📜
စတုဝီသတိမ ပရိစ္ဆေဒ
ဒွေဘာတိကယုဒ္ဓံ
ဟတ္ထဿ ¶ ထရုကမ္မဿ၊ ကုသလော ကတုပါသနော၊
သော ဂါမဏိရာဇသုတော၊ မဟာဂါမေ ဝသီ တဒါ။
ရာဇာ ရာဇသုတံ တိဿံ၊ ဒီဃဝါပိမှိ ဝါသယိ၊
အာရက္ခိတုံ ဇနပဒံ၊ သမ္ပန္န ဗလဝါဟနံ။
ကုမာရော ဂါမဏိကာလေ၊ သမ္ပဿန္တော ဗလံ သကံ၊
‘‘ယုဇ္ဈိဿံ ဒမိဠေဟီ’’တိ၊ ပိတုရညော ကထာပယီ။
ရာဇာ တံ အနုရက္ခန္တော၊ ‘‘ဩရဂင်္ဂံ အလံ’’ ဣတိ၊
ဝါရေသိ ယာဝတတိယံ၊ သော တထေဝ ကထာပယီ။
ပိတာ မေ ပုရိသော ဟောန္တော၊ နေ’ဝံ ဝက္ခတိ တေနိ’ဒံ၊
ပိလန္ဓတူတိ ပေသေသိ၊ ဣတ္ထာလင်္ကာရမဿ သော။
ရာဇာ’ဟ တဿ ကုဇ္ဈိတွာ၊ ‘‘ကရောထ ဟေမသင်္ခလိံ၊
တာယ တံ ဗန္ဓယိဿာမိ၊ နာ’ညထာ ရက္ခိယော ဟိ သော။
ပလာယိတွာန မလယံ၊ ကုဇ္ဈိတွာ ပိတုနော အဂါ၊
ဒုဋ္ဌတ္တာယေဝ ပိတရိ၊ အာဟု တံ ဒုဋ္ဌဂါမဏိ။
ရာဇာ’ထ အာရဘီ ကာတုံ၊ မဟာမင်္ဂလစေတိယံ၊
နိဋ္ဌိတေ စေတိယေ သင်္ဃံ၊ သန္နိပါတယိ ဘူပတိ။
ဒွါဒသာ’သုံ သဟဿာနိ၊ ဘိက္ခူ စိတ္တလပဗ္ဗတာ၊
တတော တတော ဒွါဒသေဝ၊ သဟဿာနိ သမာဂမုံ။
ကတွာန စေတိယမဟံ၊ ရာဇာ သင်္ဃဿ သမ္မုခါ၊
သဗ္ဗေ ယောဓေ သမာနေတွာ၊ ကာရေသိ သပထံ တဒါ။
‘‘ပုတ္တာနံ ကလဟဋ္ဌာနံ၊ န ဂစ္ဆိဿာမ နော’’ဣတိ၊
အကံသု သပထံ သဗ္ဗေ၊ တံ ယုဒ္ဓံ တေန နာဂမုံ။
စတုသဋ္ဌိ ဝိဟာရေ သော၊ ကာရာပေတွာ မဟီပတိ၊
တတ္တကာနေဝ ဝဿာနိ၊ ဌတွာ မရိတဟိံ တဒါ။
ရညော ¶ သရီရံ ဂါဟေတွာ၊ ဆန္နယာနေန ရာဇိနိ၊
နေတွာ တိဿ မဟာရာမံ၊ တံ သင်္ဃဿ နိဝေဒယိ။
သုတွာ တိဿကုမာရော တံ၊ အာဂန္တွာ ဒီဃဝါပိတော၊
သရီရကိစ္စံ ကာရေတွာ၊ သက္ကစ္စံ ပိတုနော သယံ။
မာတရံ ကဏ္ဍုလံ ဟတ္ထိံ၊ အာဒိယိတွာ မဟဗ္ဗလော၊
ဘာတုဘယာ ဒီဃဝါပိံ၊ အဂမာသိ လဟုံ တတော။
တံ ပဝတ္တိံ နိဝေဒေတုံ၊ ဒုဋ္ဌဂါမဏိ သန္တိကံ၊
လေခံ ဒတွာ ဝိသဇ္ဇေသုံ၊ သစ္စေမစ္စာ သမာဂတာ။
သော ဂုတ္တဟာလမာဂန္တွာ၊ တတ္ထ စာရေ ဝိသဇ္ဇိယ၊
မဟာဂါမမုပဂန္တွာ၊ သယံ ရဇ္ဇေ’ဘိသေစယိ။
မာတတ္ထံ ကဏ္ဍူလတ္ထဉ္စ၊ ဘာတုလေခံ ဝိသဇ္ဇယိ၊
အလဒ္ဓါ ယာဝတတိယံ၊ ယုဒ္ဓါယ သမုပါဂမိ။
အဟု ဒွိန္နံ မဟာယုဒ္ဓံ၊ စူဠင်္ဂဏိယပိဋ္ဌိယံ၊
တတ္ထ နေကသဟဿာနိ၊ ပတိံသု ရာဇိနော နရာ။
ရာဇာ စ တိဿာမစ္စော စ၊ ဝဠဝါဒီဃုတုနိကာ၊
တယောယေဝ ပလာယိံသု၊ ကုမာရော အနုဗန္ဓိတေ။
ဥဘိန္နမန္တရေ ဘိက္ခူ၊ မန္တယိံသု မဟီဓရံ၊
တံ ဒိသွာ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃဿ၊ ကမ္မံ’’ ဣတိ နိဝတ္တိ သော။
ကပ္ပကန္ဒရနဇ္ဇာသော၊ ဇဝမာလိတိတ္ထမာဂတော၊
ရာဇာ’ဟ တိဿမစ္စံ တံ၊ ‘‘ဆာတဇ္ဈတ္တာ မယံ’’ဣတိ။
သုဝဏ္ဏသရကေ ခိတ္တ-ဘတ္တံ နီဟရိတဿ သော၊
သင်္ဃေ ဒတွာ ဘုဉ္ဇနတော၊ ကာရေတွာ စတုဘာဂကံ။
‘‘ဃောသေဟိ ကာလ’’မိစ္စာ’ဟ၊
တိဿော ကာလမဃောသယိ၊
သုဏိတွာ ဒိဗ္ဗသောတေန၊
ရညော သက္ခာယ ဒါယကော။
ထေရော ပိယင်္ဂု ဒီပဋ္ဌော၊ ထေရံ တတ္ထ နိယောဇယိ၊
တိဿံ ကုဋုမ္ဗိကသုတံ၊ သော တတ္ထ နဘသာ’ဂမာ။
တဿ တိဿော ကရာပတ္တ-အာဒါယာ’ဒါသိ ရာဇိနော၊
သင်္ဃဿ ဘာဂံ သမ္ဘာဂံ၊ ရာဇာ ပတ္တေ ခိပါပယိ။
သမ္ဘာဂံ ¶ ခိပိ တိဿော စ၊ သမ္ဘာဂံ ဝဠဝါပိ စ၊
န ဣစ္ဆိတဿာဘာဂဉ္စ၊ တိဿော ပတ္တမှိ ပက္ခိပိ။
ဘတ္တဿ ပုဏ္ဏပတ္တံ တံ၊ အဒါထေရဿ ဘူပတိ၊
အဒါ ဂေါတမထေရဿ၊ သော ဂန္တွာ နဘသာ လဟုံ။
ဘိက္ခူနံ ဘုဉ္ဇမာနာနံ၊ ဒတွာ အာလောပဘာဂသော၊
ပဉ္စသတာနံ သော ထေရော၊ လဒ္ဓေဟိ တု တဒန္တိကာ။
ဘာဂေဟိ ပတ္တံ ပူရေတွာ၊ အာကာသေ ခိပိ ရာဇိနော၊
ဒိသွာ’ ဂတံ ဂဟေတွာ တံ၊ တိဿော ဘောဇိသိ ဘူပတိံ။
ဘုဉ္ဇိတွာန သယဉ္ဇာပိ၊ ဝဠဝဉ္စ အဘောဇယိ၊
သတ္တာဟံ စုမ္ဗဋံ ကတွာ၊ ရာဇာ ပတ္တံ ဝိသဇ္ဇယိ။
ဂန္တွာန သော မဟာဂါမံ၊ သမာဒါယ ဗလံ ပုန၊
သဋ္ဌိသဟဿံ ယုဒ္ဓါယ၊ ဂန္တွာ ယုဇ္ဈိ သဘာတရာ။
ရာဇာ ဝဠဝမာရုယှ၊ တိဿော ကဏ္ဍူလ ဟတ္ထိနံ၊
ဒွေ ဘာတရော သမာဂဉ္ဆုံ၊ ယုဇ္ဈမာနာ ရဏေ တဒါ။
ရာဇာ ကရိံ ကရိတွ’န္တော၊ ဝဠဝါမဏ္ဍလံ အကာ၊
တထာပိ ဆိဒ္ဒံ နော ဒိသွာ၊ လင်္ဃာ ပေတုံ မတိံအကာ။
ဝဠဝံ လင်္ဃယိတွာန၊ ဟတ္ထိနံ ဘာတိကော’ပရိ၊
တောမရံ ခိပိ စမ္မံဝ၊ ယထာ ဆိဇ္ဇတိ ပိဋ္ဌိယံ။
အနေကာနိ သဟဿာနိ၊ ကုမာရဿ နရာတဟိံ၊
ပတိံသု ယုဒ္ဓေ ယုဇ္ဈန္တာ၊ ဘိဇ္ဇ စေဝ မဟဗ္ဗလံ။
‘‘အာရောဟကဿ ဝေကလ္လာ၊ ဣတ္ထီ မံ လင်္ဃယီ’’ဣတိ၊
ကုဒ္ဓါကရီ တံ စာလေန္တော၊ ရုက္ခမေက မုပါဂမိ။
ကုမာရော အာရုဟီ ရုက္ခံ၊ ဟတ္ထီ သာမိမုပါဂမိ၊
တမာရုယှ ပလာယန္တံ၊ ကုမာရော မနုဗန္ဓိ သော။
ပဝိသိတွာ ဝိဟာရံ သော၊ မဟာထေရ ဃရံဂတော၊
နိပဇ္ဇဟေဋ္ဌာ မဉ္စဿ၊ ကုမာရော ဘာတုနောဘယာ။
ပသာရယိ မဟာထေရော၊ စီဝရံ တတ္ထ မဉ္စကေ၊
ရာဇာ အနုပဒံ ဂန္တွာ၊ ‘‘ကုဟိံ တိဿော’’တိ ပုစ္ဆထ။
‘‘မဉ္စေ ¶ တတ္ထ မဟာရာဇ’’၊ ဣတိ ထေရော အဝေါစ တံ၊
ဟေဋ္ဌာ မဉ္စေတိ ဇာနိတွာ၊ တတော နိက္ခမ္မ ဘူပတိ။
သမန္တတော ဝိဟာရဿ၊ ရက္ခံ ကာရယိ တံ ပန၊
ပဉ္စကမှိ နိပဇ္ဇေတွာ၊ ဒတွာ ဥပရိ စီဝရံ။
မဉ္စပါဒေသု ဂဏှိတွာ၊ စတ္တာရော ဒဟရာ ယတီ၊
မတဘိက္ခုနိယာမေန၊ ကုမာရံ ဗဟိ နီဟရုံ။
နီယမာနန္တု တံ ဉတွာ၊ ဣဓ မာဟ မဟီပတိ၊
‘‘တိဿ တွံ ကုလဒေဝတာနံ၊ သီသေ ဟုတွာန နိယျာသိ။
ဗလက္ကာရေန ဂဟဏံ၊ ကုလဒေဝေဟိ နတ္ထိ မေ၊
ဂုဏံ တွံ ကုလဒေဝါနံ၊ သရေယျာသိ ကဒါစိပိ’’။
တတောယေဝ မဟာဂါမံ၊ အဂမာသိ မဟီပတိ၊
အာဏာပေသိ စ တတ္ထေဝ၊ မာတရံ မာတုဂါရဝေါ။
[ဝဿာနိ အဋ္ဌသဋ္ဌိံသော၊ အဋ္ဌာ ဓမ္မဋ္ဌမာနသော၊
အဋ္ဌသဋ္ဌိဝိဟာရေ စ၊ ကာရာပေသိ မဟီပတိ။]
နိက္ခာမိတော သော ဘိက္ခူဟိ၊ တိဿောရာဇ သုတော ပန၊
ဒီဃဝါပိံ တတောယေဝ၊ အဂမ’ညတရော ဝိယ။
ကုမာရော ဂေါဓဂတ္တဿ၊ တိဿထေရဿ အာဟ သော၊
‘‘သာပရာဓော အဟံ ဘန္တေ၊ ခမာပေဿာမိ ဘာတရံ။
ဝေယျာဝစ္စကရာ ကာရံ၊ တိဿံ ပဉ္စသတာနိ စ၊
ဘိက္ခုနမာဒိယိတွာ သော၊ ထေရော ရာဇ မုပါဂမိ။
ရာဇပုတ္တံ ဌပေတွာန၊ ထေရော သောပါန မတ္ထကေ၊
သသင်္ဃော ပါဝိသိ သဒ္ဓါ၊ နိသီဒါဝိယ ဘူမိပေါ။
ဥပါနယီ ယာဂုအာဒိံ၊ ထေရော ပတ္တံ ဝိဓေသိသော၊
‘‘ကိန္တိ ဝုတ္တော’ဗြဝိ တိဿံ၊ အာဒါယ အဂတာ’’ဣတိ။
‘‘ကုဟိံ စောရော’’တိ ဝုတ္တော စ၊ ဌိတဌာနံ နိဝေဒယိ၊
ဝိဟာရဒေဝီ ဂန္တွာန၊ ဆာဒိယဌာသိ ပုတ္တက။
ရာဇာ’ဟ ¶ ထေရံ ‘‘ဉာတော ဝေါ၊
ဒါသဘာဝေါ ဣဒါနိ နော၊
သာမဏေရံ ပေသယေထ၊
တုမှေ မေ သတ္တဝဿိကံ။
ဇနက္ခယံ ဝိနာယေဝ၊ ကလဟော န ဘဝေယျ နော၊
ရာဇာ သင်္ဃဿ ဒေါသေသော၊ ဘံဃေ ဒဏ္ဍံ ကရိဿတိ။
ဟေဿတာ’ဂတကိစ္စာ ဝေါ၊
ယာဂါဒိံ ဂဏှာထာတိ သော၊
ဒတွာ တံ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ၊
ပက္ကောသိတွာန ဘာတရံ။
တတ္ထေဝ သင်္ဃမဇ္ဈမှိ၊ နိသိန္နော ဘာတရာ သဟ၊
ဘုဉ္ဇိတွာ ဧကတောယေဝ၊ ဘိက္ခု သင်္ဃံ ဝိသဇ္ဇယိ။
သဿကမ္မာနိ ကာရေတုံ၊ တိဿံ တတ္ထေဝ ပါဟိဏိ၊
သယမ္ပိ ဘေရိံ စာရေတွာ၊ သဿကမ္မာနိ ကာရယိ။
ဣတိ ဝေရမနေကဝိကပ္ပစိတံ၊
သမယန္တိ ဗဟုံ အပိ သပ္ပုရိသံ၊
ဣတိ စိန္တိယ ကောဟိ နရော မတိမာ၊
န ဘဝေယျ ပရေသု သုသန္တ မနောတိ။
သုဇနပ္ပသာဒသံဝေဂတ္ထာယ ကတေ မဟာဝံသေ
ဒွေဘာတိကယုဒ္ဓံ နာမ
စတုဝီသတိမော ပရိစ္ဆေဒေါ။