📜

၁၉။ သဗ္ဗဂဏဝိနိစ္ဆယ

ဣတော ပရံ ပဝက္ခာမိ၊ သဗ္ဗဂဏဝိနိစ္ဆယံ၊

သောတူနံ ပဋုဘာဝတ္ထံ၊ ပရမေ ပိဋကတ္တယေ။

ပစ္စယာဒိဝိဘာဂေဟိ၊ နယေဟိ ဝိဝိဓေဟိ တံ၊

သုခဂ္ဂါဟာယ သောတူနံ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။

တတ္ထ ပဌမော ဘူဝါဒိဂဏော၊ ဒုတိယော ရုဓာဒိဂဏော၊ တတိယော ဒိဝါဒိဂဏော၊ စတုတ္ထော သွာဒိဂုဏော၊ ပဉ္စမော ကိယာဒိဂဏော၊ ဆဋ္ဌော ဂဟာဒိဂဏော၊ သတ္တမော တနာဒိဂဏော၊ အဋ္ဌမော စုရာဒိဂဏော၊ ဣမသ္မိံ ဘဂဝတော ပါဝစနေ အဋ္ဌဝိဓာ ဓာတုဂဏာ ဘဝန္တိ။ ဧတေသု ဝိကရဏပစ္စယဝသေန –

ဘူဝါဒိတော အကာရော စ၊ သာနုသာရော ရုဓာဒိတော၊

အကာရော စေဝိဝဏ္ဏော စ၊ ဧကာရောကာရမေဝ စ။

ယပစ္စယော ဒိဝါဒိမှာ၊ ဏု ဏာ ဥဏာ သုဝါဒိတော၊

ကျာဒိတော ပန နာယေဝ၊ ပ္ပဏှာ ပန ဂဟာဒိတော။

ဩယိရာ တု တနာဒိမှာ၊ ဏေ ဏယာ စ စုရာဒိတော၊

အဂ္ဂဟိတဂ္ဂဟဏေန၊ ပစ္စယာ ဒသ ပဉ္စ စ။

ဟိယျတ္တနီ သတ္တမီ စ၊ ဝတ္တမာနာ စ ပဉ္စမီ၊

စတဿေတာ ပဝုစ္စန္တိ၊ သဗ္ဗဓာတုကနာမိကာ။

ဧတေသု ဝိသယေသွေဝ၊ အကာရော သုဒ္ဓကတ္တရိ၊

အညတြ ခ ဆ သာဒီဟိ၊ သဟာပိ စုပလဗ္ဘတိ။

‘‘ဘဝတိ ဟောတိ သမ္ဘောတိ၊ ဇေတိ ဇယတိ ကီယတိ၊

ဍေတိ ယာတိ ဣတိ ဧတိ၊ အဝတိ ကောတိ သင်္ကတိ။

ဘိက္ခတိ ပိဝတိ ပါတိ၊ ဝဒေတိ ဝဒတိ’’ ဣတိ၊

ဘူဝါဒိဓာတုရူပါနိ၊ ဘဝန္တီတိ ပကာသယေ။

ရူပံ ‘‘ရုန္ဓတိ ရုန္ဓီတိ၊ ရုန္ဓေတိ ပုန ရုန္ဓိတိ၊

သုမ္ဘောတိ’’စ္စာဒီရူပါနိ၊ ရုဓာဒီန္တိ ဒီပယေ။

‘‘ဒိဗ္ဗတိ သိဗ္ဗတိ စေဝ၊ ယုဇ္ဇတိ ဝိဇ္ဇတိ တထာ၊

ဃာယတိ ဟာယတိ’’စ္စာဒိ၊ ရူပမာဟု ဒိဝါဒိနံ။

‘‘သုဏောတိ စ သုဏာတိ စ၊ ဝုဏောတိ စ ဝုဏာတိ စ၊

ပါပုဏာတိ ဟိနောတီ’’တိ၊ အာဒိရူပံ သုဝါဒိနံ။

‘‘ကိနာတိ စ ဇိနာတိ စ၊ ဓုနာတိ စ မုနာတိ စ၊

အသ္နာတိ’’စ္စာဒိရူပဉ္စ၊ ကျာဒီနန္တိ ဝိဘာဝယေ။

‘‘ဃေပ္ပတိ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ၊ သဏှဉ္စ သဏှကောတိ စ၊

ကဏှံ တဏှာ စ တိဏှုဏှ’’-မိစ္စာဒိ စ ဂဟာဒိနံ။

‘‘တနောတိ စ ကရောတိ စ၊ ကယိရတိ သနောတိ စ၊

သက္ကောတ’ပ္ပောတိ ပပ္ပောတိ’’-စ္စာဒိရူပံ တနာဒိနံ။

‘‘စောရေတိ စောရယန္တေ စ၊ စိန္တေတိ စိန္တယန္တိ စ၊

မန္တေတိ’’စ္စာဒိကဉ္စာပိ၊ ရူပမာဟု စုရာဒိနံ။

ဝိကရဏဝသေနေဝံ၊ ရူပဘေဒေါ ပကာသိတော၊

ဓာတူနံ ဓာတုဘေဒါဒိ-ကုသလဿ မတာနုဂေါ။

ကိရိယာယ ဓာရဏတော၊ ဓာတဝေါ ဧကဓာ မတာ၊

ဒွိဓာပိ စ ပဝုစ္စန္တိ၊ သကမ္မာကမ္မတော ပန။

တတ္ထ သကမ္မကာ နာမ၊ ဂမိဘက္ခာဒယာ သိယုံ၊

ဌာသာဒယော အကမ္မာ စ၊ ဥပသဂ္ဂံ ဝိနာ ဝဒေ၊

သကမ္မကကမ္မဘူတော၊ ဒိဝု ဣစ္စာဒယော ပုန၊

ဂဟေတွာန တိဓာ ဟောန္တိ၊ ဧဝဉ္စာပိ ဝိဘာဝယေ။

သကမ္မကေ ဒွိဓာ ဘိတွာ၊ ဧကကမ္မဒွိကမ္မတော၊

အကမ္မကေဟိ သဒ္ဓိံ တေ၊ တိဝိဓာပိ ဘဝန္တိ ဟိ။

အကမ္မကာ ရုတာယေဝ၊ ဧကကမ္မာ ဂမာဒယော၊

ဟောန္တိ ဒွိကမ္မကာ နာမ၊ ဒုဟိကရဝဟာဒယော။

သကမ္မာကမ္မကတ္တမှိ၊ ဓာတူနမုပသဂ္ဂတော၊

နိယမော နတ္ထိ သော တသ္မာ၊ န မယာ ဧတ္ထ ဝုစ္စတိ။

ဧကဋ္ဌာနာ ဂမိစ္စာဒီ၊ ဒွိဋ္ဌာနာ ဘူပစာဒယော၊

တိဋ္ဌာနာ သွာဒယော ဧဝံ၊ ဌာနတောပိ တိဓာ မတာ။

ဂုပါဒယော နိယောဂေန၊ အာချာတတ္တေ သဝုဒ္ဓိကာ၊

ဝစ တုရာဒယော န ဟိ၊ ဝုဒ္ဓိကာ ကာရိတံ ဝိနာ၊

ခိ ဇိ ဣစ္စာဒယော ဓာတူ၊ သဝုဒ္ဓါဝုဒ္ဓိကာ မတာ၊

ဣတိ ဝုဒ္ဓိဝသေနာပိ၊ တိဝိဓော ဓာတုသင်္ဂဟော။

အလုတ္တဝိကရဏာ စ၊ လုတ္တဝိကရဏာ တထာ၊

လုတ္တာလုတ္တဝိကရဏာ၊ ဧဝမ္ပိ တိဝိဓာ သိယုံ။

တတြာလုတ္တဝိကရဏာ၊ ဂမိ ရုဓိ ဒိဝါဒယော၊

ပါ ဘာဒယော ဇိနိစ္စာဒီ၊ ကမတော ဣတရေ သိယုံ။

သုဒ္ဓဿရာ ဧကဿရာ၊ တထာနေကဿရာတိ စ၊

တိဓာ ဘဝန္တိ ယုယာတာ-ပါဘာလာဒီ ကရာဒယော။

စတုဓာဒိနယော စာပိ၊ လဗ္ဘမာနဝသေန စ၊

ဂဟေတဗ္ဗော နယညူဟိ၊ ယထာဝုတ္တာနုသာရတော။

ပုန သုဒ္ဓဿရာ ဓာတူ၊ ဧကဿရာ စ သတ္တဓာ၊

အာဣဝဏ္ဏဥဝဏ္ဏန္တ-ဧဩန္တဝသာ မတာ။

အဝဏ္ဏိဝဏ္ဏုဝဏ္ဏန္တေ-ကာရန္တာနံ ဝသေန ဝေ၊

အနေကဿရဓာတူ စ၊ သတ္တဓာဝ ပကိတ္တိတာ။

ဧဝံ ပန္နရသဓာပိ၊ ဓာတူနမိဓ သင်္ဂဟော၊

တပ္ပဘေဒံ ပကာသေယျုံ၊ ဣဥဣစ္စာဒိနာ ဝိဒူ။

တတြ ‘‘ဣဂတိယံ၊ ဣ အဇ္ဈယနေ၊ ဥ သဒ္ဒေ’’ ဣစ္စေတေ သုဒ္ဓဿရာ ဓာတဝေါ။ ယာ ရာ လာ ဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ အာကာရန္တာ။ ခိဇိနိဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဣကာရန္တာ။ ပီဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဤကာရန္တာ။ ခု ဒု ကု ဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဥကာရန္တာ၊ ဘူ ဟူ ဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဦကာရန္တာ။ ခေ ဇေ သေ ဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဧကာရန္တာ။ သော ဣစ္စာဒယော ဧကဿရာ ဩကာရန္တာ။

ကရ ပစ သင်္ဂါမ ဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ အကာရန္တာ၊ ဩမာဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ အာကာရန္တာ၊ သကိ ဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ ဣကာရန္တာ။ စက္ခီ ဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ ဤကာရန္တာ။ အန္ဓုဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ ဥကာရန္တာ။ ကက္ခူ ဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ ဦကာရန္တာ။ ဂိလေ မိလေ ဣစ္စာဒယော အနေကဿရာ ဧကာရန္တာတိ ဧဝံ ပန္နရသဝိဓေန ဓာတုသင်္ဂဟော။

အထ တေတ္တိံသဝိဓေနပိ ဓာတုသင်္ဂဟော ဘဝတိ။ ကထံ?

ဓာတူ သုဒ္ဓဿရာ စေဝ၊ ပုန စေကဿရာပိ စ၊

ကကာရန္တာ ခကာရန္တာ၊ ဂန္တာ ဃန္တာ စ ဓာတဝေါ။

စကာရန္တာ ဆကာရန္တာ၊ ဇန္တာ ဈန္တာ စ ဉန္တကာ၊

ဋကာရန္တာ ဌကာရန္တာ၊ ဍန္တာ ဎန္တာ စ ဏန္တကာ။

တန္တာ စေဝ တထာ ထန္တာ၊ ဒန္တာ ဓန္တာ စ နန္တကာ၊

ပန္တာ ဖန္တာ ဗကာရန္တာ၊ ဘန္တာ မန္တာ စ ယန္တကာ။

ရန္တာ လန္တာ ဝကာရန္တာ၊ သန္တာ ဟန္တာ စ ဠန္တကာ၊

ဣတိ တေတ္တိံသဓာ ဉေယျော၊ ဓာတူနမိဓ သင်္ဂဟော။

မတေ သတ္ထုဿ ဎဏဠာ၊ ပဒါဒိမှိ န ဒိဿရေ၊

တေနေကဿရဓာတူသု၊ ဎဏဠာ န ကထီယရေ။

ဣကာရန္တတိကာရန္တ-ဝသေန တု ယထာရဟံ၊

နာမံ သမ္ဘောတိ ဓာတူနံ၊ ဣတိပ္ပစ္စယယောဂတော။

ပစိဘိက္ခိဆိဒိခါဒိ၊ ကရောတိ ဘဝတိ ဂမိ၊

ဂတိဂစ္ဆတိဟောတီတိ၊ အာဒိဝေါဟာရမုဒ္ဓရေ။

ဧဝံ တေတ္တိံသဘေဒေဟိ ဂဟိတေသု နိခိလေသု ဓာတူသု –

သဟဟိံသဤဟဝသာ၊ သီဟသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ၊

သဟနတော ဟနနတော၊ သီဟောတိ ဟိ ဂရူ ဝဒုံ။

တထာ ဟိ သီဟော ဝါတာတပါဒိပရိဿယမ္ပိ သဟတိ၊ ‘‘ကိံ မေ ဗဟူဟိ ဃာဋိတေဟီ’’တိ အတ္တနော ဂေါစရတ္ထာယ ခုဒ္ဒကေ ပါဏေ အဂဏှန္တော၊ ‘‘မာဟံ ခုဒ္ဒကေ ပါဏေ ဝိသမဂတေ သင်္ဃာတံ အာပါဒေသီ’’တိ အနုဒ္ဒယဝသေန သဟိတဗ္ဗေ ခုဒ္ဒကသတ္တေပိ သဟတိ။ ဟိံသိတဗ္ဗေ ပန ကာယူပပန္နေ သူကရမဟိံသာဒယော သတ္တေ ဟိံသတိ၊ တသ္မာပိ ‘‘သီဟော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယထာ ပန ကန္တနဋ္ဌေန အာဒိအန္တဝိပလ္လာသတော တက္ကံ ဝုစ္စတိ၊ ဧဝံ ဟိံသနဋ္ဌေနပိ သီဟောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ အထ ဝါ သဗ္ဗိရိယာပထေသု ဒဠှဝီရိယတ္တာ သုဋ္ဌု ဤဟတီတိ သီဟော။ ဝုတ္တဉှိ –

‘‘ယထာ သီဟော မိဂရာဇာ၊ နိသဇ္ဇဋ္ဌာနစင်္ကမေ၊

အလီနဝီရိယော ဟောတိ၊ ပဂ္ဂဟိတမနော သဒါ’’တိ။

အပရော နယော –

သဟနာ စ ဟိံသနာ စ၊ တထာ သီဃဇဝတ္တတော၊

သီဟော ဣစ္စပိ ဘာသေယျ၊ သကျသီဟဿ သာသနေ။

ဝုတ္တဉှိ သုတ္တနိပါတဋ္ဌကထာယံ ‘‘သဟရာ စ ဟနနာ စ သီဃဇဝတ္တာ စ သီဟော’’တိ။

ဣဒါနိ တဒတ္ထုဒ္ဓါရော ဝုစ္စတေ၊ သီဟသဒ္ဒေါ ‘‘သီဟော ဘိက္ခဝေ မိဂရာဇာ’’တိအာဒီသု မိဂရာဇေ အာဂတော။ ‘‘အထ ခေါ သီဟော သေနာပတိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမီ’’တိအာဒီသု ပညတ္တိယံ။ ‘‘သီဟောတိ ခေါ ဘိက္ခဝေ တထာဂတဿေတံ အဓိဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿာ’’တိအာဒီသု တထာဂတေ။ တတ္ထ တထာဂတေ သဒိသကပ္ပနာယ အာဂတော။

ဧတ္ထေတံ ဝုစ္စတိ –

သီဟေ ပညတ္တိယဉ္စာပိ၊ ဗုဒ္ဓေ အပ္ပဋိပုဂ္ဂလေ၊

ဣမေသု တီသု အတ္ထေသု၊ သီဟသဒ္ဒေါ ပဝတ္တတိ။

ရူပိရုပ္ပတိဓာတူဟိ၊ ရူပသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ၊

‘‘ရူပယတိ ရုပ္ပတီ’’တိ၊ ဝတွာ နိဗ္ဗစနဒွယံ။

ဝုတ္တဉှေတံ ဂရူဟိ ‘‘ရူပယတီတိ ရူပံ၊ ဝဏ္ဏဝိကာရံ အာပဇ္ဇမာနံ ဟဒယင်္ဂတဘာဝံ ပကာသေတီတိ အတ္ထော’’တိ။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ ‘‘ရူပန္တိ ကေနဋ္ဌေန ရူပံ? ရုပ္ပနဋ္ဌေနာ’’တိ။ ဘဂဝတာ ပနေတံ ဝုတ္တံ ‘‘ကိဉ္စ ဘိက္ခဝေ ရူပံ ဝဒေထ၊ ရုပ္ပတီတိ ခေါ ဘိက္ခဝေ တသ္မာ ရူပန္တိ ဝုစ္စတိ။ ကေန ရုပ္ပတိ၊ သီတေနပိ ရုပ္ပတီ’’တိ ဝိတ္ထာရော။ အတ္ထုဒ္ဓါရော ပနဿ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တောဝ။

ပသဝတေမနတ္ထေန၊ ဓာတုနာ ဥဒိနာ ပန၊

သမုဒ္ဒသဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိံ၊ ဝဒေယျ မတိမာ နရော။

ဧတ္ထ ဟိ သမုဒ္ဒေါတိ အဋ္ဌဟိ အစ္ဆရိယဗ္ဘုတဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတတ္တာ သမုဒ္ဒတိ အတ္တသန္နိဿိတာနံ မစ္ဆမကရာဒီနံ ပီတိသောမနဿံ ပသဝတိ ဇနေတီတိ သမုဒ္ဒေါ။ အယမသ္မာကံ ခန္တိ။ အဋ္ဌကထာစရိယာ ပန ‘‘သမုဒ္ဒနဋ္ဌေန သမုဒ္ဒေါ၊ ကိလေဒနဋ္ဌေန တေနမနဋ္ဌေနာတိ ဝုတ္တံ ဟောတီ’’တိ ဝဒန္တိ။ မိလိန္ဒပဉှေ ပန အာယသ္မာ နာဂသေနော ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန သမုဒ္ဒေါ သမုဒ္ဒေါတိ ဝုစ္စတိ၊ ကေန ကာရဏေန အာပံ ဥဒကံ သမုဒ္ဒေါတိ ဝုစ္စတီ’’တိ မိလိန္ဒေန ရညာ ပုဋ္ဌော အာဟ ‘‘ယတ္တကံ မဟာရာဇ ဥဒကံ၊ တတ္တကံ လောဏံ၊ ယတ္တကံ လောဏံ၊ တတ္တကံ ဥဒကံ၊ ဥဒကသမတ္တာ သမုဒ္ဒေါတိ ဝုစ္စတီ’’တိ။ တဒါ ရညာ မိလိန္ဒေန ‘‘ကလ္လောသိ ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထ ဟိ သမံ ဥဒကေန လောဏံ ဧတ္ထာတိ သမုဒ္ဒေါတိ နိဗ္ဗစနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ ‘‘နီလောဒ’’န္တိအာဒီသု ဝိယ။ တတ္ထ ဘဒန္တနာဂသေနမတဉ္စ အမှာကံ မတဉ္စ ပကတိသမုဒ္ဒံ သန္ဓာယ ဝုတ္တတ္တာ န ဝိရုဇ္ဈတိ၊ အဋ္ဌကထာစရိယာနံ မတမ္ပိ ‘‘တဏှာသမုဒ္ဒေါ’’တိ စ ‘‘သမုဒ္ဒေါပေသော’’တိ စ အာဂတာနိ သမုဒ္ဒသရိက္ခကာနိ စ တဏှာစက္ခုသောတာဒီနိ သန္ဓာယ ဝုတ္တတ္တာ န ဝိရုဇ္ဈတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ခါဒဓာတုဝသာ စာပိ၊ ခနုဓာတုဝသေန ဝါ၊

ခနိတော ဝါပိ ဓာတုမှာ၊ ဓာတော ခံပုဗ္ဗတောပိ ဝါ၊

ခန္ဓသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ သဒ္ဒက္ခန္ဓဝိဒူ ဝဒေ။

တတ္ထ ‘‘သံခိတ္တေန ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာပိ ဒုက္ခာ’’တိ ဝစနတော သယမ္ပိ ဒုက္ခဓမ္မောယေဝ သမာနော ဇာတိဇရာဗျာဓိမရဏဒုက္ခာဒီဟိ အနေကေဟိ ဒုက္ခေဟိ ခဇ္ဇတိ ခါဒိယတီတိ ခန္ဓော၊ တေဟေဝ ဒုက္ခေဟိ ခညတိ အဝဒါရိယတီတိပိ ခန္ဓော၊ ခနိယတိ ပရိခညတီတိပိ ခန္ဓော၊ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ တုစ္ဆတ္တာ ခံ သုညာကာရံ ဓာရေတီတိပိ ခန္ဓော၊ ရူပက္ခန္ဓာဒိ။ အတ္ထုဒ္ဓါရတော ပန –

ခန္ဓသဒ္ဒေါ ရာသိဂုဏ-ပဏ္ဏတ္တီသု စ ရူဠှိယံ၊

ကောဋ္ဌာသေ စေဝ အံသေ စ၊ ဝတ္တတီတိ ဝိဘာဝယေ။

ဝုတ္တဉှေတံ သမ္မောဟဝိနောဒနိယံ ဝိဘင်္ဂဋ္ဌကထာယံ – ခန္ဓသဒ္ဒေါ သမ္ဗဟုလေသု ဌာနေသု နိပတတိ ရာသိမှိ ဂုဏေ ပဏ္ဏတ္တိယံ ရူဠှိယန္တိ။ ‘‘သေယျထာပိ ဘိက္ခဝေ မဟာသမုဒ္ဒေ န သုကရံ ဥဒကဿ ပမာဏံ ဂဟေတုံ ‘‘ဧတ္တကာနိ ဥဒကာဠှကာနီ’တိ ဝါ ‘ဧတ္တကာနိ ဥဒကာဠှကသတာနီ’တိ ဝါ ‘ဧတ္တကာနိ ဥဒကာဠှကသဟဿာနီ’တိ ဝါ ‘ဧတ္တကာနိ ဥဒကာဠှကသတသဟဿာနီ’တိ ဝါ၊ အထ ခေါ အသင်္ချေယျော အပ္ပမေယျော မဟာဥဒကက္ခန္ဓောတွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတီ’’တိအာဒီသု ဟိ ရာသိတော ခန္ဓော နာမ။ န ဟိ ပရိတ္တကံ ဥဒကံ ဥဒကက္ခန္ဓောတိ ဝုစ္စတိ၊ ဗဟုကမေဝ ဝုစ္စတိ၊ တထာ န ပရိတ္တကံ ရဇော ရဇက္ခန္ဓော၊ န အပ္ပမတ္တကာ ဂါဝေါ ဂဝက္ခန္ဓော၊ န အပ္ပမတ္တကံ ဗလံ ဗလက္ခန္ဓော၊ န အပ္ပမတ္တကံ ပုညံ ပုညက္ခန္ဓောတိ ဝုစ္စတိ။ ဗဟုကမေဝ ဟိ ရဇော ရဇက္ခန္ဓော၊ ဗဟုကာ စ ဂဝါဒယော ဂဝက္ခန္ဓော၊ ဗလက္ခန္ဓော၊ ပုညက္ခန္ဓောတိ ဝုစ္စန္တိ။ ‘‘သီလက္ခန္ဓော သမာဓိက္ခန္ဓော’’တိအာဒီသု ပန ဂုဏတော ခန္ဓော နာမ။ ‘‘အဒ္ဒသာ ခါ ဘဂဝါ မဟန္တံ ဒါရုက္ခန္ဓံ ဂင်္ဂါယ နဒိယာ သောတေန ဝုယှမာန’’န္တိ ဧတ္ထ ပဏ္ဏတ္တိတော ခန္ဓော နာမ။ ‘‘ယံ စိတ္တံ မနော မာနသံ…ပေ… ဝိညာဏံ ဝိညာဏက္ခန္ဓော’’တိအာဒီသု ရူဠှီတော ခန္ဓော နာမ။ သွာယမိဓ ရာသိတော အဓိပ္ပေတော။ အယဉှိ ခန္ဓဋ္ဌော နာမ ပိဏ္ဍဋ္ဌော ပူဂဋ္ဌော ဃဋဋ္ဌော ရာသဋ္ဌော၊ တသ္မာ ရာသိလက္ခဏာ ခန္ဓာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ကောဋ္ဌာသဋ္ဌာတိပိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ လောကသ္မိဉှိ ဣဏံ ဂဟေတွာ စောဒိယမာနာ ‘‘ဒွီဟိ ခန္ဓေဟိ ဒဿာမ၊ တီဟိ ခန္ဓေဟိ ဒဿာမာ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဣတိ ကောဋ္ဌာသလက္ခဏာ ခန္ဓာတိပိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝမေတ္ထ ‘‘ရူပက္ခန္ဓောတိ ရူပရာသိ ရူပကောဋ္ဌာသော၊ ဝေဒနာက္ခန္ဓောတိ ဝေဒနာရာသိ ဝေဒနာကောဋ္ဌာသော’’တိ ဣမိနာ နယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ‘‘ခန္ဓေ ဘာရံ။ ခန္ဓတော ဩတာရေတိ၊ မဟာဟနုသဘက္ခန္ဓော’’တိအာဒီသု ပန အံသော ‘‘ခန္ဓော’’တိ ဝုစ္စတိ။

အာပုဗ္ဗယတတော စာပိ၊ အာယူပပဒတော ပုန၊

တနုတော တနိတော ဝါပိ၊ အာယတနရဝေါ ဂတော။

ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ – အာယတနတော၊ အာယာနံ ဝါ တနနတော၊ အာယတဿ စ နယနတော အာယတနန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ စက္ခု ရူပါဒီသု ဟိ တံတံဒွါရာရမ္မဏာ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ သေန သေန အနုဘဝနာဒိကိစ္စေန အာယတန္တိ ဥဋ္ဌဟန္တိ ဃဋန္တိ ဝါယမန္တီတိ ဝါ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တေ စ ပန အာယဘူတေ ဓမ္မေ ဧတာနိ တနန္တိ ဝိတ္ထာရေန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဣဒဉ္စ အနမတဂ္ဂေ သံသာရေ ပဝတ္တံ အတီဝ အာယတံ သံသာရဒုက္ခံ ယာဝ န နိဝတ္တတိ၊ တာဝ နယန္တိ၊ ပဝတ္တယန္တီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဣတိ သဗ္ဗေပိမေ ဓမ္မာ အာယတနတော၊ အာယာနံ ဝါ တနနတော၊ အာယတဿ စ နယနတော အာယတနန္တိ ဝုစ္စန္တိ။

အပိစ နိဝါသဋ္ဌာနဋ္ဌေန အာကရဋ္ဌေန သမောသရဏဋ္ဌာနဋ္ဌေန သဉ္ဇာတိဒေသဋ္ဌေန ကာရဏဋ္ဌေန အာယတနံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တထာ ဟိ ‘‘လောကေ ဣဿရာယတနံ ဝါသုဒေဝါယတန’’န္တိအာဒီသု နိဝါသဋ္ဌာနံ အာယတနန္တိ ဝုစ္စတိ။ ‘‘သုဝဏ္ဏာယတနံ ရဇတာယတန’’န္တိအာဒီသု အာကရော၊ သာသနေ ပန ‘‘မနောရမေ အာယတနေ၊ သေဝန္တိ နံ ဝိဟင်္ဂမာ’’တိအာဒီသု သမောသရဏဋ္ဌာနံ ။ ‘‘ဒက္ခိဏာပထော ဂုန္နံ အာယတန’’န္တိအာဒီသု သဉ္ဇာတိဒေသော။ ‘‘တတြ တတြေဝ သက္ခိဘဗ္ဗတံ ပါပုဏာတိ သတိ သတိအာယတနေ’’တိအာဒီသု ကာရဏံ။

စက္ခုအာဒီသု စာပိ စိတ္တစေတသိကာ ဓမ္မာ နိဝသန္တိ တဒါယတ္တဝုတ္တိတာယာတိ စက္ခာဒယော စ နေသံ နိဝါသဋ္ဌာနံ။ စက္ခာဒီသု တေ အာကိဏ္ဏာ တန္နိဿိတတ္တာ တဒါရမ္မဏတ္တာ စာတိ စက္ခာဒယော စ နေသံ အာကရော။ စက္ခာဒယော စ နေသံ သမောသရဏဋ္ဌာနံ တတ္ထ တတ္ထ ဒွါရာရမ္မဏဝသေန သမောသရဏတော။ စက္ခာဒယော စ နေသံ သဉ္ဇာတိဒေသော တန္နိဿယာရမ္မဏဘာဝေန တတ္ထေဝ ဥပ္ပတ္တိတော၊ စက္ခာဒယော စ နေသံ ကာရဏံ တေသံ အဘာဝေ အဘာဝတော။ ဣတိ နိဝါသဋ္ဌာနဋ္ဌေန အာကရဋ္ဌေန သမောသရဏဋ္ဌာနဋ္ဌေန သဉ္ဇာတိဒေသဋ္ဌေန ကာရဏဋ္ဌေနာတိ ဣမေဟိ ကာရဏေဟိ ဧတေ ဓမ္မာ အာယတနန္တိ ဝုစ္စန္တိ၊ တသ္မာ ယထာဝုတ္တေနတ္ထေန စက္ခု စ တံ အာယတနဉ္စာတိ စက္ခာယတနံ…ပေ… ဓမ္မာ စ တေ အာယတနဉ္စာတိ ဓမ္မာယတနန္တိ ဧဝံ တာဝေတ္ထ အတ္ထတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယောတိ။ ဣစ္စေဝံ –

နိဝါသော အာကရော စေဝ၊ ဇာတိဒေသော စ ကာရဏံ၊

သမောသရဏဋ္ဌာနဉ္စ၊ ဝုစ္စတာ’ယတနံ ဣတိ၊

ဝိဒိဝိဒေဟိ ဓာတူဟိ၊ အကာရပုဗ္ဗကေဟိ ဝါ၊

အန္တဝိရဟိတသဒ္ဒူ-ပပဒေန ဇုနာပိ ဝါ။

အဝိဇ္ဇာသဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိ၊ ဒီပေတဗ္ဗာ သုဓီမတာ။

ဧတ္ထ ပူရေတုံ အယုတ္တဋ္ဌေန ကာယဒုစ္စရိတာဒိ အဝိန္ဒိယံ နာမ၊ အလဒ္ဓဗ္ဗန္တိ အတ္ထော၊ တံ အဝိန္ဒိယံ ဝိန္ဒတီတိ အဝိဇ္ဇာ၊ တဗ္ဗိပရီတတော ကာယသုစရိတာဒိ ဝိန္ဒိယံ နာမ၊ တံ ဝိန္ဒိယံ န ဝိန္ဒတီတိ အဝိဇ္ဇာ။ ခန္ဓာနံ ရာသဋ္ဌံ၊ အာယတနာနံ အာယတနဋ္ဌံ၊ ဓာတူနံ သုညဋ္ဌံ၊ သစ္စာနံ တထဋ္ဌံ၊ ဣန္ဒြိယာနံ အဓိပတိယဋ္ဌံ အဝိဒိတံ ကရောတီတိ အဝိဇ္ဇာ။ ဒုက္ခာဒီနံ ပီဠနာဒိဝသေန ဝုတ္တံ စတုဗ္ဗိဓံ အတ္ထံ အဝိဒိတံ ကရောတီတိ အဝိဇ္ဇာ၊ အန္တဝိရဟိတေ သံသာရေ သဗ္ဗဘဝယောနိဂတိဝိညာဏဋ္ဌိတိသတ္တာဝါသေသု သတ္တေ ဇဝါပေတီတိ အဝိဇ္ဇာ၊ ပရမတ္ထတော အဝိဇ္ဇမာနေသု ဣတ္ထိပုရိသာဒီသု ဇဝတိ၊ ဝိဇ္ဇမာနေသုပိ ခန္ဓာဒီသု န ဇဝတီတိ အဝိဇ္ဇာ။

ယံ ပန အဋ္ဌကထာယံ ‘‘အပိစ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ ဝတ္ထာရမ္မဏပဋိစ္စသမုပ္ပာဒပဋိစ္စသမုပ္ပန္နာ နံ ဓမ္မာနံ ဆာဒနတောပိ အဝိဇ္ဇာ’’တိ ဝုတ္တံ၊ ဧတံ န သဒ္ဒတ္ထတော ဝုတ္တံ၊ အထ ခေါ အဝိဇ္ဇာယ ဆာဒနကိစ္စတ္တာ ဝုတ္တံ။ တထာ ဟိ အဘိဓမ္မဋီကာယံ ဣဒံ ဝုတ္တံ –

‘‘ဗျဉ္ဇနတ္ထံ ဒဿေတွာ သဘာဝတ္ထံ ဒဿေတုံ ‘အပိစာ’တိအာဒိမာဟ၊ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ ဝတ္ထာရမ္မဏာနိ ‘ဣဒံ ဝတ္တု၊ ဣဒမာရမ္မဏ’န္တိ အဝိဇ္ဇာယ ဉာတုံ န သက္ကာတိ အဝိဇ္ဇာ တပ္ပဋိစ္ဆာဒိကာ ဝုတ္တာ၊ ဝတ္ထာရမ္မဏသဘာဝစ္ဆာဒနတော ဧဝ အဝိဇ္ဇာဒီနံ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒဘာဝဿ၊ ဇရာမရဏာဒီနံ ပဋိစ္စသမုပ္ပန္နဘာဝဿ စ ဆာဒနတော ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒပဋိစ္စသမုပ္ပန္နဆာဒနံ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ။ တတ္ထ ဒုဂ္ဂတိဂါမိကမ္မဿ ဝိသေသပ္ပစ္စယတ္တာ အဝိဇ္ဇာ ‘အဝိန္ဒိယံ ဝိန္ဒတီ’တိ ဝုတ္တာ၊ တထာ ဝိသေသပစ္စယော ဝိန္ဒနီယဿ န ဟောတီတိ ‘ဝိန္ဒိယံ န ဝိန္ဒတီ’တိ စ၊ အတ္တနိဿိတာနံ စက္ခုဝိညာဏာဒီနံ ပဝတ္တာပနံ ဥပ္ပာဒနံ အာယတနံ၊ သမ္မောဟဘာဝေနေဝ အနဘိသမယဘူတတ္တာ ‘အဝိဒိတံ အညာတံ ကရောတိ၊ အန္တဝိရဟိတေ ဇဝါပေတီ’တိ ဝဏ္ဏာဂမဝိပရိယာယဝိကာရဝိနာသဓာတုအတ္ထဝိသေသယောဂေဟိ ပဉ္စဝိဓဿ နိရုတ္တိလက္ခဏဿ ဝသေန တီသုပိ ပဒေသု အကာရဝိကာရဇကာရေ ဂဟေတွာ အညေသံ ဝဏ္ဏာနံ လောပံ ကတွာ ဇကာရဿ စ ဒုတိယဿ အာဂမံ ကတွာ အဝိဇ္ဇာတိ ဝုတ္တာ’’တိ။

အရဟဓာတုတော ဉေယျာ၊ အရဟံသဒ္ဒသဏ္ဌိတိ၊

အရာရူပပဒဟန-ဓာတုတော ဝါထဝါ ပန။

ရဟတော ရဟိတော စာပိ၊ အကာရပုဗ္ဗတော ဣဓ၊

ဝုစ္စတေ အဿ နိပ္ဖတ္တိ၊ အာရကာဒိရဝဿိတာ။

တထာ ဟိ အရဟန္တိ အဂ္ဂဒက္ခိဏေယျတ္တာ စီဝရာဒိပစ္စယေ အရဟတိ ပူဇာဝိသေသဉ္စာတိ အရဟံ။ ဝုတ္တဉ္စ –

‘‘ပူဇာဝိသေသံ သဟ ပစ္စယေဟိ၊

ယသ္မာ အယံ အရဟတိ လောကနာထော၊

အတ္ထာနုရူပံ အရဟန္တိ လောကေ၊

တသ္မာ ဇိနော အရဟတိ နာမမေတ’’န္တိ။

တထာ သော ကိလေသာရယော မဂ္ဂေန ဟနီတိ အရဟံ။ ဝုတ္တဉ္စ –

‘‘ယသ္မာ ရာဂါဒိသင်္ခါတာ၊ သဗ္ဗေပိ အရယော ဟတာ၊

ပညာသတ္ထေန နာထေန၊ တသ္မာပိ အရဟံ မတော’’တိ။

ယဉ္စေတံ အဝိဇ္ဇာဘဝတဏှာမယနာဘိံ ပုညာဒိအဘိသင်္ခါရာရံ ဇရာမရဏနေမိံ အာသဝသမုဒယမယေန အက္ခေန ဝိဇ္ဈိတွာ ဝိဘဝရထေ သမာယောဇိတံ အနာဒိကာလပ္ပဝတ္တံ သံသာရစက္ကံ၊ တဿ သော ဗောဓိမဏ္ဍေ ဝီရိယပါဒေဟိ သီလပထဝိယံ ပတိဋ္ဌာယ သဒ္ဓါဟတ္ထေန ကမ္မက္ခယကရံ ဉာဏပရသုံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗေ အရေ ဟနီတိပိ အရဟံ။ ဝုတ္တဉ္စ –

‘‘အရာ သံသာရစက္ကဿ၊ ဟတာ ဉာဏာသိနာ ယတော၊

လောကနာထေန တေနေသ၊ အရဟန္တိ ပဝုစ္စတီ’’တိ။

တထာ အတ္တဟိတံ ပရဟိတဉ္စ ပရိပူရေတုံ သမ္မာ ပဋိပဇ္ဇန္တေဟိ သာဓူဟိ ဒူရတော ရဟိတဗ္ဗာ ပရိစ္စဇိတဗ္ဗာ ပရိဟာတဗ္ဗာတိ ရဟာ၊ ရာဂါဒယော ပါပဓမ္မာ၊ န သန္တိ ဧတဿ ရဟာတိ အရဟံ။ ‘‘အရဟော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗေ ဩကာရဿ သာနုသာရံ အကာရာဒေသံ ကတွာ ‘‘အရဟံ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ အာဟ စ –

‘‘ပါပဓမ္မာ ရဟာ နာမ၊ သာဓူဟိ ရဟိတဗ္ဗတော၊

တေသံ သုဋ္ဌု ပဟီနတ္တာ၊ ဘဂဝါ အရဟံ မတော’’တိ။

အထ ဝါ ခီဏာသဝေဟိ သေက္ခေဟိ ကလျာဏပုထုဇ္ဇနေဟိ စ န ရဟိတဗ္ဗော န ပရိစ္စဇိတဗ္ဗော၊ တေ စ ဘဂဝါတိ အရဟံ။ အာဟ စ –

‘‘ယေ စ သစ္ဆိကတဓမ္မာ၊

အရိယာ သုဒ္ဓဂေါစရာ၊

န တေဟိ ရဟိတော ဟောတိ၊

နာထော တေနာ’ရဟံ မတော’’တိ။

ရဟောတိ စ ဂမနံ ဝုစ္စတိ၊ နတ္ထိ ဧတဿ ရဟော ဂမနံ ဂတီသု ပစ္စာဇာတီတိ အရဟံ။ အာဟ စ –

‘‘ရဟော ဝါ ဂမနံ ယဿ၊ သံသာရေ နတ္ထိ သဗ္ဗသော၊

ပဟီနဇာတိမရဏော၊ အရဟံ သုဂတော မတော’’တိ။

ပါသံသတ္တာ ဝါ ဘဂဝါ အရဟံ။ အက္ခရစိန္တကာ ဟိ ပသံသာယံ အရဟသဒံ ဝဏ္ဏေန္တိ။ ပါသံသဘာဝေါ စ ဘဂဝတော အနညသာဓာရဏော ယထာဘုစ္စဂုဏာဓိဂတော သဒေဝကေ လောကေ သုပ္ပတိဋ္ဌိတော။ ဣတိ ပါသံသတ္တာပိ ဘဂဝါ အရဟံ။ အာဟ စ –

‘‘ဂုဏေဟိ သဒိသော နတ္ထိ၊ ယသ္မာ လောကေ သဒေဝကေ၊

တသ္မာ ပါသံသိယတ္တာပိ၊ အရဟံ ဒွိပဒုတ္တမော’’တိ။

ဣမာနိ နိဗ္ဗစနာနိ ‘‘အရဟ ပူဇာယံ၊ ဟန ဟိံသာယံ၊ ရဟ စာဂေ၊ ရဟိ ဂတိယ’’န္တိ ဣမေသံ ဓာတူနံ ဝသေန ဣဓ ဝုတ္တာနိ ကိလေသေဟိ အာရကတ္တာ ‘‘အရဟ’’န္တိ စ ပါပကရဏေ ရဟာဘာဝါ ‘‘အရဟ’’န္တိ စ အသပ္ပုရိသာနံ အာရကာ ဒူရေတိ ‘‘အရဟ’’န္တိ စ သပ္ပုရိသာနံ အာရကာ အာသန္နေတိ ‘‘အရဟ’’န္တိ စ။ နိဗ္ဗစနာနိ ပန ဓာတုသဒ္ဒနိဿိတာနိ န ဟောန္တီတိ ဣဓ န ဂဟိတာနိ။ ပသံသာ ပန အတ္ထတော ပူဇာ ဧဝါတိ ‘‘အရဟ ပူဇာယ’’န္တိ ဓာတုဿ အတ္ထော ဘဝိတုံ ယုတ္တောတိ ဣဓ အမှေဟိ ဂဟိတာ၊ အဋ္ဌကထာစရိယေဟိ တု အရဟသဒ္ဒဿ လဗ္ဘမာနဝသေန သဗ္ဗေပိ အတ္ထာ ဂဟိတာ ဓာတုနိဿိတာ စ အဓာတုနိဿိတာ စ။ ကထံ? –

အာရကတ္တာ ဟတတ္တာ စ၊ ကိလေသာရီန သော မုနိ၊

ဟတသံသာရစက္ကာရော၊ ပစ္စယာဒီန စာရဟော၊

န ရဟော ကရောတိ ပါပါနိ၊ အရဟံ တေန ဝုစ္စတီတိ။

ဋီကာစရိယေဟိပိ တထေဝ ဂဟိတာ။ ကထံ? –

အာရကာ မန္ဒဗုဒ္ဓီနံ၊ အာရကာ စ ဝိဇာနတံ၊

ရဟာနံ သုပ္ပဟီနတ္တာ၊ ဝိဒူနမရဟေယျတော၊

ဘဝေသု စ ရဟာဘာဝါ၊ ပါသံသာ အရဟံ ဇိနောတိ။

ယထာ ပန အရဟံသဒ္ဒဿ၊ ဧဝံ အရဟာသဒ္ဒဿာပိ နိဗ္ဗစနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

သုပုဗ္ဗဂမိတော စေဝ၊ သုပုဗ္ဗဂဒိတောပိ စ၊

ဓီရော သုဂတသဒ္ဒဿ၊ နိပ္ဖတ္တိံ သမုဒီရယေ။

ဧတ္ထ ဟိ သုဂတောတိ သောဘနံ ဂတံ ဧတဿာတိ သုဂတော၊ သုန္ဒရံ ဌာနံ ဂတောတိ သုဂတော၊ သမ္မာ ဂတောတိ သုဂတော၊ သမ္မာ စ ဂဒတီတိ သုဂတောတိ ဓာတုနိဿိတံ အတ္ထံ ဂဟေတွာ သဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိ ကာတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တဉှိ အဋ္ဌကထာသု –

‘‘သောဘနဂမနတ္တာ ၊ သုန္ဒရံ ဌာနံ ဂတတ္တာ၊ သမ္မာ ဂတတ္တာ၊ သမ္မာ စ ဂဒတ္တာ သုဂတော။ ဂမနမ္ပိ ဟိ ဂတန္တိ ဝုစ္စတိ၊ တဉ္စ ဘဂဝတော သောဘနံ ပရိသုဒ္ဓမနဝဇ္ဇံ။ ကိံ ပန တန္တိ? အရိယမဂ္ဂေါ၊ တေနေသ ဂမနေန ခေမံ ဒိသံ အသဇ္ဇမာနော ဂတောတိ သောဘနဂမနတ္တာ သုဂတော’’တိအာဒိ။

ဘဂသဒ္ဒူပပဒတော၊ ဝနုတော ဝမုတောပိ စ၊

ဘဂဝါသဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိံ၊ ပဝဒေ အညထာပိ ဝါ။

အတြိမာနိ နိဗ္ဗစနာနိ – ဘဂသင်္ခါတာ လောကိယလောကုတ္တရသမ္ပတ္တိယော ဝနိ ဘဇိ သေဝီတိ ဘဂဝါ။ သောမနဿကုမာရတ္တဘာဝါဒီသု စရိမတ္တဘာဝေ စ ဘဂသင်္ခါတံ သိရိံ ဣဿရိယံ ယသဉ္စ ဝမိ ဥဂ္ဂိရိ ခေဠပိဏ္ဍံ ဝိယ အနပေက္ခော ဆဍ္ဍယီတိ ဘဂဝါ။ အထ ဝါ နက္ခတ္တေဟိ သမံ ပဝတ္တတ္တာ ဘဂသင်္ခါတေ သိနေရုယုဂန္ဓရဥတ္တရကုရုဟိမဝန္တာဒိဘာဇနလောကေ ဝမိ၊ တန္နိဝါသိတတ္တာဝါသသမတိက္ကမနတော တပ္ပဋိဗဒ္ဓဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနေန ပဇဟီတိ ဘဂဝါတိ။

ပရဓာတုဝသာ ဝါပိ၊ ပရူပပဒတောပိ ဝါ၊

မုတော တထာ မဇတော စ၊ မယတော မုနတော မိတော။

ပုန မိတောတိ ဧတေဟိ၊ ဓာတူဟိ ခလု သတ္တဟိ၊

ဝဒေ ပရမသဒ္ဒဿ၊ နိပ္ဖတ္တိံ ဇိနသာသနေ။

ဥတ္တမဝါစီပရမ-သဒ္ဒေန သဟ အဋ္ဌဟိ၊

ပဒေဟိ ပါရမီသဒ္ဒံ၊ ဝဒေ တဒ္ဓိတပစ္စယိံ။

ပါရသဒ္ဒူပပဒတော၊ မဇတောပိ မုတောထ ဝါ၊

မယတော ဝါ မုနတော ဝါ၊ မိတော ဝါ ပုနပိ မိတော။

ဧတေဟိ ဆဟိ ဓာတူဟိ၊ မဟာပုရိသဝါစကံ၊

ပါရမီသဒ္ဒမီရေန္တိ၊ တတော ပါရမိတာရဝံ။

ဧတ္ထ တာဝ ဥတ္တမတ္ထဝါစကပရမသဒ္ဒဝသေန ပါရမီနိဗ္ဗစနံ ကထေဿာမ။ တတော ပရဓာတုဝသေန၊ တတော ပရသဒ္ဒူပပဒမုဓာတာဒိဝသေန တတော ပါရသဒ္ဒူပပဒမဇဓာတာဒိဝသေန။

ဒါနသီလာဒိဂုဏဝိသေသယောဂေန သတ္တုတ္တမတာယ ပရမာ။ မဟာဗောဓိသတ္တာ ဗောဓိသတ္တာ၊ တေသံ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ပါရမီ၊ ဒါနာဒိကြိယာ။ အထ ဝါ ပရတိ ပါလေတိ ပူရေတိ စာတိ ပရမော၊ ဒါနာဒီနံ ဂုဏာနံ ပါလကော ပူရကော စ ဗောဓိသတ္တော၊ ပရမဿ အယံ၊ ပရမဿ ဝါ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ပါရမီ၊ ဒါနာဒိကြိယာ။ အထ ဝါ ပရံ သတ္တံ အတ္တနိ မဝတိ ဗန္ဓတိ ဂုဏဝိသေသယောဂေနာတိ ပရမော၊ ပရံ ဝါ အဓိကတရံ မဇ္ဇတိ သုဇ္ဈတိ ကိလေသမလတောတိ ပရမော၊ ပရံ ဝါ သေဋ္ဌံ နိဗ္ဗာနံ မယတိ ဂစ္ဆတီတိ ပရမော၊ ပရံ ဝါ လောကံ ပမာဏဘူတေန ဉာဏဝိသေသေန ဣဓလောကံ ဝိယ မုနာတိ ပရိစ္ဆိန္ဒတီတိ ပရမော၊ ပရံ ဝါ အတိဝိယ သီလာဒိဂုဏဂဏံ အတ္တနော သန္တာနေ မိနောတိ ပက္ခိပတီတိ ပရမော၊ ပရံ ဝါ အတ္တဘူတတော ဓမ္မကာယတော အညံ ပဋိပက္ခံ ဝါ တဒနတ္ထကရံ ကိလေသစောရဂဏံ မိနာတိ ဟိံသတီတိ ပရမော၊ မဟာသတ္တော၊ ပရမဿ အယံ၊ ပရမဿ ဝါ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ပါရမီ၊ ဒါနာဒိကြိယာ။

အပရော နယော – ပါရေ နိဗ္ဗာနေ မဇ္ဇတိ သုဇ္ဈတိ၊ သတ္တေ စ မဇ္ဇေတိ သောဓေတီတိ ပါရမီ၊ မဟာပုရိသော၊ တဿ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ပါရမိတာ။ ပါရေ နိဗ္ဗာနေ သတ္တေ မဝတိ ဗန္ဓတိ ယောဇေဤတိ ပါရမီ၊ ပါရံ ဝါ နိဗ္ဗာနံ မယတိ ဂစ္ဆတိ၊ သတ္တေ စ မာယေတိ ဂမေတီတိ ပါရမီ၊ မုနာတိ ဝါ ပါရံ နိဗ္ဗာနံ ယာထာဝတော၊ တတ္ထ ဝါ သတ္တေ မိနောတိ ပက္ခိပတီတိ ပါရမီ၊ ကိလေသာရိံ ဝါ သတ္တာနံ ပါရေ နိဗ္ဗာနေ မိနာတိ ဟိံသတီတိ ပါရမီ၊ မဟာပုရိသော၊ တဿ ဘာဝေါ၊ ကမ္မံ ဝါ ပါရမိတာ၊ ဒါနာဒိကြိယာဝ။ ဣမိနာ နယေန ပါရမီနံ သဒ္ဒတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ကရဓာတုဝသာ ဝါပိ၊ ကိရဓာတုဝသေန ဝါ၊

ကံသဒ္ဒူပပဒရုဓိ-ဓာတုတော ဝါပိ ဒီပယေ၊

ကရုဏာသဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိံ၊ မဟာကရုဏသာသနေ။

တတ္ထ ကရုဏာတိ ပရဒုက္ခေ သတိ သာဓူနံ ဟဒယကမ္ပနံ ကရောတီတိ ကရုဏာ။ ကိရတိ ပရဒုက္ကံ ဝိက္ခိပတီတိ ကရုဏာ။ ကံ ဝုစ္စတိ သုခံ၊ တံ ရုန္ဓတိ ဝိဗာဓတိ ကာရုဏိကံ န သုခါပေတီတိပိ ကရုဏာ။

ဝိဒိဝိဓဝိဒဓာတု-ဝသေန ပရိဒီပယေ၊

ဝိဇ္ဇာသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ သဒ္ဒနိပ္ဖတ္တိကောဝိဒေါ။

တတ္ထ ဝိဇ္ဇာတိ ဝိန္ဒိယံ ကာယသုစရိတာဒိံ ဝိန္ဒတိ ယာထာဝတော ဥပလဘတီတိ ဝိဇ္ဇာ။ တမောခန္ဓာဒိပဒါလနဋ္ဌေန ဝါ အတ္တနော ပဋိပက္ခံ ဝိဇ္ဈတီတိ ဝိဇ္ဇာ။ တတော ဧဝ အတ္တနော ဝိသယံ ဝိဒိတံ ကရောတီတိပိ ဝိဇ္ဇာ။

မေဓဓာတုဝသာ စေဝ၊ မေဓာဓာတူဟိ စ ဒွိဓာ၊

မေဓာသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ မေဓာဝီ သမုဒီရယေ။

တတ္ထ မေဓာတိ သမ္မောဟံ မေဓတိ ဟိံသတီတိ မေဓာ။ ပါပကေ ဝါ အကုသလေ ဓမ္မေ မေဓတိ ဟိံသတီတိပိ မေဓာ။ အထ ဝါ –

‘‘ပညာ ဟိ သေဋ္ဌာ ကုသလာ ဝဒန္တိ၊

နက္ခတ္တရာဇာရိဝ တာရကာနံ၊

သီလံ သိရိဉ္စာပိ သတဉ္စ ဓမ္မော၊

အနွာယိကာ ပညဝတော ဘဝန္တီ’’တိ

ဝစနတော ပန မေဓတိ သီလေန သိရိယာ သတဉ္စ ဓမ္မေဟိ သဟ ဂစ္ဆတိ၊ န ဧကိကာ ဟုတွာ တိဋ္ဌတီတိပိ မေဓာ။ အပရော နယော – သုခုမမ္ပိ အတ္ထံ ဓမ္မဉ္စ ခိပ္ပမေဝ မေတိ စ ဓာရေတိ စာတိ မေဓာ၊ ဧတ္ထ မေတီတိ ဂဏှာတီတိ အတ္ထော။ တထာ ဟိ အဋ္ဌသာလိနိယံ ဝုတ္တံ ‘‘အသနိ ဝိယ သိလုစ္စယေ ကိလေသေ မေဓတိ ဟိံသတီတိ မေဓာ၊ ခိပ္ပံ ဂဟဏဓာရဏဋ္ဌေန ဝါ မေဓာ’’တိ။

ရန္ဇဓာတုဝသာ စေဝ၊ ရာပုဗ္ဗတိရတောပိ စ၊

ရတ္တိသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ သဒ္ဒတ္ထညူ ဝိဘာဝယေ။

ရန္ဇန္တိ သတ္တာ ဧတ္ထာတိ ရတ္တိ၊ ရာ သဒ္ဒေါ တိယျတိ ဆိဇ္ဇတိ ဧတ္ထာတိ ရတ္တိ၊ သတ္တာနံ သဒ္ဒဿ ဝူပသမကာလောတိ အတ္ထော။

မာ မာနေ ဣတိ သောအန္တ၊ ကမ္မနီတိ စုဘောဟိ တု၊

ဓာတူဟိ မာသသဒ္ဒဿ၊ နိပ္ဖတ္တိံ သမုဒီရယေ။

တထာ ဟိ သတ္တာနံ အာယုံ မာနန္တော ဝိယ သိယတိ အန္တံ ကရောတီတိ မာသော၊ စိတ္တမာသာဒယော ဒွါဒသ မာသာ။ သေယျထိဒံ? စိတ္တော ဝိသာခေါ ဇေဋ္ဌော အာသာဠှော သာဝဏော ဘဒ္ဒေါ အဿယုဇော ကတ္တိကော မာဂသိရော ဖုဿော မာဃော ဖဂ္ဂုဏောတိ။ တတြ စိတ္တော မာသော ‘‘ရမ္မကော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ယထာပိ ရမ္မကေ မာသေ၊ ဗဟူ ပုပ္ဖန္တိ ဝါရိဇာ’’တိ ပါဠိ ဒိဿတိ။ ဘဒ္ဒေါ ပန ‘‘ပေါဋ္ဌပါဒေါ’’တိ ဝုစ္စတိ။

အထ ဝါ မာသောတိ အပရဏ္ဏဝိသေသဿပိ သုဝဏ္ဏမာသဿပိ နာမံ။ တတ္ထ အပရဏ္ဏဝိသေသော ယထာပရိမိတေ ကာလေ အသိယတိ ဘက္ခိယတီတိ မာသော၊ ဣတရော ပန ‘‘မမ ဣဒ’’န္တိ မသိယတိ အာမသိယတိ ဂဏှိယတီတိ မာသောတိ ဝုစ္စတိ။

သံပုဗ္ဗဝဒစရေဟိ၊ သံဝစ္ဆရရဝဿ တု၊

နိပ္ဖတ္တိံ သမုဒီရေယျ၊ သကျသီဟဿ သာသနေ။

တထာ ဟိ တံ တံ သတ္တံ ဓမ္မပ္ပဝတ္တိဉ္စ သင်္ဂမ္မ ဝဒန္တော ဝိယ စရတိ ပဝတ္တတီတိ သံဝစ္ဆရော။

ဘိဒိဘိက္ခိဓာတုဝသာ ၊ အထ ဝါ ဘယဝါစကံ၊

ဘီသဒ္ဒံ ပုရိမံ ကတွာ၊ ဣက္ခဓာတုဝသေန စ၊

ဘိက္ခုသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ ကထယေယျ ဝိစက္ခဏော။

တထာ ဟိ ကိလေသေ ဘိန္ဒတီတိ ဘိက္ခု။ ဆိန္နဘိန္နပဋဓရောတိပိ ဘိက္ခု။ ဘိက္ခနသီလောတိပိ ဘိက္ခု။ သံသာရေ ဘယံ ဣက္ခတိ၊ ဣက္ခနသီလောတိ ဝါ ဘိက္ခု။

သဒဘိဒီဟိ ဓာတူဟိ၊ သဗ္ဘိသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ၊

သပ္ပုရိသေ စ နိဗ္ဗာနေ၊ ဧသ သဒ္ဒေါ ပဝတ္တတိ။

အတြိမာနိ နိဗ္ဗစနာနိ – သီဒနသဘာဝေ ကိလေသေ ဘိန္ဒတီတိ သဗ္ဘိ၊ သပ္ပုရိသော၊ ယော ‘‘အရိယော’’တိပိ ‘‘ပဏ္ဍိတော’’တိပိ ဝုစ္စတိ။ အပိစ သီဒနသဘာဝါ ကိလေသာ ဘိဇ္ဇန္တိ ဧတ္ထာတိ သဗ္ဘိ၊ နိဗ္ဗာနံ၊ ယံ ‘‘ရာဂက္ခယော’’တိအာဒိနာမံ လဘတိ။ တထာ ဟိ သံယုတ္တဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ ‘‘ယသ္မာ နိဗ္ဗာနံ အာဂမ္မ သီဒနသဘာဝါ ကိလေသာ ဘိဇ္ဇန္တိ၊ တသ္မာ တံ သဗ္ဘီတိ ဝုစ္စတီ’’တိ။

ဧတ္ထေတံ ဝဒါမ –

‘‘ယသ္မာ နိဗ္ဗာနမာဂမ၊ သံသီဒနသဘာဝိနော၊

က္လေသာ ဘိဇ္ဇန္တိ တံ တသ္မာ၊ သဗ္ဘီတိ အမတံ’ဗြဝု’’န္တိ။

ဗ္ရူဓာတုသဒဓာတူဟိ၊ ဘိသိသဒ္ဒဿ သမ္ဘဝံ၊

ဂုဏေဟိ ဗြူဟိတာ ဓီရာ၊ ပေါရာဏာစရိယာ’ဗြဝုံ။

တထာ ဟိ ဗြဝန္တာ ဧတ္ထ သီဒန္တီတိ ဘိသီတိ ဘိသိသဒ္ဒဿ သမ္ဘဝံ ပေါရာဏာ ကထယိံသု။

သုခဓာတုဝသာ စာပိ၊ သုပုဗ္ဗခါဒတောပိ ဝါ၊

သုပုဗ္ဗခနုတော ဝါပိ၊ သုခသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ။

သုခန္တိ ဟိ သုခယတီတိ သုခံ။ ယဿုပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ သုခိတံ ကရောတီတိ အတ္ထော။ သုဋ္ဌု ဒုက္ခံ ခါဒတီတိပိ သုခံ။ သုဋ္ဋု ဒုက္ခံ ခနတီတိပိ သုခံ။

ဒုက္ခဓာတုဝသာ စာပိ၊ ဒုပုဗ္ဗခါဒတောပိ ဝါ၊

ဒုပုဗ္ဗခနုတော ဝါပိ၊ ဒုက္ခသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ။

ဒုက္ခန္တိ ဟိ ဒုက္ခယတီတိ ဒုက္ခံ။ ယဿုပ္ပဇ္ဇတိ၊ တံ ဒုက္ခိတံ ကရောတီတိ အတ္ထော။ ဒုဋ္ဌု သုခံ ခါဒတီတိပိ ဒုက္ခံ။ ဒုဋ္ဌု သုခံ ခနတီတိပိ ဒုက္ခံ။ အထ ဝါ ဒွိဓာ သုခံ ခနတီတိပိ ဒုက္ခံ။

ဂန္ဓဓာတုဝသာ စာပိ၊ ဂမုဓာတုဝသေန ဝါ၊

ဂမုဓာဓာတုတော ဝါပိ၊ ဂန္ဓသဒ္ဒဂတိံ ဝဒေ။

တထာ ဟိ ဂန္ဓယတီတိ ဂန္ဓော၊ အတ္တနော ဝတ္ထုံ သူစယတိ ‘‘ဣဒံ သုဂန္ဓံ၊ ဣဒံ ဒုဂ္ဂန္ဓ’’န္တိ ပကာသေတိ၊ ပဋိစ္ဆန္နံ၊ ဝါ ပုပ္ဖဖလာဒိံ ‘‘ဣဒမေတ္ထ အတ္ထီ’’တိ ပေသုညံ ကရောန္တော ဝိယ အဟောသီတိ အတ္ထော။ အထ ဝါ ဂန္ဓယတိ ဆိန္ဒတိ မနာပဂန္ဓော သုဂန္ဓဘာဝေန ဒုဂ္ဂန္ဓံ၊ အမနာပဂန္ဓော စ ဒုဂ္ဂန္ဓဘာဝေန သုဂန္ဓန္တိ ဂန္ဓော။ ဧတ္ထ ပန ဂန္ဓသဒ္ဒဿ ဆေဒနဝါစကတ္တေ –

‘‘အတိဇာတံ အနုဇာတံ၊ ပုတ္တမိစ္ဆန္တိ ပဏ္ဍိတာ၊

အဝဇာတံ န ဣစ္ဆန္တိ၊ ယော ဟောတိ ကုလဂန္ဓနော’’တိ

အယံ ပါဠိ နိဒဿနံ။ ဝါယုနာ ဝါ နီယမာနော ဂစ္ဆတီတိ ဂန္ဓော။ ကစ္စာယနသ္မိဉှိ ‘‘ခါဒါမဂမာနံ ခန္ဓန္ဓဂန္ဓာ’’တိ ခါဒအမဂမိဣစ္စေတေသံ ဓာတူနံ ယထာက္ကမံ ခန္ဓ အန္ဓဂန္ဓာဒေသာ ဝုတ္တာ။ အထ ဝါ ဂစ္ဆန္တော ဓရိယတေ သောတိ ဂန္ဓော။ ဝုတ္တဉှေတံ ဘဒန္တေန ဗုဒ္ဓဒတ္တာစရိယေန ဝေယျာကရဏေန နိရုတ္တိနယဒဿိနာ ‘‘ဓရိယတီတိ ဂစ္ဆန္တော၊ ဂန္ဓော သူစနတောပိ ဝါ’’တိ။

ရသဓာတုဝသာ စေဝ၊ ရမာသဓာတုတောပိ စ၊

ရသသဒ္ဒဿ နိပ္ဖတ္တိံ၊ အာဟု ဓမ္မရသညုနော။

ရသောတိ ဟိ ရသန္တိ တံ အဿာဒေန္တီတိ ရသော၊ ရမန္တာ တံ အသန္တီတိပိ ရသော။ ဝုတ္တမ္ပိ စေတံ ‘‘ရမမာနာ န’သန္တီတိ ရသောတိ ပရိဒီပိတော’’တိ။ တတြာယမတ္ထော – ဒေဝမနုဿာဒယော သတ္တာ ယသ္မာ ရမမာနာ နံ ဓမ္မဇာတံ အသန္တိ ဘက္ခန္တိ၊ တသ္မာ တံ ဓမ္မဇာတံ ရသော နာမာတိ နိရုတ္တညူဟိ ပရိဒီပိတောတိ။ ပဒစ္ဆေဒေါ ပန ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗော –

နံ အသန္တိ န သန္တီတိ၊ ပဒစ္ဆေဒေါ သိယာ တဟိံ၊

ကမ္မကာရကဘာဝေန၊ အတ္ထော ဟိ တတ္ထ ဣစ္ဆိတော။

ဣတိ ဝုတ္တာနုသာရေန၊ အဝုတ္တေသု ပဒေသုပိ၊

ယထာရဟံ နယညူဟိ၊ နယော နေယျော သုသောဘနော။

ဓာတုစိန္တာယ ယေ မုတ္တာ၊ အနိပ္ဖန္နာတိ တေ မတာ၊

တေ စာပိ ဗဟဝေါ သန္တိ၊ ပီတလောဟိတကာဒယော၊

နိပ္ဖန္နေ အပိ ဓာတူဟိ၊ သဒ္ဒေ ဓဂါဣတိအာဒယော၊

အနိပ္ဖန္နံဝ ပေက္ခန္တိ၊ ဂဝါဒိဝိဓိဘေဒတော။

တထာ ဟိ ‘‘ဂစ္ဆတီတိ ဂေါ’’၊ ဣတိ ဝုတ္တပဒံ ပုန၊

အနိပ္ဖန္နံ ကရိတွာန၊ ‘‘ဂါဝေါ’’ ဣစ္စာဒိကံဗြဝုံ။

ဧကန္တေန အနိပ္ဖန္နာ၊ သဒ္ဒါ ဝိဍူဍဘာဒယော၊

ဓာတုရူပကသဒ္ဒါ စ၊ ‘‘ပဗ္ဗတာယတိ’’အာဒယော။

သေယျထိဒံ? ‘‘ဝိဍူဍဘော၊ တိဿော၊ ယေဝါပနော၊ ပီတံ၊ လောဟိတံ’’ ဣစ္စေဝမာဒီနိ နာမိကပဒါနိ အနိပ္ဖန္နာနိ ဘဝန္တိ။ ‘‘နီလံ၊ ပီတံ၊ ယေဝါပနကော’’ ဣစ္စာဒီနိ ပန နီလဝဏ္ဏေ ပီတဝဏ္ဏေ။ ကေ ရေ ဂေ သဒ္ဒေတိ ဓာတုဝသေန အာဂတတ္တာ နီလတီတိ နီလံ၊ ပီတတီတိ ပီတံ၊ ယေ ဝါ ပန ဣတိဝစနေန ဘဂဝတာ ကိယတေ ကထိယတေတိ ယေဝါပနကောတိ နိဗ္ဗစနမရဟန္တီတိ နိပ္ဖန္နာနီတိ ဝတ္တဗ္ဗာနိ။ ကေစိ ပနေတ္ထ ဝဒေယျုံ ‘‘နနု နီလတိ ပီတတီတိအာဒီနိ ကြိယာပဒါနိ တေပိဋကေ ဗုဒ္ဓဝစနေ န ဒိဿန္တီ’’တိ? ကိဉ္စာပိ န ဒိဿန္တိ၊ တထာပိ ဧတရဟိ အဝိဇ္ဇမာနာ ပုရာဏဘာသာ ဧသာတိ ဂဟေတဗ္ဗာနိ။ ယထာ ဟိ ‘‘နာထတီတိ နာထော’’တိ ဧတ္ထ ကိဉ္စာပိ ‘‘နာထတီ’’တိ ကြိယာပဒံ ဗုဒ္ဓဝစနေ န ဒိဿတိ၊ တထာပိ နာထ ယာစနောပတာပိဿရိယာသီသနေသူတိ ဓာတုနော ဒိဋ္ဌတ္တာ အဋ္ဌကထာစရိယာ ဂဏှိံသုယေဝ၊ ဧဝံ သမ္ပဒမိဒံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ န ဟိ ကြိယာပဒပရိဟီနော ဓာတု ဝုစ္စေယျ။

ကိဉ္စ ဘိယျော – ယထာ ‘‘ယာဝ ဗျာတိ နိမီသတိ၊ တတြာပိ ရသတိဗ္ဗယော’’တိ ဇာတကပါဠိယံ ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ ဒေဝမနုဿာနံ ဝေါဟာရပထေ အသဉ္စရန္တံ ပုရာဏဘာသာဘူတံ ‘‘ဗျာတီ’’တိ ကြိယာပဒမ္ပိ ဒိဿတိ၊ တထာ ‘‘နီလတိ၊ ပီတတီ’’တိအာဒီဟိပိ ပုရာဏဘာသာဘူတေဟိ ကြိယာပဒေဟိ ဘဝိတဗ္ဗံ။ တတ္ထ ယာဝ ဗျာတီတိ ယာဝ ဥမ္မီသတိ။ အယဉှိ တသ္မိံ ကာလေ ဝေါဟာရော၊ ယသ္မိံ ကာလေ ဗောဓိသတ္တော စူဠဗောဓိ နာမ ပရိဗ္ဗာဇကော အဟောသိ။ ယထာ ပန ဝိဍူဍဘသဒ္ဒါဒယော ဓာတုဝသေန အနိပ္ဖန္နာ နာမ ဝုစ္စန္တိ၊ တထာ ‘‘ပဗ္ဗတာယတိ၊ သမုဒ္ဒါယတိ၊ စိစ္စိဋာယတိ၊ ဓူမာယတိ၊ ဒုဒ္ဒုဘာယတိ၊ မေတ္တာယတိ၊ ကရုဏာယတိ၊ မမာယတိ’’ ဣစ္စေဝမာဒယော စ ‘‘ဆတ္တီယတိ၊ ဝတ္ထီယတိ၊ ပရိက္ခာရီယတိ၊ ဓနီယတိ၊ ပဋီယတိ’’ ဣစ္စေဝမာဒယော စ ‘‘အတိဟတ္ထယတိ၊ ဥပဝီဏယတိ၊ ဒဠှယတိ၊ ပမာဏယတိ၊ ကုသလယတိ၊ ဝိသုဒ္ဓယတိ’’ ဣစ္စေဝမာဒယော စ ဓာတုဝသေန အနိပ္ဖန္နာယေဝ နာမ ဝုစ္စန္တိ။

တတ္ထ ‘‘ပဗ္ဗတာယတီ’’တိအာဒီသု သင်္ဃော ပဗ္ဗတမိဝ အတ္တာနမာစရတိ ပဗ္ဗတာယတိ၊ ဧဝံ သမုဒ္ဒါယတိ။ သဒ္ဒေါ စိစ္စိဋမိဝ အတ္တာနမာစရတိ စိစ္စိဋာယတိ။ ဝတ္ထု ဓူမမိဝ အတ္တာနမာစရတိ ဓူမာယတိ။ သဒ္ဒေါ ဒုဒ္ဒုဘဣတိ အာစရတိ ဒုဒ္ဒုဘာယတိ၊ ဘိက္ခု မေတ္တာယတိ၊ တထာ ကရုဏာယတိ။ ‘‘မမ ဣဒ’’န္တိ ဂဏှတိ မမာယတိ။ အဆတ္တံ ဆတ္တမိဝ အာစရတိ ဆတ္တီယတိ။ အပုတ္တံ ပုတ္တမိဝ အာစရတိ ပုတ္တီယတိ၊ သိဿံ အာစရိယော၊ အတ္တနော ပတ္တမိစ္ဆတိ ပတ္တီယတိ။ ဧဝံ ဝတ္ထီယတိ၊ ပရိက္ခာရီယတိ၊ စီဝရီယတိ၊ ဓနီယတိ၊ ပဋီယတိ။ ဟတ္ထိနာ အတိက္ကမတိ အတိဟတ္ထယတိ။ ဝီဏာယ ဥပဂါယတိ ဥပဝီဏယတိ။ ဒဠှံ ကရောတိ ဝီရိယံ ဒဠှယတိ။ ပမာဏံ ကရောတိ ပမာဏယတိ။ ကုသလံ ပုစ္ဆတိ ကုသလယတိ။ ဝိသုဒ္ဓါ ဟောတိ ရတ္တိ ဝိသုဒ္ဓါယတိ။

တတြာယံ ပဒမာလာ – ‘‘ပဗ္ဗတာယတိ၊ ပဗ္ဗတာယန္တိ။ ပဗ္ဗတာယသိ၊ ပဗ္ဗတာယထ။ ပဗ္ဗတာယာမိ၊ ပဗ္ဗတာယာမာ’’တိ ဣမိနာ နယေန အဋ္ဌန္နံ ဝိဘတ္တီနံ ဝသေန သေသံ သဗ္ဗံ ယောဇေတဗ္ဗံ၊ ဧဝံ ‘‘သမုဒ္ဒါယတိ၊ ဆတ္တီယတီ’’တိအာဒီသု။ တတြ ကာရိတဝသေနပိ ‘‘ပဗ္ဗတာယန္တံ ပယောဇယတိ ပဗ္ဗတာယတိ၊ ပုတ္တိယန္တံ ပယောဇယတိ ပုတ္တီယတိ’’ ဣစ္စာဒိ ပဒသိဒ္ဓိ ဘဝတိ။ အယံ ပန ပဒမာလာ – ပဗ္ဗတာယတိ၊ ပဗ္ဗတာယန္တိ။ ပဗ္ဗတာယသိ။ သေသံ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဣစ္စေဝံ ဓာတုဝသေန နိပ္ဖန္နာနိပ္ဖန္နပဒါနိ ဝိဘာဝိတာနိ။

ဣဒါနိ ဓာတုဂဏလက္ခဏံ၊ အဓာတုလက္ခဏံ၊ ကာရိတပစ္စယယောဂံ၊ သကာရိတေကကမ္မဒွိကမ္မတိကမ္မပဒံ၊ ဦဟနီယရူပဂဏံ၊ ဓာတူနံ ဧကဂဏိကဒွိဂဏိကတေဂဏိကပဒံ၊ သုဒ္ဓကတ္တုဟေတုကတ္တုပဒရူပံ၊ ကမ္မဘာဝပဒရူပံ၊ ဧကကာရိတဒွိကာရိတပဒံ၊ အကာရိတဒွိကမ္မကပဒဉ္စ သဗ္ဗမေတံ ယထာရဟံ ကထယာမ။

တတြ သဗ္ဗဓာတုကနိဿိတေ သုဒ္ဓကတ္တုပ္ပယောဂေ သုဒ္ဓဿရဓာတုတော ဝါ ဧကဿရတော ဝါ အနေကဿရတော ဝါ အပစ္စယဿ ပရဘာဝေါ ဘူဝါဒိဂဏလက္ခဏံ သာမညလက္ခဏဝသေန၊ ဝိသေသလက္ခဏဝသေန ပန အာချာတတ္တေ ဣကာရန္တာနေကဿရဓာတုတော သဟ အပစ္စယေန နိစ္စံ နိဂ္ဂဟီတာဂမနဉ္စ နာမိကတ္တေ နိဂ္ဂဟီတာဂမနမတ္တဉ္စ ဘူဝါဒိဂဏလက္ခဏံ။ အာကျာတတ္တေ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ အပစ္စယေန သဒ္ဓိံနိယတဝသေန နိဂ္ဂဟီတာဂမနံ ရုဓာဒိဂဏလက္ခဏံ သာမညလက္ခဏဝသေန၊ ဝိသေသလက္ခဏဝသေန ပန အာချာတတ္တေ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ ဣဝဏ္ဏေကာရောကာရပစ္စယေဟိ သဒ္ဓိံ နိယတဝသေန နိဂ္ဂဟီတာဂမနဉ္စ နာမကတ္တေ အနိယတဝသေန နိဂ္ဂဟီတာဂမနမတ္တဉ္စ ရုဓာဒိဂဏလက္ခဏံ။ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ အာဒေသလာဘာလာဘိနော ယပစ္စယဿ ပရဘာဝေါ ဒိဝါဒိဂဏလက္ခဏံ။ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ ယထာရဟံ ဏု ဏာ ဥဏာပစ္စယာနံ ပရဘာဝေါ သွာဒိဂဏလက္ခဏံ။ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ နာပစ္စယဿ ပရဘာဝေါ ကိယာဒိဂဏလက္ခဏံ။ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ အာချာတတ္တေ အပ္ပကတရပ္ပယောဂဝသေန နာမိကတ္တေ ပစုရပ္ပယောဂဝသေန ပ္ပဏှာပစ္စယာနံ ပရဘာဝေါ ဂဟာဒိဂဏလက္ခဏံ။ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ ယထာသမ္ဘဝံ ဩယိရပ္ပစ္စယာနံ ပရဘာဝေါ တနာဒိဂဏလက္ခဏံ။ အာချာတတ္တေ ကတ္တရိ ဓာတူဟိ သဗ္ဗထာ ဏေဏယပ္ပစ္စယာနံ ပရဘာဝေါ စုရာဒိဂဏလက္ခဏံ သာမညလက္ခဏဝသေန၊ ဝိသေသလက္ခဏဝသေန ပန အာချာတတ္တေ ဣကာရန္တဓာတုတော သဟ ဏေ ဏယပစ္စယေဟိ နိစ္စံ နိဂ္ဂဟီတာဂမနဉ္စ နာမိကတ္တေ နိဂ္ဂဟီတာဂမနမတ္တဉ္စ စုရာဒိဂဏလက္ခဏံ။ ဂဏသူစကာနံ ပစ္စယာနမပရတ္တံ အဓာတုလက္ခဏံ။ ဣတိ ဓာတုဂဏလက္ခဏမဓာတုလက္ခဏံ ဝိဘာဝိတံ။

ကာရိတပစ္စယဿ ယောဂေ ‘‘ဏေ ဏယော ဏာပေ ဏာပယော စာ’’တိ ဣမေ စတ္တာရော ကာရိတပစ္စယာ။

ဏေ ဏယာသုံ ဥဝဏ္ဏန္တာ၊

အာဒန္တာ ပစ္ဆိမာ ဒုဝေ၊

သေသတော စတုရောဒွေ ဝါ၊

ဏယောယေဝ အဓာတုတော။

တတြ သာဝေတိ၊ သာဝယတိ။ ဘာဝေတိ၊ ဘာဝယတိ၊ ဩဘာသေတိ၊ ဩဘာသယတိ။ ဣမာနိ ကာရိတေ ဥဝဏ္ဏန္တဓာတုရူပါနိ။

ဒါပေတိ ၊ ဒါပယတိ။ ဟာပေတိ၊ ဟာပယတိ။ နှာပေတိ၊ နှာပယတိ။ နဟာပေတိ၊ နဟာပယတိ။ အာကာရန္တဓာတုရူပါနိ။

သောသေတိ၊ သောသယတိ။ သောသာပေတိ၊ သောသာပယတိ။ ဃောသာပေတိ၊ ဃောသာပယတိ။ အကာရန္တဓာတုရုပါနိ။

မဂ္ဂေါ သံသာရတော လောကံ ဉာပေတိ၊ ဉာပယတိ။ ဣဓာတုရူပါနိ နိဂ္ဂစ္ဆာပေတီတိ ဧတေသမတ္ထော။ ဣမာနိ ဟိ နိပုဗ္ဗာယ ဣဓာတုယာ ဝသေန သမ္ဘူတာနိ ဟေတုကတ္တုရူပါနိ။ တထာ ဟိ သုဒ္ဓကတ္တုဘာဝေန မဂ္ဂေါ သယံ ဉာယတိ၊ သံသာရတော နိဂ္ဂစ္ဆတီတိ ဉာယောတိ ဝုစ္စတိ။

ပါဝေတိ၊ ပါဝယတိ၊ ဥဓာတုရူပါနိ။ ဝဒါပေတီတိ ဧတေသမတ္ထော။ ဣမာနိ ဟိ ပပုဗ္ဗာယ ဥဓာတုယာ ဝသေန သမ္ဘူတာနိ ဟေတုကတ္တုရူပါနိ။ တထာ ဟိ ‘‘ယော အာတုမာနံ သယမေဝ ပါဝါ’’တိ သုဒ္ဓကတ္တုပဒံ အာဟစ္စဘာသိတံ ဒိဿတိ။

ခေပေတိ၊ ခေပယတိ။ ကင်္ခေတိ၊ ကင်္ခယတိ၊ ကင်္ခါပေတိ၊ ကင်္ခါပယတိ။ အာစိက္ခာပေတိ၊ အာစိက္ခာပယတိ။ ဣဝဏ္ဏန္တဓာတုရူပါနိ။

ခိယေတိ၊ ခိယယတိ။ မိလာယေတိ၊ မိလာယယတိ။ ဧကာရန္တဓာတုရူပါနိ။

သိယေတိ၊ သိယယတိ။ ဩကာရန္တဓာတုရူပါနိ။

ပဗ္ဗတာယာယတိ၊ ပုတ္တိယာယတိ။ အဓာတုနိဿိတာနိ ရူပါနိ။ ဣမိနာ နယေန သေသာနိ အဝုတ္တာနိပိ ရူပါနိ သက္ကာ ဝိညာတုံ ဝိညုနာ ပါဠိနယညုနာတိ ဝိတ္ထာရော န ဒဿိတော။ ဣတိ ကာရိတပစ္စယယောဂေါ သင်္ခေပေန ဝိဘာဝိတော။

ဣဒါနိ သကာရိတေကကမ္မာဒီနိ ဗြူမ –

အကမ္မကာ ဧကကမ္မာ၊ ဒွိကမ္မာ ဝါပိ ဟောန္တိ ဟိ၊

ကာရိတပစ္စယေ လဒ္ဓေ၊ သကမ္မာ စ ဒွိကမ္မကာ။

သယံ သောဓေတိ သော ဘူမိံ၊ သောဓာပေတိ ပရေမဟိံ၊

နရံ ကမ္မံ ကာရယတိ၊ ဝိညေယျံ ကမတော ဣဒံ။

ဒွိကမ္မိကာ သမ္ဘဝန္တိ၊ တိကမ္မာ ဧတ္ထ ဒီပယေ၊

‘‘ဣဿရော သေဝကံ ဂါမံ၊ အဇံ နာယေတိ’’ ဣစ္စပိ။

‘‘နရော နရေန ဝါ ဂါမံ၊ အဇံ နာယေတိ’’ဣစ္စပိ၊

ကမ္မတ္ထဒီပကံယေဝ၊ ကရဏံ ဧတ္ထ ဣစ္ဆိတံ။

ဣတိ သကာရိတေကကမ္မာဒီနိ ဝိဘာဝိတာနိ။

ဣဒါနိ ဦဟနီယရူပဂဏံ ဗြူမ – ဟောတိ၊ ဘောတိ၊ သမ္ဘောတိ၊ ဣဒံ ဘူဝါဒိရူပံ။ သုမ္ဘောတိ၊ ပရိသုမ္ဘောတိ၊ ဣဒံ ရုဓာဒိဂူပံ။ နိန္ဒတိ၊ ဝိနိန္ဒတိ၊ ဗန္ဓတိ၊ ဣဒံ ဘူဝါဒိရူပံ။ ဆိန္ဒတိ၊ ဘိန္ဒတိ၊ ရုန္ဓတိ၊ ဣဒံ ရုဓာဒိရူပံ။ ဒေတိ၊ နေတိ၊ ဝဒေတိ၊ အနွေတိ၊ ဣဒံ ဘူဝါဒိရူပံ။ ရုန္ဓေတိ၊ ပဋိရုန္ဓေတိ၊ ဣဒံ ရုဓာဒိရူပံ။ ဗုဒ္ဓေတိ၊ ပလိဗုဒ္ဓေတိ၊ ဣဒံ စုရာဒိရူပံ။ ဇယတိ၊ သယတိ၊ ပလာယတိ၊ မိလာယတိ၊ ဂါယတိ၊ ဣဒံ ဘူဝါဒိရူပံ။ ဟာယတိ၊ သာယတိ၊ နှာယတိ၊ ဣဒံ ဒိဝါဒိရူပံ။ ကထယတိ၊ စိန္တယတိ၊ ဘာဇယတိ၊ ဣဒံ စုရာဒိရူပံ။ ဂဗ္ဗတိ၊ ပဂဗ္ဗတိ၊ ဣဒံ ဘူဝါဒိရူပံ။ ကုဗ္ဗတိ၊ ကြုဗ္ဗတိ၊ ဣဒံ တနာဒိရူပံ။ ဟိနောတိ၊ စိနောတိ၊ ဣဒံ သွာဒိရူပံ။ တနောတိ၊ သနောတိ၊ ကရောတိ၊ ဣဒံ တနာဒိရူပံ။ စိန္တေတိ၊ စိန္တယတိ၊ ဣဒံ ကတ္တုရူပဉ္စေဝ ဟေတုကတ္တုရူပဉ္စ။ ကန္တေတိ၊ ကန္တယတိ၊ ဣဒံ ဟေတုကတ္တုရူပမေဝ။ ဘက္ခေတိ၊ ဘက္ခယတိ၊ ဝါဒေတိ၊ ဝါဒယတိ၊ ဣဒံ သုဒ္ဓကတ္တုရူပဉ္စေဝ ဟေတုကတ္တုရူပဉ္စ။ မိယျတီတိ ကတ္တုပဒဉ္စေဝ ကမ္မပဒဉ္စ။ ဘာဝေထာတိ ဗဟုဝစနဉ္စေဝ ဧကဝစနဉ္စ။ သံယမိဿန္တိ အနာဂတဝစနဉ္စေဝ အတီတဝစနဉ္စ။ အနုသာသတီတိ အာချာတဉ္စေဝ နာမိကဉ္စ။ ဂစ္ဆံ ဝိဓမံ နိက္ခဏန္တိ နာမိကဉ္စေဝ အာချာတဉ္စ။ ဧတ္ထ အာချာတတ္တေ ဂစ္ဆန္တိ အနာဂတဝစနံ၊ ဝိဓမန္တိ အတီတဝစနံ၊ နိခဏန္တိ ပရိကပ္ပဝစနံ၊ သဗ္ဗံ ဝါ ဧတံ ပဒံ အနာဂတာဓိဝစနန္တိပိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတေဝ။ ဣမိနာ နယေန အညာနိပိ ဦဟနီယပဒါနိ နာနပ္ပကာရတော ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ ဣမာနိ ပဒါနိ ဒုဗ္ဗိညေယျဝိသေသာနိ မန္ဒဗုဒ္ဓီနံ သမ္မောဟကရာနိ အာစရိယပါစရိယေ ပယိရုပါသိတွာ ဝေဒနီယာနီတိ ဦဟနီယရူပဂဏော ဝိဘာဝိတော။

ဣဒါနိ ဧကဂဏိကာဒီနိ ဝဒါမ – ဓာ ဓာရဏေ၊ ဘူဝါဒိဂဏိကဝသေနာယံ ဧကဂဏိကာ သကမ္မိကာ ဓာတု။ ဘဂဝါ သကလလောကဿ ဟိတံ ဒဓာတိ ဝိဒဓာတိ၊ ပုရိသော အတ္ထံ သံဝိဓေတိ၊ နိဓိံ နိဓေတိ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တရိ ဘဝန္တိ။ ‘‘သံဝိဓာပေတိ၊ ဝိဓာပေတီ’’တိ ဣမာနိ ဟေတုကတ္တရိ ဘဝန္တိ။ ကမ္မေ ပန ဘာဝေ စ ‘‘အနုဝိဓီယတီ’’တိအာဒီနိ ဘဝန္တိ။ တထာ ဟိ ကမ္မေ ‘‘နိဓိ နာမ နိဓီယတီ’’တိ စ ‘‘ဓီယတိ ဓပိယတီတိ ဓေယျ’’န္တိ စ ရူပါနိ ဒိဿန္တိ။ တတ္ထ ကမ္မေ ‘‘ကမ္မံ သတ္တေဟိ အနုဝိဓိယျတိ၊ ကမ္မာနိ သတ္တေဟိ အနုဝိဓိယျန္တိ။ ဘော ကမ္မ တွံ သတ္တေဟိ အနုဝိဓိယျသိ၊ အဟံ ကမ္မံ သတ္တေဟိ အနုဝိဓိယျာမီ’’တိအာဒိနာ ယောဇေတဗ္ဗံ။ ဘာဝေ ပန ‘‘သတ္တော ဒုက္ခံ အနုဝိဓိယျတိ၊ သတ္တာ ဒုက္ခံ အနုဝိဓိယျန္တိ၊ တော သတ္တ တွံ ဒုက္ခံ အနုဝိဓိယျသီ’’တိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ အယံ နယော အတိဝိယ သုခုမော ပါဠိနယာနုကူလော။

နာမိကပဒတ္တေ ‘‘ဓာတူ’’တိအာဒီနိ ဘဝန္တိ။ တတ္ထ ဓာတူတိ သလက္ခဏံ ဒဓာတိ ဓာရေတီတိ ဓာတု။ အဋ္ဌကထာသု ပန ‘‘သလက္ခဏဓာရဏတော ဒုက္ခဝိဓာနတော ဒုက္ခဓာနတော စ ဓာတူ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဓာတူတိ ပထဝီဓာတာဒိဓာတုယော။ တတ္ထ သလက္ခဏဓာရဏတောတိ ယထာ တိတ္ထိယပရိကပ္ပိတော ပကတိ အတ္တာတိ ဧဝမာဒိကော သဘာဝတော နတ္ထိ၊ န ဧဝမေတာ၊ ဧတာ ပန သလက္ခဏံ သဘာဝံ ဓာရေန္တီတိ ဓာတုယော ။ ဒုက္ခဝိဓာနတောတိ ဒုက္ခဿ ဝိဒဟနတော။ ဧတာ ဟိ ဓာတုယော ကာရဏဘာဝေန ဝဝတ္ထိတာ ဟုတွာ ယထာ အယလောဟာဒိဓာတုယော အယလောဟာဒိအနေကပ္ပကာရံ သံသာရဒုက္ခံ ဝိဒဟန္တိ။ ဒုက္ခဓာနတောတိ အနပ္ပကဿ ဒုက္ခဿ ဝိဓာနမတ္တတော အဝသဝတ္တနတော၊ တံ ဝါ ဒုက္ခံ ဧတာဟိ ကာရဏဘူတာဟိ သတ္တေဟိ အနုဝိဓီယတိ၊ တထာဝိဟိတဉ္စ တံ ဧတေသွေဝ ဓီယတိ ဌပိယတိ၊ ဧဝံ ဒုက္ခဓာနတော ဓာတုယော။ အပိစ နိဇ္ဇီဝဋ္ဌော ဓာတဝေါတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ တထာ ဟိ ဘဂဝါ ‘‘ဆ ဓာတုယောသံ ဘိက္ခု ပုရိသော’’တိအာဒီသု ဇီဝသညာသမူဟနတ္ထံ ဓာတုဒေသနံ အကာသီတိ။ ယော ပန တတ္ထ အမှေဟိ ဘာဝဋ္ဌာနေ ‘‘သတ္တော ဒုက္ခံ အနုဝိဓိယျတီ’’တိ တိပုရိသမဏ္ဍိတော ဧကဝစနဗဟုဝစနိကော ပဌမာဝိဘတ္တိပ္ပယောဂေါ ဝုတ္တော။ သော –

‘‘ဒူသိတော ဂိရိဒတ္တေန၊ ဟယော သာမဿ ပဏ္ဍဝေါ၊

ပေါရာဏံ ပကတိံ ဟိတွာ၊ တဿေဝါနုဝိဓိယျတီ’’တိ စ

‘‘မာတာ ဟိ တဝ ဣရန္ဓတိ၊ ဝိဓုရဿ ဟဒယံ ဓနိယျတီ’’တိ စ ‘‘တေ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တီ’’တိ စ ဣမာသံ ပါဠီနံ ဝသေန သာရတော ပစ္စေတဗ္ဗော။ တတ္ထ ပဏ္ဍဝေါ နာမ အဿော ဂိရိဒတ္တနာမကဿ အဿဂေါပကဿ ပကတိံ အနုဝိဓိယျတိ အနုကရောတီတိ အတ္ထော။ ဧတ္ထ စ ယဒိ ကတ္တုပဒံ ဣစ္ဆိတံ သိယာ၊ ‘‘အနုဝိဒဓာတီ’’တိ ပါဠိ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ။ ယဒိ ကမ္မပဒံ ဣစ္ဆိတံ သိယာ၊ ‘‘ပဏ္ဍဝေနာ’’တိ တတိယန္တံ ကတ္တုပဒံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ ဧဝံ အဝစနေန ‘‘အနုဝိဓိယျတီ’’တိ ဣဒံ ဘာဝပဒန္တိ သိဒ္ဓံ။ န ကေနစိ ဧတ္ထ ဝတ္တုံ သက္ကာ ‘‘ဒိဝါဒိဂဏေ ကတ္တရိ ဝိဟိတယပစ္စယဿ ဝသေန ဝုတ္တံ ဣဒံ ရူပ’’န္တိ၊ ဓာဓာတုယာ ဒိဝါဒိဂဏေ အပ္ပဝတ္တနတော၊ ဧကန္တဘူဝါဒိဂဏိကတ္တာ စ။ ဒုတိယပ္ပယောဂေ ပန ယဒိ ကတ္တုပဒံ ဣစ္ဆိတံ သိယာ၊ ‘‘ဓနုတေ’’တိ ပါဠိ ဝတ္တဗ္ဗာ သိယာ။ ယဒိ ကမ္မပဒံ ဣစ္ဆိတံ သိယာ၊ ‘‘ဓာတုယာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ ။ ဧဝံ အဝစနေန ‘‘ဓနိယျတီ’’တိ ဣဒမ္ပိ ဘာဝပဒန္တိ သိဒ္ဓံ။ ဧတ္ထ ‘‘ဓနိယျတီတိ ပတ္ထေတိ၊ ဣစ္ဆတီတိ အတ္ထော’’တိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဓနု ယာစနေ’’တိ ဓာတု ဧသာ ဧကန္တေန တနာဒိဂဏေယေဝ ဝတ္တတိ။ တတိယပ္ပယောဂေ ‘‘ပဟီယိဿန္တီ’’တိ ယဒိ ဘူဝါဒိဂဏေ ‘‘ဟာ စာဂေ’’တိ ဓာတုယာ ရူပံ သိယာ၊ ကတ္တရိ ‘‘ပဇဟိဿန္တီ’’တိ ရူပံ သိယာ၊ ‘‘ကသ္မာ နော ပဇဟိဿတီ’’တိ ဧတ္ထ ဝိယ။ ကမ္မပဒံ ပန ‘‘ပဇဟိယိဿန္တီ’’တိ သိယာ။ ယသ္မာ ‘‘ပဟီယိဿန္တီ’’တိ ဣဒံ ဒိဝါဒိဂဏေ ‘‘ဟာ ပရိဟာနိယ’’န္တိ ဓာတုယာ ရူပတ္တာ ‘‘ပဟာယိဿန္တီ’’တိ ကတ္တုပဒရူပံ သိယာ ‘‘အာဇညော ကုရုတေ ဝေဂံ၊ ဟာယန္တိ တတ္ထ ဝဠဝါ’’တိ အကမ္မကဿ ကတ္တုပဒရူပဿ ဒဿနတော၊ တသ္မာ ‘‘ပဟာယိဿန္တီ’’တိ အဝတွာ ‘‘ပဟီယိဿန္တီ’’တိ ဝစနေန ယပစ္စယော ဘာဝေ ဝတ္တတီတိ ဉာယတိ။

ကေစိ ပနေတ္ထ ဝဒေယျုံ ‘‘သော ပဟီယိဿတိ။ တေ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ။ ရူပံ ဝိဘဝိယျတိ။ အဂ္ဂိဇာဟိ ပုဗ္ဗေဝ ဘူယတေ’တိအာဒီသု ယပစ္စယော ကမ္မေယေဝ ဝိဟိတော၊ န ဘာဝေ။ ကမ္မကတ္တုဝသေန ဟိ ဣမေ ပယောဂါ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ၊ သယမေဝ ပီယတေ ပါနီယံ၊ သယမေဝ ကဋော ကရိယတေတိ ပယောဂါ ဝိယာ’’တိ။ တံ န၊ ဧဝဉှိ သတိ ‘‘ပဇဟိယိဿန္တီ’’တိအာဒီနိ သကမ္မကဓာတုရူပါနိ ဝတ္တဗ္ဗာနိ ‘‘ပီယတေ ကရိယတေ’’တိ ရူပါနိ ဝိယ။ ဧတ္ထ ပန ဘာဝဋ္ဌာနေ ကတ္တုနော ဌိတဘာဝေါ ဟေဋ္ဌာ နာနပ္ပကာရေန ဒဿိတောတိ န ဝုတ္တော။ ယေ သဒ္ဒသတ္ထေ မတံ ဂဟေတွာ သာသနိကာ ဂရူ ဘာဝေ အဒဗ္ဗဝုတ္တိနော ဘာဝဿေကတ္တာ ဧကဝစနမေဝ၊ တဉ္စ ပဌမပုရိသဿေဝ ‘‘ဘူယတေ ဒေဝဒတ္တေန ဒေဝဒတ္တေန သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝနန္တိ အတ္ထော’’တိ ပယောဂဉ္စ တဒတ္ထယောဇနဉ္စ ဝဒန္တိ။ တေသံ တံ ဝစနံ ပါဠိယာ၊ အဋ္ဌကထာဒီဟိ စ န သမေတိ၊ တသ္မာ ယထာဝုတ္တောယေဝတ္ထော အာယသ္မန္တေဟိ ဓာရေတဗ္ဗော။

ဇရ ရောဂေ။ ဇရတိ၊ ဇရိယျတိ။ ဇရဝယောဟာနိယံ။ ဇီရတိ၊ ဇိယျတိ။ ဣမာ ဒွေပိ ဘူဝါဒိ ဂဏိကဝသေန ဧကဂဏိကာ။ တာသံ အယံ သာဓာရဏရူပဝိဘာဝနာ။ ‘‘ယေန စ သန္တပ္ပတိ၊ ယေန စ ဇရိယျတီ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ ယေန စ ဇရိယျတီတိ ယေန တေဇောဂတေန ကုပိတေန အယံ ကာယော ဧကာဟိကာဒိဇရရောဂေန ဇရိယျတိ ဇရတိ။ အထ ဝါ ယေန စ ဇရိယတိ ယေန အယံ ကာယော ဇီရတိ ဣန္ဒြိယဝေကလျတံ ဗလက္ခယံ ပလိတဝလိတာဒိဉ္စ ပါပုဏာတိ။

မရ ပါဏစာဂေ။ ဘူဝါဒိဂဏိကောယံ အကမ္မကော စ။ သတ္တော မရတိ၊ မိယျတိ။ ကိဉ္စာပိ အယံ ဓာတု ‘‘မရ ပါဏစာဂေ’’တိ ဝစနတော သကမ္မကော ဝိယ ဒိဿတိ၊ တထာပိ ‘‘ပုတ္တော မရတိ။ ကိစ္ဆံ ဝတာယံ လောကော အာပန္နော ဇာယတိ စ ဇိယျတိ စ မိယျတိ စာ’’တိ ဧဝမာဒီနံ ကမ္မရဟိတပ္ပယောဂါနံ ဒဿနတော အကမ္မကောယေဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အတ္ထယောဇနာနယေန ပန မရတီတိ ပါဏံ စဇတီတိ ကမ္မံ အာနေတွာ ကထေတုံ လဗ္ဘတိ။ ‘‘မရတိ၊ မိယတီ’’တိ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုပဒါနိ၊ ‘‘သတ္တော သတ္တံ မာရေတိ၊ မာရယတိ၊ မာရာပေတိ၊ မာရာပယတီ’’တိ ဣမာနိ ကာရိတပဒသင်္ခါတာနိ ဟေတုကတ္တုပဒါနိ။ ဧတ္ထ စ ယော အမတံ သတ္တံ မရဏံ ပါပေတိ၊ သော ဝဓကော မာရေတိ မာရယတိ မာရာပေတိ မာရာပယတီတိ စ ဝုစ္စတိ။ သတ္တော သတ္တေဟိ မာရိယတိ မာရာပိယတီတိ ဣမာနိ ကမ္မပဒါနိ။ ဘာဝပဒမပ္ပသိဒ္ဓံ။ ဧဝမညတြာပိ ပသိဒ္ဓတာ စ အပ္ပသိဒ္ဓတာ စ ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗာ။

ခါဒ ဘက္ခဏေ။ အယံ ပန ဘူဝါဒိဂဏိကဝသေန ဧကဂဏိကော သကမ္မကော ဓာတု။ ခါဒတိ၊ သင်္ခါဒတိ၊ ဣမာနိ သုဒ္ဓကတ္တုပဒါနိ ။ ပုရိသော ပုရိသေန ပုရိသံ ဝါ ပူဝံ ခါဒေတိ ခါဒယတိ ခါဒါပေတိ ခါဒါပယတိ၊ ဣမာနိ ဟေတုကတ္တုပဒါနိ။ ဧတ္ထ စ ယော အခါဒန္တံ ခါဒန္တံ ဝါ ခါဒါဟီတိ ပယောဇေတိ၊ သော ခါဒါပကော ခါဒေတိ ခါဒယတိ ခါဒါပေတိ ခါဒါပယတီတိ စ ဝုစ္စတိ။ ခဇ္ဇတိ၊ သံခဇ္ဇတိ၊ သင်္ခါဒိယတိ။ ဣမာနိ ကမ္မပဒါနိ။ အတြပနာယံ ပါဠိ ‘‘အတီတံ ပါဟံ အဒ္ဓါနံ ရူပေန ခဇ္ဇိံ၊ သေယျထာပါဟံ ဧတရဟိ ပစ္စုပ္ပန္နေန ရူပေန ခဇ္ဇာမိ။ အဟဉ္စေဝ ခေါ ပန အနာဂတံ ရူပံ အဘိနန္ဒေယျံ၊ အနာဂတေနပါဟံ ရူပေန ခဇ္ဇေယျံ၊ သေယျထာပေတရဟိ ခဇ္ဇာမီ’’တိ။ ဘာဝပဒံ န လဗ္ဘတိ သကမ္မကတ္တာ ဣမဿ ဓာတုဿ။ ဘူဝါဒိဂဏော။ အယံ နာမဓာတု ဧကန္တရုဓာဒိဂဏိကောတိ အပ္ပသိဒ္ဓါ။

ဒိဝါဒိဂဏေ တာ ပါလနေ။ လောကံ တာယတိ သန္တာယတိ။ ဣမာနိ သကမ္မကာနိ သုဒ္ဓကတ္တုပဒါနိ။ ဟေတုကတ္တုပဒံ ပန ကမ္မပဒဉ္စ ဘာဝပဒဉ္စ အပ္ပသိဒ္ဓါနိ။

သုဓ သံသုဒ္ဓိယံ။ စိတ္တံ သုဇ္ဈတိ ဝိသုဇ္ဈတိ။ ဣမာနိ အကမ္မကာနိ သုဒ္ဓကတ္တုပဒါနိ။ သောဓေတိ၊ သောဓယတိ၊ သောဓာပေတိ၊ သောဓာပယတိ၊ ဣမာနိ ဟေတုကတ္တုရူပါနိ။ ဧတ္ထ စ ယော အသုဒ္ဓံ ဌာနံ သုဒ္ဓံ ကရောတိ၊ သော သောဓကော သောဓေတိ၊ သောဓယတီတိ ဝုစ္စတိ၊ ဧသ နယော အညတြာပိ ဤဒိသေသု ဌာနေသု။ ယော ပန အသုဒ္ဓဋ္ဌာနံ သယံ အသောဓေတွာ ‘‘တွံ သောဓေဟီ’’တိ အညံ ပယောဇေတိ၊ သော သောဓာပကော သောဓာပေတိ သောဓာပယတီတိ ဝုစ္စတိ။ ဧသ နယော အညတြာပိ ဤဒိသေသု ဌာနေသု။ တထာ ဟိ ‘‘ကာရေတိ၊ ကာရယတိ၊ ကာရာပေတိ၊ ကာရာပယတီ’’တိအာဒီသု အယံ နယော န လဗ္ဘတိ၊ ဧဝံ လဗ္ဘမာနနယော စ အလဗ္ဘမာနနယော စ သဗ္ဗတ္ထ ဥပပရိက္ခိတဗ္ဗော။ ဣမာ ပနေတ္ထ ပါဠိယော –

‘‘ပစ္စန္တဒေသဝိသယေ၊ နိမန္တေတွာ တထာဂတံ၊

တဿ အာဂမနံ မဂ္ဂံ၊ သောဓေန္တိ တုဋ္ဌမာနသာ’’တိ စ

‘‘မဂ္ဂံ သောဓေမဟံ တဒါ’’တိ စ။ ဣမာ ဟိ ပါဠိယော သဟတ္ထာ သောဓနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ‘‘အာယသ္မာ ပိလိန္ဒဝစ္ဆော ရာဇဂဟေ ပဗ္ဘာရံ သောဓာပေတိ လေဏံ ကတ္တုကာမော’’တိ ပန ပါဠိ၊ ‘‘ကိံ ဘန္တေ ထေရော ကာရာပေတီ’’တိ၊ ‘‘ပဗ္ဘာရံ မဟာရာဇ သောဓာပေမိ လေဏံ ကတ္တကာမော’’တိ စ ပါဠိ။ ဣမာ ပရေဟိ သောဓာပနံ သန္ဓာယ ဝုတ္တာ။ ‘‘ကဿ သောဓိယတိ မဂ္ဂေါ’’တိ ဣဒံ ကမ္မပဒံ၊ ဘာဝပဒံ ပန အပ္ပသိဒ္ဓံ။ ဣမိနာ နယေန ယာဝ စုရာဒိဂဏာ ယောဇေတဗ္ဗံ။

ဒွိဂဏိကတ္တေ သုဘ သောဘေ။ သောဘတိ ဝတာယံ ပုရိသော။ သုဘ ပဟာရေ။ ယော နော ဂါဝေါဝ သုမ္ဘတိ သုမ္ဘောတိ ဣစ္စပိ ဒိဿတိ။ ‘‘သုမ္ဘောတီ’’တိ စ ကစ္စာယနမတေ ရူပံ၊ ဣမာနိ ကတ္တုပဒါနိ။ နဂရံ သောဘေတိ၊ သောဘယတိ။ ပုရိသော ပုရိသေ စောရံ သုမ္ဘေတိ၊ သုမ္ဘယတိ၊ သုမ္ဘာပေတိ၊ သုမ္ဘာပယတိ။ ဣမာနိ ဟေတုကတ္တုပဒါနိ။ ကမ္မဘာဝပဒါနိ လဗ္ဘမာနာလဗ္ဘမာနဝသေန ယထာသမ္ဘဝံ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ ဘူဝါဒိရုဓာဒိဂဏိကရူပါနိ။

ပစ ပါကေ။ ပုရိသော ဘတ္တံ ပစတိ။ နေရယိကော နိရယေ ပစ္စတိ။ ကမ္မံ ပစ္စတိ။ ဘတ္တံ ပစ္စတိ။ ပါရမိယော ပရိပစ္စန္တိ။ ဖလာနိ ပရိပစ္စန္တိ၊ ပက္ကာနိ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။ ဂရဝေါ ပန –

ဉာဏယုတ္တဝရံ တတ္ထ၊ ဒတွာ သန္ဓိံ တိဟေတုကံ၊

ပစ္ဆာ ပစ္စတိ ပါကာနံ၊ ပဝတ္တေ အဋ္ဌကေ ဒုဝေတိ စ –

‘‘အသင်္ခါရံ သသင်္ခါရ-ဝိပါကာနိ န ပစ္စတီ’’တိ စ ဧဝံ ပစတိပဒဿ ဒွိဂဏိကရူပဿ သကမ္မကတ္တံ ဣစ္ဆန္တိ။ ဧဝံ ပန သာဋ္ဌကထေ တေပိဋကေ ဗုဒ္ဓဝစနေ ကုတော လဗ္ဘာ။ တေပိဋကေ ဟိ ဗုဒ္ဓဝစနေ ‘‘ကပ္ပံ နိရယမှိ ပစ္စတိ။ ယာဝ ပါပံ န ပစ္စတိ။ နိရယမှိ အပစ္စိ သော’’တိ ဧဝံ အကမ္မကတ္တံယေဝ ဒိဿတိ။ ဧတ္ထ ဝဒေယျုံ ‘‘နနု ပစ ပါကေ’တိ အယံ ဓာတု သကမ္မကော၊ တေန ‘ပစ္စတီ’တိ ပဒဿ ဒိဝါဒိဂဏိကရူပဿပိ သတော သကမ္မကတ္တံ ယုဇ္ဇတိ၊ တသ္မာယေဝ ‘ပစ္စတိ ပါကာနံ ပဝတ္တေ အဋ္ဌကေ ဒုဝေ’တိအာဒီသု ဝုတ္တ’’န္တိ။ ဧတ္ထ ဝုစ္စတေ – ယထာ ‘‘ဆိဒိ ဒွိဓာကရဏေ၊ ဘိဒိ ဝိဒါရဏေ’’တိ ဓာတူနံ ရုဓာဒိဂဏေ ပဝတ္တာနံ ‘‘ရုက္ခံ ဆိန္ဒတိ၊ ဘိတ္တိံ ဘိန္ဒတီ’’တိ ရူပပဒါနံ သကမ္မကတ္တေပိ သတိ ဒိဝါဒိဂဏံ ပတ္တာနံ တေသံ ဓာတူနံ ‘‘ဥဒကံ ဆိဇ္ဇတိ၊ ဃဋော ဘိဇ္ဇတီ’’တိ ရူပပဒါနိ အကမ္မကာနိယေဝ ဘဝန္တိ၊ ယထာ ဘူဝါဒိဂဏေ ပဝတ္တဿ ပစဓာတုဿ ‘‘ဘတ္တံ ပစတီ’’တိ ရူပပဒဿ သကမ္မကတ္တေပိ သတိ ဒိဝါဒိဂဏံ ပတ္တဿ ‘‘နိရယေ ပစ္စတိ၊ ကမ္မာနိ ဝိပစ္စန္တီ’’တိ ရူပပဒါနိ အကမ္မကာနိယေဝ ဘဝန္တိ။

အထာပိ ဝဒေယျုံ ‘‘နနု စ ဘော ယထာ ‘အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူ’တိ ဧတ္ထ ‘‘အာသဝတော စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူ’တိ စ ‘အာသဝေဟိ ကတ္တုဘူတေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူ’တိ စ ဧဝံ ဒိဝါဒိဂဏိကဿ ဓာတုဿ ‘ဝိမုစ္စိံသူ’တိ ရူပပဒဿ အကမ္မကတ္တဉ္စ သကမ္မကတ္တဉ္စ ဘဝတိ၊ တထာ ‘နိရယေ ပစ္စတိ၊ ကမ္မာနိ ဝိပစ္စန္တီ’တိ စ အကမ္မကတ္တေနပိ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ‘ပစ္စတိ ပါကာနံ ပဝတ္တေ အဋ္ဌကေ ဒုဝေ၊ အသင်္ခါရံ သသင်္ခါရဝိပါကာနိ န ပစ္စတီ’တိ သကမ္မကတ္တေနပိ ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ။ အကမ္မကတ္တေနေဝ ဘဝိတဗ္ဗံ၊ န သကမ္မကတ္တေန၊ ‘‘ပစ္စတိ ပါကာန’’န္တိအာဒိနာ ဝုတ္တပ္ပယောဂါနံ ‘‘အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသူ’’တိ ပယောဂေန အသမာနတ္တာ။ တထာ ဟေတ္ထ ‘‘ဝိမုစ္စိံသူ’’တိ ပဒံ ကမ္မရဟိတကတ္တုဝါစကယပစ္စယန္တမ္ပိ ဘဝတိ ကတ္တုသဟိတကမ္မဝါစကယပစ္စယန္တမ္ပိ။ ‘‘ဝိမုစ္စိံသူ’’တိ ဣမဿ ဟိ ပဒဿ ကမ္မရဟိတယပစ္စယဝန္တတ္တာ ‘‘အာသဝေဟီ’’တိ ကရဏဝစနံ အပါဒါနကာရကဝါစကံ ဘဝတိ။ ‘စိတ္တာနီ’’တိ ပစ္စတ္တဝစနံ ပန ကတ္တုကာရကဝါစကံ ဘဝတိ။ တထာ ‘‘ဝိမုစ္စိံသူ’’တိ ပဒဿ ကတ္တုသဟိတကမ္မဝါစကတ္တာ ‘‘အာသဝေဟီ’’တိ ကရဏဝစနံ ကတ္တုကာရကဝါစကံ ဘဝတိ။ ‘‘စိတ္တာနီ’’တိ ပစ္စတ္တဝစနံ ပန ကမ္မကာရကဝါစကံ ဘဝတိ။ အယံ နယော ‘‘ပစ္စတိ ပါကာန’’န္တိအာဒိနာ ဝုတ္တပ္ပယောဂေသု န လဗ္ဘတိ။ တထာ ဟိ တတ္ထ ပစ္စတ္တဝစနံ ကတ္တာရံ ဝဒတိ၊ ဥပယောဂဝစနံ ကမ္မံ ဝဒတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ကာရိတေ ‘‘ပုရိသော ပုရိသေန ပုရိသံ ဝါ ဘတ္တံ ပါစေတိ ပါစယတိ ပါစာပေတိ ပါစာပယတီ’’တိ စ၊ ‘‘အနန္တေ ဗောဓိသမ္ဘာရေ၊ ပရိပါစေသိ နာယကော’’တိ ဒဿနတော ပန ‘‘ပရိပါစေတိ၊ ပရိပါစယတီ’’တိ စ ရူပါနိ ဘဝန္တိ။ ဣမာနိ ဟေတုကတ္တုပဒါနိ။ ကမ္မေ – ယညဒတ္တေန ဩဒနော ပစ္စတေ၊ ဘာဝပဒံ အပ္ပသိဒ္ဓံ။ ဣမာနိ ဘူဝါဒိဒိဝါဒိဂဏိကရူပါနိ။ ဣမိနာ နယေန အညာနိပိ ဒွိဂဏိကရူပါနိ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။

တေဂဏိကတ္တေ သု ပသဝေ။ ဟေတုဖလံ သဝတိ၊ ပသဝတိ။ သု သဝနေ။ သဒ္ဓါ ဓမ္မံ သုဏောတိ၊ သုဏာတိ။ သု ဟိံသာယံ။ ယောဓော ပစ္စာမိတ္တံ သုနာတိ။ ဣမာနိ ယထာက္ကမံ ဘူဝါဒိသွာဒိကိယာဒိဂဏိကာနိ ကတ္တုပဒါနိ။ တထာ ဟေတုနာ ဖလံ သဝိယျတိ၊ ဥန္နာဒသဒ္ဒေါ ပထဝီဥန္ဒြိယသဒ္ဒေါ ဝိယ သုယျတိ။ ယောဓေန ပစ္စမိတ္တော သုနိယျတိ။ ဣမာနိ ကမ္မပဒါနိ။ ဘာဝပဒံ န လဗ္ဘတိ သကမ္မကတ္တာ ဣမေသံ ဓာတူနံ။ ဣမိနာ နယေန အညာနိပိ တေဂဏိကရူပါနိ ဥပပရိက္ခိတွာ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ အတြ ပနာယံ နယဝိဘာဝနာ –

ဘွာဒိရုဓာဒိကာ ဓာတူ၊ သွာဒိဒိဝါဒိကာ တထာ၊

ရုဓာဒိကဒိဝါဒိဋ္ဌာ၊ ဘူဝါဒိကစုရာဒိကာ။

ဘူဝါဒိကဂဟာဒိဋ္ဌာ၊ ဘွာဒိသွာဒိကိယာဒိကာ၊

ဧဝမာဒိပ္ပဘေဒေဟိ၊ ဝိတ္ထာရေန္တု ဝိစက္ခဏာ။

ဣစ္စေဝံ သင်္ခေပတော ယထာရဟံ ဧကဂဏိကဒွိဂဏိကတေဂဏိကဝသေန သုဒ္ဓကတ္တုဟေတုကတ္တုကမ္မဘာဝပဒါနိ စ သကာရိတေကကမ္မာနိ စ သကာရိတဒွိကမ္မာနိ စ သကာရိတတိကမ္မာနိ စ ဒဿိတာနိ။

ဣဒါနိ ဧကကာရိတဒွိကာရိတပဒါနံ ဝစနောကာသော အနုပ္ပတ္တော၊ တသ္မာ တံ ဝဒါမ။ သော အန္တကမ္မနိ။ အရဟတ္တမဂ္ဂေါ မာနံ သိယတိ၊ ကမ္မံ ပရိယောသိယတိ။ ဣမာနိ တာဝ သုဒ္ဓကတ္တုပဒါနိ။ ဧတ္ထ မာနံ သိယတီတိ မာနံ သမုစ္ဆိန္ဒတိ။ ကမ္မံ ပရိယောသိယတီတိ ကမ္မံ နိပ္ဖဇ္ဇတိ။ ပရိ အဝ ဣစ္စုပသဂ္ဂဝသေန ဟိ ဣဒံ ပဒံ အကမ္မကံ ဘဝတိ၊ အတ္ထော ပန ‘‘ပရိယောသာနံ ဂစ္ဆတီ’’တိ သကမ္မကဝသေန ဂဟေတဗ္ဗော။ အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ အတ္တနာ ပရိယောသာပေတိ။ ဣဒမေကံ ကာရိတံ ဟေတုကတ္တုပဒံ။ ဧတ္ထ ပန ပရိအဝ ဣစ္စုပသဂ္ဂဝသေန အကမ္မကဘူတဿ သောဓာတုဿ လဒ္ဓကာရိတပစ္စယတ္တာ ဧကကမ္မမေဝ သကာရိတပဒံ ဘဝတိ။ အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ ပရေဟိ ပရိယောသာဝါပေတိ။ ဣဒံ ဒွိကာရိတံ ဟေတုကတ္တုပဒံ။ ဧတ္ထ စ ပန ပရိ အဝ ဣစ္စုပသဂ္ဂဝသေန အကမ္မကဘူတဿ သောဓာတုဿ လဒ္ဓကာရိတပစ္စယဒွယတ္တာ ဒွိကမ္မကံ သကာရိတပဒံ ဘဝတိ။ ‘‘ပရိယောသာဝါပေတီ’’တိ ဣဒမ္ပိ ပရိ အဝ ပုဗ္ဗသ္မာ သောဓာတုမှာ ဏာပေ ဏာပေ ဣတိ ပစ္စယဒွယံ ကတွာ အဝသဒ္ဒဿောကာရဉ္စ ကတွာ တတော ယကာရာဂမဉ္စ အနုဗန္ဓဏကာရလောပဉ္စ ပဌမပစ္စယေ ပကာရဿ ဝကာရဉ္စ ဒွီသု စ ဌာနေသု ပုဗ္ဗသရလောပံ ကတွာ နိပ္ဖဇ္ဇတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ဣဒါနိ တာ ပါဠိယော အတ္ထန္တရဝိညာပနတ္ထံ အာဟစ္စဒေသိတာကာရေန ဧကတော ကထယာမ – ‘‘အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ အတ္တနာ ပရိယောသာပေတိ၊ အာပတ္တိ သင်္ဃာဒိသေသဿ။ အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ ပရေဟိ ပရိယောသာဝါပေတိ၊ အာပတ္တိ သင်္ဃာဒိသေသဿာ’’တိ ဧတ္ထ ‘‘ဘိက္ခူ’’တိ ဟေတုကတ္တုပဒံ အာနေတဗ္ဗံ။ အတ္တနာ ဝိပ္ပကတန္တိ ဧတ္ထ စ အတ္တနာတိ ဝိပ္ပကရဏကြိယာယ ကတ္တုကာရကဝါစကံ ကရဏဝစနံ။ ဝိပ္ပကတန္တိ ကမ္မကာရကဝါစကံ ဥပယောဂဝစနံ။ အတ္တနာ ပရိယောသာပေတီတိ ဧတ္ထ ပန အတ္တနာတိ အဗျယပဒဘူတေန သယံသဒ္ဒေန သမာနတ္ထံ ဝိဘတျန္တပတိရူပကံ အဗျယပဒံ၊ သယံသဒ္ဒသဒိသံ ဝါ တတိယာဝိဘတျန္တံ အဗျယပဒံ။ တထာ ဟိ ‘‘အတ္တနာ ပရိယောသာပေတီ’’တိ ဝုတ္တဝစနဿ ‘‘သယံ ပရိယောသာပေတီ’’တိ အတ္ထော ဘဝတိ ‘‘အတ္တနာ စ ပါဏာတိပါတီ’’တိအာဒီသု ဝိယ။ ပရေဟိ ပရိယောသာဝါပေတီတိ ဧတ္ထ ပန ပရေဟီတိ ကမ္မကာရကဝါစကံ ကရဏဝစနန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ၊ ‘‘သုနခေဟိပိ ခါဒါပေန္တီ’’တိ ဧတ္ထ ‘‘သုနခေဟီ’’တိ ပဒံ ဝိယ။ ဧတ္ထ ဟိ ယထာ ‘‘ရာဇာနော စောရံ သုနခေ ခါဒါပေန္တီ’’တိ ဥပယောဂဝသေန အတ္ထော ဘဝတိ၊ တထာ ‘‘ဘိက္ခု အတ္တနာ ဝိပ္ပကတံ ပရေ ဇနေ ပရိယောသာဝါပေတီ’’တိ ဥပယောဂဝသေန အတ္ထော ဘဝတိ။ ဧဝံ ဣမသ္မိံ အစ္ဆရိယဗ္ဘုတနယဝိစိတ္တေ ဘဂဝတော ပါဝစနေ ဒွိကာရိတပစ္စယဝန္တမ္ပိ ပဒမတ္ထီတိ သာရတော ပစ္စေတဗ္ဗံ။ အယံ နယော သုခုမော သာသနေ အာဒရံ ကတွာ အာယသ္မန္တေဟိ သာဓုကံ မနသိ ကာတဗ္ဗော။ ယဿ ဟိ အတ္ထာယ ဣဒံ ပကရဏံ ကရိမှ၊ န အယံ အတ္တနော မတိ၊ အထ ခေါ ပုဗ္ဗာစရိယာနံ သန္တိကာ လဒ္ဓတ္တာ တေသညေဝ မတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ဣဒါနိ အကာရိတဒွိကမ္မိကပဒါနံ ဝစနောကာသော အနုပ္ပတ္တော၊ တသ္မာ တာနိ ကထယာမ၊ တာနိ စ ခေါ ဓာတုဝသေန ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ သဝိနိစ္ဆယာနိ။ သေယျထိဒံ?

ဒုဟိကရဝဟိပုစ္ဆိ၊ ယာစိ ဘိက္ခိ စ နိဗြူတိ၊

ဘဏိဝဒိဝစိဘာသိ၊ သာသိဒဟိနာထဓာတု။

ရုဓိ ဇိ စိပဘုတီတိ၊ ယေ တေ ဒွိကမ္မကာ ဓီရာ၊

ပဝဒုမပိ ဝိယုတ္တာ၊ ကာရိတပ္ပစ္စယေဟိ စ။

အပါဒါနာဒိကေ ပုဗ္ဗ-ဝိဓိမှာ သဟိမေ’ဗြဝုံ၊

ဥပယောဂဝစနဿ၊ နိမိတ္တန္တိ သနန္တနာ။

ဧတေ ဒုဟာဒယော ဓာတူ၊ တိကမ္မာပိ ဘဝန္တိ တု၊

ကာရိတပ္ပစ္စယေ လဒ္ဓေ၊ ဣတိ အာစရိယာ’ဗြဝုံ။

တတြိမာနိ ဥဒါဟရဏာနိ – ဂဝံ ပယော ဒုဟတိ ဂေါပါလကော။ ဂါဝိံ ခီရံ ဒုဟတိ ဂေါပါလဒါရကော။ တတ္ထ ပယောတိ ဥပယောဂဝစနံ၊ ‘‘ယသော လဒ္ဓါ န မဇ္ဇေယျာ’’တိ ဧတ္ထ ‘‘ယသော’’တိ ပဒမိဝ။ မနောဂဏိကဿ ဟိ ဤဒိသမ္ပိ ဥပယောဂဝစနံ ဟောတိ အညာဒိသမ္ပိ။ ဣဿရော ဂေါပါလံ ဂဝံ ပယော ဒုဟာပေတိ။ ဂေါပါလေန ဂါဝေါ ခီရံ ဒုဟိတာ။ ဂေါဟိ ပယော ဒုဟတီတိ ဧတ္ထ အပါဒါနဝိသယတ္တာ ဒွိကမ္မကဘာဝေါ နတ္ထိ။ ‘‘ဝိသာဏတော ဂဝံ ဒုဟံ၊ ယတ္ထ ခီရံ န ဝိန္ဒတီ’’တိ ဧတ္ထ ပန အပါဒါနဝိသယတ္တေပိ ဂဝါဝယဝဘူတဿ ဝိသာဏဿ ဝိသုံ ဂဟိတတ္တာ ‘‘ဂဝံ ခီရံ ဒုဟန္တော’’တိ ဒွိကမ္မိကဘာဝေါ လဗ္ဘတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဒုဟိနော ပယောဂေါယံ။

ကရောတိဿ ပယောဂေ ကဋ္ဌမင်္ဂါရံ ကရောတိ၊ သုဝဏ္ဏံ ကဋကံ ကရောတိ၊ သစေ ဇေ သစ္စံ ဘဏသိ၊ အဒါသိံ တံ ကရောမိ။ ဧတ္ထ စ အင်္ဂါရံ ကရောတီတိ ပရိစ္စတ္တကာရဏဝသေန ဝုတ္တံ။ ကဋ္ဌဉှိ အင်္ဂါရဘာဝဿ ကာရဏံ၊ အင်္ဂါရေ ကတေ ကာရဏဘူတဿ ကဋ္ဌဿ ကဋ္ဌဘာဝေါ ဝိဂစ္ဆတိ။ ကဋကံ ကရောတီတိ ဣဒံ အပရိစ္စတ္တကာရဏဝသေန ဝုတ္တံ။ သုဝဏ္ဏဉှိ ကဋကဘာဝဿ ကာရဏံ၊ ကဋကေ ကတေပိ ကာရကဘူတဿ သုဝဏ္ဏဿ သုဝဏ္ဏဘာဝေါ န ဝိဂစ္ဆတိ၊ အထ ခေါ ဝိသေသန္တရုပ္ပတ္တိဘာဝေန သမ္ပဇ္ဇတိ။ အဒါသိံ တံ ကရောမီတိ ဣဒံ ပန ဌာနန္တရဒါနဝသေန ဝုတ္တံ ‘‘ဥပရာဇံ မဟာရာဇံ ကရောမီ’’တိ ဧတ္ထ ဝိယ။ တတ္ထ ‘‘ဣဿရော ပုရိသေန ပုရိသံ ဝါ ကဋ္ဌမင်္ဂါရံ ကာရေတိ။ တထာ သုဝဏ္ဏံ ကဋကံ ကာရေတီ’’တိ တိကမ္မိကပ္ပယောဂေါပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တထာ ‘‘ဗြဟ္မဒတ္တော ရဇ္ဇံ ကာရေတီ’’တိ၊ ‘‘ဗြဟ္မဒတ္တေ ရဇ္ဇံ ကာရေန္တေ’’တိ ဒွိကမ္မကပ္ပယောဂေါ။

ဧတ္ထေကေ ဝဒေယျုံ ‘‘နနု စ ဘော ဧတ္ထ ဧကမေဝ ကမ္မံ ဒိဿတိ၊ ကေနာယံ ပယောဂေါ ဒွိကမ္မိကပ္ပယောဂေါ ဟောတီ’’တိ။ ကိဉ္စာပိ ဧကမေဝ ဒိဿတိ၊ တထာပိ အတ္ထတော ဒွေယေဝ ကမ္မာနိ ဒိဿန္တီတိ ဂဟေတဗ္ဗံ။ တထာ ဟိ ဗြဟ္မဒတ္တော ရဇ္ဇံ ကာရေတီတိ ဧတ္ထ ဗြဟ္မဒတ္တော အတ္တနော ရာဇဘာဝံ မဟာဇနေန ကာရယတီတိ အတ္ထော။ ဧဝံ ပန အတ္ထေ ဂဟိတေ ‘‘ရဇ္ဇံ ကာရေဟိ ဘဒ္ဒန္တေ၊ ကိံ အရညေ ကရိဿသီ’’တိအာဒီသုပိ တွံ အတ္တနော ရာဇဘာဝံ အမှေဟိ ကာရာပေဟိ၊ အတ္တာနံ ရဇ္ဇေ အဘိသိဉ္စာပေဟိ၊ မယံ တံ ရဇ္ဇေ အဘိသိဉ္စိတုကာမာတိ အတ္ထော သမတ္ထိတော ဘဝတိ။

ဗြဟ္မဒတ္တေ ရဇ္ဇံ ကာရေန္တေတိ ဧတ္ထာပိ ဗြဟ္မဒတ္တေ အတ္တနော ရာဇဘာဝံ မဟာဇနေန ကာရယန္တေတိ အတ္ထော ဘဝတိ။ သာသနသ္မိဉှိ ကာရိတဝိသယေ ကရဏဝစနံ ဥပယောဂတ္ထညေဝ ဒီပေတိ၊ တသ္မာ အတ္ထတော ဒွေယေဝ ကမ္မနိ ဒိဿန္တီတိ ဝဒါမ။ အယမတ္ထော အဘိဓမ္မဋီကာယံ စက္ခုန္ဒြိယာဒိနိဗ္ဗစနတ္ထဝိဘာဝနာယ ဒီပေတဗ္ဗော။ တထာ ဟိ အဘိဓမ္မဋီကာယံ ဣဒံ ဝုတ္တံ ‘‘စက္ခုဒွါရေ ဣန္ဒတ္တံ ကာရေတီတိ စက္ခုဒွါရဘာဝေ တံဒွါရိကေဟိ အတ္တနော ဣန္ဒဘာဝံ ပရမိဿရဘာဝံ ကာရယတီတိ အတ္ထော။ တဉှိ တေ ရူပဂ္ဂဟဏေ အတ္တာနံ အနုဝတ္တေတိ၊ တေ စ တံ အနုဝတ္တန္တီ’’တိ။ ယဒိ ပန ကရဓာတု ဒွိကမ္မကော၊ ဧဝံ သန္တေ ‘‘ဗြဟ္မဒတ္တော ရဇ္ဇံ ကာရေတီ’’တိအာဒီသု လဒ္ဓကာရိတပစ္စယတ္တာ ‘‘ကာရေတီ’’တိအာဒီဟိ ပဒေဟိ တိကမ္မကေဟိယေဝ ဘဝိတဗ္ဗန္တိ? န၊ နိယမာဘာဝတော၊ တာဒိသဿ စ ပယောဂဿ ဝေါဟာရပထေ အနာဂတတ္တာ။

ကဋ္ဌံ ပုရိသေန အင်္ဂါရံ ကတံ။ သုဝဏ္ဏံ ကမ္မာရေန ကဋကံ ကတံ၊ ဒါသီ သာမိကေန အဒါသိံ ကတာ၊ ဧဝမ္ပေတ္ထ ဒွိကမ္မကပ္ပယောဂါ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သုဝဏ္ဏေန ကဋကံ ကရောတီတိ ဧတ္ထ ဟိ ဝိသေသနတ္ထေ ပဝတ္တကရဏဝိသယတ္တာ ဒွိကမ္မိကဘာဝေါ န လဗ္ဘတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အယံ နယော အညတြာပိ ဥပပရိက္ခိတွာ ယထာသမ္ဘဝံ နေတဗ္ဗော။ ကရောတိဿ ပယောဂေါယံ။

ဝဟိအာဒီနံ ပယောဂေ ရာဇပုရိသာ ရထံ ဂါမံ ဝဟန္တိ။ အယံ ရာဇာ မံ နာမံ ပုစ္ဆတိ။ ပရာဘဝန္တံ ပုရိသံ၊ မယံ ပုစ္ဆာမ ဂေါတမံ။ အာယသ္မာ ဥပါလိ အာယသ္မတာ မဟာကဿပေန ဝိနယံ ပုဋ္ဌော။ ဒေဝဒတ္တော ရာဇာနံ ကမ္ဗလံ ယာစတိ။ တေ မံ အဿေ အယာစိသုံ။ ဓနံ တံ တာတ ယာစတိ။ ဗြာဟ္မဏော နာဂံ မဏိံ ယာစတိ။ နာဂေါ မဏိံ ယာစိတော ဗြာဟ္မဏေန ဗြဟ္မုနာ အာယာစိတော ဓမ္မဒေသနံ ဘဂဝါ။ တာပသော ကုလံ ဘောဇနံ ဘိက္ခတိ။ အဇံ ဂါမံ နေတိ။ အဇော ဂါမံ နီတော။ မုတ္တော စမ္ပေယျကော နာဂေါ၊ ရာဇာနံ ဧတဒဗြဝိ။

ဧတ္ထ ရာဇာနန္တိ မုချတော ကမ္မံ ဝုတ္တံ။ ဧတန္တိ ဂုဏတော။ တထာ ရာဇာနန္တိ အကထိတကမ္မံ ဝုတ္တံ။ ဧတန္တိ ကထိတကမ္မံ။ ဧသ နယော အညတြာပိ ဥပပရိက္ခိတွာ ယထာရဟံ ယောဇေတဗ္ဗော။ ဧဝမေဝ ‘‘ဗြူဟိ ဘဂဝါ’’တိအာဒီသု သမ္ပဒါနဝိသယတ္တာ ဒွိကမ္မကဘာဝေါ န လဗ္ဘတိ။ ဘိက္ခု မဟာရာဇာနံ ဓမ္မံ ဘဏတိ။ ယံ မံ ဘဏသိ သာရထိ။ ယံ မံ ဝဒတိ။ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ။ ပိတာ ပုတ္တံ ဘာသတိ။ ယံ မံ တွံ အနုသာသသိ။ သကျာ ခေါ ပန အမ္ဗဋ္ဌ ရာဇာနံ ဩက္ကာကံ ပိတာမဟံ ဒဟန္တိ။ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ တံ တံ ဟိတပဋိပတ္တိံ နာထတိ။ ဂါဝေါ ဝဇံ ရုန္ဓတိ ဂေါပါလကော။ ဓုတ္တော ဓုတ္တဇနံ ဓနံ ဇိနာတိ။ ဧတ္ထ စ ‘‘ကမနုတ္တရံ ရတ္နဝရံ ဇိနာမာ’’တိ ပုဏ္ဏကဇာတကပါဠိ နိဒဿနံ။ တတ္ထာယမတ္ထော ‘‘မယံ ဇနိန္ဒာ ကတရံ ရာဇာနံ အနုတ္တရံ ရတ္နဝရံ ဇိနာမာ’’တိ။ ဣဋ္ဌကာယော ပါကာရံ စိနောတိ ဝဍ္ဎကီ။ အညာနိပိ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။

ဧတ္ထ ကေစိ ပုစ္ဆေယျုံ ‘‘ဂန္ဓကုဋိံ ပဒက္ခိဏံ ကရောတိ၊ ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ။ ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ဂေါတမော ဓာရေတူ’တိ ပယောဂေသု ကိံ ဒွိကမ္မကဘာဝေါ လဗ္ဘတီ’’တိ? ဧတ္ထ ဝုစ္စတေ – ‘‘ဂန္ဓကုဋိံ ပဒက္ခိဏံ ကရောတီ’’တိ ဧတ္ထ န လဗ္ဘတိ ဂုဏဂုဏီနံ ဝသေန ဂဟိတတ္တာ။ ‘‘ဗုဒ္ဓံ သရဏံ ဂစ္ဆာမီ’’တိ ဧတ္ထာပိ န လဗ္ဘတိ ‘‘သရဏံ ဣတိ ဂစ္ဆာမီ’’တိ ဣတိသဒ္ဒလောပဝသေန ဝုတ္တတ္တာ။ တထာ ဟိ ဗုဒ္ဓန္တိ ဥပယောဂဝစနံ။ သရဏန္တိ ပစ္စတ္တဝစနံ။ ‘‘ဗုဒ္ဓံ မမ သရဏံ ပရာယဏံ၊ အဃဿ တာတာ ဟိတဿ စ ဝိဓာတာ’’တိ ဣမိနာ အဓိပ္ပာယေန ‘‘ဘဇာမိ သေဝါမိ ဗုဇ္ဈာမီ’’တိ အတ္ထော။ ‘‘ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ဂေါတမော ဓာရေတူ’’တိ ဧတ္ထ ပန ဒွိကမ္မကဘာဝေါ လဗ္ဘတီတိ ဝတ္တဗ္ဗော ‘‘မံ ဣတော ပဋ္ဌာယ ဥပါသကံ ဓာရေတူ’’တိ အတ္ထသမ္ဘဝတော ‘‘သကျာ ခေါ ပန အမ္ဗဋ္ဌ ရာဇာနံ ဩက္ကာကံ ပိတာမဟံ ဒဟန္တီ’’တိ ဒဟဓာတုပ္ပယောဂေန သမာနတ္တာ စ၊ အဓိပ္ပာယတ္ထတော ပန ‘‘မံ ‘ဥပါသကော မေ အယ’န္တိ ဓာရေတူ’’တိ အတ္ထော သမ္ဘဝတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဧဝံ အကာရိတာနိ ဒွိကမ္မိကဓာတုရူပါနိ ဝိဘာဝိတာနိ။

ဣစ္စေဝမမှေဟိ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဘဂဝတော သာသနတ္ထံ ယထာသတ္တိ ယထာဗလံ ဓာတုယော စ တံရူပါနိ စ တဒနုရူပေဟိ နာနာပဒေဟိ နာနာအတ္ထေဟိ နာနာနယေဟိ စ ယောဇေတွာ ဝိဘာဝိတာနိ၊ ဧဝံ ဝိဘာဝေန္တေဟိပိ အမှေဟိ တာသံ သရူပပရိစ္ဆေဒေါ အတ္ထပရိစ္ဆေဒေါ ဝါ န သက္ကာ သဗ္ဗသော ဝတ္တုံ။ တဒုဘယဉှိ ကော သဗ္ဗသော ဝတ္တုံ သက္ခိဿတိ အညတြ အာဂမာဓိဂမသမ္ပန္နေဟိ ပဘိန္နပဋိသမ္ဘိဒေဟိ မဟာခီဏာသဝေဟိ။

အတ္ထာတိသယယုတ္တာပိ၊ ဓာတူ ဟောန္တိ ယတော တတော။ ပယောဂတောနုဂန္တဗ္ဗာ၊ အနေကတ္ထာ ဟိ ဓာတဝေါ။

ယေနေကတ္ထဓရာ စရန္တိ ဝိဝိဓာ နာထဿ ပါဌေ ဝရေ၊

တေနေကတ္ထဓရာဝ ဟောန္တိ သဟိတာ နာနူပသဂ္ဂေဟိဝေ၊

ဓာတူနံ ပန တေသမတ္ထပရမံ ခီဏာသဝေ ပဏ္ဍိတေ၊

ဝဇ္ဇေတွာ ပဋိသမ္ဘိဒါမတိယုတေ ကော သဗ္ဗသော ဘဏတီတိ။

ဣတိ နဝင်္ဂေ သာဋ္ဌကထေ ပိဋကတ္တယေ ဗျပ္ပထဂတီသု ဝိညူနံ

ကောသလ္လတ္ထာယ ကတေ သဒ္ဒနီတိပ္ပကရဏေ

သဗ္ဗဂဏဝိနိစ္ဆယော နာမ ဧကူနဝီသတိမော ပရိစ္ဆေဒေါ

သဟ ရူပဝိဘာဝနာယ ဓာတုဝိဘာဝနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဓာတုမာလာ နိဋ္ဌိတာ။