📜
၁၀။ ဘိက္ခုသံယုတ္တံ
၁။ ကောလိတသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၃၅။ သာဝကာနံ ¶ ¶ အာလာပေါတိ သာဝကာနံ သဗြဟ္မစာရိံ ဥဒ္ဒိဿ အာလာပေါ။ ဗုဒ္ဓေဟိ သဒိသာ မာ ဟောမာတိ ဗုဒ္ဓါစိဏ္ဏံ သမုဒါစာရံ အကထေန္တေဟိ သာဝကေဟိ၊ ‘‘အာဝုသော ဘိက္ခဝေ’’တိ အာလပိတာ ဘိက္ခူ၊ ‘‘အာဝုသော’’တိ ပဋိဝစနံ ဒေန္တိ၊ န၊ ‘‘ဘန္တေ’’တိ။ ဒုတိယဇ္ဈာနေ ဝိတက္ကဝိစာရာ နိရုဇ္ဈန္တိ တေသံ နိရောဓေနေဝ တဿ ဈာနဿ ဥပ္ပာဒေတဗ္ဗတော။ ယေသံ နိရောဓာတိ ယေသံ ဝစီသင်္ဂါရာနံ ဝိတက္ကဝိစာရာနံ နိရုဇ္ဈနေန သုဝိက္ခမ္ဘိတဘာဝေန သဒ္ဒါယတနံ အပ္ပဝတ္တိံ ဂစ္ဆတိ ကာရဏဿ ဒူရတော ပဿမ္ဘိတတ္တာ။ အရိယောတိ နိဒ္ဒေါသော။ ပရိသုဒ္ဓါ တုဏှီဘာဝေါ၊ န တိတ္ထိယာနံ မူဂဗ္ဗတဂ္ဂဟဏံ ဝိယ အပရိသုဒ္ဓါတိ အဓိပ္ပာယော။ ပဌမဇ္ဈာနာဒီနီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန တတိယဇ္ဈာနာဒီနိ သင်္ဂဏှာတိ။
အာရမ္မဏဘူတေန ဝိတက္ကေန သဟ ဂတာ ပဝတ္တာတိ ဝိတက္ကသဟဂတာတိ အာဟ ‘‘ဝိတက္ကာရမ္မဏာ’’တိ။ ဝိတက္ကာရမ္မဏတာ စ သညာမနသိကာရာနံ သုခုမအာရမ္မဏဂ္ဂဟဏဝသေန ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ တေနာဟ ‘‘န သန္တတော ဥပဋ္ဌဟိံသူ’’တိ။ န ပဂုဏံ သမ္မဒေဝ ဝသီဘာဝဿ အနာပါဒိတတ္တာ။ သညာမနသိကာရာပီတိ တတိယဇ္ဈာနာဓိဂမာယ ပဝတ္တိယမာနာ သညာမနသိကာရာပိ ဟာနဘာဂိယာဝ အဟေသုံ၊ န ဝိသေသဘာဂိယာ။ သမ္မာ ဌပေဟီတိ ဗဟိဒ္ဓါ ဝိက္ခေပံ ပဟာယ သမ္မာ အဇ္ဈတ္တမေဝ စိတ္တံ ဌပေဟိ။ ဧကဂ္ဂံ ကရောဟီတိ တေနေဝ ဝိက္ခေပပဋိဗာဟနေန အဝိဟတမာနသတာယ စိတ္တသမာဓာနဝသေန ဧကဂ္ဂံ ကရောဟိ။ အာရောပေဟီတိ ဤသကမ္ပိ ဗဟုမ္ပိ အပတိတံ ကတွာ ကမ္မဋ္ဌာနာရမ္မဏေ အာရောပေဟိ။ ဒုတိယအဂ္ဂသာဝကဘူမိယာ ပါရိပူရိယာ အာယသ္မာ မဟာဘိညော၊ န ယထာ တထာတိ အာဟ ‘‘မဟာဘိညတန္တိ ဆဠဘိညတ’’န္တိ။ ဣမိနာ ဥပါယေနာတိ ဣမိနာ ‘‘အထ ခေါ မံ၊ အာဝုသော’’တိအာဒိနာ ဝုတ္တေန ဥပါယေန။ ဝဍ္ဎေတွာတိ ဥတ္တရိ ဥတ္တရိ ဝိသေသဘာဂိယဘာဝါပါဒနေန သမာဓိံ ပညဉ္စ ဗြူဟေတွာ ဗြူဟေတွာ။
ကောလိတသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ ဥပတိဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၃၆။ အတိဥဠာရမ္ပိ ¶ ¶ သတ္တံ ဝါ သင်္ခါရံ ဝါ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ သဗ္ဗတ္ထမေဝ သဗ္ဗသော ဆန္ဒရာဂဿ သုပ္ပဟီနတ္တာ။ ဇာနနတ္ထံ ပုစ္ဆတိ သတ္ထုဂုဏာနံ အတိဝိယ ဥဠာရတမဘာဝတော။
ဥပတိဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၃။ ဃဋသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၃၇။ ပရိဝေဏဂ္ဂေနာတိ ပရိဝေဏဘာဂေန။ ကေစိ ‘‘ဧကဝိဟာရေတိ ဧကစ္ဆန္နေ ဧကသ္မိံ အာဝါသေ’’တိ ဝဒန္တိ။ တေတိ တေ ဒွေပိ ထေရာ။ ပါဋိယေက္ကေသု ဌာနေသူတိ ဝိသုံ ဝိသုံ ဌာနေသု။ နိသီဒန္တီတိ ဒိဝါဝိဟာရံ နိသီဒန္တိ။ ဩဠာရိကော နာမ ဇာတော ပရိတ္တဓမ္မာရမ္မဏတ္တာ တဿ။ တေတိ ထေရော ဘဂဝါ စ။
ပရိပုဏ္ဏဝီရိယောတိ စတုကိစ္စသာဓနဝသေန သမ္ပုဏ္ဏဝီရိယော။ ပဂ္ဂဟိတဝီရိယောတိ ဤသကမ္ပိ သင်္ကောစံ အနာပဇ္ဇိတွာ ပဝတ္တိတဝီရိယော။ ဥပနိက္ခေပနမတ္တဿေဝါတိ သမီပေ ဌပနမတ္တဿေဝ။
စတုဘူမကဓမ္မေသု လဗ္ဘမာနတ္တာ ပညာယ ‘‘စတုဘူမကဓမ္မေ အနုပဝိသိတွာ ဌိတဋ္ဌေနာ’’တိ ဝုတ္တံ။ လက္ခိတဗ္ဗဋ္ဌေန သမာဓိ ဧဝ သမာဓိလက္ခဏံ။ ဧဝံ ဝိပဿနာလက္ခဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အညမညဿာတိ အညဿ အညဿ နာနာလက္ခဏာတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အညဿာတိ ဣတရဿ။ ဓုရန္တိ ဝဟိတဗ္ဗဘာရံ။ ဒွီသုပိ ဧတေသူတိ သမာဓိလက္ခဏဝိပဿနာလက္ခဏေသု သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ နိပ္ဖတ္တိံ ဂတော။
ဃဋသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၄။ နဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၃၈။ အဘိစေတသိ နိဿိတာ အာဘိစေတသိကာ။ ပဋိပက္ခဝိဓမနေန အဘိဝိသိဋ္ဌံ စိတ္တံ အဘိစိတ္တံ။ ယသ္မာ ဈာနာနံ တံသမ္ပယုတ္တံ စိတ္တံ နိဿာယ ပစ္စယော ဟောတိယေဝ၊ တသ္မာ ‘‘နိဿိတာန’’န္တိ ဝုတ္တံ။ နိကာမလာဘီတိ ယထိစ္ဆိတလာဘီ ¶ ။ ယထာပရိစ္ဆေဒေနာတိ ယထာကတေန ကာလပရိစ္ဆေဒေန။ ဝိပုလလာဘီတိ အပ္ပမာဏလာဘီ။ ‘‘ကသိရ’’န္တိ ဟိ ပရိတ္တံ ဝုစ္စတိ၊ တပ္ပဋိပက္ခေန ¶ အကသိရံ အပ္ပမာဏံ။ တေနာဟ ‘‘ပဂုဏဇ္ဈာနောတိ အတ္ထော’’တိ။ သိထိလမာရဗ္ဘာတိ သိထိလံ ဝီရိယာရမ္ဘံ ကတွာတိ အတ္ထောတိ အာဟ ‘‘သိထိလံ ဝီရိယံ ပဝတ္တေတွာ’’တိ။
နဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၅။ သုဇာတသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၃၉။ အညာနိ ရူပါနီတိ ပရေသံ ရူပါနိ။ အတိက္ကန္တရူပေါတိ အတ္တနော ရူပသမ္ပတ္တိယာ ရူပသောဘာယ အတိက္ကမိတွာ ဌိတရူပေါ၊ သုစိရမ္ပိ ဝေလံ ဩလောကေန္တဿ တုဋ္ဌိအာဝဟော။ ဒဿနဿ စက္ခုဿ ဟိတောတိ ဒဿနီယော။ ပသာဒံ အာဝဟတီတိ ပါသာဒိကော။ ဆဝိဝဏ္ဏသုန္ဒရတာယာတိ ဆဝိဝဏ္ဏဿ စေဝ သရီရသဏ္ဌာနဿ စ သောဘနဘာဝေန။
သုဇာတသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၆။ လကုဏ္ဍကဘဒ္ဒိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၀။ ဝိရူပသရီရဝဏ္ဏန္တိ အသုန္ဒရဆဝိဝဏ္ဏဉ္စေဝ အသုန္ဒရသဏ္ဌာနဉ္စ။ ပမာဏဝသေနာတိ သရီရပ္ပမာဏဝသေန။ ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတန္တိ အတ္တနာ ဣစ္ဆိတိစ္ဆိတံ။ မဟာသာရဇ္ဇန္တိ မဟန္တော မင်္ကုဘာဝေါ။
ဂုဏေ အာဝဇ္ဇေတွာတိ အတ္တနာ ဇာနနကနိယာမေန သတ္ထုနော ကာယဂုဏေ စ စာရိတ္တဂုဏေ စ အာဝဇ္ဇေတွာ မနသိ ကတွာ။
ယောဇနာဝဋ္ဋန္တိ ယောဇနပရိက္ခေပံ။
‘‘ကာယသ္မီ’’တိ ဂါထာသုခတ္ထံ နိရနုနာသိကံ ကတွာ နိဒ္ဒေသောတိ ဝုတ္တံ ‘‘ကာယသ္မိ’’န္တိ။ အကာရဏံ ကာယပ္ပမာဏန္တိ သရီရပ္ပမာဏံ နာမ အပ္ပမာဏံ၊ သီလာဒိဂုဏာဝ ပမာဏန္တိ အဓိပ္ပာယော။
လကုဏ္ဍကဘဒ္ဒိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၇။ ဝိသာခသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၁။ ပုရဿ ¶ ဧသာတိ ပေါရီ၊ စာတုရိယယုတ္တတာ။ တေနာဟ ‘‘ပုရဝါသီန’’န္တိအာဒိ။ သာ ပန ¶ ဒုတဝိလမ္ဗိတခလိတဝသေန အပ္ပသန္နလူခတာဒိဒေါသရဟိတာ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ပုရ…ပေ… ဝါစာယာ’’တိ။ အသန္ဒိဒ္ဓါယာတိ မုတ္တဝါစာယ။ တေနာဟ ‘‘အပလိဗုဒ္ဓါယာ’’တိအာဒိ။ န ဧလံ ဒေါသံ ဂလေတီတိ အနေလဂလာ၊ အဝိရုဇ္ဈနဝါစာ။ တေနာဟ ‘‘နိဒ္ဒေါသာယာ’’တိ။ စတုသစ္စဿ ပကာသကာ၊ န ကဒါစိ သစ္စဝိမုတ္တာတိ အာဟ ‘‘စတုသစ္စပရိယာပန္နာယာ’’တိ။ တာ ဟိ စတ္တာရိ သစ္စာနိ ပရိစ္ဆိဇ္ဇ အာပါဒေန္တိ ပဋိပါဒေန္တိ ပဝတ္တေန္တိ။ တေနာဟ ‘‘စတ္တာရိ သစ္စာနိ အမုဉ္စိတွာ ပဝတ္တာယာ’’တိ။ ဓဇော နာမ သဗ္ဗဓမ္မေဟိ သမုဿိတဋ္ဌေန။
ဝိသာခသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၈။ နန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏ္ဏနာ
၂၄၂။ အာရညိကောတိအာဒီသု အရညကထာသီသေန သေနာသနပဋိသံယုတ္တာနံ ဓုတင်္ဂါနံ၊ ပိဏ္ဍပါတကထာသီသေန ပိဏ္ဍပါတပဋိသံယုတ္တာနံ၊ ပံသုကူလိကသီသေန စီဝရပဋိသံယုတ္တာနံ၊ တဂ္ဂဟဏေနေဝ ဝီရိယနိဿိတဓုတင်္ဂဿ စ သမာဒါယ ဝတ္တနံ ဒီပိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ အာဂတေန ဘဂဝတာ အပရဘာဂေ ကထိတံ။
နန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၉။ တိဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၃။ ဘဏ္ဍကန္တိ ပတ္တစီဝရံ။ နိသီဒိယေဝ ဝတ္တဿ အသိက္ခိတတ္တာ။ တုဇ္ဇနတ္ထေန ဝါစာ ဧဝ သတ္တိယောတိ အာဟ ‘‘ဝါစာသတ္တီဟီ’’တိ။
ဝါစာယ သန္နိတောဒကေနာတိ ဝစနသင်္ခါတေန သမန္တတော နိစ္စံ ကတွာ ဥပတုဒနတော သန္နိတုဒကေန။ ဝိဘတ္တိအလောပေန သော နိဒ္ဒေသော။ တေနာဟ ‘‘ဝစနပတောဒေနာ’’တိ။
ဥစ္စကုလေ ဇာတိ ဧတဿာတိ ဇာတိမာ၊ ဗြဟ္မဇာတိကော ဣသိ။ မာတင်္ဂေါတိ စဏ္ဍာလော။ တတ္ထာတိ ကုမ္ဘကာရသာလာယံ။ ဩကာသံ ယာစိ ¶ ကုမ္ဘကာရံ။ မဟန္တံ ဒိသွာ အာဟ – ‘‘ပဌမတရံ ပဝိဋ္ဌော ပဗ္ဗဇိတော’’တိ။ တတ္ထေဝါတိ တဿာယေဝ သာလာယ ဒွါရံ နိဿာယ ဒွါရသမီပေ။ မေတိ မယာ။ ခမ မယှန္တိ မယှံ အပရာဓံ ခမဿု။ တေတိ တယာ။ ပုန တေတိ တဝ။ ဂဏှိ ဥဂ္ဂန္တုံ အပ္ပဒါနဝသေန။ တေနာဟ ‘‘နာဿ ဥဂ္ဂန္တုံ အဒါသီ’’တိ။ ပဗုဇ္ဈိံသူတိ နိဒ္ဒါယ ပဗုဇ္ဈိံသု ပကတိယာ ပဗုဇ္ဈနဝေလာယ ဥပဂတတ္တာ။
ဆဝေါတိ ¶ နိဟီနော။ အနန္တမာယောတိ ဝိဝိဓမာယော မာယာဝီ။
သောတိ မတ္တိကာပိဏ္ဍော။ ‘‘သတ္တဓာ ဘိဇ္ဇီ’’တိ ဧတ္ထာယမဓိပ္ပာယော – ယံ တေန တာပသေန ပါရမိတာပရိဘာဝနသမိဒ္ဓါဟိ နာနာဝိဟာရသမာပတ္တိပရိပူရိတာဟိ သီလဒိဋ္ဌိသမ္ပဒါဒီဟိ သုသင်္ခတသန္တာနေ မဟာကရုဏာဓိဝါသေ မဟာသတ္တေ ဗောဓိသတ္တေ အရိယူပဝါဒကမ္မံ အဘိသပသင်္ခါတံ ဖရုသဝစနံ ပဝတ္တိတံ၊ တံ မဟာသတ္တဿ ခေတ္တဝိသေသဘာဝတော တဿ စ အဇ္ဈာသယဖရုသတာယ ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယံ ဟုတွာ သစေ သော မဟာသတ္တံ န ခမာပေတိ၊ တံ ကက္ခဠံ ဟုတွာ ဝိပစ္စနသဘာဝံ ဇာတံ၊ ခမာပိတေ ပန မဟာသတ္တေ ပယောဂသမ္ပတ္တိပဋိဗာဟိတတ္တာ အဝိပါကဓမ္မတံ အာပဇ္ဇတိ အဟောသိကမ္မဘာဝတော။ အယဉှိ အရိယူပဝါဒပါပဿ ဒိဋ္ဌဓမ္မဝေဒနီယဿ စ ဓမ္မတာ။ ယံ တံ ဗောဓိသတ္တေန သူရိယုဂ္ဂမနနိဝါရဏံ ကတံ၊ အယံ ဗောဓိသတ္တေန ဒိဋ္ဌော ဥပါယော။ တေန ဟိ ဥဗ္ဗာဠှာ မနုဿာ ဗောဓိသတ္တဿ သန္တိကေ တာပသံ အာနေတွာ ခမာပေသုံ။ သောပိ စ မဟာသတ္တဿ ဂုဏေ ဇာနိတွာ တသ္မိံ စိတ္တံ ပသာဒေသိ။ ယံ ပနဿ မတ္ထကေ မတ္တိကာပိဏ္ဍဿ ဌပနံ တဿ သတ္တဓာ ဖာလနံ ကတံ၊ တံ မနုဿာနံ စိတ္တာနုရက္ခဏတ္ထံ။ အညထာ ဟိ ဣမေ ပဗ္ဗဇိတာ သမာနာ စိတ္တဿ ဝသံ ဝတ္တန္တိ၊ န ပန စိတ္တမတ္တနော ဝသေ ဝတ္တာပေန္တီတိ မဟာသတ္တမ္ပိ တေန သဒိသံ ကတွာ ဂဏှေယျုံ၊ တဒဿ နေသံ ဒီဃရတ္တံ အဟိတာယ ဒုက္ခာယာတိ။ ပတိရူပန္တိ ယုတ္တံ။
တိဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၀။ ထေရနာမကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၄။ အတီတေ ခန္ဓပဉ္စကေတိ အတီတေ အတ္တဘာဝေ။ ဆန္ဒရာဂပ္ပဟာနေနာတိ ဆန္ဒရာဂဿ အစ္စန္တမေဝ ဇဟနေန။ ပဟီနံ နာမ ဟောတိ အနပေက္ခပရိစ္စာဂတော။ ပဋိနိဿဋ္ဌံ နာမ ဟောတိ သဗ္ဗသော ဆဍ္ဍိတတ္တာ။ တယော ¶ ဘဝေတိ ဣမိနာ ဥပါဒိဏ္ဏကဓမ္မာနံယေဝ ဂဟဏံ။ သဗ္ဗာ ခန္ဓာယတနဓာတုယော စာတိ ဣမိနာ ဥပါဒိဏ္ဏာနမ္ပိ အနုပါဒိဏ္ဏာနမ္ပိ ဒွိဓာ ပဝတ္တလောကိယဓမ္မာနံ ဂဟဏံ အဝိသေသေတွာ ဝုတ္တတ္တာ။ ဝိဒိတံ ပါကဋံ ကတွာ ဌိတံ ပရိညာဘိသမယဝသေန။ တေသွေဝါတိ တေဘူမကဓမ္မေသု ဧဝ။ အနုပလိတ္တံ အမထိတံ အသံကိလိဋ္ဌံ တဏှာဒိဋ္ဌိသံကိလေသာဘာဝတော။ တဒေဝ သဗ္ဗန္တိ ဟေဋ္ဌာ တီသုပိ ပဒေသု ဣဓ သဗ္ဗဂ္ဂဟဏေန ဂဟိတံ တေဘူမကဝဋ္ဋံ။ ဇဟိတွာတိ ပဟာနာဘိသမယဝသေန။ တဏှာ ခီယတိ ဧတ္ထာတိ တဏှက္ခယသင်္ခါတေ နိဗ္ဗာနေ ဝိမုတ္တံ။ တမဟန္တိ တံ ဥတ္တမပုဂ္ဂလံ ဧကဝိဟာရိံ ဗြူမိ တဏှာဒုတိယဿ အဘာဝတော။ ဧတ္ထ စ ပရိညာပဟာနာဘိသမယကထနေန ဣတရမ္ပိ အဘိသမယံ အတ္ထတော ကထိတမေဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
ထေရနာမကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၁။ မဟာကပ္ပိနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၅။ မဟာကပ္ပိနောတိ ¶ ပူဇာဝစနမေတံ ယထာ ‘‘မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော’’တိ။ တထာရူပန္တိ ‘‘ဗုဒ္ဓါ ဓမ္မော’’တိအာဒိကံ ဂုဏဝိသေသဝန္တပဋိဗဒ္ဓံ။ သာသနန္တိ ဒေသန္တရတော အာဂတဝစနံ။ ဇင်္ဃဝါဏိဇာတိ ဇင်္ဃစာရိနော ဝါဏိဇာ။ ကိဉ္စိ သာသနန္တိ အပုဗ္ဗပဝတ္တိဒီပကံ ကိဉ္စိ ဝစနန္တိ ပုစ္ဆိ။ ပီတိ ဥပ္ပဇ္ဇိ ယထာ တံ သုစိရံ ကတာဘိနီဟာရတာယ ပရိပက္ကဉာဏဿ။ အပရိမာဏံ ဂုဏဿ အပရိမာဏတော သဗ္ဗညုဂုဏပရိဒီပနတော၊ သေသရတနဒွယေ နိယျာနိကဘာဝဒီပနတော ဒိဋ္ဌိသီလသာမညေန သံဟတဘာဝဒီပနတောတိ ဝတ္တဗ္ဗံ။ ယထာနုသိဋ္ဌံ ပဋိပဇ္ဇမာနေ အပါယဒုက္ခတော သံသာရဒုက္ခတော စ အပတန္တေ ဓာရေတီတိ ဓမ္မော။ သုပရိသုဒ္ဓဒိဋ္ဌိသီလသာမညေန သံဟတောတိ သင်္ဃောတိ။ ရတနတ္ထော ပန တိဏ္ဏမ္ပိ သဒိသော ဧဝါတိ။
နဝသတသဟဿာနိ အဒါသိ ဒေဝီ။ တုမှေတိ ရာဇိနိံ ဂါရဝေန ဗဟုဝစနေန ဝဒတိ။ ရာဂေါတိ အနုဂစ္ဆန္တရာဂေါ။
ဇနိတေတိ ကမ္မကိလေသေဟိ နိဗ္ဗတ္တိတေ။ ကမ္မကိလေသေဟိ ပဇာတတ္တာ ပဇာတိ ပဇာသဒ္ဒေါ ဇနိတသဒ္ဒေန သမာနတ္ထောတိ အာဟ – ‘‘ဇနိတေ၊ ပဇာယာတိ အတ္ထော’’တိ။ အဋ္ဌဟိ ဝိဇ္ဇာဟီတိ အမ္ဗဋ္ဌသုတ္တေ (ဒီ။ နိ။ ၁။၂၇၈) အာဂတနယေန။ တတ္ထ ဟိ ဝိပဿနာဉာဏမနောမယိဒ္ဓီဟိ သဟ ဆ အဘိညာ ‘‘အဋ္ဌ ဝိဇ္ဇာ’’တိ အာဂတာ ¶ ။ တပတိ ပဋိပက္ခဝိဓမနေန ဝိဇ္ဇောတတိ၊ တံ သူရိယဿ ဝိရောစနန္တိ အာဟ – ‘‘တပတီတိ ဝိရောစတီ’’တိ။ ဈာနံ သမာပဇ္ဇိတွာ သမာဟိတေန စိတ္တေန ဝိပဿနံ ဝဍ္ဎေတွာ ဖလသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ နိသိန္နောတိ အာဟ – ‘‘ဒုဝိဓေန ဈာနေန ဈာယမာနော’’တိ။ သဗ္ဗမင်္ဂလဂါထာတိ သဗ္ဗမင်္ဂလာဝိရောဓီ ဂါထာတိ ဝဒန္တိ။ တထာ ဟိ ဝဒန္တိ –
‘‘မင်္ဂလံ ဘဂဝါ ဗုဒ္ဓါ၊ ဓမ္မော သင်္ဃော စ မင်္ဂလံ၊
သဗ္ဗေသမ္ပိ စ သတ္တာနံ၊ သ ပုညဝိတမင်္ဂလ’’န္တိ။
ပူဇံ ကာရေတွာ ဧကံ အဂါရိကဓမ္မကထိကံ ဥပါသကံ အာဟ။ ဧတ္ထ စ ‘‘ဈာယီ တပတီ’’တိ ဣမိနာ အာရမ္မဏူပနိဇ္ဈာနာနံ ဂဟိတတ္တာ ဓမ္မရတနံ ဂဟိတမေဝ။ ‘‘ဗြာဟ္မဏော’’တိ ဣမိနာ သင်္ဃရတနံ ဂဟိတမေဝ။ ဗုဒ္ဓရတနံ ပန သရူပေနေဝ ဂဟိတန္တိ။
မဟာကပ္ပိနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၂။ သဟာယကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၂၄၆။ သမ္မာ ¶ သံသန္ဒနဝသေန ဧတိ ပဝတ္တတီတိ သမေတိ၊ သမ္မာဒိဋ္ဌိအာဒိ။ သမ္မာ စိရရတ္တံ စိရကာလံ သမေတိ ဧတေသံ အတ္ထီတိ စိရရတ္တံသမေတိကာ။ တေနာဟ ‘‘ဒီဃရတ္တ’’န္တိအာဒိ။ ဣဒါနိ ဣမေသန္တိ ဧတရဟိ ဧတေသံ။ အယံ သာသနဓမ္မော အဇ္ဈာသယတော ပယောဂတော စ သမ္မာ သံသန္ဒတိ သမေတိ၊ တသ္မာ မဇ္ဈေ ဘိန္နံ ဝိယ သမမေဝ န ဝိသဒိသံ။ ကိဉ္စ တတော ဧဝ ဗုဒ္ဓေန ဘဂဝတာ ပဝေဒိတဓမ္မဝိနယေ ဧတေသံ ပဋိပတ္တိသာသနဓမ္မော သောဘတိ ဝိရောစတီတိ အတ္ထော။ အရိယပ္ပဝေဒိတေတိ အရိယေန သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန သမ္မဒေဝ ပကာသိတေ အရိယဓမ္မေ။ သမ္မဒေဝ သမုစ္ဆေဒပဋိပ္ပဿဒ္ဓိဝိနယာနံ ဝသေန သုဋ္ဌု ဝိနီတာ သဗ္ဗကိလေသဒရထပရိဠာဟာနံ ဝူပသမေန။
သဟာယကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
သာရတ္ထပ္ပကာသိနိယာ သံယုတ္တနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ
ဘိက္ခုသံယုတ္တဝဏ္ဏနာယ လီနတ္ထပ္ပကာသနာ သမတ္တာ။
နိဋ္ဌိတာ စ သာရတ္ထပ္ပကာသိနိယာ
သံယုတ္တနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ နိဒါနဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ။