📜

၃။ ကာရကကဏ္ဍ

အထ ဝိဘတ္တီန+မတ္ထဘေဒါ ဝုစ္စန္တေ။

တတ္ထ ဧကမ္ပိ အတ္ထံ ကမ္မာဒိဝသေန ဧကတ္တာဒိဝသေန စ ဝိဘဇန္တီတိ ဝိဘတ္တိယော၊ သျာဒယော။ တာ ပန ပဌမာဒိဘေဒေန သတ္တဝိဓာ။ တာ ယထာ ‘‘ပဌမာ+တ္ထမတ္တေ’’တိ ပဌမာဝိဘတ္တိ ဟောတိ။ သိဿ ဩကာရ+လောပ+အ-မာဒေသေသု နရော ဣတ္ထီ နပုံသကံ။

သကတ္ထ+ဒဗ္ဗ+လိင်္ဂါနိ၊ သံချာ+ကမ္မာဒိပဉ္စကံ၊

နာမတ္ထော တဿ သာမည-မတ္ထမတ္ထံ ပဝုစ္စတေ။

သော နာမတ္ထော စ –

ဇာတိ ကြိယာ ဂုဏော ဒဗ္ဗံ၊ တထာ နာမန္တိ ပဉ္စဓာ၊

သဒ္ဒဿ+တ္ထော သ သဒ္ဒေါပိ၊ ပဉ္စဓာဝ+တြ ဘိဇ္ဇတေ။

ကထံ ဇာတိသဒ္ဒေါ ဂုဏသဒ္ဒေါတျာဒိနာ။

ဘိန္နေသွ+ဘိန္နဓီ+သဒ္ဒါ၊ သဗလာဒီသု ယဗ္ဗလာ၊

ဝတ္တန္တေ ဇာတိ ဧသာ+ဿ၊ မာလာ သုတ္တ+မိဝါ+နွိတာ။

အဒဗ္ဗဘူတံ ကတ္တာဒိ-ကာရကဂ္ဂါမသာဓိယံ၊

ပဒတ္ထံ ကတ္တုကမ္မဋ္ဌံ၊ ကြိယ+မိစ္ဆန္တိ တဗ္ဗိဒူ။

ဒဗ္ဗဿိတော တတော ဘိန္နော၊ နိမိတ္တော တပ္ပတီတိယာ၊

ဝိနဿနသဘာဝေါ စ၊ နိဂ္ဂုဏောဝ ဂုဏော+စ္စတေ။

ဧတ္ထ ပဋော သုက္ကောတိ ဝိနဿနသဘာဝေါ စ စသဒ္ဒေန ဝိပုလော အာကာသောတိ အဝိနဿနသဘာဝေါ စ အတ္တနိ ဝိသုံ ဂုဏရဟိတော ဂုဏော+စ္စတေ တျတ္ထော။

ယံ ယံ ဝိသေဿတေ ကိဉ္စိ၊ တံ တံ ဒဗ္ဗ+မိဟော+စ္စတေ၊

ဇာတျာဒိနောပျ+တော တာဒိ၊ ဒဗ္ဗတ္တံ ပရိကပ္ပတေ။

ဧတ္ထ ဂေါဇာတိ အဿဇာတီတိ ဝုတ္တေ ဇာတိ ဒဗ္ဗံ။ နီလော ဂုဏောတိ စ ဂုဏော ဒဗ္ဗံ။ ပစနကြိယာတိ စ ဂမနာဒိကြိယာတော ဝိသေသိယတီတိ ကြိယာဝ ဒဗ္ဗံ။

နာမရူပေန သဒဗ္ဗေ၊ ကွစိ သညီ ကထီယတေ၊

နာမန္တိ တံ ယထာ စိတ္တော၊ သညာ သဒ္ဒေါ တု တဒ္ဓနီ။

နာမဿ ဒဗ္ဗတ္တေပိ စိတ္တောတျာဒိ နာမေနေဝ ပသိဇ္ဈတိ၊ နော ဃဋ+ပဋာဒယောဝ ဒဗ္ဗတ္တေန၊ တသ္မာ နာမ+မိတိ သညီ ကထီယတေ၊ တံဝါစကတ္တာ တဗ္ဗတီ စိတ္တာဒိ သညာသဒ္ဒေါတိ နိစ္ဆိယတေယျ+ဓိပ္ပာယော။

အယံ ပဉ္စဝိဓောပိ အတ္ထော သဒ္ဒတ္ထော စေဝ သာမတ္ထိယာ ဂမျမာနတ္ထော စာတိ ဒုဗ္ဗိဓော။ တထာ ဟိ ‘‘ပီနော ဒိဝါ န ဘုဉ္ဇေယျ’’မိတိ ဘုတ္တိနိရာကတိ သဒ္ဒတ္ထော။ ရတ္တိဘုတ္တိ တု သာမတ္ထိယာ+ဝဂမျတေ။ တေနေ+တံ ဝုစ္စတိ –

အတ္ထပ္ပတီတိယံ သဒ္ဒ-ဗျာပါရော တိဝိဓော ဘဝေ၊

မုချော လက္ခဏ+ဗျဉ္ဇန-သဘာဝေါ စာတိ ဧတ္ထ တု။

မုချော တု နိရန္တရတ္ထေ၊ လက္ခဏော တု တိရောဟိတေ၊

အတ္ထေ+တရော တု ဝါကျဿ၊ အတ္ထေယေဝ ပဝတ္တတိ။

‘‘မဉ္စေ’’တိ နိရန္တရတ္ထေ ဝတ္တမာနော မုချော၊ ‘‘မဉ္စာ ဥဂ္ဃောသန္တီ’’တိ တိရောဟိတတ္ထေ ဝတ္တမာနော လက္ခဏော၊ ဂါထာဒိသကလဝါကျဿ+တ္ထေ ဝတ္တမာနော ဗျဉ္ဇနသဘာဝေါ။

ဗျာပါရဿ ပဘေဒေန၊ တိဓာ သဒ္ဒေါပိ ဝါစကော၊

လက္ခဏိကော ဗျဉ္ဇကောတိ၊ တဒတ္ထောပိ တိဓာ မတော။

ဝစ္စော လက္ခဏိကော ဗျင်္ဂျော၊ စေဝံ သဒ္ဒေါ သုဝါစကော၊

ဝုတ္တကမေန ဇာတျာဒိ-ဘေဒေန ပဉ္စဓာ ဘဝေတိ။

၃၈။ အာမန္တဏေ –

တိ အာမန္တဏာဓိကေ အတ္ထမတ္တေ ပဌမာဝိဘတ္တိ ဟောတိ။ ဘော နရ၊ ဘော ဣတ္ထိ၊ ဘော နပုံသက။

သဒ္ဒေနာ+ဘိမုခီကာရော၊ ဝိဇ္ဇမာနဿ ဝတ္ထုနော၊

အာမန္တဏံ ဝိဓာတဗ္ဗေ၊ နတ္ထိ ‘‘ရာဇာ ဘဝေ’’တိ+ဒံ။

ကြိယာ နိမိတ္တံ ကာရကန္တု ကမ္မ၊ ကတ္တု၊ ကရဏ၊ သမ္ပဒါန၊ အဝဓိ၊ အာဓာရဘေဒေန ဆဗ္ဗိဓံ၊ တံ ယထာ –

၂၊၂။ ကမ္မေ ဒုတိယာ

ကရီယတိ ကတ္တုကိရိယာယ သမ္ဗန္ဓီယတီတိ ကမ္မံ၊ တသ္မိံ ကမ္မကာရကေ ဒုတိယာဝိဘတ္တိ ဟောတိ။ တံ တိဝိဓံ နိဗ္ဗတ္တိ၊ ဝိကတိ၊ ပတ္တိ ဘေဒေန၊ တတ္ထ နိဗ္ဗတ္တိကမ္မေ မာတာ ပုတ္တံ ဝိဇာယတိ၊ အာဟာရော သုခံ ဇနယတိ၊ ကဋံ ကရောတိ ဒတ္တော။ ဝိကတိယံ ကဋ္ဌ+မင်္ဂါရံ ကရောတိ၊ သုဝဏ္ဏံ ကဋကံ ကရောတိ၊ ဝီဟယော လုနာတိ။ ပတ္တိယံ ဒတ္တော ဃရံ ပဝိသတိ၊ အာဒိစ္စံ ပဿတိ၊ ဓမ္မံ သုဏာတိ၊ ပဏ္ဍိတေ ပယိရုပါသတိ။

ဝုတ္တဉ္စ

နိဗ္ဗတ္တိ+ဝိကတိ+ပတ္တိ-ဘေဒါ ကမ္မံ တိဓာ မတံ၊

ကတ္တုကြိယာဘိဂမ္မန္တံ၊ သုခ+မင်္ဂါရံ+ဃရံ ယထာတိ။

ကဋံ ကရောတိ ဝိပုလံ ဒဿနီယန္တိ အတ္ထေဝ ဂုဏယုတ္တဿ ကမ္မတာ၊ ဝိပုလံ ကရောတိ၊ ဒဿနီယံ ကရောတီတိ ကြိယာယ သမ္ဗန္ဓိယမာနတ္တာ။ ဩဒနော ပစ္စတေတိ ဩဒနသဒ္ဒတော ကမ္မတာ နပ္ပတီယတေ၊ ကိဉ္စရဟိ အာချာတတော။

ဣစ္ဆိတကမ္မံ ယထာ-ဂါဝုံ ပယော ဒေါဟတိ၊ ဂေါမန္တံ ဂါဝံ ယာစတိ၊ ဂါဝ+မဝ ရုန္ဓတိ ဝဇံ၊ မာဏဝကံ မဂ္ဂံ ပုစ္ဆတိ၊ ဂေါမန္တံ ဂါဝံ ဘိက္ခတေ၊ ရုက္ခ+မဝစိနာတိ ဖလာနိ၊ ရုက္ခာတျတ္ထော။ သိဿံ ဓမ္မံ ဗြူတေ။ ဧတ္ထ ပယော၊ ဂါဝံ ဣစ္စာဒိ ဣစ္ဆိတံ၊ ဂါဝုံ၊ ဂေါမန္တ+မိစ္စာဒိ အနိစ္ဆိတံ။ ဧဝ+မနိစ္ဆိတေပိ ကဏ္ဋကံ မဒ္ဒတိ၊ ဝိသံ ဂိလတိ။ ယံ နေဝိ+စ္ဆိတံ၊ နာပိ အနိစ္ဆိတံ၊ တတြာပိ ဂါမံ ဂစ္ဆန္တော ရုက္ခမူလ+မုပသပ္ပတိ။

အာဓာရေ အဓိသိ+ဌာ+သာနံ ပယောဂေ စ၊ ပထဝိံ အဓိသေဿတိ၊ ဂါမ+မဓိတိဋ္ဌတိ၊ ရုက္ခ+မဇ္ဈာသတေတိ။ ဧတ္ထ ပထဝိန္တိ ပထဝိယန္တိ အတ္ထော။ ဧဝ+မဘိ၊ နိပုဗ္ဗဝိသဿာပိ၊ ဓမ္မ+မဘိနိဝိသတေ၊ ဓမ္မေ ဝါ။ တထာ ဥပ၊ နွ+ဇ္ဈာ+ပုဗ္ဗဝသတိဿ၊ ဂါမ+မုပဝသတိ၊ ဂါမ+မနုဝသတိ၊ ဝိဟာရ+မဓိဝသတိ၊ ဂါမ+မာဝသတိ၊ အဂါရံ အဇ္ဈဝသတိ၊ ဧတ္ထ ဂါမန္တိ ဂါမေတျတ္ထော။ တထာ တပ္ပာနာ+စာရေပိ၊ နဒိံ ပိဗတိ၊ ဂါမံ စရတိ၊ နဒိယံတျတ္ထော။ သစေ မံ နာလပိဿတီတိ မယာ သဒ္ဓိံတျတ္ထော။ ဝိဟိတာဝ ပဋိ-ယောဂေပိ ဒုတိယာ၊ ပဋိဘန္တု တံ စုန္ဒ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ၊ တမ္ပဋိ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ ဘာသန္တူတိ အတ္ထော။ ဥပမာ မံ ပတိဘာတိ ၊ ဥပမာ မံ ဥပဋ္ဌာတိတျတ္ထော။ ဓာတုနာယုတ္တေ ‘‘တဿ နပ္ပဋိဘာတီ’’တိ ဆဋ္ဌီ။

၃။ ကာလဒ္ဓါန+မစ္စန္တသံယောဂေ

ကာလဒ္ဓါနံ ဒဗ္ဗ+ဂုဏ+ကြိယာဟိ အစ္စန္တသံယောဂေ တေဟိ ကာလဒ္ဓါနဝါစီဟိ ဒုတိယာ ဟောတိ။ ကာလေ-သတ္တာဟံ ဂဝပါနံ၊ မာသံ မံသောဒနံ၊ သရဒံ ရမဏီယာ နဒီ၊ သဗ္ဗကာလံ ရမဏီယံ နန္ဒနံ၊ တယော မာသေ အဘိဓမ္မံ ဒေသေတိ။ အဒ္ဓနိ-ယောဇနံ ဝနရာဇိ၊ ယောဇနံ ဒီဃော ပဗ္ဗတော၊ ကောသံ သဇ္ဈာယတိ။

ပုဗ္ဗနှသမယံ နိဝါသေတွာ၊ ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ၊ ဣမံ ရတ္တိံ စတ္တာရော မဟာရာဇာနောတိ ဧဝမာဒီသု ကာလဝါစီဟိ အစ္စန္တသံယောဂေ ဒုတိယာ၊ ဗဟုလံဝိဓာနာ ဝိဘတ္တိဝိပလ္လာသော ဝါ။ မာသေနာ+နုဝါကော+ဓီတော၊ ကောသေနာ+နုဝါကော+ဓီတောတိ ကရဏတ္ထေ တတိယာ။

၄။ ဂတိဗောဓာဟာရသဒ္ဒတ္ထာကမ္မကဘဇ္ဇာဒီနံ ပယောဇ္ဇေ

ဂတျတ္ထာနံ ဗောဓတ္ထာနံ အာဟာရတ္ထာနံ သဒ္ဒတ္ထာန+မကမ္မကာနံ ဘဇ္ဇာဒီနဉ္စ ပယောဇ္ဇေ ကတ္တရိ ဒုတိယာ ဟောတိ။ ဒတ္တော ဂမယတိ မာဏဝကံ ဂါမံ၊ ယာပယတိ ဝါ။ ဂုရု ဗောဓယတိ မာဏဝကံ ဓမ္မံ၊ ဝေဒယတိ ဝါ။ မာတာ ဘောဇယတိ ပုတ္တ+မောဒနံ၊ အာသယတိ ဝါ။ ဂုရု အဇ္ဈာပယတိ သိဿံ ဝေဒံ၊ ပါဌယတိ ဝါ။ ပယောဇ္ဇတော+ညတြ ကမ္မေ ဒုတိယာ။ ပေါသော အာသယတိ ဒတ္တံ၊ သာယယတိ ဝါ။ ပေါသော အညံ ဘဇ္ဇာပေတိ၊ အညံ ကောဋ္ဋာပေတိ၊ အညံ သန္ထရာပေတိ။

၅။ ဟရာဒီနံ ဝါ

ဟရာဒီနံ ပယောဇ္ဇေ ကတ္တရိ ဒုတိယာ ဟောတိ ဝါ။ ပေါသော ဟာရေတိ ဘာရံ ဒတ္တံ၊ ဒတ္တေနေတိ ဝါ။ ဒဿယတေ ဇနံ ရာဇာ၊ ဇနေနေတိ ဝါ။ အဘိဝါဒယတေ ဂုရုံ ဒတ္တံ၊ ဒတ္တေနေတိ ဝါ။ အဇ္ဈောဟာရေတိ သတ္တုံ ဒတ္တံ၊ ဒတ္တေနေတိ ဝါ။ ကာရေတိ ဒတ္တော ဒတ္တံ၊ ဒတ္တေနေတိ ဝါ။ ပက္ခေ သဗ္ဗတြ ကတ္တရိ တတိယာ။

၆။ န ခါဒါဒီနံ

ခါဒါဒီနံ ပယောဇ္ဇေ ကတ္တရိ ဒုတိယာ န ဟောတိ။ ဂတျတ္ထာဒီသု ကွစိ ပဋိသေဓတ္ထ+မိဒံ။ ခါဒယတိ ဒတ္တော ဒတ္တေန၊ အာဒယတိ ဒတ္တေန၊ အဝှာပယတိ ဒတ္ထေန၊ သဒ္ဒါယယတိ ဒတ္တေန၊ နာယယတိ ဒတ္တေန၊ ကန္ဒယတိ ဒတ္တေန။

၇။ ဈာဒီဟိ ယုတ္တာ

ဓိအာဒီဟိ ယုတ္တတော ဒုတိယာ ဟောတိ။ ဓိ+ရတ္ထု+မံ ပုတိကာယံ၊ အန္တရာ စ ရာဇဂဟံ အန္တရာ စ နာလန္ဒံ၊ ရာဇဂဟဿ စ နာလန္ဒဿ စ ဝိဝရဘူတေ မဇ္ဈေတိ အတ္ထော။ သမာဓာန+မန္တရေန၊ မုစလိန္ဒ+မဘိတော သရံ။ ဆဋ္ဌျတ္ထေ+ယံ ဒုတိယာ။

၈။ လက္ခဏိတ္ထမ္ဘူတဝိစ္ဆာသွ+ဘိနာ

လက္ခဏာဒီသွ+တ္ထေသု အဘိနာ ယုတ္တမှာ ဒုတိယာ ဟောတိ။ ရုက္ခ+မဘိဝိဇ္ဇောတတေ စန္ဒော၊ ဧတ္ထ ရုက္ခော လက္ခဏံ၊ စန္ဒော လက္ခိတဗ္ဗော၊ တတြ အဘိနာ ရုက္ခဿ လက္ခဏဝုတ္တိတာ ပကာသီယတီတိ ရုက္ခော အဘိနာ ယုတ္တော နာမ။ သာဓု ဒေဝဒတ္တော မာတရ+မဘိ၊ မာတရိ သာဓုတ္တံ ပတ္တောတျတ္ထော။ ရုက္ခံ ရုက္ခံအဘိ ဝိဇ္ဇောတတေ စန္ဒော၊ ရုက္ခေ ရုက္ခေတျတ္ထော။

၉။ ပတိပရီဟိ ဘာဂေ စ

ပတိပရီဟိ ယုတ္တတော လက္ခဏာဒီသု ဘာဂေ စ+တ္ထေ ဒုတိယာ ဟောတိ။ ရုက္ခံပတိ ဝိဇ္ဇောတတေ၊ သာဓု ဒေဝဒတ္တော မာတရံပတိ၊ ရုက္ခံ ရုက္ခံပတိ တိဋ္ဌတိ၊ ယ+ဒေတ္ထ မံ ပတိ သိယာ၊ ယော မမ ဘာဂေါ၊ သော ဒီယတုတျတ္ထော။ ဧဝံ ရုက္ခံပရိတျာဒိပိ။

၁၀။ အနုနာတိ

လက္ခဏာဒီသု ဒုတိယာ။ ရုက္ခမနု ဝိဇ္ဇောတတေ၊ သစ္စကိရိယ+မနု ဝဿိ၊ ဟေတု စ လက္ခဏံ ဘဝတိ၊ သာဓု ဒေဝဒတ္တော မာတရ+မနု၊ ရုက္ခံ ရုက္ခ+မနု ဝိဇ္ဇောတတေ၊ ယဒေတ္ထ မံအနု သိယာ။

၁၁။ သဟတ္ထေ

သဟတ္ထေ အနုနာ ယုတ္တမှာ ဒုတိယာ။ ပဗ္ဗတ+မနု တိဋ္ဌတိ၊ ပဗ္ဗတေန သဟ တျတ္ထော။

၁၂။ ဟီနေ

ဟီနတ္ထေ အနုနာ ယုတ္တမှာ ဒုတိယာ။ အနုသာရိပုတ္တံ ပညဝန္တော ဘိက္ခူ၊ သာရိပုတ္တတော ပညာယ ဟီနာတျတ္ထော။

၁၃။ ဥပေန

ဟီနတ္ထေ ဥပေန ယုတ္တမှာ ဒုတိယာ။ ဥပသာရိပုတ္တံ ပညဝန္တော။

၁၆။ ကတ္တုကရဏေသု တတိယာ

ကတ္တရိ ကရဏေ စ ကာရကေ တတိယာ ဟောတိ။ ဇိနေန ဒေသိတော ဓမ္မော၊ ဗုဒ္ဓေန ဇိတော မာရော၊ အဟိနာ ဒဋ္ဌော နရော။ ယတ္ထ ကာရဏကာရဏမ္ပိ ကာရဏဝသေန ဝုစ္စတိ၊ တတ္ထာပိ တတိယာ၊ စောရေဟိ ဂါမော ဒဍ္ဎော၊ တိဏေဟိ ဘတ္တံ သိဒ္ဓံ၊ သဒ္ဓေဟိ ကာရိတာ ဝိဟာရာ။

အတ္တပဓာနော ကိရိယံ၊ ယော နိဗ္ဗတ္တေတိ ကာရကော၊

အပယုတ္တော ပယုတ္တော ဝါ၊ သ ကတ္တာတိ ပဝုစ္စတိ။

ကရဏေ-တံ ပန ဒုဝိဓံ အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရဝသေန၊ ယထာ ဟတ္ထေန ကမ္မံ ကရောတိ၊ စက္ခုနာ ရူပံ ပဿတိ၊ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယတိ။ ဒတ္တေန ဝိဟယော လုနာတိ၊ အဂ္ဂိနာ ကုဋိံ ဈာပေတိ။

ဗာဟိရဉ္စ တထာ+ဇ္ဈတ္တံ၊ ကရဏံ ဒုဝိဓံ ယထာ၊

ဝီဟိံ လုနာတိ ဒတ္တေန၊ နေတ္တေန စန္ဒ+မိက္ခတေ။

ပကတိယာ အဘိရူပေါ၊ ဂေါတ္တေန ဂေါတမော ဣစ္စာဒိ ဘူဓာတုဿ သမ္ဘဝါ ကရဏေ တတိယာ။ တထာ သာရိပုတ္တောတိ နာမေန ဝိဿုတော၊ ဇာတိယာ ခတ္တိယော ဗုဒ္ဓါ၊ ဇာတိယာ သတ္တဝဿိကော၊ သိပ္ပေန နဠကာရော သော၊ ဧကူနတိံသော ဝယသာ၊ ဧဝံ သမေန ဓာဝတိ၊ ဝိသမေန ဓာဝတိ၊ ဒွိဒေါဏေန ဓညံ ကိဏာတိ။

၁၇။ သဟတ္ထေန

သဟတ္ထေန ယောဂေ တတိယာ သိယာ။ တတိယာပိ ဆဋ္ဌီဝ အပ္ပဓာနေ ဧဝ ဘဝတိ။ ပုတ္တေန သဟာ+ဂတော၊ ပုတ္တေန သဒ္ဓိံ အာဂတော၊ ဝိတက္ကေန သဟ ဝတ္တတိ၊ ပုတ္တေန သဟ ထူလော၊ နိသီဒိ ဘဂဝါ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင်္ဃေန၊ သဟဿေန သမံ မိတာ၊ သဗ္ဗေဟိ မေ ပိယေဟိ မနာပေဟိ နာနာဘာဝေါ။

၁၈။ လက္ခဏေ

လက္ခဏေ ဝတ္တမာနတော တတိယာ။ ဘိန္နေန သီသေန ပဂ္ဃရန္တေန လောဟိတေန ပဋီဝိဿကေ ဥဇ္ဈာပေသိ၊ ဦနပဉ္စဗန္ဓနေန ပတ္တေန အညံ နဝံ ပတ္တံ စေတာပေယျ၊ တိဒဏ္ဍကေန ပရိဗ္ဗာဇက+မဒ္ဒက္ခိ၊ အက္ခိနာ ကာဏော၊ ဟတ္ထေန ကုဏီ၊ ပါဒေန ခဉ္ဇော၊ ပိဋ္ဌိယာ ခုဇ္ဇော။ တေန ဟိ ဝိကလင်္ဂေန ဝိကလင်္ဂိနော ဝိကာရော လက္ခိယတေ။

၁၉။ ဟေတုမှိ

ဝါသာဒိလက္ခဏကြိယာယ ဟေတုတော တတိယာ။ အန္နေန ဝသတိ၊ ဝိဇ္ဇာယ ဝသတိ၊ န ဇစ္စာ ဝသလော ဟောတိ၊ ကမ္မုနာ ဝသလော ဟောတိ၊ ဒါနေန ဘောဂဝါ၊ အာစာရေန ကုလံ၊ တေန ပါဏိ ကာမဒဒေါ။

၂၀။ ပဉ္စမီ+ဏေ ဝါ

ဣဏေ ဟေတုမှိ ပဉ္စမီ ဝါ။ သတသ္မာ ဗဒ္ဓါ၊ သတေန ဝါ။

၂၁။ ဂုဏေ

ပရင်္ဂဘူတေ ဟေတုမှိ ပဉ္စမီ ဟောတိ ဝါ။ ဇဠတ္တာ ဗဒ္ဓါ၊ ဇဠတ္တေနဝါ၊ ပညာယ မုတ္တော၊ ဟုတွာ အဘာဝတော အနိစ္စာ၊ သင်္ခါရနိရောဓာ ဝိညာဏနိရောဓော။ ဗဟုလံဝိဓာနာ သတ္တမျတ္ထေဟိပိ၊ တေန သမယေန၊ ကာလေန ဓမ္မသာကစ္ဆာ၊ ပုရတ္ထိမေန ဓတရဋ္ဌော၊ ဒက္ခိဏေန ဝိရူဠှကော၊ ဥတ္တရေန ကပိလဝတ္ထု၊ ယေန ဘဂဝါ၊ တေနုပသင်္ကမိ၊ သော ဝေါ မမ+စ္စယေန သတ္ထာတိ။ မာသေန ဘုဉ္ဇတိ၊ ဧကာဟေနေဝ ဗာရာဏသိံ ပါဝိသိ၊ နဝဟိ မာသေဟိ ဝိဟာရံ ကာရာပေသိ ၊ ကဟာပဏေန ဦနော၊ ဓနေန ဝိကလော၊ အသိနာ ကလဟော၊ အာစာရေန နိပုဏော၊ ဂုဠေန မိဿကံ၊ ဝါစာယ သခိလော၊ မဏိနာ အတ္ထော၊ ဓနေန အတ္ထော၊ ယောဇနေန ဂစ္ဆတိ ဣစ္စာဒိ ဟေတုမှိ ကရဏေ ဝါ တတိယာ။ အတ္တနာဝ အတ္တာနံ သမ္မန္နတီတိ ပစ္စတ္တေ ဗဟုလံဝိဓာနာ ကတ္တရိ တတိယာ။ ဧဝံ တိလေဟိ ခေတ္တေ ဝပတီတိ ကမ္မတ္ထေ၊ သုမုတ္တာ မယံ တေန မဟာသမဏေနာတိ ပဉ္စမျတ္ထေ စ။

၂၄။ စတုတ္ထီ သမ္ပဒါနေ

အစေတနံ သစေတနံ ဝါ ပဋိဂ္ဂါဟကဘာဝေနာ+ပေက္ခိတံ၊ တံ သမ္ပဒါနံ၊ တဉ္စ ဒါ-ဒါနေတိ ဓာတုတော ဗျပ္ပေန ယုတ္တမေဝ၊ တတ္ထ စတုတ္ထီ ဟောတိ။ တဉ္စ ဒီယမာနဿ ဝတ္ထုနော အနိဝါရဏ+ဇ္ဈေသနာ+နုမတိတော တိဝိဓော၊ ယထာ ဗုဒ္ဓဿ ပုပ္ဖံ ဒေတိ၊ ဗောဓိရုက္ခဿ ဇလံ ဒေတိ၊ ယာစကဿ ဓနံ ဒေတိ၊ ဘိက္ခူနံ ဒါနံ ဒေတိ။

အနိရာကရဏာ+ရာဓ-န+ဗ္ဘနုညဝသေန ဟိ၊

သမ္ပဒါနံ တိဓာ ဝုတ္တံ၊ ရုက္ခ+ယာစက+ဘိက္ခဝေါ။

အာဓာရဝိဝက္ခာယံ သတ္တမီပိ၊ သင်္ဃေ ဂေါတမိ ဒေဟိ၊ သင်္ဃေ ဒိန္နေ အဟဉ္စေဝ ပူဇိတော ဘဝိဿာမိ၊ ယာ ပလာလမယံ မာလံ၊ နာရီ ဒတွာန စေတိယေတိ။

၂၅။ တာဒတ္ထျေ

တာဒတ္ထျေ စတုတ္ထီ သိယာ။ တဒတ္ထဿ ဘာဝေ၊ တာဒတ္ထျံ၊ တသ္မိံ တဒတ္ထဘာဝေ ဇောတနီယေဝ စတုတ္ထီ သိယာ။ တဒတ္ထဿ ဘာဝေါတိ နိမိတ္တနိမိတ္တီသမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီ၊ တသ္မာ ဆဋ္ဌာပဝါဒေါ+ယံ။ သမေပိ နိမိတ္တနိမိတ္တီနံ သမ္ဗန္ဓေ နိမိတ္တဘူတယူပတောဝ စတုတ္ထီ၊ နော နိမိတ္တီဘူတဒါရုတော။ ယူပါယ ဒါရု၊ ပါကာယ ဝဇတိ၊ ဗုဒ္ဓဿတ္ထာယ ဇီဝိတံ ပရိစ္စဇာမိ၊ နေဝ ဒဝါယ၊ န မဒါယ၊ ဦနဿ ပါရိပူရိယာ၊ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ သံဝတ္တတိ၊ လောကာနုကမ္ပာယ၊ ဖာသု ဝိဟာရာယ။

ဣစ္စာယံ ကစ္စာယနေ ဥပရိ ဝက္ခမာနဿ စတုတ္ထီတိ သာဓိတတ္တာ ဣဓ ဆဋ္ဌီတိ ဒီပနတ္ထံ ဝုစ္စတေ –

ကဿ သာဒု နရုစ္စတိ၊ မာ အယသ္မန္တာနမ္ပိ သင်္ဃဘေဒေါ ရုစ္စိတ္ထ၊ ခမတိ သင်္ဃဿ၊ ဘတ္တ+မဿ နစ္ဆာဒေတီတိ ဆဋ္ဌီ သမ္ဗန္ဓဝစနိစ္ဆာယံ၊ န စေ+ဝံ ဝိရောဓော သိယာ၊ သဒိသရူပတ္တာ၊ ဧဝံဝိဓေသု စ သမ္ဗန္ဓဿ သဒ္ဒိကာနုမတတ္တာ။ တထာ ဟိ ဘာဂဝုတ္တိယာ ‘‘ဥပပဒဝိဘတ္တိ ဆဋ္ဌိယာ+ပဝါဒါ’’တိ ဝုတ္တံ၊ သဒ္ဒန္တရေ ဝိဟိတာ ဝိဘတ္တိ ဥပပဒဝိဘတ္တိ။

ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီတိ အတ္ထမတ္တေ ပဌမာ၊ ကဿ ဝါ တုယှန္တိ အဝတွာ ကဿ ဝါ တွံ ဓမ္မံ ရောစေသီတိ အတ္ထမတ္တေ ပဌမာဝသေန ဗျဘိစာရဒဿနာ။ ဧဝ+မညာပိ ဝိညေယျာ၊ ပရတောပိ ယထာဂမံ။

ရညော သတံ ဓာရေတိ ရညော ဆတ္တံ ဓာရေတီတိ သမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီဝ။ သိလာဃ=ကထနေ၊ ဧဝံ ရညော သိလာဃတေ ဣစ္စာဒိ၊ ထုတိံ ကရောတီတျတ္ထော။ ဟနု=အပနယနေ၊ ရညော ဟနုတေ၊ ဝဉ္စေတီတျတ္ထော။ ဥပတိဋ္ဌေယျ သကျပုတ္တာနံ ဝဍ္ဎကီ၊ ဥပဂစ္ဆေယျာတျတ္ထော။ သပ=အက္ကောသေ၊ မယှံ သပတေ၊ သစ္စံ ကုရုတေတျတ္ထော ။ ဓရ=ဓာရဏေ၊ သုဝဏ္ဏံ တေ ဓာရယတေ၊ ဣဏံ တေ ဓာရယတိ၊ အဿ ရညော နာဂံ ဓာရယာမ။ ပိဟ=ဣစ္ဆာယံ၊ ဒေဝါပိ တဿ ပိဟယန္တိ တာဒိနော၊ တေသံ ပိဟယန္တိ သမ္ဗုဒ္ဓါနံ သတီမတံ၊ ပိဟယန္တိ=ပတ္ထေန္တိ။ တဿ ကုဇ္ဈ မဟာဝီရ၊ ယဒိ+ဟံ တဿ ပကုပ္ပေယျံ၊ ဒုဘယတိ ဒိသာနံ မေဃော၊ ယော မိတ္တာနံ န ဒူဘတိ၊ ယော အပ္ပဒုဋ္ဌဿ နရဿ ဒုဿတိ။ ဣဿ=ဣဿာယံ၊ တိတ္ထိယာ ဣဿယန္တိ သမဏာနံ။ ဥသူယ=ဒေါသာဝိကရဏေ၊ ဒုဇ္ဇနာ ဂုဏဝန္တာနံ ဥဿူယန္တိ၊ ကာ ဥသုယာ ဝိဇာနတံ။ ဣဓ+သိဓ+ရာဓ+သာဓ=သံသိဒ္ဓိယံ၊ အာရာဓော မေ ရညော၊ ရညော ဘာဂျ+မာရဇ္ဈတိ၊ ကျာ+ဟံ အယျာနံ အပရဇ္ဈာမိ၊ အာယသ္မတော ဥပါလိတ္ထေရဿ ဥပသမ္ပဒါပေက္ခော ဥပတိဿော။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ၊ အာသုဏန္တိ ဗုဒ္ဓဿ ဘိက္ခူ၊ တဿ ဘိက္ခုနော ဇနောအနုဂိဏာတိ၊ ပတိဂိဏာတိ၊ သာဓုကာရဒါနာဒိနာ တံ ဥဿဟတီတျတ္ထော။ အာရောစယာမိ ဝေါ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိဝေဒယာမိ ဝေါ၊ အာမန္တယာမိ တေ မဟာရာဇ၊ ဓမ္မံ တေ ဒေသိဿာမိ၊ ဒေသေတု ဘန္တေ ဘဂဝါ ဓမ္မံ ဘိက္ခူနံ၊ ယထာ နော ဘဂဝါ ဗျာကရေယျ၊ နိရုတ္တိံ တေ ပဝက္ခာမိ၊ အလံ မေ ရဇ္ဇံ၊ အလံ ဘိက္ခု ပတ္တဿ၊ အလံ မလ္လော မလ္လဿ၊ အရဟတိ မလ္လော မလ္လဿ၊ အလံ တေ ဣဓ ဝါသေန၊ ကိံ မေ ဧကေန တိဏ္ဏေနာတိ သဗ္ဗတ္ထ သမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီ။

ဧဝံ အာယု ဘောတော ဟောတု၊ စိရံ ဇီဝိတံ၊ ဘဒ္ဒံ၊ ကလျာဏံ၊ အတ္ထံ၊ ပယောဇနံ၊ ကုသလံ၊ အနာမယံ၊ ဟိတံ၊ ပတ္ထံ၊ သုခံ၊ သာတံ၊ ဘောတော ဟောတု၊ သာဓု သမ္မုတိ မေ တဿ၊ ပုတ္တဿာ+ဝိကရေယျ ဂုယှ+မတ္ထံ၊ တဿ မေ သက္ကော ပါတုရဟောသိ၊ တဿ ပဟိဏေယျ၊ ဘိက္ခူနံ ဒူတံ ပါဟေသိ၊ ကပ္ပတိ သမဏာနံ အာယောဂေါ ၊ ဧကဿ ဒွိန္နံ တိဏ္ဏံ ဝါ ပဟောတိ၊ ဥပမံ တေ ကရိဿာမိ၊ အဉ္ဇလိံတေ ပဂ္ဂဏှာမိ၊ တဿ ဖာသု၊ လောကဿ+တ္ထော၊ နမော တေ ပုရိသာဇည၊ သောတ္ထိ တဿ၊ သမတ္ထော မလ္လော မလ္လဿ၊ တဿ ဟိတံ၊ တဿ သုခံ၊ သွာဂတံ တေ မဟာရာဇာတိ သဗ္ဗတ္ထ သမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီ။

၂၆။ ပဉ္စမျ+ဝဓိသ္မာ

ပဒတ္ထာဝဓိသ္မာ ပဉ္စမီဝိဘတ္တိ ဟောတိ။

သမေပျ+ပဂမေ ဒွိန္နံ၊ ပုဗ္ဗရူပါ ယ+ဒစ္စုတံ၊

ဝုစ္စတေ တ+ဒပါဒါနံ၊ တံ စလာစလတော ဒွိဓာ၊

ယထာ+ဿာ ဓာဝတာ ပေါသော၊ ပတော၊ ရုက္ခာဖလန္တိ စ။

တတ္ထ စလာဝဓိ ဓာဝတာ အဿာ ပုရိသော ပတတိ၊ အစလာဝဓိ ပဗ္ဗတာ ဩတရန္တိ ဝနစာရကာတိ။

တဉ္စ အဝဓိ ဝိသယကြိယာဝိသေသဿ နိဒ္ဒိဋ္ဌတ္တာ နိဒ္ဒိဋ္ဌဝိသယံ၊ ယတ္ထ အပ အပဂမနကြိယံ ဥပါတ္တံ=အဇ္ဈာဟဋံ ဝိသယံ ကတွာ ပဝတ္တတိ၊ တံ ဥပါတ္တံ။ ယံ ကေနစိ ဂုဏေန ဥက္ကံသိယတိ၊ တံ အနုမေယျံ။ ယထာ ဂါမာ အပေန္တိ မုနယော၊ နဂရာ နိဂ္ဂတော ရာဇာ၊ ပါပါ စိတ္တံ နိဝါရေန္တိ။ ဝလာဟကာ ဝိဇ္ဇောတတေ၊ ကုသုလတော ပစတီတိ။ ဧတ္ထ စ ဝဠာဟကာ နိက္ခမ္မ၊ ကုသုလတော အပနေတွာတိ စ ပုဗ္ဗကြိယာ အဇ္ဈာဟရီယတိ။ မထုရာ ပါဋလိပုတ္တကေဟိ အဘိရူပါတိ အနုမီယတိ။ ဝုတ္တဉှိ –

နိဒ္ဒိဋ္ဌဝိသယံ ကိဉ္စိ၊ ဥပါတ္တဝိသယံ တထာ၊

အနုမေယျဝိသယဉ္စေတိ၊ တိဓာ+ဟု အဝဓိံ ဗုဓာတိ။

ဘယဟေတုမှိ-စောရာ ဘယံ ဇာယတိ၊ တဏှာယ ဇာယတိ ဘယံ၊ ပါပတော ဥတ္တသတိ၊ နတ္ထိ သောကော ကုတော ဘယံ။ အက္ခာတရိ-ဥပဇ္ဈာယာ သိက္ခံ ဂဏှာတိ၊ အာစရိယမှာ အဓီတော သုဏာတိ ဝါ။ ဗုဒ္ဓသ္မာ ပရာဇေန္တိ အညတိတ္ထိယာ၊ ပရာဇိတာ ဘဝန္တီတျတ္ထော။ ဟိမဝတာ ပဘဝတိ ဂင်္ဂါ၊ အစိရဝတိယာ ပဘဝန္တိ ကုန္နဒိယော။ ဥရသ္မာ ဇာတော ပုတ္တော၊ ကမ္မတော ဇာတံ ဣန္ဒြိယံ၊ ဥပဇ္ဈာယာ အန္တရဓာယတိ သိဿော၊ မာတာပိတူဟိ အန္တရဓာရယတိ ပုတ္တော၊ နိလီယတီတျတ္ထော။ ဒူရတ္ထယောဂေကီဝဒူရော ဣတော နဠကာရဂါမော၊ တတော ဟဝေ ဒူရတရံ ဝဒန္တိ၊ ဂါမတော နာတိဒူရေ၊ အာရကာ တေ မောဃပုရိသာ ဣမသ္မာ ဓမ္မဝိနယာ၊ အာရကာ တေဟိ ဘဂဝါ ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ အဒ္ဒသ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ အန္တိကတ္ထယောဂေ-အန္တိကံ ဂါမာ၊ အာသန္နံ ဂါမာ၊ သမီပံ ဂါမာ။ ပရိမာဏေ-ဣတော မထုရာယ စတူသု ယောဇနေသု သံကဿံ၊ ရာဇဂဟတော ပဉ္စစတ္တာလီသယောဇနမတ္ထကေ သာဝတ္ထိ။ ကာလပရိမာဏေ-ဣတော ဧကနဝုတိကပ္ပမတ္ထကေ၊ ဣတော ဝဿသတသဟဿဿ အစ္စယေန ဗုဒ္ဓါ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိဿတိ။ ပါသာဒါ သံကမေယျ၊ ပါသာဒံ အဘိရုဟိတွာ သံကမေယျာတိ အတ္ထော၊ တထာ ဟတ္ထိက္ခန္ဓာ သံကမေယျ၊ အဘိဓမ္မာ ပုစ္ဆန္တိ၊ အဘိဓမ္မံ သုတွာတိ အတ္ထော၊ အာသနာ ဝုဋ္ဌဟေယျ။ ဒိသတ္ထဝါစီဟိ ယောဂေ-ဣတော သာ ပုရိမာ ဒိသာ၊ ဣတော သာ ဒက္ခိဏာ ဒိသာ၊ အဝီစိတော ယာဝ ဘဝဂ္ဂံ၊ ဥဒ္ဓံ ပါဒတလာ၊ အဓော ကေသမတ္ထကာ။ ဝိဘဇနေ-ယတော ပဏီတတရော ဝါ ဝိသိဋ္ဌတရော ဝါ နတ္ထိ၊ အတ္တဒန္တော တတော ဝရံ၊ ကိဉ္စာပိ ဒါနတော သီလံ ဝရံ၊ တတော မယာ ဗဟုတရံ သုတံ၊ သီလမေဝ သုတာ သေယျော။ အာရတိပ္ပယောဂေ-အာရတိ ဝိရတိ ပါပါ၊ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိ၊ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတော၊ အပ္ပဋိဝိရတာ မုသာဝါဒါ။ သုဒ္ဓတ္ထယောဂေ-လောဘနီယေဟိ ဓမ္မေဟိ သုဒ္ဓါ၊ မာတုတော စ ပိတုတော စ သုဒ္ဓါ အနုပက္ကုဋ္ဌော။ ပမောစနတ္ထယောဂေ-ပရိမုတ္တော ဒုက္ခသ္မာတိ ဝဒါမိ၊ မုတ္တော+သ္မိ မာရဗန္ဓနာ၊ န တေ မုစ္စန္တိ မစ္စုနာ၊ မုတ္တော+ဟံ+သဗ္ဗပါသေဟိ။ ဝိဝေစနေ-ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ၊ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ။ ပမာဏတ္ထေ-အာယာမတော စ ဝိတ္ထာရတော စ ယောဇနံ၊ ဂမ္ဘီရတော စ ပုထုလတော စ ယောဇနံ စန္ဒဘာဂါယ ပရိမာဏံ၊ ပရိက္ခေပတော နဝယောဇနသတပရိမာဏော မဇ္ဈိမဒေသော။ ပုဗ္ဗာဒိယောဂေ-ပုဗ္ဗေဝ မေ ဘိက္ခဝေ သမ္ဗောဓာ၊ ဣတော ပုဗ္ဗေ နာဟောသိ၊ တတော ပရံ ပစ္စန္တိမာ ဇနပဒါ၊ တတော အပရေန သမယေန။ ပဉှေ-ကုတော+သိ တွံ၊ ကုတော ဘဝံ၊ ပါဋလိပုတ္တတော။ ကိစ္ဆာ လဒ္ဓန္တိ ဂုဏေ ပဉ္စမီ၊ ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတန္တိ ဟေတုမှိ ကရဏေ ဝါ တတိယာ၊ ဧဝံ ထောကာ မုတ္တော၊ ထောကေန မုတ္တောတိ။

ကထံ ‘‘ထောကံ စလတီ’’တိ၊ ကြိယာဝိသေသနေ ကမ္မနိ ဒုတိယာ၊ ထောကံ စလနံ ကရောတီတျတ္ထော၊ ထောကန္တိ စလနကြိယာယ ဝိသေသနတ္တာ ကြိယာဝိသေသနံ။

ကြိယာဝိသေသနံ နာမ၊ ကမ္မတ္တေ+ကတ္တသဏ္ဌိတာ၊

နျာယသိဒ္ဓံ ယတော တသ္မာ၊ တဒတ္ထံ န ဝိသုံ ဝိဓိ။

နျာယသိဒ္ဓံဝ=စလနန္တိ ယသ္မာ ဘာဝေ အနော၊ တသ္မာ ဘာဝဿေ+ကတ္တာ ဧကဝစနန္တိ ဉာယာ ဧကတ္တဉ္စ၊ ဘာဝေ အနတ္တာ နပုံသကတ္တဉ္စ၊ ကရောတိကြိယာယ သမ္ဗန္ဓေန ကမ္မတ္တဉ္စ သိဇ္ဈတီတိ။ ကရ+ဘူဓာတဝေါ စ –

ကာရိယရူပါဘိဓာတွတ္ထာ ၊ သဗ္ဗေ သတ္တာယ ယုဇ္ဇရေ၊

တတော ကြိယာ စ ဘာဝေါ စ၊ သာမညံ တေသု ဂမျတေ –

တိ ဝုတ္တတ္တာ ယုဇ္ဇန္တိ။

ထောကတ္ထေ-ထောကာ မုစ္စတိ။ သဗ္ဗတ္ထ သဝိသယေ ပဉ္စမီ။ ဧတ္ထ ‘‘ဝိဝက္ခာ လောကိကာ သာ စ၊ န သက္ကာ အနိဝတ္တိတုံ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ အနိဋ္ဌပ္ပသင်္ဂေါ န သိယာ။ မရိယာဒါယံ-အာပဗ္ဗတာ ခေတ္တံ။ အဘိဝိဓိမှိ-အာဗြဟ္မလောကာ သဒ္ဒေါ အဗ္ဘုဂ္ဂစ္ဆတိ၊ ပဗ္ဗတံ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ဗြဟ္မလောကမှိ ဗျာပေတွာတိ စ အတ္ထော။ ဧတ္ထ ဝဇ္ဇမာနသီမာ မရိယာဒါ၊ ဂယှမာနသီမာ အဘိဝိဓိ။

၂၇။ အပပရီဟိ ဝဇ္ဇနေ

ဝဇ္ဇနေ ဝတ္တမာနေဟီ အပပရီဟိ ယောဂေ ပဉ္စမီ ဟောတိ။ အပသာလာယ အာယန္တိ ဝါဏိဇာ၊ ပရိသာလာယ အာယန္တိ ဝါဏိဇာ၊ သာလံ ဝဇ္ဇေတွာတိ အတ္ထော။

၂၈။ ပဋိနိဓိပတိဒါနေသု ပတိနာ

ပဋိနိဓိမှိ ပတိဒါနေ စ ဝတ္တမာနေန ပတိနာ ယောဂေ နာမသ္မာ ပဉ္စမီ ဟောတိ။ ဗုဒ္ဓသ္မာ ပတိ သာရိပုတ္တော၊ ဃတ+မဿ တေလသ္မာ ပတိ ဒဒါတိ။

၂၉။ ရိတေ ဒုတိယာ စ

ရိတေသဒ္ဒယောဂေ နာမသ္မာ ဒုတိယာ ဟောတိ ပဉ္စမီ စ။ ရိတေ သဒ္ဓမ္မာ၊ ရိတေ သဒ္ဓမ္မံ။

၃၀။ ဝိနာ+ညတြ တတိယာ စ

ဝိနာ+ညတြယောဂေ နာမသ္မာ တတိယာ ဒုတိယာ ပဉ္စမီ စ။ ဝိနာ ဝါတေန၊ ဝိနာ ဝါတံ၊ ဝိနာ ဝါတသ္မာ။ အညတြ ဧကေန ပိဏ္ဍပါတနီဟာရကေန၊ အညတြ ဓမ္မံ၊ အညတြ ဓမ္မာ။

၃၁။ ပုထနာနာဟိ

ဧတေဟိ ယောဂေ တတိယာ ဟောတိ ပဉ္စမီ စ။ ဘိန္နယောဂကရဏံ ဒုတိယာနိဝတ္တနတ္ထံ။ ပုထဂေဝ ဇနေန၊ ပုထဂေဝ ဇနသ္မာ၊ ဇနေန နာနာ၊ ဇနသ္မာ နာနာ။

၃၉။ ဆဋ္ဌီ သမ္ဗန္ဓေ

သမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီ ဟောတိ။ ရညော ပုရိသောတိ ဝုတ္တေ ယသ္မာ ရာဇာ ဒဒါတိ၊ ပုရိသော ဂဏှာတိ၊ တသ္မာ ရာဇပုရိသောတိ ဝိညာယတိ။ ဧဝမေဝ ယော ယဿ အာယတ္တော သေဝကာဒိဘာဝေန ဘဏ္ဍဘာဝေန ဝါ သမီပ+သမူဟာ+ဝယဝ+ဝိကာရ+ကာရိယ+အဝတ္ထာ+ဇာတိ+ဂုဏ+ကြိယာဒိဝသေန ဝါ၊ ဌာနီဝသေန ဝါ၊ အာဂမီဝသေန ဝါ၊ သော တိဝိဓောပိ အတ္ထော သမ္ဗန္ဓော နာမ။ ဝုတ္တဉှိ –

ကြိယာကာရကသဉ္ဇာတော၊ အဿေ+ဒံဘာဝဟေတုကော၊

သမ္ဗန္ဓော နာမ သော အတ္ထော၊ တတ္ထ ဆဋ္ဌီ ဝိဓီယတေ။

ပါရတန္တျဉှိ သမ္ဗန္ဓော၊ တတ္ထ ဆဋ္ဌီ ဘဝေ တိတော၊

ဥပါဓိ+ဌာနျာ+ဂမိတော၊ န ဝိသေဿာဒိတော တိတောတိ။

ဥပါဓိသင်္ခါတဝိသေသနတော တာဝ-ရညော ပုရိသော။ ဧတ္ထ စ ဗြာဟ္မဏာဒိသာမိတော နိဝတ္တေတီတိ ရာဇာ ဝိသေသနံ၊ ပုရိသော တေန ဝိသေသိယတီတိ ဝိသေဿော။ ဘဏ္ဍသမ္ဗန္ဓတော-ပဟုတံ မေ ဓနံ သက္က၊ ဧကဿ ပဋိဝီသော၊ ဘိက္ခုဿ ပတ္တစီဝရံ။ သမီပတော-အမ္ဗဝနဿ အဝိဒူရေ၊ နိဗ္ဗာနဿေဝ သန္တိကေ။ သမူဟေ-သုဝဏ္ဏဿ ရာသိ၊ ဘိက္ခူနံ သမူဟော။ အဝယဝေ-မနုဿဿေဝ တေ သီသံ၊ ရုက္ခဿ သာခါ။ ဝိကာရေ-သုဝဏ္ဏဿ ဝိကတိ၊ ဘဋ္ဌဓညာနံ သတ္တု။ ကာရိယေ-ယဝဿ အင်္ကုရော၊ မေဃဿ သဒ္ဒေါ၊ ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ကမ္မာနံ ဖလံ ဝိပါကော။ အဝတ္ထာယံ-ခန္ဓာနံ ပါတုဘာဝေါ၊ ဇရာ၊ ဘေဒေါ ဝါ။ ဇာတိယံ-မနုဿဿ ဘာဝေါ၊ မနုဿာနံ ဇာတိ။ ဂုဏေ-သုဝဏ္ဏဿ ဝဏ္ဏော၊ ဝဏ္ဏော န ခီယေထ တထာဂတဿ ဗုဒ္ဓဿ ဂုဏဃောသော၊ ပုပ္ဖာနံ ဂန္ဓော၊ ဖလာနံ ရသော၊ စိတ္တဿ ဖုသနာ၊ သိပ္ပိကာနံ သတံ နတ္ထိ၊ တိလာနံ မုဋ္ဌိ၊ တေသံ သမာယောဂေါ၊ သန္ဓိနော ဝိမောက္ခော၊ တထာဂတဿ ပညာပါရမိံ အာရဗ္ဘ၊ သုခံ တေ၊ ဒုက္ခံ တေ၊ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ၊ ပညာယ ပဋုဘာဝေါ၊ ရူပဿ လဟုတာ၊ မုဒုတာ ဝါ၊ ဥပစယော ဝါ။ ကြိယာသမ္ဗန္ဓေ-ပါဒဿ ဥက္ခေပနံ၊ အဝက္ခေပနံ ဝါ၊ ဟတ္ထဿ သမိဉ္ဇနံ၊ ဒါနံ၊ ပသာရဏံ၊ ဓာတူနံ ဂမနံ၊ ဌာနံ၊ နိသဇ္ဇာ၊ သယနံ ဝါ၊ တထာဂတဿ နာမဂေါတ္တာဒိ၊ တဿ ကာရဏံ၊ တဿ မာတာပိတရော၊ တဿ ပုရတော ပါတုရဟောသိ၊ နဂရဿ ဒက္ခိဏတော၊ ဝဿာနံ တတိယေ မာသေ၊ န တဿ ဥပမာ၊ ကုဝေရဿ ဗလိ ဣစ္စာဒိ။ အပိ စ –

ဂါဝဿ ဇာတိ၊ ဓဝလော၊ ဂတိ၊ သိင်္ဂံ၊ နာမန္တိ+ဓ၊

ဒဗ္ဗဿာပိ စ ဇာတျာဒိ၊ ဝိသေဿာ ဟောန္တိ ကာမတော။

ဂေါတ္တဉ္စ သဗလောဒိဿ၊ ပါက+မန္နဿ သုက္ကတာ၊

ပဋဿ၊ သိင်္ဂံမေဏ္ဍဿ၊ နာ+ညေသံတိ ဝိသေဿတေ။

ဌာနိတော-ယုဝဏ္ဏာန+မေဩ လုတ္တာ။ အာဂမိတော-သုဉ သဿ။ သာမိယောဂေ-ဒေဝါန+မိန္ဒော၊ မိဂါနံ ရာဇာ။ ရုဇာဒိယောဂေ-ဒေဝဒတ္တဿ ရုဇတိ၊ တဿ ရောဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇိ၊ မဟာသေနာပတီနံ ဥဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ၊ ရဇကဿ ဝတ္ထံ ဒဒါတိ၊ မုသာဝါဒဿ ဩတ္တပ္ပံ ဣစ္စာဒိ။ ယဇဿ ယောဂေ-ပုပ္ဖဿ ဗုဒ္ဓဿ ယဇတိ၊ ပုပ္ဖေနာတျတ္ထော။ ဧဝံ ဃတဿ အဂ္ဂိံ ဇုဟတိ။ သုဟိတတ္ထေ-ပတ္တံ ဩဒနဿ ပူရေတွာ၊ ပူရံ နာနာပကာရဿ အသုစိနော၊ ပူရံ ဟိရညသုဝဏ္ဏဿ၊ ပူရတိ ဗာလော ပါပဿ။ ကိတကပ္ပယောဂေ-ဗဟုလံဝိဓာနာ ဆဋ္ဌီ၊ ရညော သမ္မတော၊ ပူဇိတော၊ သက္ကတော၊ အပစိတော၊ မာနိတော ဝါ၊ အမတံ တေသံ ဘိက္ခဝေ အပရိဘုတ္တံ၊ ယေသံ ကာယဂတာ သတိ အပရိဘုတ္တာ၊ သာဓုသမ္မတော ဗဟုဇနဿ၊ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ ဗုဒ္ဓါနံ ဓမ္မဓာတု၊ ဓမ္မဿ ဂုတ္တော မေဓာဝီ။ ကမ္မတ္ထေ-တဿ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော၊ သဟသာ ကမ္မဿ ကတ္တာရော၊ အမတဿ ဒါတာ၊ ဘိန္နာနံ သန္ဓာတာ၊ သဟိတာနံ အနုပ္ပဒါတာ၊ ဗောဓေတာ ပဇာယ၊ ကမ္မဿ ကာရကော နတ္ထိ၊ ဝိပါကဿ စ ဝေဒကော၊ အဝိသံဝါဒကော လောကဿ၊ စတုန္နံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယ ပသာဒေါ။ သရတိ+စ္ဆာယောဂေ-မာတု သရတိ၊ န တေသံ ကောစိ သရတိ၊ သတ္တာနံ ကမ္မပစ္စယာ၊ ပုတ္တဿ ဣစ္ဆတိ။ ကရောတိဿ (ယောဂေ) – ဥဒကဿ ပတိကုရုတေ၊ ကဏ္ဍဿ ပတိကုရုတေ၊ အဘိသင်္ခရောတီတျတ္ထော။ ပဉ္စမိယတ္ထေ ပရိဟာနိဘယတ္ထယောဂေပိ ဆဋ္ဌီ၊ အဿဝနတာယ ဓမ္မဿ ပရိယာယန္တိ၊ ကိန္နု ခေါ အဟံ တဿ သုခဿ ဘာယာမိ၊ သဗ္ဗေ တသန္တိ ဒဏ္ဍဿ၊ သဗ္ဗေ ဘာယန္တိ မစ္စုနော၊ ဘီတော စတုန္နံ အာသီဝိသာနံ ဃောရဝိသာနံ ဣစ္စာဒိ။

၄၀။ တုလျတ္ထေန ဝါ တတိယာ

တုလျတ္ထေန ယောဂေ ဝါ ဆဋ္ဌီ ဟောတိ တတိယာ စ။ ပိတု တုလျော၊ ပိတရာ ဝါ၊ မာတု တုလျော၊ မာတရာ ဝါ။

၃၂။ သတ္တမျာ+ဓာရေ

ကတ္တုကမ္မဋ္ဌာနံ နိသဇ္ဇ+ပစနာဒိကြိယာနံ ယော အာဓာရော၊ တံ အာဓာရကာရကံ နာမ။ ကထံ ကဋေ နိသီဒတိ ဒေဝဒတ္တော၊ ထာလိယံ ဩဒနံ ပစတိ၊ ဒေဝဒတ္တ+တဏ္ဍုလာနံ ကတ္တု+ကမ္မာနံ ဓာရဏတော တဒဋ္ဌအာသန+ပစနကြိယံ ကဋ+ထာလိယော ဓာရေန္တိ နာမ၊ တသ္မိံ သတ္တမီဝိဘတ္တိ ဟောတိ။

သော ဗျာပိကော၊ ဩပသိလေသိကော၊ ဝေသယိကော၊ သာမီပိကောတိ စတုဗ္ဗိဓော။ တတ္ထ ယော အာဓေယျဿ နိဿေသာဓာရဘူတော၊ သော ဗျာပိကော၊ ယထာ တိလေသု တေလံ အတ္ထိ၊ ခီရေသု ဇလံ၊ ဒဓိမှိ သပ္ပိ။ ပစ္စေကသိဒ္ဓါနံ ဘာဝါနံ ယံ အာဓေယျဘာဝေန ဥပသိလေသနံ အလ္လီယနံ အတ္ထိ၊ သော ဩပသိလေသိကော။ ယထာ အာသနေ နိသိန္နော သင်္ဃော၊ ထာလိယံ ဩဒနံ ပစတိ၊ ဃဋေ ဥဒက+မတ္ထိ၊ ဒူရေ ဌိတော၊ သမီပေ ဌိတော။ ယတ္ထ သမီပေ သမီပီဝေါဟာရံ ကတွာ တဒါယတ္တတာဒီပနတ္ထံ အာဓာရဘာဝေါ ဥပစရီယတိ၊ တံ သာမီပိကံ၊ ယထာ ဂင်္ဂါယံ ဃောသော၊ ဂင်္ဂါယ သမီပေ ဝဇောတျတ္ထော။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ။ ယတ္ထ အညထာဘာဝဝသေန ဒေသန္တရာဝစ္ဆေဒဝသေန ဝါ အာဓာရပရိကပ္ပော ၊ သော ဝေသယိတော။ ယထာ အာကာသေ သကုဏာ စရန္တိ၊ ဘူမိယံ မနုဿာ၊ ဇလေ မစ္ဆာ၊ ပါသာဒေသု ပတိတော၊ ပါပသ္မိံ ရမတီ မနော၊ ပသန္နော ဗုဒ္ဓသာသနေ၊ ပညာယ သာဓု၊ ဝိနယေ နိပုဏော၊ မာတရိ သာဓု၊ ပိတရိ နိပုဏော။

ကိရိယာ ကတ္တု+ကမ္မဋ္ဌာ၊ အာဓာရီယတိ ယေန သော၊

အာဓာရော စတုဓာ ဝုတ္တော၊ ဗျာပကာဒိပ္ပဘေဒတော။

ဗျာပကော တိလခီရာဒိ၊ ကဋော ဩပသိလေသိကော၊

သာမီပိကော တု ဂင်္ဂါဒိ၊ အာကာသော ဝိသယော မတော။

၃၃။ နိမိတ္တေ

နိမိတ္တတ္ထေ သတ္တမီ ဟောတိ။ အဇိနမှိ ဟညတေ ဒီပိ၊ ကုဉ္ဇရော ဒန္တေသု ဟညတေ၊ အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ၊ သမ္ပဇာနမုသာဝါဒေ ပါစိတ္တိယံ။ သဗ္ဗတ္ထ နိမိတျတ္ထော။

၃၄။ ယဗ္ဘာဝေါ ဘာဝလက္ခဏံ

ယဿ ဘာဝေါ ဘာဝန္တရဿ လက္ခဏံ ဘဝတိ၊ တတော သတ္တမီ။ ကာလေ ဂါဝီသု ဒုယှမာနာသုဂတော၊ ဒုဒ္ဓါသု အာဂတော။ ဧတ္ထဂမနကြိယာယ ဒေါဟနကြိယာစိဟနံ၊ အာဂမနကြိယာယ ဒုဒ္ဓါကြိယာစိဟနံ၊ ဧဝ+မုပရိပိ။ ပုဗ္ဗဏှသမယေ ဂတော၊ သာယနှသမယေ အာဂတော၊ ဇာယမာနေ ခေါ သာရိပုတ္တ ဗောဓိသတ္တေ အယံ ဒသသဟဿီ လောကဓာတု သမ္ပကမ္ပိ။

ပါသာဏာ သက္ခရာ စေဝ၊ ကဌလာ ခါဏုကဏ္ဋကာ၊

သဗ္ဗေ မဂ္ဂါ ဝိဝဇ္ဇန္တိ၊ ဂစ္ဆန္တေ လောကနာယကေ။

ဣမသ္မိံ သတိ ဣဒံ ဟောတိ ဣစ္စာဒိ။ ‘‘အကာလေ ဝဿတီ တဿ၊ ကာလေ တဿ န ဝဿတီ’’တိ ဝိသယသတ္တမီ။

၃၅။ ဆဋ္ဌီ စာ+နာဒရေ

ယဿ ဘာဝေါ ဘာဝန္တရဿ လက္ခဏံ ဘဝတိ၊ တတော ဆဋ္ဌီ ဟောတိ သတ္တမီ စာ+နာဒရေ ဂမျမာနေ။ အကာမကာနံ မာတာပိတူနံ ရုဒန္တာနံ ပဗ္ဗဇိ၊ မာတာပိတူသု ရုဒန္တေသု ဝါ။ ‘‘အာကောဋယန္တော သော နေတိ၊ သိဝိရာဇဿ ပေက္ခတေ’’၊ ‘‘မစ္စု အာဒါယ ဂစ္ဆတိ၊ ပေက္ခမာနေ မဟာဇနေ’’။

ဂုန္နံ သာမီတိ သမ္ဗန္ဓေ ဆဋ္ဌီ၊ ဂေါသု သာမီတိ ဝိသယသတ္တမီ။ ဧဝံ ဂုန္နမိဿရော၊ ဂေါသွိ+ဿရော၊ ဂုန္နံ အဓိပတိ၊ ဂေါသု အဓိပတိ၊ ဂုန္နံ ဒါယာဒေါ၊ ဂေါသု ဒါယာဒေါ၊ ဂုန္နံ သက္ခီ၊ ဂေါသု သက္ခီ၊ ဂုန္နံ ပတိဘူ၊ ဂေါသု ပတိဘူ၊ ဂုန္နံ ပသုတော၊ ဂေါသု ပသုတော၊ ကုသလာ နစ္စဂီတဿ၊ ကုသလာ နစ္စဂီတေ၊ အာယုတ္တော ကဋကရဏဿ၊ အာယုတ္တော ကဋကရဏေ။ တထာ အာဓာရဝစနိစ္ဆာယံ သတ္တမီ၊ ဘိက္ခူသု အဘိဝါဒေန္တိ၊ မုဒ္ဓနိ စုမ္ဗိတွာ၊ ဗာဟာသု ဂဟေတွာ၊ ဟတ္ထေသု ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ၊ ကဒလီသု ဂဇေ ရက္ခန္တိ၊ ဉာဏသ္မိံ ပသန္နော၊ ဉာဏသ္မိံ ဥဿုက္ကောတိ ဝိသယသတ္တမီ။

၃၆။ ယတော နိဒ္ဓါရဏံ

ဇာတိဂုဏကြိယာဟိ သမုဒါယတေ+ကဒေသဿ ပုထက္ကရဏံ နိဒ္ဓါရဏံ၊ ယတော တံ ကရီယတိ၊ တတော ဆဋ္ဌီသတ္တမိယော ဟောန္တိ။ သာလယော သူကဓညာနံ ပထျတမာ၊ သူကဓညေသု သာလယော ပထျတမာ။ ကဏှာ ဂါဝီနံ သမ္ပန္နခီရတမာ၊ ကဏှာ ဂါဝီသု သမ္ပန္နခီရတမာ။ ဂစ္ဆတံ ဓာဝန္တော သီဃတမာ၊ ဂစ္ဆန္တေသု ဓာဝန္တော သီဃတမာ။

၁၄။ သတ္တမျာ+ဓိကျေ

အာဓိကျေ အတ္ထေ ဥပေန ယုတ္တမှာ သတ္တမီ ဟောတိ။ ဥပခါရိယံ ဒေါဏော၊ ခါရိယာ ဒေါဏော အဓိကောတျတ္ထော။ တထာ ဥပနိက္ခေ ကဟာပဏံ။

၁၅။ သာမိတ္ထေ+ဓိနာ

သာမိဘာဝတ္ထေ အဓိနာ ယုတ္တမှာ သတ္တမီ ဟောတိ။ အဓိဗြဟ္မဒတ္တေ ပဉ္စာလာ၊ အဓိပဉ္စာလေသု ဗြဟ္မဒတ္တော၊ ဗြဟ္မဒတ္တိဿရာ ပဉ္စာလာတိ အတ္ထော။ အဓိဒေဝေသု ဗုဒ္ဓါ၊ သမ္မုတိဒေဝါဒီဟိ ဗုဒ္ဓါ အဓိကောတျတ္ထော။

ဧတ္ထ စ ယထာဝုတ္တေသု အတ္ထေသု အယံ ဘေဒေါ –

ကာရကံ သာဓကံ နိဗ္ဗတ္တကံ ကြိယာနိမိတ္တန္တိ အတ္ထတော ဧကမေဝ၊ တဉ္စ ဒဏ္ဍော၊ ဓဝလော၊ ပစနံ၊ စိတ္တော၊ ဂေါတိ ဒဗ္ဗ+ဂုဏ+ကြိယာ+နာမ+ဇာတိဘေဒေန ပဉ္စဝိဓမ္ပိ ကမ္မ+ကတ္တာဒိဝသေန ဆဗ္ဗိဓံ၊ တံ သတ္တိကာရကံ၊ တဒါဓာရဘူတဒဗ္ဗာဒယော တတြဋ္ဌကာရကံ၊ န မုချတော။ မုချတော စေ ဟောန္တိ၊ တေသံ သတ္တိဒဗ္ဗာနံ အညမညဗျာဝဋရူပတ္တာ ယော အာဓာရော၊ သော အာဓာရောယေဝ၊ ကိသ္မိဉ္စိကာလေ ကရဏံ ဝါ ကတ္တုရူပဘူတော ဝါ န ဟောတိ၊ တသ္မာ ထာလိ ပစတိ၊ ထာလိယာ ပစတိ၊ ထာလိယံ ပစတီတျာဒိနာ ဧကဿ ဝတ္ထုနော ကတ္တု+ကရဏာ+ဓာရဘေဒေါ န သိယာ။ သတ္တိပက္ခေ ပန ဒဗ္ဗာဒီနံ အနေကသတ္တိယာ အာဓာရတ္တာ သတ္တိယာ ဒဗ္ဗာဒယော ဝိဝက္ခိတာ တံ တံ ကာရကံ ဟောတီတိ ဒဗ္ဗာဒီနံ အဘေဒေပိ ကာရကဘေဒေါ ယုဇ္ဇတေ။ ဝုတ္တဉှိ –

ဝိစိတ္တကတ္တုအာဒီဟိ ၊ သံယောဂါ ဧကဝတ္ထုနော၊

နာနာတ္တံ ယုဇ္ဇတေ နာဋျ-ဘေဒေန နဋကဿိ+ဝါတိ။

ထာလိ ဝတ္ထုတော ဧကာ စေဒပိ သတ္တိကာရကဘူတကတ္တု+ကရဏာ+ဓာရာဒီနံ ဘေဒေန ဘေဒ+မုပယာတိ၊ ကိမိဝ ရာမ+ရာဝဏာဒိဝေသဓာရီနဋကော တေသံ နာမဝသေန ရာမော၊ ရာဝဏောတိ ဘေဒ+မုပယာတိ၊ တ+မိဝါတိ အဓိပ္ပာယော။

ပုန+ရပိ –

ယထေ+ကောပိ ပဋော သုတ္တ၊ ပီတာဒိဂုဏသံယုတော၊

သုက္ကော ပဋောတိ ပီတောတိ၊ ဘေဒံ ယာတျေ+ဝမေဝ+ယံ။

ဧတ္ထ စ သတ္တိဘူတကတ္တာဒယော မုချကာရကံ၊ တံယောဂေန ဒဗ္ဗဘူတထာလီ ဂုဏကာရကံ၊ တေ စ ကထံ ကြိယာယ ကာရကာ ဟောန္တိ။ ကတ္တာ အတ္တနာ ပတိဋ္ဌိတာယ ဟသတိ+နစ္စတိစ္စာဒိကြိယာယ နိမိတ္တံ ဟောတိ။ ကမ္မဉ္စ အတ္တနာ ပတိဋ္ဌိတကြိယာယ တဒတ္ထဘူတဣန္ဓနာဒီနိ ပဝတ္တေန္တံ ‘‘ဩဒနံ ပစတီ’’တျာဒေါ နိမိတ္တံ။ ‘ကဋ္ဌေဟိ ပစ္စတီ’တျာဒေါ ကဋ္ဌာနိ ဇလနကြိယာယ သာဓေတဗ္ဗပါကဿ အင်္ဂဘာဝေန နိမိတ္တံ။ ‘ဖရသုနာ ဆိန္ဒတီ’တျာဒေါ ဖရသု စ ကဋ္ဌာနံ ဒွိဓာပဝတ္တိယာ နိမိတ္တံ။ ကမ္မဉ္စ ကြိယာယ သမ္ဗန္ဓီယမာနဗျာပျေ သတိ နိမိတ္တဘာဝေန ကြိယာယ နိမိတ္တံ။ တထာ သမ္ပဒါနာ+ဝဓိ+အာဓာရာနံ ‘ဂါဝေါ ဒဒါတိ’ ‘ဂါမသ္မာ အပနယတိ’ ‘ထာလိယံ ပစတီ’တျာဒီသု ဂေါဒါနာ+ပနယန+ပစနကြိယာနံ နိမိတ္တတ္တာ ကြိယာယ နိမိတ္တာနိ ဟောန္တိ။ တေသံ ယထာသကံ ကြိယာယ ပဝတ္တကော ကတ္တာ၊ တသ္မာ သ ဧဝ ပဓာနော ကတ္တာတိ ဝေါဟာရံ လဘတိ၊ အညေသံ ကရဏာဒီနံ ကတ္တုဘာဝေ သတိပိ အပ္ပဓာနတ္တာ တံ န လဘတိ။

စောဒကေန ဝုတ္တဉှိ –

နနု သာမဂျမီနာယံ၊ ကြိယာသိဒ္ဓိ ကထံ ဝဒ၊

ဧကဿ ကတ္တုနော ဧဝ၊ သဗ္ဗေသံ ကတ္တုတံ ဝိနာ။

သဗ္ဗေသံ ကရဏာဒီနံ၊ ကတ္တုတာယ ဝိယောဂတော၊

ကရဏာဒီနံ အဘာဝတ္တာ၊ ကာရကံ န ဟိ ဆဗ္ဗိဓန္တိ။

ဝုစ္စတေ –

ယဒျပျ+တ္ထိ ဟိ ကတ္တုတ္တံ၊ သဘာဝါ ကရဏာဒိသု၊

ကြိယာသိဒ္ဓျာ တထာပျေ+တ+မပ္ပဓာနံ ပရင်္ဂတော။

ဧတံ သဘာဝတော ဥပလဗ္ဘမာနံ ကရဏာဒီသု ကတ္တုတ္တံ ပရေသံ ကရဏာဒီနံ ဇလန+ဓာရဏာဒိကြိယာယ အင်္ဂံ ဥပါယတိ အပ္ပဓာနန္တိ အဓိပ္ပာယော။

ကာရကံ ဆဗ္ဗိဓံ သညာ-ဝသာ ဆဗ္ဗီသတိဝိဓံ၊

ပဘေဒါ သတ္တဓာ ကမ္မံ၊ ကတ္တာ ပဉ္စဝိဓော ဘဝေ။

ကရဏံ ဒုဝိဓံ ဟောတိ၊ သမ္ပဒါနံ တိဓာ မတံ၊

အပါဒါနံ ပဉ္စဝိဓံ၊ အာဓာရော တု စတုဗ္ဗိဓော။

ဝိဘတ္တိယော ပန –

ပစ္စတ္တ+မုပယောဂဉ္စ၊ ကရဏံ သမ္ပဒါနိယံ၊

နိဿက္ကံ သာမိဝစနံ၊ ဘုမ္မ+မာလပန+ဋ္ဌမံတိ။

ဣတိ ပယောဂသိဒ္ဓိယံ ကာရကကဏ္ဍော တတိယော။