📜

၉။ နပုံသကလိင်္ဂနာမိကပဒမာလာ

အထ ပုဗ္ဗာစရိယမတံ ပုရေစရံ ကတွာ နိဂ္ဂဟီတန္တနပုံသကလိင်္ဂါနံ ‘‘ဘူတံ’’ဣစ္စာဒိကဿ ပကတိရူပဿ နာမိကပဒမာလံ ဝက္ခာမ –

စိတ္တံ၊ စိတ္တာနိ။ စိတ္တံ၊ စိတ္တာနိ။ စိတ္တေန၊ စိတ္တေဟိ၊ စိတ္တေဘိ။ စိတ္တဿ၊ စိတ္တာနံ။ စိတ္တာ၊ စိတ္တသ္မာ၊ စိတ္တမှာ၊ စိတ္တေဟိ၊ စိတ္တေဘိ။ စိတ္တဿ၊ စိတ္တာနံ။ စိတ္တေ၊ စိတ္တသ္မိံ၊ စိတ္တမှိ၊ စိတ္တေသု။ ဘော စိတ္တ၊ ဘော စိတ္တာ၊ ဘဝန္တော စိတ္တာနိ။ ယမကမဟာထေရမတံ။

ဧတ္ထ ကိဉ္စာပိ ‘‘စိတ္တာ’’တိ ပစ္စတ္တဗဟုဝစနံ ‘‘စိတ္တေ’’တိ ဥပယောဂဗဟုဝစနဉ္စ အနာဂတံ၊ တထာပိ တတ္ထ တတ္ထ အညေသမ္ပိ တာဒိသာနံ နိဂ္ဂဟီတန္တနပုံသကရူပါနံ ဒဿနတော ဝိဘင်္ဂပါဠိယဉ္စ ‘‘ဆ စိတ္တာ အဗျာကတာ’’တိအာဒိဒဿနတော ဂဟေတဗ္ဗမေဝ ၊ တသ္မာ ‘‘စိတ္တံ၊ စိတ္တာနိ၊ စိတ္တာ။ စိတ္တံ၊ စိတ္တာနိ၊ စိတ္တေ’’တိ ကမော ဝေဒိတဗ္ဗော။ နိဂ္ဂဟီတန္တာနဉှိ နပုံသကလိင်္ဂါနံ ကတ္ထစိ ဩကာရန္တပုလ္လိင်္ဂါနံ ဝိယ ပစ္စတ္တောပယောဂဗဟုဝစနာနိ ဘဝန္တိ။ တာနိ စ ပုလ္လိင်္ဂေန ဝါ သလိင်္ဂေန ဝါ အလိင်္ဂေန ဝါ သဒ္ဓိံ သမာနာဓိကရဏာနိ ဟုတွာ ကေဝလာနိ ဝါ ပါဝစနေ သဉ္စရန္တိ။ အတြ ‘‘စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ။ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓာနာ။ သဗ္ဗေ မာလာ ဥပေန္တိမံ။ ယဿ ဧတေ ဓနာ အတ္ထိ။ စတ္တာရော မဟာဘူတာ။ တီဏိန္ဒြိယာ။ ဒွေ ဣန္ဒြိယာ။ ဒသိန္ဒြိယာ။ ဒွေ မဟာဘူတေ နိဿာယ ဒွေ မဟာဘူတာ၊ ပဉ္စ ဝိညာဏာ၊ စတုရော အင်္ဂေ အဓိဋ္ဌာယ၊ သေမိ ဝမ္မိကမတ္ထကေ၊ ရူပါ သဒ္ဒါ ရသာ ဂန္ဓာ။ ရူပေ စ သဒ္ဒေ စ အထော ရသေ စ။ စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏ’’န္တိ ဧဝမာဒယော အနေကသတာ ပါဠိပ္ပဒေသာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

ဧတ္ထ ပန ‘‘သတိပဋ္ဌာနာ’’တိအာဒီနိ ပဒါနိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသဝသေန ဝုတ္တာနီတိ န ဂဟေတဗ္ဗာနိ သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ ပဌမေကဝစနဋ္ဌာနေ ဩကာရန္တပုလ္လိင်္ဂဘာဝေန ဌိတဘာဝဿ အဒဿနတော။ ‘‘စတ္တာရော’’တိအာဒီနိယေဝ ပန ပဒါနိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသဝသေန ဝုတ္တာနီတိ ဂဟေတဗ္ဗာနိ နိယောဂါ နိဂ္ဂဟီတန္တေဟိ နပုံသကလိင်္ဂေဟိ သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီဟိ သဒ္ဓိံ တေသံ သမာနာဓိကရဏဘာဝဿ ဒဿနတောတိ။

ကေစေတ္ထ ဝဒေယျုံ – နနု ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒိပ္ပယောဂဒဿနတော သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ ဩကာရန္တပုလ္လိင်္ဂဘာဝေါ လဗ္ဘတိ။ ဧဝံ သန္တေ ကသ္မာ တုမှေဟိ ‘‘သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ ပဌမေကဝစနဋ္ဌာနေ ဩကာရန္တပုလ္လိင်္ဂဘာဝေန ဌိတဘာဝဿ အဒဿနတော’’တိ ဝုတ္တံ၊ ကသ္မာ စ ဧကန္တတော သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ နိဂ္ဂဟီတန္တနပုံသကလိင်္ဂတာ အနုမတာ၊ နနု ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒိဒဿနတော ‘‘စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိအာဒီသုပိ ‘‘သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒယော လိင်္ဂဝိပလ္လာသဝသေန ဝုတ္တာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗာတိ? န ဝတ္တဗ္ဗာ၊ ကသ္မာတိ စေ? ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒီသုပိ သတိပဋ္ဌာနစိတ္တသဒ္ဒါဒီနံ လိင်္ဂဝိပလ္လာသဝသေန အနိစ္ဆိတဗ္ဗတော။ တတ္ထ ဟိ ပုလ္လိင်္ဂေန ဓမ္မသဒ္ဒေန ယောဇေတုံ ဓမ္မိဿရော ဘဂဝါ ဓမ္မာပေက္ခံ ကတွာ ‘‘သတိပဋ္ဌာနော၊ စိတ္တော၊ စိတ္တာ’’တိ စ အဘာသိ။ ကေဝလာ ဟိ သတိပဋ္ဌာန စိတ္တသဒ္ဒါဒယော ဩကာရန္တပုလ္လိင်္ဂဘာဝေန ကတ္ထစိပိ ယောဇိတာ န သန္တိ၊ နိဂ္ဂဟီတန္တနပုံသကဘာဝေန ပန ယောဇိတာ သန္တိ။

တထာ ဟိ ‘‘စိတ္တော ဂဟပတီ’’တိ ဧတ္ထာပိ ပုလ္လိင်္ဂဂဟပတိသဒ္ဒံ အပေက္ခိတွာ ဝိညာဏေ ပဝတ္တံ စိတ္တနာမံ ပဏ္ဏတ္တိဝသေန ပုဂ္ဂလေ အာရောပေတွာ ပုဂ္ဂလဝါစကံ ကတွာ ‘‘စိတ္တော’’တိ ဝုတ္တံ။ ယဒိ ပန ဝိညာဏသင်္ခါတံ စိတ္တမဓိပ္ပေတံ သိယာ၊ ‘‘စိတ္တ’’မိစ္စေဝ ဝုစ္စေယျ။ တသ္မာ ‘‘စိတ္တော ဂဟပတိ၊ စိတ္တာ ဣတ္ထီ’’တိအာဒီသု လိင်္ဂဝိပလ္လာသော န ဣစ္ဆိတဗ္ဗော သာပေက္ခတ္တာ စိတ္တသဒ္ဒါဒီနံ။ ယထာ စ ဧတ္ထ၊ ဧဝံ ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒီသုပိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော န ဣစ္ဆိတဗ္ဗော။ ‘‘စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိအာဒီသု ပန သတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ အပေက္ခိတဗ္ဗာနိ ပဒါနိ န သန္တိ၊ ယေဟိ တေ ပုလ္လိင်္ဂါနိ သိယုံ၊ တသ္မာ ‘‘စတ္တာရော’’တိအာဒီနိယေဝ ပဒါနိ ပရိဝတ္တေတွာ ‘‘စတ္တာရိ၊ သဗ္ဗာနိ၊ ဧတာနီ’’တိ နပုံသကလိင်္ဂဝသေန ဂဟေတွာ ‘‘သတိပဋ္ဌာနာ ၊ သမ္မပ္ပဓာနာ’’တိအာဒီဟိ ပဒေဟိ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ ဤဒိသေသု ဌာနေသု ကေစိ အဋ္ဌကထာစရိယာ နိကာရလောပံ ဣစ္ဆန္တိ ‘‘ယာ ပုဗ္ဗေ ဗောဓိသတ္တာနံ၊ ပလ္လင်္ကဝရမာဘုဇေ၊ နိမိတ္တာနိ ပဒိဿန္တီ’’တိ ဧတ္ထ ဝိယ။ အဒဿနဉှိ လောပေါ၊ တသ္မာ ‘‘စတ္တာရိ သတိပဋ္ဌာနာနိ၊ စတ္တာရိ သမ္မပ္ပဓာနာနိ၊ သဗ္ဗာနိ မာလာနီ’တိအာဒိကာ ယောဇနာ ကာတဗ္ဗာ။

ကေစိ ပန ‘‘သဗ္ဗေ မာလာ ဥပေန္တိ မ’’န္တိ ဧတ္ထ မာလာသဒ္ဒံ ဣတ္ထိလိင်္ဂန္တိ မညိတွာ ပုလ္လိင်္ဂဘူတံ သဗ္ဗေသဒ္ဒံ ဣတ္ထိလိင်္ဂဝသေန ပရိဝတ္တေတွာ ‘‘သဗ္ဗာ မာလာ’’တိ အတ္ထံ ကထေန္တိ။ တံ ကိဉ္စာပိ ယုတ္တတရံ ဝိယ ဒိဿတိ၊ တထာပိ န ဂဟေတဗ္ဗံ။ န ဟိ သော ဘဂဝါ လိင်္ဂံ နညာသိ၊ န စ ‘‘သဗ္ဗာ မာလာ ဥပေန္တိ မ’’န္တိ ဒွေ ပဒါနိ ဣတ္ထိလိင်္ဂါနိ ကတွာ ဝတ္တုံ န သက္ခိ။ ယော ဧဝံ ဝိသဒိသလိင်္ဂါနိ ပဒါနိ ဥစ္စာရေသိ။ ဇာနန္တောယေဝ ပန ဘဂဝါ ဝတ္တုံ သက္ကောန္တောယေဝ စ ‘‘သဗ္ဗေ မာလာ ဥပေန္တိ မ’’န္တိ ဝိသဒိသလိင်္ဂါနိ ပဒါနိ ဥစ္စာရေသိ၊ တသ္မာ ပုလ္လိင်္ဂဘူတံ သဗ္ဗေသဒ္ဒံ ‘‘သဗ္ဗာနီ’’တိ နပုံသကလိင်္ဂဝသေန ပရိဝတ္တေတွာ ဝိဘင်္ဂပါဠိယံ ‘‘တီဏိန္ဒြိယာ’’တိ ပဒံ ဝိယ လုတ္တနိကာရေန နပုံသကလိင်္ဂေန မာလာသဒ္ဒေန ယောဇေတွာ ‘‘သဗ္ဗာနိ မာလာနီ’’တိ အတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော ကတ္ထစိ ‘‘ယဿ ဧတေ ဓနာ အတ္ထီ’’တိ ဧတ္ထ ဝိယ။ ဧတ္ထ ဟိ ယဿ ဧတာနိ ဓနာနီတိ အတ္ထော။ ဣဒမ္ပေတ္ထ သလ္လက္ခိတဗ္ဗံ။ မာလာသဒ္ဒေါ ဒွိလိင်္ဂေါ ဣတ္ထိနပုံသကဝသေန။ တိဋ္ဌတု တဿိတ္ထိလိင်္ဂတ္တံ သုဝိညေယျတ္တာ၊ နပုံသကတ္တေ ပန တီဏိ မာလာနိ။ ‘‘မာလေဟိ စ ဂန္ဓေဟိ စ ဘဂဝတော သရီရံ ပူဇေန္တီ’’တိအာဒယော နပုံသကပ္ပယောဂါနိပိ ဗဟူ သန္ဒိဿန္တီတိ။

ယဒိ ပန ဘော မာလသဒ္ဒေါ ဣတ္ထိနပုံသကဝသေန ဒွိလိင်္ဂေါ၊ ‘‘သဗ္ဗေ မာလာ ဥပေန္တိ မ’’န္တိ ဧတ္ထ မာလာသဒ္ဒဿ ဣတ္ထိလိင်္ဂဘာဝပရိကပ္ပနေ ကော ဒေါသော အတ္ထီတိ? အတ္ထေဝ ဣတ္ထိလိင်္ဂသဒ္ဒဿ ပုလ္လိင်္ဂဘူတေန သဗ္ဗနာမိကပဒေန သဒ္ဓိံ သမာနာဓိကရဏဘာဝဿာဘာဝတော၊ နပုံသကလိင်္ဂဿ ပန ပုလ္လိင်္ဂဘူတေန သဗ္ဗနာမိကပဒေန သဒ္ဓိံ သမာနာဓိကရဏဘာဝဿ ဥပလဗ္ဘနတော။ တေနေဝ စ ‘‘ဧတေ ဓနာ’’တိအာဒယော ပယောဂါ ပါဝစနေ ဗဟုဓာ ဒိဋ္ဌာ။ ဧတ္ထာပိ ပန ဝဒေယျုံ ‘‘ဓနာတိအာဒီနိ ဝိပလ္လာသဝသေန ပုလ္လိင်္ဂါနိယေဝ ‘‘ဧတေ’’တိအာဒီဟိ သမာနာဓိကရဏပဒေဟိ ယောဇိတတ္တာ’’တိ။ န၊ နပုံသကာနိယေဝေတာနိ။ ယဒိ ဟိ ‘‘ဓနာ’’တိအာဒီနိ ပုလ္လိင်္ဂါနိ သိယုံ၊ ကတ္ထစိ ပစ္စတ္တေကဝစနဋ္ဌာနေ ‘‘ဧသော’’တိအာဒီဟိ ဩကာရန္တသမာနာဓိကရဏပဒေဟိ ယောဇိတာ ဩကာရန္တဓနသဒ္ဒါဒယော သိယုံ။ တထာရူပါနံ အဘာဝတော ပန ‘‘ဓနာ ဣန္ဒြိယာ ဝိညာဏာ’’တိအာဒယော သဒ္ဒါ နပုံသကလိင်္ဂါနိယေဝ ဟောန္တိ။ အယံ နယော ပစ္စတ္တဗဟုဝစနဋ္ဌာနေယေဝ လဗ္ဘတိ။ နပုံသကလိင်္ဂါနိ ဟိ ဝိသဒါကာရာနိ ပုလ္လိင်္ဂရူပါနိ ဝိယ ဟုတွာ ပုလ္လိင်္ဂေဟိပိ သဒ္ဓိံ စရန္တိ၊ နပုံသကာ ဝိယ ပုရိသဝေသဓာရိနော ပုရိသေဟီတိ နိဋ္ဌမေတ္ထာဝဂန္တဗ္ဗံ။

အထာပိ တေ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တဝစနံ ပုန ပရိဝတ္တေတွာ ဧဝံ ဝဒေယျုံ ‘‘စိတ္တော ဂဟပတိ၊ စိတ္တာ ဣတ္ထီ’’တိအာဒီသု စိတ္တံ ဧတဿ အတ္ထီတိ စိတ္တော၊ စိတ္တံ ဧတိဿာ အတ္ထီတိ စိတ္တာ ယထာ ‘‘သဒ္ဓါ၊ သဒ္ဓါ’’တိ ဧဝံ အဿတ္ထီတိ အတ္ထဝသေန ဂဟေတဗ္ဗတော လိင်္ဂဝိပလ္လာသော နိစ္ဆိတဗ္ဗော၊ ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒီနိ ပန ဧဝရူပဿ အတ္ထဿ အဂ္ဂဟေတဗ္ဗတော ‘‘သတိပဋ္ဌာနံ ဓမ္မော၊ စိတ္တံ ဓမ္မော၊ စိတ္တာနိ ဓမ္မာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ လိင်္ဂဝိပလ္လာသေန ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တန္တိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ဣစ္ဆိတဗ္ဗော’’တိ? တန္န၊ ‘‘စိတ္တော ဂဟပတီ’’တိအာဒီသု ပန ‘‘သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော’’တိအာဒီသု စ စိတ္တသတိပဋ္ဌာနသဒ္ဒါဒီနံ ဂဟပတိ ဓမ္မာဒီနံ အပေက္ခနဝသေန နိစ္စံ ပုလ္လိင်္ဂဘာဝဿ ဣစ္ဆိတတ္တာ။

တထာ ဟိ ဧကန္တနပုံသကလိင်္ဂေါပိ ပုညသဒ္ဒေါ အဘိသင်္ခါရာပေက္ခနဝသေန ‘‘ပုညော အဘိသင်္ခါရော’’တိ ပုလ္လိင်္ဂေါ ဇာတော၊ တထာ ဧကန္တနပုံသကလိင်္ဂါပိ ပဒုမ မင်္ဂလသဒ္ဒါဒယော အညဿတ္ထဿာပေက္ခနဝသေန ‘‘ပဒုမော ဘဂဝါ၊ ပဒုမာ ဒေဝီ၊ မင်္ဂလော ဘဂဝါ၊ မင်္ဂလာ ဣတ္ထီ’’တိ စ ပုမိတ္ထိလိင်္ဂါ ဇာတာ။ ဧကန္တပုလ္လိင်္ဂါပိ ဟတ္ထိဝိသေသဝါစကာ ကာလာဝက ဂင်္ဂေယျသဒ္ဒါဒယော ကုလာပေက္ခနဝသေန ‘‘ကာလာဝကဉ္စ ဂင်္ဂေယျ’’န္တိအာဒိနာ နပုံသကလိင်္ဂါ ဇာတာ။ တဒပေက္ခနဝသေန ဟိ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘ကာလာဝကော စ ဂင်္ဂေယျော’’တိအာဒိ ပုလ္လိင်္ဂနိဒ္ဒေသော ဒိဿတိ။ ဧဝံ တံတဒတ္ထာနမပေက္ခနဝသေန တံတံပကတိလိင်္ဂံ နာသေတွာ အပရံ လိင်္ဂံ ပတိဋ္ဌာပေတွာ နိဒ္ဒေသော ဒိဿတိ၊ န စ တာနိ သဗ္ဗာနိပိ လိင်္ဂါနိ တဒ္ဓိတဝသေန အညလိင်္ဂါနိ ဇာတာနိ၊ အထ ခေါ ဂဟပတိဓမ္မာဒီနံ အပေက္ခနဝသေနေဝ အညလိင်္ဂါနိ ဇာတာနိ၊ တသ္မာ ‘‘ပေတာနိ ဘောတိ ပုတ္တာနိ၊ ခါဒမာနာ တုဝံ ပုရေ။ သိဝိပုတ္တာနိ စဝှယ။ ဧဝံ ဓမ္မာနိ သုတွာန၊ ဝိပ္ပသီဒန္တိ ပဏ္ဍိတာ’’တိအာဒီသုယေဝ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ဣစ္ဆိတဗ္ဗော အနညာပေက္ခကတ္တာ ဝုတ္တဓမ္မသဒ္ဒါဒီနံ၊ န ပန ‘‘စိတ္တော ဂဟပတိ၊ စိတ္တာ ဣတ္ထီ၊ သတိပဋ္ဌာနော ဓမ္မော၊ စိတ္တော ဓမ္မော၊ စိတ္တာ ဓမ္မာ’’တိအာဒီသု စိတ္တသဒ္ဒါဒီနံ ဝိပလ္လာသော ဣစ္ဆိတဗ္ဗော ဂဟပတိ ဓမ္မာဒီနံ အပေက္ခကတ္တာ တေသန္တိ နိဋ္ဌမေတ္ထာဝဂန္တဗ္ဗံ၊ ဣဒဉ္စ ဧကစ္စာနံ သမ္မောဟဋ္ဌာနံ၊ တသ္မာ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ အယံ နီတိ သဒ္ဓါသမ္ပန္နေဟိ ကုလပုတ္တေဟိ သာဓုကံ မနသိ ကာတဗ္ဗာ။

ဗဒရတိတ္ထဝိဟာရဝါသီ အာစရိယဓမ္မပါလော ပန ‘‘အပရိမာဏာ ပဒါ အပရိမာဏာ အက္ခရာ အပရိမာဏာ ဗျဉ္ဇနာတိ ပါဠိပ္ပဒေသေ ‘ပဒါ အက္ခရာ ဗျဉ္ဇနာ’တိ လိင်္ဂဝိပလ္လာသော ကတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗ’’န္တိ အာဟ။ ဧတ္ထာပိ မယံ ‘‘ပဒါ’’တိ ဣဒံ ‘‘ဣန္ဒြိယာ ရူပါ’’တိအာဒီနိ ဝိယ နပုံသကလိင်္ဂမေဝါတိ ဝဒါမ ဩကာရန္တဝသေန ပဌမေကဝစနန္တဘာဝါဘာဝတော၊ ဣတရဒွယံ ပန နပုံသကလိင်္ဂန္တိပိ ပုလ္လိင်္ဂန္တိပိ ဂဟေတဗ္ဗံ နိဂ္ဂဟီတန္တောကာရန္တဝသေန ပဌမေကဝစနန္တဘာဝဿူပလဗ္ဘနတော။ တထာ ဟိ ‘‘ပုတ္တာနိ လတာနိ ပဗ္ဗတာနိ ဓမ္မာနီ’’တိအာဒီနံယေဝ လိင်္ဂဝိပလ္လာသာနိ ဣစ္ဆိတဗ္ဗာနိ နိဂ္ဂဟီတန္တဝသေန ပဌမေကဝစနန္တတာယ အနုပလဒ္ဓိတော၊ တေသဉ္စောကာရန္တာကာရန္တဝသေန ပဌမေကဝစနန္တတာဒဿနတော။ ‘‘ဇရာဓမ္မံ မာ ဇီရီ’’တိ ဣဒံ ပန အညပဒတ္ထဝသေန နပုံသကံ ဇာတန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ဘူတံ၊ ဘူတာနိ၊ ဘူတာ။ ဘူတံ၊ ဘူတာနိ၊ ဘူတေ။ ဘူတေန၊ ဘူတေဟိ၊ ဘူတေဘိ။ ဘူတဿ၊ ဘူတာနံ။ ဘူတာ၊ ဘူတသ္မာ၊ ဘူတမှာ၊ ဘူတေဟိ၊ ဘူတေဘိ။ ဘူတဿ၊ ဘူတာနံ။ ဘူတေ၊ ဘူတသ္မိံ၊ ဘူတမှိ၊ ဘူတေသု။ ဘော ဘူတ၊ ဘဝန္တော ဘူတာနိ၊ ဘဝန္တော ဘူတာ။ ဧဝံ စိတ္တနယေန နာမိကပဒမာလာ ဘဝတိ။

ဣမိနာ နယေန ‘‘မဟာဘူတံ ဘဝိတ္တံ ဘူနံ ဘဝန’’မိစ္စာဒီနံ ဘူဓာတုမယာနံ နိဂ္ဂဟီတန္တပဒါနံ အညေသဉ္စ ‘‘ဝတ္တ’’မိစ္စာဒီနံ နိဂ္ဂဟီတန္တပဒါနံ နာမိကပဒမာလာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

ဝတ္တံ ရူပံ သောတံ ဃာနံ၊ ဒုက္ခံ ပုပ္ဖံ ဈာနံ ဉာဏံ၊

ဒါနံ သီလံ ပုညံ ပါပံ၊ ဝဇ္ဇံ သစ္စံ ယာနံ ဆတ္တံ။

သကဋံ ကနကံ တဂရံ နဂရံ၊ တရဏံ စရဏံ ဓရဏံ မရဏံ၊

နယနံ ဝဒနံ ကရဏံ လဝနံ၊ ဝသနံ ပဝနံ ဘဝနံ ဂဂနံ။

အမတံ ပုဠိနံ မာလံ၊ အာသနံ သဝနံ မုခံ၊

ပဒုမံ ဥပ္ပလံ ဝဿံ၊ လောစနံ သာဓနံ သုခံ။

တာဏံ မူလံ ဓနံ ကူလံ၊ မင်္ဂလံ နဠိနံ ဖလံ၊

ဟိရညံ အမ္ဗုဇံ ဓညံ၊ ဇာလံ လိင်္ဂံ ပဒံ ဇလံ။

အင်္ဂံ ပဏ္ဏံ သုသာနံ သံ၊ အာဝုဓံ ဟဒယံ ဝနံ၊

သောပါနံ စီဝရံ ပါဏံ၊ အလာတံ ဣန္ဒြိယံ ကုလံ။

လောဟံ ကဏံ ဗလံ ပီဌံ၊ အဏ္ဍံ အာရမ္မဏံ ပုရံ၊

အရညံ တီရမဿတ္ထ-မိစ္စာဒီနိ သမုဒ္ဓရေ။

ဣမာနိ စိတ္တသဒ္ဒေန သဗ္ဗထာပိ သဒိသာနိ၊ ဣမာနိ ပန ဝိသဒိသာနိ။ သေယျထိဒံ –

‘‘စမ္မံ ဝေသ္မ’’န္တိအာဒီနိ၊ ဧကဓာယေဝ ဘိဇ္ဇရေ၊

‘‘ကမ္မံ ထာမံ ဂုဏဝ’’န္တိ-အာဒီနိ တု အနေကဓာ။

ကထံ?

စမ္မေ၊ စမ္မသ္မိံ၊ စမ္မမှိ၊ စမ္မနိ၊ ဝေသ္မေ၊ ဝေသ္မသ္မိံ၊ ဝေသ္မမှိ၊ ဝေသ္မနိ၊ ဃမ္မေ၊ ဃမ္မသ္မိံ၊ ဃမ္မမှိ၊ ဃမ္မနိ။ ဧဝံ အညာနိပိ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။

ကမ္မံ၊ ကမ္မာနိ၊ ကမ္မာ။ ကမ္မံ၊ ကမ္မာနိ၊ ကမ္မေ။ ကမ္မေန၊ ကမ္မုနာ၊ ကမ္မနာ၊ ကမ္မေဟိ၊ ကမ္မေဘိ။ ကမ္မဿ၊ ကမ္မုနော၊ ကမ္မာနံ။ ကမ္မသ္မာ၊ ကမ္မမှာ၊ ကမ္မုနာ၊ ကမ္မေဟိ၊ ကမ္မေဘိ။ ကမ္မဿ၊ ကမ္မုနော၊ ကမ္မာနံ။ ကမ္မေ၊ ကမ္မသ္မိံ၊ ကမ္မမှိ၊ ကမ္မနိ၊ ကမ္မေသု။ ဘော ကမ္မ၊ ဘဝန္တော ကမ္မာနိ၊ ဘဝန္တော ကမ္မာ။

ထာမသဒ္ဒဿ ပန တတိယေကဝစနဋ္ဌာနာဒီသု ‘‘ထာမေန၊ ထာမုနာ၊ ထာမဿ၊ ထာမုနော’’တိ စ၊ ‘‘ထာမာ၊ ထာမသ္မာ၊ ထာမမှာ၊ ထာမုနာ’’တိ စ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ဝန္တု မန္တု ဣမန္တုပစ္စယဝတံ ပန နိဂ္ဂဟီတန္တသဒ္ဒါနံ ‘‘ဂုဏဝံ စိတ္တံ၊ ရုစိမံ ပုပ္ဖံ၊ ပါပိမံ ကုလံ’’ ဣစ္စာဒိပယောဂဝသေန –

ဂုဏဝံ ၊ ဂုဏဝန္တာနိ၊ ဂုဏဝန္တာ၊ ဂုဏဝန္တိ။ ဂုဏဝန္တံ၊ ဂုဏဝန္တာနိ၊ ဂုဏဝန္တေ ဂုဏဝန္တိ။ ဂုဏဝတာ၊ ဂုဏဝန္တေန၊ ဂုဏဝန္တေဟိ၊ ဂုဏဝန္တေဘိ။ ဂုဏဝတော၊ ဂုဏဝန္တဿ၊ ဂုဏဝတံ၊ ဂုဏဝန္တာနံ။ ဂုဏဝတာ၊ ဂုဏဝန္တာ၊ ဂုဏဝန္တသ္မာ၊ ဂုဏဝန္တမှာ၊ ဂုဏဝန္တေဟိ၊ ဂုဏဝန္တေဘိ။ ဂုဏဝတော၊ ဂုဏဝန္တဿ၊ ဂုဏဝတံ၊ ဂုဏဝန္တာနံ။ ဂုဏဝတိ၊ ဂုဏဝန္တေ၊ ဂုဏဝန္တသ္မိံ၊ ဂုဏဝန္တမှိ၊ ဂုဏဝန္တေသု။ ဘော ဂုဏဝ၊ ဘဝန္တော ဂုဏဝန္တာနိ၊ ဂုဏဝန္တိ။

ဧဝံ ‘‘ရုစိမံ၊ ရုစိမန္တာနိ၊ ရုစိမ’’န္တိဣစ္စာဒိနာ၊ ‘‘ပါပိမံ၊ ပါပိမန္တာနိ၊ ပါပိမ’’န္တိ ဣစ္စာဒိနာ စ ယောဇေတဗ္ဗံ။ အပိစေတ္ထ ‘‘ဂုဏဝံ ဗလဝံ ယသဝံ သတိမံ ဂတိမံ’’ဣစ္စာဒိနာ ပယောဂါ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗာ။

ကရောန္တသဒ္ဒဿ ‘‘ကရောန္တံ စိတ္တံ၊ ကရောန္တံ ကုလ’’န္တိ ပယောဂဝသေန –

ကရောန္တံ၊ ကရောန္တာနိ၊ ကရောန္တာ၊ ကရောန္တိ။ ကရောန္တံ၊ ကရောန္တာနိ၊ ကရောန္တေ၊ ကရောန္တိ။ ကရောတာ၊ ကရောန္တေန၊ ကရောန္တေဟိ၊ ကရောန္တေဘိ။ ကရောတော၊ ကရတော၊ ကရောန္တဿ၊ ကရောန္တာနံ၊ ကရောတံ။ ကရောတာ၊ ကရောန္တာ၊ ကရောန္တသ္မာ၊ ကရောန္တမှာ၊ ကရောန္တေဟိ၊ ကရောန္တေဘိ။ ကရောတော၊ ကရတော၊ ကရောန္တဿ၊ ကရောန္တာနံ၊ ကရောတံ။ ကရောတိ၊ ကရောန္တေ၊ ကရောန္တသ္မိံ၊ ကရောန္တမှိ၊ ကရောန္တေသု။ ဘော ကရောန္တ၊ ဘဝန္တော၊ ကရောန္တာနိ၊ ကရောန္တာ၊ ကရောန္တီတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ဂစ္ဆန္တသဒ္ဒဿ တု ‘‘ဂစ္ဆန္တံ စိတ္တံ၊ ဂစ္ဆန္တံ ကုလ’’န္တိ ပယောဂဝသေန –

ဂစ္ဆန္တံ၊ ဂစ္ဆန္တာနိ၊ ဂစ္ဆန္တာ။ ဂစ္ဆန္တံ၊ ဂစ္ဆန္တာနိ၊ ဂစ္ဆန္တေ။ ဂစ္ဆတာ၊ ဂစ္ဆန္တေန၊ ဂစ္ဆန္တေဟိ၊ ဂစ္ဆန္တေဘိ။ ဂစ္ဆတော၊ ဂစ္ဆန္တဿ၊ ဂစ္ဆန္တာနံ၊ ဂစ္ဆတံ။ ဂစ္ဆတာ၊ ဂစ္ဆန္တာ၊ ဂစ္ဆန္တသ္မာ၊ ဂစ္ဆန္တမှာ၊ ဂစ္ဆန္တေဟိ ၊ ဂစ္ဆန္တေဘိ။ ဂစ္ဆတော၊ ဂစ္ဆန္တဿ၊ ဂစ္ဆန္တာနံ၊ ဂစ္ဆတံ။ ဂစ္ဆတိ၊ ဂစ္ဆန္တေ၊ ဂစ္ဆန္တသ္မိံ၊ ဂစ္ဆန္တမှိ၊ ဂစ္ဆန္တေသု။ ဘော ဂစ္ဆံ၊ ဘော ဂစ္ဆန္တာ၊ ဘဝန္တော ဂစ္ဆန္တာနိ၊ ဂစ္ဆန္တာတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ဧဝံ ‘‘စရန္တံ ဒဒန္တံ တိဋ္ဌန္တံ စိန္တယန္တ’’န္တိအာဒီသုပိ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။

မဟန္တသဒ္ဒဿ ပန ကောစိ ဘေဒေါ၊ တထာ ဟိ ‘‘ဗာရာဏသိရဇ္ဇံ နာမ မဟာ’’တိ ဧဝံ ‘‘မဟာ’’ဣတိ နပုံသကပယောဂဒဿနတော ‘‘မဟန္တံ၊ မဟာ၊ မဟန္တာနိ၊ မဟန္တာ။ မဟန္တံ၊ မဟန္တာနိ၊ မဟန္တေ။ မဟတာ’’တိ ကမော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သဗ္ဗာနေတာနိ စိတ္တသဒ္ဒေန ဝိသဒိသာနိ။

သဝိနိစ္ဆယောယံ နိဂ္ဂဟီတန္တနပုံသကလိင်္ဂါနံ ပကတိရူပဿ နာမိကပဒမာလာဝိဘာဂေါ။

အဝဏ္ဏုကာရန္တတာပကတိကံ နိဂ္ဂဟီတန္တံ

နပုံသကလိင်္ဂံ နိဋ္ဌိတံ။

ဣဒါနိ တဿီလတ္ထဿ ကတရဿဿ အတ္ထဝိဘာဝိ ဣစ္စေတဿ သဒ္ဒဿ နာမိကပဒမာလံ ဝက္ခာမ ပုဗ္ဗာစရိယမတံ ပုရေစရံ ကတွာ –

အဋ္ဌိ၊ အဋ္ဌီ၊ အဋ္ဌီနိ။ အဋ္ဌိံ၊ အဋ္ဌီ၊ အဋ္ဌီနိ။ အဋ္ဌိနာ၊ အဋ္ဌီဟိ၊ အဋ္ဌီဘိ။ အဋ္ဌိဿ၊ အဋ္ဌိနော၊ အဋ္ဌီနံ။ အဋ္ဌိနာ၊ အဋ္ဌီဟိ၊ အဋ္ဌီဘိ။ အဋ္ဌိဿ၊ အဋ္ဌိနော၊ အဋ္ဌီနံ။ အဋ္ဌိသ္မိံ၊ အဋ္ဌိမှိ၊ အဋ္ဌီသု။ ဘော အဋ္ဌိ၊ ဘဝန္တော အဋ္ဌီ၊ ဘဝန္တော အဋ္ဌီနိ။ ယမကမဟာထေရမတံ။

ကိဉ္စာပေတ္ထ နိဿက္ကဝစနဋ္ဌာနေ ‘‘အဋ္ဌိသ္မာ၊ အဋ္ဌိမှာ’’တိ ပဒါနိ အနာဂတာနိ၊ တထာပိ တတ္ထ တတ္ထ တံသဒိသပ္ပယောဂဒဿနာ ဂဟေတဗ္ဗာနိ။ ယထာ ပန အဋ္ဌိသဒ္ဒဿ၊ ဧဝံ ‘‘သတ္ထိ ဒဓိ ဝါရိ အက္ခိ အစ္ဆိ’’ဣစ္စာဒီနမ္ပိ ရူပါနိ ဘဝန္တိ။

အတ္ထဝိဘာဝိ ၊ အတ္ထဝိဘာဝီ၊ အတ္ထဝိဘာဝီနိ။ အတ္ထဝိဘာဝိံ၊ အတ္ထဝိဘာဝီ၊ အတ္ထဝိဘာဝီနိ။ အတ္ထဝိဘာဝိနာ၊ အတ္ထဝိဘာဝီဟိ၊ အတ္ထဝိဘာဝီဘိ။ အတ္ထဝိဘာဝိဿ၊ အတ္ထဝိဘာဝိနော၊ အတ္ထဝိဘာဝီနံ။ အတ္ထဝိဘာဝိနာ၊ အတ္ထဝိဘာဝိသ္မာ အတ္ထဝိဘာဝိမှာ၊ အတ္ထဝိဘာဝီဟိ၊ အတ္ထဝိဘာဝီဘိ။ အတ္ထဝိဘာဝိဿ၊ အတ္ထဝိဘာဝိနော၊ အတ္ထဝိဘာဝီနံ။ အတ္ထဝိဘာဝိသ္မိံ၊ အတ္ထဝိဘာဝိမှိ၊ အတ္ထဝိဘာဝီသု။ ဘော အတ္ထဝိဘာဝိ၊ ဘဝန္တော အတ္ထဝိဘာဝီ၊ ဘဝန္တော အတ္ထဝိဘာဝီနိ။

ဧဝံ ‘‘ဓမ္မဝိဘာဝိ၊ စိတ္တာနုပရိဝတ္တိ၊ သုခကာရိ’’ဣစ္စာဒီနိပိ။ တတ္ထ အဋ္ဌိ သတ္ထိအာဒီနိ ပဓာနလိင်္ဂါနိ အနညာပေက္ခကတ္တာ၊ အတ္ထဝိဘာဝိ ဓမ္မဝိဘာဝိအာဒီနိ အပ္ပဓာနလိင်္ဂါနိ အညာပေက္ခကတ္တာ။

သဝိနိစ္ဆယောယံ ဣကာရန္တနပုံသကလိင်္ဂါနံ ပကတိရူပဿ နာမိကပဒမာလာဝိဘာဂေါ။

ဣဝဏ္ဏန္တတာပကတိကံ ဣကာရန္တနပုံသကလိင်္ဂံ နိဋ္ဌိတံ။

ဣဒါနိ ကတရဿဿ ဂေါတြဘု ဣစ္စေတဿ သဒ္ဒဿ နာမိကပဒမာလံ ဝက္ခာမ ပုဗ္ဗာစရိယမတံ ပုရေစရံ ကတွာ –

အာယု၊ အာယူ၊ အာယူနိ။ အာယုံ၊ အာယူ၊ အာယူနိ။ အာယုနာ၊ အာယူဟိ၊ အာယူဘိ။ အာယုဿ၊ အာယုနော၊ အာယူနံ။ အာယုနာ၊ အာယူဟိ၊ အာယူဘိ။ အာယုဿ၊ အာယုနော၊ အာယူနံ။ အာယုသ္မိံ၊ အာယုမှိ၊ အာယူသု။ ဘော အာယု၊ ဘဝန္တော အာယူ၊ ဘဝန္တော အာယူနိ။ ယမကမဟာထေရမတံ။

ကိဉ္စာပေတ္ထ နိဿက္ကဝစနဋ္ဌာနေ ‘‘အာယုသ္မာ၊ အာယုမှာ’’တိ ပဒါနိ အနာဂတာနိ၊ တထာပိ တတ္ထ တတ္ထ တံသဒိသပ္ပယောဂဒဿနတော ဂဟေတဗ္ဗာနိ။ ဧတ္ထ စ အာယုသဒ္ဒေါ ပုံနပုံသကလိင်္ဂေါ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တထာ ဟိ ပါဠိယံ အဋ္ဌကထာသု စ တဿ ဒွိလိင်္ဂတာ ဒိဿတိ။ ‘‘ပုနရာယု စ မေ လဒ္ဓါ၊ ဧဝံ ဇာနာဟိ မာရိသ။ အာယု စဿာ ပရိက္ခီဏော အဟောသီ’’တိအာဒီသု ဟိ အာယုသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂေါ၊ တဗ္ဗသေန ‘‘အာယု၊ အာယူ၊ အာယဝေါ’’တိအာဒိနာ ဘိက္ခုနယေန ယထာသမ္ဘဝံ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ‘‘အဂ္ဂံ အာယု စ ဝဏ္ဏော စ။ ကိတ္တကံ ပနဿ အာယူ’’တိအာဒီသု ပန နပုံသကလိင်္ဂေါ၊ တဗ္ဗသေန ‘‘အာယု၊ အာယူ၊ အာယူနီ’’တိ ယောဇိတာ။

ဂေါတြဘု၊ ဂေါတြဘူ၊ ဂေါတြဘူနိ။ ဂေါတြဘုံ၊ ဂေါတြဘူ၊ ဂေါတြဘူနိ။ ဂေါတြဘုနာ၊ ဂေါတြဘူဟိ၊ ဂေါတြဘူဘိ။ ဂေါတြဘုဿ၊ ဂေါတြဘုနော၊ ဂေါတြဘူနံ။ ဂေါတြဘုနာ၊ ဂေါတြဘုသ္မာ၊ ဂေါတြဘုမှာ၊ ဂေါတြဘူဟိ၊ ဂေါတြဘူဘိ။ ဂေါတြဘုဿ၊ ဂေါတြဘုနော၊ ဂေါတြဘူနံ။ ဂေါတြဘုသ္မိံ၊ ဂေါတြဘုမှိ၊ ဂေါတြဘူသု။ ဘော ဂေါတြဘု၊ ဘဝန္တော ဂေါတြဘူ၊ ဘဝန္တော ဂေါတြဘူနိ။ ဘော ဂေါတြဘူ၊ ဘော ဂေါတြဘူနိ၊ ဧဝံ ဗဟုဝစနံ ဝါ။ အယမမှာကံ မတံ၊ ဧဝံ ‘‘စိတ္တသဟဘု’’ဣစ္စာဒီနံ ဘူဓာတုမယာနံ ဥကာရန္တသဒ္ဒါနံ အညေသမ္ပိ တံသဒိသာနံ နာမိကပဒမာလာ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ပုဂ္ဂလဝါစကော ပန ဦကာရန္တော ဂေါတြဘူသဒ္ဒေါ ပုလ္လိင်္ဂပရိယာပန္နတ္တာ သဗ္ဗညူနယေ ပဝိဋ္ဌော။ တတြညေ သဒ္ဒါ နာမ ‘‘စက္ခု ဝသု ဓနု ဒါရု တိပု မဓု သိင်္ဂု ဟိင်္ဂု စိတ္တဂု’’ဣစ္စာဒယော။

သဝိနိစ္ဆယောယံ ဥကာရန္တနပုံသကလိင်္ဂါနံ ပကတိရူပဿ နာမိကပဒမာလာဝိဘာဂေါ။

ဥဝဏ္ဏောကာရန္တတာပကတိကံ

ဥကာရန္တနပုံသကလိင်္ဂံ နိဋ္ဌိတံ။

ဧဝံ နိဂ္ဂဟီတန္တ ဣကာရန္တ ဥကာရန္တဝသေန တိဝိဓာနိ နပုံသကလိင်္ဂါနိ နိရဝသေသတော ဂဟိတာနေဝ ဟောန္တိ။ တေသု ကေသဉ္စိ နိဂ္ဂဟီတန္တာနံ ကွစိ ပစ္စတ္တေကဝစနဿ ဗဟုဝစနဿ ဧကာရာဒေသဝသေန ဘေဒေါ ဒိဿတိ။ သေယျထိဒံ? ‘‘သုခေ ဒုက္ခေ။ ဧကူနပညာသ အာဇီဝကသတေ ဧကူနပညာသ ပရိဗ္ဗာဇကသတေ’’ဣစ္စေဝမာဒိ။ နနု ဘော ဧဝံဝိဓာနံ ရူပါနံ ပါဠိယံ ဒဿနတော ‘‘ဧကာရန္တမ္ပိ နပုံသကလိင်္ဂံ အတ္ထီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗန္တိ? န ဝတ္တဗ္ဗံ နိဂ္ဂဟီတန္တောဂဓရူပဝိသေသတ္တာ တေသံ ရူပါနံ။ အာဒေသဝသေန ဟိ သိဒ္ဓတ္တာ ဝိသုံ ဧကာရန္တံ နပုံသကလိင်္ဂံ နာမ နတ္ထိ။ တသ္မာ နပုံသကလိင်္ဂါနံ ယထာဝုတ္တာ တိဝိဓတာယေဝ ဂဟေတဗ္ဗာတိ။

နပုံသကာနမိစ္စေဝံ၊ လိင်္ဂါနံ နယသာလိနီ၊

ပဒမာလာ ဝိဘတ္တာ မေ၊ သာသနတ္ထံ မဟေသိနော။

ယဿေသာ ပဂုဏာ သဒ္ဒ-နီတိရေသာ သုဘာဝိတာ၊

သာသနေ ကုလပုတ္တာနံ၊ သရဏံ သော ပရာယဏံ။

ဣတိ နဝင်္ဂေ သာဋ္ဌကထေ ပိဋကတ္တယေ ဗျပ္ပထဂတီသု ဝိညူနံ

ကောသလ္လတ္ထာယ ကတေ သဒ္ဒနီတိပ္ပကရဏေ

နပုံသကလိင်္ဂါနံ ပကတိရူပဿ နာမိကပဒမာလာဝိဘာဂေါ

နဝမော ပရိစ္ဆေဒေါ။