📜
၄။ မဟာသုဒဿနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
ကုသာဝတီရာဇဓာနီဝဏ္ဏနာ
၂၄၂။ သောဝဏ္ဏမယာတိ ¶ ¶ ¶ သုဝဏ္ဏမယာ။ အယံ ပါကာရောတိ သဗ္ဗရတနမယော ပါကာရော။ တယော တယောတိ အန္တော စ တယော၊ ဗဟိ စ တယောတိ တယော တယော။
ဧသိကတ္ထမ္ဘော ဣန္ဒခီလော နဂရသောဘနော အလင်္ကာရတ္ထမ္ဘော။ အင်္ဂီယတိ ဉာယတိ ပုထုလဘာဝေါ ဧတေနာတိ အင်္ဂံ၊ ပရိက္ခေပေါ။ တိပေါရိသံ အင်္ဂံ ဧတိဿာတိ တိပေါရိသင်္ဂါ။ တေနာဟ ‘‘တေနာ’’တိအာဒိ။ တေန ပဉ္စဟတ္ထပ္ပမာဏေန တိပေါရိသေန။ ပဏ္ဏဖလေသုပီတိ သဗ္ဗရတနမယာနံ တာလာနံ ပဏ္ဏဖလေသုပိ။ ဧသေဝ နယောတိ ‘‘ပဏ္ဏေသု ဧကံ ပတ္တကံ သောဝဏ္ဏမယံ၊ ဧကံ ရူပိယမယံ။ ဖလေသုပိ ဧကော လေခါဘာဝေါ သောဝဏ္ဏမယော၊ ဧကော ရူပိယမယော’’တိအာဒိကော အယမတ္ထော အတိဒိဋ္ဌော။ ပါကာရန္တရေတိ ဒွိန္နံ ဒွိန္နံ ပါကာရာနံ အန္တရေ။ ဧကေကာ ဟုတွာ ဌိတာ တာလပန္တိ။
ဆေကောတိ ပဋု သုဝိသဒေါ၊ သော စဿ ပဋုဘာဝေါ မနောသာရောတိ အာဟ ‘‘သုန္ဒရော’’တိ။ ရဉ္ဇေတုန္တိ ရာဂံ ဥပ္ပာဒေတုံ။ ခမတေဝါတိ ရောစတေဝ။ န ဗီဘစ္ဆေတီတိ န တဇ္ဇေတိ၊ သောတသုခဘာဝတော ပိယာယိတဗ္ဗော စ ဟောတိ။ ကုမ္ဘထုဏဒဒ္ဒရိကာဒိ ဧကတလံ တူရိယံ။ ဥဘယတလံ ပါကဋမေဝ။ သဗ္ဗတော ပရိယောနဒ္ဓံ စတုရဿအမ္ဗဏကံ၊ ပဏဝါဒိ စ။ ဝံသာဒီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန သင်္ခါဒိကံ သင်္ဂဏှာတိ။ သုမုစ္ဆိတဿာတိ သုဋ္ဌု ပရိယတ္တဿ။ ပမာဏေတိ နာတိဒဠှနာတိသိထိလတာသင်္ခါတေ မဇ္ဈိမေ မုစ္ဆနပ္ပမာဏေ ¶ ။ ဟတ္ထံ ဝါ ပါဒံ ဝါ စာလေတွာတိ ဟတ္ထလယပါဒလယေ သဇ္ဇေတွာ။ နစ္စန္တာတိ သာခါနစ္စံ နစ္စန္တာ။
စက္ကရတနဝဏ္ဏနာ
၂၄၃။ ဥပေါသထံ ¶ ဝုစ္စတိ အဋ္ဌင်္ဂသမန္နာဂတံ သဗ္ဗဒိဝသေသု ဂဟဋ္ဌေဟိ ရက္ခိတဗ္ဗသီလံ၊ သမာဒါနဝသေန တံ တဿ အတ္ထီတိ ဥပေါသထိကော၊ တဿ ဥပေါသထိကဿ။ တေနာဟ ‘‘သမာဒိန္နဥပေါသထင်္ဂဿာ’’တိ။ တဒါတိ တသ္မိံ ¶ ကာလေ။ ကသ္မိံ ပန ကာလေတိ? ယသ္မိံ ကာလေ စက္ကဝတ္တိဘာဝသံဝတ္တနိယဒါနသီလာဒိပုညသမ္ဘာရသမုဒါဂမသမ္ပန္နော ပူရိတစက္ကဝတ္တိဝတ္တော ကာလဒီပဒေသဝိသေသပစ္စာဇာတိယာ စေဝ ကုလရူပဘောဂါဓိပတေယျာဒိဂုဏဝိသေသသမ္ပတ္တိယာ စ တဒနုရူပေ အတ္တဘာဝေ ဌိတော ဟောတိ၊ တသ္မိံ ကာလေ။ တာဒိသေ ဟိ ကာလေ စက္ကဝတ္တိဘာဝီ ပုရိသဝိသေသော ယထာဝုတ္တဂုဏသမန္နာဂတော ရာဇာ ခတ္တိယော မုဒ္ဓါဝသိတ္တော ဝိသုဒ္ဓသီလော အနုပေါသထံ သတသဟဿဝိဿဇ္ဇနာဒိနာ သမ္မာပဋိပတ္တိံ ပဋိပဇ္ဇတိ၊ န ယဒါ စက္ကရတနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ တဒါ ဧဝ။ ဣမေ စ ဝိသေသာ သဗ္ဗစက္ကဝတ္တီနံ သာဓာရဏဝသေန ဝုတ္တာ။ တေနာဟ ‘‘ပါတောဝ…ပေ… ဓမ္မတာ’’တိ။ ဗောဓိသတ္တာနံ ပန စက္ကဝတ္တိဘာဝါဝဟဂုဏာပိ စက္ကဝတ္တိဂုဏာပိ သာတိသယာဝ ဟောန္တိ။
ဝုတ္တပ္ပကာရပုညကမ္မပစ္စယန္တိ စက္ကဝတ္တိဘာဝါဝဟဒါနဒမသံယမာဒိပုညကမ္မဟေတုကံ။ နီလမဏိသင်္ဃာတသဒိသန္တိ ဣန္ဒနီလမဏိသဉ္စယသမာနံ။ ဒိဗ္ဗာနုဘာဝယုတ္တတ္တာတိ ဒဿနေယျတာ၊ မနုညဃောသတာ၊ အာကာသဂါမိတာ၊ ဩဘာသဝိဿဇ္ဇနာ၊ အပ္ပဋိဃာတတာ၊ ရညော ဣစ္ဆိတတ္ထနိပ္ဖတ္တိကာရဏတာတိ ဧဝမာဒီဟိ ဒိဗ္ဗသဒိသေဟိ အာနုဘာဝေဟိ သမန္နာဂတတ္တာ၊ ဧတေန ဒိဗ္ဗံ ဝိယာတိ ဒိဗ္ဗန္တိ ဒဿေတိ။ န ဟိ တံ ဒေဝလောကပရိယာပန္နံ။ သဟဿံ အရာ ဧတဿာတိ ဝါ သဟဿာရံ။ သဗ္ဗေဟိ အာကာရေဟီတိ သဗ္ဗေဟိ သုန္ဒရေဟိ ပရိပုဏ္ဏာဝယဝေ လက္ခဏသမ္ပန္နေ စက္ကေ ဣစ္ဆိတဗ္ဗေဟိ အာကာရေဟိ။ ပရိပူရန္တိ ပရိပုဏ္ဏံ၊ သာ စဿာ ပါရိပူရိံ ဣဒါနေဝ ဝိတ္ထာရေဿတိ။
ပနာဠီတိ ဆိဒ္ဒံ။ သုဒ္ဓသိနိဒ္ဓဒန္တပန္တိယာ နိဗ္ဗိဝရာယာတိ ¶ အဓိပ္ပာယော။ တဿာ ပန ပနာဠိယာ သမန္တတော ပဿဿ ရဇတမယတ္တာ သာရရဇတမယာ ဝုတ္တာ။ ယသ္မာ စဿ စက္ကဿ ရထစက္ကဿ ဝိယ အန္တောဘာဝေါ နာမ နတ္ထိ၊ တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘ဥဘောသုပိ ဗာဟိရန္တေသူ’’တိ။ ကတပရိက္ခေပါ ဟောတိ ပနာဠီတိ ယောဇနာ။ နာဘိပနာဠိပရိက္ခေပပဋ္ဋေသူတိ နာဘိပရိက္ခေပပဋ္ဋေ စေဝ နာဘိယာ ပနာဠိပရိက္ခေပပဋ္ဋေ စ။
တေသန္တိ အရာနံ။ ဃဋကာ နာမ အလင်္ကာရဘူတာ ခုဒ္ဒကပုဏ္ဏဃဋာ။ တထာ မဏိကာ နာမ မုတ္တာဝဠိကာ။ ပရိစ္ဆေဒလေခါ တဿ တဿ ပရိစ္ဆေဒဒဿနဝသေန ဌိတာ ပရိစ္ဆိန္နလေခါ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန ¶ မာလာကမ္မာဒိံ သင်္ဂဏှာတိ။ သုဝိဘတ္တာနေဝါတိ အညမညံ အသံကိဏ္ဏတ္တာ သုဋ္ဌု ဝိဘတ္တာနိ။
‘‘သုရတ္တာ’’တိအာဒီသု ¶ သုရတ္တဂ္ဂဟဏေန မဟာနာမဝဏ္ဏတံ ပဋိက္ခိပတိ၊ သုဒ္ဓဂ္ဂဟဏေန သံင်္ကိလိဋ္ဌတံ၊ သိနိဒ္ဓဂ္ဂဟဏေန လူခတံ။ ကာမံ တဿ စက္ကရတနဿ နေမိမဏ္ဍလံ အသန္ဓိကမေဝ နိဗ္ဗတ္တံ၊ သဗ္ဗတ္ထကမေဝ ပန ကေဝလံ ပဝါဠဝဏ္ဏေန စ သောဘတီတိ ပကတိစက္ကဿ သန္ဓိယုတ္တဋ္ဌာနေ သုရတ္တသုဝဏ္ဏပဋ္ဋာဒိမယာဟိ ဝဋ္ဋပရိစ္ဆေဒလေခါဟိ ပညာယမာနာဟိ သသန္ဓိကာ ဝိယ ဒိဿန္တီတိ အာဟ ‘‘သန္ဓီသု ပနဿာ’’တိအာဒိ။
နေမိမဏ္ဍလပိဋ္ဌိယန္တိ နေမိမဏ္ဍလဿ ပိဋ္ဌိပဒေသေ။ အာကာသစာရိဘာဝတော ဟိဿ တတ္ထ ဝါတဂ္ဂါဟီ ပဝါဠဒဏ္ဍော ဟောတိ။ ဒသန္နံ ဒသန္နံ အရာနံ အန္တရေတိ ဒသန္နံ ဒသန္နံ အရာနံ အန္တရေ သမီပေ ပဒေသေ။ ဆိဒ္ဒမဏ္ဍလခစိတောတိ မဏ္ဍလသဏ္ဌာနဆိဒ္ဒဝိစိတ္တော။ သုကုသလသမန္နာဟတဿာတိ သုဋ္ဌု ကုသလေန သိပ္ပိနာ ပဟတဿ၊ ဝါဒိတဿာတိ အတ္ထော။ ဝဂ္ဂူတိ မနောရမော။ ရဇနီယောတိ သုဏန္တာနံ ရာဂုပ္ပာဒကော။ ကမနီယောတိ ကန္တော။ သမောသရိတကုသုမဒါမာတိ ဩလမ္ဗိတသုဂန္ဓကုသုမဒါမာ။ နေမိပရိက္ခေပဿာတိ ¶ နေမိပရိယန္တပရိက္ခေပဿ။ နာဘိပနာဠိယာ ဒွိန္နံ ပဿာနံ ဝသေန ‘‘ဒွိန္နမ္ပိ နာဘိပနာဠီန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ဧကာ ဧဝ ဟိ သာ ပနာဠိ။ ယေဟီတိ ယေဟိ ဒွီဟိ မုခေဟိ။ ပုန ယေဟီတိ ယေဟိ မုတ္တကလာပေဟိ။
ဩဓာပယမာနန္တိ သောတုံ အဝဟိတာနိ ကုရုမာနံ။
စန္ဒော ပုရတော စက္ကရတနံ ပစ္ဆာတိ ဧဝံ ပုဗ္ဗာပရိယေန ပုဗ္ဗာပရဘာဝေန။
အန္တေပုရဿာတိ အနုရာဓပုရေ ရညော အန္တေပုရဿ။ ဥတ္တရသီဟပဉ္ဇရသဒိသေတိ တဒါ ရညော ပါသာဒေ တာဒိသဿ ဥတ္တရဒိသာယ သီဟပဉ္ဇရဿ လဗ္ဘမာနတ္တာ ဝုတ္တံ။ သုခေန သက္ကာတိ ကိဉ္စိ အနာရုဟိတွာ၊ သရီရဉ္စ အနုလ္လင်္ဃိတွာ ယထာဌိတေနေဝ ဟတ္ထေန ပုပ္ဖမုဋ္ဌိယော ခိပိတွာ သုခေန သက္ကာ ဟောတိ ပူဇေတုံ။
နာနာဝိရာဂရတနပ္ပဘာသမုဇ္ဇလန္တိ နာနာဝိဓဝိစိတ္တဝဏ္ဏရတနောဘာသပဘဿရံ။ အာကာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ပဝတ္တေတိ အာဂန္တွာ ဌိတဋ္ဌာနတော ဥပရိ အာကာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ ပဝတ္တေ။
၂၄၄။ ရာဇာယုတ္တာတိ ¶ ရညော ကိစ္စေ အာယုတ္တကပုရိသာ။
သိနေရုံ ¶ ဝါမပဿေန ကတွာ တဿ ဓုရတရံ ဂစ္ဆန္တော ‘‘ဝါမပဿေန သိနေရုံ ပဟာယာ’’တိ ဝုတ္တံ။
ဝိနိဗ္ဗေဓေနာတိ တိရိယံ ဝိနိဝိဇ္ဈနဝသေန။ သန္နိဝေသက္ခမောတိ ခန္ဓာဝါရသန္နိဝေသယောဂျော။ သုလဘာဟာရုပကရဏောတိ သုခေနေဝ လဒ္ဓဗ္ဗဓညဂေါရသဒါရုတိဏာဒိဘောဇနသာဓနော။
ပရစက္ကန္တိ ပရဿ ရညော သေနာ၊ အာဏာ ဝါ။
အာဂမနနန္ဒနောတိ အာဂမနေန နန္ဒိဇနနော။ ဂမနေန သောစေတီတိ ဂမနသောစနော။ ဥပကပ္ပေထာတိ ဥပရူပရိ ကပ္ပေထ၊ သံဝိဒဟထ ဥပနေထာတိ အတ္ထော။ ဥပပရိက္ခိတွာတိ ဟေတုတောပိ သဘာဝတောပိ ဖလတောပိ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကာဒိအာဒီနဝတောပိ ¶ ဝီမံသိတွာ။ ဝိဘာဝေန္တိ ပညာယ အတ္ထံ ဝိဘူတံ ကရောန္တီတိ ဝိဘာဝိနော၊ ပညဝန္တော။ အနုယန္တာတိ အနုဝတ္တကာ၊ အနုဝတ္တကဘာဝေနေဝ၊ ပန ရညော စ မဟာနုဘာဝေန တေ ဇိဂုစ္ဆနဝသေန ပါပတော အနောရမန္တာပိ ဧကစ္စေ ဩတ္တပ္ပဝသေန ဩရမန္တီတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။
ဩဂစ္ဆမာနန္တိ ဩသီဒန္တံ။ ယောဇနမတ္တန္တိ ဝိတ္ထာရတော ယောဇနမတ္တံ ပဒေသံ။ ဂမ္ဘီရဘာဝေန ပန ယထာ ဘူမိ ဒိဿတိ၊ ဧဝံ ဩဂစ္ဆတိ။ တေနာဟ ‘‘မဟာသမုဒ္ဒတလ’’န္တိအာဒိ။ အန္တေ စက္ကရတနံ ဥဒကေန သေနာယ အနဇ္ဈောတ္ထရဏတ္ထံ။ ပုရတ္ထိမော မဟာသမုဒ္ဒေါ ပရိယန္တော ဧတဿာတိ ပုရတ္ထိမမဟာသမုဒ္ဒပရိယန္တော၊ တံ ပုရတ္ထိမမဟာသမုဒ္ဒပရိယန္တံ၊ ပုရတ္ထိမမဟာသမုဒ္ဒံ ပရိယန္တံ ကတွာတိ အတ္ထော။
စာတုရန္တာယာတိ စတုသမုဒ္ဒန္တာယ၊ ပုရတ္ထိမဒိသာဒိစတုကောဋ္ဌာသန္တာယ ဝါ။ သောဘယမာနံ ဝိယာတိ ဝိယ-သဒ္ဒေါ နိပါတမတ္တံ။ အတ္တနော အစ္ဆရိယဂုဏေဟိ သောဘန္တမေဝ ဟိ တံ တိဋ္ဌတိ။ ပါဠိယမ္ပိ ဟိ ‘‘ဥပသောဘယမာနံ’’ တွေဝ ဝုတ္တံ။
ဟတ္ထိရတနဝဏ္ဏနာ
၂၄၆။ ဟရိစန္ဒနာဒီဟီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန စတုဇ္ဇာတိယဂန္ဓာဒိံ သင်္ဂဏှာတိ။ အာဂမနံ စိန္တေထာတိ ¶ ဝဒန္တိ စက္ကဝတ္တိဝတ္တဿ ပူရိတတာယ ပရိစိတတ္တာ။ ကာဠတိလကာဒီနံ အဘာဝေန ဝိသုဒ္ဓသေတသရီရော။ သတ္တပတိဋ္ဌောတိ ဘူမိဖုသနကေဟိ ဝါလဓိ၊ ဝရင်္ဂံ၊ ဟတ္ထောတိ ဣမေဟိ စ တီဟိ၊ စတူဟိ ပါဒေဟိ စာတိ ¶ သတ္တဟိ အဝယဝေဟိ ပတိဋ္ဌိတတ္တာ သတ္တပတိဋ္ဌော။ သဗ္ဗကနိဋ္ဌောတိ သဗ္ဗေဟိ ဆဒ္ဒန္တကုလဟတ္ထီဟိ ဟီနော။ ဥပေါသထကုလာ သဗ္ဗဇေဋ္ဌောတိ ဥပေါသထကုလတော အာဂစ္ဆန္တော တတ္ထ သဗ္ဗပ္ပဓာနော အာဂစ္ဆတီတိ ယောဇနာ။ ဝုတ္တနယေနာတိ ‘‘မဟာဒါနံ ဒတွာ’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တေန နယေန။ စက္ကဝတ္တီနံ၊ စက္ကဝတ္တိပုတ္တာနဉ္စ စက္ကဝတ္တိံ ဥဒ္ဒိဿ စိန္တယန္တာနံ အာဂစ္ဆတိ။ အပနေတွာတိ အတ္တနော အာနုဘာဝေန အပနေတွာ။ ဂန္ဓမေဝ ဟိ တဿ ဣတရေ ဟတ္ထီ န သဟန္တိ။
ဃရဓေနုဝစ္ဆကော ဝိယာတိ ဃရေ ပရိစိတဓေနုယာ တတ္ထေဝ ¶ ဇာတသံဝဒ္ဓဝစ္ဆကော ဝိယ။ သကလပထဝိန္တိ သကလံ ဇမ္ဗုဒီပသညိတံ ပထဝိံ။
အဿရတနဝဏ္ဏနာ
၂၄၇။ သိန္ဓဝကုလတောတိ သိန္ဓဝဿာဇာနီယကုလတော။
မဏိရတနဝဏ္ဏနာ
၂၄၈။ သကဋနာဘိသမပရိဏာဟန္တိ ပရိဏာဟတော မဟာသကဋဿ နာဘိယာ သမပ္ပမာဏံ။ ဥဘောသု အန္တေသူတိ ဟေဋ္ဌာ၊ ဥပရိ စာတိ ဒွီသု အန္တေသု။ ကဏ္ဏိကပရိယန္တတောတိ ဒွိန္နံ ကဉ္စနပဒုမာနံ ကဏ္ဏိကာယ ပရိယန္တတော။ မုတ္တာဇာလကေ ဌပေတွာတိ သုဝိသုဒ္ဓေ မုတ္တမယေ ဇာလကေ ပတိဋ္ဌာပေတွာ။ အရုဏုဂ္ဂမနဝေလာ ဝိယာတိ အရုဏုဂ္ဂမနသီသေန သူရိယဥဒယက္ခဏံ ဥပလက္ခေတိ။
ဣတ္ထိရတနဝဏ္ဏနာ
၂၄၉။ ‘‘ဣတ္ထိရတနံ ပါတုဘဝတီ’’တိ ဝတွာ ကုတဿာ ပါတုဘာဝေါတိ ဒဿေတုံ ‘‘မဒ္ဒရာဇကုလတော’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ မဒ္ဒရဋ္ဌံ ကိရ ဇမ္ဗုဒီပေ အဘိရူပါနံ ဣတ္ထီနံ ဥပ္ပတ္တိဋ္ဌာနံ။ တထာ ဟိ ‘‘သိဉ္စယမဟာရာဇဿ ဒေဝီ၊ ဝေဿန္တရမဟာရာဇဿ ဒေဝီ၊ ဘဒ္ဒကာပိလာနီ’’တိ ဧဝမာဒိ ဣတ္ထိရတနံ မဒ္ဒရဋ္ဌေ ဧဝ ဥပ္ပန္နံ။ ပုညာနုဘာဝေနာတိ စက္ကဝတ္တိရညော ပုညတေဇေန။
သဏ္ဌာနပါရိပူရိယာတိ ဟတ္ထပါဒါဒိသရီရာဝယဝါနံ သုသဏ္ဌိတာယ။ အဝယဝပါရိပူရိယာ ဟိ သမုဒါယပါရိပူရိသိဒ္ဓိ ¶ ။ ရူပန္တိ သရီရံ ‘‘ရူပံ တွေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတီ’’တိအာဒီသု (မ။ နိ။ ၁။၃၀၆) ဝိယ။ ဒဿနီယာတိ သုရူပဘာဝေန ပဿိတဗ္ဗယုတ္တာ။ တေနာဟ ¶ ‘‘ဒိဿမာနာဝါ’’တိအာဒိ။ သောမနဿဝသေန စိတ္တံ ပသာဒေတိ ယောနိသော စိန္တေန္တာနံ ကမ္မဖလသဒ္ဓါယ ဝသေန။ ပသာဒါဝဟတ္တာတိ ကာရဏဝစနေန ယထာ ပါသာဒိကတာယ ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာသိဒ္ဓိ ဝုတ္တာ၊ ဧဝံ ဒဿနီယတာယ ပါသာဒိကတာသိဒ္ဓိ၊ အဘိရူပတာယ စ ဒဿနီယတာသိဒ္ဓိ ဝတ္တဗ္ဗာတိ နယံ ဒဿေတိ။ ပဋိလောမတော ဝါ ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာယ ¶ ပါသာဒိကတာသိဒ္ဓိ၊ ပါသာဒိကတာယ ဒဿနီယတာသိဒ္ဓိ၊ ဒဿနီယတာယ အဘိရူပတာသိဒ္ဓိ ယောဇေတဗ္ဗာ။ ဧဝံ သရီရသမ္ပတ္တိဝသေန အဘိရူပတာဒိကေ ဒဿေတွာ ဣဒါနိ သရီရေ ဒေါသာဘာဝဝသေနပိ တေ ဒဿေတုံ ‘‘အဘိရူပါ ဝါ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ယထာ ပမာဏယုတ္တာ၊ ဧဝံ အာရောဟပရိဏာဟယောဂတော စ ပါသာဒိကာ နာတိဒီဃတာဒယော၊ ဧဝံ မနုဿာနံ ဒိဗ္ဗရူပတာသမ္ပတ္တိပီတိ ‘‘အပ္ပတ္တာ ဒိဗ္ဗဝဏ္ဏ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
အာရောဟသမ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ ဥဗ္ဗေဓေန ပါသာဒိကဘာဝတော။ ပရိဏာဟသမ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ ကိသထူလဒေါသာဘာဝတော။ ဝဏ္ဏသမ္ပတ္တိ ဝုတ္တာ ဝိဝဏ္ဏတာဘာဝတော။ ကာယဝိပတ္တိယာတိ သရီရဒေါသဿ။ သတဝါရဝိဟတဿာတိ သတ္တက္ခတ္တုံ ဝိဟတဿ၊ ‘‘သတဝါရဝိဟတဿာ’’တိ စ ဣဒံ ကပ္ပာသပိစုဝသေန ဝုတ္တံ၊ တူလပိစုနော ပန ဝိဟနနမေဝ နတ္ထိ။ ကုင်္ကုမတဂရတုရုက္ခယဝနပုပ္ဖာနိ စတုဇ္ဇာတိ။ ‘‘တမာလတဂရတုရုက္ခယဝနပုပ္ဖာနီ’’တိ အပရေ။
အဂ္ဂိဒဍ္ဎာ ဝိယာတိ အာသနဂတေန အဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာ ဝိယ။ ပဌမမေဝါတိ ရာဇာနံ ဒိသွာပိ ကိစ္စန္တရပ္ပသုတာ အဟုတွာ ကိစ္စန္တရတော ပဌမမေဝ၊ ဒဿနသမကာလံ ဧဝါတိ အတ္ထော။ ရညော နိသဇ္ဇာယ ပစ္ဆာ နိပါတနံ နိသီဒနံ သီလံ ဧတိဿာတိ ပစ္ဆာနိပါတိနီ။ တံ တံ အတ္တနာ ရညော ကာတဗ္ဗကိစ္စံ ‘‘ကိံ ကရောမီ’’တိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗတာယ ကိံ ကရဏံ ပဋိသာဝေတီတိ ကိံကာရပဋိဿာဝိနီ။
မာတုဂါမော နာမ ယေဘုယျေန သဌဇာတိကော၊ ဣတ္ထိရတနဿ ပန တံ နတ္ထီတိ ဒဿေတုံ ‘‘သွာဿာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။
ဂုဏာတိ ရူပဂုဏာ စေဝ အာစာရဂုဏာ စ။ ပုရိမကမ္မာနုဘာဝေနာတိ ကတဿ ပုရိမကမ္မဿာနုဘာဝေန ဣတ္ထိရတနဿ ¶ တဗ္ဘာဝသံဝတ္တနိယဿ ပုရိမကမ္မဿ အာနုဘာဝေန။ စက္ကဝတ္တိနောပိ ပရိဝါရသမ္ပတ္တိသံဝတ္တနိယံ ပုညကမ္မံ တာဒိသဿ ဖလဝိသေသဿ ဥပနိဿယော ဟောတိယေဝ။ တေနာဟ ‘‘စက္ကဝတ္တိနော ¶ ပုညံ ဥပနိဿာယာ’’တိ၊ ဧတေန သေသေသုပိ သဝိညာဏကရတနေသု အတ္တနော ¶ ကမ္မဝသေန နိဗ္ဗတ္တေသုပိ တေသံ တေသံ ဝိသေသာနံ တဒုပနိဿယတာ ဝိဘာဝိတာ ဧဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ပုဗ္ဗေ ဧကဒေသဝသေန လဗ္ဘမာနာ ပါရိပူရီ ရညော စက္ကဝတ္တိဘာဝူပဂမနတော ပဋ္ဌာယ သဗ္ဗာကာရပရိပူရာ ဇာတာ။
ဂဟပတိရတနဝဏ္ဏနာ
၂၅၀။ ပကတိယာ ဝါတိ သဘာဝေနေဝ စက္ကရတနပါတုဘာဝတော ပုဗ္ဗေပိ။ ယာဒိသံ ရညော စက္ကဝတ္တိဿ ပုညဗလံ နိဿာယ ယထာဝုတ္တာ စက္ကရတနာနုဘာဝနိဗ္ဗတ္တိ၊ တာဒိသံ ဧတဿ ပုညဗလံ နိဿာယ ဂဟပတိရတနဿ ကမ္မဝိပါကဇံ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ နိဗ္ဗတ္တေတီတိ အာဟ ‘‘စက္ကရတနာနုဘာဝသဟိတ’’န္တိ။ ကာရဏဿ ဟိ ဧကသန္တတိပတိတတာယ၊ ဖလဿ စ သမာနကာလိကတာယ တထာဝစနံ။
ပရိဏာယကရတနဝဏ္ဏနာ
၂၅၁။ ‘‘အယံ ဓမ္မော၊ အယံ အဓမ္မော’’တိအာဒိနာ ကမ္မဿကတာဝဗောဓနသင်္ခါတဿ ပဏ္ဍိတဘာဝဿ အတ္ထိတာယ ပဏ္ဍိတော။ ဗာဟုသစ္စဗျတ္တိယာ ဗျတ္တော။ သဘာဝသိဒ္ဓါယ မေဓာသင်္ခါတာယ ပကတိပညာယ အတ္ထိတာယ မေဓာဝီ။ အတ္တနော ယာထာဝဗုဒ္ဓမတ္ထံ ပရေသံ ဝိဘာဝေတုံ ပကာသေတုံ သမတ္ထတာယ ဝိဘာဝီ။ ဝဝတ္ထပေတုန္တိ နိစ္ဆိတုံ။
စတုဣဒ္ဓိသမန္နာဂတဝဏ္ဏနာ
၂၅၂။ ဝိပစ္စနံ ဝိပါကော၊ ဝိပါကော ဧဝ ဝေပါကော ယထာ ‘‘ဝိကတမေဝ ဝေကတ’’န္တိ။ သမံ နာတိသီတနာစ္စုဏှတာယ အဝိသမံ ဘုတ္တဿ ဝေပါကော ဧတိဿာ အတ္ထီတိ သမဝေပါကိနီ၊ တာယ သမဝေပါကိနိယာ။
ဓမ္မပါသာဒပေါက္ခရဏိဝဏ္ဏနာ
၂၅၃။ ဇနရာသိံ ကာရေတွာ တေန ဇနရာသိနာ ခဏိတွာ န မာပေသိ။ ကိဉ္စရဟီတိ အာဟ ‘‘ရညော ပနာ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ ကာရဏံ ပရတော အာဂမိဿတိ။ ဧကာယ ဝေဒိကာယ ပရိက္ခိတ္တာ ပေါက္ခရဏိယော ¶ ။ ပရိဝေဏပရိစ္ဆေဒပရိယန္တေတိ ဧတ္ထ ပရိဝေဏံ နာမ သမန္တတော ဝိဝဋင်္ဂဏဘူတံ ပေါက္ခရဏိယာ ¶ တီရံ၊ တဿ ပရိစ္ဆေဒဘူတေ ပရိယန္တေ ဧကာယ ဝေဒိကာယ ¶ ပရိက္ခိတ္တာ ပေါက္ခရဏိယော။ ဧတဒဟောသီတိ ဧတံ ‘‘ယံနူနာဟံ ဣမာသု ပေါက္ခရဏီသူ’’တိအာဒိကံ အဟောသီတိ။ သဗ္ဗောတုကန္တိ သဗ္ဗေသု ဥတူသု ပုပ္ဖနကံ။ နာနာဝဏ္ဏဥပ္ပလဗီဇာဒီနီတိ ရတ္တနီလာဒိနာနာဝဏ္ဏပုပ္ဖေန ပုပ္ဖနကဥပ္ပလဗီဇာဒီနိ။ ဇလဇထလဇမာလန္တိ ဇလဇထလဇပုပ္ဖမာလံ။
၂၅၄။ ပရိစာရဝသေနာတိ တင်္ခဏိကပရိစာရဝသေန၊ ဣဒဉ္စ ပဌမံ ပဋ္ဌပိတနိယာမေနေဝ ဝုတ္တံ၊ ပစ္ဆာ ပန ယာနသယနာဒီနိ ဝိယ ဣတ္ထိယောပိ အတ္ထိကာနံ ပရိစ္စတ္တာ ဧဝ။ တေနာဟ ‘‘ဣတ္ထီဟိပီ’’တိအာဒိ။ ပရိစ္စာဂဝသေနာတိ နိရပေက္ခပရိစ္စာဂဝသေန။ ဒီယတီတိ ဒါနံ၊ ဒေယျဝတ္ထု။ တံ အဂ္ဂီယတိ နိဿဇ္ဇီယတိ ဧတ္ထာတိ ဒါနဂ္ဂံ၊ ပရိဝေသနဋ္ဌာနံ။ တာဒိသာနိ အတ္ထီတိ ယာဒိသာနိ ရညော ဒါနဂ္ဂေ ခေါမသုခုမာဒီနိ ဝတ္ထာနိ၊ တာဒိသာနိ ယေသံ အတ္တနော သန္တကာနိ သန္တိ။ ဩဟာယာတိ ပဟာယ တတ္ထေဝ ဌပေတွာ။ အတ္ထော အတ္ထိ ယေသံ တေတိ အတ္ထိကာ။ ဧဝံ အနတ္ထိကာပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
၂၅၅။ ကလဟသဒ္ဒေါပီတိ ပိ-သဒ္ဒေန ဒါနာဓိပ္ပာယေန ဂေဟတော နီဟတံ ပုန ဂေဟံ ပဝေသေတုံ န ယုတ္တန္တိ ဣမမတ္ထံ သမုစ္စေတိ။ တေနာဟ ‘‘န ခေါ ဧတံ အမှာကံ ပတိရူပ’’န္တိအာဒိ (ဒီ။ နိ။ ၂။၂၅၅)။
၂၅၇။ ဥဏှီသမတ္ထကေတိ သိခါပရိယန္တမတ္ထကေ။ ပရိစ္ဆေဒမတ္ထကေတိ ပါသာဒင်္ဂဏပရိစ္ဆေဒဿ မတ္ထကေ။
၂၅၈။ ဟရတီတိ အတိဝိယ ပဘဿရဘာဝေန စက္ခူနိ ပဋိဟရန္တံ ဒုဒ္ဒိက္ခတာယ ဒိဋ္ဌိယော ဟရတိ အပနေန္တံ ¶ ဝိယ ဟောတိ။ တံ ပန ဟရဏံ နေသံ ပရိပ္ဖန္ဒနေနာတိ အာဟ ‘‘ဖန္ဒာပေတီ’’တိ။
ပဌမဘာဏဝါရဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
ဈာနသမ္ပတ္တိဝဏ္ဏနာ
၂၆၀။ မဟတိယာ ဣဒ္ဓိယာတိ မဟန္တေန ဣစ္ဆိတတ္ထသမိဇ္ဈနေန။ တေသံယေဝ ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတတ္ထာနံ။ ‘‘အနုဘဝိတဗ္ဗာန’’န္တိ ¶ ဣမိနာ အာနုဘာဝ-သဒ္ဒဿ ကမ္မသာဓနတံ ဒဿေတိ။ ပုဗ္ဗေ သမ္ပန္နံ ကတွာ ဒေယျဓမ္မပရိစ္စာဂဿ ကတဘာဝံ ဒဿေန္တော ‘‘သမ္ပတ္တိပရိစ္စာဂဿာ’’တိ အာဟ။ အတ္တာနံ ဒမေတိ ဧတေနာတိ ဒမော။
ဗောဓိသတ္တပုဗ္ဗယောဂဝဏ္ဏနာ
အဿာတိ ¶ မဟာသုဒဿနရညော။ ဧကော ထေရောတိ အပ္ပညာတော နာမဂေါတ္တတော အညတရော ပုထုဇ္ဇနော ထေရော။ ထေရံ ဒိသွာတိ အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသိန္နံ ဒိသွာ။ ကဋ္ဌတ္ထရဏန္တိ ကဋ္ဌမယံ အတ္ထရဏံ၊ ဒါရုဖလကန္တိ အတ္ထော။
ပရိဘောဂဘာဇနန္တိ ပါနီယပရိဘောဇနီယာဒိပရိဘောဂယောဂျံ ဘာဇနံ။ အာရကဏ္ဋကန္တိ သူစိဝိဇ္ဈနကကဏ္ဋကံ။ ပိပ္ဖလိကန္တိ ခုဒ္ဒကသတ္ထကံ။ ဥဒကတုမ္ဗကန္တိ ကုဏ္ဍိကံ။
ကူဋာဂါရဒွါရေယေဝ နိဝတ္တေသီတိ ကူဋာဂါရံ ပဝိဋ္ဌကာလတော ပဋ္ဌာယ တေသံ မိစ္ဆာဝိတက္ကာနံ ပဝတ္တိယာ ဩကာသံ နာဒါသိ။
၂၆၁။ ကသိဏမေဝ ပညာယတိ မဟာပုရိသဿ တတ္ထ တတ္ထ ကတာဓိကာရတ္တာ၊ တေသဉ္စ ပဒေသာနံ သုပရိကမ္မကတကသိဏသဒိသတ္တာ။
၂၆၂။ စတ္တာရိ ဈာနာနီတိ စတ္တာရိ ကသိဏဇ္ဈာနာနိ။ ကသိဏဇ္ဈာနပ္ပမညာနံယေဝ ဝစနံ တာသံ တဒါ အာဒရဂါရဝဝသေန နိဗ္ဗတ္တိတတ္တာ။ မဟာဗောဓိသတ္တာနဉှိ အရူပဇ္ဈာနေသု ¶ အာဒရော နတ္ထိ၊ အဘိညာပဒဋ္ဌာနတံ ပန သန္ဓာယ တာနိပိ နိဗ္ဗတ္တေန္တိ၊ တသ္မာ မဟာသတ္တော တာပသပရိဗ္ဗာဇကကာလေ ယတ္တကေ လောကိယဂုဏေ နိဗ္ဗတ္တေတိ၊ တေ သဗ္ဗေပိ တဒါ နိဗ္ဗတ္တေသိယေဝ။ တေနာဟ ‘‘မဟာပုရိသော ပနာ’’တိအာဒိ။
စတုရာသီတိနဂရသဟဿာဒိဝဏ္ဏနာ
၂၆၃။ အဘိဟရိတဗ္ဗဘတ္တန္တိ ဥပနေတဗ္ဗဘတ္တံ။
၂၆၄။ နိဗဒ္ဓဝတ္တန္တိ ပုဗ္ဗေ ဥပနိဗဒ္ဓံ ပါကဝတ္တံ။
သုဘဒ္ဒါဒေဝိဥပသင်္ကမနဝဏ္ဏနာ
၂၆၅။ အာဝဋ္ဋေတွာတိ ¶ အတိဝိသိတွာ။ ယံ ယံ ရညော ဣစ္ဆိတံ ဒါနူပကရဏဉ္စေဝ ဘောဂူပကရဏဉ္စ၊ တဿ တဿ တထေဝ သမိဒ္ဓဘာဝံ ဝိတ္ထဝတိ။
၂၆၆။ သစေ ပန ရာဇာ ဇီဝိတေ ဆန္ဒံ ဇနေယျ၊ ဣတော ပရမ္ပိ စိရံ ကာလံ တိဋ္ဌေယျ မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝေါတိ ဧဝံ မဟဇ္ဈာသယာ ဒေဝီ ဘောဂေသု၊ ဇီဝိတေ စ ရာဇာနံ သာပေက္ခံ ကာတုံ ဝါယမိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘မာ ¶ ဟေဝ ခေါ ရာဇာ’’တိအာဒိ။ တေနေဝါဟ ‘‘တဿ ကာလင်္ကိရိယံ အနိစ္ဆမာနာ’’တိအာဒိ။ ဆန္ဒံ ဇနေဟီတိ ဧတ္ထ ဆန္ဒ-သဒ္ဒေါ တဏှာပရိယာယောတိ အာဟ ‘‘ပေမံ ဥပ္ပာဒေဟီ’’တိ။ အပေက္ခတိ အာရမ္မဏံ ဧတာယ န ဝိဿဇ္ဇေတီတိ အပေက္ခာ၊ တဏှာ။
၂၆၇။ ဂရဟိတာတိ ဧတ္ထ ကေဟိ ဂရဟိတာ၊ ကသ္မာ စ ဂရဟိတာတိ အန္တောလီနံ စောဒနံ ဝိဿဇ္ဇေန္တော ‘‘ဗုဒ္ဓေဟီ’’တိအာဒိမာဟ၊ တေန ဝိညုဂရဟိတတ္တာ၊ ဒုဂ္ဂတိသံဝတ္တနိယတော စ သာပေက္ခကာလကိရိယာ ပရိဝဇ္ဇေတဗ္ဗာတိ ဒဿေတိ။
၂၆၈။ ဧကမန္တံ ဂန္တွာတိ ရညော စက္ခုပထံ ဝိဇဟိတွာ။
ဗြဟ္မလောကူပဂမနဝဏ္ဏနာ
၂၆၉။ သောဏဿာတိ ကောဠိဝီသဿ သောဏဿ။ ဧကာ ဘတ္တပါတီတိ ဧကံ ဘတ္တဝဍ္ဎိတကံ။ တာဒိသံ ဘတ္တန္တိ တထာရူပံ ဂရုံ မဓုရံ သိနိဒ္ဓံ ဘတ္တံ။ ဘုတ္တာနန္တိ ဘုတ္တဝန္တာနံ။
၂၇၁။ ဒါသမနုဿာတိ ဒါသာ စေဝ အာယုတ္တကမနုဿာ စ။
ဣဒါနိ ယထာဝုတ္တာယ ရညော မဟာသုဒဿနဿ ဘောဂသမ္ပတ္တိယာ ကမ္မသရိက္ခတံ ဥဒ္ဓရန္တော ‘‘ဧတာနိ ပနာ’’တိအာဒိမာဟ၊ တံ သုဝိညေယျမေဝ။
၂၇၂။ အာဒိတော ¶ ပဋ္ဌာယာတိ သမုဒါဂမနတော ပဋ္ဌာယ။ ယတ္ထ တံ ပုညံ အာယူဟိတံ၊ ယတော သာ သမ္ပတ္တိ နိဗ္ဗတ္တာ၊ တတော တတိယတ္တဘာဝတော ပဘုတိ။ မဟာသုဒဿနဿ ဇာတကဒေသနာ ဟိ တဒါ သမုဒါဂမနတော ပဋ္ဌာယ ဘဂဝတာ ဒေသိတာတိ။ ပံသွာဂါရကီဠံ ဝိယာတိ ယထာ နာမ ဒါရကာ ပံသူဟိ ဝါပိဂေဟဘောဇနာဒီနိ ¶ ဒဿေန္တာ ယထာရုစိ ကီဠိတွာ ဂမနကာလေ သဗ္ဗံ တံ ဝိဓံသေန္တာ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဧဝမေဝ ဘဂဝါ မဟာသုဒဿနကာလေ အတ္တနာ အနုဘူတံ ဒိဗ္ဗသမ္ပတ္တိသဒိသံ အစိန္တေယျာနုဘာဝသမ္ပတ္တိံ ဝိတ္ထာရတော ဒဿေတွာ ပုန အတ္တနော ဒေသနံ အာဒီနဝနိဿရဏဒဿနဝသေန ဝိဝဋ္ဋာဘိမုခံ ဝိပရိဝတ္တေန္တော ‘‘သဗ္ဗာ သာ သမ္ပတ္တိ အနိစ္စတာယ ဝိပရိဏတာ ဝိဓံသိတာ’’တိ ဒဿေန္တော ‘‘ပဿာနန္ဒာ’’တိအာဒိမာဟ။ ဝိပရိဏတာတိ ဝိပရိဏာမံ သဘာဝဝိဂမံ ဂတာ။ တေနာဟ ‘‘ပကတိဝိဇဟနေနာ’’တိအာဒိ။ ပကတီတိ သဘာဝဓမ္မာနံ ဥဒယဝယပရိစ္ဆိန္နော ¶ ကက္ခဠဖုသနာဒိသဘာဝေါ၊ သော ဘင်္ဂက္ခဏတော ပဋ္ဌာယ ဇဟိတော၊ ပရိစ္စဇန္တော သဗ္ဗသော နတ္ထေဝ။ တေနာဟ ‘‘နိဗ္ဗုတပဒီပေါ ဝိယ အပညတ္တိကဘာဝံ ဂတာ’’တိ။
ဧတ္တာဝတာတိ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ပဝတ္တေန ဧတ္တကေန ဒေသနာမဂ္ဂေန။ အနေကာနိ ဝဿကောဋိသတသဟဿာနိယေဝ ဥဗ္ဗေဓော ဧတိဿာတိ အနေကဝဿကောဋိသတသဟဿုဗ္ဗေဓာ။ အနိစ္စလက္ခဏံ အာဒါယာတိ တံ သမ္ပတ္တိဂတံ အနိစ္စလက္ခဏံ ဒေသနာယ ဂဟေတွာ ဝိဘာဝေတွာ။ ယထာ နိဿေဏိမုစ္စနေ တာဒိသံ သတဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ ရုက္ခံ ပကတိပုရိသေန အာရောဟိတုံ န သက္ကာ၊ ဧဝံ အနိစ္စတာဝိဘာဝနေန တဿာ သမ္ပတ္တိယာ အပေက္ခာနိဿေဏိမုစ္စနေ ¶ ကေနစိ အာရောဟိတုံ န သက္ကာတိ အာဟ ‘‘အနိစ္စလက္ခဏံ အာဒါယ နိဿေဏိံ မုဉ္စန္တော ဝိယာ’’တိ။ တေနေဝါတိ ယထာဝုတ္တကာရဏေနေဝ၊ အာဒိတော သာတိသယံ ကာမေသု အဿာဒံ ဒဿေတွာပိ ဥပရိ နေသံ ‘‘ပဿာနန္ဒာ’’တိအာဒိနာ အာဒီနဝံ၊ ဩကာရံ၊ သံကိလေသံ၊ နေက္ခမ္မေ အာနိသံသဉ္စ ဝိဘာဝေတွာ ဒေသနာယ နိဋ္ဌာပိတတ္တာ။ ပုဗ္ဗေတိ အတီတကာလေ။ ဝသဘရာဇာတိ ဝသဘနာမကော သီဟဠမဟာရာဇာ။
ဥဒကပုပ္ဖုဠာဒယောတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန တိဏဂ္ဂေ ဥဿာဝဗိန္ဒုအာဒိကေ သင်္ဂဏှာတိ။
မဟာသုဒဿနဿ ပနာတိ ပန-သဒ္ဒေါ ဝိသေသတ္ထဇောတနော၊ တေန မဟာသုဒဿနမဟာရာဇာ ဈာနာဘိညာသမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေသိ၊ တဒဂ္ဂေန ပရိသုဒ္ဓေ စ သမဏဘာဝေ ပတိဋ္ဌိတော၊ ယတော ဝိဓုယ ဧဝ ကာမဝိတက္ကာဒိသမဏဘာဝသံကိလေသံ သုညာဂါရံ ပါဝိသိ၊ ဧဝံဘူတဿာပိ တဿ ကာလံ ကိရိယတော သတ္တမေ ဒိဝသေ သဗ္ဗာ စက္ကဝတ္တိသမ္ပတ္တိ အန္တရဟိတာ၊ န တတော ပရံ၊ အဟော အစ္ဆရိယမနုဿော အနညသာဓာရဏဂုဏဝိသေသောတိ ဣမံ ဝိသေသံ ဒဿေတိ။
အနာရုဠှန္တိ ‘‘ရာဇာ ကိရ ပုဗ္ဗေ ဂဟပတိကုလေ နိဗ္ဗတ္တီ’’တိအာဒိနာ၊ (ဒီ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၂။၂၆၀) ‘‘ပုန ထေရံ အာမန္တေသီ’’တိအာဒိနာ (ဒီ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၂။၂၇၂) စ ဝုတ္တမတ္ထံ ¶ သန္ဓာယာဟ။ သော ဟိ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ သင်္ဂီတိံ အနာရုဠှော၊ အညတ္ထ ပန အာဂတော ဣမိဿာ ဒေသနာယ ပိဋ္ဌိဝတ္တကဘာဝေန။ ယံ ပနေတ္ထ အတ္ထတော န ဝိဘတ္တံ၊ တံ သုဝိညေယျံ ဧဝါတိ။
မဟာသုဒဿနသုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ။