📜

၈။ ဝင်္ဂီသသံယုတ္တံ

၁။ နိက္ခန္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၀၉။ ဝင်္ဂီသသံယုတ္တဿ ပဌမေ အဂ္ဂါဠဝေ စေတိယေတိ အာဠဝိယံ အဂ္ဂစေတိယေ။ အနုပ္ပန္နေ ဗုဒ္ဓေ အဂ္ဂါဠဝဂေါတမကာဒီနိ ယက္ခနာဂါဒီနံ ဘဝနာနိ၊ စေတိယာနိ အဟေသုံ။ ဥပ္ပန္နေ ဗုဒ္ဓေ တာနိ အပနေတွာ မနုဿာ ဝိဟာရေ ကရိံသု။ တေသံ တာနေဝ နာမာနိ ဇာတာနိ။ နိဂြောဓကပ္ပေနာတိ နိဂြောဓရုက္ခမူလဝါသိနာ ကပ္ပတ္ထေရေန။ ဩဟိယျကောတိ ဩဟီနကော။ ဝိဟာရပါလောတိ သော ကိရ တဒါ အဝဿိကော ဟောတိ ပတ္တစီဝရဂ္ဂဟဏေ အကောဝိဒေါ။ အထ နံ ထေရာ ဘိက္ခူ – ‘‘အာဝုသော၊ ဣမာနိ ဆတ္တုပါဟနကတ္တရယဋ္ဌိအာဒီနိ ဩလောကေန္တော နိသီဒါ’’တိ ဝိဟာရရက္ခကံ ကတွာ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိံသု။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဝိဟာရပါလော’’တိ။ သမလင်္ကရိတွာတိ အတ္တနော ဝိဘဝါနုရူပေန အလင်္ကာရေန အလင်္ကရိတွာ။ စိတ္တံ အနုဒ္ဓံသေတီတိ ကုသလစိတ္တံ ဝိဒ္ဓံသေတိ ဝိနာသေတိ။ တံ ကုတေတ္ထ လဗ္ဘာတိ ဧတသ္မိံ ရာဂေ ဥပ္ပန္နေ တံ ကာရဏံ ကုတော လဗ္ဘာ။ ယံ မေ ပရောတိ ယေန မေ ကာရဏေန အညော ပုဂ္ဂလော ဝါ ဓမ္မော ဝါ အနဘိရတိံ ဝိနောဒေတွာ ဣဒါနေဝ အဘိရတိံ ဥပ္ပာဒေယျ အာစရိယုပဇ္ဈာယာပိ မံ ဝိဟာရေ ဩဟာယ ဂတာ။

အဂါရသ္မာတိ အဂါရတော နိက္ခန္တံ။ အနဂါရိယန္တိ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥပဂတန္တိ အတ္ထော။ ကဏှတောတိ ကဏှပက္ခတော မာရပက္ခတော အာဓာဝန္တိ။ ဥဂ္ဂပုတ္တာတိ ဥဂ္ဂတာနံ ပုတ္တာ မဟေသက္ခာ ရာဇညဘူတာ။ ဒဠှဓမ္မိနောတိ ဒဠှဓနုနော၊ ဥတ္တမပ္ပမာဏံ အာစရိယဓနုံ ဓာရယမာနာ။ သဟဿံ အပလာယိနန္တိ ယေ တေ သမန္တာ သရေဟိ ပရိကိရေယျုံ၊ တေသံ အပလာယီနံ သင်္ခံ ဒဿေန္တော ‘‘သဟဿ’’န္တိ အာဟ။ ဧတတောဘိယျောတိ ဧတသ္မာ သဟဿာ အတိရေကတရာ။ နေဝ မံ ဗျာဓယိဿန္တီတိ မံ စာလေတုံ န သက္ခိဿန္တိ။ ဓမ္မေ သမှိ ပတိဋ္ဌိတန္တိ အနဘိရတိံ ဝိနောဒေတွာ အဘိရတိံ ဥပ္ပာဒနသမတ္ထေ သကေ သာသနဓမ္မေ ပတိဋ္ဌိတံ။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ဣဿာသသဟဿေ တာဝ သမန္တာ သရေဟိ ပရိကိရန္တေ သိက္ခိတော ပုရိသော ဒဏ္ဍကံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗေ သရေ သရီရေ အပတမာနေ အန္တရာဝ ပဟရိတွာ ပါဒမူလေ ပါတေတိ။ တတ္ထ ဧကောပိ ဣဿာသော ဒွေ သရေ ဧကတော န ခိပတိ၊ ဣမာ ပန ဣတ္ထိယော ရူပါရမ္မဏာဒိဝသေန ပဉ္စ ပဉ္စ သရေ ဧကတော ခိပန္တိ။ ဧဝံ ခိပန္တိယော ဧတာ သစေပိ အတိရေကသဟဿာ ဟောန္တိ၊ နေဝ မံ စာလေတုံ သက္ခိဿန္တီတိ။

သက္ခီ ဟိ မေ သုတံ ဧတန္တိ မယာ ဟိ သမ္မုခါ ဧတံ သုတံ။ နိဗ္ဗာနဂမနံ မဂ္ဂန္တိ ဝိပဿနံ သန္ဓာယာဟ။ သော ဟိ နိဗ္ဗာနဿ ပုဗ္ဗဘာဂမဂ္ဂေါ၊ လိင်္ဂဝိပလ္လာသေန ပန ‘‘မဂ္ဂ’’န္တိ အာဟ။ တတ္ထ မေတိ တသ္မိံ မေ အတ္တနော တရုဏဝိပဿနာသင်္ခါတေ နိဗ္ဗာနဂမနမဂ္ဂေ မနော နိရတော။ ပါပိမာတိ ကိလေသံ အာလပတိ။ မစ္စူတိပိ တမေဝ အာလပတိ။ န မေ မဂ္ဂမ္ပိ ဒက္ခသီတိ ယထာ မေ ဘဝယောနိအာဒီသု ဂတမဂ္ဂမ္ပိ န ပဿသိ၊ တထာ ကရိဿာမီတိ။ ပဌမံ။

၂။ အရတီသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၀။ ဒုတိယေ နိက္ခမတီတိ ဝိဟာရာ နိက္ခမတိ။ အပရဇ္ဇု ဝါ ကာလေတိ ဒုတိယဒိဝသေ ဝါ ဘိက္ခာစာရကာလေ။ ဝိဟာရဂရုကော ကိရေသ ထေရော။ အရတိဉ္စ ရတိဉ္စာတိ သာသနေ အရတိံ ကာမဂုဏေသု စ ရတိံ။ သဗ္ဗသော ဂေဟသိတဉ္စ ဝိတက္ကန္တိ ပဉ္စကာမဂုဏဂေဟနိဿိတံ ပါပဝိတက္ကဉ္စ သဗ္ဗာကာရေန ပဟာယ။ ဝနထန္တိ ကိလေသမဟာဝနံ။ ကုဟိဉ္စီတိ ကိသ္မိဉ္စိ အာရမ္မဏေ။ နိဗ္ဗနထောတိ နိက္ကိလေသဝနော။ အရတောတိ တဏှာရတိရဟိတော။

ပထဝိဉ္စ ဝေဟာသန္တိ ပထဝိဋ္ဌိတဉ္စ ဣတ္ထိပုရိသဝတ္ထာလင်္ကာရာဒိဝဏ္ဏံ၊ ဝေဟာသဋ္ဌကဉ္စ စန္ဒသူရိယောဘာသာဒိ။ ရူပဂတန္တိ ရူပမေဝ။ ဇဂတောဂဓန္တိ ဇဂတိယာ ဩဂဓံ၊ အန္တောပထဝိယံ နာဂဘဝနဂတန္တိ အတ္ထော။ ပရိဇီယတီတိ ပရိဇီရတိ။ သဗ္ဗမနိစ္စန္တိ သဗ္ဗံ တံ အနိစ္စံ။ အယံ ထေရဿ မဟာဝိပဿနာတိ ဝဒန္တိ။ ဧဝံ သမစ္စာတိ ဧဝံ သမာဂန္တွာ။ စရန္တိ မုတတ္တာတိ ဝိညာတတ္တဘာဝါ ဝိဟရန္တိ။

ဥပဓီသူတိ ခန္ဓကိလေသာဘိသင်္ခါရေသု။ ဂဓိတာတိ ဂိဒ္ဓါ။ ဒိဋ္ဌသုတေတိ စက္ခုနာ ဒိဋ္ဌေ ရူပေ၊ သောတေန သုတေ သဒ္ဒေ။ ပဋိဃေ စ မုတေ စာတိ ဧတ္ထ ပဋိဃပဒေန ဂန္ဓရသာ ဂဟိတာ၊ မုတပဒေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရမ္မဏံ ။ ယော ဧတ္ထ န လိမ္ပတီတိ ယော ဧတေသု ပဉ္စကာမဂုဏေသု တဏှာဒိဋ္ဌိလေပေဟိ န လိမ္ပတိ။

အထ သဋ္ဌိနိဿိတာ သဝိတက္ကာ၊ ပုထူ ဇနတာယ အဓမ္မာ နိဝိဋ္ဌာတိ အထ ဆ အာရမ္မဏနိဿိတာ ပုထူ အဓမ္မဝိတက္ကာ ဇနတာယ နိဝိဋ္ဌာတိ အတ္ထော။ နစ ဝဂ္ဂဂတဿ ကုဟိဉ္စီတိ တေသံ ဝသေန န ကတ္ထစိ ကိလေသဝဂ္ဂဂတော ဘဝေယျ။ နော ပန ဒုဋ္ဌုလ္လဘာဏီတိ ဒုဋ္ဌုလ္လဝစနဘာဏီပိ န သိယာ။ သ ဘိက္ခူတိ သော ဧဝံဝိဓော ဘိက္ခု နာမ ဟောတိ။

ဒဗ္ဗောတိ ဒဗ္ဗဇာတိကော ပဏ္ဍိတော။ စိရရတ္တသမာဟိတောတိ ဒီဃရတ္တံ သမာဟိတစိတ္တော။ နိပကောတိ နေပက္ကေန သမန္နာဂတော ပရိဏတပညော။ အပိဟာလူတိ နိတ္တဏှော။ သန္တံ ပဒန္တိ နိဗ္ဗာနံ။ အဇ္ဈဂမာ မုနီတိ အဓိဂတော မုနိ။ ပဋိစ္စ ပရိနိဗ္ဗုတော ကင်္ခတိ ကာလန္တိ နိဗ္ဗာနံ ပဋိစ္စ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနေန ပရိနိဗ္ဗုတော ပရိနိဗ္ဗာနကာလံ အာဂမေတိ။ ဒုတိယံ။

၃။ ပေသလသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၁။ တတိယေ အတိမညတီတိ ‘‘ကိံ ဣမေ မဟလ္လကာ? န ဧတေသံ ပါဠိ၊ န အဋ္ဌကထာ၊ န ပဒဗျဉ္ဇနမဓုရတာ၊ အမှာကံ ပန ပါဠိပိ အဋ္ဌကထာပိ နယသတေန နယသဟဿေန ဥပဋ္ဌာတီ’’တိ အတိက္ကမိတွာ မညတိ။ ဂေါတမာတိ ဂေါတမဗုဒ္ဓသာဝကတ္တာ အတ္တာနံ အာလပတိ။ မာနပထန္တိ မာနာရမ္မဏဉ္စေဝ မာနသဟဘုနော စ ဓမ္မေ။ ဝိပ္ပဋိသာရီဟုဝါတိ ဝိပ္ပဋိသာရီ အဟုဝါ၊ အဟောသီတိ အတ္ထော။ မဂ္ဂဇိနောတိ မဂ္ဂေန ဇိတကိလေသော။ ကိတ္တိဉ္စ သုခဉ္စာတိ ဝဏ္ဏဘဏနဉ္စ ကာယိကစေတသိကသုခဉ္စ။ အခိလောဓ ပဓာနဝါတိ အခိလော ဣဓ ပဓာနဝါ ဝီရိယသမ္ပန္နော။ ဝိသုဒ္ဓါတိ ဝိသုဒ္ဓါ ဘဝေယျ။ အသေသန္တိ နိဿေသံ နဝဝိဓံ။ ဝိဇ္ဇာယန္တကရောတိ ဝိဇ္ဇာယ ကိလေသာနံ အန္တကရော။ သမိတာဝီတိ ရာဂါဒီနံ သမိတတာယ သမိတာဝီ။ တတိယံ။

၄။ အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၂။ စတုတ္ထေ ရာဂေါတိ အာယသ္မာ အာနန္ဒော မဟာပုညော သမ္ဘာဝိတော၊ တံ ရာဇရာဇမဟာမတ္တာဒယော နိမန္တေတွာ အန္တောနိဝေသနေ နိသီဒါပေန္တိ။ သဗ္ဗာလင်္ကာရပဋိမဏ္ဍိတာပိ ဣတ္ထိယော ထေရံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝန္ဒိတွာ တာလဝဏ္ဋေန ဗီဇေန္တိ၊ ဥပနိသီဒိတွာ ပဉှံ ပုစ္ဆန္တိ ဓမ္မံ သုဏန္တိ။ တတ္ထ အာယသ္မတော ဝင်္ဂီသဿ နဝပဗ္ဗဇိတဿ အာရမ္မဏံ ပရိဂ္ဂဟေတုံ အသက္ကောန္တဿ ဣတ္ထိရူပါရမ္မဏေ ရာဂေါ စိတ္တံ အနုဒ္ဓံသေတိ။ သော သဒ္ဓါပဗ္ဗဇိတတ္တာ ဥဇုဇာတိကော ကုလပုတ္တော ‘‘အယံ မေ ရာဂေါ ဝဍ္ဎိတွာ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကံ အတ္ထံ နာသေယျာ’’တိ စိန္တေတွာ အနန္တရံ နိသိန္နောဝ ထေရဿ အတ္တာနံ အာဝိကရောန္တော ကာမရာဂေနာတိအာဒိမာဟ။

တတ္ထ နိဗ္ဗာပနန္တိ ရာဂနိဗ္ဗာနကာရဏံ။ ဝိပရိယေသာတိ ဝိပလ္လာသေန။ သုဘံ ရာဂူပသဉှိတန္တိ ရာဂဋ္ဌာနိယံ ဣဋ္ဌာရမ္မဏံ။ ပရတော ပဿာတိ အနိစ္စတော ပဿ။ မာ စ အတ္တတောတိ အတ္တတော မာ ပဿ။ ကာယဂတာ တျတ္ထူတိ ကာယဂတာ တေ အတ္ထု။ အနိမိတ္တဉ္စ ဘာဝေဟီတိ နိစ္စာဒီနံ နိမိတ္တာနံ ဥဂ္ဃာဋိတတ္တာ ဝိပဿနာ အနိမိတ္တာ နာမ၊ တံ ဘာဝေဟီတိ ဝဒတိ။ မာနာဘိသမယာတိ မာနဿ ဒဿနာဘိသမယာ စေဝ ပဟာနာဘိသမယာ စ။ ဥပသန္တောတိ ရာဂါဒိသန္တတာယ ဥပသန္တော။ စတုတ္ထံ။

၅။ သုဘာသိတသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၃။ ပဉ္စမေ အင်္ဂေဟီတိ ကာရဏေဟိ၊ အဝယဝေဟိ ဝါ။ မုသာဝါဒါဝေရမဏိအာဒီနိ ဟိ စတ္တာရိ သုဘာသိတဝါစာယ ကာရဏာနိ၊ သစ္စဝစနာဒယော စတ္တာရော အဝယဝါ။ ကာရဏတ္ထေ စ အင်္ဂသဒ္ဒေ ‘‘စတူဟီ’’တိ နိဿက္ကဝစနံ ဟောတိ၊ အဝယဝတ္ထေ ကရဏဝစနံ။ သမန္နာဂတာတိ သမနုအာဂတာ ပဝတ္တာ ယုတ္တာ စ။ ဝါစာတိ သမုလ္လပနဝါစာ၊ ယာ ‘‘ဝါစာ ဂိရာ ဗျပ္ပထော’’တိ (ဓ။ သ။ ၆၃၆) စ၊ ‘‘နေလာ ကဏ္ဏသုခါ’’တိ (ဒီ။ နိ။ ၁။၉) စ အာဂတာ။ ‘‘ယာ ပန ဝါစာယ စေ ကတံ ကမ္မ’’န္တိ ဧဝံ ဝိညတ္တိ စ ‘‘ယာ စတူဟိ ဝစီဒုစ္စရိတေဟိ အာရတိ…ပေ… အယံ ဝုစ္စတိ သမ္မာဝါစာ’’တိ (ဝိဘ။ ၂၀၆) ဧဝံ ဝိရတိ စ၊ ‘‘ဖရုသဝါစာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာသေဝိတာ ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ နိရယသံဝတ္တနိကာ ဟောတီ’’တိ (အ။ နိ။ ၈။၄၀) ဧဝံ စေတနာ စ ဝါစာတိ အာဂတာ၊ န သာ ဣဓ အဓိပ္ပေတာ။ ကသ္မာ? အဘာသိတဗ္ဗတော။ သုဘာသိတာတိ သုဋ္ဌု ဘာသိတာ။ တေနဿာ အတ္ထာဝဟတံ ဒီပေတိ။ နော ဒုဗ္ဘာသိတာတိ န ဒုဋ္ဌု ဘာသိတာ။ တေနဿာ အနတ္ထာဝဟနပဟာနတံ ဒီပေတိ။ အနဝဇ္ဇာတိ ရာဂါဒိဝဇ္ဇရဟိတာ။ ဣမိနာဿာ ကာရဏသုဒ္ဓိံ စတုဒေါသာဘာဝဉ္စ ဒီပေတိ။ အနနုဝဇ္ဇာတိ အနုဝါဒဝိမုတ္တာ ။ ဣမိနာဿာ သဗ္ဗာကာရသမ္ပတ္တိံ ဒီပေတိ။ ဝိညူနန္တိ ပဏ္ဍိတာနံ။ တေန နိန္ဒာပသံသာသု ဗာလာ အပ္ပမာဏာတိ ဒီပေတိ။

သုဘာသိတံယေဝဘာသတီတိ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနာယ ဒေသနာယ စတူသု ဝါစင်္ဂေသု အညတရနိဒ္ဒေါသဝစနမေတံ။ နော ဒုဗ္ဘာသိတန္တိ တဿေဝ ဝါစင်္ဂဿ ပဋိပက္ခဘာသနနိဝါရဏံ။ နော ဒုဗ္ဘာသိတန္တိ ဣမိနာ မိစ္ဆာဝါစပ္ပဟာနံ ဒီပေတိ။ သုဘာသိတန္တိ ဣမိနာ ပဟီနမိစ္ဆာဝါစေန ဘာသိတဗ္ဗဝစနလက္ခဏံ။ အင်္ဂပရိဒီပနတ္ထံ ပနေတ္ထ အဘာသိတဗ္ဗံ ပုဗ္ဗေ အဝတွာ ဘာသိတဗ္ဗမေဝါဟ။ ဧသ နယော ဓမ္မံယေဝါတိအာဒီသုပိ။ ဧတ္ထ စ ပဌမေန ပိသုဏဒေါသရဟိတံ သမဂ္ဂကရဏံ ဝစနံ ဝုတ္တံ၊ ဒုတိယေန သမ္ဖပ္ပလာပဒေါသရဟိတံ ဓမ္မတော အနပေတံ မန္တာဝစနံ၊ ဣတရေဟိ ဒွီဟိ ဖရုသာလိကရဟိတာနိ ပိယသစ္စဝစနာနိ။ ဣမေဟိ ခေါတိ အာဒိနာ တာနိ အင်္ဂါနိ ပစ္စက္ခတော ဒဿေန္တော တံ ဝါစံ နိဂမေတိ။ ယဉ္စ အညေ ပဋိညာဒီဟိ အဝယဝေဟိ၊ နာမာဒီဟိ ပဒေဟိ၊ လိင်္ဂဝစနဝိဘတ္တိကာလကာရကသမ္ပတ္တီဟိ စ သမန္နာဂတံ မုသာဝါဒါဒိဝါစမ္ပိ သုဘာသိတန္တိ မညန္တိ၊ တံ ပဋိသေဓေတိ။ အဝယဝါဒိသမန္နာဂတာပိ ဟိ တထာရူပီ ဝါစာ ဒုဗ္ဘာသိတာဝ ဟောတိ အတ္တနော စ ပရေသဉ္စ အနတ္ထာဝဟတ္တာ။ ဣမေဟိ ပန စတူဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာ သစေပိ မိလက္ခုဘာသာပရိယာပန္နာ ဃဋစေဋိကာဂီတိကပရိယာပန္နာပိ ဟောတိ၊ တထာပိ သုဘာသိတာဝ လောကိယလောကုတ္တရဟိတသုခါဝဟတ္တာ။ တထာ ဟိ မဂ္ဂပဿေ သဿံ ရက္ခန္တိယာ သီဟဠစေဋိကာယ သီဟဠကေနေဝ ဇာတိဇရာမရဏယုတ္တံ ဂီတိကံ ဂါယန္တိယာ သဒ္ဒံ သုတွာ မဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တာ သဋ္ဌိမတ္တာ ဝိပဿကာ ဘိက္ခူ အရဟတ္တံ ပါပုဏိံသု။ တထာ တိဿော နာမ အာရဒ္ဓဝိပဿကော ဘိက္ခု ပဒုမသရသမီပေန ဂစ္ဆန္တော ပဒုမသရေ ပဒုမာနိ ဘဉ္ဇိတွာ –

‘‘ပါတောဝ ဖုလ္လိတကောကနဒံ၊ သူရိယာလောကေန ဘိဇ္ဇိယတေ၊

ဧဝံ မနုဿတ္တံ ဂတာ သတ္တာ၊ ဇရာဘိဝေဂေန မဒ္ဒိယန္တီ’’တိ။ –

ဣမံ ဂီတိကံ ဂါယန္တိယာ စေဋိကာယ သုတွာ အရဟတ္တံ ပတ္တော။

ဗုဒ္ဓန္တရေပိ အညတရော ပုရိသော သတ္တဟိ ပုတ္တေဟိ သဒ္ဓိံ အဋဝိတော အာဂမ္မ အညတရာယ ဣတ္ထိယာ မုသလေန တဏ္ဍုလေ ကောဋ္ဋေန္တိယာ –

‘‘ဇရာယ ပရိမဒ္ဒိတံ ဧတံ၊ မိလာတဆဝိစမ္မနိဿိတံ၊

မရဏေန ဘိဇ္ဇတိ ဧတံ၊ မစ္စုဿ ဃာသမာမိသံ။

‘‘ကိမီနံ အာလယံ ဧတံ၊ နာနာကုဏပေန ပူရိတံ၊

အသုစိဿ ဘာဇနံ ဧတံ၊ ကဒလိက္ခန္ဓသမံ ဣဒ’’န္တိ။ –

ဣမံ ဂီတိကံ သုတွာ ပစ္စဝေက္ခန္တော သဟ ပုတ္တေဟိ ပစ္စေကဗောဓိံ ပတ္တော။ ဧဝံ ဣမေဟိ စတူဟိ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတာ ဝါစာ သစေပိ မိလက္ခုဘာသာပရိယာပန္နာ ဃဋစေဋိကာဂီတိကပရိယာပန္နာပိ ဟောတိ၊ တထာပိ သုဘာသိတာတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သုဘာသိတတ္တာ ဧဝ စ အနဝဇ္ဇာ စ အနနုဝဇ္ဇာ စ ဝိညူနံ အတ္ထတ္ထိကာနံ အတ္ထပဋိသရဏာနံ၊ နော ဗျဉ္ဇနပဋိသရဏာနန္တိ။

သာရုပ္ပာဟီတိ အနုစ္ဆဝိကာဟိ။ အဘိတ္ထဝီတိ ပသံသိ။ န တာပယေတိ ဝိပ္ပဋိသာရေန န တာပေယျ န ဝိဗာဓေယျ။ ပရေတိ ပရေဟိ ဘိန္ဒန္တော နာဘိဘဝေယျ န ဗာဓေယျ။ ဣတိ ဣမာယ ဂါထာယ အပိသုဏဝါစာဝသေန ဘဂဝန္တံ ထောမေတိ။ ပဋိနန္ဒိတာတိ ပိယာယိတာ။ ယံ အနာဒါယာတိ ယံ ဝါစံ ဘာသန္တော ပရေသံ ပါပါနိ အပ္ပိယာနိ ဖရုသဝစနာနိ အနာဒါယ အတ္ထဗျဉ္ဇနမဓုရံ ပိယမေဝ ဘာသတိ၊ တံ ဝါစံ ဘာသေယျာတိ ပိယဝါစာဝသေန အဘိတ္ထဝိ။

အမတာတိ သာဓုဘာဝေန အမတသဒိသာ။ ဝုတ္တမ္ပိ ဟေတံ – ‘‘သစ္စံ ဟဝေ သာဒုတရံ ရသာန’’န္တိ (သံ။ နိ။ ၁။၂၄၆) နိဗ္ဗာနာမတပစ္စယတ္တာ ဝါ အမတာ။ ဧသ ဓမ္မော သနန္တနောတိ ယာ အယံ သစ္စဝါစာ နာမ၊ ဧသ ပေါရာဏော ဓမ္မော စရိယာ ပဝေဏီ။ ဣဒမေဝ ဟိ ပေါရာဏာနံ အာစိဏ္ဏံ၊ န တေ အလိကံ ဘာသိံသု။ တေနေဝါဟ – သစ္စေ အတ္ထေ စ ဓမ္မေ စ၊ အာဟု သန္တော ပတိဋ္ဌိတာတိ။

တတ္ထ သစ္စေ ပတိဋ္ဌိတတ္တာဝ အတ္တနော စ ပရေသဉ္စ အတ္ထေ ပတိဋ္ဌိတာ၊ အတ္ထေ ပတိဋ္ဌိတတ္တာ ဧဝ ဓမ္မေ ပတိဋ္ဌိတာ ဟောန္တီတိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သစ္စဝိသေသနမေဝ ဝါ ဧတံ။ ဣဒံ ဟိ ဝုတ္တံ ဟောတိ – သစ္စေ ပတိဋ္ဌိတာ၊ ကီဒိသေ? အတ္ထေ စ ဓမ္မေ စ၊ ယံ ပရေသံ အတ္ထတော အနပေတတ္တာ အတ္ထံ အနုပရောဓကရံ ၊ ဓမ္မတော အနပေတတ္တာ ဓမ္မံ ဓမ္မိကမေဝ အတ္ထံ သာဓေတီတိ။ ဣတိ ဣမာယ ဂါထာယ သစ္စဝစနဝသေန အဘိတ္ထဝိ။

ခေမန္တိ အဘယံ နိရုပဒ္ဒဝံ။ ကေန ကာရဏေနာတိ စေ။ နိဗ္ဗာနပတ္တိယာ ဒုက္ခဿန္တကိရိယာယ၊ ယသ္မာ ကိလေသနိဗ္ဗာနံ ပါပေတိ၊ ဝဋ္ဋဒုက္ခဿ စ အန္တကိရိယာယ သံဝတ္တတီတိ အတ္ထော။ အထ ဝါ ယံ ဗုဒ္ဓါ နိဗ္ဗာနပတ္တိယာ ဒုက္ခဿန္တကိရိယာယာတိ ဒွိန္နံ နိဗ္ဗာနဓာတူနံ အတ္ထာယ ခေမမဂ္ဂပ္ပကာသနတော ခေမံ ဝါစံ ဘာသတိ၊ သာ ဝေ ဝါစာနမုတ္တမာတိ သာ ဝါစာ သဗ္ဗဝါစာနံ သေဋ္ဌာတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဣတိ ဣမာယ ဂါထာယ မန္တာဝစနဝသေန ဘဂဝန္တံ အဘိတ္ထဝန္တော အရဟတ္တနိကူဋေန ဒေသနံ နိဋ္ဌပေသီတိ။ ပဉ္စမံ။

၆။ သာရိပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၄။ ဆဋ္ဌေ ပေါရိယာတိ အက္ခရာဒိပရိပုဏ္ဏာယ။ ဝိဿဋ္ဌာယာတိ အဝိဗဒ္ဓါယ အပလိဗုဒ္ဓါယ။ ဓမ္မသေနာပတိဿ ဟိ ကထေန္တဿ ပိတ္တာဒီနံ ဝသေန အပလိဗုဒ္ဓဝစနံ ဟောတိ၊ အယဒဏ္ဍေန ပဟတကံသတာလတော သဒ္ဒေါ ဝိယ နိစ္ဆရတိ။ အနေလဂလာယာတိ အနေလာယ အဂလာယ နိဒ္ဒေါသာယ စေဝ အက္ခလိတပဒဗျဉ္ဇနာယ စ။ ထေရဿ ဟိ ကထယတော ပဒံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ န ပရိဟာယတိ။ အတ္ထဿ ဝိညာပနိယာတိ အတ္ထဿ ဝိညာပနသမတ္ထာယ။ ဘိက္ခုနန္တိ ဘိက္ခူနံ။

သံခိတ္တေနပီတိ ‘‘စတ္တာရိမာနိ၊ အာဝုသော၊ အရိယသစ္စာနိ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ? ဒုက္ခံ အရိယသစ္စံ…ပေ… ဣမာနိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ စတ္တာရိ အရိယသစ္စာနိ၊ တသ္မာတိဟ၊ အာဝုသော၊ ဣဒံ ဒုက္ခံ အရိယသစ္စန္တိ ယောဂေါ ကရဏီယော’’တိ (သံ။ နိ။ ၅။၁၀၉၆-၁၀၉၈) ဧဝံ သံခိတ္တေနပိ ဒေသေတိ။ ဝိတ္ထာရေနပီတိ ‘‘ကတမံ၊ အာဝုသော၊ ဒုက္ခံ အရိယသစ္စ’’န္တိအာဒိနာ (မ။ နိ။ ၃။၃၇၃) နယေန တာနေဝ ဝိဘဇန္တော ဝိတ္ထာရေနပိ ဘာသတိ။ ခန္ဓာဒိဒေသနာသုပိ ဧသေဝ နယော။ သာဠိကာယိဝ နိဂ္ဃောသောတိ ယထာ မဓုရံ အမ္ဗပက္ကံ သာယိတွာ ပက္ခေဟိ ဝါတံ ဒတွာ မဓုရဿရံ နိစ္ဆာရေန္တိယာ သာဠိကသကုဏိယာ နိဂ္ဃောသော၊ ဧဝံ ထေရဿ ဓမ္မံ ကထေန္တဿ မဓုရော နိဂ္ဃောသော ဟောတိ။ ပဋိဘာနံ ဥဒီရယီတိ သမုဒ္ဒတော ဦမိယော ဝိယ အနန္တံ ပဋိဘာနံ ဥဋ္ဌဟတိ။ ဩဓေန္တီတိ ဩဒဟန္တိ။ ဆဋ္ဌံ။

၇။ ပဝါရဏာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၅။ သတ္တမေ တဒဟူတိ တသ္မိံ အဟု၊ တသ္မိံ ဒိဝသေတိ အတ္ထော။ ဥပဝသန္တိ ဧတ္ထာတိ ဥပေါသထော။ ဥပဝသန္တီတိ စ သီလေန ဝါ အနသနေန ဝါ ဥပေတာ ဟုတွာ ဝသန္တီတိ အတ္ထော။ သော ပနေသ ဥပေါသထဒိဝသော အဋ္ဌမီစာတုဒ္ဒသီပန္နရသီဘေဒေန တိဝိဓော၊ တသ္မာ သေသဒွယနိဝါရဏတ္ထံ ပန္နရသေတိ ဝုတ္တံ။ ပဝါရဏာယာတိ ဝဿံ-ဝုဋ္ဌ-ပဝါရဏာယ။ ဝိသုဒ္ဓိပဝါရဏာတိပိ ဧတိဿာဝ နာမံ။ နိသိန္နော ဟောတီတိ သာယနှသမယေ သမ္ပတ္တပရိသာယ ကာလယုတ္တံ ဓမ္မံ ဒေသေတွာ ဥဒကကောဋ္ဌကေ ဂတ္တာနိ ပရိသိဉ္စိတွာ နိဝတ္ထနိဝါသနော ဧကံသံ သုဂတမဟာစီဝရံ ကတွာ မဇ္ဈိမတ္ထမ္ဘံ နိဿာယ ပညတ္တေ ဝရဗုဒ္ဓါသနေ ပုရတ္ထိမဒိသာယ ဥဋ္ဌဟတော စန္ဒမဏ္ဍလဿ သိရိံ သိရိယာ အဘိဘဝမာနော နိသိန္နော ဟောတိ။ တုဏှီဘူတံ တုဏှီဘူတန္တိ ယတော ယတော အနုဝိလောကေတိ၊ တတော တတော တုဏှီဘူတမေဝ။ တတ္ထ ဟိ ဧကဘိက္ခုဿာပိ ဟတ္ထကုက္ကုစ္စံ ဝါ ပါဒကုက္ကုစ္စံ ဝါ နတ္ထိ၊ သဗ္ဗေ နိရဝါ သန္တေန ဣရိယာပထေန နိသီဒိံသု။ အနုဝိလောကေတွာတိ ဒိဿမာနပဉ္စပသာဒေဟိ နေတ္တေဟိ အနုဝိလောကေတွာ။ ဟန္ဒာတိ ဝေါဿဂ္ဂတ္ထေ နိပါတော။ န စ မေ ကိဉ္စိ ဂရဟထာတိ ဧတ္ထ န စ ကိဉ္စီတိ ပုစ္ဆနတ္ထေ န-ကာရော။ ကိံ မေ ကိဉ္စိ ဂရဟထ? ယဒိ ဂရဟထ၊ ဝဒထ၊ ဣစ္ဆာပေမိ ဝေါ ဝတ္တုန္တိ အတ္ထော။ ကာယိကံ ဝါ ဝါစသိကံ ဝါတိ ဣမိနာ ကာယဝစီဒွါရာနေဝ ပဝါရေတိ၊ န မနောဒွါရံ။ ကသ္မာ? အပါကဋတ္တာ။ ကာယဝစီဒွါရေသု ဟိ ဒေါသော ပါကဋော ဟောတိ၊ န မနောဒွါရေ။ ‘‘ဧကမဉ္စေ သယတောပိ ဟိ ကိံ စိန္တေသီ’’တိ? ပုစ္ဆိတွာ စိတ္တာစာရံ ဇာနာတိ။ ဣတိ မနောဒွါရံ အပါကဋတ္တာ န ပဝါရေတိ၊ နော အပရိသုဒ္ဓတ္တာ။ ဗောဓိသတ္တဘူတဿာပိ ဟိ တဿ ဘူရိဒတ္တဆဒ္ဒန္တသင်္ခပါလဓမ္မပါလာဒိကာလေ မနောဒွါရံ ပရိသုဒ္ဓံ၊ ဣဒါနေတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။

ဧတဒဝေါစာတိ ဓမ္မသေနာပတိဋ္ဌာနေ ဌိတတ္တာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဘာရံ ဝဟန္တော ဧတံ အဝေါစ။ န ခေါ မယံ၊ ဘန္တေတိ၊ ဘန္တေ၊ မယံ ဘဂဝတော န ကိဉ္စိ ဂရဟာမ။ ကာယိကံ ဝါ ဝါစသိကံ ဝါတိ ဣဒံ စတုန္နံ အရက္ခိယတံ သန္ဓာယ ထေရော အာဟ။ ဘဂဝတော ဟိ စတ္တာရိ အရက္ခိယာနိ။ ယထာဟ –

‘‘စတ္တာရိမာနိ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတဿ အရက္ခိယာနိ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ? ပရိသုဒ္ဓကာယသမာစာရော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော၊ နတ္ထိ တထာဂတဿ ကာယဒုစ္စရိတံ၊ ယံ တထာဂတော ရက္ခေယျ ‘မာ မေ ဣဒံ ပရော အညာသီ’တိ။ ပရိသုဒ္ဓဝစီသမာစာရော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော၊ နတ္ထိ တထာဂတဿ ဝစီဒုစ္စရိတံ၊ ယံ တထာဂတော ရက္ခေယျ၊ ‘မာ မေ ဣဒံ ပရော အညာသီ’တိ။ ပရိသုဒ္ဓမနောသမာစာရော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော၊ နတ္ထိ တထာဂတဿ မနောဒုစ္စရိတံ၊ ယံ တထာဂတော ရက္ခေယျ၊ ‘မာ မေ ဣဒံ ပရော အညာသီ’တိ။ ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော၊ နတ္ထိ တထာဂတဿ မိစ္ဆာအာဇီဝေါ၊ ယံ တထာဂတော ရက္ခေယျ ‘‘မာ မေ ဣဒံ ပရော အညာသီ’’တိ (အ။ နိ။ ၇။၅၈)။

ဣဒါနိ ဘဂဝတော ယထာဘူတဂုဏေ ကထေန္တော ဘဂဝါ ဟိ၊ ဘန္တေတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ အနုပ္ပန္နဿာတိ ကဿပသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓတော ပဋ္ဌာယ အညေန သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ အနုပ္ပာဒိတပုဗ္ဗဿ။ အသဉ္ဇာတဿာတိ ဣဒံ အနုပ္ပန္နဝေဝစနမေဝ။ အနက္ခာတဿာတိ အညေန အဒေသိတဿ။ ပစ္ဆာ သမန္နာဂတာတိ ပဌမဂတဿ ဘဂဝတော ပစ္ဆာ သမနုအာဂတာ။ ဣတိ ထေရော ယသ္မာ သဗ္ဗေပိ ဘဂဝတော သီလာဒယော ဂုဏာ အရဟတ္တမဂ္ဂမေဝ နိဿာယ အာဂတာ၊ တသ္မာ အရဟတ္တမဂ္ဂမေဝ နိဿာယ ဂုဏံ ကထေသိ။ တေန သဗ္ဗဂုဏာ ကထိတာဝ ဟောန္တိ။ အဟဉ္စ ခေါ၊ ဘန္တေတိ ဣဒံ ထေရော သဒေဝကေ လောကေ အဂ္ဂပုဂ္ဂလဿ အတ္တနော စေဝ သင်္ဃဿ စ ကာယိကဝါစသိကံ ပဝါရေန္တော အာဟ။

ပိတရာပဝတ္တိတန္တိ စက္ကဝတ္တိမှိ ကာလင်္ကတေ ဝါ ပဗ္ဗဇိတေ ဝါ သတ္တာဟစ္စယေန စက္ကံ အန္တရဓာယတိ၊ တတော ဒသဝိဓံ ဒွါဒသဝိဓံ စက္ကဝတ္တိဝတ္တံ ပူရေတွာ နိသိန္နဿ ပုတ္တဿ အညံ ပါတုဘဝတိ၊ တံ သော ပဝတ္တေတိ။ ရတနမယတ္တာ ပန သဒိသဋ္ဌေန တဒေဝ ဝတ္တံ ကတွာ ‘‘ပိတရာ ပဝတ္တိတ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ယသ္မာ ဝါ သော ‘‘အပ္ပောဿုက္ကော တွံ၊ ဒေဝ၊ ဟောဟိ၊ အဟမနုသာသိဿာမီ’’တိ အာဟ၊ တသ္မာ ပိတရာ ပဝတ္တိတံ အာဏာစက္ကံ အနုပ္ပဝတ္တေတိ နာမ။ သမ္မဒေဝ အနုပ္ပဝတ္တေသီတိ သမ္မာ နယေန ဟေတုနာ ကာရဏေနေဝ အနုပ္ပဝတ္တေသိ။ ဘဂဝါ ဟိ စတုသစ္စဓမ္မံ ကထေတိ၊ ထေရော တမေဝ အနုကထေတိ၊ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တာတိ ဒွီဟိ ဘာဂေဟိ ဝိမုတ္တာ ၊ အရူပါဝစရသမာပတ္တိယာ ရူပကာယတော ဝိမုတ္တာ၊ အဂ္ဂမဂ္ဂေန နာမကာယတောတိ။ ပညာဝိမုတ္တာတိ ပညာယ ဝိမုတ္တာ တေဝိဇ္ဇာဒိဘာဝံ အပ္ပတ္တာ ခီဏာသဝါ။

ဝိသုဒ္ဓိယာတိ ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ။ သံယောဇနဗန္ဓနစ္ဆိဒါတိ သံယောဇနသင်္ခါတေ စေဝ ဗန္ဓနသင်္ခါတေ စ ကိလေသေ ဆိန္ဒိတွာ ဌိတာ။ ဝိဇိတသင်္ဂါမန္တိ ဝိဇိတရာဂဒေါသမောဟသင်္ဂါမံ၊ မာရဗလဿ ဝိဇိတတ္တာပိ ဝိဇိတသင်္ဂါမံ။ သတ္ထဝါဟန္တိ အဋ္ဌင်္ဂိကမဂ္ဂရထေ အာရောပေတွာ ဝေနေယျသတ္ထံ ဝါဟေတိ သံသာရကန္တာရံ ဥတ္တာရေတီတိ ဘဂဝါ သတ္ထဝါဟော၊ တံ သတ္ထဝါဟံ။ ပလာပေါတိ အန္တောတုစ္ဆော ဒုဿီလော။ အာဒိစ္စဗန္ဓုနန္တိ အာဒိစ္စဗန္ဓုံ သတ္ထာရံ ဒသဗလံ ဝန္ဒာမီတိ ဝဒတိ။ သတ္တမံ။

၈။ ပရောသဟဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၆။ အဋ္ဌမေ ပရောသဟဿန္တိ အတိရေကသဟဿံ။ အကုတောဘယန္တိ နိဗ္ဗာနေ ကုတောစိ ဘယံ နတ္ထိ၊ နိဗ္ဗာနပ္ပတ္တဿ ဝါ ကုတောစိ ဘယံ နတ္ထီတိ နိဗ္ဗာနံ အကုတောဘယံ နာမ။ ဣသီနံ ဣသိသတ္တမောတိ ဝိပဿိတော ပဋ္ဌာယ ဣသီနံ သတ္တမကော ဣသိ။

ကိံ နု တေ ဝင်္ဂီသာတိ ဣဒံ ဘဂဝါ အတ္ထုပ္ပတ္တိဝသေန အာဟ။ သင်္ဃမဇ္ဈေ ကိရ ကထာ ဥဒပါဒိ ‘‘ဝင်္ဂီသတ္ထေရော ဝိဿဋ္ဌဝတ္တော ၊ နေဝ ဥဒ္ဒေသေ၊ န ပရိပုစ္ဆာယ၊ န ယောနိသောမနသိကာရေ ကမ္မံ ကရောတိ၊ ဂါထာ ဗန္ဓန္တော စုဏ္ဏိယပဒါနိ ကရောန္တော ဝိစရတီ’’တိ။ အထ ဘဂဝါ စိန္တေသိ – ‘‘ဣမေ ဘိက္ခူ ဝင်္ဂီသဿ ပဋိဘာနသမ္ပတ္တိံ န ဇာနန္တိ၊ စိန္တေတွာ စိန္တေတွာ ဝဒတီတိ မညန္တိ၊ ပဋိဘာနသမ္ပတ္တိမဿ ဇာနာပေဿာမီ’’တိ စိန္တေတွာ၊ ‘‘ကိံ နု တေ ဝင်္ဂီသာ’’တိအာဒိမာဟ။

ဥမ္မဂ္ဂပထန္တိ အနေကာနိ ကိလေသုမ္မုဇ္ဇနသတာနိ၊ ဝဋ္ဋပထတ္တာ ပန ပထန္တိ ဝုတ္တံ။ ပဘိဇ္ဇ ခိလာနီတိ ရာဂခိလာဒီနိ ပဉ္စ ဘိန္ဒိတွာ စရသိ။ တံ ပဿထာတိ တံ ဧဝံ အဘိဘုယျ ဘိန္ဒိတွာ စရန္တံ ဗုဒ္ဓံ ပဿထ။ ဗန္ဓပမုဉ္စကရန္တိ ဗန္ဓနမောစနကရံ။ အသိတန္တိ အနိဿိတံ။ ဘာဂသော ပဝိဘဇန္တိ သတိပဋ္ဌာနာဒိကောဋ္ဌာသဝသေန ဓမ္မံ ဝိဘဇန္တံ။ ပဝိဘဇ္ဇာတိ ဝါ ပါဌော၊ အင်္ဂပစ္စင်္ဂကောဋ္ဌာသဝသေန ဝိဘဇိတွာ ဝိဘဇိတွာ ပဿထာတိ အတ္ထော။

ဩဃဿာတိ စတုရောဃဿ။ အနေကဝိဟိတန္တိ သတိပဋ္ဌာနာဒိဝသေန အနေကဝိဓံ။ တသ္မိံ စ အမတေ အက္ခာတေတိ တသ္မိံ တေန အက္ခာတေ အမတေ။ ဓမ္မဒ္ဒသာတိ ဓမ္မဿ ပဿိတာရော။ ဌိတာ အသံဟီရာတိ အသံဟာရိယာ ဟုတွာ ပတိဋ္ဌိတာ။

အတိဝိဇ္ဈာတိ အတိဝိဇ္ဈိတွာ။ သဗ္ဗဋ္ဌိတီနန္တိ သဗ္ဗေသံ ဒိဋ္ဌိဋ္ဌာနာနံ ဝိညာဏဋ္ဌိတီနံ ဝါ ။ အတိက္ကမမဒ္ဒသာတိ အတိက္ကမဘူတံ နိဗ္ဗာနမဒ္ဒသ။ အဂ္ဂန္တိ ဥတ္တမဓမ္မံ။ အဂ္ဂေတိ ဝါ ပါဌော၊ ပဌမတရန္တိ အတ္ထော။ ဒသဒ္ဓါနန္တိ ပဉ္စန္နံ၊ အဂ္ဂဓမ္မံ ပဉ္စဝဂ္ဂိယာနံ၊ အဂ္ဂေ ဝါ ပဉ္စဝဂ္ဂိယာနံ ဓမ္မံ ဒေသေသီတိ အတ္ထော။ တသ္မာတိ ယသ္မာ ဧသ ဓမ္မော သုဒေသိတောတိ ဇာနန္တေန စ ပမာဒေါ န ကာတဗ္ဗော၊ တသ္မာ။ အနုသိက္ခေတိ တိဿော သိက္ခာ သိက္ခေယျ။ အဋ္ဌမံ။

၉။ ကောဏ္ဍညသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၇။ နဝမေ အညာသိကောဏ္ဍညောတိ ပဌမံ ဓမ္မဿ အညာတတ္တာ ဧဝံ ဂဟိတနာမော ထေရော။ သုစိရဿေဝါတိ ကီဝစိရဿ? ဒွါဒသန္နံ သံဝစ္ဆရာနံ။ ဧတ္တကံ ကာလံ ကတ္ထ ဝိဟာသီတိ။ ဆဒ္ဒန္တဘဝနေ မန္ဒာကိနိပေါက္ခရဏိယာ တီရေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ ဝသနဋ္ဌာနေ။ ကသ္မာ? ဝိဟာရဂရုတာယ။ သော ဟိ ပညဝါ မဟာသာဝကော။ ယထေဝ ဘဂဝတော၊ ဧဝမဿ ဒသသဟဿစက္ကဝါဠေ ဒေဝမနုဿာနံ အဗ္ဘန္တရေ ဂုဏာ ပတ္ထဋာဝ။ ဒေဝမနုဿာ တထာဂတဿ သန္တိကံ ဂန္တွာ ဂန္ဓမာလာဒီဟိ ပူဇံ ကတွာ ‘‘အဂ္ဂဓမ္မံ ပဋိဝိဒ္ဓသာဝကော’’တိ အနန္တရံ ထေရံ ဥပသင်္ကမိတွာ ပူဇေန္တိ။ သန္တိကံ အာဂတာနဉ္စ နာမ တထာရူပါ ဓမ္မကထာ ဝါ ပဋိသန္ထာရော ဝါ ကာတဗ္ဗော ဟောတိ။ ထေရော စ ဝိဟာရဂရုကော၊ တေနဿ သော ပပဉ္စော ဝိယ ဥပဋ္ဌာတိ။ ဣတိ ဝိဟာရဂရုတာယ တတ္ထ ဂန္တွာ ဝိဟာသိ။

အပရမ္ပိ ကာရဏံ – ဘိက္ခာစာရဝေလာယံ တာဝ သဗ္ဗသာဝကာ ဝဿဂ္ဂေန ဂစ္ဆန္တိ။ ဓမ္မဒေသနာကာလေ ပန မဇ္ဈဋ္ဌာနေ အလင်္ကတဗုဒ္ဓါသနမှိ သတ္ထရိ နိသိန္နေ ဒက္ခိဏဟတ္ထပဿေ ဓမ္မသေနာပတိ၊ ဝါမဟတ္ထပဿေ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရော နိသီဒတိ၊ တေသံ ပိဋ္ဌိဘာဂေ အညာသိကောဏ္ဍညတ္ထေရဿ အာသနံ ပညာပေန္တိ။ သေသာ ဘိက္ခူ တံ ပရိဝါရေတွာ နိသီဒန္တိ။ ဒွေ အဂ္ဂသာဝကာ အဂ္ဂဓမ္မပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ စ မဟလ္လကတ္တာ စ ထေရေ သဂါရဝါ ထေရံ မဟာဗြဟ္မံ ဝိယ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ ဝိယ အာသီဝိသံ ဝိယ စ မညမာနာ ဓုရာသနေ နိသီဒန္တာ ဩတ္တပ္ပန္တိ ဟရာယန္တိ။ ထေရော စိန္တေသိ – ‘‘ဣမေဟိ ဓုရာသနတ္ထာယ ကပ္ပသတသဟဿာဓိကံ အသင်္ချေယျံ ပါရမိယော ပူရိတာ၊ တေ ဣဒါနိ ဓုရာသနေ နိသီဒန္တာ မမ ဩတ္တပ္ပန္တိ ဟရာယန္တိ၊ ဖာသုဝိဟာရံ နေသံ ကရိဿာမီ’’တိ။ သော ပတိရူပေ ကာလေ တထာဂတံ ဥပသင်္ကမိတွာ ‘‘ဣစ္ဆာမဟံ၊ ဘန္တေ၊ ဇနပဒေ ဝသိတု’’န္တိ အာဟ၊ သတ္ထာ အနုဇာနိ။

ထေရော သေနာသနံ သံသာမေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ဆဒ္ဒန္တဘဝနေ မန္ဒာကိနိတီရံ ဂတော။ ပုဗ္ဗေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ ပါရိစရိယာယ ကတပရိစယာ အဋ္ဌသဟဿာ ဟတ္ထိနာဂါ ထေရံ ဒိသွာဝ ‘‘အမှာကံ ပုညက္ခေတ္တံ အာဂတ’’န္တိ နခေဟိ စင်္ကမနံ နိတ္တိဏံ ကတွာ အာဝရဏသာခါ ဟရိတွာ ထေရဿ ဝသနဋ္ဌာနံ ပဋိဇဂ္ဂိတွာ ဝတ္တံ ကတွာ သဗ္ဗေ သန္နိပတိတွာ မန္တယိံသု – ‘‘သစေ ဟိ မယံ ‘အယံ ထေရဿ ကတ္တဗ္ဗံ ကရိဿတိ၊ အယံ ကရိဿတီ’တိ ပဋိပဇ္ဇိဿာမ၊ ထေရော ဗဟုဉာတိကဂါမံ ဂတော ဝိယ ယထာဓောတေနေဝ ပတ္တေန ဂမိဿတိ၊ ဝါရေန နံ ပဋိဇဂ္ဂိဿာမ၊ ဧကဿ ပန ဝါရေ ပတ္တေ သေသေဟိပိ နပ္ပမဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ ဝါရံ ဌပယိံသု။ ဝါရိကနာဂေါ ပါတောဝ ထေရဿ မုခေါဒကဉ္စ ဒန္တကဋ္ဌဉ္စ ဌပေတိ၊ ဝတ္တံ ကရောတိ။

မန္ဒာကိနိပေါက္ခရဏီ နာမ စေသာ ပဏ္ဏာသယောဇနာ ဟောတိ။ တဿာ ပဉ္စဝီသတိယောဇနမတ္တေ ဌာနေ သေဝါလော ဝါ ပဏကံ ဝါ နတ္ထိ၊ ဖလိကဝဏ္ဏံ ဥဒကမေဝ ဟောတိ။ တတော ပရံ ပန ကဋိပ္ပမာဏေ ဥဒကေ အဍ္ဎယောဇနဝိတ္ထတံ သေသပဒုမဝနံ ပဏ္ဏာသယောဇနံ သရံ ပရိက္ခိပိတွာ ဌိတံ။ တဒနန္တရံ တာဝ မဟန္တမေဝ ရတ္တပဒုမဝနံ၊ တဒနန္တရံ ရတ္တကုမုဒဝနံ၊ တဒနန္တရံ သေတကုမုဒဝနံ၊ တဒနန္တရံ နီလုပ္ပလဝနံ၊ တဒနန္တရံ ရတ္တုပ္ပလဝနံ၊ တဒနန္တရံ သုဂန္ဓရတ္တသာလိဝနံ၊ တဒနန္တရံ ဧဠာလုကလာဗုကုမ္ဘဏ္ဍာဒီနိ မဓုရရသာနိ ဝလ္လိဖလာနိ၊ တဒနန္တရံ အဍ္ဎယောဇနဝိတ္ထာရမေဝ ဥစ္ဆုဝနံ၊ တတ္ထ ပူဂရုက္ခက္ခန္ဓပ္ပမာဏာ ဥစ္ဆူ၊ တဒနန္တရံ ကဒလိဝနံ၊ ယတော ဒုဝေ ပက္ကာနိ ခါဒန္တာ ကိလမန္တိ၊ တဒနန္တရံ စာဋိပ္ပမာဏဖလံ ပနသဝနံ၊ တဒနန္တရံ ဇမ္ဗုဝနံ၊ တဒနန္တရံ အမ္ဗဝနံ၊ တဒနန္တရံ ကပိတ္ထဝနန္တိ။ သင်္ခေပတော တသ္မိံ ဒဟေ ခါဒိတဗ္ဗယုတ္တကံ ဖလံ နာမ နတ္ထီတိ န ဝတ္တဗ္ဗံ။ ကုသုမာနံ ပုပ္ဖနသမယေ ဝါတော ရေဏုဝဋ္ဋိံ ဥဋ္ဌာပေတွာ ပဒုမိနိပတ္တေသု ဌပေတိ၊ တတ္ထ ဥဒကဖုသိတာနိ ပတန္တိ။ တတော အာဒိစ္စပါကေန ပစ္စိတွာ ပက္ကပယောဃနိကာ ဝိယ တိဋ္ဌတိ၊ ဧတံ ပေါက္ခရမဓု နာမ ၊ တံ ထေရဿ အာဟရိတွာ ဒေန္တိ။ မုဠာလံ နင်္ဂလသီသမတ္တံ ဟောတိ၊ တမ္ပိ အာဟရိတွာ ဒေန္တိ။ ဘိသံ မဟာဘေရိပေါက္ခရပ္ပမာဏံ ဟောတိ၊ တဿ ဧကသ္မိံ ပဗ္ဗေ ပါဒဃဋကပ္ပမာဏံ ခီရံ ဟောတိ၊ တံ အာဟရိတွာ ဒေန္တိ။ ပေါက္ခရဋ္ဌီနိ မဓုသက္ခရာယ ယောဇေတွာ ဒေန္တိ။ ဥစ္ဆုံ ပါသာဏပိဋ္ဌေ ဌပေတွာ ပါဒေန အက္ကမန္တိ။ တတော ရသော ပဂ္ဃရိတွာ သောဏ္ဍိအာဝါဋေ ပူရေတွာ၊ အာဒိစ္စပါကေန ပစ္စိတွာ ခီရပါသာဏပိဏ္ဍော ဝိယ တိဋ္ဌတိ၊ တံ အာဟရိတွာ ဒေန္တိ။ ပနသကဒလိအမ္ဗပက္ကာဒီသု ကထာဝ နတ္ထိ။

ကေလာသပဗ္ဗတေ နာဂဒတ္တော နာမ ဒေဝပုတ္တော ဝသတိ။ ထေရော ကာလေန ကာလံ တဿ ဝိမာနဒွါရံ ဂစ္ဆတိ။ သော နဝသပ္ပိပေါက္ခရမဓုစုဏ္ဏယုတ္တဿ နိရုဒကပါယာသဿ ပတ္တံ ပူရေတွာ ဒေတိ။ သော ကိရ ကဿပဗုဒ္ဓကာလေ ဝီသတိဝဿသဟဿာနိ သုဂန္ဓသပ္ပိနာ ခီရသလာကံ အဒါသိ။ တေနဿေတံ ဘောဇနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဧဝံ ထေရော ဒွါဒသ ဝဿာနိ ဝသိတွာ အတ္တနော အာယုသင်္ခါရံ ဩလောကေန္တော ပရိက္ခီဏဘာဝံ ဉတွာ ‘‘ကတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိဿာမီ’’တိ စိန္တေတွာ – ‘‘ဟတ္ထိနာဂေဟိ မံ ဒွါဒသ ဝဿာနိ ဥပဋ္ဌဟန္တေဟိ ဒုက္ကရံ ကတံ၊ သတ္ထာရံ အနုဇာနာပေတွာ ဧတေသံယေဝ သန္တိကေ ပရိနိဗ္ဗာယိဿာမီ’’တိ အာကာသေန ဘဂဝတော သန္တိကံ အဂမာသိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘သုစိရဿေဝ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမီ’’တိ။

နာမဉ္စာတိ ကသ္မာ နာမံ သာဝေတိ? ထေရဉှိ ကေစိ သဉ္ဇာနန္တိ၊ ကေစိ န သဉ္ဇာနန္တိ။ တတ္ထ ထေရော စိန္တေသိ – ‘‘ယေ မံ အဇာနန္တာ ‘ကော ဧသ ပဏ္ဍရသီသော ဩဘဂ္ဂေါ ဂေါပါနသိဝင်္ကော မဟလ္လကော သတ္ထာရာ သဒ္ဓိံ ပဋိသန္ထာရံ ကရောတီ’တိ စိတ္တံ ပဒူသေဿန္တိ၊ တေ အပါယပူရကာ ဘဝိဿန္တိ။ ယေ ပန မံ ဇာနန္တာ – ‘ဒသသဟဿစက္ကဝါဠေ သတ္ထာ ဝိယ ပညာတော ပါကဋော မဟာသာဝကော’တိ စိတ္တံ ပသာဒေဿန္တိ၊ တေ သဂ္ဂူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ၊ သတ္တာနံ အပါယမဂ္ဂံ ပိဒဟိတွာ သဂ္ဂမဂ္ဂံ ဝိဝရန္တော နာမံ သာဝေတိ။

ဗုဒ္ဓါနုဗုဒ္ဓါတိ ပဌမံ သတ္ထာ စတ္တာရိ သစ္စာနိ ဗုဇ္ဈိ၊ ပစ္ဆာ ထေရော၊ တသ္မာ ဗုဒ္ဓါနုဗုဒ္ဓါတိ၊ ဝုစ္စတိ။ တိဗ္ဗနိက္ကမောတိ ဗာဠှဝီရိယော။ ဝိဝေကာနန္တိ တိဏ္ဏံ ဝိဝေကာနံ။ တေဝိဇ္ဇော၊ စေတောပရိယာယကောဝိဒေါတိ ဆသု အဘိညာသု စတဿော ဝဒတိ။ ဣတရာ ဒွေ ကိဉ္စာပိ န ဝုတ္တာ၊ ထေရော ပန ဆဠဘိညောဝ။ ဣမိဿာ စ ဂါထာယ ပရိယောသာနေ ပရိသာ သန္နိသီဒိ။ ပရိသာယ သန္နိသိန္နဘာဝံ ဉတွာ ထေရော သတ္ထာရာ သဒ္ဓိံ ပဋိသန္ထာရံ ကတွာ ‘‘ပရိက္ခီဏာ မေ၊ ဘန္တေ၊ အာယုသင်္ခါရာ၊ ပရိနိဗ္ဗာယိဿာမီ’’တိ၊ ပရိနိဗ္ဗာနကာလံ အနုဇာနာပေသိ ။ ကတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိဿသိ ကောဏ္ဍညာတိ? ဥပဋ္ဌာကေဟိ မေ၊ ဘန္တေ၊ ဟတ္ထိနာဂေဟိ ဒုက္ကရံ ကတံ၊ တေသံ သန္တိကေတိ။ သတ္ထာ အနုဇာနိ။

ထေရော ဒသဗလံ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ – ‘‘ပုဗ္ဗံ တံ မေ၊ ဘန္တေ၊ ပဌမဒဿနံ၊ ဣဒံ ပစ္ဆိမဒဿန’’န္တိ ပရိဒေဝန္တေ မဟာဇနေ သတ္ထာရံ ဝန္ဒိတွာ နိက္ခမိတွာ၊ ဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတော – ‘‘မာ သောစိတ္ထ၊ မာ ပရိဒေဝိတ္ထ၊ ဗုဒ္ဓါ ဝါ ဟောန္တု ဗုဒ္ဓသာဝကာ ဝါ၊ ဥပ္ပန္နာ သင်္ခါရာ အဘိဇ္ဇနကာ နာမ နတ္ထီ’’တိ မဟာဇနံ ဩဝဒိတွာ ပဿန္တဿေဝ မဟာဇနဿ ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂမ္မ မန္ဒာကိနိတီရေ ဩတရိတွာ ပေါက္ခရဏိယံ နှတွာ နိဝတ္ထနိဝါသနော ကတုတ္တရာသင်္ဂေါ သေနာသနံ သံသာမေတွာ ဖလသမာပတ္တိယာ တယော ယာမေ ဝီတိနာမေတွာ ဗလဝပစ္စူသသမယေ ပရိနိဗ္ဗာယိ။ ထေရဿ သဟပရိနိဗ္ဗာနာ ဟိမဝတိ သဗ္ဗရုက္ခာ ပုပ္ဖေဟိ စ ဖလေဟိ စ ဩနတဝိနတာ အဟေသုံ။ ဝါရိကနာဂေါ ထေရဿ ပရိနိဗ္ဗုတဘာဝံ အဇာနန္တော ပါတောဝ မုခေါဒကဒန္တကဋ္ဌာနိ ဥပဋ္ဌပေတွာ ဝတ္တံ ကတွာ ခါဒနီယဖလာနိ အာဟရိတွာ စင်္ကမနကောဋိယံ အဋ္ဌာသိ။ သော ယာဝ သူရိယုဂ္ဂမနာ ထေရဿ နိက္ခမနံ အပဿန္တော ‘‘ကိံ နု ခေါ ဧတံ? ပုဗ္ဗေ အယျော ပါတောဝ စင်္ကမတိ၊ မုခံ ဓောဝတိ။ အဇ္ဇ ပန ပဏ္ဏသာလတောပိ န နိက္ခမတီ’’တိ ကုဋိဒွါရံ ကမ္ပေတွာ ဩလောကေန္တော ထေရံ နိသိန္နကမေဝ ဒိသွာ ဟတ္ထံ ပသာရေတွာ ပရာမသိတွာ အဿာသပဿာသေ ပရိယေသန္တော တေသံ အပ္ပဝတ္တိဘာဝံ ဉတွာ – ‘‘ပရိနိဗ္ဗုတော ထေရော’’တိ သောဏ္ဍံ မုခေ ပက္ခိပိတွာ မဟာရဝံ ဝိရဝိ။ သကလဟိမဝန္တော ဧကနိန္နာဒေါ အဟောသိ။ အဋ္ဌနာဂသဟဿာနိ သန္နိပတိတွာ ထေရံ ဇေဋ္ဌကနာဂဿ ကုမ္ဘေ နိသီဒါပေတွာ သုပုပ္ဖိတရုက္ခသာခါ ဂဟေတွာ ပရိဝါရေတွာ သကလဟိမဝန္တံ အနုဝိစရိတွာ သကဋ္ဌာနမေဝ အာဂတာ။

သက္ကော ဝိဿကမ္မံ အာမန္တေသိ – ‘‘တာတ၊ အမှာကံ ဇေဋ္ဌဘာတာ ပရိနိဗ္ဗုတော၊ သက္ကာရံ ကရိဿာမ၊ နဝယောဇနိကံ သဗ္ဗရတနမယံ ကူဋာဂါရံ မာပေဟီ’’တိ။ သော တထာ ကတွာ ထေရံ တတ္ထ နိပဇ္ဇာပေတွာ ဟတ္ထိနာဂါနံ အဒါသိ။ တေ ကူဋာဂါရံ ဥက္ခိပိတွာ တိယောဇနသဟဿံ ဟိမဝန္တံ ပုနပ္ပုနံ အာဝိဇ္ဈိံသု ။ တေသံ ဟတ္ထတော အာကာသဋ္ဌကာ ဒေဝါ ဂဟေတွာ သာဓုကီဠိတံ ကီဠိံသု။ တတော ဝဿဝလာဟကာ သီတဝလာဟကာ ဥဏှဝလာဟကာ စာတုမဟာရာဇိကာ တာဝတိံသာတိ ဧတေနုပါယေန ယာဝ ဗြဟ္မလောကာ ကူဋာဂါရံ အဂမာသိ၊ ပုန ဗြဟ္မာနော ဒေဝါနန္တိ အနုပုဗ္ဗေန ဟတ္ထိနာဂါနံယေဝ ကူဋာဂါရံ အဒံသု။ ဧကေကာ ဒေဝတာ စတုရင်္ဂုလမတ္တံ စန္ဒနဃဋိကံ အာဟရိ၊ စိတကော နဝယောဇနိကော အဟောသိ။ ကူဋာဂါရံ စိတကံ အာရောပယိံသု။ ပဉ္စ ဘိက္ခုသတာနိ အာကာသေနာဂန္တွာ သဗ္ဗရတ္တိံ သဇ္ဈာယမကံသု။ အနုရုဒ္ဓတ္ထေရော ဓမ္မံ ကထေသိ၊ ဗဟူနံ ဒေဝတာနံ ဓမ္မာဘိသမယော အဟောသိ။ ပုနဒိဝသေ အရုဏုဂ္ဂမနဝေလာယမေဝ စိတကံ နိဗ္ဗာပေတွာ သုမနမကုဠဝဏ္ဏာနံ ဓာတူနံ ပရိသာဝနံ ပူရေတွာ ဘဂဝတိ နိက္ခမိတွာ ဝေဠုဝနဝိဟာရကောဋ္ဌကံ သမ္ပတ္တေ အာဟရိတွာ သတ္ထု ဟတ္ထေ ဌပယိံသု။ သတ္ထာ ဓာတုပရိသာဝနံ ဂဟေတွာ ပထဝိယာ ဟတ္ထံ ပသာရေသိ၊ မဟာပထဝိံ ဘိန္ဒိတွာ ရဇတဗုဗ္ဗုဠသဒိသံ စေတိယံ နိက္ခမိ။ သတ္ထာ သဟတ္ထေန စေတိယေ ဓာတုယော နိဓေသိ။ အဇ္ဇာပိ ကိရ တံ စေတိယံ ဓရတိယေဝါတိ။ နဝမံ။

၁၀။ မောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၈။ ဒသမေ သမန္နေသတီတိ ပရိယေသတိ ပစ္စဝေက္ခတိ။ နဂဿာတိ ပဗ္ဗတဿ။ မုနိန္တိ ဗုဒ္ဓမုနိံ။ ဒုက္ခဿ ပါရဂုန္တိ ဒုက္ခပါရံ ဂတံ။ သမန္နေသန္တိ သမန္နေသန္တော။ ဧဝံ သဗ္ဗင်္ဂသမ္ပန္နန္တိ ဧဝံ သဗ္ဗဂုဏသမ္ပန္နံ။ အနေကာကာရသမ္ပန္နန္တိ အနေကေဟိ ဂုဏေဟိ သမန္နာဂတံ။ ဒသမံ။

၁၁။ ဂဂ္ဂရာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁၉။ ဧကာဒသမေ တျာဿုဒန္တိ တေ အဿုဒံ။ အဿုဒန္တိ နိပါတမတ္တံ။ ဝဏ္ဏေနာတိ သရီရဝဏ္ဏေန။ ယသသာတိ ပရိဝါရေန။ ဝိဂတမလောဝ ဘာဏုမာတိ ဝိဂတမလော အာဒိစ္စော ဝိယ။ ဧကာဒသမံ။

၁၂။ ဝင်္ဂီသသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၂၀။ ဒွါဒသမေ အာယသ္မာတိ ပိယဝစနံ။ ဝင်္ဂီသောတိ တဿ ထေရဿ နာမံ။ သော ကိရ ပုဗ္ဗေ ပဒုမုတ္တရကာလေ ပဋိဘာနသမ္ပန္နံ သာဝကံ ဒိသွာ ဒါနံ ဒတွာ ပတ္ထနံ ကတွာ ကပ္ပသတသဟဿံ ပါရမိယော ပူရေတွာ အမှာကံ ဘဂဝတော ကာလေ သကလဇမ္ဗုဒီပေ ဝါဒကာမတာယ ဇမ္ဗုသာခံ ပရိဟရိတွာ ဧကေန ပရိဗ္ဗာဇကေန သဒ္ဓိံ ဝါဒံ ကတွာ ဝါဒေ ဇယပရာဇယာနုဘာဝေန တေနေဝ ပရိဗ္ဗာဇကေန သဒ္ဓိံ သံဝါသံ ကပ္ပေတွာ ဝသမာနာယ ဧကိဿာ ပရိဗ္ဗာဇိကာယ ကုစ္ဆိမှိ နိဗ္ဗတ္တော ဝယံ အာဂမ္မ မာတိတော ပဉ္စဝါဒသတာနိ၊ ပိတိတော ပဉ္စဝါဒသတာနီတိ ဝါဒသဟဿံ ဥဂ္ဂဏှိတွာ ဝိစရတိ။ ဧကဉ္စ ဝိဇ္ဇံ ဇာနာတိ၊ ယံ ဝိဇ္ဇံ ပရိဇပ္ပိတွာ မတာနံ သီသံ အင်္ဂုလိယာ ပဟရိတွာ – ‘‘အသုကဋ္ဌာနေ နိဗ္ဗတ္တော’’တိ ဇာနာတိ။ သော အနုပုဗ္ဗေန ဂါမနိဂမာဒီသု ဝိစရန္တော ပဉ္စဟိ မာဏဝကသတေဟိ သဒ္ဓိံ သာဝတ္ထိံ အနုပ္ပတ္တော နဂရဒွါရေ သာလာယ နိသီဒတိ။

တဒါ စ နဂရဝါသိနော ပုရေဘတ္တံ ဒါနံ ဒတွာ ပစ္ဆာဘတ္တံ သုဒ္ဓုတ္တရာသင်္ဂါ ဂန္ဓမာလာဒိဟတ္ထာ ဓမ္မဿဝနာယ ဝိဟာရံ ဂစ္ဆန္တိ။ မာဏဝေါ ဒိသွာ၊ ‘‘ကဟံ ဂစ္ဆထာ’’တိ? ပုစ္ဆိ။ တေ ‘‘ဒသဗလဿ သန္တိကံ ဓမ္မဿဝနာယာ’’တိ အာဟံသု။ သောပိ သပရိဝါရော တေဟိ သဒ္ဓိံ ဂန္တွာ ပဋိသန္ထာရံ ကတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ အထ နံ ဘဂဝါ အာဟ – ‘‘ဝင်္ဂီသ၊ ဘဒ္ဒကံ ကိရ သိပ္ပံ ဇာနာသီ’’တိ။ ‘‘ဘော ဂေါတမ၊ အဟံ ဗဟုသိပ္ပံ ဇာနာမိ။ တုမှေ ကတရံ သန္ဓာယ ဝဒထာ’’တိ? ဆဝဒူသကသိပ္ပန္တိ။ အာမ၊ ဘော ဂေါတမာတိ။ အထဿ ဘဂဝါ အတ္တနော အာနုဘာဝေန နိရယေ နိဗ္ဗတ္တဿ သီသံ ဒဿေတွာ၊ ‘‘ဝင်္ဂီသ၊ အယံ ကဟံ နိဗ္ဗတ္တော’’တိ ပုစ္ဆိ။ သော မန္တံ ဇပ္ပိတွာ အင်္ဂုလိယာ ပဟရိတွာ ‘‘နိရယေ’’တိ အာဟ။ ‘‘သာဓု၊ ဝင်္ဂီသ၊ သုကထိတ’’န္တိ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တဿ သီသံ ဒဿေသိ။ တမ္ပိ သော တထေဝ ဗျာကာသိ။ အထဿ ခီဏာသဝဿ သီသံ ဒဿေသိ။ သော ပုနပ္ပုနံ မန္တံ ပရိဝတ္တေတွာပိ အင်္ဂုလိယာ ပဟရိတွာပိ နိဗ္ဗတ္တဋ္ဌာနံ န ပဿတိ။

အထ နံ ဘဂဝါ ‘‘ကိလမသိ၊ ဝင်္ဂီသာ’’တိ အာဟ? အာမ ဘော၊ ဂေါတမာတိ။ ပုနပ္ပုနံ ဥပဓာရေဟီတိ။ တထာ ကရောန္တောပိ အဒိသွာ၊ ‘‘တုမှေ၊ ဘော ဂေါတမ၊ ဇာနာထာ’’တိ အာဟ။ အာမ၊ ဝင်္ဂီသ၊ မံ နိဿာယ စေသ ဂတော၊ အဟမဿ ဂတိံ ဇာနာမီတိ။ မန္တေန ဇာနာသိ၊ ဘော ဂေါတမာတိ? အာမ၊ ဝင်္ဂီသ၊ ဧကေန မန္တေနေဝ ဇာနာမီတိ။ ဘော ဂေါတမ၊ မယှံ မန္တေန ဣမံ မန္တံ ဒေထာတိ။ အမူလိကော၊ ဝင်္ဂီသ၊ မယှံ မန္တောတိ။ ဒေထ၊ ဘော ဂေါတမာတိ။ န သက္ကာ မယှံ သန္တိကေ အပဗ္ဗဇိတဿ ဒါတုန္တိ။ သော အန္တေဝါသိကေ အာမန္တေသိ – ‘‘တာတာ သမဏော ဂေါတမော အတိရေကသိပ္ပံ ဇာနာတိ၊ အဟံ ဣမဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတွာ သိပ္ပံ ဂဏှာမိ၊ တတော သကလဇမ္ဗုဒီပေ အမှေဟိ ဗဟုတရံ ဇာနန္တော နာမ န ဘဝိဿတိ။ တုမှေ ယာဝ အဟံ အာဂစ္ဆာမိ၊ တာဝ အနုက္ကဏ္ဌိတွာ ဝိစရထာ’’တိ တေ ဥယျောဇေတွာ ‘‘ပဗ္ဗာဇေထ မ’’န္တိ အာဟ။ သတ္ထာ နိဂြောဓကပ္ပဿ ပဋိပါဒေသိ။ ထေရော တံ အတ္တနော ဝသနဋ္ဌာနံ နေတွာ ပဗ္ဗာဇေသိ။ သော ပဗ္ဗဇိတွာ သတ္ထု သန္တိကံ အာဂမ္မ ဝန္ဒိတွာ ဌိတော ‘‘သိပ္ပံ ဒေထာ’’တိ ယာစိ။ ဝင်္ဂီသ၊ တုမှေ သိပ္ပံ ဂဏှန္တာ အလောဏဘောဇနထဏ္ဍိလသေယျာဒီဟိ ပရိကမ္မံ ကတွာ ဂဏှထ၊ ဣမဿာပိ သိပ္ပဿ ပရိကမ္မံ အတ္ထိ၊ တံ တာဝ ကရောဟီတိ။ သာဓု၊ ဘန္တေတိ။ အထဿ သတ္ထာ ဒွတ္တိံသာကာရကမ္မဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိ။ သော တံ အနုလောမပဋိလောမံ မနသိကရောန္တော ဝိပဿနံ ဝဍ္ဎေတွာ အနုက္ကမေန အရဟတ္တံ ပါပုဏိ။

ဝိမုတ္တိသုခံ ပဋိသံဝေဒီတိ ဧဝံ အရဟတ္တံ ပတွာ ဝိမုတ္တိသုခံ ပဋိသံဝေဒေန္တော။ ကာဝေယျမတ္တာတိ ကာဝေယျေန ကဗ္ဗကရဏေန မတ္တာ။ ခန္ဓာယတနဓာတုယောတိ ဣမာနိ ခန္ဓာဒီနိ ပကာသေန္တော ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ ယေ နိယာမဂတဒ္ဒသာတိ ယေ နိယာမဂတာ စေဝ နိယာမဒဿာတိ စ။ သွာဂတန္တိ သုအာဂမနံ။ ဣဒ္ဓိပတ္တောမှီတိ ဣမိနာ ဣဒ္ဓိဝိဓဉာဏံ ဂဟိတံ။ စေတောပရိယာယကောဝိဒေါတိ ဣမိနာ စေတောပရိယဉာဏံ။ ဒိဗ္ဗသောတံ ပန အဝုတ္တမ္ပိ ဂဟိတမေဝ ဟောတိ။ ဧဝံ ဆ အဘိညာပတ္တော ဧသော မဟာသာဝကောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဒွါဒသမံ။

ဣတိ သာရတ္ထပ္ပကာသိနိယာ

သံယုတ္တနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ

ဝင်္ဂီသသံယုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။