📜

၈။ ပစ္စယသင်္ဂဟအနုဒီပနာ

၁၆၆။ ယေဟိပကာရေဟိ ယထာ။ တေသံ ဝိဘာဂေါ တံ ဝိဘာဂေါ။ အယဉ္စနိဒ္ဒေသော ဧကသေသနိဒ္ဒေသော၊ ဝိစ္ဆာလောပနိဒ္ဒေသောဝါတိ ဒဿေတုံ ‘‘တေသံ’’တိအာဒိမာဟ။ န သမေတိ။ ဂါထာယံ ‘ယေသံ’တိအာဒိနာ တီဟိ-ယ-သဒ္ဒေဟိ ဒဿိတာနံ တိဏ္ဏံ အတ္ထာနံ-တ-သဒ္ဒတ္ထ သမ္ဘဝတော။ တ-သဒ္ဒတ္ထာနဉ္စ အနုသန္ဓိယံ ပရိပုဏ္ဏံ ကတွာ ဝတ္တဗ္ဗတော။ ‘‘သမုပ္ပဇ္ဇတီ’’တိ သုဋ္ဌု ပရိပုဏ္ဏံ ကတွာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ပါတုဘဝတိ။ ‘‘အဝိနာ’’တိ အဝိနာ ဟုတွာ။ ‘‘သဟဇာတ ဓမ္မေဟီ’’တိ အဝိဇ္ဇာ ပစ္စယာ သင်္ခါရာတိအာဒီသု သင်္ခါရာဒီနံ သဟဇာတ ဓမ္မေဟိ သဟေဝ ဥပ္ပဇ္ဇနံ။ ‘‘ကလာပဝသေနာ’’တိ သုဒ္ဓ ဓမ္မ ကလာပဝသေန။ ‘‘သာမည လက္ခဏံ’’တိ သာဓာရဏ လက္ခဏံ။ ‘‘အတ္ထော’’တိ ဣဒပ္ပစ္စယတာ သဒ္ဒဿ အတ္ထော။ ‘‘အယမတ္ထော ပဋိက္ခိတ္တော’’တိ ‘သမုပ္ပဇ္ဇနံ သမုပ္ပာဒေါ’တိ အယံဘာဝသာဓနတ္ထော ပဋိက္ခိတ္တော။ ‘‘အယမေဝါ’’တိ အယံ ဘာဝသာဓနတ္ထော ဧဝ။ ဇရာမရဏံ သမ္ဘဝတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ဥပ္ပာဒါဝါ တထာဂတာနံ’’တိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါနံ ဥပ္ပာဒေဝါ သတိ။ ‘‘အနုပ္ပာဒါဝါ’’တိ အနုပ္ပာဒေဝါ သတိ။ ‘‘ဌိတာဝ သာဓာတူ’’တိ ဇာတိယာ သတိ ဇရာမရဏဿ ပဝတ္တိသဘာဝေါ လောကေ ဌိတောယေဝ။ ကတမာ ပန သာဓာတူတိ အာဟ ‘‘ဓမ္မဋ္ဌိတတာ’’တိအာဒိံ။ တတ္ထ ‘‘ဓမ္မဋ္ဌိတတာ’’တိ ကေနစိ အကတာ သဘာဝဋ္ဌိတတာ။ ‘‘ဓမ္မနိယာမတာ’’တိ သဘာဝနိယာမတာ။ ‘‘တတြ တထတာ’’တိ တသ္မိံ သာမညလက္ခဏေ သင်္ခတ ဓမ္မာနံ တထတာ။ သာမည လက္ခဏမေဝ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေါ နာမာတိ ဒဿေတိ၊ န အဝိဇ္ဇာဒိကော ပစ္စယ ဓမ္မော။ ကသ္မာ၊ တေဟိ ဝစနေဟိ ဓမ္မနိယာမတာ မတ္တဿ ဒဿိတတ္တာ။ အဝိဇ္ဇာဒီနံ ဓမ္မ သရူပါနံ အဒဿိတတ္တာ။ ‘‘ဓမ္မနိယာမတာမတ္တံ’’တိ စ ယထာ ဝုတ္တသာမည လက္ခဏမေဝ ဝုစ္စတိ။ ယဒိ ဘာဝသာဓနံ ဣစ္ဆေယျ၊ ဘာဝသာဓနံ နာမ ကတ္တုရဟိတံ ဘဝေယျ။ ကတ္တုရဟိတေ စ သတိ၊ ကထံ ပဋိစ္စ ကြိယာယ သမာနကတ္တုကတာ လဗ္ဘတိ။ အလဒ္ဓေ စ သမာနကတ္တုကတ္တေ ကထဉ္စ ပုဗ္ဗကာလေတွာ ပစ္စယသမ္ဘဝေါတိ။ အယံ ဘာဝသာဓနံ ဣစ္ဆန္တဿ ဗျဉ္ဇနယုတ္တိဝိရောဓော။ တံ ပရိဟရန္တော န စေတ္ထာတိအာဒိမာဟ။ ဂမ္ဘီရောစာနန္ဒ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေါ ဂမ္ဘီရာဝ ဘာသောစာတိ ဘဂဝတာ ဝုတ္တံ။ ဘာဝသာဓနေ စ ကတေ ဥပ္ပဇ္ဇန ကြိယာမတ္တံ နာမ ဝိသုံ ဧကော ဓမ္မော န ဟောတီတိ ကထံ တံ ဂမ္ဘီရံ သိယာတိ။ အယံ ဘာဝသာဓနံ ဣစ္ဆန္တဿ ဂမ္ဘီရဝစန ဝိရောဓော။ တံ ပရိဟရန္တော ‘‘သင်္ခတ ဓမ္မေသု စာ’’တိအာဒိမာဟ။ အပိ စ သင်္ခတ လက္ခဏံ နာမ သင်္ခတ ဓမ္မတောပိ ဂမ္ဘီရံ ဟောတိ။ တထာဟိ စိတ္တံ နာမ သင်္ခတ ဓမ္မော။ တဉ္စ အတ္ထိ မေစိတ္တံ နာမာတိ သတ္တာနံ ပါကဋံ ဟောတိ။ တဿ ပန အနိစ္စတာ သင်္ခါတံ သင်္ခတ လက္ခဏံ အပါကဋံ ဟောတိ သုဋ္ဌု သန္တတိယာ ပဋိစ္ဆန္နံ။ တထာ ဝေဒနာ နာမ သုခါဝါ ဒုက္ခာဝါ သင်္ခတ ဓမ္မော။ သာ စ အတ္ထိ မေဝေဒနာတိ သတ္တာနံ ပါကဋာ ဟောတိ။ တဿာ ပန အနိစ္စတာ သင်္ခါတံ သင်္ခတ လက္ခဏံ အပါကဋံ ဟောတိ သုဋ္ဌု သန္တတိယာ ပဋိစ္ဆန္နံ။ ဧဝံ သေသေသု နာမဓမ္မေသု စ ရူပဓမ္မေသု စ။ ယတော သတ္တသု ဝိသုဒ္ဓီသု သင်္ခတ ဓမ္မ ဝဝတ္ထာန သင်္ခါတံ ဒိဋ္ဌိဝိသုဒ္ဓိဉာဏဉ္စ အဝိဇ္ဇာဒိပစ္စယ ပရိဂ္ဂဟ သင်္ခါတံ ကင်္ခါဝိတရဏ ဝိသုဒ္ဓိဉာဏဉ္စ ပထမံ သမ္ပာဒေတွာ ပစ္ဆာ ဒသဝိဓာနိ သင်္ခတ လက္ခဏာနုပဿနာ ဉာဏာနိ သမ္ပာဒေတဗ္ဗာနိ ဟောန္တီတိ။ ယထာ စ အနိစ္စတာ သင်္ခါတံ သင်္ခတ လက္ခဏံ သင်္ခတ ဓမ္မတော ဂမ္ဘီရံ ဟောတိ။ တထာ ဣဒမ္ပိ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒ သင်္ခါတံ သင်္ခတ လက္ခဏံ သင်္ခတ ဓမ္မတော ဂမ္ဘီရံ ဟောတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

‘‘တဗ္ဘာဝဘာဝီဘာဝေါ’’တိ ဧတ္ထ ဘဝတိ သံဝိဇ္ဇတီတိ ဘာဝေါ။ သော သော အဝိဇ္ဇာဒိကော ဘာဝေါ တဗ္ဘာဝေါ။ တဗ္ဘာဝေ ဘဝန္တိ သမ္ဘဝန္တိ သီလေနာတိ တဗ္ဘာဝဘာဝိနော။ သင်္ခါရာဒယော။ ‘‘ဘာဝေါ’’တိ ဥပ္ပတ္တိကာရဏံ။ တဗ္ဘာဝဘာဝီနံ ဘာဝေါတိ တဗ္ဘာဝဘာဝိ ဘာဝေါတိ ဣမမတ္ထံ ဒဿေန္တော ‘‘တသ္မိံ တသ္မိံ’’တိအာဒိမာဟ။ အပိ စ ‘‘ဘာဝေါ’’တိ ဝိဇ္ဇမာနတာ ဝုစ္စတိ။ တဿ တဿ ပစ္စယ ဓမ္မဿ ဘာဝေါတိ တဗ္ဘာဝေါ။ တဗ္ဘာဝေ သတိ ဘဝန္တိ သမ္ဘဝန္တိ ဓမ္မတာယာတိ တဗ္ဘာဝဘာဝိနော။ တေသံ ဘာဝေါတိပိ ယုဇ္ဇတိယေဝ။ ‘‘ဟေတွာဒိ ပစ္စယ သတ္တိနိယာမံ’’တိ ဟေတုပစ္စယော၊ အာရမ္မဏ ပစ္စယော၊ တိအာဒီသု ဟေတုသဒ္ဒ အာရမ္မဏ သဒ္ဒါဒယော လောဘာဒီနံ ရူပါရမ္မဏာဒီနဉ္စ ဓမ္မာနံ တံ တံ ပစ္စယ သတ္တိဝိသေသံ ဒီပေန္တိ။ တေသဉ္စ သော သော ပစ္စယ သတ္တိဝိသေသော ဝိသုံ ဓမ္မနိယာမော ဟောတိ၊ ဧဝံ ဟေတွာဒိ ပစ္စယသတ္တိနိယာမံ နိဝတ္တေတိ။ ‘‘တထာ တထာ’’တိ မူလဋ္ဌဂေါစရဝိသယဋ္ဌာဒိကေန တေန တေန ပစ္စယာကာရေန။ သော ဟိ ဝုစ္စတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ပစ္စယ ဓမ္မုဒ္ဓါရ မတ္တေ အဌတွာ’’တိ ပစ္စယ ဓမ္မာနံ နာမ သညာဝသေန ဥဒ္ဓရဏမတ္တံ အကတွာတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘အာဟစ္စာ’’တိ အာဟနိတွာ တံ တံ ပစ္စယသတ္တိ ဝိသေသံ ပါပေတွာတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘မတ္ထကံ ပါပေတွာ’’တိ။ ပစ္စယသတ္တိ ဝိသေသော ဟိ ဟေတုဖလဒီပနေ တတော ဥတ္တရိ ဝတ္တဗ္ဗ ကိစ္စာဘာဝတော မတ္ထကံ နာမ ဟောတီတိ။ ‘‘အနောသက္ကမာနာ’’တိ အနိဝတ္တမာနာ။ ‘‘ဧတာယာ’’တိ ပစ္စယ သတ္တိယာ။ ပပဉ္စေန္တေ အာစရိယေ။

ဧတသ္မာ ကာရဏာ ဖလံ ဧတဒေဝ ပဋိစ္စ အနာဂတပက္ခတော ပစ္စုပ္ပန္နပက္ခံ အာဂစ္ဆတိ ပါတုဗ္ဘဝတီတိ ပစ္စယော။ ဥပ္ပတ္တိကာရဏံ ပဝတ္တိကာရဏဉ္စ။ တတ္ထ ဥပ္ပတ္တိကာရဏံ ဇနကပစ္စယော။ ပဝတ္တိကာရဏံ ဥပတ္ထမ္ဘက ပစ္စယော။ ‘‘ဧတေနာ’’တိ ဟေတုနာ။ ‘‘ကာယဝစီ မနောကမ္မံ’’တိ ဧတ္ထ ‘‘ကမ္မံ’’တိ ကြိယာဝုစ္စတိ၊ ဂမန ဌာန နိသဇ္ဇသယနာဒိကံ ကာယိက ကြိယဉ္စ။ အာလာပ သလ္လာပ ကထန သဇ္ဈာယန ဂါယနာဒိကံ ဝါစသိက ကြိယဉ္စ။ ဝိဇာနန စိန္တန ဝီမံသနာဒိကံ မာနသိက ကြိယဉ္စ။ ‘‘အဘိသင်္ခရောန္တီ’’တိ အဘိနိပ္ဖာဒေန္တိ။ ‘‘ဧတေဟီ’’တိ ဧတေဟိ လောကိယကုသလာ ကုသလ စေတနာ ဓမ္မေဟိ။ အပိ စ သင်္ခရောန္တိ သတ္တာ ဧတေဟီတိ သင်္ခါရာ။ ‘‘သင်္ခရောန္တီ’’တိ ကိံ သင်္ခရောန္တိ။ အတ္တဘာဝံ သင်္ခရောန္တိ။ ဘဝါဘဝံ သင်္ခရောန္တိ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကမ္ပိ အတ္ထံ ဝါ အနတ္ထံ ဝါ သင်္ခရောန္တိ။ သမ္ပရာယိကမ္ပိ အတ္ထံ ဝါ အနတ္ထံ ဝါ သင်္ခရောန္တီတိအာဒိနာ။ စက္ခုမ္ပိ သင်္ခရောန္တိ၊ သောတံပိ သင်္ခရောန္တီတိအာဒိနာ။ ဒဿနမ္ပိ သင်္ခရောန္တိ၊ သဝနမ္ပိ သင်္ခရောန္တီတိအာဒိနာ စ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။ ‘‘ဝိဇာနာတီ’’တိ ဝိဝိဓေန ဇာနာတိ။ ဘူတေနပိ ဇာနာတိ၊ အဘူတေနပိ ဇာနာတိ။ ‘‘နမတီ’’တိ ဂေါစရ ဝိသယတ္ထာယ နမတိ။ ‘‘ရုပ္ပတီ’’တိ ကုပ္ပတိ၊ ခေါဘတိ။ ‘‘ဖုသတီ’’တိ သံဟနတိ။ ‘‘ဝေဒယတီ’’တိ ဝိဒိတံ ကရောတိ။ တံ တံ အာရမ္မဏံ လဂ္ဂနဝသေန ဘုသံ နဟတိ ဗန္ဓတိ၊ မုဉ္စိတုံ န ဒေတီတိ တဏှာတိပိ ယုဇ္ဇတိ။ ‘‘ဥပါဒိယတီ’’တိ ဒဠှံ ဂဏှာတိ။ တေနာဟ ‘‘အမုဉ္စဂ္ဂါဟံ ဂဏှာတီ’’တိ။ ဘဝတီတိ ဘဝေါ။ ဥပပတ္တိဘဝေါ။ ဘဝန္တိ ဧတေနာတိ ဘဝေါ။ ကမ္မဘဝေါ။ ‘‘ဇနနံ’’တိ အဘိနဝဿ ပါတုဗ္ဘဝနံ။ ‘‘ဇီရဏံ’’တိ အဘိနဝဘာဝတော ဟာယနံ။ ‘‘သောစနံ’’တိ စိတ္တသန္တာပနံ။ ‘‘ပရိဒေဝနံ’’တိ ရောဒနံ။ ‘‘ဒုက္ခံ’’တိ ကာယရုဇ္ဇနံ။ ‘‘ဒေါမနဿံ’’တိ စိတ္တရုဇ္ဇနံ။ ‘‘ဝိသီဒနံ’’တိ ဗာဠှံ စိတ္တကိလမထဘာဝေန ဝိရူပံ ဟုတွာ စိတ္တဿသီဒနံ။ ထာမဗလခိယျနံ။ ယတော အဿာသပဿာသာနံ ဝိရူပပ္ပဝတ္တိဝါ တင်္ခဏေ သဗ္ဗသော ဥပရုဇ္ဈနံ ဝါ ဟောတီတိ။ ‘‘ကေနစိ သုခေနာ’’တိ ဒုက္ခသစ္စတော ဝိမုတ္တေန ကေနစိ သန္တိသုခေန။

‘‘ဒုက္ခပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ’’တိ ဘယဋ္ဌေန ဒုက္ခဘူတာနံ တေဘူမိက ဓမ္မာနံ ဒုက္ခဘာဝပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ။ ‘‘သမုဒယပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ’’တိ တဏှာယ ဒုက္ခ သမုဒယ ဘာဝပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ။ ‘‘နိရောဓပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ’’တိ တဏှာနိရောဓဿေဝ ဒုက္ခနိရောဓ ဘာဝပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ။ ‘‘မဂ္ဂပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ’’တိ အဋ္ဌင်္ဂီက မဂ္ဂဿေဝ ဒုက္ခနိရောဓ မဂ္ဂဘာဝပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ။ ပုဗ္ဗန္တော ဝုစ္စတိ အတီတေကာလေ ဘဝပရမ္ပရာ။ အပရန္တော ဝုစ္စတိ အနာဂတေ ဘဝပရမ္ပရာ။ ပုဗ္ဗန္တာ ပရန္တော ဝုစ္စတိ တဒုဘယံ။ ‘‘ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ’’တိ ပစ္စုပ္ပန္နဘဝေ ခန္ဓာနံ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ။ ‘‘သုတ္တန္တိကနယေနာ’’တိ အဘိဓမ္မေပိ ဝိဘင်္ဂေ သုတ္တန္တ ဘာဇနီယံ နာမ အာဂတံ။ တေန သုတ္တန္တ ဘာဇနီယနယေန။ သာသဝါ ကုသလာ ကုသလ စေတနာ သင်္ခါရာ နာမာတိ ယောဇနာ။ ‘‘အဘိဓမ္မနယေနာ’’တိ ဝိဘင်္ဂေ အဘိဓမ္မဘာဇနီယနယေန။ အဋ္ဌကထာပါဌေ။ အဝိဇ္ဇာ ကိရိယ ဓမ္မာနံ နေဝ ဥပနိဿယ ပစ္စယတ္တံ လဘတိ။ ကုသလာ ကုသလမူလာနိ ကိရိယ ဓမ္မာနံ န ဥပနိဿယ ပစ္စယတ္တံ လဘန္တီတိ ယောဇနာ။ ကိရိယ ဓမ္မာ အဝိဇ္ဇာတော စ ကုသလာ ကုသလ မူလေဟိ စ ဥပနိဿယ ပစ္စယံ န လဘန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ပစ္စယာကာရော’’တိ ပဋိစ္စ သမုပ္ပာဒေါ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာဝိရာဂါ’’တိ အဝိဇ္ဇာ ဝိဂမနတော။ တေသံပိကိရိယ ဓမ္မာနံ။ ဝိညာဏာဒီသုပိ ကိရိယ ဝိညာဏံ၊ ကိရိယ နာမံ၊ ကိရိယ မနာယတနံ၊ ကိရိယဖဿော၊ ကိရိယ ဝေဒနာတိ အတ္ထိတာယ ‘‘ဧသနယော ဝိညာဏာဒီသုပီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ကုသလာ ကုသလ ဝိပါကသမ္ပယုတ္တံ’’တိ ကုသလ ဝိညာဏ သမ္ပယုတ္တံ၊ အကုသလဝိညာဏသမ္ပယုတ္တံ ၊ ဝိပါက ဝိညာဏ သမ္ပယုတ္တံ။ ‘‘တံ အနုပပန္နံ’’တိ ပဝတ္တိဝိပါကဝိညာဏ သဟဂတဿ ခန္ဓတ္တယဿ တံ သဟဇာတဿ စိတ္တဇရူပဿ စ အဝသိဋ္ဌတ္တာ တံ န သမ္ပန္နံတိ အတ္ထော။ တတ္ထ ဟိ ဝိညာဏပဒေ ပဝတ္တိဝသေန ဒွတ္တိံသဝိဓံ ဝိပါကစိတ္တံ ဝိညာဏံ နာမာတိ ဝုတ္တံ။ ဧဝဉ္စသတိ၊ နာမ ရူပပဒေပိ ပဝတ္တိဝသေန တဒုဘယံ ပဝတ္တိဝိညာဏသဟဂတံပိ ဂဟေတဗ္ဗမေဝါတိ။ ‘‘တံ တံ ဝိညာဏ သမ္ပယုတ္တာ’’တိ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏ ပဝတ္တိ ဝိညာဏသမ္ပယုတ္တာ။ ‘‘တဏှုပါဒါနာနိပါကဋာနီ’’တိ ဆ တဏှာ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာဒိဝသေန။ စတ္တာရိ ဥပါဒါနာနိ ကာမုပါဒါနာဒိဝသေနာတိ ဧဝံ ပါကဋာနိယေဝ။ ‘‘လက္ခဏမတ္တာနီ’’တိ သင်္ခတ ဓမ္မာနံ သင်္ခတဘာဝသလ္လက္ခဏ နိမိတ္တမတ္တာနိ။ ‘‘ဉာတိဗျသနာဒီဟီ’’တိ ဉာတိဝိနာသနာဒီဟိ။ ‘‘ဉာတိဗျသနာဒိနိမိတ္တံ’’တိ ဉာတိဝိနာသနာဒိကာရဏာ။

‘‘ခန္ဓဒုက္ခေ’’တိ ပစ္စက္ခန္ဓသင်္ခါတေ ဒုက္ခသစ္စေ။ ခန္ဓပ္ပဝတ္တိ မဂ္ဂေါ နာမ တဏှာသမုဒယော ဧဝ။ ခန္ဓနိရောဓ မဂ္ဂေါ နာမ အရိယမဂ္ဂေါ။ ‘‘ခန္ဓ သမုဒယဘူတာ’’တိ ခန္ဓပ္ပဝတ္တိယာ ကာရဏဘူတာ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာနိ ဝုဋာနံ’’တိ အဝိဇ္ဇာယနီဝါရိတာနံ ပိဟိတာနံ။ ‘‘အပ္ပဟီန ဘဝါဘိလာသာနံ’’တိ မဂ္ဂေန အပ္ပဟီန ဘဝပတ္ထနာနံ။ အပ္ပဟီနဘဝတဏှာနန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ဝိဗန္ဓော’’တိ အန္တရာယော။ ‘‘ဥဒယဘူတာနံ’’တိ ဝဍ္ဎိဘူတာနံ။ ‘‘အဝဿယော’’တိ နိဿယော။ သုခဝေဒနာ ဝိသေသတော တဏှာယ ပစ္စယော ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘သုခဝေဒနာသဒိသော’’တိအာဒိ။ ဒေါမနဿာနံ ပန တဿာ ပစ္စယဘာဝေါ ပရတော ပရိယေဋ္ဌိတဏှာယံ ပါကဋော ဘဝိဿတိ။ ဥပေက္ခာ ဝေဒနာပိ ဒုက္ခေန ပီဠိတဿ သုခဌာနေ တိဋ္ဌတိ။ သုခံ ဝိယ တံ ပတ္ထေတီတိ။ သမုဒါ စရိတွာ ပရိစယိတွာ။ ‘‘တဏှာ ဧဝါ’’တိ ကာမတဏှာ ဧဝ။ ‘‘အတ္တနိ စာ’’တိ ဒိဋ္ဌိယဉ္စာတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘အတ္တနော အာရမ္မဏေသူ’’တိ အတ္တ ဇီဝ လောကာဒီသု ဒိဋ္ဌိယာဂဟိတာ ရမ္မဏေသု။ ‘‘အဿာဒန ခမနရောစနဘူတာယာ’’တိ သာဓုဝတာယံ မမဒဿနန္တိ ဧဝံ ရဇ္ဇန တုဿန ကန္တိဘူတာယ။ ‘‘ဥပါဒါနီယဿာ’’တိ ဒဠှံ ဂဟေတဗ္ဗဿ။ ‘‘အတ္ထဿာ’’တိ အတ္တနော အတ္တာဒိကဿ အတ္ထဿ။ ဂါထာယံ ။‘‘ဘဝံ ဟောတီ’’တိ ဘဝန္တော ဝဍ္ဎန္တော ဟောတိ။ ‘‘ပရာဘဝေါ’’တိ ဝိနာသန္တော။

‘‘အဒ္ဓါနဝန္တေ ဓမ္မေ’’တိ တေကာလိကသင်္ခတ ဓမ္မေ။ အပတမာနေ ကတွာတိ ပါဌသေသော။ ယထာ ဥပါဒါနံတိ ဒိသွာ ဥပါဒါရူပံတိ ပဒေ အာဒါသဒ္ဒေါ ဝိညာယတိ။ န ဥပုဗ္ဗ ပဒသဒ္ဒေါ။ ဣတရထာ ဥပါဒါနန္တိ နသိဇ္ဈတိ။ ဧဝံ အဒ္ဓါ၊ အဒ္ဓါန၊ ပဒေသုပိ။ တေနာဟ ‘‘အဒ္ဓါနံ’’တိ နသိဇ္ဈတီတိ။ သံခိပန္တိ ဝီသတာကာရာ ဧတေသူတိ သင်္ခေပါ။ သင်္ဂဟာ။ ‘‘ဝဋ္ဋဓမ္မာ’’တိ သင်္ခါရာဒယော ဓမ္မာ။ ‘‘ဧတ္ထာ’’တိ ဧတာသု အဝိဇ္ဇာတဏှာသု။ ကထံ တိဋ္ဌန္တီတိ အာဟ ‘‘တဒါယတ္တဝုတ္တိတာယာ’’တိ။ ‘‘ပတိဋ္ဌာ’’တိ သုပ္ပတိဋ္ဌိတဋ္ဌာနာနိ။ ‘‘ပဘဝါ’’တိ ဝဋ္ဋဓမ္မပရမ္ပရပ္ပဝတ္တိယာ မူလ ပဓာန ကာရဏာနိ။ တတ္ထ ဟေတု စ ဒေသေတဗ္ဗော ဟောတိ။ ဣတရထာ ဣဿရနိမ္မာနဒိဋ္ဌိ အဟေတုက ဒိဋ္ဌီနံ ဩကာသော သိယာတိ။ ဖလဉ္စ ဒေသေတဗ္ဗံ ဟောတိ။ ဣတရထာ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိယာ ဩကာသော သိယာတိ။ ‘‘အဒ္ဓုနော’’တိ ဒီဃကာလဿ။ ‘‘နိဝတ္တေတီ’’တိ သမုစ္ဆိန္ဒတိ။ ‘‘အဟေတူ အပစ္စယာ သတ္တာ ပဝတ္တန္တီ’’တိ ပုဗ္ဗဟေတုရဟိတာ ပုဗ္ဗပစ္စယရဟိတာ ဟုတွာ ဣမေသတ္တာ ပဝတ္တန္တိ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာဒီဟိ သာဓေတဗ္ဗော န ဟောတီ’’တိ ဘဝပရမ္ပရာသု နိစ္စော ဟုတွာ သန္ဓာဝန္တဿ အဝိဇ္ဇာဒီဟိ ကတ္တဗ္ဗ ကိစ္စံ န ဟောတီတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘ကေသဉ္စိ န သမ္ဘဝန္တိယေဝါ’’တိ အနာဂါမီနံ အရဟန္တာနဉ္စ န သမ္ဘဝန္တိယေဝ။ မဟာအာဒီနဝရာသိဒဿနတ္ထံ သောကာဒိဝစနံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘တေသံ’’တိ အညေသံ ပစ္စယာနံ။ ‘‘လဒ္ဓါ’’တိ အတ္ထတော လဒ္ဓါ။ ‘‘တဒဝိနာဘာဝိဘာဝလက္ခဏေနာ’’တိ ဧတ္ထ တေန တေန ပစ္စယေန အဝိနာဘာဝီနံ ဘာဝေါ၊ သော ဧဝ လက္ခဏန္တိ ဝိဂ္ဂဟော။ ‘‘ပရတ္ထ ပီ’’တိ ဣတော ပရေသု တဏှုပါဒါန ဘဝဂ္ဂဟဏေနာတိအာဒီသုပိ။ ‘‘အာဒိတော’’တိအာဒိမှိ။ ဝိဘာဝနိပါဌေ။ ‘‘ကိလေသဘာဝသာမညတော’’တိ ကိလေသဘာဝေန သမာနတ္တာ သဒိသတ္တာ။ ‘‘လက္ခိတဗ္ဗ ဓမ္မေဟီ’’တိ ဝိညာဏာဒီဟိ။ ‘‘ပထမေန ဒုတီယဿာ’’တိ ပထမသင်္ခေပေန သဒ္ဓိံ ဒုတီယဿ သင်္ခေပဿ ဧကာ သန္ဓီတိအာဒိနာ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ‘‘လောကဿ ပါကဋ ဝေါဟာရေနာ’’တိ ကိလေသဓမ္မာ ကမ္မဓမ္မာ စ လောကေ ဟေတူတိ ပါကဋာ ဟောန္တိ။ ဝိပါကဓမ္မာ ပန ဖလန္တိ ပါကဋာ။ ဧဝံ လောကေ ပါကဋ ဝေါဟာရေန။ ဣဓ ပန ကိလေသဓမ္မကမ္မဓမ္မာ ဝါ ဟောန္တု၊ ဝိပါကဓမ္မာ ဝါ၊ ယော ယော ပစ္စယပက္ခေ ဌိတော၊ သော သော ဟေတူတိပိ ဝတ္တဗ္ဗောယေဝ။ ယော ယော ပစ္စယုပ္ပန္န ပက္ခေ ဌိတော၊ သော သော ဖလန္တိဒဿေန္တော ‘‘ဟေတုဖလသဒ္ဒါပနာ’’တိအာဒိမာဟ။ အဋ္ဌကထာ ပါဌေ။ ‘‘သဇ္ဇန္တဿာ’’တိ သံဝိဒဟန္တဿ။ ‘‘အာယူဟန သင်္ခါရာ နာမာ’’တိအာဒိတော ပဋ္ဌာယ သမုစ္စယနသင်္ခါရာ နာမ။ ‘‘ဒက္ခိဏံ’’တိ ဒါနဝတ္ထုံ။ ဒက္ခိဏောဒကံ ဝါ။ ‘‘ဧတ္ထ စာ’’တိ ဣမသ္မိံ တတီယပဉ္စကေ စ။ ‘‘ဝုတ္တနယေနေ ဝါ’’တိ ပထမပဉ္စကေ ဝုတ္တနယေနေဝ။ ဝိဘာဝနိပါဌေ။ ‘‘အာယတိံ ပဋိသန္ဓိယာ ပစ္စယစေတနာ ဘဝေါ နာမာ’’တိ ဣဒံ ဥဒ္ဒေသပါဠိယံ ယထာဒိဋ္ဌပါဌဝသေနေဝ ဝုတ္တံ။ တထာ ပုရိမကမ္မဘဝသ္မိံ ဣဓ ပဋိသန္ဓိယာ ပစ္စယစေတနာ သင်္ခါရာ နာမာတိ ဣဒဉ္စ။ ဣဓ ပန ပုဗ္ဗေယေဝ ဒွီသုဟေတုပဉ္စကေသု ဒွိန္နံ သင်္ခါရ ကမ္မဘဝါနံ သင်္ဂဟိတတ္တာ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တနယေနေဝ ဒွိန္နံ သင်္ခါရ ကမ္မဘဝါနံ ဝိသေသော ယုတ္တော။ တေနာဟ ‘‘တံ ဣဓ န ယုဇ္ဇတီ’’တိ။ ‘‘သင်္ဂဟိတတ္တာ’’တိ ပုဗ္ဗေယေဝ သင်္ဂဟိတတ္တာ။ ‘‘ဧတံ’’တိ ဝိဘာဝနိ ဝစနံ။ ‘‘ဓမ္မဝိဘာဂရက္ခဏတ္ထံ’’တိ ဝိဘင်္ဂေ ဘဝပဒေ ဥပပတ္တိဘဝဿပိ ဝိဘတ္တတ္တာ ဧဝံ ဝိဘတ္တဿ ဓမ္မဝိဘာဂဿ ရက္ခဏတ္ထံ။ ဖလပဉ္စကတော အနညံပိ ဥပပတ္တိဘဝံ အညံဝိယ ကတွာ ‘ဥပပတ္တိဘဝသင်္ခါတော ဘဝေကဒေသော’တိ ဝုတ္တံ။ သော စ ဥပပတ္တိဘဝေါ နာမ ပစ္စုပ္ပန္နဟေတူဟိ နိဗ္ဗတ္တတ္တာ စတုတ္ထေ ဖလပဉ္စကေ ဧဝ သင်္ဂဟိတော။ တသ္မာ တေန ဥပပတ္တိဘဝသဒ္ဒေန စတုတ္ထ ပဉ္စကမေဝ ဂဟိတန္တိ ယုတ္တံ။ ဣတရထာ ဒွေ ဖလပဉ္စကာနိ ဝိပါကဝဋ္ဋန္တိ ဝုတ္တေ သိဒ္ဓမေဝ ဟောတိ။ ဧဝဉ္စသတိ အဝသေသာ စာတိ ဧတ္ထ ဒုတီယဖလပဉ္စကမေဝ အဝသိဋ္ဌံ ဟောတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာ နာမ မောဟော၊ သော စ အကုသလ မူလ’’န္တိအာဒိ အဘိဓမ္မေ မူလယမကေ မူလနာမေန အာဂတတ္တာ ဝုတ္တံ။ ဒွီသုပနဘဝ စက္ကေသု ပုရိမစက္ကေ အဝိဇ္ဇာ အာဒိ ဟောတိ။ ပစ္ဆိမစက္ကေ တဏှာ။ အာဒိ စ နာမ မူလန္တိ စ သီသန္တိ စ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတီတိ ပရိယာယံ ဒဿေတုံ ‘‘အထဝါ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ ။‘‘အာဂမနသမ္ဘာရေသူ’’တိ အတီတဘဝတော ဣမံဘဝံ အာဂမနသမ္ဘာရေသု။ တဏှာ ဧဝ သီသံ ကတွာ ဝုတ္တာတိ ယောဇနာ။ ‘‘တေသံ အန္တရေ’’တိ အဝိဇ္ဇာသင်္ခါရာနံ အန္တရေ။ တဏှာယ ဩကာသော နတ္ထီတိ ကသ္မာ ဝုတ္တံ။ နနု အဝိဇ္ဇာယ သတိ၊ တဏှာ နာမ ဧကန္တေန သမ္ဘဝတိယေဝ။ သာ စ သင်္ခါရာနံ ဗလဝပစ္စယော ဟောတိ။ တသ္မာ သာ အဝိဇ္ဇာ ပစ္စယာ တဏှာ၊ တဏှာ ပစ္စယာ သင်္ခါရာတိ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာတိ။ တံ ပရိဟရိတုံ ‘‘အယဉှီ’’တိအာဒိဝုတ္တံ။ ပဋိလောမပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေါ နာမ အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ သင်္ခါရနိရောဓောတိ ဧဝံ ပဝတ္တော ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒေါ။ ‘‘ဇရာမရဏမုစ္ဆယာတိအာဒိ နဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ’’တိ ဇရာမရဏမုစ္ဆာယာတိအာဒိဝစနံ အနုလောမပဋိစ္စသမုပ္ပာဒ သမ္ဗန္ဓ ဝစနန္တိ ကတွာ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဥပရိဝဋ္ဋမူလ ဓမ္မပ္ပဋိပါဒကာနံ’’တိ ဥပရိ ဒုတိယာနာဂတဘာဝါဒီသု အဝိဇ္ဇာတဏှာ သင်္ခါတာနံ ဝဋ္ဋမူလဓမ္မာနံ နိယောဇကာနံ။ ‘‘တေ ပီ’’တိ သောကာဒယော ဒုက္ခဓမ္မာပိ။ ‘‘အာသဝသမ္ဘူတာ’’တိ အာသဝေဟိ သမ္ဘူတာ သဉ္ဇာတာ။ ‘‘တေသံ’’တိ သောကာဒီနံ ဒုက္ခဓမ္မာနံ။ ‘‘ဇရာမရဏင်္ဂေ ဂဟဏံ’’တိ ဒွါဒသသု အင်္ဂေသု ဇရာမရဏင်္ဂေ သင်္ဂဟဏံ။ ‘‘ပဝဍ္ဎတီ’’တိ ဘုသံ ဝဍ္ဎတိ။ ‘‘အာသဝသမုဒယာ’’တိ အာသဝသမုပ္ပာဒါ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာသမုဒယော’’တိ အဝိဇ္ဇာသမုပ္ပာဒေါ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာပစ္စယာသင်္ခါရာတီ’’တိ ဧတ္ထ ဣတိသဒ္ဒေါ အာဒိအတ္ထော။ ‘‘နာနာဗျသန ဖုဋ္ဌဿာ’’တိ ဉာတိဗျသနာဒီဟိ နာနာဗျသနေဟိ ဖုဋ္ဌဿ၊ ဝိဟိံသိတဿ။ ‘‘ယတော’’တိ ယံ ကာရဏာ၊ အဝိဇ္ဇာတဏှာနံ ဝဍ္ဎနကာရဏာ။ ‘‘ဝဋ္ဋံ’’တိ သင်္ခါရာဒိကံ ဘဝစက္ကံ။ သံမုယှနံ သမ္မောဟော။ ပရိယေသနံ ပရိယေဋ္ဌိ။ ဝိပစ္စတီတိ ဝိပါကော။ ဝိပါကော ဧဝ ဝေပက္ကံ။ သမ္မောဟော ဝေပက္ကံ အဿာတိ သမ္မောဟဝေပက္ကံ။ တထာ ပရိယေဋ္ဌိဝေ ပက္ကဉ္စာတိ ဣမမတ္ထံ ဒဿေတိ ‘‘တဒုဘယံ’’တိအာဒိနာ။ တဒုဘယံ ဝိပါကံ ဧတဿာတိ ကတွာ ဒုက္ခံ သမ္မောဟဝေပက္ကန္တိ စ ပရိယေဋ္ဌိဝေပက္ကန္တိ စ ဝုစ္စတီတိ ယောဇနာ။ အပိ စ၊ သမ္မောဟံ ဝိပါစေတိ သဉ္ဇနေတီတိ သမ္မောဟ ဝေပက္ကံ။ ဧဝံ ပရိယေဋ္ဌိဝေပက္ကန္တိပိ ယုဇ္ဇတိ။ ‘‘ကိစ္ဆံ’’တိ ကသိရံ ဒုက္ခံ အာပန္နော။ ‘‘မိယျတီ’’တိ မရတိ။ ‘‘စ ဝတီ’’တိ သင်္ကမတိ။ ‘‘ဥပပဇ္ဇတီ’’တိ ဘဝန္တရံ ဥပေတိ။ ‘‘အထ စ ပနာ’’တိ ဧဝံဘူတဿ သတော။ ‘‘ဇရာမရဏဿာ’’တိ ဇရာမရဏ သင်္ခါတဿ ဣမဿ ဒုက္ခဿာတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘နိဿရဏံ’’တိ နိဂ္ဂမနံ။ ‘‘နပ္ပဇာနာတီ’’တိ အယံ လောကော နပ္ပဇာနာတိ။ ‘‘အာဂတိယာ’’တိ ဣမသ္မိံ ဘဝေ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏုပ္ပတ္တိဝသေန အာဂမနေန။ ‘‘ဂတိယာ စာ’’တိ အနာဂတဘဝေ ဇာတိပါတုဗ္ဘာဝဝသေန ဂမနေန စ။ အာဒိသင်္ခါတော ပုဗ္ဗပရိယန္တော ယဿ အတ္ထီတိအာဒိမန္တံ။ န အာဒိမန္တံ အနာဒိမန္တံ။ ‘‘ဝဋ္ဋပ္ပဝတ္တဿာ’’တိ တိဝိဓဝဋ္ဋသင်္ခါတဿ ပဗန္ဓပ္ပဝတ္တဿ။ ဇာတိယာ ဝုတ္တာယ သဗ္ဗာနိ တဿာ နိဒါနာနိ ဝုတ္တာနိ ဧဝ ဟောန္တီတိ ကတွာ ‘‘ဇာတိယာ ဧဝ ဝါ’’တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဣစ္စေဝံ’’တိ ဣတိ ဧဝံ။ တတ္ထ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာတိအာဒိနာ နယေန ပဋ္ဌပေသိ မဟာမုနီတိ သမ္ဗန္ဓော။ အာစရိယ ဝါဒေပန ‘‘ဣစ္စေဝံ’’တိ ဇရာမရဏ မုစ္ဆာယာတိအာဒိနာနယေန။ အာဗန္ဓံ အနာဒိကန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ဣဓပိ တမေဝ သမ္ဗန္ဓံ ဂဟေတွာ ယောဇေတိ ‘‘ဣစ္စေဝံ အာဗန္ဓန္တိ။ လ။ ပုနပ္ပုနံ အာဗန္ဓံ’’တိ။ အဝိဇ္ဇာ အာဒိမှိ ဝုတ္တာ။ တသ္မာ သာ သယံ အဟေတု အပစ္စယာ ဟုတွာ ဝဋ္ဋဿ အာဒိပစ္စယဘူတာ ဟောတီတိ စောဒနာ။ တံ ပရိဟရတိ ‘‘ဝဋ္ဋဿာ’’တိအာဒိနာ။ ‘‘ဝဋ္ဋကထာယ သီသဘူတတ္တာ’’တိ ဝဋ္ဋဿ အာဒိနာမ နတ္ထိ။ တဿ ပန ပဝတ္တိ နိဝတ္တိယော အတ္ထိ။ ဇာနန္တေဟိ တာသံ ပကာသနတ္ထာယ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒကထာနာမ ဝဋ္ဋကထာ ဧကန္တေန ကထေတဗ္ဗာ ဟောတိ။ ကထေန္တေဟိ စ ဝဋ္ဋဓမ္မာနံ မဇ္ဈေ ကတမဿ ဓမ္မဿ ကိစ္စံ ဝဋ္ဋပ္ပဝတ္တတ္ထာယ ပဓာနတရံ ဟောတီတိ ဇာနိတဗ္ဗံ ဟောတိ။ တဒါ ကိစ္စဝသေန ပဓာနတရံ ဧကံ ဓမ္မံ မူလံ သီသံ ကတွာ ဝဋ္ဋကထာ ကထေတဗ္ဗာတိ။ ဣဒံ ဝဋ္ဋကထာယ သီသံ နာမ။ တတ္ထ အဝိဇ္ဇာ နာမ မောဟော။ သော စ မုယှနကိရိယာ။ အန္ဓဘာဝကရဏဉ္စဿ ကိစ္စံ။ န စ ပညာ စက္ခုဿ အန္ဓဘာဝကရဏ သဒိသံ အညံ ဝဋ္ဋဿ ပဝတ္တတ္ထာယ ပဓာနကိစ္စံ နာမ အတ္ထိ။ တသ္မာ အဝိဇ္ဇာ ဧဝေတ္ထ သဗ္ဗပ္ပဓာန ကိစ္စတ္တာ ဝဋ္ဋကထာယ သီသဘူတာ ဟောတိ။ ဧဝံ ဝဋ္ဋကထာယ သီသဘူတတ္တာ သာ အာဒိမှိ ဝုတ္တာတိ။ ‘‘အနာဒိကဘာဝေါ ဧဝ ဒဿိတော’’တိ အနာဒိကဘာဝေါ ဒဿိတော ဧဝ။ နော န ဒဿိတောတိ အတ္ထော။ ဣတိ ဧတံ အတ္ထဇာတံ ပစ္စက္ခတော သိဒ္ဓံ။ ‘‘ဣဓာ’’တိ ဣမသ္မိံဘဝေ။ ‘‘တဿာ’’တိ အတီတ ဘဝပရိယာပန္နာယ အဝိဇ္ဇာယ။ ‘‘အညာယ အဝိဇ္ဇာယ ဧဝါ’’တိ အတီတဘဝတောပိ ပုရိမဘဝေ သိဒ္ဓါယ အညာယ အဝိဇ္ဇာယ ဧဝ။ ‘‘တဿာပီ’’တိ ပုရိမတရဘဝေ အဝိဇ္ဇာယပိ။ ‘‘အတ္တဘာဝေါ’’တိ ပုရိမတရော အတ္တဘာဝေါ။ ‘‘ပဓာန ပစ္စယဘူတတ္တာ’’တိ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေန အန္ဓဘာဝကရဏ ကိစ္စတ္တာ ဝဋ္ဋပ္ပဝတ္တိယာ ပဓာန ပစ္စယဘူတာ ဟောတိ။ ဧဝံ ပဓာနပစ္စယဘူတတ္တာ။ ‘‘တဿ တဿာတိ နိဋ္ဌာနမေဝ န ပညာယေယျာ’’တိ တဿ ပစ္စယဿ ပစ္စယော ဝတ္တဗ္ဗော။ တဿပိ ပစ္စယဿ ပစ္စယော ဝတ္တဗ္ဗောတိ ဧဝံ ဝဿသတမ္ပိ ဝဿသဟဿံပိ နိဋ္ဌာနမေဝ န ပညာယေယျ။ ‘‘ဝုတ္တောယေဝါ’’တိ အဝိဇ္ဇာယ ပစ္စယော ဝုတ္တောယေဝ။ ‘‘ပဉ္စနီဝရဏာတိဿဝစနီယံ’’တိ ပဉ္စနီဝရဏ ဓမ္မာ အဝိဇ္ဇာယ အာဟာရောတိ ဝစနီယံ ဘဝေယျ။ တတ္ထ ‘‘အာဟာရော’’တိ ဗလဝပစ္စယော ဝုစ္စတီတိ။

ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒနယာနုဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၆၇။ ပဋ္ဌာနနယေ။ ‘‘ဟေတု စ သော ပစ္စယော စာ’’တိ ဧတ္ထ လောဘော ဟေတုဇာတိကတ္တာ ဟေတု စ ဟောတိ။ အာရမ္မဏာနန္တရာဒိ ပစ္စယေန အညဓမ္မဿ ပစ္စယော စ ဟောတီတိ အတ္ထဿ သမ္ဘဝတော ‘‘ဟေတု ဟုတွာ ပစ္စယော’’တိ ဝဏ္ဏေတိ။ ဧဝံ ဝဏ္ဏိတေပိ ‘‘ဟေတု ဟုတွာ ပစ္စယော’’တိ ဟေတု ဟောန္တော ပစ္စယောတိ အတ္ထေ သတိ၊ သော ယေဝတ္ထော သမ္ဘဝတီတိ ‘‘ပုန ဟေတုဘာဝေန ပစ္စယော’’တိ ဝဏ္ဏေတိ။ ဧတ္ထ သိယာ၊ ဟေတု စ သော ပစ္စယော စာတိ ဧတ္ထ ပဒ ဒွယံ ဧကဓမ္မာဓိကရဏတ္တာ တုလျာဓိကရဏံ ဟောတိ။ ဟေတုဘာဝေန ပစ္စယောတိ ဧတ္ထ ပန ပဒဒွယံ တုလျာဓိကရဏံ န ဟောတိ။ ပုရိမ ပဒဉှိ ဓမ္မ ဘာဝပ္ပဓာနံ၊ ပစ္ဆိမံ ဓမ္မပ္ပဓာနန္တိ။ ဧဝံ သန္တေ တုလျာဓိကရဏံ ဝါကျံ ဘိန္နာဓိကရဏံ ကတွာ ဝဏ္ဏေတီတိ န ယုတ္တမေတန္တိ။ နော န ယုတ္တံ။ မုချောပစာရမတ္တေန နာနတ္ထတ္တာ။ ပစ္ဆိမဝါကျံဟိ မုချဝစနံ။ ပုရိမဝါကျံ ဥပစာရ ဝစနံ။ ဥပစာရဝစနေ စ ဥပစာရတ္ထော ယုဇ္ဇတိ။ မုချဝစနေ မုချတ္ထောတိ။ ‘‘ဟေဋ္ဌာဝုတ္တမေဝါ’’တိ ပကိဏ္ဏကသင်္ဂဟေ ဝုတ္တမေဝ။ ဟိနောန္တိ ဧတ္ထာတိ ဟေတု။ ဟိနောန္တိ ဧတေနာတိ ဟေတု။ တတ္ထ ‘‘ဟိနောန္တီ’’တိ သုဋ္ဌုပတိဋ္ဌဟန္တိ။ ကေ ပတိဋ္ဌဟန္တီတိ အာဟ ‘‘သဟဇာတ ဓမ္မာ’’တိ။ ကထဉ္စ သုဋ္ဌုပတိဋ္ဌဟန္တီတိ အာဟ ‘‘ဝုဒ္ဓိ ဝိရုဠှိ ဝေပုလ္လပတ္တဝသေနာ’’တိ။ ကသ္မာ တေ သုဋ္ဌု ပတိဋ္ဌဟန္တီတိ။ ပတိဋ္ဌိတဋ္ဌာနဿ ပတိဋ္ဌိတကာရဏဿ ဝါ ထာမဗလသမ္ပန္နတ္တာတိ ဒဿေတုံ ‘‘အာရမ္မဏေ ဒဠှနိပါတိနာ ထာမဗလသမ္ပန္နေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဟေတုဝိသေသနဉ္စေတံ။ အာရမ္မဏေ ဒဠှနိပါတိမှိ ထာမဗလသမ္ပန္နေ ဧတ္ထ ဓမ္မေတိပိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဥပကာရကောတိ စ ဥပလဒ္ဓိယေဝါတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ယာဒိသေနသဘာဝေနာ’’တိ ဟေတုဘာဝါဒိသဘာဝေန။ ‘‘ဥပလဒ္ဓိယေဝါ’’တိ ကသ္မာ ဝုတ္တံ။ နနု ဥပကာရက သဒ္ဒေါ ကတ္တာရံ ဝါ ကာရေတာရံ ဝါ ဝဒတီတိ။ ဝေါဟာရမတ္တေန ဝဒတိ။ ဓမ္မတော ပန ကတ္တာ ဝါ ကာရေတာ ဝါ နတ္ထီတိ ဒဿေတုံ ‘‘န ဟိ သဘာဝ ဓမ္မေသူ’’တိအာဒိမာဟ။ ယဒိ ဓမ္မတော ကတ္တာဝါ ကာရေတာဝါ နတ္ထိ။ ကသ္မာ ဥပကာရကောတိ ဝုစ္စတီတိ အာဟ ‘‘တထာ ဥပလဒ္ဓိယံ ပနာ’’တိအာဒိံ။

အာရမ္မဏပစ္စယေ။ ‘‘အဇ္ဈောလမ္ဗမာနာ’’တိ အာရမ္မဏ ကရဏဝသေန အဓိဩလမ္ဗမာနာ။ ‘‘အာရမ္မဏဘာဝေနာ’’တိ ဂေါစရဝိသယဘာဝေန။

အဓိပတိပစ္စယေ။ ‘‘ဂရုကတာ’’တိ အဿာဒနာဘိနန္ဒနာဒိဝသေန ဝါ သဒ္ဓါပသာဒါဒိဝသေန ဝါ ဂရုကတာ။ ‘‘သာမိနော ဝိယ ဒါသေ’’တိ သာမိနော အတ္တနောဒါသေ အတ္တနောဝသေ ဝတ္တယမာနာ ဝိယ။ သဟဇာတာဓိပတိ ပန ဟေဋ္ဌာ သမုစ္စယ သင်္ဂဟေ ဝုတ္တောတိ ဣဓ န ဝုတ္တော။

အနန္တရပစ္စယဒွယေ။ ‘‘အန္တရံ’’တိ ဆိဒ္ဒံ ဝိဝရံ။ ‘‘သန္တာနံ’’တိ စိတ္တသန္တာနံ။ ‘‘သန္တာနာနုဗန္ဓဝသေနာ’’တိ စိတ္တသန္တာနံ ပုနပ္ပုနံ ဗန္ဓနဝသေန။ ဥပ္ပာဒနန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ဓမ္မန္တရဿာ’’တိ နာမက္ခန္ဓ ဓမ္မန္တရဿ။ ‘‘အနန္တရ ပစ္စယတာ’’တိ အနန္တရပစ္စယ ကိစ္စန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ယံ ကိဉ္စိ ဓမ္မန္တရံ။ ‘‘ပုရိမပစ္ဆိမဘာဂပ္ပဝတ္တာနံ’’တိ နိရောဓဿ အသညီဘဝဿ စ ပုရိမဘာဂေ စ ပစ္ဆိမဘာဂေ စ ပဝတ္တာနံ။ ‘‘စိတ္တုပ္ပာဒါနံ ပီ’’တိ နိရောဓဿ ပုဗ္ဗဘာဂေ နေဝသညာနာသညာယတန ကုသလ ကြိယ စိတ္တုပ္ပာဒါနံ။ ပစ္ဆာဘာဂေ အနာဂါမိဖလ အရဟတ္တဖလစိတ္တုပ္ပာဒါနံ ။ အသညီဘဝဿ ပုဗ္ဗဘာဂေ ကာမဘဝေ စုတိ စိတ္တုပ္ပာဒါနံ။ ပစ္ဆာဘာဂေ ကာမဘဝေ ဧဝ ပဋိသန္ဓိ စိတ္တုပ္ပာဒါနံ။ တေသု ပန ကထံ အနန္တရံ နာမ သိယာ။ ဒွိန္နံ ဒွိန္နံ ပုရိမဘာဂ ပစ္ဆိမ ဘာဂါနံ မဇ္ဈေ အစိတ္တကဿ ကာလဿ အစိတ္တကဿ ရူပသန္တာနဿ စ အန္တရိကတ္တာတိ စောဒနာ။ တံ ပရိဟရိတုံ ‘‘န ဟိ အဘာဝဘူတော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ‘‘တေသံ’’တိ ဒွိန္နံ ဒွိန္နံ စိတ္တုပ္ပာဒါနံ။ ရူပဓမ္မော အန္တရံ န စ ကရောတိ နာမ။ အရူပဓမ္မာနံ အနန္တရတာ နာမာတိအာဒိနာ ယောဇနာ ဟောတိ။ ‘‘တထာပဝတ္တန သမတ္ထတာ’’တိ ဧကီဘူတာနံ ဝိယ အတ္တနော အနန္တရေ ဓမ္မန္တရံ ဥပ္ပာဒနေ သမတ္ထတာ။

သဟဇာတပစ္စယေ။ ‘‘ယေ ပန ဓမ္မာ’’တိ ပစ္စယုပ္ပန္န ဓမ္မာ။ ‘‘အတ္တနီ’’တိ ပစ္စယ ဓမ္မော ဝုစ္စတိ။

‘‘အညမညံ ဥပတ္ထမ္ဘန္တံ တိဒဏ္ဍံ ဝိယာ’’တိ ဘူမိယံ အညမညံ နိဿာယ ဥဿိတာ တယောဒဏ္ဍာ အညမညံ ဥပတ္ထမ္ဘန္တာ ဝိယ။ ‘‘ပုရိမေနာ’’တိ ပုရိမေန သဟဇာတ ပစ္စယေန။ ‘‘ဣတရီတရော ပတ္ထမ္ဘနံ’’တိ အညမညော ပတ္ထမ္ဘနံ။

‘‘သူဒေါ’’တိ ဘတ္တကာရကော။ ‘‘ဥက္ခလီ’’တိ ဘတ္တပစနကုမ္ဘီ။ ‘‘ဝုဋ္ဌိဓာရာ’’တိ မေဃဝုဋ္ဌိဓာရာ။ ‘‘ဥပနိဿယော’’တိ ဘတ္တုပ္ပတ္တိယာ ဥပနိဿယော။ ‘‘တာသု အသတီ’’တိ သာလိက္ခေတ္တ ဝုဋ္ဌိဓာရာသု အသတိ။ ‘‘ဗလဝတရဋ္ဌေနာ’’တိ ဗလဝတရနိဿယဋ္ဌေန။ ‘‘ပကတူပနိဿယော’’တိ ဧတ္ထ ‘‘ပကတော’’တိ ဘုသံ ကတော။ တေနာဟ ‘‘သုဋ္ဌုကတော’’တိ။ ကရဏဉ္စ အတ္တနော သန္တာနေ သုဋ္ဌုဥပ္ပာဒနဉ္စ သုဋ္ဌုဥပသေဝနဉ္စ ဒဋ္ဌဗ္ဗန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ဝုတ္တပ္ပကာရေနာ’’တိ ‘ယထာ ကတေ သတီ’တိအာဒိနာ ဝုတ္တပ္ပကာရေန။

‘‘နိဿယာရမ္မဏ ဓမ္မာ ဧဝါ’’တိ နိဿယ ပစ္စယ ဓမ္မ အာရမ္မဏ ပစ္စယ ဓမ္မာ ဧဝ။ ‘‘ပုရေဇာတတာမတ္တဝိသိဋ္ဌာ’’တိ ဧတ္ထ မတ္တသဒ္ဒေန နိဿယာရမ္မဏသတ္တိတော ဝိသုံ ပုရေဇာတသတ္တိ နာမ နတ္ထီတိ ဒဿေတိ။ ဝိသုံ ပုရေဇာတသတ္တိ နာမ အတ္ထီတိပိ ဝဒန္တိ။ တံ ဝါဒံ ဒဿေတုံ ‘‘အာစရိယာနန္ဒတ္ထေရေနာ’’တိအာဒိမာဟ။ ဧတ္ထ ပဉ္စဝတ္ထူနိ စ ပဉ္စာရမ္မဏာနိ စ ပုရေဇာတတ္တာ ဧဝ သုဋ္ဌုဗလဝတာယ ပဉ္စဝိညာဏာနံ ဝတ္ထု ကိစ္စ အာရမ္မဏ ကိစ္စာနိ သာဓေန္တိ။ တထာ ဟဒယဝတ္ထု စ မနောဓာတု မနောဝိညာဏဓာတူ နန္တိ။ အယံ ဝိသုံ ပုရေဇာတသတ္တိ ဝိသေသောတိ ဝဒေယျ။ သစ္စံ။ သုဒ္ဓမနော ဒွါရေပန ဣဓ ဌတွာ နိရယေသု ဧဝရူပါနိ နိရယဂ္ဂိရူပါနိ အတ္ထိ။ ဣဒါနိ ဒေဝေသု စ ဧဝရူပါနိ ဒိဗ္ဗရူပါနိ အတ္ထီတိ စိန္တယန္တာနမ္ပိ၊ တေသု ပုရေ ဧဝရူပါနိ ဥပ္ပဇ္ဇိံသူတိ ဝါ၊ တေသု အနာဂတေ ဧဝရူပါနိ ဥပ္ပဇ္ဇိဿန္တီတိ ဝါ စိန္တယန္တာနံပိတာနိ ရူပါနိ နိဗ္ဗိသေသာနိ ဟုတွာ မနောဝိညာဏာနံ အာရမ္မဏ ပစ္စယတ္တံ ဂစ္ဆန္တိ။ တတ္ထ ပုရေ ဇာတာနိ ဟုတွာ တဒါ ဝိဇ္ဇမာနာနိ ပစ္စုပ္ပန္နရူပါနိ အာရမ္မဏ ပုရေဇာတပစ္စယော။ ဣတရာနိ အာရမ္မဏ ပစ္စယော ဧဝ။ န စေတ္ထ ပုရေဇာတာနံ ပစ္စုပ္ပန္နရူပါနံ ပုရေဇာတတ္တေန ဝိသေသော အတ္ထိ။ န စ တာနိ ပုရေဇာတပစ္စယော န ဟောန္တိ။ ယဒိ ဝိသုံ ပုရေဇာတသတ္တိဝိသေသော ပုရေဇာတပစ္စယောတိ ဝဒေယျ။ တာနိ ပုရေဇာတပစ္စယော နာမ န ဘဝေယျုံ။ ကသ္မာ၊ တာဒိသဿ ဝိသေသဿ နတ္ထိတာယ။ န စ နဘဝန္တိ။ ကသ္မာ၊ ပုရေဇာတမတ္တဝိသေသဿ အတ္ထိတာယ။ ဧတ္ထ ဝဒေယျုံ၊ ပဉ္စဒွါရေသု ပန ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေန ဝိသုံ ပုရေဇာတသတ္တိဝိသေသော ဒိဿတီတိ။ ကိဉ္စာပိဒိဿတိ။ သော ပန ဗဟုဝိဓာနံ နိဿယ ပစ္စယ အာရမ္မဏပစ္စယာနံ မဇ္ဈေ နိဿယ သတ္တိဝိသေသော ဧဝ၊ အာရမ္မဏ သတ္တိဝိသေသော ဧဝ စာတိ။ အပိ စ ဝိသုံ ပုရေဇာတ သတ္တိဝိသေသော နာမ နတ္ထီတိ ဣဒံ ယထာဝုတ္တေ သုဒ္ဓမနောဒွါရေ တဗ္ဗိသေသာဘာဝံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ ဝိသုံ ပုရေဇာတ သတ္တိဝိသေသော နာမ အတ္ထီတိ ဣဒံ ပဉ္စဒွါရေသု တဗ္ဗိသေသဿ အတ္ထိဘာဝံ သန္ဓာယ ဝုတ္တန္တိ။ ယံ ရုစ္စတိ၊ တံ ဂဟေတဗ္ဗံ။

ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေ။ ‘‘ရုက္ခပေါတကာနံ ဝိယာ’’တိ ပစ္ဆာ အာသိဉ္စိယမာနံ ဥဒကံ ရုက္ခပေါတကာနံ ဝုဒ္ဓဝိရုဠှဘာဝံ ပါပေတွာ ဥပတ္ထမ္ဘနဝသေန ဥပကာရကော ဝိယာတိ ယောဇနာ။ အာဟာရံ အာသိံ သတီတိ အာဟာရာသာ။ ဇိဃစ္ဆာ၊ ပိပါသာ၊ တဏှာ။ တာယ သမ္ပယုတ္တာ စေတနာတိ ဝိဂ္ဂဟော။ သာ ပန အာဟာရာသာ စေတနာ ဥပတ္ထမ္ဘတိ ယေဝါတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘အယမတ္ထော’’တိ ‘သုပါကဋေနာ’တိအာဒိနာ ဝုတ္တော အယမတ္ထော။ သဗ္ဗာစေသာဝိစာရဏာ ဂိဇ္ဈောပမာယ ဥပမာမတ္တဘာဝံ နီဝါရေတာ ဟောတီတိ။

အာသေဝန္တိ တံ ပစ္စယ ဓမ္မံ ပစ္စယုပ္ပန္နာ ဓမ္မာတိ အာသေဝနံ။ ဧတေန ဘုသော ပစ္စယုပ္ပန္န ဓမ္မေဟိ အာသေဝိတဗ္ဗတ္တာ အာသေဝနန္တိ ဝုစ္စတီတိ ဒဿေတီတိ။ ‘‘တံ’’တိ တံ ပုရိမံ ပုရိမံ ပစ္စယ ဓမ္မံ။ ‘‘ဘဇန္တီ’’တိ ဥပေန္တိ။ ကေ ဘဇန္တီတိ အာဟ ‘‘အပရာပရံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ ဓမ္မာ’’တိ။ ‘‘ဓမ္မာ’’တိ စ အနန္တရုပ္ပန္နာ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ။ ကထဉ္စ တံ တေဘဇန္တီတိ အာဟ ‘‘သုဋ္ဌုသေဝမာနာ ဝိယ ဘဇမာနာ ဝိယ ပဝတ္တန္တီ’’တိ။ ဝိယ သဒ္ဒေန လောကေ ကိဉ္စိဇနံ ကေစိဇနာ ကေနစိ အတ္ထေန သုဋ္ဌုသေဝန္တာ ဝိယာတိ ဒဿေတိ။ ကထံ သုဋ္ဌုသေဝိယမာနာ ဝိယ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘တဿ ပုရိမဿာ’’တိအာဒိံ။ ပုရိမဿ အနန္တရဿ စိတ္တုပ္ပာဒဿာတိ အတ္ထော။ ‘‘သဗ္ဗပရိပူရံ အာကာရံ’’တိ ဇဝဝေဂသဟိတေဟိ ဝိဇာနန ဖုသနာဒီဟိ သာဝဇ္ဇာန ဝဇ္ဇာဒီဟိ စ သဗ္ဗေဟိ ဇဝနဂုဏေဟိ ပရိပူရံ အာကာရံ။ ‘‘အာသေဝေတီ’’တိ မံ သုဋ္ဌု သေဝထာတိ နိယောဇေန္တံ ဝိယ ဟောတိ။ တေနာဟ ‘‘အတ္တနော ဝါသံ’’တိအာဒိံ။ တတ္ထ ‘‘ဝါသံ’’တိ ဝါသနံ။ ‘‘သုဋ္ဌု ဂါဟာပေတီ’’တိ ပရိပုဏ္ဏံ ဒေတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧတေန ယထာ လောကေ ဧကော ပရေသံ ယထိစ္ဆိတံ ဒေတိ။ ဧဝံ ဒေန္တံ ပန ပရေ ဘဇန္တိယေဝ။ မံ ဘဇထာတိ နိယောဇနကိစ္စံ နတ္ထိ။ ဧဝမေဝ ဣဓပိ သုဋ္ဌုဝါသဒါနမေဝ ဘဇာပနံ နာမာတိ ဒဿေတိ။ ‘‘ဝဍ္ဎေတိ ဝါ’’တိ ဧတေန အာသေဝနာ ဘာဝနာ ဝဍ္ဎနာတိ ဣမံပရိယာယတ္ထံ ဝဒတိ။ ပုရိမာဘိယောဂေါ နာမ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ သဇ္ဈာယနာဒိကမ္မေသု ယထာသတ္တိ ယထာဗလံ ဝါ ယာမကရဏံ။ တထာ ကရောန္တဿ တံ ဥဂ္ဂဟဏ ကမ္မံ ဥပရူပရိ ပဂုဏဘာဝံ ဂစ္ဆတီတိ။ ‘‘အာသေဝနဋ္ဌေနာ’’တိ ဝဍ္ဎာပနဋ္ဌေန၊ ဥပကာရကောတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘သဇာတိယာနံ’’တိ ကုသလာဒိဘာဝေန သမာနဇာတိကာနံ။

ကာယင်္ဂါဘိသင်္ခရဏံ နာမ ကာယသဉ္စေတနာကိစ္စံ။ ဝါစင်္ဂါဘိသင်္ခရဏံ ဝစီသဉ္စေတနာကိစ္စံ။ စိတ္တင်္ဂါဘိသင်္ခရဏံ မနောသဉ္စေတနာကိစ္စံ။ ‘‘ကိရိယာဘာဝေနာ’’တိ ဒဿနသဝနာဒိကိစ္စေသု ဂမနဌာန နိသဇ္ဇာဒိကိစ္စေသု သံဝိဓာနကိရိယာဘာဝေန။ ‘‘ဝတ္ထုမှီ’’တိ ဂဗ္ဘဝတ္ထုမှိ။ ယထာဝုတ္တာဘိသင်္ခရဏကိစ္စံ နာမ ကာယင်္ဂဝါစင်္ဂ စိတ္တင်္ဂါဘိသင်္ခရဏ ကိစ္စံ။ ‘‘တဒဘိသင်္ခရဏဝေဂဇနိတံ’’တိ တဿ ကာယင်္ဂါဒိကဿ အဘိသင်္ခရဏဝေဂေန ဇနိတံ ကိရိယာဝိသေသ နိဓာနကိစ္စန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘သန္တာနေ’’တိ စိတ္တသန္တာနေ။

ဝိပစ္စနဘာဝေါ စ နာမ ပါတုဘာဝေါတိ သမ္ဗန္ဓော။ နိရုဿာဟ သန္တဘာဝေါ နာမ ကုသလာ ကုသလာနံ ဝိယ ကာယင်္ဂဝါစင်္ဂါဘိသင်္ခရဏ ကိစ္စေသု စ အာယတိံ ဝိပစ္စန ကိစ္စေသု စ နိရုဿာဟဘာဝေန သန္တဘာဝေါ။ န ကိလေသု ပသန္တဘာဝေန။ စိတ္တာဘိသင်္ခရဏ ကိစ္စေသုပန သမ္ပယုတ္တစေတနာဝသေန ယထောပဋ္ဌိတေသု အာရမ္မဏေသု သမ္ပယုတ္တဓမ္မာနံ ဧကတော သန္နိပါတဂမနုဿာဟမတ္တံ အတ္ထိ။ တတောပရံ ပန သုပိန ဒဿန ကိစ္စံပိ နတ္ထီတိ။ ‘‘မန္ဒမန္ဒာကာရေနာ’’တိ မန္ဒတော အတိမန္ဒာကာရေန။ ကိဉ္စိဇာနန စိတ္တံ နာမ ကမ္မာဒိ အာရမ္မဏံ အပ္ပမတ္တကံပိ ဇာနနံ ဝီထိစိတ္တံ။ တဿ ပဝတ္တိယာ။

‘‘အရူပိနော’’တိ အရူပလက္ခဏ သမင်္ဂိနော။ နာမလက္ခဏ သမင်္ဂီနောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ဇနယန္တာပီ’’တိ သဟဇာတ ဓမ္မေ ဇနေန္တာပိ။ ‘‘သန္တာနဋ္ဌိတိယာ’’တိ ပဗန္ဓပ္ပတိဋ္ဌာနဿ။

‘‘ကသ္မာပနေတ္ထာ’’တိအာဒီသု။ ‘‘ဘာဝိန္ဒြိယ ဒွယံ’’တိ ဣတ္ထိန္ဒြိယ ပုရိသိန္ဒြိယ ဒွယံ။ ‘‘ဣဓာ’’တိ ဣမသ္မိံ ဣန္ဒြိယပစ္စယေ။ ကသ္မာ န ဂဟိတံ။ နနု ဣတ္ထိလိင်္ဂါဒီနံ ပဝတ္တိကာရဏတ္တာ ဣဓ ဂဟေတဗ္ဗမေဝါတိ အဓိပ္ပာယော။ ဇနကတ္တံ နာမ ဇနက ကိစ္စံ။ ဧဝံ သေသေသုပိ။ ‘‘ဧတံတယံပိ နတ္ထီ’’တိ ဇနကတ္တာဒိကိစ္စတ္တယံပိ နတ္ထိ။ ဧဝံသန္တေကထံ လိင်္ဂါဒီနံ ပဝတ္တိကာရဏံ ဟောတီတိအာဟ ‘‘ကေဝလံ ပနာ’’တိအာဒိံ။ ‘‘ဒွယံ’’တိ ဣတ္ထိဘာဝပုမ္ဘာဝ ဒွယံ။ န ဣန္ဒြိယ ပစ္စယတ္တေန ဣန္ဒြိယံ နာမ ဟောတိ။ ယထာဟိ ဧကော ရာဇာ အတ္တနော ဝိဇိတေ ဂေဟာနိ ကရောန္တိ။ ဧဝံ ကရောန္တူတိ ဂေဟသဏ္ဌာနံ ပဋ္ဌပေတိ။ သဗ္ဗေဇနာ တထေဝ ကရောန္တိ၊ နော အညထာ။ တတ္ထ ရာဇာ ဂေဟုပ္ပတ္တိယာ စ ဂေဟဋ္ဌိတိယာ စ ကိဉ္စိ ကိစ္စံ န ကရောတိ။ ဂေဟသာမိကာဝါ ဂေဟဝဍ္ဎကိနော ဝါ ကရောန္တိ။ ကရောန္တာ ပန ရညာ ပဋ္ဌပိတံ သဏ္ဌာနံ အနတိက္ကမိတွာဝ ကရောန္တိ။ ဧဝမေဝ မိဒံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဥပဂန္တွာ ဈာယနဋ္ဌေနာတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဥပသဒ္ဒေါ ဥပနိဿယ ပဒေဝိယ ဥပရိ အတ္ထော။ ‘‘ဥပရီ’’တိ စ ထာမဗလဝုဒ္ဓိဝသေနာတိ အာဟ ‘‘တသ္မိံ ဝါ’’တိအာဒိံ။ ‘‘တသ္မိံ’’တိ အာရမ္မဏေ။

‘‘သုဂတိ ဒုဂ္ဂတိ နိဗ္ဗာန သမ္ပာပကဋ္ဌေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ သော အတ္ထော အဗျာကတမဂ္ဂင်္ဂေသု နတ္ထိ။ ဧဝဉ္စသတိ တာနိ ကထံ မဂ္ဂပစ္စယတ္တံ ဂစ္ဆန္တီတိ အာဟ ‘‘ဧတ္ထ စာ’’တိအာဒိံ။ ‘‘သမ္မာဒဿနာဒိနာ’’တိ သမ္မာဒဿန သင်္ကပ္ပနာဒိနာ။ ‘‘တေသံ’’တိ သမ္မာဒိဋ္ဌီနံ။ ‘‘တေသံ ပီ’’တိ အဗျာကတ ဘူတာနံ သမ္မာဒိဋ္ဌီနမ္ပိ။ ‘‘တေနေဝဋ္ဌေနာ’’တိ သမ္မာဒဿနာဒိနာ လက္ခဏဋ္ဌေန။ အထဝါ။ ‘‘တေနေဝဋ္ဌေနာ’’တိ သုဂတိ နိဗ္ဗာန သမ္ပာပကဋ္ဌေနေ ဝါတိ အတ္ထော။ ဧဝဉ္စသတိ သဟေတုကာ ဝိပါက ကြိယာ ဗျာကတဓမ္မာပိ တေနေဝဋ္ဌေန သဗ္ဗသော ကုသလသဒိသာ သိယုန္တိ။ န သိယုံ၊ ပစ္စယ ဝေကလ္လတ္တာ။ ဝိပါကာဗျာကတာဟိ ကမ္မဝေဂေန သန္တာနေ ပတိတမတ္တတ္တာ နိရုဿာဟသန္တသဘာဝတော တံ သမ္ပယုတ္တာ စေတနာ နာနက္ခဏိက ကမ္မပစ္စယတ္တံ န ဂစ္ဆတိ။ ကိရိယာဗျာကတာ စ နိရနုသယသန္တာနေ ဥပ္ပန္နတ္တာ တံ သမ္ပယုတ္တစေတနာပိ တပ္ပစ္စယတ္တံ န ဂစ္ဆတိယေဝ။ တသ္မာ တေသု ဝိပါက ကြိယာဗျာကတေသု သမ္မာဒိဋ္ဌာဒီနိပိ သုဂတိ သမ္ပာပကဋ္ဌံ န သာဓေန္တိ။ ကိလေသပ္ပဟာန ကိစ္စဿ အဘာဝတော နိဗ္ဗာန သမ္ပာပကဋ္ဌမ္ပိ နသာဓေန္တိ။ သဘာဝ လက္ခဏဝေကလ္လတာပန တေသံ သမ္မာဒိဋ္ဌာဒီနံ နတ္ထိယေဝ။ တသ္မာ တာနိ မဂ္ဂပစ္စယေ သင်္ဂဟိတာနီတိ။ ဣန္ဒြိယ ဓမ္မေသု အရူပိန္ဒြိယာနံ အာဓိပ္ပစ္စ ကိစ္စံ အရူပဓမ္မေ သွေဝ ဖရတိ။ ရူပဓမ္မာ ပန တံ သမုဋ္ဌိတတ္တာ ဧဝ တပ္ပစ္စယုပ္ပန္နေသု ဝုတ္တာ။ တထာ ဟေတု ကမ္မ မဂ္ဂ ဈာနေသု။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဧသနယော ကမ္မိန္ဒြိယဈာနပစ္စယေသုပီ’’တိ။ တတ္ထ ကမ္မသဒ္ဒေန နာနက္ခဏိက ပစ္စယော ဂဟေတဗ္ဗော။

‘‘သမ္ပယုတ္တာသင်္ကာ သမ္ဘဝတီ’’တိ သဟဇာတာ နာမဓမ္မာ တံ သမုဋ္ဌာန ရူပေဟိ၊ ပစ္ဆာဇာတာ စ အတ္တနော အတ္တနော ပစ္စယုပ္ပန္နရူပေဟိ၊ ဝတ္ထု ဓမ္မာ စ တန္နိဿိတနာမဓမ္မေဟိ ကာလတော စ ဌာနတော စ ဧက သမ္ဗန္ဓတ္တာ တေသု သမ္ပယုတ္တာသင်္ကာ သမ္ဘဝတိ။ ‘‘ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယပ္ပသင်္ဂေါ နတ္ထီ’’တိ အာရမ္မဏာနန္တရာဒိပစ္စယာပိ အတ္တနော ပစ္စယုပ္ပန္နေဟိ သမ္ပယုတ္တာ န ဟောန္တိ။ တသ္မာ တေပိ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယ ဘာဝေန ဝတ္တဗ္ဗာတိ ဧဝရူပေါ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယပ္ပသင်္ဂေါ တေသု အာရမ္မဏ ပစ္စယာဒီသု နတ္ထီတိ အဓိပ္ပာယော။

‘‘ဟေဋ္ဌာဝုတ္တပ္ပကာရေသု ဧဝါ’’တိ ဧတ္ထ ဧဝသဒ္ဒေန ပစ္စယန္တရံ န ဟောတီတိ ဒဿေတိ။ ယဒိ ပစ္စယန္တရံ န ဟောတိ၊ န ဝတ္တဗ္ဗောယေဝ။ ကသ္မာ၊ ဒေသကဿ ပုနရုတ္တိနိရတ္ထကဝါဒိတာ ပတ္တိတောတိ။ နော န ဝတ္တဗ္ဗော။ ကသ္မာ၊ လောကေ ယော သယံ နတ္ထိ၊ ဝိဂတော ဟောတိ။ သော ကဿ ပစ္စယော ဘဝိတုံ အရဟတီတိ ဧဝရူပဿ မိစ္ဆာဘိနိဝေသဿ ပဟာနတော။ တေန ဣမမတ္ထံ ဉာပေတိ၊ လောကေ ကေစိဓမ္မာ သယံ အတ္ထိကာလေ ဧဝ အညေသံ ပစ္စယာ ဟောန္တိ၊ နော နတ္ထိကာလေ။ ကေစိ ဓမ္မာ သယံ နတ္ထိကာလေ ဧဝ အညေသံ ပစ္စယာ ဟောန္တိ၊ နော အတ္ထိကာလေတိ အယဉ္စဝိဘာဂေါ အဝဿံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗော ယေဝါတိ။ ‘‘ဩကာသဒါနသင်္ခါတေနာ’’တိ တဿ အညဿ စိတ္တုပ္ပာဒဿ ဥပ္ပတ္တိယာ ဩကာသဒါနသင်္ခါတေန။

သုတ္တန္တေ၊ အတ္ထီတိ အယ မေကော အန္တောတိ သတ္တာနံ သေဋ္ဌသာရဘူတော အတ္တာနာမ အနမတဂ္ဂေ သံသာရေ နိစ္စကာလံ အတ္ထိ။ ဥစ္ဆေဒေါ ဝါ ဝိမောက္ခော ဝါ သဗ္ဗသော နတ္ထိ။ အယံ သဿတဝါဒေါ နာမ ဧကောဝိသမန္တော ဧကာဝိသမာကောဋိ။ နတ္ထီတိ သတ္တောနာမ ဧကဘဝပရမော ဟောတိ၊ မရဏတော ပရံ နတ္ထိ။ ဧကန္တေန ဥစ္ဆိဇ္ဇတိ။ အယံ ဥစ္ဆေဒဝါဒေါ နာမ ဒုတီယော ဝိသမန္တော ဒုတီယာဝိသမကောဋိ။ ဣမေ ပဋိစ္စ သမုပ္ပာဒံ အဇာနန္တာနံ ဥဘောဝိသမန္တာ နာမ။ ဇာနန္တာနံ ပန တာဒိသော အတ္တာနာမ နတ္ထိ၊ ယော အတ္ထီတိ ဝါ နတ္ထီတိ ဝါ ဝတ္တဗ္ဗော ဘဝေယျ။ သုဒ္ဓဓမ္မပ္ပဗန္ဓော ဧဝ အတ္ထိ။ တဿ စ ယာဝ အဝိဇ္ဇာ အပ္ပဟီနာ ဟောတိ၊ တာဝ ဥစ္ဆေဒေါ နာမ နတ္ထိ။ အဝိဇ္ဇာယ ပန ပဟီနာယ တတောပရံ န ပဝတ္တတိ။ အတ္ထိ နာမ န ဟောတိ။ အယံ အန္တဒွယမုတ္တော မဇ္ဈိမဉာယော နာမ။ ဗဟုံ နာနတ္ထ သမ္ဘဝံ ဝဏ္ဏေန္တိယေဝ။ ဝဏ္ဏေန္တာနံပိ တေသံ ဗဟု ပယောဇနံ နတ္ထိ ယေဝါတိ အဓိပ္ပာယော။

ပစ္စယုဒ္ဒေသာနုဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၆၈။ ပစ္စယနိဒ္ဒေသေ။ ‘‘ပဉ္စဓာ’’တိ ပဉ္စဝိဓေဟိ ပစ္စယေဟိ။ ‘‘ဧကဓာ’’တိ ဧကဝိဓေန ပစ္စယေန။ ဧဝံ သေသေသုပိ။ ‘‘အဝိစ္ဆေဒါယာ’’တိ အဝိစ္ဆေဒတ္ထာယ။ ‘‘ပဋိပါဒနာယာ’’တိ ယောဇနတ္ထာယ။ ယော ကောစိ စိတ္တုပ္ပာဒေါ အဝိရုဒ္ဓဿ ယဿ ကဿစိ စိတ္တုပ္ပာဒဿ ပစ္စယော န န ဟောတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ပုနုပ္ပန္နာနံ’’တိ နိရုဇ္ဈိတွာ ပုန ဥပ္ပန္နာနံ။ ‘‘ပုရိမာနိ ဇဝနာနီ’’တိ ဧတ္ထ မဂ္ဂေါ ဂေါတြဘုတော အာသေဝန ပစ္စယံ လဘတိ။ ဖလဿ ပန သော ဘိန္နဇာတိကတ္တာ အာသေဝန ပစ္စယော န ဟောတိ။ ဖလံ ပန သဗ္ဗသော အာသေဝန မုတ္တံ ဟောတိ။ တသ္မာ တဒုဘယံ ဣဓ ပုရိမဇဝနသင်္ချံ န ဂစ္ဆတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘မဂ္ဂ ဖလဇဝနဝဇ္ဇာနီ’’တိ။ ဖလဇဝနဝဇ္ဇာနံ ပစ္ဆိမာနံ ဇဝနာနံ။ ‘‘သဗ္ဗာကာရပါရိပူရံ’’တိ ဧတ္ထ ကုသလာဒိဇာတိပိ သင်္ဂဟိတာတိ ဝုတ္တံ ‘‘ဇာတိမတ္တေနပီ’’တိ။ အဘိန္နာ ဧဝ သိယုံ။ န ပန ဘိန္နာ ဟောန္တိ။ ကဒါစိ ကေစိဘိန္နာ ဧဝ ဟောန္တိ။ တသ္မာ ဘိန္နဇာတိကာ ဓမ္မာ။ လ။ န သက္ကောန္တီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ကာမာဝစရဘာဝတော မဟဂ္ဂတာနုတ္တရဘာဝပတ္တိ နာမာ’’တိ စိတ္တသန္တာနဿာတိ အဓိပ္ပာယော။ ဂေါတြ ဘုစိတ္တံ ကာမဘူမိ။ ဈာနစိတ္တံ မဟဂ္ဂတဘူမိ။ မဂ္ဂစိတ္တံ လောကုတ္တရ ဘူမိ။ ကမ္မစေတနာယ နိရုဒ္ဓါယပိ တဿာ ပဝတ္တာကာရော နနိရုဇ္ဈတိ။ စိတ္တသန္တာနံ အနုဂစ္ဆတိ။ သော ဧဝ အာယတိံ ဝိပါကဓမ္မရာသိ ဟုတွာ ပါတုဗ္ဘဝတိ။ တသ္မာ သော ဝိပါကဿ ဗီဇသင်္ချံ ဂစ္ဆတိ။ သော စ ယာဝ န ဝိပစ္စတိ။ တာဝ သံသာရပ္ပဝတ္တိယာ သတိ၊ အန္တရာ ဝိနဋ္ဌော နာမ န ဟောတိ။ တသ္မာ ကမ္မစေတနာ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ စိတ္တသန္တာနေ တဿ ဗီဇဿ နိဓာနတ္ထာယ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ နိရုဇ္ဈမာနာ စ နိဒဟိတွာ ဧဝ နိရုဇ္ဈတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘အတ္တနော ပဝတ္တာကာရသင်္ခါတ ဗီဇနိဓာနဉ္စာ’’တိ။ ‘‘စေတနာယ ဟောတီ’’တိ စေတနာယ သာဓာရဏံ ဟောတိ။ ပုရေဇာတာ သာလရုက္ခပေါတကာ ပစ္စယာ ဟောန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ပုရိမစိတ္တက္ခဏေသု ဥပ္ပန္နာ စတုသမုဋ္ဌာနိကရူပဓမ္မာတိ သမ္ဗန္ဓိတဗ္ဗံ။ ‘‘အာဟာရဇကာယော’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တာတိ ပါဌသေသော။ ‘‘ပစ္ဆာ ဇာတေနာ’’တိ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယေန ပယောဇနံ နတ္ထိ။ ဇိဏ္ဏပတရုက္ခဿ ဥဒကာသိဉ္စနံ ဝိယ ဟောတီတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘ယဒဂ္ဂေနာ’’တိ ယေနကာရဏ ကောဋ္ဌာသေန။ ‘‘ဝတ္ထု ရူပံ’’တိ နိရောဓာသန္နံ ဟဒယဝတ္ထု ရူပံ။ ‘‘ဧဝမယံ ပီ’’တိ ဧဝံ အယံ ပစ္ဆာဇာတပစ္စယောပိ။ ဝိဝိဓေန အာကာရေန ဖရဏံ ကာလန္တရ ဒေသန္တရ ဂမနံ ဝိပ္ဖာရော။ မဟန္တော ဝိပ္ဖာရော ယဿာတိ သမာသော။ ‘‘ဝတ္ထုမှီ’’တိ ဟဒယဝတ္ထုမှိ။ ပဉ္စဟိ ခန္ဓေဟိ ဝေါကိဏ္ဏော သမ္မိဿောတိ ပဉ္စဝေါကာရော။ ကာမ ရူပဘဝေါ ။ ဝိနာ ဥပ္ပဇ္ဇိတုံ န သက္ကောတိ။ ရူပဝိရာဂဘာဝနာဗလေန ရူပဿ အဝိက္ခမ္ဘိတတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘ပုရေဇာတံ ဝါ’’တိ ဧကစိတ္တက္ခဏာတီတေ ပုရေဇာတံ ဝါ။ ‘‘ဝဍ္ဎနပက္ခေ ဌိတံ ဝါ’’တိ တတော ပစ္ဆာ ယာဝ အဋ္ဌမ စိတ္တက္ခဏာ ဝဍ္ဎနပက္ခေ ဌိတံ ဝါ။ ‘‘ဥပ္ပန္နံ ဝတ္ထူ’’တိ ဥပ္ပန္နံ ဝတ္ထုရူပံ။ ‘‘ဧတ္ထာ’’တိ ဣမသ္မိံ ပုရေဇာတ ပစ္စယေ။ ကိဉ္စာပိ ဒိဿတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ပစ္စနီယေ’’တိ ပစ္စနီယ ဝါရေ။ ‘‘တံ’’တိ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ။ တဿ အာရမ္မဏဿ အပရိဗျတ္တတ္တာဝါတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကာရဏံ ဝဒန္တိ ပဋ္ဌာနဋီကာစရိယာ။ အရူပဘဝေ မရဏာသန္နကာလေ ကဿစိ ဂတိနိမိတ္တု ပဋ္ဌာနံ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တမေဝ။ ဧဝဉ္စသတိ၊ တတ္ထ အာရမ္မဏ ပုရေဇာတံ လဒ္ဓဗ္ဗမေဝ။ ပဋ္ဌာနေပန တသ္မိံဘဝေ သဗ္ဗံ ပုရေဇာတပစ္စယံ ပဋိက္ခိပတိ။ ကသ္မာ ဣတိ စေ၊ ဝတ္ထု ပုရေဇာတပစ္စယဿ တတ္ထ အလဒ္ဓဗ္ဗတ္တာတိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ‘‘အာရုပ္ပေဝိယာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထ စ ပဋ္ဌာနေ အရူပဘဝေ ဒွေပိ ပုရေဇာတပစ္စယာ ပဋိက္ခိတ္တာ၊ တသ္မာ သဗ္ဗေပိ အရူပ ပုဂ္ဂလာ သဗ္ဗံပိ ရူပဓမ္မံ အာရမ္မဏံ န ကရောန္တီတိပိ ဝဒန္တိ။ ဧဝဉ္စ ကတွာ အာရမ္မဏ သင်္ဂဟဒီပနိယံ ‘အသညီဘဝတော စုတာနံ ဝိယ အရူပဘဝတော စုတာနံပိ ဂတိနိမိတ္တဘူတံ ကာမပဋိသန္ဓိယာ အာရမ္မဏံ ဘဝန္တရေ ကေနစိဒွါရေန အဂ္ဂဟိတံ၊ ကေဝလံ ကမ္မဗလေနေဝ ဥပဋ္ဌာပိတ’န္တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဂူထကုဏပါဒီနီ’’တိ ဂူထဉ္စ မတပူတိသရီရာနိ စ။ ‘‘ဧဝံ ဝုတ္တေဟီ’’တိ ပဋ္ဌာနေ ဝုတ္တေဟိ။ တေ ပန အကုသလာ ဓမ္မာ ကထံ စတုဘူမိက ကုသလာနံ ဥပနိဿယ ပစ္စယာ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘တတ္ထ အာနန္တရိယ ဝဇ္ဇာနီ’’တိအာဒိံ။ တတ္ထ အာနန္တရိယ ကမ္မကတာနံ ကိလေသာဝရဏ ကမ္မာဝရဏေဟိ သမန္နာဂတတ္တာ ဈာနမဂ္ဂပ္ပဋိလာဘော နာမ နတ္ထီတိ ဝုတ္တံ ‘‘အာနန္တရိယ ဝဇ္ဇာနီ’’တိ။ ‘‘တာနီ’’တိ ရာဂါဒီနိ အကုသလာနိ စတုဘူမိက ကုသလာနံ ဥပ္ပတ္တိယာ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ ‘‘သမတိက္ကမမုခေနာ’’တိ ပဋ္ဌာနေ အကုသလော ဓမ္မော ကုသလဿ ဓမ္မဿ ဥပနိဿယ ပစ္စယေန ပစ္စယောတိ ဧတဿ ပဉှဿ ဝိဘင်္ဂေ ပါဏံ ဟန္တွာ တဿ ပဋိဃာ တတ္ထာယ ဒါနံ ဒေတိ၊ သီလံ သမာဒိယတိ၊ ဥပေါသထကမ္မံ ကရောတိ၊ ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ အဘိညံ ဥပ္ပာဒေတီတိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ‘‘တဿ ပဋိဃာတတ္ထာယာ’’တိ တဿ ပါဏာတိပါတကမ္မဿ ပဋိဟနနတ္ထာယ ပဟာနတ္ထာယ သမတိက္ကမနတ္ထာယာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သော စေ ပါဏာတိပါတီ ပုဂ္ဂလော ပုန သံဝေဂံ အာပဇ္ဇိတွာ တဿ ကမ္မဿ သမတိက္ကမနတ္ထာယ ဒါနံ ဒေတိ၊ သီလံ သမာဒိယတိ၊ ဥပေါသထ ကမ္မံ ကရောတိ။ တဒါ တံ ပါဏာတိ ပါတကမ္မံ တံ ပုဂ္ဂလံ ဒါနကမ္မေနိယောဇေတိ နာမ။ တထာ သီလကမ္မေ ဥပေါသထ ကမ္မေတိ။ ယထာဟိ ရာဇာ ဧဝံ ဝဒေယျ ဣမသ္မိံ ဒိဝသေ ယော ဥပေါသထံ နုပဝသတိ၊ တံ ဃာတေဿာမီတိ။ တဒါ သဗ္ဗေပိ နာဂရာ ဥပေါသထံ ဥပဝသေယျုံ။ ဧဝမိဒံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ရာဇာဝိယ ဟိ တဿ ပါဏာတိပါတကမ္မံ။ နာဂရာ ဝိယ သော ပါဏဃာတကော။ ဥပေါသထ ကမ္မ ကုသလာနိ ဝိယ တဿ ဒါနသီလ ဥပေါသထ ကမ္မ ကုသလာနီတိ။ ‘‘ဈာနံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ မဂ္ဂံ ဥပ္ပာဒေတိ၊ အဘိညံ ဥပ္ပာဒေတီ’’တိ ပဒေသုပိ ဧသေဝနယော။ ဧဝံ သမတိက္ကမမုခေန ဧကံပိ အကုသလံ သဗ္ဗာနိ စတုဘူမိက ကုသလာနိ ဥပနိဿယ သတ္တိယာ ဇနေတိ ပဝတ္တေတီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ‘‘တာနိယေဝ သဗ္ဗာနီ’’တိ အာနန္တရိယ ကမ္မသဟိတာနိသဗ္ဗာနိ အကုသလာနိယေဝ သဗ္ဗေသံ အကုသလာနံ အဗျာကတ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပတ္တိယာ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ ဒါနသီလာဒယော ကုသလာ ဓမ္မာ။ သုဋ္ဌု ဗလဝံ ကမ္မံ အဓိပ္ပေတံ၊ န ဒုဗ္ဗလံ။ ဥပနိဿယဋ္ဌာနတ္တာ။ တေသံပိ ရူပဓမ္မာနံ ဗလဝနိဿယာ နနုဟောန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကထံ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ဗဟိဒ္ဓါရုက္ခတိဏာဒီနံ’’တိအာဒိံ။ တတ္ထ ပထဝီရသ အာပေါရသဝဿောဒက ဗီဇာနိ ရုက္ခတိဏာဒီနံ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တိ။ မူလဘေသဇ္ဇာဒီနိ အဇ္ဈတ္တံ သန္တာနံ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ပကတဿေဝါ’’တိ ပထမတရံ ကတဿ ဥပ္ပာဒနာဒိကမ္မဿေဝ။ ‘‘န ဧဝံ ရူပသန္တာနေနာ’’တိ ဧဝံ ရူပသန္တာနေန ဥပ္ပာဒိတာ ဥပသေဝိတာ ဓမ္မာ နတ္ထိ။ ‘‘တံ’’တိ ဥတုဗီဇာဒိကံ။ ကမ္မာဒိကဉ္စ။ ‘‘ပကတံ’’တိ ပုရေတရံ ဥပ္ပာဒိတဉ္စ ဥပသေဝိတဉ္စ။ သစေတနဿေဝ စေတနံ ပကပ္ပနံ ပကရဏန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ စေတနံ ပကပ္ပနံ ပကရဏံ နာမာတိ အတ္ထော။ ‘‘ပကပ္ပနံ’’တိ စ သံဝိဓာနံ။ ‘‘ကိဉ္စီ’’တိ ကိဉ္စိကမ္မာဒိကံ ဥတုဘောဇနာဒိကဉ္စ။ အတ္တနော စ ဥပ္ပန္နာ ရာဂါဒယော ပရဿ စ သန္တာနေ ပရဿ စ ဥပ္ပန္နာ ရာဂါဒယော အတ္တနော စ သန္တာနေတိ ယောဇနာ ။ ‘‘နိဒဿနံ’’တိ ဥဒါဟရဏံ ဟောတိ။ မနောပဒေါသိကဒေဝါ အညမညံ ဒိသွာ အတ္တနော မနံ ပဒူသေန္တိ။ ဗာဠှံ ဣဿာဓမ္မံ ဥပ္ပာဒေန္တိ။ တသ္မိံယေဝ ခဏေ စဝန္တိ။ တေသံ ဒွေ ဣဿာဓမ္မာ အညမညဿ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တီတိ။ ကာမာဝစရ ကုသလဿ ဗလဝနိဿယာ ဟောန္တီတိအာဒိနာ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဝိဘာဝနိပါဌေ။ ဈာန မဂ္ဂ ဖလ ဝိပဿနာဒိဘေဒံ အာလမ္ဗဏံ ပစ္စဝေက္ခန အဿာဒနာဒိ ဓမ္မေ အတ္တာဓီနေ ကရောတီတိ ယောဇနာ။ ‘‘အတ္တာဓီနေ’’တိ အတ္တာယတ္တေ အတ္တာဗဒ္ဓေ။ ပဋ္ဌာနေ ပဉှဝါရေ ဒါနံ ဒတွာ သီလံသမာဒိယိတွာ ဥပေါသထကမ္မံ ကတွာ တံ ဂရုံ ကတွာ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ပုဗ္ဗေ သုစိဏ္ဏာနိ ဂရုံ ကတွာ ပစ္စဝေက္ခန္တီတိအာဒိနာ အာဂတတ္တာဒါန သီလ။ လ။ နိဗ္ဗာနာနိ စေဝါတိ ဝုတ္တံ။ ရာဂံ ဂရုံကတွာ အဿာဒေန္တိ၊ အဘိနန္ဒတီတိအာဒိနာ၊ စက္ခုံ ဂရုံ ကတွာ အဿာဒေန္တီတိအာဒိနာ စ အာဂတတ္တာ ‘‘ရာဂ ဒိဋ္ဌိ စက္ခု သောတာဒီနိစာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ပရတ္ထ ပီ’’တိ ပရတော နိဿယ ပစ္စယာဒီသုပိ။ ‘‘သော ဧဝါ’’တိ ပစ္စုပတ္ထမ္ဘကော ဧဝ။ ‘‘ကိဉ္စီ’’တိ ကိဉ္စိမတ္တံပိ။ မဟာဘူတေ ကိဉ္စိ ဥပတ္ထမ္ဘေတုံ န သက္ကောန္တီတိ ယောဇနာ။ နနု အာဟာရ ရူပံ မဟာဘူတေ ဥပတ္ထမ္ဘေတုံ သက္ကောတိ။ ဇီဝိတရူပဉ္စ ကမ္မဇမဟာဘူတေ အနုပါလေတုန္တိ။ သစ္စံ။ ဣဓ ပန သဟဇာတပစ္စယ ကိစ္စံ အဓိပ္ပေတံ။ တေသဉ္စ ဒွိန္နံ သဟဇာတပစ္စယ ကိစ္စံ နတ္ထိ။ တံ ပရတော အာဝီ ဘဝိဿတီတိ။ ‘‘ဝတ္ထု ဝိပါကာနံ’’တိ ဝတ္ထုရူပံ ဝိပါကာနံ။ ပဋ္ဌာနပါဌေ။ အာရမ္မဏဉ္စ၊ နိဿယော စ၊ ပုရေဇာတဉ္စ၊ ဝိပ္ပယုတ္တော စ၊ အတ္ထိ စ၊ အဝိဂတော စာ၊တိ ဆသုပစ္စယေသု ဃဋိတေသု တီဏိ ဝိသဇ္ဇနာနိ လဗ္ဘန္တီတိ ယောဇနာ။ တီဏိ ဝိသဇ္ဇနာနိ နာမ ဝတ္ထု ကုသလာနံ ခန္ဓာနံ ဆ ဟိ ပစ္စယေဟိ ပစ္စယော။ ဝတ္ထု အကုသလာနံ၊ ဝတ္ထု အဗျာကတာနန္တိ။ ဧတ္ထ စ အတ္တနော အဇ္ဈတ္တံ ဝတ္ထုံ အာရဗ္ဘ ဝတ္ထု မေ အနိစ္စန္တိအာဒိနာ သမ္မသန္တဿ ဝတ္ထုရူပံ ကုသလာနံ ခန္ဓာနံ ဆဟိ ပစ္စယေဟိ ပစ္စယော။ ဧတံ မမ၊ ဧသော ဟမသ္မိ၊ ဧသော မေ အတ္တာ၊တိ ဥပါဒိယန္တဿ ဝတ္ထု ရူပံ အကုသလာနံ။ ဥဘယတ္ထပိ အာဝဇ္ဇနက္ခဏေ အဗျာကတာနံ။ အရဟတော ပန တံ အနိစ္စန္တိအာဒိနာ သမ္မသန္တဿ ကြိယာဗျာကတာနံ ခန္ဓာနန္တိ။ တေနာဟ ‘‘ပစ္စုပ္ပန္နံ ဝတ္ထုံ’’တိအာဒိံ။ တတ္ထ ‘‘ပစ္စုပ္ပန္နံ ဝတ္ထုံ’’တိ အတ္တနော ပစ္စုပ္ပန္နံ ဝတ္ထုံ။ အဓိဋ္ဌာနဝိဓာနေ ပန အာကာသ ဂမနေ ရူပကာယံ အာရဗ္ဘစိတ္တံ ဝိယ ကာယံ လဟုကံ အဓိဋ္ဌဟန္တဿ တပ္ပရိယာပန္နံ ဝတ္ထု အဘိညာစိတ္တ ဒွယဿာတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ‘‘အနိဋ္ဌေဌာနေ’’တိ ဇဝနစိတ္တဿ အာဝဇ္ဇနေန ဝိနာ ဥပ္ပဇ္ဇနံ နာမ ကတ္ထစိ ဣစ္ဆိတဗ္ဗံ ဟောတိ။ ကတ္ထစိ အနိစ္ဆိတဗ္ဗံ။ တတ္ထ နိရောဓသမာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌာနေ၊ မဂ္ဂဝီထီသု ဂေါတြဘုဝေါဒါနဋ္ဌာနေ၊ အာဂန္တုက ဘဝင်္ဂဋ္ဌာနေတိ ဣဒံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗဋ္ဌာနံ နာမ။ ဣတော အညံ အနိစ္ဆိတဋ္ဌာနံ နာမ။ ဧဝံ အနိစ္ဆိတဗ္ဗေ ဌာနေတိ အတ္ထော။ ‘‘ပကတိကာလေ’’တိ မရဏာသန္နကာလတော အညသ္မိံကာလေ။ ‘‘တာနိဝါ’’တိ အတ္တနော အတ္တနော နိဿယဝတ္ထူနိဝါ။ ‘‘အညံ ဝါ’’တိ ဝတ္ထုတော အညံ ရူပါဒိကံ ဝါ။ ‘‘ဘိန္နာရမ္မဏာနိ နာမာ’’တိ အညံ အာဝဇ္ဇနဿ အာရမ္မဏံ၊ အညံ ဇဝနာနန္တိ ဧဝံ ဇဝနာနိ အာဝဇ္ဇနေန ဘိန္နာရမ္မဏာနိ ဝါ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ပစ္ဆာဥပ္ပန္နာနီ’’တိအာဒိ။ ‘‘တေသံ’’တိ ဝီထိစိတ္တာနံ။ ‘‘တဒေဝါ’’တိ တံ ဧဝဝတ္ထု ရူပံ။ ‘‘ဝတ္ထု စာ’’တိ နိဿယော စ။ ‘‘တေသံ’’တိ အဋ္ဌကထာစရိယာနံ။ န ဟိ ဂဟေတုံ သက္ကောန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။ သေသမေတ္ထ သုဗောဓံ။ ‘‘ကသ္မာ ဝုတ္တံ’’တိအာဒီသု။ ‘‘တဿ ယက္ခဿာ’’တိ ဣန္ဒကနာမဿ တဿယက္ခဿ။ ‘‘ဣတရေသံပီ’’တိ သံသေဒဇောပပါတိကာနံပိ။ ‘‘ဒုဝိဓေနာ’’တိ ရူပဇနန ကိစ္စံ ရူပူပတ္ထမ္ဘန ကိစ္စန္တိ ဧဝံ ဒုဝိဓေန။ အထဝါ ‘‘ဒုဝိဓေနာ’’တိ အဇ္ဈတ္တာဟာရဿ ဥပတ္ထမ္ဘနံ ဗဟိဒ္ဓါဟာရဿ ဥပတ္ထမ္ဘနန္တိ ဧဝံ ဒုဝိဓေန။ ‘‘တထာရူပါနဉ္စာ’’တိ အပ္ပနာပတ္တကမ္မဝိသေသေန သိဒ္ဓါနဉ္စ။ ‘‘အဇ္ဈတ္တာဟာရောပီ’’တိ ပိသဒ္ဒေန ယထာဝုတ္တဇီဝိတိန္ဒြိယဉ္စ အရူပါဟာရေ စ သမ္ပိဏ္ဍေတိ။ ‘‘ဝတ္ထုဝိပါကာနံ’’တိ ဝတ္ထုရူပံ ဝိပါကာနံ။ ‘‘သဗ္ဗထာ’’တိ အဗျာယပဒံ။ တဉ္စ သဗ္ဗဝိဘတ္တိယုတ္တံ။ ဣဓ ပန ပစ္စတ္တဝစနန္တိ အာဟ ‘‘သဗ္ဗထာ’’တိ သဗ္ဗပ္ပကာရန္တိ။ ပကာရော စ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ သမ္ဗန္ဓော။ ကထံ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ အာဟ ‘‘တိဝိဓော’’တိအာဒိံ။ ‘‘သဟဇာတေ သင်္ဂဟေတဗ္ဗံ’’တိ ပစ္စယဘာဝေန သင်္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သဟဇနနံ နာမ အတ္တနာ သဟ ဇနေန္တဿ သဟဇနနံ။ တဉ္စ ကမ္မစိတ္တာဒီနံ ဝိယ ဝိသုံ ဇနနကိစ္စံ န ဟောတိ။ အတ္တနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တေ ဧဝ ဣတရာနိ ရူပါနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ အနုပ္ပဇ္ဇန္တေ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ ဧဝရူပံ ဇနနကိစ္စံ ဝေဒိတဗ္ဗံ ။‘‘ဝိနာဝ သဟုပ္ပာဒနကိစ္စေနာ’’တိ အတ္တနာ သဟုပ္ပာဒနကိစ္စေ အာဟာရဿ ဗျာပါရော နတ္ထီတိ အဓိပ္ပာယော။ တေနေဝ သဟဇာတာနိ ဥပတ္ထမ္ဘန္တောပိ သဟဇာတပစ္စယတ္တံ န ဂစ္ဆတီတိ။ ဧသနယော ရူပဇီဝိတိန္ဒြိယေပိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဇီဝိတံပီ’’တိအာဒိ။ ‘‘တီသူ’’တိ အာရမ္မဏဉ္စ ဥပနိဿယော စ အတ္ထိစာတိ ဣမေသု တီသု။ အာရမ္မဏာဓိပတိမှိ ပုရေဇာတာ ရမ္မဏာဓိပတိပိ အတ္ထိ။ သော ပုရေဇာတတ္ထိ ပစ္စယော ဧဝါတိ အတ္ထိပစ္စယေ သင်္ဂဟိတော။ ‘‘တသ္မိံ ကတေ ပဝတ္တမာနာနံ’’တိ တသ္မိံ ကမ္မေ ကတေ တဿ ကတတ္တာ ဧဝ ပဝတ္တမာနာနံ။ အာရမ္မဏာကာရော ဂေါစရဝိသယာကာရော။ ‘‘သန္တာနဝိသေသံ ကတွာ’’တိ ဗီဇနိဓာနံ ကတွာတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘တေ’’တိ အာရမ္မဏပစ္စယ ကမ္မ ပစ္စယာ။ ‘‘အကာလိကော’’တိ မဂ္ဂစေတနာဝသေန အကာလိကော။ သောဟိ အတ္တနော အနန္တရေဖလံ ဇနေတိ။ တသ္မာ အာဂမေတဗ္ဗဿ အာယတိကာလဿ အဘာဝါ အကာလိကောတိ ဝုစ္စတိ။ အဝသေသော နာနက္ခဏိကပစ္စယော ကာလိကော။ ‘‘ပစ္စယဋ္ဌေနာ’’တိ ပစ္စယကိစ္စေန။ လောကပ္ပဝတ္တိယာ ကမ္မဟေတုကတ္တာတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ဖလဟေတူ ပစာရေနာ’’တိ ဖလဘူတာယ သဗ္ဗလောကပ္ပဝတ္တိယာ ဟေတုဘူတဿ ကမ္မဿ နာမံ ဖလမှိ အာရောပေတွာ ဝေါဟာရေန သဗ္ဗေပိ တေဝီသတိပစ္စယာ ကမ္မသဘာဝံ နာတိဝတ္တန္တီတိ ယောဇနာ။ ကမ္မပစ္စယ သင်္ချံ ဂစ္ဆန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ဝိဇ္ဇမာနာ ယေဝါ’’တိ အတ္ထိပစ္စယာ ဧဝါတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘သာသနယုတ္တိယာ ဝိရုဒ္ဓမေဝါ’’တိ ဧတ္ထ သာသနယုတ္တိ နာမ တီဏိပိဋကာနိ။ ‘‘ဝိရုဒ္ဓမေဝါ’’တိ အာရမ္မဏ ပစ္စယဘူတာ သဗ္ဗေ ပထဝီ ပဗ္ဗတ နဒီသမုဒ္ဒ အဇဋာကာသာဒယော စ သဗ္ဗာပညတ္တိယော စ နိဗ္ဗာနဉ္စ ကမ္မသင်္ချံ ဂစ္ဆန္တီတိ ဝဒန္တော စ၊ သဗ္ဗေ အတီတာနာဂတ ဓမ္မာ အတ္ထိပစ္စယာ ဧဝါတိ ဝဒန္တော စ၊ တီဟိ ပိဋကေဟိပိ ဝိရုဇ္ဈတိယေဝ။ ပဋ္ဌာနပါဠိယာ ပန ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။ အတ္ထိ သဒ္ဒေါဟိ ပဋ္ဌာနေ ပစ္စုပ္ပန္နဘာဝေန ဝိဇ္ဇမာနတ္ထော။ န ပရမတ္ထ ဓမ္မ ဘာဝေန။ နာပိလောက သမ္မုတိဝသေန။ န ဟိ ပရမတ္ထ ဓမ္မ ဘူတာပိ အတီတာနာဂတဓမ္မာ ဣဓ အတ္ထိ သင်္ချံ ဂစ္ဆန္တိ။ နာပိပညတ္တိ ဟောတိ။ ‘‘အညမညပ္ပဋိဗဒ္ဓဩကာသေ’’တိ အညမညံ နိဿယနိဿိတဘာဝေ န ပဋိဗဒ္ဓေ ကာမရူပဘဝေါကာသေ။ ‘‘ယတော’’တိ ယမှာပဋိသန္ဓိ ဝိညာဏတော။ ‘‘ယတော’’တိ ဝါ ယမှာသီသတော၊ ယမှာဗီဇတော နိဗ္ဗတ္တီတိ ယောဇနာ။ ‘‘ဗီဇတော ဝိယ မဟာရုက္ခဿာ’’တိ ဗီဇပစ္စယာ ကဠီရင်္ကုရာဒိကဿ မဟာရုက္ခသန္တာနဿ နိဗ္ဗတ္တိဝိယ။ ပါဠိပါဌေ။ ‘‘န ဩက္ကမိဿထာ’’တိ သစေ န ဩက္ကမေယျ။ ‘‘သမုစ္စိဿထာ’’တိ အပိနုခေါ သမုစ္စေယျ၊ ဝဍ္ဎေယျ။ ‘‘ဝေါက္ကမိဿထာ’’တိ သစေ ဝိဂမေယျ၊ ဝိနာသေယျ။ ‘‘အဘိနိဗ္ဗတ္တိဿထာ’’တိ အပိနုခေါ အဘိနိဗ္ဗတ္တေယျ၊ ပါတုဘဝေယျ။ ‘‘ဝေါစ္ဆိဇ္ဇိဿထာ’’တိ သစေဥစ္ဆိဇ္ဇေယျ။ ‘‘အာပဇ္ဇိဿထာ’’တိ အပိနုခေါ အာပဇ္ဇေယျ။ ‘‘ယဒိဒံ’’တိ ယံ ဣဒံ။ ‘‘ဣဒံ’’တိ နိပါတမတ္တံ။ ‘‘ဝိညာဏံ’’တိ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏံ။ ယံ ဝိညာဏံ အတ္ထိ။ ဧသေဝ ဝိညာဏ ဓမ္မောတိ ယောဇနာ။ ‘‘ရူပုပ္ပတ္တိယာ’’တိ ရူပုပ္ပာဒဿ။ ဝိညာဏံ ပစ္စယော ဧတဿာတိ ဝိညာဏ ပစ္စယာ။ ရူပုပ္ပတ္တိ။ ‘‘ရူပပ္ပဝေဏိယာ’’တိ ကမ္မဇရူပသန္တတိယာ။ ‘‘ဥတုအာဟာရာပီ’’တိ အဇ္ဈတ္တ ဥတုအဇ္ဈတ္တ အာဟာရာပိ။ ဣဒဉ္စ သမ္ဘဝယုတ္တိ ဝသေန ဝုတ္တံ။ အတ္ထတော ပန ပုရိမုပ္ပန္နာယ ရူပပ္ပဝေဏိယာ အသတိ၊ အဇ္ဈတ္တံ တေ ဥတုအာဟာရာပိ နတ္ထိယေဝ။ ဗဟိဒ္ဓါ ဥတုပန အသတိပိ ပုရိမုပ္ပန္နာယ ရူပပ္ပဝေဏိယာ ရူပံ န ဇနေတီတိ န ဝတ္တဗ္ဗံ။ ဋီကာပါဌေ။ ‘‘အရူပံ ပနာ’’တိ အရူပဘူမိပန။ ‘‘ယသ္မိံရူပေ’’တိ ကမ္မဇရူပေ။ ‘‘ပစ္စယဘာဝေါ အတ္ထီ’’တိ ပစ္ဆိမရူပုပ္ပတ္တိယာ ပစ္စယသတ္တိ အတ္ထိ။ ကသ္မာ ဝိညာယတီတိ စေ။ ‘‘ပုတ္တဿာ’’တိအာဒိမာဟ။ ‘‘ဗီဇဘာဝသင်္ခါတံ’’တိ အမ္ဗဗီဇာဒီနံ ဗီဇဘာဝသင်္ခါတံ။ ‘‘နိယာမရူပံ နာမာ’’တိ ဥတုဝိသေသမာဟ။ ‘‘ယထာ ဝါ တထာ ဝါ’’တိ အနိယမတောတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ယောနိဘာဝသင်္ခါတံ’’တိ တံ တံ ဂေါတ္တကုလဇာတီနံ ဇာတိဘာဝသင်္ခါတံ။ ‘‘နိယာမရူပံ’’တိ ဥတုဝိသေသ သင်္ခါတံ နိယာမရူပံ။ သဒိသာနိ ရူပသဏ္ဌာနာနိ ယေသန္တိ ဝိဂ္ဂဟော။ ‘‘ပဋိသန္ဓိရူပဿေဝ အာနုဘာဝေါ’’တိ ကလလကာလာဒီသု ဥပ္ပန္နဿ ပဋိသန္ဓိရူပဿေဝ အာနုဘာဝေါ။ ပုန တမေဝတ္ထံ ဝိသေသေတွာ ဒဿေတုံ ‘‘အပိစာ’’တိအာဒိမာဟ။ ‘‘သမုဒါဂတံ’’တိ သုဋ္ဌု ဥပရူပရိအာဂတံ။ ဣတ္ထိဘာဝါဒိရူပံ ဗီဇရူပဉ္စ နိယာမေတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘နိယာမကံ’’တိ နာနာဝဏ္ဏသဏ္ဌာနာဒီနံ နိယာမကံ။ ‘‘တတ္ထ ဣမသ္မိံ ဘဝေ’’တိအာဒီသု။ ဓနဉ္စ ဓညဉ္စ တတော အဝသေသာ သဗ္ဗေဥပဘောဂပရိဘောဂါစာတိ ဝိဂ္ဂဟော။ ဝိဇ္ဇာ စ သိပ္ပဉ္စ နာနာဗဟုဿုတဉ္စ ပရိယတ္တိ စာတိ ဒွန္ဒော။ ‘‘အနာဂတာနံ တာသံ’’တိ တာသံ အဘိနဝဓနဓညာဒိသမ္ပတ္တီနံ။ ‘‘ဥပနိဿယ ပစ္စယတာ’’တိ ပုဗ္ဗယောဂကမ္မဿ ဥပနိဿယ ပစ္စယတာ။ တတ္ထ ဓနဓညဘောဂါနံ ပဋိလာဘတ္ထာယ ပုဗ္ဗယောဂကရဏံ နာမ ကသိကမ္မ ဝါဏိဇ္ဇကမ္မာဒီနံ ကရဏံ။ တတ္ထ ကသိကမ္မေ တာဝ ဓနဓညဘောဂါနံ ပဋိလာဘတ္ထာယ ကသိကမ္မကရဏေ ဓနဓညဘောဂါ အနာဂတူပနိဿယ ပစ္စယော။ ဣဒါနိ ကသိကမ္မကရဏံ တဿ ပစ္စယုပ္ပန္နံ။ ဓနဓည ဘောဂါနံ ပဋိလာဘပရိဘောဂကာလေသု ကသိကမ္မကရဏံ အတီတူပနိဿယ ပစ္စယော။ တေသံ ပဋိလာဘော စ ပရိဘောဂေါ စ တဿ ပစ္စယုပ္ပန္နော။ ကသိကမ္မကရဏက္ခဏေ ပန ခေတ္တ၊ ဝတ္ထု၊ ဗီဇ၊ မေဃဝုဋ္ဌိယော စ နင်္ဂလာဒီနိ ကသိဘဏ္ဍာနိ စ ဂေါမဟိံသာ စ ကမ္မကာရက ပုရိသာ စ ပစ္စုပ္ပန္နူပနိဿယော။ ကသိကမ္မကရဏံ တဿ ပစ္စယုပ္ပန္နံ။ ကမ္မသာဓိကဿ မာတာပိတာဒယော ပုဗ္ဗပုရိသာ တဿ ကမ္မဿ အတီတူပနိဿယ ပစ္စယော။ တံ ကမ္မံ တဿ ပစ္စယုပ္ပန္နန္တိ။ ဧဝံ သေသေသုပိ။ သေသံ သုဝိညေယျံ။

‘‘ပဉ္စဝိဓ’’န္တိအာဒီသု။ ‘‘သဏ္ဌာနတ္တံ’’တိ အဏု၊ တဇ္ဇာရီ၊ ရထရေဏု၊ လိက္ခာဒီနိ ဥပါဒါယ သဗ္ဗေသံ ရူပသဏ္ဌာနာနံ ဘာဝေါ သဏ္ဌာနတ္တံ။ ‘‘ဘာဝေါ’’တိ စ တေသံ ပဝတ္တိ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ပဝတ္တိ ဟေတူ’’တိ စ ပရမတ္ထ ရူပ ဓမ္မာ ဧဝ။ ‘‘အနုပဂမနတော’’တိ ဧတ္ထ သဘာဝတော အတိသုခုမတ္တာ အနုပဂမနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အဓိဝစနသင်္ခါတံ နာမာဘိဓာနန္တိ ဝိဂ္ဂဟော။ ‘‘အဓိဝစနံ’’တိ စ အတ္ထပ္ပကာသကတ္တာ အဓိကံ ဝစနံ အဓိဝစနံ။ ‘‘နာမာဘိဓာန’’န္တိ စ နာမပညတ္တိ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ဂဟေတဗ္ဗ ဘာဝေါ’’တိ ဣဒံ စိတ္တံ နာမ၊ အယံ ဖဿောနာမာတိအာဒိနာ ကထေန္တာနံ သန္တိကာ နာမာဘိဓာနံ သုတွာ တဒနုရူပဿ သဘာဝတ္ထဿ ဇာနနဝသေန ဉာဏေန ဂဟေတဗ္ဗဘာဝေါ။ နာမ ပညတ္တာနုသာရေန ဇာနိတဗ္ဗတ္တာ နာမန္တိ ဝုစ္စတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ အာရမ္မဏေ နမတီတိ နာမံ။ အာရမ္မဏိက ဓမ္မာ ဝါ ဧတ္ထ နမန္တီတိ နာမန္တိပိ ယုဇ္ဇတိ။

ဣမသ္မိံ ပစ္စယသင်္ဂဟေ ပစ္စယဓမ္မေသု ပညတ္တီနံပိ သင်္ဂဟိတတ္တာ ပညတ္တိ သင်္ဂဟောပိ ထေရေန ဣဓ နိက္ခိတ္တော။ တတ္ထ ‘‘ပညာဝီယတီ’’တိ ဧတ္ထ ပညာပနံ နာမ ဝေါဟာရဋ္ဌပနံ။ တဉ္စဌပနံ ဒွီဟိကာရဏေဟိ သိဇ္ဈတိ ဝဒန္တာနံ ဝေါဟာရေန စ၊ သုဏန္တာနံ သမ္ပဋိစ္ဆနေန စာတိ ဒဿေတုံ ‘‘အယံ ပီ’’တိအာဒိမာဟ။ ‘‘သမ္ပဋိစ္ဆီယတီ’’တိ ယထာ ပုဗ္ဗပုရိသေဟိ ဝေါဟရီယတိ၊ တထာ ပစ္ဆိမ ဇနပရမ္ပရာဟိ ဝေါဟရီယတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပကာရေန ဉာပီယတီတိ ပညတ္တီတိပိ ယုဇ္ဇတိ။ ‘‘ဗျဉ္ဇနတ္ထော’’တိ မနုဿ၊ ဒေဝ၊ ပထဝီ၊ ပဗ္ဗတာဒိကော သဒ္ဒတ္ထော။ ‘‘ပညာ ပီယန္တီ’’တိ ပကာရေန ဌပီယန္တိ။ သဒ္ဒပညတ္တိံ အာဟာတိ အဓိကာရော။ အဓိမတ္တဘာဝပ္ပကာရော နာမ ပထဝီပဗ္ဗတာဒီသု ပထဝီဓာတုယာ အဓိမတ္တ ဘာဝဝိသေသော။ နဒီ သမုဒ္ဒေါဒကာဒီသု အာပေါဓာတုယာ။ အဂ္ဂိက္ခန္ဓေသု တေဇောဓာတုယာ။ ဝါတက္ခန္ဓေသု ဝါယောဓာတုယာတိ ဧဝံ အဓိမတ္တ ဘာဝဝိသေသော။ ဝိဝိဓေန ပကာရေန ပရိဏမနံ ဝိပရိဏာမောတိ အာဟ တထာ တထာ ဝိပရိဏာမာကာရန္တိ။ ပထဝီပဗ္ဗတာဒိဝေါဟာရော သဏ္ဌိတာကာရံ နိဿာယ ပဝတ္တော န ဟောတိ။ ပထဝီ နာမ ဧဝံ သဏ္ဌာနာ၊ ပဗ္ဗတော နာမ ဧဝံ သဏ္ဌာနောတိ သဏ္ဌာနနိယမော နတ္ထိ။ ပံသုသိလာနံ ရာသိပုဉ္ဇပ္ပဝတ္တိမတ္တေန ဝေါဟာရော သိဒ္ဓါတိ ဝုတ္တံ ‘‘န ဟိ ဣဓ သဏ္ဌာနံ ပဓာနံ’’တိ။ ‘‘ကဋ္ဌာဒယော ဧဝ ဝုစ္စန္တီ’’တိ တေ ဧဝသဏ္ဌာနနာနတ္တံ ပဋိစ္စ နာနာဝေါဟာရေန ဝုစ္စန္တိ။ ပထဝီ ပဗ္ဗတ နဒီ သမုဒ္ဒါဒီသု ဝိယ ဘူတာနံ ပဝတ္တိဝိသေသာကာရေနာတိ ဝုတ္တံ ‘‘န ဟိ ဣဓ သမူဟော ပဓာနံ’’တိ။ ‘‘ဥပါဒါပညတ္တီ’’တိ ပဉ္စက္ခန္ဓ ဓမ္မေ ဥပါဒါယ တေဟိ အနညံ ဧကီဘူတံ ကတွာ ပညတ္တိ။ န အာကာသ ပညတ္တိ ဒိသာဒေသပညတ္တိယော ဝိယ တေဟိ ခန္ဓေဟိ မုဉ္စိတွာ ပညတ္တိ။ ‘‘ယတော’’တိ ယမှာဒိသတော။ ‘‘လဒ္ဓပ္ပကာသတ္တာ’’တိ လဒ္ဓပ္ပဘာသတ္တာ။ ‘‘အဟဿာ’’တိ ဒိဝသဿ။ ဥဒ္ဓုမာတကာဒီနိ ‘ဥဒ္ဓုမာတကံ ပဋိကူလံ’တိအာဒိနာ ပဋိကူလဝသေန မနသိကရောန္တဿပိ နိမိတ္တံ ဥပဋ္ဌဟန္တံ ဘူတဝိကာရပ္ပကာရေန ဥပဋ္ဌဟတီတိ ကတွာ ဘူတနိမိတ္တေ သင်္ဂဏှာတိ။ ‘‘အဋ္ဌကထာယံ’’တိ ပုဂ္ဂလပညတ္တိ အဋ္ဌကထာယံ။ ‘‘တာသံ’’တိ ဘူမိပဗ္ဗတာဒိကာနံ အတ္ထ ပညတ္တီနံ။ ‘‘တထာ တထာ’’တိ အယံ ဘူမိ၊ အယံ ပဗ္ဗတော၊ တိအာဒိနာ တေန တေန ဝေါဟာရေန။ အတ္ထာနံ ပရမတ္ထာနံ ဆာယာတိ အတ္ထစ္ဆာယာ။ ‘‘ဆာယာ’’တိ စ နိမိတ္တစ္ဆာယာယော ဝုစ္စန္တိ။ အတ္ထစ္ဆာယာနံ အာကာရော အတ္ထစ္ဆာယာကာရော။ ‘‘အာကာရော’’တိ စ နာနာသမူဟ နာနာသဏ္ဌာနာဒိကော အာကာရော။ အတ္ထောတိ ဝါ သဒ္ဒါဘိဓေယျော ဝစနတ္ထော။ သောယေဝ သမူဟာကာရာဒိ နိမိတ္တ မတ္တတ္တာ အတ္ထစ္ဆာယာကာရောတိ ဝုစ္စတီတိ ဣမမတ္ထံ ဒဿေတိ ‘‘သဒ္ဒါဘိဓေယျ သင်္ခါတေနာ’’တိအာဒိနာ။ ‘‘ဒဗ္ဗပ္ပဋိဗိမ္ဗာကာရေနာ’’တိ ဒဗ္ဗသင်္ခါတေန ပဋိဗိမ္ဗာကာရေန။ ‘‘ဩလမ္ဗိယာ’’တိ အဝလမ္ဗိတွာ။ ‘‘ဂဏနူပဂံ ကတွာ’’တိ အယ မေကော အတ္ထော၊ ဣဒမေကံ ဝတ္ထူတိ ဧဝံ ဂဏနူပဂံ ကတွာ။ ‘‘ဣမေဆာ’’တိ ဣမေ ဆသဒ္ဒပညတ္တိ ဝေါဟာရာ နာမ နာမကမ္မာဒိ နာမ။ ‘‘အတ္တနီ’’တိ နာမပဒ သင်္ခါတေ အတ္တနိ။ အတ္ထ ဝိသယံ ဧဝ ဟုတွာ ပဝတ္တတိ ဘာသညူနန္တိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘နာမေ သတီ’’တိ အက္ခရသမူဟော ပဒံ၊ ပဒသမူဟော ဝါကျန္တိ ဧဝံ ဝုတ္တေ နာမပဒေ ဝိဇ္ဇမာနေ သတိ။ ‘‘တဒုဂ္ဂဏှန္တာနံ’’တိ တံ တံ နာမပဒံ ဝါစုဂ္ဂတကရဏ ဝသေန ဥဂ္ဂဏှန္တာနံ ဇနာနံ။ ‘‘တဒတ္ထာ’’တိ တဿ တဿ နာမ ပဒဿ အတ္ထာ။ ‘‘အာဂစ္ဆန္တိ ယေဝါ’’တိ ဘာသညူနံ ဉာဏာဘိမုခံ အာဂစ္ဆန္တိယေဝ။ ဧတေန အတ္တနိ အတ္ထဿ နာမနံ နာမ အတ္ထဇောတန ကိစ္စမေဝါတိ ဒီပေတိ။ ‘‘သုဏန္တာနံ ဉာဏံ’’တိ ဧတ္ထ ‘‘ဉာဏံ’’တိ ဥပလက္ခဏ ဝစနံ၊ အကုသလ ဝိညာဏဿပိ အဓိပ္ပေတတ္တာ။ ‘‘တံ တံ အတ္ထာဘိမုခံ နာမေတီ’’တိ အာရမ္မဏ ကရဏဝသေန နာမေတိ။ ‘‘နာမဂ္ဂဟဏ ဝသေနာ’’တိ အယံ အသုကောနာမ ဟောတူတိ ဧဝံ နာမဂ္ဂဟဏဝသေန။ ‘‘ဓာရီယတီ’’တိ ယာဝဇီဝံပိ အပ္ပမုဿမာနံ ကတွာ ဓာရီယတိ။ နီဟရိတွာ ဝုစ္စတိ အတ္ထော ဧတာယာတိ နိရုတ္တိ။ ‘‘ဧတာယာ’’တိ ကရဏဘူတာယ ဧတာယနာမဇာတိယာ။ ‘‘အဝိဒိတပက္ခေ’’တိ နာမပဒံ အဿုတကာလေ အဝိညာတပက္ခေ။ ‘‘တတော နီဟရိတွာ’’တိ အဝိဒိတပက္ခတော ဉာဏေန နီဟရိတွာ။ ‘‘ကထီယတီ’’တိ တံ သုတကာလေ ဝဒန္တေန သုဏန္တဿ အာစိက္ခီယတိ ဇာနာပီယတိ။ ‘‘အတ္ထဿာ’’တိ အဝိဒိတပက္ခေ ဌိတဿ အတ္ထဿ။ ‘‘ဧတဿေ ဝါ’’တိ နာမပဒဿေဝ။ နာမပဒန္တိ စ ကြိယ ပဒံပိ ၊ ဥပသဂ္ဂပဒမ္ပိ၊ နိပါတပဒမ္ပိ၊ ပါဋိပဒိကပဒံပိ၊ ဣဓ နာမပဒန္တွေဝ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ဝိသေသနဘူတာနံ’’တိ အညပဒတ္ထသမာသေ သမာသပဒါနံ အတ္ထာ ဝိသေသနာ နာမ။ ဧဝံ ဝိသေသနဘူတာနံ။ ‘‘ပုဂ္ဂလဿာ’’တိ အညပဒတ္ထဘူတဿ အဘိညာလာဘီ ပုဂ္ဂလဿ။ ‘‘ဝဒန္တီ’’တိ အာနန္ဒာစရိယံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ သော ဟိ ဓမ္မသင်္ဂဏိယံ ပညတ္တိဒုကနိဒ္ဒေသေ မူလဋီကာယံ တထာ ဝဒတိ။ ‘‘တဗ္ဘာဝံ’’တိ အက္ခရ ပဒဗျဉ္ဇနဘာဝံ။ ‘‘အဿာ’’တိ နာမပညတ္တိယာ။ အက္ခရပဒဗျဉ္ဇနံ ဂေါစရော အာရမ္မဏံ အဿာတိ ဝိဂ္ဂဟော။ ‘‘အနုသာရေနာ’’တိ အနုဂမနေန။ ‘‘လောကသင်္ကေတ နိမ္မိတာ’’တိ လောကသင်္ကေတညာဏေန ပဝတ္တိတာ။ ‘‘လောကသင်္ကေတညာဏံ’’တိ စ ဣဒံ နာမံ ဣမဿတ္ထဿ နာမံ၊ အယမတ္ထော ဣမဿ နာမဿ အတ္ထောတိ ဧဝံ ပုရေတရံ လောကသညာဏ ဇာနနကညာဏံ။ ‘‘အတီတ သဒ္ဒမတ္တာရမ္မဏာ’’တိ သောတဝိညာဏ ဝီထိယာ အာရမ္မဏံ ဟုတွာ နိရုဒ္ဓံ အတီတ သဒ္ဒမတ္တံ ကုရုမာနာ။ ‘‘တေန ဝုတ္တဝစနေ’’တိ တေန သိက္ခံ ပစ္စက္ခန္တေန ဘိက္ခုနာ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာမီတိ ဝုတ္တဝစနေ။ ပစ္စုပ္ပန္နံ သဒ္ဒံ သောတဝိညာဏ ဝီထိယာ၊ အတီတဉ္စ သဒ္ဒံ မနောဝိညာဏ ဝီထိယာတိ ယောဇနာ။ ‘‘တာနိ အက္ခရာနီ’’တိ သိက္ခံ ပစ္စက္ခာမီတိ ဝါကျေ အဝယဝက္ခရာနိ။ ‘‘အယံ အက္ခရ သမူဟော’’တိ ဣဒံ နာမပဒန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧတဿ အတ္ထဿ။ ‘‘ဝိနိစ္ဆယဝီထိံ’’တိ အက္ခရ ပဒသလ္လက္ခဏဝီထိဉ္စ။ ‘‘ဧကက္ခရေ သဒ္ဒေ’’တိ ‘ဂေါ’ ဣစ္စာဒိကေ ဧကက္ခရေ ပညတ္တိ သဒ္ဒေ။ ‘‘ယာ’’တိ နာမ ပညတ္တိ။ ‘‘ဝဒန္တဿ မနသာ’’တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ပုဗ္ဗဘာဂေ’’တိ ယံ ကိဉ္စိ အတ္ထံ ပရေသံ ဝတ္တုကာမော ဝဒန္တော တဿ တဿ အတ္ထဿ နာမံ ပထမံ မနောဒွါရဝီထိယာ နိယမေတွာ ဧဝ ဝဒတိ၊ တံ နာမံ ပုဗ္ဗဘာဂေ ဝဒန္တေန မနသာ ဝဝတ္ထာပိတာ နာမပညတ္တီတိ ဝုစ္စတိ။ ပဋိပါဋိကထနံ ပဝတ္တိက္ကမကထနံ။ ‘‘ဝုတ္တံ’’တိ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တံ။ တထာ အဒ္ဓမတ္တိကန္တိ စ ဝုတ္တန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ‘‘ဝုတ္တံ’’တိ စ သဒ္ဒသတ္ထေသု ဝုတ္တံ။

ဂါထာယံ။ ‘‘မတ္တာ’’တိ ဧကဝိဇ္ဇုပ္ပာဒက္ခဏံ ဝုစ္စတိ။ ဧကာ မတ္တာယဿာတိ ဧကမတ္တော။ ‘‘ဒီဃမုစ္စတေ’’တိ ဒီဃော နာမ ဝုစ္စတေ။ ‘‘ပ္လုတော’’တိ နာနပ္ပကာရေန ရုတော ဂါယိတောတိ ပရုတော ။ သော ဧဝ ရကာရဿ လကာရံ ကတွာ ပကာရေ စ သရလောပံ ကတွာ ပ္လုတောတိ ဝုစ္စတိ။ ဂီတန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ‘‘ပရမတ္ထ သဒ္ဒသင်္ဃာဋာနံ’’တိ ပရမ္ပရာ ပဝတ္တာနံ ပရမတ္ထ သဒ္ဒရာသီနံ။ ‘‘အနေကကောဋိသတသဟဿာနိ စိတ္တာနီ’’တိ ဇဝနဝီထီနံ အန္တရန္တရာ ဘဝင်္ဂစိတ္တေဟိ သဒ္ဓိံ အနေကကောဋိသတသဟဿာနိ စိတ္တာနိ။

ပဋ္ဌာနနယာနုဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပစ္စယသင်္ဂဟာနုဒီပနာ နိဋ္ဌိတာ။