📜

၄။ အဂ္ဂညသုတ္တံ

ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ

၁၁၁။ ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ ဘိက္ခူသု ပရိဝသန္တိ ဘိက္ခုဘာဝံ အာကင်္ခမာနာ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ပါသာဒါ ဩရောဟိတွာ ပါသာဒပစ္ဆာယာယံ [ပါသာဒစ္ဆာယာယံ (က။)] အဗ္ဘောကာသေ စင်္ကမတိ။

၁၁၂။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဝါသေဋ္ဌော ဘဂဝန္တံ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတံ ပါသာဒါ ဩရောဟိတွာ ပါသာဒပစ္ဆာယာယံ အဗ္ဘောကာသေ စင်္ကမန္တံ။ ဒိသွာန ဘာရဒွါဇံ အာမန္တေသိ – ‘‘အယံ၊ အာဝုသော ဘာရဒွါဇ၊ ဘဂဝါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ပါသာဒါ ဩရောဟိတွာ ပါသာဒပစ္ဆာယာယံ အဗ္ဘောကာသေ စင်္ကမတိ။ အာယာမာဝုသော ဘာရဒွါဇ၊ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိဿာမ၊ အပ္ပေဝ နာမ လဘေယျာမ ဘဂဝတော သန္တိကာ [သမ္မုခါ (သျာ။ က။)] ဓမ္မိံ ကထံ သဝနာယာ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌဿ ပစ္စဿောသိ။

၁၁၃။ အထ ခေါ ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဘဂဝန္တံ စင်္ကမန္တံ အနုစင်္ကမိံသု။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝါသေဋ္ဌံ အာမန္တေသိ – ‘‘တုမှေ ခွတ္ထ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြာဟ္မဏဇစ္စာ ဗြာဟ္မဏကုလီနာ ဗြာဟ္မဏကုလာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ၊ ကစ္စိ ဝေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြာဟ္မဏာ န အက္ကောသန္တိ န ပရိဘာသန္တီ’’တိ? ‘‘တဂ္ဃ နော၊ ဘန္တေ၊ ဗြာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပါယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ၊ နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ။ ‘‘ယထာ ကထံ ပန ဝေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပါယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ၊ နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ? ‘‘ဗြာဟ္မဏာ၊ ဘန္တေ၊ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗြာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော၊ ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ [ဟီနော အညော ဝဏ္ဏော (သီ။ ပီ။ မ။ နိ။ ၂ မဓုရသုတ္တ)]။ ဗြာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော ၊ ကဏှာ အညေ ဝဏ္ဏာ [ကဏှော အညော ဝဏ္ဏော (သီ။ ပီ။ မ။ နိ။ ၂ မဓုရသုတ္တ)]။ ဗြာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ၊ နော အဗြာဟ္မဏာ။ ဗြာဟ္မဏာဝ [ဗြာဟ္မဏာ (သျာ။)] ဗြဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗြဟ္မဇာ ဗြဟ္မနိမ္မိတာ ဗြဟ္မဒါယာဒါ။ တေ တုမှေ သေဋ္ဌံ ဝဏ္ဏံ ဟိတွာ ဟီနမတ္ထ ဝဏ္ဏံ အဇ္ဈုပဂတာ၊ ယဒိဒံ မုဏ္ဍကေ သမဏကေ ဣဗ္ဘေ ကဏှေ ဗန္ဓုပါဒါပစ္စေ။ တယိဒံ န သာဓု၊ တယိဒံ နပ္ပတိရူပံ၊ ယံ တုမှေ သေဋ္ဌံ ဝဏ္ဏံ ဟိတွာ ဟီနမတ္ထ ဝဏ္ဏံ အဇ္ဈုပဂတာ ယဒိဒံ မုဏ္ဍကေ သမဏကေ ဣဗ္ဘေ ကဏှေ ဗန္ဓုပါဒါပစ္စေ’တိ။ ဧဝံ ခေါ နော၊ ဘန္တေ၊ ဗြာဟ္မဏာ အက္ကောသန္တိ ပရိဘာသန္တိ အတ္တရူပါယ ပရိဘာသာယ ပရိပုဏ္ဏာယ၊ နော အပရိပုဏ္ဏာယာ’’တိ။

၁၁၄။ ‘‘တဂ္ဃ ဝေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ အဿရန္တာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗြာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော၊ ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော၊ ကဏှာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ၊ နော အဗြာဟ္မဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ ဗြဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗြဟ္မဇာ ဗြဟ္မနိမ္မိတာ ဗြဟ္မဒါယာဒါ’တိ။ ဒိဿန္တိ ခေါ ပန၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြာဟ္မဏာနံ ဗြာဟ္မဏိယော ဥတုနိယောပိ ဂဗ္ဘိနိယောပိ ဝိဇာယမာနာပိ ပါယမာနာပိ။ တေ စ ဗြာဟ္မဏာ ယောနိဇာဝ သမာနာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗြာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော၊ ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော၊ ကဏှာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ၊ နော အဗြာဟ္မဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ ဗြဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗြဟ္မဇာ ဗြဟ္မနိမ္မိတာ ဗြဟ္မဒါယာဒါ’တိ။ တေ [တေ စ (သျာ။ က။)] ဗြဟ္မာနဉ္စေဝ အဗ္ဘာစိက္ခန္တိ၊ မုသာ စ ဘာသန္တိ၊ ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝန္တိ။

စတုဝဏ္ဏသုဒ္ဓိ

၁၁၅။ ‘‘စတ္တာရောမေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဝဏ္ဏာ – ခတ္တိယာ၊ ဗြာဟ္မဏာ၊ ဝေဿာ၊ သုဒ္ဒါ။ ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဣဓေကစ္စော ပါဏာတိပါတီ ဟောတိ အဒိန္နာဒါယီ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီ မုသာဝါဒီ ပိသုဏဝါစော ဖရုသဝါစော သမ္ဖပ္ပလာပီ အဘိဇ္ဈာလု ဗျာပန္နစိတ္တော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ယေမေ ဓမ္မာ အကုသလာ အကုသလသင်္ခါတာ သာဝဇ္ဇာ သာဝဇ္ဇသင်္ခါတာ အသေဝိတဗ္ဗာ အသေဝိတဗ္ဗသင်္ခါတာ နအလမရိယာ နအလမရိယသင်္ခါတာ ကဏှာ ကဏှဝိပါကာ ဝိညုဂရဟိတာ၊ ခတ္တိယေပိ တေ [ခေါ ဝါသေဋ္ဌ (က။)] ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိဿန္တိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဣဓေကစ္စော ပါဏာတိပါတီ ဟောတိ အဒိန္နာဒါယီ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီ မုသာဝါဒီ ပိသုဏဝါစော ဖရုသဝါစော သမ္ဖပ္ပလာပီ အဘိဇ္ဈာလု ဗျာပန္နစိတ္တော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ယေမေ ဓမ္မာ အကုသလာ အကုသလသင်္ခါတာ…ပေ… ကဏှာ ကဏှဝိပါကာ ဝိညုဂရဟိတာ၊ သုဒ္ဒေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိဿန္တိ။

‘‘ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဣဓေကစ္စော ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ၊ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတော၊ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတော၊ မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတော၊ ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော၊ ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော၊ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတော၊ အနဘိဇ္ဈာလု အဗျာပန္နစိတ္တော၊ သမ္မာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ယေမေ ဓမ္မာ ကုသလာ ကုသလသင်္ခါတာ အနဝဇ္ဇာ အနဝဇ္ဇသင်္ခါတာ သေဝိတဗ္ဗာ သေဝိတဗ္ဗသင်္ခါတာ အလမရိယာ အလမရိယသင်္ခါတာ သုက္ကာ သုက္ကဝိပါကာ ဝိညုပ္ပသတ္ထာ၊ ခတ္တိယေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိဿန္တိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဣဓေကစ္စော ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတော ဟောတိ…ပေ… အနဘိဇ္ဈာလု ၊ အဗျာပန္နစိတ္တော၊ သမ္မာဒိဋ္ဌီ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ယေမေ ဓမ္မာ ကုသလာ ကုသလသင်္ခါတာ အနဝဇ္ဇာ အနဝဇ္ဇသင်္ခါတာ သေဝိတဗ္ဗာ သေဝိတဗ္ဗသင်္ခါတာ အလမရိယာ အလမရိယသင်္ခါတာ သုက္ကာ သုက္ကဝိပါကာ ဝိညုပ္ပသတ္ထာ၊ သုဒ္ဒေပိ တေ ဣဓေကစ္စေ သန္ဒိဿန္တိ။

၁၁၆။ ‘‘ဣမေသု ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ စတူသု ဝဏ္ဏေသု ဧဝံ ဥဘယဝေါကိဏ္ဏေသု ဝတ္တမာနေသု ကဏှသုက္ကေသု ဓမ္မေသု ဝိညုဂရဟိတေသု စေဝ ဝိညုပ္ပသတ္ထေသု စ ယဒေတ္ထ ဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဗြာဟ္မဏောဝ သေဋ္ဌော ဝဏ္ဏော၊ ဟီနာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏောဝ သုက္ကော ဝဏ္ဏော၊ ကဏှာ အညေ ဝဏ္ဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ သုဇ္ဈန္တိ၊ နော အဗြာဟ္မဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာဝ ဗြဟ္မုနော ပုတ္တာ ဩရသာ မုခတော ဇာတာ ဗြဟ္မဇာ ဗြဟ္မနိမ္မိတာ ဗြဟ္မဒါယာဒါ’တိ။ တံ တေသံ ဝိညူ နာနုဇာနန္တိ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဣမေသဉှိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ယော ဟောတိ ဘိက္ခု အရဟံ ခီဏာသဝေါ ဝုသိတဝါ ကတကရဏီယော ဩဟိတဘာရော အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထော ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနော သမ္မဒညာဝိမုတ္တော၊ သော နေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ ဓမ္မေနေဝ၊ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ ။

၁၁၇။ ‘‘တဒမိနာပေတံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ယထာ ဓမ္မောဝ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

‘‘ဇာနာတိ ခေါ [ခေါ ပန (က။)]၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော – ‘သမဏော ဂေါတမော အနန္တရာ [အနုတ္တရော (ဗဟူသု)] သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတော’တိ။ သကျာ ခေါ ပန၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ရညော ပသေနဒိဿ ကောသလဿ အနုယုတ္တာ [အနန္တရာ အနုယန္တာ (သျာ။)၊ အနန္တရာ အနုယုတ္တာ (က။)] ဘဝန္တိ။ ကရောန္တိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သကျာ ရညေ ပသေနဒိမှိ ကောသလေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ယံ ကရောန္တိ သကျာ ရညေ ပသေနဒိမှိ ကောသလေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ၊ ကရောတိ တံ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော တထာဂတေ နိပစ္စကာရံ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ၊ န နံ [နနု (ဗဟူသု)] ‘သုဇာတော သမဏော ဂေါတမော၊ ဒုဇ္ဇာတောဟမသ္မိ။ ဗလဝါ သမဏော ဂေါတမော၊ ဒုဗ္ဗလောဟမသ္မိ။ ပါသာဒိကော သမဏော ဂေါတမော၊ ဒုဗ္ဗဏ္ဏောဟမသ္မိ။ မဟေသက္ခော သမဏော ဂေါတမော၊ အပ္ပေသက္ခောဟမသ္မီ’တိ။ အထ ခေါ နံ ဓမ္မံယေဝ သက္ကရောန္တော ဓမ္မံ ဂရုံ ကရောန္တော ဓမ္မံ မာနေန္တော ဓမ္မံ ပူဇေန္တော ဓမ္မံ အပစာယမာနော ဧဝံ ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော တထာဂတေ နိပစ္စကာရံ ကရောတိ၊ အဘိဝါဒနံ ပစ္စုဋ္ဌာနံ အဉ္ဇလိကမ္မံ သာမီစိကမ္မံ။ ဣမိနာပိ ခေါ ဧတံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ၊ ယထာ ဓမ္မောဝ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

၁၁၈။ ‘‘တုမှေ ခွတ္ထ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ နာနာဇစ္စာ နာနာနာမာ နာနာဂေါတ္တာ နာနာကုလာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ။ ‘ကေ တုမှေ’တိ – ပုဋ္ဌာ သမာနာ ‘သမဏာ သကျပုတ္တိယာမှာ’တိ – ပဋိဇာနာထ။ ယဿ ခေါ ပနဿ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တထာဂတေ သဒ္ဓါ နိဝိဋ္ဌာ မူလဇာတာ ပတိဋ္ဌိတာ ဒဠှာ အသံဟာရိယာ သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ဒေဝေန ဝါ မာရေန ဝါ ဗြဟ္မုနာ ဝါ ကေနစိ ဝါ လောကသ္မိံ၊ တဿေတံ ကလ္လံ ဝစနာယ – ‘ဘဂဝတောမှိ ပုတ္တော ဩရသော မုခတော ဇာတော ဓမ္မဇော ဓမ္မနိမ္မိတော ဓမ္မဒါယာဒေါ’တိ။ တံ ကိဿ ဟေတု? တထာဂတဿ ဟေတံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အဓိဝစနံ ‘ဓမ္မကာယော’ ဣတိပိ၊ ‘ဗြဟ္မကာယော’ ဣတိပိ၊ ‘ဓမ္မဘူတော’ ဣတိပိ၊ ‘ဗြဟ္မဘူတော’ ဣတိပိ။

၁၁၉။ ‘‘ဟောတိ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သမယော ယံ ကဒါစိ ကရဟစိ ဒီဃဿ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန အယံ လောကော သံဝဋ္ဋတိ။ သံဝဋ္ဋမာနေ လောကေ ယေဘုယျေန သတ္တာ အာဘဿရသံဝတ္တနိကာ ဟောန္တိ။ တေ တတ္ထ ဟောန္တိ မနောမယာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ တိဋ္ဌန္တိ။

‘‘ဟောတိ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သမယော ယံ ကဒါစိ ကရဟစိ ဒီဃဿ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန အယံ လောကော ဝိဝဋ္ဋတိ။ ဝိဝဋ္ဋမာနေ လောကေ ယေဘုယျေန သတ္တာ အာဘဿရကာယာ စဝိတွာ ဣတ္ထတ္တံ အာဂစ္ဆန္တိ။ တေဓ ဟောန္တိ မနောမယာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ တိဋ္ဌန္တိ။

ရသပထဝိပါတုဘာဝေါ

၁၂၀။ ‘‘ဧကောဒကီဘူတံ ခေါ ပန၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တေန သမယေန ဟောတိ အန္ဓကာရော အန္ဓကာရတိမိသာ ။ န စန္ဒိမသူရိယာ ပညာယန္တိ၊ န နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပါနိ ပညာယန္တိ၊ န ရတ္တိန္ဒိဝါ ပညာယန္တိ၊ န မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယန္တိ၊ န ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယန္တိ ၊ န ဣတ္ထိပုမာ ပညာယန္တိ၊ သတ္တာ သတ္တာတွေဝ သင်္ချံ ဂစ္ဆန္တိ။ အထ ခေါ တေသံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ကဒါစိ ကရဟစိ ဒီဃဿ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန ရသပထဝီ ဥဒကသ္မိံ သမတနိ [သမတာနိ (ဗဟူသု)]၊ သေယျထာပိ နာမ ပယသော တတ္တဿ [ပယတတ္တဿ (သျာ။)] နိဗ္ဗာယမာနဿ ဥပရိ သန္တာနကံ ဟောတိ၊ ဧဝမေဝ ပါတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ၊ သေယျထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝါ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝါ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏာ အဟောသိ။ သေယျထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ [ခုဒ္ဒံ မဓုံ (က။ သီ။)] အနေဠကံ [အနေလကံ (သီ။ ပီ။)]၊ ဧဝမဿာဒါ အဟောသိ။ အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရော သတ္တော လောလဇာတိကော – ‘အမ္ဘော၊ ကိမေဝိဒံ ဘဝိဿတီ’တိ ရသပထဝိံ အင်္ဂုလိယာ သာယိ။ တဿ ရသပထဝိံ အင်္ဂုလိယာ သာယတော အစ္ဆာဒေသိ၊ တဏှာ စဿ ဩက္ကမိ။ အညေပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ တဿ သတ္တဿ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနာ ရသပထဝိံ အင်္ဂုလိယာ သာယိံသု။ တေသံ ရသပထဝိံ အင်္ဂုလိယာ သာယတံ အစ္ဆာဒေသိ၊ တဏှာ စ တေသံ ဩက္ကမိ။

စန္ဒိမသူရိယာဒိပါတုဘာဝေါ

၁၂၁။ ‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ ယတော ခေါ တေ [ယတော ခေါ (သီ။ သျာ။ ပီ။)]၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ အထ တေသံ သတ္တာနံ သယံပဘာ အန္တရဓာယိ။ သယံပဘာယ အန္တရဟိတာယ စန္ဒိမသူရိယာ ပါတုရဟေသုံ။ စန္ဒိမသူရိယေသု ပါတုဘူတေသု နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပါနိ ပါတုရဟေသုံ။ နက္ခတ္တေသု တာရကရူပေသု ပါတုဘူတေသု ရတ္တိန္ဒိဝါ ပညာယိံသု။ ရတ္တိန္ဒိဝေသု ပညာယမာနေသု မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယိံသု။ မာသဍ္ဎမာသေသု ပညာယမာနေသု ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယိံသု။ ဧတ္တာဝတာ ခေါ ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အယံ လောကော ပုန ဝိဝဋ္ဋော ဟောတိ။

၁၂၂။ ‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ [တဗ္ဘက္ခာ (သျာ။)] တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု၊ တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ (ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာနံ) [( ) သီ။ သျာ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ၊ ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ [ဝဏ္ဏဝေဝဇ္ဇတာ (ဋီကာ)] စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ၊ ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော၊ တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ၊ အမှေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ရသပထဝီ အန္တရဓာယိ။ ရသာယ ပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ သန္နိပတိံသု။ သန္နိပတိတွာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘အဟော ရသံ၊ အဟော ရသ’န္တိ! တဒေတရဟိပိ မနုဿာ ကဉ္စိဒေဝ သုရသံ [သာဓုရသံ (သီ။ သျာ။ ပီ။)] လဘိတွာ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟော ရသံ၊ အဟော ရသ’န္တိ! တဒေဝ ပေါရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ၊ န တွေဝဿ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

ဘူမိပပ္ပဋကပါတုဘာဝေါ

၁၂၃။ ‘‘အထ ခေါ တေသံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ရသာယ ပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ ဘူမိပပ္ပဋကော ပါတုရဟောသိ။ သေယျထာပိ နာမ အဟိစ္ဆတ္တကော၊ ဧဝမေဝ ပါတုရဟောသိ။ သော အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နော ဂန္ဓသမ္ပန္နော ရသသမ္ပန္နော၊ သေယျထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝါ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝါ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏော အဟောသိ။ သေယျထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ အနေဠကံ၊ ဧဝမဿာဒေါ အဟောသိ။

‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ဘူမိပပ္ပဋကံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ဘူမိပပ္ပဋကံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု၊ တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယျောသော မတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ၊ ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ၊ ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော၊ တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ၊ အမှေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ဘူမိပပ္ပဋကော အန္တရဓာယိ။

ပဒါလတာပါတုဘာဝေါ

၁၂၄။ ‘‘ဘူမိပပ္ပဋကေ အန္တရဟိတေ ပဒါလတာ [သဒ္ဒါလတာ (သီ။)] ပါတုရဟောသိ၊ သေယျထာပိ နာမ ကလမ္ဗုကာ [ကလမ္ဗကာ (သျာ။)]၊ ဧဝမေဝ ပါတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ၊ သေယျထာပိ နာမ သမ္ပန္နံ ဝါ သပ္ပိ သမ္ပန္နံ ဝါ နဝနီတံ ဧဝံဝဏ္ဏာ အဟောသိ။ သေယျထာပိ နာမ ခုဒ္ဒမဓုံ အနေဠကံ၊ ဧဝမဿာဒါ အဟောသိ။

‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ပဒါလတံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု။ ယထာ ယထာ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ပဒါလတံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု၊ တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယျောသောမတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ၊ ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ။ ဧကိဒံ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော ဟောန္တိ၊ ဧကိဒံ သတ္တာ ဒုဗ္ဗဏ္ဏာ။ တတ္ထ ယေ တေ သတ္တာ ဝဏ္ဏဝန္တော၊ တေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ သတ္တေ အတိမညန္တိ – ‘မယမေတေဟိ ဝဏ္ဏဝန္တတရာ၊ အမှေဟေတေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏတရာ’တိ။ တေသံ ဝဏ္ဏာတိမာနပစ္စယာ မာနာတိမာနဇာတိကာနံ ပဒါလတာ အန္တရဓာယိ။

‘‘ပဒါလတာယ အန္တရဟိတာယ သန္နိပတိံသု။ သန္နိပတိတွာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘အဟု ဝတ နော၊ အဟာယိ ဝတ နော ပဒါလတာ’တိ! တဒေတရဟိပိ မနုဿာ ကေနစိ [ကေနစိဒေဝ (သီ။ သျာ။ ပီ။)] ဒုက္ခဓမ္မေန ဖုဋ္ဌာ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟု ဝတ နော၊ အဟာယိ ဝတ နော’တိ! တဒေဝ ပေါရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ၊ န တွေဝဿ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

အကဋ္ဌပါကသာလိပါတုဘာဝေါ

၁၂၅။ ‘‘အထ ခေါ တေသံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ပဒါလတာယ အန္တရဟိတာယ အကဋ္ဌပါကော သာလိ ပါတုရဟောသိ အကဏော အထုသော သုဒ္ဓါ သုဂန္ဓော တဏ္ဍုလပ္ဖလော။ ယံ တံ သာယံ သာယမာသာယ အာဟရန္တိ၊ ပါတော တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠှံ။ ယံ တံ ပါတော ပါတရာသာယ အာဟရန္တိ၊ သာယံ တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠှံ၊ နာပဒါနံ ပညာယတိ။ အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ အကဋ္ဌပါကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု။

ဣတ္ထိပုရိသလိင်္ဂပါတုဘာဝေါ

၁၂၆။ ‘‘ယထာ ယထာ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ အကဋ္ဌပါကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌံသု၊ တထာ တထာ တေသံ သတ္တာနံ ဘိယျောသောမတ္တာယ ခရတ္တဉ္စေဝ ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ၊ ဝဏ္ဏဝေဝဏ္ဏတာ စ ပညာယိတ္ထ၊ ဣတ္ထိယာ စ ဣတ္ထိလိင်္ဂံ ပါတုရဟောသိ ပုရိသဿ စ ပုရိသလိင်္ဂံ။ ဣတ္ထီ စ ပုရိသံ အတိဝေလံ ဥပနိဇ္ဈာယတိ ပုရိသော စ ဣတ္ထိံ။ တေသံ အတိဝေလံ အညမညံ ဥပနိဇ္ဈာယတံ သာရာဂေါ ဥဒပါဒိ၊ ပရိဠာဟော ကာယသ္မိံ ဩက္ကမိ။ တေ ပရိဠာဟပစ္စယာ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိံသု။

‘‘ယေ ခေါ ပန တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တေန သမယေန သတ္တာ ပဿန္တိ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တေ၊ အညေ ပံသုံ ခိပန္တိ၊ အညေ သေဋ္ဌိံ ခိပန္တိ ၊ အညေ ဂေါမယံ ခိပန္တိ – ‘နဿ အသုစိ [ဝသလိ (သျာ။)၊ ဝသလီ (က။)]၊ နဿ အသုစီ’တိ။ ‘ကထဉှိ နာမ သတ္တော သတ္တဿ ဧဝရူပံ ကရိဿတီ’တိ! တဒေတရဟိပိ မနုဿာ ဧကစ္စေသု ဇနပဒေသု ဝဓုယာ နိဗ္ဗုယှမာနာယ [နိဝယှမာနာယ၊ နိဂ္ဂယှမာနာယ (က။)] အညေ ပံသုံ ခိပန္တိ၊ အညေ သေဋ္ဌိံ ခိပန္တိ၊ အညေ ဂေါမယံ ခိပန္တိ။ တဒေဝ ပေါရာဏံ အဂ္ဂညံ အက္ခရံ အနုသရန္တိ၊ န တွေဝဿ အတ္ထံ အာဇာနန္တိ။

မေထုနဓမ္မသမာစာရော

၁၂၇။ ‘‘အဓမ္မသမ္မတံ ခေါ ပန [အဓမ္မသမ္မတံ တံ ခေါ ပန (သျာ။)၊ အဓမ္မသမ္မတံ ခေါ ပန တံ (?)]၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တေန သမယေန ဟောတိ၊ တဒေတရဟိ ဓမ္မသမ္မတံ။ ယေ ခေါ ပန၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တေန သမယေန သတ္တာ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝန္တိ၊ တေ မာသမ္ပိ ဒွေမာသမ္ပိ န လဘန္တိ ဂါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါ ပဝိသိတုံ။ ယတော ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ တသ္မိံ အသဒ္ဓမ္မေ အတိဝေလံ ပါတဗျတံ အာပဇ္ဇိံသု။ အထ အဂါရာနိ ဥပက္ကမိံသု ကာတုံ တဿေဝ အသဒ္ဓမ္မဿ ပဋိစ္ဆာဒနတ္ထံ။ အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရဿ သတ္တဿ အလသဇာတိကဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အမ္ဘော၊ ကိမေဝါဟံ ဝိဟညာမိ သာလိံ အာဟရန္တော သာယံ သာယမာသာယ ပါတော ပါတရာသာယ! ယံနူနာဟံ သာလိံ အာဟရေယျံ သကိံဒေဝ [သကိံဒေဝ (က။)] သာယပါတရာသာယာ’တိ !

‘‘အထ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ သာယပါတရာသာယ။ အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဧဟိ၊ ဘော သတ္တ၊ သာလာဟာရံ ဂမိဿာမာ’တိ။ ‘အလံ၊ ဘော သတ္တ၊ အာဟတော [အာဟဋော (သျာ။)] မေ သာလိ သကိံဒေဝ သာယပါတရာသာယာ’တိ။ အထ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တော တဿ သတ္တဿ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ ဒွီဟာယ။ ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ၊ ဘော၊ သာဓူ’တိ။

‘‘အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဧဟိ၊ ဘော သတ္တ၊ သာလာဟာရံ ဂမိဿာမာ’တိ။ ‘အလံ၊ ဘော သတ္တ၊ အာဟတော မေ သာလိ သကိံဒေဝ ဒွီဟာယာ’တိ။ အထ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တော တဿ သတ္တဿ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိံဒေဝ စတူဟာယ၊ ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ၊ ဘော၊ သာဓူ’တိ။

‘‘အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရော သတ္တော ယေန သော သတ္တော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ တံ သတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဧဟိ၊ ဘော သတ္တ၊ သာလာဟာရံ ဂမိဿာမာ’တိ။ ‘အလံ၊ ဘော သတ္တ၊ အာဟတော မေ သာလိ သကိဒေဝ စတူဟာယာ’တိ။ အထ ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တော တဿ သတ္တဿ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇမာနော သာလိံ အာဟာသိ သကိဒေဝ အဋ္ဌာဟာယ၊ ‘ဧဝမ္ပိ ကိရ၊ ဘော၊ သာဓူ’တိ။

‘‘ယတော ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ သန္နိဓိကာရကံ သာလိံ ဥပက္ကမိံသု ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ အထ ကဏောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ၊ ထုသောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ၊ လူနမ္ပိ နပ္ပဋိဝိရူဠှံ ၊ အပဒါနံ ပညာယိတ္ထ၊ သဏ္ဍသဏ္ဍာ သာလယော အဋ္ဌံသု။

သာလိဝိဘာဂေါ

၁၂၈။ ‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ သန္နိပတိံသု၊ သန္နိပတိတွာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘ပါပကာ ဝတ၊ ဘော၊ ဓမ္မာ သတ္တေသု ပါတုဘူတာ။ မယဉှိ ပုဗ္ဗေ မနောမယာ အဟုမှာ ပီတိဘက္ခာ သယံပဘာ အန္တလိက္ခစရာ သုဘဋ္ဌာယိနော၊ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌမှာ။ တေသံ နော အမှာကံ ကဒါစိ ကရဟစိ ဒီဃဿ အဒ္ဓုနော အစ္စယေန ရသပထဝီ ဥဒကသ္မိံ သမတနိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ။ တေ မယံ ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမိမှ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ၊ တေသံ နော ရသပထဝိံ ဟတ္ထေဟိ အာလုပ္ပကာရကံ ဥပက္ကမတံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ သယံပဘာ အန္တရဓာယိ။ သယံပဘာယ အန္တရဟိတာယ စန္ဒိမသူရိယာ ပါတုရဟေသုံ၊ စန္ဒိမသူရိယေသု ပါတုဘူတေသု နက္ခတ္တာနိ တာရကရူပါနိ ပါတုရဟေသုံ၊ နက္ခတ္တေသု တာရကရူပေသု ပါတုဘူတေသု ရတ္တိန္ဒိဝါ ပညာယိံသု၊ ရတ္တိန္ဒိဝေသု ပညာယမာနေသု မာသဍ္ဎမာသာ ပညာယိံသု။ မာသဍ္ဎမာသေသု ပညာယမာနေသု ဥတုသံဝစ္ဆရာ ပညာယိံသု။ တေ မယံ ရသပထဝိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌမှာ။ တေသံ နော ပါပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပါတုဘာဝါ ရသပထဝီ အန္တရဓာယိ။ ရသပထဝိယာ အန္တရဟိတာယ ဘူမိပပ္ပဋကော ပါတုရဟောသိ။ သော အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နော ဂန္ဓသမ္ပန္နော ရသသမ္ပန္နော။ တေ မယံ ဘူမိပပ္ပဋကံ ဥပက္ကမိမှ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ မယံ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌမှာ။ တေသံ နော ပါပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပါတုဘာဝါ ဘူမိပပ္ပဋကော အန္တရဓာယိ။ ဘူမိပပ္ပဋကေ အန္တရဟိတေ ပဒါလတာ ပါတုရဟောသိ။ သာ အဟောသိ ဝဏ္ဏသမ္ပန္နာ ဂန္ဓသမ္ပန္နာ ရသသမ္ပန္နာ။ တေ မယံ ပဒါလတံ ဥပက္ကမိမှ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ တေ မယံ တံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌမှာ။ တေသံ နော ပါပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပါတုဘာဝါ ပဒါလတာ အန္တရဓာယိ။ ပဒါလတာယ အန္တရဟိတာယ အကဋ္ဌပါကော သာလိ ပါတုရဟောသိ အကဏော အထုသော သုဒ္ဓါ သုဂန္ဓော တဏ္ဍုလပ္ဖလော။ ယံ တံ သာယံ သာယမာသာယ အာဟရာမ၊ ပါတော တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠှံ။ ယံ တံ ပါတော ပါတရာသာယ အာဟရာမ၊ သာယံ တံ ဟောတိ ပက္ကံ ပဋိဝိရူဠှံ။ နာပဒါနံ ပညာယိတ္ထ။ တေ မယံ အကဋ္ဌပါကံ သာလိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ တံဘက္ခာ တဒါဟာရာ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓါနံ အဋ္ဌမှာ။ တေသံ နော ပါပကာနံယေဝ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပါတုဘာဝါ ကဏောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ၊ ထုသောပိ တဏ္ဍုလံ ပရိယောနန္ဓိ၊ လူနမ္ပိ နပ္ပဋိဝိရူဠှံ၊ အပဒါနံ ပညာယိတ္ထ၊ သဏ္ဍသဏ္ဍာ သာလယော ဌိတာ။ ယံနူန မယံ သာလိံ ဝိဘဇေယျာမ၊ မရိယာဒံ ဌပေယျာမာ’တိ! အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ သာလိံ ဝိဘဇိံသု၊ မရိယာဒံ ဌပေသုံ။

၁၂၉။ ‘‘အထ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အညတရော သတ္တော လောလဇာတိကော သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ [အညဿ (?)] ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိ။ တမေနံ အဂ္ဂဟေသုံ၊ ဂဟေတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော သတ္တ၊ ကရောသိ၊ ယတြ ဟိ နာမ သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတွာ ပရိဘုဉ္ဇသိ။ မာဿု၊ ဘော သတ္တ၊ ပုနပိ ဧဝရူပမကာသီ’တိ။ ‘ဧဝံ၊ ဘော’တိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သော သတ္တော တေသံ သတ္တာနံ ပစ္စဿောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သော သတ္တော…ပေ… တတိယမ္ပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သော သတ္တော သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိ။ တမေနံ အဂ္ဂဟေသုံ၊ ဂဟေတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော သတ္တ၊ ကရောသိ၊ ယတြ ဟိ နာမ သကံ ဘာဂံ ပရိရက္ခန္တော အညတရံ ဘာဂံ အဒိန္နံ အာဒိယိတွာ ပရိဘုဉ္ဇသိ။ မာဿု၊ ဘော သတ္တ၊ ပုနပိ ဧဝရူပမကာသီ’တိ။ အညေ ပါဏိနာ ပဟရိံသု၊ အညေ လေဍ္ဍုနာ ပဟရိံသု၊ အညေ ဒဏ္ဍေန ပဟရိံသု။ တဒဂ္ဂေ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ အဒိန္နာဒါနံ ပညာယတိ၊ ဂရဟာ ပညာယတိ၊ မုသာဝါဒေါ ပညာယတိ၊ ဒဏ္ဍာဒါနံ ပညာယတိ။

မဟာသမ္မတရာဇာ

၁၃၀။ ‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ သန္နိပတိံသု၊ သန္နိပတိတွာ အနုတ္ထုနိံသု – ‘ပါပကာ ဝတ ဘော ဓမ္မာ သတ္တေသု ပါတုဘူတာ၊ ယတြ ဟိ နာမ အဒိန္နာဒါနံ ပညာယိဿတိ၊ ဂရဟာ ပညာယိဿတိ၊ မုသာဝါဒေါ ပညာယိဿတိ၊ ဒဏ္ဍာဒါနံ ပညာယိဿတိ။ ယံနူန မယံ ဧကံ သတ္တံ သမ္မန္နေယျာမ၊ ယော နော သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယေယျ၊ သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟေယျ၊ သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေယျ။ မယံ ပနဿ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒဿာမာ’တိ။

‘‘အထ ခေါ တေ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာ ယော နေသံ သတ္တော အဘိရူပတရော စ ဒဿနီယတရော စ ပါသာဒိကတရော စ မဟေသက္ခတရော စ တံ သတ္တံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဧဟိ၊ ဘော သတ္တ၊ သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယ၊ သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟ၊ သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေဟိ။ မယံ ပန တေ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒဿာမာ’တိ။ ‘ဧဝံ၊ ဘော’တိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သော သတ္တော တေသံ သတ္တာနံ ပဋိဿုဏိတွာ သမ္မာ ခီယိတဗ္ဗံ ခီယိ၊ သမ္မာ ဂရဟိတဗ္ဗံ ဂရဟိ၊ သမ္မာ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗံ ပဗ္ဗာဇေသိ။ တေ ပနဿ သာလီနံ ဘာဂံ အနုပ္ပဒံသု။

၁၃၁။ ‘‘မဟာဇနသမ္မတောတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘မဟာသမ္မတော၊ မဟာသမ္မတော’ တွေဝ ပဌမံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ခေတ္တာနံ အဓိပတီတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘ခတ္တိယော၊ ခတ္တိယော’ တွေဝ ဒုတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဓမ္မေန ပရေ ရဉ္ဇေတီတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘ရာဇာ၊ ရာဇာ’ တွေဝ တတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဧဝမေတဿ ခတ္တိယမဏ္ဍလဿ ပေါရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ၊ အနညေသံ။ သဒိသာနံယေဝ၊ နော အသဒိသာနံ။ ဓမ္မေနေဝ၊ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

ဗြာဟ္မဏမဏ္ဍလံ

၁၃၂။ ‘‘အထ ခေါ တေသံ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံယေဝ [တေသံ ယေဝ ခေါ ဝါသေဋ္ဌ သတ္တာနံ (သီ။ ပီ။)] ဧကစ္စာနံ ဧတဒဟောသိ – ‘ပါပကာ ဝတ၊ ဘော၊ ဓမ္မာ သတ္တေသု ပါတုဘူတာ၊ ယတြ ဟိ နာမ အဒိန္နာဒါနံ ပညာယိဿတိ၊ ဂရဟာ ပညာယိဿတိ၊ မုသာဝါဒေါ ပညာယိဿတိ၊ ဒဏ္ဍာဒါနံ ပညာယိဿတိ၊ ပဗ္ဗာဇနံ ပညာယိဿတိ။ ယံနူန မယံ ပါပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝါဟေယျာမာ’တိ။ တေ ပါပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝါဟေသုံ ။ ပါပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝါဟေန္တီတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘ဗြာဟ္မဏာ၊ ဗြာဟ္မဏာ’ တွေဝ ပဌမံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ တေ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋိယော ကရိတွာ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ ဝီတင်္ဂါရာ ဝီတဓူမာ ပန္နမုသလာ သာယံ သာယမာသာယ ပါတော ပါတရာသာယ ဂါမနိဂမရာဇဓာနိယော ဩသရန္တိ ဃာသမေသမာနာ [ဃာသမေသနာ (သီ။ သျာ။ ပီ။)]။ တေ ဃာသံ ပဋိလဘိတွာ ပုနဒေဝ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ။ တမေနံ မနုဿာ ဒိသွာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမေ ခေါ၊ ဘော၊ သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋိယော ကရိတွာ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ၊ ဝီတင်္ဂါရာ ဝီတဓူမာ ပန္နမုသလာ သာယံ သာယမာသာယ ပါတော ပါတရာသာယ ဂါမနိဂမရာဇဓာနိယော ဩသရန္တိ ဃာသမေသမာနာ။ တေ ဃာသံ ပဋိလဘိတွာ ပုနဒေဝ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တီ’တိ၊ ဈာယန္တီတိ ခေါ [ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တိ ဈာယန္တီတိ ခေါ (သီ။ ပီ။)၊ ပဏ္ဏကုဋီသု ဈာယန္တီတိ ခေါ (က။)]၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘ဈာယကာ၊ ဈာယကာ’ တွေဝ ဒုတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ တေသံယေဝ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ဧကစ္စေ သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု တံ ဈာနံ အနဘိသမ္ဘုဏမာနာ [အနဘိသံဘူနမာနာ (ကတ္ထစိ)] ဂါမသာမန္တံ နိဂမသာမန္တံ ဩသရိတွာ ဂန္ထေ ကရောန္တာ အစ္ဆန္တိ။ တမေနံ မနုဿာ ဒိသွာ ဧဝမာဟံသု – ‘ဣမေ ခေါ၊ ဘော၊ သတ္တာ အရညာယတနေ ပဏ္ဏကုဋီသု တံ ဈာနံ အနဘိသမ္ဘုဏမာနာ ဂါမသာမန္တံ နိဂမသာမန္တံ ဩသရိတွာ ဂန္ထေ ကရောန္တာ အစ္ဆန္တိ၊ န ဒါနိမေ ဈာယန္တီ’တိ။ န ဒါနိမေ [န ဒါနိမေ ဈာယန္တီ န ဒါနိမေ (သီ။ ပီ။ က။)] ဈာယန္တီတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘အဇ္ဈာယကာ အဇ္ဈာယကာ’ တွေဝ တတိယံ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဟီနသမ္မတံ ခေါ ပန၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ တေန သမယေန ဟောတိ၊ တဒေတရဟိ သေဋ္ဌသမ္မတံ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဧဝမေတဿ ဗြာဟ္မဏမဏ္ဍလဿ ပေါရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ ၊ အနညေသံ သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ ဓမ္မေနေဝ ၊ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

ဝေဿမဏ္ဍလံ

၁၃၃။ ‘‘တေသံယေဝ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ဧကစ္စေ သတ္တာ မေထုနံ ဓမ္မံ သမာဒါယ ဝိသုကမ္မန္တေ [ဝိဿုတကမ္မန္တေ (သီ။ ပီ။)၊ ဝိဿုကမ္မန္တေ (က။ သီ။)၊ ဝိသုံ ကမ္မန္တေ (သျာ။ က။)] ပယောဇေသုံ။ မေထုနံ ဓမ္မံ သမာဒါယ ဝိသုကမ္မန္တေ ပယောဇေန္တီတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘ဝေဿာ၊ ဝေဿာ’ တွေဝ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဧဝမေတဿ ဝေဿမဏ္ဍလဿ ပေါရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသညေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ သဒိသာနံယေဝ ၊ နော အသဒိသာနံ၊ ဓမ္မေနေဝ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

သုဒ္ဒမဏ္ဍလံ

၁၃၄။ ‘‘တေသညေဝ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သတ္တာနံ ယေ တေ သတ္တာ အဝသေသာ တေ လုဒ္ဒါစာရာ ခုဒ္ဒါစာရာ အဟေသုံ။ လုဒ္ဒါစာရာ ခုဒ္ဒါစာရာတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ‘သုဒ္ဒါ၊ သုဒ္ဒါ’ တွေဝ အက္ခရံ ဥပနိဗ္ဗတ္တံ။ ဣတိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဧဝမေတဿ သုဒ္ဒမဏ္ဍလဿ ပေါရာဏေန အဂ္ဂညေန အက္ခရေန အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ တေသံယေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ၊ သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ၊ ဓမ္မေနေဝ၊ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

၁၃၅။ ‘‘အဟု ခေါ သော၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သမယော၊ ယံ ခတ္တိယောပိ သကံ ဓမ္မံ ဂရဟမာနော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ – ‘သမဏော ဘဝိဿာမီ’တိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သကံ ဓမ္မံ ဂရဟမာနော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ – ‘သမဏော ဘဝိဿာမီ’တိ။ ဣမေဟိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ စတူဟိ မဏ္ဍလေဟိ သမဏမဏ္ဍလဿ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ အဟောသိ၊ တေသံယေဝ သတ္တာနံ အနညေသံ၊ သဒိသာနံယေဝ နော အသဒိသာနံ၊ ဓမ္မေနေဝ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

ဒုစ္စရိတာဒိကထာ

၁၃၆။ ‘‘ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ ဝါစာယ ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ မနသာ ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော [ဣဒံ ပဒံ သီ။ ဣပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သမဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ ဝါစာယ ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ မနသာ ဒုစ္စရိတံ စရိတွာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပါယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပါတံ နိရယံ ဥပပဇ္ဇတိ။

‘‘ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန သုစရိတံ စရိတွာ ဝါစာယ သုစရိတံ စရိတွာ မနသာ သုစရိတံ စရိတွာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော [ဣဒံ ပဒံ သီ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သမဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန သုစရိတံ စရိတွာ ဝါစာယ သုစရိတံ စရိတွာ မနသာ သုစရိတံ စရိတွာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတိ။

၁၃၇။ ‘‘ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန ဒွယကာရီ၊ ဝါစာယ ဒွယကာရီ၊ မနသာ ဒွယကာရီ၊ ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကော ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု [ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကော ဝိမိဿကမ္မသမာဒါနော ဝိမိဿကမ္မသမာဒါနဟေတု (သျာ။)၊ ဝီတိမိဿဒိဋ္ဌိကော ဝီတိမိဿဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု (သီ။ ပီ။)] ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဟောတိ။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ …ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ… သမဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန ဒွယကာရီ ၊ ဝါစာယ ဒွယကာရီ၊ မနသာ ဒွယကာရီ၊ ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကော ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနော ဝိမိဿဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒါနဟေတု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဟောတိ။

ဗောဓိပက္ခိယဘာဝနာ

၁၃၈။ ‘‘ခတ္တိယောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန သံဝုတော ဝါစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော သတ္တန္နံ ဗောဓိပက္ခိယာနံ ဓမ္မာနံ ဘာဝနမနွာယ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယတိ [ပရိနိဗ္ဗာတိ (က။)]။ ဗြာဟ္မဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ…ပေ… ဝေဿောပိ ခေါ ဝါသေဋ္ဌ… သုဒ္ဒေါပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ … သမဏောပိ ခေါ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ကာယေန သံဝုတော ဝါစာယ သံဝုတော မနသာ သံဝုတော သတ္တန္နံ ဗောဓိပက္ခိယာနံ ဓမ္မာနံ ဘာဝနမနွာယ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ ပရိနိဗ္ဗာယတိ။

၁၃၉။ ‘‘ဣမေသဉှိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ စတုန္နံ ဝဏ္ဏာနံ ယော ဟောတိ ဘိက္ခု အရဟံ ခီဏာသဝေါ ဝုသိတဝါ ကတကရဏီယော ဩဟိတဘာရော အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထော ပရိက္ခီဏဘဝသံယောဇနော သမ္မဒညာ ဝိမုတ္တော သော နေသံ အဂ္ဂမက္ခာယတိ ဓမ္မေနေဝ။ နော အဓမ္မေန။ ဓမ္မော ဟိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ အဘိသမ္ပရာယဉ္စ။

၁၄၀။ ‘‘ဗြဟ္မုနာ ပေသာ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ သနင်္ကုမာရေန ဂါထာ ဘာသိတာ –

‘ခတ္တိယော သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ယေ ဂေါတ္တပဋိသာရိနော၊

ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော၊ သော သေဋ္ဌော ဒေဝမာနုသေ’တိ။

‘‘သာ ခေါ ပနေသာ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဗြဟ္မုနာ သနင်္ကုမာရေန ဂါထာ သုဂီတာ၊ နော ဒုဂ္ဂီတာ။ သုဘာသိတာ၊ နော ဒုဗ္ဘာသိတာ။ အတ္ထသံဟိတာ၊ နော အနတ္ထသံဟိတာ။ အနုမတာ မယာ။ အဟမ္ပိ၊ ဝါသေဋ္ဌ၊ ဧဝံ ဝဒါမိ –

‘ခတ္တိယော သေဋ္ဌော ဇနေတသ္မိံ၊ ယေ ဂေါတ္တပဋိသာရိနော၊

ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော၊ သော သေဋ္ဌော ဒေဝမာနုသေ’တိ။

ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ။ အတ္တမနာ ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။

အဂ္ဂညသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ စတုတ္ထံ။