📜

၁၁။ သောတာပတ္တိသံယုတ္တံ

၁။ ဝေဠုဒွါရဝဂ္ဂေါ

၁။ စက္ကဝတ္တိရာဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၉၉၇။ သောတာပတ္တိသံယုတ္တဿ ပဌမေ ကိဉ္စာပီတိ အနုဂ္ဂဟဂရဟဏေသု နိပါတော။ စတုန္နဉှိ မဟာဒီပါနံ ဣဿရိယာဓိပစ္စံ ရဇ္ဇံ အနုဂ္ဂဏှန္တော စတုန္နဉ္စ အပါယာနံ အပ္ပဟီနဘာဝံ ဂရဟန္တော သတ္ထာ ‘‘ကိဉ္စာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ စတုန္နံ ဒီပါနန္တိ ဒွိသဟဿဒီပပရိဝါရာနံ စတုန္နံ မဟာဒီပါနံ။ ဣဿရိယာဓိပစ္စန္တိ ဣဿရဘာဝေါ ဣဿရိယံ၊ အဓိပတိဘာဝေါ အာဓိပစ္စံ၊ ဣဿရိယံ အာဓိပစ္စံ ဧတသ္မိံ ရဇ္ဇေ၊ န ဆေဒနဘေဒနန္တိ ဣဿရိယာဓိပစ္စံ။ ကာရေတွာတိ ဧဝရူပံ ရဇ္ဇံ ပဝတ္တာပေတွာ။ ကိဉ္စာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အရိယသာဝကောတိ ဧတ္ထ အနုဂ္ဂဟပသံသာသု နိပါတော။ ပိဏ္ဍိယာလောပေန ဟိ ယာပနံ အနုဂ္ဂဟန္တော စတုန္နဉ္စ အပါယာနံ ပဟီနဘာဝံ ပသံသန္တော သတ္ထာ ‘‘ကိဉ္စာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အရိယသာဝကော’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ နန္တကာနီတိ အနန္တကာနိ။ တေရသဟတ္ထောပိ ဟိ ဝတ္ထသာဋကော ဒသစ္ဆေဒနတော ပဋ္ဌာယ နန္တကန္တေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။

အဝေစ္စပ္ပသာဒေနာတိ အစလပ္ပသာဒေန။ သော ပနာယံ ပသာဒေါ ကိံ ဧကော၊ အနေကောတိ? ဧကောဝ၊ သော မဂ္ဂေန အာဂတပ္ပသာဒေါ။ ယေသု ပန ဝတ္ထူသု အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ရုဟတိ၊ တေသံ ဝသေန ‘‘ဗုဒ္ဓေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေနာ’’တိအာဒိနာ နယေန တိဓာ ဝုတ္တော။ ယသ္မာ စ ဧကော၊ တသ္မာဝ နိန္နာနာကရဏော ဟောတိ။ အရိယသာဝကဿ ဟိ ဗုဒ္ဓေယေဝ ပသာဒေါ စ ပေမဉ္စ ဂါရဝဉ္စ မဟန္တံ၊ န ဓမ္မေ ဝါ သင်္ဃေ ဝါ၊ ဓမ္မေယေဝ ဝါ မဟန္တံ ၊ န ဗုဒ္ဓေ ဝါ သင်္ဃေ ဝါ၊ သင်္ဃေယေဝ ဝါ မဟန္တံ၊ န ဗုဒ္ဓေ ဝါ ဓမ္မေ ဝါတိ ဧတံ နတ္ထိ။ ဣတိပိ သော ဘဂဝါတိအာဒီနိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဝိတ္ထာရိတာနေဝ။

အရိယကန္တေဟီတိ အရိယာနံ ကန္တေဟိ ပိယေဟိ မနာပေဟိ။ ပဉ္စ ဟိ သီလာနိ ဘဝန္တရဂတာပိ အရိယာ န ကောပေန္တိ၊ ဧဝံ တေသံ ပိယာနိ။ တာနိ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ အခဏ္ဍေဟီတိအာဒိ သဒိသဝသေန ဝုတ္တံ။ မုခဝဋ္ဋိယဉှိ ဆိန္နေကဒေသာ ပါတိ ခဏ္ဍာတိ ဝုစ္စတိ၊ မဇ္ဈေ ဘိန္နာ ဆိဒ္ဒါတိ၊ ဧကသ္မိံ ပဒေသေ ဝိသဘာဂဝဏ္ဏာ ဂါဝီ သဗလာတိ၊ နာနာဗိန္ဒုစိတ္တာ ကမ္မာသာတိ၊ ဧဝမေဝ ပဋိပါဋိယာ အာဒိမှိ ဝါ အန္တေ ဝါ ဘိန္နံ သီလံ ခဏ္ဍံ နာမ၊ မဇ္ဈေ ဘိန္နံ ဆိဒ္ဒံ၊ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဒွိန္နံ ဝါ တိဏ္ဏံ ဝါ ပဋိပါဋိယာ ဘိန္နတ္တာ သဗလံ၊ ဧကန္တရံ ဘိန္နံ ကမ္မာသံ။ တေသံ ဒေါသာနံ အဘာဝေန အခဏ္ဍာဒိတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဘုဇိဿေဟီတိ ဘုဇိဿဘာဝကရေဟိ။ ဝိညုပ္ပသတ္ထေဟီတိ ဗုဒ္ဓါဒီဟိ ဝိညူဟိ ပသံသိတေဟိ။ အပရာမဋ္ဌေဟီတိ ‘‘ဣဒံ နာမ တယာ ကတံ၊ ဣဒံ ဝီတိက္ကန္တ’’န္တိ ဧဝံ ပရာမသိတုံ အသက္ကုဏေယျေဟိ။ သမာဓိသံဝတ္တနိကေဟီတိ အပ္ပနာသမာဓိံ ဥပစာရသမာဓိံ ဝါ သံဝတ္တေတုံ သမတ္ထေဟိ။

၂။ ဗြဟ္မစရိယောဂဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၉၉၈။ ဒုတိယေ ယေသံ သဒ္ဓါတိ ပဒေန ဗုဒ္ဓေ ပသာဒေါ ဂဟိတော။ သီလန္တိ ပဒေန အရိယကန္တာနိ သီလာနိ ဂဟိတာနိ။ ပသာဒေါတိ ပဒေန သင်္ဃေ ပသာဒေါ ဂဟိတော။ ဓမ္မဒဿနန္တိ ပဒေန ဓမ္မေ ပသာဒေါ ဂဟိတောတိ ဧဝံ စတ္တာရိ သောတာပတ္တိယင်္ဂါနိ ဝုတ္တာနိ။ ကာလေန ပစ္စေန္တီတိ ကာလေန ပါပုဏန္တိ။ ဗြဟ္မစရိယောဂဓံ သုခန္တိ ဗြဟ္မစရိယံ ဩဂါဟိတွာ ဌိတံ ဥပရိမဂ္ဂတ္တယသမ္ပယုတ္တံ သုခံ။ ယော ပနေသ ဂါထာယ အာဂတော ပသာဒေါ၊ သော ကတရပသာဒေါ ဟောတီတိ။ တိပိဋကစူဠာဘယတ္ထေရော တာဝ ‘‘မဂ္ဂပသာဒေါ’’တိ အာဟ၊ တိပိဋကစူဠနာဂတ္ထေရော ‘‘အာဂတမဂ္ဂဿ ပစ္စဝေက္ခဏပ္ပသာဒေါ’’တိ။ ဥဘောပိ ထေရာ ပဏ္ဍိတာ ဗဟုဿုတာ၊ ဥဘိန္နံ သုဘာသိတံ။ မိဿကပ္ပသာဒေါ ဧသောတိ။

၃။ ဒီဃာဝုဥပါသကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၉၉၉။ တတိယေ တသ္မာတိ ယသ္မာ စတူသု သောတာပတ္တိယင်္ဂေသု သန္ဒိဿသိ၊ တသ္မာ။ ဝိဇ္ဇာဘာဂိယေတိ ဝိဇ္ဇာကောဋ္ဌာသိကေ။ သဗ္ဗသင်္ခါရေသူတိ သဗ္ဗေသု တေဘူမကသင်္ခါရေသု။ ဧဝမဿ ဥပရိ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ ဝိပဿနာ ကထိတာ။ ဝိဃာတန္တိ ဒုက္ခံ။

၄-၅။ ပဌမသာရိပုတ္တသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၀-၁၀၀၁။ စတုတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ ပဉ္စမေ သောတာပတ္တိယင်္ဂန္တိ သောတာပတ္တိယာ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိလာဘင်္ဂံ။ ဗုဒ္ဓေ အဝေစ္စပ္ပသာဒါဒယော ပန ပဋိလဒ္ဓဂုဏာ သောတာပန္နဿ အင်္ဂါ နာမ၊ တေပိ ပန သောတာပတ္တိယင်္ဂန္တိ အာဂတာ။ တတြာယံ ဒွိန္နမ္ပိ ဝစနတ္ထော – သပ္ပုရိသေ သေဝန္တော ဘဇန္တော ပယိရုပါသန္တော ဓမ္မံ သုဏန္တော ယောနိသော မနသိကရောန္တော ဓမ္မာနုဓမ္မံ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိပဒံ ပဋိပဇ္ဇန္တော သောတာပတ္တိံ ပဋိလဘတီတိ သပ္ပုရိသသံသေဝါဒယော သောတာပတ္တိအတ္ထာယ အင်္ဂန္တိ သောတာပတ္တိယင်္ဂံ နာမ၊ ဣတရေ ပဌမမဂ္ဂသင်္ခါတာယ သောတာပတ္တိယာ အင်္ဂန္တိပိ သောတာပတ္တိယင်္ဂံ၊ ပဋိဝိဒ္ဓသောတာပတ္တိမဂ္ဂဿ သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ အင်္ဂန္တိပိ သောတာပတ္တိယင်္ဂံ။

၆။ ထပတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၂။ ဆဋ္ဌေ သာဓုကေ ပဋိဝသန္တီတိ သာဓုကနာမကေ အတ္တနော ဘောဂဂါမကေ ဝသန္တိ။ တေသု ဣသိဒတ္တော သကဒါဂါမီ၊ ပုရာဏော သောတာပန္နော သဒါရသန္တုဋ္ဌော။ မဂ္ဂေ ပုရိသံ ဌပေသုန္တိ တေသံ ကိရ ဂါမဒွါရေန ဘဂဝတော ဂမနမဂ္ဂေါ။ တသ္မာ ‘‘ဘဂဝါ ကာလေ ဝါ အကာလေ ဝါ အမှာကံ သုတ္တာနံ ဝါ ပမတ္တာနံ ဝါ ဂစ္ဆေယျ၊ အထ ပဿိတုံ န လဘေယျာမာ’’တိ မဂ္ဂမဇ္ဈေ ပုရိသံ ဌပေသုံ။

အနုဗန္ဓိံသူတိ န ဒူရတောဝ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓိံသု၊ ဘဂဝါ ပန သကဋမဂ္ဂဿ မဇ္ဈေ ဇင်္ဃမဂ္ဂေန အဂမာသိ၊ ဣတရေ ဥဘောသု ပဿေသု အနုဂစ္ဆန္တာ အဂမံသု။ မဂ္ဂါ ဩက္ကမ္မာတိ ဗုဒ္ဓါနဉှိ ကေနစိ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆန္တာနံယေဝ ပဋိသန္ထာရံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ ကေနစိ သဒ္ဓိံ ဌိတကာနံ ၊ ကေနစိ သဒ္ဓိံ ဒိဝသဘာဂံ နိသိန္နာနံ။ တသ္မာ ဘဂဝါ စိန္တေသိ – ‘‘ဣမေဟိ မေ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆန္တဿ ပဋိသန္ထာရံ ကာတုံ အယုတ္တံ၊ ဌိတကေနပိ ကာတုံ န ယုတ္တံ၊ ဣမေ ဟိ မယှံ သာသနေ သာမိနော အာဂတဖလာ။ ဣမေဟိ သဒ္ဓိံ နိသီဒိတွာဝ ဒိဝသဘာဂံ ပဋိသန္ထာရံ ကရိဿာမီ’’တိ မဂ္ဂါ ဩက္ကမ္မ ယေန အညတရံ ရုက္ခမူလံ တေနုပသင်္ကမိ။

ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒီတိ တေ ကိရ ဆတ္တုပါဟနံ ကတ္တရဒဏ္ဍံ ပါဒဗ္ဘဉ္ဇနတေလာဒီနိ စေဝ အဋ္ဌဝိဓဉ္စ ပါနကံ သရဘပါဒပလ္လင်္ကဉ္စ ဂါဟာပေတွာ အဂမံသု၊ အာဘတံ ပလ္လင်္ကမ္ပိ ပညာပေတွာ အဒံသု ၊ သတ္ထာ တသ္မိံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသူတိ သေသာနိ ဆတ္တုပါဟနာဒီနိ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဒေထာတိ ဝတွာ သယမ္ပိ ဘဂဝန္တံ ဝန္ဒိတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။

သာဝတ္ထိယာကောသလေသု စာရိကံ ပက္ကမိဿတီတိအာဒိ သဗ္ဗံ မဇ္ဈိမပဒေသဝသေနဝ ဝုတ္တံ။ ကသ္မာ? နိယတတ္တာ။ ဘဂဝတော ဟိ စာရိကာစရဏမ္ပိ အရုဏုဋ္ဌာပနမ္ပိ နိယတံ၊ မဇ္ဈိမပဒေသေယေဝ စာရိကံ စရတိ၊ မဇ္ဈိမဒေသေ အရုဏံ ဥဋ္ဌပေတီတိ နိယတတ္တာ မဇ္ဈိမဒေသဝသေန ဝုတ္တံ။ အာသန္နေ နော ဘဂဝါ ဘဝိဿတီတိ ဧတ္ထ န ကေဝလံ အာသန္နတ္တာယေဝ တေသံ သောမနဿံ ဟောတိ၊ အထ ခေါ ‘‘ဣဒါနိ ဒါနံ ဒါတုံ ဂန္ဓမာလာဒီဟိ ပူဇံ ကာတုံ ဓမ္မံ သောတုံ ပဉှံ ပုစ္ဆိတုံ လဘိဿာမာ’’တိ တေသံ သောမနဿံ ဟောတိ။

တသ္မာတိဟ ထပတယော သမ္ဗာဓော ဃရာဝါသောတိ ထပတယော ယသ္မာ တုမှာကံ မယိ ဒူရီဘူတေ အနပ္ပကံ ဒေါမနဿံ၊ အာသန္နေ အနပ္ပကံ သောမနဿံ ဟောတိ၊ တသ္မာပိ ဝေဒိတဗ္ဗမေတံ ‘‘သမ္ဗာဓော ဃရာဝါသော’’တိ။ ဃရာဝါသဿ ဟိ ဒေါသေန တုမှာကံ ဧဝံ ဟောတိ။ သစေ ပန ဃရာဝါသံ ပဟာယ ပဗ္ဗဇိတာ၊ အထ ဧဝံ ဝေါ မယာ သဒ္ဓိံယေဝ ဂစ္ဆန္တာနဉ္စ အာဂစ္ဆန္တာနဉ္စ တံ န ဘဝေယျာတိ ဣမမတ္ထံ ဒီပေန္တော ဧဝမာဟ။ တတ္ထ သကိဉ္စနသပလိဗောဓဋ္ဌေန သမ္ဗာဓတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ မဟာဝါသေ ဝသန္တဿပိ ဟိ သကိဉ္စနသပလိဗောဓဋ္ဌေန ဃရာဝါသော သမ္ဗာဓောဝ။ ရဇာပထောတိ ရာဂဒေါသမောဟရဇာနံ အာပထော၊ အာဂမနဋ္ဌာနန္တိ အတ္ထော။ အဗ္ဘောကာသောပဗ္ဗဇ္ဇာတိ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ပန အကိဉ္စနအပလိဗောဓဋ္ဌေန အဗ္ဘောကာသော။ စတုရတနိကေပိ ဟိ ဂဗ္ဘေ ဒွိန္နံ ဘိက္ခူနံ ပလ္လင်္ကေန ပလ္လင်္ကံ ဃဋေတွာ နိသိန္နာနမ္ပိ အကိဉ္စနအပလိဗောဓဋ္ဌေန ပဗ္ဗဇ္ဇာ အဗ္ဘောကာသော နာမ ဟောတိ။ အလဉ္စ ပန ဝေါ ထပတယော အပ္ပမာဒါယာတိ ဧဝံ သမ္ဗာဓေ ဃရာဝါသေ ဝသန္တာနံ တုမှာကံ အပ္ပမာဒမေဝ ကာတုံ ယုတ္တန္တိ အတ္ထော။

ဧကံ ပုရတော ဧကံ ပစ္ဆတော နိသီဒါပေမာတိ တေ ကိရ ဒွေပိ ဇနာ သဗ္ဗာလင်္ကာရပဋိမဏ္ဍိတေသု ဒွီသု နာဂေသု တာ ဣတ္ထိယော ဧဝံ နိသီဒါပေတွာ ရညော နာဂံ မဇ္ဈေ ကတွာ ဥဘောသု ပဿေသု ဂစ္ဆန္တိ၊ တသ္မာ ဧဝမာဟံသု။ နာဂေါပိ ရက္ခိတဗ္ဗောတိ ယထာ ကိဉ္စိ ဝိသေဝိတံ န ကရောတိ၊ ဧဝံ ရက္ခိတဗ္ဗော ဟောတိ။ တာပိ ဘဂိနိယောတိ ယထာ ပမာဒံ နာပဇ္ဇန္တိ၊ ဧဝံ ရက္ခိတဗ္ဗာ ဟောန္တိ။ အတ္တာပီတိ သိတဟသိတကထိတဝိပေက္ခိတာဒီနိ အကရောန္တေဟိ အတ္တာပိ ရက္ခိတဗ္ဗော ဟောတိ။ (တေဟိ တထာ ကရောန္တေဟိ န အတ္တာပိ ရက္ခိတဗ္ဗော ဟောတိ)။ တထာ ကရောန္တော ဟိ ‘‘သာမိဒုဗ္ဘော ဧသော’’တိ နိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဟောတိ။ တသ္မာတိဟ ထပတယောတိ ယသ္မာ တုမှေ ရာဇာ နိစ္စံ ရာဇဘဏ္ဍံ ပဋိစ္ဆာပေတိ၊ တသ္မာပိ သမ္ဗာဓော ဃရာဝါသော ရဇာပထော။ ယသ္မာ ပန ပံသုကူလိကဘိက္ခုံ ဧဝံ ပဋိစ္ဆာပေန္တော နတ္ထိ၊ တသ္မာ အဗ္ဘောကာသော ပဗ္ဗဇ္ဇာ။ ဧဝံ သဗ္ဗတ္ထာပိ အလဉ္စ ပန ဝေါ ထပတယော အပ္ပမာဒါယ အပ္ပမာဒမေဝ ကရောထာတိ ဒဿေတိ။

မုတ္တစာဂေါတိ ဝိဿဋ္ဌစာဂေါ။ ပယတပါဏီတိ အာဂတာဂတာနံ ဒါနတ္ထာယ ဓောတဟတ္ထော။ ဝေါဿဂ္ဂရတောတိ ဝေါဿဂ္ဂသင်္ခါတေ စာဂေ ရတော။ ယာစယောဂေါတိ ယာစိတဗ္ဗကယုတ္တော။ ဒါနသံဝိဘာဂရတောတိ ဒါနေန စေဝ အပ္ပမတ္တကမ္ပိ ကိဉ္စိ လဒ္ဓါ တတောပိ သံဝိဘာဂေ ရတော။ အပ္ပဋိဝိဘတ္တန္တိ ‘‘ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတိ၊ ဣဒံ ဘိက္ခူန’’န္တိ ဧဝံ အကတဝိဘာဂံ၊ သဗ္ဗံ ဒါတဗ္ဗမေဝ ဟုတွာ ဌိတန္တိ အတ္ထော။

၇။ ဝေဠုဒွါရေယျသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၃။ သတ္တမေ ဝေဠုဒွါရန္တိ ဂါမဒွါရေ ပဝေဏိအာဂတဿ ဝေဠုဂစ္ဆဿ အတ္ထိတာယ ဧဝံလဒ္ဓနာမော ဂါမော။ အတ္တုပနာယိကန္တိ အတ္တနိ ဥပနေတဗ္ဗံ။ သမ္ဖဘာသေနာတိ အမန္တဘာသေန။ သမ္ဖပ္ပလာပဘာသေနာတိ သမ္ဖပ္ပလာပသမ္ဘာသေန နိရတ္ထကေန အညာဏဝစနေနာတိ အတ္ထော။

၈-၉။ ပဌမဂိဉ္ဇကာဝသထသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၄-၅။ အဋ္ဌမေ ဉာတိကေတိ ဧကံ တဠာကံ နိဿာယ ဒွိန္နံ စူဠပိတိမဟာပိတိပုတ္တာနံ ဒွေ ဂါမာ၊ တေသု ဧကသ္မိံ ဂါမကေ။ ဂိဉ္ဇကာဝသထေတိ ဣဋ္ဌကာမယေ အာဝသထေ။ ဩရမ္ဘာဂိယာနန္တိ ဟေဋ္ဌာဘာဂိယာနံ၊ ကာမဘဝေယေဝ ပဋိသန္ဓိဂ္ဂါဟာပကာနန္တိ အတ္ထော။ ဩရန္တိ လဒ္ဓနာမေဟိ ဝါ တီဟိ မဂ္ဂေဟိ ပဟာတဗ္ဗာနီတိပိ ဩရမ္ဘာဂိယာနိ။ တတ္ထ ကာမစ္ဆန္ဒော ဗျာပါဒေါတိ ဣမာနိ ဒွေ သမာပတ္တိယာ ဝါ အဝိက္ခမ္ဘိတာနိ မဂ္ဂေန ဝါ အသမုစ္ဆိန္နာနိ နိဗ္ဗတ္တိဝသေန ဥဒ္ဓံ ဘာဂံ ရူပဘဝံ အရူပဘဝံ ဝါ ဂန္တုံ န ဒေန္တိ။ သက္ကာယဒိဋ္ဌိအာဒီနိ တီဏိ တတ္ထ နိဗ္ဗတ္တမ္ပိ အာနေတွာ ပုန ဣဓေဝ နိဗ္ဗတ္တာပေန္တီတိ သဗ္ဗာနိပိ ဩရမ္ဘာဂိယာနေဝ။ အနာဝတ္တိဓမ္မောတိ ပဋိသန္ဓိဝသေန အနာဂမနသဘာဝေါ။

ရာဂဒေါသမောဟာနံတနုတ္တာတိ ဧတ္ထ ကဒါစိ ဥပ္ပတ္တိယာ စ ပရိယုဋ္ဌာနမန္ဒတာယ စာတိ ဒွေဓာပိ တနုဘာဝေါ ဝေဒိတဗ္ဗော။ သကဒါဂါမိဿ ဟိ ပုထုဇ္ဇနာနံ ဝိယ အဘိဏှံ ရာဂါဒယော န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ကဒါစိ ကရဟစိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ စ န ပုထုဇ္ဇနာနံ ဝိယ ဗဟလဗဟလာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ မက္ခိပတ္တံ ဝိယ တနုကာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ ဒီဃဘာဏကတိပိဋကမဟာသီဝတ္ထေရော ပနာဟ – ‘‘ယသ္မာ သကဒါဂါမိဿ ပုတ္တဓီတရော ဟောန္တိ၊ ဩရောဓာ စ ဟောန္တိ၊ တသ္မာ ဗဟလာ ကိလေသာ။ ဣဒံ ပန ဘဝတနုကဝသေန ကထိတ’’န္တိ။ တံ အဋ္ဌကထာယံ ‘‘သောတာပန္နဿ သတ္တ ဘဝေ ဌပေတွာ အဋ္ဌမေ ဘဝေ ဘဝတနုကံ နတ္ထိ၊ သကဒါဂါမိဿ ဒွေ ဘဝေ ဌပေတွာ ပဉ္စသု ဘဝေသု ဘဝတနုကံ နတ္ထိ၊ အနာဂါမိဿ ရူပါရူပဘဝံ ဌပေတွာ ကာမဘဝေ ဘဝတနုကံ နတ္ထိ၊ ခီဏာသဝဿ ကိသ္မိဉ္စိ ဘဝေ ဘဝတနုကံ နတ္ထီ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ပဋိက္ခိတ္တံ ဟောတိ။

ဣမံလောကန္တိ ဣမံ ကာမာဝစရလောကံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ အယဉှေတ္ထ အဓိပ္ပာယော – သစေ ဟိ မနုဿေသု သကဒါဂါမိဖလံ ပတ္တော ဒေဝေသု နိဗ္ဗတ္တိတွာ အရဟတ္တံ သစ္ဆိကရောတိ၊ ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ အသက္ကောန္တော ပန အဝဿံ မနုဿလောကံ အာဂန္တွာ သစ္ဆိကရောတိ။ ဒေဝေသု သကဒါဂါမိဖလံ ပတ္တောပိ သစေ မနုဿေသု နိဗ္ဗတ္တိတွာ အရဟတ္တံ သစ္ဆိကရောတိ၊ ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ အသက္ကောန္တော ပန အဝဿံ ဒေဝလောကံ ဂန္တွာ သစ္ဆိကရောတီတိ။

ဝိနိပတနံ ဝိနိပါတော၊ နာဿ ဝိနိပါတော ဓမ္မောတိ အဝိနိပါတဓမ္မော၊ စတူသု အပါယေသု အဝိနိပါတနသဘာဝေါတိ အတ္ထော။ နိယတောတိ ဓမ္မနိယာမေန နိယတော။ သမ္ဗောဓိပရာယဏောတိ ဥပရိမဂ္ဂတ္တယသင်္ခါတာ သမ္ဗောဓိ ပရံ အယနံ အဿ ဂတိ ပဋိသရဏံ အဝဿံ ပတ္တဗ္ဗာတိ သမ္ဗောဓိပရာယဏော။ ဝိဟေသာဝေသာတိ တေသံ တေသံ ဉာဏဂတိံ ဉာဏူပပတ္တိံ ဉာဏာဘိသမ္ပရာယံ ဩလောကေန္တဿ ကာယကိလမထောဝ ဧသ၊ အာနန္ဒ၊ တထာဂတဿာတိ ဒီပေတိ။ စိတ္တဝိဟေသာ ပန ဗုဒ္ဓါနံ နတ္ထိ။

ဓမ္မာဒါသန္တိ ဓမ္မမယံ အာဒါသံ။ ယေနာတိ ယေန ဓမ္မာဒါသေန သမန္နာဂတော။ ခီဏာပါယဒုဂ္ဂတိဝိနိပါတောတိ ဣဒံ နိရယာဒီနံယေဝ ဝေဝစနဝသေနေဝ ဝုတ္တံ။ နိရယာဒယော ဟိ ဝဍ္ဎိသင်္ခါတတော အယတော အပေတတ္တာ အပါယော၊ ဒုက္ခဿ ဂတိ ပဋိသရဏန္တိ။ ဒုဂ္ဂတိ၊ ဒုက္ကဋကာရိနော ဧတ္ထ ဝိဝသာ နိပတန္တီတိ ဝိနိပါတော။ နဝမံ ဥတ္တာနမေဝ။

၁၀။ တတိယဂိဉ္ဇကာဝသထသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၆။ ဒသမေ ပရောပညာသာတိ အတိရေကပညာသ။ သာဓိကနဝုတီတိ အတိရေကနဝုတိ။ ဆာတိရေကာနီတိ ဆဟိ အဓိကာနိ။ သော ကိရ ဂါမော ကိဉ္စာပိ နာတိမဟာ အဟောသိ၊ အရိယသာဝကာ ပနေတ္ထ ဗဟူ။ တတ္ထ တတ္ထ အဟိဝါတရောဂေန ဧကပ္ပဟာရေနေဝ စတုဝီသတိ ပါဏသတသဟဿာနိ ကာလမကံသု၊ တေသု အရိယသာဝကာ ဧတ္တကာ နာမ အဟေသုံ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

ဝေဠုဒွါရဝဂ္ဂေါ ပဌမော။

၂။ ရာဇကာရာမဝဂ္ဂေါ

၁။ သဟဿဘိက္ခုနိသင်္ဃသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၇။ ဒုတိယဿ ပဌမေ ရာဇကာရာမေတိ ရညာ ကာရိတတ္တာ ဧဝံ လဒ္ဓနာမေ အာရာမေ၊ တံ ရညာ ပသေနဒိကောသလေန ကတံ။ ပဌမဗောဓိယံ ကိရ လာဘဂ္ဂယသဂ္ဂပတ္တံ သတ္ထာရံ ဒိသွာ တိတ္ထိယာ စိန္တယိံသု – ‘‘သမဏော ဂေါတမော လာဘဂ္ဂယသဂ္ဂပတ္တော၊ န ခေါ ပနေသ အညံ ကိဉ္စိ သီလံ ဝါ သမာဓိံ ဝါ နိဿာယ ဧဝံ လာဘဂ္ဂယသဂ္ဂပတ္တော။ ဘူမိသီသံ ပန တေန ဂဟိတံ၊ သစေ မယမ္ပိ ဇေတဝနသမီပေ အာရာမံ ကာရာပေတုံ သက္ကုဏေယျာမ၊ လာဘဂ္ဂယသဂ္ဂပတ္တာ ဘဝေယျာမာ’’တိ။ တေ အတ္တနော အတ္တနော ဥပဋ္ဌာကေ သမာဒပေတွာ သတသဟဿမတ္တေ ကဟာပဏေ လဘိတွာ တေ အာဒါယ ရညော သန္တိကံ အဂမံသု။ ရာဇာ ‘‘ကိံ ဧတ’’န္တိ? ပုစ္ဆိ။ မယံ ဇေတဝနသမီပေ တိတ္ထိယာရာမံ ကရောမ၊ သစေ သမဏော ဂေါတမော ဝါ သမဏဿ ဂေါတမဿ သာဝကာ ဝါ အာဂန္တွာ ဝါရေဿန္တိ၊ ဝါရေတုံ မာ အဒတ္ထာတိ လဉ္ဇံ အဒံသု။ ရာဇာ လဉ္ဇံ ဂဟေတွာ ‘‘ဂစ္ဆထ ကာရေထာ’’တိ အာဟ။

တေ ဂန္တွာ၊ အတ္တနော ဥပဋ္ဌာကေဟိ ဒဗ္ဗသမ္ဘာရေ အာဟရာပေတွာ၊ ထမ္ဘုဿာပနာဒီနိ ကရောန္တာ၊ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ ဧကကောလာဟလံ အကံသု။ သတ္ထာ ဂန္ဓကုဋိတော နိက္ခမ္မ ပမုခေ ဌတွာ ‘‘ကေ ပန တေ၊ အာနန္ဒ၊ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ ကေဝဋ္ဋာ မညေ မစ္ဆဝိလောပေ’’တိ?၊ ပုစ္ဆိ။ တိတ္ထိယာ၊ ဘန္တေ ၊ ဇေတဝနသမီပေ တိတ္ထိယာရာမံ ကရောန္တီတိ။ အာနန္ဒ၊ ဣမေ သာသနေန ပဋိဝိရုဒ္ဓါ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ အဖာသုဝိဟာရံ ကရိဿန္တိ၊ ရညော အာရောစေတွာ ဝါရာပေဟီတိ။

ထေရော ဘိက္ခုသင်္ဃေန သဒ္ဓိံ ဂန္တွာ ရာဇဒွါရေ အဋ္ဌာသိ။ ရညော ‘‘ထေရာ၊ ဒေဝ၊ အာဂတာ’’တိ နိဝေဒယိံသု။ ရာဇာ လဉ္ဇဿ ဂဟိတတ္တာ န နိက္ခမိ။ ထေရာ ဂန္တွာ သတ္ထု အာရောစယိံသု။ သတ္ထာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေ ပေသေသိ။ ရာဇာ တေသမ္ပိ ဒဿနံ န အဒါသိ။ တေ အာဂန္တွာ သတ္ထု အာရောစယိံသု ‘‘န၊ ဘန္တေ၊ ရာဇာ နိက္ခန္တော’’တိ။ သတ္ထာ တင်္ခဏံယေဝ ဗျာကာသိ – ‘‘အတ္တနော ရဇ္ဇေ ဌတွာ ကာလံ ကာတုံ န လဘိဿတီ’’တိ။

ဒုတိယဒိဝသေ စ သာမံယေဝ ဘိက္ခုသင်္ဃပရိဝါရော ဂန္တွာ ရာဇဒွါရေ အဋ္ဌာသိ။ ရာဇာ ‘‘သတ္ထာ အာဂတော’’တိ သုတွာ နိက္ခမိတွာ၊ နိဝေသနံ ပဝေသေတွာ၊ သာရပလ္လင်္ကေ နိသီဒါပေတွာ၊ ယာဂုခဇ္ဇကံ အဒါသိ။ သတ္ထာ ပရိဘုတ္တယာဂုခါဒနီယော ‘‘ယာဝ ဘတ္တံ နိဋ္ဌာတိ၊ တာဝ သတ္ထု သန္တိကေ နိသီဒိဿာမီ’’တိ အာဂန္တွာ နိသိန္နံ ရာဇာနံ ‘‘တယာ၊ မဟာရာဇ၊ ဣဒံ နာမ ကတ’’န္တိ အဝတွာ၊ ‘‘ကာရဏေနေဝ နံ သညာပေဿာမီ’’တိ ဣဒံ အတီတကာရဏံ အာဟရိ – မဟာရာဇ၊ ပဗ္ဗဇိတေ နာမ အညမညံ ယုဇ္ဈာပေတုံ န ဝဋ္ဋတိ။ အတီတေပိ ဣသယော အညမညံ ယုဇ္ဈာပေတွာ သဟ ရဋ္ဌေန ရာဇာ သမုဒ္ဒံ ပဝိဋ္ဌောတိ။ ကဒါ ဘဂဝါတိ?

အတီတေ၊ မဟာရာဇ၊ ဘရုရဋ္ဌေ ဘရုရာဇာ နာမ ရဇ္ဇံ ကာရေတိ။ ပဉ္စသတာ ပဉ္စသတာ ဒွေ ဣသိဂဏာ ပဗ္ဗတပါဒတော လောဏမ္ဗိလသေဝနတ္ထာယ ဘရုနဂရံ ဂန္တွာ နဂရဿ အဝိဒူရေ ဒွေ ရုက္ခာ အတ္ထိ၊ ပဌမံ အာဂတော ဣသိဂဏော ဧကဿ ရုက္ခဿ မူလေ နိသီဒိ၊ ပစ္ဆာဂတောပိ ဧကဿာတိ။ တေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ပဗ္ဗတပါဒံ ဧဝ အဂမံသု။ တေ ပုန အာဂစ္ဆန္တာပိ အတ္တနော ရုက္ခမူလေယေဝ နိသီဒန္တိ။ အဒ္ဓါနေ ဂစ္ဆန္တေ ဧကော ရုက္ခော သုက္ခိ၊ တသ္မိံ သုက္ခေ အာဂတာ တာပသာ ‘‘အယံ ရုက္ခော မဟာ၊ အမှာကမ္ပိ တေသမ္ပိ ပဟောဿတီ’’တိ ဣတရေသံ ရုက္ခမူလဿ ဧကပဒေသေ နိသီဒိံသု။ တေ ပစ္ဆာ အာဂစ္ဆန္တာ ရုက္ခမူလံ အပဝိသိတွာ ဗဟိ ဌိတာဝ ‘‘ကသ္မာ တုမှေ ဧတ္ထ နိသီဒထာ’’တိ အာဟံသု။ အာစရိယာ အမှာကံ ရုက္ခော သုက္ခော၊ အယံ ရုက္ခော မဟာ၊ တုမှေပိ ပဝိသထ၊ တုမှာကမ္ပိ အမှာကမ္ပိ ပဟောဿတီတိ။ တေ ‘‘န မယံ ပဝိသာမ၊ နိက္ခမထ တုမှေ’’တိ ကထံ ဝဍ္ဎေတွာ ‘‘န တုမှေ အတ္တနောဝ မနေန နိက္ခမိဿထာ’’တိ ဟတ္ထာဒီသု ဂဟေတွာ နိက္ကဍ္ဎိံသု။ တေ ‘‘ဟောတု သိက္ခာပေဿာမ နေ’’တိ ဣဒ္ဓိယာ သောဝဏ္ဏမယာနိ ဒွေ စက္ကာနိ ရဇတမယဉ္စ အက္ခံ မာပေတွာ ပဝဋ္ဋေန္တာ ရာဇဒွါရံ အဂမိံသု။ ရညော ‘‘ဧဝရူပံ၊ ဒေဝ၊ တာပသာ ပဏ္ဏာကာရံ ဂဟေတွာ ဌိတာ’’တိ နိဝေဒယိံသု။ ရာဇာ တုဋ္ဌော ‘‘ပက္ကောသထာ’’တိ တေ ပက္ကောသာပေတွာ ‘‘မဟာကမ္မံ တုမှေဟိ ကတံ၊ အတ္ထိ ဝေါ ကိဉ္စိ မယာ ကတ္တဗ္ဗ’’န္တိ အာဟ။ အာမ၊ မဟာရာဇ၊ အမှာကံ နိသိန္နဋ္ဌာနံ ဧကရုက္ခမူလံ အတ္ထိ၊ တံ အညေဟိ ဣသီဟိ ဂဟိတံ၊ တံ နော ဒါပေဟီတိ။ ရာဇာ ပုရိသေ ပေသေတွာ တာပသေ နိက္ကဍ္ဎာပေသိ။

တေ ဗဟိ ဌိတာ ‘‘ကိံ နု ခေါ ဒတွာ လဘိံသူ’’တိ ဩလောကယမာနာ ‘‘ဣဒံ နာမာ’’တိ ဒိသွာ ‘‘မယမ္ပိ လဉ္ဇံ ဒတွာ ပုန ဂဏှိဿာမာ’’တိ ဣဒ္ဓိယာ သောဝဏ္ဏမယံ ရထပဉ္ဇရံ မာပေတွာ အာဒါယ အဂမံသု။ ရာဇာ ဒိသွာ တုဋ္ဌော – ‘‘ကိံ၊ ဘန္တေ၊ ကာတဗ္ဗ’’န္တိ?၊ အာဟ။ မဟာရာဇ အမှာကံ ရုက္ခမူလေ အညော ဣသိဂဏော နိသိန္နော၊ တံ နော ရုက္ခမူလံ ဒါပေဟီတိ။ ရာဇာ ပုရိသေ ပေသေတွာ တေ နိက္ကဍ္ဎာပေသိ။ တာပသာ အညမညံ ကလဟံ ကတွာ၊ ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ အမှေဟိ ကတ’’န္တိ ဝိပ္ပဋိသာရိနော ဟုတွာ ပဗ္ဗတပါဒမေဝ အဂမံသု။ တတော ဒေဝတာ ‘‘အယံ ရာဇာ ဒွိန္နံ ဣသိဂဏာနံ ဟတ္ထတော လဉ္ဇံ ဂဟေတွာ အညမညံ ကလဟံ ကာရာပေသီ’’တိ ကုဇ္ဈိတွာ မဟာသမုဒ္ဒံ ဥဗ္ဗဋ္ဋေတွာ တဿ ရညော ဝိဇိတံ ယောဇနသဟဿမတ္တဋ္ဌာနံ သမုဒ္ဒမေဝ အကံသူတိ။

‘‘ဣသီနမန္တရံ ကတွာ၊ ဘရုရာဇာတိ မေ သုတံ၊

ဥစ္ဆိန္နော သဟ ရဋ္ဌေဟိ၊ သ ရာဇာ ဝိဘဝင်္ဂတော’’တိ။ (ဇာ။ ၁။၂။၁၂၅) –

ဧဝံ ဘဂဝတာ ဣမသ္မိံ အတီတေ ဒဿိတေ ယသ္မာ ဗုဒ္ဓါနံ နာမ ကထာ ဩကပ္ပနိယာ ဟောတိ၊ ‘‘တသ္မာ ရာဇာ အတ္တနော ကိရိယံ သလ္လက္ခေတွာ အနုပဓာရေတွာ မယာ အကတ္တဗ္ဗံ ကမ္မံ ကတ’’န္တိ ‘‘ဂစ္ဆထ၊ ဘဏေ၊ တိတ္ထိယေ နိက္ကဍ္ဎထာ’’တိ နိက္ကဍ္ဎာပေတွာ စိန္တေသိ – ‘‘မယာ ကာရိတော ဝိဟာရော နာမ နတ္ထိ၊ တသ္မိံယေဝ ဌာနေ ဝိဟာရံ ကာရေဿာမီ’’တိ တေသံ ဒဗ္ဗသမ္ဘာရေပိ အဒတွာ ဝိဟာရံ ကာရေသိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။

၂-၃။ ဗြာဟ္မဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၀၀၈-၉။ ဒုတိယေ ဥဒယဂါမိနိန္တိ အတ္တနော သမယေ ဝဍ္ဎိဂါမိနိံ။ မရဏံ အာဂမေယျာသီတိ မရဏံ ဣစ္ဆေယျာသိ၊ ပတ္ထေယျာသိ ဝါ။ တတိယံ ဥတ္တာနမေဝ။

၄။ ဒုဂ္ဂတိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၀။ စတုတ္ထေ သဗ္ဗဒုဂ္ဂတိဘယံ သမတိက္ကန္တောတိ မနုဿဒေါဘဂ္ဂံ ပဋိက္ခိတ္တံ။

၅။ ဒုဂ္ဂတိဝိနိပါတဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၁။ ပဉ္စမေ သဗ္ဗဒုဂ္ဂတိဝိနိပါတဘယံ သမတိက္ကန္တောတိ မနုဿဒေါဘဂ္ဂေန သဒ္ဓိံ စတ္တာရော အပါယာ ပဋိက္ခိတ္တာ။

၆။ ပဌမမိတ္တာမစ္စသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၂။ ဆဋ္ဌေ မိတ္တာတိ အညမညဿ ဂေဟေ အာမိသပရိဘောဂဝသေန ဝေါဟာရမိတ္တာ။ အမစ္စာတိ အာမန္တနပဋိမန္တနဣရိယာပထာဒီသု ဧကတော ပဝတ္တကိစ္စာ။ ဉာတီတိ သဿုသသုရပက္ခိကာ။ သာလောဟိတာတိ သမာနလောဟိတာ ဘာတိဘဂိနိမာတုလာဒယော။

၇။ ဒုတိယမိတ္တာမစ္စသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၃။ သတ္တမေ အညထတ္တံ နာမ ပသာဒညထတ္တံ ဘာဝညထတ္တံ ဂတိအညထတ္တံ လက္ခဏညထတ္တံ ဝိပရိဏာမညထတ္တန္တိ အနေကဝိဓံ။ တတ္ထ မဟာဘူတေသု ဘာဝညထတ္တံ အဓိပ္ပေတံ။ သုဝဏ္ဏာဒိဘာဝေန ဟိ ဃနသဏ္ဌိတာယ ပထဝိဓာတုယာ ဝိလီယိတွာ ဥဒကဘာဝံ အာပဇ္ဇမာနာယ ပုရိမဘာဝေါ ဝိဂစ္ဆတိ၊ ဘာဝညထတ္တံ ပညာယတိ။ လက္ခဏံ ပန န ဝိဂစ္ဆတိ၊ ကက္ခဠလက္ခဏာဝ ဟောတိ။ ဥစ္ဆုရသာဒိဘာဝေန စ ယူသာကာရသဏ္ဌိတာယ အာပေါဓာတုယာ သုဿိတွာ ဃနပထဝိဘာဝံ အာပဇ္ဇမာနာယ ပုရိမဘာဝေါ ဝိဂစ္ဆတိ၊ ဘာဝညထတ္တံ ပညာယတိ။ လက္ခဏံ ပန န ဝိဂစ္ဆတိ၊ အာဗန္ဓနလက္ခဏာဝ ဟောတိ။ တတြိဒံ အညထတ္တန္တိ ဧတ္ထ ပန ဂတိအညထတ္တံ အဓိပ္ပေတံ၊ တဉှိ အရိယသာဝကဿ နတ္ထိ။ ပသာဒညထတ္တမ္ပိ နတ္ထိယေဝ၊ ဣဓ ပန ပသာဒဖလံ ပကာသေတုံ ဂတိအညထတ္တမေဝ ဒဿိတံ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

ရာဇကာရာမဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။

၃။ သရဏာနိဝဂ္ဂေါ

၁-၂။ ပဌမမဟာနာမသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၇-၁၈။ တတိယဿ ပဌမေ ဣဒ္ဓန္တိ တေလမဓုဖာဏိတာဒီဟိ သမိဒ္ဓံ။ ဖီတန္တိ ဟတ္ထူပဂသီသူပဂဂီဝူပဂါဒိအလင်္ကာရဝသေန သုပုပ္ဖိတံ။ အာကိဏ္ဏမနုဿန္တိ နိရန္တရမနုဿံ။ သမ္ဗာဓဗျူဟန္တိ ဗျူဟာ ဝုစ္စန္တိ အဝိနိဗ္ဗိဒ္ဓရစ္ဆာယော၊ ယာ ပဝိဋ္ဌမဂ္ဂေနေဝ နိဂ္ဂစ္ဆန္တိ၊ တာ သမ္ဗာဓာ ဗျူဟာ ဗဟုကာ ဧတ္ထာတိ သမ္ဗာဓဗျူဟံ။ ဣမိနာပိ နဂရဿ ဃနဝါသမေဝ ဒီပေတိ။ ဘန္တေနာတိ ဣတော စိတော စ ပရိဗ္ဘမန္တေန ဥဒ္ဓတစာရိနာ။ ဒုတိယံ ဥတ္တာနမေဝ။

၃။ ဂေါဓသက္ကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၁၉။ တတိယေ ဘဂဝါဝ ဧတံ ဇာနေယျ ဧတေဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတံ ဝါ အသမန္နာဂတံ ဝါတိ ဣဒံ သော သက္ကော တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတဿ ပုဂ္ဂလဿ သောတာပန္နဘာဝံ၊ စတူဟိ ဝါ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတဿ သောတာပန္နဘာဝံ ဘဂဝါဝ ဇာနာတီတိ အဓိပ္ပာယေန အာဟ။

ကောစိဒေဝ ဓမ္မသမုပ္ပာဒေါ ဥပ္ပဇ္ဇေယျာတိ ကိဉ္စိဒေဝ ကာရဏံ ဥပ္ပဇ္ဇေယျ။ ဧကတော အဿ ဘဂဝါ၊ ဧကတော ဘိက္ခုသင်္ဃောတိ ယသ္မိံ ကာရဏေ ဥပ္ပန္နေ ဘဂဝါ ဘိက္ခုသင်္ဃေန နာနာလဒ္ဓိကော ဟုတွာ ဧကံ ဝါဒံ ဝဒန္တော ဧကတော အဿ၊ ဘိက္ခုသင်္ဃောပိ ဧကံ ဝဒန္တော ဧကတောတိ အတ္ထော။ တေနေဝါဟန္တိ ယံ ဝါဒံ တုမှေ ဝဒေထ၊ တမေဝါဟံ ဂဏှေယျန္တိ။ နနု စ အရိယသာဝကဿ ရတနတ္တယေ ပသာဒနာနတ္တံ နတ္ထိ၊ အထ ကသ္မာ ဧသ ဧဝမာဟာတိ? ဘဂဝတော သဗ္ဗညုတာယ။ ဧဝဉှိဿ ဟောတိ ‘‘ဘိက္ခုသင်္ဃော အတ္တနော အသဗ္ဗညုတာယ အဇာနိတွာပိ ကထေယျ၊ သတ္ထု ပန အညာဏံ နာမ နတ္ထီ’’တိ။ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ အညတြ ကလျာဏာ အညတြ ကုသလာတိ ကလျာဏမေဝ ကုသလမေဝ ဝဒါမိ၊ န ကလျာဏကုသလဝိမုတ္တန္တိ။ အပိစဿ အနဝဇ္ဇနဒေါသော ဧသောတိ။

၄။ ပဌမသရဏာနိသက္ကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၂၀။ စတုတ္ထေ ဣဓ မဟာနာမ ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလောတိ ဣဒံ န ကေဝလံ သရဏာနိ ဧဝ အပါယတော မုတ္တော၊ ဣမေပိ ပုဂ္ဂလာ မုတ္တာတိ ဒဿေတုံ အာရဒ္ဓံ။ မတ္တသော နိဇ္ဈာနံ ခမန္တီတိ ပမာဏေန စ ဩလောကနံ ခမန္တိ။ ဣမိနာ ဓမ္မာနုသာရိမဂ္ဂဋ္ဌပုဂ္ဂလံ ဒဿေတိ။ အဂန္တာ နိရယန္တိ မဂ္ဂဋ္ဌပုဂ္ဂလော ဟိ အပါယတော ပရိမုတ္တောတိ ဝါ ပရိမုစ္စိဿတီတိ ဝါ ဝတ္တုံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ပရိမုစ္စတီတိ ပန ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယသ္မာ စ ပရိမုစ္စတိ၊ တသ္မာ ဂန္တာ နာမ န ဟောတီတိ၊ ‘‘အဂန္တာ’’တိ ဝုတ္တော၊ န ဂစ္ဆတီတိ အတ္ထော။ သဒ္ဓါမတ္တံ ပေမမတ္တန္တိ ဣမိနာ သဒ္ဓါနုသာရိမဂ္ဂဋ္ဌပုဂ္ဂလံ ဒဿေတိ။ မဟာသာလာတိ သမီပေ ဌိတေဝ စတ္တာရော မဟာသာရရုက္ခေ ဒဿေန္တော အာဟ။ မရဏကာလေ သိက္ခံ သမာဒိယီတိ မရဏသမယေ တီသု သိက္ခာသု ပရိပူရကာရီ အဟောသီတိ ဒဿေတိ။

၅။ ဒုတိယသရဏာနိသက္ကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၂၁။ ပဉ္စမေ ဒုက္ခေတ္တန္တိ ဝိသမခေတ္တံ။ ဒုဗ္ဘူမန္တိ ဦသရဘူမိံ လောဏူပဟတံ။ ခဏ္ဍာနီတိ ပရိဘိန္နာနိ။ ပူတီနီတိ ဥဒကေန တေမေတွာ ပူတိဘာဝံ အာပန္နာနိ။ ဝါတာတပဟတာနီတိ ဝါတာတပေန ဟတတ္တာ နိရောဇဘာဝံ ဂတာနိ။ အသာရာဒါနီတိ အနာဒိန္နသာရာနိ အဂဟိတသာရာနိ။ အသုခသယိတာနီတိ န ကောဋ္ဌာဒီသု ပက္ခိပိတွာ သုဋ္ဌု ဌပိတာနိ။ သုခသယိတာနီတိ ဌပိတဋ္ဌာနတော စတ္တာရော မာသေ အစလိတာနိ။

၆။ ပဌမအနာထပိဏ္ဍိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၂၂။ ဆဋ္ဌေ ဌာနသော ဝေဒနာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ ခဏေန ဝေဒနာ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျ။ မိစ္ဆာဉာဏေနာတိ မိစ္ဆာပစ္စဝေက္ခဏေန မိစ္ဆာဝိမုတ္တိယာတိ အနိယျာနိကဝိမုတ္တိယာ။ တသ္မာ သဒ္ဓဉ္စ သီလဉ္စာတိ ဂါထာ ဝုတ္တတ္ထာ ဧဝ။ ယတြ ဟိ နာမာတိ ယော နာမ။

၇။ ဒုတိယအနာထပိဏ္ဍိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၂၃။ သတ္တမေ သမ္ပရာယိကံ မရဏဘယန္တိ သမ္ပရာယဟေတုကံ မရဏဘယံ ဂိဟိသာမီစိကာနီတိ ဂိဟီနံ အနုစ္ဆဝိကာနိ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

သရဏာနိဝဂ္ဂေါ တတိယော။

၄။ ပုညာဘိသန္ဒဝဂ္ဂေါ

၁။ ပဌမပုညာဘိသန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၂၇။ စတုတ္ထဿ ပဌမေ ပုညာဘိသန္ဒာ ကုသလာဘိသန္ဒာတိ ပုညနဒိယော ကုသလနဒိယော။ သုခဿာဟာရာတိ သုခဿ ပစ္စယာ။

၄။ ပဌမဒေဝပဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၀။ စတုတ္ထေ ဒေဝပဒါနီတိ ဒေဝါနံ ဉာဏေန၊ ဒေဝဿ ဝါ ဉာဏေန အက္ကန္တပဒါနိ။ ဝိသုဒ္ဓိယာတိ ဝိသုဇ္ဈနတ္ထာယ။ ပရိယောဒပနာယာတိ ပုရိယောဒပနတ္ထာယ ဇောတနတ္ထာယ။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ စတ္တာရောပိ ဖလဋ္ဌပုဂ္ဂလာ ဝိသုဒ္ဓဋ္ဌေန ဒေဝါ နာမ ဇာတာ။

၈။ ဝဿသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၄။ အဋ္ဌမေ ပါရံဂန္တွာတိ ပါရံ ဝုစ္စတိ နိဗ္ဗာနံ၊ တံ ပတွာတိ အတ္ထော။ အာသဝါနံ ခယာယ သံဝတ္တန္တီတိ န ပဌမံ နိဗ္ဗာနံ ဂန္တွာ ပစ္ဆာ သံဝတ္တန္တိ၊ ဂစ္ဆမာနာ ဧဝ သံဝတ္တန္တိ။ ဒေသနာ ပန ဧဝံ ကတာ။

၁၀။ နန္ဒိယသက္ကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၆။ ဒသမေ ဒိဝါ ပဝိဝေကာယ ရတ္တိံ ပဋိသလ္လာနာယာတိ ဒိဝါ ပဝိဝေကတ္ထာယ ရတ္တိံ ပဋိသလ္လာနတ္ထာယ ။ ဓမ္မာ န ပါတုဘဝန္တီတိ သမထဝိပဿနာ ဓမ္မာ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

ပုညာဘိသန္ဒဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။

၅။ သဂါထကပုညာဘိသန္ဒဝဂ္ဂေါ

၁။ ပဌမအဘိအသန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၇။ ပဉ္စမဿ ပဌမေ အသင်္ချေယျောတိ အာဠှကဂဏနာယ အသင်္ချေယျော၊ ယောဇနဝသေန ပနဿ သင်္ချာ အတ္ထိ။ ဗဟုဘေရဝန္တိ သဝိညာဏကအဝိညာဏကာနံ ဘေရဝါရမ္မဏာနံ ဝသေန ဗဟုဘေရဝံ။ ပုထူတိ ဗဟု။ သဝန္တီတိ သန္ဒမာနာ။ ဥပယန္တီတိ ဥပဂစ္ဆန္တိ။

၂။ ဒုတိယအဘိသန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၈။ ဒုတိယေ ယတ္ထိမာ မဟာနဒိယော သံသန္ဒန္တိ သမေန္တီတိ ယသ္မိံ သံဘဇ္ဇေ ဧတာ မဟာနဒိယော ဧကီဘဝန္တိ၊ နိရန္တရာ ဘဝန္တီတိ အတ္ထော။

၃။ တတိယအဘိသန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၃၉။ တတိယေ ပုညကာမောတိ ပုညတ္ထိကော။ ကုသလေ ပတိဋ္ဌိတောတိ မဂ္ဂကုသလေ ပတိဋ္ဌိတော။ ဘာဝေတိ မဂ္ဂံ အမတဿ ပတ္တိယာတိ နိဗ္ဗာနဿ ပါပုဏနတ္ထံ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ဘာဝေတိ။ ဓမ္မသာရာဓိဂမောတိ ဓမ္မသာရော ဝုစ္စတိ အရိယဖလံ ဓမ္မသာရော၊ အဓိဂမော အဿာတိ ဓမ္မသာရာဓိဂမော၊ အဓိဂတဖလောတိ အတ္ထော။ ခယေ ရတောတိ ကိလေသက္ခယေ ရတော။

၄။ ပဌမမဟဒ္ဓနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၄၀။ စတုတ္ထေ အဍ္ဎော မဟဒ္ဓနောတိ သတ္တဝိဓေန အရိယဓနေန အဍ္ဎော စေဝ မဟဒ္ဓနော စ။ တေနေဝ ဘောဂေန မဟာဘောဂေါ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

သဂါထကပုညာဘိသန္ဒဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။

၆။ သပ္ပညဝဂ္ဂေါ

၂။ ဝဿံဝုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၄၈။ ဆဋ္ဌဿ ဒုတိယေ အယမဓိပ္ပာယော – သောတာပန္နော ဘိက္ခု ဧတ္တကေန ဝေါသာနံ အနာပဇ္ဇိတွာ တာနေဝ ဣန္ဒြိယဗလဗောဇ္ဈင်္ဂါနိ သမောဓာနေတွာ ဝိပဿနံ ဝဍ္ဎေတွာ သကဒါဂါမိမဂ္ဂံ ပါပုဏိဿတိ၊ သကဒါဂါမီ အနာဂါမိမဂ္ဂံ၊ အနာဂါမီ အရဟတ္တမဂ္ဂန္တိ ဣမမတ္ထံ သန္ဓာယ ဘဂဝတာ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ သာသနေ တန္တိ ပဝေဏီ ကထိတာတိ။

၃။ ဓမ္မဒိန္နသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၄၉။ တတိယေ ဓမ္မဒိန္နောတိ သတ္တသု ဇနေသု ဧကော။ ဗုဒ္ဓကာလသ္မိဉှိ ဓမ္မဒိန္နော ဥပါသကော၊ ဝိသာခေါ ဥပါသကော၊ ဥဂ္ဂေါ ဂဟပတိ၊ စိတ္တော ဂဟပတိ၊ ဟတ္ထကော အာဠဝကော၊ စူဠအနာထပိဏ္ဍိကော၊ မဟာအနာထပိဏ္ဍိကောတိ ဣမေ သတ္တ ဇနာ ပဉ္စသတဥပါသကပရိဝါရာ အဟေသုံ။ ဧတေသု ဧသ အညတရော။

ဂမ္ဘီရာတိ ဓမ္မဂမ္ဘီရာ သလ္လသုတ္တာဒယော။ ဂမ္ဘီရတ္ထာတိ အတ္ထဂမ္ဘီရာ စေတနာသုတ္တန္တာဒယော။ လောကုတ္တရာတိ လောကုတ္တရတ္ထဒီပကာ အသင်္ခတသံယုတ္တာဒယော။ သုညတပ္ပဋိသံယုတ္တာတိ သတ္တသုညတာဒီပကာ ခဇ္ဇနိကသုတ္တန္တာဒယော။ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿာမာတိ ပဋိလဘိတွာ ဝိဟရိဿာမ။ ဧဝဉှိ ဝေါ၊ ဓမ္မဒိန္န၊ သိက္ခိတဗ္ဗန္တိ ဧဝံ တုမှေဟိ စန္ဒောပမပဋိပဒံ ရထဝိနီတပဋိပဒံ မောနေယျပဋိပဒံ မဟာအရိယဝံသပဋိပဒံ ပူရေန္တေဟိ သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဣတိ သတ္ထာ ဣမေသံ ဥပါသကာနံ အသယှဘာရံ အာရောပေသိ။ ကသ္မာ ? ဧတေ ကိရ န အတ္တနော ဘူမိယံ ဌတွာ ဩဝါဒံ ယာစိံသု၊ အဝိသေသေန ပန သဗ္ဗဘာရံ ဥက္ခိပိတုံ သမတ္ထာ ဝိယ ‘‘ဩဝဒတု နော၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝါ’’တိ ယာစိံသု။ တေန တေသံ သတ္ထာ အသယှဘာရံ အာရောပေန္တော ဧဝမာဟ။ န ခေါ နေတန္တိ န ခေါ ဧတံ။ နကာရော ပနေတ္ထ ဗျဉ္ဇနသန္ဓိမတ္တမေဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ တသ္မာတိ ယသ္မာ ဣဒါနိ အတ္တနော ဘူမိယံ ဌတွာ ဩဝါဒံ ယာစထ၊ တသ္မာ။

၄။ ဂိလာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၅၀။ စတုတ္ထေ န ခေါ ပနေတန္တိ န ခေါ အမှေဟိ ဧတံ။ သပ္ပညော ဥပါသကောတိ သောတာပန္နော အဓိပ္ပေတော။ အဿာသနီယေဟိ ဓမ္မေဟီတိ အဿာသကရေဟိ ဓမ္မေဟိ။ အဿာသတာယသ္မာတိ အဿာသတု အာယသ္မာ။ မာရိသောတိ မရဏပဋိဗဒ္ဓါ။ မရဏဓမ္မောတိ မရဏသဘာဝေါ။ အဓိမောစေဟီတိ ဌပေဟိ။ အဓိမောစိတန္တိ ဌပိတံ။ ဧဝံဝိမုတ္တစိတ္တဿာတိ ဧဝံ အရဟတ္တဖလဝိမုတ္တိယာ ဝိမုတ္တစိတ္တဿ။ ယဒိဒံ ဝိမုတ္တိယာ ဝိမုတ္တန္တိ ယံ ဣဒံ ဝိမုတ္တိံ အာရဗ္ဘ ဝိမုတ္တိယာ နာနာကရဏံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ၊ န တံ ဝဒါမိ။ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဟိ စေတိယင်္ဂဏဗောဓိယင်္ဂဏဝတ္တေသု စေဝ အသီတိက္ခန္ဓကဝတ္တေသု စာတိ အာဂမနီယဂုဏေသု ပမာဏံ နာမ နတ္ထိ၊ ပဋိဝိဒ္ဓေ ပန မဂ္ဂေ ဝါ ဖလေ ဝါ ဥပါသကာနဉ္စ ဘိက္ခူနဉ္စ နာနာကရဏံ နတ္ထိ။

၉။ ပညာပဋိလာဘသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၅၅။ နဝမေ ပညာပဋိလာဘာယ သံဝတ္တန္တီတိ ဧတ္ထ သတ္တ သေက္ခာ ပညံ ပဋိလဘန္တိ နာမ၊ ခီဏာသဝေါ ပဋိလဒ္ဓပညော နာမာတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပရတော ပညာဗုဒ္ဓိယာတိအာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

သပ္ပညဝဂ္ဂေါ ဆဋ္ဌော။

၇။ မဟာပညဝဂ္ဂေါ

၁။ မဟာပညာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀၅၈။ သတ္တမေ မဟာပညတာယ သံဝတ္တန္တီတိအာဒီသု ‘‘မဟန္တေ အတ္ထေ ပရိဂ္ဂဏှာတီတိ မဟာပညာ’’တိအာဒိနာ ပဋိသမ္ဘိဒါယံ (ပဋိ။ မ။ ၂။၄) ဝုတ္တနယေနေဝ သဗ္ဗတ္ထ သဗ္ဗပဒေသု အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝါတိ။

သောတာပတ္တိသံယုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။