📜
၁၃။ တေဝိဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၅၁၈။ ဥတ္တရေနာတိ ¶ ¶ ¶ ဧတ္ထ ဧန-သဒ္ဒေါ ဒိသာဝါစီသဒ္ဒတော ပဉ္စမီအန္တတော အဒူရတ္ထော ဣစ္ဆိတော၊ တသ္မာ ဥတ္တရေန-သဒ္ဒေန အဒူရတ္ထဇောတနံ ဒဿေန္တော ‘‘အဒူရေ ဥတ္တရပဿေ’’တိ အာဟ။ အက္ခရစိန္တကာ ပန ဧန-သဒ္ဒယောဂေ အဝဓိဝါစိနိ ပဒေ ဥပယောဂဝစနံ ဣစ္ဆန္တိ။ အတ္ထော ပန သာမိဝသေနေဝ ဣစ္ဆိတောတိ ဣဓ သာမိဝစနဝသေနေဝ ဝုတ္တံ။
၅၁၉။ ကုလစာရိတ္တာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန မန္တဇ္ဈေနာဘိရူပတာဒိသမ္ပတ္တိံ သင်္ဂဏှာတိ။ မန္တသဇ္ဈာယကရဏတ္ထန္တိ အာထဗ္ဗဏမန္တာနံ သဇ္ဈာယကရဏတ္ထံ၊ တေနာဟ ‘‘အညေသံ ဗဟူနံ ပဝေသနံ နိဝါရေတွာ’’တိ။
မဂ္ဂါမဂ္ဂကထာဝဏ္ဏနာ
၅၂၀။ ‘‘ဇင်္ဃစာရ’’န္တိ စင်္ကမတော ဣတော စိတော စ စရဏမာဟ။ သော ဟိ ဇင်္ဃာသု ကိလမထဝိနောဒနတ္ထော စာရောတိ တထာ ဝုတ္တော။ တေနာဟ ‘‘အနုစင်္ကမန္တာနံ အနုဝိစရန္တာန’’န္တိ။ တေနာတိ ဥဘောသုပိ အနုစင်္ကမနာနုဝိစာရဏာနံ လဗ္ဘနတော။ သဟာယာ ဟိ တေ အညမည သဘာဂဝုတ္တိကာ။ ‘‘မဂ္ဂေါ’’တိ ဣစ္ဆိတဋ္ဌာနံ ဥဇုကံ မဂ္ဂတိ ဥပဂစ္ဆတိ ဧတေနာတိ မဂ္ဂေါ၊ ဥဇုမဂ္ဂေါ။ တဒညော အမဂ္ဂေါ၊ တသ္မိံ မဂ္ဂေ စ အမဂ္ဂေ စ။ ပဋိပဒန္တိ ဗြဟ္မလောကဂါမိမဂ္ဂဿ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိပဒံ။
နိယျာတီတိ နိယျာနီယော၊ သော ဧဝ ‘‘နိယျာနိကော’’တိ ဝုတ္တောတိ အာဟ ‘‘နိယျာယန္တော’’တိ။ ယသ္မာ နိယျာတပုဂ္ဂလဝသေနဿ နိယျာနိကဘာဝေါ ¶ ၊ တသ္မာ ‘‘နိယျာယန္တော’’တိ ပုဂ္ဂလဿ ယောနိသော ပဋိပဇ္ဇနဝသေန နိယျာယန္တော မဂ္ဂေါ ‘‘နိယျာတီ’’တိ ဝုတ္တော။ ကရောတီတိ အတ္တနော သန္တာနေ ဥပ္ပာဒေတိ။ ဥပ္ပာဒေန္တောယေဝ ဟိ တတ္ထ ပဋိပဇ္ဇတိ နာမ။ သဟ ဗျေတိ ဝတ္တတီတိ သဟဗျော၊ သဟဝတ္တနကော ¶ ။ တဿ ဘာဝေါ သဟဗျတာတိ အာဟ ‘‘သဟဘာဝါယာ’’တိအာဒိ။ သဟဘာဝေါတိ စ သလောကတာ၊ သမီပတာ ဝါ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ တေနာဟ ‘‘ဧကဋ္ဌာနေ ပါတုဘာဝါယာ’’တိ။ သကမေဝ အာစရိယဝါဒန္တိ အတ္တနော အာစရိယေန ပေါက္ခရသာတိနာ ကထိတမေဝ အာစရိယဝါဒံ။ ထောမေတွာ ပဂ္ဂဏှိတွာ ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော’’တိ ပသံသိတွာ ဥက္ကံသိတွာ။ ဘာရဒွါဇောပိ ¶ သကမေဝါတိ ဘာရဒွါဇောပိ မာဏဝေါ အတ္တနော အာစရိယေန တာရုက္ခေန ကထိတမေဝ အာစရိယဝါဒံ ထောမေတွာ ပဂ္ဂဏှိတွာ ဝိစရတီတိ ယောဇနာ။ တေန ဝုတ္တန္တိ တေန ယထာ တထာ ဝါ အဘိနိဝိဋ္ဌဘာဝေန ဝုတ္တံ ပါဠိယံ။
၅၂၁-၂။ အနိယျာနိကာ ဝါတိ အပ္ပာဋိဟာရိယာဝ အညမညဿ ဝါဒေ ဒေါသံ ဒဿေတွာ အဝိပရီတတ္ထဒဿနတ္ထံ ဥတ္တရရဟိတာ ဧဝ။ အညမညဿ ဝါဒဿ အာဒိတော ဝိရုဒ္ဓဂ္ဂဟဏံ ဝိဂ္ဂဟော၊ သွေဝ ဝိဝဒနဝသေန အပရာပရံ ဥပ္ပန္နော ဝိဝါဒေါတိ အာဟ ‘‘ပုဗ္ဗုပ္ပတ္တိကော ဝိဂ္ဂဟော အပရဘာဂေ ဝိဝါဒေါ’’တိ။ ဒုဝိဓောပိ ဧသော ဝိဂ္ဂဟော၊ ဝိဝါဒေါတိ ဒွိဓာ ဝုတ္တောပိ ဝိရောဓော။ နာနာအာစရိယာနံ ဝါဒတောတိ နာနာရုစိကာနံ အာစရိယာနံ ဝါဒဘာဝတော။ နာနာဝါဒေါ နာနာဝိဓော ဝါဒေါတိ ကတွာ။
၅၂၃။ ဧကဿာပီတိ တုမှေသု ဒွီသု ဧကဿာပိ။ ဧကသ္မိန္တိ သကဝါဒပရဝါဒေသု ဧကသ္မိမ္ပိ။ သံသယော နတ္ထီတိ ‘‘မဂ္ဂေါ နု ခေါ၊ န မဂ္ဂေါ နု ခေါ’’တိ သံသယော ဝိစိကိစ္ဆာ နတ္ထိ။ အဉ္ဇသာယနဘာဝေ ပန သံသယော။ တေနာဟ ‘‘ဧသ ¶ ကိရာ’’တိအာဒိ။ ဘဂဝါ ပန ယဒိ သဗ္ဗတ္ထ မဂ္ဂသညိနော၊ ဧဝံ သတိ ‘‘ကိသ္မိံ ဝေါ ဝိဂ္ဂဟော’’တိ ပုစ္ဆတိ။
၅၂၄။ ‘‘ဣစ္ဆိတဋ္ဌာနံ ဥဇုကံ မဂ္ဂတိ ဥပဂစ္ဆတိ ဧတေနာတိ မဂ္ဂေါ၊ ဥဇုမဂ္ဂေါ။ တဒညော အမဂ္ဂေါ’’တိ ဝုတ္တော ဝါယမတ္ထော။ သဗ္ဗေ တေတိ သဗ္ဗေပိ တေ နာနာအာစရိယေဟိ ဝုတ္တမဂ္ဂါ။
ယေ ပါဠိယံ ‘‘အဒ္ဓရိယာ ဗြာဟ္မဏာ’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တာ။ အဒ္ဓရော နာမ ယညဝိသေသော၊ တဒုပယောဂိဘာဝတော ‘‘အဒ္ဓရိယာ’’ တွေဝ ဝုစ္စန္တိ ယဇူနိ၊ တာနိ သဇ္ဈာယန္တီတိ အဒ္ဓရိယာ၊ ယဇုဗ္ဗေဒိနော။ ယေ စ တိတ္တိရိဣသိနာ ကတေ မန္တေ သဇ္ဈာယန္တိ၊ တေ တိတ္တိရိယာ၊ ယဇုဗ္ဗေဒိနော ဧဝ။ ယဇုဗ္ဗေဒသာခါ ဟေသာ၊ ယဒိဒံ တိတ္တိရံ။ ဆန္ဒော ဝုစ္စတိ ဝိသေသတော သာမဝေဒေါ၊ တံ သရေန ကာယန္တီတိ ဆန္ဒောကာ၊ သာမဝေဒိနော။ ‘‘ဆန္ဒောဂါ’’တိပိ ပဌန္တိ၊ သော ဧဝတ္ထော။ ဗဟဝေါ ဣရယော ဧတ္ထာတိ ဗဝှာရိ၊ ဣရုဗ္ဗေဒေါ။ တံ အဓီယန္တီတိ ဗဝှာရိဇ္ဈာ။
‘‘ဗဟူနီ’’တိ ¶ ¶ ဧတ္ထာယံ ဥပမာသံသန္ဒနာ – ယထာ တေ နာနာမဂ္ဂါ ဧကံသတော တဿ ဂါမဿ ဝါ နိဂမဿ ဝါ ပဝေသာယ ဟောန္တိ၊ ဧဝံ ဗြာဟ္မဏေဟိ ပညာပိယမာနာပိ နာနာမဂ္ဂါ ဗြဟ္မလောကူပဂမနာယ ဗြဟ္မုနာ သဟဗျတာယ ဧကံသေနေဝ ဟောန္တီတိ။
၅၂၇-၅၂၉။ ဝ-ကာရော အာဂမသန္ဓိမတ္တန္တိ အနတ္ထကော ဝ-ကာရော၊ တေန ဝဏ္ဏာဂမေန ပဒန္တရသန္ဓိမတ္တံ ကတန္တိ အတ္ထော။ အန္ဓပဝေဏီတိ အန္ဓပန္တိ။ ‘‘ပညာသသဋ္ဌိ အန္ဓာ’’တိ ဣဒံ တဿာ အန္ဓပဝေဏိယာ မဟတော ဂစ္ဆဂုမ္ဗဿ အနုပရိဂမနယောဂျတာဒဿနံ။ ဧဝဉှိ တေ ‘‘သုစိရံ ဝေလံ မဂ္ဂံ ဂစ္ဆာမာ’’တိ ဧဝံ သညိနော ဟောန္တိ။ နာမကံယေဝါတိ ¶ အတ္ထာဘာဝတော နာမမတ္တံယေဝ၊ တံ ပန ဘာသိတံ တေဟိ သာရသညိတမ္ပိ နာမမတ္တတာယ အသာရဘာဝတော နိဟီနမေဝါတိ အာဟ ‘‘လာမကံယေဝါ’’တိ။
၅၃၀။ ယတောတိ ဘုမ္မတ္ထေ နိဿက္ကဝစနံ၊ သာမညဇောတနာ စ ဝိသေသေ အဝတိဋ္ဌတီတိ အာဟ ‘‘ယသ္မိံ ကာလေ’’တိ။ အာယာစန္တီတိ ပတ္ထေန္တိ။ ဥဂ္ဂမနံ လောကဿ ဗဟုကာရဘာဝတော တထာ ထောမနာတိ။ အယံ ကိရ ဗြာဟ္မဏာနံ လဒ္ဓိ ‘‘ဗြာဟ္မဏာနံ အာယာစနာယ စန္ဒိမသူရိယာ ဂန္တွာ လောကေ ဩဘာသံ ကရောန္တီ’’တိ။
၅၃၂။ ဣဓ ပန ကိံ ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ဣမသ္မိံ ပန အပ္ပစ္စက္ခဘူတဿ ဗြဟ္မုနော သဟဗျတာယ မဂ္ဂဒေသနေ တေဝိဇ္ဇာနံ ကိံ ဝတ္တဗ္ဗံ အတ္ထိ၊ ယေ ပစ္စက္ခဘူတာနမ္ပိ စန္ဒိမသူရိယာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေတုံ န သက္ကောန္တီတိ အဓိပ္ပာယော။ ‘‘ယတ္ထာ’’တိ ‘‘ဣဓ ပနာ’’တိ ဝုတ္တမေဝတ္ထံ ပစ္စာမသတိ။
အစိရဝတီနဒီဥပမာကထာဝဏ္ဏနာ
၅၄၂။ သမဘရိတာတိ သမ္ပုဏ္ဏာ။ တတော ဧဝ ကာကပေယျာ။ ပါရာတိ ပရတီရံ။ အပါရန္တိ ဩရိမတီရံ။ ဧဟီတိ အာဂစ္ဆ။
၅၄၄။ ပဉ္စသီလ…ပေ… ဝေဒိတဗ္ဗာ ယမနိယမာဒိဗြာဟ္မဏဓမ္မာနံ တဒန္တောဂဓဘာဝတော။ တဗ္ဗိပရီတာတိ ပဉ္စသီလာဒိဝိပရီတာ ပဉ္စ ဝေရာဒယော။ ‘‘ပုနပီ’’တိ ဝတွာ ‘‘အပရမ္ပီ’’တိ ဝစနံ ဣတရာယပိ နဒိ ဥပမာယ သင်္ဂဏှနတ္ထံ။
၅၄၆။ ကာမယိတဗ္ဗဋ္ဌေနာတိ ¶ ကာမနီယဘာဝေန။ ဗန္ဓနဋ္ဌေနာတိ တေနေဝ ကာမေတဗ္ဗဘာဝေန သတ္တာနံ စိတ္တဿ အာဗန္ဓနဘာဝေန။ ကာမဉ္စာယံ ဂုဏ-သဒ္ဒေါ ¶ အတ္ထန္တရေသုပိ ဒိဋ္ဌပ္ပယောဂေါ၊ တေသံ ပနေတ္ထ အသမ္ဘဝတော ပါရိသေသဉာယေန ဗန္ဓနဋ္ဌေယေဝ ယုတ္တောတိ ဒဿေတုံ ‘‘အနုဇာနာမီ’’တိအာဒိနာ အတ္ထုဒ္ဓါရော အာရဒ္ဓါ၊ ဧသေဝါတိ ဗန္ဓနဋ္ဌော ဧဝ။ န ဟိ ရူပါဒီနံ ကာမေတဗ္ဗဘာဝေ ဝုစ္စမာနေ ပဋလဋ္ဌော ယုဇ္ဇတိ တထာ ကာမေတဗ္ဗတာယ အနဓိပ္ပေတတ္တာ။ ရာသဋ္ဌအာနိသံသဋ္ဌေသုပိ ဧသေဝ ¶ နယော တထာပိ ကာမေတဗ္ဗတာယ အနဓိပ္ပေတတ္တာ။ ပါရိသေသတော ပန ဗန္ဓနဋ္ဌော ဂဟိတော။ ယဒဂ္ဂေန ဟိ နေသံ ကာမေတဗ္ဗတာ၊ တဒဂ္ဂေန ဗန္ဓနဘာဝေါ စာတိ။
ကောဋ္ဌာသဋ္ဌောပိ တေသု ယုဇ္ဇတေဝ စက္ခုဝိညေယျာဒိကောဋ္ဌာသဘာဝေန နေသံ ကာမေတဗ္ဗတော။ ကောဋ္ဌာသေ စ ဂုဏ-သဒ္ဒေါ ဒိဿတိ ‘‘ဒိဂုဏံ ဝဍ္ဎေတဗ္ဗ’’န္တိအာဒီသု၊ သမ္ပဒါဋ္ဌောပိ –
‘‘အသင်္ချေယျာနိ နာမာနိ၊ သဂုဏေန မဟေသိနော၊
ဂုဏေန နာမမုဒ္ဓေယျံ၊ အပိ နာမသဟဿတော’’တိ။ (ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁၃၁၃၊ ဥဒါ။ အဋ္ဌ။ ၅၃၊ ပဋိ။ မ။ အဋ္ဌ။ ၇၆)၊
အာဒီသု သောပိ ဣဓ န ယုဇ္ဇတီတိ အနုဒ္ဓဋော။
စက္ခုဝိညေယျာတိ စက္ခုဝိညာဏေန ဝိဇာနိတဗ္ဗာ၊ တေန ပန ဝိဇာနနံ ဒဿနမေဝါတိ အာဟ ‘‘ပဿိတဗ္ဗာ’’တိ။ ‘‘သောတဝိညာဏေန သောတဗ္ဗာ’’တိ ဧဝမာဒိ ဧတေနုပါယေနာတိ အတိဒိသတိ။ ဂဝေသိတမ္ပိ ‘‘ဣဋ္ဌ’’န္တိ ဝုစ္စတိ၊ တံ ဣဓ နာဓိပ္ပေတန္တိ အာဟ ‘‘ပရိယိဋ္ဌာ ဝါ ဟောန္တု မာ ဝါ’’တိ။ ဣဋ္ဌာရမ္မဏဘူတာတိ သုခါရမ္မဏဘူတာ။ ကာမနီယာတိ ကာမေတဗ္ဗာ။ ဣဋ္ဌဘာဝေန မနံ အပ္ပာယန္တီတိ မနာပါ။ ပိယဇာတိကာတိ ပိယသဘာဝါ။
ဂေဓေနာတိ လောဘေန အဘိဘူတာ ဟုတွာ ပဉ္စကာမဂုဏေ ပရိဘုဉ္ဇန္တီတိ ယောဇနာ။ မုစ္ဆာကာရန္တိ မောဟနာကာရံ။ အဓိဩသန္နာတိ အဓိဂ္ဂယှ အဇ္ဈောသာယ အဝသန္နာ၊ တေနာဟ ‘‘ဩဂါဠှာ’’တိ။ ပရိနိဋ္ဌာနပ္ပတ္တာတိ ဂိလိတွာ ပရိနိဋ္ဌာပနဝသေန ပရိနိဋ္ဌာနံ ဥပဂတာ။ အာဒီနဝန္တိ ကာမပရိဘောဂေ သမ္ပတိ၊ အာယတိဉ္စ ဒေါသံ အပဿန္တာ။ ဃာသစ္ဆာဒနာဒိသမ္ဘောဂနိမိတ္တသံကိလေသတော နိဿရန္တိ အပဂစ္ဆန္တိ ဧတေနာတိ နိဿရဏံ၊ ယောနိသော ပစ္စဝေက္ခိတွာ တေသံ ပရိဘောဂပညာ။ တဒဘာဝတော အနိဿရဏပညာတိ ဣမမတ္ထံ ဒဿေန္တော ‘‘ဣဒမေတ္ထာ’’တိအာဒိမာဟ။
၅၄၈-၉။ အာဝရန္တီတိ ¶ ¶ ¶ ကုသလပ္ပဝတ္တိံ အာဒိတောဝ နိဝါရေန္တိ။ နိဝါရေန္တီတိ နိရဝသေသတော ဝါရယန္တိ။ ဩနန္ဓန္တီတိ ဩဂါဟန္တာ ဝိယ ဆာဒေန္တိ။ ပရိယောနန္ဓန္တီတိ သဗ္ဗသော ဆာဒေန္တိ။ အာဝရဏာဒီနံ ဝသေနာတိ အာဝရဏာဒိအတ္ထာနံ ဝသေန။ တေ ဟိ အာသေဝနဗလဝတာယ ပုရိမပုရိမေဟိ ပစ္ဆိမပစ္ဆိမာ ဒဠှတရတမာဒိဘာဝပ္ပတ္တာ ဝုတ္တာ။
သံသန္ဒနကထာဝဏ္ဏနာ
၅၅၀။ ဣတ္ထိပရိဂ္ဂဟေ သတိ ပုရိသဿ ပဉ္စကာမဂုဏပရိဂ္ဂဟော ပရိပုဏ္ဏော ဧဝ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘သပရိဂ္ဂဟောတိ ဣတ္ထိပရိဂ္ဂဟေန သပရိဂ္ဂဟော’’တိ။ ‘‘ဣတ္ထိပရိဂ္ဂဟေန အပရိဂ္ဂဟော’’တိ စ ဣဒံ တေဝိဇ္ဇဗြာဟ္မဏေသု ဒိဿမာနပရိဂ္ဂဟာနံ ဒုဋ္ဌုလ္လတမပရိဂ္ဂဟာဘာဝဒဿနံ။ ဧဝံဘူတာနံ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ကာ ဗြဟ္မုနာ သံသန္ဒနာ၊ ဗြဟ္မာ ပန သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ အပရိဂ္ဂဟောတိ။ ဝေရစိတ္တေန အဝေရော၊ ကုတော ဧတဿ ဝေရပ္ပယောဂေါတိ အဓိပ္ပာယော။ စိတ္တဂေလညသင်္ခါတေနာတိ စိတ္တုပ္ပာဒဂေလညသညိတေန၊ တေနဿ သဗ္ဗရူပကာယဂေလညဘာဝေါ ဝုတ္တော ဟောတိ။ ဗျာပဇ္ဈေနာတိ ဒုက္ခေန။ ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စာဒီဟီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန တဒေကဋ္ဌာ သံကိလေသဓမ္မာ သင်္ဂယှန္တိ။ အပ္ပဋိပတ္တိဟေတုဘူတာယ ဝိစိကိစ္ဆာယ သတိ န ကဒါစိ စိတ္တံ ပုရိသဿ ဝသေ ဝတ္တတိ၊ ပဟီနာယ ပန သိယာ ဝသဝတ္တနန္တိ အာဟ ‘‘ဝိစိကိစ္ဆာယ အဘာဝတော စိတ္တံ ဝသေ ဝတ္တေတီ’’တိ။ စိတ္တဂတိကာတိ စိတ္တဝသိကာ၊ တေနာဟ စိတ္တဿ ဝသေ ဝတ္တန္တီ’’တိ။ န တာဒိသောတိ ဗြာဟ္မဏာ ဝိယ စိတ္တဝသိကော န ဟောတိ၊ အထ ခေါ ဝသီဘူတဇ္ဈာနာဘိညတာယ စိတ္တံ အတ္တနော ဝသေ ဝတ္တေတီတိ ဝသဝတ္တီ။
၅၅၂။ ဗြဟ္မလောကမဂ္ဂေတိ ဗြဟ္မလောကဂါမိမဂ္ဂေ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗေ၊ ပညပေတဗ္ဗေ ဝါ၊ တံ ပညပေန္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ ဥပဂန္တွာတိ အမဂ္ဂမေဝ ‘‘မဂ္ဂေါ’’တိ မိစ္ဆာပဋိပဇ္ဇနေန ဥပဂန္တွာ၊ ပဋိဇာနိတွာ ဝါ။ ပင်္ကံ ဩတိဏ္ဏာ ဝိယာတိ မတ္ထကေ ဧကင်္ဂုလံ ဝါ ဥပဍ္ဎင်္ဂုလံ ဝါ သုက္ခတာယ ‘‘သမတလ’’န္တိ သညာယ အနေကပေါရိသံ မဟာပင်္ကံ ¶ ဩတိဏ္ဏာ ဝိယ။ အနုပ္ပဝိသန္တီတိ အပါယမဂ္ဂံ ဗြဟ္မလောကမဂ္ဂသညာယ ဩဂါဟယန္တိ။ တတော ဧဝ သံသီဒိတွာ ဝိသာဒံ ပါပုဏန္တိ။ ဧဝန္တိ ‘‘သမတလ’’န္တိအာဒိနာ ဝုတ္တနယေန။ သံသီဒိတွာတိ နိမ္မုဇ္ဇိတွာ။ သုက္ခတရဏံ မညေ တရန္တီတိ သုက္ခနဒိတရဏံ တရန္တိ မညေ။ တသ္မာတိ ယသ္မာ တေဝိဇ္ဇာ အမဂ္ဂမေဝ ‘‘မဂ္ဂေါ’’တိ ဥပဂန္တွာ သံသီဒန္တိ၊ တသ္မာ။ ယထာ ¶ တေတိ ယထာ တေ ‘‘သမတလ’’န္တိ သညာယ ပင်္ကံ ဩတိဏ္ဏာ။ ဣဓေဝ စာတိ ဣမသ္မိဉ္စ အတ္တဘာဝေ။ သုခံ ဝါ သာတံ ဝါ န လဘန္တီတိ ဈာနသုခံ ဝါ ဝိပဿနာသာတံ ဝါ န လဘန္တိ၊ ကုတော မဂ္ဂသုခံ ဝါ နိဗ္ဗာနသာတံ ဝါတိ အဓိပ္ပာယော။ မဂ္ဂဒီပကန္တိ မဂ္ဂဒီပကာဘိမတံ။ ‘‘ဣရိဏ’’န္တိ အရညာနိယာ ဣဒံ အဓိဝစနန္တိ အာဟ ‘‘အဂါမကံ မဟာရည’’န္တိ ¶ ။ မိဂရုရုအာဒီနမ္ပိ အနုပဘောဂရုက္ခေဟိ။ ပရိဝတ္တိတုမ္ပိ န သက္ကာ ဟောန္တိ မဟာကဏ္ဋကတာယ။ ဉာတီနံ ဗျသနံ ဝိနာသော ဉာတိဗျသနံ။ ဧဝံ ဘောဂသီလဗျသနာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ ရောဂေါ ဧဝ ဗျသတိ ဝိဗာဓတီတိ ရောဂဗျသနံ။ ဧဝံ ဒိဋ္ဌိဗျသနမ္ပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
၅၅၄။ ဇာတသံဝဍ္ဎောတိ ဇာတော ဟုတွာ သံဝဍ္ဎိတော။ န သဗ္ဗသော ပစ္စက္ခာ ဟောန္တိ ပရိစယာဘာဝတော။ စိရနိက္ခန္တောတိ နိက္ခန္တော ဟုတွာ စိရကာလော။ ဒန္ဓာယိတတ္တန္တိ ဝိဿဇ္ဇနေ မန္ဒတ္တံ သဏိကဝုတ္တိ၊ တံ ပန သံသယဝသေန စိရာယနံ နာမ ¶ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ကင်္ခါဝသေန စိရာယိတတ္တ’’န္တိ။ ဝိတ္ထာယိတတ္တန္တိ သာရဇ္ဇိတတ္တံ။ အဋ္ဌကထာယံ ပန ဝိတ္ထာယိတတ္တံ နာမ ဆမ္ဘိတတ္တန္တိ အဓိပ္ပာယေန ‘‘ထဒ္ဓဘာဝဂ္ဂဟဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
၅၅၅။ ဥ-ဣတိ ဥပသဂ္ဂယောဂေ လုမ္ပ-သဒ္ဒေါ ဥဒ္ဓရဏတ္ထော ဟောတီတိ ‘‘ဥလ္လုမ္ပတူ’’တိ ပဒဿ ဥဒ္ဓရတူတိ အတ္ထမာဟ။ ဥပသဂ္ဂဝသေန ဟိ ဓာတု-သဒ္ဒါ အတ္ထဝိသေသဝုတ္တိနော ဟောန္တိ ယထာ ‘‘ဥဒ္ဓရတူ’’တိ။
ဗြဟ္မလောကမဂ္ဂဒေသနာဝဏ္ဏနာ
၅၅၆။ ယဿ အတိသယေန ဗလံ အတ္ထိ၊ သော ‘‘ဗလဝါ’’တိ ဝုတ္တောတိ အာဟ ‘‘ဗလသမ္ပန္နော’’တိ။ သင်္ခံ ဓမယတီတိ သင်္ခဓမကော၊ တံ ဓမယိတွာ တတော သဒ္ဒပဝတ္တကော။ အပ္ပနာဝ ဝဋ္ဋတိ ပဋိပက္ခတော သမ္မဒေဝ စေတသော ဝိမုတ္တိဘာဝတော။
ပမာဏကတံ ကမ္မံ နာမ ကာမာဝစရံ ပမာဏကရာနံ သံကိလေသဓမ္မာနံ အဝိက္ခမ္ဘနတော။ တထာ ဟိ တံ ဗြဟ္မဝိဟာရပုဗ္ဗဘာဂဘူတံ ပမာဏံ အတိက္ကမိတွာ ဩဒိဿကအနောဒိဿကဒိသာဖရဏဝသေန ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကာ။ ဝုတ္တဝိပရိယာယတော ပန အပ္ပမာဏကတံ ကမ္မံ နာမ ရူပါရူပါဝစရံ၊ တေနာဟ ‘‘တဉှီ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ အရူပါဝစရေ ဩဒိဿကာနောဒိဿကဝသေန ဖရဏံ န လဗ္ဘတိ၊ တထာ ဒိသာဖရဏံ။
ကေစိ ¶ ပန တံ အာဂမနဝသေန လဗ္ဘတီတိ ဝဒန္တိ၊ တဒယုတ္တံ။ န ဟိ ဗြဟ္မဝိဟာရနိဿန္ဒော အာရုပ္ပံ၊ အထ ခေါ ကသိဏနိဿန္ဒော၊ တသ္မာ ယံ သုဝိဘာဝိတံ ဝသီဘာဝံ ပါပိတံ အာရုပ္ပံ၊ တံ ‘‘အပ္ပမာဏကတ’’န္တိ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယံ ဝါ သာတိသယံ ဗြဟ္မဝိဟာရဘာဝနာယ အဘိသင်္ခတေန သန္တာနေန နိဗ္ဗတ္တိတံ၊ ယဉ္စ ဗြဟ္မဝိဟာရသမာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌာယ သမာပန္နံ အရူပါဝစရဇ္ဈာနံ၊ တံ ဣမိနာ ¶ ပရိယာယေန ဖရဏပ္ပမာဏဝသေန ¶ အပ္ပမာဏကတန္တိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတီတိ အပရေ။ ဝီမံသိတွာ ဂဟေတဗ္ဗံ။
ရူပါဝစရာရူပါဝစရကမ္မေတိ ရူပါဝစရကမ္မေ၊ အရူပါဝစရကမ္မေ စ သတိ။ န ဩဟီယတိ န တိဋ္ဌတီတိ ကတူပစိတမ္ပိ ကာမာဝစရကမ္မံ ယထာဓိဂတေ မဟဂ္ဂတဇ္ဈာနေ အပရိဟီနေ တံ အဘိဘဝိတွာ ပဋိဗာဟိတွာ သယံ ဩဟီယကံ ဟုတွာ ပဋိသန္ဓိံ ဒါတုံ သမတ္ထဘာဝေ န တိဋ္ဌတိ။ လဂ္ဂိတုန္တိ အာဝရိတုံ နိသေဓေတုံ။ ဌာတုန္တိ ပဋိဗလော ဟုတွာ ဌာတုံ။ ဖရိတွာတိ ပဋိပ္ဖရိတွာ။ ပရိယာဒိယိတွာတိ တဿ သာမတ္ထိယံ ခေပေတွာ။ ကမ္မဿ ပရိယာဒိယနံ နာမ တဿ ဝိပါကုပ္ပာဒနံ နိသေဓေတွာ အတ္တနော ဝိပါကုပ္ပာဒနန္တိ အာဟ ‘‘တဿ ဝိပါကံ ပဋိဗာဟိတွာ’’တိအာဒိ။ ဧဝံ မေတ္တာဒိဝိဟာရီတိ ဧဝံ ဝုတ္တာနံ မေတ္တာဒီနံ ဗြဟ္မဝိဟာရာနံ ဝသေန မေတ္တာဒိဝိဟာရီ။
၅၅၉။ အဂ္ဂညသုတ္တေ…ပေ… အလတ္ထုန္တိ အဂ္ဂညသုတ္တေ အာဂတနယေန ဥပသမ္ပဒဉ္စေဝ အရဟတ္တဉ္စ အလတ္ထုံ ပဋိလဘိံသု။ သေသံ သုဝိညေယျမေဝ။
တေဝိဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ။
နိဋ္ဌိတာ စ တေရသသုတ္တပဋိမဏ္ဍိတဿ သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂဿ အတ္ထဝဏ္ဏနာယ
လီနတ္ထပ္ပကာသနာတိ။
သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂဋီကာ နိဋ္ဌိတာ။