📜

စိတ္တသင်္ဂဟ-ပရမတ္ထဒီပနီ

၁၇။ ဣဒါနိ ဥဒ္ဒေသက္ကမေန စိတ္တံ တာဝ နိဒ္ဒိသန္တော တတ္ထ စိတ္တန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထာတိ တေသု စတူသု အဘိဓမ္မတ္ထေသု။ တာဝ ပထမံ။ စတ္တာရော ဝိဓာ ပကာရာ ယဿ တံ စတုဗ္ဗိဓံ။

၁၈။ ကာမာဝစရန္တိ ဧတ္ထ ကာမီယတီတိ ကာမော။ ကာမေန္တိဝါ ဧတ္ထ သတ္တာ အဝိက္ခမ္ဘိတကာမရာဂတ္တာ ကာမရတိယာဧဝ ရမန္တိ။ န ဥပရိဘူမီသု ဝိယ ဈာနရတိယာတိ ကာမော။ ဧကာဒသဝိဓာ ကာမဘူမိ။ နနု စေတ္ထ ဈာနလာဘိနောပိ သန္တီတိ။ န န သန္တိ။ တေပန ကဒါစိ ဒေဝါတိ နတ္ထေတ္ထ ဒေါသော။ အဝီစိနိရယာဒယော ကထံ ကာမီယန္တိ။ ကထဉ္စ တတ္ထ သတ္တာ ကာမရတိယာ ရမန္တီတိ။ နိမိတ္တဿာဒဝသေနဝါ ဘဝနိကန္တိဝသေနဝါတိ။ မရဏကာလေ ဟိ ဥပဋ္ဌိတာ နိရယဂ္ဂိဇာလာ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏာဝိယ ခါယန္တိ။ ဧကော ကိရ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဗြာဟ္မဏော မရဏမဉ္စေ နိပ္ပန္နော ဟောတိ။ တဿ အာစရိယဗြာဟ္မဏာ သမီပေ ဌတွာ ဗြဟ္မလောကံ ဘော ဂစ္ဆာတိ ဝဒန္တိ။ တဿပန အဝီစိနိရယေ အဂ္ဂိဇာလာ ဥပဋ္ဌဟန္တိ။ တဒါ သော ဘော အာစရိယာ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏာ ပညာယန္တီတိ အာဟ။ ဧသ ဘော ဗြဟ္မလောကော။ တတ္ထ ဂစ္ဆာတိ ဝဒန္တိ။ သော ကာလင်္ကတွာ အဝီစိမှိ ဥပ္ပဇ္ဇိ။ ဧဝံ နိမိတ္တဿာဒဝသေန တေ ကာမီယန္တိ။ တတ္ထ ဥပ္ပန္နာနံပိ ဘဝနိကန္တိနာမ ဟောတီတိ။ အပိစ၊ တတ္ထ ဥပ္ပန္နာ အဝိက္ခမ္ဘိတကာမရာဂါဧဝ ဟောန္တိ၊ ဩကာသေ သတိ ကာမရတိယာ ရမိဿန္တိ ယေဝါတိ။ တသ္မိံ ကာမေ အဝစရတီတိ ကာမာဝစရံ။ ဧတ္ထစ အဝစရတီတိ ပဒဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ အတ္ထော န ဂဟေတဗ္ဗော။ သော ဟိ အတ္ထော ပါဠိယာစ နသမေတိ။ နာနာဒေါသယုတ္တောစ ဟောတီတိ။ ယံ ဧတသ္မိံ အန္တရေ ဧတ္ထာဝစရာ ဧတ္ထ ပရိယာပန္နာတိ ဟိ ပါဠိယံ ဝုတ္တံ။ ယဒိ စေတ္ထ သော အတ္ထော အဓိပ္ပေတော သိယာ။ ဧဝံ သဘိ ဧတ္ထာဝစရာ ဧတ္ထုပ္ပန္နာတိ ဝုတ္တံ သိယာ။ နပန ဝုတ္တံ။ နစ ပရိယာပန္နသဒ္ဒေါ ဥပ္ပန္နသဒ္ဒေန သဟ သမာနတ္ထောတိ သက္ကာ ဝတ္တုံ။ န ဟိ လောကုတ္တရစိတ္တာနိ တီသု ဘဝေသု ဥပ္ပန္နာ နိပိ တတြ ပရိယာပန္နာနိယေဝ ဟောန္တီတိ။ ဧဝံ တာဝ ပါဠိယာ နသမေတီတိ။

ယဒိစ သော အတ္ထော ဂဟိတော သိယာ။ ဧဝဉ္စ သတိ တသ္မိံ ကာမေ ယေ မဟဂ္ဂတ လောကုတ္တရဓမ္မာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တေသံပိ ကာမာ ဝစရတာပတ္တိဒေါသော ရူပါဝစရတာဒိ မုတ္တိဒေါသောစ အာပဇ္ဇတိ။ ယေစ ကာမာဝစရဓမ္မာ ရူပါရူပဘူမီသု ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တေသဉ္စ ရူပါရူပါ ဝစရတာ ပတ္တိဒေါသော ကာမာဝစရတာ မုတ္တိဒေါသောစ အာပဇ္ဇတီတိ။ နနု ယေဘုယျဝုတ္တိဝသေနပိ ကေသဉ္စိ နာမလာဘော ဟောတိ။ ယထာ ဝနစရကော သင်္ဂါမာဝစရောတိ။ တသ္မာ ဣဓပိ တေသံ ဓမ္မာနံ အတ္တနော အတ္တနော ဘုမ္မီသု ဥပ္ပန္နဗဟုလတ္တာ ကာမာဝစရာဒိ နာမလာဘေ သတိ န ကောစိ ဒေါသောတိ။န။ ဧဝဉှိ သတိ လောကုတ္တရ ဓမ္မာနံ ကာမာဝစရတာဒိ မုစ္စနတ္ထံ ယေဘုယျေန ဥပ္ပန္နဘူမိ ဝိသုံ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ။ န စ သာ နာမဘူမိ အတ္ထိ။ ယတ္ထ တေ ယေဘုယျေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ။ တေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တာ တီသု ဘဝေသု ဧဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တသ္မာ တေသံ ကာမ ရူပါရူပါဝစရတာပတ္တိဒေါသော ဒုန္နိဝါရော သိယာတိ။ ဧဝံ နာနာဒေါသယုတ္တော ဟောတီတိ။ တသ္မာဿ တထာ အတ္ထံ အဂ္ဂဟေတွာ ဧတ္ထာဝစရာ ဧတ္ထ ပရိယာပန္နာတိ ဘဂဝတာ သံဝဏ္ဏိတေန ပါဠိနယေနေဝဿ အတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗောတိ။ အယဉှေတ္ထ အတ္ထော။ ကာမေ အဝစရတိ ပရိယာပန္နဘာဝေန တသ္မိံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ စရတိ ပဝတ္တတီတိ ကာမာဝစရန္တိ။ ပရိယာပန္နဘာဝေါစနာမ အတ္တနော အာဓာရဘူတေန တေန ကာမေန သဟ သမာနဇာတိဂေါတ္တနာမတာ သင်္ခါတေဟိ ပရိတောဘာဂေဟိ တသ္မိံ ကာမေ အာပန္နဘာဝေါ အနုပ္ပဝိဋ္ဌ ဘာဝေါ။ အန္တောဂဓဘာဝေါတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သောစ တထာ ပရိယာပန္နဘာဝေါ ပရိဂ္ဂါဟိနိယာ ကာမတဏှာယ ကတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဧတ္တာဝတာ ယေဓမ္မာ ရူပါရူပသတ္တသန္တာနဘူတာပိ မယှံ ဧတေတိ ကာမ တဏှာယ ပရိဂ္ဂဟိတာ ကာမေ ပရိယာပန္နာဝ ဟောန္တိ။ တေ ကာမာဝစရာနာမာတိ သိဒ္ဓါ ဟောန္တိ။ ရူပါရူပါ ဝစရေသုပိ အယံ နယော နေတဗ္ဗော။ တေသုပန ရူပတဏှာ အရူပတဏှာစ ပရိဂ္ဂါဟိနီ တဏှာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

ယေပန ဓမ္မာ တိဏ္ဏံ တဏှာနံ ပရိဂ္ဂဟဝိမုတ္တာ ဟောန္တိ။ တေ တီသု ဘဝေသု ဥပ္ပန္နာပိ တတြ အပရိယာပန္နာဧဝ ဟောန္တီတိ လောကုတ္တရာ နာမ ဇာတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဧတ္ထစ ပဋ္ဌာနေ အာရုပ္ပေ ကာမစ္ဆန္ဒံ နီဝရဏံ ပဋိစ္စ ဥဒ္ဓစ္စနီဝရဏန္တိအာဒိနာ အရူပသတ္တသန္တာနေပိ ကာမစ္ဆန္ဒသင်္ခါတာယ ကာမတဏှာယ ဥပ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ ရူပါရူပ ဘူမီသု ဥပ္ပန္နာနံ ကာမဓမ္မာနံ ပရိဂ္ဂါဟိနီတဏှာ ရူပါရူပသတ္တသန္တာန ဂတာပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ပါဠိယံ ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏန္တိ ဣဒံ နီဝရဏဇာတိကတ္တာ ဝုတ္တံ။ န ဟိ ဈာနဘူမီသု ဧကန္တနီဝရဏကိစ္စာနိ နီဝရဏာနိ သက္ကာ လဒ္ဓုန္တိ။ အတြ ကာမဘေဒေါ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဒွေကာမာ ကိလေ သကာမောစ၊ ဝတ္ထုကာမောစာတိ။ တတ္ထ ထပေတွာ ရူပါရူပရာဂေ အညော သဗ္ဗောပိ လောဘော ဣမသ္မိံ စတုဗ္ဘူမိပရိစ္ဆေဒေ ကိလေ သကာမောနာမ။ ထပေတွာစ ရူပါရူပါဝစရဓမ္မေ အညေ သဗ္ဗေပိ တီသု ဘူမီသု ဥပ္ပန္နာ ကာမာဝစရဓမ္မာ ဝတ္ထုကာမောနာမာတိ။ ယံပန အဋ္ဌသာလိနိယံ သဗ္ဗေပိ တေဘူမကာ ဓမ္မာ ဝတ္ထုကာမောတိ ဝုတ္တံ။ တံ မဟာနိဒ္ဒေသေ နိဒ္ဒိဋ္ဌေန သုတ္တန္တိကပရိယာယေန ဝုတ္တန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ န ဟိ ရူပါရူပါဝစရဓမ္မာ အဘိဓမ္မေ ကာမနာမေန ဝုတ္တာ အတ္ထီတိ။ [ကာမာဝစရပဒံ]

၁၉။ ရူပါဝစရံ အရူပါဝစရန္တိ ဧတ္ထ ရူပါရူပသဒ္ဒါ တာသု ဘူမီသု နိရုဠှာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ အပိစ ဒွေ ဘူမိယော ရူပဘူမိ၊ အရူပဘူမီတိ။ တတ္ထ ရုပ္ပနလက္ခဏံ ရူပံ ယတ္ထ နတ္ထိ၊ သာ စတုဗ္ဗိဓာ ဘုမ္မိ အရူပဘူမိနာမ။ သေသာ သတ္တဝီသတိဝိဓာ ဘုမ္မိ ရူပဘူမိနာမ။ တတ္ထစ ဟေဋ္ဌာ ဧကာဒသဝိဓာ ဘုမ္မိ ဩဠာရိကေန ကာမေန ဝိသေသေတွာ ကာမ ဘူမီတိ ဝုတ္တာ။ ဥပရိ သောဠသဝိဓာ ဘုမ္မိ ရူပဘူမိဣစ္စေဝ ဝုတ္တာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ယတ္ထပန တဏှာဝါ ဈာနာနိဝါ ရူပါရူပသဒ္ဒေဟိ ဝုတ္တာနိ။ တတ္ထ နိဿယဿနာမံ နိဿိတေ အာရောပနဝသေန နိဿယောပစာရော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ယတ္ထစ ကာမာဝစရာဒိသဒ္ဒေဟိ ဘူမိဧဝ ဝုတ္တာ။ တတ္ထ နိဿိတဿ နာမံ နိဿယေ အာရောပနဝသေန နိဿိတော ပစာရောတိ။ ယမေတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ တံ ကာမာဝစရပဒေ ဝုတ္တနယမေဝါတိ။ အယမေတ္ထ တေဘူမက ပရိစ္ဆေဒေ ပါဠိအနုဂတာ ပရမတ္ထဒီပနာ။ ယထာဟ –

ကတမေ ဓမ္မာ ကာမာဝစရာ။ ဟေဋ္ဌတော အဝီစိနိရယံ ပရိယန္တံ ကရိတွာ ဥပရိတော ပရနိမ္မိတဝသဝတ္တီဒေဝေ အန္တော ကရိတွာ ယံ ဧတသ္မိံ အန္တရေ ဧတ္ထာဝစရာ ဧတ္ထ ပရိယာပန္နာ ခန္ဓဓာတုအာယတနာ ရူပါ ဝေဒနာ သညာ သင်္ခါရာ ဝိညာဏံ။ ဣမေဓမ္မာ ကာမာဝစရာ။ ကတမေ ဓမ္မာ ရူပါဝစရာ။ ဟေဋ္ဌတော ဗြဟ္မလောကံ ပရိယန္တံ ကရိတွာ ဥပရိတော အကနိဋ္ဌေ ဒေဝေ အန္တော ကရိတွာ ယံ ဧတသ္မိံ အန္တရေ ဧတ္ထာဝစရာ ဧတ္ထ ပရိယာပန္နာ သမာပန္နဿဝါ ဥပပန္နဿဝါ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရိဿဝါ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ၊ ဣမေ ဓမ္မာ ရူပါဝစရာ။ ကတမေ ဓမ္မာ အရူပါဝစရာ။ ဟေဋ္ဌတော အာကာသာနဉ္စာယတနုပဂေ ဒေဝေ ပရိယန္တံ ကရိတွာ ဥပရိတော နေဝသညာ နာသညာ ယတနုပဂေ ဒေဝေ အန္တော ကရိတွာ ယံ ဧတသ္မိံ အန္တရေ။ လ။ ဣမေ ဓမ္မာ အရူပါဝစရာတိ။

[၁၉] ဋီကာသု ပန

ယထာဝုတ္တံ သုဝိသဒံ ပါဠိနယံ အဂ္ဂဟေတွာ အညထာ ဝစနတ္ထာစ ဝိနိစ္ဆယာစ ဧတ္ထ ဝုတ္တာ။ သဗ္ဗေ တေ သာရတော န ပစ္စေတဗ္ဗာတိ။

နနု အဋ္ဌသာလိနိယမေဝ တေစ အညေစ အတ္ထာ ဝုတ္တာတိ။ သစ္စံ။ ဘူတံပန သုဝိသဒံ ပါဠိအနုဂတံ အတ္ထံ ဉတွာ ကိံဝိက္ခေပေနာတိ။

၂၀။ လောကုတ္တရန္တိ ဧတ္ထ လုဇ္ဇနပလုဇ္ဇနဋ္ဌေန လောကော ဝုစ္စတိ ယထာဝုတ္တော တေဘူမကဓမ္မော။ ယထာဟ လုဇ္ဇတိ ပလုဇ္ဇတီတိ ခေါ ဘိက္ခဝေ တသ္မာ လောကောတိ ဝုစ္စတီတိ။ ဧဝံ သန္တေ လောကုတ္တရဓမ္မာနံပိ နိဗ္ဗာနဝဇ္ဇာနံ လောကတာပတ္တိ သိယာ။ ကသ္မာ၊ တေသံပိ လုဇ္ဇနပလုဇ္ဇနဓမ္မတ္တာတိ။ နသိယာ။ ယတ္ထ ဟိ နိစ္စော ဓုဝေါ သဿတောတိ မဟာဇနဿ မိစ္ဆာဂါဟော နိဝိသတိ။ တတ္ထေဝ တဿ နိဝါရဏတ္ထံ အယံ လောကသမညာ နိယမီယတိ။ တသ္မာ သဗ္ဗသော မိစ္ဆာဂါဟဝိမုတ္တာနံ တေသံ လောကတာပတ္တိ နတ္ထီတိ ဝဒန္တိ။ ယေသံဝါ လုဇ္ဇနံပလုဇ္ဇနဉ္စ မဟာဇနဿ ပါကဋံ။ တေသညေဝ လောကတာသိဒ္ဓီတိ နတ္ထိ လောကုတ္တရာနံ လောကတ္တပ္ပသင်္ဂေါတိ။ လောကတော ဥတ္တရတီတိ လောကုတ္တရံ။ မဂ္ဂစိတ္တံ။ တတော ဥတ္တိဏ္ဏန္တိ လောကုတ္တရံ။ ဖလစိတ္တံ။ နိဗ္ဗာနံပန ဣဓ နလဗ္ဘတီတိ။ ဥတ္တရဏဉ္စေတ္ထ တဏှာတ္တယဂ္ဂါဟ ဝိမုတ္တိယာ တီသု လောကေသု အပရိယာပန္နဘာဝေါယေဝ။ သောစ အပရိယာပန္နဘာဝေါ ကေသံ ဓမ္မာနံ အဓိဋ္ဌာန ဘူတောဝိယ ဂယှတီတိ ဝိသုံ ဧကာ စတုတ္ထီ အဝတ္ထာဘူမိနာမာတိ။

စတုဗ္ဘူမိဝိဘာဂဿ ပရမတ္ထဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂၁။ ဧဝံ စိတ္တံ ဘူမိဘေဒေန ဟီနပဏီတာ နုက္ကမတော စတုဓာ နိဒ္ဒိသိတွာ ဣဒါနိ တဒေဝ စတုဗ္ဗိဓံ စိတ္တံ ယထာနိဒ္ဒိဋ္ဌက္ကမေန ဝိဘဇန္တော ပထမံ ကာမာဝစရစိတ္တံ။ တတ္ထစ ဟီနံ အသောဘဏစိတ္တံ။ တတ္ထစ သဗ္ဗဟီနံ အကုသလစိတ္တံ တာဝ ဒဿေတုံ သောမနဿသဟ ဂတန္တိအာဒိမာဟ။ ဧတ္ထစ ကာမာဝစရစိတ္တဿပိ အကုသလာဟေတုက သဟေတုကာနုက္ကမော ဟီန ပဏီတာနုက္ကမဝသေန ဝုတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။

[၂၀] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဥပရိ ဝုစ္စမာနာနံ ဗဟူနံ စိတ္တာနံ သောဘဏသညာကရဏသုခတ္ထံ အပ္ပကေ ပါပါဟေတုကေယေဝ ပထမံ ဒဿေန္တောတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

တဒတ္ထော ဟိ ယထာဝုတ္တဟီနာဒိက္ကမေနေဝ သိဒ္ဓါတိ။

[၂၁] ယဉ္စ တတ္ထ

တေသု တေသုစ ဘဝေသု ဂဟိတပ္ပဋိသန္ဓိကဿ သတ္တဿ အာဒိတော ဝီထိစိတ္တဝသေန လောဘသဟဂတ စိတ္တုပ္ပာဒါန မေဝ သမ္ဘဝတော တေယေဝ ပထမန္တိ ဝုတ္တံ။ တံပိ နယုဇ္ဇတိ။

အာဒိတော ဝီထိစိတ္တဝသေန မနောဒွါရာ ဝဇ္ဇနဿေဝ သဗ္ဗပထမံ ဥပ္ပဇ္ဇနတောတိ။ အကုသလေသု ပန လောဘမူလ စိတ္တံ ဗဟုကဉ္စ ဟောတိ။ ဒွီဟိ ဝဋ္ဋမူလေဟိ ယုတ္တတ္တာ ပဓာနံ ပါကဋဉ္စ ဟောတီတိ တဒေဝ ပထမံ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၂၂။ တတ္ထ သုန္ဒရံ မနောတိ သုမနော။ သိနိဒ္ဓစိတ္တံ။ န ဟိ အနဝဇ္ဇဋ္ဌေန သုန္ဒရတာ ဣဓ ယုတ္တာတိ။ သုန္ဒရံ မနော ဧတဿာဘိဝါ သုမနော။ သိနိဒ္ဓစိတ္တသမင်္ဂီ ပုဂ္ဂလော။ သုမနဿ ဘာဝေါ သောမနဿ။ မာနသိကသုခဝေဒနာယေတံ နာမံ။ ဧတ္ထစ သုမနဿ ဘာဝေါတိ တသ္မိံ စိတ္တေ ပုဂ္ဂလေဝါ သုမနာဘိဓာနဿဝါ အယံ သော သုမနောတိ သုမနဗုဒ္ဓိယာဝါ ပဝတ္တိနိမိတ္တန္တိ အတ္ထော။ ဘာဝေါတိ ဟိ အဘိဓာနဗုဒ္ဓီနံ ပဝတ္တိနိမိတ္တံ ဝုစ္စတိ။ ဘဝန္တိ ပဝတ္တန္တိ အဘိဓာနဗုဒ္ဓိယော ဧတသ္မိန္တိ ကတွာ။ ဧတသ္မိန္တိ စ နိမိတ္တေ ဘုမ္မံ။ ယထာ နာဂေါ ဒန္တေသု ဟညတေတိ။ ယထာ ဟိ တတ္ထ အတ္တနော ဒန္တနိမိတ္တံ ဒန္တယုတ္တေ နာဂေ ဟနနပ္ပဝတ္တိ ဟောတိ၊ ဧဝမိဓပိ တံ ဝေဒနာနိမိတ္တံ ဝေဒနာယုတ္တေ မနသ္မိံ ပုဂ္ဂလေဝါ အဘိဓာနဗုဒ္ဓိယော ပဝတ္တန္တီတိ။ ဘဝန္တိ ဗုဒ္ဓိသဒ္ဒါ ဧတေနာတိ ဘာဝေါတိစ ဝဒန္တိ။ ဧတသ္မာတိ စ အပရေ။ သောမနဿေန သဟ ဧကတော ဂတံ ပဝတ္တန္တိ သောမနဿသဟဂတံ။ သောမနဿဝေဒနာသမ္ပယုတ္တန္တိ အတ္ထော။ ဒဿနံ ဒိဋ္ဌိ။ သာ ပန သမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဝသေန ဒုဝိဓာ။ ဣဓ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယုတ္တာ။ အကုသလာဓိကာရတ္တာ။ ဒိဋ္ဌိယေဝ ဒိဋ္ဌိဂတံ။ ယထာ ဂူထဂတံ မုတ္တဂတန္တိ။ ဒိဋ္ဌိဂတေန သမံ ပကာရေဟိ ယုတ္တန္တိ ဒိဋ္ဌိဂတ သမ္ပယုတ္တံ။ ဒိဋ္ဌိဂတေန ဧကုပ္ပာဒတာဒီဟိ ပကာရေဟိ သမံ ဧကီဘူတ မိဝ ယုတ္တံ သံသဋ္ဌန္တိ အတ္ထော။ အသင်္ခါရိကမေကံ သသင်္ခါရိကမေကန္တိ ဧတ္ထ သင်္ခါရောတိ ပုဗ္ဗာတိသင်္ခါရော။ သောစ ဒုဝိဓော ပယောဂေါ၊ ဥပါယောစာတိ။ တတ္ထ အာဏတ္တိယာဝါ အဇ္ဈေသနာယဝါ တဇ္ဇေတွာ ဝါ ဣဒံ ကရောဟီတိ ပရေဟိ ကတော ကာယဝစီပယောဂေါ ပယောဂေါနာမ။ အာဏတ္တာဒိနာပန ဝိနာဝ ကမ္မဿ ကရဏတ္ထံ တံ တံ ဥပါယံ ပရေ အာစိက္ခန္တိ။ အကရဏေ အာဒီနဝံ ကရဏေစ အာနိသံသံ ဒဿေန္တိ၊ ကတိကံဝါ ကရောန္တိ၊ ဒဏ္ဍံဝါ ထပေန္တိ၊ သယမေဝ ဝါ တံ တံ ကာရဏံ အနုဿရတိ၊ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ဧဝမာဒိနာ နယေန ဥပါယော အနေကဝိဓော။ သော ဒုဝိဓောပိ ဣဓ သင်္ခါရော နာမ။ သင်္ခရောတိ အတ္တနော ပကတိယာ ကာတုံ အနိစ္ဆမာနံ စိတ္တ သန္တာနံ အကာတုံ အဒတွာ ကရဏတ္ထာယ သံဝိဒဟတိ တသ္မိံ တသ္မိံ ကမ္မေ ပယောဇေတီတိ ကတွာ။ ယောပန ပစ္စယဂဏော တေန သင်္ခါရေန ဝိရဟိတော ဟောတိ။ သော အသင်္ခါရော။ ယောပန တေနသဟိတော ဟောတိ။ သော သသင်္ခါရောတိ။ ဝုတ္တဉှေတံ အဋ္ဌကထာယံ –

သဟ သင်္ခါရေနာတိ သသင်္ခါရော။ တေန သသင်္ခါရေန သပ္ပယောဂေန သဥပါယေန ပစ္စယဂဏေနာတိ အတ္ထောတိ။

ဧတ္ထစ ပစ္စယဂဏောတိ အာရမ္မဏာဒိကော သာဓာရဏော ပစ္စယ ဂဏော အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တော။ အသာဓာရဏောပန ကုသလကမ္မေသု သပ္ပုရိသုပနိဿယာဒိကော အကုသလကမ္မေသု အသပ္ပုရိသုပနိဿယာဒိကော ပစ္စယဂဏော ဝိသေသေတွာ ယောဇေတုံ ယုတ္တော။ သောပန ယဒါ ဒုဝိဓေန သင်္ခါရေန ဝိနာ သယမေဝ စိတ္တံ အသံသီဒမာနံ ကတွာ ဥဋ္ဌာပေတိ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ တဒါ သောအသင်္ခါရောနာမ။ ယဒါပန တေန ဝိနာ သယမေဝ စိတ္တံ ဥဋ္ဌာပေတုံ သမုဋ္ဌာပေတုံ နသက္ကောတိ၊ သင်္ခါရံ သဟာယံ လဘိတွာဝ သက္ကောတိ၊ တဒါ သော သသင်္ခါရောနာမ။ ဣတိ အသင်္ခါရော သသင်္ခါရောတိစ ဣဒံ ပစ္စယ ဂဏဿေဝ နာမံ။ န စိတ္တဿ။ စိတ္တံပန အသင်္ခါရေန သုဒ္ဓေန ပစ္စယဂဏေန ဥပ္ပန္နံ အသင်္ခါရိကံ။ သသင်္ခါရေန ပစ္စယဂဏေန ဥပ္ပန္နံ သသင်္ခါရိကံ၊ ဥပ္ပန္နတ္ထေ ဟိ အယံ ဣကပစ္စယောတိ။ ယသ္မိံ သမယေ အကုသလံ စိတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ သောမနဿသဟဂတံ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တံ သသင်္ခါရေနာတိ ဟိ ပါဠိယံ ဝုတ္တန္တိ။ ဧတ္ထစ သသင်္ခါရေန ပစ္စယဂဏေန ဥပ္ပန္နံ ဟောတီတိ ယောဇေတဗ္ဗန္တိ။ အယမေတ္ထ အသင်္ခါရိကသသင်္ခါရိကပဒေသု ပရမတ္ထဒီပနာ။

[၂၂] ဋီကာသု ပန

ဣမမတ္ထံ အသလ္လက္ခေတွာ စိတ္တမေဝ အသင်္ခါရံ သသင်္ခါရန္တိ စ ဂဟေတွာ ယံ ဝုတ္တံ၊ ‘‘နတ္ထိ သင်္ခါရော အဿာတိ အသင်္ခါရံ။ တဒေဝ အသင်္ခါရိကံ။ သဟ သင်္ခါရေန ဝတ္တတီတိ သသင်္ခါရံ။ သသင်္ခါရမေဝ သသင်္ခါရိကန္တိ စ။ သော ယဿ နတ္ထိ။ တံ အသင်္ခါရံ။ တဒေဝ အသင်္ခါရိကံ။ သင်္ခါရေန သဟိတံ သသင်္ခါရိ ကန္တိ စ’’။ သဗ္ဗမေတံ န ယုဇ္ဇတိယေဝ။

[၂၃] ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

သင်္ခရောတိ စိတ္တံ တိက္ခဘာဝသင်္ခါတမဏ္ဍနဝိသေသေန သဇ္ဇေတိ။ သင်္ခရီယတိဝါ တံ ဧတေန ယထာဝုတ္တနယေန သဇ္ဇီယတီတိ သင်္ခါရောတိ ဝုတ္တံ။ တံပိ န သုန္ဒရံ။

ဧဝဉှိ သတိ သသင်္ခါရိကပိ စိတ္တံ တိက္ခံနာမ သိယာတိ။

[၂၄] ယဉ္စ တတ္ထ

‘‘သော ပန အတ္တနော ပုဗ္ဗဘာဂပ္ပဝတ္တေ စိတ္တသန္တာနေစေဝ ပရသန္တာနေစ ပဝတ္တတီတိ တံ နိဗ္ဗတ္တိတော စိတ္တဿ တိက္ခဘာဝ သင်္ခါတော ဝိသေသောဝ ဣဓ သင်္ခါရောတိ’’ ဝုတ္တံ။ တံပိ အသင်္ခါရိက သသင်္ခါရိကပဒါနံ ဝစနတ္ထေသု ဝိရဇ္ဈိတွာ တဒနု ရူပဿ သင်္ခါရဿ ပရိကပ္ပနာဝသေန ဝုတ္တတ္တာ နယုတ္တမေဝ။

[၂၅] ဧတေန

ပုဗ္ဗပ္ပယောဂသမ္ဘူတော၊ ဝိသေသော စိတ္တသမ္ဘပီ၊

သင်္ခါရော တံ ဝသေနေတ္ထ၊ ဟောတျာသင်္ခါရိကာဒိတာတိ။

သာဓကဂါထာပိ ပဋိက္ခိတ္တာ ဟောတီတိ။

[၂၆] ယဉ္စ တတ္ထ

‘‘အထဝါ၊ သသင်္ခါရိကံ အသင်္ခါရိကန္တိ စေ တံ ကေဝလံသင်္ခါရဿ ဘာဝါဘာဝံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ နတဿ သဟပဝတ္တိသဗ္ဘာ ဝါ ဘာဝတောတိ။ ဘိန္နသန္တာနပ္ပဝတ္တိနောပိ သင်္ခါရဿ ဣဓမတ္ထိတာယ တံ ဝသေန နိဗ္ဗတ္တံ စိတ္တံ သင်္ခါရော အဿ အတ္ထီတိ သသင်္ခါရိကံ။ သလောမကော သပက္ခကောတျာဒီသုဝိယ သဟ သဒ္ဒဿ ဝိဇ္ဇမာနတ္ထပရိဒီပနတော။ တဗ္ဗိပရီတမ္ပန တဒဘာဝတော ဝုတ္တနယေန အသင်္ခါရိက’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တံပိ ပါဠိအဋ္ဌကထာသိဒ္ဓံ ဥဇုံ ဝိသဒံ အတ္ထံ မုဉ္စိတွာ အတ္တနော ပရိကပ္ပနာ ဝသေန ဝုတ္တတ္တာ န ဂဟေတဗ္ဗမေဝ။

ဧတ္ထစ အတ္တနော ဣစ္ဆာယ ဝိနာ ပရေသံ အာဏတ္တိယာဝါ အဇ္ဈေ သနာယဝါ ယာစနာယဝါ ပဝတ္တိတံ စိတ္တံ ပယောဂသမုဋ္ဌိတံ နာမ။ တထာ အတ္တနော ဣစ္ဆာယ ဝိနာ ပရေသံ ဘယေနဝါ လဇ္ဇာယဝါ ဂါရဝေနဝါ ကထိကာယဝါ ဒဏ္ဍဘယေနဝါ ပဝတ္တိတံ ဥပါယသမုဋ္ဌိတံ နာမ။ သယမေဝဝါ အတ္တနော လီနံ စိတ္တံ ဉတွာ တေန တေန ဥပါယေန အတ္တာနံ ဩဝဒိတွာဝါ တံ တံ ဥပါယံ အနုဿရိတွာဝါ ပဝတ္တိတံ စိတ္တံ ဥပါယသမုဋ္ဌိတံ နာမ။ ဣဒဉ္စ နယဒဿနမေဝါတိ။ ဒိဋ္ဌိဂတေန ဝိပ္ပယုတ္တံ ဒိဋ္ဌိဂတဝိပ္ပယုတ္တံ။ ဥဒါသိနဘာဝေန ပေက္ခတိ အနုဘဝနာကာရေန အာရမ္မဏံ ပဿတီတိ ဥပေက္ခာ။ ဥပပတ္တိတော ယုတ္တိတော ဣက္ခတိ ပဿတီတိဝါ ဥပေက္ခာ။ ယထာဟိ သောမနဿ ဒေါမနဿာနိ အာရမ္မဏံ အဓိမတ္တတော ပဿန္တိ။ ယတော သောမနဿိတော ပုဂ္ဂလော တေန အာရမ္မဏေန ဝိယောဂေ ဝိကာရပတ္တော ဟောတိ။ ဒေါမနဿိတောစ တေန အာရမ္မဏေန သံယောဂေ ဝိကာရပတ္တော ဟောတိ။ န တထာ အယံ၊ အယံ ပန ယုတ္တိတောဝ ပဿတိ န အာရမ္မဏသံယောဂ ဝိယောဂဟေတု ပုဂ္ဂလံ ဝိကာရံ ပါပေတီတိ။ ကေစိပန ဥပပတ္တိတော ယုတ္တိတော ဣက္ခတီတိ ဣဒံ ဣဓ နသမ္ဘဝတိ။ န ဟိ အကုသလံ ယုတ္တရူပံ နာမ ဟောတီတိ ဝဒန္တိ။ ဥပေက္ခာယ သဟဂတန္တိ သမာသော။

၂၃။ ဧတ္ထစ ကိဉ္စာပိ ဖဿာဒယော ဝိတက္ကာဒယော မောဟာဒယောစ ဓမ္မာ ဣမိနာ သကလေန အဋ္ဌဝိဓေန စိတ္တေန သဟ ဂတာ သမ္ပယုတ္တာစ ဟောန္တိ၊ န ပန တေ ဝေဒနာဝိယ သယံပိ ဘေဒဝန္တာ ဟောန္တိ။ နစ ဒိဋ္ဌိသင်္ခါရာနံ ဝိယတေသံ ဣမသ္မိံ စိတ္တေ ကတ္ထစိ ဟောန္တိ ကတ္ထစိနဟောန္တီတိ အယံ ဝိကပ္ပော အတ္ထိ။ တသ္မာတေ ဣမဿစိတ္တဿ ဘေဒကရာ နဟောန္တီတိ ဣဓ နဂဟိတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ လောဘောပန အညေဟိ ဣမဿ အဋ္ဌဝိဓဿ ဘေဒကရော ဟောတိ။ ဝေဒနာဒိဋ္ဌိ သင်္ခါရာစ ဣမဿ အညမညဿ ဘေဒကရာ ဟောန္တီတိ တေဧဝ ဣဓ ဂဟိတာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ နနု ပီတိ မာန ထိနမိဒ္ဓါနိပိ ဘေဒကရာနိ ဟောန္တီတိ တာနိပိ ဣဓ သပီတိကံ အပီတိကန္တိ မာနသမ္ပယုတ္တံ မာနဝိပ္ပယုတ္တန္တိ ထိနမိဒ္ဓသမ္ပယုတ္တံ ထိနမိဒ္ဓဝိပ္ပယုတ္တန္တိ စ ဂဟေတဗ္ဗာ နီတိ။ န။ တေသု ဟိ သောမနဿေ ဂဟိတေ ပီတိ ဂဟိတာဝ ဟောတိ။ ဣတရာနိစ တီဏိ အနိယတယောဂီနိစ ဟောန္တိ၊ ယေဝါပန ကာနိစာတိ နဂဟိတာနီတိ။

[၂၇] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဖဿာဒိဝိတက္ကာဒိမောဟာဒိဓမ္မာ ဣတော အညေဟိပိ စိတ္တေ ဟိ ယုတ္တာ ဟောန္တီတိ နတေ အညေဟိ ဣမဿ ဝိသေသံ ကရောန္တိ။ တသ္မာ တေ ဣဓ န ဂဟိတာတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ယံ ဝုတ္တံ ‘‘ကသ္မာ ပနေတ္ထ အညေသုပိ ဖဿာဒီသု သမ္ပယုတ္တဓမ္မေသု ဝိဇ္ဇမာနေသု သောမနဿသဟဂတာဒိဘာဝေါဝ ဝုတ္တောတိ။ သောမနဿာဒီနမေဝ အသာဓာရဏ ဘာဝတောတိ။ ဖဿာဒယောဟိ ကေစိ သဗ္ဗစိတ္တ သာဓာရဏာ ကေစိ ကုသလာဒိ သာဓာရဏာ။ မောဟာဒယောစ သဗ္ဗာ ကုသလသာဓာရဏာတိ န တေဟိ သက္ကာ စိတ္တံ ဝိသေသေတု’’န္တိ။ တံ ဝိစာရေတဗ္ဗံ။

ဧဝဉှိ သတိ သောမနဿုပေက္ခာ သင်္ခါရာပိ အညေသု ဒိဿန္တီတိ တေပိ အညေဟိ ဣမဿ ဝိသေသံ နကရောန္တိ။ တသ္မာ တေပိ ဣဓ နဂဟေတဗ္ဗာ သိယုန္တိ။

၂၄။ ဧတ္ထစ သောမနဿပ္ပဋိသန္ဓိကတာ၊ အဂမ္ဘီရပ္ပကတိတာ၊ ဣဋ္ဌာရမ္မဏသမာယောဂေါ၊ ဗျသနမုတ္တိစ သောမနဿဿ ကာရဏံ။ သောမနဿပ္ပဋိသန္ဓိကောဟိ သဒါ ဘဝင်္ဂသောမနဿေန ပရိဘာဝိတ သန္တာနော ဟောတီတိ တဿ စိတ္တံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ ယေဘုယျေန သောမနဿသဟဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ။ အဂမ္ဘီရပ္ပကတိကောစ ဟီနဇ္ဈာသယော အပ္ပကံပိ မဟန္တံ မညတိ။ ဟီနံပိ ပဏီတံ မညတိ။ တသ္မာ တဿပိ စိတ္တံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ ယေဘုယျေန သောမနဿသဟဂတံ ဟောတီတိ။ ဣဋ္ဌာရမ္မဏသမာယောဂေါတိ အတ္တနာ ဣစ္ဆိတေန ဟီနေနဝါ ပဏီတေနဝါ အာရမ္မဏေန သမာယောဂေါ။ ဗျသနမုတ္တီတိ ဉာတိဗျသနာဒိတော မုတ္တိ။ ဥပေက္ခာပဋိသန္ဓိကတာ၊ ဂမ္ဘီရပ္ပကတိတာ၊ မဇ္ဈတ္တာရမ္မဏသမာယောဂေါ၊ ဗျသနမုတ္တိစ ဥပေက္ခာယ ကာရဏံ။ ဧတ္ထစ ဂမ္ဘီရပ္ပကဘိတာနာမ မဟဇ္ဈာသယတာ။ တာဒိသော ဟိ ပုဂ္ဂလော မဟန္တံပိ အပ္ပကံ မညတိ၊ ပဏီတံပိ ဟီနံ မညတီတိ။ ဒိဋ္ဌဇ္ဈာသယတာ၊ ဒိဋ္ဌိဝိပန္နပုဂ္ဂလသေဝနာ၊ သဒ္ဓမ္မဝိမုခတာ၊ မိစ္ဆာဝိတက္ကဗဟုလတာ၊ အယောနိသော ဥမ္မုဇ္ဇနဉ္စ ဒိဋ္ဌိယာ ကာရဏံ။ တတ္ထ ဒိဋ္ဌဇ္ဈာသယတာတိ ကာဏာရိဋ္ဌဿဝိယ သုနက္ခတ္တဿဝိယစ ပုရိမဘဝေ ဒိဋ္ဌိ ဂတိကဘာဝေန အာဂတတ္တာ ဣမသ္မိံ ဘဝေပိ သဿတုစ္ဆေဒါသယ ဘာဝေါ။ သဒ္ဓမ္မဝိမုခတာတိ စိရံပိ ကာလံ သဒ္ဓမ္မေန ဝိနာ အာဂတတာ။ မိစ္ဆာဝိတက္ကဗဟုလတာတိ အတ္တနော အဝိသယေသု သဗ္ဗညုဝိသယေသု ဌာနေသု အတ္တနော ပမာဏံ အဇာနိတွာ စိန္တာပသုတဝသေန မိစ္ဆာဝိတက္ကဗဟုလဘာဝေါ။ အယောနိသော ဥမ္မုဇ္ဇနန္တိ အတ္တနာဒိဋ္ဌကာရဏမေဝ သာရတော သစ္စတော ဥမ္မုဇ္ဇနံ။ တဗ္ဗိပရီတေန ဒိဋ္ဌိဝိပ္ပယုတ္တကာရဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အသင်္ခါရိကကမ္မဇနိတပ္ပဋိသန္ဓိ ကတာ၊ ကလ္လကာယ စိတ္တတာ၊ ခန္တိ ဗဟုလတာ၊ ပုရိသကာရေသု ဒိဋ္ဌာနိသံသတာ၊ ကမ္မပ္ပသုတတာ၊ ဥတုဘောဇနာဒိ သပ္ပာယ လာဘောတိ ဣဒံ အသင်္ခါရိကကာရဏံ။ တတ္ထ ခန္တိဗဟုလတာတိ သီတုဏှာဒီနံ ခမနဗဟုလတာ။ ပုရိသကာရေသူတိ ပုရိသေဟိ ကတ္တဗ္ဗေသု ကမ္မေသု။ ကမ္မပ္ပသုတဘာတိ ကမ္မေသု စိဏ္ဏဝသိတာ။ တဗ္ဗိပရီ တေန သသင်္ခါရိကကာရဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣမေသံပန စိတ္တာနံ ဥပ္ပတ္တိ ဝိဓာနံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဂဟေတဗ္ဗံ။ အဋ္ဌပီတိ ပိသဒ္ဒေန နေသံ လဗ္ဘမာနကမ္မပထဘေဒတော ကာလ သန္တာနာ ရမ္မဏာဒိ ဘေဒတောစ အနေကဝိဓတ္တံ သမ္ပိဏ္ဍေတီတိ။

လောဘမူလစိတ္တဿ ပရမတ္ထဒိပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂၅။ ဒေါသမူလစိတ္တေ ဒုဋ္ဌုမနောဘိ ဒုမ္မနော။ ဝိရူပံ စိတ္တံ။ ဒုဋ္ဌုမနော ဧတဿာတိဝါ ဒုမ္မနော။ ဝိရူပစိတ္တသမင်္ဂီပုဂ္ဂလော။ ဒုမ္မနဿ ဘာဝေါ ဒေါမနဿံ။ မာနသိကဒုက္ခဝေဒနာယေတံ အဓိဝစနံ။ သာ ဟိ အတ္တနာ သဟဂတေ စိတ္တေဝါ တံ သမင်္ဂီပုဂ္ဂလေဝါ ဒုမ္မနာ ဘိဓာနဿဝါ အယံ သော ဒုမ္မနောတိ ဒုမ္မနဗုဒ္ဓိယာဝါ ပဝတ္တိနိမိတ္တံ ဟောတီတိ။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။ ဒေါမနဿေန သဟ ဂတန္တိ သမာသော။ ပဋိဟညတီတိ ပဋိဃော။ ဒေါသော။ သောဟိ ဥပ္ပဇ္ဇမာနော သမ္ပယုတ္တဓမ္မေပိ ပဋိဟနတိ။ လူခေ သန္တတ္တေ ကရောတိ။ အတ္တနော ဝတ္ထုမ္ပိ ပဋိဟနတိ။ ဟဒယပ္ပဒေသံ ဒဟတိ။ တံ ပုဂ္ဂလံ ဒုမ္မုခံ ကရောတိ၊ အတ္တနော အာရမ္မဏံပိ ပဋိဟနတိ။ တံ ဗာဓယ မာနော ဂဏှာတိ။ တသ္မာ ပဋိဃောတိ ဝုစ္စတီတိ။

၂၆။ ဧတ္ထ သိယာ။ သင်္ခါရော တာဝ ဣမဿ စိတ္တဿ ဘေဒ ကရောတိ တဿ ဣဓ ဂဟဏံ ယုတ္တံ။ ဝေဒနာ ပဋိဃာပန ဘေဒကရာ န ဟောန္တီတိ တေ ဣဓ န ဂဟေတဗ္ဗာတိ။ ဝုစ္စတေ၊ ဒေါမနဿဂ္ဂဟဏံ တာဝ ဣမဿ စိတ္တဿ ကဒါစိ အညဝေဒနာယောဂတာ ပသင်္ဂနိဝတ္တနတ္ထန္တိ။ ယဒါဟိ ရာဇာနော ဟသမာနာယေဝ စောရဝဓံ ပေသေန္တိ။ ယဒါစ ဇနာ အတ္တနော ဝေရီနံ မရဏေ တုဋ္ဌိံ ပဝေဒေန္တိ။ မရဏံ အဘိနန္ဒန္တိ။ ယဒါစ ဗာလဇနာ ဟသမာနာဝ မိဂပက္ခိနော မာရေန္တိ။ တဒါ ဣဒံ နုခေါ သောမနဿေန ယုတ္တန္တိ အတ္ထေဝ ပသင်္ဂေါ။ ဥပေက္ခာယောဂေပန ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။ တပ္ပသင်္ဂနိဝတ္တနတ္ထံ ဒေါမနဿဂ္ဂဟဏန္တိ။ ပဋိဃဂ္ဂဟဏံပိ အညဓမ္မသမ္ပယုတ္တတာ ပသင်္ဂနိဝတ္တနတ္ထံ။ တထာဟိ ယေ နတ္ထိကာဟေတုကာ ကိရိယမိစ္ဆာ ဒိဋ္ဌိကာ ပါဏဝဓေ အပုညံနာမ နတ္ထီတိ ဂဏှန္တိ။ ယေစ မနုဿပါဏ ဝဓေဧဝ အပုညံ ဟောတိ၊ တိရစ္ဆာနဂတပါဏဝဓေ အပုညံ နတ္ထီတိ ဂဏှန္တိ။ ယေစ ပါဏဝဓံ ကတွာ ယညံ ယဇန္တာနံ မဟန္တံ ပုညံ ဟောတိ၊ ဒိဗ္ဗသံဝတ္တနိကန္တိ ဂဏှန္တိ။ တေ သက္ကာယဒိဋ္ဌိယာ ဝိဿဋ္ဌာ ပါဏဝဓံ သယံဝါ ကရောန္တိ။ အညေဝါ ပေသေန္တိ။ တဒါ ဣဒံ ဒိဋ္ဌိယာပိ သမ္ပယုတ္တံ သိယာတိ ပသင်္ဂေါ ဟောတိယေဝ။ ယေပန သမ္မာဒိဋ္ဌိကေသု ဗာလာ အဗျတ္တာ၊ တေ ကဒါစိ တေသံ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာနံ လဒ္ဓိံ ဂဟေတွာ ပါဏံ ဝဓန္တာ အာဒိတော ဝေမတိကဇာတာဝ ဟောန္တိ။ တဒါတေသံ ဣဒံ ဝိစိကိစ္ဆာယပိ ယုတ္တံ သိယာတိ ပသင်္ဂေါ ဟောတိ။ တပ္ပသင်္ဂ နိဝတ္တနတ္ထံ ပဋိဃဂ္ဂဟဏန္တိ။ ဣတရထာ ပုရိမ စိတ္တဿ လောဘသဟဂတဘာဝေါဝိယ ဣမဿ ပဋိဃသမ္ပယုတ္တဘာဝေါ စူဠနိဂမေနေဝ သိဒ္ဓါတိ တေသံ ဂဟဏံ နိရတ္ထကံ သိယာတိ။ ဧတ္ထစ ဣဿာမစ္ဆရိယကုက္ကုစ္စာနံ ထိနမိဒ္ဓဿစ အဂ္ဂဟဏံ ပုရိမစိတ္တေ မာနထိနမိဒ္ဓနယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အယမေတ္ထ ပရမတ္ထဒီပနာ။

[၂၈] ဝိဘာဝနိယံ ပန မဟာဋီကာယဉ္စ

‘‘အသာဓာရဏ ဓမ္မဝသေန စိတ္တဿ ဥပလက္ခဏတ္ထံ ဒေါမနဿဂ္ဂဟဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ အသာဓာရဏဓမ္မဝသေနာတိ ဣဒံ တာဝ နယုဇ္ဇတိ။

[၂၉] သတိပိ ဣမဿ သောမနဿုပေက္ခာသဟဂတဘာဝေ အနညသာဓာရဏေနေဝ ဒေါမနဿေန ဣမဿ ဥပလက္ခဏတ္ထန္တိ အတ္ထဿ အာပဇ္ဇနတော။ ယထာတံ သတိပိ ပုရိမဿ ဣမဿစ စိတ္တဿ မောဟသဟဂတဘာဝေ အနညသာဓာရဏေနေဝ လောဘေန ပဋိဃေနစ ဥပလက္ခဏတ္ထံ လောဘသဟဂတပဋိဃ သမ္ပယုတ္တဂ္ဂဟဏန္တိ။ ဥပလက္ခဏတ္ထန္တိ စ န ဝတ္တဗ္ဗံ။

ဧဝဉှိ သတိ ပါကဋေန ဒေါမနဿေန အပါကဋာနံ အညဝေဒနာ နံပိ ဣဓ လဒ္ဓဘာဝံ ဥပလက္ခေတီတိ အာပဇ္ဇတိ။ ယထာ လဒ္ဓါတပတ္တော ရာဇကုမာရောတိ။

[၃၀] ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

‘‘ပဋိဃသမ္ပယုတ္တဘာဝေါပန ဥဘိန္နံ ဧကန္တ သဟစာရိတာ ဒဿနတ္ထံ ဝုတ္တော’’တိ ဝုတ္တံ။ တံပိ န သုန္ဒရံ။

ဣမဿ စူဠနိဂမေနေဝ တဒတ္ထသိဒ္ဓိတောတိ။

၂၇။ ဧတ္ထစ ဒေါသဇ္ဈာသယတာ၊ အဂမ္ဘီရပ္ပကတိတာ၊ အပ္ပဿုကတာ၊ အာဃာတဝတ္ထုသမာယောဂေါဝါ၊ အနိဋ္ဌာရမ္မဏသမာယော ဂေါဝါ ဒေါမနဿဿ ပဋိဃဿစ ကာရဏံ။ တတ္ထ ဒေါသ ဗဟုလ ဘာဝတော အာဂတဝသေန ဒေါသဇ္ဈာသယတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ အဂမ္ဘီရပ္ပကတိတာ ဟီနဇ္ဈာသယတာ။ အပ္ပဿုတဿစ အနိဋ္ဌ လောက ဓမ္မေဟိဖုဋ္ဌဿ တံကုတေတ္ထလဗ္ဘာတိ ပစ္စဝေက္ခနာ နတ္ထီတိ။ ဣမေသမ္ပိ ဒွိန္နံ ဥပ္ပတ္တိဝိဓာနံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ပိသဒ္ဒဿ အတ္ထောပိ ဝုတ္တနယောဧဝါတိ။

ဒေါသမူလစိတ္တဿ ပရမတ္ထဒိပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂၈။ မောဟမူလစိတ္တေ ဝိစိကိစ္ဆုဒ္ဓစ္စာနံ ပဒတ္ထော ဥပရိ အာဂမိဿတိ။ ယသ္မာပန ဣဒံ စိတ္တံ မူလန္တရဝိရဟေန လဒ္ဓါကာသေန သုဋ္ဌုဗလဝန္တေန မောဟေနစေဝ သံသပ္ပမာနဝိက္ခိပမာနေဟိ ဝိစိကိစ္ဆုဒ္ဓစ္စေဟိ စ ယုတ္တံ ဟောတိ။ တသ္မာ ဣဓ ဝေဒနာပိ အာရမ္မဏံ အဓိမတ္တတော အနုဘဝိတုံ န သက္ကောတီတိ ဥပေက္ခာဝေဒနာဝ ယုတ္တာ ဟောတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ ဣဒံ စိတ္တံ သောမနဿ ဒေါမနဿ သဟဂတာနံပိ အနန္တရေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ တသ္မာ တဒုဘယဝေဒနာဟိပိ ဣဒံ ယုတ္တံ သိယာတိ ပသင်္ဂေါ ဟောတီတိ တပ္ပသင်္ဂနိဝတ္တနတ္ထံ ဣဓ ဥပေက္ခာဂဟဏံ ကတံ။ အနညစိတ္တသာဓာရဏေန ဓမ္မေန စိတ္တဿ နိယမနတ္ထံ ဝိစိကိစ္ဆာဂဟဏံ။ ဥဒ္ဓစ္စံ ပန သဗ္ဗာကုသလေသု ယုတ္တံပိ ဣဓ လဒ္ဓါကာသံ ဟုတွာ သုဋ္ဌု ဗလဝံ ဟောတီတိ ဒဿနတ္ထံ ဣဓေဝ ဂဟိတန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တေနေဝဟိ ဓမ္မသင်္ဂဏိယံ ဓမ္မုဒ္ဒေသဝါရေ ဥဒ္ဓစ္စံ အညေသု ပါပစိတ္တေသု သရူပတော အနုဒ္ဓရိတွာ ယေဝါပနကဘာဝေနေဝ ဝုတ္တံ။ ဣမသ္မိံ အန္တိမစိတ္တေဧဝ သရူပတော ဥဒ္ဓဋန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယသ္မာစ ဣဒံစိတ္တဒွယံ သတ္တာနံ ပကတိသဘာဝဘူတန္တိ ပယောဂေန ဝါ ဥပါယေန ဝါ ကေနစိ ဥပ္ပာဒေတဗ္ဗံ နာမ နတ္ထိ။ သဗ္ဗကာလမ္ပိ ဘဝင်္ဂစိတ္တံဝိယ အနောသက္ကမာနံ အသံသီဒမာနံ အကိစ္ဆေန အကသိရေန ပဝတ္တတိ။ တသ္မာ ဧကန္တေန အသင်္ခါရိကမေဝ ဟောတီတိ ကတွာ ဣဓ သင်္ခါရဘေဒေါ န ဂဟိတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တေနေဝစ ပါဠိယံပိ ပုရိမစိတ္တေသုဝိယ ဣဓ သသင်္ခါရေနာတိ ဒုတီယစိတ္တဝါရော နဝုတ္တောတိ။ အယမေတ္ထ ပရမတ္ထဒီပနာ။

[၃၁] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဣမာနိ ဒွေ စိတ္တာနိ အတိသမ္မုဠှတာယ အတိစဉ္စလတာယ စ သဗ္ဗတ္ထပိ ရဇ္ဇနဒုဿနရဟိတာနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဥပေက္ခာ သဟဂတာနေဝ ပဝတ္တန္တီတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

ရဇ္ဇန သဟိတာနံပိ လောဘမူလ စိတ္တာနံ ဥပေက္ခာ ယောဂဿ ဒိဋ္ဌတ္တာတိ။

[၃၂] ယဉ္စ တတ္ထ မဟာဋီကာယဉ္စ

‘‘တတောယေဝစ သဘာဝတိက္ခတာယ ဥဿာဟေတဗ္ဗတာယစ အဘာဝတော သင်္ခါရဘေဒေါပိ နေသံ နတ္ထီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ သဘာဝတိက္ခတာယ အဘာဝတောတိ ဣမိနာ ဣမဿ အသင်္ခါရိကဘာဝံ ပဋိက္ခိပတိ။ ဥဿာဟေတဗ္ဗတာယ အဘာဝတောတိ ဣမိနာ သသင်္ခါရိကဘာဝံ ပဋိက္ခိပတိ။ တဒုဘယေ ပန ဣဒံ စိတ္တဒွယံ သဗ္ဗသော သင်္ခါရဝိမုတ္တံ ဟောတီတိ ဒဿေတိ။ တံ အဋ္ဌကထာယပိ တာဝ န သမေတိ။

ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒဝိဘင်္ဂအဋ္ဌကထာယဉှိ သင်္ခါရဘေဒေန အဝိဇ္ဇာယ ဒုဝိဓဘာဝေါဝ ဝုတ္တော။ ယဒိစ ဣဒံဒွယံ သင်္ခါရမုတ္တံ သိယာ။ ဧဝံ သတိ ဣဓ မောဟောပိ သင်္ခါရမုတ္တော သိယာ။ သောစ အဝိဇ္ဇာယေဝါတိ တိဝိဓဘာဝေါဝ အဝိဇ္ဇာယ တတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗော။ နစ ဝုတ္တောတိ။ ဧဝံ တာဝ အဋ္ဌကထာယ နသမေတိ။

[၃၃] ယသ္မာစ ဣဓ တိက္ခဘာဝေါနာမ ဝိနာ သင်္ခါရေန ကေဝလံ ပကတိ ပစ္စယ ဂဏ ဝသေနေဝ ပဝတ္တနသမတ္ထတာ ဝုစ္စတိ။ ဣဒဉ္စ စိတ္တံ တထေဝ ပဝတ္တတိ။ တသ္မာ ဣဒံ သဘာဝတိက္ခံ န ဟောတီတိ န သက္ကာ ဝတ္တုန္တိ။

လဒ္ဓါကာသေန မောဟေန သုဋ္ဌု မုယှန္တီတိ မောဟမူဟာနီတိ ဝတ္တဗ္ဗေ နိရုတ္တနယေန မောမူဟာနီတိ ဝုတ္တံ။

၂၉။ ဣစ္စေဝန္တိအာဒိ မဟာနိဂမနံ။ တတ္ထ ဣစ္စေဝန္တိ ဣတိ ဧဝံ။ နိပါတသမုဒါယော ဟေသ။ ပစ္ဆိမောဝါ ဧဝံ သဒ္ဒေါ ပုရိမဿ ဣတိသဒ္ဒဿ အတ္ထဝစနော။ ဣစ္စေဝန္တိဝါ ဝိသုံ ဧကော နိပါတော။ သဗ္ဗထာပိ ဣမိနာ သောမနဿသဟဂတန္တိအာဒိနာ ဝုတ္တပ္ပကာရေ နာတိ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဣဒဉ္စ ဒွါဒသာတိ ဧတ္ထ ဝိသေသနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ သဗ္ဗထာပီတိ ဓမ္မသင်္ဂဏီယံ ဝုတ္တေန ပကာရေနာပိ ဒွါဒသေဝ။ ဝိဘင်္ဂေ ဝိဘတ္တေန ပကာရေနာပိ ဒွါဒသေဝ။ ဓာတုကထာဒီသု ဝုတ္တေန ပကာရေနာပိ ဒွါဒသေဝ။ တေသု တေသု သုတ္တန္တေသု ဝုတ္တေန ပကာရေနာပိ ဒွါဒသေဝ။ ကာလဒေသ သန္တာနာဒိ ဘေဒဘိန္နေန ပကာရေနာပိ ဒွါဒသေဝ။ ကထံ ဒွါဒသေဝါတိ။ ဣစ္စေဝံ ဒွါဒသေဝါတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။

[၃၄] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တော သမ္ပယောဂါဒိ အာကာရောဝ ဝိဘာဝိတော။ သောပန ဣစ္စေဝန္တိ ဣမိနာဝ သိဒ္ဓါတိ။

အကုသလစိတ္တာနီတိ ကုသလပဋိဝိရုဒ္ဓသဘာဝတ္တာ ဧဝံ လဒ္ဓနာ မာနိ စိတ္တာနိ။ ဧတ္ထစ ဧကန္တေန သဒ္ဓါဒယောဧဝ ကုသလာနာမ။ မောဟာဒယောဧဝ အကုသလာ နာမ။ စိတ္တံပန ဖဿာဒယော ဝိယ အညသမာနမေဝ ဟောတိ၊ န ဟိ အာရမ္မဏ ဝိဇာနနံဝါ ဧကန္တေန မုယှနာဒိဝိယ သာဝဇ္ဇံဝါ ဟောတိ။ သဒ္ဒဟနာဒိဝိယ အနဝဇ္ဇံဝါတိ။ တံပန အကုသလေဟိ ယုတ္တံ အကုသလန္တိ ဝုစ္စတိ။ ကုသလေဟိ ယုတ္တံ ကုသလန္တိ။ သဒ္ဓါဒီနံပန မောဟာဒီနဉ္စ ပဋိဝိရုဒ္ဓဘာဝေါ ယထာက္ကမံ ပဟာယကပဟာတဗ္ဗဘာဝေန ဝေဒိတဗ္ဗော။ အကုသလဓမ္မာဟိ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ သုဝဏ္ဏပ္ပဋိရူပကာဝိယ ဖေဂ္ဂုဘူတာ အဘာဝနာရဟာ ပုနပ္ပုနံ အာသေဝီယမာနာပိ စဉ္စလန္တိယေဝ ဝိက္ကိရန္တိယေဝ။ နိယာမံ ဩက္ကမန္တာပိ ဧကသ္မိံဘဝေ ဧဝ အပါယဘာဂိတာယ ဩက္ကမန္တိ။ နပန ကုသလမူလာနိ သဗ္ဗသော ပစ္ဆိန္ဒိတွာ သတ္တေ ဝဋ္ဋသောတနိယတေ ကာတုံ သက္ကောန္တိ။ ကုသလဓမ္မာပန ဗလဝန္တာ ဟောန္တိ။ ဇာတိသုဝဏ္ဏာဝိယ သာရဘူတာ ဘာဝနာရဟာ ပုနပ္ပုနံ အာသေဝီယမာနာ ထိရတရပတ္တာ လောကိယေသု ယာဝ ဣဒ္ဓိဝိဓာနာ လောကုတ္တရေသုစ ယာဝ အရဟတ္တမဂ္ဂါ ဝုဒ္ဓိဝိရုဠှီဓမ္မာ ဟောန္တိ။ နိယာမံ ဩက္ကမန္တာ အပါယသောတံဝါ ဝဋ္ဋသော တံဝါ သဗ္ဗသော သမုစ္ဆိန္ဒိတွာ အနုပါဒိသေသနိဗ္ဗာနဘာဂိတာယ ဩက္ကမန္တိ။ တသ္မာ ကုသလ ဓမ္မာဧဝ ပဟာယကာနာမ။ ဣတရေပန ပဟာတဗ္ဗာဧဝ နာမာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အပိစ ကုသလဓမ္မာနာမ အန္တမသော အာလောပဘိက္ခာ ဒါနမတ္တာပိ လောကေဘေသဇ္ဇဝိဓာနာနိဝိယအကုသလပ္ပဟာနာယ ဧဝ ပဏ္ဍိတေဟိပညပီယန္တိ ကရီယန္တိ စ၊ တသ္မာ တေဧဝ ပဟာယကာ။ အကုသလဓမ္မာပန လောကေ နာနာရောဂဇာတိယောဝိယ သကလလောကဿ ပကတိသဘာဝဘူတာဧဝ ဟောန္တီတိ တေ ပဟာတဗ္ဗာဧဝါတိ။ သမန္တတော အနဝသေသတော အာဒိယိံသု ဂဏှိယိံသူတိ သမတ္တာနိ။ အပိစ သမတ္တာနီတိ နိဋ္ဌိတာနိ ပရိပုဏ္ဏာနိဝါ။ အဋ္ဌဓာတိအာဒိသင်္ဂဟဂါထာ။ လောဘောမူလံ ဧတေသန္တိ သမာသော။ ဒွါဒသာ ကုသလာ သိယုန္တိ ဧတ္ထ သိယုန္တိ နိပါတပဒံ ဣဓ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အကုသလ စိတ္တာနိ ဒွါဒသ ဘဝန္တီတိ အတ္ထော။

ဣတိ ပရမတ္ထဒီပနိယာနာမ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟဿ

စတုတ္ထဝဏ္ဏနာယ အကုသလစိတ္တဿ

ပရမတ္ထဒိပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃၁။ ဧဝံ သဗ္ဗနိဟီနံ အကုသလံ သင်္ဂဟေတွာ ဣဒါနိ အဟေတုကံ သင်္ဂဏှန္တော တတ္ထစ သဗ္ဗနိဟီနံ အကုသလဝိပါကံ တာဝ ဒဿေတုံ ဥပေက္ခာသဟဂတန္တိအာဒိမာဟ။

[၃၅] ဝိဘာဝနိယံ ပန

တံ အကုသလ ဝိပါကတ္တာယေဝ အကုသလာနန္တရံ ပထမံ ဒဿိတန္တိ အဓိပ္ပာယေန ယံ ဝုတ္တံ ‘‘တေသံ အကုသလဝိပါကာ ဒိဝသေန တိဝိဓဘာဝေပိ အကုသလာနန္တရံ အကုသလဝိပါကေယေဝ ဝိဘဇိတု’’န္တိ။ တံ န သုန္ဒရံ။

ဧဝဉှိ သတိ ကုသလဝိပါကာနိပိ ကုသလာ နန္တရေဧဝ ဝတ္တဗ္ဗာနိ သိယုန္တိ။

၃၁။ စက္ခုသောတာဒီနံ ပဒတ္ထော ဥပရိ အာဂမိဿတိ။ ဝိဇာနာတီတိ ဝိညာဏံ။ ယထာဟ-ဝိဇာနာတိ ဝိဇာနာတီတိ ခေါ ဘိက္ခဝေ တသ္မာဝိညာဏန္တိ ဝုစ္စတီတိ။ စက္ခုံ နိဿိတံ ဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ စက္ခုနာဝါ ပစ္စယဘူတေန ဇနိတံ ဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ ကမ္မေနဝါ စက္ခုဿ ဥပနီတံ ဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ စက္ခုတောဝါ ဇာတံ ဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ စက္ခုဿဝါ ဣန္ဒြိယဘာဝေန သာမိ ဘူတဿ ဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ စက္ခုသ္မိံဝါ ဥပ္ပန္နံဝိညာဏံ စက္ခုဝိညာဏံ။ ဧသနယော သောတဝိညာဏာဒီသုပိ။ ပါဠိယံပန မဟာ တဏှာသင်္ခယသုတ္တေ –

သေယျထာပိ ဘိက္ခဝေ ကဋ္ဌဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ ကဋ္ဌဂ္ဂီတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ သကလိကဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ သကလိ ကဂ္ဂီတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ တိဏဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ တိဏဂ္ဂီ တွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ဂေါမယဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ ဂေါမယဂ္ဂီတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ထုသဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ ထုသဂ္ဂီတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ သင်္ကာရဉ္စ ပဋိစ္စ အဂ္ဂိ ဇလတိ။ သင်္ကာရဂ္ဂီတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝမေဝခေါ ဘိက္ခဝေ စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေစ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ စက္ခုဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ သောတဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေစ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ ဃာနဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ဇိဝှဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေစ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ ဇိဝှာဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေစ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ ကာယဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေစ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိညာဏံ။ မနော ဝိညာဏန္တေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆတီတိ ဝုတ္တံ။

တထာတိ ဣမိနာ ဥပေက္ခာသဟဂတန္တိ ပဒံ အာကဍ္ဎတိ။ ဒုက္ခယတီတိ ဒုက္ခံ။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ တံ သမင်္ဂိပုဂ္ဂလံဝါ ဗာဓတိ ဟိံသတီတိ အတ္ထော။ ဒုဋ္ဌုဝါ ခနတိ ကာယိကသုခန္တိ ဒုက္ခံ။ ဒုက္ကရေနဝါ ခမိတဗ္ဗန္တိ ဒုက္ခံ။ ဒုက္ကရံ ဩကာသဒါနံ ဧတဿာတိဝါ ဒုက္ခံ။ ကာယိကဒုက္ခဝေဒနာယေဝ နာမံ။ သုဋ္ဌု ပဋိမုခဉ္စ ဣစ္ဆတီတိ သမ္ပဋိစ္ဆနံ။ သုဋ္ဌူတိ အမုဉ္စမာနံ။ ပဋိမုခန္တိ အနညာပေက္ခံ။ ဣစ္ဆတီတိ ကာမေတိ အဘိနန္ဒတိ ပဋိဂ္ဂဏှတိ။ တေနေဝဟိ ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ ဧတ္ထ သမ္ပဋိစ္ဆိံ သူတိ ဝဏ္ဏယိံသု။ သုဋ္ဌု တီရေတိ တုလေတိ ဝိစာရေတီတိ သန္တီရဏံ။ ဋီကာယံ တီရေတိ နိဋ္ဌာပေတီတိ ဝုတ္တံ။ ဝိဘာဝနိယံ တီရေတိ ဝီမံသတီတိ ဝုတ္တံ။

၃၂။ ဧတ္ထစ စက္ခုဿ အသမ္ဘိန္နတာ၊ အာလောက သန္နိဿယပ္ပဋိလာဘော၊ ရူပါနံ အာပါတာဂမနံ၊ မနသိကာရောတိ စတ္တာရော ပစ္စယာ စက္ခုဝိညာဏဿ ဥပ္ပတ္တိကာရဏာနိ။ သောတဿ အသမ္ဘိန္နတာ အာကာသသန္နိဿယပ္ပဋိလာဘော၊ သဒ္ဒါနံ အာပါတာဂမနံ မနသိကာရောတိ သောတဝိညာဏဿ။ ဃာနဿ အသမ္ဘိန္နတာ၊ ဝါသုသန္နိဿယပ္ပဋိလာဘော၊ ဂန္ဓာနံ အာပါတာဂမနံ မနသိကာရောတိ ဃာနဝိညာဏဿ။ ဇိဝှာယ အသမ္ဘိန္နတာ အာပေါသန္နိဿယပ္ပဋိလာဘော။ ရသာနံ အာပါတာဂမနံ၊ မနသိကာရောတိ ဇိဝှာဝိညာဏဿ။ ကာယဿ အသမ္ဘိန္နတာ၊ ပထဝိသန္နိဿယပ္ပဋိလာဘော၊ တိဏ္ဏံ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာနံ အညတရဿ အာပါတာဂမနံ၊ မနသိကာရောတိ ကာယဝိညာဏဿာတိ။ ဧတ္ထစ အာလောက အာကာသာဒီနံ သန္နိဿယာနံ ဂဟဏံ တေဟိ ဝိနာ ရူပါဒီနံ ပသာဒေသု အာပါတာဂမနဿေဝ အဘာဝတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ န ဟိ အာလောကေ သတိ ရူပါနိ သန္နိဟိတာနိပိ စက္ခုမှိ အာပါတမာဂစ္ဆန္တိ။ ဧသနယော သေသေသုပီတိ။ ယံပန အဋ္ဌကထာယံ -

စက္ခုသ္မိံပန အသမ္ဘိန္နေပိ ဗဟိဒ္ဓါရူပါရမ္မဏေ အာပါတံ အနာ ဂစ္ဆန္တေ စက္ခုဝိညာဏံ နုပ္ပဇ္ဇတိ။ တသ္မိံ ပန အာပါတံ အာဂစ္ဆန္တေပိ အာလောကသန္နိဿယေ အသတိ နုပ္ပဇ္ဇတီတိ ဝုတ္တံ။

တံ ဝိနာ အာလောကေန ဝိညာဏုပ္ပတ္တိယာ အဘာဝဒဿနပရံ။ နပန အာပါကာဂမနံနာမ အာလောကေ အသတိပိ သမ္ဘဝတီတိ ဒဿနပရန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဣတရထာ ရတ္တန္ဓကာရေပိ ရူပါနိ စက္ခုမှိ အာပါတံ အာဂစ္ဆန္တီတိ အာပဇ္ဇတီတိ။ အကုသလဿ ဝိပါကာနိ အကုသလ ဝိပါကာနိ။

၃၃။ ဧတ္ထာ ကေနဋ္ဌေန ဝိပါကံနာမာတိ။ ဝိပစ္စနဋ္ဌေန။ ကိဉ္စ ဝိပစ္စနန္တိ။ ယထာ လောကေ အမ္ဗဖလာဒီနံ တရုဏဘာဝံ အတိက္ကမ္မ ပရိဏတဘာဝပ္ပတ္တိဝိပစ္စနန္တိ ဝုစ္စတိ။ ဧဝမေဝံ ဣဓပိ ဝိပစ္စနံ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ။ အယဉ္စ အတ္ထော စတူဟိ သမင်္ဂီတာဟိ ဒီပေတဗ္ဗော။ စတဿောဟိ သမင်္ဂီတာနာမ စေတနာသမင်္ဂိတာ၊ ကမ္မသမင်္ဂိတာ၊ ဥပဋ္ဌာနသမင်္ဂိတာ၊ ဝိပါကသမင်္ဂိတာတိ။ တတ္ထ ပုဗ္ဗေ တံ တံ ကမ္မာယူဟနကာလေယာ ကုသလာကုသလစေတနာယ ခဏတ္တယသမင်္ဂိတာ။ အယံ စေတနာသမင်္ဂီတာနာမ။ သာပန စေတနာ နိရုဇ္ဈမာနာ သဗ္ဗသော အဘာဝံ ပတွာ နနိရုဇ္ဈတိ။ အာယတိံပန ဝိပါကပါတုဘာဝါယ အတ္တနော သဗ္ဗာကာရပရိပူရံ ကြိယာဝိသေသံ တသ္မိံ စိတ္တသန္တာနေ နိဒဟိတွာဝ နိရုဇ္ဈတိ။ သောစ ကြိယာဝိသေသော ယာဝ ဩကာသံ နလဘတိ။ တာဝ ကပ္ပသံတသဟဿံပိ တံသန္တာနံ အနုဂတောယေဝ ဟောတိ။ ယံ သန္ဓာယ ဓမ္မပဒေ –

န ဟိ ပါပံ ကတံ ကမ္မံ၊ သဇ္ဇုခီရံဝ မုစ္စတိ၊

ဒဟန္တံ ဗာလမနွေတိ၊ ဘသ္မာ ဆန္နောဝ ပါဝကောတိ ဝုတ္တံ။

သောပန ဝိသုံ ဧကော ပရမတ္ထဓမ္မောတိပိ သင်္ချံ နဂစ္ဆတိ၊ အနုသယဓာတုယောဝိယာတိ။ အယံ ကမ္မသမင်္ဂိတာနာမ။ သောပန ယဒါ အတ္တနော အနုရူပေ ပစ္စယေ လဘတိ။ တဒါ ဝိပစ္စနတ္ထာယ ဩကာသံ ကရောတိ။ ကထံ ကရောတီတိ။ သော အာသန္နမရဏဿ သတ္တဿ အတ္တာနံဝါ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ။ အတ္တနော နိမိတ္တံဝါ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ။ ဂတိနိမိတ္တံဝါ ပစ္စုပဋ္ဌာပေတိ။ သောစ သတ္တော တံ အမုဉ္စမာနော ယဒိ ဂဏှာတိ။ တဒါ ဩကာသံ လဘတိ။ အယံ ဥပဋ္ဌာနသမင်္ဂိတာနာမ။ တံ အမုဉ္စိတွာ စုတဿပန စုတိအနန္တရမေဝ သော ကမ္မသင်္ခါတော ကြိယာ ဝိသေသော ဝိသုံ ဧကော သသမ္ပယုတ္တော ပရမတ္ထဓမ္မရာသိ ဟုတွာ ဧကံ ဘဝံ ပူရယမာနော ဝိပစ္စတိ၊ ဧကံ ဘဝံ ပူရယမာနောတိစ ယာဝ တာယုကံ ဘဝင်္ဂကိစ္စံ ဆသု ဒွါရေသု တံ တံ ဒွါရိကဝိပါကကိစ္စာနိ ပရိယောသာနေ စုတိကိစ္စဉ္စ သာဓယမာနောတိ အတ္ထော။ တတ္ထ ပုရိမာ တိဿော သမင်္ဂီတာ တရုဏာ ဝတ္ထာနာမ ဟောန္တိ။ ပစ္ဆိမာ ဝိပါကသမင်္ဂီတာ ပရိဏတာဝတ္ထာနာမာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဣတိ ဝိပစ္စန္တီတိ ဝိပါကာနိ မုဒုတရုဏာဝတ္ထံ အတိက္ကမိတွာ ပရိဏကာဝတ္ထသင်္ခါတံ ဝိပက္ကဘာဝံ အာပဇ္ဇန္တီတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စ ကတွာ ပါဠိယံ ကုသလာကုသလကမ္မသမုဋ္ဌာနာနံပိ ကဋတ္တာရူပါနံ ဝိပါကပဒေ အဂ္ဂဟဏံ ဟောတီတိ။ တာနိဟိ ကမ္မသန္တာနတော ဝိသုံ သိဒ္ဓတ္တာ ဝိသုံ ကမ္မတော ဇာတာနိယေဝ နာမ ဟောန္တိ၊ နဝိပက္ကာနိ နာမာတိ။ အညံဟိ အရူပဓမ္မာနံ သန္တာနံ။ အညံ ရူပဓမ္မာနန္တိ။ အယမေတ္ထ ဝိပါကပဒေ ပရမတ္ထဒီပနာ။

ယေပန အရူပဘာဝေန သာရမ္မဏဘာဝေနစ ကမ္မေန သဒိသ တာမတ္တံ ဂဟေတွာ အရူပဓမ္မာနမေဝ ဝိပါကတ္တံ သာဓေန္တိ။ တေသံ ဝိပါကသဒ္ဒေါ အရူပဓမ္မေသု ရုဠှီဝသေန ပဝတ္တောတိ အာပဇ္ဇတီတိ။ ယဉ္စ တတ္ထ သာလိဗီဇနိဗ္ဗတ္တေသု နာဠပတ္တပုပ္ဖဖလေသု ဗီဇသဒိသာနံ ဖလာနမေဝ သာလိဖလသာလိပက္ကနာမံ သိဒ္ဓံ ဝိယာတိ ဥပမံ ဒဿေန္တိ၊ သာပိ နသမေတိ။ န ဟိ ဖလာနိပိ တရုဏကာလေ ပါကနာမံ လဘန္တိ။ နစ နာဠပတ္တပုပ္ဖာနိပိ ပရိဏတကာလေ ပါကနာမံ နလဘန္တီတိ။ တာနိ ပိဟိ တဒါ နာဠံ ပက္ကံ၊ ပတ္တံ ပက္ကံ၊ ပုပ္ဖံ ပက္ကန္တိ န နဝုစ္စန္တီတိ။ သုခယတီတိ သုခံ၊ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေ တံသမင်္ဂီပုဂ္ဂလံဝါ လဒ္ဓသာတံ ကရောတီတိ အတ္ထော။

၃၄။ သုဋ္ဌုဝါ ခနတိ ကာယိကဒုက္ခံ။ သုခေနစ ခမိတဗ္ဗံ။ သုကရံ ဩကာသဒါနံ ဧတဿာတိဝါ သုခံ။ ကုသလဿ ဝိပါကာနိ သမ္ပယုတ္တ ဟေတုဝိရဟတော အဟေတုကာနိစာတိ ကုသလဝိပါကာ ဟေတုက စိတ္တာနိ။

[၃၆] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ပုဗ္ဗကမ္မသဟဇာတေန နိဗ္ဗတ္တကဟေတုနာပိ ဣဓ ဝိပါကဿ သဟေတုကတာပသင်္ဂေါကတော။ သော န သုန္ဒရော။

န ဟိ အဘိဓမ္မေ ကတ္ထစိ ပုဗ္ဗကမ္မသဟဇာတေန နိဗ္ဗတ္တကဟေတုနာ ဝိပါကဿ သဟေတုကာဟေတုကတာ သမ္ဘဝေါနာမ အတ္ထိ။ အသတိစ သမ္ဘဝေ ဗျဘိစာရဿပိ အဘာဝတော သော ပသင်္ဂေါ နိရတ္ထကောဝါတိ။ တတ္ထ ဗျဘိစာရဿာတိ ပသင်္ဂဿ ဣစ္စေဝတ္ထော။ ဧတ္ထစ အကုသလဝိပါကာနံ သယံ အဗျာကတဓမ္မတ္တာ လောဘာဒီဟိ အကုသလဟေတူဟိစ သယံ အကုသလဝိပါကတ္တာ အလောဘာဒီဟိ အနဝဇ္ဇဟေတူဟိစ သဟေတုကတာ သမ္ဘဝေါ နတ္ထိ။ အသတိ စ တံ သမ္ဘဝေ တေသံ အဟေတုကဘာဝေါ အဗျဘိစာရောယေဝ ဟောတီတိ တတ္ထ အဟေတုကဂ္ဂဟဏံ န ကတံ။ ကုသလဝိပါကာနံ ပန သယံ ကုသလဝိပါကတ္တာယေဝ အလောဘာဒီဟိ ကုသလာ ဗျာကတယောဂီဟိ အနဝဇ္ဇဟေတူဟိ သဟေတုကတာ သမ္ဘဝေါ အတ္ထိယေဝ။ သတိစ တသ္မိံ သမ္ဘဝေ တေသံ အဟေတုကဘာဝေါ ဗျဘိစာရသဟိတော ဟောတီတိ တတ္ထေဝ အဟေတုကဂ္ဂဟဏံ ကတန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၃၅။ စက္ခာဒိကေ ပဉ္စဒွါရေ ဥပ္ပန္နံ အာဝဇ္ဇနံ ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇနံ၊ တဉှိ ပဉ္စဒွါရေ ဃဋ္ဋိတံ အာရမ္မဏံ ဂဟေတွာ အာဝဇ္ဇနံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ။ ဘဝင်္ဂသင်္ခါတေ မနောဒွါရေ ဥပ္ပန္နံ အာဝဇ္ဇနံ မနောဒွါရာဝဇ္ဇနံ။ တဉှိ တသ္မိံ အာပါတံ အာဂစ္ဆန္တံ အာရမ္မဏံ ဂဟေတွာ အာဝဇ္ဇန္တံ ပဝတ္တတီတိ။ ဧတ္ထစ မနောဒွါရန္တိ သကလံ ဘဝင်္ဂစိတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

[၃၇] ယံပန ဋီကာယံ

တာဝ ‘‘မနောဒွါရန္တိ ဧတ္ထ အာဝဇ္ဇနဿ အနန္တရ ပစ္စယဘူတံ ဘဝင်္ဂစိတ္တံ မနောတိ ဝုစ္စတိ။ တဒေဝ ဒွါရံ အာဝဇ္ဇနဇဝနာဒိ ထိစိတ္တ ပဝတ္တိယာ မုခတ္တာ’’တိ ဝုတ္တံ။

ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

‘‘အာဝဇ္ဇနဿ အနန္တရ ပစ္စယဘူတံ ဘဝင်္ဂစိတ္တံ မနောဒွါရံ၊ ပီထိစိတ္တာနံ ပဝတ္တိမုခဘာဝတော’’တိ ဝုတ္တံ။ တံ သဗ္ဗံပိ န ယုဇ္ဇတိယေဝ။

ယဒိဟိ ယဿ ဘဝင်္ဂဿ အနန္တရံ ဝီထိစိတ္တာနိ ပဝတ္တန္တိ။ တဒေဝ ဧကန္တေန တေသံ ပဝတ္တိမုခတ္တာ မနောဒွါရံနာမ ဟောတိ။ န တတော ပုရိမာနီတိ အယမတ္ထော သိယာ။ ဧဝဉ္စသတိ ယေသု စက္ခာဒီသု ရူပါ ဒီနံ ဃဋ္ဋိတတ္တာ အာဝဇ္ဇနာဒီနိ ဝီထိစိတ္တာနိ ပဝတ္တန္တိ။ တာနေဝ ဧကန္တေန တေသံ ပဝတ္တိမုခတ္တာ ဒွါရာနိနာမ ဟောန္တိ။ န တတော အညာနီတိ အယမတ္ထော အာပဇ္ဇတိ။ နစ တာနိ စက္ခာဒီနိ နာမ အတ္ထိ။ ယာနိ စက္ခာဒီနိ ဒွါရရူပါနိနာမ န ဟောန္တီတိ။ သဗ္ဗမေတံ ဥပရိ ဒွါရ သင်္ဂဟေ အာဝိဘဝိဿတီတိ။ ဟသနံ ဟသိတံ။ မုခဿ ပဟဋ္ဌာကာရပ္ပဝတ္တိ။ တံ ဥပ္ပာဒေတိ ဇနေတီတိ ဟသိတုပ္ပာဒေါ။ တံဝါ ဥပ္ပာဒေန္တိ ခီဏာသဝါ ဧတေနာတိ ဟသိဘုပ္ပာဒေါ။ တံဝါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဧတေနာတိ ဟသိတုပ္ပာဒေါ။ သောဧဝ စိတ္တန္တိ သမာသော။ ခီဏာသဝါနံ အနောဠာရိကေသု အာရမ္မဏေသု ယေန စိတ္တေန သိတံ ပါတုကရောန္တိ၊ တဿေတံ နာမံ။ န ဟိ ခီဏာသဝါ လောကိယ မဟာ ဇနာဝိယ ရဇ္ဇနီယာဒိ ဘာဝေန ဩဠာရိကေသု ဟသနိယ ဝတ္ထူသု ဟသန္တီတိ။ ဋီကာသု ပန စိတ္တံ အပေက္ခိတွာ ဟသိတုပ္ပာဒန္တိ နိဒ္ဒိဋ္ဌံ သိယာတိ။ ဝုတ္တနယေန အဟေတုကာနိစ တာနိ ဝိပစ္စန ဝိပါကုပ္ပာဒန ကိစ္စရဟိတတ္တာ တံ တံ ကြိယာမတ္တဘူတာနိ စိတ္တာနိစာတိ အဟေတုကကြိယစိတ္တာနိ။ ဧတ္ထစ ဝီထိမုတ္တစိတ္တာနိ ကိစ္စဒုဗ္ဗလတ္တာ ပဉ္စဝိညာဏာနိ ဝတ္ထုဒုဗ္ဗလတ္တာ သမ္ပဋိစ္ဆနာဒီနိစ ကိစ္စဋ္ဌာနဒုဗ္ဗလတ္တာ အတ္တနော ဥဿာဟေန ဝိနာ ကေဝလံ ဝိပစ္စနမတ္တေန ပဝတ္တန္တီတိ တာနိ သဗ္ဗာနိ ဝိပါကာနိဧဝ ဟောန္တိ။ ယာနိပန ဗလဝကိစ္စတ္တာ အတ္တနော ဥဿာဟေန ပဝတ္တန္တိ။ အာယတိံစ ဝိပါကုပ္ပာဒနတ္ထံ ဥဿာဟသဟိတာနိ ဟောန္တိ။ တာနိ ကုသလာကုသလာနိနာမ ဟောန္တိ။ ယာနိ ပန စိတ္တာနိ ဝိပစ္စနမတ္တံ အတိက္ကမ္မ အတ္တနော ဥဿာဟေနေဝ ပဝတ္တန္တိ။ တေသု အာဝဇ္ဇနဒွယံ ဝိပါကသန္တာနတော လဒ္ဓပစ္စယတ္တာ ထောကံ ဒုဗ္ဗလဘာဝတော ဣတရာနိစ နိရာနုသယသန္တာနေ ပဝတ္တတ္တာ သဗ္ဗသော ဝိပါကုပ္ပာဒနတ္ထံ ဥဿာဟရဟိတာနိဧဝ ဟောန္တီတိ တာနိ သဗ္ဗာနိ ကြိယာနိနာမ ဇာတာနီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၃၆။ ဣဒါနိ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝေဒနာဝိစာရဏာ ဝုစ္စတိ။ တထာဟိ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ တာဝ ဝတ္ထူနိစ အာရမ္မဏာနိစ ဥပါဒါရူပါနေဝ ဟောန္တိ၊ ဥပါဒါရူပါနဉ္စ ဝိစုပိဏ္ဍကာနံဝိယ အညမညသင်္ဃဋ္ဋနံ ဒုဗ္ဗလမေဝါတိ တာနိ ဣဋ္ဌေ အနိဋ္ဌေစ အာရမ္မဏေ ဥပေက္ခာ သဟဂတာနေဝ ဟောန္တီတိ။ ကာယဝိညာဏဿပန အာရမ္မဏာနိ မဟာဘူတာနိ ဟောန္တီတိ ယထာ အဓိကရဏိမတ္ထကေ ထပိတံ ပိစုပိဏ္ဍကံ အယောကူဋေန ပဟရန္တာနံ အယောကူဋဿ ပိစုပိဏ္ဍကံ အတိက္ကမ္မ အခိကရဏိဃဋ္ဋနံ ဗလဝတရံ ဟောတိ။ တထာ တေသံ အာရမ္မဘူတာနံ ကာယဝတ္ထုံ အတိက္ကမ္မ ကာယနိဿယ ဘူတေသု သင်္ဃဋ္ဋနံ ဗလဝတရံ။ တသ္မာ ကာယဝိညာဏံ ဣဋ္ဌေ သုခသဟဂတံ အနိဋ္ဌေ ဒုခသဟဂတံ ဟောတီတိ။ သမ္ပဋိစ္ဆနစိတ္တံပန သဗ္ဗဒုဗ္ဗလာနံ ပဉ္စဝိညာဏာနံ အနန္တရံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ နိစ္စံ ဒုဗ္ဗလံ ဟုတွာ သဗ္ဗတ္ထ ဥပေက္ခာသဟဂတမေဝါတိ။ ဝိဘာဝနိယံ ပန အသမာနနိဿယေ ဟိ တေဟိ လဒ္ဓပစ္စယတာဝသေန အယမတ္ထော ဝိဘာဝိတော၊ သန္တီရဏံပန သယံပိ ဗလဝဝတ္ထုံ နိဿာယ ပဝတ္တတိ။ တာဒိသေနစ ဗလဝဝတ္ထုနိဿယေန ပုရိမစိတ္တေန လဒ္ဓပစ္စယံ ဟောတီတိ ထောကံ ဗလဝံ ဟောတိ။ တသ္မာ တံ ကုသလဝိပါကံ ဣဋ္ဌေ ဥပေက္ခာသဟဂတံ အဘိဣဋ္ဌေ သောမနဿသဟဂတံ ဟောတိ။ အကုသလဝိပါကံပန အနိဋ္ဌေပိ အဘိအနိဋ္ဌေပိ ဥပေက္ခာသဟဂတမေဝ ဟောတိ။ ကသ္မာ ဣတိစေ။ ယဒိဟိ တံ အတိအနိဋ္ဌာရမ္မဏဝသေန ဝေဒနာ ဘေဒယုတ္တံ သိယာ။ ဒုက္ခေနဝါ ဒေါမနဿေနဝါ ယုတ္တံ သိယာ။ တတ္ထ ဒုက္ခေန တာဝ န ယုဇ္ဇတိ၊ ကသ္မာ၊ ဧကန္တကာယိကတ္တာ ဒုက္ခဿာတိ။ ဒေါမနဿေနပိ န ယုဇ္ဇတိ။ ကသ္မာ၊ ပဋိဃေန ပဋိဟညတ္တာဧဝ ဒေါမနဿဘာဝံ ပတ္တာ ဒေါမနဿဝေဒနာ ပဋိဃေန ဝိနာ နပ္ပဝတ္တတီတိ။ ဧကန္တာကုသလဘူတေန ပဋိဃေန နိစ္စယောဂိနော ဒေါမနဿဿ အဗျာကတေသု အသမ္ဘဝတောတိ။ အာဝဇ္ဇနဒွယံပန သန္တီရဏတောပိ ထောကံ ဗလဝံ ဟောတိ။ ဝိပါကာနဉှိ ပဝတ္တိတုံပိ အတ္တနော ဥဿာဟဗလံနာမ နတ္ထိ။ ဗလဝန္တေဟိပန ကမ္မာဒိပစ္စယေဟိ ဇာတာနိ ဗလဝန္တာနိနာမ ဟောန္တိ။ ဒုဗ္ဗလေဟိ ဇာတာနိ ဒုဗ္ဗလာနိ နာမာတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ တံ အာဝဇ္ဇနဒွယံ ကမ္မာနုဘာဝတောစ မုစ္စိတွာ ဝိပါကသန္တာနတောစ ပစ္စယံ ဂဟေတွာ ဥဋ္ဌိတတ္တာ ဒုဗ္ဗလမေဝ ဟောတီတိ သဒါပိ ဥပေက္ခာသဟဂတမေဝါတိ။

[၃၈] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇနံ ပုဗ္ဗေ ကေနစိ အဂ္ဂဟိတေ အာရမ္မဏေ ဧကဝါ ရမေဝ ပဝတ္တတ္တာ မနောဒွါရာဝဇ္ဇနဉ္စ ဝိသဒိသစိတ္တသန္တာနပရာဝတ္တနဝသေန ဗျာပါရန္တရသာပေက္ခတ္တာ အာရမ္မဏရသံ အဓိမတ္တတော အနုဘဝိတုံ နသက္ကောတီတိ သဗ္ဗတ္ထပိ မဇ္ဈတ္တ ဝေဒနာယုတ္တမေဝါတိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ဗျာပါရန္တရသာပေက္ခတ္တာတိ ဣဒံ န ယုဇ္ဇတိ။

န ဟိ စိတ္တာနံ ဗလဝဒုဗ္ဗလတာဝိသေသောအတ္တနောပစ္ဆာ ပဝတ္တဿ စိတ္တဿ ဝသေန သက္ကာ ဝတ္တုံ။ အတ္တနောပန ပစ္စယေဟိဧဝ သော သက္ကာ ဝတ္တုန္တိ။ ဣတရထာ သန္တီရဏဿပိ ဗျာပါရန္တရသာပေက္ခတာ သိယာ။ တံပိ ဟိ ဝိသဒိသစိတ္တသန္တာနံ အတ္တနာပရံ ဝတ္တေတိ ယေဝါတိ။

၃၇။ ဣမာနိ စိတ္တာနိ အတ္တနော ပကတိ ပစ္စယဂဏသမာယောဂေ သတိ နုပ္ပဇ္ဇန္တီတိ နတ္ထိ။ တသ္မာ အသင်္ခါရိကာနေဝါတိ ဝဒန္တိ။ မူလဋီကာယံ ပန ဝိပါကုဒ္ဓါရေ –

အဟေတုကဝိပါကာနံ အပရိဗျတ္တကိစ္စတ္တာ သသင်္ခါရိက ကမ္မ ဝိရုဒ္ဓါ အသင်္ခါရိကဘာဝေါပိ နတ္ထိ။ အသင်္ခါရိကကမ္မဝိရုဒ္ဓါ သသင်္ခါရိကကာဝေါပိ နတ္ထိ။ တသ္မာ တေသံ ဥဘယကမ္မေနပိ ဥပ္ပတ္တိ ထေရေန အနုညာတာတိ ဝုတ္တံ။

ဧတေန တိဏ္ဏံ ကြိယစိတ္တာနံပိ တဒုဘယဘာဝါဘာဝေါ ဝုတ္တော ဟောတိ။ တာနိပိဟိ အပရိဗျတ္တကိစ္စာနိယေဝါတိ။ အထဝါ။ ရူပဒဿ န သဒ္ဒဿဝနာဒီနိ သတ္တာ ကဒါစိ အတ္တနော ဣစ္ဆာယ ကရောန္တိ။ ကဒါစိ ပရေဟိ ဥဿာဟိတာ ကရောန္တီတိ ပစ္စက္ခတောဝ သိဒ္ဓမေတံ။ တတ္ထ ယဒါ အတ္တနော ဣစ္ဆာယ ကရောန္တိ။ တဒါ ပဉ္စဒွါရာဝဇ္ဇနာဒီနိ သဗ္ဗာနိ ဝီထိစိတ္တာနိ အသင်္ခါရိကာနိနာမ ဟောန္တိ။ ယဒါ ပရေဟိ ဥဿာဟိတာ ကရောန္တိ။ တဒါ သသင်္ခါရိကာနိနာမ ဟောန္တိ။ ဒွါရ ဝိမုတ္တေသုပန ဒွီသု ဥပေက္ခာသန္တီရဏေသု အဋ္ဌမဟာဝိပါကေသုဝိယ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဣတိ သဗ္ဗာနိ အဟေတုကစိတ္တာနိ တေန ပရိယာယေန သင်္ခါရဘေဒေန ပစ္စေကံ ဘိန္နာနိဧဝ ဟောန္တိ။ ဧဝံ သန္တေပိ အပရိ ဗျတ္တကိစ္စတ္တာယေဝ တေသံ သင်္ခါရဘေဒေါ ပါဠိယံ နဝုတ္တောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

၃၈။ ယသ္မာပန ဟေတုယောနာမ မဟန္တဓမ္မာ ဟောန္တိ။ တသ္မာ တေ ဒုဗ္ဗလကမ္မနိဗ္ဗတ္တေသု ဒုဗ္ဗလဝတ္ထုကိစ္စဋ္ဌာနေသုစ ဣမေသု စိတ္တေသု နုပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တတ္ထ သဗ္ဗံ ပါပကမ္မံ ဝိက္ခေပယုတ္တံ သယံပိ စဉ္စလတိ ဒုဗ္ဗလံ ဟောတိ။ တသ္မာ တံ ကပ္ပဋ္ဌိတိကံပိ သမာနံ ကာလန္တရေ ဟေတုယုတ္တံ ဝိပါကံ ဇနေတုံ နသက္ကောတိ။ တိဟေတုကကမ္မံပိ သမာနံ ဒုဗ္ဗလေသု စက္ခာဒိဝတ္ထူသုစ ဒဿနာဒီသု ကိစ္စဋ္ဌာနေသုစ ဟေတုယုတ္တံ ဝိပါကံ ဇနေတုံ နသက္ကောတိ။ အာဝဇ္ဇနဟသနကိစ္စာ နိစ ဒုဗ္ဗလကိစ္စာနိဧဝ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဣမာနိ သဗ္ဗာနိ သမ္ပယုတ္တဟေတုရဟိတာနိ ဇာတာနီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

၃၉။ သဗ္ဗထာပီတိ ပဒဿ အတ္ထော ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗော။

[၃၉] ဝိဘာဝနိယံ ပန

သဗ္ဗထာပီတိ အကုသလဝိပါက ကုသလဝိပါက ကြိယဘေဒေ နာတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

သောဟိ ဘေဒေါ ဣစ္စေဝန္တိ ဣမိနာဝ ဂဟိတောတိ။ သင်္ဂဟဂါထာယံ အကုသလဝိပါကာနိ ဝတ္ထုကိစ္စဘေဒေန သတ္တ၊ ပုညပါကာနိ ဝတ္ထုကိစ္စဝေဒနာဘေဒေန အဋ္ဌဓာ၊ ကြိယစိတ္တာနိ ကိစ္စဒွါရဘေဒေန တီဏီတိ အဟေတုကစိတ္တာနိ အဋ္ဌာရသ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ ဧတ္ထစ ပုညပါကေသု ဝေဒနာဘေဒေါပိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဣတရထာ သန္တီရဏဿ အဘေဒေါ သိယာ။ တထာ ကြိယာသု ဒွါရဘေဒေါပိ ဝတ္တဗ္ဗော။ အညထာ အာဝဇ္ဇနဿ အဘေဒေါ သိယာတိ။ ဋီကာသုပန သော န ဝုတ္တောတိ။

အဟေတုကစိတ္တဿ ပရမတ္ထဒီပနာ။

၄၀။ ဣဒါနိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တာနံ စိတ္တာနံ အသောဘဏနာမံ ဥပရိ ဝုစ္စမာနာနဉ္စ သောဘဏနာမံ ထပေန္တော ဂါထမာဟ။ ဥပရိ ဝုစ္စမာနာနဉှိ သောဘဏတ္တေ ဝုတ္တေ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တာနံ အသောဘဏတာ အဝုတ္တာပိ သိဒ္ဓါ ဟောတီတိ။ တတ္ထ ပါပါဟေတုကမုတ္တာနီတိ ပါပေဟိ အဟေတုကေဟိစ မုတ္တာနိ ဧကူနသဋ္ဌိစိတ္တာနိ။ အထဝါ။ ဧကနဝုတိစိတ္တာနိပိ သောဘဏာနီတိ ဝုစ္စရေ ဝုစ္စန္တီတိ ယောဇနာ။ တတ္ထ ပါပေဟီတိ အကုသလေဟိ။ အကုသလာနိဟိ အတ္တသမင်္ဂိနော သတ္တေ အနိစ္ဆန္တေယေဝ အပါယံ ပါပေန္တိ။ တသ္မာ ပါပါနီတိ ဝုစ္စန္တိ။ ဧတေန ပုညာနံပိ သုဂတိပါပနဋ္ဌေန ပါပတာ ပသင်္ဂေါ နိဝတ္တိတော ဟောတိ။ န ဟိ ဣစ္ဆန္တာနံ ပါပနေ ပါပနဗျာပါရော ပါကဋော ဟောတီတိ။ လာမကဋ္ဌေနဝါ တာနိယေဝ ပါပါနီတိ ဝုစ္စန္တီတိ။ သောဘဏေဟိ သဒ္ဓါဒိဂုဏဓမ္မေဟိ ယုတ္တိယာ တတောယေဝ စ သယံပိ သောဘဂ္ဂပတ္တိယာ သောဘဏာနီတိ။

၄၁။ ဣဒါနိ တာနိ သောဘဏာနိ ဟီန ပဏီတာ နုက္ကမေန ဒဿေန္တော သောမနဿသဟဂတန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဇာနာတီတိ ဉာဏံ၊ ယာထာဝတော ပဋိဝိဇ္ဈတီတိ အတ္ထော။ ဉာဏေန သမ္ပယုတ္တံ ဝိပ္ပယုတ္တန္တိ သမာသော။ နတ္ထိ သင်္ခါရော အဿာတိ အသင်္ခါရော။ သံဝိဇ္ဇတိ သင်္ခါရော အဿာတိ သသင်္ခါရော။ သပ္ပုရိသုပနိဿ ယာဒိကော ကုသလုပ္ပတ္တိယာ ပကတိပစ္စယဂဏော။ သောဟိ ယဒါ ဒုဝိဓေန သင်္ခါရေန ဝိနာ ကေဝလံ အတ္တနော ဗလေန ကုသလစိတ္တံ သမုဋ္ဌာပေတိ။ တဒါ အသင်္ခါရောနာမ။ သောယေဝ ယဒါ အတ္တနော ဗလေန ကုသလစိတ္တံ သမုဋ္ဌာပေတုံ န သက္ကောတိ။ သင်္ခါရသဟာယံ လဘိတွာဝ တံ သမုဋ္ဌာပေတိ။ တဒါ သသင်္ခါရောနာမ။ အသင်္ခါရေန ဥပ္ပန္နံ အသင်္ခါရိကံ။ သသင်္ခါရေန ဥပ္ပန္နံ သသင်္ခါရိကန္တိ သဗ္ဗံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တမေဝ။ ဧတ္ထစ သောမနဿာဒီနံ ဥပ္ပတ္တိကာရဏံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တမေဝ။ အပိစ သဒ္ဓါသမ္ပတ္တိ ဒဿနသမ္ပတ္တိ ဒေယျဓမ္မ ပဋိဂ္ဂါဟက သမ္ပတ္တီတိ ဧဝမာဒိ သောမနဿကာရဏံ၊ တဗ္ဗိပရီတံ ဥပေက္ခာကာရဏံ။ ယာနိစ ပီတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဿ ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဿစ ကာရဏာနိအဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တာနိ။ တာနိပိ ဣမသ္မိံ ဌာနေ ဝတ္တဗ္ဗာနီတိ။ ပညာ သံဝတ္တနိက ကမ္မုပနိဿယတာ၊ အဗျာပဇ္ဇလောကုပပတ္တိတာ ဣန္ဒြိယပရိပါကတာ၊ ကိလေသဒူရတာစ ဉာဏုပ္ပတ္တိယာ ကာရဏံ။ တိဟေတုကပဋိသန္ဓိကတာ၊ အမောဟဇ္ဈာသယတာ၊ ပညဝန္တပုဂ္ဂလသေဝနာ။ သုတစိန္တာပသုတာတိပိဝတ္တုံ ယုဇ္ဇတိ။ ယာနိစဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဿ ကာရဏာနိ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တာနိ။ တာနိပိ ဣဓ ဝတ္တဗ္ဗာနိ။ တဗ္ဗိပရီတံ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တကာရဏံ။ သင်္ခါရကာရဏံပိ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တမေဝ။ ယာနိစ ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဿ ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂဿစ ကာရဏာနိ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တာနိ။ တာနိပိ ဣဓ ဝတ္တဗ္ဗာနီတိ။ ဣမေသံပိ ဥပ္ပတ္တိ ဝိဓာနံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဂဟေတဗ္ဗန္တိ။

၄၂။ အဋ္ဌပီတိ ဧတ္ထ ပိသဒ္ဒေါ သမ္ပိဏ္ဍနတ္ထော။ တေန ဣမေသံ ဣဓ ဝုတ္တပ္ပကာရတော အညေဟိ ပကာရေဟိ အနေကဝိဓတံ သမ္ပိဏ္ဍေတိ။ တတြာယံ နယော။ ဣမာနိ အဋ္ဌစိတ္တာနိ ဒသဟိ ပုညကြိယာဝတ္ထူဟိ ဂုဏိတာနိ အသီတိ ဟောန္တိ။ ပုန တာနိ ဆဟိ အာရမ္မဏေဟိ ဂုဏိတာနိ စတ္တာရိသတာနိစေဝ အသီတိ စ ဟောန္တိ။ ပုန တာနိ တီဟိ ကမ္မေဟိ ဂုဏိတာနိ သဟဿံ စတ္တာရိ သတာနိ စတ္တာလီသံစ ဟောန္တိ။ ပုန တာနိ တီဟိ ဟီနမဇ္ဈိမပဏီတေဟိ ဂုဏိတာနိ စတ္တာရိ သဟဿာနိ တီဏိ သတာနိ ဝီသတိစ ဟောန္တိ။ တာနိ ဣမာနိ သုဒ္ဓိကာနီတိ ကတွာ ဒွီသု ဌာနေသု ထပေတဗ္ဗာနိ။ တတော ဧကံ ဌာနံ ဂဟေတွာ ဒွိဓာ ကရောန္တဿ ဉာဏသမ္ပယုတ္တာနိ ဒွေသဟဿာနိ သတံ သဋ္ဌိစ ဟောန္တိ။ တထာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနီတိ။ ပုန တတ္ထ ဉာဏသမ္ပယုတ္တာနိ စတူဟိ အဓိပတီဟိ ဂုဏိတာနိ အဋ္ဌသဟဿာနိ ဆသတာနိ စတ္တာလီသံစ ဟောန္တိ။ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိပန ဝီမံသာဝဇ္ဇိတေဟိ တီဟိ အဓိပတီဟိ ဂုဏိတာနိ ဆသဟဿာနိ စတ္တာရိသတာနိ အသီတိစ ဟောန္တိ။ ပုန တဒုဘယာနိ သမ္ပိဏ္ဍိတာနိ ဒသသဟဿံ ပဉ္စသဟဿာနိ သတံ ဝီသတိစ ဟောန္တိ။ ပုန တာနိ ပုဗ္ဗေ ဝိသုံ ထပိတေဟိ သုဒ္ဓိကေဟိ သမ္ပိဏ္ဍိတာနိ ဒသသဟဿံ နဝသဟဿာနိ စတ္တာရိ သတာနိ စတ္တာလီသဉ္စ ဟောန္တီတိ။ ယံပန ဋီကာယံ ဣဓ ဝုတ္တနယေန သုဒ္ဓိကာနိစ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိ စ ဝိသုံ အကတွာ သဗ္ဗာနိ ပုညကြိယာဒီဟိ သမံ ဂုဏိတာနိ သတ္တရသ သဟဿာနိ ဒွေ သတာနိ အသီတိစ ဟောန္တီတိ ဝုတ္တံ။

[၄၀] ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

သုဒ္ဓိကာနိ ဝိသုံ အကတွာ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိဧဝ ဝိသုံ ကတွာ တထာ ဂုဏိတာနိ ဝီသ သတာဓိက ပန္နရသ သဟဿာနိ ဟောန္တီတိ ဝုတ္တံ။ တံ သဗ္ဗံ န ယုတ္တံ။

ဧဝဉှိ သတိ ဣမာနိ ကာမာဝစရကုသလာနိ နိစ္စံ သာဓိပတိကာနိ ဟုတွာ နိယတာဓိပတိကာနိနာမ ဘဝေယျုံ။ နစ ဣမာနိ ဥပရိ မဟဂ္ဂတ ကုသလာနိ ဝိယ လောကုတ္တရာနိ ဝိယ စ နိယတာ ဓိပတိကာနိ ဟောန္တီတိ။ ဋီကာနယေနပန ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိပိ ဝီမံသာသဟဂတာနီတိ အာပဇ္ဇတီတိ။ ယထာဝါ ကောသလ္လသမ္ဘူတဋ္ဌေန ကုသလာတိဧတ္ထ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိပိ ကောသလ္လေန နာနာဝဇ္ဇနဝီထိယံ ပဝတ္တေန ဥပနိဿယဉာဏေန သမ္ဘူတတ္တာ ကုသလာနိ ဧဝ နာမ ဟောန္တိ။ ဧဝမိဓပိ တာနိ တေနေဝ ဝီမံသာဓိပတိဘူတေန သမ္ဘူတတ္တာ ဝီမံသာဓိပတေယျာနိပိ နာမ ဟောန္တီတိ န နသက္ကာ ဝတ္တုန္တိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန တာနိ ဝိသုံ အကတာနိ သိယုန္တိ။ ဧဝံသန္တေပိ ကာမကုသလာနိနာမ အဓိပတိဝိမုတ္တာနိ ဧဝ ဗဟုတရာနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ နသက္ကာ သဗ္ဗာနိ ကာမကုသလာနိ ဝီမံသာဓိပတိမူလိကာနိ ဘဝိတုန္တိ။

၄၃။ ကာမာဝစရာနိစ တာနိ ကုသလာနိ စိတ္တာနိစာတိ ဝိဂ္ဂဟော။ တတ္ထ ကေနဋ္ဌေန ကုသလာနီတိ။ အာရောဂျဋ္ဌေန၊ သုန္ဒရဋ္ဌေန၊ ဆေကဋ္ဌေန၊ အနဝဇ္ဇဋ္ဋေန၊ သုခဝိပါကဋ္ဌေနစာတိ။ ရာဂါဒယောဟိ ဓမ္မာ စိတ္တသန္တာနဿ ရုဇ္ဇနဋ္ဌေန ရောဂါနာမ။ အဟိတဋ္ဌေန အသုန္ဒရာ နာမ။ အနိပုဏဋ္ဌေန အဆေကာနာမ။ ဂါရယှဋ္ဌေန ဝဇ္ဇာနာမ။ အနိဋ္ဌ ဝိပါကဋ္ဌေန ဒုက္ခဝိပါကာနာမ ဟောန္တိ။ ဣမာနိပန တေဟိ ဝုဋ္ဌိတတ္တာ ကုသလာနိနာမ အရောဂါနိ နာမာတိ အတ္ထော။ တပ္ပဋိပက္ခတ္တာစ သုန္ဒရာနိ ဆေကာနိ အနဝဇ္ဇာနိ သုခဝိပါကာနိ စ နာမ ဟောန္တီတိ။ ကုစ္ဆိတေ ပါပဓမ္မေ သလယန္တိ စာလေန္တိ ကမ္ပေန္တိ ဝိဒ္ဓံသေန္တီတိ ကုသလာနိ။ ကုစ္ဆိတေနဝါ အာကာရေန သတ္တသန္တာနေ သေန္တိ အနုသေန္တီတိ ကုသာ။ ရာဂါဒယော။ တေ လုနန္တိ ဆိန္ဒန္တီတိ ကုသလာနိ။ ကုသံဝါ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ ကုစ္ဆိတာနံ သာနဋ္ဌေန တနုကရဏဋ္ဌေန အန္တကရဏဋ္ဌေနဝါ။ ကုသေန လာတဗ္ဗာနီတိ ကုသလာနိ။ ကုသာဝိယ ဟတ္ထပ္ပဒေသံ သံကိလေသပက္ခံ လုနန္တီတိဝါ ကုသလာနိ။ အပိစ၊ ကုစ္ဆိတေ ပါပဓမ္မေ သရန္တိ ဟိံသန္တီတိ ကုသလာနိ။ ရကာရဿ လကာရော။ ကောသလ္လသမ္ဘူတဋ္ဌေနဝါ ကုသလာနီတိ။

၄၄။ မဟာဝိပါကေသု ပဒတ္ထတော ဝတ္တဗ္ဗံ နတ္ထိ။ ဝေဒနာဘေဒေါ အာရမ္မဏဝသေန ဝတ္တဗ္ဗော။ တာနိဟိ အတိဣဋ္ဌေ ဣဋ္ဌမဇ္ဈတ္တေ စ အာရမ္မဏေ ယထာက္ကမံ သောမနဿေန ဥပေက္ခာယ စ ယုတ္တာနီတိ။ သမ္ပယောဂဘေဒေါ ကမ္မဝသေန ဇဝနဝသေနစ ဝတ္တဗ္ဗော။ တာနိဟိ ဗလဝကမ္မေန ဇနိတာနိ ဉာဏသမ္ပယုတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ဒုဗ္ဗလကမ္မေန ဇနိတာနိ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနိ။ ကဒါစိပန တဒါရမ္မဏဝသေန ပဝတ္တိကာလေ ယေဘုယျေန တိဟေတုကဇဝနာနုဗန္ဓာနိ ဉာဏသမ္ပယုတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ဣတရဇဝနာနုဗန္ဓာနိ ဉာဏဝိပ္ပယုတ္တာနီတိ။ သင်္ခါရဘေဒေါပိ ကေဟိစိ အာစရိယေဟိ ကမ္မဝသေနေဝ ကထိတော။ အသင်္ခါရိကကမ္မဇနိတာနိ အသင်္ခါရိကာနိ။ သသင်္ခါရိကကမ္မဇနိတာနိ သသင်္ခါရိကာနီတိ။ သင်္ဂဟကာရေနပန သန္နိဟိတပစ္စယဝသေန ဝုတ္တော။ တာနိဟိ ပဋိသန္ဓိယံ ပုရိမဘဝေ မရဏာသန္နကာလေ ဉာတကာဒီဟိ တေန တေန ပယောဂေန ဥပဋ္ဌာပိတာနိ ကမ္မာဒီနိ အာရမ္မဏာနိ ဂဟေတွာ ပဝတ္တာနိ သသင်္ခါရိကာနိနာမ ဟောန္တိ။ တာဒိသေန ပယောဂေန ဝိနာ သယမေဝ ကမ္မဗလေန ဥပဋ္ဌိတာနိ ဂဟေတွာ ပဝတ္တာနိ အသင်္ခါရိကာနိနာမ ဟောန္တိ။ တဒါရမ္မဏ ကာလေပန အသင်္ခါရိကဇဝနာနုဗန္ဓာနိ အသင်္ခါရိကာနိနာမ။ သသင်္ခါရိက ဇဝနာနုဗန္ဓာနိ သသင်္ခါရိကာနိ နာမာတိ။ ဧတ္ထပိ သမ္ပိဏ္ဍနတ္ထော ဝိသဒ္ဒေါ။ တေန အာရမ္မဏဆက္က ဟီနတ္တိကဝသေနေဝ ကာလဒေသ သန္တာနာဒိဝသေနစ တေသံ အနေကဘေဒတ္တံ သမ္ပိဏ္ဍေတိ။ ယသ္မာ ပနေတာနိ ဒါနာဒိဝသေန ကာယကမ္မာဒိဝသေန ဆန္ဒာဒီနိ ဓုရံ ကတွာ စ န ပဝတ္တန္တိ။ တသ္မာ တာနိ ပုညကြိယာဝတ္ထူနံ ကမ္မာဓိပတီနဉ္စ ဝသေန ဝဍ္ဎနံ နလဘန္တီတိ။

[၄၁] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဣမာနိ ဝိညတ္တိသမုဋ္ဌာပနာဘာဝတော ကမ္မဒွါရ ဝသေန န ပဝတ္တန္တိ။ အဝိပါကသဘာဝတောစ ကမ္မဝသေန နပဝတ္တန္တီတိ ဝုတ္တံ။ တံ ဝိစာရေတဗ္ဗံ။

ဟေဋ္ဌာဟိ ကုသလေသု ကမ္မတ္တိကဝသေနေဝ ဝဍ္ဎနံ ဝုတ္တံ။ နပန ဝိသုံ ကမ္မဒွါရဝသေန။ ကမ္မတ္တိကဉ္စနာမ တိဝိဓ ကမ္မဒွါရ ဝသေနေဝ သိဒ္ဓန္တိ။ နနု အဋ္ဌကထာယံ ယောဟိ ကာမာဝစရကုသလေသု ကမ္မဒွါရ ကမ္မပထ ပုညကြိယာဝတ္ထုဘေဒေါ ဝုတ္တော။ သော ဣဓ နတ္ထိ။ ကသ္မာ။ အဝိညတ္တိဇနကတော အဝိပါက ဓမ္မတော တထာ အပ္ပဝတ္တိယာစာတိ ဝုတ္တန္တိ။ သစ္စံ။ တတ္ထ ပန အဝိညတ္တိဇနကတော ကမ္မဒွါရ ဘေဒေါ ဣဓ နတ္ထီတိ ဧတေန ကာယကမ္မံ ဝစီကမ္မံ မနောကမ္မန္တိ ဧဝံ ဘေဒဿ အဘာဝံ ဝဒတိ။ အဝိပါကဓမ္မတော ကမ္မပထဘေဒေါ ဣဓ နတ္ထီတိ ဧတေန ဒသဝိဓဿ ကမ္မပထဘေဒဿ အဘာဝံ ဝဒတိ။ ဣဓပန ကုသလေသုပိ ကမ္မပထဘေဒံ အဂ္ဂဟေတွာ တိဝိဓကမ္မဒွါရ ဘေဒဘိန္နံ ကမ္မတ္တိကမေဝ ဂဟိတံ။ တဉ္စ ဝိညတ္တိ သမုဋ္ဌာပနာ ဘာဝတော တိဝိဓကမ္မဒွါရဝသေန နပဝတ္တန္တီတိ ဣမိနာဝ သိဒ္ဓံ။ ယဒိစ ဟေဋ္ဌာ ကုသလေသုပိ ဒသဝိဓကမ္မပထဘေဒဝသေန ဝိသုံ ဝဍ္ဎနံ ဝုတ္တံ သိယာ။ ဧဝံသတိ ဣဓပိ အဝိပါကသဘာဝတော ကမ္မပထဝသေန နပဝတ္တန္တီတိ ဣဒံ ဝတ္တဗ္ဗမေဝါတိ။

၄၅။ မဟာကြိယစိတ္တေသုပိ မဟာဝိပါကေသုဝိယ အာရမ္မဏ ဝသေနေဝ ဝေဒေနာဘေဒေါ ဥပရိ သယမေဝ ဝက္ခတိ။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တ၊ ဝိပ္ပယုတ္တ၊ အသင်္ခါရိက၊ သသင်္ခါရိကဘေဒေါပန ယထာရဟံ ကုသလေသု ဝုတ္တနယေန ဝေဒိတဗ္ဗော။

[၄၂] ဝိဘာဝနိယံ ပန

တထာ အဝိစာရေတွာ ကြိယစိတ္တာနံပိ ကုသလေ ဝုတ္တနယေန ယထာရဟံ သောမနဿ သဟဂတာဒိတာ ဝေဒိတဗ္ဗာတိ ဝုတ္တံ။ တံ န ယုဇ္ဇတိ။

ဣစ္စေဝံ သဗ္ဗထာပီတိ ပဒါနံ အတ္ထော ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တောယေဝ။ သဟေတုက ကာမာဝစရ ကုသလ ဝိပါက ကြိယ စိတ္တာနီတိ ဧတ္ထ သဟေတု ကဂ္ဂဟဏံ ကုသလ သဒ္ဒ သမ္ဗန္ဓေ ဘူတကထန ဝိသေသနံ။ တေနေဝဟိ တံ ကုသလစိတ္တာနံ စူဠနိဂမေန ဂဟိတံ။ ဝိပါက ကြိယ သဒ္ဒသမ္ဗန္ဓေပန ဗျဝစ္ဆေဒကဝိသေသနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

[၄၃] ဝိဘာဝနိယံ ပန

သက္ခရကထလိကံပိ မစ္ဆဂုမ္ဗံပိ တိဋ္ဌန္တံပိ စရန္တံပိ ပဿတီတိ သုတ္တပဒေ ဝိယ ဣဓ ယထာလာဘ ယောဇနာတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သမေတိ။ တတ္ထဟိ သက္ခရကထလိကံနာမ နစရတီတိ ယုတ္တံ။ ဣဓပန ကုသလံ သဟေတုကံ နဟောတီတိ နယုတ္တမေတန္တိ။

၄၆။ သင်္ဂဟဂါထာယံ ဝေဒနာ ဉာဏ သင်္ခါရ ဘေဒေနာတိ ဝေဒနာဘေဒေန၊ ဉာဏဘေဒေန၊ သင်္ခါရဘေဒေနစ။ တတ္ထ ဝေဒနာ ဘေဒေနာတိ ဝေဒနာဘေဒသိဒ္ဓေန စိတ္တဘေဒေန၊ ဉာဏဘေဒေနာတိ ဉာဏယောဂါ ယောဂသိဒ္ဓေနစိတ္တဘေဒေန။ သင်္ခါရဘေဒေနာတိ သင်္ခါရေန ဝိနာ သဟစ ပဝတ္တပစ္စယဂဏဘေဒသိဒ္ဓေန စိတ္တဘေဒေနာတိ အတ္ထော။ ဣဒဉှိ သမာသပဒါနံ သာမတ္ထိယံ၊ ယဒိဒံ သုဝိညာတာနံ နာနာပ္ပကာရာနံ ပဒတ္ထာနံ အပ္ပကေန ဗျဉ္ဇနေန ဒီပနသမတ္ထတာတိ။

[၄၄] ဧတေန ဝိဘာဝနိယံ

သယံ အဘိန္နာနံ ဉာဏသင်္ခါရာနံ ဘေဒဝစနေ စိတ္တဿ ဘေဒကရ ဘာဝေ စ စောဒနာယ အနောကာသတာ သာဓိတာ ဟောတီတိ။

တတြာယံ ယောဇနာ။ သဟေတု ကာမာဝစရ ပုညပါကကြိယာ ဝေဒနာဉာဏသင်္ခါရဘေဒေန ယထာက္ကမံ ဆစ ဒွါဒသစ စတုဝီသတိ စ မတာတိ။ ဧတ္ထစ –

ဝေဒနာဉာဏသင်္ခါရ၊ ဘေဒေနေတာနိ အဋ္ဌဓာ၊

ပုညပါကကြိယာဘေဒါ၊ စတုဝီသတိဝိဓာ မကာ တိပိ။

ဝတ္တဗ္ဗာ။ ဧဝဉှိ သတိ အတ္ထဂတိစ ဝိသဒါ ဟောတိ။ ဥပရိ ဝက္ခ၊ မာနာဟိစ သင်္ဂဟဂါထာဟိ သဒ္ဓိံ သမေတီတိ။

၄၇။ ကာမေတိအာဒိ သဗ္ဗေသံ ကာမစိတ္တာနံ သင်္ဂဟဂါထာ။ တတ္ထ ကာမေ ကာမဘူမိယံ ပါကာနိ သဟေတုကာဟေတုကဝသေန သဗ္ဗာနိ ဝိပါကစိတ္တာနိ တေဝီသ။ ပုညာပုညာနိ ကုသလာကုသလစိတ္တာနိစ ဝီသတိ။ ကြိယာစ သဟေတုကာဟေတုကဝသေန သဗ္ဗာနိ ကြိယစိတ္တာနိ ပန ဧကာဒသ ဟောန္တိ။ ဣစ္စေဝံ သဗ္ဗထာပိ စတုပ္ပညာသ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ သဗ္ဗထာတိ စေတ္ထ ဝိသဒ္ဒေါ လုတ္တ နိဒ္ဒိဋ္ဌော။ ဓမ္မသင်္ဂဏိယံ ဝုတ္တေန သဗ္ဗပ္ပကာရေနပိ စတုပ္ပညာသဧဝ။ ဝိဘင်္ဂေ ဝိဘတ္တေန သဗ္ဗပ္ပကာရေနပိ စတုပ္ပညာသ ဧဝါတိအာဒိနာ တဿ အတ္ထော ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တောယေဝါတိ။

[၄၅] ဧတေန ဝိဘာဝနိယံ

ဣဓ ဝုတ္တာနံ ကုသလာဒီနံ အန္တောဂဓဘေဒဝသေန တဿ အတ္ထဝိဘာဝနာ ပဋိသိဒ္ဓါ ဟောတိ။

[၄၆] ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

ကာမေ ဘဝေတိ ဝုတ္တံ။ တံပိ ဝိစာရေတဗ္ဗံ။

ဘဝသဒ္ဒေါ ဟိ ကုသလာကုသလကမ္မေသု ကမ္မနိဗ္ဗတ္တေသုစ ဝိပါက ကဋတ္တာရူပေသု ဝတ္တမာနော အဘိဓမ္မေ ဒိဋ္ဌော။ န တဒညေသု နာမရူပဓမ္မေသူထိ။ ဘူမိပရိယာယောစ ဣဓ ကာမသဒ္ဒေါ။ ဘူမီတိစ သဟောကာသော ဣန္ဒြိယာ နိန္ဒြိယဗဒ္ဓဓမ္မသမူဟော ဝုစ္စတီတိ ကာမေ ကာမဘူမိယန္တိ အယမတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဘဝေါတိဝါ ဘူမိဧဝ ဝုစ္စတိ သုတ္တန္တပရိယာယေန ဘဝန္တိ ဧတ္ထ သတ္တာ သင်္ခါရာစာတိ ကတွာ။ ဧသနယော ပရတ္ထပီတိ။

ဣတိ ပရမတ္ထဒီပနိယာနာမ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟဿ

စတုတ္ထဝဏ္ဏနာယ ကာမစိတ္တဿ

ပရမတ္ထဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄၈။ ဧဝံ ကာမစိတ္တသင်္ဂဟံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ ယထာနုပ္ပတ္တံ ရူပစိတ္တသင်္ဂဟံ ဒဿေန္တော ဝိတက္ကဝိစာရပီတိသုခေကဂ္ဂတာသဟိတန္တိအာဒိမာဟ။ ဝိတက္ကောစ ဝိစာရောစ ပီတိစ သုခဉ္စ ဧကဂ္ဂတာစာတိ ဒွန္ဒော။ တာဟိ သဟိတန္တိ သမာသော။ ဝိတက္ကဝိစာရပီတိသုခေ ကဂ္ဂတာ သင်္ခါတေနသမုဒိတေနပထမဇ္ဈာနေန သမ္ပယုတ္တံကုသလစိတ္တံ ပထမဇ္ဈာနကုသလစိတ္တံ။ တတ္ထ ကေနဋ္ဌေနပထမံ၊ ကေနဋ္ဌေနစ ဈာနန္တိ။ အာဒိတော ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗတ္တာ ပထမံ။ ကသိဏာဒိကဿ အာရမ္မဏဿ အနိစ္စာဒိလက္ခဏဿစ ဥပနိဇ္ဈာယနတော ပစ္စနီကဓမ္မာနဉ္စ ဈာပနတော ဒယှနတော ဈာနံ။ ဣမေသု ဒွီသု အတ္ထေသု ဧကဂ္ဂတာဧဝ သာတိ သယယုတ္တာတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ သာဟိ ဧကတ္တာရမ္မဏသင်္ခါတော ဧကော အဂ္ဂေါကောဋိကောဋ္ဌာသောဝါ အဿာတိ အတ္ထေန ဧကဂ္ဂသင်္ခါတဿ စိတ္တဿ တထာပဝတ္တနေ အာဓိပစ္စဂုဏယောဂေန ဧကဂ္ဂတာတိ စ ဝုစ္စတိ။ သာယေဝ စိတ္တံ နာနာရမ္မဏေသု ဝိက္ခိပိတုံ အဒတွာ ဧကသ္မိံ ယေဝါရမ္မဏေ ပဋိပက္ခဓမ္မာနံ ဒူရီဘာဝေန သမ္မာစ အာဓိယတိ ထပေတိ။ ဣန္ဒြိယာနဉ္စ သမဘာဝံ ကတွာ တတ္ထေဝ လီနုဒ္ဓစ္စာဘာဝါပါဒနေန သမဉ္စ အာဓိယတိ ထပေတီတိ အတ္ထေန သမာဓီတိစ ဝုစ္စတိ။ သာယေဝစ ပါဠိယံ အဝိက္ခေပေါ အဝိသာဟာရော သဏ္ဌိတိ အဝဋ္ဌိတီတိ နိဒ္ဒိဋ္ဌာတိ။ ဝိတက္ကာဒယောပိ ပန တဿာ သာတိသယံ ဥပကာရကတ္တာ ဈာနန္တေဝ ဝုတ္တာ။ တထာ ဟိ ဝိတက္ကော တာဝ စိတ္တံ ထိနမိဒ္ဓဝသေန ဩသက္ကိတုံ အဒတွာ ဒဠှံ အာရမ္မဏာဘိမုခမေဝ ကရောတိ။ အာရမ္မဏာဘိနိရောပန လက္ခဏောဟိ ဝိတက္ကော။ ထိန မိဒ္ဓနီဝရဏဿစ ဥဇုပ္ပဋိပက္ခောတိ။ ဝိစာရောစ နံ ဝိစိကိစ္ဆာဝသေန သံသပ္ပိတုံ အဒတွာ ဒဠှံ အာရမ္မဏာနုဗန္ဓမေဝ ကရောတိ။ အာရမ္မဏာနုမဇ္ဇနလက္ခဏော ဟိ ဝိစာရော ပညာပကတိကော။ ဝိစိကိစ္ဆာနီဝရဏဿစ ဥဇုပ္ပဋိပက္ခောတိ။ ပီတိစ စိတ္တံ ဗျာပါဒဝသေန ဥက္ကဏ္ဌိတုံ အဒတွာ အာရမ္မဏေ ပရိတုဋ္ဌမေဝ ကရောတိ။ အာရမ္မဏသံပိ ယာယနလက္ခဏာ ဟိ ပီတိ။ ဗျာပါဒနီဝရဏဿစ ဥဇုပ္ပဋိပက္ခာတိ။ တထာ သုခဉ္စ နံ ဥဒ္ဓစ္စ ကုက္ကုစ္စဝသေန အဝူပသမိတုံ အဒတွာ အာရမ္မဏေ လဒ္ဓသာတံ ဥပဗြူဟိတံ ကရောတိ။ သာကလက္ခဏဉှိ သုခံ၊ ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စနီဝရဏဿစ ဥဇုပ္ပဋိပက္ခန္တိ။

ဥပေက္ခာစ သန္တသဘာဝတ္တာ သုခေဧဝ သင်္ဂဟိတာတိ။ ဧဝံ ကရောန္တာစ တေ ဓမ္မာ တသ္မိံ အာရမ္မဏေ တဿ စိတ္တဿ သုဋ္ဌု ဧကဂ္ဂဘာဝတ္ထာယစ ဟောန္တိ။ ဧကဂ္ဂဘာဝေါတိစ ဧကဂ္ဂတာယေဝ။ သာစ ဧကဂ္ဂတာ တေဟိ ဓမ္မေဟိ တထာ အနုဂ္ဂဟိတာ သုဋ္ဌု ဗလဝတီ ဟုတွာ သယံ ကာမစ္ဆန္ဒဝသေန နာနာရမ္မဏေသု စိတ္တဝိဓာဝနံ နီဝါရေတွာ ကသိဏနိမိတ္တာဒိကေ တသ္မိံ အာရမ္မဏေ နိစ္စလံ ဌတွာ တံအာရမ္မဏံ ဥပဂန္တွာ နိဇ္ဈာယတိ ဩလောကေတိ။ တသ္မာ တေ သဗ္ဗေပိ ဓမ္မာ ဥပနိဇ္ဈာယနဋ္ဌေနပိ ဈာနန္တိ ဝုတ္တာတိ။ တေသုစ တထာ ပဝတ္တမာနေသု တပ္ပစ္စနီကာ နီဝရဏဓမ္မာ ဩကာသံ အလဘိတွာ မနသ္မိံပိ ပရိယုဋ္ဌိတုံ နသက္ကောန္တိ။ ဈာပိတာနာမ ဟောန္တိ။ တသ္မာ တေ ပစ္စနီကဇ္ဈာပနဋ္ဌေနပိ ဈာနန္တိ ဝုတ္တာတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ ယသ္မာ ဈာန မဂ္ဂ သမ္ဗောဓိသင်္ခါတေသု တီသု ဌာနေသု ဓမ္မသာမဂ္ဂီ ပဓာနံ ဟောတိ။ အင်္ဂါနံ သမဂ္ဂဘာဝေဧဝ အပ္ပနာပတ္တိဝသေန ဥပနိဇ္ဈာယ နာဒိ ကိစ္စသံသိဒ္ဓိတော။ ယသ္မာစ ဧတေ ဓမ္မာ ဝုတ္တနယေန ဝိသုံဝိသုံ အတ္တနော ကိစ္စံ ကရောန္တာပိ စိတ္တဿ အာရမ္မဏေ နိစ္စလပ္ပဝတ္တိ သင်္ခါတံ ဧကမေဝ ဥပနိဇ္ဈာနကိစ္စံ သာဓေန္တိ။ တသ္မာ ရထင်္ဂါနံ သမုဒါယေဧဝ ရထဝေါဟာရောဝိယ တေသံ သမုဒါယေဧဝ ဈာန ဝေါဟာရော သိဒ္ဓါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အပရေပန ပဉ္စန္နံပိ တေသံ အာရမ္မဏာဘိနိရောပနာဒီနိ ယထာသကံ ကိစ္စာနိယေဝ ဝိသုံ ဝိသုံ ဥပနိဇ္ဈာနကိစ္စာနိနာမ ဟောန္တီတိ ပဋ္ဌာနေ ဈာနပစ္စယံ ပတွာ သဗ္ဗေပေတေ ဝိသုံ ဝိသုံ ဈာနပစ္စယံ သာဓေန္တိယေဝ။ တသ္မာ တေ ဝိသုံ ဝိသုံပိ ဈာနာနိယေဝ ဟောန္တီတိ သက္ကာ ဝတ္တုံ။ ယထာစ ပဉ္စင်္ဂိကံ သီလံ ဒသင်္ဂိကံ သီလန္တိ ဧတ္ထ ပဉ္စသမုဒိတာဒီနိ တေသံ သီလာနံ ပဉ္စင်္ဂိကာ ဒိနာမလာဘဿေဝ ကာရဏာနိ ဟောန္တိ။ န သီလဘာဝဿ။ န ဟိ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏာဒိကံ ဧကံပိ သမာနံ သီလံနာမ န ဟောတီတိ။ ဧဝမေဝံ ဣဓပိ ပဉ္စသမုဒိတာဒီနိ ပဉ္စင်္ဂိကာဒိ ဘာဝဿေဝ ပထမဇ္ဈာနာဒိ ဘာဝဿေဝစ ကာရဏာနိ။ နပန ဈာနဘာဝဿာတိ နသက္ကာ ဝိညာတုံ။ ဣတရထာ ဈာနပစ္စယေ ဈာနင်္ဂါနိ ပစ္စနိယာနိယေဝ သိယုန္တိပိ ဝဒန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ သတိပိ ဣမဿ စိတ္တဿ ဖဿာဒီဟိပိ သဟိတဘာဝေ တေသံ တထာဝိဓကိစ္စဝိသေသာဘာဝါ ဣဓ အဂ္ဂဟဏန္တိပိ သိဒ္ဓံ နဟောတီတိ။ ဝိစာရပီတိသုခေကဂ္ဂတာ သင်္ခါတေန ဒုတီယဇ္ဈာနေန သမ္ပယုတ္တံ ကုသလစိတ္တံ ဒုတီယဇ္ဈာန ကုသလစိတ္တံ၊ ဧဝံ သေသေသုပိ။

၄၉။ ဧတ္ထ သိယာ။ ကေနပန ဣမေသံ ဈာနာနံ အင်္ဂဘေဒေါ ကတောတိ။ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယေန ကတောတိ။ ယောဟိ ဝိတက္ကသဟာယော ဟုတွာ ပဉ္စင်္ဂိကံ ပထမဇ္ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတွာ တတ္ထ ဝသီဘာဝံ ကတွာ ပုနဝိတက္ကေ နိဗ္ဗိန္ဒတိ။ တဿ ဝိတက္ကံ သမတိက္ကမိတွာ အဝိတက္ကံ စတုရင်္ဂိကံ ဈာနံ အဓိဂန္တုံ အဇ္ဈာသယော သဏ္ဌာတိ။ တဒါ သော တမေဝ ပထမဇ္ဈာနံ ပါဒကဘာဝတ္ထာယ ဒဠှံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဝုဋ္ဌာယ တေန အဇ္ဈာသယေန သဟေဝ ပုနဘာဝနံ အနုယုဉ္ဇန္တော အဝိတက္ကံ စတုရင်္ဂိကံ ဈာနံ အဓိဂစ္ဆတိ။ တတ္ထ သာ ဘာဝနာသယံ ဝိတက္ကယုတ္တာပိ တေန အဇ္ဈာသယေန ပရိဘာဝိတတ္တာ ဝိတက္ကဝိရာဂ ဘာဝနာနာမ ဟောတိ။ တဿာ ဘာဝနာယ။ ဗလေန တံ ဈာနံ ဥပ္ပဇ္ဇ မာနံ အဝိတက္ကံ စတုရင်္ဂိကံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သေသဇ္ဈာနာဓိဂမေသုပိ ဧသေဝနယောတိ။ ဧဝံ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယေန တေသံ ဈာနာနံ အင်္ဂဘေဒေါ ကတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧတ္ထစ ဥတ္တရုတ္တရဇ္ဈာနာ ဓိဂမနေ ပါဒကဘာဝတ္ထာယ ပုရိမပုရိမဇ္ဈာနဿ သမာပဇ္ဇနံ အဝဿံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗံ။ ဟေဋ္ဌိမံ ဟေဋ္ဌိမံ ပဂုဏဇ္ဈာနံ ဥပရိမဿ ဥပရိမဿ ပဒဋ္ဌာနံ ဟောတီတိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။ အဇ္ဈာသယဗလေနပန ဥတ္တရဇ္ဈာနံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနံ ပါဒကဇ္ဈာနသဒိသံ နဟောတိ။ ပါဒကဇ္ဈာနတောဟိ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယောဝ ဗလဝတရော။ တေနာဟ ဘဂဝါ ဣဇ္ဈတိ ဘိက္ခဝေ သီလဝတော စေတောပဏိဓိ ဝိသုဒ္ဓတ္တာတိ။ အယဉ္စ အတ္ထော ဥပရိ လောကုတ္တရစိတ္တံ ပတွာ အာဝိ ဘဝိဿတီတိ။

၅၀။ ဧတ္ထ သိယာ။ ကသ္မာ ဣဓ သင်္ခါရဘေဒေါ နဝုတ္တောတိ။ ပါဠိယမေဝ အဝုတ္တတ္တာ။ ကသ္မာစ သော ပါဠိယံ အဝုတ္တောတိ။ ပဋိပဒါ ဘေဒဝစနေနေဝ သိဒ္ဓတ္တာတိ။ တထာဟိ သဗ္ဗေသံပိ လောကိယ လောကုတ္တရဇ္ဈာနာနံ သုခပ္ပဋိပဒဘာဝေ သိဒ္ဓေ အသင်္ခါရိကဘာဝေါ သိဒ္ဓါယေဝ ဟောတိ။ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒဘာဝေစ သိဒ္ဓေ တေသံ သသင်္ခါရိကဘာဝေါ သိဒ္ဓါယေဝ ဟောတီတိ။ ကထံ ဝိညာယတီတိ စေ။ အဋ္ဌကထာဒဿနတော။ ဝုတ္တဉှေတံ အဋ္ဌသာလိနိယံ -

ယော အာဒိတော ကိလေသေ ဝိက္ခမ္ဘေန္တော ဒုက္ခေန သသင်္ခါရေန သပ္ပယောဂေန ကိလမန္တော ဝိက္ခမ္ဘေတိ။ တဿ ဒုက္ခာ ပဋိပဒါ ဟောတိ။ ယော ကိလေသေ ဝိက္ခမ္ဘေန္တော သုခေန အကိလမန္တော ဝိက္ခမ္ဘေတိ။ တဿ သုခါပဋိပဒါ ဟောတီတိ။

တထာ သမ္မောဟဝိနောဒနီ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေသုပီတိ။ ဧတ္ထစ ပုဗ္ဗဝါကျေ ဒုက္ခေန သသင်္ခါရေန သပ္ပယောဂေနာတိ ဒိဋ္ဌတ္တာ ပရဝါကျေပိ သုခေ န အသင်္ခါရေန အပ္ပယောဂေနာတိ ဒိဋ္ဌမေဝ ဟောတိ။ တတ္ထ သသင်္ခါရေန သပ္ပယောဂေနာတိ သင်္ခါရပ္ပယောဂသဟိတေန ကာမာဒီနဝဒဿနာဒိနာ ပစ္စယဂဏေနာတိ အတ္ထော။ ဧတေန သဗ္ဗေသံ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒဇ္ဈာနာနံ သသင်္ခါရိကဘာဝေါ ဝုတ္တော ဟောတိ။ အသင်္ခါရေန အပ္ပယောဂေနာတိ သင်္ခါရပ္ပယောဂရဟိတေန တေနေဝ ပစ္စယဂဏေန။ ဧတေန သဗ္ဗေသံ သုခပ္ပဋိပဒဇ္ဈာနာနံ အသင်္ခါရိကဘာဝေါ ဝုတ္တော ဟောတီတိ။ ခိပ္ပာဘိညဇ္ဈာနာနံပိဟိ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒဘာဝေ သတိ သသင်္ခါရိကတာဝ ဝိညာယတိ။ ဒန္ဓဘိညဇ္ဈာနာနံပိ သုခပ္ပဋိပဒဘာဝေ သတိ အသင်္ခါရိကတာဝ ဝိညာယတီတိ။ ယဒိဧဝံ ပဋိပဒါရဟိတာနံ မဂ္ဂ သိဒ္ဓဥပပတ္တိသိဒ္ဓဇ္ဈာနာနံ ကထံ သင်္ခါရဘေဒေါ သိဒ္ဓါတိ။ တေသံပိ ဝဠဉ္ဇနကာလေ သမာပတ္တိပ္ပဋိဗန္ဓကာနံ ပစ္စယာနံ သန္နိဟိတာ သန္နိဟိတဝသေန ဒုက္ခသုခပ္ပဋိပဒဘာဝသမ္ဘဝေါ ဟောတိယေဝါတိ။ တတ္ထ မဂ္ဂသိဒ္ဓဇ္ဈာနံနာမ သုဒ္ဓဝိပဿနာယာနိကာနံ မဂ္ဂပ္ပဋိလာဘေန သဟေဝ သိဒ္ဓဇ္ဈာနံ။ တံ ဒုဝိဓံ ဟေဋ္ဌိမမဂ္ဂသိဒ္ဓံ၊ အရဟတ္တမဂ္ဂသိဒ္ဓန္တိ။ တတ္ထ မဟာသမယသုတ္တေ အာဂတာနံ ပဉ္စသတာနံ ဘိက္ခူနံ ဈာနံ ဟေဋ္ဌိမ မဂ္ဂသိဒ္ဓံ။ အာနန္ဒတ္ထေရဿ ဈာနံ အရဟတ္တမဂ္ဂသိဒ္ဓံ။ ယံပိ အနာဂါမီနံ အဇာနန္တာနညေဝ သတ္ထေန ဟနိတွာ သဟသာ မရန္တာနံ ဥပ္ပန္နံ။ တံပိ မဂ္ဂသိဒ္ဓဂတိကံ။ ယောပန အဋ္ဌသမာပတ္တိယော ဘာဝေတွာ အညတရသ္မိံ ရူပိ ဗြဟ္မလောကေ နိဗ္ဗတ္တိ။ တဿ တာ သမာပတ္တိ ယော တတ္ထ ပါကတိကာဧဝ ဟောန္တိ။ ဣဒံ ဥပပတ္တိသိဒ္ဓန္တိ။ ဧကသ္မိံ ဘဝေပိ ဟိ လဒ္ဓဇ္ဈာနာနိ ဝဠဉ္ဇနကာလေ သန္နိဟိတပစ္စယဝသေန နာနာပဋိပဒါယုတ္တာနိ ဟောန္တီတိ။ ဈာနုပ္ပတ္တိပ္ပဋိပဒါ ရဟိတတ္တာဝါ အသင်္ခါရိကဇ္ဈာနေသု တေသံ သင်္ဂဟော ယုတ္တော သိယာတိ။ အပိစ၊ နေတ္တိပါဠိယံ သဗ္ဗေသံ လောကိယ လောကုတ္တရသမာဓီနံ သင်္ခါရဘေဒေါ သရူပတောဝ နိဒ္ဒိဋ္ဌော။ ယထာဟ-ဒွေ သမာဓယော သသင်္ခါရော သမာဓိ အသင်္ခါရော သမာဓီတိ။ အဋ္ဌကထာယဉ္စ သုခပ္ပဋိပဒါ ပုဗ္ဗကာနံ ဒွိန္နံ ဒန္ဓာဘိညခိပ္ပာဘိညသမာဓီနံ အသင်္ခါရဘာဝေါ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒါ ပုဗ္ဗကာနံ ဒွိန္နံ သသင်္ခါရဘာဝေါစ ဝုတ္တောတိ။ ဧတ္တာဝတာ သဗ္ဗေသံ မဟဂ္ဂတလောကုတ္တရဇ္ဈာနစိတ္တာနံ အသင်္ခါရိက သသင်္ခါရိကဝသေန ဝိသုံ ဝိသုံ ဒုဝိဓဘာဝေါ သိဒ္ဓါ ဟောတိ။ ယသ္မာပန အယံ သင်္ခါရဝေါဟာရော အကုသလာနံပိ သာဓာရဏော။ ပဋိပဒါဝေါဟာရောပန ဝိသေသေန ပဋိပတ္တိဓမ္မေသွေဝ ပါကဋော။ မဟဂ္ဂတ လောကုတ္တရဓမ္မာစ ဧကန္တံ ပဋိပတ္တိဓမ္မာဧဝ။ တသ္မာ တေသံ ဘေဒံ သင်္ခါရဝသေန အဝတွာ ပဋိပဒါဝသေနေဝ ဓမ္မသင်္ဂဏိ ပါဠိယံပိ ဝုတ္တောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ အယမေတ္ထ ပရမတ္ထဒီပနာ။

၅၁။ [၄၇] ယံပန ဝိဘာဝနိယံ

‘‘သဗ္ဗဿပိ ဈာနဿ ပရိကမ္မသင်္ခါတပုဗ္ဗာဘိသင်္ခါရေန ဝိနာ ကေဝလံ အဓိကာရဝသေန အနုပ္ပဇ္ဇနတော အသင်္ခါရိကန္တိပိ။ အဓိကာရေနစ ဝိနာ ကေဝလံ ပရိကမ္မာဘိသင်္ကာရဝသေနေဝ အနုပ္ပဇ္ဇနတော သသင်္ခါရိကန္တိပိ နသက္ကာ ဝတ္တု’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပရိကမ္မသင်္ခါတ။လ။ အသင်္ခါရိကန္တိပိ နသက္ကာ ဝတ္တုန္တိ ဣဒံ တာဝ နယုဇ္ဇတိ။

န ဟိ ပရိကမ္မသင်္ခါတ ပုဗ္ဗာဘိသင်္ခါရော ဣမသ္မိံ သင်္ခါရဘေဒေ သင်္ခါရော ဧဝနာမ ဟောတိ။ ကသ္မာ၊ ဈာနုပ္ပတ္တိယာ ပကတိပစ္စယ ဘူတတ္တာ၊ တထာဟိ လောကေ သာသနေစ သဗ္ဗံပိ ကုသလာကုသလ ကမ္မံ အတ္တနော အနုရူပေန ပရိကမ္မသင်္ခါတ ပုဗ္ဗာဘိသင်္ခါရေန ဝိနာ ဥပ္ပန္နံနာမ နတ္ထိ။ အန္တမသော အာလောပဘိက္ခာဒါနမတ္တံပီတိ။ ယဉ္စ စိတ္တံ ယေန အတ္တနော အနုရူပေန ပရိကမ္မသင်္ခါတပုဗ္ဗာ ဘိသင်္ခါရေန ဝိနာ န ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သော တဿ စိတ္တဿ ပကတိပစ္စယဂဏေဧဝအန္တော ဂဓော ဟောတိ။ ဈာနာနိစ လောကိယ လောကုတ္တရ ဘူတာနိ သဗ္ဗာနိ အတ္တနော အနုရူပေန ပရိကမ္မသင်္ခါတ ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝနာ ဘိသင်္ခါရေန ဝိနာ ဥပ္ပန္နာနိနာမ နတ္ထီတိ သော တေသံ ပကတိပစ္စယဂဏေသုဧဝ အန္တောဂဓော ဟောတီတိ။ ဣတရထာ သဗ္ဗံပိ ကုသလာကုသလ ကမ္မံ အသင်္ခါရိကံ နာမနတ္ထီတိ အာပဇ္ဇတီတိ။

[၄၈] ယဉ္စ တတ္ထ

အဓိကာရေနစ ဝိနာ ကေဝလံ။လ။ သသင်္ခါရိကန္တိပိ နသက္ကာ ဝတ္တုန္တိ ဝုတ္တံ။ တံပိ န ယုဇ္ဇတိယေဝ။

န ဟိ လောကိယဇ္ဈာနာနိနာမ အဓိကာရေန ဝိနာ နုပ္ပဇ္ဇန္တီတိ အတ္ထိ။ ကေဝလံပန ပုဗ္ဗေ သမထကမ္မေသု ကတာဓိကာရဿ သုခပ္ပဋိပဒဇ္ဈာနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ အကတာဓိကာရဿပန ဒုက္ခပ္ပဋိပဒဇ္ဈာနန္တိ ဧဝမေဝ အဋ္ဌကထာသု အာဂတံ။ ဝုတ္တဉှိ တတ္ထ ယောစ သမထေ အကတာဓိကာရော။ တဿ ဒုက္ခာ ပဋိပဒါ ဟောတိ။ ကတာဓိကာရဿသုခါတိ။ အပိစ၊ ပုရိမဘဝေ သိဒ္ဓံ အဓိကာရံ ဂဟေတွာ ဣဓ သင်္ခါရဘေဒဝိစာရဏာပိ နယုတ္တာဧဝ။ ကုသလကြိယဇ္ဈာနေသု ဟိ သန္နိ ဟိတပစ္စယဝသေနေဝ တဗ္ဗိစာရဏာ ယုတ္တာတိ။

[၄၉] ဧတ္တာဝတာ

အထဝါတိအာဒိကော ပစ္ဆိမ ဝိကပ္ပောပိ ပဋိက္ခိတ္တော ဧဝ ဟောတီတိ။

၅၂။ ဧတ္ထ ဈာနံ အနုယုဉ္ဇန္တဿ နိမိတ္တုပ္ပာဒတော ပုဗ္ဗံ ပဋိပဒါယ ခေတ္တံ၊ ပစ္ဆာ အဘိညာယ ခေတ္တံ။ တတ္ထ ပုဗ္ဗေ ဝိရုဒ္ဓပစ္စယာနံ သန္နိဟိတေန ကိလမန္တဿ သတော ပဋိပဇ္ဇန္တဿ ဘာဝနာ ပဋိပဒါ ဒုက္ခာနာမ ဟောတိ။ အကိလမန္တဿ သုခါ။ ပစ္ဆာစ ဒန္ဓံ အပ္ပနံ ပတ္တဿ ဘာဝနာဘိညာ ဒန္ဓာဘိညာနာမ ဟောတိ။ ခိပ္ပံ ပတ္တဿ ခိပ္ပာဘိညာနာမ။ တတ္ထ ပုဗ္ဗေ ဒုက္ခာ ပဋိပဒါ ပစ္ဆာ ဒန္ဓံဝါ ခိပ္ပံဝါ ဥပ္ပန္နံ ဈာနံ ဒုက္ခပ္ပဋိပဒံနာမ ကရောတိ။ သုခါပန သုခပ္ပဋိပဒံနာမ ကရောတီတိ။ ဒုတီယဇ္ဈာနာဒီသုပန ပုရိမဇ္ဈာနေ နိကန္တိ ဝိက္ခမ္ဘနဿ ဒုက္ခသုခတာဝသေန ပဋိပဒါဘေဒေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ယောပန ဧတရဟိ ဂဟဋ္ဌောဝါ ပဗ္ဗဇိတောဝါ ပုဗ္ဗဘဝေ အကတာဓိကာရောပိ အန္တရာယိကဓမ္မမုတ္တော ကလျာဏပဋိပတ္တိယံ ဌိတော ဆိန္နပလိဗောဓော ပဟိတတ္တော ဈာနံ ဘာဝေတိ။ တဿ ဈာနဘာဝနာ နသမ္ပဇ္ဇတီတိ နတ္ထီတိ နိဋ္ဌမေတ္ထ ဂန္တဗ္ဗန္တိ။ [ကုသလဇ္ဈာနံ]

၅၃။ ဝိပါကဇ္ဈာနေ ကာမကုသလံ အပ္ပနံ အပတ္တံ မုဒုဘူတံ ဒုဗ္ဗလံ ဟောတိ။ ပရိတ္တေသု နာနာကိစ္စဋ္ဌာနေသုစ ဟီနေသုပိ အတ္တဘာဝေသုစ ဝိပစ္စတိ။ တသ္မာ တံ အတ္တနာ အသဒိသံပိ ဝိပါကံ ဇနေတိ။ မဟဂ္ဂတကုသလံပန အပ္ပနာပတ္တံ တိက္ခံ ဗလဝံ ဟောတိ။ ဥဠာရေ ဗြဟ္မတ္တဘာဝေ ဘဝင်္ဂဋ္ဌာနေသုယေဝ ဝိပစ္စတိ။ တသ္မာ တံ သဒါပိ အတ္တနာ သဒိသမေဝ ဝိပါကံ ဇနေတိ။ တေနေဝ ဝိတက္ကဝိစာရပီတိ သုခေကဂ္ဂတာ သဟိတန္တိအာဒိနာ ဝိပါကံပိ သဗ္ဗသော ကုသလ သဒိသမေဝ ဒဿေတိ။

[၅၀] အနန္တရဘဝေယေဝ ဖလဒါနတ္တာ တံ အတ္တနာ သဒိသမေဝ ဝိပါကံ ဇနေတီတိစ ဝဒန္တိ၊ တံ န သုန္ဒရံ။

ဧဝဉှိ သတိ ကာမကုသလံပိ သတ္တမဇဝနံ အတ္တနာ သဒိသဝိပါက မေဝ ဇနေယျာတိ။ ယသ္မာစ ကုသလမေဝ နိရနုသယသန္တာနေ ပဝတ္တံ ကြိယဇ္ဈာနံ နာမ ဟောတိ။ တသ္မာ ကြိယစိတ္တံပိ ကုသလ သဒိသမေဝ ဒဿေတိ။

၅၄။ ပဉ္စဓာတိအာဒိသင်္ဂဟဂါထာ။ တတ္ထ ဈာနဘေဒေနာတိ ပထမဇ္ဈာနာဒီဟိ ပဉ္စဟိ ဈာနေဟိ သမ္ပယောဂဘေဒေန။ ရူပါဝစရမာနသံ ဈာနဘေဒေန ပဉ္စဓာ ဟောတိ။ ပထမဇ္ဈာနိကံ၊ ဒုတီယဇ္ဈာနိကံ၊ တတီယဇ္ဈာနိကံ၊ စတုတ္ထဇ္ဈာနိကံ၊ ပဉ္စမဇ္ဈာနိကန္တိ ဧဝံ ပဉ္စဝိဓံ ဟောတီတိ အတ္ထော။ တမေဝ ပုညပါကကြိယာဘေဒေန ပဉ္စဒသဓာ ဘဝေတိ ယောဇနာ။

[၅၁] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဈာနဘေဒေနာတိ ဈာနင်္ဂေဟိ သမ္ပယောဂဘေဒေနာတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

အညော ဟိ ဈာနဘေဒေါ။ အညော ဈာနင်္ဂဘေဒေါ။ တတ္ထ ပထမံ ဈာနံ ဒုတီယံ ဈာနန္တိအာဒိဈာနဘေဒေါ။ ပထမဇ္ဈာနေ ပဉ္စ အင်္ဂါနိ။ ဒုတီယဇ္ဈာနေ စတ္တာရီတိအာဒိ ဈာနင်္ဂဘေဒေါ။ တေသု ဣဓ ဈာနဘေဒေါဝ အဓိပ္ပေတော။ န ဈာနင်္ဂဘေဒေါ။ စိတ္တဉှိ ဈာနဘေဒေ နေဝ ပဉ္စဝိဓံ ဟောတိ။ နဈာနင်္ဂဘေဒေန။ ဈာနမေဝ ပန ဈာနင်္ဂဘေဒေန ပဉ္စဝိဓန္တိ။

[၅၂] ယဉ္စ တတ္ထ

‘‘ပဉ္စဓာတိ ပဉ္စင်္ဂိကံ စတုရင်္ဂိကံ တိဝင်္ဂိကံ ဒုဝင်္ဂိကံ ပုန ဒုဝင်္ဂိကန္တိ ပဉ္စဝိဓံ ဟောတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တံပိ န သုန္ဒရံ။

ဈာနမေဝ ဟိ ပဉ္စင်္ဂိကာဒိ ဟောတိ။ န စိတ္တန္တိ။

ရူပါဝစရ စိတ္တဿ ပရမတ္ထဓီပနာ။

၅၅။ ဣဒါနိ ယထာနုပ္ပတ္တံ အရူပစိတ္တံ နိဒ္ဒိသန္တော အာကာသာနဉ္စာ ယတနကုသလစိတ္တန္တိအာဒိ မာဟ။ တတ္ထ ဘုသော ကာသတိ ဒိဗ္ဗတီတိ အာကာသော။ သော ဟိ သယံ သရူပတော အနုပလဗ္ဘမာနောပိ စန္ဒသူရိယောဘာသာဒီနံ ဝသေန အတိဝိဇ္ဇောတမာနောဝိယ ခါယတီတိ။ နကဿတိ ဆေဒန ဘေဒန ဝသေန န ဝိလေခီယတီတိ အကာသော။ အကာသောဧဝ အာကာသော တိပိ ဝဒန္တိ။ သော ပန အဇဋာကာသော ပရိစ္ဆိန္နာကာသော ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသော ရူပကလာပပရိစ္ဆေဒါကာသောတိ စတုဗ္ဗိဓော ဟောတိ။ တတ္ထ ဣဓ ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသော အဓိပ္ပေတော။ သော ဟိ အနန္တေန အဇဋာကာသေန သဟ ဧကီဘူတောဝိယ ဟောတိ။ ယောဂိနာစ အနန္တဘာဝေန ဖရီယတိ။ တသ္မာ အနန္တော အာကာသောတိ အာကာသာနန္တော။ နာဿ ဥပ္ပာဒန္တောဝါ ဝယန္တောဝါ ပညာယတီတိ အနန္တောတိပိ ဝုတ္တံ။ သောယေဝ အာကာသာနဉ္စံ။ သကတ္ထေ ယကာရေန သဟ သိဒ္ဓတ္တာ။ ယထာ ပန ဒေဝါနံ အဓိဋ္ဌာနဝတ္ထု ဒေဝါယတနန္တိ ဝုစ္စတိ။ တထာ ဣဓပိ တသ္မိံ အပ္ပနာပတ္တဿ သသမ္ပယုတ္တဿ ဈာနဿ အဓိဋ္ဌာနဋ္ဌေန တဒေဝ အာယတနန္တိပိ ဝုစ္စတိ။ ဣတိ အာကာသာနဉ္စံ အာယတနမဿာတိ အာကာသာနဉ္စာယတနံ။ စိတ္တစေတသိကရာသိ။

အာကာသာနဉ္စာ ယတနန္တိ အာကာသာနဉ္စာ ယတနံ သမာပန္နဿဝါ ဥပပန္နဿဝါ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရိဿဝါ စိတ္တ စေတ သိကာဓမ္မာတိ ဟိ ဝိဘင်္ဂေ ဝုတ္တံ။

အာကာသာနဉ္စာယတနေ ပဝတ္တံ ကုသလစိတ္တန္တိ အာကာသာနဉ္စာယတနကုသလစိတ္တံ။ ဝိညာဏဉ္စာယတနန္တိ ဧတ္ထ ဝိညာဏံနာမ အာကာသာနဉ္စာယတနစိတ္တမေဝ။ တံပန သယံ ဥပ္ပာဒါဒိ အန္တဝန္တံပိ အနန္တသညိတေ အာကာသေ ပဝတ္တနတော အနန္တန္တိ ဝုစ္စတိ။ ကောဋ္ဌာသတ္ထောဝါ အန္တသဒ္ဒေါ။ အတ္တနော ဥပ္ပာဒါဒီသု ကောဋ္ဌာသေသု ဧကဒေသေ အဋ္ဌတွာ သကလဿ ဖရဏဝသေန တဒါရမ္မဏာယ ဘာဝနာယ ပဝတ္တနတော အနန္တန္တိ ဝုစ္စတိ။ အနန္တသညိတေဝါ အာကာသေ ပဝတ္တနတော အနန္တန္တိ ဧဝံ တဒါရမ္မဏာယ ဘာဝနာယ ပဝတ္တတ္တာ အနန္တန္တိ ဝုစ္စတိ။ အနန္တသညိတေဝါ အာကာသေ အတ္တနော ဖရဏာကာရ ဝသေနပိ အနန္တန္တိ ဝတ္တုံ ယုဇ္ဇတိယေဝ။ အနန္တံ ဝိညာဏန္တိ ဝိညာဏာနန္တံ။ တမေဝ ဝိညာဏဉ္စံ နိရုတ္တိနယေန၊ ဝိညာဏဉ္စံ အာယတနံ အဿာတိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ။ ဝိညာဏဉ္စာယတန သင်္ခါတေ စိတ္တစေတသိကရာသိမှိ ပဝတ္တံ ကုသလစိတ္တန္တိသမာသော။

ဝိညာဏဉ္စာယတနန္တိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမာပန္နဿဝါ ဥပပန္နဿဝါဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရိဿဝါစိတ္တစေတသိကာဓမ္မာတိဟိ ဝိဘင်္ဂေ ဝုတ္တံ။

[၅၃] ဝိဘာဝနိယံ ပန မဟာဋီကာယဉ္စ

‘‘ဒုတီယာ ရုပ္ပ ဝိညာဏေန အဉ္စိတဗ္ဗံ ပါပုဏိတဗ္ဗန္တိ ဝိညာဏဉ္စ’’န္တိပိ ဝုတ္တံ။ တံ ပါဠိယာ န သမေတိ။

အနန္တံ ဝိညာဏန္တိ တဒေဝ ဝိညာဏံ ဉာဏေန ဖုဋ္ဌံ မနသိကရောတိ၊ အနန္တံ ဖရတိ။ တေန ဝုစ္စတိ အနန္တံ ဝိညာဏန္တီတိဟိ ဝုတ္တံ။ ဧတေန စ တံဝိညာဏံ ဧကန္တေန အနန္တဝိသေသနယုတ္တံ ဟောတီတိ ဝိညာယတီတိ။ တမေဝ အာကာသန္တိပိ ပါဌော။ အာကိဉ္စညာယတနန္တိ ဧတ္ထ ကိဉ္စိ ကိဉ္စနန္တိ အတ္ထတော ဧကံ အပ္ပမတ္တကဿ နာမံ။ နတ္ထိ ကိဉ္စနံ အပ္ပမတ္တကံ အန္တမသော ဘင်္ဂမတ္တံပိ အဝသိဋ္ဌံ အဿ ပထမာ ရုပ္ပဝိညာဏဿာတိ အကိဉ္စနံ။ အကိဉ္စနဿ ဘာဝေါ အာကိဉ္စညံ။ ပထမာရုပ္ပဝိညာဏာဘာဝေါ။ သော ဟိ နတ္ထိ ကိဉ္စီတိ မနသိကာရ ဝသေန တံနာမံ လဘတီတိ။ အာကိဉ္စညံ အာယတနမဿာတိအာဒိ ဝုတ္တနယမေဝ။ နေဝသညာ နာသညာယတနန္တိ ဧတ္ထ ဩဠာရိက သညံ သန္ဓာယ နေဝတ္ထိ သညာ အဿာတိ နေဝသညံ။ သုခုမသညံ သန္ဓာယ နစ နတ္ထိ သညာ အဿာတိ နာသညံ၊ နေဝသညဉ္စ တံ နာသညဉ္စာတိ နေဝသညာ နာသညံ မဇ္ဈေ ဒီဃံ ကတွာ၊ စိတ္တ စေတသိကရာသိဧဝ။ တမေဝ ယောဂိနော သုခဝိသေသာနံ အဓိဋ္ဌာနဋ္ဌေန အာယတနန္တိ နေဝသညာ နာသညာယတနံ။ တသ္မိံ ပဝတ္တံ ကုသလ စိတ္တန္တိ သမာသော။ အထဝါ။ သညာယေဝ ပဋုသညာကိစ္စဿ အဘာဝတော နေဝသညာစ ဟောတိ။ သင်္ခါရာဝသေသ သုခုမဘာဝေန ဝိဇ္ဇမာနတ္တာ အသညာစ နဟောတီတိ ကတွာ နေဝသညာနာ သညာနာမ၊ သာယေဝ အာယတနံ၊ တေနစ သမ္ပယုတ္တံ ကုသလ စိတ္တန္တိ သမာသော။ ဧတ္ထစ ယသ္မာ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဩဠာရိကေ နီဝရဏဓမ္မေ ဝိတက္ကာဒိကေစ ပဇဟိတွာ သေသဓမ္မေစ ဘာဝနာ ဗလေန ဥပရုပရိ သုခုမဘာဝံ ပါပေတွာ အနုက္ကမေန ပဋိပဇ္ဇန္တာ သုခုမဋ္ဌေန လောကိယဓမ္မေသု မုဒ္ဓဘူတံ ဣမံ သမာပတ္တိံ ပါပုဏန္တိ။ တသ္မာ ဣဓ စိတ္တံပိ နေဝစိတ္တနာစိတ္တမေဝ ဟောတိ။ ဖဿောပိ နေဝ ဖဿနာဖဿောဧဝ ဟောတိ၊ တထာ ဝေဒနာဒယောပီတိ။ တသ္မာ ဣဓသညာဂ္ဂဟဏံ ဒေသနာသီသမတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဝိပါကေသု ဝိညာဏဉ္စာယတနန္တိ ဧတ္ထ ဝိညာဏန္တိ ပထမာရုပ္ပကုသလ ဝိညာဏမေဝ။ တဉ္စ အတီတာနန္တရဘဝေ ပဝတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အကိဉ္စန ဘာဝေါစ တဿေဝ နတ္ထိ ဘာဝေါတိ။ ကြိယစိတ္တေသု ပန ဝိညာဏံ နာမ ကုသလဘူတံ ကြိယဘူတဉ္စ ဒုဝိဓံ ပထမာရုပ္ပဝိညာဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အကိဉ္စနဘာဝေါစ တဿေဝ ဒုဝိဓဿ ဝိညာဏဿ အဘာဝေါ ယေဝါတိ။

၅၆။ သင်္ဂဟဂါထာယံ အာရမ္မဏပ္ပဘေဒေနာတိ အာလမ္ဗိ တဗ္ဗာနံ ကသိဏုဂ္ဃာဋိမာကာသာဒီနံ စတုန္နံ အာရမ္မဏာနံ ပဘေဒေန။ ဒုဝိဓံဟိ ဣဓ အာရမ္မဏစတုက္ကံ၊ အတိမိက္ကတဗ္ဗ စတုက္ကံ၊ အာလမ္ဗိ တဗ္ဗ စတုက္ကဉ္စ။ တတ္ထ ပထမာရုပ္ပေ ရူပပဉ္စမဇ္ဈာနဿ အာရမ္မဏ ဘူတံ။ ကသိဏနိမိတ္တံ အတိက္ကမိ တဗ္ဗံနာမ။ တံ ဥဂ္ဃာဋေတွာ လဒ္ဓံ အာကာသံ အာလမ္ဗိတဗ္ဗံ နာမ။ ဒုတီယာရုပ္ပေ ပထမာရုပ္ပဿ အာရမ္မဏဘူတံ အာကာသံ အတိက္ကမိတဗ္ဗံနာမ။ ပထမာရုပ္ပဝိညာဏံ အာလမ္ဗိ တဗ္ဗံနာမ။ တတီယာရုပ္ပေ တံပထမာရုပ္ပဝိညာဏံ အတိက္ကမိတဗ္ဗံနာမ။ တဿ နတ္ထိဘာဝေါ အာလမ္ဗိတဗ္ဗံနာမ။ စတုတ္ထာရုပ္ပေ သော နတ္ထိ ဘာဝေါ အတိက္ကမိတဗ္ဗံ နာမ။ တတီယာရုပ္ပဝိညာဏံ အာလမ္ဗိ တဗ္ဗံ နာမာတိ။ တတ္ထ ကိဉ္စာပိ ဣမံ အာရုပ္ပမာနသံ စတုန္နံ အတိက္ကမိ တဗ္ဗာနံပိ ဘေဒေန စတုဗ္ဗိဓံ ဟောတိ၊ တထာပိ အာကာသာနဉ္စာယ တနန္တိအာဒိနာ ဣဓ အာလမ္ဗိတဗ္ဗာနညေဝ သရူပတော ဂဟိတတ္တာ တေသံ ဘေဒေန ဣမဿ ဘေဒေါ ပါကဋောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အာရုပ္ပမာနသံ အာလမ္ဗဏပ္ပဘေဒေန စတုဓာ ဌိတံ။ တဒေဝ ပုညပါက ကြိယဘေဒေန ဒွါဒသဓာ ဌိတန္တိ ယောဇနာ။

အရူပစိတ္တဿ ပရမတ္ထဒီပနာ။

၅၇။ ဣဒါနိ ယထာနုပ္ပတ္တံ လောကုတ္တရ စိတ္တံ ဒဿေန္တော သောတာပတ္တိမဂ္ဂစိတ္တန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ သဝတိ သန္ဒတိ အနိဝတ္တဂမနဝသေန ပဝတ္တတီတိ သောတော၊ ဂင်္ဂါဒီသု ဇလပ္ပဝါဟော။ သောဟိ ပဘဝတော ပဋ္ဌာယ ယာဝမဟာသမုဒ္ဒါ အန္တရာ အနိဝတ္တ မာနော သဝတိ သန္ဒတိ ပဝတ္တတီတိ။ သောတောဝိယာတိ သောတော။ အဋ္ဌင်္ဂိကော အရိယမဂ္ဂေါ၊ ယထာဟ-ယောခေါ အာဝုသော အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ။ သေယျထိဒံ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ လ။ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ဝုစ္စတာဝုသော သောတောတိ။ အယံပိဟိ ယဒါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ တတော ပဋ္ဌာယ အာနုဘာဝဖရဏဝသေန ယာဝအနုပါဒိသေသနိဗ္ဗာနဓာတုယာ အန္တရာ အနိဝတ္တမာနောယေဝ ဟုတွာ သဝတိ သန္ဒတိ ပဝတ္တတီတိ။ ယထာဟ -

သေယျထာပိ ဘိက္ခဝေ ယာကာစိ မဟာနဒိယော။ သေယျထိဒံ။ ဂင်္ဂါ၊ ယမုနာ၊ အစိရဝတီ၊ သရဘူ၊ မဟီ။ သဗ္ဗာ တာ သမုဒ္ဒနိန္နာ ဟောန္တိ သမုဒ္ဒပေါဏာ သမုဒ္ဒပဗ္ဘာရာ။ ဧဝမေဝ ခေါ ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခု အရိယံ အဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ ဘာဝေန္တော ဗဟုလိကရောန္တော နိဗ္ဗာနနိန္နော ဟောတိ နိဗ္ဗာနပေါဏော နိဗ္ဗာန ပဗ္ဘာရောတိ။

ဧတ္ထစ တေန တေန မဂ္ဂေန ပဟီနာနံ ကိလေသာနံ ပုန အနုပဂမန ဝသေန သဒ္ဓါဒီနံ ဣန္ဒြိယာနံ အနုက္ကမေန ပရိပါကဂမနဝသေနစ အနိဝတ္တဂမနံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယထာဟ -

သေယျထာပိ ဘိက္ခဝေ ဃဋော နိက္ကုဇ္ဇော ဝမတေဝ ဥဒကံ။ နောပစ္စာဝမတိ။ ဧဝမေဝခေါ ဘိက္ခဝေ အရိယံ အဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ ဘာဝေန္တော ဗဟုလိကရောန္တော ဝမတေဝ ပါပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ။ နောပစ္စာဝမတီတိ။ ယထာစာဟ-သောတာပတ္တိ မဂ္ဂညာဏေန ယေ ကိလေသာ ပဟီနာ၊ တေ ကိလေသေ နပုနေတိ နပစ္စေတိ နပစ္စာဂစ္ဆတီတိအာဒိ။

ယထာစ ပုထုဇ္ဇနာ ပဟီနေပိ ကိလေသေ ပုန ဥပဂစ္ဆန္တိ။ တိဟေ တုကဘူတာပိ ပုန ဒွိဟေတုကာဟေတုကဘာဝံ ဂစ္ဆန္တိ။ ယတော တေ ဥပရိဘဝဂ္ဂေ နိဗ္ဗတ္တာပိ ပုန အပါယေသု သန္ဒိဿန္တိ။ သီလဝန္တာပိ ပုန ဒုဿီလာ ဟောန္တိ။ သမာဟိတာပိ ပုန ဥမ္မတ္တကာဝါ ခိတ္တစိတ္တာဝါ ဟောန္တိ။ ပညဝါပိ ပုန ဒုပ္ပညာ ဧဠမူဂါ ဟောန္တိ။ နတထာ အရိယာ။ တေပန တေန တေန မဂ္ဂေန ပဟီနေ ကိလေသေ ပုန နဥပဂစ္ဆန္တိ။ ပုထုဇ္ဇနဘာဝံဝါ ဟေဋ္ဌိမာရိယ ဘာဝံဝါ န ဂစ္ဆန္တိ။ အနုက္ကမေန သဒ္ဓါဒီနံ ဣန္ဒြိယာနံ ပရိပက္ကဘာဝမေဝ ဥပဂစ္ဆန္တီတိ။ သဗ္ဗဉ္စေတံ အရိယမဂ္ဂဿေဝ အာနုဘာဝေန သိဒ္ဓန္တိ သောတောတိနာမံ မူလပ္ပဘဝဘူတေ တသ္မိံ မဂ္ဂေဧဝ နိရုဠှန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ တဿ သောတဿ အာဒိတော ပဇ္ဇနံ ပါပုဏနံ သောတာပတ္တိ။ သောတာပတ္တိယာ အဓိဂမမာနော မဂ္ဂေါ သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ။ အထဝါ၊ ဓမ္မသောတ သမာပန္နော အရိယောတိ ပဝုစ္စတီတိ ဝုတ္တတ္တာ သဗ္ဗေ အရိယသန္တာနဂတာ လောကိယ လောကုတ္တရဘူတာ ဗောဓိပက္ခိယဓမ္မာ ဥပရိ သမ္ဗောဓိပရာ ယနတာဝသေန အနုပါဒိသေသနိဗ္ဗာန ပရာယနတာဝသေနစ အနိဝတ္တ ဂတိယာ ပဝတ္တမာနာ ယထာဝုတ္တေန အတ္ထေန သောတောတိ ဝုစ္စန္တိ။ တံ သောတံ အာဒိတော ပဇ္ဇန္တိ ပါပုဏန္တိ ဧတာယ ပဋိပဒါယာတိ သောတာပတ္တိ။ သောတာပတ္တိစ သာ မဂ္ဂေါစာတိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ၊ ပထမမဂ္ဂသင်္ခါတာယ သောတာပတ္တိယာ အင်္ဂန္တိ သောတာပတ္တိ ယင်္ဂန္တိဟိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ၊ မဂ္ဂေါတိစ ပထော ဥပါယော။ နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂေတိ၊ နိဗ္ဗာနတ္ထိကေဟိ မဂ္ဂီယတိ၊ ကိလေသေ မာရေန္တော ဂစ္ဆတီတိ မဂ္ဂေါတိစ ဝဒန္တိ။

[၅၄] ဝိဘာဝနိယံ ပန

အရိယမဂ္ဂသောတဿ အာဒိတော ပဇ္ဇနံ ဧတဿာတိ သောတာပတ္တိ။ ပုဂ္ဂလောတိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

န ဟိ ပုဂ္ဂလေ ပဝတ္တော သောတာပတ္တိသဒ္ဒေါ ကတ္ထစိ ဒိဋ္ဌောတိ။

[၅၅] ဧတေန တဿ မဂ္ဂေါ သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါတိ ဣဒံပိ ပဋိက္ခိတ္တံ ဟောတိ။

သောတာပတ္တိမဂ္ဂေန သမ္ပယုတ္တံ စိတ္တံ သောတာပတ္တိမဂ္ဂစိတ္တံ။

[၅၆] ဋီကာသု ပန

သောတာပတ္တိယာ လဒ္ဓံ မဂ္ဂစိတ္တံ သောတာပတ္တိ မဂ္ဂစိတ္တန္တိ ဝုတ္တံ။ တံ န သုန္ဒရံ။

န ဟိ စိတ္တသဒ္ဒသမ္ဗန္ဓော သောတာပတ္တိသဒ္ဒေါ ကတ္ထစိ ပါဠိယံ ဒိဋ္ဌောတိ။

၅၈။ ပဋိသန္ဓိဝသေန သကိံ ဣမံလောကံ အာဂစ္ဆတိ သီလေနာတိ သကဒါဂါမီ။ ဒုတီယဖလဋ္ဌော။ သော ဟိ အသမုစ္ဆိန္နကာမ ရာဂါနုသယတ္တာ ကာမလောကာဂမန ကိလေသသဗ္ဘာဝေန တံ သဘာဝါနာတိ ဝတ္တနတော ဥပရိ ဘဝဂ္ဂေ ဌိတောပိ ပဋိသန္ဓိဝသေန ပုန ဣမံ ကာမဓာတုံ အာဂမနပ္ပကတိကောဧဝ ဟောတီတိ။ ဝုတ္တဉှေတံ စတုက္ကနိပါတေ -

ဣဓ သာရိပုတ္တ ဧကစ္စဿ ပုဂ္ဂလဿ ဩရမ္ဘာဂိယာနိ သံယောဇနာနိ အပ္ပဟီနာနိ ဟောန္တိ၊ သော ဒိဋ္ဌေဝဓမ္မေ နေဝသညာနာသညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော အပရိဟီနော ကာလံ ကုရုမာနော နေသညာနာသညာ ယတနုပဂါနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အာဂါမီ ဟောတိ အာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တံ။ ဣဓ ပန သာရိပုတ္တ ဧကစ္စဿ ပုဂ္ဂလဿ ဩရမ္ဘာဂိယာနိ သံယောဇနာနိ ပဟီနာနိ ဟောန္တိ၊ သော ဒိဋ္ဌေဝ။လ။ သော တတော စုတော အနာဂါမီ ဟောတိ အနာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တန္တိ။

အဋ္ဌကထာယဉ္စ ဣတ္ထတ္တန္တိ ဣမံ ကာမာဝစရ ပဉ္စက္ခန္ဓ ဘာဝန္တိ ဝုတ္တံ။ အယဉ္စ အတ္ထော ကိလေသဂတိဝသေန ဝုတ္တော။ န ပုဂ္ဂလ ဂတိဝသေန။ န ဟိ ဗြဟ္မဘူတာ သောတာပန္န သကဒါ ဂါမိနော ပဋိပဋိသန္ဓိဝသေန ဟေဋ္ဌိမံပိ ဗြဟ္မလောကံ အာဂစ္ဆန္တိ။ ကုတော ကာမ လောကံ။ ကထံ ဝိညာယတီတိ စေ။ အနုသယယမကေ –

ကာမဓာတုယာ စုတဿ ရူပဓာတုံ အရူပဓာတုံ ဥပပဇ္ဇန္တဿ ကဿစိ သတ္တအနုသယာ အနုသေန္တိ၊ ကဿစိ ပဉ္စအနုသယာ အနုသေန္တိ၊ ကဿစိ တယော အနုသယာ အနုသေန္တီတိ ဝတွာ ရူပ ဓာတုယာ အရူပဓာတုယာ စုတဿ ကာမဓာတုံ ဥပပဇ္ဇန္တဿ သတ္တေဝ အနုသယာ အနုသေန္တီတိ။

ဝုတ္တတ္တာ ဝိညာယတိ။ တတ္ထ ပုရိမဝါကျေ ပုထုဇ္ဇနဿ ဝသေန သတ္တ။ ဒွိန္နံ သောတာပန္နသကဒါဂါမီနံ ဝသေန ပဉ္စ။ အနာဂါမိဿ ဝသေန ကယောတိ ဝုတ္တံ၊ ပစ္ဆိမဝါကျေပန ဗြဟ္မဘူတာနံ သောတာ ပန္နသကဒါဂါမိအနာဂါမီနံ ပဋိသန္ဓိဝသေန ကာမလောကံ ဂမနဿ နတ္ထိတာယ ကေဝလံ ပုထုဇ္ဇနဿေဝ ဝသေန သတ္တေဝါတိ ဝုတ္တံ။ ဓမ္မဟဒယ ဝိဘင်္ဂဋ္ဌကထာယဉ္စ –

‘‘ရူပါဝစရေ နိဗ္ဗတ္တာ သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော နပုန ဣဓာ ဂစ္ဆန္တိ၊ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ။ ဧတေဟိ ဈာနအနာဂါမိနော နာမာ’’တိ စ။ ‘‘နဝသု ဗြဟ္မလောကေသု နိဗ္ဗတ္တအရိယ သာဝကာနံ တတြုပ ပတ္တိပိ ဟောတိ ဥပရူပပတ္တိပိ။ နဟေဋ္ဌု ပပတ္တိ။ ပုထုဇ္ဇနာနံပန တတြုပပတ္တိပိ ဟောတိ ဥပရူပပတ္တိ ဟေဋ္ဌုပပတ္တိပီ’’တိ စ။

ဝုတ္တံ။ တဉ္စခေါ အနာဂမနံ မဂ္ဂသဟာယေန ဈာနာနုဘာဝေနေဝ သိဒ္ဓံ။ နမဂ္ဂါနုဘာဝေနာတိ။ ဧတ္ထစ ဣမံ လောကန္တိ ပဒဿ ဣမံ မနုဿလောကန္တိ ဝါ ဣမံ ကာမာဝစရလောကန္တိဝါ ဒွိဓာပိ အတ္ထော အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တော။ တတ္ထ ပုရိမသ္မိံ အတ္ထေ သတိ အာဂစ္ဆတီတိ ဧတဿ ဒေဝလောကတော အာဂစ္ဆတီတိ အတ္ထော။ ပစ္ဆိမသ္မိံ ပန ဗြဟ္မလောကတောပိ စ အာဂစ္ဆတီတိ။ ပါဠိယံပန ပစ္ဆိမတ္ထောဝ ဝုတ္တောဝိယ ဒိဿတိ။ ဝုတ္တဉှေတံ ပုဂ္ဂလပညတ္တိယံ အနာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တံ အနာဂါမီ တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ အာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တံ သောတာပန္နသကဒါ ဂါမိနော တေန ဒဋ္ဌဗ္ဗာတိ။ ဧတ္ထစ အနာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တန္တိ ဣမိနာ ဣမံ ကာမာဝစရလောကံ န အာဂစ္ဆတီတိ အနာဂါမီတိ အတ္ထံ ဒဿေတိ။ အာဂန္တွာ ဣတ္ထတ္တန္တိ ဣမိနာပန ဒွေပိ သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော သကိံ ပုန ဣမံ ကာမာဝစရလောကံ အာဂစ္ဆန္တီတိ သကဒါဂါမိနောတိ အတ္ထံ ဒဿေတိ။ ကသ္မာ၊ နိရန္တရဝါကျေသု ဌိတာနံ ဒွိန္နံဣတ္ထတ္တ သဒ္ဒါနံ နာနာတ္ထာ သမ္ဘဝတော။ မဇ္ဈိမပဏ္ဏာသေစ ကဏ္ဏကတ္ထ သုတ္တေ -

ယော သော မဟာရာဇ ဗြဟ္မာ သဗျာပဇ္ဈော၊ သော ဗြဟ္မာ အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ ယောသော ဗြဟ္မာ အဗျာပဇ္ဈော၊ သော ဗြဟ္မာ အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တန္တိ။

ဘဂဝတာ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ သဗျာပဇ္ဈောတိ ဧတေန ပုထုဇ္ဇနေန သဟ သောတာပန္နသကဒါဂါမိဘူတာ ဗြဟ္မာနော ဂဟိတာ ဟောန္တိ။ တေဟိ ပဋိဃာနုသယဿ အပ္ပဟီနတ္တာ စေတသိကဒုက္ခသင်္ခါတံ ဗျာပဇ္ဈံပိ အပဟီနမေဝါတိ သဗျာပဇ္ဈာနာမ။ အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တန္တိ ဣမံ ကာမလောကံ ပဋိသန္ဓိဝသေန ပုန အာဂမနသီလော အာဂမနပ္ပကတိကောတိ အတ္ထော။ တဗ္ဗိပရီတေန ပစ္ဆိမဿ ဝါကျဿ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တေသုပန ဒွီသု သကဒါဂါမီသု ပုရိမဿ အနညသာ ဓာရဏေနေဝ သဗ္ဗပထမံ အရိယ မဂ္ဂ သောတာဓိ ဂမန ဂုဏေန သောတာပန္နော တွေဝ နာမံ သိဒ္ဓန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပုဂ္ဂလဂတိဝသေန ပနေတ္ထ ဗြဟ္မလောကေ ဌိတာနံ သတ္တက္ခတ္တုပရမတာဒိဘာဝေါဝိယ သကဒါဂါမိဘာဝေါပိ နတ္ထိ။ ပထမဒုတီယဖလဋ္ဌာပိဟိ တတ္ထ အနာဂါမိသင်္ချမေဝ ဂစ္ဆန္တိ။ တသ္မာ သကဒါဂါမီတိ ဣဒံ ကာမဇာတိကာ နံဧဝ ဒုတီယဖလဋ္ဌာနံ သိဒ္ဓံ နာမန္တိ ကတွာ တေသံ ကာမလောကေ ဧဝ ဟေဋ္ဌုပရုပပတ္တိ ဝသေန သကိံ အာဂမနံ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဧဝဉ္စ ကတွာ ပါဠိယံပိ ပဉ္စန္နံ ဣဓ နိဋ္ဌာ သတ္တက္ခတ္တုပရမဿ ကောလံကောလဿ ဧကဗီဇိဿ သကဒါဂါမိဿ ယောစ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ အရဟာတိ ဝုတ္တန္တိ။ သောပန ဆဗ္ဗိဓော ဟောတိ။ ဣဓပတွာ ဣဓပရိနိဗ္ဗာယီ၊ တတ္ထ ပတွာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ ဣဓပတွာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ တတ္ထ ပတွာ ဣဓ ပရိနိဗ္ဗာယီ၊ ဣဓပတွာ တတ္ထနိဗ္ဗတ္တိတွာ ဣဓ ပရိနိဗ္ဗာယီ။ တတ္ထပတွာ ဣဓနိဗ္ဗတ္တိတွာ တတ္ထပရိနိဗ္ဗာယီတိ။ တတ္ထ ဣဓ ပတွာ ဣဓ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ ဣဓ မနုဿဘဝေ သကဒါဂါမိမဂ္ဂံ ပတွာ ဣဓမနုဿ ဘဝေယေဝ အရဟတ္တမဂ္ဂံ လဘိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယနဓမ္မော။ တတ္ထ ပတွာ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ တသ္မိံဒေဝလောကေ သကဒါဂါမိမဂ္ဂံ ပတွာ တသ္မိံ ဒေဝလောကေယေဝ အရဟတ္တမဂ္ဂံ လဘိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယနဓမ္မော။ နိဗ္ဗတ္တိတွာတိ ပဋိသန္ဓိဂ္ဂဟဏဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ။ ယေသံ ပန ဣမံ လောကန္တိ ပဒဿ ဣမံ မနုဿလောကန္တိ အတ္ထော။ တေသံ သော ပဉ္စဝိဓောယေဝ ဝုတ္တော၊ န ဆဋ္ဌော ပုဂ္ဂလော။

ဝိဘာဝနိယဉ္စ

‘‘ပဉ္စသု သကဒါဂါမီသု ပဉ္စမကောဝ ဣဓာဓိပ္ပေတော၊ သော ဟိ ဣတော ဂန္တွာ ပုန သကိံ ဣဓ အာဂစ္ဆတီ’’တိ ဝုတ္တံ။

မဟာပရိနိဗ္ဗာန သုတ္တဋ္ဌကထာယံ ပန မဟာဝဂ္ဂ သံယုတ္တဋ္ဌကထာ ယဉ္စ သောပိ ဆဋ္ဌော ပုဂ္ဂလော သကိံ အာဂမနဋ္ဌေန အာဂတောယေဝ။ ယသ္မာစ သဗ္ဗညုဗုဒ္ဓါပိ ယာဝ ဥပရိမဂ္ဂေါ နာဂစ္ဆတိ။ တာဝ ပထမဖလဋ္ဌဘူတာ သတ္တက္ခတ္တု ပရမတာယံဝိယ ဒုတီယဖလဋ္ဌဘူတာ သကိံ အာဂမနပ္ပကတိယံ သဏ္ဌိတာယေဝ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဣဓ ကောစိ ဒုတီယဖလဋ္ဌော သကိံ အာဂမနဋ္ဌေန နိပ္ပရိယာယေန သကဒါ ဂါမီနာမ န နဟောတီတိ သဗ္ဗောပိ သော ဆဗ္ဗိဓော ပုဂ္ဂလော ဣဓ နိပ္ပရိယာယေန သကဒါဂါမိယေဝနာမ ဟောတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ သကဒါ ဂါမိဿ မဂ္ဂေါ သကဒါဂါမိမဂ္ဂေါ။ သော ဟိ သယံ ဇနကဘူတော သကဒါဂါမီနံ ဇနေတဗ္ဗံ ဇနေတီတိ ဣဓ ဇနေတဗ္ဗ ဇနကသမ္ဗန္ဓေန ဝိသေသန ဝိသေသိတဗ္ဗတာ ဉာယာဂတာ ဧဝ ဟောတိ။ ယထာ တိဿမာတာ ဖုဿမာတာတိ။

[၅၇] ဝိဘာဝနိယံ ပန

သာဉာယာဂတာဧဝ နဟောတိ။ ပယောဇနံ ပန ကိဉ္စိ အတ္ထိ။ ပယောဇနဝသေန အဝိရုဒ္ဓါ ဟောတီတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေနယံ ဝုတ္တံ ‘‘ကိဉ္စာပိ မဂ္ဂသမင်္ဂိနော တထာဂမနာသမ္ဘဝတော ဖလဋ္ဌောယေဝ သကဒါဂါမီနာမ။ တဿပန ကာရဏဘူတော ပုရိမုပ္ပန္နော မဂ္ဂေါ မဂ္ဂန္တရာဝစ္ဆေဒနတ္ထံ ဖလဋ္ဌေန ဝိသေသေတွာ ဝုစ္စတိ သကဒါဂါမိမဂ္ဂေါတိ။ ဧဝံ အနာဂါမိမဂ္ဂေါ’’တိ။ တံ န ယုဇ္ဇတိ။

သကဒါဂါမိမဂ္ဂေန သမ္ပယုတ္တံ စိတ္တန္တိ သမာသော။

၅၉။ ဩရဗ္ဘာဂိယသံယောဇနာနံ သဗ္ဗသော သမုစ္ဆိန္နတ္တာ ပဋိသန္ဓိဝသေန ပုန ဣမံ ကာမလောကံ န အာဂစ္ဆတီတိ အနာဂါမီ။ ဧကန္တေန ဗြဟ္မလောကပရာယနောဧဝ ဟောတီတိ အတ္ထော။ ဣဒဉ္စ ကေဝလံ ဣမဿ မဂ္ဂဿ အာနုဘာဝဝသေနေဝ ဝုတ္တံ။ ဥပရိမဂ္ဂ ဝိပဿနာယ ပန အာဂတာယ သော တသ္မိံ ဌာနေယေဝ အရဟတ္တ မဂ္ဂပရာယနောပိ ဟောတိယေဝ။ အနာဂါမိဿ တတီယဖလဋ္ဌဿမဂ္ဂေါ။ တေန သမ္ပယုတ္တံ စိတ္တန္တိ ဝိဂ္ဂဟော။

၆၀။ မဟပ္ဖလကာရိတာဂုဏယောဂေန ပူဇာဝိသေသံ အရဟတီတိ အရဟာ။ ခီဏာသဝေါ စတုတ္ထဖလဋ္ဌော။ အရဟတော ဘာဝေါ အရဟတ္တံ၊ စတုတ္ထဖလံ။ တဿ မဂ္ဂေါ။ တေန သမ္ပယုတ္တစိတ္တန္တိ နိဗ္ဗစနံ။ ပိသဒ္ဒေန ပါဠိယံ ဝိဘတ္တေ မဂ္ဂစိတ္တပ္ပဘေဒေ သမ္ပိဏ္ဍေတိ။ တတ္ထ ဓမ္မသင်္ဂဏိယံ တာဝ ပထမမဂ္ဂေ ဈာနနာမေန ဝုတ္တေသု ပဉ္စသု ဝါရေသု ပထမေ သုဒ္ဓိကပဋိပဒါဝါရေဒွိန္နံ စတုက္ကပဉ္စကနယာနံ ဝသေန နဝစိတ္တာနိ ဟောန္တိ။ တထာ သုဒ္ဓိကသုညတာယ သုညတပ္ပဋိပဒါယ သုဒ္ဓိကပ္ပဏိဟိတေ အပ္ပဏိဟိတပ္ပဋိပဒါယစာတိ ပဉ္စသု ဝါရေသု ဒသန္နံ နယာနံ ဝသေန ပဉ္စစတ္တာလီသစိတ္တာနိ ဟောန္တိ။ တထာ မဂ္ဂသတိပဋ္ဌာနာဒီဟိ ဧကူနဝီသတိယာ နာမေဟိ ဝုတ္တေသု ပစ္စေကံ ပဉ္စသု ဝါရေသူတိ ဝီသတိယာ နာမေဟိ ဝုတ္တေ ဝါရသတေ ဒွိန္နံ နယသတာနံ ဝသေန နဝစိတ္တသတာနိ ဟောန္တိ။ ပုန စတူဟိ အဓိပတီဟိ ယောဇေတွာ ဝုတ္တေသု စတူသု ဝါရသတေသု အဋ္ဌန္နံ နယသတာနံ ဝသေန တီဏိ သဟဿာနိ ဆသတာနိစ ဟောန္တီတိ။ ဧဝံ ပထမမဂ္ဂေ နယ သဟဿဝသေန စတ္တာရိစိတ္တသဟဿာနိ ပဉ္စစိတ္တ သတာနိစ ဟောန္တိ။ တထာ သေသမဂ္ဂေသုပီတိ ဧဝံ စတူသု မဂ္ဂေသု စတုန္နံ နယ သဟဿာနံ ဝသေန အဋ္ဌာရသ မဂ္ဂ စိတ္တ သဟဿာနိ ဟောန္တိ။ သစ္စသတိပဋ္ဌာန ဝိဘင်္ဂေသု ပန ဝီသတိနယ သဟဿာနံ ဝသေန နဝုတိမဂ္ဂစိတ္တသဟဿာနိ။ မဂ္ဂဝိဘင်္ဂေ အဋ္ဌဝီသတိယာ နယ သဟဿာနံ ဝသေန သတသဟဿံ ဆဗ္ဗီသတိသဟဿာနိ စ မဂ္ဂစိတ္တာနိ ဟောန္တီတိ။ အဋ္ဌကထာသုပန နယဘေဒါဧဝ ဝုတ္တာ။ နစိတ္တ ဘေဒါတိ။

[၅၈] ယံပန ဝိဘာဝနိယံ

ပိသဒ္ဒေန သစ္စဝိဘင်္ဂေ အာဂတံ သဋ္ဌိသဟဿဘေဒံ နယံ သင်္ဂဏှာတီတိ ဝုတ္တံ။ တံ ဣမသ္မိံ ကုသလနိဂမေ န ဝတ္တဗ္ဗံ။

သောဟိ သဋ္ဌိသဟဿဘေဒေါ နယော ဝိပါကဋ္ဌာနေဧဝ အဋ္ဌကထာယံ အာဂတောတိ။

[၅၉] ယဉ္စ တတ္ထ

ပဋိပဒါဘေဒံ အနာမသိတွာ ကေဝလံ သုညတော အပ္ပဏိဟိ တောတိ ဒွိဓာ ဝိဘတ္တောတိ ဝုတ္တံ။ တံ နယုဇ္ဇတိ။

ပါဠိယဉှိ ပဋိပဒါဘေဒေါ အာဒိမှိယေဝ အာဂတောတိ။ နစ အာဒိမှိ သုညတော အပ္ပဏိဟိတောတိ ဒွိဓာ ဝိဘတ္တော နိရန္တရဝါရော အတ္ထီတိ။

[၆၀] ယဉ္စ တတ္ထ

သုညတော ဧကော နယော၊ အပ္ပဏိဟိတော ဧကော၊ ပဋိပဒါ ဝိသိဋ္ဌာ သုညတာ စတ္တာရော၊ အပ္ပဏိဟိတာ စတ္တာရောတိ ကတွာ ဒသနယာ ဟောန္တီတိ အဓိပ္ပာယေန ဧဝံ ဈာန နာမေန ဒသဓာ ဝိဘတ္တောတိ ဝုတ္တံ။ တံပိ န ယုဇ္ဇတိယေဝ။

န ဟိ သုညတာဒယော ဣဓ နယာနာမ ဟောန္တိ။ တေသု ပန ဧကေ ကသ္မိံ ဒွေ ဒွေ စတုက္ကပဉ္စကနယာဧဝ ဣဓ နယာနာမာတိ။ ဧတေန တထာ မဂ္ဂသတိပဋ္ဌာနိစ္စာဒိကံပိ သဗ္ဗံ ပဋိက္ခိတ္တံ ဟောတီတိ။ [မဂ္ဂစိတ္တံ]

၆၁။ ဖလစိတ္တေ ဖလန္တိ ဝိပါကဘူတော အဋ္ဌင်္ဂိက မဂ္ဂေါ။ သမ္ပယုတ္တဓမ္မသမူဟောဝါ။ သောတာပတ္တိယာ အဓိဂတံ ဖလံ။ တေန သမ္ပယုတ္တံ၊ တတ္ထဝါ ပရိယာပန္နံ စိတ္တန္တိ သောတာပတ္တိ ဖလ စိတ္တံ။ ဧသနယော ဒုတီယတတီယေသုပိ။ အရဟတ္တဉ္စ တံ ဖလဉ္စာတိ အရဟတ္တဖလံ။ တေန သမ္ပယုတ္တံ၊ တသ္မိံဝါ ပရိယာပန္နံ စိတ္တန္တိ နိရုတ္တိ။

၆၂။ သင်္ဂဟဂါထာယံ စတုမဂ္ဂပ္ပဘေဒေနာတိ စတုက္ခတ္တုံ ပတ္တဗ္ဗတ္တာ စတုဗ္ဗိဓာနံ အဋ္ဌင်္ဂိကမဂ္ဂါနံ ပဘေဒေန။ ကသ္မာပန တေ စတုက္ခတ္တုံ ပတ္တဗ္ဗာတိ။ ဝုစ္စတေ။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂေ တာဝ သဒ္ဓါဒီနိ ဣန္ဒြိယာနိ မုဒူနိ ဟောန္တိ၊ တသ္မာ သော ဒိဋ္ဌိဝိစိကိစ္ဆာဧဝ သမုစ္ဆိန္ဒိတုံ သက္ကောတိ။ အညေပန ကာမရာဂဗျာပါဒေပိ တနုဘူတေပိ ကာတုံ နသက္ကောတိ။ ဒုတီယမဂ္ဂေ တာနိ ထောကံ ပဋူနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ သော ကာမရာဂဗျာပါဒေ တနုဘူတေ ကာတုံ သက္ကောတိ။ သမုစ္ဆိန္ဒိတုံ ပန နသက္ကောဟိယေဝ။ တတီယမဂ္ဂေ တာနိ ပဋုတရာနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ သော ကာမရာဂဗျာပါဒေ သမုစ္ဆိန္ဒိတုံ သက္ကောတိ။ ရူပါရူပ ရာဂမာနုဒ္ဓစ္စာဝိဇ္ဇာယောပန သမုစ္ဆိန္ဒိတုံ နသက္ကောတိယေဝ။ စတုတ္ထ မဂ္ဂေပန တာနိ ဣန္ဒြိယာနိ ပဋုတမာနိ ဟောန္တိ။ တသ္မာ သော တာစ အညေစ သဗ္ဗေပိ ပါပဓမ္မေ သမုစ္ဆိန္ဒိတုံ သက္ကောတိ။ ဧဝံ စတုက္ခတ္တုံ ပဝတ္တမာနာဧဝ ပရိနိဋ္ဌိတကိစ္စတ္တာ တေ မဂ္ဂါ စတုက္ခတ္တုံ ပတ္တဗ္ဗာ ဟောန္တီတိ။ ကုသလံ စိတ္တံ စတုမဂ္ဂပ္ပဘေဒေန စတုဓာ မတံ။ ပါကံပိ တဿ စတုဗ္ဗိဓဿ ကုသလဿ ဖလတ္တာ တထာ စတုဓာမတံ။ ဣတိ အနုတ္တရံ စိတ္တံ အဋ္ဌဓာ မတန္တိ ယောဇနာ။ နတ္ထိ အတ္တနော ဥတ္တရံ အဓိကံ ဧတဿာတိ အနုတ္တရံ။

၆၃။ ကသ္မာ ပနေတ္ထ ကြိယစိတ္တံနာမန ဂဟိတန္တိ၊ ကြိယာနုတ္တရဿ အဘာဝါတိ၊ ကသ္မာ ပနဿ အဘာဝေါတိ။ မဂ္ဂစိတ္တဿ ဧကစိတ္တက္ခဏိကတ္တာတိ။ ယဒိ ဟိ တံ လောကိယကုသလံဝိယ နာနာက္ခဏေသု ပဝတ္တေယျ။ တဒါ နိရနုသယသန္တာနေပိ ပဝတ္တိတွာ ကြိယာ နုတ္တရံနာမ သိယာတိ။ ကသ္မာပန တံ ဧကစိတ္တက္ခဏိကမေဝ ဟောတီတိ။ မဂ္ဂဿ မဟာနုဘာဝတ္တာတိ။ ကထဉ္စ မဟာနုဘာဝေါတိ။ ဝုစ္စတေ။ အရိယမဂ္ဂေါဟိ နာမ သကိံ ပဝတ္တမာနောယေဝ အတ္တနာ ပဟာတဗ္ဗေ ကိလေသေ ပုန အနုပ္ပာဒဓမ္မတံ အာပါဒေတွာ ပဇဟတိ။ အယမဿ ဧကော အာနုဘာဝေါ။ ဝိပါကဉ္စ ကုသလကြိယဇဝနံဝိယ ဇဝနကိစ္စ ယုတ္တံ ယဒါ ကဒါစိ သမာပဇ္ဇနက္ခမဉ္စ ကတွာ အတ္တနော အနန္တရတော ပဋ္ဌာယ ဇနေတိ။ အယမဿ ဒုတီယော အာနုဘာဝေါ။ တသ္မာ တဿ ကိလေသပ္ပဟာနတ္ထာယပိ ပုန ဥပ္ပာဒေတဗ္ဗကိစ္စံနာမ နတ္ထိ။ တထာ သမာပတ္တိ အတ္ထာယပီတိ။ သစေပိ ဟိ ကောစိ အဟံ ဖလံ သမာပဇ္ဇိတုံ န ဣစ္ဆာမိ။ ပုဗ္ဗေ လဒ္ဓံ မဂ္ဂမေဝ သမာပဇ္ဇိဿာမီတိ ပရိကမ္မံ ကရေယျ။ တဒါ ပုဗ္ဗေ သကိံ ဥပ္ပဇ္ဇိတွာ နိရုဒ္ဓမဂ္ဂစေတနာနုဘာဝေန ဖလစိတ္တမေဝ ပဝတ္တေယျ။ န မဂ္ဂစိတ္တံ။ ကသ္မာ၊ အပ္ပဋိဗာဟိ ယာနုဘာဝတ္တာ မဂ္ဂဿ။ အယဉှိ မဂ္ဂါနုဘာဝေါနာမ ကေနစိ ဆန္ဒေန ဝါ ဝသေနဝါ အဇ္ဈာသယေနဝါ ပရိကမ္မေနဝါ ပဋိဗာဟိတုံ အသက္ကုဏေယျောယေဝ ဟောတီတိ။

၆၄။ ဒွါဒသာကုသလာနေဝန္တိအာဒိ သဗ္ဗေသံ စတုဗ္ဘူမက စိတ္တာနံ ဇာတိဝသေန သင်္ဂဟော။ ဧဝံ ဣမိနာ ဝုတ္တပ္ပကာရေန အကုသ လာနိ ဒွါဒသေဝဟောန္တိ။ ကုသလာနိ ဧကဝီသတိဧဝ။ ဝိပါကာနိဆတ္တိံ သေဝ။ ကြိယစိတ္တာနိ ဝီသတိဧဝါတိ ဋီကာယံ ယောဇီယတိ။ ကေစိပန ကုသလာနံ ဝိပါကာနဉ္စ ဥပရိဝဍ္ဎမာနတ္တာဧဝသဒ္ဒံ အာဒိအန္တပဒေသွေဝ ယောဇေသုံ။ စတုပညာသဓာတိအာဒိ ဘူမိဝသေန သင်္ဂဟော။ ကာမေပရိယာ ပန္နာနိ စိတ္တာနိ စတုပညာသဓာ ဤရယေ ကထေယျ။ ရူပေ ပန္နရသ။ အရူပေ ဒွါဒသ။ တထာ အနုတ္တရေ ပရိယာပန္နာနိ စိတ္တာနိ အဋ္ဌဓာ ဤရယေတိ ယောဇနာ။ ဧတ္ထစ အနုတ္တရေတိ လောကုတ္တရ ဘူမိယံ။ သာ ပန ဒုဝိဓာ သင်္ခတဘူမိ၊ အသင်္ခတဘူမီတိ။ သင်္ခတာပိ စတုဗ္ဗိဓာ။ ယထာဟ –

ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ ပထမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ။လ။ ဒုတီယာယ။လ။ တတီယာယ။လ။ စတုတ္ထာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာတိ။

တတ္ထ ဘူမီတိ သာမညဖလံ အဓိပ္ပေတန္တိ ဝုတ္တံ။ ပထမမဂ္ဂဖလယု ဂဠံဝါ ပထမဘူမိ။လ။ စတုတ္ထ မဂ္ဂဖလ ယုဂဠံ စတုတ္ထဘူမီတိ ဧဝံပိ ယုဇ္ဇတိယေဝ။ အတ္ထတောပန ရာဂတ္တယပရိဂ္ဂဟဝိမုတ္တိယာ တေဘူမကဓမ္မေသု အပရိယာပန္နတာ သင်္ခါတေန အဝတ္ထာ ဝိသေသေန ယုတ္တော ဓမ္မဝိသေသော။ သောစ ကိလေသပ္ပဟာန ဝိသေသေန စတုဗ္ဗိဓော ဇာတောတိ။

[၆၁] ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဣတရဘူမိယောဝိယ လောကုတ္တရဘူမိနာမ ဝိသုံ နတ္ထိ။ နဝ ဝိဓဓမ္မသမူဟောဧဝ တေသံ ဘူမိပရိယာယောတိ ကတွာ ယံ ဝုတ္တံ။ ‘‘ကတ္ထစိ အပရိယာပန္နာနိ နဝဝိဓလောကုတ္တရ ဓမ္မသမူဟေကဒေသဘူတာနိ ရုက္ခေ သာခါ တျာဒီသု ဝိယ အနုတ္တရေ စိတ္တာနီတိ ဝုတ္တာနီ’’တိ။ တံ နယုဇ္ဇတိ။

ဒုဝိဓာဟိ ဘူမိ အဝတ္ထာဘူမိ၊ ဩကာသဘူမီတိ။ တတ္ထ အဝတ္ထာ ဘူမိဧဝ နိပ္ပရိယာယဘူမိ။ န ဣတရာ။ သာ ဟိ ဩကာသဘူမိနာမ ဓမ္မာနံ တံ တံ အဝတ္ထာဝိသေသဝသေနေဝ သိဒ္ဓါတိ။ တံ တံ အဝတ္ထာ ဝိသေသောတိစ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယေန ကာမာဝစရတာဒိ အဝတ္ထာ ဝိသေသော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ အပိစ ဧကတ္တိံသဘူမိယောပိ ကုသလာကုသလဓမ္မာနံ ဟီနပဏီတဩဠာရိကသုခုမတာ သင်္ခါတေဟိ အဝတ္ထာဝိသေသေဟိဧဝ သိဇ္ဈန္တီတိ။

၆၅။ ဧဝံ စတုဗ္ဘူမက စိတ္တာနိ သင်္ခေပတော နိဒ္ဒိသိတွာ ဣဒါနိ ပုန ဝိတ္ထာရတော နိဒ္ဒိသန္တော ဣတ္ထန္တိအာဒိဂါထမာဟ။ တတြာယံ ယောဇနာ။ အထဝါပန ဣတ္ထံ ယထာဝုတ္တပ္ပကာရေန ဧကုနနဝုတိပ္ပဘေဒံ မာနသံ စိတ္တံ ဧကဝီသသတံ ကတွာ ဝိစက္ခဏာ ပဏ္ဍိတာ ဝိဘဇန္တီတိ။

[၆၂] ဋီကာသု ပန

ဂါထာယ ပုဗ္ဗဒ္ဓံ ပုရိမဂါထာနံ နိဂမနံ ကတွာ အပရဒ္ဓမေဝ အာရဗ္ဘန္တရံ ကတွာ ယောဇေန္တိ။ တံ ကထမေကူန နဝုတိဝိဓံ စိတ္တံ ဧကဝီသသတံ ဟောတီတိ ဣမိနာ နသမေတီတိ။

ဣဒါနိ တံ ဧကဝီသသတဝိဘာဂံ ဒဿေန္တော ကထံ။လ။ ဟောတီတိ ပုစ္ဆိတွာ ဝိတက္ကဝိစာရပီတိ သုခေကဂ္ဂတာ သဟိတန္တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ပထမဇ္ဈာန သောတာပတ္တိမဂ္ဂစိတ္တန္တိ ဧတ္ထ ပဉ္စင်္ဂိကေန ပထမဇ္ဈာနေန ယုတ္တော သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ ပထမဇ္ဈာနသောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ။ တေန သမ္ပယုတ္တံ စိတ္တန္တိ သမာသော။

[၆၃] ဋီကာသု ပန

‘‘ပထမဇ္ဈာနဉ္စ တံ သောတာပတ္တိမဂ္ဂစိတ္တဉ္စာ’’တိ ယောဇေန္တိ။ တံ န ယုတ္တံ။

န ဟိ ဈာနံ စိတ္တံ ဟောတိ။ နစ စိတ္တံ ဈာနံ။ အညဉှိ ဈာနံ၊ အညံ စိတ္တန္တိ။

[၆၄] ယဉ္စ ဝိဘာဝနိယံ

‘‘ဈာနင်္ဂဝသေန ပထမဇ္ဈာန သဒိသတ္တာ ပထမဇ္ဈာနဉ္စာ’’တိ ဝုတ္တံ။ တမ္ပိ န ယုတ္တံ။

န ဟိ ပဉ္စင်္ဂိကံ လောကုတ္တရဇ္ဈာနံ ပထမဇ္ဈာနသဒိသဋ္ဌေန ပထမဇ္ဈာနသညံ လဘတီတိ သက္ကာ ဝတ္တုံ။ တဉှိ သယမေဝ အတ္တနော ပဉ္စင်္ဂိကဘာဝေန နိပ္ပရိယာယတော ပထမဇ္ဈာနံနာမ ဟောတီတိ။ ဣဒဉှိ ဈာနံနာမ လောကိယံဝါ ဟောတု လောကုတ္တရံဝါ။ ယံ ပဉ္စင်္ဂိကံ ဟောတိ။ တံ သယမေဝ ပထမဇ္ဈာနန္တိ သိဒ္ဓံ။ ယံ စတုရင်္ဂိကံ။ တိယင်္ဂိကံ။ ဒုဝင်္ဂိကံ။ ပုန ဒုဝင်္ဂိကံ။ တံ သယမေဝ ပဉ္စမဇ္ဈာနန္တိ သိဒ္ဓန္တိ။ လောကုတ္တရေဝါ ဒုတီယာဒိဘာဝဿ ဥပ္ပတ္တိက္ကမဝသေန အသိဒ္ဓတ္တာ ဧဝံ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

[၆၅] ယဉ္စ တတ္ထ

သဒိသဘာဝေနေဝ လောကုတ္တရေ တေသံ ပဉ္စင်္ဂိကာဒီနံ ဈာန ဝေါဟာရသိဒ္ဓတာဒီပနတ္ထံ။ ‘‘ပါဒကဇ္ဈာန သမ္မသိတဇ္ဈာန ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယေသု ဟိ အညတရဝသေန တံ တံ ဈာနသဒိသတ္တာ ဝိတက္ကာဒိအင်္ဂပါတုဘာဝေန စတ္တာရောပိ မဂ္ဂါ ပထမဇ္ဈာနာဒိ ဝေါဟာရံ လဘန္တာ ပစ္စေကံ ပဉ္စဓာ ဝိဘဇန္တီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တမ္ပိ နယုဇ္ဇတိယေဝ။

န ဟိ မဂ္ဂါ ပထမဇ္ဈာနာဒိ ဝေါဟာရံ လဘန္တိ။ အညော ဟိ မဂ္ဂေါ၊ အညံ ဈာနန္တိ။ အပိစ၊ ယဒိ ဥပနိဇ္ဈာယနဋ္ဌေန ပစ္စနီကဇ္ဈာပနဋ္ဌေနစ ဈာနံနာမ သိယာ။ တဒါ လောကုတ္တရဇ္ဈာနာနိဧဝ သာတိသယတော ဈာနာနိနာမ သိယုံ။ န ဣတရာနိ။ တာနိ ဟိ ကသိဏာဒိနိမိတ္တမတ္တံ ဥပေစ္စ နိဇ္ဈာယန္တိ။ ပစ္စနီကဓမ္မေစ ဝိက္ခမ္ဘနမတ္တေန ဈာပေန္တိ။ လောကုတ္တရာနိယေဝပန အတိဂမ္ဘီရံ အဘိဒုဒ္ဒသံ နိဗ္ဗာနံ ဥပေစ္စ နိဇ္ဈာယန္တိ။ ပစ္စနီကဓမ္မေစ သမူလေ သာနုသယေ သဗ္ဗသော သမုစ္ဆိန္ဒနဝသေန ဈာပေန္တီတိ။ ဧတ္ထစ အပ္ပနာဈာနာနံ ပဉ္စင်္ဂိကဘာဝေါနာမ ပကတိယာ ဧဝ သိဒ္ဓါ ဟောတီတိ န ပထမဇ္ဈာနိကေသု မဂ္ဂဖလေသု ပါဒကဇ္ဈာ နာဒိနာ ပစ္စယဝိသေသေန ကိစ္စံ အတ္ထိ။ စတုရင်္ဂိကာဒိ ဘာဝေါ ပန တေန ပစ္စယဝိသေသေန ဝိနာ န သိဇ္ဈတိ။ အသတိဟိ တသ္မိံ သဗ္ဗံပိ ဈာနံ ပဉ္စင်္ဂိကမေဝ ဘဝိဿတီတိ။ တတ္ထ ယထာ လောကိယဇ္ဈာနေသု အာဒိကမ္မိကကာလေ တဿ တဿ ဒုတီယာဒိကဿ ဈာနဿ ဥပစာရဘူတာ ဘာဝနာ သယံ ဝိတက္ကာဒိယုတ္တာ သမာနာပိ ဝိတက္ကာဒီသု အာဒီနဝဒဿနညာဏေနစေဝ ဣဒါနိ အဝိတက္ကံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေဿာမိ၊ ဣဒါနိ အဝိစာရံ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေဿာမီတိ ဧဝမာဒိနာ ပဝတ္တေန အဇ္ဈာသယ ဝိသေသေနစ ယုတ္တတ္တာ ကာစိ ဝိတက္ကဝိရာဂဘာဝနာနာမ ဟောတိ။ ကာစိ ဝိစာရ ဝိရာဂဘာဝနာ နာမ။ ကာစိ ပီတိဝိရာဂဘာဝနာ နာမ။ ကာစိ သုခဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ ကာစီ ရူပဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ အသညိဂါမီနံ ပန သညာဝိရာဂဘာဝနာနာမ ဟောတိ။ သာ အတ္တနော အတ္တနော ဈာနံ အဝိတက္ကံဝါ အဝိစာရံဝါ အပ္ပီတိကံဝါ ဥပေက္ခာသဟ ဂတံဝါ ကာတုံ သက္ကောတိ။ ဈာနေသု ဝသီဘူတကာလေပန အာဒီနဝဒဿနညာဏေန ဝိနာ ကေဝလံ အဇ္ဈာသယမတ္တေန ယံယံ ဈာနံ ဣစ္ဆတိ။ တံ တံ ဈာနံ သမာပဇ္ဇတိယေဝ။ ဧဝမေဝံ ဣဓပိ တဿ တဿ မဂ္ဂဿ ဥပစာရဘူတာ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိ ဝိပဿနာသင်္ခါတာ ဘာဝနာ သယံ ဝိတက္ကာဒိယုတ္တာ သမာနာပိ နာနာသတ္တိယုတ္တာ ဟောတိ။ ကာစိ ဝိတက္ကဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ ကာစိ ဝိတက္ကဝိစာရဝိရာဂဘာဝနာ နာမ။ ကာစိ ဝိတက္ကဝိစာရပီတိ ဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ ကာစိ ဝိတက္ကဝိ စာရပီတိသုခဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ တတ္ထ ယာ ဝိတက္ကံ ဝိရာဇေတုံ အတိက္ကာမေတုံ သက္ကောတိ။ သာ ဝိတက္ကဝိရာဂဘာဝနာနာမ။ ဧသ နယော သေသာသုပီတိ။

၆၆။ ကဿပန ဗလေန သာ ဝိပဿနာ နာနာသတ္တိ ယုတ္တာ ဟောတီတိ။ ဝုစ္စတေ၊ ပါဒကဇ္ဈာနဗလေနာတိ ဧကော ထေရဝါဒေါ။ သမ္မသိတဇ္ဈာန ဗလေနာတိ ဧကော။ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယ ဗလေနာတိ ဧကော။ တတ္ထ ယံ ယံ ဈာနံ တဿာ ဝိပဿနာယ ပါဒကတ္ထာယ အာသန္နေ သမာပဇ္ဇီယတိ။ တံတံ ပါဒကဇ္ဈာနံနာမ။ တံစေ ပထမဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ပါကတိကာဧဝ။ သစေ ဒုတီယဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ဝိတက္ကဝိရာဂသတ္တိယုတ္တာ ဟောတိ။ မဂ္ဂေ အဝိတက္ကံ ဈာနံ နိယာမေတုံ သက္ကောတိ။ ဧသနယော သေသေသုပိ ပါဒကဇ္ဈာနေသူတိ အယံ ပါဒကဝါဒေါ။ ပါဒကဇ္ဈာနေ သတိ တံသဒိသမေဝ မဂ္ဂေ ဈာနံ ဟောတိ။ အသတိပန မဂ္ဂေ ပထမဇ္ဈာနမေဝ ဟောတိ။ သမ္မသိ တဇ္ဈာနံဝါ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယောဝါ မဂ္ဂေ ဈာနင်္ဂံ နိယမေတုံ နသက္ကောတီတိ အဓိပ္ပာယောတိ။ ပါဒကဇ္ဈာနေ သတိ တံဝါ အညံဝါ ယံယံ ဈာနံ သမ္မသီယတိ။ တံစေ ပထမဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ပါကတိ ကာဧဝ။ သစေ ဒုတီယဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ဝိတက္ကဝိရာဂသတ္တိ ယုတ္တာ ဟောတိ။ မဂ္ဂေ အဝိတက္ကံ ဈာနံ နိယာမေတုံ သက္ကောတိ။ ဧသနယော သေသေသုပိ သမ္မသိတဇ္ဈာနေသူတိ အယံ သမ္မသိတဝါဒေါ။ ဝိပဿနာယ အာရမ္မဏဘာဝေန သဟ စရိတတ္တာ သမ္မသိတဇ္ဈာနမေဝ ပါဒကဇ္ဈာနတော အဇ္ဈာသယတောစ ဗလဝတရန္တိ အဓိပ္ပာယောတိ။

ဝိဘာဝနိယံ ပန

ဝိပဿနာပါဒကံ ကိဉ္စိဈာနံ နတ္ထီတိ ဣမသ္မိံ ဝါဒေ ဝုတ္တံ။ တံ အဋ္ဌကထာယ န သမေတိ။

ပါဒကဇ္ဈာနေ သတိ တံဝါ အညံဝါ မဂ္ဂေ ယံယံဈာနံ ဣစ္ဆတိ။ တံတံ ဈာနံ ဣဇ္ဈတိ။ ဝိပဿနာပိ ဣစ္ဆာနုရူပံ ဝိတက္ကဝိရာဂါဒိဘာဝံ ပတ္တာ ဟောတီတိ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝါဒေါ။ ယထာ လောကိယဇ္ဈာနေသု အာသန္နေ ဝုဋ္ဌိတဇ္ဈာနံ ဥပရိဇ္ဈာနုပစာရ ဘာဝနာယ ဥပတ္ထမ္ဘကမတ္တံ ဟောတိ။ န ပန ဥပရိဇ္ဈာနေ ဈာနံ အတ္တသဒိသံ ကာတုံ သက္ကောတိ။ အဇ္ဈာသယောဧဝ ဥပရိဇ္ဈာနေ ဈာနင်္ဂံ နိယာမေတိ။ ဧဝမေဝံ ဣဓပိ ပါဒကဇ္ဈာနံ ဝိပဿနာယ တိက္ခ ဝိသဒဘာဝတ္ထာယ ဗလဝုပနိဿ ယော ဟောတိ။ အဇ္ဈာသယောဧဝ ဝိပဿနံ ဝိတက္ကဝိရာဂါဒိဘာဝံ ပါပေတွာ မဂ္ဂေ ဈာနင်္ဂံ နိယာမေတီတိ အဓိပ္ပာယောတိ။ ယော ပနေတ္ထ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဝိပဿနာဧဝ မဂ္ဂေ ဈာနင်္ဂံ နိယာမေတီတိ မဟာဋ္ဌကထာ ဝါဒေါ။ တတ္ထပိ ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝိသေသဗလေန ဝိတက္ကဝိရာဂါဒိသတ္တိ ဝိသေသယုတ္တာ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိ ဝိပဿနာဧဝါတိ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကာမဉ္စေတ္ထ အဋ္ဌသာလိနိယံ ဣမေသံ တိဏ္ဏံ ထေရဝါဒါနံ အညမညံ အဝိရောဓော ဝုတ္တောဝိယ ဒိဿတိ။ ဣမေပန ဝါဒါ အညမညံ သံသန္ဒိတွာ ပဝတ္တာ နဟောန္တိ။ ပစ္စေကံ သဗ္ဗံ လောကုတ္တရဇ္ဈာနံ ပရိပုဏ္ဏံ ကတွာ ပဝတ္တာ။ တသ္မာ နသက္ကာ တေသံ အညမညံ ဝိရောဓော ပရိဟရိတုန္တိ။ ဧတ္ထစ ဈာနလာဘီနံ ဝိပဿနာကမ္မေ ပါဒကဇ္ဈာနသမာ ပဇ္ဇနံနာမ ဘဂဝတာဧဝ သုဋ္ဌုဝိဟိတံ။ ဝုတ္တဉှေတံ စူဠသုညတသုတ္တေ –

ဣဓာနန္ဒ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ပထမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ ဒုတီယံ ဈာနံ။ တတီယံ ဈာနံ။ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော အဇ္ဈတ္တံ သုညတံ မနသိကရောတိ။ တဿစေအဇ္ဈတ္တံသုညတာယ စိတ္တံ နပက္ခန္ဒတိ။ နပသီဒတိ။ တေန ဘိက္ခုနာ တသ္မိံယေဝ ပုရိမသ္မိံ သမာဓိနိမိတ္တေ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ သန္ထပေ တဗ္ဗံ၊ သန္နိသာဒေတဗ္ဗံ၊ ဧကောဒိ ကာတဗ္ဗံ၊ သမာဒဟာတဗ္ဗန္တိအာဒိ။

တတ္ထ သုညတံ မနသိကရောတီတိ ဝိပဿနာကမ္မံ ဝုတ္တံ။ တသ္မိံယေဝ ပုရိမသ္မိံ သမာဓိနိမိတ္တေတိ ပါဒကဇ္ဈာနသမာဓိ နိမိတ္တေ။ နဝနိပါတေစ –

ပထမံ ပါဟံ ဘိက္ခဝေဈာနံ နိဿာယ အာသဝါနံ ခယံ ဝဒါမိ။လ။ နေဝသညာနာသညာယတနံ ပါဟံ ဘိက္ခဝေ ဈာနံ နိဿာယ အာသဝါနံ ခယံ ဝဒါမီတိ ဝုတ္တံ။

၆၇။ ဣမေသုပန တီသုဝါဒေသု ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝါဒေါ ဗလဝတရောဝိယ ခါယတိ။ လောကိယဇ္ဈာနေသုပိ ဟိ ပါဒကဇ္ဈာနံနာမ ဣစ္ဆိတဗ္ဗမေဝ။ တဉ္စ ဥပရိဇ္ဈာနဿ ဥပစာရဘာဝနာယ တိက္ခဝိသဒ ဘာဝတ္ထာယဧဝ ဟောတိ။ အဇ္ဈာသယောဧဝပန ဥပစာရ ဘာဝနာယ ဝိတက္ကဝိရာဂါဒိဘာဝံ သာဓေတိ။ ဥပစာရဘာဝနာဧဝ ဥပရိဇ္ဈာနေ ဈာနင်္ဂံ နိယာမေတိ။ ဧဝမေဝံ ဣဓပိ ပါဒကဇ္ဈာနဗလေန တိက္ခဝိသဒ ဘာဝပတ္တာ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိ ဝိပဿနာဧဝ အဇ္ဈာသယဝိသေသဗလေန ဝိတက္ကဝိရာဂါဒိသတ္တိဝိသေသယုတ္တာ ဟုတွာ မဂ္ဂေ နာနာဈာနာနိ သာဓေတိ။ အသတိ ပန အဇ္ဈာသယဝိသေသေ တံတံ ပါဒကဇ္ဈာနာနုရူပံ အဇ္ဈာသယသာမညံသဏ္ဌာတိ။ တသ္မာ အဇ္ဈာသယဝိသေသေ အသတိ ပါဒကဇ္ဈာနမေဝ ပမာဏံ ဟောတိ။ သတိပန တသ္မိံ သောဧဝ ပမာဏန္တိ ယုတ္တံ။ ဣစ္ဆိ တိစ္ဆိတ လောကိယဇ္ဈာန သမာပဇ္ဇန သဒိသဉှိ သဗ္ဗဇ္ဈာနေသု စိဏ္ဏဝသီဘူတာနံ မဂ္ဂေသု ဣစ္ဆိတဇ္ဈာန နိဗ္ဗတ္တနန္တိ။ ယော ပနေတ္ထ ပါဒကဇ္ဈာနာဒိဝသေန ပဝတ္တော ဝိသေသော။ သော သဗ္ဗောပိ ဝိပဿနာ ဝိသေသတ္ထာယ ဧဝ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ဝိသေသောဧဝ မဂ္ဂေ ဈာနင်္ဂံ နိယာမေတီတိ ကတွာ အဋ္ဌသာလိနိယံ ဝိသုဒ္ဓိ မဂ္ဂေစ ဝိပဿနာဝ ပမာဏံ ကတွာဝုတ္တာ။ သော သဗ္ဗောပိ ဝိသေသော ပါဒကဇ္ဈာနေန ဝိနာ နသိဇ္ဈတီတိ ကတွာ မဂ္ဂဝိဘင်္ဂမဂ္ဂသံယုတ္တဋ္ဌ ကထာသု ပါဒကဇ္ဈာနံ ဧဝ ပမာဏံ ကတွာ ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ယသ္မာ ပန ပါဠိယံ –

ဣဓ ဂဟပတိ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ လ။ ပထမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ။ ဣဒံပိ ခေါ ပထမဇ္ဈာနံ အဘိသင်္ခတံ အဘိသဉ္စေဟယိတံ ယံခေါပန ကိဉ္စိ အဘိသင်္ခတံ အဘိသဉ္စေတယိတံ။ တဒနိစ္စံ။ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ ပဇာနာတိ သော တတ္ထ ဌိတော အာသဝါနံ ခယံ ပါပုဏာတိ။ လ။ ဒုတီယံ ဈာနံ၊ တတီယံ ဈာနံ၊ စတုတ္ထံ ဈာနံ၊ မေတ္တာ စေတောဝိမုတ္တိံ။ ကရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥပေက္ခာစေတော ဝိမုတ္တိံ၊ အာကာသာနဉ္စာ ယတနံ။လ။ အာကိဉ္စညာ ယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ဣတိ ပဋိသဉ္စိက္ခတိ။ အယံပိခေါ အာကိဉ္စညာ ယတနသမာပတ္တိ အဘိသင်္ခတာ အဘိသဉ္စေတယိတာ။ ယံ ခေါပန ကိဉ္စိ အဘိသင်္ခတံ။လ။ ခယံ ပါပုဏာတီတိ။

ဧဝံဧကာဒသနိပါတေ –

ဣဓာနန္ဒ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပထမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ယဒေဝ တတ္ထ ဟောတိ ရူပဂတံ ဝေဒနာဂတံ သညာဂတံ သင်္ခါရဂတံ ဝိညာဏဂတံ၊ တေ ဓမ္မေ အနိစ္စတော ဒုက္ခတော အနတ္တတော သမနုပဿတိ။ သော တတ္ထ ဌိတော အာသဝါနံ ခယံ ပါပုဏာတိ။ နော စေ အာသဝါနံ ခယံ ပါပုဏာတိ။ တေနေဝ ဓမ္မရာဂေန တာယ ဓမ္မနန္ဒိယာ ပဉ္စန္နံ ဩရမ္ဘာဂိယာနံ သံယောဇနာနံ ပရိက္ခယာ ဥပပါတိကော ဟောတိ။ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီ အနာဝတ္တိဓမ္မော တသ္မာ လောကာတိ။

အာဒိနာ မာလုကျပုတ္တသုတ္တ အနုပဒသုတ္တာဒီသုစ အနေကေသု သုတ္တန္တေသု အဋ္ဌသု သမာပတ္တီသု ဧကေကာယ သမာပတ္တိယာ ဝုဋ္ဌာယ ဝုဋ္ဌိတသမာပတ္တိဓမ္မသမ္မသနမေဝ အာဂတံ။ နပန အညဇ္ဈာန သမ္မသနံ။ တသ္မာ သတိပိ ယောဂီနံ ဣစ္ဆာဝသေန ပါဒကဇ္ဈာနတော အညဇ္ဈာနသမ္မသနေ ပါဒကဇ္ဈာနမေဝ ပမာဏန္တိ သက္ကာ ဝိညာတုန္တိ။ ဧတ္တာဝတာ သမ္မသိတဝါဒေါ သဗ္ဗဒုဗ္ဗလောတိ သိဒ္ဓါ ဟောတီတိ။ ယေပန အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘိနောပိ ဈာနံ ပါဒကံ အကတွာဝ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေန္တိ။ ပထမဇ္ဈာနမေဝဝါ ပါဒကံ ကတွာ အဇ္ဈာသယဝိသေသံ အကတွာ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေန္တိ။ ပထမဇ္ဈာနမတ္တလာဘိနောဝါ ဟုတွာ တမေဝ ပါဒကံ ကတွာ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေန္တိ။ ယေစ သုက္ခဝိပဿကာ ဟုတွာ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေန္တိ။ တေသံ ပထမဇ္ဈာနိကောဝ မဂ္ဂေါ ဟောတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အပိစ ယေ ပကတိယာဝ အဋ္ဌသု သမာပတ္တီသု စိဏ္ဏဝသီဘူတာ ဟောန္တိ။ တေ ဝိနာပိ အာသန္နပါဒကေန ယံယံဈာနံ ဣစ္ဆန္တိ။ တံတံ ဈာနံ တေသံ မဂ္ဂေသု နသမိဇ္ဈတီတိ နဝတ္တဗ္ဗံ။

၆၆။ [၆၆] ယံပန ဝိဘာဝနိယံ

‘‘သစေပန ပုဂ္ဂလဿ တထာဝိဓော အဇ္ဈာသယော နတ္ထိ။ ဟေဋ္ဌိမဟေဋ္ဌိမဇ္ဈာနတော ဝုဋ္ဌာယ ဥပရုပရိဇ္ဈာနဓမ္မေ သမ္မသိတွာ ဥပ္ပာဒိတမဂ္ဂေါ ပါဒကဇ္ဈာနံ အနပေက္ခိတွာ သမ္မသိတဇ္ဈာနသဒိသော ဟောတီတိ ဝုတ္တံ။ တံ ဝိစာရေတဗ္ဗံ။

န ဟိ အာရမ္မဏမတ္တဘူတံ သမ္မသိတဇ္ဈာနံ ဥပရိမံပိ သမာနံ အာသန္နေ ဝုဋ္ဌိတဇ္ဈာနတော ဗလဝတရံ ဘဝိတုံ အရဟတိ။ အာသန္နေ ဝုဋ္ဌိတဿေဝ စိတ္တသန္တာနံ ဝိသေသေတုံ သမတ္ထဘာဝတော။ တတော ယေဝဟိ သော သမ္မသိတဝါဒေါ သဗ္ဗအဋ္ဌကထာသု ကေစိဝါဒပက္ခေ ဧဝ ထပိတောတိ။ နနု ပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယဝါဒေါပိ တထာထပိတောဧဝါတိ။ သစ္စံ၊ သောပန လောကိယဇ္ဈာနာနံ ဥပ္ပတ္တိဝိဓာနေန သဟ သံသန္ဒိကတ္တာ ယုတ္တတရောဧဝ ဟောတီတိ။

[၆၇] ဧတေန ယံ တတ္ထ ဝုတ္တံ။

‘‘ဥပရုပရိဇ္ဈာနတော ပန ဝုဋ္ဌာယ ဟေဋ္ဌိမ ဟေဋ္ဌိမဇ္ဈာန ဓမ္မေ သမ္မသိတွာ ဥပ္ပာဒိတမဂ္ဂေါ သမ္မသိတဇ္ဈာနံ အနပေက္ခိတွာ ပါဒ ကဇ္ဈာနသဒိသော ဟောတိ။ ဟေဋ္ဌိမဟေဋ္ဌိမဇ္ဈာနတောဟိ ဥပရု ပရိဇ္ဈာနံ ဗလဝတရ’’န္တိ။ တံပိ ပဋိက္ခိတ္တံ ဟောတိ။

န ဟိ ပါဒကဇ္ဈာနံ ဥပရိမ ဘူတတ္တာယေဝ ဗလဝတရံ ဟောတိ။ ပါဒကဘူတတ္တာယေဝ ပန ဗလဝတရံ ဟောတီတိ။

[၆၈] ယဉ္စ တတ္ထ

မဂ္ဂေ ဝေဒနာနိယမောပန ပါဒကဇ္ဈာနာဒီနံ ဝသေန နသိဒ္ဓါ။ အညထာ ဝိပဿနာ ယာယကာယစိဝေဒနာယ ယုတ္တာ ဟုတွာ တေဟိ နိယမိတာယ ဧကေကာယ မဂ္ဂဝေဒနာယ သဒ္ဓိံ ဃဋိ ယေယျာတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ‘‘ဝေဒနာနိယမောပန သဗ္ဗတ္ထပိ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိ ဝိပဿနာနိယမေန ဟောတီ’’တိ ဝုတ္တံ။ တမ္ပိ န ယုဇ္ဇတိ။

ပါဒကဇ္ဈာနာဒီနံ ဝသေနေဝ ဝိပဿနာယ သဟ ဝေဒနာနိယမဿ သိဒ္ဓတ္တာ။ တထာဟိ တံတံ ပါဒကဇ္ဈာနတော ဝုဋ္ဌာယ ဝိပဿန္တဿ ဝိပဿနာ အာဒိတော ကဒါစိ သောမနဿသဟဂတာဝါ ဟောတိ။ ကဒါစိ ဥပေက္ခာသဟဂတာဝါ။ မဂ္ဂဝုဋ္ဌာနကာလေပန ယဒိပါဒကဇ္ဈာနံ သောမနဿဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ ဝိပဿနာ ဧကန္တေန သောမဿသဟ ဂတာဝ ဟုတွာ မဂ္ဂေန သဒ္ဓိံ ဃဋိယတီတိ။ ဝုတ္တဉှေတံ သဠာယတန ဝိဘင်္ဂသုတ္တေ –

တတြ ဘိက္ခဝေ ယာ ဆ နေက္ခမ္မဿိတာ ဥပေက္ခာ။ တာ နိဿာယ တာ အာဂမ္မ ယာနိ ဆ နေက္ခမ္မဿိတာနိ သောမနဿာနိ။ တာနိ ပဇဟထ။ တာနိ သမတိက္ကမထ။ ဧဝမေတေသံ ပဟာနံ ဟောတိ။ ဧဝမေတေသံ သမတိက္ကမော ဟောတီတိ။

အဋ္ဌကထာယဉ္စ အဋ္ဌသု သမာပတ္တီသု ပထမာဒိနိစ တီဏိဈာနာနိ သုဒ္ဓသင်္ခါရေစ ပါဒကေ ကတွာ ဝိပဿနံ အာရဒ္ဓါနံ စတုန္နံ ဘိက္ခူနံ ပုဗ္ဗဘာဂ ဝိပဿနာ သောမနဿသဟဂတာ ဝါ ဟောတိ။ ဥပေက္ခာသဟ ဂတာဝါဝုဋ္ဌာနဂါမိနီပန သောမနဿသဟဂတာဝ ဟောတိ။ စတုတ္ထဇ္ဈာနာဒီနိ ပါဒကာနိကတွာ ဝိပဿနံ အာရဒ္ဓါနံ ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခူနံ ပုဗ္ဗဘာဂဝိပဿနာ ပုရိမ သဒိသာဝ။ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနီပန ဥပေက္ခာသဟဂတာဝ ဟောတိ။ ဣဒံ သန္ဓာယယာ ဆနေက္ခမ္မဿိတာ။လ။ ပဇဟထာတိ ဝုတ္တံ။ အဇ္ဈာသယဝိသေသေန သဟ မဂ္ဂဝုဋ္ဌာနေပိ ဧသေဝနယော။ ဗလဝဝိပဿနာကာလေ ဟိ ဝိပဿနာရတိနာမ သုဋ္ဌု ပဏီတတရာ ဟောတိ။ သကလသရီရံ ဖရမာနာ အဇ္ဈောတ္ထရမာနာ ပဝတ္တတိ။ ယထာဟ –

သုညာဂါရေ ပဝိဋ္ဌဿ၊ သန္တစိတ္တဿ ဘိက္ခုနော၊

အမာနုသီ ရတိ ဟောတိ၊ သမ္မဓမ္မံ ဝိပဿတောတိ။

တသ္မာ တဒါ ပါဒကဇ္ဈာနဝိသေသေနဝါ အဇ္ဈာသယဝိသေသေန ဝါ ဝိနာ ဝိပဿနာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ န ဟောတိ။ ဧကန္တေန သောမနဿသဟဂတာဝ ဟောတီတိ။ ဧတ္ထပန သဗ္ဗဇ္ဈာနေသု ဝသီဘူတဿ ယံကိဉ္စိ ဧကံ ဈာနံ ပါဒကံ ကတွာ တံ ပါ အညံဝါ မဂ္ဂေယံယံ ဈာနံ ဣစ္ဆတိ။ မဂ္ဂဝုဋ္ဌာနကာလေ အဇ္ဈာသယဗလေန တံတံဈာနာနုရူပံ ဝိပဿနာယစ မဂ္ဂေစ ဝေဒနာ ပရိဏာမော ဝေဒိတဗ္ဗော။ နပန ဝေဒနာနိယာမောနာမ ဝိသုံ ဝတ္တဗ္ဗောတိ။

၆၇။ သင်္ဂဟဂါထာယံ အနုတ္တရံ အဋ္ဌဝိဓံ စိတ္တံ ဈာနင်္ဂယောဂဘေဒေန ဧကေကံ ပဉ္စဓာ ကတွာ စတ္တာလီသဝိဓန္တိ စ ဝုစ္စတီတိ ယောဇနာ။ ဣဒါနိ သဗ္ဗာနိ မဟဂ္ဂတာ နုတ္တရစိတ္တာနိ ပဉ္စဝိဓေ ဈာန ကောဋ္ဌာသေ သင်္ဂဟေတွာ ဒဿေတုံ ယထာစ ရူပါဝစရန္တိအာဒိမာဟ။ ယထာ ရူပါဝစရံ စိတ္တံ ပထမာဒိဇ္ဈာနဘေဒေ ဂယှတိ။ ဈာန ဘေဒသိဒ္ဓေ ပထမဇ္ဈာနိကစိတ္တာဒိကေ ပဉ္စဝိဓေ စိတ္တဘေဒေ သင်္ဂယှတိ၊ တထာ အနုတ္တရဉ္စ စိတ္တံ ပထမာဒိဇ္ဈာနဘေဒေ သင်္ဂယှတိ။ အာရုပ္ပဉ္စစိတ္တံ ဥပက္ခေကဂ္ဂတာ သင်္ခါတေန ပဉ္စမဇ္ဈာနေန ယုတ္တတ္တာ ပဉ္စမေ ဈာနေ ပဉ္စမဇ္ဈာနိကစိတ္တဘေဒေ သင်္ဂယှတိ။ တသ္မာ ဧကေကံ ပတမာဒိကံ ပထမဇ္ဈာနိကစိတ္တာဒိကံ ဈာနံ ဈာနစိတ္တံ ဧကာဒသ ဝိဓံ ဟောတိ။ အန္တေတု အန္တိမဘူတေ ပဉ္စမဇ္ဈာနိကစိတ္တဘေဒေပန ဈာနံ စိတ္တံ တေဝီသတိဝိဓံ ဘဝေတိ ယောဇနာ။ ဧတ္ထစ ဈာနသဒ္ဒေန တံသမ္ပယုတ္တံ စိတ္တမေဝ ဝုစ္စတိ။ န ဟိ ဈာနံ ဧကာဒသဝိဓံဝါ တေဝီသတိဝိဓံဝါ ဟောတီတိ။

[၆၉] ယံပန ဝိဘာဝနိယံ

‘‘ရူပါဝစရစိတ္တံ ပထမဇ္ဈာနန္တိအာဒိနာ ဝုစ္စတီတိစ အာရုပ္ပဉ္စာပိ ပဉ္စမဇ္ဈာနဝေါဟာရံ လဘတီ’’တိ စ ဝုတ္တံ။ တံ န ယုဇ္ဇတိ။

န ဟိ စိတ္တံ ပထမဇ္ဈာနံ ဟောတိ။ နစ ပဉ္စမဇ္ဈာနဝေါဟာရံ လဘတီတိ။

[၇၀] ယာစ ဣမိဿာဂါထာယံ အပရာပိ ယောဇနာ ဝုတ္တာ။ သာပိ န ယုတ္တာဧဝ။

တထာ သဒ္ဒဿ ပထမာဒိဇ္ဈာနဘေဒေတိ ပဒဿ ပုရတော ပဌိတတ္တာတိ။ ဧဝံ ယထာ ဝိဘဇိတဗ္ဗေ ဧကဒေသေ ဝိဘတ္တေ သဗ္ဗံ ဧကူနနဝုတိဝိဓံ စိတ္တံ ဧကဝီသသတံ ကတွာ ဝိဘတ္တံနာမ ဟောတိ။ တထာ ဝိဘဇိတွာ ဣဒါနိ တံသင်္ဂဟံ ဒဿေန္တော အန္တိမဂါထမာဟ။ ပုညံ သတ္တတိံသဝိဓံ ဟောတိ။ တထာ ပါကံ ဒွိပညာသဝိဓံ ဟောတိ။ ဣတိ ဧကူနနဝုတိဝိဓာနိ စိတ္တာနိ ဧကဝီသသတံ ကတွာ ဗုဓာ ပဏ္ဍိတာ အာဟု ကထေသုံ။ ကထေန္တိဝါ ဝိဘဇန္တိ ဝိစက္ခဏာတိ ဝုတ္တံ ဟောတီတိ။

ဣတိ ပရမတ္ထဒီပနိယာနာမ အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟဿ

စတုတ္ထဝဏ္ဏနာယ စိတ္တသင်္ဂဟဿ

ပရမတ္ထဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။