📜
၁၁။ ကေဝဋ္ဋသုတ္တဝဏ္ဏနာ
ကေဝဋ္ဋဂဟပတိပုတ္တဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ
၄၈၁။ ပါဝါရိကမ္ဗဝနေတိ ¶ ¶ ¶ ပါဝါရိကသေဋ္ဌိနော အမ္ဗဗဟုလေ ဥပဝနေ။ တံ ကိရ သော သေဋ္ဌီ ဘဂဝတော အနုစ္ဆဝိကံ ဂန္ဓကုဋိံ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ရတ္တိဋ္ဌာနဒိဝါဋ္ဌာနကုဋိမဏ္ဍပါဒီနိ သမ္ပာဒေတွာ ပါကာရပရိက္ခိတ္တံ ဒွါရကောဋ္ဌကသမ္ပန္နံ ကတွာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သင်္ဃဿ နိယျာတေသိ၊ ပုရိမဝေါဟာရေန ပန ‘‘ပါဝါရိကမ္ဗဝန’’န္တိ ဝုစ္စတိ၊ တသ္မိံ ပါဝါရိကမ္ဗဝနေ။ ကေဝဋ္ဋောတိ ဣဒံ တဿ နာမံ ကေဝဋ္ဋေဟိ သံရက္ခိတတ္တာ၊ တေသံ ဝါ သန္တိကေ သံဝဍ္ဎိတတ္တာတိ ကေစိ။ ‘‘ဂဟပတိပုတ္တဿာ’’တိ ဧတ္ထ ကာမံ တဒါ သော ဂဟပတိဋ္ဌာနေ ဌိတော၊ ပိတု ပနဿ အစိရကာလံကတတာယ ပုရိမသမညာယ ‘‘ဂဟပတိပုတ္တော’’ တွေဝ ဝေါဟရီယတိ၊ တေနာဟ ‘‘ဂဟပတိ မဟာသာလော’’တိ။ မဟာဝိဘဝတာယ မဟာသာရော၊ ဂဟပတီတိ အတ္ထော ရ-ကာရဿ လ-ကာရံ ကတွာ ‘‘မဟာသာလော သုခုမာလော အဟ’’န္တိအာဒီသု (အ။ နိ။ ၃။၃၉) ဝိယ။ သဒ္ဓါသမ္ပန္နောတိ ပေါထုဇ္ဇနိကာယ သဒ္ဓါယ ဝသေန သဒ္ဓါ သမန္နာဂတော။
သမိဒ္ဓါတိ သမ္မဒေဝ ဣဒ္ဓါ၊ ဣဒ္ဓိယာ ဝိဘဝသမ္ပတ္တိယာ ဝေပုလ္လပ္ပတ္တာတိ အတ္ထော။ ‘‘ဧဟိ တွံ ဘိက္ခု အနွဒ္ဓမာသံ၊ အနုမာသံ၊ အနုသံဝစ္ဆရံ ဝါ မနုဿာနံ ပသာဒါယ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ကရောဟီ’’တိ ဧကဿ ဘိက္ခုနော အာဏာပနံ တသ္မိံ ဌာနေ တဿ ဌပနံ နာမ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ဌာနန္တရေ ဌပေတူ’’တိ။ ဥတ္တရိမနုဿာနံ ¶ ဓမ္မတောတိ ဥတ္တရိမနုဿာနံ ဗုဒ္ဓါဒီနံ အဓိဂမဓမ္မတော။ နိဒ္ဓါရဏေ စေတံ နိဿက္ကံ။ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယဉှိ တတော နိဒ္ဓါရေတိ။ မနုဿဓမ္မတော ဥတ္တရီတိ ပကတိမနုဿဓမ္မတော ဥပရိ။ ပဇ္ဇလိတပဒီပေါတိ ပဇ္ဇလန္တော ပဒီပေါ။
၄၈၂။ န ဓံသေမီတိ ဂုဏသမ္ပတ္တိတော န စာဝေမိ၊ တေနာဟ ‘‘သီလဘေဒ’’န္တိအာဒိ။ ဝိဿာသံ ဝဍ္ဎေတွာ ဘဂဝတိ အတ္တနော ဝိဿတ္ထဘာဝံ ဗြူဟေတွာ ဝိဘူတံ ပါကဋံ ကတွာ။
ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယဝဏ္ဏနာ
၄၈၃-၄။ အာဒီနဝန္တိ ¶ ¶ ဒေါသံ။ ဂန္ဓာရီတိ စူဠဂန္ဓာရီ၊ မဟာဂန္ဓာရီတိ ဒွေ ဂန္ဓာရီဝိဇ္ဇာ။ တတ္ထ စူဠဂန္ဓာရီ နာမ တိဝဿတော ဩရံ မတာနံ သတ္တာနံ ဥပပန္နဋ္ဌာနဇာနနဝိဇ္ဇာ။ မဟာဂန္ဓာရီ တမ္ပိ ဇာနာတိ တတော ဥတ္တရိပိ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏကပ္ပံ ယေဘုယျေန ဣဒ္ဓိဝိဓကိစ္စံ သာဓေတိ။ တဿာ ကိရ ဝိဇ္ဇာယ သာဓကော ပုဂ္ဂလော တာဒိသေ ဒေသကာလေ မန္တံ ပရိဇပ္ပိတွာ ဗဟုဓာပိ အတ္တာနံ ဒဿေတိ၊ ဟတ္ထိအာဒီနိပိ ဒဿေတိ၊ ဒဿနီယောပိ ဟောတိ၊ အဂ္ဂိထမ္ဘမ္ပိ ကရောတိ၊ ဇလထမ္ဘမ္ပိ ကရောတိ၊ အာကာသေပိ အတ္တာနံ ဒဿေတိ။ သဗ္ဗံ ဣန္ဒဇာလသဒိသံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အဋ္ဋောတိ ဒုက္ခိတော ဗာဓိတော၊ တေနာဟ ‘‘ပီဠိတော’’တိ။
အာဒေသနာပါဋိဟာရိယဝဏ္ဏနာ
၄၈၅။ ကာမံ ‘‘စေတသိက’’န္တိ ပဒံ ယေ စေတသိ နိယုတ္တာ စိတ္တေန သမ္ပယုတ္တာ၊ တေသံ သာဓာရဏဝစနံ၊ သာဓာရဏေ ပန ဂဟိတေ စိတ္တဝိသေသော ဂဟိတောဝ ဟောတိ၊ သာမညဇောတနာ စ ဝိသေသေ အဝတိဋ္ဌတီတိ စေတသိကဂ္ဂဟဏဿ အဓိပ္ပာယံ ဝိဝရန္တော ‘‘သောမနဿဒေါမနဿံ အဓိပ္ပေတ’’န္တိ အာဟ။ သောမနဿဂ္ဂဟဏေန စေတ္ထ တဒေကဋ္ဌာ ရာဂါဒယော၊ သဒ္ဓါဒယော စ ဒဿိတာ ဟောန္တိ၊ ဒေါမနဿဂ္ဂဟဏေန ဒေါသာဒယော။ ဝိတက္ကဝိစာရာ ပန သရူပေနေဝ ဒဿိတာ။ ဧဝံ တဝ မနောတိ ဣမိနာ အာကာရေန တဝ မနော ပဝတ္တောတိ အတ္ထော ¶ ။ ကေန ပကာရေန ပဝတ္တောတိ အာဟ ‘‘သောမနဿိတော ဝါ’’တိအာဒိ။ ‘‘ဧဝံ တဝ မနော’’တိ ဣဒံ ပန သောမနဿိတတာဒိမတ္တဒဿနံ၊ န ပန ယေန ယေန သောမနဿိတော ဝါ ဒေါမနဿိတော ဝါ၊ တံ တံ ဒဿနံ။ ဒုတိယန္တိ ‘‘ဣတ္ထမ္ပိ တေ မနော’’တိ ဣဒံ။ ဣတိပီတိ ဧတ္ထ ဣတိ-သဒ္ဒေါ နိဒဿနတ္ထော ‘‘အတ္ထီတိ ခေါ၊ ကစ္စာန၊ အယမေကော အန္တော’’တိအာဒီသု (သံ။ နိ။ ၂။၁၅၊ ၃။၉၀) ဝိယ၊ တေနာဟ ‘‘ဣမဉ္စ ဣမဉ္စ အတ္ထံ စိန္တယမာန’’န္တိ ပိ-သဒ္ဒေါ ဝုတ္တတ္ထသမ္ပိဏ္ဍနတ္ထော။ ပရဿ စိန္တံ မနတိ ဇာနာတိ ဧတေနာတိ စိန္တာမဏိ။ တဿာ ကိရ ဝိဇ္ဇာယ သာဓကော ပုဂ္ဂလော တာဒိသေ ဒေသကာလေ မန္တံ ပရိဇပ္ပိတွာ ယဿ စိတ္တံ ဇာနိတုကာမော၊ တဿ ဒိဋ္ဌသုတာဒိဝိသေသသဉ္ဇာနနမုခေန စိတ္တာစာရံ ¶ အနုမိနန္တော ကထေတီတိ ကေစိ။ အပရေ ‘‘ဝါစံ နိစ္ဆရာပေတွာ တတ္ထ အက္ခရသလ္လက္ခဏဝသေနာ’’တိ ဝဒန္တိ။
အနုသာသနီပါဋိဟာရိယဝဏ္ဏနာ
၄၈၆။ ပဝတ္တေန္တာတိ ပဝတ္တနကာ ဟုတွာ၊ ပဝတ္တနဝသေနာတိ အတ္ထော။ ‘‘ဧဝ’’န္တိ ဟိ ပဒံ ယထာနုသိဋ္ဌာယ ¶ အနုသာသနိယာ ဝိဓိဝသေန၊ ပဋိသေဓဝသေန စ ပဝတ္တိအာကာရပရာမသနံ၊ သာ စ သမ္မာဝိတက္ကာနံ မိစ္ဆာဝိတက္ကာနဉ္စ ပဝတ္တိအာကာရဒဿနဝသေန ပဝတ္တတိ တတ္ထ အာနိသံသဿ အာဒီနဝဿ စ ဝိဘာဝနတ္ထံ။ အနိစ္စသညမေဝ န နိစ္စသညန္တိ အတ္ထော။ ပဋိယောဂီနိဝတ္တနတ္ထဉှိ ဧဝ-ကာရဂ္ဂဟဏံ။ ဣဓာပိ ဧဝံ သဒ္ဒဂ္ဂဟဏဿ အတ္ထော၊ ပယောဇနဉ္စ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣဒံဂဟဏေပိ ဧသေဝ နယော။ ပဉ္စကာမဂုဏိကရာဂန္တိ နိဒဿနမတ္တံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ၊ တဒညရာဂဿ၊ ဒေါသာဒီနဉ္စ ပဟာနဿ ဣစ္ဆိတတ္တာ၊ တပ္ပဟာနဿ စ တဒညရာဂါဒိခေပနဿ ဥပါယဘာဝတော တထာ ဝုတ္တံ ဒုဋ္ဌလောဟိတဝိမောစနဿ ¶ ပုဗ္ဗဒုဋ္ဌမံသခေပနူပါယတာ ဝိယ။ လောကုတ္တရဓမ္မမေဝါတိ အဝဓာရဏံ ပဋိပက္ခဘာဝတော သာဝဇ္ဇဓမ္မနိဝတ္တနပရံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ တဿာဓိဂမူပါယာနိသံသဘူတာနံ တဒညေသံ အနဝဇ္ဇဓမ္မာနံ နာနန္တရိယဘာဝတော။ ဣဒ္ဓိဝိဓံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယန္တိ ဒဿေတိ ဣဒ္ဓိဒဿနေန ပရသန္တာနေ ပသာဒါဒီနံ ပဋိပက္ခဿ ဟရဏတော။ ဣမိနာ နယေန သေသပဒဒွယေပိ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သတတံ ဓမ္မဒေသနာတိ သဗ္ဗကာလံ ဒေသေတဗ္ဗဓမ္မဒေသနာ။
ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယေနာတိ သဟယောဂေ ကရဏဝစနံ၊ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယေန သဒ္ဓိန္တိ အတ္ထော။ အာဒေသနာပါဋိဟာရိယေနာတိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ ဓမ္မသေနာပတိဿ အာစိဏ္ဏန္တိ ယောဇနာ။ ‘‘စိတ္တာစာရံ ဉတွာ’’တိ ဣမိနာ အာဒေသနာပါဋိဟာရိယံ ဒဿေတိ။ ‘‘ဓမ္မံ ဒေသေသီ’’တိ ဣမိနာ အနုသာသနီပါဋိဟာရိယံ ‘‘ဗုဒ္ဓါနံ သတတံ ဓမ္မဒေသနာ’’တိ အနုသာသနီပါဋိဟာရိယဿ တတ္ထ သာတိသယတာယ ဝုတ္တံ။ သဥပါရမ္ဘာနိ ပတိရူပေန ဥပါရမ္ဘိတဗ္ဗတော။ သဒေါသာနိ ဒေါသသမုစ္ဆိန္ဒနဿ အနုပါယဘာဝတော။ သဒေါသတ္တာ ဧဝ အဒ္ဓါနံ န တိဋ္ဌန္တိ စိရကာလဋ္ဌာယီနိ န ဟောန္တိ။ အဒ္ဓါနံ အတိဋ္ဌနတော န နိယျန္တီတိ ဖလေန ဟေတုနော အနုမာနံ။ အနိယျာနိကတာယ ဟိ တာနိ အနဒ္ဓနိယာနိ။ အနုသာသနီပါဋိဟာရိယံ အနုပါရမ္ဘံ ဝိသုဒ္ဓိပ္ပဘဝတော၊ ဝိသုဒ္ဓိနိဿယတော ¶ စ။ တတော ဧဝ နိဒ္ဒေါသံ။ န ဟိ တတ္ထ ပုဗ္ဗာပရဝိရောဓာဒိဒေါသသမ္ဘဝေါ။ နိဒ္ဒေါသတ္တာ ဧဝ အဒ္ဓါနံ တိဋ္ဌတိ ပရဝါဒဝါတေဟိ၊ ကိလေသဝါတေဟိ စ အနုပဟန္တဗ္ဗတော။ တသ္မာတိ ယထာဝုတ္တကာရဏတော၊ တေန သဥပါရမ္ဘာဒိံ၊ အနုပါရမ္ဘာဒိံ စာတိ ဥဘယံ ဥဘယတ္ထ ယထာက္ကမံ ဂါရယှပါသံသဘာဝါနံ ဟေတုဘာဝေန ပစ္စာမသတိ။
ဘူတနိရောဓေသကဝတ္ထုဝဏ္ဏနာ
၄၈၇။ အနိယျာနိကဘာဝဒဿနတ္ထန္တိ ¶ ယသ္မာ မဟာဘူတပရိယေသကော ဘိက္ခု ပုရိမေသု ဒွီသု ပါဋိဟာရိယေသု ဝသိပ္ပတ္တော ကုသလောပိ သမာနော မဟာဘူတာနံ အပရိသေသနိရောဓသင်္ခါတံ နိဗ္ဗာနံ နာဝဗုဇ္ဈိ ¶ ၊ တသ္မာ တာနိ နိယျာနာဝဟတာဘာဝတော အနိယျာနိကာနီတိ တေသံ အနိယျာနိကဘာဝဒဿနတ္ထံ။ တတိယံ ပန တက္ကရဿ ဧကန္တတော နိယျာနာဝဟန္တိ တဿေဝ နိယျာနိကဘာဝဒဿနတ္ထံ။
ဧဝမေတိဿာ ဒေသနာယ မုချပယောဇနံ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ အနုသင်္ဂိကမ္ပိ ဒဿေတုံ ‘‘အပိစာ’’တိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ မဟာဘူတေ ပရိယေသန္တောတိ အပရိသေသံ နိရုဇ္ဈနဝသေန မဟာဘူတေ ဂဝေသန္တော၊ တေသံ အနဝသေသနိရောဓံ ဝီမံသန္တောတိ အတ္ထော။ ဝိစရိတွာတိ ဓမ္မတာယ စောဒိယမာနော ဝိစရိတွာ။ ဓမ္မတာသိဒ္ဓံ ကိရေတံ၊ ယဒိဒံ တဿ ဘိက္ခုနော တထာ ဝိစရဏံ၊ ယထာ အဘိဇာတိယံ မဟာပထဝိကမ္ပာဒိ။ မဟန္တဘာဝပ္ပကာသနတ္ထန္တိ သဒေဝကေ လောကေ အနညသာဓာရဏဿ ဗုဒ္ဓါနံ မဟန္တဘာဝဿ မဟာနုဘာဝတာယ ဒီပနတ္ထံ။ ဣဒဉ္စ ကာရဏန္တိ သဗ္ဗေသမ္ပိ ဗုဒ္ဓါနံ သာသနေ ဤဒိသော ဧကော ဘိက္ခု တဒါနုဘာဝပ္ပကာသနော ဟောတီတိ ဣဒမ္ပိ ကာရဏံ ဒဿေန္တော။
ကတ္ထာတိ နိမိတ္တေ ဘုမ္မံ၊ တသ္မာ ကတ္ထာတိ ကိသ္မိံ ဌာနေ ကာရဏဘူတေ။ ကိံ အာဂမ္မာတိ ကိံ အာရမ္မဏံ ပစ္စယဘူတံ အဓိဂန္တွာ၊ တေနာဟ ‘‘ကိံ ပတ္တဿာ’’တိ။ တေတိ မဟာဘူတာ။ အပ္ပဝတ္တိဝသေနာတိ အနုပ္ပဇ္ဇနဝသေန။ သဗ္ဗာကာရေနာတိ ဝစနတ္ထလက္ခဏာဒိသမုဋ္ဌာနကလာပစုဏ္ဏနာနတ္တေကတ္တဝိနိဗ္ဘောဂါဝိနိဗ္ဘောဂ- သဘာဂဝိသဘာဂအဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရသင်္ဂဟပစ္စယသမန္နာဟာရပစ္စယဝိဘာဂါကာရတော၊ သသမ္ဘာရသင်္ခေပသသမ္ဘာရဝိဘတ္တိသလက္ခဏသင်္ခေပသလက္ခဏဝိဘတ္တိအာကာရတော စာတိ သဗ္ဗေန အာကာရေန။
၄၈၈။ ဒိဗ္ဗန္တိ ¶ ဧတ္ထ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမင်္ဂီဘူတာ ဟုတွာ ဝိစရန္တိ၊ ကီဠန္တိ၊ ဇောတန္တိ စာတိ ဒေဝေါ၊ ဒေဝလောကော။ တံ ယန္တိ ဥပဂစ္ဆန္တိ ဧတေနာတိ ဒေဝယာနိယော။ ဝသံ ဝတ္တေန္တောတိ ¶ ဧတ္ထ ဝသဝတ္တနံ နာမ ယထိစ္ဆိတဋ္ဌာနဂမနံ။ စတ္တာရော မဟာရာဇာနော ဧတေသံ ဣဿရာတိ စာတုမဟာရာဇိကာ ယာ ဒေဝတာ မဂ္ဂဖလလာဘိနော တာ တမတ္ထံ ဧကဒေသေန ဇာနေယျုံ ဗုဒ္ဓဝိသယော ပနာယံ ပဉှောတိ စိန္တေတွာ ‘‘န ဇာနာမာ’’တိ အာဟံသု၊ တေနာဟ ‘‘ဗုဒ္ဓဝိသယေ’’တိအာဒိ။ အဇ္ဈောတ္ထရဏံ နာမေတ္ထ နိပ္ပီဠနန္တိ အာဟ ‘‘ပုနပ္ပုနံ ပုစ္ဆတီ’’တိ။ အဘိက္ကန္တတရာတိ ရူပသမ္ပတ္တိယာ စေဝ ပညာပဋိဘာနာဒိဂုဏေဟိ စ အမှေ အဘိဘုယျ ပရေသံ ကာမနီယတရာ။ ပဏီတတရာတိ ဥဠာရတရာ၊ တေနာဟ ‘‘ဥတ္တမတရာ’’တိ။
၄၉၁-၃။ ဒေဝယာနိယသဒိသော ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏဿေဝ အဓိပ္ပေတတ္တာ။ ‘‘ဒေဝယာနိယမဂ္ဂေါတိ ဝါ ¶ …ပေ… သဗ္ဗမေတံ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏဿေဝ နာမ’’န္တိ ဣဒံ ပါဠိယံ အဋ္ဌကထာသု စ တတ္ထ တတ္ထ အာဂတရုဠှိဝသေန ဝုတ္တံ။
၄၉၄။ အာဂမနပုဗ္ဗဘာဂေ နိမိတ္တန္တိ ဗြဟ္မုနော အာဂမနဿ ပုဗ္ဗဘာဂေ ဥပ္ပဇ္ဇနနိမိတ္တံ။ ပါတုရဟောသီတိ အာဝိ ဘဝိ။ ပါကဋော အဟောသီတိ ပကာသော အဟောသိ။
၄၉၇။ ပဒေသေနာတိ ဧကဒေသေန၊ ဥပါဒိန္နကဝသေန၊ သတ္တသန္တာနပရိယာပန္နေနာတိ အတ္ထော။ အနုပါဒိန္နကေပီတိ အနိန္ဒြိယဗဒ္ဓေပိ။ နိပ္ပဒေသတော အနဝသေသတော။ ပုစ္ဆာမူဠှဿာတိ ပုစ္ဆိတုံ အဇာနန္တဿ။ ပုစ္ဆာယ ဒေါသံ ဒဿေတွာတိ တေန ကတပုစ္ဆာယ ပုစ္ဆိတာကာရေ ဒေါသံ ဝိဘာဝေတွာ။ ယသ္မာ ဝိဿဇ္ဇနံ နာမ ပုစ္ဆာနုရူပံ ပုစ္ဆာသဘာဂေန ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗတော၊ န စ တထာဂတာ ဝိရဇ္ဈိတွာ ကတပုစ္ဆာနုရူပံ ဝိဿဇ္ဇေန္တိ၊ အတ္ထသဘာဂတာယ စ ဝိဿဇ္ဇနဿ ပုစ္ဆကာ တဒတ္ထံ အနဝဗုဇ္ဈန္တာ သမ္မုယှန္တိ၊ တသ္မာ ပုစ္ဆာယ သိက္ခာပနံ ဗုဒ္ဓါစိဏ္ဏံ၊ တေနာဟ ‘‘ပုစ္ဆံ သိက္ခာပေတွာ’’တိအာဒိ။
၄၉၈။ အပ္ပတိဋ္ဌာတိ အပ္ပစ္စယာ၊ သဗ္ဗသော သမုစ္ဆိန္နကာရဏာတိ အတ္ထော။ ဥပါဒိန္နံ ယေဝါတိ ဣန္ဒြိယဗဒ္ဓမေဝ။ ယသ္မာ ဧကဒိသာဘိမုခံ သန္တာနဝသေန သဏ္ဌိတေ ရူပပ္ပဗန္ဓေ ဒီဃသမညာ တံ ဥပါဒါယ တတော အပ္ပကေ ရဿသမညာ တဒုဘယဉ္စ ဝိသေသတော ရူပဂ္ဂဟဏမုခေန ¶ ဂယှတိ၊ တသ္မာ အာဟ ¶ ‘‘ဒီဃဉ္စ ရဿဉ္စာတိ သဏ္ဌာနဝသေန ဥပါဒါရူပံ ဝုတ္တ’’န္တိ။ အပ္ပပရိမာဏေ ရူပသင်္ဃာတေ အဏုသမညာ၊ တံ ဥပါဒါယ တတော မဟတိ ထူလသမညာ။ ဣဒမ္ပိ ဒွယံ ဝိသေသတော ရူပဂ္ဂဟဏမုခေန ဂယှတိ၊ တေနာဟ ‘‘ဣမိနာပီ’’တိအာဒိ။ ပိ-သဒ္ဒေန စေတ္ထ ‘‘သဏ္ဌာနဝသေန ဥပါဒါရူပံ ဝုတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထာပိ ဝဏ္ဏမတ္တမေဝ ကထိတန္တိ ဣမမတ္ထံ သမုစ္စိနတီတိ ဝဒန္တိ။ သုဘန္တိ သုန္ဒရံ၊ ဣဋ္ဌန္တိ အတ္ထော။ အသုဘန္တိ အသုန္ဒရံ၊ အနိဋ္ဌန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တေနေဝါဟ ‘‘ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌာရမ္မဏံ ပနေဝံ ကထိတ’’န္တိ။ ဒီဃံ ရဿံ၊ အဏုံ ထူလံ၊ သုဘာသုဘန္တိ တီသု ဌာနေသု ဥပါဒါရူပဿေဝ ဂဟဏံ၊ ဘူတရူပါနံ ဝိသုံ ဂဟိတတ္တာ။ နာမန္တိ ဝေဒနာဒိက္ခန္ဓစတုက္ကံ တဉှိ အာရမ္မဏာဘိမုခံ နမနတော၊ နာမကရဏတော စ ‘‘နာမ’’န္တိ ဝုစ္စတိ။ ဟေဋ္ဌာ ‘‘ဒီဃံ ရဿ’’န္တိအာဒိနာ ဝုတ္တမေဝ ဣဓ ရုပ္ပနဋ္ဌေန ‘‘ရူပ’’န္တိ ဂဟိတန္တိ အာဟ ‘‘ဒီဃာဒိဘေဒံ ရူပဉ္စာ’’တိ။ ဒီဃာဒီတိ စ အာဒိ-သဒ္ဒေန အာပါဒီနဉ္စ သင်္ဂဟော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ယသ္မာ ဝါ ဒီဃာဒိသမညာ န ရူပါယတနဝတ္ထုကာဝ၊ အထ ခေါ ဘူတရူပဝတ္ထုကာပိ။ တထာ ဟိ သဏ္ဌာနံ ဖုသနမုခေနပိ ဂယှတိ၊ တသ္မာ ဒီဃရဿာဒိဂ္ဂဟဏေန ဘူတရူပမ္ပိ ဂယှတေဝါတိ ‘‘ဒီဃာဒိဘေဒံ ရူပ’’မိစ္စေဝ ဝုတ္တံ။ ကိံ အာဂမ္မာတိ ကိံ အဓိဂန္တွာ ကိဿ ¶ အဓိဂမဟေတု။ ‘‘ဥပရုဇ္ဈတီ’’တိ ဣဒံ အနုပ္ပာဒနိရောဓံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ၊ န ခဏနိရောဓန္တိ အာဟ ‘‘အသေသမေတံ နပ္ပဝတ္တတီ’’တိ။
၄၉၉။ ဝိညာတဗ္ဗန္တိ ဝိသိဋ္ဌေန ဉာတဗ္ဗံ၊ ဉာဏုတ္တမေန အရိယမဂ္ဂဉာဏေန ပစ္စက္ခတော ဇာနိတဗ္ဗန္တိ အတ္ထော၊ တေနာဟ ‘‘နိဗ္ဗာနဿေတံ နာမ’’န္တိ။ နိဒိဿတီတိ နိဒဿနံ၊ စက္ခုဝိညေယျံ။ န နိဒဿနံ အနိဒဿနံ၊ အစက္ခုဝိညေယျန္တိ ဧတမတ္ထံ ဝဒန္တိ။ နိဒဿနံ ¶ ဝါ ဥပမာ၊ တံ ဧတဿ နတ္ထီတိ အနိဒဿနံ။ န ဟိ နိဗ္ဗာနဿ နိစ္စဿ ဧကဿ အစ္စန္တသန္တပဏီတသဘာဝဿ သဒိသံ နိဒဿနံ ကုတောစိ လဗ္ဘတီတိ။ ယံ အဟုတွာ သမ္ဘောတိ၊ ဟုတွာ ပဋိဝေတိ တံ သင်္ခတံ ဥဒယဝယန္တေဟိ သအန္တံ၊ အသင်္ခတဿ ပန နိဗ္ဗာနဿ နိစ္စဿ တေ ဥဘောပိ အန္တာ န သန္တိ၊ တတော ဧဝ နဝဘာဝါပဂမသင်္ခါတော ဇရန္တောပိ တဿ နတ္ထီတိ အာဟ ‘‘ဥပ္ပာဒန္တော…ပေ… အနန္တ’’န္တိ။ ‘‘တိတ္ထဿ နာမ’’န္တိ ဝတွာ တတ္ထ နိဗ္ဗစနံ ဒဿေတုံ ‘‘ပပန္တိ ဧတ္ထာတိ ပပ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ဧတ္ထ ဟိ ပပန္တိ ပါနတိတ္ထံ။ ဘ-ကာရော ကတော နိရုတ္တိနယေန။ ဝိသုဒ္ဓဋ္ဌေန ဝါ သဗ္ဗတောပဘံ၊ ကေနစိ အနုပက္ကိလိဋ္ဌတာယ သမန္တတော ပဘဿရန္တိ အတ္ထော ¶ ။ ယေန နိဗ္ဗာနံ အဓိဂတံ၊ တံ သန္တတိပရိယာပန္နာနံယေဝ ဣဓ အနုပ္ပာဒနိရောဓော အဓိပ္ပေတောတိ ဝုတ္တံ ‘‘ဥပါဒိန္နကဓမ္မဇာတံ နိရုဇ္ဈတိ အပ္ပဝတ္တံ ဟောတီ’’တိ။
တတ္ထာတိ ‘‘ဝိညာဏဿ နိရောဓေနာ’’တိ ယံ ပဒံ ဝုတ္တံ၊ တသ္မိံ။ ‘‘ဝိညာဏ’’န္တိ ဝိညာဏံ ဥဒ္ဓရတိ ဝိဘတ္တဗ္ဗတ္တာ ဧတ္ထေတံ ဥပရုဇ္ဈတီတိ ဧတသ္မိံ နိဗ္ဗာနေ ဧတံ နာမရူပံ စရိမကဝိညာဏနိရောဓေန အနုပ္ပာဒဝသေန နိရုဇ္ဈတိ အနုပါဒိသေသာယ နိဗ္ဗာနဓာတုယာ၊ တေနာဟ ‘‘ဝိဇ္ဈာတဒီပသိခါ ဝိယ အပဏ္ဏတ္တိကဘာဝံ ယာတီ’’တိ။ ‘‘စရိမကဝိညာဏ’’န္တိ ဟိ အရဟတော စုတိစိတ္တံ အဓိပ္ပေတံ။ ‘‘အဘိသင်္ခါရဝိညာဏဿာပီ’’တိအာဒိနာပိ သဥပါဒိသေသနိဗ္ဗာနမုခေန အနုပါဒိသေသနိဗ္ဗာနမေဝ ဝဒတိ နာမရူပဿ အနဝသေသတော ဥပရုဇ္ဈနဿ အဓိပ္ပေတတ္တာ၊ တေနာဟ ‘‘အနုပ္ပာဒဝသေန ဥပရုဇ္ဈတီ’’တိ။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဉာဏေနာတိ ကတ္တရိ၊ ကရဏေ ဝါ ကရဏဝစနံ။ နိရောဓေနာတိ ပန ဟေတုမှိ။ ဧတ္ထာတိ ဧတသ္မိံ နိဗ္ဗာနေ။ သေသမေတ္ထ ယံ အတ္ထတော န ဝိဘတ္တံ၊ တံ သုဝိညေယျမေဝ။
ကေဝဋ္ဋသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ။