📜

၁၁။ ဝါစ္စာဘိဓေယျလိင်္ဂါဒိပရိဒီပနနာမိကပဒမာလာ

ဝါစ္စာဘိဓေယျလိင်္ဂါဒိ-ဝသေနပိ ဣတော ပရံ၊

ဘာသိဿံ ပဒမာလာယော၊ ဘာသိတဿာနုရူပတော။

တတ္ထ ဝါစ္စလိင်္ဂါနီတိ အပ္ပဓာနလိင်္ဂါနိ၊ ဂုဏနာမသင်္ခါတာနိ ဝါ လိင်္ဂါနိ။ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနီတိ ပဓာနလိင်္ဂါနိ၊ ဂုဏီပဒသင်္ခါတာနိ ဝါ လိင်္ဂါနိ။ ယသ္မာ ပန တေသု ဝါစ္စလိင်္ဂါနိ နာမ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနုဝတ္တကာနိ ဘဝန္တိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗာနိ ဘူဓာတုမယာနိ စ ဝါစ္စလိင်္ဂါနိ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနုရူပတော ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ တေသံ ဘူဓာတုမယာနိ ဝါစ္စလိင်္ဂါနိ သရူပတော နာမိကပဒမာလာယ အယောဇိတာနိပိ တတ္ထ တတ္ထ နယတော ယောဇိတာနိ ၊ တသ္မာ န ဒါနိ ဒဿေဿာမ။ အဘူဓာတုမယာနိပိ ကိဉ္စာပိ နယတော ယောဇိတာနိ၊ တထာပိ သောတာရာနံ ပယောဂေသု ကောသလ္လဇနနတ္ထံ ကထယာမ၊ နာမိကပဒမာလဉ္စ နေသံ ဒဿေဿာမ ကိဉ္စိ ပယောဂံ ဝဒန္တာ။

ဒီဃော ရဿော နီလော ပီတော၊

သုက္ကော ကဏှော သေဋ္ဌော ပါပေါ၊

သဒ္ဓါ သုဒ္ဓါ ဥစ္စော နီစော၊

ကတောတီတော ဣစ္စာဒီနိ။

ဒီဃာ ဇာဂရတော ရတ္တိ၊ ဒီဃံ သန္တဿ ယောဇနံ၊

ဒီဃော ဗာလာန သံသာရော၊ သဒ္ဓမ္မံ အဝိဇာနတံ။

ဒီဃော၊ ဒီဃာ။ ဒီဃံ၊ ဒီဃေ။ ဒီဃေန၊ ဒီဃေဟိ၊ ဒီဃေဘိ။ ဒီဃဿ၊ ဒီဃာနံ။ ဒီဃာ၊ ဒီဃသ္မာ၊ ဒီဃမှာ၊ ဒီဃေဟိ၊ ဒီဃေဘိ။ ဒီဃဿ၊ ဒီဃာနံ။ ဒီဃေ၊ ဒီဃသ္မိံ၊ ဒီဃမှိ၊ ဒီဃေသု။ ဘော ဒီဃ၊ ဘဝန္တော ဒီဃာ။ ‘‘ဒီဃာတိ မံ ပက္ကောသေယျာထာ’’တိ ဣဒမေတ္ထ နိဒဿနံ။

ဒီဃာ၊ ဒီဃာ၊ ဒီဃာယော။ ဒီဃံ၊ ဒီဃာ၊ ဒီဃာယော။ ဒီဃာယ။ သေသံ ကညာနယေန ဉေယျံ။

ဒီဃံ၊ ဒီဃာနိ၊ ဒီဃာ။ ဒီဃံ၊ ဒီဃာနိ၊ ဒီဃေ။ ဒီဃေန။ သေသံ စိတ္တနယေန ဉေယျံ။ ရဿာဒီနိ စ ဧဝမေဝ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာနိ။ အယံ ဝါစ္စလိင်္ဂါနံ နာမိကပဒမာလာ၊ ‘‘ဂုဏနာမာနံ နာမိကပဒမာလာ’’တိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။

အဘိဓေယျကလိင်္ဂေသု၊ သဝိသေသာနိ ယာနိ ဟိ၊

တေသံ ဒါနိ ယထာပါဠိံ၊ ပဒမာလံ ကထေဿဟံ။

ကတမာနိ တာနိ ပဒါနိ၊ ယာနိ သဝိသေသာနိ?

ဘဝါဘဝါဒိကံ လင်္ကာ-ဒီပေါ ဣစ္စာဒိကာနိ စ၊

ဗောဓိ သန္ဓီတိ စာဒီနိ၊ သဝိသေသာနိ ဟောန္တိ တု။

ဧတေသု ဟိ –

ဘဝါဘဝပဒံ ဒေက-ဝစော ဗဟုဝစော ကွစိ၊

သမာသေ အသမာသေပိ၊ သမ္ဘဝေါ တဿ ဣစ္ဆိတော။

ဝိဂ္ဂဟဉ္စ ပဒတ္ထဉ္စ၊ ဝတွာ ပဒဿိမဿ မေ၊

ဝုစ္စမာနမဝိက္ခိတ္တာ၊ ပဒမာလံ နိဗောဓထ။

ဘဝေါ စ အဘဝေါ စ ဘဝါဘဝံ။ အထ ဝါ ဘဝေါ စ အဘဝေါ စ ဘဝါဘဝါနိ၊ အယံ ဝိဂ္ဂဟော။ တတြ ဘဝေါတိ ခုဒ္ဒကော ဘဝေါ။ အဘဝေါတိ မဟန္တော ဘဝေါ။ ဝုဒ္ဓတ္ထဝါစကော ဟေတ္ထ အကာရော။ ဧတ္ထ စ သုဂတိဒုဂ္ဂတိဝသေန ဟီနပဏီတဝသေန စ ခုဒ္ဒကမဟန္တတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အထ ဝါ ဘဝေါတိ ဝုဒ္ဓိ။ အဘဝေါတိ အဝုဒ္ဓိ။ အယံ ပဒတ္ထော။ အယံ ပန နာမိကပဒမာလာ –

ဘဝါဘဝံ၊ ဘဝါဘဝံ၊ ဘဝါဘဝေန၊ ဘဝါဘဝဿ၊ ဘဝါဘဝါ၊ ဘဝါဘဝသ္မာ၊ ဘဝါဘဝမှာ၊ ဘဝါဘဝဿ၊ ဘဝါဘဝေ၊ ဘဝါဘဝသ္မိံ၊ ဘဝါဘဝမှိ၊ ဘော ဘဝါဘဝ။ ဣတိ ဘဝါဘဝပဒံ ဧကဝစနကံ ဘဝတိ။ ဒိဿတိ စ တဿေကဝစနတာ ပါဠိယံ အဋ္ဌကထာယဉ္စ –

‘‘အတီတကပ္ပေ စရိတံ၊ ဌပယိတွာ ဘဝါဘဝေ၊

ဣမသ္မိံ ကပ္ပေ စရိတံ၊ ပဝက္ခိဿံ သုဏောဟိ မေ’’

ဣတိ ဝါ၊

‘‘ဧဝံ ဗဟုဝိဓံ ဒုက္ခံ၊ သမ္ပတ္တိဉ္စ ဗဟူဝိဓံ၊

ဘဝါဘဝေ အနုဘဝိတွာ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ’’

ဣတိ ဝါ ဧဝံ ပါဠိယံ ဘဝါဘဝ ပဒဿ ဧကဝစနတာ ဒိဋ္ဌာ။

အဋ္ဌကထာယမ္ပိ –

‘‘အသမ္ဗုဓံ ဗုဒ္ဓနိသေဝိတံ ယံ၊

ဘဝါဘဝံ ဂစ္ဆတိ ဇီဝလောကော၊

နမော အဝိဇ္ဇာဒိကိလေသဇာလ-

ဝိဒ္ဓံသိနော ဓမ္မဝရဿ တဿာ’’တိ

ဧဝံ တဿေကဝစနတာ ဒိဋ္ဌာ။

ဘဝါဘဝါနိ၊ ဘဝါဘဝါ၊ ဘဝါဘဝါနိ၊ ဘဝါဘဝေ၊ ဘဝါဘဝေဟိ၊ ဘဝါဘဝေဘိ၊ ဘဝါဘဝါနံ၊ ဘဝါဘဝေဟိ၊ ဘဝါဘဝေဘိ၊ ဘဝါဘဝါနံ၊ ဘဝါဘဝေသု၊ ဘဝန္တော ဘဝါဘဝါနိ။ ဣတိ ဘဝါဘဝပဒံ ဗဟုဝစနကမ္ပိ ဘဝတိ။ ဒိဿတိ စ တဿ ဗဟုဝစနကတာ ပါဠိယံ ‘‘ဓောနဿ ဟိ နတ္ထိ ကုဟိဉ္စိ လောကေ။ ပကပ္ပိကာ ဒိဋ္ဌိ ဘဝါဘဝေသူ’’တိ။ ဥဘယမ္ပိ နယံ ဝေါမိဿေတွာ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ကထံ? ‘‘ဘဝါဘဝံ၊ ဘဝါဘဝါနိ။ ဘဝါဘဝံ၊ ဘဝါဘဝါနိ။ ဘဝါဘဝေန၊ ဘဝါဘဝေဟိ၊ ဘဝါဘဝေဘိ’’ဣစ္စေဝမာဒိနာ စိတ္တနယေန ယောဇေတဗ္ဗာ။

နပုံသကေကဝစန-ဗဟုဝစနကာ ဣမာ၊

ပဒမာလာ သမာသတ္တေ၊ ကတာတိ ပရိဒီပယေ။

သမာသကပဒဉ္စေဝ၊ အသမာသကမေဝ စ၊

ဘဝါဘဝပဒံ ဒွေဓာ၊ ဣတိ ဝိဒွါ ဝိဘာဝယေ။

နပုံသကံ သမာသတ္တေ၊ ပုလ္လိင်္ဂမိတရတ္တနေ၊

နပုံသကံ တု ပါယေန၊ ဧကဝစနကံ ဝဒေ။

‘‘ဘဝေါ စ အဘဝေါ စာ’’တိ၊ သမာသတ္ထံ ဝဒေ ဗုဓော၊

‘‘ဘဝတော ဘဝ’’မိစ္စတ္ထံ၊ အသမာသဿ ဘာသယေ။

ပုလ္လိင်္ဂတ္တမှိ သော ဉေယျော၊ နိဿက္ကဥပယောဂတော၊

ဧဝံ ဝိသေသတော ဇညာ၊ ဘဝါဘဝပဒံ ဝိဒူ။

ယထာ စေတ္ထ ဘဝါဘဝပဒဿ နာမိကပဒမာလာ ယောဇိတာ၊ ဧဝံ ‘‘ကမ္မာကမ္မံ ဖလာဖလ’’န္တိအာဒီနမ္ပိ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ အတ္ထောပိ နေသံ ယထာရဟံ ဝတ္တဗ္ဗော။ ယေဘုယျေနေတာနိ ဧကဝစနကာနိ ဘဝန္တိ။ ဧဝံ တာဝ ဘဝါဘဝပဒါဒီနံ ဝိသေသဝန္တတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

လင်္ကာဒီပေါ၊ လင်္ကာဒီပံ၊ လင်္ကာဒီပေန၊ လင်္ကာဒီပဿ၊ လင်္ကာဒီပါ၊ လင်္ကာဒီပသ္မာ၊ လင်္ကာဒီပမှာ၊ လင်္ကာဒီပဿ၊ လင်္ကာဒီပေ၊ လင်္ကာဒီပသ္မိံ၊ လင်္ကာဒီပမှိ၊ ဘော လင်္ကာဒီပ။ အယံ သမာသတ္တေ နာမိကပဒမာလာ။ အသမာသတ္တေပိ ပန ယောဇေတဗ္ဗာ။

လင်္ကာ ဒီပေါ၊ လင်္ကံ ဒီပံ၊ လင်္ကာယ ဒီပေန၊ လင်္ကာယ ဒီပဿ၊ လင်္ကာယ ဒီပါ၊ လင်္ကာယ ဒီပသ္မာ၊ လင်္ကာယ ဒီပမှာ၊ လင်္ကာယ ဒီပဿ၊ လင်္ကာယ ဒီပေ၊ လင်္ကာယ ဒီပသ္မိံ၊ လင်္ကာယ ဒီပမှိ၊ ဘောတိ လင်္ကေ ဒီပ။ အယံ ဗျာသေ နာမိကပဒမာလာ။ အယံ နယော ‘‘ဇမ္ဗုဒီပေါ’’တိ ဧတ္ထ န လဗ္ဘတိ ကေဝလေန ဇမ္ဗူသဒ္ဒေန ဇမ္ဗုဒီပဿ အကထနတော၊ ယထာ ကေဝလေန လင်္ကာသဒ္ဒေန လင်္ကာဒီပေါ ကထိယတိ။ အယံ ပန ဗျာသေ ပဒမာလာနယော ဝိသေသတော ကဗ္ဗရစနာယံ ကဝီနံ ဥပကာရာယ သံဝတ္တတိ သာသနဿာပိ။ တထာ ဟိ ဗျာသဝသေန ပေါရာဏကဝိရစနာ ဒိဿတိ –

‘‘ဝန္ဒာမိ သေလမှိ သမန္တကူဋေ၊

လင်္ကာယ ဒီပဿ သိခါယမာနေ၊

အာဝါသဘူတေ သုမနာမရဿ၊

ဗုဒ္ဓဿ တံ ပါဒဝဠဉ္ဇမဂ္ဂ’’န္တိ။

သာသနေပိ ဗျာသဝသေန ‘‘ဒိဗ္ဗော ရထော ပါတုရဟု၊ ဝေဒေဟဿ ယသဿိနော’’တိအာဒိကာ ပါဠိ ဒိဿတိ။

ယထာ ပန ‘‘ဇမ္ဗုဒီပေါ’’တိ ဧတ္ထ အယံ နယော န လဗ္ဘတိ၊ တထာ ‘‘နာဂဒီပေါ’’တိအာဒီသုပိ ကေဝလေန ဇမ္ဗူသဒ္ဒေန ဇမ္ဗုဒီပဿ အကထနမိဝ ကေဝလေန နာဂသဒ္ဒါဒိနာ နာဂဒီပါဒီနံ အကထနတောတိ။ နနု စ ဘော ‘‘ဗုဒ္ဓဿ ဇမ္ဗုနဒရံသိနော တံ၊ ဒါဌံ မယံ ဇမ္ဗုနရာ နမာမာ’’တိ ပေါရာဏကဝိရစနာယံ ဇမ္ဗူသဒ္ဒေန ဇမ္ဗုဒီပေါ ဝုတ္တော ‘‘ဇမ္ဗုဒီပနရာ’’တိ အတ္ထသမ္ဘဝတောတိ? သစ္စံ ‘‘ဇမ္ဗုဒီပနရာ’’တိ အတ္ထော သမ္ဘဝတိ၊ ကေဝလေန ပန ဇမ္ဗူသဒ္ဒေန ဇမ္ဗုဒီပတ္ထံ န ဝဒတိ၊ ကိန္တု ‘‘ဇမ္ဗုဒီပနရာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဂါထာဝိသယတ္တာ အဓိကက္ခရဒေါသံ ပရိဝဇ္ဇန္တေန ဒီပသဒ္ဒလောပံ ကတွာ ‘‘ဇမ္ဗုနရာ’’တိ ဝုတ္တံ၊ ဧဝံ ဥတ္တရပဒလောပဝသေန ဝုတ္တော ဇမ္ဗုသဒ္ဒေါ နရသဒ္ဒံ ပဋိစ္စ သမာသဗလေန ‘‘ဇမ္ဗုဒီပနရာ’’တိ အတ္ထပ္ပကာသနေ သမတ္ထော ဟောတိ၊ န ကေဝလော ဗျာသကာလေ၊ တထာ ဟိ ‘‘ဇမ္ဗူ’’တိ ဝုတ္တေ ဇမ္ဗုဒီပေါ န ဉာယတိ၊ အထ ခေါ ဇမ္ဗုရုက္ခောယေဝ ဉာယတိ။

ကိံ ပန ဘော ‘‘ကာကော ဒါသော၊ ကာကံ ဒါသံ၊ ကာကေန ဒါသေနာ’’တိ အယံ နယော လဗ္ဘတိ၊ န လဗ္ဘတီတိ? လဗ္ဘတိ၊ ကာကသဒ္ဒေန ကာကနာမကဿ ဒါသဿ ကထနံ ဟောတိ။ ယဒိ ဧဝံ ‘‘ဇမ္ဗုဒီပေါ’’တိ ဧတ္ထာပိ ‘‘ဇမ္ဗုနာမကော ဒီပေါ’’တိ အတ္ထံ ဂဟေတွာ ‘‘ဇမ္ဗူ ဒီပေါ၊ ဇမ္ဗုံ ဒီပံ၊ ဇမ္ဗုယာ ဒီပေနာ’’တိ အယံ နယော လဗ္ဘတီတိ? န လဗ္ဘတိ ဇမ္ဗူသဒ္ဒဿ ပဏ္ဏတ္တိဝသေန ဒီပေ အပ္ပဝတ္တနတော။ ဇမ္ဗူသဒ္ဒေါ ဟိ ရုက္ခေယေဝ ပဏ္ဏတ္တိဝသေန ပဝတ္တတိ၊ န ဒီပေ။ ယထာ ပန စိတ္တဝေါဟာရော စိတ္တနာမကေ ဂဟပတိမှိပိ မနေပိ ပဝတ္တတိ ‘‘စိတ္တော ဂဟပတိ။ စိတ္တံ မနော မာနသ’’န္တိအာဒီသု။ ယထာ စ ကုသဝေါဟာရော ကုသနာမကေ ရညေပိ ကုသတိဏေပိ ပဝတ္တတိ –

‘‘ပဘာဝတိဉ္စ အာဒါယ၊ မဏိံ ဝေရောစနံ ကုသော၊

ကုသာဝတိံ ကုသရာဇာ၊ အဂမာသိ မဟဗ္ဗလော၊

ကုသော ယထာ ဒုဂ္ဂဟိတော၊ ဟတ္ထမေဝါနုကန္တတီ’’တိ

အာဒီသု၊ တထာ ကာကသဒ္ဒေါပိ ဝါယသေ၊ ဧဝံနာမကေ ဒါသေပိ ပဝတ္တတိ ‘‘ကာကော ရဝတိ၊ ကာကော နာမ ဒါသော သဋ္ဌိယောဇနာနိ ဂစ္ဆတီ’’တိအာဒီသု။ ဇမ္ဗူသဒ္ဒေါ ပန ဂဟပတိမနာဒီသု စိတ္တ ကုသ ကာကသဒ္ဒါ ဝိယ ပဏ္ဏတ္တိဝသေန ဒီပသ္မိံ န ပဝတ္တတိ၊ တသ္မာ ယထာဝုတ္တောယေဝ နယော မနသိကရဏီယော။

ယထာ ပနေတ္ထ ‘‘လင်္ကာဒီပေါ’’တိ သဒ္ဒဿ နာမိကပဒမာလာ သမာသဝသေန ဗျာသဝသေန စ ယောဇိတာ၊ ဧဝံ ‘‘ပုဗ္ဗဝိဒေဟဒီပေါ၊ အပရဂေါယာနဒီပေါ၊ ဥတ္တရကုရုဒီပေါ၊ အဿယုဇနက္ခတ္တံ၊ စိတြမာသော၊ ဝေဿန္တရရာဇာ၊ သေတဝတ္ထံ၊ ဒိဗ္ဗရထော’’တိအာဒီနမ္ပိ နာမိကပဒမာလာ သမာသဝသေန ဗျာသဝသေန စ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ပုဗ္ဗဝိဒေဟာဒိသဒ္ဒေဟိ ပုဗ္ဗဝိဒေဟဒီပါဒီနံ ကထနဉ္စ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ‘‘ဒိဗ္ဗရထော’’တိအာဒီနံ သမာသဂတပဒါနံ ပယောဇနေ သတိ ဗျာသဝသေန ဝိသုံ ကတ္တဗ္ဗတာ စ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တထာ ဟိ ဗျာသဝသေန ‘‘ဒိဗ္ဗော ရထော’’တိအာဒိနာ ဒွိန္နံ ဒွိန္နံ ပဒါနံ သမာနာဓိကရဏဝသေန ပစ္စေကဝိဘတ္တိယုတ္တဘာဝေ သတိ ဂါထာသု ဝုတ္တိပါလနသုခုစ္စာရဏဂုဏော ဘဝတိ။ သော စ သာသနာနုကူလော ဟိ အယံ နယော ဌပိတော။ တထာ ဟိ ပါဝစနေ ‘‘ဒိဗ္ဗော ရထော ပါတုရဟု၊ ဝေဒေဟဿ ယသဿိနော’’တိအာဒိကာ ပါဠိယော ဗဟူ ဒိဿန္တိ၊ ဧဝံ လင်္ကာဒီပါဒိသဒ္ဒါနံ ဝိသေသဝန္တတာ ဘဝတိ။

ဣဒါနိ ဗောဓိသန္ဓိအာဒီနံ ဝိသေသဝန္တတာ ဝုစ္စတိ –

ဗောဓိ သန္ဓိ ဝိဘတ္တာ’ယု၊ ဓာတုယေဝ ပဇာပတိ၊

ဒါမာ ဒါမံ တထာ သဒ္ဓါ၊ သဒ္ဓံ တဋံ တဋီ တဋော။

ဗျဉ္ဇနံ ဗျဉ္ဇနော အတ္ထော၊ အတ္ထမက္ခရမက္ခရော၊

အဇ္ဇဝံ အဇ္ဇဝေါ စေဝ၊ တထာ မဒ္ဒဝဂါရဝါ။

ဝစော ဝစီတိ စာဒီနိ၊ သမရူပါ သရူပတော၊

ဒွိတ္တိလိင်္ဂါနိ သမ္ဘောန္တိ၊ ယထာသမ္ဘဝမုဒ္ဒိသေ။

ဧတေသု ဟိ ဗောဓိသဒ္ဒဿ တာဝ ‘‘ဗောဓိ ရာဇကုမာရော’’တိ စ၊ ‘‘အရိယသာဝကော ‘ဗောဓီ’တိ ဝုစ္စတိ၊ တဿ ဗောဓိဿ အင်္ဂေါတိ ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ’’တိ စ ဧဝံ ပုဂ္ဂလဝစနဿ ‘‘ဗောဓိ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓယော။ ဗောဓိံ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓယော။ ဗောဓိနာ’’တိ ပုလ္လိင်္ဂေ အဂ္ဂိနယေန နာမိကပဒမာလာ ဘဝတိ။

ရုက္ခမဂ္ဂနိဗ္ဗာနသဗ္ဗညုတညာဏဝစနဿ ပန ‘‘ဗောဓိ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓိယော။ ဗောဓိံ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓိယော။ ဗောဓိယာ’’တိ ဣတ္ထိလိင်္ဂေ ရတ္တိနယေန နာမိကပဒမာလာ ဘဝတိ။

ကေစိ ပန ‘‘ရုက္ခဝစနော ဗောဓိသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂေါ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ အာဂမေန ဝိရုဒ္ဓံ ဝိယ ဒိဿနတော ဝိစာရေတဗ္ဗံ။ န ဟိ အာဂမေ ရုက္ခဝစနဿ ဗောဓိသဒ္ဒဿ ပုလ္လိင်္ဂဘာဝေါ ဒိဿတိ၊ ပုဂ္ဂလဝစနဿ ပန ဒိဿတိ။ ယဒိ စ ‘‘သာလော ဓဝေါ ခဒီရော’’တိအာဒီနံ ဝိယ ရုက္ခဝစနဿ ဗောဓိသဒ္ဒဿ ပုလ္လိင်္ဂတ္တံ သိယာ၊ ဇမ္ဗူ သိမ္ဗလီ ပါဋလီသဒ္ဒါဒီနံ ရုက္ခဝါစကတ္တာ ပုလ္လိင်္ဂတ္တံ သိယာ၊ န တေသံ ဣမဿ စ ရုက္ခဝါစကတ္တေပိ ပုလ္လိင်္ဂဘာဝေါ ဥပလဗ္ဘတိ။ ယဒိ ဟိ ရုက္ခဝစနော ဗောဓိသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂေါ၊ ဧဝံ သန္တေ နိဗ္ဗာနဝစနော သဗ္ဗညုတညာဏဝစနော စ ဗောဓိသဒ္ဒေါ နပုံသကလိင်္ဂေါ သိယာ ‘‘နိဗ္ဗာန’’န္တိအာဒိနာ နပုံသကလိင်္ဂဝသေန နိဒ္ဒိဋ္ဌဿ နိဗ္ဗာနာဒိနော အတ္ထဿ ကထနတော။

ယေ ဧဝံ ဝဒန္တိ ‘‘ရုက္ခဝစနော ဗောဓိသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂေါ’’တိ၊ တေ ‘‘ဗောဓိ ဝုစ္စတိ စတူသု မဂ္ဂေသု ဉာဏံ၊ တံ ဧတ္ထ ဘဂဝါ ပတ္တောတိ ရုက္ခောပိ ဗောဓိစ္စေဝ ဝုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တမတ္ထံ စေတသိ သန္နိဓာယ ‘‘ဗုဇ္ဈတိ ဧတ္ထာတိ ဗောဓီ’’တိ နိဗ္ဗစနဝသေန ‘‘ကိံ ရုက္ခဝစနော ဗောဓိသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂေါ န ဘဝိဿတီ’’တိ မညမာနာ ဝဒန္တိ မညေ။ နေဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဧဝဉ္စ ပန ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ‘‘ဗောဓိ ဝုစ္စတိ စတူသု မဂ္ဂေသု ဉာဏံ၊ တံ ဧတ္ထ ဘဂဝါ ပတ္တောတိ ရုက္ခောပိ ဗောဓိစ္စေဝ ဝုစ္စတီ’’တိ ဝဒန္တေဟိ ဂရူဟိ ဉာဏဝစနံ ဣတ္ထိ လိင်္ဂဘူတံ ဗောဓီတိ ဉာဏဿ နာမံ ပဏ္ဏတ္တိအန္တရပရိကပ္ပနေနတ္ထံ ပရိကပ္ပေန္တေန ဗုဇ္ဈနဋ္ဌာနဘူတေ ရုက္ခေ အာရောပေတွာ ရုက္ခော ‘‘ဗောဓီ’’တိ ဝုတ္တော၊ တသ္မာ ဤဒိသေသု ဌာနေသု နိဗ္ဗစနေ အာဒရော န ကာတဗ္ဗော။ န ဟိ ‘‘ဗုဇ္ဈတိ ဧတ္ထာတိ ဗောဓီ’’တိ နိဗ္ဗစနကရဏံ ရုက္ခဝစနဿ ဗောဓိသဒ္ဒဿ ပုလ္လိင်္ဂတ္တံ ကာတုံ သက္ကောတိ သင်္ကေတသိဒ္ဓတ္တာ ဝေါဟာရဿ၊ တသ္မာ ရုက္ခံ သယံ အဗောဓိမ္ပိ သမာနံ ဗောဓိယာ ပဋိလာဘဋ္ဌာနတ္တာ သင်္ကေတသိဒ္ဓေန ‘‘ဗောဓီ’’တိ ဣတ္ထိလိင်္ဂဝေါဟာရေန ဝေါဟရန္တိ သာသနိကာ၊ ဗောဓိယာ ဝါ ကာရဏတ္တာ ဖလဝေါဟာရေန။ ဧတမတ္ထံယေဝ ဟိ သန္ဓာယ ‘‘ဗောဓိ ဝုစ္စတိ စတူသု မဂ္ဂေသု ဉာဏံ၊ တံ ဧတ္ထ ဘဂဝါ ပတ္တောတိ ရုက္ခောပိ ဗောဓိစ္စေဝ ဝုစ္စတီ’’တိ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ ဧဝံ ‘‘ဗောဓီ’’တိ ဣတ္ထိလိင်္ဂဝသေန ရုက္ခနာမံ ပဝတ္တတီတိ။ တေနာဟ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဓမ္မသေနာပတိ အနုဓမ္မစက္ကဝတ္တီ ဝေါဟာရကုသလော ဣတ္ထိလိင်္ဂဝေါဟာရေန ‘‘ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗောဓိယာ မူလေ သဟ သဗ္ဗညုတညာဏပ္ပဋိလာဘာ သစ္ဆိကာ ပညတ္တိ ယဒိဒံ ဗုဒ္ဓါ’’တိ။ အပိစ တတ္ထ တတ္ထ ‘‘ဗောဓိယာ သာခါ’’တိ စ၊ ‘‘ကေနဋ္ဌေန မဟာဗောဓိ၊ ကဿ သမ္ဗန္ဓိနီ စ သာ’’တိ စ၊

‘‘ဟတ္ထတော မုတ္တမတ္တာ သာ၊ အသီတိရတနံ နဘံ၊

ဥဂ္ဂန္တွာန တဒါ မုဉ္စိ၊ ဆဗ္ဗဏ္ဏာ ရသ္မိယော သုဘာ’’တိ စ

ဧဝမာဒယော ရုက္ခဝါစကဿ ဗောဓိသဒ္ဒဿ ဣတ္ထိလိင်္ဂဘာဝေ ပယောဂါ ဒိဿန္တိ။

အထ ဝါ ရုက္ခဝါစကော ဗောဓိသဒ္ဒေါ ဒွိလိင်္ဂေါ ပုမိတ္ထိလိင်္ဂဝသေန။ တထာ ဟိ သမန္တပါသာဒိကာယံ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာယံ မဟာဝေယျာကရဏဿ ပါဠိနယဝိဒုနော ဗုဒ္ဓဃောသာစရိယဿ ဧဝံ သဒ္ဒရစနာ ဒိဿတိ ‘‘သက္ခိဿသိ တွံ တာတ ပါဋလိပုတ္တံ ဂန္တွာ မဟာဗောဓိနာ သဒ္ဓိံ အယျံ သင်္ဃမိတ္တတ္ထေရိံ အာနေတု’’န္တိ စ၊ ‘‘သာပိ ခေါ မဟာဗောဓိသမာရူဠှာ နာဝါ ပဿတော မဟာရာဇဿ မဟာသမုဒ္ဒတလံ ပက္ခန္ဒာ’’တိ စ တဿ ရုက္ခဝါစကဿ ဗောဓိသဒ္ဒဿ ‘‘ဗုဇ္ဈတိ ဧတ္ထာတိ ဗောဓီ’’တိ နိဗ္ဗစနဝသေန ‘‘ဗောဓိ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓယော။ ဗောဓိံ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓယော။ ဗောဓိနာ’’တိအာဒိနာ ပဒမာလာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ရုက္ခဝါစကဿေဝ ပန တဿ ဉာဏေ ပဝတ္တိတ္ထိလိင်္ဂဝေါဟာရေန သင်္ကေတသိဒ္ဓေန ရူဠှတ္ထဒီပကေန ‘‘ဗောဓိ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓိယော။ ဗောဓိံ၊ ဗောဓီ၊ ဗောဓိယော။ ဗောဓိယာ’’တိအာဒိနာ ပဒမာလာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဣစ္စေဝံ –

ပုဂ္ဂလဝါစကော ဗောဓိ-သဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂိကော ဘဝေ၊

ဉာဏာဒိဝါစကော ဣတ္ထိ-လိင်္ဂေါယေဝ သိယာ သဒါ။

ဗောဓိပါဒပဝစနော၊ ပုမိတ္ထိလိင်္ဂိကော ဘဝေ၊

ဧဝံ သန္တေပိ ဧတဿ၊ ဣတ္ထိလိင်္ဂတ္တမေဝ တု၊

ဣစ္ဆိတဗ္ဗတရံ ယသ္မာ၊ ဓမ္မသေနာပတီရိတံ။

သန္ဓိသဒ္ဒါဒီနမ္ပိ နယာနုသာရေန နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ သန္ဓိသဒ္ဒေါ ဟိ သရသန္ဓိအာဒိဝါစကော ပုလ္လိင်္ဂေါ၊ ပဋိသန္ဓိယာဒိဝါစကော ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ ‘‘သန္ဓိနော။ သန္ဓိယာ’’တိအာဒိဒဿနတော။ ဝိဘတ္တိသဒ္ဒေါ ဝိဘဇနဝါစကော ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ ၊ သျာဒိဝါစကော ပုလ္လိင်္ဂေါ စေဝ ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ စ ‘‘ဝိဘတ္တိဿ။ ဝိဘတ္တိယာ’’တိအာဒိဒဿနတော။

အာယုသဒ္ဒေါ ပန ဇီဝိတိန္ဒြိယဝါစကောယေဝ ဟုတွာ ပုန္နပုံသကလိင်္ဂေါ၊ ‘‘ပုနရာယု စ မေ လဒ္ဓါ၊ ဧဝံ ဇာနာဟိ မာရိသာ’’တိ ‘‘ဧတ္တကံယေဝ တေ အာယု၊ စဝနကာလော ဘဝိဿတီ’’တိ စ ဒဿနတော။

ဓာတုသဒ္ဒေါ သဘာဝါဒိဝါစကော ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ၊ ကရပစာဒိဝါစကော ပုမိတ္ထိလိင်္ဂေါ ‘‘စက္ခုဓာတုယာ။ ကရောတိဿ ဓာတုဿ။ ဓာတုယော ဓာတုယာ’’တိ ဒဿနတော။

ပဇာပတိသဒ္ဒေါ ဒေဝဝိသေသဝါစကော ပုလ္လိင်္ဂေါ၊ ကလတ္တဇိနမာတုစ္ဆာဝါစကော ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ ‘‘ပဇာပတိဿ ဒေဝရာဇဿ ဓဇဂ္ဂံ ဥလ္လောကေယျာထ’’၊ ‘‘အတ္တနော ပဇာပတိယာ သဒ္ဓိံ မဟာပဇာပတိယာ’’တိ စ ဒဿနတော။

ဒါမာ ဒါမံ သဒ္ဒါ မာလတီဒါမာဒိဘေဒဘိန္နဿ ဧကဿ ဝတ္ထုဿ ယထာက္ကမံ ဣတ္ထိနပုံသကလိင်္ဂါ။ တထာ ဟိ ‘‘မာလတီဒါမာ လောလာဠိင်္ဂလီလာ။ မာလတီဒါမံ။ သိင်္ဃိတံ ဒါမံ ဘမရေဟိ။ ရတနဒါမာ။ ရတနဒါမ’’န္တိ စ ဒွိလိင်္ဂဘာဝေ လောကိကပ္ပယောဂါ ဒိဿန္တိ သာသနာနုကူလာ။

သဒ္ဓံ သဒ္ဓါသဒ္ဒါ ပန ဘိန္နဝတ္ထူနံ ဝါစကာ ဣတ္ထိနပုံသကလိင်္ဂါ၊ သဒ္ဓါသဒ္ဒေါ ပသာဒလက္ခဏဝါစကော ဣတ္ထိလိင်္ဂေါ၊ သဒ္ဓံသဒ္ဒေါ မတကဘတ္တဝါစကော နပုံသကလိင်္ဂေါ ‘‘သဒ္ဓါ သဒ္ဒဟနာ။ မယမဿုဘော ဂေါတမဗြာဟ္မဏာ နာမ ဒါနာနိ ဒေမ သဒ္ဓါနိ ကရောမာ’’တိ ဒဿနတော။ ဣမသ္မိံ ပန ဌာနေ ‘‘သဒ္ဓါ ပုရိသော ၊ သဒ္ဓါ ဣတ္ထီ၊ သဒ္ဓံ ကုလ’’န္တိ ဣမာနိ ဝါစ္စလိင်္ဂတ္တာ သင်္ဂဟံ န ဂစ္ဆန္တီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။

တဋံ တဋီ တဋောတိမေ သဒ္ဒါ တီရသင်္ခါတေ ဧကသ္မိံယေဝတ္ထေ ထီပုန္နပုံသကလိင်္ဂါ။

ဗျဉ္ဇနသဒ္ဒေါ ဥပသေစနလိင်္ဂဝါကျာဝေဏိကသရီရာဝယဝဝါစကော နပုံသကလိင်္ဂေါ၊ အက္ခရဝါစကော ပုန္နပုံသကလိင်္ဂေါ။ တတြုပသေစနေ ‘‘သူပံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ’’တိ နပုံသကနိဒ္ဒေသော ဒိဿတိ။ တထာ လိင်္ဂေ ‘‘ဣတ္ထိဗျဉ္ဇနံ ပုရိသဗျဉ္ဇန’’န္တိ နပုံသကနိဒ္ဒေသော။ ဝါကျေ ‘‘ပဒဗျဉ္ဇနာနိ သာဓုကံ ဥဂ္ဂဟေတွာ’’တိ နပုံသကလိင်္ဂနိဒ္ဒေသော။ အာဝေဏိကေ ‘‘အသီတိ အနုဗျဉ္ဇနာနီ’’တိ နပုံသကနိဒ္ဒေသော။ သရီရာဝယဝေ ‘‘ကိလေသာနံ အနု အနု ဗျဉ္ဇနတော ပါကဋဘာဝကရဏတော အနုဗျဉ္ဇန’’န္တိ ဧဝံ နပုံသကနိဒ္ဒေသော။ ဧတ္ထ ဟိ အနုဗျဉ္ဇနံ နာမ ဟတ္ထပါဒသိတဟသိတကထိတဝိလောကိတာဒိဘေဒေါ အာကာရော။ သော ဧဝ ‘‘သရီရာဝယဝေါ’’တိ ဝုစ္စတီတိ။ အက္ခရေ ‘‘ဗျဉ္ဇနော။ ဗျဉ္ဇန’’န္တိ စ ပုန္နပုံသကနိဒ္ဒေသော။

အတ္ထသဒ္ဒေါ နိဗ္ဗာနဝစနော နပုံသကလိင်္ဂေါ၊ အဘိဓေယျဓနကာရဏပယောဇနနိဝတျာဘိသန္ဓာနာဒိဝစနော ပန ပုလ္လိင်္ဂေါ။ တထာ ဟိ ကထာဝတ္ထုမှိ ‘‘အတ္ထတ္ထမှီ’’တိ ဣမိဿာ ပါဠိယာ အတ္ထသံဝဏ္ဏနာယံ ‘‘အတ္ထံ ဝုစ္စတိ နိဗ္ဗာန’’န္တိ နပုံသကလိင်္ဂနိဒ္ဒေသေန အတ္ထသဒ္ဒေါ ဝုတ္တော။ ဣတိ အတ္ထသဒ္ဒေါ ဒွိလိင်္ဂေါ။

အက္ခရသဒ္ဒေါ စ ‘‘ယော ပုဗ္ဗော အက္ခရော အက္ခရာနီ’’တိ စ ဒဿနတော။ အပိစ အက္ခရသဒ္ဒေါ နိဗ္ဗာနဝစနော နာမပဏ္ဏတ္တိဝစနော စ သဗ္ဗဒါနပုံသကလိင်္ဂေါ ဘဝတိ ‘‘ပဒမစ္စုတမက္ခရံ၊ မဟာဇနသမ္မတောတိ ခေါ ဝါသေဋ္ဌ ‘မဟာသမ္မတော’တွေဝ ပဌမံ အက္ခရံ နိဗ္ဗတ္တ’’န္တိ ဧဝမာဒီသု။ ‘‘အက္ခရာယ ဒေသေတိ၊ အက္ခရက္ခရာယ အာပတ္တိ ပါစိတ္တိယဿာ’’တိ ဧတ္ထ ပန ပုလ္လိင်္ဂေါတိပိ နပုံသကလိင်္ဂေါတိပိ ဝတ္တဗ္ဗော၊ ဣတ္ထိလိင်္ဂေါတိ ပန န ဝတ္တဗ္ဗော။ အယဉှိ ‘‘အသက္ကတာ စသ္မ ဓနဉ္စယာယ။ ဝိရမထာယသ္မန္တော မမဝစနာယာ’’တိအာဒီသု ‘‘ဓနဉ္စယာယ၊ ဝစနာယာ’’တိ သဒ္ဒါ ဝိယ ဝိဘတ္တိဝိပလ္လာသေန ဝုတ္တော၊ န လိင်္ဂဝိပလ္လာသဝသေနာတိ။

အဇ္ဇဝ မဒ္ဒဝ ဂါရဝသဒ္ဒါ ပန ပုန္နပုံသကလိင်္ဂါ။ ‘‘အဇ္ဇဝေါ စ မဒ္ဒဝေါ စ။ အဇ္ဇဝမဒ္ဒဝံ။ ဂါရဝေါ စ နိဝါတော စ။ သဟ အာဝဇ္ဇိတေ ထူပေ၊ ဂါရဝံ ဟောတိ မေ တဒါ’’တိ စ အာဒိဒဿနတော။

ဝစောဝစီသဒ္ဒါ ပန ဃဋောဃဋီသဒ္ဒါ ဝိယ ပုမိတ္ထိလိင်္ဂါ၊ တတ္ထ ဝစီသဒ္ဒဿ ‘‘ဝစီ၊ ဝစီ၊ ဝစိယော။ ဝစိံ၊ ဝစီ၊ ဝစိယော။ ဝစိယာ’’တိ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ကေစိ ‘‘ဒုစ္စရိတပယောဂဝိညတ္တိသဒ္ဒါဒီသု ပရေသု ဝစသဒ္ဒဿန္တော ဤကာရော ဟောတိ၊ တေန ‘‘ဝစီဒုစ္စရိတ’’န္တိအာဒီနိ ရူပါနိ ဒိဿန္တီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ တံ န ဂဟေတဗ္ဗံ ဝစသဒ္ဒတော ဝိသုံ ဝစီသဒ္ဒဿ ဒဿနတော။ အတြိမာနိ ပါဠိတော စ အဋ္ဌကထာတော စ နိဒဿနပဒါနိ။ ‘‘ဝစီ ဝစီသင်္ခါရော၊ ဝစီသင်္ခါရော ဝစီ၊ ဝစိဉ္စ ဝစီသင်္ခါရေ စ ဌပေတွာ အဝသေသာ န စေဝ ဝစီ၊ န စ ဝစီသင်္ခါရော။ ဂဒိတော ဝစီဘိ သတိမာဘိနန္ဒေ’’တိ ဣမာနိ ပါဠိတော နိဒဿနပဒါနိ။ ‘‘စောပနသင်္ခါတာ ဝစီ ဧဝ ဝိညတ္တိ ဝစီဝိညတ္တိ၊ ဝစိယာ ဘေဒေါ ဝစီဘေဒေါ’’တိ ဣမာနိ အဋ္ဌကထာတော နိဒဿနပဒါနိ။ ဣမိနာ နယေန အညေသမ္ပိ သရူပါသရူပပဒါနံ ယထာရဟံ ဒွိတိလိင်္ဂတာ ဝဝတ္ထပေတဗ္ဗာ။ ဧဝံ အဘိဓေယျကလိင်္ဂေသု သဝိသေသာနိ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

ဣဒါနိ ကတ္ထစိ ဝါစ္စလိင်္ဂဘူတာနံ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနဉ္စ တဒ္ဓိဘန္တလိင်္ဂါနဉ္စ ဓမ္မာဒိဝသေန နာမိကပဒမာလာ ဝုစ္စတေ။ တထာ ဟိ –

ဓမ္မဘော ပုဂ္ဂလာ စေဝ၊ ဓမ္မပုဂ္ဂလတောပိ စ၊

ဧကန္တဓမ္မတော စေဝ၊ တထေဝေကန္တပုဂ္ဂလာ။

ပဒမာလာ သိယုံ တာသု၊ ပစ္စတ္တာဒိဝသေန တု၊

ပဒံ သမံ ဝိသမဉ္စ၊ ဇညာ သဗ္ဗသမမ္ပိ စ။

ကထံ? ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပော၊ မိစ္ဆာဝါစာ၊ မိစ္ဆာဝါစော၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပီ’’ ဣစ္စေတေသံ နာမိကပဒမာလာ ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိယာ’’တိ ဧဝံ ဓမ္မတော၊ ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိနော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိနော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိနာ’’တိ ဧဝံ ပုဂ္ဂလတော၊ ‘‘မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပော၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပာ။ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပ’’န္တိ ဧဝံ ဓမ္မပုဂ္ဂလတော၊ ‘‘မိစ္ဆာဝါစာ၊ မိစ္ဆာဝါစာ၊ မိစ္ဆာဝါစာယော။ မိစ္ဆာဝါစံ၊ မိစ္ဆာဝါစာ မိစ္ဆာဝါစာယော။ မိစ္ဆာဝါစာယ’’ ဧဝံ ဧကန္တဓမ္မတော၊ ‘‘မိစ္ဆာဝါစော၊ မိစ္ဆာဝါစာ။ မိစ္ဆာဝါစံ၊ မိစ္ဆာဝါစေ။ မိစ္ဆာဝါစေန’’ ဧဝံ ဧကန္တပုဂ္ဂလတော၊ ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိက’’န္တိ ဧဝမ္ပိ ဧကန္တပုဂ္ဂလတော၊ ‘‘မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပီ၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပိနော။ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပိ’’န္တိ ဧဝမ္ပိ ဧကန္တပုဂ္ဂလတော နာမိကပဒမာလာ ဘဝတိ။ ပစ္စတ္တောပယောဂဝစနာဒိဝသေန ပန ပဒံ သဒိသံ ဝိသဒိသံ သဗ္ဗထာ သဒိသမ္ပိ စ ဘဝတိ။ ဧသ နယော သမ္မာဒိဋ္ဌိသမ္မာသင်္ကပ္ပာဒီသုပိ။

အတြိမေ အာဟစ္စဘာသိတာ ပယောဂါ – အဝိဇ္ဇာဂတဿ ဘိက္ခဝေ အဝိဒ္ဒသုနော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟောတိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဿ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပော ပဟောတိ။ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပဿ မိစ္ဆာဝါစာ ပဟောတိ။ မိစ္ဆာဝါစဿ မိစ္ဆာကမ္မန္တော ပဟောတိ။ မိစ္ဆာကမ္မန္တဿ မိစ္ဆာအာဇီဝေါ ပဟောတိ။ မိစ္ဆာအာဇီဝဿ မိစ္ဆာဝါယာမော ပဟောတိ။ မိစ္ဆာဝါယာမဿ မိစ္ဆာသတိ ပဟောတိ။ မိစ္ဆာသတိဿ မိစ္ဆာသမာဓိ ပဟောတီတိ။ ဝိဇ္ဇာဂတဿ ဘိက္ခဝေ ဝိဒ္ဒသုနော သမ္မာဒိဋ္ဌိ ပဟောတိ။ သမ္မာဒိဋ္ဌိဿ သမ္မာသင်္ကပ္ပော ပဟောတီတိ ဝိတ္ထာရော၊ ဧဝံ ကတ္ထစိ ဝါစ္စလိင်္ဂဘူတာနံ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနဉ္စ တဒ္ဓိတန္တလိင်္ဂါနဉ္စ နာမိကပဒမာလာ သပ္ပယောဂါ ကထိတာ။

ဣဒါနိ နေဝါဘိဓေယျလိင်္ဂဿ ဘဝိတဗ္ဗသဒ္ဒဿ စ အဘိဓေယျလိင်္ဂါနံ သောတ္ထိ သုဝတ္ထိ သဒ္ဒါနဉ္စ ဝါစ္စလိင်္ဂါဘိဓေယျလိင်္ဂဿ အဗ္ဘုတသဒ္ဒဿ စ ဝါစ္စလိင်္ဂဿ အဘူတသဒ္ဒဿစာတိ ဣမေသံ ကိဉ္စိ ဝိသေသံ ကထယာမ၊ နာမိကပဒမာလဉ္စ ယထာရဟံ ယောဇေဿာမ။ ဧတေသု ဟိ ဘဝိတဗ္ဗသဒ္ဒေါ ဧကန္တဘာဝဝါစကော နပုံသကလိင်္ဂေါ ဧကဝစနန္တောယေဝ ဟောတိ။ တတိယန္တပဒေဟိ ဧဝံသဒ္ဒ နသဒ္ဒါဒီဟိ စ ယောဇေတဗ္ဗော စ ဟောတိ။ နာဿ နာမိကပဒမာလာ လဗ္ဘတိ၊ အတြိမေ စ ပယောဂါ ‘‘သဒ္ဓမ္မဂရုကေန ဘဝိတဗ္ဗံ၊ နော အာမိသဂရုကေန၊ ဣမိနာ စောရေန ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဣမေဟိ စောရေဟိ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဣမာယ စောရိယာ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဣမာဟိ စောရီဟိ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ အနေန စိတ္တေန ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဣမေဟိ စိတ္တေဟိ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ဧဝံ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ အညထာ ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ။ အတြိဒံ ဝုစ္စတိ –

ဘဝိတဗ္ဗပဒံ နိစ္စံ၊ သဗ္ဗညုဝရသာသနေ၊

ပဌမေကဝစော ဘာဝ-ဝါစကဉ္စ နပုံသကံ။

တတိယန္တပဒေဟေဝံ-သဒ္ဒါဒီဟိ စ ဓီမတာ၊

ယောဇေတဗ္ဗံဝ သမ္ဘောတိ၊ ဣတိ ဝိဒွါ ဝိဘာဝယေ။

အယံ ‘‘ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ ပဒဿ ဝိသေသော။

သောတ္ထိ ဘဒ္ဒန္တေ ဟောတု ရညော၊ သောတ္ထိံ ဂစ္ဆတိ နှာပိတော။ သောတ္ထိနာမှိ သမုဋ္ဌိတော။ သုဝတ္ထိ၊ သုဝတ္ထိံ၊ သုဝတ္ထိနာ၊ အယံ ဓသာတ္ထိသဒ္ဒါဒီနံ ဝိသေသော။

အယံ ပန ‘‘အဗ္ဘုတံ အဘူတ’’န္တိ ဒွိန္နံ ဝိသေသော။ ဘူသဒ္ဒဿ ဗ္ဘူ၊ သံယောဂပရေ ပဋိသေဓတ္ထဝတိ အဣတိနိပါတေ ဥပပဒေ သတိ ဧကန္တေန ရဿတ္တမုပယာတိ။ ကွတ္ထေ? ‘‘အဘူတပုဗ္ဗံ ဘူတ’’န္တိအာဒီသွတ္ထေသု။ တထာဝိဓေ အသညောဂပရေ ရဿတ္တံ န ဥပယာတိ။ ကွတ္ထေ? ‘‘အသစ္စ’’န္တိအာဒီသွတ္ထေသု။ တထာ ဟိ ‘‘အဗ္ဘုတ’’န္တိ ပဒဿ ‘‘အဘူတပုဗ္ဗံ ဘူတ’’န္တိပိ အတ္ထော ဘဝတိ၊ ‘‘အဗ္ဘုတကရဏ’’န္တိပိ အတ္ထော ဘဝတိ။ ‘‘အဘူတ’’န္တိ ပဒဿ ပန ‘‘အသစ္စ’’န္တိပိ အတ္ထော ဘဝတိ၊ ‘‘အဇာတ’’န္တိပိ အတ္ထော ဘဝတိ။ တတြ ‘‘အစ္ဆရိယံ ဝတ ဘော အဗ္ဘုတံ ဝတ ဘော။ အစ္ဆေရံ ဝတ လောကသ္မိံ၊ အဗ္ဘုတံ လောမဟံသနံ’’ ဣစ္စေဝမာဒယော ‘‘အဘူတပုဗ္ဗံ ဘူတ’’န္တိ အတ္ထေ ပယောဂါ။

‘‘တွံ မံ နာဂေန အာလမ္ပ၊

အဟံ မဏ္ဍူကဆာပိယာ၊

ဟောတု နော အဗ္ဘုတံ တတ္ထ၊

အာသဟဿေဟိ ပဉ္စဟီ’’တိ

ဣစ္စေဝမာဒယော အဗ္ဘုတကရဏတ္ထေ ပယောဂါ။ ဧဝံ ရဿဝသေန၊ ဒီဃဝသေန ပန နိဿံယောဂေ ‘‘အဘူတံ အတစ္ဆံ။ အတထံ’’ဣစ္စေဝမာဒယော အသစ္စတ္ထေ ပယောဂါ၊ ‘‘အဘူတံ အဇာတံ အသဉ္ဇာတ’’န္တိ ဣစ္စေဝမာဒယော အဇာတတ္ထေ ပယောဂါ။ ဘဝန္တိ စတြ –

‘‘အဘူတပုဗ္ဗံ ဘူတ’’န္တိ၊ အတ္ထသ္မိံ အဗ္ဘုတန္တိဒံ၊

ပဒံ ဝိညူဟိ ဝိညေယျံ၊ ရဿဘာဝေန သဏ္ဌိတံ။

အဗ္ဘုတကရဏတ္ထေပိ၊ အဗ္ဘုတန္တိ ပဒံ တထာ၊

သဏ္ဌိတံ ရဿဘာဝေန၊ ဣတိ ဝိဒွါ ဝိဘာဝယေ။

အဘူတမိတိ ဒီဃတ္တ-ဝသေန ကထိတံ ပန၊

ပဒံ သမဓိဂန္တဗ္ဗ-မသစ္စာဇာတဝါစကံ။

အဗ္ဘုတံ၊ အဗ္ဘုတာနိ။ စိတ္တနယေန၊ အဗ္ဘုတော၊ အဗ္ဘုတာ။ အဗ္ဘုတံ၊ ပုရိသနယေန၊ အဗ္ဘုတာ၊ အဗ္ဘုတာ၊ အဗ္ဘုတာယော။ အဗ္ဘုတံ။ ကညာနယေန ဉေယျံ။ ဧဝံ ဘူတသဒ္ဒဿပိ နာမိကပဒမာလာ တိဓာ ဂဟေတဗ္ဗာ။ အတြ ‘‘အဗ္ဘုတ’’မိတိ ပဒံ ဝါစ္စလိင်္ဂမ္ပိ ဘဝတိ အဘိဓေယျလိင်္ဂမ္ပိ။ ‘‘အဘူတ’’မိတိ ပဒံ ပန ဝါစ္စလိင်္ဂံ အဘိဓေယျလိင်္ဂမ္ပိ ဝါ သစ္စသဒ္ဒေါ ဝိယ ကတ္ထစိ။ ဣတိဿ ယထာရဟံ အယမ္ပိ သပ္ပယောဂါ နာမိကပဒမာလာ ကထိတာ။

ဣဒါနိ အာဂမိကာနံ ကောသလ္လဇနနတ္ထံ ပဒသမောဓာနဝသေန နာမိကပဒမာလာ ဝုစ္စတေ – ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝါ၊ ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝန္တော။ ဗုဒ္ဓံ ဘဂဝန္တံ၊ ဗုဒ္ဓေ ဘဂဝန္တေ။ ဗုဒ္ဓေန ဘဂဝတာ၊ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ အယံ ပဒမာလာ ဧကဝစနဗဟုဝစနဝသေန ဉေယျာ။

ဒေဝါ တာဝတိံသာ။ ဒေဝေ တာဝတိံသေ။ ဒေဝေဟိ တာဝတိံသေဟိ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဗဟုဝစနဝသေန ဉေယျာ ပဒမာလာ။

သော ဘဂဝါ ဇာနံ ပဿံ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ၊ တံ ဘဂဝန္တံ ဇာနန္တံ ပဿန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ၊ တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန၊ တဿ ဘဂဝတော ဇာနတော ပဿတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဧကဝစနဝသေန ဉေယျာ ပဒမာလာ။

ရာဇာ သုဒ္ဓါဒနော၊ ရာဇာနံ သုဒ္ဓါဒနံ၊ ရညာ သုဒ္ဓါဒနေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

ရာဇာ ပဿေနဒီ ကောသလော၊ ရာဇာနံ ပဿေနဒိံ ကောသလံ၊ ရညာ ပဿေနဒိနာ ကောသလေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

ရာဇာ မာဂဓော သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော၊ ရာဇာနံ မာဂဓံ သေနိယံ ဗိမ္ဗိသာရံ၊ ရညာ မာဂဓေန သေနိယေန ဗိမ္ဗိသာရေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

ရာဇာ မာဂဓော အဇာတသတ္တု ဝေဒေဟိပုတ္တော၊ ရာဇာနံ မာဂဓံ အဇာတသတ္တုံ ဝေဒေဟိပုတ္တံ၊ ရညာ မာဂဓေန အဇာတသတ္တုနာ ဝေဒေဟိပုတ္တေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

မဟာပဇာပတီ ဂေါတမီ၊ မဟာပဇာပတိံ ဂေါတမိံ၊ မဟာပဇာပတိယာ ဂေါတမိယာတိ ပဉ္စက္ခတ္တုံ ဝတ္တဗ္ဗံ။ မဟာပဇာပတိယံ ဂေါတမိယံ၊ ဘောတိ မဟာပဇာပတိ ဂေါတမိ။

မက္ခလိ ဂေါသာလော။ မက္ခလိံ ဂေါသာလံ။ မက္ခလိနာ ဂေါသာလေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနံ သာဝကယုဂံ။ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနံ သာဝကယုဂံ၊ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေန သာဝကယုဂေန၊ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနဿ သာဝကယုဂဿ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ သဗ္ဗာပေတာ ပဒမာလာ ဧကဝစနဝသေန ဉေယျာ။ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ အဂ္ဂသာဝကာ၊ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ အဂ္ဂသာဝကေ၊ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ အဂ္ဂသာဝကေဟိ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဗဟုဝစနဝသေန ဉေယျာ။ ဣတော အညေသုပိ ဧသေဝ နယော။

သော ဒါရော၊ သာ ဒါရာ။ သံ ဒါရံ၊ သေ ဒါရေ။ သေန ဒါရေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ သာ နာရီ၊ သာ နာရိယော။ သံ နာရိံ၊ သာ နာရိယော။ သာယ နာရိယာ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ သံ ကမ္မံ၊ သာနိ ကမ္မာနိ။ သေန ကမ္မေန။ သံ ဖလံ၊ သာနိ ဖလာနိ။ သေန ဖလေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

ပဌမံ ဈာနံ၊ ပဌမံ ဈာနံ၊ ပဌမေန ဈာနေန၊ ပဌမဿ ဈာနဿ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

စတုတ္ထီ ဒိသာ၊ စတုတ္ထိံ ဒိသံ၊ စတုတ္ထိယာ ဒိသာယ။

ဓမ္မီ ကထာ၊ ဓမ္မိံ ကထံ၊ ဓမ္မိယာ ကထာယ၊ ဓမ္မိယံ ကထာယံ။ ဧဝံ အနုပုဗ္ဗီ ကထာ၊ ဧဝရူပီ ကထာ။ ဣမိနာ နယေန အညေသုပိ ဌာနေသု ပဒသမောဓာနဝသေန လိင်္ဂတော စ အန္တတော စ ဝစနတော စ အပေက္ခိတဗ္ဗံ။ ပဒတော စ နာနပ္ပကာရာ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။

ဣဒါနိ ဧကပ္ပကာရာနံ သဒ္ဒါနံ လိင်္ဂအန္တဝသေန နာနတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ကထံ? ယာဒိသော၊ ယာဒိသီ၊ ယာဒိသံ။ တာဒိသော၊ တာဒိသီ၊ တာဒိသံ။ ဧတာဒိသော၊ ဧတာဒိသီ၊ ဧတာဒိသံ။ ကီဒိသော၊ ကီဒိသီ၊ ကီဒိသံ။ ဤဒိသော၊ ဤဒိသီ၊ ဤဒိသံ။ ဧဒိသော ၊ ဧဒိသီ၊ ဧဒိသံ။ သဒိသော၊ သဒိသီ၊ သဒိသံ။ ကဒါစိ ပန ‘‘ယာဒိသာ တာဒိသာ’’တိ ဧဝမာဒီနိ ဣတ္ထိလိင်္ဂရူပါနိပိ ဘဝန္တိ။ နာမိကပဒမာလာ နေသံ ပုရိသ ဣတ္ထီ စိတ္တနယေန ယောဇေတဗ္ဗာ။

ဣဒါနိ သမာသတဒ္ဓိတပဒဘူတာနံ အမမသဒ္ဒါဒီနံ နာမိကပဒမာလာ ဝုစ္စတေ – အမမော၊ အမမာ၊ အမမံ၊ အမမေ။ အမမေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

မယှကော၊ မယှကာ။ မယှကံ၊ မယှကေ။ မယှကေန။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

အာမာ၊ အာမာ၊ အာမာယော။ အာမံ၊ အာမာ၊ အာမာယော။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

တတြ အမမောတိ နတ္ထိ တဏှာမမတ္တံ ဒိဋ္ဌိမမတ္တဉ္စ ဧတဿာတိ အမမော၊ ကော သော၊ အရဟာယေဝါတိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ အပိစ ယေသတဏှာပိ သဒိဋ္ဌီပိ ‘‘မမ ဣဒ’’န္တိ မမတ္တံ န ကရောန္တိ၊ တေပိ အမမာယေဝ။ ဧတ္ထ စ ‘‘မနုဿာ တတ္ထ ဇာယန္တိ၊ အမမာ အပရိဂ္ဂဟာ’’တိ ဣဒံ သာသနတော နိဒဿနံ။ ‘‘အမမော နိရဟင်္ကာရော’’တိ ဣဒံ ပန လောကတော နိဒဿနံ။ ဣတ္ထိလိင်္ဂေ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘အမမာ၊ အမမာ၊ အမမာယော’’တိ ပဒမာလာ။ နပုံသကေ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘အမမံ၊ အမမာနီ’’တိ ပဒမာလာ။ တတြ မယှကောတိ ‘‘ဣဒမ္ပိ မယှံ ဣဒမ္ပိ မယှ’’န္တိ ဝိပ္ပလပတီတိ မယှကော၊ ဧကော ပက္ခိဝိသေသော။ ဝုတ္တဉှေတံ ဇာတကေ –

‘‘သကုဏော မယှကော နာမ၊ ဂိရိသာနုဒရီစရော၊

ပက္ကံ ပိပ္ဖလိမာရုယှ၊ ‘မယှံ မယှ’န္တိ ကန္ဒတီ’’တိ။

ဣတ္ထိလိင်္ဂေ ဝတ္တဗ္ဗေ ‘‘မယှကီ၊ မယှကီ၊ မယှကိယော’’တိ ပဒမာလာ။ တတြ အာမာတိ ‘‘အာမ အဟံ တုမှာကံ ဒါသီ’’တိ ဧဝံ ဒါသိဘာဝံ ပဋိဇာနာတီတိ အာမာ။ ဂေဟဒါသီ။ ဝုတ္တဉှေတံ ဇာတကေသု ‘‘ယတ္ထ ဒါသော အာမဇာတော၊ ဌိတော ထုလ္လာနိ ဂစ္ဆတီ’’တိ စ၊ ‘‘အာမာယ ဒါသာပိ ဘဝန္တိ လောကေ’’တိ စ၊ တသ္မာ ဣမာနေဝေတ္ထ နိဒဿနပဒါနိ။

ဣဒါနိ ကတိ ကတိပယ ကတိမီသဒ္ဒါနံ ဝိသေသော ဝုစ္စတေ ယထာရဟံ နာမိကပဒမာလာ စ။ တတြ ကတိမီသဒ္ဒဿ နာမိကပဒမာလာ န လဗ္ဘတိ ‘‘အဇ္ဇ ဘန္တေ ကတိမီ’’တိ ဧဝံ ပုစ္ဆာဝသေန အာဂတမတ္တတော။ ကတိ ကတိပယသဒ္ဒါနံ ပန လဗ္ဘတေဝ၊ သာ စ ဗဟုဝစနိကာ။ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂဋီကာယံ ပန ကတိပယသဒ္ဒေါ ဧကဝစနိကော ဝုတ္တော။ ကတိ ပုရိသာ တိဋ္ဌန္တိ၊ ကတိ ပုရိသေ ပဿတိ။ ကတိ ဣတ္ထိယော၊ ကတိ ကုလာနိ။ ကတိ လောကသ္မိံ ဆိဒ္ဒါနိ ယတ္ထ စိတ္တံ န တိဋ္ဌတိ။ ကတိ ကုသလာ။ ကတိ ဓာတုယော။ ကတိ အာယတနာနိ။ ကတိဟိ ခန္ဓေဟိ ကတိဟာယတနေဟိ ကတိဟိ ဓာတူဟိ သင်္ဂဟိတံ။ ကတိဘိ ရဇမာနေတိ၊ ကတိဘိ ပရိသုဇ္ဈတိ။ ကတိပယာ ပုရိသာ၊ ကတိပယာ ဣတ္ထိယော၊ ကတိပယာနိ စိတ္တာနိ။ ဣမာ ပန နာမိကပဒမာလာ။

ကတိ။ ကတိဟိ၊ ကတိဘိ။ ကတိနံ။ ကတိသု။

ကတိပယာ။ ကတိပယေဟိ၊ ကတိပယေဘိ။ ကတိပယာနံ။ ကတိပယေသု။ ကတိပယာယော။ ကတိပယာဟိ၊ ကတိပယာဘိ။ ကတိပယာနံ။ ကတိပယာသု။ ကတိပယာနိ။ ကတိပယေ။ ကတိပယေဟိ၊ ကတိပယေဘိ။ ကတိပယာနံ။ ကတိပယေသူတိ။ သဗ္ဗာပေတာ သတ္တန္နံ ဝိဘတ္တီနံ ဝသေန ဉေယျာ၊ သမာသဝိဓိမှိပိ ကတိကတိပယသဒ္ဒါ ဗဟုဝစနဝသေနေဝ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ‘‘ကတိသင်္ဂါတိဂေါ ဘိက္ခု၊ ဩဃတိဏ္ဏောတိ ဝုစ္စတိ။ ကတိပယဇနကတ’’န္တိအာဒီသု ဟိ ‘‘ကတိ ကိတ္တကာ သင်္ဂါ ကတိသင်္ဂါ’’တိအာဒိနာ သဗ္ဗဒါ ဗဟုဝစနသမာသော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။

ဣဒါနိ ရူဠှီသဒ္ဒါနံ နာမိကပဒမာလာ ဝုစ္စတေ – ဣဓ ရူဠှီသဒ္ဒါ နာမ ယေဝါပနကသဒ္ဒါဒယော။ ယေဝါပနကော၊ ယေဝါပနကာ။ ယေဝါပနကံ။ ယေဝါပနော၊ ယေဝါပနာ။ ယေဝါပနံ။ ယံဝါပနကံ၊ ယံဝါပနကာနိ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ တတြ ယေဝါပနကောတိ ‘‘ဖဿော ဟောတိ ဝေဒနာ ဟောတီ’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တာ ဖဿာဒယော ဝိယ သရူပတော အဝတွာ ‘‘ယေ ဝါ ပန တသ္မိံ သမယေ အညေပိ အတ္ထိ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နာ အရူပိနော ဓမ္မာ’’တိ ဧဝံ ‘‘ယေဝါပနာ’’တိ ပဒေန ဝုတ္တော ယေဝါပနကော၊ ဧဝံ ‘‘ယေဝါပနော’’တိ ဧတ္ထာပိ။ တထာ ‘‘ယံ ဝါ ပနညမ္ပိ အတ္ထိ ရူပ’’န္တိ ဧဝံ ‘‘ယံဝါပနာ’’တိ ပဒေန ဝုတ္တံ ယံဝါပနကံ။ ဧသ နယော ယထာရဟံ ယဿကံ ယတ္ထကန္တိအာဒီသုပိ နေတဗ္ဗော။

ဧတ္ထ သိယာ – နနု စ ဘော ပနသဒ္ဒေါ နိပါတော၊ နိပါတာနဉ္စ အဗျယဘာဝေါ သိဒ္ဓါ တီသု လိင်္ဂေသု သဗ္ဗဝိဘတ္တိဝစနေသု စ ဝယာဘာဝတော၊ သော ကသ္မာ ‘‘ယေဝါပနော’’တိ ဩကာရန္တော ဇာတောတိ? သစ္စံ ပနသဒ္ဒေါ နိပါတော၊ သော စ ခေါ ‘‘ယေ ဝါ ပန တသ္မိံ သမယေ’’တိ ဝါ၊ ‘‘ယံ ဝါ ပနညမ္ပီ’’တိ ဝါ၊ ‘‘ဗြာဟ္မဏာ ပနာ’’တိ ဝါ ဧဝမာဒီသု နိပါတော၊ ‘‘ယေဝါပနကော’’တိ ဝါ၊ ‘‘ယေဝါပနော’’တိ ဝါ ဧဝမာဒီသု နိပါတော နာမ န ဟောတိ။ အနုကရဏမတ္တဉှေတံ၊ တသ္မာ ဤဒိသေသု ပနသဒ္ဒသဟိတာ ပယောဂါ ရူဠှီသဒ္ဒါတိ ဂဟေတဗ္ဗာ။ ယဇ္ဇေဝံ ကသ္မာ နိဗ္ဗစနမုဒါဟဋန္တိ? အတ္ထဿ ပါကဋီကရဏတ္ထံ။

တယောဓမ္မဇာတကံ ။ တယောဓမ္မဇာတကံ။ တယောဓမ္မဇာတကေန။ တယောဓမ္မဇာတကဿ။ တယောဓမ္မဇာတကာ၊ တယောဓမ္မဇာတကသ္မာ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

တယောသင်္ခါရာ။ တယောသင်္ခါရေ။ တယောသင်္ခါရေဟိ၊ တယောသင်္ခါရေဘိ။ တယောသင်္ခါရာနံ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

စတ္တာရိပုရိသယုဂေါ သင်္ဃော။ စတ္တာရိပုရိသယုဂံ သင်္ဃံ။ စတ္တာရိပုရိသယုဂေန သင်္ဃေန။ စတ္တာရိပုရိသယုဂဿ သင်္ဃဿ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

သတောကာရီ၊ သတောကာရီ၊ သတောကာရိနော။ သတောကာရိံ၊ သတောကာရီ၊ သတောကာရိနော။ သတောကာရိနာ၊ သတောကာရီဟိ၊ သတောကာရီဘိ။ သတောကာရိဿ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဧတ္ထ သတောကာရီတိ သရတီတိ သတော၊ သတော ဧဝ ဟုတွာ ကရဏသီလောတိ သတောကာရီ။

အပရေသမ္ပိ ရူဠှီသဒ္ဒါနံ နာမိကပဒမာလာ ဝုစ္စတေ သဒ္ဓိမတ္ထဝိဘာဝနာယ။ အင်္ဂါ။ အင်္ဂေ။ အင်္ဂေဟိ၊ အင်္ဂေဘိ။ အင်္ဂါနံ။ အင်္ဂေဟိ၊ အင်္ဂေဘိ။ အင်္ဂါနံ။ အင်္ဂေသု။ ဘောန္တော အင်္ဂါ။

အင်္ဂါ ဇနပဒေါ။ အင်္ဂေ ဇနပဒံ။ အင်္ဂေဟိ၊ အင်္ဂေဘိ ဇနပဒေန။ အင်္ဂါနံ ဇနပဒဿ။ အင်္ဂေဟိ၊ အင်္ဂေဘိ ဇနပဒသ္မာ။ အင်္ဂါနံ ဇနပဒဿ။ အင်္ဂေသု ဇနပဒေ။ ဘောန္တော အင်္ဂါ ဇနပဒ။ ဧဝံ မဂဓကောသလာဒီနမ္ပိ ယောဇေတဗ္ဗာ။

ဣတ္ထိလိင်္ဂေ ကာသီ၊ ကာသိယော၊ ကာသီ၊ ကာသိယော။ ကာသီဟိ၊ ကာသီဘိ။ ကာသီနံ။ ကာသီဟိ၊ ကာသီဘိ။ ကာသီနံ။ ကာသီသု။ ဘောတိယော ကာသိယော။ အတြာယမတ္ထဝိဘာဝနာ – ကာသီ၊ ကာသိယော ဇနပဒေါ။ ကာသီ၊ ကာသိယော ဇနပဒံ ။ ကာသီဟိ၊ ကာသီဘိ ဇနပဒေန။ ကာသီနံ ဇနပဒဿ။ ကာသီဟိ၊ ကာသီဘိ ဇနပဒသ္မာ။ ကာသီနံ ဇနပဒဿ။ ကာသီသု ဇနပဒေ။ ဘောတိယော ကာသိယော ဇနပဒ။ ဧဝံ အဝန္တီစေတီ ဝဇ္ဇီ ဣစ္စေတေသမ္ပိ ပဒါနံ ယောဇေတဗ္ဗာ။ တေနာဟု အဋ္ဌကထာစရိယာ ‘‘ကုရူသု ဇနပဒေ’’တိ။ ဧဝံ အင်္ဂါဒီနိ အတ္ထဿ ဧကတ္တေပိ ဇနပဒနာမတ္တာ ရူဠှီဝသေန ဗဟုဝစနာနေဝ ဘဝန္တိ။ တထာ ဟိ တတ္ထ တတ္ထ ‘‘အင်္ဂေသု ဝိဟရတိ။ မဂဓေသု စာရိကံ စရမာနော’’တိအာဒိနာ၊ ‘‘အင်္ဂါနံ မဂဓာနံ ကာသီနံ ကောသလာန’’န္တိအာဒိနာ စ ဗဟုဝစနပါဠိယော ဒိဿန္တိ။ ဧဝံ ရူဠှီသဒ္ဒါနံ နာမိကပဒမာလာ ဘဝန္တိ။

ဣဒါနိ အပရာပိ ဣတော သဝိသေသတရာ သဒ္ဒဘေဒေ သမ္မောဟဝိဒ္ဓံသနကာရိကာ ပရမသုခုမဉာဏာဝဟာ နာမိကပဒမာလာယော ကထယာမ သောတူနံ အတ္ထဗျဉ္ဇနဂ္ဂဟဏေ ပရမကောသလ္လသမ္ပာဒနတ္ထံ။ တာ စ ခေါ ‘‘သမ္ဗုဒ္ဓါ ပဋိဇာနာသိ။ ကဿကော ပဋိဇာနာသိ။ ဥပါသကော ပဋိဇာနာသိ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တေ ပဋိဇာနတော ဣမေ ဓမ္မာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓါ’’တိအာဒယော ပါဠိနယေ နိဿာယေဝ။ တတ္ထ သမ္ဗုဒ္ဓါပဋိဇာနာသီတိ ‘‘တွံ ‘အဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ’တိ ပဋိဇာနာသီ’’တိ ဣတိသဒ္ဒလောပဝသေန အတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော။ ဧသ နယော ‘‘ကဿကော ပဋိဇာနာသီ’’တိအာဒီသုပိ။ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တေ ပဋိဇာနတော’’တိ ဧတ္ထ ပန ‘‘အဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ’’တိ ပဋိဇာနန္တဿ တဝါတိ ဧဝံ ဣတိသဒ္ဒလောပယောဇနာဝသေန အညော သဒ္ဒသန္နိဝေသော တေနေဝ အညော အတ္ထပဋိဝေဓော စ ဘဝတိ။ ‘‘ခီဏာသဝဿ တေ ပဋိဇာနတောတိ’’အာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ အဋ္ဌကထာယံ ပန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တေ ပဋိဇာနတောတိ ‘‘အဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ၊ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ မယာ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါ’’တိ ဧဝံ ပဋိဇာနတော တဝါတိ ယော အတ္ထော ဝုတ္တော၊ သောပိ ယထာဒဿိတော အတ္ထောယေဝ။ ဧဝံပကာရံ ဉတွာ ပဏ္ဍိတဇာတိယေန ကုလပုတ္တေန အမှေဟိ ဝုစ္စမာနာ ‘‘အဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ’တိ တွံ ပဋိဇာနာသီ’’တိ ဧတသ္မိံ အတ္ထေ သကြိယာပဒါ အယံ ပဒမာလာ ဝဝတ္ထပေတဗ္ဗာ –

သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ တွံ ပဋိဇာနံ တိဋ္ဌသိ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ တံ ပဋိဇာနန္တံ ပဿတိ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန တေ ပဋိဇာနတာ ဓမ္မော ဒေသိတော။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တေ ပဋိဇာနတော ဒီယတေ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္မာ တယာ ပဋိဇာနတာ အပေတိ။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တေ ပဋိဇာနတော ဓမ္မော။ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္မိံ တယိ ပဋိဇာနန္တေ ပတိဋ္ဌိတန္တိ။ တထာ ‘‘ခီဏာသဝေါ တွံ ပဋိဇာနာသီ’’တိအာဒိနာပိ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။

ဣဒ္ဓိမာ ဘိက္ခု ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောတိ၊ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောတိ။ ဣဒ္ဓိမန္တော ဘိက္ခူ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တိ၊ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တီတိ ဣမသ္မိံ ပနတ္ထေ အယမ္ပိ သကြိယာပဒါ ပဒမာလာ ဝဝတ္ထပေတဗ္ဗာ –

ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တော ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တော ဘိက္ခု တိဋ္ဌတိ၊ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တာ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တာ ဘိက္ခူ တိဋ္ဌန္တိ။ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တံ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တံ ဘိက္ခုံ ပဿတိ၊ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တေ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တေ ဘိက္ခူ ပဿတိ။ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တေန ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တေန ဘိက္ခုနာ ဓမ္မော ဒေသိတော၊ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တေဟိ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တေဟိ ဘိက္ခူဟိ ဓမ္မော ဒေသိတော။ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တဿ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တဿ ဘိက္ခုနော ဒီယတေ။ သေသံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဘော ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တ ဘိက္ခု တွံ ဓမ္မံ ဒေသေဟိ၊ ဘောန္တော ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တာ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တာ တုမှေ ဓမ္မံ ဒေသေထာတိ။ ဣမသ္မိံ ဌာနေ ကေဝဋ္ဋသုတ္တံ သာဓကံ။ ‘‘ဣဓ ကေဝဋ္ဋ ဘိက္ခု အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောတိ။ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောတိ၊ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောတိ၊ အာဝိဘာဝံ…ပေ… တမေနံ အညတရော သဒ္ဓါ ပသန္နော ပဿတိ တံ ဘိက္ခုံ အနေကဝိဟိတံ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ပစ္စနုဘောန္တံ ဧကောပိ ဟုတွာ ဗဟုဓာ ဟောန္တံ ဗဟုဓာပိ ဟုတွာ ဧကော ဟောန္တ’’န္တိ ဣဒံ ကေဝဋ္ဋသုတ္တံ။

ဧကောဧကာယ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တော ဘိက္ခု ဧဝံ ဝဒတိ၊ ဧကောဧကာယ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တာ ဘိက္ခူ ဧဝံ ဝဒန္တိ။ ဧကောဧကာယ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တံ ဘိက္ခုံ ပဿတိ၊ ဧကောဧကာယ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ရဟော နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တေ ဘိက္ခူ ပဿတိ။ သဗ္ဗံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ။ ဧတ္ထ ပန ‘‘န တွေဝ ဧကောဧကာယ၊ မာတုဂါမေန သလ္လပေ’’တိအာဒိကံ ပါဠိပဒံ သာဓကံ။ ဧတ္ထ ဟိ ဧကောဧကာယာတိ ဣဒံ အဗျယပဒသဒိသံ ရူဠှီပဒန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ အညမညန္တိ သဒ္ဒဿ ဝိယ စ ဧကပဒတ္တူပဂမနဉ္စဿ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခု ဝိနာ ဒုတိယေန သယံ ဧကော ဟုတွာ ဧကာယ ဣတ္ထိယာ သဒ္ဓိန္တိ ဣမသ္မိံ အတ္ထေ ‘‘ဧကောဧကာယာ’’တိ ဣဒံ ပဒံ န ရူဠှီပဒန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဧဝံ သန္တေပိ န ‘‘ဧကော’’တိ သဒ္ဒေါ ‘‘ဘိက္ခူ’’တိ ပဒေန သမာနာဓိကရဏော။ ယဒိ သမာနာဓိကရဏော သိယာ၊ ‘‘နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တ’’န္တိအာဒိ န ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ။ ‘‘ဧကာယာ’’တိ သဒ္ဒေါပိ န အဇ္ဈာဟရိတဗ္ဗေန ‘‘ဣတ္ထိယာ’’တိ ပဒေန သမာနာဓိကရဏော။ ယဒိ သမာနာဓိကရဏော သိယာ၊ ‘‘မာတုဂါမေနာ’’တိ န ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ ဝိသေသာဘာဝတော ဒွိရုတ္တဘာဝါပဇ္ဇနတော စ။ ကိဉ္စ ဘိယျော ‘‘မာတုဂါမေနာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ‘‘ဧကေနာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ ဧကန္တတော ပန ‘‘ဧကောဧကာယာ’’တိ ဣဒံ ပဒံ ပုမိတ္ထိသင်္ခါတံ အတ္ထံ အပေက္ခတိ၊ န သမာနာဓိကရဏပဒံ၊ တသ္မာ ‘‘ဒွေ ဇာနိပတယော အညမညံ သလ္လပေန္တီ’’တိအာဒီသု ‘‘အညမည’’န္တိ ပဒဿ ဝိယ စ ‘‘ဧကောဧကာယာ’’တိ ဣမဿ ဧကပဒတ္တဉ္စ နိသဇ္ဇံ ကပ္ပေန္တဿ ဘိက္ခုနော ဝိသေသနတ္တဉ္စ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အထ ဝါ ယဿံ နိသဇ္ဇကြိယာယံ ဘိက္ခုပိ ဧကောဝ ဟောတိ၊ ဣတ္ထီပိ ဧကာဝ။ သာ ကြိယာ ရူဠှီဝသေန ‘‘ဧကောဧကာယာ’’တိ ဝုစ္စတိ၊ တာဒိသာယ ဧကောဧကာယ နိသဇ္ဇကြိယာယ ဘိက္ခု မာတုဂါမေန သဒ္ဓိန္တိပိ အတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော။ ဣမိနာ နယေန အညေသမ္ပိ ရူဠှီသဒ္ဒါနံ နာမိကပဒမာလာ ယထာပယောဂံ ဧကဝစနဗဟုဝစနဝသေန ယောဇေတဗ္ဗာ။ ဣစ္စေဝံ ဝါစ္စာဘိဓေယျလိင်္ဂါဒီနံ နာမိကပဒမာလာ နာနပ္ပကာရတော ပကာသိတာ။

သုမဓုရတရသဒ္ဒနိတိံ ဣမံ၊

ပဋုတရမတိတံ သုသိခေ ဝရံ၊

ဝိဒုဝိမတိတမောပဟရိံ ရဝိံ၊

မတိကုမုဒပဗောဓိနိသာပတိံ။

ကတဝိညူဇနဿာသ-သာသနဿာဘိဝုဒ္ဓိယာ၊

ဓိယာ နီတိမိမံ သာဓု၊ သာဓုကညေဝ လက္ခယေ။

ဣတိ နဝင်္ဂေ သာဋ္ဌကထေ ပိဋကတ္တယေ ဗျပ္ပထဂတီသု ဝိညူနံ

ကောသလ္လတ္ထာယ ကတေ သဒ္ဒနီတိပ္ပကရဏေ

ဝါစ္စာဘိဓေယျလိင်္ဂါဒိပရိဒီပနော နာမိကပဒမာလာဝိဘာဂေါ

ဧကာဒသမော ပရိစ္ဆေဒေါ။

ဧတ္တာဝတာ ဘူဓာတုမယာနံ ပုလ္လိင်္ဂါနံ ဣတ္ထိလိင်္ဂါနံ နပုံသကလိင်္ဂါနဉ္စ နာမိကပဒမာလာ ယထာရဟံ လိင်္ဂန္တရေဟိ သဒ္ဒန္တရေဟိ အတ္ထန္တရေဟိ စ သဒ္ဓိံ နာနပ္ပကာရတော ဒဿိတာ။ သဗ္ဗနာမာနိ ဟိ ဌပေတွာ နယတော အညာနိ ကာနိစိ နာမာနိ အဂ္ဂဟိတာနိ နာမ နတ္ထိ။