မူလ > သုတ္တပိဋက > သံယုတ္တနိကာယ > သဠာယတနဝဂ္ဂပါဠိ

၃၁၄။ ဧကံ ¶ ¶ ¶ သမယံ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော မဂဓေသု ဝိဟရတိ နာလကဂါမကေ။ အထ ခေါ ဇမ္ဗုခါဒကော ပရိဗ္ဗာဇကော ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ သာရိပုတ္တေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဇမ္ဗုခါဒကော ပရိဗ္ဗာဇကော အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ –

‘‘‘နိဗ္ဗာနံ၊ နိဗ္ဗာန’န္တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမံ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ နိဗ္ဗာန’’န္တိ? ‘‘ယော ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂက္ခယော ဒေါသက္ခယော မောဟက္ခယော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ နိဗ္ဗာန’’န္တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ¶ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ ဧတဿ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ပဌမံ။

၃၁၅။ ‘‘‘အရဟတ္တံ၊ အရဟတ္တ’န္တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမံ နု ¶ ခေါ၊ အာဝုသော ¶ ၊ အရဟတ္တ’’န္တိ? ‘‘ယော ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂက္ခယော ဒေါသက္ခယော မောဟက္ခယော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ အရဟတ္တ’’န္တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ¶ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ၊ အယံ ပဋိပဒါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ ဧတဿ အရဟတ္တဿ သစ္ဆိကိရိယာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ဒုတိယံ။

၃၁၆။ ‘‘ကေ နု ခေါ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ လောကေ ဓမ္မဝါဒိနော၊ ကေ လောကေ သုပ္ပဋိပန္နာ၊ ကေ လောကေ သုဂတာ’’တိ? ‘‘ယေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂပ္ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ ဒေါသပ္ပဟာနာယ ¶ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ မောဟပ္ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ တေ လောကေ ဓမ္မဝါဒိနော။ ယေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂဿ ပဟာနာယ ပဋိပန္နာ၊ ဒေါသဿ ပဟာနာယ ပဋိပန္နာ၊ မောဟဿ ပဟာနာယ ပဋိပန္နာ၊ တေ လောကေ သုပ္ပဋိပန္နာ။ ယေသံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ရာဂေါ ပဟီနော ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝင်္ကတော အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မော၊ ဒေါသော ပဟီနော ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝင်္ကတော အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မော၊ မောဟော ပဟီနော ဥစ္ဆိန္နမူလော ¶ တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝင်္ကတော အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မော၊ တေ လောကေ သုဂတာ’’တိ။

‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော၊ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ¶ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ရာဂဿ ဒေါသဿ မောဟဿ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ တတိယံ။

၃၁၇။ ‘‘ကိမတ္ထိယံ ¶ ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ သမဏေ ဂေါတမေ ဗြဟ္မစရိယံ ဝုဿတီ’’တိ? ‘‘ဒုက္ခဿ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ပရိညတ္ထံ ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ ဝုဿတီ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယာ’’တိ?

‘‘အယမေဝ ¶ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ¶ အယံ ပဋိပဒါ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ဒုက္ခဿ ပရိညာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ စတုတ္ထံ။

၃၁၈။ ‘‘‘အဿာသပ္ပတ္တော၊ အဿာသပ္ပတ္တော’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ အဿာသပ္ပတ္တော ဟောတီ’’တိ? ‘‘ယတော ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဘိက္ခု ဆန္နံ ဖဿာယတနာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ၊ ဧတ္တာဝတာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အဿာသပ္ပတ္တော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော ¶ ၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ အဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ပဉ္စမံ။

၃၁၉။ ‘‘‘ပရမဿာသပ္ပတ္တော၊ ပရမဿာသပ္ပတ္တော’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ပရမဿာသပ္ပတ္တော ဟောတီ’’တိ? ‘‘ယတော ¶ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဘိက္ခု ဆန္နံ ဖဿာယတနာနံ သမုဒယဉ္စ ¶ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ ¶ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ ယထာဘူတံ ဝိဒိတွာ အနုပါဒါဝိမုတ္တော ဟောတိ၊ ဧတ္တာဝတာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ပရမဿာသပ္ပတ္တော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပန၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ ပရမဿာသဿ သစ္ဆိကိရိယာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။

၃၂၀။ ‘‘‘ဝေဒနာ၊ ဝေဒနာ’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမာ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဝေဒနာ’’တိ? ‘‘တိဿော ဣမာဝုသော၊ ဝေဒနာ။ ကတမာ တိဿော? သုခါ ဝေဒနာ၊ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ၊ အဒုက္ခမသုခါ ဝေဒနာ – ဣမာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ တိဿော ဝေဒနာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော ¶ မဂ္ဂေါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော ¶ သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တိဿန္နံ ဝေဒနာနံ ပရိညာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ သတ္တမံ။

၃၂၁။ ‘‘‘အာသဝေါ ¶ ၊ အာသဝေါ’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမော နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ အာသဝေါ’’တိ? ‘‘တယော မေ၊ အာဝုသော၊ အာသဝါ ¶ ။ ကာမာသဝေါ၊ ဘဝါသဝေါ၊ အဝိဇ္ဇာသဝေါ – ဣမေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ တယော အာသဝါ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ အာသဝါနံ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။

၃၂၂။ ‘‘‘အဝိဇ္ဇာ၊ အဝိဇ္ဇာ’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမာ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ အဝိဇ္ဇာ’’တိ? ‘‘ယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဒုက္ခေ အညာဏံ၊ ဒုက္ခသမုဒယေ အညာဏံ၊ ဒုက္ခနိရောဓေ အညာဏံ၊ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ ¶ အညာဏံ – အယံ ဝုစ္စတာဝုသော၊ အဝိဇ္ဇာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော ¶ သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတိဿာ အဝိဇ္ဇာယ ¶ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ နဝမံ။

၃၂၃။ ‘‘‘တဏှာ၊ တဏှာ’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမာ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ တဏှာ’’တိ? ‘‘တိဿော ဣမာ၊ အာဝုသော၊ တဏှာ။ ကာမတဏှာ၊ ဘဝတဏှာ၊ ဝိဘဝတဏှာ – ဣမာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ တိဿော တဏှာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ¶ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ ¶ ၊ ဧတာသံ တဏှာနံ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ဒသမံ။

၃၂၄။ ‘‘‘ဩဃော၊ ဩဃော’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမော နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဩဃော’’တိ? ‘‘စတ္တာရောမေ၊ အာဝုသော၊ ဩဃာ။ ကာမောဃော၊ ဘဝေါဃော၊ ဒိဋ္ဌောဃော၊ အဝိဇ္ဇောဃော – ဣမေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ စတ္တာရော ဩဃာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ ¶ ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော ¶ ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဩဃာနံ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ဧကာဒသမံ။

၃၂၅။ ‘‘‘ဥပါဒါနံ၊ ဥပါဒါန’န္တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမံ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဥပါဒါန’’န္တိ? ‘‘စတ္တာရိမာနိ၊ အာဝုသော၊ ဥပါဒါနာနိ။ ကာမုပါဒါနံ၊ ဒိဋ္ဌုပါဒါနံ သီလဗ္ဗတုပါဒါနံ၊ အတ္တဝါဒုပါဒါနံ – ဣမာနိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ စတ္တာရိ ဥပါဒါနာနီ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယာ’’တိ ¶ ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယ၊ သေယျထိဒံ ¶ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဥပါဒါနာနံ ပဟာနာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ဒွါဒသမံ။

၃၂၆။ ‘‘‘ဘဝေါ၊ ဘဝေါ’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမော နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဘဝေါ’’တိ? ‘‘တယော မေ၊ အာဝုသော၊ ဘဝါ။ ကာမဘဝေါ၊ ရူပဘဝေါ၊ အရူပဘဝေါ – ဣမေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ တယော ဘဝါ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော၊ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ¶ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတေသံ ဘဝါနံ ပရိညာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ တေရသမံ။

၃၂၇။ ‘‘‘ဒုက္ခံ ¶ ၊ ဒုက္ခ’န္တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမံ နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဒုက္ခ’’န္တိ? ‘‘တိဿော ဣမာ၊ အာဝုသော၊ ဒုက္ခတာ။ ဒုက္ခဒုက္ခတာ၊ သင်္ခါရဒုက္ခတာ ¶ ၊ ဝိပရိဏာမဒုက္ခတာ – ဣမာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ တိဿော ဒုက္ခတာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတာသံ ဒုက္ခတာနံ ပရိညာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ စုဒ္ဒသမံ။

၃၂၈။ ‘‘‘သက္ကာယော ¶ ၊ သက္ကာယော’တိ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဝုစ္စတိ။ ကတမော နု ခေါ၊ အာဝုသော၊ သက္ကာယော’’တိ? ‘‘ပဉ္စိမေ၊ အာဝုသော၊ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာ သက္ကာယော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ၊ သေယျထိဒံ – ရူပုပါဒါနက္ခန္ဓော၊ ဝေဒနုပါဒါနက္ခန္ဓော၊ သညုပါဒါနက္ခန္ဓော၊ သင်္ခါရုပါဒါနက္ခန္ဓော၊ ဝိညာဏုပါဒါနက္ခန္ဓော ¶ ။ ဣမေ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓာ သက္ကာယော ဝုတ္တော ဘဂဝတာ’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အတ္ထိ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ကတမော ပနာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ကတမာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယာ’’တိ? ‘‘အယမေဝ ခေါ၊ အာဝုသော၊ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယ ¶ ၊ သေယျထိဒံ – သမ္မာဒိဋ္ဌိ သမ္မာသင်္ကပ္ပော သမ္မာဝါစာ သမ္မာကမ္မန္တော သမ္မာအာဇီဝေါ သမ္မာဝါယာမော သမ္မာသတိ သမ္မာသမာဓိ။ အယံ ခေါ၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယာ’’တိ။ ‘‘ဘဒ္ဒကော၊ အာဝုသော၊ မဂ္ဂေါ ဘဒ္ဒိကာ ပဋိပဒါ၊ ဧတဿ သက္ကာယဿ ပရိညာယ။ အလဉ္စ ပနာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ အပ္ပမာဒါယာ’’တိ။ ပန္နရသမံ။

၃၂၉။ ‘‘ကိံ ¶ နု ခေါ၊ အာဝုသော သာရိပုတ္တ၊ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဒုက္ကရ’’န္တိ? ‘‘ပဗ္ဗဇ္ဇာ ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဒုက္ကရာ’’တိ။ ‘‘ပဗ္ဗဇိတေန ပနာဝုသော၊ ကိံ ဒုက္ကရ’’န္တိ? ‘‘ပဗ္ဗဇိတေန ခေါ၊ အာဝုသော၊ အဘိရတိ ဒုက္ကရာ’’တိ။ ‘‘အဘိရတေန ပနာဝုသော၊ ကိံ ဒုက္ကရ’’န္တိ? ‘‘အဘိရတေန ခေါ၊ အာဝုသော၊ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိ ဒုက္ကရာ’’တိ။ ‘‘ကီဝစိရံ ပနာဝုသော၊ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နော ဘိက္ခု အရဟံ အဿာ’’တိ? ‘‘နစိရံ၊ အာဝုသော’’တိ။ သောဠသမံ။

နိဗ္ဗာနံ အရဟတ္တဉ္စ၊ ဓမ္မဝါဒီ ¶ ကိမတ္ထိယံ၊

အဿာသော ပရမဿာသော၊ ဝေဒနာ အာသဝါဝိဇ္ဇာ၊

တဏှာ ဩဃာ ဥပါဒါနံ၊ ဘဝေါ ဒုက္ခဉ္စ သက္ကာယော။

ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဒုက္ကရန္တိ။