၊ တံသမ္ဗန္ဓီကာလောပိ တဒူပစာရေန ဝတ္တမာနောတိ ဝုစ္စတိ။ ဝတ္တမာနေ ကာလေ ကြိယတ္ထာ ပရံ တျာဒိဝိဘတ္တိယော ဘဝန္တိ။ အယဉ္စ ဝိဘတ္တိ တျာဒီတိ စ ဝတ္တမာနကာလဝိသယတ္တာ ဝတ္တမာနာတိ စ သိဇ္ဈတိ။
၅၆၃။ ပုဗ္ဗာပရဆက္ကာနမေကာနေကေသု တုမှမှသေသေသု ဒွေ ဒွေ မဇ္ဈိမုတ္တမပဌမာ[က။ ၄၀၈၊ ရူ။ ၄၃၁၊ နီ။ ၈၆၇]။
တုမှနာမံ၊ အမှနာမံ၊ တဒုဘယတော သေသနာမန္တိ တီသု နာမေသု ပယုဇ္ဇမာနေသု ဝါ ဂမျမာနေသု ဝါ ဧကသ္မိံ ဝါ အနေကေသု ဝါ အတ္ထေသု ပုဗ္ဗဆက္က၊ ပရဆက္ကာနံ ဒွေ ဒွေ မဇ္ဈိမ၊ ဥတ္တမ၊ ပဌမာ ဝိဘတ္တိယော ဘဝန္တိ။ ‘‘ဥတ္တမန္တိ ဥတ္တရံ အန္တိမ’’န္တိ စူဠမောဂ္ဂလ္လာနေ ဝုတ္တံ။
ဧတ္ထ စ ဝိဘတ္တိဝိဓာနမုခေန တံတံသညာဝိဓာနမ္ပိ သိဒ္ဓံ ဟောတိ။
ကထံ?တိ၊ အန္တိ၊ သိ၊ ထ၊ မိ၊ မ ဣတိ ပုဗ္ဗဆက္ကံ နာမ။
တေ၊ အန္တေ၊ သေ၊ ဝှေ၊ ဧ၊ မှေ ဣတိ ပရဆက္ကံ နာမ။
ပုဗ္ဗဆက္ကေ စ-တိ၊ အန္တိဒွယံ ပဌမဒုကံ နာမ၊ သိ၊ ထဒွယံ မဇ္ဈိမဒုကံ နာမ၊ မိ၊ မဒွယံ ဥတ္တမဒုကံ နာမ။ ဧဝံ ပရဆက္ကေ။
တတ္ထ တုလျာဓိကရဏဘူတေ သေသနာမေ ပယုဇ္ဇမာနေ ဝါ ဂမျမာနေ ဝါ ပဌမဒုကံ ဘဝတိ။ တထာ တုမှနာမေ မဇ္ဈိမဒုကံ၊ အမှနာမေ ဥတ္တမဒုကံ။ ဒုကေသု စ ဧကသ္မိံ အတ္ထေ ဝတ္တဗ္ဗေ ဧကဝစနံ၊ ဗဟုမှိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဗဟုဝစနံ။
ဧတ္ထ ¶ စ နာမာနံ အတ္ထနိဿိတာ ကတွတ္ထ၊ ကမ္မတ္ထာ ဣဓ နာမတ္ထာတိ ဝုစ္စန္တိ။ ကတ္တု၊ ကမ္မသင်္ခါတေ ယသ္မိံ နာမတ္ထေ တျာဒိဝိဘတ္တိယော ဘဝန္တိ၊ သော နာမတ္ထော တျာဒိဝါစကာနံ ဧဝ ဝါစ္စဘူတော ဝုတ္တတ္ထော နာမ ဟောတိ၊ န သျာဒိဝိဘတ္တီနံ။
ဝုတ္တကတ္တု၊ ကမ္မာဓိဋ္ဌာနဿ စ လိင်္ဂတ္ထဿ ဝါစကံ နာမပဒံ အဘိဓေယျပဒံ နာမ၊ ဧတဒေဝ တုလျာဓိကရဏပဒန္တိ စ ဝုစ္စတိ။
အမာဒယော စ အတ္ထဝါစကဝိဘတ္တိယော ဧတသ္မိံ ဩကာသံ န လဘန္တိ၊ လိင်္ဂတ္ထမတ္တဇောတိကာ ပဌမာဝိဘတ္တိ ဧဝ ဩကာသံ လဘတိ။ ဧဝရူပါနိ တုလျာဓိကရဏဘူတာနိ အဘိဓေယျပဒါနိ သန္ဓာယ သုတ္တေ ‘တုမှမှသေသေသူ’တိ ဝုတ္တံ။
ဣဒဉ္စ သုတ္တံ သုဒ္ဓေဟိ တုမှ’မှ၊ သေသနာမေဟိ ယုတ္တဝါကျေ စ မိဿကေဟိ ယုတ္တဝါကျေ စာတိ ဒွီသု ဒွီသု ဝါကျေသု ဝေဒိတဗ္ဗံ။
တတ္ထ သုဒ္ဓေဟိ ယုတ္တေ ပစ္စေကံ ဒုကာနိ ဝတ္တန္တိ။ ယထာ? သော ဂစ္ဆတိ၊ တေ ဂစ္ဆန္တိ၊ တွံ ဂစ္ဆသိ၊ တုမှေ ဂစ္ဆထ၊ အဟံ ဂစ္ဆာမိ၊ မယံ ဂစ္ဆာမာတိ။
တထာ သုဒ္ဓဒွန္ဒေပိ။ ယထာ? သော စ သော စ ဂစ္ဆတိ၊ ဂစ္ဆန္တိ ဝါ။ တေ စ တေ စ ဂစ္ဆန္တိ၊ သော စ တေ စ ဂစ္ဆန္တိ၊ တွဉ္စ တွဉ္စ ဂစ္ဆသိ၊ ဂစ္ဆထ ဝါ။ တုမှေ စ တုမှေ စ ဂစ္ဆထ၊ တွဉ္စ တုမှေ စ ဂစ္ဆထာတိ။
မိဿကေဟိ ယုတ္တေ ဒွန္ဒဝါကျေ ပန ‘ဝိပ္ပဋိသေဓေ’တိ သင်္ကေတတ္တာ ပရဒုကာနိ ဧဝ ဩကာသံ လဘန္တိ၊ တေသု စ ဗဟုဝစနာနိ ဧဝ။ ယထာ? သော စ တွဉ္စ ဂစ္ဆထ၊ သော စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တွဉ္စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ သော စ တွဉ္စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ။ ဧကဝစနစတုက္ကံ။
တေ စ တုမှေ စ ဂစ္ဆထ၊ တေ စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တုမှေ စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တေ စ တုမှေ စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ။ ဗဟုဝစနစတုက္ကံ။
သော ¶ စ တုမှေ စ ဂစ္ဆထ၊ သော စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တွဉ္စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ သော စ တွဉ္စ မယဉ္စ ဂစ္ဆာမ။ ဧကဝစနမူလစတုက္ကံ။
တေ စ တွဉ္စ ဂစ္ဆထ၊ တေ စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တုမှေ စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ၊ တေ စ တုမှေ စ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမ။ ဗဟုဝစနမူလစတုက္ကံ။
အပိ စ တွဉ္စ သော စ ဂစ္ဆထ၊ အဟဉ္စ သော စ ဂစ္ဆာမ၊ တွဉ္စ အဟဉ္စ သော စ ဂစ္ဆာမ၊ တုမှေ စ သော စ ဂစ္ဆထ၊ မယဉ္စ သော စ ဂစ္ဆာမ၊ တွဉ္စ တေ စ ဂစ္ဆထ၊ အဟဉ္စ တေ စ ဂစ္ဆာမဣစ္စာဒီနိပိ စတုက္ကာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။
အတြိမာ ပါဠီ – တုဝဉ္စ ပုတ္တော သုဏိသာ စ နတ္တာ၊ သမ္မောဒမာနာ ဃရမာဝသေထ [ဇာ။ ၁။၈။၇]။ အဟဉ္စ ပုတ္တော သုဏိသာ စ နတ္တာ၊ သမ္မောဒမာနာ ဃရမာဝသေမ [ဇာ။ ၁။၈။၇]။
အဟဉ္စ ဒါနိ အာယသ္မာ စ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခုသင်္ဃံ ပရိဟရိဿာမ [မ။ နိ။ ၂။၁၆၀]။
အဟဉ္စ ဣမေ စ ဘိက္ခူ သမာဓိနာ နိသီဒိမှာ။
အဟဉ္စ ဘရိယာ စ ဒါနပတီ အဟုမှာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၅၉၃]။
အဟဉ္စ သာမိကော စ ဒါနပတီ အဟုမှာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၁၇] ဣစ္စာဒိ။
ယံ ပန ‘‘သော စ ဂစ္ဆတိ၊ တွဉ္စ ဂစ္ဆသီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘တုမှေ ဂစ္ဆထာ’’တိ ဝါ ‘‘သော စ ဂစ္ဆတိ၊ အဟဉ္စ ဂစ္ဆာမီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘မယံ ဂစ္ဆာမာ’’တိ ဝါ ဝစနံ၊ တံ ပကတိဗဟုဝစနမေဝ၊ န ပရောပုရိသဗဟုဝစနံ။
ယဉ္စ ကစ္စာယနေ – ‘‘သဗ္ဗေသမေကာဘိဓာနေ ပရော ပုရိသော’’တိ [နီ။ ၂၁၆ ပိဋ္ဌေ] သုတ္တံ၊ တတ္ထပိ သဗ္ဗေသံ ဒွိန္နံ ဝါ တိဏ္ဏံ ဝါ မိဿကဘူတာနံ ¶ နာမ၊ တုမှ’မှာနံ ဧကတော အဘိဓာနေ မိဿကဒွန္ဒဝါကျေ ပရော ပုရိသော ယောဇေတဗ္ဗောတိ အတ္ထော န န သမ္ဘဝတီတိ။
၅၆၄။ ကတ္တရိ လော[က။ ၄၅၅၊ ရူ။ ၄၃၃၊ နီ။ ၉၂၅]။
အပရောက္ခေသု မာန၊ န္တ၊ တျာဒီသု ပရေသု ကြိယတ္ထာ ပရံ ကတ္တရိ လာနုဗန္ဓော အပစ္စယော ဟောတိ။ လာနုဗန္ဓော ‘ဦလဿေ’တိ သုတ္တေ ဝိသေသနတ္ထော။
ဧတေန ယတ္ထ မာန၊ န္တ၊ တျာဒယော ကတ္တရိ ဝတ္တန္တိ၊ တတ္ထ အယံ လပစ္စယောတိ လပစ္စယေန တေသံ ကတ္တုဝါစကဘာဝံ ဉာပေတိ၊ ဧသ နယော ‘‘ကျော ဘာဝကမ္မေသု…’’ ဣစ္စာဒီသုပိ။
ဧတ္ထ စ ဝိကရဏပစ္စယာ နာမ ဗျဉ္ဇနပူရဏာ ဧဝ ဟောန္တိ၊ န အတ္ထပူရဏာ၊ တသ္မာ ယသ္မိံ ပယောဂေ တေဟိ ဝိနာ ပဒရူပံ န သိဇ္ဈတိ၊ တတ္ထေဝ တေ ဝတ္တန္တိ။ ယတ္ထ သိဇ္ဈတိ၊ တတ္ထ န ဝတ္တန္တိ၊ အယမ္ပိ လပစ္စယော ဓာတုတော ပရံ ဝိဘတ္တိသရေ ဝါ အာဂမသရေ ဝါ အသန္တေ ဝတ္တတိ၊ သန္တေ ပန ‘‘ပစာမိ၊ ပစာမ၊ ပစာဟိ၊ ဂမေတိ၊ ဂမေန္တိ၊ ဝဇ္ဇေတိ၊ ဝဇ္ဇေန္တိ’’-ဣစ္စာဒီသု ကာရိယန္တရတ္ထာယ ဝတ္တတိ။ ယတ္ထ စ ပစ္စယာနံ လောပေါ ဝိဟိတော၊ တတ္ထ ဂဏန္တရ၊ ရူပန္တရပ္ပသင်္ဂပဋိသိဒ္ဓါယ ဝတ္တတိ၊ အညတ္ထ န ဝတ္တတိ။
၅၆၅။ ယုဝဏ္ဏာနမေဩ ပစ္စယေ[က။ ၄၈၅၊ ရူ။ ၄၃၄၊ နီ။ ၉၇၅၊ စံ။ ၁။၁။၈၂၊ ပါ။ ၃။၁။၆၀]။
ဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာ ပစ္စယော နာမ။ ဣ၊ ကီ၊ ခိ၊ စိ၊ ဇိ ဣစ္စာဒယော ဣဝဏ္ဏာ နာမ။ စု၊ ဇု၊ ဘူ၊ ဟူ ဣစ္စာဒယော ဥဝဏ္ဏာ နာမ။ ပစ္စယေ ပရေ ဧကက္ခရဓာတွန္တာနံ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏာနံ ကမေန ဧ၊ ဩဝုဒ္ဓိယော ဟောန္တိ။ ‘ပရော ကွစီ’တိ ပရသရလောပေါ။
သံပုဗ္ဗော-သမ္ဘောတိ ¶ ၊ သမ္ဘောန္တိ၊ သမ္ဘောသိ၊ သမ္ဘောထ၊ သမ္ဘောမိ၊ သမ္ဘောမ။
အနုပုဗ္ဗော-အနုဘဝနေ၊ သော ဘောဂံ အနုဘောတိ၊ တေ ဘောဂံ အနုဘောန္တိ၊ တွံ ဘောဂံ အနုဘောသိ၊ တုမှေ ဘောဂံ အနုဘောထ၊ အဟံ ဘောဂံ အနုဘောမိ၊ မယံ ဘောဂံ အနုဘောမ။
တတ္ထ ယထာ ‘‘နီလော ပဋော’’တိ ဧတ္ထ နီလသဒ္ဒဿ အတ္ထော ဒုဝိဓော ဝါစ္စတ္ထော၊ အဘိဓေယျတ္ထောတိ။
တတ္ထ ဂုဏသင်္ခါတော သကတ္ထော ဝါစ္စတ္ထော နာမ။
ဂုဏနိဿယော ဒဗ္ဗတ္ထော အဘိဓေယျတ္ထော နာမ။
နီလသဒ္ဒေါ ပန ဝစ္စာတ္ထမေဝ ဥဇုံ ဝဒတိ၊ နီလသဒ္ဒမတ္တံ သုဏန္တော နီလဂုဏမေဝ ဥဇုံ ဇာနာတိ၊ တသ္မာ ‘‘ပဋော’’ ဣတိ ပဒန္တရေန နီလသဒ္ဒဿ အဘိဓေယျတ္ထော အာစိက္ခီယတိ။
တထာ ‘‘အနုဘောတီ’’တိ ဧတ္ထ တိသဒ္ဒဿ အတ္ထော ဒုဝိဓော ဝါစ္စတ္ထော၊ အဘိဓေယျတ္ထောတိ။
တတ္ထ ကတ္တုသတ္တိသင်္ခါတော သကတ္ထော ဝါစ္စတ္ထော နာမ။
သတ္တိနိဿယော လိင်္ဂတ္ထော အဘိဓေယျတ္ထော နာမ။
တိသဒ္ဒေါ ပန ဝါစ္စတ္ထမေဝ ဥဇုံ ဝဒတိ၊ န အဘိဓေယျတ္ထံ။ ‘‘အနုဘောတီ’’တိ သုဏန္တောသာဓျကြိယာသဟိတံ ကတ္တာရမေဝ ဥဇုံ ဇာနာတိ၊ န ကိဉ္စိ ဒဗ္ဗန္တိ အတ္ထော။ တသ္မာ ‘‘သော’’ ဣတိ ပဒန္တရေန တိသဒ္ဒဿ အဘိဓေယျတ္ထော အာစိက္ခီယတိ၊ ဝါစ္စတ္ထဿ ပန တိသဒ္ဒေနေဝ ဥဇုံ ဝုတ္တတ္တာ တတိယာဝိဘတ္တိယာ ပုန အာစိက္ခိတဗ္ဗကိစ္စံ နတ္ထိ၊ လိင်္ဂတ္ထဇောတနတ္ထံ အဘိဓေယျပဒေ ပဌမာဝိဘတ္တိ ဧဝ ပဝတ္တတီတိ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။
၅၆၆။ ဧဩနမယဝါ သရေ[က။ ၅၁၃၊ ၅၁၄၊ ရူ။ ၄၃၅၊ ၄၉၁၊ နီ။ ၁၀၂၇၊ ၁၀၂၈]။
သရေ ¶ ပရေ ဧ၊ ဩနံ ကမေန အယ၊ အဝါ ဟောန္တိ။ ယ၊ ဝေသု အ-ကာရော ဥစ္စာရဏတ္ထော။
ဘဝတိ၊ ဘဝန္တိ၊ ဘဝသိ၊ ဘဝထ။
၅၆၇။ ဟိမိမေသွဿ[က။ ၄၇၈၊ ရူ။ ၄၃၈၊ နီ။ ၉၅၉]။
ဟိ၊ မိ၊ မေသု ပရေသု အ-ကာရဿ ဒီဃော ဟောတိ။
ဘဝါမိ၊ ဘဝါမ။
ပရဆက္ကေ – ဘဝတေ၊ ဘဝန္တေ၊ ဘဝသေ၊ ဘဝဝှေ၊ ဘဝေ၊ ဘဝမှေ။
ပပုဗ္ဗော ဘူ-ပဝတ္တိယံ၊ နဒီ ပဘဝတိ။
အဓျာ’ဘိ၊ ပရိပုဗ္ဗော ဟိံသာယံ၊ အဓိဘဝတိ၊ အဘိဘဝတိ၊ ပရိဘဝတိ။
ဝိပုဗ္ဗော ဝိနာသေ၊ ပါကဋေ၊ သောဘဏေ စ၊ ဝိဘဝတိ။
ပရာပုဗ္ဗော ပရာဇယေ၊ ပရာဘဝတိ။
အဘိ၊ သံပုဗ္ဗော ပတ္တိယံ၊ အဇ္ဈောဂါဟေ စ၊ အဘိသမ္ဘဝတိ၊ တထာ ပါတုဗ္ဘဝတိ၊ အာဝိဘဝတိ ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပံ။
သုဒ္ဓဘာဝကမ္မရူပ
၅၆၈။ ကျော ¶ ဘာဝကမ္မေသွပရောက္ခေသု မာန န္တ တျာဒီသု[က။ ၄၄၀၊ ရူ။ ၄၄၅၊ နီ။ ၉၂၀၊ စံ။ ၁။၁။၈၀၊ ပါ။ ၃။၁။၆၇]။
ပရောက္ခာဝဇ္ဇိတေသု မာန၊ န္တပစ္စယေသု တျာဒီသု စ ပရေသု ကြိယတ္ထာ ဘာဝသ္မိံ ကမ္မနိ စ ကာနုဗန္ဓော ယပစ္စယော ဟောတိ၊ ဗဟုလာဓိကာရာ ကွစိ ကတ္တရိ စ။
ရူပံ ဝိဘုယျတိ၊ သော ပဟီယိဿတိ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၉]၊ ဘတ္တံ ပစ္စတိ၊ ဂိမှေ ဥဒကံ ဆိဇ္ဇတိ၊ ကုသူလော ဘိဇ္ဇတိ။
ကာနုဗန္ဓေ နာဂမေ စ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏာနံ အဿ စ တေ ဧ၊ ဩ၊-အာ န ဟောန္တီတိ ကျမှိ ဝုဒ္ဓိ နတ္ထိ။
ကမ္မေ-တေန ပုရိသေန ဘောဂေါ အနုဘူယတိ၊ တေန ဘောဂါ အနုဘူယန္တိ၊ တေန တွံ အနုဘူယသိ၊ တေန တုမှေ အနုဘူယထ၊ တေန အဟံ အနုဘူယာမိ၊ တေန မယံ အနုဘူယာမ။ ယဿ ဒွိတ္တံ ရဿတ္တဉ္စ၊ အနုဘုယျတိ၊ အနုဘုယျန္တိ။
တတ္ထ ‘‘အနုဘူယတီ’’တိ ဧတ္ထ ကျပစ္စယသဟိတဿ တိသဒ္ဒဿ အတ္ထော ဒုဝိဓော ဝါစ္စတ္ထော၊ အဘိဓေယျတ္ထောတိ။
တတ္ထ ကမ္မသတ္တိသင်္ခါတော သကတ္ထော ဝါစ္စတ္ထော နာမ။
သတ္တိနိဿယော လိင်္ဂတ္ထော အဘိဓေယျတ္ထော နာမ။
တိသဒ္ဒေါ ပန ကျပစ္စယသဟိတော ဝါစ္စတ္ထမေဝ ဥဇုံ ဝဒတိ၊ န အဘိဓေယျတ္ထံ။ ‘‘အနုဘူယတီ’’တိ သုဏန္တော သာဓျကြိယာသဟိတံ ကမ္မသတ္တိံ ဧဝ ဥဇုံ ဇာနာတိ၊ န ကိဉ္စိ ဒဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သေသံ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယမေဝ။
အနုဘူယတေ ¶ ၊ အနုဘုယျတေ၊ အနုဘူယန္တေ၊ အနုဘုယျန္တေ၊ အနုဘူယသေ၊ အနုဘူယဝှေ၊ အနုဘူယေ၊ အနုဘုယျေ၊ အနုဘူယမှေ၊ အနုဘုယျမှေ။
၅၇၀။ ဂရုပုဗ္ဗာ ရဿာ ရေ န္တေန္တီနံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘ဂုရု…’ (ဗဟူသု)]။
ဂရုပုဗ္ဗမှာ ရဿတော န္တေ၊ န္တီနံ ရေအာဒေသော ဟောတိ။
ဇာယရေ၊ ဇာယန္တိ၊ ဇာယရေ၊ ဇာယန္တေ၊ ဂစ္ဆရေ၊ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဂစ္ဆရေ၊ ဂစ္ဆန္တေ၊ ဂမိဿရေ၊ ဂမိဿန္တိ၊ ဂမိဿရေ၊ ဂမိဿန္တေ။
ဂရုပုဗ္ဗာတိ ကိံ? ပစန္တိ၊ ပစန္တေ။
ရဿာတိ ကိံ? ပါစေန္တိ၊ ပါစန္တေ။
ဧတ္ထ စ သုတ္တဝိဘာဂေန ‘‘သဗ္ဗံ ဟိဒံ ဘဉ္ဇရေ ကာလပရိယာယံ [ဇာ။ ၁။၁၅။၃၇၀]၊ မုဉ္စရေ ဗန္ဓနသ္မာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၄၈]၊ ဇီဝရေ’ ဝါပိ သုဿတီ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၈၄၀] ဧတာနိ ပါဠိပဒါနိ သိဇ္ဈန္တိ။
တတ္ထ ‘ဘဉ္ဇရေ’တိ ဘိဇ္ဇတိ၊ ‘မုဉ္စရေ’တိ မုဉ္စန္တု၊ ‘ဇီဝရေ’ ဝါပီ’တိ ဇီဝန္တော’ဝါပိ။ အနုဘူယရေ၊ အနုဘူယန္တိ၊ အနုဘူယရေ၊ အနုဘူယန္တေ။
ဘာဝေါ နာမ ဘဝန၊ ဂမနာဒိကော ကြိယာကာရော၊ သော ဓာတုနာ ဧဝ တုလျာဓိကရဏဘာဝေန ဝိသေသီယတိ၊ န နာမပဒေန၊ တသ္မာ တတ္ထ တုမှ’မှ၊ သေသနာမဝသေန တျာဒိဒုကဝိသေသယောဂေါ နာမ နတ္ထိ၊ ပဌမဒုကမေဝ တတ္ထ ဘဝတိ၊ ဒဗ္ဗဿေဝ စ တဿ အဗျတ္တသရူပတ္တာ သင်္ချာဘေဒေါပိ နတ္ထိ၊ ဧကဝစနမေဝ ဘဝတိ။
တေန ဘောဂံ အနုဘူယတိ၊ အနုဘုယျတိ၊ အနုဘူယတေ၊ အနုဘုယျတေ၊ အနုဘဝနံ ဟောတီတိ အတ္ထော။
ဣတိ သုဒ္ဓဘာဝကမ္မရူပါနိ။
ဟေတုကတ္တုရူပ
၅၇၁။ ပယောဇကဗျာပါရေ ¶ ဏာပိ စ[က။ ၄၃၈၊ ရူ။ ၅၄၀၊ နီ။ ၉၁၄]။
ယော သုဒ္ဓကတ္တာရံ ပယောဇေတိ၊ တဿ ပယောဇကဿ ကတ္တုနော ဗျာပါရေ ကြိယတ္ထာ ဏိ စ ဏာပိ စ ဟောန္တိ။ ဏာနုဗန္ဓာ ဝုဒ္ဓုတ္ထာ။
တေသု စ အာကာရန္တတော [‘အတော’ (မောဂ။)] ဏာပိယေဝ ဟောတိ၊ ဒါပေတိ၊ ဒါပယတိ။
ဥဝဏ္ဏန္တတော ဏိယေဝ၊ သာဝေတိ၊ သာဝယတိ။
သေသတော ဒွေပိ၊ ပါစေတိ၊ ပါစယတိ၊ ပါစာပေတိ၊ ပါစာပယတိ။
ပယောဇကဗျာပါရောပိ ကြိယာ ဧဝါတိ တဒတ္ထဝါစီဟိ ဏိ၊-ဏာပီဟိ ပရံ ဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာ ဘဝန္တိ၊ ဓာတွန္တဿ စ ဏိ၊ ဏာပီနဉ္စ ဝုဒ္ဓိ။
သော မဂ္ဂံ ဘာဝေတိ၊ တေ မဂ္ဂံ ဘာဝေန္တိ၊ တွံ မဂ္ဂံ ဘာဝေသိ၊ တုမှေ မဂ္ဂံ ဘာဝေထ၊ အဟံ မဂ္ဂံ ဘာဝေမိ၊ မယံ မဂ္ဂံ ဘာဝေမ။
၅၇၂။ အာယာဝါ ဏာနုဗန္ဓေ[က။ ၅၁၅၊ ရူ။ ၅၄၁၊ နီ။ ၁၀၂၉]။
ဧ၊ ဩနံ ကမေန အာယ၊ အာဝါ ဟောန္တိ သရာဒေါ ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ ပရေ၊ သုတ္တဝိဘတ္တိယာ အဏာနုဗန္ဓေပိ အာယာ’ဝါ ဟောန္တိ။
ဂေ-သဒ္ဒေ၊ ဂါယတိ၊ ဂါယန္တိ။
အပပုဗ္ဗော စေ-ပူဇာယံ၊ အပစာယတိ၊ အပစာယန္တိ။
ဈေ-စိန္တာယံ၊ ဈာယတိ၊ ဈာယန္တိ၊ ဥဇ္ဈာယတိ၊ နိဇ္ဈာယတိ ဣစ္စာဒိ။
၅၇၃။ ဏိဏာပျာပီဟိ စ[‘‘…ဝါ’’ (ဗဟူသု)]။
ဏိ ¶ ၊ ဏာပိ၊ အာပီဟိ စ ကတ္တရိ လော ဟောတိ ဝါ။
ကာရယတိ၊ ကာရာပယတိ၊ သဒ္ဒါပယတိ။
ဣမိနာ အသရေ ဌာနေ အယာဒေသတော ပရံ အကာရော ဟောတိ၊ သော မဂ္ဂံ ဘာဝယတိ၊ ဘာဝယန္တိ၊ ဘာဝယသိ၊ ဘာဝယထ၊ ဘာဝယာမိ၊ ဘာဝယာမ။
ဣတိ ဟေတုကတ္တုရူပါနိ။
တျာဒိ
‘ကျော ဘာဝကမ္မေသူ…’တိ ဏိ၊ ဏာပိပစ္စယန္တတော ယော။
၅၇၄။ ကျဿ[က။ ၄၄၂၊ ရူ။ ၄၄၈၊ နီ။ ၉၂၂]။
ကြိယတ္ထာ ပရဿ ကျဿ အာဒိမှိ ဤဉ ဟောတိ။
တေန မဂ္ဂေါ ဘာဝီယတိ၊ တေန မဂ္ဂါ ဘာဝီယန္တိ၊ တေန တွံ ဘာဝီယသိ၊ တေန တုမှေ ဘာဝီယထ၊ တေန အဟံ ဘာဝီယာမိ၊ တေန မယံ ဘာဝီယာမ။
ရဿတ္တေ-ဘာဝိယတိ၊ ဘာဝိယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-ဘာဝိယျတိ၊ ဘာဝိယျန္တိ။ တထာ ဘာဝယီယတိ၊ ဘာဝယီယန္တိ။
ရဿတ္တေ-ဘာဝယိယတိ၊ ဘာဝယိယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-ဘာဝယိယျတိ၊ ဘာဝယိယျန္တိ။
အကမ္မိကာပိ ယာ ဓာတု၊ ကာရိတေ တွေ’ကကမ္မိကာ၊
ဧကကမ္မာ ဒွိကမ္မာ စ၊ ဒွိကမ္မာ စ တိကမ္မကာ။
ဣတိ ¶ သုဒ္ဓကတ္တုရူပံ၊ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ၊ ဟေတုကတ္တုရူပံ၊ ဟေတုကမ္မရူပန္တိ ဧကဓာတုမှိ စတ္တာရိ နိပ္ဖန္နရူပါနိ လဗ္ဘန္တိ။
ကတ္တုရူပေန စေတ္ထ ကမ္မကတ္တုရူပမ္ပိ သင်္ဂယှတိ။ ကုသူလော ဘိဇ္ဇတိ၊ ဘိဇ္ဇနဓမ္မော ဘိဇ္ဇတိ။
ကမ္မရူပေန စ ကတ္တုကမ္မရူပမ္ပိ သင်္ဂယှတိ။ တတ္ထ ယံ ပဒံ ကတ္တုဝါစကံ သမာနံ သဒ္ဒရူပေန ကမ္မရူပံ ဘဝတိ၊ တံ ကတ္တုကမ္မရူပံ နာမ၊ တံ ပါဠိယံ ဗဟုလံ ဒိဿတိ။
ရူပံ ဝိဘာဝိယျတိ [မဟာနိ။ ၁၀၈]၊ အတိက္ကမိယျတိ၊ သမတိက္ကမိယျတိ၊ ဝီတိဝတ္တိယျတိ၊ နိမိတ္တံ အဘိဘုယျတီတိ ဂေါတြဘု [ပဋိ။ မ။ ၁။၅၉]၊ ပဝတ္တံ အဘိဘုယျတိ [ပဋိ။ မ။ ၁။၅၉]၊ စုတိံ အဘိဘုယျတိ၊ ဥပပတ္တိံ အဘိဘုယျတီတိ [ပဋိ။ မ။ ၁။၅၉] ဂေါတြဘု ဣစ္စာဒိ။
တထာ သော ပဟီယေထာပိ နောပိ ပဟီယေထ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၉]၊ သော ပဟီယိဿတိ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၉]၊ နိဟိယျတိ ယသော တဿ [ဒီ။ နိ။ ၃။၂၄၆]၊ ဟိယျောတိ ဟိယျတိ ပေါသော၊ ပရေတိ ပရိဟာယတိ [ဇာ။ ၁။၁၅။၃၄၈]၊ အာဇာနီယာ ဟသီယန္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၃၆၉]၊ ဝိဓုရဿ ဟဒယံ ဓနိယတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၅၀] ဣစ္စာဒိ။
ယဉ္စ ‘ယမှိ ဒါ ဓာ မာ ထာ ဟာ ပါ မဟ မထာဒီနမီ’တိ ကစ္စာယနေ သုတ္တံ၊ တံ ကမ္မနိ ဣစ္ဆန္တိ၊ ကတ္တရိ ဧဝ ယုဇ္ဇတိ ကမ္မနိ ဣဝဏ္ဏာဂမဿ သဗ္ဘာဝါ။ သဒ္ဒနီတိယံ ပန ‘‘သော ပဟီယိဿတီ’’တိ ပဒါနံ ဘာဝရူပတ္တံ ဒဠှံ ဝဒတိ၊ တာနိ ပန ကတ္တုကမ္မရူပါနိ ဧဝါတိ။
ဧတ္ထ စ ဝတ္တမာနံ စတုဗ္ဗိဓံ နိစ္စပဝတ္တံ၊ ပဝတ္တာဝိရတံ၊ ပဝတ္တုပရတံ၊ သမီပဝတ္တမာနန္တိ။
တတ္ထ နိစ္စပဝတ္တေ – ဣဓာယံ ပဗ္ဗတော တိဋ္ဌတိ၊ စန္ဒိမသူရိယာ ပရိယာယန္တိ၊ ဒိသာ ဘန္တိ ဝိရောစမာနာ [အ။ နိ။ ၄။၆၉]။
ပဝတ္တာဝိရတေ ¶ – အပိ နု တေ ဂဟပတိ ကုလေ ဒါနံ ဒီယတီတိ၊ ဒီယတိ မေ ဘန္တေ ကုလေ ဒါနံ [အ။ နိ။ ၉။၂၀]။
ဧတ္ထ စ ယာဝ ဒါနေ သဥဿာဟော၊ တာဝ ယထာပဝတ္တာ ဒါနကြိယာ ဝတ္တမာနာ ဧဝ နာမ ဟောတိ ဥဿာဟဿ အဝိရတတ္တာ။
ပဝတ္တုပရတေ – န ခါဒတိ အယံ မံသံ၊ နေဝ ပါဏံ ဟနတိ [အ။ နိ။ ၃။၆၇]၊ န အဒိန္နံ အာဒိယတိ [အ။ နိ။ ၃။၆၇]။ ဧတ္ထ ယာဝ တဗ္ဗိပက္ခကြိယံ န ကရောတိ၊ တာဝ ဝိရမဏကြိယာ ဝတ္တမာနာ ဧဝ နာမ ဟောတိ။
သမီပေ – အတီတေ – ကုတော နု တွံ အာဂစ္ဆသိ [သံ။ နိ။ ၁။၁၃၀]၊ ရာဇဂဟတော အာဂစ္ဆာမီတိ။ အနာဂတေ – ဓမ္မံ တေ ဒေသေမိ၊ သာဓုကံ သုဏောဟိ။
သုတ္တဝိဘတ္တေန တဒါယောဂေ အတီတေပိ အယံ ဝိဘတ္တိ ဟောတိ၊ ဝါကစီရာနိ ဓုနန္တော၊ ဂစ္ဆာမိ အမ္ဗရေ တဒါ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၃၇]။
ယာဝ၊ ပုရေ၊ ပုရာယောဂေ အနာဂတေပိ-ဣဓေဝ တာဝ တိဋ္ဌာဟိ၊ ယာဝါဟံ အာဂစ္ဆာမိ၊ ယံနူနာဟံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျံ [ပါရာ။ အဋ္ဌ။ ၁။ပဌမမဟာသင်္ဂီတိကထာ]၊ ပုရေ အဓမ္မော ဒိဗ္ဗတိ၊ ဓမ္မော ပဋိဗာဟိယျတိ [စူဠဝ။ ၄၃၇]၊ ဒန္တေ ဣမေ ဆိန္ဒ ပုရာ မရာမိ [ဇာ။ ၁။၁၆။၁၂၇]။
ဧကံသတ္ထေပိ-နိရယံ နူနဂစ္ဆာမိ၊ ဧတ္ထ မေ နတ္ထိ သံသယော [ဇာ။ ၂။၂၂။၃၃၁]။ အဝဿမ္ဘာဝိယတ္ထေပိ-ဓုဝံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝါမဟံ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၁၀၉]၊ ဓုဝံ ဗုဒ္ဓါ ဘဝိဿတိ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၈၁] ဝါ။
အနိယမတ္ထေပိ-မနသာ စေ ပသန္နေန၊ ဘာသတိ ဝါ ကရောတိ ဝါ [ဓ။ ပ။ ၂] စိန္တေတီတိ စိတ္တံ [ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁]၊ ဖုသတီတိ ဖဿော [ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁]၊ ဗုဇ္ဈတီတိ ဗုဒ္ဓါ။
ကဒါ ¶ ကရဟိယောဂေပိ-ကဒါ ဂစ္ဆတိ၊ ကရဟိ ဂစ္ဆတိ၊ ဂမိဿတိ ဝါ။
ဣတိ တျာဒိ။
တွာဒိ
အထ တွာဒိ ဝုစ္စတေ။
၅၇၅။ တု အန္တု ဟိ ထ မိ မ တံ အန္တံ သု ဝှော ဧ အာမသေ[က။ ၄၂၄၊ ရူ။ ၄၅၀၊ နီ။ ၈၉၇၊ စံ။ ၁။၃။၁၂၂၊ ပါ။ ၃။၃။၁၆၂]။
ဝတ္တမာနေ ကာလေ ပဉှ၊ ပတ္ထနာ၊ ဝိဓီသု ကြိယတ္ထာ တွာဒယော ဟောန္တိ။
ပဉှေ-ဓမ္မံ ဝါ တွံ အဓိယဿု ဝိနယံ ဝါ [ပါစိ။ ၄၇၁ (အတ္ထတော သဒိသံ)]။
ပတ္ထနာသဒ္ဒေန အာသီသာဒယောပိ သင်္ဂယှန္တိ။
တတ္ထ ပတ္ထနာယံ-ဘဝါဘဝေ သံသရန္တော၊ သဒ္ဓါ ဟောမိ အမစ္ဆရီ။
အာသီသာယံ-ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ ပဇ္ဇုန္နော အဘိဝဿတု [စရိယာ။ ၃။၈၉]၊ သဗ္ဗေ ဘဒြာနိ ပဿန္တု [ဇာ။ ၁။၂။၁၀၅]၊ သဗ္ဗေ သတ္တာ အဝေရာ ဟောန္တု [ပဋိ။ မ။ ၂။၂၂]။
ယာစနေ-ဧကံ မေ နယနံ ဒေဟိ [စရိယာ။ ၁။၅၉]။
အာယာစနေ-ဒေသေတု ဘန္တေ ဘဂဝါ ဓမ္မံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၆၈]၊ ဩဝဒတု မံ ဘဂဝါ [သံ။ နိ။ ၃။၁]၊ အနုသာသတု မံ သုဂတ [သံ။ နိ။ ၃။၁]၊ ဥလ္လုမ္ပတု မံ ဘန္တေ သင်္ဃော [မဟာဝ။ ၇၁]၊ အသ္မာကံ အဓိပန္နာနံ၊ ခမဿု ရာဇကုဉ္ဇရ [ဇာ။ ၂။၂၁။၁၈၁]၊ ဧထ ဗျဂ္ဃာ နိဝတ္တဝှော [ဇာ။ ၁။၃။၆၆]။
ဝိဓိသဒ္ဒေန နိယောဇနာဒယောပိ သင်္ဂယှန္တိ။
တတ္ထ ¶ ဝိဓိမှိ-အကုသလံ ပဇဟထ၊ ကုသလံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရထ [ပဋိ။ မ။ ၃။၃၀၊ ပါရာ။ ၁၉]၊ ဧဝံ ဝိတက္ကေထ၊ မာ ဧဝံ ဝိတက္ကေထ [ပဋိ။ မ။ ၃။၃၀]။
နိယောဇနေ-ဧထ ဘိက္ခဝေ သီလဝါ ဟောထ [အ။ နိ။ ၅။၁၁၄]၊ အပ္ပမာဒေန သမ္ပာဒေထ [ဒီ။ နိ။ ၂။၁၈၅]၊ ဧထ ဂဏှထ ဗန္ဓထ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၄၂]၊ မာ ဝေါ မုဉ္စိတ္ထ ကိဉ္စနံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၄၂]။
အဇ္ဈေသနေ-ဥဒ္ဒိသတု ဘန္တေ ထေရော ပါတိမောက္ခံ [မဟာဝ။ ၁၅၅]။
အာဏတ္တိယံ-သုဏာတု မေ ဘန္တေ သင်္ဃော [ပါရာ။ ၃၆၈]။
ပေသနေ-ဂစ္ဆထ တုမှေ သာရိပုတ္တာ [ပါရာ။ ၄၃၂]။
ပဝါရဏာယံ-ဝဒတု မံ ဘန္တေ သင်္ဃော [မဟာဝ။ အဋ္ဌ။ ၂၁၃]၊ ဝဒေထ ဘန္တေ ယေနတ္ထော [ပါရာ။ ၂၉၀]။
အနုမတိယံ-ပရိဘုဉ္ဇ ဝါ ဝိဿဇ္ဇေဟိ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရောဟိ [ပါစိ။ ၃၇၄]။
ဝရဒါနေ-ဖုဿတီ ဝရဝဏ္ဏာဘေ၊ ဝရဿု ဒသဓာ ဝရေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၅၅]၊ ဣစ္ဆိတံ ပတ္ထိတံ တုယှံ၊ ခိပ္ပမေဝ သမိဇ္ဈတု [အ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁။၁၉၂]။
အနုညာယံ-ပုစ္ဆ ဝါသဝ မံ ပဉှံ၊ ယံ ကိဉ္စိ မနသိစ္ဆသိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၅၆]။
ကတာဝကာသာ ပုစ္ဆဝှော [သု။ နိ။ ၁၀၃၆]။
သမ္ပဋိစ္ဆနေ-ဧဝံ ဟောတု [ဒီ။ နိ။ ၂။၄၁၉]။
အက္ကောသေ-မုဒ္ဓါ တေ ဖလတု သတ္တဓာ [ဇာ။ ၁။၁၆။၂၉၅]၊ စောရာ တံ ခဏ္ဍာခဏ္ဍိကံ ဆိန္ဒန္တု [မ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁]။
သပထေ-ဧတေန သစ္စဝဇ္ဇေန၊ ပုတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇတံ ဣသေ [ဇာ။ ၁။၁၄။၁၀၄]၊ မုသာ မေ ဘဏမာနာယ၊ မုဒ္ဓါ ဖလတု သတ္တဓာ [ဇာ။ ၁။၁၄။၁၀၄]။
အာမန္တနေ-ဧတု ¶ ဝေဿန္တရော ရာဇာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၃၄၁]၊ ‘‘ဧဟိ ဘိက္ခု စရ ဗြဟ္မစရိယံ [မဟာဝ။ ၂၈]၊ ဧထ ဘိက္ခဝေ သီလဝါ ဟောထ’’ ဣစ္စာဒီသုပိ ဧဟိ၊ ဧထသဒ္ဒါ အာမန္တနေ တိဋ္ဌန္တိ။
နိမန္တနေ-အဓိဝါသေတု မေ ဘန္တေ ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ [ပါရာ။ ၇၇]။
ပဝေဒနေ-ဝေဒယတီတိ မံ သင်္ဃော ဓာရေတု [စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၀၂]၊ ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ဂေါတမော ဓာရေတု [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၉၉]၊ ပုနာရာယု စ မေ လဒ္ဓါ၊ ဧဝံ ဇာနာဟိ မာရိသ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၆၉]။
ပတ္တကာလေ-ပရိနိဗ္ဗာတု ဘန္တေ ဘဂဝါ၊ ပရိနိဗ္ဗာတု သုဂတော၊ ပရိနိဗ္ဗာနကာလော ဘန္တေ ဘဂဝတော [ဒီ။ နိ။ ၂။၁၆၈]၊ ကာလော ခေါ တေ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပဇ္ဇ မာတုကုစ္ဆိယံ [ဗု။ ဝံ။ ၁။၆၇]၊ ဗျာကရောဟိ အဂ္ဂိဝေဿန န ဒါနိ တေ တုဏှီဘာဝဿ ကာလော [မ။ နိ။ ၁။၃၅၇]။
အနုဘောတု၊ အနုဘောန္တု၊ အနုဘောဟိ၊ အနုဘောထ၊ အနုဘောမိ၊ အနုဘောမ၊ ဘဝတု၊ ဘဝန္တု၊ ‘ဟိမိမေသွဿာ’တိ ဟိ၊ မိ၊ မေသု အဿ ဒီဃော၊ တွံ ပဏ္ဍိတော ဘဝါဟိ။
၅၇၆။ ဟိဿတော လောပေါ[က။ ၄၇၉၊ ရူ။ ၄၅၂၊ နီ။ ၉၆၀၊ စံ။ ၅။၃။၉၉၊ ပါ။ ၆။၄။၁၀၅]။
အကာရတော ပရဿ ဟိဿ လောပေါ ဟောတိ။
အတောတိ ကိံ? ဗြူဟိ၊ ဒေဟိ၊ ဟောဟိ။
ဣမိနာ အတော ဟိဿ လောပေါ၊ တွံ ပဏ္ဍိတော ဘဝ။
တုမှေ ပဏ္ဍိတာ ဘဝထ၊ ဘဝါမိ၊ ဘဝါမ။
ပရဆက္ကေ-သော ဘဝတံ၊ တေ ဘဝန္တံ၊ တွံ ဘဝဿု၊ တုမှေ ဘဝဝှော၊ အဟံ ဘဝေ၊ မယံ ဘဝါမသေ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပါနိ။
အနုဘူယတု ¶ ၊ အနုဘူယန္တု၊ အနုဘုယျတု၊ အနုဘုယျန္တု ဣစ္စာဒိ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ။
ဘာဝေတု၊ ဘာဝေန္တု၊ ဘာဝယတု၊ ဘာဝယန္တု ဣစ္စာဒိ ဟေတုကတ္တုရူပံ။
ဘာဝီယတု၊ ဘာဝီယန္တု။ ရဿတ္တေ-ဘာဝိယတု၊ ဘာဝိယန္တု။ ဒွိတ္တေ-ဘာဝိယျတု၊ ဘာဝိယျန္တု။ တထာ ဘာဝယီယတု၊ ဘာဝယီယန္တုဣစ္စာဒိ ဟေတုကမ္မရူပံ။
‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိသုတ္တေန ထဿ ဝှော၊ တုမှေ ဘဝဝှော၊ ဘဝထ ဝါ။
ဣတိ တွာဒိ။
ဧယျာဒိ
အထ ဧယျာဒိ ဝုစ္စတေ။
၅၇၇။ ဟေတုဖလေသွေယျ ဧယျုံ ဧယျာသိ ဧယျာထ ဧယျာမိ ဧယျာမ ဧထ ဧရံ ဧထော ဧယျာဝှော[ဧယျဝှော (မောဂ္ဂလ္လာနာဒီသု)]ဧယျံ ဧယျာမှေ ဝါ[က။ ၄၁၆၊ ရူ။ ၄၅၄၊ နီ။ ၈၈၀၊ စံ။ ၁။၃။၁၂၀၊ ပါ။ ၃။၃။၁၅၆]။
အညမညသမ္ဗန္ဓိနိယာ ဟေတုကြိယာယဉ္စ ဖလကြိယာယဉ္စ ကြိယတ္ထာ ဧယျာဒယော ဟောန္တိ ဝါ။ ဟေတုဖလေသုပိ ကဒါစိ အညဝိဘတ္တုပ္ပတ္တိဒီပနတ္ထော ဝါသဒ္ဒေါ၊ သစေ သော ယာနံ လဘိဿတိ၊ ဂမိဿတိ၊ သစေ န လဘိဿတိ၊ န ဂမိဿတိ ဣစ္စာဒိ။
သစေ သင်္ခါရော နိစ္စော ဘဝေယျ၊ သုခေါ နာမ ဘဝေယျ၊ သစေ သော ပဏ္ဍိတော ဘဝေယျ၊ သုခိတော ဘဝေယျ။
၅၇၈။ ပဉှပတ္ထနာဝိဓီသု[စံ။ ၁။၃။၁၂၁၊ ပါ။ ၃။၃။၁၆၁]။
ဧတေသု ¶ ဧယျာဒယော ဟောန္တိ။
ပဉှေ-ကိန္နု ခေါ တွံ ဝိနယံ ဝါ အဓိယျေယျာသိ ဓမ္မံ ဝါ။
ပတ္ထနာယံ-ဘဝေယျံ ဇာတိဇာတိယံ။
ဝိဓိမှိ-ပါဏံ န ဟနေယျ၊ အဒိန္နံ န အာဒိယေယျ၊ ဒါနံ ဒဒေယျ၊ သီလံ ရက္ခေယျ။
၅၇၉။ သတ္တာရဟေသွေယျာဒီ[က။ ၄၁၆၊ ရူ။ ၄၅၄၊ နီ။ ၈၈၁-၄၊ စံ။ ၁။၃။၁၂၈၊ ပါ။ ၃။၃။၁၆၉-၁၇၂၊ သတျရဟေသွေယျာဒီ (ဗဟူသု)]။
သတ္တိယံ အရဟတ္ထေ စ ဧယျာဒယော ဟောန္တိ။
ဘဝံ ရဇ္ဇံ ကရေယျ၊ ဘဝံ ရဇ္ဇံ ကာတုံ သက္ကော၊ ကာတုံ အရဟောတိ အတ္ထော။
သော ဣမံ ဝိဇဋယေ ဇဋံ [သံ။ နိ။ ၁။၂၃]။
၅၈၀။ သမ္ဘာဝနေ ဝါ[က။ ၄၁၆၊ ရူ။ ၈၅၄၊ နီ။ ၈၈၁၊ ၈၈၃-၄၊ စံ။ ၁။၃။၁၁၈-၉၊ ပါ။ ၃။၃။၁၅၄-၅]။
သမ္ဘာဝနေပိ ဧယျာဒယော ဟောန္တိ ဝါ။
ပဗ္ဗတမပိ သိရသာ ဘိန္ဒေယျ၊ ဘဝေယျ၊ ဘဝေယျုံ၊ ဘဝေယျာသိ၊ ဘဝေယျာထ၊ ဘဝေယျာမိ၊ ဘဝေယျာမ။
ပရဆက္ကေ-သော ဘဝေထ၊ တေ ဘဝေရံ၊ တွံ ဘဝေထော၊ တုမှေ ဘဝေယျာဝှော၊ အဟံ ဘဝေယျံ၊ မယံ ဘဝေယျာမှေ၊ ဣတိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပါနိ။
အနုဘူယေယျ၊ အနုဘူယေယျုံ။ ဒွိတ္တေ ရဿတ္တံ၊ အနုဘုယျေယျ၊ အနုဘုယျေယျုံ ဣစ္စာဒိ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ။
ဘာဝေယျ ¶ ၊ ဘာဝေယျုံ၊ ဘာဝယေယျ၊ ဘာဝယေယျုံ ဣစ္စာဒိ ဟေတုကတ္တုရူပံ။
ဘာဝီယေယျ၊ ဘာဝီယေယျုံ။ ရဿတ္တေ-ဘာဝယိယေယျ၊ ဘာဝယိယေယျုံ။ ဒွိတ္တေ-ဘာဝိယျေယျ၊ ဘာဝိယျေယျုံ။ တထာ ဘာဝယီယေယျ၊ ဘာဝယီယေယျုံ ဣစ္စာဒိ ဟေတုကမ္မရူပံ။
၅၈၁။ ဧယျေယျာသေယျံနံ ဋေ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဧယျ၊ ဧယျာသိ၊ ဧယျမိစ္စေတေသံ ဋေ ဟောတိ ဝါ။
အတြိမာ ပါဠီ-စဇေ မတ္တာ သုခံ ဓီရော၊ ပဿေ စေ ဝိပုလံ သုခံ [ဓ။ ပ။ ၂၉၀]။ ကိံ တွံ သုတသောမာ’နုတပ္ပေ [ဇာ။ ၂။၂၁။၃၉၉]၊ ဓီရံ ပဿေ သုဏေ ဓီရံ၊ ဓီရေန သဟ သံဝသေ [ဇာ။ ၁။၁၃။၉၄] ဣစ္စာဒိ။
သော ဘဝေ၊ ဘဝေယျ၊ တွံ ဘဝေ၊ ဘဝေယျာသိ၊ အဟံ ဘဝေ၊ ဘဝေယျံ။
၅၈၂။ ဧယျုံဿုံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဧယျုံဿ ဥံ ဟောတိ ဝါ။
အတြိမာ ပါဠီ-ဝဇ္ဇုံ ဝါ တေ န ဝါ ဝဇ္ဇုံ၊ နတ္ထိ နာသာယ ရူဟနာ [ဇာ။ ၁။၃။၃၃]၊ ဥပယာနာနိ မေ ဒဇ္ဇုံ၊ ရာဇပုတ္တ တယီ ဂတေတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၆]။
၅၈၃။ ဧယျာမဿေမု စ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဧယျာမဿ ဧမု စ ဟောတိ၊ အန္တဿ ဥ စ။
အတြိမာ ပါဠီ-ကထံ ဇာနေမု တံ မယံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၁၈]၊ မုဉ္စေမု နံ ဥရဂံ ဗန္ဓနသ္မာ [ဇာ။ ၁။၁၅။၂၅၂]၊ ဒက္ခေမု တေ နာဂ နိဝေသနာနိ [ဇာ။ ၁။၁၅။၂၅၄]၊ ဂန္တွာန တံ ပဋိကရေမု အစ္စယံ၊ အပ္ပေဝ နံ ပုတ္တ လဘေမု ဇီဝိတံ [ဇာ။ ၁။၁၅။၁၃]၊ ဒဇ္ဇေမု ခေါ ¶ ပဉ္စသတာနိ ဘောတော [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၀၂]၊ ပဉှံ ပုစ္ဆေမု မာရိသ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၅၄]၊ ဝိဟရေမု အဝေရိနော [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၅၇]၊ တယာဇ္ဇ ဂုတ္တာ ဝိဟရေမု ရတ္တိန္တိ [ဇာ။ ၁။၂။၁၈]။ ဘဝေယျာမု၊ ဘဝေယျာမ။
မဟာဝုတ္တိနာ ကွစိ မဇ္ဈေ ယျာ-ကာရဿ လောပေါ၊ အတ္ထံ ဓမ္မဉ္စ ပုစ္ဆေသိ [ဇာ။ ၁။၁၆။၁၅၀]၊ ဥရေဂဏ္ဍာယော ဗုဇ္ဈေသိ၊ တာယော ဗုဇ္ဈေသိ မာဏဝ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၃၂-၁၃၃]၊ ယထာ ဂတိံ မေ အဘိသမ္ဘဝေထ [ဇာ။ ၂။၁၇။၈၇-၈၉]၊ ယထာ ဂတိံ တေ အဘိသမ္ဘဝေမ [ဇာ။ ၂။၁၇။၈၇-၈၉]၊ ဩကာသံ သမ္ပဇာနာထ၊ ဝနေ ယတ္ထ ဝသေမသေတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၈၅ ‘ဝသာမသေ’]။
‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိသုတ္တေန ဧယျာထဿ ဩ စ၊ တုမှေ ဘဝေယျာထော၊ ဘဝေယျာထ ဝါ။
ဧတ္ထ စ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တာ ပဉှ၊ ပတ္ထနာ၊ ဝိဓိပ္ပဘေဒါ ဣဓပိ ယထာပယောဂံ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပဉှသဒ္ဒေန ပရိပဉှ၊ ပရိပုစ္ဆာ၊ ပရိဝိတက္က၊ ပရိဝီမံသာဒယော သင်္ဂယှန္တိ။
ပရိပဉှေ-ဓမ္မံ ဝါ ပဌမံ သင်္ဂါယေယျာမ ဝိနယံ ဝါ။
ပရိပုစ္ဆာယံ-ဝဒေထ ဘန္တေ ကိမဟံ ကရေယျံ၊ ကော ဣမဿ အတ္ထော၊ ကထဉ္စဿ အတ္ထံ အဟံ ဇာနေယျံ။
ပရိဝိတက္ကေ-ကဿာဟံ ပဌမံ ဓမ္မံ ဒေသေယျံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၇၂]၊ ယံနူနာဟံ ဓမ္မဉ္စ ဝိနယဉ္စ သင်္ဂါယေယျံ [ပါရာ။ အဋ္ဌ။ ၁။ပဌမမဟာသင်္ဂီတိကထာ]။
ပရိဝီမံသာယံ-ဂစ္ဆေယျံ ဝါ အဟံ ဥပေါသထံ၊ န ဝါဂစ္ဆေယျံ [မဟာဝ။ ၁၃၇]။
ပတ္ထနာယံ-ဧဝံရူပေါ သိယံ အဟံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ [မ။ နိ။ ၃။၂၇၄]၊ ဥမ္မာဒန္တျာ ရမိတွာန၊ သိဝိရာဇာ တတော သိယံ [ဇာ။ ၂။၁၈။၇၀]၊ ပဿေယျ တံ ဝဿသတံ အရောဂံ [ဇာ။ ၂။၂၁။၄၅၃]။
အာယာစနေ-လဘေယျာဟံ ¶ ဘန္တေ ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ၊ လဘေယျံ ဥပသမ္ပဒံ [မဟာဝ။ ၂၈၊ သံ။ နိ။ ၂။၁၇]။
ဝိဓိမှိ-စရေယျ ဓမ္မံ [ဇာ။ ၁။၁၄။၆၃]။
နိယောဇနေ-စရေယျာဒိတ္တသီသောဝ၊ နတ္ထိ မစ္စုဿ နာ ဂမော [သံ။ နိ။ ၁။၁၄၅]။
အဇ္ဈေသနေ-ယဿ သိယာ အာပတ္တိ၊ သော အာဝိကရေယျ [မဟာဝ။ ၁၃၂]၊ ယဿ နက္ခမတိ၊ သော ဘာသေယျ [မဟာဝ။ ၇၀]။
ပဝါရဏာယံ-ဝဒေယျာထ ဘန္တေ ယေနတ္ထော [ပါရာ။ ၂၉၀]။
အနုမတိယံ-တံ ဇနော ဟရေယျ ဝါ ဒဟေယျ ဝါ ယထာပစ္စယံ ဝါ ကရေယျ [မ။ နိ။ ၁။၂၄၇]။
အနုညာယံ-အာကင်္ခမာနော သင်္ဃော ကမ္မံ ကရေယျ [စူဠဝ။ ၆]။
အာမန္တနေ-ယဒါ တေ ပဟိဏေယျာမိ၊ တဒါ ဧယျာသိ ခတ္တိယ [ဇာ။ ၂။၂၂။၆၃၅]။
နိမန္တနေ-ဣဓ ဘဝံ နိသီဒေယျ။
ပတ္တကာလေ-သင်္ဃော ဥပေါသထံ ကရေယျ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသေယျ [မဟာဝ။ ၁၆၇]။
‘သမ္ဘာဝနေ ဝါ’တိ ဝါသဒ္ဒေါ အဝုတ္တဝိကပ္ပနတ္ထော၊ တေန ပရိကပ္ပ၊ ကြိယာတိပန္နာဒယော သင်္ဂယှန္တိ။
တတ္ထ ပရိကပ္ပော ဒုဝိဓော ဘူတာ’ဘူတဝသေန။
တတ္ထ ဘူတပရိကပ္ပေ-ယော ဗာလံ သေဝေယျ၊ သောပိ ဗာလော ဘဝေယျ။
အဘူတပရိကပ္ပေ-ယဒါ ¶ ကစ္ဆပလောမာနံ၊ ပါဝါရော တိဝိဓော သိယာ [ဇာ။ ၁။၈။၇၈]။ ယဒါ သသဝိသာဏာနံ၊ နိဿေဏီ သုကတာ သိယာ [ဇာ။ ၁။၈။၇၉]။
ကြိယာတိပန္နေ-သစေ သော အဂါရံ အဇ္ဈာဝသေယျ၊ ရာဇာ အဿ စက္ကဝတ္တီ [ဒီ။ နိ။ ၃။၁၃၆]။
ဣတိ ဧယျာဒိ။
ဟိယျတ္တနီ
အထ ဟိယျတ္တနီ ဝုစ္စတေ။
၅၈၄။ အနဇ္ဇတ္တနေ အာ ဦ ဩ တ္ထ အ မှာ တ္ထ တ္ထုံ သေ ဝှံ ဣံ မှသေ[က။ ၄၁၈၊ ရူ။ ၄၅၆၊ နီ။ ၈၈၆၊ စံ။ ၁။၂။၇၇၊ ပါ။ ၃။၂။၁၁၁]။
အဇ္ဇတော အညသ္မိံ ဘူတေ ကာလေ ကြိယတ္ထာ ပရံ အာဣစ္စာဒယော ဟောန္တိ။
၅၈၅။ အာ ဤ ဿာဒီသွဉ ဝါ[က။ ၅၁၉၊ ရူ။ ၄၅၇၊ နီ။ ၁၀၃၂]။
အာဣစ္စာဒီသု ဤဣစ္စာဒီသု ဿာဒီသု စ တေသံ အာဒိမှိ အဉ ဟောတိ ဝါ။
သော အဘဝါ၊ ဘဝါ၊ တေ အဘဝူ၊ ဘဝူ၊ တွံ အဘဝေါ၊ ဘဝေါ၊ တုမှေ အဘဝတ္ထ၊ ဘဝတ္ထ၊ အဟံ အဘဝ၊ ဘဝ၊ မယံ အဘဝမှာ၊ ဘဝမှာ။
ပရဆက္ကေ-အဘဝတ္ထ၊ ဘဝတ္ထ၊ အဘဝတ္ထုံ၊ ဘဝတ္ထုံ၊ အဘဝသေ၊ ဘဝသေ၊ အဘဝဝှံ၊ ဘဝဝှံ၊ အဘဝိံ၊ ဘဝိံ၊ အဘဝမှသေ၊ ဘဝမှသေ။
၅၈၆။ အာ ¶ ဤ ဦ မှာ ဿာ ဿာမှာနံ ဝါ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဧတေသံ ရဿော ဟောတိ ဝါ။
သော အဘဝ၊ တေ အဘဝု၊ မယံ အဘဝမှ။
‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိနာ အာဿ တ္ထတ္တံ၊ အဿ စ အံ၊ သော အဘဝတ္ထ၊ ဘဝတ္ထ၊ အဘဝါ၊ ဘဝါ ဝါ၊ အဟံ အဘဝံ၊ ဘဝံ၊ အဘဝ၊ ဘဝ ဝါ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပါနိ။
ဧတ္ထ စ မဟာဝုတ္တိနာ အာ-ဝိဘတ္တိယာ ထာဒေသော ဗဟုလံ ဒိဿတိ၊ မေဒနီ သမ္ပကမ္ပထ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၇၂]၊ ဝိသညီ သမပဇ္ဇထ [ဇာ။ ၂။၂၂။၃၂၈]၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ [ဇာ။ ၂။၂၂။၃၂၈]၊ တုစ္ဆော ကာယော အဒိဿထ [ထေရဂါ။ ၁၇၂]၊ နိဗ္ဗိဒါ သမတိဋ္ဌထ [ထေရဂါ။ ၂၇၃]၊ ဧကော ရဟသိ ဈာယထ [ဇာ။ ၁။၁၅။၂၈၆] ဣစ္စာဒိ။ တထာ ဩ-ဝိဘတ္တိယာ စ၊ ဒုဗ္ဘေယျံ မံ အမညထ ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ ဟိယျတ္တနီ။
အဇ္ဇတ္တနီ
အထ အဇ္ဇတ္တနီ ဝုစ္စတေ။
၅၈၇။ ဘူတေ ဤ ဥံ ဩ တ္ထ ဣံ မှာ အာ ဦ သေ ဝှံ အံ မှေ[က။ ၄၁၉၊ ရူ။ ၄၆၉၊ နီ။ ၈၈၇]။
အဘဝီတိ ဘူတော၊ အတီတောတိ အတ္ထော၊ ဘူတေ ကာလေ ကြိယတ္ထာ ပရံ ဤဣစ္စာဒယော ဟောန္တိ။
၅၈၈။ အ ဤ ဿာ ဿတျာဒီနံ ဗျဉ္ဇနဿိဥ[က။ ၅၁၆၊ ရူ။ ၄၆၆၊ နီ။ ၁၀၃၀၊ စံ။ ၁။၂။၇၆၊ ပါ။ ၃။၂။၁၁၀ အဤဿအာဒီနံ ဗျဉ္ဇနဿိဥ (ဗဟူသု)]။
အအာဒိဿ ဤအာဒိဿ ဿာအာဒိဿ ဿတိအာဒိဿ စ ဗျဉ္ဇနဿ အာဒိမှိ ဣဥ ဟောတိ။ ‘ဗျဉ္ဇနဿာ’တိ ဧတေန အအာဒိမှိ ¶ ပဉ္စ၊ ဤအာဒိမှိ သတ္တာတိ ဒွါဒသ သုဒ္ဓသရဝိဘတ္တိယော ပဋိက္ခိပတိ။
‘အာဤဿာဒီသွဉ ဝါ’ဣတိ သုတ္တေန ဝိကပ္ပေန ဓာတွာဒိမှိ အကာရော။
သော အဘဝီ၊ ဘဝီ၊ တေ အဘဝုံ၊ ဘဝုံ၊ တွံ အဘဝေါ၊ ဘဝေါ၊ တုမှေ အဘဝိတ္ထ၊ ဘဝိတ္ထ၊ အဟံ အဘဝိံ၊ ဘဝိံ၊ မယံ အဘဝိမှာ၊ ဘဝိမှာ၊ သော အဘဝါ၊ ဘဝါ၊ တေ အဘဝူ၊ ဘဝူ၊ တွံ အဘဝိသေ၊ ဘဝိသေ၊ တုမှေ အဘဝိဝှံ၊ ဘဝိဝှံ၊ အဟံ အဘဝံ၊ ဘဝံ၊ မယံ အဘဝိမှေ၊ ဘဝိမှေ။
‘အာဤဦ’ဣစ္စာဒိနာ ဤ၊ မှာ၊ အာ၊ ဦနံ ရဿတ္တေ-သော အဘဝိ၊ ဘဝိ၊ မယံ အဘဝိမှ၊ ဘဝိမှ၊ သော အဘဝ၊ ဘဝ၊ တေ အဘဝု၊ ဘဝု။
၅၈၉။ ဧယျာထဿေအအာဤထာနံ ဩ အ အံ တ္ထ တ္ထော ဝှော ဝါ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘…ဝှောက’ (ဗဟူသု)]။
ဧယျာထာဒီနံ ယထာက္ကမံ ဩအာဒယော ဟောန္တိ ဝါ။
တုမှေ ဂစ္ဆေယျာထော၊ ဂစ္ဆေယျာထ ဝါ၊ တွံ အဂစ္ဆိဿ၊ အဂစ္ဆိဿေ ဝါ၊ အဟံ အဂမံ၊ ဂမံ၊ အဂမ၊ ဂမ ဝါ၊ သော အဂမိတ္ထ၊ ဂမိတ္ထ၊ အဂမာ၊ ဂမာ ဝါ၊ သော အဂမိတ္ထော၊ ဂမိတ္ထော၊ အဂမီ၊ ဂမီ ဝါ၊ တုမှေ ဂစ္ဆဝှော၊ ဂစ္ဆထ ဝါတိ။
ဣမိနာ ဤ၊ အာ၊ အဝစနာနံ တ္ထော၊ တ္ထ၊ အံအာဒေသာ ဟောန္တိ၊ သော အဘဝိတ္ထော၊ ဘဝိတ္ထော၊ သော အဘဝိတ္ထ၊ ဘဝိတ္ထ၊ အဟံ အဘဝံ၊ ဘဝံ။
အတြိမာ ပါဠီ – ဤမှိ-ပင်္ကော စ မာ ဝိသိယိတ္ထော [ဇာ။ ၁။၁၃။၄၄]၊ သဉ္ဇဂ္ဃိတ္ထော မယာ သဟ [ဇာ။ ၁။၁၆။၂၄၁]။ အာမှိ-အနုမောဒိတ္ထ ဝါသဝေါ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၆၇]၊ နိမန္တယိတ္ထ ¶ ဝါသဝေါ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၆၇]၊ ခုဗ္ဘိတ္ထ နဂရံ တဒါ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၇၃]၊ သုဘူတိတ္ထေရော ဂါထံ အဘာသိတ္ထ [ထေရဂါ။ ၁]။ အမှိ-ဣဓာဟံ မလ္လိကံ ဒေဝိံ ဧတဒဝေါစံ [သံ။ နိ။ ၁။၁၁၉]၊ အဇာနမေဝံ အာဝုသော အဝစံ ဇာနာမီတိ [ပါရာ။ ၁၉၅]၊ အဟံ ကာမာနံ ဝသမနွဂံ [ဇာ။ ၂။၁၉။၄၅]၊ အဇ္ဈဂံ အမတံ သန္တိံ ဣစ္စာဒိ။
၅၉၀။ ဥံဿိံသွံသု[က။ ၅၀၄၊ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၇၀-၄၈၈၊ နီ။ ၁၀၁၆-၁၁၀၅]။
ဥမိစ္စဿ ဣံသု၊ အံသု ဟောန္တိ။
အဂမိံသု၊ အဂမံသု၊ အဂမုံ။ ဣမိနာ ဥံဿ ဣံသု၊ အဘဝိံသု၊ ဘဝိံသု။
၅၉၁။ ဩဿ အ ဣ တ္ထ တ္ထော[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဩဿ အဣစ္စာဒယော ဟောန္တိ။
တွံ အဘဝ၊ တွံ အဘဝိ၊ တွံ အဘဝိတ္ထ၊ တွံ အဘဝိတ္ထော။
အတြိမာ ပါဠီ-ဩဿ အတ္တေ-မာ ဟေဝံ အာနန္ဒ အဝစ [ဒီ။ နိ။ ၂။၉၅]၊ တွမေဝ ဒါနိ’မကရ၊ ယံ ကာမော ဗျဂမာ တယိ [ဇာ။ ၁။၂။၁၆၇]။ ဣတ္တေ-မာ တွံ ဘာယိ မဟာရာဇ၊ မာ တွံ ဘာယိ ရထေသဘ [ဇာ။ ၂။၂၂။၆၈၄]၊ မာ စိန္တေသိ မာ တွံ သောစိ၊ ယာစာမိ လုဒ္ဒကံ အဟံ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]။ တ္ထတ္တေမာဿု တိဏ္ဏော အမညိတ္ထ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၅၅]၊ မာ ကိလိတ္ထ မယာ ဝိနာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၁၃]၊ မာဿု ကုဇ္ဈိတ္ထ နာဝိက [ဇာ။ ၁။၆။၅]။ တ္ထောတ္တေ-မာ ပုရာဏေ အမညိတ္ထော [ထေရဂါ။ ၂၈၀]၊ မာ ဒယှိတ္ထော ပုနပ္ပုနံ [သံ။ နိ။ ၁။၂၁၂]၊ တိဏမတ္တေ အသဇ္ဇိတ္ထော [ဇာ။ ၁။၁။၈၉]၊ မာ တွံ ဗြဟ္မုနော ဝစနံ ဥပါတိဝတ္တိတ္ထော [မ။ နိ။ ၁။၅၀၂]၊ မာ တွံ မညိတ္ထော န မံ ဇာနာတီ [မ။ နိ။ ၁။၅၀၂] တိ။
တတ္ထ ¶ ‘မာ ဒယှိတ္ထော’ဣစ္စာဒီနိ ပရောက္ခာဝစနေနပိ သိဇ္ဈန္တိ။
သုတ္တဝိဘတ္တေန တ္ထဿ တ္ထော ဟောတိ၊ တံ ဝေါ ဝဒါမိ ဘဒ္ဒန္တေ၊ ယာဝန္တေတ္ထ သမာဂတာ [အပ။ ထေရ ၁။၁။၃၆၇]၊ မဿု မိတ္တာနံ ဒုဗ္ဘိတ္ထော။ မိတ္တဒုဗ္ဘော ဟိ ပါပကောတိ [ဇာ။ ၁။၁၆။၂၂၂]။
မဟာဝုတ္တိနာ ဩဿ ကွစိ လောပေါ၊ ပုန ဒါနံ အဒါ တုဝံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၈၆]၊ မာ နော တွံ တာတ အဒဒါ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၂၆]၊ မာ ဘောတိ ကုပိတာ အဟု [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၃၁]၊ မာဟု ပစ္ဆာနုတာပိနီ [သံ။ နိ။ ၁။၁၆၂၊ ထေရီဂါ။ ၅၇]။
၅၉၂။ သိ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဩဿ သိ ဟောတိ ဝါ။
တွံ အဘဝသိ၊ ဘဝသိ၊ တွံ အနုဘောသိ။
၅၉၃။ မှာတ္ထာနမုဥ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
မှာ၊ တ္ထာနံ အာဒိမှိ ဥဉ ဟောတိ။
အဿောသုမှာ၊ အဟေသုမှာ၊ အဝေါစုမှာ၊ အဝေါစုတ္ထ ဣစ္စာဒီနိ ဒိဿန္တိ။
တုမှေ အဘဝုတ္ထ၊ ဘဝုတ္ထ၊ အဘဝိတ္ထ၊ ဘဝိတ္ထ ဝါ၊ မယံ အဘဝုမှာ၊ ဘဝုမှာ၊ အဘဝိမှာ၊ ဘဝိမှာ ဝါ။
၅၉၄။ ဣံဿ စ သုဥ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘‘…သိဥ’’ (ဗဟူသု)]။
ဣမိစ္စဿ မှာ၊ တ္ထာနဉ္စ အာဒိမှိ သုဥ ဟောတိ၊ သာဂမော ဟောတီတိ အတ္ထော။ စသဒ္ဒေန ဤအာဒီနမ္ပိ အာဒိမှိ သာဂမော ဟောတိ၊ သာဂမေ စ သတိ ဗျဉ္ဇနံ ဟောတိ၊ တဿ အာဒိမှိ ဣအာဂမော လဗ္ဘတိ။ တေန ‘‘ဣမာ ဂါထာ အဘာသိသုံ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ တေ မေ ¶ အဿေ အယာစိသုံ၊ ယထာဘူတံ ဝိပဿိသုံ’’ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၆၃] ဣစ္စာဒီနိ [ဒီ။ နိ။ ၃။၂၇၇] သိဇ္ဈန္တိ။
သော ဘောဂံ အနုဘောသိ၊ အနုဘဝိ ဝါ၊ တုမှေ အနုဘောသိတ္ထ၊ အနုဘဝိတ္ထ ဝါ၊ အဟံ အနုဘောသိ၊ အနုဘဝိံ ဝါ။ မယံ အနုဘောသိမှာ အနုဘဝိမှာ ဝါ။
၅၉၅။ ဧဩန္တာ သုံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘ဧဩတ္တာ သုံ’’ (ဗဟူသု)]။
ဧဒန္တတော ဩဒန္တတော စ ပရဿ ဥံဝစနဿ သုံ ဟောတိ ဝါ။
အာနေသုံ၊ သာယေသုံ၊ စိန္တေသုံ၊ ပစ္စနုဘောသုံ၊ ပရိဘောသုံ၊ အဓိဘောသုံ၊ အဘိဘောသုံ။
သုတ္တဝိဘတ္တေန အာဒန္တတောပိ စ၊ ဝိဟာသုံ ဝိဟရန္တိ စ [သံ။ နိ။ ၁။၁၇၃]၊ တေ အနုဘောသုံ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပါနိ။
တေန ဘောဂေါ အနွဘူယီ၊ အနုဘူယီ။
ရဿတ္တေ-အနွဘူယိ၊ အနုဘူယိ။
ဒွိတ္တေ-အနွဘုယျိ၊ အနုဘုယျိ။
တေန ဘောဂါ အနွဘူယုံ၊ အနုဘူယုံ၊ အနွဘူယိံသု၊ အနုဘူယိံသု ဣစ္စာဒိ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ။
သော မဂ္ဂံ အဘာဝိ၊ ဘာဝိ၊ အဘာဝေသိ၊ ဘာဝေသိ၊ အဘာဝယိ၊ ဘာဝယိ၊ တေ မဂ္ဂံ အဘာဝိံသု၊ ဘာဝိံသု။
‘ဧဩန္တာသု’န္တိ ဧဒန္တမှာ သုံ။ တေ မဂ္ဂံ အဘာဝေသုံ၊ ဘာဝေသုံ၊ အဘာဝယိံသု၊ ဘာဝယိံသု၊ တွံ မဂ္ဂံ အဘာဝယ၊ ဘာဝယ၊ အဘာဝယိ၊ ဘာဝယိ၊ တွံ မဂ္ဂံ အဘာဝိတ္ထ၊ ဘာဝိတ္ထ၊ အဘာဝယိတ္ထ၊ ဘာဝယိတ္ထ၊ တွံ မဂ္ဂံ အဘာဝယိတ္ထော၊ ဘာဝယိတ္ထော၊ တွံ မဂ္ဂံ ¶ အဘာဝေသိ၊ ဘာဝေသိ၊ တုမှေ မဂ္ဂံ အဘာဝိတ္ထ၊ ဘာဝိတ္ထ၊ အဘာဝယိတ္ထ၊ ဘာဝယိတ္ထ၊ အဟံ မဂ္ဂံ အဘာဝိံ၊ ဘာဝိံ၊ အဘာဝေသိံ၊ ဘာဝေသိံ၊ အဘာဝယိံ၊ ဘာဝယိံ၊ မယံ မဂ္ဂံ အဘာဝိမှာ၊ ဘာဝိမှာ၊ အဘာဝိမှ၊ ဘာဝိမှ၊ အဘာဝယိမှာ၊ ဘာဝယိမှာ၊ အဘာဝယိမှ၊ ဘာဝယိမှ။
သော မဂ္ဂံ အဘာဝါ၊ ဘာဝါ၊ အဘာဝိတ္ထ၊ ဘာဝိတ္ထ၊ အဘာဝယိတ္ထ၊ ဘာဝယိတ္ထ ဣစ္စာဒိ ဟေတုကတ္တုရူပံ။
တေန မဂ္ဂေါ အဘာဝိယိ၊ ဘာဝိယိ၊ တေန မဂ္ဂါ အဘာဝိယိံသု၊ ဘာဝိယိံသု ဣစ္စာဒိ ဟေတုကမ္မရူပံ။
ဣတိ အဇ္ဇတ္တနီ။
ပရောက္ခာ
အထ ပရောက္ခာ ဝုစ္စတေ။
၅၉၆။ ပရောက္ခေ အ ဥ ဧ ထ အံ မှ တ္ထ ရေ တ္ထော ဝှော ဣံ မှေ[က။ ၄၁၇၊ ရူ။ ၄၆၀၊ နီ။ ၈၈၇၊ စံ။ ၁။၂။၈၁၊ ပါ။ ၃။၂။၁၁၅]။
အက္ခာနံ ဣန္ဒြိယာနံ ပရံ ပရောက္ခံ၊ အပစ္စက္ခန္တိ အတ္ထော။ ဘူတေ ကာလေ အတ္တနော ပရောက္ခကြိယာယ ဝတ္တဗ္ဗာယ ကြိယတ္ထာ အအာဒယော ဟောန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဂဿ ဒီဃော ဝါ၊ သော ကိရ ဇဂါမ၊ တေ ကိရ ဇဂါမု၊ တွံ ကိရ ဇဂါမေ၊ တုမှေ ကိရ ဇဂါမိတ္ထ၊ အဟံ ကိရ ဇဂါမံ၊ မယံ ကိရ ဇဂါမိမှ ဣစ္စာဒိ။
ဧတ္ထ စ ‘သော ကိရ ဇဂါမ’ ဣစ္စာဒီနိ အနုဿဝပရောက္ခာနိ နာမ။
‘အဟံ ¶ ကိရ ဇဂါမံ၊ မယံ ကိရ ဇဂါမိမှာ’တိ ဣဒံ အတ္တနာ ဂန္တွာပိ ဂမနံ ပမုဋ္ဌဿ ဝါ အသမ္ပဋိစ္ဆိတုကာမဿ ဝါ ပဋိဝစနပရောက္ခံ နာမ။
၅၉၇။ ပရောက္ခာယဉ္စ[က။ ၄၅၈၊ ရူ။ ၄၆၁၊ နီ။ ၉၃၉၊ စံ။ ၅။၁။၃၊ ပါ။ ၆။၁။၂]။
ပရောက္ခမှိ ပုဗ္ဗက္ခရံ ဧကဿရံ ဒွေရူပံ ဟောတိ၊ စသဒ္ဒေန အညသ္မိမ္ပိ ဒွေဒွေရူပံ သိဇ္ဈတိ။
စင်္ကမတိ၊ ဒဒ္ဒလ္လတိ၊ ဒဒါတိ၊ ဇဟာတိ၊ ဇုဟောတိ၊ လောလုပေါ၊ မောမူဟော။
၅၉၈။ ဒုတိယစတုတ္ထာနံ ပဌမတတိယာ[က။ ၄၆၁၊ ရူ။ ၄၆၄၊ နီ။ ၉၄၂]။
ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗေသံ ဒုတိယ၊ စတုတ္ထာနံ ကမေန ပဌမ၊ တတိယာ ဟောန္တိ။
၅၉၉။ ပုဗ္ဗဿ အ[က။ ၄၅၀၊ ရူ။ ၄၆၃၊ နီ။ ၉၄၆၊ စံ။ ၆။၂။၁၂၆၊ ပါ။ ၇။၄။၇၃]။
ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ ဘူဿ အန္တော အ ဟောတိ။
၆၀၀။ ဘူဿ ဝုက[က။ ၄၇၅၊ ရူ။ ၄၆၅၊ နီ။ ၉၅၆၊ စံ။ ၅။၃။၉၂၊ ပါ။ ၆။၄။၈၈]။
ဒွိတ္တေ ဘူဓာတုဿ အန္တေ ဝုက ဟောတိ၊ ဝါဂမော ဟောတီတိ အတ္ထော။
‘‘တတ္ထပ္ပနာဒေါ တုမုလော ဗဘူဝါ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၄၃၇] ပါဠိ။
သော ကိရ ရာဇာ ဗဘူဝ၊ တေ ကိရ ရာဇာနော ဗဘူဝု၊ တွံ ဗဘူဝေ။
‘အ ဤ ဿာ ဿတျာဒီနံ ဗျဉ္ဇနဿိဥ’ ဣတိ သုတ္တေန ဗျဉ္ဇနာဒိမှိ ဣအာဂမော၊ တုမှေ ဗဘူဝိတ္ထ၊ အဟံ ဗဘူဝံ၊ မယံ ဗဘူဝိမှ ¶ ၊ သော ဗဘူဝိတ္ထ၊ တေ ဗဘူဝိရေ၊ တွံ ဗဘူဝိတ္ထော၊ တုမှေ ဗဘူဝိဝှော၊ အဟံ ဗဘူဝိံ၊ မယံ ဗဘူဝိမှေ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပါနိ။
‘ကျော ဘာဝကမ္မေသွပရောက္ခေသူ’တိ ပဋိသိဒ္ဓတ္တာ ပရောက္ခမှိ ဘာဝကမ္မေသု ယပစ္စယော န ဟောတိ၊ ‘တေန ကိရ ဘောဂေါ အနုဗဘူဝိတ္ထ၊ တေန ဘောဂေါ အနုဗဘူဝိရေ’တိအာဒိနာ ယောဇေတဗ္ဗံ။
ဣတိ ပရောက္ခာ။
ဿတျာဒိ
အထ ဿတျာဒိ ဝုစ္စတေ။
၆၀၁။ ဘဝိဿတိ ဿတိ ဿန္တိ ဿသိ ဿထ ဿာမိ ဿာမ ဿတေ ဿန္တေ ဿသေ ဿဝှေ ဿံ ဿာမှေ[က။ ၄၂၁၊ ရူ။ ၄၇၃၊ နီ။ ၈၉၂၊ စံ။ ၁။၃။၂၊ ပါ။ ၃။၃။၁၃]။
ဘဝိဿတီတိ ဘဝိဿန္တော၊ အနာဂတကာလော၊ တသ္မိံ ဘဝိဿတိ ကာလေ ကြိယတ္ထဿ တျာဒယော ဟောန္တိ။
၆၀၂။ နာမေ ဂရဟာဝိမှယေသု[က။ ၄၂၁၊ ရူ။ ၄၇၃၊ နီ။ ၈၉၃၊ စံ။ ၁။၃။၁၀၉၊ ၁၁၅၊ ပါ။ ၃။၃။၁၄၃၊ ၁၅၀]။
နိပါတနာမယောဂေ ဂရဟာယဉ္စ ဝိမှယေ စ ဿတျာဒယော ဟောန္တိ၊ အတီတကာလေပိ ဿတျာဒီနံ ဥပ္ပတ္တိဒီပနတ္ထမိဒံ သုတ္တံ၊ အနုတ္ထုနန၊ ပစ္စာနုတာပ၊ ပစ္စာနုမောဒနာဒီနိပိ ဧတ္ထ သင်္ဂယှန္တိ။
တတ္ထ ဂရဟာယံ-အတ္ထိ နာမ တာတ သုဒိန္န အာဘိဒေါသိကံ ကုမ္မာသံ ပရိဘုဉ္ဇိဿသိ [ပါရာ။ ၃၂]။
ဝိမှယေ-ယတြ ¶ ဟိ နာမ သညီ သမာနော ပဉ္စမတ္တာနံ သကဋသတာနံ သဒ္ဒံ န သောဿတိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၁၉၂]။
အနုတ္ထုနနာဒီသု-န အတ္တနာ ပဋိစောဒေဿံ၊ န ဂဏဿ အာရောစေဿံ [ပါစိ။ ၆၆၅]၊ န ပုဗ္ဗေ ဓနမေသိဿံ [ဇာ။ ၁။၁၂။၅၀]၊ ဣတိ ပစ္ဆာနုတပ္ပတိ [ဇာ။ ၁။၁၂။၅၃]၊ ဘူတာနံ နာပစာယိဿံ၊ ပဟု သန္တော န ပေါသိဿံ၊ ပရဒါရံ အသေဝိဿံ [ဇာ။ ၁။၁၂။၅၄]၊ န ပုဗ္ဗေ ပယိရုပါသိဿံ [ဇာ။ ၁။၁၂။၅၈]၊ ဣတိ ပစ္ဆာနုတပ္ပတိ [ဇာ။ ၁။၁၂။၅၀]၊ အနေကဇာတိသံသာရံ၊ သန္ဓာဝိဿံ အနိဗ္ဗိသံ [ဓ။ ပ။ ၁၅၃]။
ကတ္ထစိ ပန ဂါထာဝသေန ဧကသကာရလောပေါ၊ မိတ္တော မိတ္တဿ ပါနိယံ၊ အဒိန္နံ ပရိဘုဉ္ဇိသံ [ဇာ။ ၁။၁၁။၅၉]၊ နိရယမှိ အပစ္စိသံ [ထေရီဂါ။ ၄၃၈]၊ ဂစ္ဆန္တော နံ ဥဒက္ခိသံ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ ယောနိသော ပစ္စဝေက္ခိသံ [ထေရဂါ။ ၃၄၇] ဣစ္စာဒိ။
‘အ ဤ ဿာ ဿတျာဒီနံ ဗျဉ္ဇနဿိဥ’ ဣတိ ဣအာဂမော၊ ဘဝိဿတိ၊ ဘဝိဿန္တိ၊ ဘဝိဿရေ၊ ဘဝိဿသိ၊ ဘဝိဿထ၊ ဘဝိဿာမိ၊ ဘဝိဿာမ၊ ဘဝိဿတေ၊ ဘဝိဿန္တေ၊ ဘဝိဿရေ၊ ဘဝိဿသေ၊ ဘဝိဿဝှေ၊ ဘဝိဿံ၊ ဘဝိဿာမှေ။
အနုဘောဿတိ၊ အနုဘောဿန္တိ၊ အနုဘောဿရေ ဣစ္စာဒိ သုဒ္ဓကတ္တုရူပံ။
အနုဘူယိဿတိ၊ အနုဘူယိဿန္တိ၊ အနုဘူယိဿရေ။
၆၀၃။ ကျဿ ဿေ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ကျဿ လောပေါ ဟောတိ ဝါ ဿကာရဝတိ ဝိဘတ္တိမှိ။
တေန မဂ္ဂေါ ဂမိဿတိ၊ ဂမီယိဿတိ ဝါ၊ တေန မဂ္ဂေါ အဂမိဿာ၊ အဂမီယိဿာ ဝါတိ ဝိကပ္ပေန ကျဿ လောပေါ။
တေန ¶ ဘောဂေါ အနုဘဝိဿတိ၊ အနုဘူယိဿတိ ဝါ၊ တေန ဘောဂါ အနုဘဝိဿန္တိ၊ အနုဘူယိဿန္တိ ဝါ ဣစ္စာဒိ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ။
ဘာဝိဿတိ၊ ‘ဦလဿေ’တိ ဣဿ ဧ၊ ဘာဝေဿတိ၊ ဘာဝယိဿတိဣစ္စာဒိ ဟေတုကတ္တုရူပံ။
တေန မဂ္ဂေါ ဘာဝီယိဿတိ၊ မဂ္ဂါ ဘာဝီယိဿန္တိ ဣစ္စာဒိ ဟေတုကမ္မရူပံ။
ဣတိ ဿတျာဒိ။
ဿာဒိ
အထ ဿာဒိ ဝုစ္စတေ။
၆၀၄။ ဧယျာဒေါတိပတ္တိယံ ဿာ ဿံသု ဿေ ဿထ ဿံ ဿာမှာ ဿထ ဿိံသု ဿသေ ဿဝှေ ဿိံ ဿာမှသေ[က။ ၄၂၂၊ ရူ။ ၄၇၅၊ နီ။ ၈၉၅၊ စံ။ ၁။၃။၁၀၇၊ ပါ။ ၃။၃။၁၃၉၊ ဧယျာဒေါ ဝါတိပတ္တိယံ (ဗဟူသု)]။
ဧယျာဒိဝိသယေ ကြိယာတိပတ္တိယံ ဿာဒယော ဘဝန္တိ။ ဧယျာဒိဝိသယော နာမ ဟေတုဖလကြိယာသမ္ဘဝေါ၊ တဒုဘယကြိယာယ အဘာဝေါ ကြိယာတိပတ္တိ။
သာ ဒုဝိဓာ အတီတာ စ အနာဂတာ စ။
တတ္ထ အတီတာယံ-သစေ သော ပဌမဝယေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ အလဘိဿာ၊ အရဟာ အဘဝိဿာ [‘သစေ ပန နိက္ခမိတွာ ပဗ္ဗဇိဿ၊ အရဟတ္တံ ပါပုဏိဿ’ (ဓမ္မပဒ အဋ္ဌ။ ၁)] ဣစ္စာဒိ။
အနာဂတာယံ-သစာဟံ န ဂမိဿံ၊ မဟာဇာနိယော သော အဘဝိဿာ ဣစ္စာဒိ။
‘အာဤဿာဒီသွဉ ¶ ဝါ’ဣတိ ဓာတွာဒိမှိ ဝိကပ္ပေန အကာရာဂမော၊‘အ ဤဿာ ဿတျာဒီနံ ဗျဉ္ဇနဿိဥ’ ဣတိ ဿာဒီသု ဣအာဂမော၊ အဘဝိဿာ၊ ဘဝိဿာ၊ အဘဝိဿံသု၊ ဘဝိဿံသု၊ အဘဝိဿေ၊ ဘဝိဿေ၊ အဘဝိဿထ၊ ဘဝိဿထ၊ အဘဝိဿံ၊ ဘဝိဿံ၊ အဘဝိဿာမှာ၊ ဘဝိဿာမှာ၊ အဘဝိဿထ၊ ဘဝိဿထ၊ အဘဝိဿိံသု၊ ဘဝိဿိံသု၊ အဘဝိဿသေ၊ ဘဝိဿသေ၊ အဘဝိဿဝှေ၊ ဘဝိဿဝှေ၊ အဘဝိဿိံ၊ ဘဝိဿိံ၊ အဘဝိဿာမှသေ၊ ဘဝိဿာမှသေ။
‘အာဤဦ’ဣစ္စာဒိနာ ဿာ၊ ဿာမှာနံ ရဿတ္တေ-သော အဘဝိဿ၊ ဘဝိဿ၊ မယံ အဘဝိဿာမှ၊ ဘဝိဿာမှ။ ‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိနာ ဿေဿ အတ္တေ-တွံ အဘဝိဿ၊ ဘဝိဿ ဣစ္စာဒီနိ ရူပစတုက္ကာနိ ယထာသမ္ဘဝံ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။
ဣတိဿာဒိ။
ဘူဓာတုရူပံ နိဋ္ဌိတံ။
အဋ္ဌဝိဘတ္တုပ္ပတ္တိရာသိ နိဋ္ဌိတော။
ဘူဝါဒိဂဏ
သရန္တဓာတု
အာကာရန္တဓာတုရူပ
ဣတော ပဋ္ဌာယ သရန္တဓာတုယော သရာနုက္ကမေန၊ ဗျဉ္ဇနန္တဓာတုယော အက္ခရာနုက္ကမေန ဝုစ္စန္တေ။
ကစ္စာယနဂန္ထေ အနေကဿရဓာတုယော ဣဓ ဗျဉ္ဇနန္တဓာတုယော နာမ။ တသ္မာ ဣဓ ဓာတွန္တသရလောပကိစ္စံ နာမ နတ္ထိ။
ခါ၊ ချာ-ကထနေ၊ ဂါ-သဒ္ဒေ၊ ဃာ-ဂန္ဓောပါဒါနေ၊ ဉာ-ပညာယနေ အဝဗောဓနေ စ၊ ဌာ-ဂတိနိဝတ္တိယံ၊ တာ-ပါလနေ၊ ထာ-ဌာနေ ¶ ၊ ဒါ-ဒါနေ၊ ဓာ-ဓာရဏေ၊ ပါ-ပါနေ၊ ဖာ-ဝုဒ္ဓိယံ၊ ဘာ-ဒိတ္တိယံ၊ မာ-မာနေ၊ ယာ-ဂတိယံ၊ လာ-အာဒါနေ ဆေဒနေ စ၊ ဝါ-ဂတိ၊ ဗန္ဓ၊ ဂန္ဓနေသု၊ သာ-အဿာဒနေ တနုကရဏေ အန္တကမ္မနိ စ၊ ဟာ-စာဂေ၊ နှာ-သောစေယျေ။
တျာဒျုပ္ပတ္တိ၊ ကတ္တရိလော၊ မဟာဝုတ္တိနာ သရေ ပရေ အာဒန္တမှာ ကွစိ ယာဂမော၊ အက္ခာတိ။ ပရဿရလောပေါ၊ အက္ခာယတိ၊ ကြိယံ အာချာတိ၊ အာချာယတိ၊ ဇာတိံ အက္ခာဟိ ပုစ္ဆိတော [သု။ နိ။ ၄၂၃]၊ သင်္ဂါယတိ၊ သင်္ဂါယိံသု မဟေသယော [ဝိ။ ဝ။ အဋ္ဌ။ ဂန္ထာရမ္ဘကထာ]၊ ဂန္ဓံ ဃာယတိ၊ ပညာယတိ၊ ပညာယန္တိ၊ ပညာယတု၊ ပညာယန္တု။
ကမ္မေ ကျော၊ ဓမ္မော ဉာယတိ၊ ဓမ္မာ ဉာယန္တိ၊ ဝိညာယတိ၊ ဝိညာယန္တိ။
ပယောဇကဗျာပါရေ-ဏာပိ၊ ဉာပေတိ၊ ဉာပေန္တိ၊ ဉာပယတိ၊ ဉာပယန္တိ။
ကမ္မေ-ဉာပီယတိ၊ ဉာပီယန္တိ၊ ဌာတိ၊ ဌာန္တိ၊ ဩပုပ္ဖာ ပဒ္မာ ဌာန္တိ၊ မာလာဝ ဂန္ထိတာ ဌာန္တိ၊ ဓဇဂ္ဂါနေဝ ဒိဿရေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၈၉]။
၆၀၅။ ဉ္စီလဿေ[က။ ၅၁၀၊ ရူ။ ၄၈၇၊ နီ။ ၁၀၂၃]။
ဉာနုဗန္ဓဿ ဤအာဂမဿ စ ကတ္တရိ ဝိဟိတဿ လပစ္စယဿ စ ကွစိ ဧတ္တံ ဟောတီတိ လဿ ဧတ္တံ။
အဓိဋ္ဌေတိ၊ အဓိဋ္ဌေန္တိ။
၆၀၆။ ဌာပါနံ တိဋ္ဌပိဝါ[က။ ၄၆၈-၉၊ ရူ။ ၄၉၂-၄၊ နီ။ ၉၄၉]။
ဌာ၊ ပါနံ တိဋ္ဌ၊ ပိဝါ ဟောန္တိ န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု။
တိဋ္ဌတိ၊ တိဋ္ဌန္တိ။
၆၀၇။ ပါဒိတော ဌာဿ ဝါ ဌဟော ကွစိ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ပါဒယော ¶ ဥပသဂ္ဂါ ပါဒိ နာမ၊ ပါဒိတော ပရဿ ဌာဿ ဌဟော ဟောတိ ဝါ ကွစိ။
သဏ္ဌဟတိ၊ သဏ္ဌဟန္တိ၊ သဏ္ဌာတိ၊ သဏ္ဌာန္တိ၊ ဥပဋ္ဌဟတိ၊ ဥပဋ္ဌဟန္တိ၊ ဥပဋ္ဌာတိ၊ ဥပဋ္ဌာန္တိ။
ကမ္မေ –
၆၀၈။ အညာဒိဿိ ကျေ[က။ ၅၀၂၊ ရူ။ ၄၉၃၊ နီ။ ၁၀၁၅၊ ‘အညာဒိဿာသီကျေ’ (ဗဟူသု)]။
ဉာဒိတော အညဿ အာကာရန္တကြိယတ္ထဿ ဣ ဟောတိ ကျေ ပရမှိ။
အဓိဋ္ဌီယတိ၊ အဓိဋ္ဌီယန္တိ၊ ဥပဋ္ဌီယတိ၊ ဥပဋ္ဌီယန္တိ။
အညာဒိဿာတိ ကိံ? ဉာယတိ၊ ဉာယန္တိ၊ အာက္ခာယတိ၊ အာက္ခာယန္တိ၊ အာချာယတိ၊ အာချာယန္တိ။
ဏာပိမှိ-ပတိဋ္ဌာပေတိ၊ ပတိဋ္ဌာပေန္တိ၊ ပတိဋ္ဌာပယတိ၊ ပတိဋ္ဌာပယန္တိ။
အဇ္ဈတ္တနိမှိ ဝိကပ္ပေန သာဂမော၊ အဋ္ဌာသိ၊ ပတိဋ္ဌာသိ၊ အဓိဋ္ဌဟိ၊ အဓိဋ္ဌာသိ၊ အဓိဋ္ဌေသိ၊ သဏ္ဌဟိ၊ သဏ္ဌာသိ၊ ဥပဋ္ဌဟိ၊ ဥပဋ္ဌာသိ။
‘ဥံဿိံသွံသူ’တိ ဥံဿ ဣံသု၊ အံသု၊ အဓိဋ္ဌဟိံသု၊ သဏ္ဌဟိံသု၊ ဥပဋ္ဌဟိံသု။ အတ္ထမေန္တမှိ သူရိယေ၊ ဝါဠာ ပန္ထေ ဥပဋ္ဌဟုံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၈၆]။ အဋ္ဌံသု၊ ဥပဋ္ဌဟံသု။
ပရဆက္ကေ-အဋ္ဌာ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ [သု။ နိ။ ၄၃၁]။
ကမ္မေ-အဓိဋ္ဌိယိ၊ အဓိဋ္ဌိယိံသု၊ ဥပဋ္ဌိယိ၊ ဥပဋ္ဌိယိံသု။
ဏာပိမှိ-ပတိဋ္ဌာပေသိ ¶ ၊ ပတိဋ္ဌာပယိ၊ သဏ္ဌာပေသိ၊ သဏ္ဌာပယိ။
‘ဧဩန္တာသု’န္တိ ဥံဿသုံ၊ သရလောပေါ၊ အဋ္ဌာသုံ၊ ဥပဋ္ဌာသုံ၊ ပတိဋ္ဌာပေသုံ၊ သဏ္ဌာပေသုံ၊ ပတိဋ္ဌာပယုံ၊ သဏ္ဌာပယုံ၊ ပတိဋ္ဌာပယိံသု၊ သဏ္ဌာပယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ဌဿတိ၊ ဌဿန္တိ၊ ရဿတ္တံ၊ ဥပဋ္ဌိဿတိ၊ ဥပဋ္ဌိဿန္တိ၊ အဟံ ဘောတိံ ဥပဋ္ဌိဿံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၃၄]၊ သဏ္ဌဟိဿတိ၊ သဏ္ဌဟိဿန္တိ။
ဏာပိမှိ-ပတိဋ္ဌာပေဿတိ၊ ပတိဋ္ဌာပေဿန္တိ။
တာ-ပါလနေ၊ ဘယံ တာယတိ။
ထာ-ဌာနေ၊ အဝတ္ထာတိ၊ အဝတ္ထာယတိ၊ ဝိတ္ထာယတိ၊ ဝိတ္ထာယန္တိ၊ မာ ခေါ ဝိတ္ထာသိ [မဟာဝ။ ၁၂၆]။
ဒါ-ဒါနေ၊ ‘ဦလဿေ’တိ လဿ ဧတ္တံ၊ ဒေတိ၊ ဒေန္တိ၊ ဒေသိ၊ ဒေထ၊ ဒေမိ၊ ဒေမ။
‘ပရောက္ခာယဉ္စာ’တိ သုတ္တေ စသဒ္ဒေန ဒါဿ ဒွိတ္တံ။ ‘ရဿော ပုဗ္ဗဿာ’တိ ပုဗ္ဗဿ ရဿတ္တံ၊ ဒဒါတိ၊ ဒဒန္တိ၊ ဒဒါသိ၊ ဒဒါထ၊ ဒဒါမိ၊ ဒဒါမ။
၆၀၉။ ဒါဿ ဒံ ဝါ မိမေသွဒွိတ္တေ[က။ ၄၈၂၊ ရူ။ ၅၀၈၊ နီ။ ၉၇၂]။
အဒွိတ္တေ ဒါဿ ဒံ ဟောတိ ဝါ မိ၊ မေသု၊ နိဂ္ဂဟီတဿ ဝဂ္ဂန္တတ္တံ။
ဒမ္မိ၊ ဒမ္မ။
အဒွိတ္တေတိ ကိံ? ဒဒါမိ၊ ဒဒါမ။
၆၁၀။ ဒါဿိယင[က။ ၅၀၂၊ ရူ။ ၄၉၃၊ နီ။ ၁၀၁၄]။
ပါဒိတော ¶ ပရဿ ဒါဿ ဣယင ဟောတိ ကွစိ။
‘ဣယင’ ဣတိ သုတ္တဝိဘတ္တေန အညဓာတူနမ္ပိ။ ဇာ-ဟာနိယံ၊ အပ္ပေန ဗဟုံ ဇိယျာမ [ဇာ။ ၁။၂။၅၂]၊ တဿေဝါ’နုဝိဓိယျတိ [ဇာ။ ၁။၂။၆၇]၊ ဝိဓုရဿ ဟဒယံ ဓနိယတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၅၀]၊ နိဟီယတိ တဿ ယသော [ဇာ။ ၁။၁၀။၆၀၊ အ။ နိ။ ၄။၁၇]၊ ဧကော ရာဇာ ဝိဟိယျသိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၅၀]၊ သော ပဟီယိဿတိ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၉] ဣစ္စာဒိ။
အာဒိယတိ၊ အာဒိယန္တိ၊ ဥပါဒိယတိ၊ ဥပါဒိယန္တိ၊ သမာဒိယတိ၊ သမာဒိယန္တိ၊ သိက္ခာပဒံ သမာဒိယာမိ [ခု။ ပါ။ ၂။၁]၊ ဝတ္တံ သမာဒိယာမိ [စူဠဝ။ ၈၅]။
၆၁၁။ ဂမ ဝဒ ဒါနံ ဃမ္မ ဝဇ္ဇ ဒဇ္ဇာ[က။ ၄၉၉-၅၀၀-၁၊ ရူ။ ၄၄၃-၄၈၆-၅၀၇၊ နီ။ ၁၀၁၃၊ ၁၀၀၅-၁၀၀၆]။
ဧတေသံ ဃမ္မ၊ ဝဇ္ဇ၊ ဒဇ္ဇာ ဟောန္တိ ဝါ န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု။
ဒဇ္ဇတိ၊ ဒဇ္ဇန္တိ၊ ဒဇ္ဇသိ၊ ဒဇ္ဇထ၊ ဒဇ္ဇာမိ၊ ဒဇ္ဇာမ။
‘ဦလဿေ’တိ လဿ ဧတ္တံ၊ ဒဇ္ဇေတိ၊ ဒဇ္ဇေန္တိ။
ကမ္မေ ‘အညာဒိဿိ ကျေ’တိ ကျမှိ အာဿ ဣတ္တံ၊ ဒိယတိ၊ ဒိယန္တိ။
ဒီဃတ္တေ-ဒီယတိ၊ ဒီယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-ဒိယျတိ၊ ဒိယျန္တိ၊ ဒဇ္ဇီယတိ၊ ဒဇ္ဇီယန္တိ။
ဏာပိမှိ-ဒါပေတိ၊ ဒါပေန္တိ၊ ဒါပယတိ၊ ဒါပယန္တိ။
ပါဒိပုဗ္ဗေ ရဿော၊ သမာဒပေတိ [မ။ နိ။ ၂။၃၈၇၊ ၃။၂၇၆]၊ သမာဒပေန္တိ၊ သမာဒပယတိ၊ သမာဒပယန္တိ။
ကမ္မေ-ဒါပီယတိ ¶ ၊ ဒါပီယန္တိ၊ သမာဒပီယတိ၊ သမာဒပီယန္တိ။
ဧယျာဒိမှိ မဟာဝုတ္တိနာ ဒဇ္ဇတော ဧယျာဒီနံ အန္တဿ ဧယျဿ လောပေါ ဝါ၊ ဒါနံ ဒဇ္ဇာ၊ ဒဒေယျ၊ ဒဇ္ဇုံ၊ ဒဒေယျုံ၊ ဒဇ္ဇာသိ၊ ဒဒေယျာသိ၊ ဒဇ္ဇာထ၊ ဒဒေယျာထ၊ ဒဇ္ဇာမိ၊ ဒဒေယျာမိ၊ ဒဇ္ဇာမ၊ ဒဒေယျာမ၊ အဟံ ဒဇ္ဇံ၊ ဒဒေယျံ၊ မယံ ဒဇ္ဇာမှေ၊ ဒဒေယျာမှေ။
အတြိမာ ပါဠီ-ဒဇ္ဇာ သပ္ပုရိသော ဒါနံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၂၆၁]၊ ဥပါယနာနိ မေ ဒဇ္ဇုံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၄]၊ မာတရံ ကေန ဒေါသေန၊ ဒဇ္ဇာသိ ဒကရက္ခိနော [ဇာ ၁။၁၆။၂၂၇]။ တာနိ အမ္မာယ ဒဇ္ဇေသိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၄၉]၊ ဆဋ္ဌာဟံ ဒဇ္ဇမတ္တာနံ၊ နေဝ ဒဇ္ဇံ မဟောသဓံ [ဇာ။ ၁။၁၆။၂၂၅]။
အဇ္ဈတ္တနိမှိ-အဒဒိ၊ အဒါသိ၊ အဒဒုံ၊ အဒံသု၊ အဒဇ္ဇိ၊ အဒဇ္ဇုံ၊ တွံ အဒဒေါ။ ဝရဉ္စေ မေ အဒေါ သက္က [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၄၂]။
ပရဆက္ကေ-သော ဒါနံ အဒါ၊ ဗြာဟ္မဏဿ အဒါ ဒါနံ၊ သိဝီနံ ရဋ္ဌဝဍ္ဎနော [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၁၇]။
ဿတျာဒိမှိ-ဒါဿတိ၊ ဒါဿန္တိ၊ ဒဒိဿတိ၊ ဒဒိဿန္တိ၊ ဒဇ္ဇိဿတိ၊ ဒဇ္ဇိဿန္တိ။
ဒါဣစ္စဿ ဒိစ္ဆ၊ ပဝေစ္ဆာဒေသမ္ပိ ဣစ္ဆန္တိ၊ ဝိပုလံ အန္နံ ပါနဉ္စ၊ သမဏာနံ ပဝေစ္ဆသိ [ထေရီဂါ။ ၂၇၂]။ အပ္ပသ္မေကေ ပဝေစ္ဆန္တိ၊ ဗဟုနေကေ န ဒိစ္ဆရေ [သံ။ နိ။ ၁။၃၃]။ ဒေဝေါ သမ္မာ ဓာရံ ပဝေစ္ဆတု။ ဘောဇနံ ဘောဇနတ္ထီနံ၊ သမ္မဒေဝ ပဝေစ္ဆထ။
ဓာ-ဓာရဏေ၊ သန္ဓာတိ၊ ဝိဓာတိ၊ နိဓေတိ၊ နိဓေန္တိ။ ဝိဓေတိ၊ ဝိဓေန္တိ။
‘ပရောက္ခာယဉ္စာ’တိ စသဒ္ဒေန ဒွိတ္တံ။ ‘ဒုတိယစတုတ္ထာန…’န္တိ ဓဿ ဒတ္တံ။ ‘ရဿော ပုဗ္ဗဿာ’တိ ပုဗ္ဗဿ ရဿော။
၆၁၂။ ဓာဿ ဟော[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဒွိတ္တေ ¶ ပရဿ ဓာဿ ဟော ဟောတိ။
သဒ္ဒဟာတိ၊ သဒ္ဒဟတိ ဝါ။ သဒ္ဒဟာတိ တထာဂတဿ ဗောဓိံ။ ဝိဒဟာတိ၊ နိဒဟာတိ၊ သဒ္ဒဟန္တိ၊ ဝိဒဟန္တိ၊ နိဒဟန္တိ။
‘မယဒါ သရေ’တိ သုတ္တေ ‘မယဒါ’တိ သုတ္တဝိဘတ္တိယာ ဗျဉ္ဇနေပိ နိဂ္ဂဟီတဿ ဒတ္တံ၊ ကမ္မံ သဒ္ဒဟာတိ၊ ကမ္မဖလံ သဒ္ဒဟာတိ၊ သဒ္ဒဟန္တိ၊ ဝတ္ထံ ပရိဒဟာတိ၊ ပရိဒဟန္တိ။
ကမ္မေ-သန္ဓီယတိ၊ သန္ဓီယန္တိ၊ သန္ဓိယျတိ၊ သန္ဓိယျန္တိ၊ ဝိဓိယျတိ။ နဝေန သုခဒုက္ခေန၊ ပေါရာဏံ အပိဓိယျတိ [ဇာ။ ၁။၂။၁၁၄]။
ဏာပိမှိ-နိဓာပေတိ၊ နိဓာပေန္တိ၊ နိဓာပယတိ၊ နိဓာပယန္တိ။
ကမ္မေ-နိဓာပီယတိ၊ နိဓာပီယန္တိ။
ဧယျာဒိမှိ-သဒ္ဒဟေယျံ၊ သဒ္ဒဟေယျုံ။
ဤအာဒိမှိ-သဒ္ဒဟိ၊ သဒ္ဒဟိံသု။ တတြ ဘိက္ခဝေါ သမာဒဟိံသု [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၃၂]၊ သမာဒဟံသု ဝါ။
ပါ-ပါနေ၊ ပါတိ၊ ပါန္တိ။
‘ဌာပါနံ တိဋ္ဌပိဝါ’တိ ပါဿ ပိဝေါ၊ ပိဝတိ၊ ပိဝန္တိ။
ကမ္မေ-ပီယတိ၊ ပီယန္တိ။
ဏိမှိ-‘အာဿာ ဏာပိမှိ ယုက’ ဣတိ သုတ္တေန ဏာနုဗန္ဓေ အာဿ အန္တေ ယာဂမော၊ ပုတ္တံ ထညံ ပါယေတိ၊ ပါယေန္တိ၊ ပါယယတိ၊ ပါယယန္တိ။
ကမ္မေ-ပါယီယတိ၊ ပါယီယန္တိ။
ဿတျာဒိမှိ-ပဿတိ၊ ပဿန္တိ၊ ပိဿတိ၊ ပိဿန္တိ။
အတြိမာ ¶ ပါဠီ-အယဉှိ တေ မယာ’ရုဠှော၊ သရော ပိဿတိ လောဟိတံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၆၈]၊အဂ္ဂေါဒကာနိ ပိဿာမိ၊ ယူထဿ ပုရတော ဝဇံ [ဇာ။ ၁။၈။၁၄]။ နဠေန ဝါရိံ ပိဿာမ၊ န စ မံ တွံ ဝဓိဿသိ [ဇာ။ ၁။၁။၂၀]။
ဘာ-ဒိတ္တိယံ၊ ဘာတိ၊ ရတ္တိမာဘာတိ စန္ဒိမာ [ဓ။ ပ။ ၃၈၇]၊ ဒိသာ ဘန္တိ ဝိရောစမာနာ [မ။ နိ။ ၁။၅၀၃]၊ ဒဒ္ဒလ္လမာနာ အာဘန္တိ [ဝိ။ ဝ။ ၇၃၈၊ ဇာ။ ၂။၂၂။၅၀၈]၊ ပဋိဘာတိ၊ ပဋိဘန္တိ၊ ပဋိဘာတု၊ ပဋိဘန္တု တံ စုန္ဒ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ [သံ။ နိ။ ၅။၁၉၇]၊ တိဿော မံ ဥပမာယော ပဋိဘံသု [မ။ နိ။ ၁။၃၇၄]၊ ရတ္တိ ဝိဘာတိ၊ ဝိဘာယတိ။
မာ-မာနေ၊ ဒွိတ္တံ ရဿော စ၊ မမာယတိ၊ မမာယန္တိ။ ယေမံ ကာယံ မမာယန္တိ၊ အန္ဓာ ဗာလာ ပုထုဇ္ဇနာ [ထေရဂါ။ ၅၇၅]။
ယာ-ဂတိယံ၊ ယာတိ၊ ယန္တိ၊ ယာယတိ၊ ယာယန္တိ၊ ယာယန္တ’ မနုယာယန္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၅၃]၊ ဥယျာတိ၊ ဥယျန္တိ၊ နိယျာတိ၊ နိယျန္တိ ဓီရာ လောကမှာ၊ ဟိတွာ မာရံ သဝါဟနံ။ အနုယာတိ၊ အနုယန္တိ၊ အနုပရိယာယတိ၊ အနုပရိယာယန္တိ။
လာ-အာဒါနေ၊ လာတိ။
ဝါ-ဂတိ၊ ဂန္ဓနေသု၊ ဝါတိ ဒေဝေသု ဥတ္တမော [ဓ။ ပ။ ၅၆]၊ ဝါတော ဝါယတိ၊ ဝါယန္တိ၊ နိဗ္ဗာတိ၊ နိဗ္ဗန္တိ၊ နိဗ္ဗာယတိ၊ နိဗ္ဗာယန္တိ၊ ပရိနိဗ္ဗာတိ၊ ပရိနိဗ္ဗာယတိ။
ဏာပိမှိ-နိဗ္ဗာပေတိ၊ နိဗ္ဗာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ-ပရိနိဗ္ဗာယိ၊ ပရိနိဗ္ဗာယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ပရိနိဗ္ဗိဿတိ၊ ပရိနိဗ္ဗိဿန္တိ၊ ပရိနိဗ္ဗာယိဿတိ၊ ပရိနိဗ္ဗာယိဿန္တိ။
သာ-အဿာဒန၊ တနုကရဏ၊ အန္တကြိယာသု၊ သာတိ၊ သာယတိ၊ သာယန္တိ၊ ပရိယောသာယန္တိ။
ဏာပိမှိ-ဩသာပေတိ ¶ ၊ ပရိယောသာပေတိ၊ ဩသာပယတိ၊ ပရိယောသာပယတိ။
ကမ္မေ-ဩသာပီယတိ၊ ပရိယောသာပီယတိ။
ဟာ-စာဂေ၊ ပဟာတိ၊ ပဟာယတိ၊ ပဟာယန္တိ။
ကတ္တု၊ ကမ္မနိ ကျော၊ ဤဉအာဂမော၊ ဟိယျောတိ ဟိယျတိ ပေါသော [ဇာ။ ၁။၁၅။၃၄၈]၊ နိဟိယျတိ တဿ ယသော [အ။ နိ။ ၄။၁၇၊ ဇာ။ ၁။၁၀။၆၀]၊ တွံ ဧကော အဝဟိယျသိ၊ ဒွိတ္တံ ရဿော စ။
၆၁၃။ ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ[က။ ၄၆၂-၄၊ ရူ။ ၄၆၇-၅၀၄၊ နီ။ ၉၄၃-၅၊ စံ။ ၆။၂။၁၁၆၊ ပါ။ ၇။၄။၆၂]။
ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗေသံ ကဝဂ္ဂ၊ ဟာနံ စဝဂ္ဂ၊ ဇာ ဟောန္တိ။
ဇဟာတိ၊ ပဇဟာတိ၊ ဇဟန္တိ၊ ပဇဟန္တိ။
ကမ္မေ-ပဟီယတိ၊ ပဟီယန္တိ။
ရဿတ္တေ-ပဟိယတိ၊ ပဟိယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-ပဟိယျတိ၊ ပဟိယျန္တိ၊ ပဇဟီယတိ၊ ပဇဟီယန္တိ။
ဏာပိမှိ-ဟာပေတိ၊ ဟာပေန္တိ၊ ဟာပယတိ၊ ဟာပယန္တိ၊ ဇဟာပေတိ၊ ဇဟာပေန္တိ၊ ဇဟာပယတိ၊ ဇဟာပယန္တိ။
ကမ္မေ-ဟာပီယတိ၊ ဇဟာပီယတိ။
ဤအာဒိမှိ-ပဟာသိ၊ ပဟာသုံ၊ ပဇဟိ၊ ပဇဟိံသု။
၆၁၄။ ဟာတော ဟ[က။ ၄၈၀၊ ရူ။ ၄၉၀၊ နီ။ ၉၆၁]။
ဟာတော ပရဿ ဿ-ကာရဿ ဟ ဟောတိ ဝါ။
‘‘ဟာဟိသိ ¶ တွံ ဇီဝလောက’’န္တိ [ဇာ။ ၁။၅။၃၆] ပါဠိ၊ ဟာဟိတိ၊ ဟာဟိန္တိ၊ ဟာဟတိ၊ ဟာဟန္တိ၊ ဇဟိဿတိ၊ ဟိဿတိ၊ အညမညံ ဝဓိတွာန၊ ခိပ္ပံ ဟိဿာမ ဇီဝိတံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၆၇၃]။
နှာ-သောစေယျေ၊ နှာတိ၊ နှာယတိ၊ နှာယန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဗျဉ္ဇနဝဍ္ဎနေ၊ နဟာတိ၊ နဟာယတိ၊ နဟာယန္တိ။
ဣတိ ဘူဝါဒိဂဏေ အာကာရန္တဓာတုရူပံ။
ဣဝဏ္ဏန္တဓာတုရူပ
ဣ-ဂတိယံ အဇ္ဈာယနေ စ၊ ခိ-ခယေ ပကာသနေ စ၊ စိစယေ၊ ဇိ-ဇယေ၊ ဍီ-ဝေဟာသဂတိယံ၊ နီ-နယေ၊ ဘီ-ဘယေ၊ လီ-လယေ၊ သီ-သယေ၊ မှိ-ဟာသေ။
တျာဒျုပ္ပတ္တိ၊ ကတ္တရိ လော၊ ဧတိ၊ ဧန္တိ၊ ဧသိ၊ ဧထ၊ ဧမိ၊ ဧမ၊ ဝေတိ၊ ဝေန္တိ၊ သမေတိ၊ သမေန္တိ၊ အဗ္ဘေတိ၊ အဗ္ဘေန္တိ၊ အဘိသမေတိ၊ အဘိသမေန္တိ၊ အဝေတိ၊ အဝေန္တိ၊ သမဝေတိ၊ သမဝေန္တိ၊ အပေတိ၊ အပေန္တိ၊ ဥပေတိ၊ ဥပေန္တိ၊ အနွေတိ၊ အနွေန္တိ၊ အစ္စေတိ၊ အစ္စေန္တိ၊ ပစ္စေတိ၊ ပစ္စေန္တိ၊ အဇ္ဈေတိ၊ အဇ္ဈေန္တိ၊ ဥဒေတိ၊ ဥဒေန္တိ၊ သမုဒေတိ၊ သမုဒေန္တိ၊ ပရိယေတိ၊ ပရိယေန္တိ၊ ဥပယတိ၊ ဥပယန္တိ၊ အစ္စယတိ၊ အစ္စယန္တိ၊ ဥဒယတိ၊ သမုဒယတိ။
ဧတု၊ သမေတု၊ ဧန္တု၊ သမေန္တု၊ ဧဟိ၊ သမေဟိ၊ ဧထ၊ သမေထ၊ ဧထ ဗျဂ္ဃာ နိဝတ္တဝှော၊ ပစ္စုပေထ မဟာဝနံ [ဇာ။ ၁။၃။၆၆]။
မဟာဝုတ္တိနာ ဣဓာတုမှာ ဧယျာဒီနံ ဧကာရဿ လောပေါ၊ န စ အပတွာ ဒုက္ခဿန္တံ [သံ။ နိ။ ၁။၁၀၇]၊ ဝိဿာသံ ဧယျ ပဏ္ဍိတော၊ ယဒါ တေ ပဟိဏေယျာမိ၊ တဒါ ဧယျာသိ ခတ္တိယ [ဇာ။ ၂။၂၂။၆၃၅]။
ဤအာဒိမှိ ¶ ‘ပရော ကွစီ’တိ ဝိဘတ္တိသရလောပေါ၊ ဓမ္မံ အဘိသမိ၊ အဘိသမိံသု။
‘ဧဩန္တာ သု’န္တိ ဥံဿ သုံ၊ အဘိသမေသုံ၊ အဘိသမယုံ၊ အဘိသမယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ –
၆၁၅။ ဧတိသ္မာ[က။ ၄၈၀၊ ရူ။ ၄၉၀၊ နီ။ ၉၆၁]။
‘ဧတီ’တိ ဓာတုနိဒ္ဒေသော တိသဒ္ဒေါ၊ ဣဓာတုမှာ ပရဿ ဿကာရဿ ဟိ ဟောတိ ဝါ။
ဧဟိတိ၊ ဧဿတိ။ ဗောဓိရုက္ခမုပေဟိတိ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၆၃]၊ နေရဉ္ဇရမုပေဟိတိ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၆၃]၊ ဥပေဿတိ၊ တဒါ ဧဟိန္တိ မေ ဝသံ [ဇာ။ ၁။၁။၃၃]၊ တတော နိဗ္ဗာနမေဟိသိ [စူဠဝ။ ၃၈၂ တဿုဒ္ဒါနံ]၊ န ပုနံ ဇာတိဇရံ ဥပေဟိသိ [ဓ။ ပ။ ၂၃၈]။ သုတ္တဝိဘတ္တေန အညဓာတူဟိပိ၊ ကထံ ဇီဝိဟိသိ တွံ [အပ။ ထေရ ၁။၃။၁၃]၊ ဇာယိဟိတိပ္ပသာဒေါ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၄၅]၊ ပညာယိဟိန္တိ ဧတာ ဒဟရာ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၉၇]။
ဿာဒိမှိ ‘‘သစေ ပုတ္တံ သိင်္ဂါလာနံ၊ ကုက္ကုရာနံ အဒါဟိသီ’’တိ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ] ပါဠိ၊ ‘အဒါဟိသီ’တိ စ အဒဒိဿသေတျတ္ထော။
ခိ-ခယေ အဝဏ္ဏပကာသနေ စ၊ ခယတိ၊ ခယန္တိ။
ခိတော ယာဂမော၊ ဝိကပ္ပေန ယဿ ဒွိတ္တံ၊ ကပ္ပော ခီယေထ၊ ဝဏ္ဏော န ခီယေထ တထာဂတဿ [ဒီ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၃၀၄]၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခီယန္တိ [ပါရာ။ ၈၈]၊ အဝဏ္ဏံ ပကာသေန္တီတိ အတ္ထော။ ခိယျတိ၊ ခိယျန္တိ၊ အာယု ခိယျတိ မစ္စာနံ၊ ကုန္နဒီနံဝ ဩဒကံ [သံ။ နိ။ ၁။၁၄၆]။
စိ-စယေ၊ သမုစ္စေတိ၊ သမုစ္စယတိ။
၆၁၆။ နိတော စိဿ ဆော[က။ ၂၀၊ ရူ။ ၂၇၊ နီ။ ၅၀]။
နိတော ¶ ပရဿ စိဿ စ-ကာရဿ ဆော ဟောတိ။
နိစ္ဆယတိ၊ ဝိနိစ္ဆယတိ၊ ဝိနိစ္ဆယန္တိ၊ ဝိနိစ္ဆေတိ၊ ဝိနိစ္ဆေန္တိ၊
ကမ္မေ ကျော –
၆၁၇။ ဒီဃော သရဿ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
သရန္တဿ ဓာတုဿ ဒီဃော ဟောတိ ကျမှီတိ ဣကာရု’ကာရာနံ ကျမှိ ဝိကပ္ပေန ဒီဃော။
သမုစ္စီယတိ သမုစ္စီယန္တိ၊ ဝိနိစ္ဆီယတိ၊ ဝိနိစ္ဆီယန္တိ။
ဇိ-ဇယေ၊ ဇေတိ၊ ဇေန္တိ၊ ဝိဇေတိ၊ ဝိဇေန္တိ၊ ပရာဇေတိ၊ ပရာဇေန္တိ၊ ဇယတိ၊ ဇယန္တိ၊ ဝိဇယတိ၊ ဝိဇယန္တိ၊ ပရာဇယတိ၊ ပရာဇယန္တိ။
ကမ္မေ ကျမှိ ဒီဃော၊ န တံ ဇိတံ သာဓု ဇိတံ၊ ယံ ဇိတံ အဝဇီယတိ။ တံ ခေါ ဇိတံ သာဓု ဇိတံ၊ ယံ ဇိတံ နာဝဇီယတိ [ဇာ။ ၁။၁။၇၀]။
ဏာပိမှိ ပုဗ္ဗဿရလောပေါ ဝါ၊ ဇာပေတိ၊ ဇာပယတိ။ ယော န ဟန္တိ န ဃာတေတိ၊ န ဇိနာတိ န ဇာပယေ [ဇာ။ ၁။၁၀။၁၄၄]။ ဇယာပေတိ၊ ဇယာပယတိ၊ ဇယာပီယတိ၊ ဇယာပီယန္တိ၊ ဇယတု၊ ဇယန္တု။
ဤအာဒိမှိ-အဇေသိ၊ အဇေသုံ၊ ဝိဇေသိ၊ ဝိဇေသုံ၊ အဇယိ၊ အဇယုံ၊ အဇယိံသု၊ ဝိဇယိ၊ ဝိဇယုံ၊ ဝိဇယိံသု၊ ဇေဿတိ၊ ဝိဇေဿတိ၊ ပရာဇေဿတိ၊ ဇယိဿတိ၊ ဝိဇယိဿတိ၊ ပရာဇယိဿတိ။
ဍီ-ဝေဟာသဂတိယံ၊ သကုဏော ဍေတိ၊ ဍေန္တိ [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၁၅၊ အ။ နိ။ ၄။၁၉၈]။ ပါသံ ဩဍ္ဍေတိ၊ ဩဍ္ဍေန္တိ။
နီ-နယေ ¶ ၊ နေတိ၊ နေန္တိ၊ ဝိနေတိ၊ ဝိနေန္တိ၊ နယတိ၊ နယန္တိ၊ ဝိနယတိ၊ ဝိနယန္တိ။
ကမ္မေ-နီယတိ၊ နီယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-နိယျတိ၊ နိယျန္တိ၊ နိယျရေ။
ဏာပိမှိ အာယာဒေသဿ ရဿော၊ နယာပေတိ၊ နယာပေန္တိ၊ နယာပယတိ၊ နယာပယန္တိ။
ကမ္မေ-နယာပီယတိ၊ နယာပီယန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-နေသိ၊ နေသုံ၊ ဝိနေသိ၊ ဝိနေသုံ၊ အာနေသိ၊ အာနေသုံ၊ အနယိ၊ နယိ၊ အနယိံသု၊ နယိံသု၊ အာနယိ၊ အာနယိံသု၊ ဝိနယိ၊ ဝိနယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-နေဿတိ၊ နေဿန္တိ၊ နယိဿတိ၊ နယိဿန္တိ။
ဘီ-ဘယေ၊ ဘေတိ။ မာ ဘေထ ကိံ သောစထ မောဒထဝှော [ဇာ။ ၁။၁၂။၂၇]၊ ဝိဘေမိ ဧတံ အသာဓုံ၊ ဥဂ္ဂတေဇော ဟိ ဗြာဟ္မဏော [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၀၃]။ ဘာယတိ၊ ဘာယန္တိ။
ကာရိတေ မဟာဝုတ္တိနာ သာဂမော ဝါ၊ ဘီသေတိ၊ ဘီသယတိ၊ ဘီသာပေတိ၊ ဘီသာပယတိ။ ဘိက္ခုံ ဘီသေယျ ဝါ ဘီသာပေယျ ဝါ [ပါစိ။ ၃၄၆-၃၄၇]။
သီ-သယေ၊ သေတိ၊ သေန္တိ၊ အတိသေတိ၊ အတိသေန္တိ၊ သယတိ၊ သယန္တိ။
ကမ္မေ-အတိသီယတိ၊ အတိသီယန္တိ။
ဏာပိမှိ ရဿော၊ သယာပေတိ၊ သယာပယတိ။
ဏိမှိ-သာယေတိ၊ သာယယတိ၊ သာယေသုံ ဒီနမာနသာ [အပ။ ထေရ ၂။၅၄။၄၈]။
မှိ-ဟာသေ ¶ ၊ ဥမှေတိ၊ ဥမှယတိ၊ ဝိမှေတိ၊ ဝိမှယတိ၊ န နံ ဥမှယတေ ဒိသွာ၊ န စ နံ ပဋိနန္ဒတိ [ဇာ။ ၁။၂။၉၃]။
ကမ္မေ-ဥမှီယတိ၊ ဝိမှီယတိ။
ကာရိတေ ပုဗ္ဗဿရလောပေါ၊ သစေ မံ နာဂနာသူရူ၊ ဥမှာယေယျ ပဘာဝတီ။ သစေ မံ နာဂနာသူရူ၊ ပမှာယေယျ ပဘာဝတီ [ဇာ။ ၂။၂၀။၁၇]။
ဣတိ ဘူဝါဒိဂဏေ ဣဝဏ္ဏန္တဓာရူပံ။
ဥဝဏ္ဏန္တဓာတုရူပ
စု-စဝနေ၊ ဇု-သီဃဂမနေ၊ ထု-အဘိတ္ထဝနေ၊ ဒု-ဂတိယံ ဥပတာပေ စ၊ ဘူ-သတ္တာယံ၊ ယု-မိဿနေ ဂတိယဉ္စ၊ ရု-သဒ္ဒေ၊ ဗြူ-ဝိယတ္တိယံ ဝါစာယံ၊ သု-သန္ဒနေ ဇနနေ စ၊ သူ-ပသဝနေ၊ ဟု-ဒါနေ ဘက္ခနေ ပူဇာယံ သတ္တိယဉ္စ၊ ဟူ-သတ္တာယံ။
တျာဒျုပ္ပတ္တိ၊ ‘ကတ္တရိ လော’တိ လပစ္စယော၊ ဥဝဏ္ဏဿ အဝါဒေသော၊ ‘ဒီဃော သရဿာ’တိ သကမ္မိကဓာတူနံ ကျမှိ ဒီဃော။
စု-စဝနေ၊ စဝတိ၊ စဝန္တိ။
ဏိမှိ-စာဝေတိ၊ စာဝယတိ။
ဇု-သီဃဂမနေ၊ ဇဝတိ၊ ဇဝန္တိ။
ထု-အဘိတ္ထဝနေ၊ အဘိတ္ထဝတိ၊ အဘိတ္ထဝန္တိ။
‘ဗဟုလ’န္တိ အဓိကတတ္တာ ကျမှိ ကွစိ ဝုဒ္ဓိ၊ အဝါဒေသော၊ အဘိတ္ထဝီယတိ၊ အဘိတ္ထဝီယန္တိ၊ အဘိတ္ထဝိယျတိ၊ အဘိတ္ထဝိယျန္တိ။
ဒု-ဥပတာပေ၊ ဥပဒ္ဒဝတိ၊ ဥပဒ္ဒဝန္တိ။
ဘူ-သတ္တာယံ၊ သမ္ဘောတိ၊ သမ္ဘဝတိ။
ယု-ဂတိယံ ¶ ၊ ယဝတိ။
ရု-သဒ္ဒေ၊ ရဝတိ၊ ရဝန္တိ၊ ဝိရဝတိ၊ ဝိရဝန္တိ။
ဗြူ-ဝိယတ္တိယံ ဝါစာယံ –
ဗျဉ္ဇနေ ပရေ ဗြူဿ ဩ န ဟောတိ။
ဗြူတိ။
၆၁၉။ ဗြူတော တိဿီဥ[က။ ၅၂၀၊ ရူ။ ၅၀၂၊ နီ။ ၁၀၃၃၊ စံ။ ၆။၂။၃၄၊ ပါ။ ၇။၃။၉၃]။
ဗြူတော တိဿ အာဒိမှိ ဤဉ ဟောတိ။ ဤမှိ ပုဗ္ဗလောပေါ။
ဗြဝီတိ။
၆၂၀။ ယုဝဏ္ဏာနမိယငဥဝင သရေ[က။ ၇၀၊ ရူ။ ၃၀၊ နီ။ ၂၂၀၊ …မိယဝုဝင… (ဗဟူသု)]။
ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏန္တာနံ ဓာတူနံ ကွစိ ဣယင၊ ဥဝင ဟောန္တိ သရေ။
ဗြုဝန္တိ၊ ဗြုန္တိ ဝါ။ ‘‘အဇာနန္တာ နော ပဗြုန္တီ’’တိ ပါဠိ။ ဗြူသိ၊ ဗြူထ၊ ဗြူမိ၊ ဗြူမ။
၆၂၁။ တျန္တီနံ ဋဋူ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ စံ။ ၁။၄။၁၃၊ ပါ။ ၃။၄။၈၄]။
တိ၊ အန္တီသု ဗြူဿ အာဟ ဟောတိ၊ တေသဉ္စ ဋ၊ ဋူ ဟောန္တိ။
သော အာဟ၊ တေ အာဟု။
အတြိမာ ပါဠီ-နိဗ္ဗာနံ ဘဂဝါ အာဟ၊ သဗ္ဗဂန္ထပမောစနံ၊ အာဟ တေသဉ္စ ယော နိရောဓော [မဟာဝ။ ၆၀]၊ ယံ ပရေ သုခတော အာဟု၊ တဒရိယာ အာဟု ဒုက္ခတော။ ယံ ပရေ ဒုက္ခတော အာဟု၊ တဒရိယာ သုခတော ဝိဒူ [သု။ နိ။ ၇၆၇]။ တတ္ထ ‘အာဟာ’တိ ကထေတိ။ ‘အာဟူ’တိ ကထေန္တိ။
ဗြူတု ¶ ၊ ဗြူဝန္တု၊ ဗြူဟိ မင်္ဂလမုတ္တမံ [ခု။ ပါ။ ၅။၂]၊ ဗြူထ၊ ဗြူမိ၊ ဗြူမ။
ဧယျာဒိမှိ-ဗြူဿ ဥဝင ဟောတိ၊ ဗြုဝေယျ၊ ဗြုဝေယျုံ။
ဤအာဒိမှိ သရေ ပရေ ဗြူဿ ဩတ္တံ၊ ဩဿ စ အဝါဒေသော၊ အဗြဝိ၊ အဗြဝုံ၊ အဗြဝိံသု။
ဥဝါဒေသေ-အဗြုဝိ၊ အဗြုဝုံ၊ အဗြုဝိံသု။
ပရောက္ခမှိ –
၆၂၂။ အအာဒီသွာဟော ဗြူဿ[က။ ၄၇၅၊ ရူ။ ၄၆၅၊ နီ။ ၉၅၆]။
အအာဒီသု ဗြူဿ အာဟ ဘဝတိ။
သော အာဟ၊ တေ အာဟု။
အာဟာဒေသမှာ ပရဿ ဥဝစနဿ အံသု ဟောတိ ဝါ။
တေ အာဟံသု၊ သစ္စံ ကိရေဝမာဟံသု၊ နရာ ဧကစ္စိယာ ဣဓ [ဇာ။ ၁။၁၃။၁၂၃]။
သု-သန္ဒနေ၊ နဒီ သဝတိ၊ သဝန္တိ၊ အာဘဝဂ္ဂါ သဝန္တိ။
သူ-ပသဝနေ၊ ပုညံ ပသဝတိ [စူဠဝ။ ၃၅၄]၊ ပသဝန္တိ။
ဟု-ပူဇာယံ၊ ‘ပရောက္ခာယဉ္စာ’တိ ဒွိတ္တံ၊ ‘ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ’တိ ဟဿ ဇော၊ ဇုဟောတိ၊ ဇုဟောန္တိ။
ကမ္မေ-တေန အဂ္ဂိ ဟူယတေ။
ဏိမှိ-ဇုဟာဝေတိ၊ ဇုဟာဝယတိ။
ဏာပိမှိ-ဇုဟာပေတိ၊ ဇုဟာပယတိ။
ဟု-သတ္တိယံ၊ ပဟောတိ၊ သမ္ပဟောတိ၊ ပဟောန္တိ၊ သမ္ပဟောန္တိ။
ဟူ-သတ္တာယံ ¶ ၊ ဟောတိ၊ ဟောန္တိ၊ ဟောတု၊ ဟောန္တု။
ဧယျာဒိမှိ- ‘ယုဝဏ္ဏာနမိယငဥဝင သရေ’တိ ဓာတွန္တဿ ဥဝါဒေသော၊ ဟုဝေယျ၊ ဟုဝေယျုံ။
အာအာဒိမှိ-သော အဟုဝါ။ ဝဏ္ဏဂန္ဓဖလူပေတော၊ အမ္ဗောယံ အဟုဝါ ပုရေ [ဇာ။ ၁။၂။၇၁]။ အဟုဝါ တေ ပုရေ သခါ [သံ။ နိ။ ၁။၅၀]၊ တေ အဟုဝူ၊ တွံ အဟုဝေါ၊ တုမှေ အဟုဝတ္ထ [မ။ နိ။ ၁။၂၁၅]၊ ဈာယထ ဘိက္ခဝေ မာ ပမာဒါတ္ထ၊ မာ ပစ္ဆာ ဝိပ္ပဋိသာရိနော အဟုဝတ္ထ၊ အဟုဝ၊ အဟုဝံ ဝါ၊ အဟုဝမှာ။ ‘‘အကရမှသ တေ ကိစ္စံ၊ ယံ ဗလံ အဟုဝမှသေ [ဇာ။ ၁။၄။၂၉]။ အဟုဝမှေဝ မယံ ပုဗ္ဗေ၊ န နာဟုဝမှာ’’တိ [မ။ နိ။ ၁။၁၈၀] ပါဠိယော။
ဤအာဒိမှိ သာဂမော၊ အဟောသိ၊ ပါတုရဟောသိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဤလောပေါ ရဿော စ။ အဟုဒေဝ ဘယံ အဟု ဆမ္ဘိတတ္တံ။ အဟုဒေဝ ကုက္ကုစ္စံ၊ အဟု ဝိပ္ပဋိသာရော [ပါရာ။ ၃၈]။ အာဒီနဝေါ ပါတုရဟု [ထေရဂါ။ ၂၆၉]၊ ဒိဗ္ဗော ရထော ပါတုရဟု။
၆၂၄။ ဟူတော ရေသုံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဟူတော ဉုံဝစနဿ ရေသုံ ဟောတိ။ သုတ္တဝိဘတ္တေန မှာဿ ရေသုမှာ စ။ ‘ရာနုဗန္ဓေန္တသရာဒိဿာ’တိ ဓာတွန္တလောပေါ။
တေ ပုဗ္ဗေ အဟေသုံ။ ဥဝါဒေသေ အဟုဝုံ၊ ပုဗ္ဗဿရလောပေ အဟုံ။
အတြိမာ ပါဠီ- သဗ္ဗမှိ တံ အရညမှိ၊ ယာဝန္တေတ္ထ ဒိဇာ အဟုံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၄၂၅]။ ကူဋာဂါရသဟဿာနိ၊ သဗ္ဗသောဏ္ဏမယာ အဟုံ [အပ။ ထေရ ၁။၁။၄၀၇]။
ဩဿ ¶ သိ၊ ဣတ္ထ၊ တ္ထော။ တွံ အဟောသိ၊ အဟုဝိ၊ အဟုဝိတ္ထ၊ အဟုဝိတ္ထော။
မဟာဝုတ္တိနာ ဩလောပေါ ရဿော၊ မာ ဘောတိ ကုပိတာ အဟု [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၃၁]၊ မာဟု ပစ္ဆာနုတာပိနီ [သံ။ နိ။ ၁။၁၆၂]၊ အဟောသိံ နု ခေါ အဟံ အတီတမဒ္ဓါနံ၊ န နု ခေါ အဟောသိံ၊ ကိန္နု ခေါ အဟောသိံ၊ ကထံ နု ခေါ အဟောသိံ [သံ။ နိ။ ၂။၂၀၊ မ။ နိ။ ၁။၁၈]၊ အဟံ အဟုဝိံ၊ မယံ အဟောသိမှာ၊ အဟောသိမှ ဝါ။ အဟေသုမှာ နု ခေါ မယံ အတီတမဒ္ဓါနံ၊ န နု ခေါ အဟေသုမှာ၊ ကိန္နု ခေါ အဟေသုမှာ၊ ကထံ နု ခေါ အဟေသုမှာ [မ။ နိ။ ၁။၄၀၇]။ မယံ ပုဗ္ဗေ အဟုဝိမှာ၊ အဟုမှာ ဝါ။ ‘‘မယံ ပုဗ္ဗေ ဒါနပတိနော အဟုမှာ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၆၁၇] ပါဠိ။
ရဿတ္တေ-အဟုမှ။
မဟာဝုတ္တိနာ မှာဿ ဥဉ္စ။ ‘‘ပဉ္စသတာ မယံ သဗ္ဗာ၊ တာဝတိံသုပဂါ အဟု’’န္တိ ပါဠိ။
ပရဆက္ကေ အဿ အံ၊ အဟံ ပုဗ္ဗေ အဟုဝံ၊ အဟုဝ ဝါ။
‘ပရော ကွစီ’တိ ပရလောပေါ၊ အဟုံ။
အတြိမာ ပါဠီ- ‘‘အဟံ ကေဝဋ္ဋဂါမသ္မိံ၊ အဟုံ ကေဝဋ္ဋဒါရကော [အပ။ ထေရ ၁။၃၉။၈၆]၊ စက္ကဝတ္တီ အဟုံ ရာဇာ၊ ဇမ္ဗုမဏ္ဍဿ ဣဿရော။ သတ္တက္ခတ္တုံ မဟာဗြဟ္မာ၊ ဝသဝတ္တီ တဒါ အဟုံ။ မုဒ္ဓါဘိသိတ္တော ခတ္တိယော၊ မနုဿာဓိပတီ အဟု’’န္တိ။ မယံ အဟုဝိမှေ။
ဿတျာဒိမှိ –
၆၂၅။ ဟူဿ ဟေဟေဟိဟောဟိ ဿစ္စာဒေါ[က။ ၄၈၀၊ ရူ။ ၄၉၀၊ နီ။ ၉၆၁၊ ‘…ဿတျာဒေါ’ (ဗဟူသု)]။
ဿတျာဒိမှိ ဟူဓာတုဿ ဟေ စ ဟောဟိ စ ဟောဟိ စ ဟောန္တိ။
ဟေဿတိ ¶ ၊ ဟေဿန္တိ၊ ဟေဟိဿတိ၊ ဟေဟိဿန္တိ၊ ဟောဟိဿတိ၊ ဟောဟိဿန္တိ။ ဗုဒ္ဓါ ဟေဿံ သဒေဝကေ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၅၅]၊ အနာဂတမှိ အဒ္ဓါနေ၊ ဟေဿာမ သမ္မုခါ ဣမံ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၇၄]။
၆၂၆။ ဒက္ခ သက္ခ ဟေဟိ ဟောဟီဟိ လောပေါ[က။ ၄၈၀၊ ရူ။ ၄၉၀၊ နီ။ ၉၆၁၊ ‘ဒက္ခာ ဟေဟိဟောဟိလောပေါ’ (ဗဟူသု)]။
ဧတေဟိ အာဒေသေဟိ ဿဿ လောပေါ ဟောတိ ဝါ။ သုတ္တဝိဘတ္တေန အညေဟိပိ ဿလောပေါ။
သက္ခိသိ တွံ ကုဏ္ဍလိနိ၊ မညိသိ ခတ္တဗန္ဓုနိ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၄]။ န ဟိ သက္ခိန္တိ ဆေတ္တုံ [သု။ နိ။ ၂၈]၊ အဓမ္မော ဟညိတိ ဓမ္မမဇ္ဇ [ဇာ။ ၁။၁၁။၃၁]၊ ဗြဟ္မဒတ္တော ပလာယိတိ ဣစ္စာဒိ။
ဟေဟိတိ၊ ဟေဟိန္တိ၊ ဟောဟိတိ၊ ဟောဟိန္တိ။
အတြိမာ ပါဠီ-ပိယော စ မေ ဟေဟိတိ မာလဘာရီ၊ အဟဉ္စ နံ မာလိနီ အဇ္ဈုပေဿံ [ဇာ။ ၁။၁၅။၁၉၇]၊ တိလောဒနော ဟေဟိတိ သာဓုပက္ကော [ဇာ။ ၁။၈။၂]။ ဒေါသော ပေမဉ္စ ဟေဟိတိ [ထေရဂါ။ ၇၁၉]။ မမ တွံ ဟေဟိသိ ဘရိယာ [ဇာ။ ၁။၁၄။၂၇]။ တတော သုခီ ဟောဟိသိ ဝီတရာဂေါ။ ခိပ္ပံ ဟောဟိသိ အနာသဝေါ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၀၇] ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ ဘူဝါဒိဂဏေ ဥဝဏ္ဏန္တဓာတုရူပံ။
ဧဒန္တဓာတုရူပ
ဧ-အာဂတိယံ ဂတိယဉ္စ၊ ကေ-သဒ္ဒေ၊ ခေ-ခါဒနု’ပဋ္ဌာနေသု၊ ဂေ-သဒ္ဒေ၊ အပပုဗ္ဗ စေ-ပူဇာယံ၊ ဈေ-စိန္တာယံ ဒါဟ’ဇ္ဈာနေသု စ၊ တေ-ပါလနေ၊ ထေ-သဒ္ဒ၊ သင်္ဃာတေသု၊ ဒေ-သုဒ္ဓိ၊ နိဒ္ဒါသု၊ ပေ-ဝုဒ္ဓိယံ ¶ ၊ ဘေ-ဘယေ၊ လေ-ဆေဒနေ၊ ဝေ-ဂတိယံ တန္တသန္တာနေ စ၊ သေ-အန္တကြိယာယံ၊ ဟရေ-လဇ္ဇာယံ၊ ဂိလေ-ကိလမနေ၊ ပလေ-ဂတိယံ၊ မိလေ-ဟာနိယံ။
ဏာနုဗန္ဓပစ္စယေန ဝိနာ ယေသံ ဓာတူနံ အာယာဒေသော လဗ္ဘတိ၊ တေ ဧဒန္တာ နာမ။ မဟာဝုတ္တိနာ ယလောပေ သတိ အာဒန္တေဟိ သမာနရူပံ၊ အာဒန္တာနဉ္စ ယာဂမေ သတိ ဧဒန္တေဟိ သမာနရူပံ၊ တသ္မာ အာဒန္တ၊ ဧဒန္တာ ယေဘုယျေန သမာနရူပါ ဘဝန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဧဒန္တာနံ တျာဒီသု တဗ္ဗာဒီသု စ အာယာဒေသော၊ ကွစိ ယလောပေါ၊ ဧ-အာဂတိယံ။ အယံ သော သာရထီ ဧတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၅၁]၊ သစေ ဧန္တိ မနုဿတ္တံ [သံ။ နိ။ ၁။၄၉]၊ လက္ခဏံ ပဿ အာယန္တံ၊ မိဂသင်္ဃပုရက္ခတံ [ဇာ။ ၁။၁။၁၁]၊ ယောဂ’မာယန္တိ မစ္စုနော [သံ။ နိ။ ၁။၂၀]၊ အာယာမာဝုသော [ပါရာ။ ၂၂၈]၊ အာယာမာနန္ဒ [ဒီ။ နိ။ ၂။၁၈၆၊ ပါရာ။ ၂၂၊ မ။ နိ။ ၁။၂၇၃]။
ဧတ္ထ ဧဓာတု အာဂစ္ဆ၊ ဂစ္ဆာမာတိ အတ္ထဒွယံ ဝဒတိ၊ ယာဓာတုဝသေန အာဂစ္ဆ၊ ယာမာတိပိ အတ္ထံ ဝဒန္တိ။
ဧ-ဝုဒ္ဓိယံ ဝါ၊ ‘‘ကာယော၊ အပါယော၊ ဥပါယော၊ သမုဒါယော’’တိအာဒီသု –
ကုစ္ဆိတာ ဓမ္မာ အာယန္တိ ဝဍ္ဎန္တိ ဧတ္ထာတိ ကာယော၊ ‘အာယော’တိ ဝုစ္စတိ ဝဍ္ဎိ၊ တတော အပေတော အပါယော၊ တေန ဥပေတော ဥပါယော၊ အဝယဝဓမ္မာ သမုဒေန္တိ ဧတ္ထာတိ သမုဒါယော၊ ပရိဗျတ္တံ အာယန္တိ ဧတေနာတိ ပရိယာယော။
ကေ-သဒ္ဒေ၊ ကာယတိ။
ကမ္မေ-ကိယျတိ။
ခေ-ခါဒနေ၊ တိဏံ ခါယတိ၊ ဝိက္ခာယတိ၊ ဥန္ဒုရာ ခါယန္တိ၊ ဝိက္ခာယန္တိ။
ခေ-ဥပဋ္ဌာနေ ¶ ၊ ခါယတိ၊ ပက္ခာယတိ၊ အလက္ခီ ဝိယ ခါယတိ။
ဂေ-သဒ္ဒေ၊ ဂါယတိ၊ ဂါယန္တိ။
အပပုဗ္ဗ စေ-ပူဇာယံ၊ အပစာယတိ၊ ယေ ဝုဒ္ဓ’မပစာယန္တိ [ဇာ။ ၁။၁။၃၇]။
ဈေ-စိန္တာယံ၊ ဈာယတိ၊ ဈာယန္တိ၊ ပဇ္ဈာယတိ၊ ပဇ္ဈာယန္တိ၊ အဘိဇ္ဈာယတိ၊ အဘိဇ္ဈာယန္တိ။
ဈေ-ဩလောကနေ၊ နိဇ္ဈာယတိ၊ နိဇ္ဈာယန္တိ၊ ဥပနိဇ္ဈာယတိ၊ ဥပနိဇ္ဈာယန္တိ၊ ဥဇ္ဈာယတိ၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ။
ဈေ-ဒယှနေ၊ ပဒီပေါ ဈာယတိ၊ ပရိဇ္ဈာယတိ။
ကမ္မေ-ဈာယီယတိ။
ဏာပိမှိ ယလောပေါ၊ ကဋ္ဌံ ဈာပေတိ၊ ဈာပေန္တိ၊ ဈာပယတိ၊ ဈာပယန္တိ။
ဈေ-အဇ္ဈယနေ သံပုဗ္ဗော၊ မဟာဝုတ္တိနာ နိဂ္ဂဟီတဿ ဇာဒေသော၊ သဇ္ဈာယတိ၊ သဇ္ဈာယန္တိ၊ မန္တံ သဇ္ဈာယတိ။
တေ-ပါလနေ၊ တာယတိ၊ တာယန္တိ။
ထေ-သဒ္ဒ၊ သင်္ဃာတေသု၊ ထာယတိ။
ဒေ-သုဒ္ဓိယံ၊ ဝေါဒါယတိ၊ ဝေါဒါယန္တိ။
ဒေ-သောပ္ပနေ၊ နိဒ္ဒါယတိ၊ နိဒ္ဒါယန္တိ။
ပေ-ဝုဒ္ဓိယံ၊ အပ္ပာယတိ၊ အပ္ပာယန္တိ။
ဘေ-ဘယေ၊ ဘာယတိ၊ ဘာယန္တိ၊ သဗ္ဗေ ဘာယန္တိ မစ္စုနော [ဓ။ ပ။ ၁၂၉]၊ ဘာယသိ၊ သစေ ဘာယထ ဒုက္ခဿ [ဥဒါ။ ၄၄]၊ ကိန္နု ခေါ အဟံ တဿ သုခဿ ဘာယာမိ [မ။ နိ။ ၁။၃၈၁]၊ နတံ ဘာယာမိ အာဝုသော၊ ဘာယာမ [အပ။ ထေရီ။ ၂။၂။၄၅၈]။
ဏာပိမှိ-ဘယာပေတိ၊ ဘာယာပေတိ၊ ဘာယာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ-မာ ¶ ဘာယိ၊ မာ သောစိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၀၇]၊ မာ စိန္တယိ။
ဿတျာဒိမှိ-ဘာယိဿတိ၊ ဘာယိဿန္တိ။
လေ-ဆေဒနေ၊ တိဏံ လာယတိ၊ သာလိံ လာယတိ၊ လာယန္တိ။
ဝေ-ဂတိယံ၊ ဝါတော ဝါယတိ၊ ဝါတာ ဝါယန္တိ။
ဝေ-တန္တသန္တာနေ၊ တန္တံ ဝါယတိ၊ ဝါယန္တိ။
ကမ္မေ-ဝါယီယတိ၊ ပုဗ္ဗလောပေ ဝီယတိ၊ ဝိယျတိ။
ဏာပိမှိ-စီဝရံ ဝါယာပေတိ [ပါရာ။ ၆၃၈]၊ ဝါယာပေန္တိ။
သေ-အန္တကြိယာယံ၊ ဩသာယတိ၊ ပရိယောသာယတိ၊ အဇ္ဈောသာယတိ။
ကမ္မေ-ပရိယောသီယတိ။
ဏာပိမှိ-ပရိယောသာပေတိ။
ဏိ၊ ဏာပီနံ လောပေါ ဟောတိ တေသုဏိ၊ ဏာပီသု ပရေသု။
ဘိက္ခု အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ ကုဋိံ ပရေဟိ ပရိယောသာပေတိ [ပါရာ။ ၃၆၃]။ ဧတ္ထ အကမ္မကတ္တာ ဓာတုဿ ‘ကုဋိ’န္တိ စ ‘ပရေဟီ’တိ စ ဒွေ ကမ္မာနိ ဒွိက္ခတ္တုံ ပဝတ္တေဟိ ကာရိတေဟိ သိဇ္ဈန္တိ။
အနေကဿရဧဒန္တမ္ပိ ကိဉ္စိ ဣဓ ဝုစ္စတိ။
ဟရေ-လဇ္ဇာယံ၊ ဟရာယတိ၊ ဟရာယန္တိ၊ အဋ္ဋိယာမိ ဟရာယာမိ [သံ။ နိ။ ၁။၁၆၅]၊ ဟရာယာမ၊ ဟရာယတီတိ ဟိရီ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဥပန္တဿ ဣတ္တံ။
ဂိလေ-ရုဇ္ဇနေ၊ ဂိလာယတိ၊ ပိဋ္ဌိ မေ အာဂိလာယတိ [စူဠဝ။ ၃၄၅၊ ဒီ။ နိ။ ၃။၃၀၀]၊ ဂိလာယန္တိ။
ပလေ-ဂတိယံ ¶ ၊ ပလာယတိ၊ ပလာယန္တိ။
မိလေ-ဟာနိယံ၊ မိလာယတိ၊ မိလာယန္တိ။
‘‘ဈာနံ၊ ဥဇ္ဈာနံ၊ နိဇ္ဈာနံ၊ တာဏံ၊ ပရိတ္တာဏံ၊ ဝေါဒါနံ၊ နိဒ္ဒါနံ၊ ဂိလာနော၊ ပလာတော၊ မိလာတန္တိ’’အာဒီသု ယလောပေါ။
ဣတိ ဘူဝါဒိဂဏေ ဧဒန္တဓာတုရူပံ။
ဘူဝါဒိဂဏေ သရန္တဓာတူနံ တျာဒျန္တရူပါနိ နိဋ္ဌိတာနိ။
ဗျဉ္ဇနန္တဓာတု
အဝုဒ္ဓိကရူပ
တုဒါဒိဂဏ
အထ ဗျဉ္ဇနန္တဓာတုရူပါနိ ဝုစ္စန္တေ။ တာနိ စ အဝုဒ္ဓိက၊ သဝုဒ္ဓိကဝသေန ဒုဝိဓာနိ ဟောန္တိ။ တတ္ထ အဝုဒ္ဓိကာနိ တာဝ ဝုစ္စန္တေ။
ခိပ၊ ဂုဟ၊ တုဒ၊ ဒိသ၊ ပိသ၊ ဖုသ၊ လိခ၊ ဝဓာဒိ။
ဣဓ ဓာတူနံ အန္တဿရော ဥစ္စာရဏတ္ထော၊ သော ရူပဝိဓာနေ နပ္ပယုဇ္ဇတေ။
၆၂၈။ တုဒါဒီဟိ ကော[က။ ၄၄၅၊ ရူ။ ၄၃၃၊ နီ။ ၉၂၅၊ စံ။ ၁။၁။၉၂၊ ပါ။ ၃။၁။၇၇]။
တုဒါဒီဟိ ကာနုဗန္ဓော အပစ္စယော ဟောတိ။ ကာနုဗန္ဓော အဝုဒ္ဓိဒီပနတ္ထော။
ခိပ-ခိပနေ၊ ခိပတိ၊ ပက္ခိပတိ၊ ဥက္ခိပတိ၊ ဩက္ခိပတိ၊ နိက္ခိပတိ၊ ဝိက္ခိပတိ၊ ပဋိက္ခိပတိ၊ သံခိပတိ။
ကမ္မေ-ခိပီယတိ။
ကာရိတေ-ခိပေတိ ¶ ၊ ခိပယတိ၊ ခိပါပေတိ၊ ခိပါပယတိ၊ ခေပေတိ၊ ခေပယတိ ဝါ၊ ဥဒကံ ခေပေတိ၊ တဏှံ ခေပေတိ၊ ခယာပေတီတိ အတ္ထော။
ဂုဟ-သံဝရဏေ၊ ဂုဟတိ၊ နိဂ္ဂုဟတိ။
ကမ္မေ-ဂုဟိယတိ။
ကာရိတေ ဂုဿ ဒီဃော၊ ဂူဟေတိ၊ ဂူဟယတိ၊ ဂူဟာပေတိ၊ ဂူဟာပယတိ။
ကမ္မေ-ဂူဟာပီယတိ။
ဃဋ-စေတာယံ၊ ဃဋတိ။
ကမ္မေ-ဃဋီယတိ။
ကာရိတေ-ဃဋေတိ၊ ဃဋယတိ၊ ဃဋာပေတိ၊ ဃဋာပယတိ။
တုဒ-ဗျဓနေ၊ ဗျဓနံ ဝိဇ္ဈနံ၊ တုဒတိ၊ ဝိတုဒတိ။
အဿ ဧတ္တေ-တုဒေတိ၊ တုဒေန္တိ။
ကမ္မေ-တုဒီယတိ။
‘တဝဂ္ဂဝရဏာနံ ယေ စဝဂ္ဂဗယဉာ’တိ ဒဿ ဇတ္တံ။ ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ တုဇ္ဇတိ။
ကာရိတေ-တုဒေတိ၊ တုဒယတိ၊ တုဒါပေတိ၊ တုဒါပယတိ။
ဒိသီ-ဥဒ္ဒိသနေ၊ ဥဒ္ဒိသနံ သရူပတော ကထနံ။ ဥဒ္ဒိသတိ၊ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသန္တိ [မဟာဝ။ ၁၅၂]၊ နိဒ္ဒိသတိ၊ နိဒ္ဒိသန္တိ၊ အပဒိသတိ၊ အပဒိသန္တိ။
ကမ္မေ-ဥဒ္ဒိသီယတိ၊ ဥဒ္ဒိသီယန္တိ။
ကာရိတေ-အာစရိယော သိဿံ ပါဠိဓမ္မံ ဥဒ္ဒိသာပေတိ၊ ဥဒ္ဒိသာပယတိ၊ ဝါစေတီတိ အတ္ထော။ ပါဌေသု ပန သဒွယမ္ပိ ဒိဿတိ။
နုဒ-ခိပနေ ¶ ၊ နုဒတိ၊ ပနုဒတိ၊ ဝိနောဒေတိ၊ ပဋိဝိနောဒေတိ ဝါ။
ကမ္မေ-ပနုဒီယတိ၊ ပနုဇ္ဇတိ။
ကာရိတေ-ပနုဒေတိ၊ ပနုဒယတိ၊ ပနုဒါပေတိ၊ ပနုဒါပယတိ။
ပိသ-သံစုဏ္ဏေ၊ ပိသတိ။
ကမ္မေ-ပိသီယတိ။
ကာရိတေ-ပိသေတိ၊ ပိသယတိ၊ ပိသာပေတိ၊ ပိသာပယတိ။
ဖုသ-သမ္ဖဿေ ပတ္တိယဉ္စ၊ ဖုသတိ၊ ဖုသန္တိ ဓီရာ နိဗ္ဗာနံ [ဓ။ ပ။ ၂၃]၊ ဝဇ္ဇံ နံ ဖုသေယျ [ပါရာ။ ၄၀၉၊ စူဠဝ။ ၃၄၄]။
ကမ္မေ-ဖုသီယတိ။
ကာရိတေ-ဖုသေတိ၊ ဖုသယတိ၊ ဖုသာပေတိ၊ ဖုသာပယတိ။
လိခ-လေခနေ၊ လိခတိ၊ သလ္လိခတိ၊ ဝိလိခတိ။
ကာရိတေ-လိခေတိ၊ သလ္လိခေတိ၊ ဝိလိခေတိ။
ဝဓ-ဟိံသာယံ၊ ဝဓတိ၊ ဝဓေတိ။
ကမ္မေ-ဝဓီယတိ။
ယမှိ ဓဿ ဈတ္တံ၊ ယဿ ပုဗ္ဗရူပံ။ ‘စတုတ္ထဒုတိယေသွေသံ တတိယပဌမာ’တိ ဈဿ တတိယဇတ္တံ၊ ဝဇ္ဈတိ၊ ဝဇ္ဈန္တိ၊ ဝဇ္ဈရေ။ ဣမေ သတ္တာ ဟညန္တု ဝါ ဝဇ္ဈန္တု ဝါ [မ။ နိ။ ၁။၆၀]။
ကာရိတေ-ဝဓေတိ၊ ဝဓယတိ၊ ဝဓာပေတိ၊ ဝဓာပယတိ၊ သာမိကော ပုရိသံ မဂ္ဂံ ဂမေတိ၊ ဂမယတိ၊ ဂမာပေတိ၊ ဂမာပယတိ ဣစ္စာဒီနိပိ ဣဓ ဝတ္တဗ္ဗာနိ။
ဣတိ တုဒါဒိဂဏော။
သဝုဒ္ဓိကရူပ
အထ ¶ သဝုဒ္ဓိကရူပါနိ ဝုစ္စန္တေ။
အသ-ဘုဝိ၊ အာသ-နိဝါသေ ဥပဝေသနေ စ၊ ဣသု-ဣစ္ဆာ၊ ကန္တီသု၊ ကမု-ပဒဂမနေ၊ ကုသ-အက္ကောသေ၊ ဂမု-ဂတိမှိ၊ ဇရဝယောဟာနိမှိ၊ ဇန-ဇနနေ၊ မရ-ပါဏစာဂေ၊ ယမု-ဥပရမေ၊ ရုဒ-အဿုဝိမောစနေ ကန္ဒနေ စ၊ ရုဟ-ဇနနေ၊ လဘ-လာဘေ၊ ဝစ၊ ဝဒ-ဝိယတ္တိယံ ဝါစာယံ၊ ဝိဒ-ဉာဏေ၊ ဝသ-နိဝါသေ၊ ဝိသပဝေသနေ၊ သဒ-ဂတျာ’ဝသာနေ၊ ဟန-ဟိံသာယံ၊ ဟရဟရဏေ။
တျာဒျုပ္ပတ္တိ၊ ကတ္တရိ လော၊ အသ-ဘုဝိ၊ သတ္တာယန္တိ အတ္ထော။
၆၂၉။ တဿ ထော[က။ ၄၉၄၊ ရူ။ ၄၉၅၊ ၅၀၀၊ နီ။ ၉၈၉၊ ၉၉၁]။
အတ္ထိတော ပရဿတိ၊ တူနံ တဿ ထော ဟောတိ။
‘ပရရူပမယကာရေ ဗျဉ္ဇနေ’တိ သုတ္တေန ဗျဉ္ဇနေ ပရေ ဓာတွန္တဿ ပရရူပတ္တံ၊ ‘စတုတ္ထဒုတိယေသွေသံ တတိယပဌမာ’တိ သုတ္တေန ပရရူပဿ ဒုတိယဿ ပဌမတ္တံ။
ဓနံ မေ အတ္ထိ။
ဧတ္ထ စ ‘‘အတ္ထိ တွံ ဧတရဟိ၊ န တွံ နတ္ထိ၊ အတ္ထိ အဟံ ဧတရဟိ၊ နာဟံ နတ္ထိ၊ ပုတ္တာ မတ္ထိ ဓနာ မတ္ထိ [ဓ။ ပ။ ၆၂]၊ အတ္ထိ ဣမသ္မိံ ကာယေ ကေသာ’’တိ [ခု။ ပါ။ ၃။ဒွိတိံသာကာရ] အာဒီသု အတ္ထိသဒ္ဒေါ အာချာတပဋိရူပကော ကတ္တုဝါစကော နိပါတော။
‘‘အတ္ထီတိ ခေါ ကစ္စာယန အယမေကော အန္တော၊ နတ္ထီတိ ဒုတိယော အန္တော’’တိ [သံ။ နိ။ ၂။၁၅] စ ‘‘အတ္ထိပစ္စယော၊ နတ္ထိပစ္စယော’’တိ [ပဋ္ဌာ။ ၁။၁။ပစ္စယုဒ္ဒေသ] စ ဧဝမာဒီသု နာမပဋိရူပကော။ တထာ နတ္ထိသဒ္ဒေါ။
တုမှိ-ဝိပဿိဿ ¶ စ နမတ္ထု [ဒီ။ နိ။ ၃။၂၈၇]၊ နမော တေ ဗုဒ္ဓ ဝီရတ္ထု [သံ။ နိ။ ၁။၉၀]၊ ဧတ္ထ စ ‘‘ဓိရတ္ထုမံ ပူတိကာယ’’န္တိ အာဒီသု အတ္ထုသဒ္ဒေါ နိပါတော။
၆၃၀။ န္တမာနန္တန္တိယိယုံသွာဒိလောပေါ[က။ ၄၉၄-၅၊ ရူ။ ၄၉၆၊ နီ။ ၁၀၁၉၊ ‘န္တမာနာန္တိ…’ (ဗဟူသု)]။
န္တ၊ မာန၊ အန္တိ၊ အန္တု၊ ဣယာ၊ ဣယုံသု အတ္ထိဿ အာဒိလောပေါ ဟောတိ။
သန္တိ၊ သန္တု။
၆၃၁။ သိဟီသွဋ[က။ ၅၀၆၊ ရူ။ ၄၉၇၊ နီ။ ၉၉၂]။
အတ္ထိဿ အဋ ဟောတိ သိ၊ ဟီသု။
မနုဿောသိ [မဟာဝ။ ၁၂၆]၊ ပုရိသောသိ [မဟာဝ။ ၁၂၆]။ ဟိမှိ ဒီဃော၊ တွံ ပဏ္ဍိတော အာဟိ၊ ဘဝါဟီတိ အတ္ထော။ တဝိဘတ္တီသု ဓာတွန္တဿ ပရရူပံ၊ တုမှေ အတ္ထ၊ ကစ္စိတ္ထ ပရိသုဒ္ဓါ [ပါရာ။ ၂၃၃]။ တွာဒိမှိ-မာ ပမာဒတ္ထ [မ။ နိ။ ၁။၈၈၊ ၂၁၅]၊ တုမှေ သမဂ္ဂါ အတ္ထ။
၆၃၂။ မိမာနံ ဝါ မှိမှာ စ[က။ ၄၉၂၊ ရူ။ ၄၉၉၊ နီ။ ၉၈၇၊ ‘သီဟိသွဋ’ (ဗဟူသု)]။
အတ္ထိတော ပရေသံ မိ၊ မာနံ မှိ၊ မှာ ဟောန္တိ ဝါ၊ အတ္ထိဿ စ အဋ ဟောတိ။
အဟံ ပသန္နောမှိ၊ မယံ ပသန္နာမှ။
တွာဒိမှိ-အဟံ ဣမိနာ ပုညေန အနာဂတေ ပညဝါ အမှိ၊ မယံ ပညဝန္တော အမှ။
၆၃၃။ ဧသု သ[က။ ၄၉၂၊ ရူ။ ၄၉၉၊ နီ။ ၉၈၇]။
ဧတေသု ¶ မိ၊ မေသု အတ္ထိဿ သဿ သော ဟောတိ။ ပရရူပနိသေဓနတ္ထမိဒံ သုတ္တံ။
အဟံ ပဏ္ဍိတော အသ္မိ၊ မယံ ပဏ္ဍိတာ အသ္မ။
တွာဒိမှိ-အဟံ အနာဂတေ ပညဝါ အသ္မိ၊ မယံ ပညဝန္တော အသ္မ။
ဧယျာဒိမှိ –
၆၃၄။ အတ္ထိတေယျာဒိဆန္နံ သ သု သသိ သထ သံသာမ[က။ ၅၇၁၊ ၅၁၇၊ ရူ။ ၆၂၄၊ ၄၈၈၊ နီ။ ၈၃၀၊ ၁၁၀၅၊ ‘အတ္ထိတေယျာဒိစ္ဆန္နံ သသုသသထ သံ သာမ’ (ဗဟူသု)]။
‘အတ္ထီ’တိ ဓာတုနိဒ္ဒေသော တိ-ကာရော၊ အတ္ထိတော ပရေသံ ဧယျာဒီနံ ဆန္နံ သာဒယော ဟောန္တိ။
ဧဝမဿ ဝစနီယော [ပါရာ။ ၄၁၁]၊ ဧဝမဿု ဝစနီယာ [ပါရာ ၄၁၈]၊ တွံ အဿသိ၊ တုမှေ အဿထ၊ အဟံ အဿံ၊ မယံ အဿာမ။
အဿုနိပါတောပိ ဗဟုံ ဒိဿတိ၊ တယဿု ဓမ္မာ ဇဟိတာ ဘဝန္တိ [ခု။ ပါ။ ၆။၁၀]၊ ကေနဿု တရတီ ဩဃံ၊ ကေနဿု တရတိ အဏ္ဏဝံ [သံ။ နိ။ ၁။၂၄၆]။ ‘‘ကိံသု ဆေတွာ သုခံ သေတိ၊ ကိံသု ဆေတွာ န သောစတီ’’တိ [သံ။ နိ။ ၁။၇၁] ဧတ္ထ နိဂ္ဂဟီတမှာ သံယောဂါဒိလောပေါ။
၆၃၅။ အာဒိဒွိန္နမိယာမိယုံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၉၉၃၊ ‘…မိယာ ဣယုံ’ (ဗဟူသု)]။
အတ္ထိတော ဧယျာဒီသု အာဒိမှိ ဒွိန္နံ ဣယာ၊ ဣယုံ ဟောန္တိ။ ‘န္တမာနန္တန္တိယိယုံသူ…’တိအာဒိလောပေါ။
သော ¶ သိယာ၊ တေ သိယုံ၊ ဧတေ ဒွေ နိပါတာပိ ဟောန္တိ။ ‘‘ဝေဒနာက္ခန္ဓော သိယာ ကုသလော၊ သိယာ အကုသလော၊ သိယာ အဗျာကတော’’တိ [ဝိဘ။ ၁၅၂] အာဒီသု ဧကစ္စောတိ အတ္ထော။
‘‘သိယာ ကုသလံ ဓမ္မံ ပဋိစ္စ ကုသလော ဓမ္မော ဥပ္ပဇ္ဇေယျ ဟေတုပစ္စယာ’’တိ [ပဋ္ဌာ။ ၁။၁။၃၅-၃၈] အာဒီသု ကိန္နူတိ အတ္ထော။
‘‘ဒွါဒသာကုသလာ သိယု’’န္တိ [အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟ ၂] အာဒီသု ဘဝန္တီတိ အတ္ထော။
မဟာဝုတ္တိနာ ဧယျုံ၊ ဧယျမိစ္စေတေသံ ဣယံသု၊ ဣယံ ဟောန္တိ၊ အာဒိလောပေါ၊ သိယံသု ဒွေ ဘိက္ခူ အဘိဓမ္မေ နာနာဝါဒါ [မ။ နိ။ ၃။၃၅]၊ ဧဝံရူပေါ သိယံ အဟံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ၊ ဧဝံဝေဒနော သိယံ၊ ဧဝံသညော သိယံ [မ။ နိ။ ၃။၂၇၄]။
အဇ္ဇတ္တနိမှိ –
၆၃၆။ ဤအာဒေါ ဒီဃော[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၀၀၁]။
အတ္ထိဿ ဒီဃော ဟောတိ ဤအာဒီသု။
သော အာသိ၊ တေ အာသုံ၊ အာသိံသု၊ တွံ အာသိ၊ တုမှေ အာသိတ္ထ၊ အဟံ အာသိံ။ တတြာပါသိံ ဧဝံဝဏ္ဏော [ဒီ။ နိ။ ၁။၂၄၅၊ မ။ နိ။ ၁။၆၈]။ မယံ အာသိမှ၊ အာသိမှာ။
၆၃၇။ အအာဿာဒီသု[က။ ၅၀၇၊ ရူ။ ၅၀၁၊ နီ။ ၁၀၂၀၊ စံ။ ၅။၄။၇၉၊ ပါ။ ၂။၄။၅၂]။
အအာဒိပရောက္ခာယဉ္စ အာအာဒိဟိယျတ္တနိယဉ္စ ဿာဒီသု ဘဝိဿန္တိ၊ ကာလာတိပတ္တီသု စ အတ္ထိဿ ဘူ ဟောတိ။ ဣဒဉ္စ သုတ္တံ အတ္ထိဿ ဧတာသံ ဝိဘတ္တီနမ္ပိ သာဓာရဏကရဏတ္ထံ။ ရူပမ္ပိ ဘူရူပမေဝ။
သော ¶ ဗဘူဝ၊ တေ ဗဘူဝု၊ သော အဘဝါ၊ တေ အဘဝူ၊ သော ဘဝိဿတိ၊ တေ ဘဝိဿန္တိ၊ သော အဘဝိဿာ၊ တေ အဘဝိဿံသု ဣစ္စာဒိ။
၆၃၈။ အတျာဒိန္တေသွတ္ထိဿ ဘူ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၅၀၀၊ နီ။ ၁၀၂၀၊ စံ။ ၅။၄။၇၉၊ ပါ။ ၂။၄။၅၂]။
တျာဒိဝဇ္ဇိတေသု န္တဝဇ္ဇိတေသု စ ပစ္စယေသု အတ္ထိဿ ဘူ ဟောတိ။ ဧတေန တျာဒိ၊ တွာဒိ၊ ဧယျာဒိ၊ ဤအာဒိသင်္ခါတာသု စတူသု ဝိဘတ္တီသု န္တပစ္စယေ စ အတ္ထိဿ ဘူအာဒေသော နတ္ထိ၊ သေသာသု စတူသု ဝိဘတ္တီသု စ န္တဝဇ္ဇိတေသု တဗ္ဗာဒီသု စ အတ္ထိဿ ဘူအာဒေသော လဗ္ဘတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။
အာသ-ဥပဝေသနေ။ ဂုရုံ ဥပါသတိ၊ ပယိရုပါသတိ၊ ဥပါသန္တိ၊ ပယိရုပါသန္တိ။
ကမ္မေ-ဥပါသီယတိ၊ ပယိရုပါသီယတိ။
ကာရိတေ-မာတာ ပုတ္တံ ဂုရုံ ဥပါသေတိ၊ ပယိရုပါသေတိ၊ ဥပါသယတိ၊ ပယိရုပါသယတိ။
ဤအာဒိမှိ-ဥပါသိ၊ ပယိရုပါသိ၊ ဥပါသိံသု၊ ပယိရုပါသိံသု၊ ဥပါသုံ၊ ပယိရုပါသုံ။
အာသ-နိဝါသေ။
၆၃၉။ ဂမယမိသာသဒိသာနံ ဝါ စ္ဆင[က။ ၄၇၆၊ ၅၂၂၊ ရူ။ ၄၄၂၊ ၄၇၆၊ နီ။ ၉၅၇၊ ၁၀၃၅]။
ဂမု၊ ယမု၊ ဣသု၊ အာသ၊ ဒိသာနံ အန္တော ဗျဉ္ဇနော ငါနုဗန္ဓော စ္ဆော ဟောတိ ဝါ န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု။
ဂစ္ဆန္တော၊ နိယစ္ဆန္တော၊ ဣစ္ဆန္တော၊ အစ္ဆန္တော၊ ဒိစ္ဆန္တောတိ ဣမိနာ တျာဒီသု အာသဿ စ္ဆော၊ အစ္ဆတိ၊ အစ္ဆန္တိ၊ သော အစ္ဆိ၊ တေ အစ္ဆိံသု။
ဣသု-ဧသနာယံ ¶ ။
၆၄၀။ လဟုဿုပန္တဿ[က။ ၄၈၅၊ ရူ။ ၄၃၄၊ နီ။ ၉၇၅၊ စံ။ ၆။၁။၁၀၅-၁၀၆ …ပေ… ၇။၃။၇၇-၇၈]။
အန္တဿ သမီပေ ပဝတ္တတီတိ ဥပန္တော၊ ဗျဉ္ဇနန္တဓာတူနံ ပုဗ္ဗဿရော ‘ဥပန္တော’တိ ဝုစ္စတိ၊ လဟုဘူတဿ ဥပန္တဘူတဿ စ ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏဿ ဧ၊ ဩဝုဒ္ဓီ ဟောန္တိ။
ဣရ-ကမ္ပနေ၊ ဧရတိ၊ မောဒတိ။
လဟုဿာတိ ကိံ? ဇီဝတိ၊ ဓူပတိ၊ ဣက္ခတိ၊ သုက္ခတိ။
ဥပန္တဿာတိ ကိံ? သိဉ္စတိ၊ ဘုဉ္ဇတိ၊ နိဂ္ဂဟီတာဂမေန ဗျဝဟိတတ္တာ ဥပန္တော န ဟောတိ။
ဣဝဏ္ဏုဝဏ္ဏဿာတွေဝံ? ပစတိ၊ ဝဒတိ။
ဣမိနာ ဣဿ ဧဝုဒ္ဓိ ဟောတိ၊ ဧသတိ၊ အနွေသတိ၊ ပရိယေသတိ။
အဓိပုဗ္ဗော ဣသု-အာယာစနေ၊ အဇ္ဈေသတိ။
ကမ္မေ-ဧသီယတိ၊ ပရိယေသီယတိ၊ အနွေသီယတိ၊ အဇ္ဈေသီယတိ။
ကာရိတေ-ဧသေတိ၊ ဧသယတိ၊ ဧသာပေတိ၊ ဧသာပယတိ။
ဣသု-ဣစ္ဆာယံ၊ စ္ဆာဒေသော၊ ဣစ္ဆတိ၊ ဣစ္ဆန္တိ၊ သမ္ပဋိစ္ဆတိ၊ သမ္ပဋိစ္ဆန္တိ။
ကမ္မေ-ဣစ္ဆီယတိ။
ကာရိတေ-ဣစ္ဆာပေတိ၊ ဣစ္ဆာပယတိ၊ သမ္ပဋိစ္ဆာပေတိ၊ သမ္ပဋိစ္ဆာပယတိ။
ကမ္မေ-ဣစ္ဆာပီယတိ၊ ဣစ္ဆာပယီယတိ၊ သော ဣစ္ဆိ၊ တေ ဣစ္ဆိံသု၊ ဣစ္ဆိဿတိ၊ ဣစ္ဆိဿန္တိ။
ကမု-ဝိဇ္ဈနေ၊ ဂမ္ဘီရေသု ဌာနေသု ဉာဏံ ကမတိ၊ န သတ္ထံ ကမတိ၊ န ဝိသံ ကမတိ၊ န အဂ္ဂိ ကမတိ [အ။ နိ။ ၈။၁]၊ န ဝိဇ္ဈတီတိ အတ္ထော။
ကမု-ပဒဂမနေ ¶ ၊ ပက္ကမတိ၊ အပက္ကမတိ၊ ဥပက္ကမတိ၊ ဝိက္ကမတိ၊ အဘိက္ကမတိ၊ ပဋိက္ကမတိ၊ အတိက္ကမတိ၊ သင်္ကမတိ၊ ဩက္ကမတိ။
၆၄၁။ နိတော ကမဿ[က။ ၂၀၊ ရူ။ ၂၇၊ နီ။ ၅၀]။
နိမှာ ပရဿ ကမဿ ကဿ ခေါ ဟောတိ။ ‘အာဒိဿာ’တိ သင်္ကေတတ္တာ ကဿာတိ ဉာယတိ။
နိက္ခမတိ၊ နိက္ခမန္တိ။
ကာရိတေ –
၆၄၂။ အဿာ ဏာနုဗန္ဓေ[က။ ၄၈၃၊ ရူ။ ၅၂၇၊ နီ။ ၉၇၃]။
ဗျဉ္ဇနန္တဿ ဓာတုဿ အာဒိမှိ အ-ကာရဿ အာဝုဒ္ဓိ ဟောတိ ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ။ ‘ဗဟုလ’န္တိ အဓိကတတ္တာ ဏာပိမှိ အာဝုဒ္ဓိ နတ္ထိ။
ပက္ကာမေတိ၊ ပက္ကာမယတိ၊ နိက္ခာမေတိ၊ နိက္ခာမယတိ၊ နိက္ခမာပေတိ၊ နိက္ခမာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ မဟာဝုတ္တိနာ အာဒိဒီဃော ဝါ ဟောတိ၊ သော ပက္ကမိ၊ ပက္ကာမိ၊ ဣဒံ ဝတွာန ပက္ကာမိ၊ မဒ္ဒီ သဗ္ဗင်္ဂသောဘဏာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၅၇]၊ ပက္ကမုံ၊ ပက္ကာမုံ၊ သမ္မောဒမာနာ ပက္ကာမုံ၊ အညမညံ ပိယံ ဝဒါ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၆၈]၊ ပက္ကမိံသု၊ ပက္ကာမိံသု၊ ပက္ကမံသု၊ ပက္ကာမံသု၊ ပက္ကမိဿတိ၊ ပက္ကမိဿန္တိ၊ ပက္ကမိဿရေ။
အာပုဗ္ဗော ကုသ-အက္ကောသေ၊ လဟုပန္တတ္တာ ဝုဒ္ဓိ၊ အက္ကောသတိ၊ အက္ကောသန္တိ။ ပပုဗ္ဗော အာမန္တနေ၊ ပက္ကောသတိ၊ ပက္ကောသန္တိ။ ဝိပုဗ္ဗော ဥစ္စသဒ္ဒေ၊ ဝိက္ကောသတိ၊ ဝိက္ကောသန္တိ။ ပဋိပုဗ္ဗော နီဝါရဏေ၊ ပဋိက္ကောသတိ၊ ပဋိက္ကောသန္တိ။
ဤအာဒိမှိ ¶ –
၆၄၃။ ကုသရုဟီဿစ္ဆိ[က။ ၄၉၈၊ ရူ။ ၄၈၀၊ နီ။ ၁၁၁၄၊ ‘ကုသရုဟေဟီဿ ဆိ’ (ဗဟူသု)]။
ကုသတော ရုဟတော စ ပရဿ ဤဿ စ္ဆိ ဟောတိ။
အက္ကောစ္ဆိ မံ အဝဓိ မံ [ဓ။ ပ။ ၃-၄]၊ ဣဒဉ္စ ရူပံ ကုဓ၊ ကုပဓာတူဟိပိ သာဓေန္တိ၊ ဧဝံ သတိ ‘‘အက္ကောစ္ဆိ မေ’’တိ ပါဌော သိယာ။ အက္ကောသိ၊ အက္ကောသိံသု။
ဂမု ဂတိမှိ၊ ကတ္တရိ လော၊ ‘ဦလဿေ’တိ လဿ ဧတ္တံ၊ ဂမေတိ၊ ဂမေန္တိ။ အဝပုဗ္ဗော ဉာဏေ၊ အဝဂမေတိ၊ အဝဂမေန္တိ၊ အဓိပုဗ္ဗော ဉာဏေ လာဘေ စ၊ အဓိဂမေတိ၊ အဓိဂမေန္တိ။ ဝိပုဗ္ဗော ဝိဂမေ၊ ဝိဂမေတိ၊ ဝိဂမေန္တိ။
ကမ္မေ-ဂမီယတိ၊ ဂမိယတိ၊ ဂမိယျတိ။
ပုဗ္ဗရူပတ္တေ-ဂမ္မတိ၊ ဂမ္မန္တိ၊ အဓိဂမ္မတိ၊ အဓိဂမ္မန္တိ၊ အဓိဂမ္မရေ၊ အဓိဂမ္မတေ၊ အဓိဂမ္မန္တေ၊ အဓိဂမ္မရေ။
ကာရိတေ ဝုဒ္ဓိ နတ္ထိ၊ ဂမေတိ၊ ဂမယတိ၊ ဂမာပေတိ၊ ဂမာပယတိ။
ကမ္မေ-ဂမယီယတိ၊ ဂမယီယန္တိ၊ ဂမာပီယတိ၊ ဂမာပီယန္တိ။
ဟိယျတ္တနိမှိ-သော အဂမာ၊ ဂမာ၊ တေ အဂမူ၊ ဂမူ၊ တွံ အဂမော၊ အဂမ၊ အဂမိ၊ တုမှေ အဂမုတ္ထ၊ အဟံ အဂမိံ၊ ဂမိံ၊ မယံ အဂမမှာ၊ ဂမမှာ၊ အဂမုမှာ၊ ဂမုမှာ၊ သော အဂမတ္ထ၊ တေ အဂမတ္ထုံ၊ တွံ အဂမသေ၊ တုမှေ အဂမဝှံ၊ အဟံ အဂမံ၊ မယံ အဂမမှသေ။
အဇ္ဈတ္တနိမှိ ဤအာဒီသု ဣကာရာဂမော၊ သော အဂမီ၊ ဂမီ။
ရဿတ္တေ-အဂမိ၊ ဂမိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ¶ အာကာရေန သဟ သာဂမော၊ သော အဂမာသိ၊ ဂါမံ အဂမာသိ၊ နဂရံ အဂမာသိ။
‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိနာ ဤဿ တ္ထော၊ သော ဂါမံ အဂမိတ္ထော၊ ဂမိတ္ထော၊ တေ အဂမုံ၊ ဂမုံ။
‘ဥံဿိံသွံသူ’တိ ဣံသု၊ အံသု၊ တေ အဂမိံသု၊ ဂမိံသု၊ အဂမံသု၊ ဂမံသု၊ တွံ အဂမော၊ ဂမော။
‘ဩဿ အ ဣ တ္ထ တ္ထော’ ‘သီ’တိ သုတ္တာနိ၊ တွံ အဂမ၊ ဂမ၊ အဂမိ၊ ဂမိ၊ အဂမိတ္ထ၊ ဂမိတ္ထ၊ အဂမိတ္ထော၊ ဂမိတ္ထော၊ အဂမာသိ၊ ဂမာသိ၊ တုမှေ အဂမိတ္ထ။
‘မှာတ္ထာနမုဥ’ဣတိ ဥတ္တံ၊ တုမှေ အဂမုတ္ထ၊ ဂမုတ္ထ၊ အဟံ အဂမိံ၊ ဂမိံ၊ အဂမာသိံ၊ ဂမာသိံ၊ မယံ အဂမိမှာ၊ ဂမိမှာ။
ရဿတ္တေ-အဂမိမှ၊ ဂမိမှ၊ အဂမုမှာ၊ ဂမုမှာ၊ အဂမုမှ၊ ဂမုမှ၊ အဂမာသိမှာ၊ ဂမာသိမှာ၊ အဂမာသိမှ၊ ဂမာသိမှ။
ပရဆက္ကေ-သော အဂမာ၊ ဂမာ။
ရဿတ္တေ-အဂမ၊ ဂမ။
‘ဧယျာထဿေ’ဣစ္စာဒိနာ တ္ထတ္တေ-သော အဂမိတ္ထ၊ ဂမိတ္ထ၊ တေ အဂမူ၊ ဂမူ။
ရဿတ္တေ-အဂမု၊ ဂမု၊ တွံ အဂမိသေ၊ ဂမိသေ၊ တုမှေ အဂမိဝှံ၊ ဂမိဝှံ၊ အဟံ အဂမ၊ ဂမ၊ အဂမံ၊ ဂမံ ဝါ၊ အဂမိမှေ၊ ဂမိမှေ။
ကမ္မေ-အဂမီယိ၊ အဂမ္မိ၊ အဂမီယိတ္ထော၊ အဂမ္မိတ္ထော၊ အဂမီယုံ၊ ဂမီယုံ၊ အဂမီယိံသု၊ ဂမီယိံသု၊ အဂမ္မုံ၊ ဂမ္မုံ၊ အဂမ္မိံသု၊ ဂမ္မိံသု။
ပရဆက္ကေ-အဂမီယိတ္ထ၊ ဂမီယိတ္ထ၊ အဂမ္မိတ္ထ၊ ဂမ္မိတ္ထ။
ကာရိတေ-အဂမာပယိ၊ ဂမာပယိ၊ အဂမာပေသိ၊ ဂမာပေသိ၊ အဂမာပယုံ၊ ဂမာပယုံ၊ အဂမာပယိံသု၊ ဂမာပယိံသု။
၆၄၄။ ဂမိဿ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
အာအာဒိမှိ ¶ ဤအာဒိမှိ စ ဂမိဿ မဿ အာ ဟောတိ။ သရလောပေါ။
သော အဂါ၊ တေ အဂူ၊ တွံ အဂေါ၊ တုမှေ အဂုတ္ထ၊ အဟံ အဂံ၊ မယံ အဂုမှာ။
ဤအာဒိမှိ ဤသရလောပေါ၊ အဂါ ဒေဝါန သန္တိကေ [ဇာ။ ၁။၁၄။၂၀၅]၊ ဝါယသော အနုပရိယဂါ [သု။ နိ။ ၄၄၉]။
အာပုဗ္ဗော အာဂမနေ၊ အနဝှိတော တတော အာဂါ [ဇာ။ ၁။၅။၂၁]၊ သောပါ’ဂါ သမိတိံ ဝနံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၃၅]။
အဓိပုဗ္ဗော ပဋိလာဘေ၊ အဇ္ဈဂါ အမတံ သန္တိံ [ဝိ။ ဝ။ ၈၄၆]၊ တဏှာနံ ခယမဇ္ဈဂါ [ဓ။ ပ။ ၁၅၄]။
အတိပုဗ္ဗော ဥပါဓိပုဗ္ဗော စ တိတိက္ကမေ၊ နက္ခတ္တံ ပဋိမာနေန္တံ၊ အတ္ထော ဗာလံ ဥပဇ္ဈဂါ [ဇာ။ ၁။၁။၄၉]။ ခဏော ဝေ မာ ဥပဇ္ဈဂါ။
ဧတာနိ ဩ၊ အဝစနာနံ လောပေ သတိ တုမှ’မှယောဂေပိ လဘန္တိ၊ အဂုံ၊ အဂိံသု၊ အဂံသု။ သမန္တာ ဝိဇ္ဇုတာ အာဂုံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၂၆၄]၊ တေပါ’ဂုံသမိတိံ ဝနံ [(ဂဝေသိတဗ္ဗံ)]၊ ဝိသေသံ အဇ္ဈဂံသုတေ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၅၄]၊ အသေသံ ပရိနိဗ္ဗန္တိ၊ အသေသံ ဒုက္ခမဇ္ဈဂုံ [ဣတိဝု။ ၉၃]၊ သဗ္ဗံ ဒုက္ခံ ဥပဇ္ဈဂုံ [ပဋိ။ မ။ ၁။၂၃၆၊ မ။ နိ။ ၃။၂၇၁]။ အဇ္ဈဂေါ၊ အဇ္ဈဂ၊ အဇ္ဈဂိ၊ အဇ္ဈဂုတ္ထ၊ အဇ္ဈဂိံ၊ အဇ္ဈဂိမှာ၊ အဇ္ဈဂုမှာ၊ အဂါ၊ အာဂါ၊ အနွဂါ၊ အဇ္ဈဂါ၊ ဥပဇ္ဈဂါ၊ အဂူ၊ အာဂူ။ အာဂူ ဒေဝါ ယသဿိနော [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၄၀]၊ စိတ္တဿ ဧကဓမ္မဿ၊ သဗ္ဗေဝ ဝသမနွဂူ [သံ။ နိ။ ၁။၆၁]။ စေတာ ဟနိံသု ဝေဒဗ္ဗံ၊ သဗ္ဗေ တေ ဗျသနမဇ္ဈဂူ [ဇာ။ ၁။၁။၄၈]။
ပရောက္ခာယံ ¶ အာဒိဿ ဒွိတ္တံ၊ ‘ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ’တိ ပုဗ္ဗဿ စဝဂ္ဂေါ။ သော ဇဂမ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဥပန္တဿ ဒီဃော၊ ကွစိ အဿ ဣတ္တံ၊ ‘‘ရာဇာ ဒုဒီပေါ ဇဂါမိ မဂ္ဂ’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၉၁၁၊ ‘ရာဇာ ဒုဒီပေါပိ ဇဂါမ သဂ္ဂံ’] ပါဠိ။ သော ဇဂါမ၊ တေ ဇဂါမု၊ တွံ ဇဂမေ။
ဗျဉ္ဇနာဒိမှိ ဣကာရာဂမော၊ တုမှေ ဇဂမိတ္ထ၊ အဟံ ဇဂမံ၊ မယံ ဇဂမိမှ၊ သော ဇဂမိတ္ထ၊ တေ ဇဂမိရေ၊ တွံ ဇဂမိတ္ထော၊ တုမှေ ဇဂမိဝှော၊ အဟံ ဇဂမိံ၊ မယံ ဇဂမိမှေ။
ဿတျာဒိမှိ-ဂမိဿတိ၊ ဂမိဿန္တိ၊ ဂမိဿရေ။
ပရဆက္ကေ-သော ဂမိဿတေ၊ တေ ဂမိဿန္တေ၊ ဂမိဿရေ၊ တွံ ဂမိဿသေ၊ တုမှေ ဂမိဿဝှေ၊ အဟံ ဂမိဿံ၊ မယံ ဂမိဿာမှေ။
ဿာဒိမှိ-သော အဂမိဿာ၊ ဂမိဿာ။
‘အာဤဦမှာဿာဿာမှာနံ ဝါ’တိ ဿာ၊ ဿာမှာနံ ရဿော၊ အဂမိဿ၊ ဂမိဿ၊ တေ အဂမိဿံသု၊ ဂမိဿံသု၊ တွံ အဂမိဿေ၊ ဂမိဿေ။
‘ဧယျာထဿေ’ ဣစ္စာဒိနာ ဿေဿ အတ္တံ၊ တွံ အဂမိဿ၊ ဂမိဿ၊ တုမှေ အဂမိဿထ၊ ဂမိဿထ၊ အဟံ အဂမိဿံ၊ ဂမိဿံ၊ မယံ အဂမိဿာမှာ၊ ဂမိဿာမှာ၊ အဂမိဿာမှ၊ ဂမိဿာမှ။
‘ဂမ ဝဒ ဒါနံ ဃမ္မဝဇ္ဇဒဇ္ဇာ’တိ သဗ္ဗဝိဘတ္တီသု ဂမိဿ ဃမ္မော၊ ဃမ္မတိ၊ ဃမ္မန္တိ။
ကမ္မေ-ဃမ္မီယတိ၊ ဃမ္မီယန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဂဂ္ဃာဒေသော ဝါ၊ တွံ ယေန ယေနေဝ ဂဂ္ဃသိ၊ ဖာသုံယေဝ ဂဂ္ဃသိ [အ။ နိ။ ၈။၆၃]။
‘ဂမယမိသာသဒိသာနံ ¶ ဝါစ္ဆင’ ဣတိ သုတ္တေန သဗ္ဗဝိဘတ္တီသု ဂမိဿ မဿ စ္ဆော၊ ဂစ္ဆတိ၊ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဂစ္ဆရေ။
ကမ္မေ-ဂစ္ဆီယတိ၊ ဂစ္ဆီယန္တိ၊ ဂစ္ဆိယျတိ၊ ဂစ္ဆိယျန္တိ၊ ဂစ္ဆိယျရေ။
ကာရိတေ-ဂစ္ဆာပေတိ၊ ဂစ္ဆာပယတိ။ ဂစ္ဆတု၊ ဂစ္ဆန္တု၊ ဂစ္ဆေယျ၊ ဂစ္ဆေယျုံ။
‘ဧယျုံဿုံ’ဣတိ ဥံတ္တံ၊ ဂစ္ဆုံ။
‘ဧယျေယျာသေယျံနံ ဋေ’ဣတိ သုတ္တေန ဧယျ၊ ဧယျာသိ၊ ဧယျံဝိဘတ္တီနံ ဧတ္တံ၊ သော ဂစ္ဆေ၊ တွံ ဂစ္ဆေ၊ အဟံ ဂစ္ဆေ။
‘ဧယျာထဿေ’ ဣစ္စာဒိနာ ဧယျာထဿ ဩတ္တံ၊ တုမှေ ဂစ္ဆေယျာထော။
အာအာဒိမှိ-အဂစ္ဆာ၊ ဂစ္ဆာ၊ အဂစ္ဆ၊ ဂစ္ဆ ဝါ။
ဤအာဒိမှိ-အဂစ္ဆိ၊ ဂစ္ဆိ၊ အဂစ္ဆုံ၊ ဂစ္ဆုံ၊ အဂစ္ဆိံသု၊ ဂစ္ဆိံသု။
၆၄၅။ ဍံသဿ စ ဉ္ဆင[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘ဆင’ (ဗဟူသု)]။
အာအာဒီသု ဤအာဒီသု စ ဍံသဿ စ အန္တော ဗျဉ္ဇနော ဉ္ဆင ဟောတိ။
သော အဂဉ္ဆာ၊ ဂဉ္ဆာ။ တထာ အဂဉ္ဆူ၊ ဂစ္ဆူ။
ဤအာဒိမှိ-သော အဂဉ္ဆိ၊ ဂဉ္ဆိ။
တသ္မိံ ပဋိပဝိဋ္ဌမှိ၊ အညော အာဂဉ္ဆိ ဗြာဟ္မဏော [သု။ နိ။ ၉၈၅]။ ခိပ္ပမေဝ ဥပါဂဉ္ဆိ၊ ယတ္ထ သမ္မတိ တေမိယော [ဇာ။ ၂။၂၂။၇၃]။ တေ အဂဉ္ဆုံ၊ ဂဉ္ဆုံ။
ဿတျာဒိမှိ-ဂစ္ဆိဿတိ၊ ဂစ္ဆိဿန္တိ၊ ဂစ္ဆိဿရေ။
၆၄၆။ လဘ ဝသ ဆိဒ ဂမ ဘိဒ ရုဒါနံ စ္ဆင[က။ ၄၈၁၊ ရူ။ ၅၂၄၊ နီ။ ၉၆၆၊ ၉၆၈]။
ဿေန ¶ သဟ ဧတေသံ စ္ဆင ဟောတိ ဝါ ဿယုတ္တာသု ဝိဘတ္တီသု၊ သုတ္တဝိဘတ္တေန သုသဿ စ၊ ‘‘နဒီဝ အဝသုစ္ဆတီ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၄၀] ပါဠိ။
လစ္ဆတိ၊ လဘိဿတိ၊ အလစ္ဆာ၊ အလဘိဿာ၊ ဝစ္ဆတိ၊ ဝသိဿတိ၊ အဝစ္ဆာ၊ အဝသိဿာ၊ ဆေစ္ဆတိ၊ ဆိန္ဒိဿတိ၊ အစ္ဆေစ္ဆာ၊ အစ္ဆိန္ဒိဿာ၊ ဘေစ္ဆတိ၊ ဘိန္ဒိဿတိ၊ အဘေစ္ဆာ၊ အဘိန္ဒိဿာ၊ ရုစ္ဆတိ၊ ရောဒိဿတိ၊ အရုစ္ဆာ၊ အရောဒိဿာတိ။
ဣမိနာ ဿယုတ္တာသု ဒွီသု ဝိဘတ္တီသု ဿေန သဟ ဂမိဿ မဿ စ္ဆော၊ ဂစ္ဆတိ၊ ဂစ္ဆိဿတိ၊ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဂစ္ဆိဿန္တိ၊ အဟံ ဂစ္ဆံ၊ ဂစ္ဆိဿံ။
အတြိမာ ပါဠီ-ဂစ္ဆံ ပါရံ သမုဒ္ဒဿ၊ ကဿံ ပုရိသကာရိယံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၁]၊ တဿာဟံ သန္တိကံ ဂစ္ဆံ၊ သော မေ သတ္ထာ ဘဝိဿတိ၊ သဗ္ဗာနိ အဘိသမ္ဘောဿံ၊ ဂစ္ဆညေဝ ရထေသဘ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၃၂]၊ ဝေဓဗျံ ကဋုကံ လောကေ၊ ဂစ္ဆညေဝ ရထေသဘ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၃၅]။
ဿာဒိမှိ-အဂစ္ဆာ၊ အဂစ္ဆိဿာ၊ အဂစ္ဆံသု၊ အဂစ္ဆိဿံသု။
ဇရ-ဝယောဟာနိမှိ –
၆၄၇။ ဇရသဒါနမီမ ဝါ[က။ ၅၀၅၊ ၆၀၉၊ ရူ။ ၄၈၂၊ ၄၈၄၊ နီ။ ၁၀၁၈၊ ၁၂၁၃]။
ဇရ၊ သဒါနံ သရမှာ ဤမအာဂမော ဟောတိ ဝါတိ ဤမအာဂမော။
ဇီရတိ၊ ဇီရန္တိ။
ကာရိတေ-ဇီရာပေတိ၊ ဇီရာပယတိ။
၆၄၈။ ဇရမရာနမိယင[က။ ၅၀၅၊ ရူ။ ၄၈၂၊ နီ။ ၁၀၁၈၊ ‘…မီယင’ (ဗဟူသု)]။
ဧတေသံ ¶ ဣယင ဟောတိ ဝါ န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု။
ဇိယတိ၊ ဇိယန္တိ။
ဒီဃတ္တေ-ဇီယတိ၊ ဇီယန္တိ။
ဒွိတ္တေ-ဇိယျတိ၊ ဇိယျန္တိ။
ကာရိတေ-ဇိယာပေတိ၊ ဇိယာပယတိ။
ဇနီ-ပါတုဘာဝေ၊ မဟာဝုတ္တိနာ သဗ္ဗဝိဘတ္တီသု နဿ ယာဒေသော အာဒိဒီဃော စ၊ ဇာယတိ၊ ဥပဇာယတိ၊ ဝိဇာယတိ၊ ဇာယန္တိ၊ ဇာယရေ၊ ပဇာယန္တိ၊ ပဇာယရေ၊ ဥပဇာယန္တိ၊ ဥပဇာယရေ။
ကာရိတေ ဝုဒ္ဓိ နတ္ထိ၊ ဇနေတိ၊ ဇနေန္တိ၊ ဇနယတိ၊ ဇနယန္တိ။
ကမ္မေ-ဇနီယတိ၊ ဇနီယန္တိ၊ ဇာယတု၊ ဇာယန္တု၊ ဇာယေယျ၊ ဇာယေယျုံ။
ကာရိတေ-ဇနေယျ၊ ဇနေယျုံ၊ ဇနယေယျ၊ ဇနယေယျုံ။
ဤအာဒိမှိ-အဇာယိ၊ အဇာယိံသု၊ ဝိဇာယိ၊ ဝိဇာယိံသု၊ အဇနိ၊ ဇနိ ဝါ။
ကာရိတေ-အဇနေသိ၊ ဇနေသိ၊ အဇနယိ၊ ဇနယိ၊ အဇနေသုံ၊ ဇနေသုံ၊ အဇနယုံ၊ ဇနယုံ၊ အဇနယိံသု၊ ဇနယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ဇာယိဿတိ၊ ဝိဇာယိဿတိ။
ဿာဒိမှိ-အဇာယိဿာ၊ ဇာယိဿာ။
ဍံသ-ဍံသနေ၊ ဍံသတိ၊ ဍံသန္တိ။
ကာရိတေ-ဍံသေတိ၊ ဍံသယတိ၊ ဍံသာပေတိ၊ ဍံသာပယတိ။
အာ ¶ ၊ ဤအာဒီသု ‘ဍံသဿ စ ဉ္ဆင’ ဣတိ သုတ္တံ၊ နိဂ္ဂဟီတလောပေါ၊ အဍဉ္ဆာ၊ ဍဉ္ဆာ၊ အဍဉ္ဆိ၊ ဍဉ္ဆိ။
ဒဟ-ဒါဟေ၊ ဒဟတိ၊ ဒဟန္တိ။
ကမ္မေ ယမှိ ‘ဟဿ ဝိပလ္လာသော’တိ ပုဗ္ဗာပရဝိပလ္လာသော၊ အဂ္ဂိနာ ဂါမော ဒယှတိ၊ ဒယှန္တိ။
ကာရိတေ-ဒါဟေတိ၊ ဒါဟယတိ၊ ဒဟာပေတိ၊ ဒဟာပယတိ။
၆၄၉။ ဒဟဿ ဒဿ ဍော[က။ ၂၀၊ ရူ။ ၂၇၊ နီ။ ၅၀၊ ‘…ဒသဒဒက္ခာ’ (ဗဟူသု)]။
ဒဟဓာတုဿ ဒဿ ဍော ဟောတိ ဝါ။
ဍဟတိ၊ ဍဟန္တိ။
ဒိသ-ပေက္ခနေ၊ တျာဒျုပ္ပတ္တိ၊ ကတ္တရိ လော။
၆၅၀။ ဒိသဿ ပဿဒဿဒသဒဒက္ခာ[က။ ၄၇၁၊ ရူ။ ၄၈၃၊ နီ။ ၉၅၁]။
ဒိသဓာတုဿ ပဿ စ ဒဿ စ ဒသ စ ဒ စ ဒက္ခ စာတိ ဧတေ အာဒေသာ ဟောန္တိ ဝါ။
ဝိပဿနာ၊ ဝိပဿီ ဘဂဝါ၊ သုဒဿီ၊ ပိယဒဿီ၊ အတ္ထဒဿီ၊ ဓမ္မဒဿီ၊ သုဒဿံ ဝဇ္ဇမညေသံ [ဓ။ ပ။ ၂၅၂]၊ သုဒဿနနဂရံ၊ မဟာသုဒဿနော နာမ ရာဇာ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၄၂]။
ဒသာဒေသေ-စတုသစ္စဒ္ဒသော နာထော [ဝိဘ။ အဋ္ဌ။ သုတ္တန္တဘာဇနီယဝဏ္ဏနာ]၊ ဒုဒ္ဒသော ဓမ္မော [မဟာဝ။ ၇၊ ဒီ။ နိ။ ၂။၆၄]၊ အတ္တနော ပန ဒုဒ္ဒသံ [ဓ။ ပ။ ၂၅၂]၊ သော ဝေ ဘိက္ခု ဓမ္မဒသောတိ ဝုစ္စတိ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]။ ပဿ ဓမ္မံ ဒုရာဇာနံ၊ သမ္မုဠှေတ္ထ အဝိဒ္ဒသူ။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဒဋ္ဌာ၊ ဒဋ္ဌုန္တိ။
ဣမိနာ သုတ္တေန ဒိသဿ သဗ္ဗဝိဘတ္တီသု ယထာရဟံ ပဿ၊ ဒဿ၊ ဒက္ခာဒေသာ ဟောန္တိ၊ အာ၊ ဤအာဒီသု ဒသ၊ ဒါဒေသာ ဟောန္တိ၊ ‘‘ဒိဿတိ၊ ဒိဿန္တီ’’တိ ရူပါနိ ပန ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တေန ဣဓ ¶ ကမ္မေ သိဇ္ဈန္တိ၊ ဒိဝါဒိဂဏေ ကတ္တရိ သိဇ္ဈန္တိ။ မဟာဝုတ္တိနာ အဒ္ဒဿ၊ ဒိဿာဒေသာပိ ဟောန္တိ။ အတြိမာ ပါဠီ-ယံ ဝါသဝံ အဒ္ဒဿာမံ [ဇာ။ ၁။၆။၁၁၂၊ ‘အဒ္ဒသာမ’]၊ ယေ မယံ ဘဂဝန္တံ အဒ္ဒဿာမ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ အပိ မေ မာတရံ အဒဿထ [မ။ နိ။ ၂။၃၅၆]၊ ဒိဿန္တိ ဗာလာ အဗျတ္တာ [မဟာဝ။ ၈၂]၊ မယိ ဣမေ ဓမ္မာ သန္ဒိဿန္တိ၊ အဟဉ္စ ဣမေသု ဓမ္မေသု သန္ဒိဿာမိ [မ။ နိ။ ၃။၂၅၃]၊ နိမိတ္တာနိ ပဒိဿန္တိ၊ တာနိ အဇ္ဇ ပဒိဿရေတိ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၈၂]၊ တသ္မာ တျာဒီသုပိ ‘‘အဒဿတိ၊ အဒဿန္တိ၊ အဒဿသိ၊ အဒဿထ၊ အဒဿာမိ၊ အဒ္ဒဿာမာ’’တိ ယုဇ္ဇန္တိ။
ကာရိတေ ဏိမှိ ဒဿာဒေသော၊ ဒဿေတိ၊ ဒဿယတိ၊ နိဒဿေတိ၊ နိဒဿယတိ၊ သန္ဒဿေတိ၊ သန္ဒဿယတိ။
ကမ္မေ-ဒဿီယတိ၊ ဒဿီယန္တိ၊ နိဒဿီယတိ၊ နိဒဿီယန္တိ၊ သန္ဒဿီယတိ၊ သန္ဒဿီယန္တိ၊ ဒက္ခတိ၊ ဒက္ခန္တိ။
ကမ္မေ-ဒက္ခီယတိ၊ ဒက္ခီယန္တိ။
‘ဂမယမိသာသဒိသာနံ စ္ဆင’ ဣတိ စ္ဆာဒေသေ- ဒိစ္ဆတိ၊ ဒိစ္ဆန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ပဿတိ၊ ပဿန္တိ၊ ဒက္ခတိ၊ ဒက္ခန္တိ၊ ပဿီယတိ၊ ပဿီယန္တိ၊ ဒက္ခီယတိ၊ ဒက္ခီယန္တိ။
ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တေ-ဒိဿတိ၊ ဒိဿန္တိ၊ ဒိဿတေ၊ ဒိဿန္တေ၊ ဥဒ္ဒိဿတေ၊ ဥဒ္ဒိဿန္တေ၊ နိဒ္ဒိဿတေ၊ နိဒ္ဒိဿန္တေ၊ အပဒိဿတေ၊ အပဒိဿန္တေ။
ကာရိတေ-ပဿာပေတိ၊ ပဿာပယတိ၊ ဒက္ခာပေတိ၊ ဒက္ခာပယတိ။
ကမ္မေ-ပဿာပီယတိ၊ ဒဿီယတိ၊ နိဒဿီယတိ၊ သန္ဒဿီယတိ၊ ဒက္ခာပီယတိ။
ပဿတု ¶ ၊ ပဿန္တု၊ ဒက္ခတု၊ ဒက္ခန္တု၊ ပဿေယျ၊ ပဿေယျုံ၊ ဒက္ခေယျ၊ ဒက္ခေယျုံ။
ဧယျာမဿ ဧမု စ အန္တဿ ဥ စ ဟောန္တိ။ ‘‘ကတ္ထ ပဿေမု ခတ္တိယံ [ဇာ။ ၂။၂။၁၉၄၇]၊ ဒက္ခေမု တေ နိဝေသန’’န္တိ [ဇာ။ ၁။၁၅။၂၅၄ (…နိဝေသနာနိ)] ပါဠိ။ ပဿေယျာမ၊ ပဿေယျာမု၊ ဒက္ခေယျာမ၊ ဒက္ခေယျာမု။
အာအာဒိမှိ-အပဿာ၊ အဒက္ခာ။
ဒသ၊ ဒါဒေသေသု ဒကာရဿ ဒွိတ္တံ၊ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ [မဟာဝ။ ၉၊ ဒီ။ နိ။ ၂။၆၉၊ သံ။ နိ။ ၁။၁၅၉]၊ အဒ္ဒသာ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော [မ။ နိ။ ၁။၃၆၄]။
ရဿတ္တေ-တမဒ္ဒသ မဟာဗြဟ္မာ၊ နိသိန္နံ သမှိ ဝေသ္မနိ [ဇာ။ ၁။၁၆။၁၄၈]။ တေ အဒ္ဒသူ။ ရဿတ္တေ-အဒ္ဒသု၊ အာမန္တယဿု ဝေါ ပုတ္တေ၊ မာ တေ မာတရမဒ္ဒသု [ဇာတကေ ‘‘အာမန္တယဿု တေ ပုတ္တေ၊ မာ တေ မာတရ မဒ္ဒသုံ’’]။
ဒါဒေသေ-သော အဒ္ဒါ။
ရဿတ္တေ-အဒ္ဒ။ ယာယမာနော မဟာရာဇာ၊ အဒ္ဒါ သီဒန္တရေ နဂေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၀၅]။ ယော ဒုက္ခံ သုခတော အဒ္ဒ၊ ဒုက္ခမဒ္ဒက္ခိ သလ္လတော [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၆၈]။
ဤအာဒိမှိ-အပဿိ၊ ပဿိ၊ အပဿီ၊ ပဿီ၊ အပဿိံသု၊ ပဿိံသု၊ အပဿိ၊ ပဿိ၊ အပဿိတ္ထ၊ ပဿိတ္ထ၊ အပဿိံ၊ ပဿိံ၊ အပဿိမှာ၊ ပဿိမှာ။
ဒဿာဒေသေ-အဒ္ဒဿိ၊ အဒ္ဒဿုံ၊ အဒ္ဒဿိံသု၊ အဒ္ဒဿံသု၊ အဒ္ဒဿိ၊ အဒ္ဒဿိတ္ထ၊ အဒ္ဒဿိံ၊ အဒ္ဒဿိမှာ။
ဒက္ခာဒေသေ-အဒက္ခိ၊ ဒက္ခိ ဣစ္စာဒိ။
ဒသာဒေသေ ဂါထာသု-အဒ္ဒသိ၊ အဒ္ဒသုံ၊ အဒ္ဒသိံသု၊ အဒ္ဒသံသု။
ပရဆက္ကေ-အဒ္ဒသာ ¶ ၊ အဒ္ဒသူ၊ အဟံ အဒ္ဒသံ၊ မယံ အဒ္ဒဿိမှေ။ အဒ္ဒသံ ကာမ တေ မူလံ၊ သင်္ကပ္ပာ ကာမ ဇာယသိ [ဇာ။ ၁။၈။၃၉]။
ကွစိ သာဂမေ အာကာရာဂမော၊ သော အဒ္ဒသာသိ၊ တေ အဒ္ဒသာသုံ၊ အဟံ အဒ္ဒသာသိံ၊ မယံ အဒသာသိမှ။ ယံ အဒ္ဒသာသိံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ဒေသေန္တံ ဓမ္မမုတ္တမံ [ထေရဂါ။ ၂၈၇]။ အထဒ္ဒသာသိံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ သတ္ထာရမကုတောဘယံ [ထေရဂါ။ ၉၁၂]။
မဟာဝုတ္တိနာ ဣံဿ ဣမှိ ဟောတိ၊ ပထေ အဒ္ဒသာသိမှိ ဘောဇပုတ္တေ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၄၆]။
ဿတျာဒိမှိ-ပဿိဿတိ၊ ပဿိဿန္တိ။
ဒက္ခာဒေသေ‘ဒက္ခ သက္ခ ဟေဟိ’ဣစ္စာဒိနာ ဿဿလောပေါ၊ ဒက္ခတိ၊ ဒက္ခန္တိ၊ ဒက္ခိတိ၊ ဒက္ခိန္တိ၊ ဒက္ခိဿတိ၊ ဒက္ခိဿန္တိ။
ဿာဒိမှိ-အပဿိဿာ၊ အဒက္ခိဿာ ဣစ္စာဒိ။
မရ-ပါဏစာဂေ၊ မရတိ၊ မရန္တိ။
‘ဇရမရာနမိယင’ဣတိ ဣယာဒေသော၊ မိယတိ၊ မိယန္တိ၊ အမှံ ဒဟရာ န မိယျရေ [ဇာ။ ၁။၁၀။၉၇]။
ကာရိတေ ‘အဿာ ဏာနုဗန္ဓေ’တိ အာဝုဒ္ဓိ၊ မာရေတိ၊ မာရေန္တိ၊ မာရယတိ၊ မာရယန္တိ၊ မာရာပေတိ၊ မာရာပေန္တိ၊ မာရာပယတိ၊ မာရာပယန္တိ။
ယမု-ဥပရမေ၊ ယမတိ၊ ယမန္တိ။ ပရေ စ န ဝိဇာနန္တိ၊ မယမေတ္ထ ယမာမသေ။ ဧတ္ထ စ ‘ယမာမသေ’တိ ဝိရမာမသေ၊ မရဏံ ဂစ္ဆာမသေတိ အတ္ထော။
သံပုဗ္ဗော သံယမေ၊ သံယမတိ၊ သံယမန္တိ။
နိဂ္ဂဟီတဿ ဉာဒေသေ-သညမတိ၊ သညမန္တိ။
နိပုဗ္ဗော ¶ နိယမေ၊ နိယမတိ၊ နိယမန္တိ။
‘ဂမယမိသာသဒိသာနံ ဝါ စ္ဆင’ဣတိ မဿ စ္ဆာဒေသော၊ နိယစ္ဆတိ၊ နိယစ္ဆန္တိ။
ကမ္မေ-နိယမီယတိ၊ နိယမီယန္တိ။
ပုဗ္ဗရူပေ-နိယမ္မတိ၊ နိယမ္မန္တိ။
ကာရိတေ-နိယာမေတိ၊ နိယာမယတိ။
ဏာပိမှိ န ဝုဒ္ဓိ၊ နိယမာပေတိ၊ နိယမာပယတိ၊ ဝဝတ္ထပေတီတိ အတ္ထော။
ရုဒ-အဿုဝိမောစနေ၊ ရောဒတိ၊ ရောဒန္တိ။
ဿတျာဒိမှိ-‘လဘဝသဆိဒဂမဘိဒါနံ စ္ဆင’ဣတိ ဿေန သဟ ဒဿ စ္ဆာဒေသော၊ သာ နူန ကပဏာ အမ္မာ၊ စိရရတ္တာယ ရုစ္ဆတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၃၆]။ ကောဉ္ဇီ သမုဒ္ဒတီရေဝ၊ ကပဏာ နူန ရုစ္ဆတိ [ဇာ။ ၂။၂၁။၁၁၃]။ သာ နူန ကပဏာ အမ္မာ၊ စိရံ ရုစ္ဆတိ အဿမေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၃၈]၊ ကံ နွ’ဇ္ဇ ဆာတာ တသိတာ၊ ဥပရုစ္ဆန္တိ ဒါရကာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၅၃]။ ရောဒိဿတိ၊ ရောဒိဿန္တိ၊ ရုစ္ဆတိ၊ ရုစ္ဆန္တိ။
ဿာဒီသု-အရုစ္ဆာ၊ အရုစ္ဆံသု၊ အရောဒိဿာ၊ အရောဒိဿံသု။
ရုဟ-ပါပုဏနေ၊ ရုဟတိ၊ ရုဟန္တိ၊ အာရုဟတိ၊ အာရုဟန္တိ၊ အာရောဟတိ၊ အာရောဟန္တိ၊ အဘိရုဟတိ၊ အဘိရုဟန္တိ၊ ဩရုဟတိ၊ ဩရုဟန္တိ၊ ဩရောဟတိ၊ ဩရောဟန္တိ။
ကမ္မေ-အာရောဟီယတိ။
‘ဟဿ ဝိပလ္လာသော’တိ ဟ၊ ယာနံ ဝိပရိယာယော၊ အာရုယှတိ၊ ဩရုယှတိ။
ဤအာဒိမှိ-ရုဟိ၊ အာရုဟိ၊ ဩရုဟိ။
‘ကုသရုဟိဿ စ္ဆီ’တိ သုတ္တံ၊ အဘိရုစ္ဆိ၊ အဘိရုဟိ ဝါ။
လဘ-လာဘေ ¶ ၊ လဘတိ၊ လဘန္တိ။
ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တေ ‘စတုတ္ထဒုတိယေသွေသံ တတိယပဌမာ’တိ သံယောဂါဒိဿ စတုတ္ထဿ တတိယတ္တံ၊ လဗ္ဘတိ၊ လဗ္ဘန္တိ၊ လဗ္ဘရေ။
ဤအာဒိမှိ-အလဘိ၊ အလဘိံသု။
၆၅၁။ လဘာ ဣံဤနံ ထံထာ ဝါ[က။ ၄၉၇၊ ရူ။ ၄၇၇၊ နီ။ ၁၀၁၃]။
လဘမှာ ပရေသံ ဣံ၊ ဤနံ ကမေန ထံ၊ ထာ ဟောန္တိ ဝါ၊ ဓာတွန္တဿ ပရရူပတ္တံ၊ သံယောဂါဒိဿ ဒုတိယဿ ပဌမတ္တံ။
အဟံ အလတ္ထံ၊ အလဘိံ ဝါ၊ သော အလတ္ထ၊ အလဘိ ဝါ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဥံဿ ထုံ၊ ထံသု ဟောန္တိ၊ မှာဿ စ ထမှာ၊ ထုံမှာ ဟောန္တိ၊ တေ ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇဉ္စ ဥပသမ္ပဒဉ္စ အလတ္ထုံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၇၇]၊ သတိံ ပစ္စလတ္ထုံ၊ ဝိပရီတသညံ ပစ္စလတ္ထုံ၊ တေ သတိံ ပစ္စလတ္ထံသု၊ အဂမမှာ ခေါ တဝ ဂေဟံ၊ တတ္ထ နေဝ ဒါနံ အလတ္ထမှာ [မ။ နိ။ ၂။၃၀၀ (ထောကံ ဝိသဒိသံ)]၊ အက္ကောသမေဝ အလတ္ထမှာ၊ မယဉ္စ အလတ္ထမှာ သဝနာယ၊ အလတ္ထုမှာ ဝါ။ ဓာတွန္တဿ စ္ဆော စ။ တဒါဟံ ပါပိကံ ဒိဋ္ဌိံ၊ ပဋိလစ္ဆိံ အယောနိသော [ဇာ။ ၁။၁၆။၂၀၄]။
ဿတျာဒိမှိ-‘လဘဝသ ဆိဒ ဂမ ဘိဒ ရုဒါနံ စ္ဆင’ဣတိ သုတ္တေန ဿေန သဟ ဓာတွန္တဿ စ္ဆာဒေသော၊ လစ္ဆတိ၊ လဘိဿတိ၊ လစ္ဆန္တိ၊ လဘိဿန္တိ၊ လစ္ဆသိ၊ လဘိဿသိ၊ လစ္ဆထ၊ လဘိဿထ၊ လစ္ဆာမိ၊ လဘိဿာမိ၊ လစ္ဆာမ၊ လဘိဿာမ။ လစ္ဆာမ ပုတ္တေ ဇီဝန္တာ၊ အရောဂါ စ ဘဝါမသေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၂၆၀]။
ဿာဒိမှိ-အလစ္ဆာ၊ အလဘိဿာ၊ အလစ္ဆံသု၊ အလဘိဿံသု။
ဝစ-ဝိယတ္တိယံ ဝါစာယံ၊ ဝစတိ၊ ဝစန္တိ။
ကမ္မေ-ဝစီယတိ၊ ဝစီယန္တိ။
ယဿ ¶ ပုဗ္ဗရူပတ္တေ ‘အဿူ’တိ သုတ္တေန အာဒိမှိ အကာရဿ ဥတ္တံ၊ ဝုစ္စတိ၊ ဝုစ္စန္တိ၊ ဝုစ္စရေ၊ ဝုစ္စတေ၊ ဝုစ္စန္တေ၊ ဝုစ္စရေ။
ကာရိတေ-ဝါစေတိ၊ ဝါစေန္တိ၊ ဝါစယတိ၊ ဝါစယန္တိ၊ ဝါစာပေတိ၊ ဝါစာပေန္တိ၊ ဝါစာပယတိ၊ ဝါစာပယန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-အဝစိ၊ ဝစိ။
မဟာဝုတ္တိနာ အာကာရေန သဟ သာဂမော၊ အဝစာသိ၊ ဝစာသိ၊ အဝစုံ၊ ဝစုံ၊ အဝစိံသု၊ ဝစိံသု၊ တွံ အဝစော၊ အဝစ၊ အဝစိ၊ အဝစာသိ၊ အဝစိတ္ထ၊ အဝစိတ္ထော၊ တုမှေ အဝစိတ္ထ။
‘မှာထာနမုဉ’ဣတိ သုတ္တံ၊ တုမှေ အဝစုတ္ထ၊ ဝစုတ္ထ၊ အဟံ အဝစိံ၊ ဝစိံ၊ အဝစာသိံ၊ ဝစာသိံ၊ မယံ အဝစိမှာ၊ ဝစိမှာ၊ အဝစိမှ၊ ဝစိမှ ဝါ၊ မယံ အဝစုမှာ၊ ဝစုမှာ၊ သော အဝစာ၊ ဝစာ။
ရဿတ္တေ-အဝစ၊ အဝစိတ္ထ၊ ဝစိတ္ထ ဝါ၊ အဟံ အဝစံ၊ အဝစ၊ ဝစ ဝါ၊ မယံ အဝစိမှေ၊ ဝစိမှေ။
၆၅၂။ ဤအာဒေါ ဝစဿောမ[က။ ၄၇၇၊ ရူ။ ၄၇၉၊ နီ။ ၉၅၈၊ စံ။ ၆။၂။၆၉၊ ပါ။ ၇။၄။၂၀]။
ဤအာဒီသု ဝစဿ မာနုဗန္ဓော ဩ ဟောတိ။
သော အဝေါစိ၊ တေ အဝေါစုံ၊ အဝေါစိံသု၊ တွံ အဝေါစိ၊ တုမှေ အဝေါစုတ္ထ၊ အဟံ အဝေါစိံ၊ မယံ အဝေါစုမှာ၊ သော အဝေါစ၊ ရဿော၊ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ [ဥဒါ။ ၂၀]။
ဿတျာဒိမှိ –
၆၅၃။ ဝစဘုဇမုစဝိသာနံ က္ခင[က။ ၄၈၁၊ ရူ။ ၅၂၄၊ နီ။ ၉၆၃၊ ‘ဘုဇ မုစ ဝစ ဝိသာနံ က္ခင (ဗဟူသု)]။
ဿေန သဟ ဝစာဒီနံ အန္တော ဗျဉ္ဇနော က္ခင ဟောတိ ဝါ ဿယုတ္တာသု ဝိဘတ္တီသု။
ဝက္ခတိ ¶ ၊ ဝစိဿတိ၊ ဝက္ခန္တိ၊ ဝက္ခရေ၊ ဝစိဿန္တိ၊ ဝစိဿရေ၊ ဝက္ခသိ၊ ဝက္ခထ၊ ဝက္ခာမိ၊ ဝက္ခာမ၊ ဝက္ခတေ၊ ဝက္ခန္တေ၊ ဝက္ခသေ၊ ဝက္ခဝှေ၊ အဟံ ဝက္ခံ၊ ဝစိဿံ၊ မယံ ဝက္ခာမှေ၊ ဝစိဿာမှေ။
‘ဿေနာ’တိ အဓိကာရေန ဝိနာ ဓာတွန္တဿ က္ခာဒေသောပိ လဗ္ဘတိ၊ ဝက္ခိဿတိ၊ ဝက္ခိဿန္တိ။
ဿာဒိမှိ-အဝက္ခာ၊ အဝစိဿာ၊ အဝက္ခံသု၊ အဝစိဿံသု။
ဝဒ-ဝိယတ္တိယံ ဝါစာယံ၊ ဝဒတိ၊ ဝဒန္တိ၊ ဩဝဒတိ၊ ဩဝဒန္တိ၊ ဝဒသိ၊ ဝဒထ၊ ဝဒါမိ၊ ဝဒါမ။
လဿ ဧတ္တေ-ဝဒေတိ၊ ဝဒေန္တိ၊ ဝဒေသိ၊ ဝဒေထ၊ ဝဒေမိ၊ ဝဒေမ။
ကမ္မေ-ဝဒီယတိ၊ ဝဒိယျတိ၊ ဩဝဒီယတိ၊ ဩဝဒိယျတိ။
ဒဿ စဝဂ္ဂတ္တေ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ ဝဇ္ဇတိ၊ ဝဇ္ဇန္တိ၊ ဩဝဇ္ဇတိ၊ ဩဝဇ္ဇန္တိ။
ကာရိတေ-ဘေရိံ ဝါဒေတိ၊ ဝါဒေန္တိ၊ ဝါဒယတိ၊ ဝါဒယန္တိ၊ ဂုရုံ အဘိဝါဒေတိ၊ အဘိဝါဒေန္တိ၊ အဘိဝါဒေသိ၊ အဘိဝါဒေထ၊ အဘိဝါဒေမိ၊ အဘိဝါဒေမ။
မဟာဝုတ္တိနာ အဿ ဣတ္တံ၊ အဘိဝါဒိယာမိ၊ အဘိဝါဒိယာမ၊ အဘိဝါဒယာမိ၊ အဘိဝါဒယာမ ဝါ၊ အဘိဝန္ဒာမိ၊ အဘိဝန္ဒာမာတိ အတ္ထော။ ဝန္ဒန္တော ဟိ ‘‘သုခီ ဟောတူ’’တိ အဘိမင်္ဂလဝစနံ ဝဒါပေတိ နာမ၊ တထာဝစနဉ္စ ဝန္ဒနီယဿ ဝတ္တံ။
ဏာပိမှိ န ဝုဒ္ဓိ၊ ဝဒါပေတိ၊ ဝဒါပယတိ။
‘ဂမဝဒဒါနံ ဃမ္မဝဇ္ဇဒဇ္ဇာ ဝါ’တိ ဝဇ္ဇာဒေသော၊ ‘ဦလဿေ’တိ လဿ ဧတ္တံ၊ ဝဇ္ဇေတိ၊ ဝဇ္ဇေန္တိ။
ကမ္မေ-ဝဇ္ဇီယတိ၊ ဝဇ္ဇီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဝဇ္ဇာပေတိ၊ ဝဇ္ဇာပယတိ။
ဧယျာဒိမှိ-‘ဧယျေယျာသေယျံနံဋေ’ဣတိ ¶ ဧယျာဒီနံ ဧကဝစနာနံ ဧတ္တံ၊ ဝဒေ၊ ဝဒေယျ၊ ဝဇ္ဇေ၊ ဝဇ္ဇေယျ၊ ဝဒေယျုံ၊ ဝဇ္ဇေယျုံ။
ဝဇ္ဇာဒေသေ မဟာဝုတ္တိနာ ဧယျဿ အာတ္တံ၊ ဧယျုမာဒီနံ ဧယျသဒ္ဒဿ လောပေါ၊ သော ဝဇ္ဇာ၊ တေ ဝဇ္ဇုံ။
ဧယျာဒီနံ ယျာသဒ္ဒဿ လောပေါ ဝါ၊ တွံ ဝဇ္ဇာသိ၊ ဝဇ္ဇေသိ၊ တုမှေ ဝဇ္ဇာထ၊ ဝဇ္ဇေထ၊ အဟံ ဝဇ္ဇာမိ၊ ဝဇ္ဇေမိ၊ မယံ ဝဇ္ဇာမ၊ ဝဇ္ဇေမ၊ အဟံ ဝဇ္ဇံ၊ မယံ ဝဇ္ဇာမှေ၊ ဝဇ္ဇေယျာမှေ။
အတြိမာ ပါဠီ-ဝဇ္ဇုံ ဝါ တေ န ဝါ ဝဇ္ဇုံ၊ နတ္ထိ နာသာယ ရူဟနာ [ဇာ။ ၁။၃။၃၃]၊ အမ္မံ အာရောဂျံ ဝဇ္ဇာသိ၊ တွဉ္စ တာတ သုခီ ဘဝ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၄၈]၊ အမ္မံ အာရောဂျံ ဝဇ္ဇာထ၊ အယံ နော နေတိ ဗြာဟ္မဏော [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၇၄] ဣစ္စာဒိ။
ဟိယျတ္တနိယံ-သော အဝဒါ၊ ဝဒါ၊ အဝဇ္ဇာ၊ ဝဇ္ဇာ၊ တေ အဝဒူ၊ ဝဒူ၊ အဝဇ္ဇူ၊ ဝဇ္ဇူ။
အဇ္ဇတ္တနိယံ-သော အဝဒိ၊ ဝဒိ၊ အဝဇ္ဇိ၊ ဝဇ္ဇိ၊ တေ အဝဒုံ၊ ဝဒုံ၊ အဝဇ္ဇုံ၊ ဝဇ္ဇုံ၊ အဝဒိံသု၊ ဝဒိံသု၊ အဝဇ္ဇိံသု၊ ဝဇ္ဇိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ဝဒိဿတိ၊ ဝဇ္ဇိဿတိ။
ဿာဒိမှိ-အဝဒိဿာ၊ အဝဇ္ဇိဿာ ဣစ္စာဒိ။
ဝိဒ-ဉာဏေ၊ ဝိဒတိ။
‘ယုဝဏ္ဏာနမိယငဥဝင သရေ’တိ သရမှိ ဣယာဒေသော၊ တေ ဝိဒိယန္တိ။
ကာရိတေ-နိဝေဒေတိ၊ ပဋိဝေဒေတိ၊ နိဝေဒယတိ၊ ပဋိဝေဒယတိ၊ ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ ဘိက္ခဝေ [မ။ နိ။ ၁။၄၁၆]၊ ဇာနာပေမီတိ အတ္ထော။ ဝေဒယာမဟံ ဘန္တေ၊ ဝေဒယတီတိ မံ သင်္ဃော ဓာရေတူတိ [စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၀၂] ဇာနာပေမိ၊ ပါကဋံ ကရောမီတိ ဝါ အတ္ထော။
‘‘ဝေဒိယာမဟံ ¶ ဘန္တေ၊ ဝေဒိယတီတိ မံ သင်္ဃော ဓာရေတူ’’တိပိ [စူဠဝ။ အဋ္ဌ။ ၁၀၂] ပါဌော၊ တတ္ထ အပစ္စယေ ပရေ ဣယာဒေသော ယုဇ္ဇတိ။
ဧယျာဒိမှိ-ဝိဒေယျ၊ ဝိဒိယေယျ၊ ဝိဒေယျုံ၊ ဝိဒိယေယျုံ။
ဤအာဒိမှိ-ပစ္စယာနံ ခယံ အဝေဒိ၊ တေ ဝိဒုံ၊ ဝိဒိံသု။
ကာရိတေ-နိဝေဒေသိ၊ နိဝေဒယိ၊ ပဋိဝေဒေသိ၊ ပဋိဝေဒယိ၊ နိဝေဒယုံ၊ နိဝေဒယိံသု၊ ပဋိဝေဒယုံ၊ ပဋိဝေဒယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ဝိဒိဿတိ၊ ဝေဒိဿတိ၊ ပရိသုဒ္ဓါတိ ဝေဒိဿာမိ [မဟာဝ။ ၁၃၄] ဣစ္စာဒိ။
ဝသ-နိဝါသေ၊ ဝသတိ၊ ဝသန္တိ၊ နိဝသတိ၊ နိဝသန္တိ။
ကမ္မေ-အဓိ၊ အာပုဗ္ဗော၊ တေန ဂါမော အဓိဝသီယတိ၊ အာဝသီယတိ၊ အဇ္ဈာဝသီယတိ။
‘အဿူ’တိ သုတ္တေန အကာရဿ ဥတ္တံ၊ ဝုဿတိ၊ ဝုဿန္တိ၊ ဝုဿရေ၊ ‘‘ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ ဝုဿတီ’’တိ [မ။ နိ။ ၁။၂၅၇] ပါဠိ။
ကာရိတေ-ဝါသေတိ၊ အဓိဝါသေတိ၊ ဝါသယတိ၊ အဓိဝါသယတိ။
ဏာပိမှိ ဝုဒ္ဓိ နတ္ထိ၊ ဝသာပေတိ၊ ဝသာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ-အဝသိ၊ ဝသိ၊ အဝသုံ၊ ဝသုံ၊ အဝသိံသု၊ ဝသိံသု။
ဿတျာဒီသု-‘လဘ ဝသ ဆိဒ ဂမ ဘိဒ ရုဒါနံ စ္ဆင’ဣတိ ဿေန သဟ ဓာတွန္တဿ စ္ဆာဒေသော၊ ဝစ္ဆတိ၊ ဝသိဿတိ၊ ဝစ္ဆန္တိ၊ ဝသိဿန္တိ၊ အာယသ္မတော နိဿာယ ဝစ္ဆာမိ [မဟာဝ။ ၇၇]၊ န တေ ဝစ္ဆာမိ သန္တိကေ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၃၃]၊ အဝစ္ဆာ၊ အဝသိဿာ၊ အဝစ္ဆံသု၊ အဝသိဿံသု။
ဝိသ-ပဝိသနေ၊ ပဝိသတိ၊ ပဝိသန္တိ။
ကမ္မေ-ပဝိသီယတိ ¶ ၊ ပဝိသီယန္တိ၊ ပဝိသီယတေ၊ ပဝိသီယန္တေ။
ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တေ-ပဝိဿတိ၊ ပဝိဿန္တိ၊ ပဝိဿရေ၊ ပဝိဿတေ၊ ပဝိဿန္တေ၊ ပဝိဿရေ။
ကာရိတေ-ပဝေသေတိ၊ ပဝေသယတိ။
ကမ္မေ-ပဝေသီယတိ၊ ပဝေသီယန္တိ။
ဤအာဒိမှိ ဥပသဂ္ဂဿ ဒီဃော ဝါ၊ ပါဝိသိ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဓာတွန္တဿ က္ခော ဟောတိ၊ ပါဝေက္ခိ ပထဝိံ စေစ္စော [ဇာ။ ၁။၁၉။၉၈]၊ သော ပါဝေက္ခိ ကာသိရာဇာ [ဇာ။ ၁။၁၅။၂၆၆]၊ သော တဿ ဂေဟံ ပါဝေက္ခိ [ဇာ။ ၁။၁၅။၃၀၃]၊ ပါဝိသုံ၊ ပါဝိသိံသု၊ ပါဝေက္ခိံသု။
ဿတျာဒီသု ‘ဝစ ဘုဇ မုစ ဝိသာနံ က္ခင’ဣတိ ဿေန သဟ ဓာတွန္တဿ က္ခော၊ ပဝေက္ခတိ၊ ပဝိသိဿတိ၊ ပဝေက္ခန္တိ၊ ပဝိသိဿန္တိ၊ ဧသ ဘိယျော ပဝေက္ခာမိ၊ ဝမ္မိကံ သတပေါရိသံ [ဇာ။ ၁။၄။၁၀၀]၊ ပါဝေက္ခာ၊ ပဝိသိဿာ၊ ပါဝေက္ခံသု၊ ပဝိသိဿံသု။
သဒ-သံသီဒနေ၊ ‘ဇရသဒါနမီမ ဝါ’တိအာဒိသရမှာ ဤမအာဂမော ဟောတိ ဝါ၊ သီဒတိ၊ သီဒန္တိ၊ လာဗူနိ သီဒန္တိ၊ သိလာ ပ္လဝန္တိ [ဇာ။ ၁။၁။၇၇]၊ သံသီဒတိ၊ ဝိသီဒတိ၊ ဩသီဒတိ၊ အဝသီဒတိ။
နိပုဗ္ဗော နိသဇ္ဇာယံ၊ နိသီဒတိ၊ နိသီဒန္တိ။
ပပုဗ္ဗော ပသာဒေ၊ ပသီဒတိ၊ ပသီဒန္တိ။
ကာရိတေပိ န ဝုဒ္ဓိ အာဒေသန္တရတ္တာ၊ သီဒေတိ၊ သီဒယတိ၊ သံသီဒေတိ၊ သံသီဒယတိ၊ ဩသီဒေတိ၊ ဩသီဒယတိ၊ ဩသီဒါပေတိ၊ ဩသီဒါပယတိ၊ နိသီဒါပေတိ၊ နိသီဒါပယတိ။
ပပုဗ္ဗမှိ ဤမ န ဟောတိ၊ ပိတာ ပုတ္တံ ဗုဒ္ဓေ ပသာဒေတိ၊ ပသာဒယတိ၊ ပသာဒေန္တိ၊ ပသာဒယန္တိ။
ကမ္မေ-ပသာဒီယတိ ¶ ၊ ပသာဒီယန္တိ။
ဟန-ဟိံသာ၊ ဂတီသု၊ ဟနတိ၊ ဟနန္တိ။
‘ကွစိ ဝိကရဏာန’န္တိ သုတ္တေန လဝိကရဏဿ လောပေ ဟန္တိ၊ ဖလံ ဝေ ကဒလိံ ဟန္တိ၊ သက္ကာရော ကာပုရိသံ ဟန္တိ [စူဠဝ။ ၃၃၅]၊ ဟန္တိ ကုဒ္ဓါ ပုထုဇ္ဇနော [အ။ နိ။ ၇။၆၄]။
မဟာဝုတ္တိနာ ကွစိ ဓာတွန္တလောပေါ၊ ဝိက္ကောသမာနာ တိဗ္ဗာဟိ၊ ဟန္တိ နေသံ ဝရံ ဝရံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၃၇၀]၊ လုဒ္ဒကာ မိဂံ ဟန္တိ၊ ကေဝဋ္ဋာ မစ္ဆံ ဟန္တိ။
ကမ္မေ-ဟနီယတိ၊ ဟနီယန္တိ။
ဓာတွန္တဿ စဝဂ္ဂတ္တေ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ ဟညတိ၊ ဟညန္တိ။
ကာရိတေ –
၆၅၄။ ဟနဿ ဃာတော ဏာနုဗန္ဓေ[က။ ၅၉၁၊ ရူ။ ၅၄၄၊ နီ။ ၁၁၉၅]။
ဟနဿ ဃာတော ဟောတိ ဏာနုဗန္ဓေ ပစ္စယေ။
ဃာတေတိ၊ ဃာတယတိ၊ ဃာတာပေတိ၊ ဃာတာပယတိ။
ကမ္မေ-ဃာတီယတိ၊ ဃာတာပီယတိ။
ဤအာဒိမှိ-အဟနိ၊ ဟနိ၊ အဟနိံသု၊ ဟနိံသု။
ကမ္မေ-အဟညိ၊ ဟညိ၊ အဟညိံသု၊ ဟညိံသု။
ဿတျာဒိမှိ –
၆၅၅။ ဟနာ ဇေခါ[က။ ၄၈၁၊ ရူ။ ၅၂၄၊ နီ။ ၉၆၇၊ ၉၆၉? ‘…ဆခါ’ (ဗဟူသု) ‘ဆေခါ’ (ကတ္ထစိ)]။
ဟနမှာ ပရဿ ဿကာရဿ ဇေ၊ ခါဒေသာ ဟောန္တိ ဝါ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဓာတွန္တဿ ပရရူပတ္တံ။
ဟဇ္ဇေတိ ¶ ၊ ဟနိဿတိ၊ ဟဇ္ဇေန္တိ၊ ဟဇ္ဇေသိ၊ ဟဇ္ဇေထ၊ ဟဇ္ဇေမိ၊ ဟနိဿာမိ၊ ဟဇ္ဇေမ၊ ဟနိဿာမ။
ခါဒေသေ မဟာဝုတ္တိနာ ဓာတွန္တဿ ဝဂ္ဂန္တတ္တံ၊ ပဋိဟင်္ခတိ၊ ပဋိဟနိဿတိ၊ ပဋိဟင်္ခန္တိ၊ ပဋိဟင်္ခသိ၊ ပဋိဟင်္ခါမိ၊ ပဋိဟင်္ခါမ၊ ပဋိဟနိဿာမ။
ဟရ-ဟရဏေ၊ ဟရတိ၊ ဟရန္တိ။
ကမ္မေ-ဟရီယတိ၊ ဟရီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဟာရေတိ၊ ဟာရယတိ။
ဏာပိမှိ န ဝုဒ္ဓိ၊ ဟရာပေတိ၊ ဟရာပယတိ။
ကမ္မေ-ဟာရီယတိ၊ ဟရာပီယတိ။
အာ၊ ဤအာဒီသု –
အာအာဒီသု ဤအာဒီသု စ ဟရဿ ရကာရဿ အာ ဟောတိ ဝါ၊ သော အဟာ၊ အဟရာ။
ဤအာဒိမှိ-သော အဟာသိ၊ အဇိနိ မံ အဟာသိ မေ [ဓ။ ပ။ ၃-၄]၊ အတ္တာနံ ဥပသံဟာသိ၊ အာသနံ အဘိဟာသိ၊ သာသနေ ဝိဟာသိ၊ ဝိဟာသိ ပုရိသုတ္တမော [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ ဓမ္မံ ပယိရုဒါဟာသိ၊ အဟရိ၊ ဟရိ၊ ဝိဟာသုံ၊ အာဟိံသု၊ ဝိဟိံသု ဝါ၊ ‘‘မာ မေ တတော မူလဖလံ အာဟံသူ’’တိ [ဇာ။ ၂။၁၈။၂၂] ပါဠိ၊ အဟာသုံ၊ အဟရုံ၊ ဟရုံ၊ အဟရိံသု၊ ဟရိံသု၊ တွံ အဟာသိ၊ အဟရိ၊ တုမှေ အဟာသိတ္ထ၊ အဟရိတ္ထ၊ အဟံ အဟာသိံ၊ အဟရိံ၊ ဝိဟာသိံ သာသနေ ရတော [အပ။ ထေရ ၁။၂။၈၄]၊ မယံ အဟာသိမှာ၊ အဟရိမှာ။
ပရဆက္ကေ အဿ တ္ထတ္တံ၊ သော အဟာသိတ္ထ၊ အဟရိတ္ထ။
ဿတျာဒီသု ¶ –
၆၅၇။ ဟရဿ စာဟင ဿေ[‘ဟာဿ စာဟင ဿေန’ (ဗဟူသု)]။
ဿကာရဝတီသု ဝိဘတ္တီသု ဿေန သဟ ဟရဿ စ ကရဿ စ ရကာရဿ အာဟင ဟောတိ ဝါ။
ဣဥ အာဂမေ-ဟာဟိတိ၊ ခါရိကာဇဉ္စ ဟာဟိတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၅၉]။ ဟာဟတိ ဝါ၊ ဟရိဿတိ၊ ဟာဟိန္တိ၊ ဟာဟန္တိ၊ ဟရိဿန္တိ၊ ဟာဟသိ၊ သုခံ ဘိက္ခု ဝိဟာဟိသိ [ဓ။ ပ။ ၃၇၉]။ ဟာဟထ၊ ဟာဟာမိ၊ ဟာဟာမ၊ ဟရိဿာမ။
မဟာဝုတ္တိနာ ဟရဿ ဓာတွန္တဿ လောပေါ စ၊ ‘‘ယော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ အပ္ပမတ္တော ဝိဟဿတိ [သံ။ နိ။ ၁။၁၈၅]၊ ပုရက္ခတွာ ဝိဟဿာမ [ထေရီဂါ။ ၁၂၁]၊ အဟံ ဥဒကမာဟိဿ’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၃၁] ပါဠီ။
ဿာဒိမှိ-အဟာဟာ၊ အဟရိဿာ၊ အဟာဟံသု၊ အဟရိဿံသု။
အာပုဗ္ဗ သီသ-ပတ္ထနာယံ၊ အာသီသတိ၊ အာသီသန္တိ၊ ပစ္စာသီသတိ၊ ပစ္စာသီသန္တိ။
၆၅၈။ အာဒိသ္မာ သရာ[စံ။ ၅။၁။၃၊ ပါ။ ၆။၁။၂]။
အာဒိဘူတာ သရမှာ ပရံ ပဌမသဒ္ဒရူပံ ဧကဿရံ ဒွေရူပံ ဟောတိ၊ ဣမိနာ သရပုဗ္ဗာနံ ဓာတုပဒါနံ ပဒဒွိတ္တေ အာသီသ၊ သီသ ဣတိ ရူပဒွယံ ဘဝတိ။
၆၅၉။ လောပေါနာဒိဗျဉ္ဇနဿ[စံ။ ၆။၂။၁၁၂၊ ပါ။ ၇။၄။၆၀]။
ဒွိတ္တေ အနာဒိဘူတဿ ဧကဿ ဗျဉ္ဇနဿ လောပေါ ဟောတီတိ ပုရိမေ သီသရူပေ သကာရလောပေါ။
အာသီသီသတိ ¶ ၊ အာသီသီသန္တိ ဣစ္စာဒိ။
တထာ ‘ပရောက္ခာယဉ္စာ’တိ သုတ္တေ စသဒ္ဒေန ကမာဒီနံ ဓာတုပဒါနံ ပဒဒွိတ္တေ ကတေ ‘လောပေါနာဒိဗျဉ္ဇနဿာ’တိ ပုရိမေ ပဒရူပေ အနာဒိဗျဉ္ဇနလောပေါ၊ ‘ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ’တိ သေသဿ ကဝဂ္ဂဿ စဝဂ္ဂတ္တံ၊ ‘နိဂ္ဂဟီတဉ္စာ’တိ နိဂ္ဂဟီတာဂမော၊ စင်္ကမတိ၊ စင်္ကမန္တိ၊ စင်္ကမတု၊ စင်္ကမန္တု၊ စင်္ကမေယျ၊ စင်္ကမေယျုံ ဣစ္စာဒိ။
ကုစ-သင်္ကောစနေ၊ စင်္ကောစတိ၊ စင်္ကောစန္တိ။
စလ-စလနေ၊ စဉ္စလတိ၊ စဉ္စလန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ နိဂ္ဂဟီတဿ ပရရူပတ္တေ ဇရ-ဘိဇ္ဇနေ၊ ဇဇ္ဇရတိ ဇဇ္ဇရန္တိ။
ဒဠ-ဒိတ္တိယံ၊ ဒဒ္ဒလ္လတိ၊ ဒဒ္ဒလ္လန္တိ။
မုဟ-ဝေစိတ္တေ၊ မောမုဟတိ၊ မောမုဟန္တိ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဥဿ ဩတ္တံ။
တထာ ရု-သဒ္ဒေ၊ ရောရုဝတိ၊ ရောရုဝန္တိ။
လုပ-ဂိဒ္ဓေ၊ လောလုပ္ပတိ၊ လောလုပ္ပန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ပဒဒွိတ္တံ နာမ ပဒတ္ထာနံ အတိသယတာဒီပနတ္ထံ၊ ဝိစ္ဆာယံ ပန ပေါနောပုည၊ သမ္ဘမာဒီသု စ ဒွိတ္တေ အနာဒိဗျဉ္ဇနလောပေါ နတ္ထိ၊ ဂါမော ဂါမော ရမဏီယော။ တထာ ကွစိ အတိသယဒီပနေပိ၊ ရူပရူပံ၊ ဒုက္ခဒုက္ခံ၊ အဇ္ဈတ္တဇ္ဈတ္တံ၊ ဒေဝဒေဝေါ၊ မုနိမုနိ၊ ရာဇရာဇာ၊ ဗြဟ္မဗြဟ္မာ၊ ဝရဝရော၊ အဂ္ဂအဂ္ဂေါ၊ ဇေဋ္ဌဇေဋ္ဌော၊ သေဋ္ဌသေဋ္ဌော၊ ပသတ္ထပသတ္ထော၊ ဥဂ္ဂတဥဂ္ဂတော၊ ဥက္ကဋ္ဌုက္ကဋ္ဌော၊ ဩမကောမကော၊ ဒုဗ္ဗလဒုဗ္ဗလော၊ အဗလအဗလော၊ မဟန္တမဟန္တော ဣစ္စာဒိ။
ဘူဝါဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
ရုဓာဒိဂဏ
အထ ¶ ရုဓာဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
‘ကတ္တရီ’တိ ပဒံ ဝတ္တတေ၊ တဉ္စ ဗဟုလာဓိကာရာ ဝိကရဏာနံ ကတ္တရိ နိဗန္ဓံ ဘာဝ၊ ကမ္မေသု အနိဗန္ဓံ ဝိကပ္ပေန ပဝတ္တိံ ဒီပေတိ၊ တသ္မာ ဘာဝ၊ ကမ္မေသု စ ကာရိတရူပေသု စ ဝိကရဏာနံ ပဝတ္တိ ဝေဒိတဗ္ဗာ ဟောတီတိ။
ဆိဒ၊ ဘိဒ၊ ဘုဇ၊ မုစ၊ ယုဇ၊ ရိစ၊ ရုဓ၊ လိပ၊ ဝိဒ၊ သိစ၊ သုဘ။
၆၆၀။ မဉ္စ ရုဓာဒီနံ[က။ ၄၄၆၊ ရူ။ ၅၀၉၊ နီ။ ၉၂၆၊ စံ။ ၁။၁။၉၃၊ ပါ။ ၃။၁။၇၈]။
ရုဓာဒီဟိ ကြိယတ္ထေဟိ ကတ္တရိ လော ဟောတိ၊ တေသဉ္စ ရုဓာဒီနံ ပုဗ္ဗန္တသရမှာ ပရံ နိဂ္ဂဟီတံ အာဂစ္ဆတိ၊ မာနုဗန္ဓော ပုဗ္ဗန္တဒီပနတ္ထော၊ အကာရော ဥစ္စာရဏတ္ထော၊ စသဒ္ဒေန ရုဓ၊ သုဘာဒီဟိ ဣ၊ ဤ၊ ဧ၊ ဩပစ္စယေ သင်္ဂဏှာတိ၊ နိဂ္ဂဟီတဿ ဝဂ္ဂန္တတ္တံ။
ရုန္ဓတိ။
ဆိဒ-ဒွိဓာကရဏေ၊ ဆိန္ဒတိ၊ ဆိန္ဒန္တိ။
ကမ္မေ ကျော၊ ‘တဝဂ္ဂဝရဏာနံ ယေ စဝဂ္ဂဗယဉာ’တိ ယမှိ ဓာတွန္တဿ စဝဂ္ဂတ္တံ၊ ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ။ ဆိဇ္ဇတိ၊ ဆိဇ္ဇန္တိ။
‘ဂရုပုဗ္ဗာ ရဿာ ရေ န္တေန္တီန’န္တိ စတုန္နံ န္တေ၊ န္တီနံ ရေတ္တံ၊ ဆိန္ဒတေ၊ ဆိဇ္ဇတေ၊ ဆိဇ္ဇန္တေ၊ ဆိဇ္ဇရေ။
ဣမိနာ နိဂ္ဂဟီတာဂမော၊ ဆိန္ဒီယတိ၊ ဆိန္ဒီယန္တိ၊ ဆိန္ဒီယတေ၊ ဆိန္ဒီယန္တေ။
ကာရိတေ-ဆေဒေတိ၊ ဆေဒယတိ၊ ဆေဒါပေတိ၊ ဆေဒါပယတိ၊ ဆိန္ဒေတိ၊ ဆိန္ဒယတိ၊ ဆိန္ဒာပေတိ၊ ဆိန္ဒာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ-အစ္ဆိန္ဒိ ¶ ၊ ဆိန္ဒိ၊ အစ္ဆိန္ဒုံ၊ ဆိန္ဒုံ၊ အစ္ဆိန္ဒိံသု၊ ဆိန္ဒိံသု။
မဟာဝုတ္တိနာ ဓာတွန္တဿ စ္ဆော ပုဗ္ဗဿ ဒွိတ္တဉ္စ၊ အစ္ဆေစ္ဆိ တဏှံ၊ ဝိဝတ္တယိ သံယောဇနံ [ဣတိဝု။ ၅၃]၊ ‘‘အစ္ဆေဇ္ဇီ’’တိပိ ဒိဝါဒိပါဌော ဒိဿတိ၊ အစ္ဆေစ္ဆုံ ဝတ ဘော ရုက္ခံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၈၈]။
ကမ္မေ-အစ္ဆိဇ္ဇိ၊ ဆိဇ္ဇိ၊ အစ္ဆိန္ဒိယိ၊ ဆိန္ဒိယိ။
ကာရိတေ-ဆေဒေသိ၊ ကဏ္ဏနာသဉ္စ ဆေဒယိ [ဇာ။ ၁။၄။၄၉]၊ ဆိန္ဒေသိ၊ ဆိန္ဒယိ။
ဿတျာဒိမှိ-‘လဘဝသဆိဒဂမဘိဒရုဒါနံ စ္ဆင’ဣတိ ဿေန သဟ ဓာတွန္တဿ စ္ဆော၊ ဆေစ္ဆတိ၊ ဆိန္ဒိဿတိ၊ ဆေစ္ဆန္တိ၊ ဆိန္ဒိဿန္တိ၊ ဆေစ္ဆသိ၊ ဆေစ္ဆတ၊ ဆေစ္ဆာမိ၊ ဆေစ္ဆာမ၊ ဆိန္ဒိဿာမ။
ဿာဒိမှိ-အစ္ဆေစ္ဆာ၊ အစ္ဆိန္ဒိဿာ၊ အစ္ဆေစ္ဆံသု၊ အစ္ဆိန္ဒိဿံသု။
ဘိဒ-ဝိဒါရဏေ၊ ဘိန္ဒတိ၊ ဘိန္ဒန္တိ။
ကမ္မေ-ဘိဇ္ဇတိ၊ ဘိဇ္ဇန္တိ၊ ဘိဇ္ဇရေ၊ ဘိန္ဒိယတိ၊ ဘိန္ဒိယန္တိ။
ကာရိတေ-ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ [မဟာဝ။ ၁၀၇]၊ ဘေဒယတိ၊ ဘေဒါပေတိ၊ ဘေဒါပယတိ၊ ဘိန္ဒေတိ၊ ဘိန္ဒယတိ၊ ဘိန္ဒာပေတိ၊ ဘိန္ဒာပယတိ။
ကမ္မေ-ဘေဒီယတိ၊ ဘေဒါပီယတိ။
ဤအာဒိမှိ-အဘိန္ဒိ၊ ဘိန္ဒိ၊ အဘိန္ဒုံ၊ ဘိန္ဒုံ၊ အဘိန္ဒိံသု၊ ဘိန္ဒိံသု။
ကမ္မေ-အဘိဇ္ဇိ၊ ဘိဇ္ဇိ၊ အဘိန္ဒိယိ၊ ဘိန္ဒိယိ။
ကာရိတေ-အဘေဒေသိ၊ ဘေဒေသိ၊ အဘေဒယိ၊ ဘေဒယိ၊ ဘေဒါပေသိ၊ ဘေဒါပယိ။
ဿတျာဒိမှိ-‘လဘဝသ…’ဣစ္စာဒိနာ ¶ ဿေန သဟ ဒဿ စ္ဆော၊ ဘေစ္ဆတိ၊ ဘိန္ဒိဿတိ၊ ဘေစ္ဆန္တိ၊ ဘိန္ဒိဿန္တိ၊ ဘေစ္ဆသိ၊ ဘေစ္ဆထ၊ ဘေစ္ဆာမိ၊ ဘေစ္ဆာမ၊ ဘိန္ဒိဿာမ၊ ‘‘တံ တေ ပညာယ ဘေစ္ဆာမီ’’တိ [သု။ နိ။ ၄၄၅] ပါဠိ။
ဿာဒိမှိ-အစ္ဆေစ္ဆာ၊ အစ္ဆိန္ဒိဿာဣစ္စာဒိ။
ဘုဇ-ပါလန၊ ဗျဝဟရဏေသု၊ ဘုဉ္ဇတိ၊ ဘုဉ္ဇန္တိ။
ကမ္မေ-ဘုဇ္ဇတိ၊ ဘုဇ္ဇန္တိ။
ကာရိတေ-ဘောဇေတိ၊ ဘောဇယတိ၊ ဘောဇာပေတိ၊ ဘောဇာပယတိ။
ကမ္မေ-ဘောဇီယတိ၊ ဘောဇာပီယတိ။
ဿတျာဒိမှိ-‘ဝစဘုဇမုစဝိသာနံ က္ခင’ဣတိ ဿေန သဟ ဓာတွန္တဿ က္ခော၊ အာဒိဝုဒ္ဓိ၊ ဘောက္ခတိ၊ ဘုဉ္ဇိဿတိ၊ ဘောက္ခန္တိ၊ ဘောက္ခသိ၊ ဘောက္ခထ၊ ဘောက္ခာမိ၊ ဘောက္ခာမ၊ ဘုဉ္ဇိဿာမ။
ဿာဒိမှိ-အဘောက္ခာ၊ အဘုဉ္ဇိဿာ၊ အဘောက္ခံသု၊ အဘုဉ္ဇိဿံသု ဣစ္စာဒိ။
မုစ-မောစနေ၊ မုဉ္စတိ၊ မုဉ္စန္တိ၊ မုဉ္စရေ။
ကမ္မေ-မုစ္စတိ၊ မုစ္စန္တိ၊ မုဉ္စီယတိ၊ မုဉ္စီယန္တိ။
ကာရိတေ-မောစာပေတိ၊ မောစာပယတိ။
ဤအာဒိမှိ-အမုဉ္စိ၊ မုဉ္စိ၊ အမုဉ္စိံသု၊ မုဉ္စိံသု။
ကာရိတေ-အမောစေသိ၊ မောစေသိ၊ အမောစယိ၊ မောစယိ၊ အမောစေသုံ၊ မောစေသုံ၊ အမောစယုံ၊ မောစယုံ၊ အမောစိံသု၊ မောစိံသု၊ အမောစယိံသု၊ မောစယိံသု။
ဿတျာဒိမှိ-ဿေန သဟ စဿ က္ခော၊ မောက္ခတိ၊ မုဉ္စိဿတိ၊ မောက္ခန္တိ မာရဗန္ဓနာ [ဓ။ ပ။ ၃၇]။ န မေ သမဏ မောက္ခသိ [သံ။ နိ။ ၁။၁၄၀]။ မောက္ခထ၊ မောက္ခာမိ၊ မောက္ခာမ၊ မုဉ္စိဿာမ။
ဿာဒိမှိ-အမောက္ခာ ¶ ၊ မောက္ခာ၊ အမုဉ္စိဿာ၊ မုဉ္စိဿာ၊ အမောက္ခံသု၊ မောက္ခံသု၊ အမုဉ္စိဿံသု၊ မုဉ္စိဿံသု။
ယုဇ-ယောဂေ၊ ယုဉ္ဇတိ ဗုဒ္ဓသာသနေ၊ အာရဘတီတိ အတ္ထော၊ ယုဉ္ဇန္တိ၊ ပမာဒမနုယုဉ္ဇန္တိ၊ ဗာလာ ဒုမ္မေဓိနော ဇနာ [ဓ။ ပ။ ၂၆]။ ယုဉ္ဇသိ၊ ယုဉ္ဇထ ဗုဒ္ဓသာသနေ [သံ။ နိ။ ၁။၁၈၅]။ ယုဉ္ဇာမိ၊ ယုဉ္ဇာမ။
ကမ္မေ-ယုဉ္ဇီယတိ၊ ယုဉ္ဇီယန္တိ။
ကာရိတေ-ယောဇေတိ၊ ပယောဇေတိ၊ နိယောဇေတိ၊ ဥယျောဇေတိ၊ ယောဇယတိ၊ ပယောဇယတိ၊ နိယောဇယတိ၊ ဥယျောဇယတိ။
ကမ္မေ-ယောဇီယတိ၊ ပယောဇီယတိ၊ နိယောဇီယတိ၊ ဥယျောဇီယတိ။
ရုဓ-အာဝရဏေ၊ ရုန္ဓတိ၊ ရုန္ဓိတိ၊ ရုန္ဓီတိ၊ ရုန္ဓေတိ၊ ရုန္ဓောတိ၊ ရုန္ဓန္တိ၊ ဩရုန္ဓတိ၊ အဝရုန္ဓတိ၊ ရုန္ဓာပေတိ၊ ရုန္ဓာပယတိ၊ အဝရောဓေတိ၊ အဝရောဓယတိ၊ ဥပရောဓေတိ၊ ဥပရောဓယတိ၊ ရောဓာပေတိ၊ ရောဓာပယတိ။
ကမ္မေ-အဝရောဓီယတိ ဣစ္စာဒိ။
လိပ-လိမ္ပနေ၊ လိမ္ပတိ၊ လိမ္ပန္တိ။
ကမ္မေ-လိမ္ပီယတိ။
ကာရိတေ-လိမ္ပေတိ၊ လိမ္ပယတိ၊ လိမ္ပာပေတိ၊ လိမ္ပာပယတိ၊ လေပေတိ၊ လေပယတိ၊ လေပါပေတိ၊ လေပါပယတိ ဣစ္စာဒိ။
ဝိဒ-ပဋိလာဘေ၊ ဝိန္ဒတိ၊ ဝိန္ဒန္တိ။
ကမ္မေ-ဝိန္ဒီယတိ၊ ဝိန္ဒီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဝိန္ဒေတိ၊ ဝိန္ဒယတိ၊ ဝိန္ဒာပေတိ၊ ဝိန္ဒာပယဟိ။
ဤအာဒိမှိ-အဝိန္ဒိ ¶ ၊ ဝိန္ဒိ၊ ဥဒင်္ဂဏေ တတ္ထ ပပံ အဝိန္ဒုံ [ဇာ။ ၁။၁။၂]၊ အဝိန္ဒိံသု၊ ဝိန္ဒိံသု ဣစ္စာဒိ။
သိစ-သေစနေ၊ သိဉ္စတိ၊ သိဉ္စန္တိ။
ကမ္မေ-သိဉ္စီယတိ၊ သိဉ္စီယန္တိ။
ကာရိတေ-သိဉ္စေတိ၊ သိဉ္စယတိ၊ သိဉ္စာပေတိ၊ သိဉ္စာပယတိ၊ သိဉ္စေယျ ဝါ သိဉ္စာပေယျ ဝါ [ပါစိ။ ၁၄၀] ဣစ္စာဒိ။
သုဘ-သမ္ပဟာရေ၊ ယော နော ဂါဝေါဝ သုမ္ဘတိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၃၂]။ သုမ္ဘန္တိ၊ သုမ္ဘသိ၊ သုမ္ဘထ၊ ဘူမိံ သုမ္ဘာမိ ဝေဂသာ [ဇာ။ ၁။၅။၅၁]၊ သုမ္ဘာမ၊ သုမ္ဘိတိ၊ သုမ္ဘီတိ၊ သုမ္ဘေတိ၊ သုမ္ဘောတိ ဣစ္စာဒိ။
ဂဟဓာတုပိ ဣဓ သင်္ဂဟိတာ။ ဂဟ-ဥပါဒါနေ။ ‘မဉ္စ ရုဓာဒီန’န္တိ နိဂ္ဂဟီတေန သဟ လပစ္စယော။
၆၆၁။ ဏော နိဂ္ဂဟီတဿ[က။ ၄၉၀၊ ရူ။ ၅၁၈၊ နီ။ ၉၈၂]။
ဂဟဓာတုမှိ အာဂတဿ နိဂ္ဂဟီတဿ ဏော ဟောတိ။ မဟာဝုတ္တိနာ ဝိကပ္ပေန လဿ ဒီဃော။
ဂဏှာတိ၊ ဂဏှတိ ဝါ၊ ဂဏှန္တိ၊ ဂဏှသိ၊ ဂဏှထ၊ ဂဏှာမိ၊ ဂဏှာမ။
ကမ္မေ-ဂဏှီယတိ၊ ဂဏှီယန္တိ။
‘ဟဿ ဝိပလ္လာသော’တိ ဟ၊ ယာနံ ဝိပရိယာယော၊ ဂယှတိ၊ ဂယှန္တိ၊ ဂယှရေ။
ကာရိတေ-ဂါဟေတိ၊ ဂါဟယတိ၊ ဂါဟာပေတိ၊ ဂါဟာပယတိ ဣစ္စာဒိ။
၆၆၂။ ဂဟဿ ဃေပ္ပော[က။ ၄၈၉၊ ရူ။ ၅၁၉၊ နီ။ ၉၀၁]။
န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု ဂဟဿ ဃေပ္ပာဒေသော ဟောတိ ဝါ။
ဃေပ္ပတိ ¶ ၊ ဃေပ္ပန္တိ။
ကမ္မေ-ဃေပ္ပီယတိ၊ ဃေပ္ပီယန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-အဂဏှိ၊ ဂဏှိ။
မဟာဝုတ္တိနာ နိဂ္ဂဟီတလောပေါ၊ ဣဉအာဂမဿ ဧတ္တံ၊ အဂ္ဂဟေသိ၊ ပဋိဂ္ဂဟေသိ၊ အနုဂ္ဂဟေသိ၊ အဂ္ဂဏှိံသု၊ ဂဏှိံသု။ အဂ္ဂဟေသုံ၊ ပဋိဂ္ဂဟေသုံ၊ အနုဂ္ဂဟေသုံ။
ဿတျာဒိမှိ-ဂဏှိဿတိ၊ ဂဟေဿတိ၊ ဂဏှိဿန္တိ၊ ဂဟေဿန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ရုဓာဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
ဒိဝါဒိဂဏ
အထ ဒိဝါဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
ဣဓ ဓာတူနံ ကမော အန္တက္ခရဝသေန ဝတ္တဗ္ဗော သဗ္ဗသော သဒိသရူပတ္တာ။
မုစ၊ ဝိစ၊ ယုဇ၊ လုဇ၊ ဝိဇ၊ ဂဒ၊ ပဒ၊ မဒ၊ ဝိဒ၊ ဣဓ၊ ကုဓ၊ ဂိဓ၊ ဗုဓ၊ ယုဓ၊ ဝိဓ၊ သိဓ၊ သုဓ မန၊ ဟန၊ ကုပ၊ ဒီပ၊ လုပ၊ ဝပ၊ သုပ၊ ဒိဝု၊ သိဝု၊ တသ၊ တုသ၊ ဒိသ၊ ဒုသ၊ သိသ၊ သုသ၊ ဒဟ၊ နဟ၊ မုဟ။
၆၆၃။ ဒိဝါဒီဟိ ယက[က။ ၄၄၇၊ ရူ။ ၅၁၀၊ နီ။ ၉၂၈၊ စံ။ ၁။၁။၈၇၊ ပါ။ ၃။၁။၆၉]။
ဒိဝါဒီဟိ ကြိယတ္ထေဟိ ကတ္တရိ ကာနုဗန္ဓော ယပစ္စယော ဟောတိ။
ဒိဗ္ဗတိ။
မုစ-မုတ္တိယံ၊ ယဿ ပုဗ္ဗရူပတ္တံ၊ မုစ္စတိ၊ ဝိမုစ္စတိ။ အကမ္မကတ္တာ သုဒ္ဓကမ္မရူပံ န လဗ္ဘတိ။
ကာရိတေ-မောစေတိ ¶ ၊ မောစယတိ၊ မောစာပေတိ၊ မောစာပယတိ။
ကမ္မေ-မောစီယတိ၊ မောစာပီယတိ၊ မုစ္စတု၊ ဒုက္ခာ မုစ္စန္တု။
ဿတျာဒိမှိ ဓာတွန္တဿ က္ခော၊ မောက္ခတိ၊ မောက္ခန္တိ။
ဝိစ-ဝိဝေကေ၊ ဝိဝိစ္စတိ၊ ဝိဝိစ္စန္တိ။
ကာရိတေ-ဝိဝေစေတိ၊ ဝိဝေစယတိ၊ ဝိဝေစာပေတိ၊ ဝိဝေစာပယတိ။
ကမ္မေ-ဝိဝေစီယတိ၊ ဝိဝေစာပီယတိ ဣစ္စာဒိ။
ယုဇ-ယုတ္တိယံ၊ ယုဇ္ဇတိ၊ ယုဇ္ဇန္တိ။
လုဇ-ဝိနာသေ၊ လုဇ္ဇတိ၊ လုဇ္ဇန္တိ။
ဝိဇ-ဘယ၊ စလနေသု၊ သံဝိဇ္ဇတိ၊ သံဝိဇ္ဇန္တိ။
ကာရိတေ-သံဝေဇေတိ၊ သံဝေဇယတိ၊ သံဝေဇေန္တိ၊ သံဝေဇယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဂဒ-ဂဇ္ဇနေ၊ မေဃော ဂဇ္ဇတိ၊ ဂဇ္ဇန္တိ။
ပဒ-ဂတိမှိ၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ နိပဇ္ဇတိ၊ ဝိပဇ္ဇတိ၊ သမ္ပဇ္ဇတိ၊ အာပဇ္ဇတိ၊ သမာပဇ္ဇတိ၊ ပဋိပဇ္ဇတိ။
ကမ္မေ-တေန အာပတ္တိ အာပဇ္ဇတိ၊ ဈာနံ သမာပဇ္ဇတိ၊ မဂ္ဂေါ ပဋိပဇ္ဇတိ။
ကျမှိ ပရေပိ ယက ဟောတိ၊ တေန အာပတ္တိ အာပဇ္ဇီယတိ။ ဈာနံ သမာပဇ္ဇီယတိ၊ မဂ္ဂေါ ပဋိပဇ္ဇီယတိ။
ကာရိတေ-ဥပ္ပာဒေတိ၊ ဥပ္ပာဒယတိ၊ နိပ္ဖာဒေတိ၊ နိပ္ဖာဒယတိ။ သမ္ပာဒေတိ၊ သမ္ပာဒယတိ၊ အာပါဒေတိ၊ အာပါဒယတိ၊ ပဋိပါဒေတိ၊ ပဋိပါဒယတိ၊ ပဋိပဇ္ဇာပေတိ၊ ပဋိပဇ္ဇာပယတိ။
ကမ္မေ-ဥပ္ပာဒီယတိ၊ နိပ္ဖာဒီယတိ၊ သမ္ပာဒီယတိ၊ အာပါဒီယတိ၊ ပဋိပါဒီယတိ။
ဥပ္ပဇ္ဇတု ¶ ၊ ဥပ္ပဇ္ဇန္တု၊ ဥပ္ပဇ္ဇေယျ၊ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ၊ ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထ၊ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိယေထ၊ ပရိက္ခာရော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ [မဟာဝ။ ၆၇] ဣမာနိ ပန ကတ္တု၊ ကမ္မရူပါနိ။
ဤအာဒိမှိ-ဥပ္ပဇ္ဇိ၊ နိပဇ္ဇိ၊ ဝိပဇ္ဇိ၊ သမ္ပဇ္ဇိ၊ အာပဇ္ဇိ၊ သမာပဇ္ဇိ၊ ပဋိပဇ္ဇိ။
၆၆၄။ ကွစိ ဝိကရဏာနံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဝိကရဏာနံ ကွစိ လောပေါ ဟောတိ။
စက္ခုံ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇ္ဇာ ဥဒပါဒိ၊ အာလောကော ဥဒပါဒိ [သံ။ နိ။ ၅။၁၀၈၁] ဣစ္စာဒိ၊ ဥပ္ပဇ္ဇိံသု၊ နိပဇ္ဇိံသု။
မဒ-ဥမ္မာဒေ၊ မဇ္ဇတိ၊ မဇ္ဇန္တိ။
ဝိဒ-သတ္တာယံ၊ ဝိဇ္ဇတိ၊ သံဝိဇ္ဇတိ။
ဣဓ-သမိဒ္ဓိယံ၊ ဣဇ္ဈတိ၊ သမိဇ္ဈတိ။
ကုဓ-ကောပေ၊ ကုဇ္ဈတိ၊ ကုဇ္ဈန္တိ။
ဗုဓ-အဝဂမနေ၊ ဗုဇ္ဈတိ၊ သမ္ဗုဇ္ဈတိ။
ပဋိပုဗ္ဗော နိဒ္ဒက္ခယေ ဝိကသနေ စ၊ ပဋိဗုဇ္ဈတိ။
ကမ္မေ-တေန ဓမ္မော ဗုဇ္ဈတိ၊ ဓမ္မာ ဗုဇ္ဈန္တိ၊ ဗုဇ္ဈရေ၊ ဗုဇ္ဈီယတိ၊ ဗုဇ္ဈီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဗောဓေတိ၊ ဗောဓယတိ၊ ဗောဓာပေတိ၊ ဗောဓာပယတိ၊ ဗုဇ္ဈာပေတိ၊ ဗုဇ္ဈာပယတိ။
ယုဓ-သမ္ပဟာရေ၊ မလ္လော မလ္လေန သဒ္ဓိံ ယုဇ္ဈတိ၊ ဒွေ သေနာ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ဒွေ မေဏ္ဍာ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ဒွေ ဥသဘာ ယုဇ္ဈန္တိ၊ ဒွေ ဟတ္ထိနော ယုဇ္ဈန္တိ၊ ဒွေ ကုက္ကုဋာ ယုဇ္ဈန္တိ။
ကမ္မေ-ယုဇ္ဈီယတိ၊ ယုဇ္ဈီယန္တိ။
ကာရိတေ-ယောဓေတိ ¶ ၊ ယောဓယတိ၊ ယုဇ္ဈာပေတိ၊ ယုဇ္ဈာပယတိ၊ ‘‘ယောဓေထ မာရံ ပညာဝုဓေနာ’’တိ [ဓ။ ပ။ ၄၀] ပါဠိ။
ဝိဓ-တာဠနေ၊ သရေန မိဂံ ဝိဇ္ဈတိ၊ ဓမ္မံ ပဋိဝိဇ္ဈတိ၊ ပဋိဝိဇ္ဈန္တိ။
ကမ္မေ ကတ္တုသဒိသမ္ပိ ရူပံ ဟောတိ၊ တေန ဓမ္မော ပဋိဝိဇ္ဈတိ၊ ဓမ္မာ ပဋိဝိဇ္ဈန္တိ၊ ပဋိဝိဇ္ဈီယတိ၊ ပဋိဝိဇ္ဈီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဝေဓေတိ၊ ဝေဓယတိ၊ ပဋိဝေဓေတိ၊ ပဋိဝေဓယတိ၊ ဣစ္စာဒိ။
သိဓ-သံသိဒ္ဓိယံ၊ သိဇ္ဈတိ၊ သိဇ္ဈန္တိ၊ သိဇ္ဈရေ။
ကာရိတေ မဟာဝုတ္တိနာ ဣဿ အာတ္တံ၊ သာဓေတိ၊ သာဓယတိ၊ သာဓေန္တိ၊ သာဓယန္တိ။
ကမ္မေ-သာဓီယတိ၊ သာဓီယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
သုဓ-သုဒ္ဓိယံ၊ သုဇ္ဈတိ၊ သုဇ္ဈန္တိ၊ ဝိသုဇ္ဈတိ၊ ပရိသုဇ္ဈတိ။
ကာရိတေ-သောဓေတိ၊ သောဓယတိ။
မန-မညနာယံ၊ မညတိ၊ အဝမညတိ၊ အတိမညတိ၊ မညန္တိ၊ အဝမညန္တိ၊ အတိမညန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဟန-ဝိဃာတ၊ သင်္ဃာတေသု၊ ဟညတိ၊ ဝိဟညတိ၊ ဟညန္တိ၊ ဝိဟညန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ကုပ-ကောပေ၊ ပရော ပရဿ ကုပ္ပတိ၊ ကုစ္ဆိဝါတော ကုပ္ပတိ၊ ရောဂေါ ကုပ္ပတိ၊ ပဋိကုပ္ပတိ၊ တေဇောဓာတု ပကုပ္ပတိ [မ။ နိ။ ၁။၃၀၅]။
ကာရိတေ-ကောပေတိ၊ ကောပယတိ ဣစ္စာဒိ။
ဒီပ-ဒိတ္တိယံ၊ ဒိပ္ပတိ၊ ဒိပ္ပန္တိ၊ ပုရေ အဓမ္မော ဒိပ္ပတိ [စူဠဝ။ ၄၃၇]။
ကမ္မေ-ဒီပီယတိ၊ ဒီပီယန္တိ။
ကာရိတေ ဂရုပန္တတ္တာ န ဝုဒ္ဓိ၊ ဒီပေတိ၊ ဒီပယတိ၊ ဒီပေန္တိ၊ ဒီပယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
လုပ-အဒဿနေ ¶ ၊ လုပ္ပတိ၊ လုပ္ပန္တိ။
ကာရိတေ-လောပေတိ၊ လောပယတိ ဣစ္စာဒိ။
ဝပ-ဗီဇနိက္ခေပေ၊ ဝပ္ပတိ၊ ဝပ္ပန္တိ ဣစ္စာဒိ။
သုပ-သုပ္ပနေ၊ သုပ္ပတိ၊ သုပ္ပန္တိ။
မဟာဝုတ္တိနာ အာဒိဝုဒ္ဓိ၊ သောပ္ပတိ၊ သောပ္ပန္တိ။
သမု-ဥပသမေ နိဝါသေ စ၊ သမ္မတိ၊ ဝိသမ္မတိ၊ ဥပသမ္မတိ၊ ဝူပသမ္မတိ၊ အဿမေ သမ္မတိ၊ ယတ္ထ သမ္မတိ တေမိယော [ဇာ။ ၂။၂၂။၇၃]၊ သမ္မန္တိ။ ကာရိတေ န ဝုဒ္ဓိ၊ သမေတိ၊ ဝူပသမေတိ ဣစ္စာဒိ။
ဒိဝု-ကီဠာယံ ဝိဇိဂီသာယံ ဗျဝဟာရေ ထုတိ၊ ကန္တိ၊ ဂတိ၊ သတ္တီသု စ၊ ‘တဝဂ္ဂဝရဏာနံ ယေ စဝဂ္ဂဗယဉာ’တိ ယမှိ ဝဿ ဗတ္တံ၊ ‘ဝဂ္ဂလသေဟိ တေ’တိ ယဿ ဗတ္တံ၊ ဒိဗ္ဗတိ၊ ဒိဗ္ဗန္တိ ဣစ္စာဒိ။
သိဝု-သံသိဗ္ဗနေ၊ သိဗ္ဗတိ၊ သိဗ္ဗန္တိ၊ သိဗ္ဗေယျ ဝါ သိဗ္ဗာပေယျ ဝါ [ပါစိ။ ၁၇၆] ဣစ္စာဒိ။
တသ-သန္တာသေ၊ တဿတိ။
မဟာဝုတ္တိနာ တဿ တြတ္တံ၊ ဥတြဿတိ၊ ဥဗ္ဗိဇ္ဇတီတိ အတ္ထော။ တဿတိ၊ ပရိတဿတိ၊ ပိပါသတီတိ အတ္ထော။
ကာရိတေ-တာသေတိ၊ တာသယတိ ဣစ္စာဒိ။
တုသ-ပီတိမှိ၊ တုဿတိ၊ သန္တုဿတိ။
ကမ္မေပိ-တုဿတိ၊ သန္တုဿတိ၊ တုဿီယတိ။
ကာရိတေ-တောသေတိ၊ တောသယတိ ဣစ္စာဒိ။
ဒိသ-ပညာယနေ၊ ဒိဿတိ၊ ပဒိဿတိ၊ သန္ဒိဿတိ။ ဒိဿန္တိ ဗာလာ အဗျတ္တာ [မဟာဝ။ ၇၆]၊ နိမိတ္တာနိ ပဒိဿန္တိ [ဗု။ ဝံ။ ၂။၈၂]၊ ဣမေ ဓမ္မာ မယိ သန္ဒိဿန္တိ၊ အဟဉ္စ ဣမေသု ဓမ္မေသု သန္ဒိဿာမိ [မ။ နိ။ ၃။၂၅၃ (ထောကံ ဝိသဒိသံ)]။
ဒုသ-ပဋိဃာတေ ¶ ၊ ဒုဿတိ။ ဒေါသနေယျေသု ဒုဿတိ။ ပဒုဿတိ၊ ဒုဿန္တိ၊ ပဒုဿန္တိ။
ကာရိတေ ဒီဃော၊ ဒူသေတိ၊ ဒူသယတိ။
ကမ္မေ-ဒူသီယတိ ဣစ္စာဒိ။
သိသ-အသဗ္ဗယောဂေ၊ သိဿတိ၊ အဝသိဿတိ။ သရီရာနိ အဝသိဿန္တိ။
ကာရိတေ-သေသေတိ၊ သေသယတိ ဣစ္စာဒိ။
သုသ-သုဿနေ၊ သုဿတိ။ အဋ္ဌိ စ နှာရု စ စမ္မဉ္စ အဝသိဿတု၊ ဥပသုဿတု မေ သရီရေ မံသလောဟိတံ [မ။ နိ။ ၂။၁၈၄ (ထောကံ ဝိသဒိသံ)] ဣစ္စာဒိ။
ဒဟ-ဒါဟေ၊ ဟ၊ ယာနံ ဝိပရိယာယော၊ ဒယှတိ၊ ဒယှန္တိ၊ ဧကစိတကမှိ ဒယှရေ။
ကာရိတေ-ဒါဟေတိ၊ ဒါဟယတိ ဣစ္စာဒိ။
နဟ-ဗန္ဓနေ၊ သန္နယှတိ၊ သန္နယှန္တိ ဣစ္စာဒိ။
မုဟ-မုယှနေ၊ မုယှတိ၊ သမ္မုယှတိ၊ သမ္မုယှာမိ၊ ပမုယှာမိ။ သဗ္ဗာ မုယှန္တိ မေ ဒိသာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၂၁၈၅]။
ကာရိတေ-မောဟေတိ၊ မောဟယတိ ဣစ္စာဒိ။
ဒိဝါဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
သွာဒိဂဏ
အထ သွာဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
ဂိ၊ စိ၊ မိ၊ ဝု၊ သု၊ ဟိ၊ အာပ၊ သက။
‘ကာ’တိ ဝတ္တတေ။
၆၆၅။ သွာဒိတော က္ဏော[က။ ၄၄၈၊ ရူ။ ၅၁၂၊ နီ။ ၉၂၉၊ စံ။ ၁။၁။၉၅၊ ပါ။ ၃။၁။၇၄၊ ‘သွာဒီဟိ…’ (ဗဟူသု)]။
သွာဒီဟိ ¶ ကြိယတ္ထေဟိ ပရံ ကာနုဗန္ဓာ ဏာ၊ ဏော ဣတိ ဒွေ ပစ္စယာ ဟောန္တိ။
ဣဝဏ္ဏု’ဝဏ္ဏာနံ အကာရဿ စ တေ ဧ၊ ဩ၊ အာ န ဟောန္တိ ကာနုဗန္ဓနာဂမေသု ပရေသူတိ ဝုဒ္ဓိပဋိသေဓော။
သုဏာတိ၊ သုဏောတိ။
ဂိ-သဒ္ဒေ၊ ဂိဏာတိ၊ ဂိဏောတိ၊ အနုဂိဏာတိ၊ ပဋိဂိဏာတိ။
ပုဗ္ဗဿရလောပေါ၊ အနုဂိဏန္တိ၊ ပဋိဂိဏန္တိ။
စိ-စယေ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဏဿ နတ္တံ၊ ဝဍ္ဎကီ ပါကာရံ စိနာတိ၊ စိနောတိ၊ အာစိနာတိ၊ အာစိနောတိ၊ အပစိနာတိ၊ အပစိနောတိ၊ ဝိဒ္ဓံသေတီတိ အတ္ထော။
ပုဗ္ဗဿရလောပေါ၊ စိနန္တိ၊ အာစိနန္တိ၊ အပစိနန္တိ။
ကမ္မေ-စီယတိ၊ အာစီယတိ၊ အပစီယတိ၊ စိနီယတိ၊ အာစိနီယတိ၊ အပစိနီယတိ။
ကာရိတေ-စယာပေတိ၊ စယာပယတိ၊ စိနာပေတိ၊ စိနာပယတိ ဣစ္စာဒိ။
မိ-ပက္ခေပေ၊ မိဏာတိ၊ မိဏောတိ၊ မိနာတိ၊ မိနောတိ ဝါ။
ဝု-သံဝရဏေ၊ သံဝုဏာတိ၊ သံဝုဏောတိ၊ အာဝုဏာတိ၊ အာဝုဏောတိ။
သု-သဝနေ၊ သုဏာတိ၊ သုဏောတိ၊ သုဏန္တိ၊ သုဏာသိ၊ သုဏောသိ။
ရဿတ္တေ-သုဏသိ ¶ နာဂ [မဟာဝ။ ၁၂၆]။ သုဏာထ၊ သုဏောထ၊ သုဏာမိ၊ သုဏောမိ၊ သုဏာမ၊ သုဏောမ။
ကမ္မေ ‘ဒီဃော သရဿာ’တိ ကျမှိ ဒီဃော၊ သူယတိ၊ သုယျတိ၊ သူယန္တိ၊ သုယျန္တိ၊ သုဏီယတိ၊ သုဏီယန္တိ။
ကာရိတေ-သာဝေတိ၊ အနုသာဝေတိ၊ သာဝယတိ၊ အနုသာဝယတိ၊ သုဏာပေတိ၊ သုဏာပယတိ။
ကမ္မေ-သာဝီယတိ၊ အနုသာဝီယတိ။
သုဏာတု၊ သုဏန္တု၊ သုယျတု၊ သုယျန္တု၊ သာဝေတု၊ သာဝေန္တု၊ သုဏေ၊ သုဏေယျ၊ သုဏေယျုံ၊ သူယေယျ၊ သုယျေယျ၊ သူယေယျုံ၊ သုယျေယုံ၊ သာဝေယျ၊ သာဝေယျုံ။
ဤအာဒိမှိ-အသုဏိ၊ သုဏိ။
၆၆၇။ တေသု သုတော က္ဏောက္ဏာနံ ရောဋ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
တေသု ဤအာဒီသု ဿကာရဝန္တေသု စ ဝစနေသု သုဓာတုတော ပရေသံ က္ဏော၊ က္ဏာနံ ရောဋ ဟောတိ၊ ရာနုဗန္ဓော သဗ္ဗာဒေသဒီပနတ္ထော။ ‘ရာနုဗန္ဓေန္တသရာဒိဿာ’တိ သုတ္တေန အာဒိသရဿ လောပေါ၊ ဒွိတ္တံ။
အဿောသိ၊ အဿောသုံ၊ အဿောသိ၊ အဿောသိတ္ထ၊ အဿောသိံ၊ အဿောသိမှာ၊ အဿောသုမှာ၊ အဿောသိတ္ထ ဣစ္စာဒိ။
ဿတျာဒိမှိ-သုဏိဿတိ၊ သောဿတိ၊ သုဏိဿန္တိ၊ သောဿန္တိ၊ သုဏိဿသိ၊ သောဿသိ၊ သုဏိဿထ၊ သောဿထ၊ သုဏိဿာမိ၊ သောဿာမိ၊ သုဏိဿာမ၊ သောဿာမ။ ဧဝံ ပရဆက္ကေ။
ဿာဒိမှိ-အသုဏိဿာ၊ အသောဿာ၊ အသုဏိဿံသု၊ သောဿံသု ဣစ္စာဒိ။
ပပုဗ္ဗော ¶ ဟိ-ပေသနေ၊ ပဟိဏာတိ၊ ပဟိဏောတိ၊ ပဟိဏန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-ဒူတံ ပဟိဏိ၊ ပဟိဏိံသု၊ ‘ကွစိ ဝိကရဏာန’န္တိ ဝိကရဏလောပေါ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ပဿ ဒီဃော၊ ဒူတံ ပါဟေသိ [ပါရာ။ ၂၉၇၊ မဟာဝ။ ၁၉၈]၊ ပါဟေသုံ ဣစ္စာဒိ။
အာပ-ပါပုဏနေ ပပုဗ္ဗော –
၆၆၈။ သကာပါနံ ကုက္ကု က္ဏေ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ ‘‘…ကုကကူ ဏေ’’ (ဗဟူသု)]။
သက၊ အာပဓာတူနံ ကာနုဗန္ဓာ ကုကာရ၊ ဥကာရာ ကမေန အာဂမာ ဟောန္တိ က္ဏမှိ ပစ္စယေ။
ပါပုဏောတိ၊ ပါပုဏန္တိ၊ သမ္ပာပုဏန္တိ။
ပရိပုဗ္ဗော ပရိယတ္တိယံ၊ ပရိယာပုဏာတိ၊ ပရိယာပုဏန္တိ။
သံပုဗ္ဗော-သမာပုဏာတိ၊ ပရိသမာပုဏာတိ၊ နိဋ္ဌာနံ ဂစ္ဆတီတိ အတ္ထော။
က္ဏေတိ ကိံ? ပပ္ပောတိ။
ကမ္မေ-ပါပီယတိ၊ ပါပီယန္တိ။
ကာရိတေ-ပါပေတိ၊ ပါပယတိ၊ ပါပေန္တိ၊ ပါပယန္တိ။
ကမ္မေ-ပါပီယတိ၊ ပါပီယန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-ပါပုဏိ၊ ပါပုဏိံသု ဣစ္စာဒိ။
သက-သတ္တိယံ၊ သက္ကုဏောတိ၊ သက္ကုဏာတိ။
က္ဏေတိ ကိံ? သက္ကောတိ၊ သက္ကုဏန္တိ။
ဤအာဒိမှိ-အသက္ကုဏိ၊ သက္ကုဏိ၊ အသက္ကုဏိံသု၊ သက္ကုဏိံသု။
၆၆၉။ သကာ က္ဏာဿ ခေါ ဤအာဒေါ[‘…ဏာဿ ခ…’’ (ဗဟူသု)]။
သကမှာ ¶ ပရဿ က္ဏာဿ ခေါ ဟောတိ ဤအာဒိမှိ။
အသက္ခိ၊ သက္ခိ၊ အသက္ခိံသု၊ သက္ခိံသု ဣစ္စာဒိ။
၆၇၀။ ဿေ ဝါ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
သကမှာ ပရဿ က္ဏဿ ခေါ ဟောတိ ဝါ ဿေ ပရေ။
သက္ခိဿတိ၊ သက္ကုဏိဿတိ၊ သက္ခိဿန္တိ၊ သက္ကုဏိဿန္တိ၊ သက္ခိဿသိ၊ သက္ခိဿထ၊ သက္ခိဿာမိ၊ သက္ခိဿာမ၊ သက္ကုဏိဿာမ။
‘ဒက္ခ သက္ခ ဟေဟိ ဟောဟီဟိ လောပေါ’တိ ဿဿ ဝိကပ္ပေန လောပေါ၊ သက္ခိတိ၊ သက္ခိဿတိ၊ သက္ခိန္တိ၊ သက္ခိဿန္တိ။
ဿာဒိမှိ-အသက္ခိဿာ၊ သက္ခိဿာ၊ အသက္ကုဏိဿာ၊ သက္ကုဏိဿာ ဣစ္စာဒိ။
သွာဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
ကျာဒိဂဏ
အထ ကျာဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
ကီ၊ ဇိ၊ ဉာ၊ ဓူ၊ ပု၊ ဘူ၊ မာ၊ မူ၊ လူ။
၆၇၁။ ကျာဒီဟိ က္ဏာ[က။ ၄၄၉၊ ရူ။ ၅၁၃၊ နီ။ ၉၃၀၊ စံ။ ၁။၁။၁၀၁ …ပေ… ၃။၁။၈၁]။
ကီဣစ္စာဒီဟိ ကြိယတ္ထေဟိ ပရံ ကတ္တရိ ကာနုဗန္ဓော ဏာပစ္စယော ဟောတိ။
၆၇၂။ က္ဏာက္နာသု ရဿော[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅၊ စံ။ ၆။၁။၁၀၈၊ ပါ။ ၇။၃။၈၀]။
ဧတေသု ¶ ဒီဃဓာတူနံ ရဿော ဟောတိ။
ကီ-ဒဗ္ဗဝိနိမယေ၊ ကိဏာတိ၊ ကိဏန္တိ၊ ဝိက္ကိဏာတိ၊ ဝိက္ကိဏန္တိ။
ကမ္မေ-ကီယတိ၊ ကိယျတိ၊ ဝိက္ကီယတိ၊ ဝိက္ကိယျတိ၊ ဝိက္ကိယျန္တိ။
ကာရိတေ-ဝိက္ကာယေတိ၊ ဝိက္ကာယယတိ၊ ကီဏာပေတိ၊ ကီဏာပယတိ ဣစ္စာဒိ။
၆၇၃။ ဇျာဒီဟိ က္နာ[က။ ၄၄၉၊ ရူ။ ၅၁၃၊ နီ။ ၉၃၀]။
ဇိဣစ္စာဒီဟိ ကတ္တရိ ကာနုဗန္ဓော နာပစ္စယော ဟောတိ။
ဇိနာတိ၊ ဇိနန္တိ။
ကမ္မေ-ဇီယတိ၊ ဇိယျတိ၊ ဇိနီယတိ၊ ဇိနိယျတိ။
ကာရိတေ-ဇယာပေတိ၊ ဇယာပယတိ၊ ပရာဇေတိ၊ ပရာဇယတိ၊ ပရာဇေန္တိ၊ ပရာဇယန္တိ၊ ဇိနာပေတိ၊ ဇိနာပယတိ၊ အဇိနိ၊ ဇိနိ၊ အဇိနိံသု၊ ဇိနိံသု၊ ဇိနိဿတိ၊ ဇိနိဿန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဉာ-အဝဗောဓနေ။
၆၇၄။ ဉာဿ နေ ဇာ[က။ ၄၇၀၊ ရူ။ ၅၁၄၊ နီ။ ၉၅၀၊ စံ။ ၆။၁။၁၀၇၊ ပါ။ ၇။၃။၇၀၊ ၇၉]။
နာပစ္စယေ ပရေ ဉာဿ ဇာ ဟောတိ။
ဇာနာတိ၊ ပဇာနာတိ၊ အာဇာနာတိ၊ သဉ္ဇာနာတိ၊ ဝိဇာနာတိ၊ အဘိဇာနာတိ၊ ပရိဇာနာတိ၊ ပဋိဇာနာတိ၊ ဇာနန္တိ။
ကမ္မေ-ဉာယတိ၊ ပညာယတိ၊ အညာယတိ၊ သညာယတိ၊ ဝိညာယတိ၊ အဘိညာယတိ၊ ပရိညာယတိ၊ ပဋိညာယတိ၊ ဉာယန္တိ။
ကာရိတေ-ဉာပေတိ ¶ ၊ ဉာပယတိ၊ ဉာပေန္တိ၊ ဉာပယန္တိ၊ ဇာနာပေတိ၊ ဇာနာပယတိ၊ ဇာနာပေန္တိ၊ ဇာနာပယန္တိ။
ကမ္မေ-ဉာပီယတိ၊ သညာပီယတိ၊ ဇာနာပီယတိ။
၆၇၅။ ဉာဿ သနာဿ နာယော တိမှိ[က။ ၅၀၉၊ ရူ။ ၅၁၆၊ နီ။ ၁၀၂၂]။
နာသဟိတဿ ဉာဿ နာယော ဟောတိ တိမှိ၊ သုတ္တဝိဘတ္တိယာ အန္တိ၊ အန္တေသု စ။
နာယတိ။ ဝိစေယျ ဝိစေယျ အတ္ထေ ပနာယတီတိ ခေါ ဘိက္ခဝေ ဝိပဿီတိ ဝုစ္စတိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၄၁-၄၄]။ နာယန္တိ။ ‘‘အနိမိတ္တာ န နာယရေ’’တိ [ဝိသုဒ္ဓိ ၁။၁၇၄] ပါဠိ။
ဧယျာဒိမှိ-ဇာနေယျ၊ ဇာနေယျုံ၊ ဇာနေယျာသိ၊ ဇာနေယျာထ၊ ဇာနေယျာမိ၊ ဇာနေယျာမ။
ဥတ္တေ-ဇာနေယျာမု။
ဧယျာမဿ ဧမုတ္တေ ‘‘ကထံ ဇာနေမု တံ မယ’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၇] ပါဠိ။
၆၇၆။ ဧယျဿိယာဉာ ဝါ[က။ ၅၀၈၊ ရူ။ ၅၁၅၊ နီ။ ၁၀၂၁]။
ဉာတော ဧယျဿ ဣယာ၊ ဉာ ဟောန္တိ၊ ဝါသဒ္ဒေန ဧယျုမာဒီနမ္ပိ ဉူ၊ ဉာသိ၊ ဉာထ၊ ဉာမိ၊ ဉာမာဒေသာ ဟောန္တိ၊ ဧယျမိစ္စဿ ဉဉ္စ။
ဇာနိယာ။
၆၇၇။ ဉာမှိ ဇံ[က။ ၄၇၀၊ ရူ။ ၅၁၄၊ နီ။ ၉၅၀]။
ဉာဒေသေ ပရေ သနာဿ ဉာဿ ဇံ ဟောတိ။
ဇညာ၊ ဝိဇညာ။
သုတ္တဝိဘတ္တေန ¶ ဉူအာဒီသုပိ ဇံ ဟောတိ။ ‘‘ပါပံ ကတွာ မာ မံ ဇညူတိ ဣစ္ဆတိ [သု။ နိ။ ၁၂၇၊ ဝိဘ။ ၈၉၄ ‘ဇညာ’တိ]၊ ဝိဝေကဓမ္မံ အဟံ ဝိဇညံ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ ဇညာမု စေ သီလဝန္တံ ဝဒညု’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၀၁] ပါဠီ။ ‘ဇညာသိ၊ ဇညာထ၊ ဇညာမိ၊ ဇညာမာ’တိပိ ယုဇ္ဇတိ။
၆၇၈။ ဤဿတျာဒီသု က္နာလောပေါ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
က္နာဿ လောပေါ ဟောတိ ဝါ ဤအာဒိမှိ ဿတျာဒိမှိ စ။
အညာသိ၊ အဗ္ဘညာသိ၊ အဇာနိ၊ အညာသုံ၊ အညံသု၊ အဗ္ဘညံသု၊ ဇာနိံသု၊ အညာသိ၊ အဗ္ဘညာသိ၊ အဇာနိ၊ အညိတ္ထ၊ ဇာနိတ္ထ၊ အညာသိံ၊ အဗ္ဘညာသိံ၊ အဇာနိံ၊ ဇာနိံ၊ အညာသိမှာ၊ အဇာနိမှာ၊ ဇာနိမှာ၊ ဉာဿတိ၊ ဇာနိဿတိ၊ ဉာဿန္တိ၊ ဇာနိဿန္တိ။
ကမ္မေ-ဝိညာယိဿတိ၊ ဝိညာယိဿန္တိ။
၆၇၉။ ဿဿ ဟိ ကမ္မေ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ဉာတော ဿဿ ဟိ ဟောတိ ဝါ ကမ္မေ။
ပညာယိဟိ။ ‘‘ပညာယိဟိန္တိ ဧတာ၊ ဒဟရာ’’တိ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၉၇] ပါဠိ။ ပညာယိဿတိ၊ ပညာယိဿန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဓူ-ဝိဓုနနေ၊ က္နာမှိ ရဿော၊ ဓုနာတိ၊ ဓုနန္တိ။
ကမ္မေ-ဓုနီယတိ၊ ဓုနီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဓုနာပေတိ၊ ဓုနာပယတိ။
ပု-သောဓနေ၊ ပုနာတိ၊ ပုနန္တိ။
ဘူ-ပတ္တိယံ၊ ရဿော၊ အဘိသမ္ဘုနာတိ၊ အဘိသမ္ဘုနန္တိ။ နာဿ ဏတ္တေ-အဘိသမ္ဘုဏာတိ၊ အဘိသမ္ဘုဏန္တိ။
မာ-ပရိမာဏေ ¶ ၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဓာတွန္တဿ ဣတ္တံ၊ မိနာတိ၊ နိမ္မိနာတိ။
ကမ္မေ-ဥပမီယတိ၊ ဥပမီယန္တိ၊ နိမ္မီယတိ၊ နိမ္မီယန္တိ။
ကာရိတေ-နဂရံ မာပေတိ၊ မာပယတိ၊ မာပီယတိ၊ မာပီယန္တိ၊ နိမ္မိနိ၊ နိမ္မိနိံသု၊ မာပေသိ၊ မာပယိ၊ မာပေသုံ၊ မာပယုံ၊ နိမ္မိနိဿတိ၊ နိမ္မိနိဿန္တိ၊ မာပေဿတိ၊ မာပေဿန္တိ ဣစ္စာဒိ။
မူ-ဗန္ဓနေ၊ မုနာတိ။
လူ-ဆေဒနေ၊ ရဿတ္တံ၊ လုနာတိ၊ လုနန္တိ။
ကမ္မေ-လူယတိ၊ လူယန္တိ။
ကာရိတေ-လာဝယတိ၊ လာဝယန္တိ။
ကမ္မေ-လာဝီယတိ ဣစ္စာဒိ။
ကျာဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
တနာဒိဂဏ
အထ တနာဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
အာပ၊ ကရ၊ တန၊ သက။
၆၈၀။ တနာဒိတွော[က။ ၄၅၁၊ ရူ။ ၅၂၀၊ နီ။ ၉၃၂၊ စံ။ ၁။၁။၉၇၊ ပါ။ ၃။၁။၇၉]။
တနာဒီဟိ ပရံ ဩပစ္စယော ဟောတိ။
တနောတိ။
အာပ-ပါပုဏနေ ပပုဗ္ဗော။ ဓာတွန္တဿ ဒွိတ္တံ ရဿော စ၊ ပပ္ပောတိ၊ ပပ္ပောန္တိ။
ကမ္မေ-ပါပီယတိ၊ ပါပီယန္တိ။
ကာရိတေ-ပါပေတိ၊ ပါပယတိ။
ကမ္မေ-ပါပီယတိ ¶ ပါပီယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ကရ-ကရဏေ၊ ကရောတိ၊ ကရောန္တိ။
ကမ္မေ-ကရီယတိ၊ ကရီယန္တိ။
‘တဝဂ္ဂဝရဏာနံ ယေ စဝဂ္ဂဗယဉာ’တိ ယမှိ ဓာတွန္တဿ ယတ္တံ၊ ကယျတိ၊ ကယျန္တိ၊ ကယျရေ၊ ကယျတေ၊ ကယျန္တေ။
ကာရိတေ-ကာရေတိ၊ ကာရယတိ၊ ကာရေန္တိ၊ ကာရယန္တိ၊ ကာရာပေတိ၊ ကာရာပယတိ၊ ကာရာပေန္တိ၊ ကာရာပယန္တိ။
၆၈၁။ ကရဿ သောဿ ကုံ[က။ ၅၁၁၊ ရူ။ ၅၂၁၊ နီ။ ၁၁၂၄]။
ဩ-ကာရသဟိတဿ ကရဿ ကုံ ဟောတိ မိ၊ မေသု ပရေသု။
ကုမ္မိ၊ ကုမ္မ၊ ‘‘ဘတ္တု အပစိတိံ ကုမ္မိ [ဇာ။ ၁။၃။၁၂၆]၊ ဓမ္မဿာပစိတိံ ကုမ္မီ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၇၅၂] ပါဠီ။
၆၈၂။ ကရောတိဿ ခေါ[က။ ၅၉၄၊ ရူ။ ၅၈၂၊ နီ။ ၁၁၉၈]။
ပါဒိတော ပရဿ ကရဓာတုဿ ကွစိ ခေါ ဟောတိ။
သင်္ခရောတိ၊ သင်္ခရောန္တိ၊ အဘိသင်္ခရောတိ၊ အဘိသင်္ခရောန္တိ။
ကမ္မေ-သင်္ခရီယတိ၊ သင်္ခရီယန္တိ။
ကာရိတေ-သင်္ခါရေတိ၊ သင်္ခါရယတိ။
ဏာပိမှိ န ဝုဒ္ဓိ၊ သင်္ခရာပေတိ၊ သင်္ခရာပယတိ။
ကမ္မေ-သင်္ခါရီယတိ၊ သင်္ခရာပီယတိ။
၆၈၃။ ကရဿ သောဿ ကုဗ္ဗကုရုကယိရာ[က။ ၅၁၁-၂၊ ရူ။ ၅၂၁-၂၊ နီ။ ၁၀၇၇-၈-၉-၁၀၊ စံ။ ၅။၂။၁၀၃၊ ပါ။ ၆။၄။၁၁၀]။
ဩ-ကာရသဟိတဿ ကရဿ ကုဗ္ဗ၊ ကုရု၊ ကယိရာ ဟောန္တိ ဝါ န္တ၊ မာန၊ တျာဒီသု၊ မဟာဝုတ္တိနာ ဝိကပ္ပေန ကုဿ ကြုတ္တံ။
ကုဗ္ဗတိ ¶ ကုဗ္ဗန္တိ၊ ကြုဗ္ဗတိ၊ ကြုဗ္ဗန္တိ။
ပရဆက္ကေ-ကုဗ္ဗတေ၊ ကြုဗ္ဗတေ၊ ကုဗ္ဗန္တေ၊ ကြုဗ္ဗန္တေ၊ ကုရုတေ၊ ကယိရတိ၊ ကယိရန္တိ၊ ကယိရသိ၊ ကယိရထ၊ ကယိရာမိ၊ ကယိရာမ၊ ကယိရတေ၊ ကယိရန္တေ။
ကရောတု၊ သင်္ခရောတု၊ ကုဗ္ဗတု၊ ကြုဗ္ဗတု၊ ကုရုတု၊ အဂ္ဃံ ကုရုတု နော ဘဝံ [ဒီ။ နိ။ ၂။၃၁၈]၊ ကယိရတု။
ကရေယျ၊ သင်္ခရေယျ၊ ကုဗ္ဗေယျ၊ ကြုဗ္ဗေယျ၊ ကယိရေယျ။
၆၈၄။ ဋာ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
ကယိရာဒေသတော ပရဿ ဧယျဝိဘတ္တိဿ ဋာနုဗန္ဓော အာ ဟောတိ ဝါ။
သော ပုညံ ကယိရာ၊ ပုညံ စေ ပုရိသော ကယိရာ [ဓ။ ပ။ ၁၁၈]၊ ကယိရာ နံ ပုနပ္ပုနံ [ဓ။ ပ။ ၁၁၈]။
၆၈၅။ ကယိရေယျဿေယျုမာဒီနံ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၀၈၃-၄-၅-၆-၇]။
ကယိရာဒေသတော ပရဿ ဧယျုံအာဒီနံ ဧယျသဒ္ဒဿ လောပေါ ဟောတိ။
ကယိရုံ၊ ကယိရေယျုံ၊ ကယိရာသိ၊ ကယိရေယျာသိ၊ ကယိရာထ၊ ကယိရေယျာထ၊ ကယိရာမိ၊ ကယိရေယျာမိ၊ ကယိရာမ၊ ကယိရေယျာမ။
၆၈၆။ ဧထဿာ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၀၈၂]။
ကယိရာဒေသတော ပရဿ ဧထဿ ဧ-ကာရဿ အာ ဟောတိ ဝါ။
သော ¶ ကယိရာထ၊ ဒီပံ ကယိရာထ ပဏ္ဍိတော [ဓ။ ပ။ ၂၈]၊ ကယိရာ စေ ကယိရာထေနံ [ဓ။ ပ။ ၃၁၃၊ သံ။ နိ။ ၁။၈၉]။
ဤအာဒိမှိ-အကရိ၊ ကရိ၊ သင်္ခရိ၊ အဘိသင်္ခရိ၊ အကုဗ္ဗိ၊ ကုဗ္ဗိ၊ အကြုဗ္ဗိ၊ ကြုဗ္ဗိ၊ အကယိရိ၊ ကယိရိ၊ အကရုံ၊ ကရုံ၊ သင်္ခရုံ၊ အဘိ၊ သင်္ခရုံ၊ အကရိံသု၊ ကရိံသု၊ သင်္ခရိံသု၊ အဘိသင်္ခရိံသု၊ အကုဗ္ဗိံသု၊ ကုဗ္ဗိံသု၊ အကြုဗ္ဗိံသု၊ ကြုဗ္ဗိံသု၊ အကယိရိံသု၊ ကယိရိံသု၊ အကယိရုံ၊ ကယိရုံ။
၆၈၇။ ကာ ဤအာဒီသု[က။ ၄၉၁၊ ရူ။ ၅၂၃၊ နီ။ ၉၈၃]။
ဤအာဒီသု သဩကာရဿ ကရဿ ကာ ဟောတိ ဝါ။
၆၈၈။ ဒီဃာ ဤဿ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
အာ၊ ဧ၊ ဦဒီဃေဟိ ပရဿ ဤဝစနဿ သိ ဟောတိ ဝါ။
အဋ္ဌာသိ၊ အဒါသိ၊ ဝဒေသိ၊ ဝဇ္ဇေသိ၊ ဘာဝေသိ၊ ကာရေသိအနုဘောသိ၊ အဟောသိ ဣစ္စာဒိ။
သော အကာသိ၊ တေ အကံသု၊ ဂါထာယံ ‘‘အကံသု သတ္ထုဝစန’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၂၂။၅၆၄] ပါဠိ။ အကာသုံ၊ တွံ အကာသိ။ မာ တုမှေ ဧဝရူပံ အကတ္ထ [ဂဝေသိတဗ္ဗံ]၊ မာကတ္ထ ပါပကံ ကမ္မံ၊ အာဝီ ဝါ ယဒိ ဝါ ရဟော [ဥဒါ။ ၄၄]။ အကာသိတ္ထ၊ အဟံ အကာသိံ၊ မယံ အကာသိမှာ၊ အကမှာ။ ဘောဂေသု ဝိဇ္ဇမာနေသု၊ ဒီပံ နာကမှ အတ္တနော [ဇာ။ ၁။၄။၅၃]။ သော အကာ။ ‘‘တတော ဧကသတံ ခတျေ၊ အနုယန္တေ ဘဝံ အကာ’’တိ [ဇာ။ ၂။၂၀။၉၄] ပါဠိ။ အကာသိတ္ထ ဝါ၊ အဟံ အကံ၊ အကရံ ဝါ။ ‘‘တဿာဟံ ဝစနံ နာကံ၊ ပိတု ဝုဒ္ဓဿ ဘာသိတ’’န္တိ [ဇာ။ ၂။၁၇။၁၃၄] ပါဠိ။
ကာရိတေ-သော ကာရေသိ၊ ကာရယိ၊ ကာရာပေသိ၊ ကာရာပယိ၊ တေ ကာရေသုံ၊ ကာရယုံ၊ ကာရာပေသုံ၊ ကာရာပယုံ ဣစ္စာဒိ။
ကရိဿတိ ¶ သင်္ခရိဿတိ၊ ကုဗ္ဗိဿတိ၊ ကြုဗ္ဗိဿတိ၊ ကယိရိဿတိ ဣစ္စာဒိ။
‘‘ဟရဿ စာဟင ဿေ’တိ ဿေန သဟ ကရဿ ရကာရဿ အာဟင ဟောတိ၊ ကာဟတိ၊ ကာဟန္တိ၊ ကထံ ကာဟန္တိ ဒါရကာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၈၄၉]။
ဣဉာဂမေ-ကာဟိတိ၊ ကာဟိန္တိ ဣစ္စာဒိ။ ကာဟသိ၊ ကာဟထ။ ကာဟာမိ ကုသလံ ဗဟုံ [ဇာ။ ၁။၄။၅၆]၊ ကာဟာမ ပုညသဉ္စယံ [အပ။ ထေရ ၁။၁။၄၀၁]။
‘အာဤအာဒီသူ’တိ သုတ္တေ ယောဂဝိဘာဂေန ဿတျာဒီသုပိ ကာ ဟောတိ၊ သံယောဂေ ရဿတ္တံ၊ ကဿတိ၊ ကဿန္တိ၊ ကဿသိ၊ ကဿထ၊ ကဿာမိ၊ ကဿာမ၊ ကဿံ ပုရိသကာရိယံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၃၁]။
ဿာဒိမှိ-အကာဟာ၊ အကရိဿာ ဣစ္စာဒိ။
တနု-ဝိတ္ထာရေ၊ တနောတိ။
ပရဿရလောပေါ-တနောန္တိ။
၆၈၉။ ဩဝိကရဏဿု ပရဆက္ကေ[က။ ၅၁၁၊ ရူ။ ၅၂၁၊ နီ။ ၁၀၂၄]။
ပရဆက္ကေ ပရေ ဩဝိကရဏဿ ဥ ဟောတိ။
တနုတေ၊ တနုန္တေ။
‘ယဝါ သရေ’တိ ဥဿ ဝတ္တေ-တနွန္တေ။
၆၉၀။ ပုဗ္ဗဆက္ကေ ဝါ ကွစိ[က။ ၅၁၁၊ ရူ။ ၅၂၁၊ နီ။ ၁၀၂၄]။
ပုဗ္ဗဆက္ကေ ဩဝိကရဏဿ ကွစိ ဥ ဟောတိ ဝါ။
တနုတိ၊ ကုရုတု။
ကွစီတိ ကိံ? ကရောတိ။
ဝါတိ ¶ ကိံ? တနောတိ။
ကမ္မေ-တနီယတိ၊ တညတိ။
၆၉၁။ တနဿာ ဝါ[က။ ၅၁၇၊ ရူ။ ၄၈၈၊ နီ။ ၁၁၀၅]။
တနဓာတုဿ န-ကာရဿ အာ ဟောတိ ဝါ ကျမှိ။
တာယတိ၊ တာယန္တိ၊ ပတာယတိ၊ ပတာယန္တိ။ ‘‘ဣတော’ဒါနိ ပတာယန္တိ၊ သူစိယော ဗလိသာနိ စာ’’တိ [ဇာ။ ၁။၆။၈၄] ပါဠိ။ တာယတေ၊ တာယန္တေ။
သက-သတ္တိယံ၊ သက္ကောတိ၊ သက္ကောန္တိ၊ သက္ကောသိ၊ သက္ကောထ၊ သက္ကောမိ၊ သက္ကောမ။
တနာဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
စုရာဒိဂဏ
အထ စုရာဒိဂဏော ဝုစ္စတေ။
အာပ၊ ကမု၊ ဂဏ၊ ဃဋ၊ စိန္တ၊ စေတ၊ စုရ၊ ဓရ၊ ပါလ၊ ပူဇ၊ မန္တ၊ မာန၊ ဝိဒ။
၆၉၂။ စုရာဒီဟိဏိ[က။ ၄၅၂၊ ရူ။ ၅၂၅၊ နီ။ ၉၃၃၊ စံ။ ၁။၁။၄၅၊ ပါ။ ၃။၁။၂၅၊ ‘စုရာဒိတော ဏိ’ (ဗဟူသု)]။
စုရာဒီဟိ ကြိယတ္ထေဟိ ပရံ သကတ္ထေ ဏိပစ္စယော ဟောတိ။
စောရေတိ၊ စောရယတိ။
ဝိပုဗ္ဗော အာပ-ဗျာပနေ၊ ဗျာပေတိ၊ ဗျာပယတိ။
ကမု-ဣစ္ဆာယံ၊ ကာမေတိ၊ ကာမယတိ၊ ကာမေန္တိ၊ ကာမယန္တိ၊ နိကာမေတိ၊ နိကာမယတိ၊ နိကာမေန္တိ၊ နိကာမယန္တိ။
ကမ္မေ-ကာမီယတိ၊ ကာမီယန္တိ။
ကာရိတေ ဏာပိ ဧဝ၊ ကာမာပေတိ၊ ကာမာပယတိ။
ကမ္မေ-ကာမာပီယတိ ¶ ၊ ကာမာပယီယတိ။
ဂဏ-သင်္ချာနေ၊ ဂဏ၊ ဃဋာနံ တုဒါဒိတ္တာ န ဝုဒ္ဓိ၊ ဂဏေတိ၊ ဂဏယတိ။
ဃဋ-စေတာယံ၊ ဃဋေတိ၊ ဃဋယတိ။
စိန္တ-စိန္တာယံ၊ ဂရုပန္တတ္တာ န ဝုဒ္ဓိ၊ စိန္တေတိ၊ စိန္တယတိ။
ကမ္မေ-စိန္တီယတိ၊ စိန္တီယန္တိ။
ကာရိတေ-စိန္တာပေတိ၊ စိန္တာပယတိ။
ကမ္မေ-စိန္တာပီယတိ၊ စိန္တာပယီယတိ။
ဤအာဒိမှိ-စိန္တေသိ၊ စိန္တယိ၊ စိန္တေယုံ၊ စိန္တယုံ၊ စိန္တေသိ၊ စိန္တယိ၊ စိန္တယိတ္ထ၊ စိန္တေသိံ၊ စိန္တယိံ၊ စိန္တေသိမှာ၊ စိန္တယိမှာ။
စေတ-စေတာယံ၊ စေတေတိ၊ စေတယတိ၊ စေတေန္တိ၊ စေတယန္တိ။
စုရ-ထေယျေ၊ စောရေတိ၊ စောရယတိ၊ စောရေန္တိ၊ စောရယန္တိ။
ဓရ-ဓာရဏေ၊ ဓာရေတိ၊ ဓာရယတိ၊ ဓာရေန္တိ၊ ဓာရယန္တိ။
ပါလ-ပါလနေ၊ ပါလေတိ၊ ပါလယတိ၊ ပါလေန္တိ၊ ပါလယန္တိ။
ပူဇ-ပူဇာယံ၊ ဂရုပန္တတ္တာ န ဝုဒ္ဓိ၊ ပူဇေတိ၊ ပူဇယတိ၊ ပူဇေန္တိ၊ ပူဇယန္တိ။
မန္တ-ဂုတ္တဘာသနေ၊ မန္တေတိ၊ မန္တယတိ၊ မန္တေန္တိ၊ မန္တယန္တိ။
အာပုဗ္ဗော ကထနေ အာမန္တနေ စ။ အာမန္တယာမိ ဝေါ ဘိက္ခဝေ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၁၈]၊ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ [ဒီ။ နိ။ ၂။၂၀၈]။
နိပုဗ္ဗော-နိမန္တနေ၊ နိမန္တေတိ၊ နိမန္တယတိ။
ဤအာဒိမှိ-မန္တေသိ ¶ ၊ မန္တယိ၊ အာမန္တေသိ၊ အာမန္တယိ၊ နိမန္တေသိ၊ နိမန္တယိ၊ မန္တေသုံ၊ မန္တယုံ၊ မန္တယိံသု ရဟောဂတာ [ဇာ။ ၂။၂၂။၁၉၁၈]၊ မန္တေဿတိ၊ အာမန္တေဿတိ၊ နိမန္တေဿတိ၊ မန္တယိဿတိ၊ အာမန္တယိဿတိ၊ နိမန္တယိဿတိ ဣစ္စာဒိ။
မာန-ပူဇာယံ၊ မာနေတိ၊ မာနယတိ၊ မာနေန္တိ၊ မာနယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဝိဒ-အနုဘဝနေ၊ ဝေဒေတိ၊ ဝေဒယတိ၊ ပဋိသံဝေဒေတိ၊ ပဋိသံဝေဒယတိ။
ပဋိ၊ နိ၊ ပပုဗ္ဗော အာစိက္ခနေ၊ ပဋိဝေဒေတိ၊ ပဋိဝေဒယတိ၊ နိဝေဒေတိ၊ နိဝေဒယတိ၊ ပဝေဒေတိ၊ ပဝေဒယတိ ဣစ္စာဒိ။
စုရာဒိဂဏော နိဋ္ဌိတော။
ဝိကရဏပစ္စယရာသိ နိဋ္ဌိတော။
သာမည ခ၊ ဆ၊ သရာသိ
အထ ဓာတုပစ္စယာ ဝုစ္စန္တေ။
ကြိယာဝါစီဘာဝေန ဓာတုရူပါ ပစ္စယာ ဓာတုပစ္စယာ၊ ကြိယတ္ထပစ္စယာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ၊ တသ္မာ တေဟိပိ သဗ္ဗေသံ တျာဒိ၊ တဗ္ဗာဒိဝိဘတ္တိ၊ ပစ္စယာနံ သမ္ဘဝေါ။
တိဇ၊ မာန၊ ကိတ၊ ဂုပ၊ ဗဓ။
၆၉၃။ တိဇမာနေဟိ ခသာ ခမာဝီမံသာသု[က။ ၄၃၃၊ ရူ။ ၅၂၈၊ နီ။ ၉၀၆-၉၊ စံ။ ၁။၁။၁၇၊ ၂၈၊ ပါ။ ၃။၁။၅]။
ခမာယံ ဝီမံသာယဉ္စ ပဝတ္တေဟိ တိဇ၊ မာနဓာတူဟိ ပရံ ကမေန ခ၊ သပစ္စယာ ဟောန္တိ။
တိဇ-ခမာယံ၊ ဣမိနာ ခပစ္စယော။
၆၉၄။ ခဆသာနမေကဿရံ ဒွေ[က။ ၄၅၈၊ ရူ။ ၄၆၁၊ နီ။ ၉၃၉၊ စံ။ ၅။၁။၁၊ ပါ။ ၆။၁။၁၊ ၉၊ ‘…မေကသရောဒိ…’ (ဗဟူသု)]။
ခ ¶ ၊ ဆ၊ သပစ္စယန္တာနံ ဓာတုရူပါနံ ပဌမံ သဒ္ဒရူပံ ဧကဿရံ ဒွေရူပံ ဟောတီတိ ‘တိဇ၊ တိဇ’ဣတိ ဒွိရူပေ ကတေ ‘လောပေါနာဒိဗျဉ္ဇနဿာ’တိ အနာဒိဗျဉ္ဇနဘူတဿ ဇ-ကာရဿ လောပေါ၊ ‘ပရရူပမယကာရေ ဗျဉ္ဇနေ’တိ ဓာတွန္တဇကာရဿ ပရရူပတ္တံ။ ‘စတုတ္ထဒုတိယေသွေသံ တတိယပဌမာ’တိ သံယောဂါဒိဿ ခဿ ကတ္တံ၊ ‘တိတိက္ခ’ဣတိ ဓာတုပစ္စယန္တရူပံ၊ တတော တျာဒျုပ္ပတ္တိ။
တိတိက္ခတိ၊ တိတိက္ခန္တိ။
ကမ္မေ-တိတိက္ခီယတိ။
ကာရိတေ-တိတိက္ခေတိ၊ တိတိက္ခယတိ၊ တိတိက္ခာပေတိ၊ တိတိက္ခာပယတိ။
ကမ္မေ-တိတိက္ခာပီယတိ၊ တိတိက္ခာပီယန္တိ။
တိတိက္ခတု၊ တိတိက္ခန္တု၊ တိတိက္ခေယျ၊ တိတိက္ခေယျုံ ဣစ္စာဒိ။
ခမာယန္တိ ကိံ? တိဇ-နိသာနေ၊ တေဇေတိ၊ တေဇေန္တိ။
ကာရိတေ-တေဇေတိ။ ‘‘သမုတ္တေဇေတိ သမ္ပဟံသေတီ’’တိ [မ။ နိ။ ၃။၂၇၆] ပါဠိ။
မာန-ဝီမံသာယံ၊ တတော သပစ္စယော။ ‘ခဆသာနမေကဿရံ ဒွေ’တိ ‘မာန၊ မာန’ဣတိ ဒွိရူပေ ကတေ –
၆၉၅။ မာနဿ ဝီ ပရဿ စ မံ[က။ ၄၆၃-၇၊ ရူ။ ၅၃၂-၃၊ နီ။ ၉၄၄]။
ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ မာနဿ ဝီ ဟောတိ၊ ပရဿ စ သဗ္ဗဿ မာနဿ မံ ဟောတိ။
ဝီမံသတိ၊ ဝီမံသန္တိ။
ကမ္မေ-ဝီမံသီယတိ ¶ ၊ ဝီမံသီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဝီမံသေတိ၊ ဝီမံသယတိ၊ ဝီမံသာပေတိ၊ ဝီမံသာပယတိ။
ကမ္မေ-ဝီမံသာပီယတိ၊ ဝီမံသာပီယန္တိ။
ဝီမံသာယန္တိ ကိံ? မာန-ပူဇာယံ၊ မာနေတိ၊ သမ္မာနေတိ၊ အဘိမာနေတိ၊ ပူဇေတီတိ အတ္ထော။
ကိတ-ရောဂါပနယနေ သံသယေ စ။
၆၉၆။ ကိတာ တိကိစ္ဆာသံသယေသု ဆော[က။ ၄၃၃၊ ရူ။ ၅၂၈၊ နီ။ ၉၀၆-၉၊ စံ။ ၁။၁။၁၈၊ ပါ။ ၃။၁။၅ ကာ]။
တိကိစ္ဆာယံ သံသယေ စ ပဝတ္တကိတဓာတုတော ပရံ ဆော ဟောတိ။
‘ကိတ၊ ကိတ’ ဣတိ ဒွိရူပေ ကတေ –
၆၉၇။ ကိတဿာသံသယေတိ ဝါ[က။ ၄၆၃၊ ရူ။ ၅၃၂၊ နီ။ ၉၄၄]။
သံသယမှာ အညသ္မိံ တိကိစ္ဆတ္ထေ ပဝတ္တဿ ကိတဓာတုဿ ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ ကိတဿတိ ဟောတိ ဝါ။ ‘ပရရူပမယကာရေ ဗျဉ္ဇနေ’တိ ပရရူပတ္တံ၊ သံယောဂါဒိဿ စကာရတ္တံ။
တိကိစ္ဆတိ၊ တိကိစ္ဆန္တိ။ ဒေဝါပိ နံ တိကိစ္ဆန္တိ၊ မာတာပေတ္တိဘရံ နရံ [ဇာ။ ၂။၂၂။၄၀၈]။
ကမ္မေ-တိကိစ္ဆီယတိ၊ တိကိစ္ဆီယန္တိ။
ကာရိတေ-တိကိစ္ဆေတိ၊ တိကိစ္ဆယတိ၊ တိကိစ္ဆာပေတိ၊ တိကိစ္ဆာပယတိ။
ဝါသဒ္ဒေန တိကာရာဘာဝေ ‘ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ’တိ ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ စဝဂ္ဂေါ၊ စိကိစ္ဆတိ၊ စိကိစ္ဆန္တိ၊ စိကိစ္ဆီယတိ၊ စိကိစ္ဆီယန္တိ။
အသံသယေတိ ¶ ကိံ? ဝိစိကိစ္ဆတိ၊ ဝိစိကိစ္ဆန္တိ။
တိကိစ္ဆတ္ထ၊ သံသယတ္ထတော အညသ္မိံ အတ္ထေ –
ကိတ-ဉာဏေ နိဝါသေ စ၊ ကေတတိ၊ သံကေတတိ၊ နိကေတတိ။
ဂုပ-နိန္ဒာယံ။
၆၉၈။ နိန္ဒာယံ ဂုပဗဓာ ဗဿ ဘော စ[က။ ၄၃၃၊ ရူ။ ၅၂၈၊ စံ။ ၁။၁။၁၉၊ ၂၀၊ ပါ။ ၃။၁။၅၊ ၆ ကာ]။
နိန္ဒာယံ ပဝတ္တေဟိ ဂုပ၊ ဗဓေဟိ ပရံ ဆပစ္စယော ဟောတိ၊ ဗဿ စ ဘော ဟောတိ။ ဒွိရူပေ ကတေ အနာဒိဗျဉ္ဇနလောပေါ။
၆၉၉။ ဂုပိဿိ[က။ ၄၆၅၊ ရူ။ ၄၆၃၊ နီ။ ၉၄၆၊ ‘ဂုပိဿုဿ’ (ဗဟူသု)]။
ဂုပိဿ ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ ဥ-ကာရဿ ဣ ဟောတိ။ ဂဿ စဝဂ္ဂတ္တံ၊ ဓာတွန္တဿ ပရရူပတ္တံ၊ သံယောဂါဒိဿ ပဌမတ္တံ။
ဇိဂုစ္ဆတိ၊ ဇိဂုစ္ဆန္တိ။
ကမ္မေ-ဇိဂုစ္ဆီယတိ၊ ဇိဂုစ္ဆီယန္တိ။
ကာရိတေ-ဇိဂုစ္ဆေတိ၊ ဇိဂုစ္ဆယတိ၊ ဇိဂုစ္ဆာပေတိ၊ ဇိဂုစ္ဆာပယတိ။ ဇိဂုစ္ဆတု၊ ဇိဂုစ္ဆန္တု ဣစ္စာဒိ။
နိန္ဒာယန္တိ ကိံ? ဂုပ-သံဝရဏေ၊ ဂေါပေတိ၊ ဂေါပယတိ။
ဗဓ-နိန္ဒာယံ၊ ဒွိရူပါဒိမှိ ကတေ –
၇၀၀။ ခဆသေဿိ[က။ ၄၆၅၊ ရူ။ ၄၆၃၊ နီ။ ၉၄၆၊ ‘ခဆသေသွဿိ’ (ဗဟူသု)]။
ဒွိတ္တေ ပုဗ္ဗဿ အဿ ဣ ဟောတိ ခ၊ ဆ၊ သေသူတိ အဿ ဣတ္တံ၊ ပရဗကာရဿ စ ဘတ္တံ၊ ဓာတွန္တဿ ပရရူပါဒိ။
ဗိဘစ္ဆတိ၊ ဝိရူပေါ ဟောတီတိ အတ္ထော။ ဗိဘစ္ဆန္တိ။
နိန္ဒာယန္တိ ¶ ကိံ? ဗဓ-ဗန္ဓန၊ ဟိံသာသု၊ ဗာဓေတိ၊ ဗာဓယတိ။ ဝါတံ ဇာလေန ဗာဓေသိ [ဇာ။ ၁။၁၂။၈]။
ကမ္မေ-ဗာဓီယတိ၊ ဗာဓီယန္တိ၊ ဗဇ္ဈတိ၊ ဗဇ္ဈန္တိ။
ဣတိ သာမည ခ၊ ဆ၊ သရာသိ။
တုမိစ္ဆတ္ထေ ခဆသရာသိ
၇၀၁။ တုံသ္မာ လောပေါ စိစ္ဆာယံ တေ[က။ ၄၃၄၊ ရူ။ ၅၃၄၊ နီ။ ၉၁၀၊ စံ။ ၁။၁။၂၂၊ ပါ။ ၃။၁။၇]။
တုမန္တေဟိ ဣစ္ဆတ္ထေ တေ ခ၊ ဆ၊ သာ ဟောန္တိ၊ တုံပစ္စယဿ စ လောပေါ ဟောတိ။ ဣဒဉ္စ သုတ္တံ တုမိစ္ဆတ္ထသမ္ဘဝေ သတိ သဗ္ဗဓာတုပဒေဟိပိ ခ၊ ဆ၊ သာနံ ပဝတ္တိဒီပနတ္ထံ။ တေန တုမိစ္ဆတ္ထေ သ၊ ဆပစ္စယေ ကတွာ ‘ဦ ဗျဉ္ဇနဿာ’တိ သ၊ ဆာနံ အာဒိမှိ ဤအာဂမံ ကတွာ ‘‘အပုတ္တံ ပုတ္တမိဝ အာစရိတုံ ဣစ္ဆတိ ပုတ္တီယီသတိ၊ ပဗ္ဗတော ဝိယ အတ္တာနံ အာစရိတုံ ဣစ္ဆတိ ပဗ္ဗတာယီသတိ၊ ဒါတုံ ဣစ္ဆတိ ဒိစ္ဆတိ’’ ဣစ္စာဒီနိ သိဇ္ဈန္တိ။
ဘုဇ၊ ဃသ၊ ဟန၊ ဇိ၊ ဟရ၊ ပါ၊ သု။
ဘုဉ္ဇိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ-ဘုဇတော ခပစ္စယော၊ တုံပစ္စယလောပေါ၊ ဒွိတ္တံ၊ ပုဗ္ဗဿ အနာဒိလောပေါ၊ ပရရူပတ္တေ သံယောဂါဒိဿ ပဌမတ္တံ၊ ပုဗ္ဗဿ ဘဿ ဗတ္တံ၊ ဗုဘုက္ခတိ၊ ဗုဘုက္ခန္တိ၊ ဗုဘုက္ခီယတိ၊ ဗုဘုက္ခီယန္တိ၊ ဗုဘုက္ခေတိ၊ ဗုဘုက္ခယတိ၊ ဗုဘုက္ခာပေတိ၊ ဗုဘုက္ခာပယတိ၊ ဗုဘုက္ခာပီယတိ၊ ဗုဘုက္ခာပီယန္တိ၊ ဗုဘုက္ခတု၊ ဗုဘုက္ခန္တု၊ ဗုဘုက္ခေယျ၊ ဗုဘုက္ခေယျုံ၊ ဗုဘုက္ခိ၊ ဗုဘုက္ခိံသု၊ ဗုဘုက္ခိဿတိ၊ ဗုဘုက္ခိဿန္တိ၊ ဗုဘုက္ခိဿာ၊ ဗုဘုက္ခိဿံသု။
ဃသ-အဒနေ၊ ဃသိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – ဆပစ္စယော၊ ဒွိတ္တာဒိ၊ ပုဗ္ဗဿ ဃဿ ဂတ္တံ၊ ဂဿ ဇတ္တံ၊ အဿ ဣတ္တံ၊ ဇိဃစ္ဆတိ၊ ဇိဃစ္ဆန္တိ၊ ဇိဃစ္ဆီယတိ၊ ဇိဃစ္ဆီယန္တိ၊ ဇိဃစ္ဆေတိ၊ ဇိဃစ္ဆာပေတိ ဣစ္စာဒိ။
ဟန-ဟိံ ¶ သာယံ၊ ဟန္တုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – ဆပစ္စယော၊ ဒွိတ္တာဒိ၊ ‘ကဝဂ္ဂဟာနံ စဝဂ္ဂဇာ’တိ ပုဗ္ဗဿ ဟဿ ဇော၊ အဿ ဣတ္တံ။
ဒွိတ္တေ ပရဿ ဟနဿ ဃံ ဟောတိ သေ ပရေ။
ဇိဃံသတိ၊ ဇိဃံသန္တိ။
ဇိ-ဇယေ၊ ဇေတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – သပစ္စယော၊ ဒွိတ္တံ။
၇၀၃။ ဇိဟရာနံ ဂီ[က။ ၄၆၂၊ ၄၇၄၊ ရူ။ ၄၆၇၊ ၅၃၅၊ နီ။ ၉၄၃-၉၅၄]။
ဇိ၊ ဟရာနံ ဒွိတ္တေ ပရဿ ဇိဿ ဟရဿ စ ဂီ ဟောတိ သေ ပရေ။
ဇိဂီသတိ၊ ဇိဂီသန္တိ၊ ဝိဇိဂီသတိ၊ ဝိဇိဂီသန္တိ။
ဟရ-ဟရဏေ၊ ဒွိတ္တာဒိ၊ ပရဿ ဂီ၊ ပုဗ္ဗဿ ဟဿ ဇော၊ အဿ ဣတ္တံ၊ ဇိဂီသတိ၊ ဟရိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထော၊ ဇိဂီသန္တိ။
ပါ-ပါနေ၊ ပိဝိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – သပစ္စယော၊ ဒွိတ္တံ၊ ‘ရဿော ပုဗ္ဗဿာ’တိ ရဿော၊ အဿ ဣတ္တံ၊ ပိပါသတိ၊ ပိပါသန္တိ၊ ပိပါသီယတိ၊ ပိပါသီယန္တိ။
သု-သဝနေ၊ သောတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – ဒွိတ္တေ ပရဿ ဒွိတ္တံ၊ သုဿုသတိ [သုဿူသတိ (ဗဟူသု)]၊ သုဿုသန္တိ၊ သုဿုသီယတိ၊ သုဿုသီယန္တိ၊ သုဿုသေတိ၊ သုဿုသယတိ၊ သုဿုသာပေတိ၊ သုဿုသာပယတိ၊ သုဿုသာပီယတိ၊ သုဿုသာပီယန္တိ၊ သုဿုသတု၊ သုဿုသန္တု ဣစ္စာဒိ။
တိတိက္ခိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ – တိတိက္ခတော သပစ္စယော၊ သပစ္စယပရတ္တာ ပုန ဒွိတ္တပ္ပသင်္ဂေ –
သကိံ ¶ ဒွိတ္တေ ကတေ ပုန ဒွိတ္တံ န အာပဇ္ဇတီတိ ပုန ဒွိတ္တာဘာဝေါ၊ ‘ဦ ဗျဉ္ဇနဿာ’တိ ဦ အာဂမော။
တိတိက္ခိသတိ၊ တိတိက္ခိသန္တိ ဣစ္စာဒိ။ ဧဝံ တိကိစ္ဆိတုံ ဣစ္ဆတီတိ တိကိစ္ဆိသတိ၊ တိကိစ္ဆိသန္တိ၊ စိကိစ္ဆိသတိ၊ စိကိစ္ဆိသန္တိ ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ တုမိစ္ဆတ္ထေ ခ၊ ဆ၊ သ ရာသိ။
နာမဓာတုရာသိ
ပုတ္တံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ –
၇၀၅။ ဤယော ကမ္မာ[က။ ၄၃၇၊ ရူ။ ၅၃၈၊ နီ။ ၉၁၂၊ စံ။ ၁။၁။၂၃၊ ၂၄၊ ပါ။ ၃။၁။၈၊ ၉]။
ကမ္မတ္ထာ နာမပဒမှာ ဣစ္ဆတ္ထေ ဤယော ဟောတီတိ ကမ္မဘူတာ ပုတ္တသဒ္ဒတော ဣစ္ဆာယံ ဤယော၊ ‘ပုတ္တီယ’ဣတိ ဓာတုပစ္စယန္တရူပံ၊ တတော တျာဒျုပ္ပတ္တိ။
ပုတ္တီယတိ၊ ပုတ္တီယန္တိ၊ ပုတ္တီယေတိ၊ ပုတ္တီယယတိ၊ ပုတ္တီယာပေတိ၊ ပုတ္တီယာပယတိ၊ ပုတ္တီယာပီယတိ၊ ပုတ္တီယာပီယန္တိ။ ဧဝံ စီဝရီယတိ၊ စီဝရီယန္တိ၊ ပတ္တီယတိ၊ ပတ္တီယန္တိ၊ ပရိက္ခာရီယတိ၊ ပရိက္ခာရီယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
အပုတ္တံ သိဿံ ပုတ္တမိဝ အာစရတီတိ အတ္ထေ –
၇၀၆။ ဥပမာဏာစာရေ[က။ ၄၃၆၊ ရူ။ ၅၃၇၊ နီ။ ၉၁၂၊ စံ။ ၁။၁။၂၅၊ ပါ။ ၃။၁။၁၀]။
ဥပမီယတိ ဥပမေတဗ္ဗော အတ္ထော ဧတေနာတိ ဥပမာနံ၊ ဥပမာနဘူတာ ကမ္မပဒတော အာစာရတ္ထေ ဤယော ဟောတိ။
ပုတ္တီယတိ ¶ ၊ ပုတ္တီယန္တိ သိဿံ။
ကမ္မေ-အပုတ္တောပိ ပုတ္တော ဝိယ အာစရီယတိ ပုတ္တီယီယတိ၊ ပုတ္တီယီယန္တိ၊ ပုတ္တီယေတိ၊ ပုတ္တီယယတိ၊ ပုတ္တီယာပေတိ၊ ပုတ္တီယာပယတိ၊ ပုတ္တီယာပီယတိ၊ ပုတ္တီယာပီယန္တိ။ ဧဝံ သိဿီယတိ၊ သိဿီယန္တိ။
ကုဋိယံ ဝိယ ပါသာဒေ အာစရတီတိ အတ္ထေ –
၇၀၇။ အာဓာရာ[က။ ၄၃၆၊ ရူ။ ၅၃၇၊ နီ။ ၉၁၂၊ စံ။ ၁။၁။၂၆၊ ပါ။ ၃။၁။၁၀]။
ဥပမာနဘူတာ အာဓာရဘူတာ စ နာမမှာ အာစာရတ္ထေ ဤယော ဟောတိ။
ကုဋီယတိ၊ ကုဋီယန္တိ ပါသာဒေ၊ နဒိယံ ဝိယ သမုဒ္ဒေ အာစရတိ နဒီယတိ၊ နဒီယန္တိ ဣစ္စာဒိ။
အရညေ ဝိယ နဂရေ အာစရတိ အရညီယတိ၊ အရညီယန္တိ နဂရေ။ ဧဝံ ဂေဟီယတိ ဝိဟာရေ။
လောကဓမ္မေဟိ အကမ္ပနီယဋ္ဌေန ပဗ္ဗတော ဝိယ အတ္တာနံ အာစရတီတိ အတ္ထေ –
၇၀၈။ ကတ္တုတာယော[က။ ၄၃၅၊ ရူ။ ၅၃၆၊ နီ။ ၉၁၁၊ စံ။ ၁။၁။၂၇၊ ပါ။ ၃။၁။၁၁]။
ဥပမာနဘူတာ ကတ္တုဘူတာ စ နာမမှာ အာစာရတ္ထေ အာယော ဟောတီတိ ပဗ္ဗတသဒ္ဒတော အာယော။ တတော တျာဒျုပ္ပတ္တိ။
ပဗ္ဗတာယတိ သင်္ဃော၊ ပဗ္ဗတာယန္တိ၊ စိစ္စိဋော ဝိယ အတ္တာနံ အာစရတိ စိစ္စိဋာယတိ၊ သဒ္ဒေါ။ ဧဝံ ပဋပဋာယတိ၊ ကဋကဋာယတိ၊ ဓူမဓူမာယတိ၊ ဓူပါယတိ၊ သန္ဓူပါယတိ။
အဘုသမ္ပိ ¶ ဘုသံ ဘဝတီတိ အတ္ထေ –
၇၀၉။ ဈတ္ထေ[က။ ၄၃၅၊ ရူ။ ၅၃၆၊ နီ။ ၉၁၁၊ စံ။ ၁။၁။၃၀၊ ပါ။ ၃။၁။၁၂၊ ၁၃]။
စီပစ္စယဿ အတ္ထော အဗ္ဘူတတဗ္ဘာဝေါ ဈတ္ထော နာမ။ ကတ္တုတော ဈတ္ထေ အာယော ဟောတိ။
ဘုသာယတိ၊ ဘုသာယန္တိ၊ အပဋောပိ ပဋော ဘဝတိ ပဋာယတိ၊ ပဋာယန္တိ၊ အလောဟိတမ္ပိ လောဟိတံ ဘဝတိ လောဟိတာယတိ။ ဧဝံ နီလာယတိ၊ ကမလာယတိ၊ စန္ဒာယတိ၊ စန္ဒနာယတိ၊ ကဉ္စနာယတိ၊ ဝဇိရာယတိ။
ကတ္တုတောတွေဝ? ဘုသံ ကရောတိ။
သဒ္ဒံ ကရောတီတိ အတ္ထေ –
၇၁၀။ သဒ္ဒါဒီဟိ ကရောတိ[က။ ၄၃၅၊ ရူ။ ၅၃၆၊ နီ။ ၉၁၁၊ စံ။ ၁။၁။၃၆၊ ပါ။ ၃။၁။၁၇၊ ၁၈၊ ‘သဒ္ဒါဒီနိ’ (ဗဟူသု)]။
သဒ္ဒါဒီဟိ ဒုတိယန္တေဟိ နာမေဟိ ကရောတျတ္ထေ အာယော ဟောတိ။
သဒ္ဒါယတိ၊ သဒ္ဒါယန္တိ၊ ဝေရံ ကရောတိ ဝေရာယတိ၊ ဝေရာယန္တိ၊ ကလဟံ ကရောတိ ကလဟာယတိ၊ ကလဟာယန္တိ၊ မေတ္တံ ကရောတိ မေတ္တာယတိ၊ မေတ္တာယန္တိ၊ ကရုဏံ ကရောတိ ကရုဏာယတိ၊ ကရုဏာယန္တိ၊ မုဒိတံ ကရောတိ မုဒိတာယတိ၊ မုဒိတာယန္တိ၊ ဥပေက္ခံ ကရောတိ ဥပေက္ခာယတိ၊ ဥပေက္ခာယန္တိ၊ ကုက္ကုစ္စံ ကရောတိ ကုက္ကုစ္စာယတိ၊ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ၊ ပိယံ ကရောတိ ပိယာယတိ၊ ပိယာယန္တိ၊ ပစ္စယံ သဒ္ဒဟနံ ကရောတိ ပတ္တိယာယတိ၊ ပတ္တိယာယန္တိ၊ တဏှံ ကရောတိ တဏှာယတိ၊ တဏှာယန္တိ၊ တဏှီယတိ၊ တဏှီယန္တိ ဝါ၊ ကရောတျတ္ထေ ဤယော။ မမ ဣဒန္တိ ကရောတိ မမာယတိ၊ မမာယန္တိ။
နမော ¶ ကရောတီတိ အတ္ထေ –
၇၁၁။ နမောတွဿော[စံ။ ၁။၁။၃၇၊ ပါ။ ၃။၁။၁၉]။
နမောသဒ္ဒတော ကရောတျတ္ထေ အဿော ဟောတိ။
နမဿတိ၊ နမဿန္တိ။
သမာနံ သဒိသံ ကရောတီတိ အတ္ထေ –
၇၁၂။ ဓာတွတ္ထေ နာမသ္မိ[ပါ။ ၃။၁။၂၁၊ ၂၅]။
ဓာတွတ္ထော ဝုစ္စတိ ယာ ကာစိ ကြိယာ။ နာမသ္မာ ဓာတွတ္ထေ ဣ ဟောတိ။ ‘ယုဝဏ္ဏာနမေဩ ပစ္စယေ’တိ ဣဿ ဧတ္တံ။
သမာနေတိ၊ သမာနေန္တိ။
‘ဧဩနမယာဝါ သရေ’တိ ဧဿ အယာဒေသော။ ‘ဏိဏာပျာပီဟိ ဝါ’တိ ဧတ္ထ ဝါသဒ္ဒေန လပစ္စယော၊ သမာနယတိ၊ သမာနယန္တိ၊ ပိဏံ ကရောတိ ပိဏေတိ၊ ပိဏယတိ၊ ကုသလံ ပုစ္ဆတိ ကုသလေတိ၊ ကုသလယတိ၊ ဝိသုဒ္ဓံ ဟောတိ ဝိသုဒ္ဓေတိ၊ ဝိသုဒ္ဓယတိ၊ ဝီဏာယ ဥပဂါယတိ ဥပဝီဏေတိ၊ ဥပဝီဏာယတိ၊ ပညာယ အတိက္ကမတိ အတိပညေတိ၊ အတိပညာယတိ၊ ဝစ္စံ ကရောတိ ဝစ္စေတိ၊ ဝစ္စယတိ၊ မုတ္တံ ကရောတိ မုတ္တေတိ၊ မုတ္တယတိ၊ ဗလေန ပီဠေတိ ဗလေတိ၊ ဗလယတိ။
အဿ ဣတ္တေ-ဗလီယတိ၊ ဗလီယန္တိ။ ‘‘အဗလာနံ ဗလီယန္တီ’’တိ ပါဠိ။
သစ္စံ ကရောတီတိ အတ္ထေ –
၇၁၃။ သစ္စာဒီဟာပိ[သံယုတ္တနိကာယေ၊ ရူ။ ၅၄၀၊ နီ။ ၉၁၄၊ ပါ။ ၃။၁။၂၅]။
သစ္စာဒီဟိ နာမေဟိ ဓာတွတ္ထေ အာပိ ဟောတိ။
သစ္စာပေတိ ¶ ၊ သစ္စာပေန္တိ၊ အတ္ထဝိဘာဂံ ကရောတိ အတ္ထာပေတိ၊ အတ္ထာပေန္တိ၊ ဗေဒသတ္ထံ ကရောတိ ဗေဒါပေတိ၊ ဗေဒါပေန္တိ၊ သုက္ခံ ကရောတိ သုက္ခာပေတိ၊ သုက္ခာပေန္တိ၊ သုခံ ကရောတိ သုခါပေတိ၊ သုခါပေန္တိ၊ ဒုက္ခံ ကရောတိ ဒုက္ခာပေတိ၊ ဒုက္ခာပေန္တိ၊ ဥဏှံ ကရောတိ ဥဏှာပေတိ၊ ဥဏှာပေန္တိ ဣစ္စာဒိ။
အပုတ္တံ ပုတ္တမိဝ အာစရတိ ပုတ္တီယတိ၊ ပုတ္တီယိတုံ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထေ ‘တုံသ္မာ လောပေါ စိစ္ဆာယံ တေ’တိ သပစ္စယော။
၇၁၄။ ယထိဋ္ဌံ သျာဒိနော[က။ ၄၅၈၊ ရူ။ ၄၆၁၊ နီ။ ၉၃၉၊ စံ။ ၅။၁။၈၊ ပါ။ ၆။၁။၃]။
ဣစ္ဆီယတီတိ ဣဋ္ဌံ၊ ယံ ယံ ဣဋ္ဌံ ယထိဋ္ဌံ။ ‘‘ယမိဋ္ဌ’’န္တိပိ ပါဌော။ သျာဒျန္တဿ ယထိဋ္ဌံ ဧကဿရံ အာဒိဘူတ’မညံ ဝါ ဒွေရူပံ ဟောတိ၊ န တျာဒိဿ ဝိယ အာဒိဘူတမေဝါတိ အတ္ထော။ ‘ဦ ဗျဉ္ဇနဿာ’တိ ဦ အာဂမော။
အာဒိမှိ ဒွိတ္တေ-ပုပ္ပုတ္တီယိသတိ။
မဇ္ဈေ ဒွိတ္တေ-ပုတ္တိတ္တီယိသတိ။
အကမလံ ကမလံ ဘဝတိ ကမလာယတိ၊ ကမလာယိတုံ ဣစ္ဆတီတိ ကကမလာယိသတိ၊ ကမမလာယိသတိ၊ ကမလလာယိသတိ ဣစ္စာဒိ။
ဣတိ နာမဓာတုရာသိ။
ဣတိ နိရုတ္တိဒီပနိယာ နာမ မောဂ္ဂလ္လာနဒီပနိယာ
တျာဒိကဏ္ဍော နာမ အာချာတကဏ္ဍော
နိဋ္ဌိတော။