📜

၄။ မဟာသုဒဿနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

ကုသာဝတီရာဇဓာနီဝဏ္ဏနာ

၂၄၁။ ဧဝံမေ သုတန္တိ မဟာသုဒဿနသုတ္တံ။ တတြာယံ အပုဗ္ဗပဒဝဏ္ဏနာ – သဗ္ဗရတနမယောတိ ဧတ္ထ ဧကာ ဣဋ္ဌကာ သောဝဏ္ဏမယာ၊ ဧကာ ရူပိယမယာ၊ ဧကာ ဝေဠုရိယမယာ၊ ဧကာ ဖလိကမယာ၊ ဧကာ လောဟိတင်္ကမယာ၊ ဧကာ မသာရဂလ္လမယာ၊ ဧကာ သဗ္ဗရတနမယာ၊ အယံ ပါကာရော သဗ္ဗပါကာရာနံ အန္တော ဥဗ္ဗေဓေန သဋ္ဌိဟတ္ထော အဟောသိ။ ဧကေ ပန ထေရာ – ‘‘နဂရံ နာမ အန္တော ဌတွာ ဩလောကေန္တာနံ ဒဿနီယံ ဝဋ္ဋတိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗဗာဟိရော သဋ္ဌိဟတ္ထော၊ သေသာ အနုပုဗ္ဗနီစာ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဧကေ – ‘‘ဗဟိ ဌတွာ ဩလောကေန္တာနံ ဒဿနီယံ ဝဋ္ဋတိ၊ တသ္မာ သဗ္ဗအဗ္ဘန္တရိမော သဋ္ဌိဟတ္ထော၊ သေသာ အနုပုဗ္ဗနီစာ’’တိ။ ဧကေ – ‘‘အန္တော စ ဗဟိ စ ဌတွာ ဩလောကေန္တာနံ ဒဿနီယံ ဝဋ္ဋတိ၊ တသ္မာ မဇ္ဈေ ပါကာရော သဋ္ဌိဟတ္ထော၊ အန္တော စ ဗဟိ စ တယော တယော အနုပုဗ္ဗနီစာ’’တိ။

ဧသိကာတိ ဧသိကတ္ထမ္ဘော။ တိပေါရိသင်္ဂါတိ ဧကံ ပေါရိသံ မဇ္ဈိမပုရိသဿ အတ္တနော ဟတ္ထေန ပဉ္စဟတ္ထံ၊ တေန တိပေါရိသပရိက္ခေပါ ပန္နရသဟတ္ထပရိမာဏာတိ အတ္ထော။ တေ ပန ကထံ ဌိတာတိ? နဂရဿ ဗာဟိရပဿေ ဧကေကံ မဟာဒွါရဗာဟံ နိဿာယ ဧကေကော၊ ဧကေကံ ခုဒ္ဒကဒွါရဗာဟံ နိဿာယ ဧကေကော၊ မဟာဒွါရခုဒ္ဒကဒွါရာနံ အန္တရာ တယော တယောတိ။ တာလပန္တီသု သဗ္ဗရတနမယာနံ တာလာနံ ဧကံ သောဝဏ္ဏမယန္တိ ပါကာရေ ဝုတ္တလက္ခဏမေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ပဏ္ဏဖလေသုပိ ဧသေဝ နယော။ တာ ပန တာလပန္တိယော အသီတိဟတ္ထာ ဥဗ္ဗေဓေန၊ ဝိပ္ပကိဏ္ဏဝါလုကေ သမတလေ ဘူမိဘာဂေ ပါကာရန္တရေ ဧကေကာ ဟုတွာ ဌိတာ။

ဝဂ္ဂူတိ ဆေကော သုန္ဒရော။ ရဇနီယောတိ ရဉ္ဇေတုံ သမတ္ထော။ ခမနီယောတိ ဒိဝသမ္ပိ သုယျမာနော ခမတေဝ၊ န ဗီဘစ္ဆေတိ။ မဒနီယောတိ မာနမဒပုရိသမဒဇနနော။ ပဉ္စင်္ဂိကဿာတိ အာတတံ ဝိတတံ အာတတဝိတတံ သုသိရံ ဃနန္တိ ဣမေဟိ ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ။ တတ္ထ အာတတံ နာမ စမ္မပရိယောနဒ္ဓေသု ဘေရီအာဒီသု ဧကတလံ တူရိယံ။ ဝိတတံ နာမ ဥဘယတလံ။ အာတတဝိတတံ နာမ သဗ္ဗတော ပရိယောနဒ္ဓံ။ သုသိရံ နာမ ဝံသာဒိ။ ဃနံ နာမ သမ္မာဒိ။ သုဝိနီတဿာတိ အာကဍ္ဎနသိထိလကရဏာဒီဟိ သုမုစ္ဆိတဿ။ သုပ္ပဋိတာဠိတဿာတိ ပမာဏေ ဌိတဘာဝဇာနနတ္ထံ သုဋ္ဌု ပဋိတာဠိတဿ။ သုကုသလေဟိ သမန္နာဟတဿာတိ ယေ ဝါဒိတုံ ဆေကာ ကုသလာ၊ တေဟိ ဝါဒိတဿ။ ဓုတ္တာတိ အက္ခဓုတ္တာ၊။ သောဏ္ဍာတိ သုရာသောဏ္ဍာ။ တေယေဝ ပုနပ္ပုနံ ပါတုကာမတာဝသေန ပိပါသာ။ ပရိစာရေသုန္တိ (ဒီ။ နိ။ ၂။၁၃၂) ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ စာလေတွာ နစ္စန္တာ ကီဠိံသု။

စက္ကရတနဝဏ္ဏနာ

၂၄၃။ သီသံ နှာတဿာတိ သီသေန သဒ္ဓိံ ဂန္ဓောဒကေန နဟာတဿ။ ဥပေါသထိကဿာတိ သမာဒိန္နဥပေါသထင်္ဂဿ။ ဥပရိပါသာဒဝရဂတဿာတိ ပါသာဒဝရဿ ဥပရိ ဂတဿ၊ သုဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိတွာ ပါသာဒဝရဿ ဥပရိမဟာတလေ သိရိဂဗ္ဘံ ပဝိသိတွာ သီလာနိ အာဝဇ္ဇန္တဿ။ တဒါ ကိရ ရာဇာ ပါတောဝ သတသဟဿံ ဝိဿဇ္ဇေတွာ မဟာဒါနံ ဒတွာ သောဠသဟိ ဂန္ဓောဒကဃဋေဟိ သီသံ နဟာယိတွာ ကတပါတရာသော သုဒ္ဓံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ဧကံသံ ကရိတွာ ဥပရိပါသာဒဿ သိရိသယနေ ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာ နိသိန္နော အတ္တနော ဒါနာဒိမယံ ပုညသမုဒါယံ အာဝဇ္ဇန္တော နိသီဒိ။ အယံ သဗ္ဗစက္ကဝတ္တီနံ ဓမ္မတာ။

တေသံ တံ အာဝဇ္ဇန္တာနံယေဝ ဝုတ္တပ္ပကာရပုညကမ္မပစ္စယဥတုသမုဋ္ဌာနံ နီလမဏိသင်္ဃာတသဒိသံ ပါစီနသမုဒ္ဒဇလတလံ ဘိန္ဒမာနံ ဝိယ၊ အာကာသံ အလင်္ကုရုမာနံ ဝိယ ဒိဗ္ဗံ စက္ကရတနံ ပါတုဘဝတိ။ တံ မဟာသုဒဿနဿာပိ တထေဝ ပါတုရဟောသိ။ တယိဒံ ဒိဗ္ဗာနုဘာဝယုတ္တတ္တာ ဒိဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ။ သဟဿံ အဿ အရာနန္တိ သဟဿာရံ။ သဟ နေမိယာ၊ သဟ နာဘိယာ စာတိ သနေမိကံ သနာဘိကံ။ သဗ္ဗေဟိ အာကာရေဟိ ပရိပုဏ္ဏန္တိ သဗ္ဗာကာရပရိပူရံ။

တတ္ထ စက္ကဉ္စ တံ ရတိဇနနဋ္ဌေန ရတနဉ္စာတိ စက္ကရတနံ။ ယာယ ပန တံ နာဘိယာ ‘‘သနာဘိက’’န္တိ ဝုတ္တံ၊ သာ ဣန္ဒနီလမယာ ဟောတိ၊ မဇ္ဈေ ပနဿာ သာရရဇတမယာ ပနာဠိ၊ ယာယ သုဒ္ဓသိနိဒ္ဓဒန္တပန္တိယာ ဟသမာနာ ဝိယ ဝိရောစတိ၊ မဇ္ဈေ ဆိဒ္ဒေန ဝိယ စန္ဒမဏ္ဍလေန၊ ဥဘောသုပိ ဗာဟိရန္တေသု ရဇတပဋ္ဋေန ကတပရိက္ခေပါ ဟောတိ။ တေသု ပနဿ နာဘိပနာဠိပရိက္ခေပပဋ္ဋေသု ယုတ္တယုတ္တဋ္ဌာနေသု ပရိစ္ဆေဒလေခါ သုဝိဘတ္တာဝ ဟုတွာ ပညာယန္တိ။ အယံ တာဝ အဿ နာဘိယာ သဗ္ဗာကာရပရိပူရတာ။

ယေဟိ ပန တံ – ‘‘အရေဟိ သဟဿာရ’’န္တိ ဝုတ္တံ၊ တေ သတ္တရတနမယာ သူရိယရသ္မိယော ဝိယ ပဘာသမ္ပန္နာ ဟောန္တိ၊ တေသမ္ပိ ဃဋကမဏိကပရိစ္ဆေဒလေခါဒီနိ သုဝိဘတ္တာနေဝ ဟုတွာ ပညာယန္တိ။ အယမဿ အရာနံ သဗ္ဗာကာရပရိပူရတာ။

ယာယ ပန တံ နေမိယာ – ‘‘သနေမိက’’န္တိ ဝုတ္တံ၊ သာ ဗာလသူရိယရသ္မိကလာပသိရိံ အဝဟသမာနာ ဝိယ သုရတ္တသုဒ္ဓသိနိဒ္ဓပဝါဠမယာ ဟောတိ။ သန္ဓီသု ပနဿာ သဉ္ဈာရာဂသဿိရိကာ ရတ္တဇမ္ဗုနဒပဋ္ဋာ ဝဋ္ဋပရိစ္ဆေဒလေခါ သုဝိဘတ္တာ ဟုတွာ ပညာယန္တိ။ အယမဿ နေမိယာ သဗ္ဗာကာရပရိပူရတာ။

နေမိမဏ္ဍလပိဋ္ဌိယံ ပနဿ ဒသန္နံ ဒသန္နံ အရာနံ အန္တရေ ဓမနဝံသော ဝိယ အန္တော သုသိရော ဆိဒ္ဒမဏ္ဍလခစိတော ဝါတဂါဟီ ပဝါဠဒဏ္ဍော ဟောတိ၊ ယဿ ဝါတေရိတဿ သုကုသလသမန္နာဟတဿ ပဉ္စင်္ဂိကတူရိယဿ ဝိယ သဒ္ဒေါ ဝဂ္ဂု စ ရဇနီယော စ ကမနီယော စ မဒနီယော စ ဟောတိ။ တဿ ခေါ ပန ပဝါဠဒဏ္ဍဿ ဥပရိ သေတစ္ဆတ္တံ ဥဘောသု ပဿေသု သမောသရိတကုသုမဒါမာနံ ဒွေ ပန္တိယောတိ ဧဝံ သမောသရိတကုသုမဒါမပန္တိသတဒွယပရိဝါရသေတစ္ဆတ္တသတဓာရိနာ ပဝါဠဒဏ္ဍသတေန သမုပသောဘိတနေမိပရိက္ခေပဿ ဒွိန္နမ္ပိ နာဘိပနာဠီနံ အန္တော ဒွေ သီဟမုခါနိ ဟောန္တိ၊ ယေဟိ တာလက္ခန္ဓပ္ပမာဏာ ပုဏ္ဏစန္ဒကိရဏကလာပသဿိရီကာ တရုဏရဝိသမာနရတ္တကမ္ဗလဂေဏ္ဍုကပရိယန္တာ အာကာသဂင်္ဂါဂတိသောဘံ အဝဟသမာနာ ဝိယ ဒွေ မုတ္တကလာပါ ဩလမ္ဗန္တိ။ ယေဟိ စက္ကရတနေန သဒ္ဓိံ အာကာသေ သမ္ပရိဝတ္တမာနေဟိ တီဏိ စက္ကာနိ ဧကတော ပရိဝတ္တန္တာနိ ဝိယ ခါယန္တိ။ အယမဿ သဗ္ဗသော သဗ္ဗာကာရပရိပူရတာ။

တံ ပနေတံ ဧဝံ သဗ္ဗာကာရပရိပူရံ ပကတိယာ သာယမာသဘတ္တံ ဘုဉ္ဇိတွာ အတ္တနော အတ္တနော ဃရဒွါရေ ပညတ္တာသနေသု နိသီဒိတွာ ပဝတ္တကထာသလ္လာပေသု မနုဿေသု ဝီထိစတုက္ကာဒီသု ကီဠမာနေ ဒါရကဇနေ နာတိဥစ္စေန နာတိနီစေန ဝနသဏ္ဍမတ္ထကာသန္နေန အာကာသပ္ပဒေသေန ဥပသောဘယမာနံ ဝိယ၊ ရုက္ခသာခဂ္ဂါနိ ဒွါဒသယောဇနတော ပဋ္ဌာယ သုယျမာနေန မဓုရဿရေန သတ္တာနံ သောတာနိ ဩဓာပယမာနံ ယောဇနတော ပဋ္ဌာယ နာနပ္ပဘာသမုဒယသမုဇ္ဇလေန ဝဏ္ဏေန နယနာနိ သမာကဍ္ဎန္တံ ဝိယ၊ ရညော စက္ကဝတ္တိဿ ပုညာနုဘာဝံ ဥဂ္ဃောသယန္တံ ဝိယ၊ ရာဇဓာနိယာ အဘိမုခံ အာဂစ္ဆတိ။

အထဿ စက္ကရတနဿ သဒ္ဒသဝနေနေဝ – ‘‘ကုတော နု ခေါ၊ ကဿ နု ခေါ အယံ သဒ္ဒေါ’’တိ အာဝဇ္ဇိတဟဒယာနံ ပုရတ္ထိမဒိသံ အာလောကယမာနာနံ တေသံ မနုဿာနံ အညတရော အညတရံ ဧဝမာဟ – ‘‘ပဿထ၊ ဘော၊ အစ္ဆရိယံ၊ အယံ ပုဏ္ဏစန္ဒော ပုဗ္ဗေ ဧကော ဥဂ္ဂစ္ဆတိ၊ အဇ္ဇေဝ ပန အတ္တဒုတိယော ဥဂ္ဂတော၊ ဧတဉှိ ရာဇဟံသမိထုနမိဝ ပုဏ္ဏစန္ဒမိထုနံ ပုဗ္ဗာပရိယေန ဂဂနတလံ အဘိလင်္ဃတီ’’တိ။ တမညော အာဟ – ‘‘ကိံ ကထေသိ၊ သမ္မ၊ ကုဟိံ နာမ တယာ ဒွေ ပုဏ္ဏစန္ဒာ ဧကတော ဥဂ္ဂစ္ဆန္တာ ဒိဋ္ဌပုဗ္ဗာ၊ နနု ဧသ တပနီယရံသိဓာရော ပိဉ္ဆရကိရဏော ဒိဝါကရော ဥဂ္ဂတော’’တိ၊ တမညော ဟသိတံ ကတွာ ဧဝမာဟ – ‘‘ကိံ ဥမ္မတ္တောသိ၊ နနု ဣဒါနေဝ ဒိဝါကရော အတ္ထင်္ဂတော၊ သော ကထံ ဣမံ ပုဏ္ဏစန္ဒံ အနုဗန္ဓမာနော ဥဂ္ဂစ္ဆိဿတိ? အဒ္ဓါ ပနေတံ အနေကရတနပ္ပဘာသမုဒယုဇ္ဇလံ ဧကဿာပိ ပုညဝတော ဝိမာနံ ဘဝိဿတီ’’တိ။ တေ သဗ္ဗေပိ အပသာရယန္တာ အညေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဘော၊ ကိံ ဗဟုံ ဝိလပထ၊ နေဝါယံ ပုဏ္ဏစန္ဒော၊ န သူရိယော န ဒေဝဝိမာနံ။ န ဟေတေသံ ဧဝရူပါ သိရိသမ္ပတ္တိ အတ္ထိ၊ စက္ကရတနေန ပန ဧတေန ဘဝိတဗ္ဗ’’န္တိ။

ဧဝံ ပဝတ္တသလ္လာပဿေဝ တဿ ဇနဿ စန္ဒမဏ္ဍလံ ဩဟာယ တံ စက္ကရတနံ အဘိမုခံ ဟောတိ။ တတော တေဟိ – ‘‘ကဿ နု ခေါ ဣဒံ နိဗ္ဗတ္တ’’န္တိ ဝုတ္တေ ဘဝန္တိ ဝတ္တာရော – ‘‘န ကဿစိ အညဿ၊ နနု အမှာကံ မဟာရာဇာ ပူရိတစက္ကဝတ္တိဝတ္တော၊ တဿေတံ နိဗ္ဗတ္တ’’န္တိ။ အထ သော စ မဟာဇနော၊ ယော စ အညော ပဿတိ၊ သဗ္ဗော စက္ကရတနမေဝ အနုဂစ္ဆတိ။ တံ စာပိ စက္ကရတနံ ရညောယေဝ အတ္ထာယ အတ္တနော အာဂတဘာဝံ ဉာပေတုကာမံ ဝိယ သတ္တက္ခတ္တုံ ပါကာရမတ္ထကေနေဝ နဂရံ အနုသံယာယိတွာ၊ အထ ရညော အန္တေပုရံ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ၊ အန္တေပုရဿ စ ဥတ္တရသီဟပဉ္ဇရသဒိသေ ဌာနေ ယထာ ဂန္ဓပုပ္ဖာဒီဟိ သုခေန သက္ကာ ဟောတိ ပူဇေတုံ၊ ဧဝံ အက္ခာဟတံ ဝိယ တိဋ္ဌတိ။

ဧဝံ ဌိတဿ ပနဿ ဝါတပါနဆိဒ္ဒါဒီဟိ ပဝိသိတွာ နာနာဝိရာဂရတနပ္ပဘာသမုဇ္ဇလံ အန္တောပါသာဒံ အလင်္ကုရုမာနံ ပဘာသမူဟံ ဒိသွာ ဒဿနတ္ထာယ သဉ္ဇာတာဘိလာသော ရာဇာ ဟောတိ။ ပရိဇနောပိဿ ပိယဝစနပါဘတေန အာဂန္တွာ တမတ္ထံ နိဝေဒေတိ။ အထ ရာဇာ ဗလဝပီတိပါမောဇ္ဇဖုဋသရီရော ပလ္လင်္ကံ မောစေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ သီဟပဉ္ဇရသမီပံ ဂန္တွာ တံ စက္ကရတနံ ဒိသွာ ‘‘သုတံ ခေါ ပန မေတ’’န္တိအာဒိကံ စိန္တနံ စိန္တယတိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဒိသွာ ရညော မဟာသုဒဿနဿ…ပေ… အဿံ နု ခေါ အဟံ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ’’တိ။ တတ္ထ သော ဟောတိ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီတိ ကိတ္တာဝတာ စက္ကဝတ္တီ ဟောတီတိ? ဧကင်္ဂုလဒွင်္ဂုလမတ္တမ္ပိ စက္ကရတနေ အာကာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ပဝတ္တေ ဣဒါနိ တဿ ပဝတ္တာပနတ္ထံ ယံ ကာတဗ္ဗံ၊ တံ ဒဿေန္တော အထ ခေါ အာနန္ဒာတိအာဒိမာဟ။

၂၄၄။ တတ္ထ ဥဋ္ဌာယာသနာတိ နိသိန္နာသနတော ဥဋ္ဌဟိတွာ စက္ကရတနသမီပံ အာဂန္တွာ။ သုဝဏ္ဏဘိင်္ကာရံ ဂဟေတွာတိ ဟတ္ထိသောဏ္ဍသဒိသပနာဠိံ သုဝဏ္ဏဘိင်္ကာရံ ဥက္ခိပိတွာ။ အနွဒေဝ ရာဇာ မဟာသုဒဿနော သဒ္ဓိံ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယာတိ သဗ္ဗစက္ကဝတ္တီနဉှိ ဥဒကေန အဗ္ဘုက္ကိရိတွာ – ‘‘အဘိဝိဇိနာတု ဘဝံ စက္ကရတန’’န္တိ ဝစနသမနန္တရမေဝ ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ စက္ကရတနံ ပဝတ္တတိ။ ယဿ ပဝတ္တိ သမကာလမေဝ သော ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ နာမ ဟောတိ။ ပဝတ္တေ ပန စက္ကရတနေ တံ အနုဗန္ဓမာနောဝ ရာဇာ စက္ကဝတ္တိယာနဝရံ အာရုယှ ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂစ္ဆတိ။ အထဿ ဆတ္တစာမရာဒိဟတ္ထော ပရိဇနော စေဝ အန္တေပုရဇနော စ တတော နာနာကာရကဉ္စုကကဝစာဒိသန္နာဟဝိဘူသိတေန ဝိဝိဓာဘရဏပ္ပဘာသမုဇ္ဇလေန သမုဿိတဒ္ဓဇပဋာကပဋိမဏ္ဍိတေန အတ္တနော အတ္တနော ဗလကာယေန သဒ္ဓိံ ဥပရာဇသေနာပတိပဘုတယောပိ ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ရာဇာနမေဝ ပရိဝါရေန္တိ။

ရာဇယုတ္တာ ပန ဇနသင်္ဂဟတ္ထံ နဂရဝီထီသု ဘေရိယော စရာပေန္တိ – ‘‘တာတာ၊ အမှာကံ ရညော စက္ကရတနံ နိဗ္ဗတ္တံ၊ အတ္တနော ဝိဘဝါနုရူပေန မဏ္ဍိတပသာဓိကာ သန္နိပတထာ’’တိ။ မဟာဇနော ပန ပကတိယာ စက္ကရတနသဒ္ဒေနေဝ သဗ္ဗကိစ္စာနိ ပဟာယ ဂန္ဓပုပ္ဖာဒီနိ အာဒါယ သန္နိပတိတောဝ သောပိ သဗ္ဗော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ရာဇာနမေဝ ပရိဝါရေတိ။ ယဿ ယဿ ဟိ ရညာ သဒ္ဓိံ ဂန္တုကာမတာစိတ္တံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ သော သော အာကာသဂတောဝ ဟောတိ။ ဧဝံ ဒွါဒသယောဇနာယာမဝိတ္ထာရာ ပရိသာ ဟောတိ။ တတ္ထ ဧကပုရိသောပိ ဆိန္နဘိန္နသရီရော ဝါ ကိလိဋ္ဌဝတ္ထော ဝါ နတ္ထိ။ သုစိပရိဝါရော ဟိ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ။ စက္ကဝတ္တိပရိသာ နာမ ဝိဇ္ဇာဓရပုရိသာ ဝိယ အာကာသေ ဂစ္ဆမာနာ ဣန္ဒနီလမဏိတလေ ဝိပ္ပကိဏ္ဏရတနသဒိသာ ဟောတိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ တထေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘အနွဒေဝ ရာဇာ မဟာသုဒဿနော သဒ္ဓိံ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယာ’’တိ။

တံ ပန စက္ကရတနံ ရုက္ခဂ္ဂါနံ ဥပရူပရိ နာတိဥစ္စေန နာတိနီစေန ဂဂနပ္ပဒေသေန ပဝတ္တတိ။ ယထာ ရုက္ခာနံ ပုပ္ဖဖလပလ္လဝေဟိ အတ္ထိကာ၊ တာနိ သုခေန ဂဟေတုံ သက္ကောန္တိ။ ယထာ စ ဘူမိယံ ဌိတာ ‘‘ဧသ ရာဇာ၊ ဧသ ဥပရာဇာ၊ ဧသ သေနာပတီ’’တိ သလ္လက္ခေတုံ သက္ကောန္တိ။ ဌာနာဒီသု စ ဣရိယာပထေသု ယော ယေန ဣစ္ဆတိ၊ သော တေနေဝ ဂစ္ဆတိ။ စိတ္တကမ္မာဒိသိပ္ပပသုတာ စေတ္ထ အတ္တနော အတ္တနော ကိစ္စံ ကရောန္တာယေဝ ဂစ္ဆန္တိ။ ယထေဝ ဟိ ဘူမိယံ၊ တထာ တေသံ သဗ္ဗကိစ္စာနိ အာကာသေဝ ဣဇ္ဈန္တိ။ ဧဝံ စက္ကဝတ္တိပရိသံ ဂဟေတွာ တံ စက္ကရတနံ ဝါမပဿေန သိနေရုံ ပဟာယ မဟာသမုဒ္ဒဿ ဥပရိဘာဂေန သတ္တသဟဿယောဇနပ္ပမာဏံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟံ ဂစ္ဆတိ။

တတ္ထ ယော ဝိနိဗ္ဗေဓေန ဒွါဒသယောဇနာယ၊ ပရိက္ခေပတော ဆတ္တိံသယောဇနာယ ပရိသာယ သန္နိဝေသက္ခမော သုလဘာဟာရူပကရဏော ဆာယုဒကသမ္ပန္နော သုစိသမတလော ရမဏီယော ဘူမိဘာဂေါ၊ တဿ ဥပရိဘာဂေ တံ စက္ကရတနံ အက္ခာဟတံ ဝိယ တိဋ္ဌတိ။ အထ တေန သညာဏေန သော မဟာဇနော ဩတရိတွာ ယထာရုစိ နဟာနဘောဇနာဒီနိ သဗ္ဗကိစ္စာနိ ကရောန္တော ဝါသံ ကပ္ပေတိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ သဗ္ဗံ တထေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ယသ္မိံ ခေါ ပနာနန္ဒ၊ ပဒေသေ စက္ကရတနံ ပတိဋ္ဌာတိ၊ တတ္ထ သော ရာဇာ မဟာသုဒဿနော ဝါသံ ဥပဂစ္ဆိ သဒ္ဓိံ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယာ’’တိ။

ဧဝံ ဝါသံ ဥပဂတေ စက္ကဝတ္တိမှိ ယေ တတ္ထ ရာဇာနော၊ တေ ‘‘ပရစက္ကံ အာဂတ’’န္တိ သုတွာပိ န ဗလကာယံ သန္နိပါတေတွာ ယုဒ္ဓသဇ္ဇာ ဟောန္တိ။ စက္ကရတနဿ ဟိ ဥပ္ပတ္တိသမနန္တရမေဝ နတ္ထိ သော သတ္တော နာမ၊ ယော ပစ္စတ္ထိကသညာယ တံ ရာဇာနံ အာရဗ္ဘ အာဝုဓံ ဥက္ခိပိတုံ ဝိသဟေယျ။ အယမာနုဘာဝေါ စက္ကရတနဿ။

စက္ကာနုဘာဝေန ဟိ တဿ ရညော၊

အရီ အသေသာ ဒမထံ ဥပေန္တိ၊

အရိန္ဒမံ နာမ နရာဓိပဿ၊

တေနေဝ တံ ဝုစ္စတိ တဿ စက္ကန္တိ။

တသ္မာ သဗ္ဗေပိ တေ ရာဇာနော အတ္တနော အတ္တနော ရဇ္ဇသိရိဝိဘဝါနုရူပံ ပါဘတံ ဂဟေတွာ တံ ရာဇာနံ ဥပဂမ္မ ဩနတသိရာ အတ္တနော မောဠိမဏိပ္ပဘာဘိသေကေန တဿ ပါဒပူဇံ ကရောန္တာ – ‘‘ဧဟိ ခေါ၊ မဟာရာဇာ’’တိအာဒီဟိ ဝစနေဟိ တဿ ကိံကာရပဋိသာဝိတံ အာပဇ္ဇန္တိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ တထေဝ အကံသု။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ယေ ခေါ၊ ပနာနန္ဒ၊ ပုရတ္ထိမာယ ဒိသာယ…ပေ… အနုသာသ၊ မဟာရာဇာ’’တိ။

တတ္ထ သွာဂတန္တိ သု အာဂတံ။ ဧကသ္မိဉှိ အာဂတေ သောစန္တိ၊ ဂတေ နန္ဒန္တိ။ ဧကသ္မိံ အာဂတေ နန္ဒန္တိ၊ ဂတေ သောစန္တိ၊ တာဒိသော တွံ အာဂမနနန္ဒနော၊ ဂမနသောစနော။ တသ္မာ တဝ အာဂမနံ သုအာဂမနန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ပန ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ နာပိ – ‘‘ဧတ္တကံ နာမ မေ အနုဝဿံ ဗလိံ ဥပကပ္ပေထာ’’တိ ဝဒတိ၊ နာပိ အညဿ ဘောဂံ အစ္ဆိန္ဒိတွာ အညဿ ဒေတိ။ အတ္တနော ပန ဓမ္မရာဇဘာဝဿ အနုရူပါယ ပညာယ ပါဏာတိပါတာဒီနိ ဥပပရိက္ခိတွာ ပေမနီယေန မဉ္ဇုနာ သရေန – ‘‘ပဿထ တာတာ၊ ပါဏာတိပါတော နာမေသ အာသေဝိတော ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော နိရယသံဝတ္တနိကော ဟောတီ’’တိအာဒိနာ နယေန ဓမ္မံ ဒေသေတွာ ‘‘ပါဏော န ဟန္တဗ္ဗော’’တိအာဒိကံ ဩဝါဒံ ဒေတိ။ မဟာသုဒဿနောပိ တထေဝ အကာသိ၊ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ရာဇာ မဟာသုဒဿနော ဧဝမာဟ – ‘ပါဏော န ဟန္တဗ္ဗော…ပေ… ယထာဘုတ္တဉ္စ ဘုဉ္ဇထာ’တိ’’။ ကိံ ပန သဗ္ဗေပိ ရညော ဣမံ ဩဝါဒံ ဂဏှန္တီတိ? ဗုဒ္ဓဿာပိ တာဝ သဗ္ဗေ န ဂဏှန္တိ၊ ရညော ကိံ ဂဏှိဿန္တီတိ။ တသ္မာ ယေ ပဏ္ဍိတာ ဝိဘာဝိနော၊ တေ ဂဏှန္တိ။ သဗ္ဗေ ပန အနုယန္တာ ဘဝန္တိ။ တသ္မာ ယေ ခေါ ပနာနန္ဒာတိအာဒိမာဟ။

အထ တံ စက္ကရတနံ ဧဝံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟဝါသီနံ ဩဝါဒေ ဒိန္နေ ကတပါတရာသေ စက္ကဝတ္တိဗလေန ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ပုရတ္ထိမသမုဒ္ဒံ အဇ္ဈောဂါဟတိ။ ယထာ ယထာ စ တံ အဇ္ဈောဂါဟတိ၊ တထာ တထာ အဂဒဂန္ဓံ ဃာယိတွာ သင်္ခိတ္တဖဏော နာဂရာဇာ ဝိယ၊ သင်္ခိတ္တဦမိဝိပ္ဖာရံ ဟုတွာ ဩဂစ္ဆမာနံ မဟာသမုဒ္ဒသလိလံ ယောဇနမတ္တံ ဩဂန္တွာ အန္တောသမုဒ္ဒေ ဝေဠုရိယဘိတ္တိ ဝိယ တိဋ္ဌတိ။ တင်္ခဏညေဝ စ တဿ ရညော ပုညသိရိံ ဒဋ္ဌုကာမာနိ ဝိယ မဟာသမုဒ္ဒတလေ ဝိပ္ပကိဏ္ဏာနိ နာနာရတနာနိ တတော တတော အာဂန္တွာ တံ ပဒေသံ ပူရယန္တိ။ အထ သာ ရာဇပရိသာ တံ နာနာရတနပရိပူရံ မဟာသမုဒ္ဒတလံ ဒိသွာ ယထာရုစိ ဥစ္ဆင်္ဂါဒီဟိ အာဒိယတိ၊ ယထာရုစိ အာဒိန္နရတနာယ ပန ပရိသာယ တံ စက္ကရတနံ ပဋိနိဝတ္တတိ။ ပဋိနိဝတ္တမာနေ စ တသ္မိံ ပရိသာ အဂ္ဂတော ဟောတိ၊ မဇ္ဈေ ရာဇာ၊ အန္တေ စက္ကရတနံ။ တမ္ပိ ဇလနိဓိဇလံ ပလောဘိယမာနမိဝ စက္ကရတနသိရိယာ၊ အသဟမာနမိဝ စ တေန ဝိယောဂံ နေမိမဏ္ဍလပရိယန္တံ အဘိဟနန္တံ နိရန္တရမေဝ ဥပဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ ပုရတ္ထိမမဟာသမုဒ္ဒပရိယန္တံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟံ အဘိဝိဇိနိတွာ ဒက္ခိဏသမုဒ္ဒပရိယန္တံ ဇမ္ဗုဒီပံ ဝိဇေတုကာမော စက္ကရတနဒေသိတေန မဂ္ဂေန ဒက္ခိဏသမုဒ္ဒါဘိမုခေါ ဂစ္ဆတိ။ မဟာသုဒဿနောပိ တထေဝ အဂမာသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘အထ ခေါ၊ အာနန္ဒ၊ စက္ကရတနံ ပုရတ္ထိမံ သမုဒ္ဒံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ ပစ္စုတ္တရိတွာ ဒက္ခိဏံ ဒိသံ ပဝတ္တီ’’တိ။

ဧဝံ ပဝတ္တမာနဿ ပန တဿ ပဝတ္တနဝိဓာနံ၊ သေနာသန္နိဝေသော၊ ပဋိရာဇာဂမနံ၊ တေသံ အနုသာသနိပ္ပဒါနံ ဒက္ခိဏသမုဒ္ဒအဇ္ဈောဂါဟနံ သမုဒ္ဒသလိလဿ ဩဂစ္ဆမာနံ ရတနာနံ အာဒါနန္တိ သဗ္ဗံ ပုရိမနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ဝိဇိနိတွာ ပန တံ ဒသသဟဿယောဇနပ္ပမာဏံ ဇမ္ဗုဒီပံ ဒက္ခိဏသမုဒ္ဒတောပိ ပစ္စုတ္တရိတွာ သတ္တယောဇနသဟဿပ္ပမာဏံ အပရဂေါယာနံ ဝိဇေတုံ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဂန္တွာ တမ္ပိ သမုဒ္ဒပရိယန္တံ တထေဝ အဘိဝိဇိနိတွာ ပစ္ဆိမသမုဒ္ဒတောပိ ဥတ္တရိတွာ အဋ္ဌယောဇနသဟဿပ္ပမာဏံ ဥတ္တရကုရုံ ဝိဇေတုံ တထေဝ ဂန္တွာ တမ္ပိ သမုဒ္ဒပရိယန္တံ တထေဝ အဘိဝိဇိယ ဥတ္တရသမုဒ္ဒတော ပစ္စုတ္တရတိ။

ဧတ္တာဝတာ ရညာ စက္ကဝတ္တိနာ စာတုရန္တာယ ပထဝိယာ အာဓိပစ္စံ အဓိဂတံ ဟောတိ။ သော ဧဝံ ဝိဇိတဝိဇယော အတ္တနော ရဇ္ဇသိရိသမ္ပတ္တိဒဿနတ္ထံ သပရိသော ဥဒ္ဓံ ဂဂနတလံ အဘိလင်္ဃိတွာ သုဝိကသိတပဒုမကုမုဒပုဏ္ဍရီကဝနဝိစိတ္တေ စတ္တာရော ဇာတဿရေ ဝိယ ပဉ္စသတပဉ္စသတပရိတ္တဒီပပရိဝါရေ စတ္တာရော မဟာဒီပေ ဩလောကေတွာ စက္ကရတနဒေသိတေနေဝ မဂ္ဂေန ယထာနုက္ကမံ အတ္တနော ရာဇဓာနိံ ပစ္စာဂစ္ဆတိ။ အထ တံ စက္ကရတနံ အန္တေပုရဒွါရံ သောဘယမာနံ ဝိယ ဟုတွာ တိဋ္ဌတိ။

ဧဝံ ပတိဋ္ဌိတေ ပန တသ္မိံ စက္ကရတနေ ရာဇန္တေပုရေ ဥက္ကာဟိ ဝါ ဒီပိကာဟိ ဝါ ကိဉ္စိ ကရဏီယံ န ဟောတိ၊ စက္ကရတနောဘာသောယေဝ ရတ္တိံ အန္ဓကာရံ ဝိဓမတိယေဝ။ ယေ ပန အန္ဓကာရတ္ထိကာ ဟောန္တိ၊ တေသံ အန္ဓကာရမေဝ ဟောတိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ သဗ္ဗမေတံ တထေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဒက္ခိဏံ သမုဒ္ဒံ အဇ္ဈောဂါဟေတွာ…ပေ… ဧဝရူပံ စက္ကရတနံ ပါတုရဟောသီ’’တိ။

ဟတ္ထိရတနဝဏ္ဏနာ

၂၄၆။ ဧဝံ ပါတုဘူတစက္ကရတနဿေဝ စက္ကဝတ္တိနော အမစ္စာ ပကတိမင်္ဂလဟတ္ထိဋ္ဌာနံ သမံ သုစိဘူမိဘာဂံ ကာရေတွာ ဟရိစန္ဒနာဒီဟိ သုရဘိဂန္ဓေဟိ ဥပလိမ္ပာပေတွာ ဟေဋ္ဌာ ဝိစိတ္တဝဏ္ဏသုရဘိကုသုမသမောကိဏ္ဏံ ဥပရိ သုဝဏ္ဏတာရကာနံ အန္တရန္တရာ သမောသရိတမနုညကုသုမဒါမပဋိမဏ္ဍိတဝိတာနံ ဒေဝဝိမာနံ ဝိယ အဘိသင်္ခရိတွာ – ‘‘ဧဝရူပဿ နာမ ဒေဝ ဟတ္ထိရတနဿ အာဂမနံ စိန္တေထာ’’တိ ဝဒန္တိ။ သော ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေနေဝ မဟာဒါနံ ဒတွာ သီလာနိ စ သမာဒါယ တံ ပုညသမ္ပတ္တိံ အာဝဇ္ဇန္တော နိသီဒိ။ အထဿ ပုညာနုဘာဝစောဒိတော ဆဒ္ဒန္တကုလာ ဝါ ဥပေါသထကုလာ ဝါ တံ သက္ကာရဝိသေသံ အနုဘဝိတုကာမော တရုဏရဝိမဏ္ဍလာဘိရတ္တစရဏဂီဝါမုခပဋိမဏ္ဍိတဝိသုဒ္ဓသေတသရီရော သတ္တပတိဋ္ဌော သုသဏ္ဌိတအင်္ဂပစ္စင်္ဂသန္နိဝေသော ဝိကသိတရတ္တပဒုမစာရုပေါက္ခရော ဣဒ္ဓိမာ ယောဂီ ဝိယ ဝေဟာသဂမနသမတ္ထော မနောသိလာစုဏ္ဏရဉ္ဇိတပရိယန္တော ဝိယ ရဇတပဗ္ဗတော ဟတ္ထိသေဋ္ဌော အာဂန္တွာ တသ္မိံ ပဒေသေ တိဋ္ဌတိ။ သော ဆဒ္ဒန္တကုလာ အာဂစ္ဆန္တော သဗ္ဗကနိဋ္ဌော အာဂစ္ဆတိ။ ဥပေါသထကုလာ အာဂစ္ဆန္တော သဗ္ဗဇေဋ္ဌော။ ပါဠိယံ ပန ဥပေါသထော နာဂရာဇာ ဣစ္စေဝ အာဂတံ။ နာဂရာဇာ နာမ ကဿစိ အပရိဘောဂေါ၊ သဗ္ဗကနိဋ္ဌော အာဂစ္ဆတီတိ အဋ္ဌကထာသု ဝုတ္တံ။ သွာယံ ပူရိတစက္ကဝတ္တိဝတ္တာနံ စက္ကဝတ္တီနံ ဝုတ္တနယေနေဝ စိန္တယန္တာနံ အာဂစ္ဆတိ။ မဟာသုဒဿနဿ ပန သယမေဝ ပကတိမင်္ဂလဟတ္ထိဋ္ဌာနံ အာဂန္တွာ တံ ဟတ္ထိံ အပနေတွာ တတ္ထ အဋ္ဌာသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ပုန စပရံ အာနန္ဒ…ပေ… နာဂရာဇာ’’တိ။

ဧဝံ ပါတုဘူတံ ပန တံ ဟတ္ထိရတနံ ဒိသွာ ဟတ္ထိဂေါပကာဒယော ဟဋ္ဌတုဋ္ဌာ ဝေဂေန ဂန္တွာ ရညော အာရောစေန္တိ။ ရာဇာ တုရိတတုရိတော အာဂန္တွာ တံ ဒိသွာ ပသန္နစိတ္တော – ‘‘ဘဒ္ဒကံ ဝတ ဘော ဟတ္ထိယာနံ၊ သစေ ဒမထံ ဥပေယျာ’’တိ စိန္တယန္တော ဟတ္ထံ ပသာရေတိ။ အထ သော ဃရဓေနုဝစ္ဆကော ဝိယ ကဏ္ဏေ ဩလမ္ဗိတွာ သူရတဘာဝံ ဒဿေန္တော ရာဇာနံ ဥပသင်္ကမတိ။ ရာဇာ တံ အာရောဟိတုကာမော ဟောတိ။ အထဿ ပရိဇနာ အဓိပ္ပာယံ ဉတွာ တံ ဟတ္ထိရတနံ သုဝဏ္ဏဒ္ဓဇံ သုဝဏ္ဏာလင်္ကာရံ ဟေမဇာလပဋိစ္ဆန္နံ ကတွာ ဥပနေန္တိ။ ရာဇာ တံ အနိသီဒါပေတွာဝ သတ္တရတနမယာယ နိဿေဏိယာ အာရုယှ အာကာသဂမနနိန္နစိတ္တော ဟောတိ။ တဿ သဟ စိတ္တုပ္ပာဒေနေဝ သော နာဂရာဇာ ရာဇဟံသော ဝိယ ဣန္ဒနီလမဏိပ္ပဘာဇာလံ နီလဂဂနတလံ အဘိလင်္ဃတိ။ တတော စက္ကစာရိကာယ ဝုတ္တနယေနေဝ သကလရာဇပရိသာ။ ဣတိ သပရိသော ရာဇာ အန္တောပါတရာသေယေဝ သကလပထဝိံ အနုသံယာယိတွာ ရာဇဓာနိံ ပစ္စာဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ မဟိဒ္ဓိကံ စက္ကဝတ္တိနော ဟတ္ထိရတနံ ဟောတိ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ တာဒိသမေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဒိသွာ ရညော…ပေ… ပါတုရဟောသီ’’တိ။

အဿရတနဝဏ္ဏနာ

၂၄၇။ ဧဝံ ပါတုဘူတဟတ္ထိရတနဿ ပန စက္ကဝတ္တိနော အမစ္စာ ပကတိမင်္ဂလအဿဋ္ဌာနံ သုစိသမတလံ ကာရေတွာ အလင်္ကရိတွာ စ ပုရိမနယေနေဝ ရညော တဿ အာဂမနစိန္တနတ္ထံ ဥဿာဟံ ဇနေန္တိ။ သော ပုရိမနယေနေဝ ကတဒါနမာနနသက္ကာရော သမာဒိန္နသီလဗ္ဗတော ပါသာဒတလေ သုခနိသိန္နော ပုညသမ္ပတ္တိံ သမနုဿရတိ။ အထဿ ပုညာနုဘာဝစောဒိတော သိန္ဓဝကုလတော ဝိဇ္ဇုလတာဝိနဒ္ဓသရဒကာလသေတဝလာဟကရာသိသဿိရီကော ရတ္တပါဒေါ ရတ္တတုဏ္ဍော စန္ဒပ္ပဘာပုဉ္ဇသဒိသသုဒ္ဓသိနိဒ္ဓဃနသံဟတသရီရော ကာကဂီဝါ ဝိယ ဣန္ဒနီလမဏိ ဝိယ စ ကာဠဝဏ္ဏေန သီသေန သမန္နာဂတတ္တာ ကာဠသီသောတိ သုဋ္ဌု ကပ္ပေတွာ ဌပိတေဟိ ဝိယ မုဉ္ဇသဒိသေဟိ သဏှဝဋ္ဋဥဇုဂတေဟိ ကေသေဟိ သမန္နာဂတတ္တာ မုဉ္ဇကေသော ဝေဟာသင်္ဂမော ဝလာဟကော နာမ အဿရာဇာ အာဂန္တွာ တသ္မိံ ဌာနေ ပတိဋ္ဌာတိ။ မဟာသုဒဿနဿ ပနေသ ဟတ္ထိရတနံ ဝိယ အာဂတော။ သေသံ သဗ္ဗံ ဟတ္ထိရတနေ ဝုတ္တနယေနေဝ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဧဝရူပံ အဿရတနံ သန္ဓာယ ဘဂဝါ – ‘‘ပုန စ ပရ’’န္တိအာဒိမာဟ။

မဏိရတနဝဏ္ဏနာ

၂၄၈။ ဧဝံ ပါတုဘူတအဿရတနဿ ပန ရညော စက္ကဝတ္တိနော စတုဟတ္ထာယာမံ သကဋနာဘိသမပရိဏာဟံ ဥဘောသု အန္တေသု ကဏ္ဏိကပရိယန္တတော ဝိနိဂ္ဂတေဟိ သုပရိသုဒ္ဓမုတ္တာကလာပေဟိ ဒွီဟိ ကဉ္စနပဒုမေဟိ အလင်္ကတံ စတုရာသီတိမဏိသဟဿပရိဝါရံ တာရာဂဏပရိဝုတဿ ပုဏ္ဏစန္ဒသဿိရိံ ဖရမာနံ ဝိယ ဝေပုလ္လပဗ္ဗတတော မဏိရတနံ အာဂစ္ဆတိ။ တဿေဝံ အာဂတဿ မုတ္တာဇာလကေ ဌပေတွာ ဝေဠုပရမ္ပရာယ သဋ္ဌိဟတ္ထပ္ပမာဏံ အာကာသံ အာရောပိတဿ ရတ္တိဘာဂေ သမန္တာ ယောဇနပ္ပမာဏံ ဩကာသံ အာဘာ ဖရတိ၊ ယာယ သဗ္ဗော သော ဩကာသော အရုဏုဂ္ဂမနဝေလာ ဝိယ သဉ္ဇာတာလောကော ဟောတိ။ တတော ကဿကာ ကသိကမ္မံ ဝါဏိဇာ အာပဏုဂ္ဃာဋနံ တေ တေ သိပ္ပိနော တံ တံ ကမ္မန္တံ ပယောဇေန္တိ ‘‘ဒိဝါ’’တိ မညမာနာ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ပုန စ ပရံ အာနန္ဒ၊…ပေ… မဏိရတနံ ပါတုရဟောသီ’’တိ။

ဣတ္ထိရတနဝဏ္ဏနာ

၂၄၉။ ဧဝံ ပါတုဘူတမဏိရတနဿ ပန စက္ကဝတ္တိနော ဝိသယသုခဝိသေသဿ ဝိသေသကာရဏံ ဣတ္ထိရတနံ ပါတုဘဝတိ။ မဒ္ဒရာဇကုလတော ဝါ ဟိဿ အဂ္ဂမဟေသိံ အာနေန္တိ၊ ဥတ္တရကုရုတော ဝါ ပုညာနုဘာဝေန သယံ အာဂစ္ဆတိ။ အဝသေသာ ပနဿာ သမ္ပတ္တိ – ‘‘ပုန စ ပရံ၊ အာနန္ဒ၊ ရညော မဟာသုဒဿနဿ ဣတ္ထိရတနံ ပါတုရဟောသိ၊ အဘိရူပါ ဒဿနီယာ’’တိအာဒိနာ နယေန ပါဠိယံယေဝ အာဂတာ။

တတ္ထ သဏ္ဌာနပါရိပူရိယာ အဓိကံ ရူပံ အဿာတိ အဘိရူပါ။ ဒိဿမာနာဝ စက္ခူနိ ပိဏယတိ၊ တသ္မာ အညံ ကိစ္စဝိက္ခေပံ ဟိတွာပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာတိ ဒဿနီယာ။ ဒိဿမာနာဝ သောမနဿဝသေန စိတ္တံ ပသာဒေတီတိ ပါသာဒိကာ။ ပရမာယာတိ ဧဝံ ပသာဒါဝဟတ္တာ ဥတ္တမာယ။ ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာယာတိ ဝဏ္ဏသုန္ဒရတာယ။ သမန္နာဂတာတိ ဥပေတာ။ အဘိရူပါ ဝါ ယသ္မာ နာတိဒီဃာ နာတိရဿာ။ ဒဿနီယာ ယသ္မာ နာတိကိသာ နာတိထူလာ။ ပါသာဒိကာ ယသ္မာ နာတိကာဠိကာ နာစ္စောဒါတာ။ ပရမာယ ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာယ သမန္နာဂတာ ယသ္မာ အဘိက္ကန္တာ မာနုသိဝဏ္ဏံ အပ္ပတ္တာ ဒိဗ္ဗဝဏ္ဏံ။ မနုဿာနဉှိ ဝဏ္ဏာဘာ ဗဟိ န နိစ္ဆရတိ။ ဒေဝါနံ ပန အတိဒူရမ္ပိ နိစ္ဆရတိ။

တဿာ ပန ဒွါဒသဟတ္ထပ္ပမာဏံ ပဒေသံ သရီရာဘာ ဩဘာသေတိ။ နာတိဒီဃာဒီသု စဿာ ပဌမယုဂဠေန အာရောဟသမ္ပတ္တိ၊ ဒုတိယယုဂဠေန ပရိဏာဟသမ္ပတ္တိ၊ တတိယယုဂဠေန ဝဏ္ဏသမ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ။ ဆဟိ ဝါပိ ဧတေဟိ ကာယဝိပတ္တိယာ အဘာဝေါ၊ အတိက္ကန္တာ မာနုသိဝဏ္ဏန္တိ ဣမိနာ ကာယသမ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ။ တူလပိစုနော ဝါ ကပ္ပာသပိစုနော ဝါတိ သပ္ပိမဏ္ဍေ ပက္ခိပိတွာ ဌပိတဿ သတဝါရဝိဟတဿ တူလပိစုနော ဝါ ကပ္ပာသပိစုနော ဝါ။ သီတေတိ ရညော သီတကာလေ။ ဥဏှေတိ ရညော ဥဏှကာလေ။ စန္ဒနဂန္ဓောတိ နိစ္စကာလမေဝ သုပိသိတဿ အဘိနဝဿ စတုဇ္ဇာတိသမာယောဇိတဿ ဟရိစန္ဒနဿ ဂန္ဓော ကာယတော ဝါယတိ။ ဥပ္ပလဂန္ဓော ဝါယတီတိ ဟသိတကထိတကာလေသု မုခတော တင်္ခဏံ ဝိကသိတဿေဝ နီလုပ္ပလဿ အတိသုရဘိဂန္ဓော ဝါယတိ။

ဧဝံ ရူပသမ္ဖဿဂန္ဓသမ္ပတ္တိယုတ္တာယ ပနဿာ သရီရသမ္ပတ္တိယာ အနုရူပံ အာစာရံ ဒဿေတုံ တံ ခေါ ပနာတိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ရာဇာနံ ဒိသွာ နိသိန္နာသနတော အဂ္ဂိဒဍ္ဎာ ဝိယ ပဌမမေဝ ဥဋ္ဌာတီတိ ပုဗ္ဗုဋ္ဌာယိနီ။ တသ္မိံ နိသိန္နေ တဿ တာလဝဏ္ဋေန ဗီဇနာဒိကိစ္စံ ကတွာ ပစ္ဆာ နိပတတိ နိသီဒတီတိ ပစ္ဆာနိပါတိနီ။ ကိံ ကရောမိ၊ တေ ဒေဝါတိ ဝါစာယ ကိံ-ကာရံ ပဋိသာဝေတီတိ ကိံ ကာရပဋိဿာဝိနီ။ ရညော မနာပမေဝ စရတိ ကရောတီတိ မနာပစာရိနီ။ ယံ ရညော ပိယံ တဒေဝ ဝဒတီတိ ပိယဝါဒိနီ။

ဣဒါနိ – ‘‘သွာဿာ အာစာရော ဘာဝဝိသုဒ္ဓိယာဝ၊ န သာဌေယျနာ’’တိ ဒဿေတုံ တံ ခေါ ပနာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ နော အတိစရီတိ န အတိက္ကမိတွာ စရိ၊ ဌပေတွာ ရာဇာနံ အညံ ပုရိသံ စိတ္တေနပိ န ပတ္ထေသီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

တတ္ထ ယေ တဿာ အာဒိမှိ ‘‘အဘိရူပါ’’တိအာဒယော၊ အန္တေ ‘‘ပုဗ္ဗုဋ္ဌာယိနီ’’တိအာဒယော ဂုဏာ ဝုတ္တာ၊ တေ ပကတိဂုဏာ ဧဝ။ ‘‘အတိက္ကန္တာ မာနုသိဝဏ္ဏ’’န္တိအာဒယော ပန စက္ကဝတ္တိနော ပုညံ ဥပနိဿာယ စက္ကရတနပါတုဘာဝတော ပဋ္ဌာယ ပုရိမကမ္မာနုဘာဝေန နိဗ္ဗတ္တာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

အဘိရူပတာဒိကာပိ ဝါ စက္ကရတနပါတုဘာဝတော ပဋ္ဌာယ သဗ္ဗာကာရပရိပူရာ ဇာတာ။ တေနာဟ – ‘‘ဧဝရူပံ ဣတ္ထိရတနံ ပါတုရဟောသီ’’တိ။

ဂဟပတိရတနဝဏ္ဏနာ

၂၅၀။ ဧဝံ ပါတုဘူတဣတ္ထိရတနဿ ပန ရညော စက္ကဝတ္တိနော ဓနကရဏီယာနံ ကိစ္စာနံ ယထာသုခံ ပဝတ္တနတ္ထံ ဂဟပတိရတနံ ပါတုဘဝတိ။ သော ပကတိယာဝ မဟာဘောဂေါ၊ မဟာဘောဂကုလေ ဇာတော။ ရညော ဓနရာသိဝဍ္ဎကော သေဋ္ဌိဂဟပတိ ဟောတိ။ စက္ကရတနာနုဘာဝသဟိတံ ပနဿ ကမ္မဝိပါကဇံ ဒိဗ္ဗစက္ခု ပါတုဘဝတိ၊ ယေန အန္တောပထဝိယမ္ပိ ယောဇနဗ္ဘန္တရေ နိဓိံ ပဿတိ၊ သော တံ သမ္ပတ္တိံ ဒိသွာ တုဋ္ဌမာနသော ဂန္တွာ ရာဇာနံ ဓနေန ပဝါရေတွာ သဗ္ဗာနိ ဓနကရဏီယာနိ သမ္ပာဒေတိ ။ မဟာသုဒဿနဿာပိ တထေဝ သမ္ပာဒေသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ပုန စပရံ အာနန္ဒ…ပေ… ဧဝရူပံ ဂဟပတိရတနံ ပါတုရဟောသီ’’တိ။

ပရိဏာယကရတနဝဏ္ဏနာ

၂၅၁။ ဧဝံ ပါတုဘူတဂဟပတိရတနဿ ပန ရညော စက္ကဝတ္တိဿ သဗ္ဗကိစ္စသံဝိဓာနသမတ္ထံ ပရိဏာယကရတနံ ပါတုဘဝတိ။ သော ရညော ဇေဋ္ဌပုတ္တောဝ ဟောတိ။ ပကတိယာ ဧဝ သော ပဏ္ဍိတော ဗျတ္တော မေဓာဝီ ဝိဘာဝီ။ ရညော ပုညာနုဘာဝံ နိဿာယ ပနဿ အတ္တနော ကမ္မာနုဘာဝေန ပရစိတ္တဉာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ယေန ဒွါဒသယောဇနာယ ရာဇပရိသာယ စိတ္တာစာရံ ဉတွာ ရညော ဟိတေ စ အဟိတေ စ ဝဝတ္ထပေတုံ သမတ္ထော ဟောတိ၊ သောပိ တံ အတ္တနော အာနုဘာဝံ ဒိသွာ တုဋ္ဌဟဒယော ရာဇာနံ သဗ္ဗကိစ္စာနုသာသနေန ပဝါရေတိ။ မဟာသုဒဿနမ္ပိ တထေဝ ပဝါရေသိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ပုန စပရံ…ပေ… ပရိဏာယကရတနံ ပါတုရဟောသီ’’တိ။

တတ္ထ ဌပေတဗ္ဗံ ဌပေတုန္တိ တသ္မိံ တသ္မိံ ဌာနန္တရေ ဌပေတဗ္ဗံ ဌပေတုံ။

စတုဣဒ္ဓိသမန္နာဂတဝဏ္ဏနာ

၂၅၂။ သမဝေပါကိနိယာတိ သမဝိပါစနိယာ။ ဂဟဏိယာတိ ကမ္မဇတေဇောဓာတုယာ။ တတ္ထ ယဿ ဘုတ္တမတ္တောဝ အာဟာရော ဇီရတိ၊ ယဿ ဝါ ပန ပုဋဘတ္တံ ဝိယ တတ္ထေဝ တိဋ္ဌတိ၊ ဥဘောပေတေ န သမဝေပါကိနိယာ သမန္နာဂတာ။ ယဿ ပန ပုန ဘတ္တကာလေ ဘတ္တဆန္ဒော ဥပ္ပဇ္ဇတေဝ၊ အယံ သမဝေပါကိနိယာ သမန္နာဂတောတိ။

ဓမ္မပါသာဒပေါက္ခရဏိဝဏ္ဏနာ

၂၅၃။ မာပေသိ ခေါတိ နဂရေ ဘေရိံ စရာပေတွာ ဇနရာသိံ ကာရေတွာ န မာပေသိ၊ ရညော ပန သဟ စိတ္တုပ္ပာဒေနေဝ ဘူမိံ ဘိန္ဒိတွာ စတုရာသီတိ ပေါက္ခရဏီသဟဿာနိ နိဗ္ဗတ္တိံသု။ တာနိ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ ဒွီဟိ ဝေဒိကာဟီတိ ဧကာယ ဣဋ္ဌကာနံ ပရိယန္တေယေဝ ပရိက္ခိတ္တာ ဧကာယ ပရိဝေဏပရိစ္ဆေဒပရိယန္တေ။ ဧတဒဟောသီတိ ကသ္မာ အဟောသိ? ဧကဒိဝသံ ကိရ နဟတွာ စ ပိဝိတွာ စ ဂစ္ဆန္တံ မဟာဇနံ မဟာပုရိသော ဩလောကေတွာ ဣမေ ဥမ္မတ္တကဝေသေနေဝ ဂစ္ဆန္တိ။ သစေ ဧတေသံ ဧတ္ထ ပိဠန္ဓနပုပ္ဖာနိ ဘဝေယျုံ၊ ဘဒ္ဒကံ သိယာတိ။ အထဿ ဧတဒဟောသိ။ တတ္ထ သဗ္ဗောတုကန္တိ ပုပ္ဖံ နာမ ဧကသ္မိံယေဝ ဥတုမှိ ပုပ္ဖတိ။ အဟံ ပန တထာ ကရိဿာမိ – ‘‘ယထာ သဗ္ဗေသု ဥတူသု ပုပ္ဖိဿတီ’’တိ စိန္တေသိံ။ ရောပါပေသီတိ နာနာဝဏ္ဏဥပ္ပလဗီဇာဒီနိ တတော တတော အာဟရာပေတွာ န ရောပါပေသိ၊ သဟ စိတ္တုပ္ပာဒေနေဝ ပနဿ သဗ္ဗံ ဣဇ္ဈတိ။ တံ လောကော ရညာ ရောပိတန္တိ မညိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ရောပါပေသီ’’တိ။ တတော ပဋ္ဌာယ မဟာဇနော နာနပ္ပကာရံ ဇလဇထလဇမာလံ ပိဠန္ဓိတွာ နက္ခတ္တံ ကီဠမာနော ဝိယ ဂစ္ဆတိ။

၂၅၄။ အထ ရာဇာ တတော ဥတ္တရိပိ ဇနံ သုခသမပ္ပိတံ ကာတုကာမော – ‘‘ယံနူနာဟံ ဣမာသံ ပေါက္ခရဏီနံ တီရေ’’တိအာဒိနာ ဇနဿ သုခဝိဓာနံ စိန္တေတွာ သဗ္ဗံ အကာသိ။ တတ္ထ နှာပေသုန္တိ အညော သရီရံ ဥဗ္ဗဋ္ဋေသိ၊ အညော စုဏ္ဏာနိ ယောဇေသိ၊ အညော တီရေ နဟာယန္တဿ ဥဒကံ အာဟရိ၊ အညော ဝတ္ထာနိ ပဋိဂ္ဂဟေသိ စေဝ အဒါသိ စ။

ပဋ္ဌပေသိ ခေါတိ ကထံ ပဋ္ဌပေသိ? ဣတ္ထီနဉ္စ ပုရိသာနဉ္စ အနုစ္ဆဝိကေ အလင်္ကာရေ ကာရေတွာ ဣတ္ထိမတ္တမေဝ တတ္ထ ပရိစာရဝသေန သေသံ သဗ္ဗံ ပရိစ္စာဂဝသေန ဌပေတွာ ရာဇာ မဟာသုဒဿနော ဒါနံ ဒေတိ၊ တံ ပရိဘုဉ္ဇထာတိ ဘေရိံ စရာပေသိ။ မဟာဇနော ပေါက္ခရဏီတီရံ အာဂန္တွာ နဟတွာ ဝတ္ထာနိ ပရိဝတ္တေတွာ နာနာဂန္ဓေဟိ ဝိလိတ္တော ပိဠန္ဓနဝိစိတ္တမာလော ဒါနဂ္ဂံ ဂန္တွာ အနေကပ္ပကာရေသု ယာဂုဘတ္တခဇ္ဇကေသု အဋ္ဌဝိဓပါနေသု စ ယော ယံ ဣစ္ဆတိ၊ သော တံ ခါဒိတွာ စ ပိဝိတွာ စ နာနာဝဏ္ဏာနိ ခေါမသုခုမာနိ ဝတ္ထာနိ နိဝါသေတွာ သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝိတွာ ယေသံ တာဒိသာနိ အတ္ထိ၊ တေ ဩဟာယ ဂစ္ဆန္တိ။ ယေသံ ပန နတ္ထိ၊ တေ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ ဟတ္ထိအဿယာနာဒီသုပိ နိသီဒိတွာ ထောကံ ဝိစရိတွာ အနတ္ထိကာ ဩဟာယ၊ အတ္ထိကာ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ ဝရသယနေသု နိပဇ္ဇိတွာ သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝိတွာ အနတ္ထိကာ ဩဟာယ၊ အတ္ထိကာ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ ဣတ္ထီဟိပိ သဒ္ဓိံ သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝိတွာ အနတ္ထိကာ ဩဟာယ၊ အတ္ထိကာ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ သတ္တဝိဓရတနပသာဓနာနိ စ ပသာဓေတွာပိ သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝိတွာ အနတ္ထိကာ ဩဟာယ၊ အတ္ထိကာ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ တမ္ပိ ဒါနံ ဥဋ္ဌာယ သမုဋ္ဌာယ ဒီယတေဝ။ ဇမ္ဗုဒီပဝါသိကာနံ အညံ ကမ္မံ နတ္ထိ၊ ရညော ဒါနံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာဝ ဝိစရန္တိ။

၂၅၅။ အထ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာ စိန္တေသုံ – ‘‘အယံ ရာဇာ ဧဝရူပံ ဒါနံ ဒဒန္တောပိ ‘မယှံ တဏ္ဍုလာဒီနိ ဝါ ခီရာဒီနိ ဝါ ဒေထာ’တိ န ကိဉ္စိ အာဟရာပေတိ၊ န ခေါ ပန အမှာကံ – ‘ရာဇာ အာဟရာပေတီ’တိ တုဏှီမာသိတုံ ပတိရူပ’’န္တိ တေ ဗဟုံ သာပတေယျံ သံဟရိတွာ ရညော ဥပနာမေသုံ။ တသ္မာ – ‘‘အထ ခေါ၊ အာနန္ဒ၊ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာ’’တိအာဒိမာဟ။ ဧဝံ သမစိန္တေသုန္တိ ကသ္မာ ဧဝံ စိန္တေသုံ? ကဿစိ ဃရတော အပ္ပံ အာဘတံ၊ ကဿစိ ဗဟု။ တသ္မိံ ပဋိသံဟရိယမာနေ – ‘‘ကိံ တဝေဝ ဃရတော သုန္ဒရံ အာဘတံ၊ န မယှံ ဃရတော၊ ကိံ တဝေဝ ဃရတော ဗဟု ၊ န မယှ’’န္တိ ဧဝံ ကလဟသဒ္ဒေါပိ ဥပ္ပဇ္ဇေယျ၊ သော မာ ဥပ္ပဇ္ဇိတ္ထာတိ ဧဝံ သမစိန္တေသုံ။

၂၅၆။ ဧဟိ တွံ သမ္မာတိ ဧဟိ တွံ ဝယဿ။ ဓမ္မံ နာမ ပါသာဒန္တိ ပါသာဒဿ နာမံ အာရောပေတွာဝ အာဏာပေသိ။ ဝိဿကမ္မော ပန ကီဝ မဟန္တော ဒေဝ ပါသာဒေါ ဟောတူတိ ပဋိပုစ္ဆိတွာ ဒီဃတော ယောဇနံ ဝိတ္ထာရတော အဍ္ဎယောဇနံ သဗ္ဗရတနမယောဝ ဟောတူတိ ဝုတ္တေပိ ‘ဧဝံ ဟောတု၊ ဘဒ္ဒံ တဝ ဝစန’န္တိ တဿ ပဋိဿုဏိတွာ ဓမ္မရာဇာနံ သမ္ပဋိစ္ဆာပေတွာ မာပေသိ။ တတ္ထ ဧဝံ ဘဒ္ဒံ တဝါတိ ခေါ အာနန္ဒာတိ ဧဝံ ဘဒ္ဒံ တဝ ဣတိ ခေါ အာနန္ဒ။ ပဋိဿုတွာတိ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ၊ ဝတွာတိ အတ္ထော။ တုဏှီဘာဝေနာတိ သမဏဓမ္မပဋိပတ္တိကရဏောကာသော မေ ဘဝိဿတီတိ ဣစ္ဆန္တော တုဏှီဘာဝေန အဓိဝါသေသိ။ သာရမယောတိ စန္ဒနသာရမယော။

၂၅၇။ ဒွီဟိ ဝေဒိကာဟီတိ ဧတ္ထ ဧကာ ဝေဒိကာ ပနဿ ဥဏှီသမတ္ထကေ အဟောသိ၊ ဧကာ ဟေဋ္ဌာ ပရိစ္ဆေဒမတ္ထကေ။

၂၅၈။ ဒုဒ္ဒိက္ခော အဟောသီတိ ဒုဥဒ္ဒိက္ခော၊ ပဘာသမ္ပတ္တိယာ ဒုဒ္ဒသောတိ အတ္ထော။ မုသတီတိ ဟရတိ ဖန္ဒာပေတိ နိစ္စလဘာဝေန ပတိဋ္ဌာတုံ န ဒေတိ။ ဝိဒ္ဓေတိ ဥဗ္ဗိဒ္ဓေ၊ မေဃဝိဂမေန ဒူရီဘူတေတိ အတ္ထော။ ဒေဝေတိ အာကာသေ။

၂၅၉။ မာပေသိ ခေါတိ အဟံ ဣမသ္မိံ ဌာနေ ပေါက္ခရဏိံ မာပေမိ၊ တုမှာကံ ဃရာနိ ဘိန္ဒထာတိ န ဧဝံ ကာရေတွာ မာပေသိ။ စိတ္တုပ္ပာဒဝသေနေဝ ပနဿ ဘူမိံ ဘိန္ဒိတွာ တထာရူပါ ပေါက္ခရဏီ အဟောသိ။ တေ သဗ္ဗကာမေဟီတိ သဗ္ဗေဟိ ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတဝတ္ထူဟိ၊ သမဏေ သမဏပရိက္ခာရေဟိ၊ ဗြာဟ္မဏေ ဗြာဟ္မဏပရိက္ခာရေဟိ သန္တပ္ပေသီတိ။

ပဌမဘာဏဝါရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဈာနသမ္ပတ္တိဝဏ္ဏနာ

၂၆၀။ မဟိဒ္ဓိကောတိ စိတ္တုပ္ပာဒဝသေနေဝ စတုရာသီတိပေါက္ခရဏီသဟဿာနံ နိဗ္ဗတ္တိသင်္ခါတာယ မဟတိယာ ဣဒ္ဓိယာ သမန္နာဂတော။ မဟာနုဘာဝေါတိ တေသံယေဝ အနုဘဝိတဗ္ဗာနံ မဟန္တတာယ မဟာနုဘာဝေန သမန္နာဂတော။ သေယျထိဒန္တိ နိပါတော၊ တဿ – ‘‘ကတမေသံ တိဏ္ဏ’’န္တိ အတ္ထော။ ဒါနဿာတိ သမ္ပတ္တိပရိစ္စာဂဿ။ ဒမဿာတိ အာဠဝကသုတ္တေ ပညာ ဒမောတိ အာဂတော။ ဣဓ အတ္တာနံ ဒမေန္တေန ကတံ ဥပေါသထကမ္မံ။ သံယမဿာတိ သီလဿ။

ဗောဓိသတ္တပုဗ္ဗယောဂဝဏ္ဏနာ

ဣဓ ဌတွာ ပနဿ ပုဗ္ဗယောဂေါ ဝေဒိတဗ္ဗော – ရာဇာ ကိရ ပုဗ္ဗေ ဂဟပတိကုလေ နိဗ္ဗတ္တိ။ တေန စ သမယေန ဓရမာနကဿေဝ ကဿပဗုဒ္ဓဿ သာသနေ ဧကော ထေရော အရညေ ဝါသံ ဝသတိ၊ ဗောဓိသတ္တော အတ္တနော ကမ္မေန အရညံ ပဝိဋ္ဌော ထေရံ ဒိသွာ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝန္ဒိတွာ ထေရဿ နိသဇ္ဇနဋ္ဌာနစင်္ကမနဋ္ဌာနာနိ ဩလောကေတွာ ပုစ္ဆိ – ‘‘ဣဓေဝ၊ ဘန္တေ၊ အယျော ဝသတီ’’တိ? အာမ၊ ဥပါသကာတိ သုတွာ – ‘‘ဣဓေဝ အယျဿ ပဏ္ဏသာလံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ စိန္တေတွာ အတ္တနော ကမ္မံ ပဟာယ ဒဗ္ဗသမ္ဘာရံ ကောဋ္ဋေတွာ ပဏ္ဏသာလံ ကတွာ ဆာဒေတွာ ဘိတ္တိယော မတ္တိကာယ လိမ္ပိတွာ ဒွါရံ ယောဇေတွာ ကဋ္ဌတ္ထရဏံ ကတွာ – ‘‘ကရိဿတိ နု ခေါ ပရိဘောဂံ၊ န ကရိဿတီ’’တိ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ထေရော အန္တောဂါမတော အာဂန္တွာ ပဏ္ဏသာလံ ပဝိသိတွာ ကဋ္ဌတ္ထရဏေ နိသီဒိ။ ဥပါသကောပိ အာဂန္တွာ ဝန္ဒိတွာ သမီပေ နိသိန္နော ‘‘ဖာသုကာ၊ ဘန္တေ၊ ပဏ္ဏသာလာ’’တိ ပုစ္ဆိ။ ဖာသုကာ၊ ဘဒ္ဒမုခ၊ ပဗ္ဗဇိတသာရုပ္ပာတိ။ ဝသိဿထ၊ ဘန္တေ၊ ဣဓာတိ? အာမ၊ ဥပါသကာတိ၊ သော အဓိဝါသနာကာရေန ဝသိဿတီတိ ဉတွာ နိဗဒ္ဓံ မယှံ ဃရဒွါရံ အာဂန္တဗ္ဗန္တိ ပဋိဇာနာပေတွာ – ‘‘ဧကံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဝရံ ဒေထာ’’တိ အာဟ။ အတိက္ကန္တဝရာ၊ ဥပါသက၊ ပဗ္ဗဇိတာတိ။ ဘန္တေ၊ ယဉ္စ ကပ္ပတိ၊ ယဉ္စ အနဝဇ္ဇန္တိ။ ဝဒေဟိ ဥပါသကာတိ။ ဘန္တေ၊ နိဗဒ္ဓဝသနဋ္ဌာနေ နာမ မနုဿာ မင်္ဂလေ ဝါ အမင်္ဂလေ ဝါ အာဂမနံ ဣစ္ဆန္တိ၊ အနာဂစ္ဆန္တဿ ကုဇ္ဈန္တိ။ တသ္မာ အညံ နိမန္တိတဋ္ဌာနံ ဂန္တွာပိ မယှံ ဃရံ ပဝိသိတွာဝ ဘတ္တကိစ္စံ နိဋ္ဌာပေတဗ္ဗန္တိ။ ထေရော အဓိဝါသေသိ။

သော ပဏ္ဏသာလာယ ကဋသာဋကံ ပတ္ထရိတွာ မဉ္စပီဌံ ပညပေသိ၊ အပဿေနံ နိက္ခိပိ၊ ပါဒကထလိကံ ဌပေသိ၊ ပေါက္ခရဏိံ ခဏိ၊ စင်္ကမံ ကတွာ ဝါလိကံ ဩကိရိ၊ မိဂေ အာဂန္တွာ ဘိတ္တိံ ဃံသိတွာ မတ္တိကံ ပါတေန္တေ ဒိသွာ ကဏ္ဋကဝတိံ ပရိက္ခိပိ။ ပေါက္ခရဏိံ ဩတရိတွာ ဥဒကံ အာဠုလိကံ ကရောန္တေ ဒိသွာ အန္တော ပါသာဏေဟိ စိနိတွာ ဗဟိ ကဏ္ဋကဝတိံ ပရိက္ခိပိတွာ အန္တောဝတိပရိယန္တေ တာလပန္တိယော ရောပေတိ၊ မဟာစင်္ကမေ သမ္မဋ္ဌဋ္ဌာနံ အာဠုလေန္တေ ဒိသွာ စင်္ကမမ္ပိ ဝတိယာ ပရိက္ခိပိတွာ အန္တောဝတိပရိယန္တေ တာလပန္တိံ ရောပေသိ။ ဧဝံ အာဝါသံ နိဋ္ဌပေတွာ ထေရဿ တိစီဝရံ၊ ပိဏ္ဍပါတံ၊ ဩသဓံ၊ ပရိဘောဂဘာဇနံ၊ အာရကဏ္ဋကံ၊ ပိပ္ဖလိကံ၊ နခစ္ဆေဒနံ၊ သူစိံ၊ ကတ္တရယဋ္ဌိံ၊ ဥပါဟနံ၊ ဥဒကတုမ္ဗံ၊ ဆတ္တံ၊ ဒီပကပလ္လကံ၊ မလဟရဏိံ။ ပရိဿာဝနံ၊ ဓမကရဏံ၊ ပတ္တံ၊ ထာလကံ၊ ယံ ဝါ ပနညမ္ပိ ပဗ္ဗဇိတာနံ ပရိဘောဂဇာတံ၊ သဗ္ဗံ အဒါသိ။ ထေရဿ ဗောဓိသတ္တေန အဒိန္နပရိက္ခာရော နာမ နာဟောသိ။ သော သီလာနိ ရက္ခန္တော ဥပေါသထံ ကရောန္တော ယာဝဇီဝံ ထေရံ ဥပဋ္ဌဟိ။ ထေရော တတ္ထေဝ ဝသန္တော အရဟတ္တံ ပတွာ ပရိနိဗ္ဗာယိ။

ဗောဓိသတ္တောပိ ယာဝတာယုကံ ပုညံ ကတွာ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ တတော စုတော မနုဿလောကံ အာဂစ္ဆန္တော ကုသာဝတိယာ ရာဇဓာနိယာ နိဗ္ဗတ္တိတွာ မဟာသုဒဿနော ရာဇာ အဟောသိ။

‘‘ဧဝံ နာတိမဟန္တမ္ပိ၊ ပုညံ အာယတနေ ကတံ၊

မဟာဝိပါကံ ဟောတီတိ၊ ကတ္တဗ္ဗံ တံ ဝိဘာဝိနာ’’။

မဟာဝိယူဟန္တိ ရဇတမယံ မဟာကူဋာဂါရံ။ တတ္ထ ဝသိတုကာမော ဟုတွာ အဂမာသိ၊ ဧတ္တာဝတာ ကာမဝိတက္ကာတိ ကာမဝိတက္က တယာ ဧတ္တာဝတာ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ၊ ဣတော ပရံ တုယှံ အဘူမိ၊ ဣဒံ ဈာနာဂါရံ နာမ၊ နယိဒံ တယာ သဒ္ဓိံ ဝသနဋ္ဌာနန္တိ ဧဝံ တယော ဝိတက္ကေ ကူဋာဂါရဒွါရေယေဝ နိဝတ္တေသိ။

၂၆၁။ ပဌမဇ္ဈာနန္တိအာဒီသု ဝိသုံ ကသိဏပရိကမ္မကိစ္စံ နာမ နတ္ထိ။ နီလကသိဏေန အတ္ထေ သတိ နီလမဏိံ၊ ပီတကသိဏေန အတ္ထေ သတိ သုဝဏ္ဏံ၊ လောဟိတကသိဏေန အတ္ထေ သတိ ရတ္တမဏိံ၊ ဩဒါတကသိဏေန အတ္ထေ သတိ ရဇတန္တိ ဩလောကိတဩလောကိတဋ္ဌာနေ ကသိဏမေဝ ပညာယတိ။

၂၆၂။ မေတ္တာသဟဂတေနာတိအာဒီသု ယံ ဝတ္တဗ္ဗံ၊ တံ သဗ္ဗမ္ပိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဝုတ္တမေဝ။ ဣတိ ပါဠိယံ စတ္တာရိ ဈာနာနိ၊ စတ္တာရိ အပ္ပမညာနေဝ ဝုတ္တာနိ။ မဟာပုရိသော ပန သဗ္ဗာပိ အဋ္ဌ သမာပတ္တိယော၊ ပဉ္စ အဘိညာယော စ နိဗ္ဗတ္တေတွာ အနုလောမပဋိလောမာဒိဝသေန စုဒ္ဒသဟာကာရေဟိ သမာပတ္တိယော ပဝိသန္တော မဓုပဋလံ ပဝိဋ္ဌဘမရော မဓုရသေန ဝိယ သမာပတ္တိသုခေနေဝ ယာပေတိ။

စတုရာသီတိနဂရသဟဿာဒိဝဏ္ဏနာ

၂၆၃။ ကုသာဝတီရာဇဓာနိပ္ပမုခါနီတိ ကုသာဝတီ ရာဇဓာနီ တေသံ နဂရာနံ ပမုခါ သဗ္ဗသေဋ္ဌာတိ အတ္ထော။ ဘတ္တာဘိဟာရောတိ အဘိဟရိတဗ္ဗဘတ္တံ။

၂၆၄။ ဝဿသတဿဝဿသတဿာတိ ကသ္မာ ဧဝံ စိန္တေသိ? တေသံ သဒ္ဒေန ဥက္ကဏ္ဌိတွာ၊ ‘‘သမာပန္နဿ သဒ္ဒေါ ကဏ္ဋကော’’တိ (အ။ နိ။ ၁၀။၇၂) ဟိ ဝုတ္တံ။ တသ္မာ သဒ္ဒေန ဥက္ကဏ္ဌိတော မဟာပုရိသော။ အထ ကသ္မာ မာ အာဂစ္ဆန္တူတိ န ဝဒတိ? ဣဒါနိ ရာဇာ န ပဿတီတိ နိဗဒ္ဓဝတ္တံ န လဘိဿန္တိ၊ တံ တေသံ မာ ဥပ္ပဇ္ဇိတ္ထာတိ န ဝဒတိ။

သုဘဒ္ဒါဒေဝိဥပသင်္ကမနဝဏ္ဏနာ

၂၆၅။ ဧတဒဟောသီတိ ကဒါ ဧတံ အဟောသိ။ ရညော ကာလင်္ကိရိယဒိဝသေ။ တဒါ ကိရ ဒေဝတာ စိန္တေသုံ – ‘‘ရာဇာ အနာထကာလင်္ကိရိယံ မာ ကရောတု၊ ဩရောဓေဟိ ဗဟူဟိ ဓီတူဟိ ပုတ္တေဟိ ပရိဝါရိတောဝ ကရောတူ’’တိ။ အထ ဒေဝိံ အာဝဋ္ဋေတွာ တဿာ ဧဝံ စိတ္တံ ဥပ္ပာဒေသုံ။ ပီတာနိ ဝတ္ထာနီတိ တာနိ ကိရ ပကတိယာ ရညော မနာပါနိ၊ တသ္မာ တာနိ ပါရုပထာတိ အာဟ။ ဧတ္ထေဝ ဒေဝိ တိဋ္ဌာတိ ဒေဝိ ဣမံ ဈာနာဂါရံ နာမ တုမှေဟိ သဒ္ဓိံ ဝသနဋ္ဌာနံ န ဟောတိ၊ ဈာနရတိဝိန္ဒနဋ္ဌာနံ မမ၊ မာ ဣဓ ပါဝိသီတိ။

၂၆၆။ ဧတဒဟောသီတိ လောကေ သတ္တာ နာမ မရဏာသန္နကာလေ အတိဝိယ ဝိရောစန္တိ၊ တေနဿ ရညော ဝိပ္ပသန္နဣန္ဒြိယဘာဝံ ဒိသွာ ဧဝံ အဟောသိ၊ တတော မာ ရညော ကာလင်္ကိရိယာ အဟောသီတိ တဿ ကာလင်္ကိရိယံ အနိစ္ဆမာနာ သမ္ပတိ ဂုဏမဿ ကထယိတွာ တိဋ္ဌမာနာကာရံ ကရိဿာမီတိ စိန္တေတွာ ဣမာနိ တေ ဒေဝါတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဆန္ဒံ ဇနေဟီတိ ပေမံ ဥပ္ပာဒေဟိ၊ ရတိံ ကရောဟိ။ ဇီဝိတေ အပေက္ခန္တိ ဇီဝိတေ သာပေက္ခံ၊ အာလယံ၊ တဏှံ ကရောဟီတိ အတ္ထော။

ဧဝံ ခေါ မံ တွံ ဒေဝီတိ ‘‘မယံ ခေါ၊ ဒေဝ၊ ဣတ္ထိယော နာမ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဥပစာရကထံ န ဇာနာမ၊ ကထံ ဝဒါမ မဟာရာဇာ’’တိ ရာဇာနံ ‘‘ပဗ္ဗဇိတော အယ’’န္တိ မညမာနာယ ဒေဝိယာ ဝုတ္တေ – ‘‘ဧဝံ ခေါ မံ၊ တွံ ဒေဝိ၊ သမုဒါစရာဟီ’’တိအာဒိမာဟ။ ဂရဟိတာတိ ဗုဒ္ဓေဟိ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေဟိ သာဝကေဟိ အညေဟိ စ ပဏ္ဍိတေဟိ ဗဟုဿုတေဟိ ဂရဟိတာ။ ကိံ ကာရဏာ? သာပေက္ခကာလကိရိယာ ဟိ အတ္တနောယေဝ ဂေဟေ ယက္ခကုက္ကုရအဇဂေါဏမဟိံသမူသိကကုက္ကုဋဦကာမင်္ဂုလာဒိဘာဝေန နိဗ္ဗတ္တနကာရဏံ ဟောတိ။

၂၆၈။ အထခေါ၊ အာနန္ဒ၊ သုဘဒ္ဒါ ဒေဝီ အဿူနိ ပုဉ္ဆိတွာတိ ဒေဝီ ဧကမန္တံ ဂန္တွာ ရောဒိတွာ ကန္ဒိတွာ အဿူနိ ပုဉ္ဆိတွာ ဧတဒဝေါစ။

ဗြဟ္မလောကူပဂမဝဏ္ဏနာ

၂၆၉။ ဂဟပတိဿ ဝါတိ ကသ္မာ အာဟ? တေသံ ကိရ သောဏသေဋ္ဌိပုတ္တာဒီနံ ဝိယ မဟတီ သမ္ပတ္တိ ဟောတိ၊ သောဏဿ ကိရ သေဋ္ဌိပုတ္တဿ ဧကာ ဘတ္တပါတိ ဒွေ သတသဟဿာနိ အဂ္ဃတိ။ ဣတိ တေသံ တာဒိသံ ဘတ္တံ ဘုတ္တာနံ မုဟုတ္တံ ဘတ္တသမ္မဒေါ ဘတ္တမုစ္ဆာ ဘတ္တကိလမထော ဟောတိ။

၂၇၁။ ယံ တေန သမယေန အဇ္ဈာဝသာမီတိ ယတ္ထ ဝသာမိ၊ တံ ဧကံယေဝ နဂရံ ဟောတိ၊ အဝသေသေသု ပုတ္တဓီတာဒယော စေဝ ဒါသမနုဿာ စ ဝသိံသု။ ပါသာဒကူဋာဂါရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ပလ္လင်္ကာဒီသုပိ ဧကံယေဝ ပလ္လင်္ကံ ပရိဘုဉ္ဇတိ၊ သေသာ ပုတ္တာဒီနံ ပရိဘောဂါ ဟောန္တိ။ ဣတ္ထီသုပိ ဧကာဝ ပစ္စုပဋ္ဌာတိ၊ သေသာ ပရိဝါရမတ္တာ ဟောန္တိ၊ ပရိဒဟာမီတိ ဧကမေဝ ဒုဿယုဂံ နိဝါသေမိ၊ သေသာနိ ပရိဝါရေတွာ ဝိစရန္တာနံ အသီတိသဟဿာဓိကာနံ သောဠသန္နံ ပုရိသသတသဟဿာနံ ဟောန္တိ။ ဘုဉ္ဇာမီတိ ပရမပ္ပမာဏေန နာဠိကောဒနမတ္တံ ဘုဉ္ဇာမိ၊ သေသံ ပရိဝါရေတွာ ဝိစရန္တာနံ စတ္တာလီသသဟဿာဓိကာနံ အဋ္ဌန္နံ ပုရိသသတသဟဿာနံ ဟောတီတိ ဒဿေတိ။ ဧကထာလိပါကော ဟိ ဒသန္နံ ဇနာနံ ပဟောတိ။

ဧတာနိ ပန စတုရာသီတိ နဂရသဟဿာနိ စေဝ ပါသာဒသဟဿာနိ စ ကူဋာဂါရသဟဿာနိ စ ဧကိဿာယေဝ ပဏ္ဏသာလာယ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ပလ္လင်္ကသဟဿာနိ နိပဇ္ဇနတ္ထာယ ဒိန္နမဉ္စကဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ဟတ္ထိသဟဿာနိ အဿသဟဿာနိ ရထသဟဿာနိ နိသီဒနတ္ထာယ ဒိန္နပီဌဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ မဏိသဟဿာနိ ဧကဒီပဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ပေါက္ခရဏီသဟဿာနိ ဧကပေါက္ခရဏိယာ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ဣတ္ထိသဟဿာနိ ပုတ္တသဟဿာနိ ဂဟပတိသဟဿာနိ ပရိဘောဂဘာဇနပတ္တထာလက ဓမကရဏ ပရိဿာဝန အာရကဏ္ဋက ပိပ္ဖလက နခစ္ဆေဒန ကုဉ္စိကကဏ္ဏမလဟရဏီ ပါဒကထလိက ဥပါဟန ဆတ္တ ကတ္တရယဋ္ဌိဒါနဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ဓေနုသဟဿာနိ ဂေါရသဒါနဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ။ စတုရာသီတိ ဝတ္ထကောဋိသဟဿာနိ နိဝါသနပါရုပနဒါနဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနိ ။ စတုရာသီတိ ထာလိပါကသဟဿာနိ ဘောဇနဒါနဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တာနီတိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။

၂၇၂။ ဧဝံ ဘဂဝါ မဟာသုဒဿနဿ သမ္ပတ္တိံ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဝိတ္ထာရေန ကထေတွာ သဗ္ဗံ တံ ဒါရကာနံ ပံသွာဂါရကီဠနံ ဝိယ ဒဿေန္တော ပရိနိဗ္ဗာနမဉ္စကေ နိပန္နောဝ ပဿာနန္ဒာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ ဝိပရိဏတာတိ ပကတိဝိဇဟနေန နိဗ္ဗုတပဒီပေါ ဝိယ အပညတ္တိကဘာဝံ ဂတာ။ ဧဝံ အနိစ္စာ ခေါ၊ အာနန္ဒ၊ သင်္ခါရာတိ ဧဝံ ဟုတွာ အဘာဝဋ္ဌေန အနိစ္စာ။

ဧတ္တာဝတာ ဘဂဝါ ယထာ နာမ ပုရိသော သတဟတ္ထုဗ္ဗေဓေ စမ္ပကရုက္ခေ နိဿေဏိံ ဗန္ဓိတွာ အဘိရုဟိတွာ စမ္ပကပုပ္ဖံ အာဒါယ နိဿေဏိံ မုဉ္စန္တော ဩတရေယျ၊ ဧဝမေဝ နိဿေဏိံ ဗန္ဓန္တော ဝိယ အနေကဝဿကောဋိသတသဟဿုဗ္ဗေဓံ မဟာသုဒဿနသမ္ပတ္တိံ အာရုယှ သမ္ပတ္တိမတ္ထကေ ဌိတံ အနိစ္စလက္ခဏံ အာဒါယ နိဿေဏိံ မုဉ္စန္တော ဝိယ ဩတိဏ္ဏော။ တေနေဝ ပုဗ္ဗေ ဝသဘရာဇာ ဒီဃဘာဏကတ္ထေရာနံ လောဟပါသာဒဿ ပါစီနပဿေ အမ္ဗလဋ္ဌိကာယံ ဣမံ သုတ္တံ သဇ္ဈာယန္တာနံ သုတွာ – ‘‘ကိံ၊ ဘော၊ မယှံ အယျကေန ဧတ္ထ ဝုတ္တံ၊ အတ္တနော ခါဒိတပီတဋ္ဌာနေ သမ္ပတ္တိမေဝ ကထေတီ’’တိ စိန္တေန္တော – ‘‘ဧဝံ အနိစ္စာ ခေါ၊ အာနန္ဒ၊ သင်္ခါရာ’’တိ ဝုတ္တကာလေ ‘‘ဣမံ၊ ဘော၊ ဒိသွာ ပဉ္စဟိ စက္ခူဟိ စက္ခုမတာ ဧဝံ ဝုတ္တ’’န္တိ ဝါမဟတ္ထံ သမိဉ္ဇိတွာ ဒက္ခိဏဟတ္ထေန အပ္ဖောဋေတွာ – ‘‘သာဓု သာဓူ’’တိ တုဋ္ဌဟဒယော သာဓုကာရံ အဒါသိ။

ဧဝံ အဒ္ဓုဝါတိ ဧဝံ ဥဒကပုပ္ဖုဠာဒယော ဝိယ ဓုဝဘာဝဝိရဟိတာ။ ဧဝံ အနဿာသိကာတိ ဧဝံ သုပိနကေ ပီတပါနီယံ ဝိယ အနုလိတ္တစန္ဒနံ ဝိယ စ အဿာသဝိရဟိတာ။

သရီရံ နိက္ခိပေယျာတိ သရီရံ ဆဍ္ဍေယျ။ ဣဒါနိ အညဿ သရီရဿ နိက္ခေပေါ ဝါ ပဋိဇဂ္ဂနံ ဝါ နတ္ထိ ကိလေသပဟီနတ္တာ၊ အာနန္ဒ၊ တထာဂတဿာတိ ဝဒတိ။ ဣဒံ ပန ဝတွာ ပုန ထေရံ အာမန္တေသိ၊ စက္ကဝတ္တိနော အာနုဘာဝေါ နာမ ရညော ပဗ္ဗဇိတဿ သတ္တမေ ဒိဝသေ အန္တရဓာယတိ။ မဟာသုဒဿနဿ ပန ကာလင်္ကိရိယတော သတ္တမေဝ ဒိဝသေ သတ္တရတနပါကာရာ သတ္တရတနတာလာ စတုရာသီတိ ပေါက္ခရဏီသဟဿာနိ ဓမ္မပါသာဒေါ ဓမ္မပေါက္ခရဏီ စက္ကရတနန္တိ သဗ္ဗမေတံ အန္တရဓာယီတိ။ ဟတ္ထိအာဒီသု ပန အယံ ဓမ္မတာ ခီဏာယုကာ သဟေဝ ကာလင်္ကရောန္တိ။ အာယုသေသေ သတိ ဟတ္ထိရတနံ ဥပေါသထကုလံ ဂစ္ဆတိ၊ အဿရတနံ ဝလာဟကကုလံ၊ မဏိရတနံ ဝေပုလ္လပဗ္ဗတမေဝ ဂစ္ဆတိ။ ဣတ္ထိရတနဿ အာနုဘာဝေါ အန္တရဓာယတိ။ ဂဟပတိရတနဿ စက္ခု ပါကတိကမေဝ ဟောတိ။ ပရိဏာယကရတနဿ ဝေယျတ္တိယံ နဿတိ။

ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါတိ ဣဒံ ပါဠိယံ အာရုဠှဉ္စ အနာရုဠှဉ္စ သဗ္ဗံ ဘဂဝါ အဝေါစ။ သေသံ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။

ဣတိ သုမင်္ဂလဝိလာသိနိယာ ဒီဃနိကာယဋ္ဌကထာယံ

မဟာသုဒဿနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။