📜
၃။ ဓာတုသံယုတ္တံ
၁။ နာနတ္တဝဂ္ဂေါ
၁။ ဓာတုနာနတ္တသုတ္တံ
၈၅။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ¶ ¶ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ ဝေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဒေသေဿာမိ။ တံ သုဏာထ၊ သာဓုကံ မနသိ ကရောထ၊ ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –
‘‘ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတု ရူပဓာတု စက္ခုဝိညာဏဓာတု၊ သောတဓာတု သဒ္ဒဓာတု သောတဝိညာဏဓာတု၊ ဃာနဓာတု ဂန္ဓဓာတု ဃာနဝိညာဏဓာတု၊ ဇိဝှာဓာတု ရသဓာတု ဇိဝှာဝိညာဏဓာတု၊ ကာယဓာတု ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတု ကာယဝိညာဏဓာတု၊ မနောဓာတု ဓမ္မဓာတု မနောဝိညာဏဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ ပဌမံ။
၂။ ဖဿနာနတ္တသုတ္တံ
၈၆။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတု သောတဓာတု ဃာနဓာတု ဇိဝှာဓာတု ကာယဓာတု မနောဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿော။ သောတဓာတုံ ပဋိစ္စ… ဃာနဓာတုံ ပဋိစ္စ ¶ … ဇိဝှာဓာတုံ ¶ ပဋိစ္စ… ကာယဓာတုံ ပဋိစ္စ… မနောဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿော။ ဧဝံ ခေါ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တ’’န္တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ နောဖဿနာနတ္တသုတ္တံ
၈၇။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတု…ပေ… မနောဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿော၊ နော စက္ခုသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဓာတု…ပေ… မနောဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿော၊ နော မနောသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဓာတု။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ တတိယံ။
၄။ ဝေဒနာနာနတ္တသုတ္တံ
၈၈။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတု ¶ …ပေ… မနောဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿော၊ စက္ခုသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ…ပေ… မနောဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ¶ မနောသမ္ဖဿော၊ မနောသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တ’’န္တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ ဒုတိယဝေဒနာနာနတ္တသုတ္တံ
၈၉။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ၊ နော ဝေဒနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတု…ပေ… မနောဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ၊ နော ဝေဒနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ? စက္ခုဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿော၊ စက္ခုသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ နော စက္ခုသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ ¶ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုသမ္ဖဿော၊ နော စက္ခုသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဓာတု…ပေ… မနောဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿော၊ မနောသမ္ဖဿံ ¶ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ နော မနောသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောသမ္ဖဿော၊ နော မနောသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဓာတု။ ဧဝံ ¶ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ၊ နော ဝေဒနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ ပဉ္စမံ။
၆။ ဗာဟိရဓာတုနာနတ္တသုတ္တံ
၉၀။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ ဝေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဒေသေဿာမိ။ တံ သုဏာထ…ပေ… ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? ရူပဓာတု သဒ္ဒဓာတု ဂန္ဓဓာတု ရသဓာတု ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓာတု ဓမ္မဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ ဆဋ္ဌံ။
၇။ သညာနာနတ္တသုတ္တံ
၉၁။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ ¶ – ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? ရူပဓာတု…ပေ… ဓမ္မဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ?
‘‘ရူပဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသညာ ¶ ၊ ရူပသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသင်္ကပ္ပော၊ ရူပသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပစ္ဆန္ဒော၊ ရူပစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပပရိဠာဟော၊ ရူပပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပပရိယေသနာ…ပေ… ဓမ္မဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ ဓမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသင်္ကပ္ပော၊ ဓမ္မသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ ဓမ္မစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိဠာဟော၊ ဓမ္မပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိယေသနာ။
‘‘ဧဝံ၊ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ ဆန္ဒနာနတ္တံ ¶ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တ’’န္တိ။ သတ္တမံ။
၈။ နောပရိယေသနာနာနတ္တသုတ္တံ
၉၂။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ¶ ၊ နော ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ နော ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ¶ ၊ နော သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? ရူပဓာတု…ပေ… ဓမ္မဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ နော ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ နော ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ နော သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ?
‘‘ရူပဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသညာ…ပေ… ဓမ္မဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ ဓမ္မသညံ ¶ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ဓမ္မပရိယေသနာ၊ နော ဓမ္မပရိယေသနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိဠာဟော၊ နော ဓမ္မပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ နော ဓမ္မစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသင်္ကပ္ပော၊ နော ဓမ္မသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ နော ဓမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မဓာတု။
‘‘ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ နော ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ နော ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ နော သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ အဋ္ဌမံ။
၉။ ဗာဟိရဖဿနာနတ္တသုတ္တံ
၉၃။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ ¶ ၊ ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ၊ ဝေဒနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ ¶ ၊ ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ လာဘနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? ရူပဓာတု…ပေ… ဓမ္မဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ¶ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… လာဘနာနတ္တံ?
‘‘ရူပဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသညာ၊ ရူပသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသင်္ကပ္ပော၊ ရူပသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသမ္ဖဿော၊ ရူပသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ ရူပသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပစ္ဆန္ဒော၊ ရူပစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပပရိဠာဟော၊ ရူပပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပပရိယေသနာ၊ ရူပပရိယေသနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပလာဘော…ပေ… ဓမ္မဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ ဓမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသင်္ကပ္ပော၊ ဓမ္မသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသမ္ဖဿော၊ ဓမ္မသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ ဓမ္မသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ ဓမ္မစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိဠာဟော၊ ဓမ္မပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိယေသနာ၊ ဓမ္မပရိယေသနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မလာဘော ¶ ။
‘‘ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ လာဘနာနတ္တ’’န္တိ။ နဝမံ။
၁၀။ ဒုတိယဗာဟိရဖဿနာနတ္တသုတ္တံ
၉၄။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုနာနတ္တံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ¶ ၊ ဖဿ… ဝေဒနာ… ဆန္ဒ… ပရိဠာဟ… ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ လာဘနာနတ္တံ၊ နော လာဘနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ နော ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ဆန္ဒ… ဝေဒနာ… ဖဿ… သင်္ကပ္ပ… သညာနာနတ္တံ ¶ ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ¶ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ။ ကတမဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ? ရူပဓာတု…ပေ… ဓမ္မဓာတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ? ဖဿ… ဝေဒနာ… ဆန္ဒ… ပရိဠာဟ… ပရိယေသနာ… လာဘ… နော လာဘနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟ… ဆန္ဒ… ဝေဒနာ… ဖဿ… နော သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တံ?
‘‘ရူပဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ရူပသညာ…ပေ… ဓမ္မဓာတုံ ¶ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ ဓမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ဓမ္မပရိယေသနာ၊ ဓမ္မပရိယေသနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မလာဘော၊ နော ဓမ္မလာဘံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိယေသနာ၊ နော ဓမ္မပရိယေသနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မပရိဠာဟော ¶ ၊ နော ဓမ္မပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ နော ဓမ္မစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ နော ဓမ္မသမ္ဖဿဇံ ဝေဒနံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသမ္ဖဿော၊ နော ဓမ္မသမ္ဖဿံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသင်္ကပ္ပော၊ နော ဓမ္မသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မသညာ၊ နော ဓမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓမ္မဓာတု။
‘‘ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… သင်္ကပ္ပ… ဖဿ… ဝေဒနာ… ဆန္ဒ… ပရိဠာဟ… ပရိယေသနာ… လာဘ… နော လာဘနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိယေသနာနာနတ္တံ၊ နော ပရိယေသနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပရိဠာဟနာနတ္တံ၊ နော ပရိဠာဟနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဆန္ဒနာနတ္တံ၊ နော ဆန္ဒနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝေဒနာနာနတ္တံ၊ နော ဝေဒနာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဖဿနာနတ္တံ၊ နော ဖဿနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ၊ နော သင်္ကပ္ပနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာနာနတ္တံ၊ နော သညာနာနတ္တံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဓာတုနာနတ္တ’’န္တိ။ ဒသမံ။
နာနတ္တဝဂ္ဂေါ ပဌမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဓာတုဖဿဉ္စ ¶ ¶ နော စေတံ၊ ဝေဒနာ အပရေ ဒုဝေ၊
ဧတံ အဇ္ဈတ္တပဉ္စကံ၊ ဓာတုသညဉ္စ နော စေတံ၊
ဖဿဿ အပရေ ဒုဝေ၊ ဧတံ ဗာဟိရပဉ္စကန္တိ။
၂။ ဒုတိယဝဂ္ဂေါ
၁။ သတ္တဓာတုသုတ္တံ
၉၅။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘သတ္တိမာ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုယော။ ကတမာ သတ္တ? အာဘာဓာတု၊ သုဘဓာတု၊ အာကာသာနဉ္စာယတနဓာတု၊ ဝိညာဏဉ္စာယတနဓာတု၊ အာကိဉ္စညာယတနဓာတု၊ နေဝသညာနာသညာယတနဓာတု၊ သညာဝေဒယိတနိရောဓဓာတု – ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တ ဓာတုယော’’တိ။
ဧဝံ ဝုတ္တေ၊ အညတရော ဘိက္ခု ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ယာ စာယံ၊ ဘန္တေ၊ အာဘာဓာတု ယာ စ သုဘဓာတု ယာ စ အာကာသာနဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ ဝိညာဏဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ အာကိဉ္စညာယတနဓာတု ယာ စ နေဝသညာနာသညာယတနဓာတု ယာ စ သညာဝေဒယိတနိရောဓဓာတု – ဣမာ နု ခေါ၊ ဘန္တေ၊ ဓာတုယော ကိံ ပဋိစ္စ ပညာယန္တီ’’တိ?
‘‘ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ အာဘာဓာတု – အယံ ဓာတု အန္ဓကာရံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ သုဘဓာတု – အယံ ဓာတု အသုဘံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ အာကာသာနဉ္စာယတနဓာတု – အယံ ဓာတု ရူပံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ ဝိညာဏဉ္စာယတနဓာတု – အယံ ဓာတု အာကာသာနဉ္စာယတနံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ အာကိဉ္စညာယတနဓာတု – အယံ ဓာတု ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ နေဝသညာနာသညာယတနဓာတု – အယံ ဓာတု အာကိဉ္စညာယတနံ ပဋိစ္စ ပညာယတိ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ သညာဝေဒယိတနိရောဓဓာတု – အယံ ဓာတု နိရောဓံ ပဋိစ္စ ပညာယတီ’’တိ။
‘‘ယာ ¶ စာယံ ¶ ၊ ဘန္တေ၊ အာဘာဓာတု ယာ စ သုဘဓာတု ယာ စ အာကာသာနဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ ဝိညာဏဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ အာကိဉ္စညာယတနဓာတု ယာ စ နေဝသညာနာသညာယတနဓာတု ယာ စ သညာဝေဒယိတနိရောဓဓာတု – ဣမာ နု ခေါ၊ ဘန္တေ၊ ဓာတုယော ကထံ သမာပတ္တိ ပတ္တဗ္ဗာ’’တိ?
‘‘ယာ စာယံ၊ ဘိက္ခု၊ အာဘာဓာတု ယာ စ သုဘဓာတု ယာ စ အာကာသာနဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ ဝိညာဏဉ္စာယတနဓာတု ယာ စ ¶ အာကိဉ္စညာယတနဓာတု – ဣမာ ဓာတုယော သညာသမာပတ္တိ ပတ္တဗ္ဗာ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ နေဝသညာနာသညာယတနဓာတု – အယံ ဓာတု သင်္ခါရာဝသေသသမာပတ္တိ ပတ္တဗ္ဗာ ¶ ။ ယာယံ၊ ဘိက္ခု၊ သညာဝေဒယိတနိရောဓဓာတု – အယံ ဓာတု နိရောဓသမာပတ္တိ ပတ္တဗ္ဗာ’’တိ။ ပဌမံ။
၂။ သနိဒါနသုတ္တံ
၉၆။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘သနိဒါနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဗျာပါဒဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိဟိံသာဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ’’။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဗျာပါဒဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိဟိံသာဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ? ကာမဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမသညာ၊ ကာမသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမသင်္ကပ္ပော၊ ကာမသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမစ္ဆန္ဒော၊ ကာမစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ¶ ကာမပရိဠာဟော၊ ကာမပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမပရိယေသနာ။ ကာမပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပရိယေသမာနော အဿုတဝါ ပုထုဇ္ဇနော တီဟိ ဌာနေဟိ မိစ္ဆာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘ဗျာပါဒဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဗျာပါဒသညာ၊ ဗျာပါဒသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဗျာပါဒသင်္ကပ္ပော…ပေ… ဗျာပါဒစ္ဆန္ဒော… ဗျာပါဒပရိဠာဟော… ဗျာပါဒပရိယေသနာ… ဗျာပါဒပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပရိယေသမာနော အဿုတဝါ ပုထုဇ္ဇနော တီဟိ ဌာနေဟိ မိစ္ဆာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘ဝိဟိံသာဓာတုံ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိဟိံသာသညာ၊ ဝိဟိံသာသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပော…ပေ… ဝိဟိံသာဆန္ဒော… ဝိဟိံသာပရိဠာဟော… ဝိဟိံသာပရိယေသနာ… ဝိဟိံသာပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ ¶ ၊ ပရိယေသမာနော အဿုတဝါ ပုထုဇ္ဇနော တီဟိ ဌာနေဟိ မိစ္ဆာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုရိသော အာဒိတ္တံ တိဏုက္ကံ သုက္ခေ တိဏဒါယေ နိက္ခိပေယျ၊ နော စေ ဟတ္ထေဟိ စ ပါဒေဟိ စ ခိပ္ပမေဝ နိဗ္ဗာပေယျ။ ဧဝဉှိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယေ တိဏကဋ္ဌနိဿိတာ ပါဏာ တေ အနယဗျသနံ အာပဇ္ဇေယျုံ။ ဧဝမေဝ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယော ဟိ ကောစိ သမဏော ဝါ ဗြာဟ္မဏော ဝါ ဥပ္ပန္နံ ဝိသမဂတံ သညံ န ခိပ္ပမေဝ ပဇဟတိ ဝိနောဒေတိ ဗျန္တီကရောတိ အနဘာဝံ ¶ ဂမေတိ၊ သော ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ ဒုက္ခံ ဝိဟရတိ သဝိဃာတံ သဥပါယာသံ သပရိဠာဟံ၊ ကာယဿ စ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဒုဂ္ဂတိ ပါဋိကင်္ခါ။
‘‘သနိဒါနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ¶ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဗျာပါဒဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ။
‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဗျာပါဒဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ၊ သနိဒါနံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာဝိတက္ကော၊ နော အနိဒါနံ? နေက္ခမ္မဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မသညာ၊ နေက္ခမ္မသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မသင်္ကပ္ပော၊ နေက္ခမ္မသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မစ္ဆန္ဒော၊ နေက္ခမ္မစ္ဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မပရိဠာဟော၊ နေက္ခမ္မပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ နေက္ခမ္မပရိယေသနာ၊ နေက္ခမ္မပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပရိယေသမာနော သုတဝါ အရိယသာဝကော တီဟိ ဌာနေဟိ သမ္မာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘အဗျာပါဒဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဗျာပါဒသညာ၊ အဗျာပါဒသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဗျာပါဒသင်္ကပ္ပော…ပေ… အဗျာပါဒစ္ဆန္ဒော… အဗျာပါဒပရိဠာဟော… အဗျာပါဒပရိယေသနာ၊ အဗျာပါဒပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပရိယေသမာနော သုတဝါ အရိယသာဝကော တီဟိ ဌာနေဟိ သမ္မာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘အဝိဟိံသာဓာတုံ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာသညာ ¶ ၊ အဝိဟိံသာသညံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပော၊ အဝိဟိံသာသင်္ကပ္ပံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာဆန္ဒော၊ အဝိဟိံသာဆန္ဒံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာပရိဠာဟော၊ အဝိဟိံသာပရိဠာဟံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အဝိဟိံသာပရိယေသနာ၊ အဝိဟိံသာပရိယေသနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပရိယေသမာနော သုတဝါ အရိယသာဝကော တီဟိ ¶ ဌာနေဟိ သမ္မာ ပဋိပဇ္ဇတိ – ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ။
‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုရိသော အာဒိတ္တံ တိဏုက္ကံ သုက္ခေ တိဏဒါယေ နိက္ခိပေယျ၊ တမေနံ ဟတ္ထေဟိ စ ပါဒေဟိ စ ခိပ္ပမေဝ နိဗ္ဗာပေယျ။ ဧဝဉှိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယေ တိဏကဋ္ဌနိဿိတာ ပါဏာ တေ န အနယဗျသနံ အာပဇ္ဇေယျုံ။ ဧဝမေဝ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယော ဟိ ကောစိ သမဏော ဝါ ဗြာဟ္မဏော ဝါ ဥပ္ပန္နံ ဝိသမဂတံ သညံ ခိပ္ပမေဝ ပဇဟတိ ဝိနောဒေတိ ဗျန္တီကရောတိ ¶ အနဘာဝံ ဂမေတိ၊ သော ဒိဋ္ဌေ စေဝ ဓမ္မေ သုခံ ဝိဟရတိ အဝိဃာတံ အနုပါယာသံ အပရိဠာဟံ၊ ကာယဿ စ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိ ပါဋိကင်္ခါ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ ဂိဉ္ဇကာဝသထသုတ္တံ
၉၇။ ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ဉာတိကေ ဝိဟရတိ ဂိဉ္ဇကာဝသထေ။ တတြ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘိက္ခဝေါ’’တိ။ ‘‘ဘဒန္တေ’’တိ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –
‘‘ဓာတုံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သညာ၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဒိဋ္ဌိ၊ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဝိတက္ကော’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ၊ အာယသ္မာ ကစ္စာနော [သဒ္ဓါ ကစ္စာနော (က။)] ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ယာယံ၊ ဘန္တေ၊ ဒိဋ္ဌိ – ‘အသမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေသု သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ’တိ၊ အယံ နု ခေါ၊ ဘန္တေ၊ ဒိဋ္ဌိ ကိံ ပဋိစ္စ ပညာယတီ’’တိ?
‘‘မဟတိ ခေါ ဧသာ၊ ကစ္စာန၊ ဓာတု ယဒိဒံ အဝိဇ္ဇာဓာတု။ ဟီနံ ¶ ၊ ကစ္စာန၊ ဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဟီနာ သညာ၊ ဟီနာ ဒိဋ္ဌိ၊ ဟီနော ဝိတက္ကော၊ ဟီနာ စေတနာ၊ ဟီနာ ပတ္ထနာ၊ ဟီနော ပဏိဓိ၊ ဟီနော ပုဂ္ဂလော၊ ဟီနာ ဝါစာ၊ ဟီနံ အာစိက္ခတိ ဒေသေတိ ပညပေတိ ပဋ္ဌပေတိ ¶ ဝိဝရတိ ဝိဘဇတိ ဥတ္တာနီကရောတိ၊ ဟီနာ တဿ ဥပပတ္တီတိ ဝဒါမိ။
‘‘မဇ္ဈိမံ ¶ ၊ ကစ္စာန၊ ဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မဇ္ဈိမာ သညာ၊ မဇ္ဈိမာ ဒိဋ္ဌိ၊ မဇ္ဈိမော ဝိတက္ကော၊ မဇ္ဈိမာ စေတနာ၊ မဇ္ဈိမာ ပတ္ထနာ၊ မဇ္ဈိမော ပဏိဓိ၊ မဇ္ဈိမော ပုဂ္ဂလော၊ မဇ္ဈိမာ ဝါစာ၊ မဇ္ဈိမံ အာစိက္ခတိ ဒေသေတိ ပညပေတိ ပဋ္ဌပေတိ ဝိဝရတိ ဝိဘဇတိ ဥတ္တာနီကရောတိ၊ မဇ္ဈိမာ တဿ ဥပပတ္တီတိ ဝဒါမိ။
‘‘ပဏီတံ၊ ကစ္စာန၊ ဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပဏီတာ သညာ၊ ပဏီတာ ဒိဋ္ဌိ၊ ပဏီတော ဝိတက္ကော၊ ပဏီတာ စေတနာ၊ ပဏီတာ ပတ္ထနာ၊ ပဏီတော ပဏိဓိ၊ ပဏီတော ပုဂ္ဂလော၊ ပဏီတာ ဝါစာ၊ ပဏီတံ အာစိက္ခတိ ဒေသေတိ ပညပေတိ ပဋ္ဌပေတိ ဝိဝရတိ ဝိဘဇတိ ဥတ္တာနီကရောတိ၊ ပဏီတာ တဿ ဥပပတ္တီတိ ဝဒါမီ’’တိ။ တတိယံ။
၄။ ဟီနာဓိမုတ္တိကသုတ္တံ
၉၈။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ [ဓာတုသော (သီ။ ပီ။) အယဉ္စ ပဌမာရမ္ဘဝါကျေယေဝ၊ န သဗ္ဗတ္ထ။ တီသု ပန အဒ္ဓါသု စ ဥပမာသံသန္ဒနနိဂမနဋ္ဌာနေ စ ဣဒံ ပါဌနာနတ္တံ နတ္ထိ]၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘အတီတမ္ပိ ခေါ [ခေါသဒ္ဒေါ သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ]၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ [ဤဒိသေသု ဌာနေသု ပါဌနာနတ္တံ နတ္ထိ] သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။
‘‘အနာဂတမ္ပိ ခေါ [ခေါသဒ္ဒေါ သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ]၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ [ဤဒိသေသု ဌာနေသု ပါဌနာနတ္တံ နတ္ထိ] သတ္တာ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ ¶ သမေဿန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။
‘‘ဧတရဟိပိ ¶ ခေါ [ခေါသဒ္ဒေါ သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ]၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ [ဤဒိသေသု ဌာနေသု ပါဌနာနတ္တံ နတ္ထိ] သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ စင်္ကမသုတ္တံ
၉၉။ ဧကံ ¶ သမယံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ မဟာကဿပေါ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ အနုရုဒ္ဓါ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ ပုဏ္ဏော မန္တာနိပုတ္တော သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ ဥပါလိ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ အာယသ္မာပိ ခေါ အာနန္ဒော သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ၊ ဒေဝဒတ္တောပိ ခေါ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ ဘဂဝတော အဝိဒူရေ စင်္ကမတိ။
အထ ¶ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သာရိပုတ္တံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ မဟာပညာ။ ပဿထ ¶ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မောဂ္ဂလ္လာနံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ မဟိဒ္ဓိကာ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ကဿပံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ ¶ ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဓုတဝါဒါ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အနုရုဒ္ဓံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဒိဗ္ဗစက္ခုကာ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုဏ္ဏံ မန္တာနိပုတ္တံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဓမ္မကထိကာ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဥပါလိံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဝိနယဓရာ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာနန္ဒံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ဗဟုဿုတာ။ ပဿထ နော တုမှေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဒေဝဒတ္တံ သမ္ဗဟုလေဟိ ဘိက္ခူဟိ သဒ္ဓိံ စင်္ကမန္တ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’။ ‘‘သဗ္ဗေ ခေါ ဧတေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခူ ပါပိစ္ဆာ’’။
‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ ¶ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ ¶ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။
‘‘အနာဂတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။
‘‘ဧတရဟိပိ ¶ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ ပဉ္စမံ။
၆။ သဂါထာသုတ္တံ
၁၀၀။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု’’။
‘‘အနာဂတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။
‘‘ဧတရဟိပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဂူထော ဂူထေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ မုတ္တံ မုတ္တေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ ခေဠော ခေဠေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ ပုဗ္ဗော ပုဗ္ဗေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ လောဟိတံ လောဟိတေန သံသန္ဒတိ သမေတိ ¶ ၊ ဧဝမေဝ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုသောဝ [သဗ္ဗတ္ထပိ ဧဝမေဝ ဒိဿတိ] သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ ¶ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ အဒ္ဓါနံ…ပေ… အနာဂတမ္ပိ ခေါ အဒ္ဓါနံ…ပေ… ဧတရဟိပိ ခေါ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ဟီနာဓိမုတ္တိကာ ဟီနာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။
‘‘ဓာတုသောဝ ¶ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။
‘‘အနာဂတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ…ပေ… ဧတရဟိပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။
‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ခီရံ ခီရေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ တေလံ တေလေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ သပ္ပိ သပ္ပိနာ သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ မဓု မဓုနာ သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ ဖာဏိတံ ဖာဏိတေန သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ ဧဝမေဝ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုသောဝ ¶ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ အဒ္ဓါနံ… အနာဂတမ္ပိ ခေါ အဒ္ဓါနံ… ဧတရဟိပိ ခေါ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကာ ကလျာဏာဓိမုတ္တိကေဟိ သဒ္ဓိံ ¶ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။
ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ။ ဣဒံ ဝတွာန သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝေါစ သတ္ထာ –
‘‘သံသဂ္ဂါ ဝနထော ဇာတော၊ အသံသဂ္ဂေန ဆိဇ္ဇတိ၊
ပရိတ္တံ ဒါရုမာရုယှ၊ ယထာ သီဒေ မဟဏ္ဏဝေ။
‘‘ဧဝံ ကုသီတမာဂမ္မ၊ သာဓုဇီဝိပိ သီဒတိ၊
တသ္မာ တံ ပရိဝဇ္ဇေယျ၊ ကုသီတံ ဟီနဝီရိယံ။
‘‘ပဝိဝိတ္တေဟိ ¶ အရိယေဟိ၊ ပဟိတတ္တေဟိ ဈာယီဟိ [ဈာယိဟိ (သီ။)၊ ဈာယိဘိ (သျာ။ ကံ။)]၊
နိစ္စံ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ၊ ပဏ္ဍိတေဟိ သဟာဝသေ’’တိ။
၇။ အဿဒ္ဓသံသန္ဒနသုတ္တံ
၁၀၁။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ ¶ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိံသု သမိံသု။
‘‘အနာဂတမ္ပိ ¶ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… အပ္ပဿုတာ ¶ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ။
‘‘ဧတရဟိပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… ¶ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ…ပေ… မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။
‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ ¶ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ…ပေ… အနာဂတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဧတရဟိပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ သတ္တမံ။
၈။ အဿဒ္ဓမူလကသုတ္တံ
၁၀၂။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ ¶ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အတီတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိံသု သမိံသု…ပေ… ¶ အနာဂတမ္ပိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒိဿန္တိ သမေဿန္တိ…ပေ…။
‘‘ဧတရဟိပိ ¶ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ ဓာတုသောဝ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ။ (၁)
‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ ¶ ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ… ပဌမဝါရော ဝိယ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗော။ (၂)
‘‘ဓာတုသောဝ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ… ¶ ။ (၃)
‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၄)
‘‘ဓာတုသောဝ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ…ပေ…။ အဋ္ဌမံ။ (၅)
၉။ အဟိရိကမူလကသုတ္တံ
၁၀၃။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ…ပေ… အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ ¶ သမေန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော ¶ အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ ¶ ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ… ¶ ။ (၁)
‘‘အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၂)
‘‘အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၃)
‘‘အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ¶ ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ…ပေ…။ နဝမံ။ (၄)
၁၀။ အနောတ္တပ္ပမူလကသုတ္တံ
၁၀၄။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၁)
‘‘အနောတ္တပ္ပိနော ¶ အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၂)
‘‘အနောတ္တပ္ပိနော ¶ အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ…ပေ…။ ဒသမံ။ (၃)
၁၁။ အပ္ပဿုတမူလကသုတ္တံ
၁၀၅။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ ¶ သမေန္တိ၊ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ ¶ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ ¶ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ…ပေ…။ (၁)
‘‘အပ္ပဿုတာ အပ္ပဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗဟုဿုတာ ဗဟုဿုတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ…ပေ…။ ဧကာဒသမံ။ (၂)
၁၂။ ကုသီတမူလကသုတ္တံ
၁၀၆။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ကုသီတာ ကုသီတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုဋ္ဌဿတိနော မုဋ္ဌဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ¶ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အာရဒ္ဓဝီရိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဥပဋ္ဌိတဿတိနော ဥပဋ္ဌိတဿတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ…ပေ…။ ဒွါဒသမံ။
ဒုတိယော ဝဂ္ဂေါ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
သတ္တိမာ ¶ ¶ သနိဒါနဉ္စ၊ ဂိဉ္ဇကာဝသထေန စ၊
ဟီနာဓိမုတ္တိ စင်္ကမံ၊ သဂါထာ အဿဒ္ဓသတ္တမံ။
အဿဒ္ဓမူလကာ ¶ ပဉ္စ၊ စတ္တာရော အဟိရိကမူလကာ၊
အနောတ္တပ္ပမူလကာ တီဏိ၊ ဒုဝေ အပ္ပဿုတေန စ။
ကုသီတံ ဧကကံ ဝုတ္တံ၊ သုတ္တန္တာ တီဏိ ပဉ္စကာ၊
ဗာဝီသတိ ဝုတ္တာ သုတ္တာ၊ ဒုတိယော ဝဂ္ဂေါ ပဝုစ္စတီတိ။
၃။ ကမ္မပထဝဂ္ဂေါ
၁။ အသမာဟိတသုတ္တံ
၁၀၇။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အသမာဟိတာ အသမာဟိတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမာဟိတာ သမာဟိတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ ပဌမံ။
၂။ ဒုဿီလသုတ္တံ
၁၀၈။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ အဿဒ္ဓါ အဿဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဟိရိကာ အဟိရိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အနောတ္တပ္ပိနော အနောတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုဿီလာ ဒုဿီလေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဒုပ္ပညာ ဒုပ္ပညေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘သဒ္ဓါ သဒ္ဓေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဟိရိမနာ ဟိရိမနေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဩတ္တပ္ပိနော ဩတ္တပ္ပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သီလဝန္တော ¶ ¶ သီလဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ ¶ သမေန္တိ၊ ပညဝန္တော ပညဝန္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ ပဉ္စသိက္ခာပဒသုတ္တံ
၁၀၉။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ပါဏာတိပါတိနော ¶ ပါဏာတိပါတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဒိန္နာဒါယိနော အဒိန္နာဒါယီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရိနော ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုသာဝါဒိနော မုသာဝါဒီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာယိနော သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာယီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတာ ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတာ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတာ မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတာ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ တတိယံ။
၄။ သတ္တကမ္မပထသုတ္တံ
၁၁၀။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ပါဏာတိပါတိနော ပါဏာတိပါတီဟိ သဒ္ဓိံ ¶ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဒိန္နာဒါယိနော အဒိန္နာဒါယီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရိနော ကာမေသုမိစ္ဆာစာရီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မုသာဝါဒိနော မုသာဝါဒီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ပိသုဏဝါစာ ပိသုဏဝါစေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဖရုသဝါစာ ဖရုသဝါစေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္ဖပ္ပလာပိနော သမ္ဖပ္ပလာပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတာ…ပေ… အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတာ… ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတာ… မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတာ… ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတာ ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတာ ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတာ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ ဒသကမ္မပထသုတ္တံ
၁၁၁။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ ပါဏာတိပါတိနော ပါဏာတိပါတီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဒိန္နာဒါယိနော…ပေ… ကာမေသုမိစ္ဆာစာရိနော… မုသာဝါဒိနော… ပိသုဏဝါစာ… ဖရုသဝါစာ… သမ္ဖပ္ပလာပိနော သမ္ဖပ္ပလာပီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဘိဇ္ဈာလုနော အဘိဇ္ဈာလူဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ ဗျာပန္နစိတ္တာ ဗျာပန္နစိတ္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘ပါဏာတိပါတာ ¶ ပဋိဝိရတာ ပါဏာတိပါတာ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဒိန္နာဒါနာ ပဋိဝိရတာ…ပေ… ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ပဋိဝိရတာ… မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတာ… ပိသုဏာယ ဝါစာယ… ဖရုသာယ ဝါစာယ… သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတာ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အနဘိဇ္ဈာလုနော အနဘိဇ္ဈာလူဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ အဗျာပန္နစိတ္တာ အဗျာပန္နစိတ္တေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ ပဉ္စမံ။
၆။ အဋ္ဌင်္ဂိကသုတ္တံ
၁၁၂။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပာ…ပေ… မိစ္ဆာဝါစာ… မိစ္ဆာကမ္မန္တာ… မိစ္ဆာအာဇီဝါ… မိစ္ဆာဝါယာမာ… မိစ္ဆာသတိနော ¶ … မိစ္ဆာသမာဓိနော မိစ္ဆာသမာဓီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္မာသင်္ကပ္ပာ…ပေ… သမ္မာဝါစာ… သမ္မာကမ္မန္တာ… သမ္မာအာဇီဝါ… သမ္မာဝါယာမာ… သမ္မာသတိနော… သမ္မာသမာဓိနော သမ္မာသမာဓီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။
၇။ ဒသင်္ဂသုတ္တံ
၁၁၃။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ဓာတုသောဝ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပာ…ပေ… မိစ္ဆာဝါစာ… မိစ္ဆာကမ္မန္တာ… မိစ္ဆာအာဇီဝါ… မိစ္ဆာဝါယာမာ… မိစ္ဆာသတိနော ¶ … မိစ္ဆာသမာဓိနော ¶ ¶ မိစ္ဆာသမာဓီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မိစ္ဆာဉာဏိနော မိစ္ဆာဉာဏီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ မိစ္ဆာဝိမုတ္တိနော မိစ္ဆာဝိမုတ္တီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ’’။
‘‘သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကေဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္မာသင်္ကပ္ပာ…ပေ… သမ္မာဝါစာ… သမ္မာကမ္မန္တာ… သမ္မာအာဇီဝါ… သမ္မာဝါယာမာ… သမ္မာသတိနော… သမ္မာသမာဓိနော… သမ္မာဉာဏိနော သမ္မာဉာဏီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တိ၊ သမ္မာဝိမုတ္တိနော သမ္မာဝိမုတ္တီဟိ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီ’’တိ။ သတ္တမံ။
သတ္တန္နံ သုတ္တန္တာနံ ဥဒ္ဒါနံ –
အသမာဟိတံ ¶ ဒုဿီလံ၊ ပဉ္စ သိက္ခာပဒါနိ စ၊
သတ္တ ကမ္မပထာ ဝုတ္တာ၊ ဒသကမ္မပထေန စ၊
ဆဋ္ဌံ အဋ္ဌင်္ဂိကော ဝုတ္တော၊ ဒသင်္ဂေန စ သတ္တမံ။
ကမ္မပထဝဂ္ဂေါ တတိယော။
၄။ စတုတ္ထဝဂ္ဂေါ
၁။ စတုဓာတုသုတ္တံ
၁၁၄။ ဧကံ ¶ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ…ပေ… ‘‘စတဿော ဣမာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုယော။ ကတမာ စတဿော? ပထဝီဓာတု၊ အာပေါဓာတု၊ တေဇောဓာတု၊ ဝါယောဓာတု – ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတဿော ဓာတုယော’’တိ။ ပဌမံ။
၂။ ပုဗ္ဗေသမ္ဗောဓသုတ္တံ
၁၁၅။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ပုဗ္ဗေဝ ¶ မေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမ္ဗောဓာ အနဘိသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗောဓိသတ္တဿေဝ သတော ဧတဒဟောသိ – ‘ကော နု ခေါ ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ ကော အာဒီနဝေါ၊ ကိံ နိဿရဏံ၊ ကော အာပေါဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ ကော အာဒီနဝေါ၊ ကိံ နိဿရဏံ၊ ကော တေဇောဓာတုယာ ¶ အဿာဒေါ၊ ကော အာဒီနဝေါ၊ ကိံ နိဿရဏံ၊ ကော ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ ကော အာဒီနဝေါ၊ ကိံ နိဿရဏ’’’န္တိ?
‘‘တဿ မယှံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧတဒဟောသိ – ‘ယံ ခေါ ပထဝီဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနဿံ၊ အယံ ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ ယံ [ယာ (သီ။)] ပထဝီဓာတု အနိစ္စာ ဒုက္ခာ ဝိပရိဏာမဓမ္မာ၊ အယံ ပထဝီဓာတုယာ အာဒီနဝေါ၊ ယော ပထဝီဓာတုယာ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ၊ ဣဒံ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရဏံ။ ယံ အာပေါဓာတုံ ပဋိစ္စ…ပေ… ယံ တေဇောဓာတုံ ပဋိစ္စ…ပေ… ယံ ဝါယောဓာတုံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သုခံ သောမနဿံ၊ အယံ ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ ယံ ဝါယောဓာတု အနိစ္စာ ¶ ဒုက္ခာ ဝိပရိဏာမဓမ္မာ၊ အယံ ဝါယောဓာတုယာ အာဒီနဝေါ၊ ယော ဝါယောဓာတုယာ ဆန္ဒရာဂဝိနယော ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနံ၊ ဣဒံ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရဏံ’’’။
‘‘ယာဝကီဝဉ္စာဟံ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ ဧဝံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ န အဗ္ဘညာသိံ၊ နေဝ တာဝါဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါတိ [အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါ (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ပစ္စညာသိံ။
‘‘ယတော စ ခွာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ ဧဝံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ၊ အထာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါတိ ပစ္စညာသိံ။ ဉာဏဉ္စ ¶ ပန မေ ဒဿနံ ဥဒပါဒိ – ‘အကုပ္ပာ မေ ဝိမုတ္တိ [စေတောဝိမုတ္တိ (သီ။ ပီ။ က။)]၊ အယမန္တိမာ ဇာတိ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ အစရိံသုတ္တံ
၁၁၆။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ပထဝီဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဿာဒပရိယေသနံ အစရိံ၊ ယော ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ တဒဇ္ဈဂမံ၊ ယာဝတာ ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ ပညာယ မေ သော သုဒိဋ္ဌော။ ပထဝီဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာဒီနဝပရိယေသနံ အစရိံ၊ ယော ပထဝီဓာတုယာ အာဒီနဝေါ တဒဇ္ဈဂမံ ¶ ၊ ယာဝတာ ပထဝီဓာတုယာ အာဒီနဝေါ ပညာယ မေ သော သုဒိဋ္ဌော။ ပထဝီဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ နိဿရဏပရိယေသနံ အစရိံ၊ ယံ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရဏံ တဒဇ္ဈဂမံ၊ ယာဝတာ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရဏံ ပညာယ မေ တံ သုဒိဋ္ဌံ’’။
‘‘အာပေါဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… တေဇောဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ… ဝါယောဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အဿာဒပရိယေသနံ ¶ အစရိံ၊ ယော ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ တဒဇ္ဈဂမံ၊ ယာဝတာ ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ ပညာယ မေ သော သုဒိဋ္ဌော။ ဝါယောဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာဒီနဝပရိယေသနံ အစရိံ၊ ယော ဝါယောဓာတုယာ အာဒီနဝေါ တဒဇ္ဈဂမံ၊ ယာဝတာ ဝါယောဓာတုယာ အာဒီနဝေါ ပညာယ မေ သော ¶ သုဒိဋ္ဌော။ ဝါယောဓာတုယာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ နိဿရဏပရိယေသနံ အစရိံ၊ ယံ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရဏံ တဒဇ္ဈဂမံ၊ ယာဝတာ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရဏံ ပညာယ မေ တံ သုဒိဋ္ဌံ။
‘‘ယာဝကီဝဉ္စာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ န အဗ္ဘညာသိံ၊ နေဝ ¶ တာဝါဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါတိ ပစ္စညာသိံ။
‘‘ယတော စ ခွာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ၊ အထာဟံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါတိ ပစ္စညာသိံ။ ဉာဏဉ္စ ပန မေ ဒဿနံ ဥဒပါဒိ – ‘အကုပ္ပာ မေ ဝိမုတ္တိ၊ အယမန္တိမာ ဇာတိ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’’’တိ။ တတိယံ။
၄။ နောစေဒံသုတ္တံ
၁၁၇။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ သာရဇ္ဇေယျုံ ¶ ။ ယသ္မာ ¶ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ပထဝီဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ တသ္မာ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ သာရဇ္ဇန္တိ။ နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုယာ အာဒီနဝေါ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ပထဝီဓာတုယာ အာဒီနဝေါ၊ တသ္မာ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒန္တိ။ နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရဏံ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရဏံ၊ တသ္မာ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ နိဿရန္တိ’’။
‘‘နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာပေါဓာတုယာ အဿာဒေါ အဘဝိဿ…ပေ… နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တေဇောဓာတုယာ…ပေ… နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ သာရဇ္ဇေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ဝါယောဓာတုယာ အဿာဒေါ၊ တသ္မာ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ သာရဇ္ဇန္တိ။ နော ¶ စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝါယောဓာတုယာ အာဒီနဝေါ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ ¶ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ဝါယောဓာတုယာ အာဒီနဝေါ၊ တသ္မာ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒန္တိ။ နော စေဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရဏံ အဘဝိဿ၊ နယိဒံ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အတ္ထိ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရဏံ၊ တသ္မာ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဿရန္တိ။
‘‘ယာဝကီဝဉ္စိမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ န အဗ္ဘညံသု၊ နေဝ တာဝိမေ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သဒေဝကာ လောကာ ¶ သမာရကာ သဗြဟ္မကာ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ နိဿဋာ ဝိသံယုတ္တာ ဝိပ္ပမုတ္တာ ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရိံသု။
‘‘ယတော စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အဿာဒတော အာဒီနဝဉ္စ အာဒီနဝတော နိဿရဏဉ္စ နိဿရဏတော ယထာဘူတံ အဗ္ဘညံသု၊ အထ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သဒေဝကာ လောကာ သမာရကာ သဗြဟ္မကာ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ နိဿဋာ ဝိသံယုတ္တာ ဝိပ္ပမုတ္တာ ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရန္တီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ ဧကန္တဒုက္ခသုတ္တံ
၁၁၈။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ပထဝီဓာတု စေ [စ (သီ။ သျာ။ ကံ။)] ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကန္တဒုက္ခာ အဘဝိဿ ဒုက္ခာနုပတိတာ ဒုက္ခာဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ သုခေန၊ နယိဒံ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ သာရဇ္ဇေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတု သုခါ သုခါနုပတိတာ သုခါဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ ဒုက္ခေန၊ တသ္မာ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ သာရဇ္ဇန္တိ’’။
‘‘အာပေါဓာတု ¶ စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… တေဇောဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ… ဝါယောဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကန္တဒုက္ခာ အဘဝိဿ ဒုက္ခာနုပတိတာ ဒုက္ခာဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ သုခေန၊ နယိဒံ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ သာရဇ္ဇေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝါယောဓာတု သုခါ သုခါနုပတိတာ သုခါဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ ဒုက္ခေန၊ တသ္မာ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ သာရဇ္ဇန္တိ။
‘‘ပထဝီဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကန္တသုခါ အဘဝိဿ သုခါနုပတိတာ သုခါဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ ¶ ဒုက္ခေန၊ နယိဒံ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ ¶ နိဗ္ဗိန္ဒေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတု ဒုက္ခာ ဒုက္ခာနုပတိတာ ဒုက္ခာဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ သုခေန၊ တသ္မာ သတ္တာ ပထဝီဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒန္တိ။
‘‘အာပေါဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… တေဇောဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ… ဝါယောဓာတု စေ ဟိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကန္တသုခါ အဘဝိဿ သုခါနုပတိတာ သုခါဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ ဒုက္ခေန၊ နယိဒံ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒေယျုံ။ ယသ္မာ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝါယောဓာတု ဒုက္ခာ ဒုက္ခာနုပတိတာ ဒုက္ခာဝက္ကန္တာ အနဝက္ကန္တာ သုခေန၊ တသ္မာ သတ္တာ ဝါယောဓာတုယာ နိဗ္ဗိန္ဒန္တီ’’တိ။ ပဉ္စမံ။
၆။ အဘိနန္ဒသုတ္တံ
၁၁၉။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ယော၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုံ အဘိနန္ဒတိ၊ ဒုက္ခံ သော အဘိနန္ဒတိ။ ယော ဒုက္ခံ အဘိနန္ဒတိ၊ အပရိမုတ္တော သော ဒုက္ခသ္မာတိ ဝဒါမိ။ ယော အာပေါဓာတုံ အဘိနန္ဒတိ…ပေ… ယော တေဇောဓာတုံ… ယော ဝါယောဓာတုံ အဘိနန္ဒတိ၊ ဒုက္ခံ သော အဘိနန္ဒတိ။ ယော ဒုက္ခံ အဘိနန္ဒတိ၊ အပရိမုတ္တော သော ဒုက္ခသ္မာတိ ဝဒါမိ’’။
‘‘ယော ¶ ¶ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုံ နာဘိနန္ဒတိ၊ ဒုက္ခံ သော နာဘိနန္ဒတိ။ ယော ဒုက္ခံ နာဘိနန္ဒတိ၊ ပရိမုတ္တော သော ဒုက္ခသ္မာတိ ဝဒါမိ။ ယော အာပေါဓာတုံ…ပေ… ယော တေဇောဓာတုံ… ယော ဝါယောဓာတုံ နာဘိနန္ဒတိ၊ ဒုက္ခံ သော နာဘိနန္ဒတိ။ ယော ဒုက္ခံ နာဘိနန္ဒတိ၊ ပရိမုတ္တော သော ဒုက္ခသ္မာတိ ဝဒါမီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။
၇။ ဥပ္ပာဒသုတ္တံ
၁၂၀။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ယော၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုယာ ¶ ဥပ္ပာဒေါ ဌိတိ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ ပါတုဘာဝေါ၊ ဒုက္ခဿေသော ဥပ္ပာဒေါ ရောဂါနံ ဌိတိ ဇရာမရဏဿ ပါတုဘာဝေါ။ ယော အာပေါဓာတုယာ…ပေ… ယော တေဇောဓာတုယာ… ယော ဝါယောဓာတုယာ ဥပ္ပာဒေါ ဌိတိ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ ပါတုဘာဝေါ၊ ဒုက္ခဿေသော ဥပ္ပာဒေါ ရောဂါနံ ဌိတိ ဇရာမရဏဿ ပါတုဘာဝေါ’’။
‘‘ယော ¶ စ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပထဝီဓာတုယာ နိရောဓော ဝူပသမော အတ္ထင်္ဂမော၊ ဒုက္ခဿေသော နိရောဓော ရောဂါနံ ဝူပသမော ဇရာမရဏဿ အတ္ထင်္ဂမော။ ယော အာပေါဓာတုယာ…ပေ… ယော တေဇောဓာတုယာ… ယော ဝါယောဓာတုယာ နိရောဓော ဝူပသမော အတ္ထင်္ဂမော၊ ဒုက္ခဿေသော နိရောဓော ရောဂါနံ ဝူပသမော ဇရာမရဏဿ အတ္ထင်္ဂမော’’တိ။ သတ္တမံ။
၈။ သမဏဗြာဟ္မဏသုတ္တံ
၁၂၁။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘စတဿော ဣမာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုယော။ ကတမာ စတဿော? ပထဝီဓာတု၊ အာပေါဓာတု၊ တေဇောဓာတု၊ ဝါယောဓာတု။ ယေ ဟိ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ¶ နပ္ပဇာနန္တိ၊ န မေ တေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ သမဏေသု ဝါ သမဏသမ္မတာ ဗြာဟ္မဏေသု ဝါ ဗြာဟ္မဏသမ္မတာ၊ န စ ပန တေ အာယသ္မန္တော သာမညတ္ထံ ဝါ ဗြဟ္မညတ္ထံ ဝါ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရန္တိ’’။
‘‘ယေ စ ခေါ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ပဇာနန္တိ ¶ ၊ တေ စ ခေါ ¶ မေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ သမဏေသု စေဝ သမဏသမ္မတာ ဗြာဟ္မဏေသု စ ဗြာဟ္မဏသမ္မတာ၊ တေ စ ပနာယသ္မန္တော သာမညတ္ထဉ္စ ဗြဟ္မညတ္ထဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရန္တီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။
၉။ ဒုတိယသမဏဗြာဟ္မဏသုတ္တံ
၁၂၂။ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘စတဿော ဣမာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓာတုယော။ ကတမာ စတဿော? ပထဝီဓာတု၊ အာပေါဓာတု၊ တေဇောဓာတု၊ ဝါယောဓာတု။ ယေ ဟိ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ ဣမာသံ စတုန္နံ ဓာတူနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနန္တိ…ပေ… ပဇာနန္တိ…ပေ… သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရန္တီ’’တိ။ နဝမံ။
၁၀။ တတိယသမဏဗြာဟ္မဏသုတ္တံ
၁၂၃။ သာဝတ္ထိယံ ¶ ဝိဟရတိ…ပေ… ‘‘ယေ ဟိ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ ပထဝီဓာတုံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုသမုဒယံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုနိရောဓံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ နပ္ပဇာနန္တိ…ပေ… အာပေါဓာတုံ ¶ နပ္ပဇာနန္တိ… တေဇောဓာတုံ နပ္ပဇာနန္တိ… ဝါယောဓာတုံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုသမုဒယံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုနိရောဓံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ နပ္ပဇာနန္တိ၊ န မေ တေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ သမဏေသု ဝါ သမဏသမ္မတာ ဗြာဟ္မဏေသု ဝါ ဗြာဟ္မဏသမ္မတာ၊ န စ ပန တေ အာယသ္မန္တော သာမညတ္ထံ ဝါ ဗြဟ္မညတ္ထံ ဝါ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရန္တိ’’။
‘‘ယေ ¶ စ ခေါ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ ပထဝီဓာတုံ ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုသမုဒယံ ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုနိရောဓံ ပဇာနန္တိ၊ ပထဝီဓာတုနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ပဇာနန္တိ… ယေ စ ခေါ ကေစိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ…ပေ… အာပေါဓာတုံ ပဇာနန္တိ… တေဇောဓာတုံ ပဇာနန္တိ… ဝါယောဓာတုံ ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုသမုဒယံ ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုနိရောဓံ ပဇာနန္တိ၊ ဝါယောဓာတုနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒံ ပဇာနန္တိ၊ တေ ¶ စ ခေါ မေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမဏာ ဝါ ဗြာဟ္မဏာ ဝါ သမဏေသု စေဝ သမဏသမ္မတာ ဗြာဟ္မဏေသု စ ဗြာဟ္မဏသမ္မတာ၊ တေ စ ပနာယသ္မန္တော သာမညတ္ထဉ္စ ဗြဟ္မညတ္ထဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရန္တီ’’တိ။ ဒသမံ။
စတုတ္ထော ဝဂ္ဂေါ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
စတဿော ပုဗ္ဗေ အစရိံ၊ နောစေဒဉ္စ ဒုက္ခေန စ၊
အဘိနန္ဒဉ္စ ဥပ္ပာဒေါ၊ တယော သမဏဗြာဟ္မဏာတိ။
ဓာတုသံယုတ္တံ သမတ္တံ။