📜

၇။ ဣဒ္ဓိပါဒသံယုတ္တံ

၁။ စာပါလဝဂ္ဂေါ

၁။ အပါရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၁၃။ ဣဒ္ဓိပါဒသံယုတ္တဿ ပဌမေ ဆန္ဒံ နိဿာယ ပဝတ္တော သမာဓိ ဆန္ဒသမာဓိ။ ပဓာနဘူတာ သင်္ခါရာ ပဓာနသင်္ခါရာ။ သမန္နာဂတန္တိ တေဟိ ဓမ္မေဟိ ဥပေတံ။ ဣဒ္ဓိယာ ပါဒံ၊ ဣဒ္ဓိဘူတံ ဝါ ပါဒန္တိ ဣဒ္ဓိပါဒံ။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ အယမေတ္ထ သင်္ခေပေါ၊ ဝိတ္ထာရော ပန ဣဒ္ဓိပါဒဝိဘင်္ဂေ (ဝိဘ။ ၄၃၁ အာဒယော) အာဂတောဝ။ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၂။၃။၆၉ အာဒယော) ပနဿ အတ္ထော ဒီပိတော။ တထာ မဂ္ဂဗောဇ္ဈင်္ဂသတိပဋ္ဌာနသံယုတ္တေသု စေဝ ဣဓ စ ဧကပရိစ္ဆေဒေါဝ။

၅။ ဣဒ္ဓိပဒေသသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၁၇။ ပဉ္စမေ ဣဒ္ဓိပဒေသန္တိ တယော စ မဂ္ဂေ တီဏိ စ ဖလာနိ။

၆။ သမတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၁၈။ ဆဋ္ဌေ သမတ္တံ ဣဒ္ဓိန္တိ အရဟတ္တဖလမေဝ။ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ပန နဝသုပိ သုတ္တေသု ဝိဝဋ္ဋပါဒကာ ဧဝ ဣဒ္ဓိပါဒါ ကထိတာ။

၁၀။ စေတိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၂၂။ ဒသမေ နိသီဒနန္တိ စမ္မခဏ္ဍံ အဓိပ္ပေတံ။ ဥဒေနံ စေတိယန္တိ ဥဒေနယက္ခဿ စေတိယဋ္ဌာနေ ကတဝိဟာရော ဝုစ္စတိ။ ဂေါတမကာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဘာဝိတာတိ ဝဍ္ဎိတာ။ ဗဟုလီကတာတိ ပုနပ္ပုနံ ကတာ။ ယာနီကတာတိ ယုတ္တယာနံ ဝိယ ကတာ။ ဝတ္ထုကတာတိ ပတိဋ္ဌာနဋ္ဌေန ဝတ္ထု ဝိယ ကတာ။ အနုဋ္ဌိတာတိ အဓိဋ္ဌိတာ။ ပရိစိတာတိ သမန္တတော စိတာ သုဝဍ္ဎိတာ။ သုသမာရဒ္ဓါတိ သုဋ္ဌု သမာရဒ္ဓါ။

ဣတိ အနိယမေန ကထေတွာ ပုန နိယမေတွာ ဒဿေန္တော တထာဂတဿ ခေါတိအာဒိမာဟ။ ဧတ္ထ စ ကပ္ပန္တိ အာယုကပ္ပံ၊ တသ္မိံ တသ္မိံ ကာလေ ယံ မနုဿာနံ အာယုပ္ပမာဏံ၊ တံ ပရိပုဏ္ဏံ ကရောန္တော တိဋ္ဌေယျ။ ကပ္ပာဝသေသံ ဝါတိ ‘‘အပ္ပံ ဝါ ဘိယျော’’တိ ဝုတ္တဝဿသတတော အတိရေကံ ဝါ။ မဟာသီဝတ္ထေရော ပနာဟ ‘‘ဗုဒ္ဓါနံ အဋ္ဌာနေ ဂဇ္ဇိတံ နာမ နတ္ထိ။ ယထေဝ ဟိ ဝေဠုဝဂါမကေ ဥပ္ပန္နံ မာရဏန္တိကဝေဒနံ ဒသ မာသေ ဝိက္ခမ္ဘေသိ၊ ဧဝံ ပုနပ္ပုနံ တံ သမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဒသ ဒသ မာသေပိ ဝိက္ခမ္ဘေန္တော ဣမံ ဘဒ္ဒကပ္ပမေဝ တိဋ္ဌေယျာ’’တိ။

ကသ္မာ ပန န ဌိတောတိ? ဥပါဒိဏ္ဏကသရီရံ နာမ ခဏ္ဍိစ္စာဒီဟိ အဘိဘုယျတိ၊ ဗုဒ္ဓါ နာမ ခဏ္ဍိစ္စာဒိဘာဝံ အပတွာဝ ပဉ္စမေ အာယုကောဋ္ဌာသေ ဗဟုဇနဿ ပိယမနာပကာလေယေဝ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ။ ဗုဒ္ဓါနုဗုဒ္ဓေသု စ မဟာသာဝကေသု ပရိနိဗ္ဗုတေသု ဧကကေန ခါဏုကေန ဝိယ ဌာတဗ္ဗံ ဟောတိ၊ ဒဟရသာမဏေရပရိဝါရိတေန ဝါ၊ တတော – ‘‘အဟော ဗုဒ္ဓါနံ ပရိသာ’’တိ ဟီဠေတဗ္ဗတံ အာပဇ္ဇေယျ၊ တသ္မာ န ဌိတောတိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေပိ သော ပန န ရုစ္စတိ၊ ‘‘အာယုကပ္ပော’’တိ ဣဒမေဝ အဋ္ဌကထာယံ နိယမိတံ။

ယထာ တံ မာရေန ပရိယုဋ္ဌိတစိတ္တောတိ ဧတ္ထ တန္တိ နိပါတမတ္တံ။ ယထာ မာရေန ပရိယုဋ္ဌိတစိတ္တော အဇ္ဈောတ္ထဋစိတ္တော အညောပိ ကောစိ ပုထုဇ္ဇနော ပဋိဝိဇ္ဈိတုံ န သက္ကုဏေယျ၊ ဧဝမေဝ နာသက္ခိ ပဋိဝိဇ္ဈိတုန္တိ အတ္ထော။ မာရော ဟိ ယဿ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဒွါဒသ ဝိပလ္လာသာ အပ္ပဟီနာ၊ တဿ စိတ္တံ ပရိယုဋ္ဌာတိ။ ထေရဿ စ စတ္တာရော ဝိပလ္လာသာ အပ္ပဟီနာ၊ တေနဿ မာရော စိတ္တံ ပရိယုဋ္ဌာသိ။ သော ပန စိတ္တပရိယုဋ္ဌာနံ ကရောန္တော ကိံ ကရောတီတိ? ဘေရဝံ ရူပါရမ္မဏံ ဝါ ဒဿေတိ၊ သဒ္ဒါရမ္မဏံ ဝါ သာဝေတိ၊ တတော သတ္တာ တံ ဒိသွာ ဝါ သုတွာ ဝါ သတိံ ဝိဿဇ္ဇေတွာ ဝိဝဋမုခါ ဟောန္တိ၊ တေသံ မုခေန ဟတ္ထံ ပဝေသေတွာ ဟဒယံ မဒ္ဒတိ၊ တေ ဝိသညီ ဟုတွာ တိဋ္ဌန္တိ။ ထေရဿ ပနေသ မုခေ ဟတ္ထံ ပဝေသေတုံ ကိံ သက္ခိဿတိ? ဘေရဝါရမ္မဏံ ပန ဒဿေတိ၊ တံ ဒိသွာ ထေရော နိမိတ္တောဘာသံ န ပဋိဝိဇ္ဈိ။ ဇာနန္တောယေဝ ဘဂဝါ ကိမတ္ထံ ယာဝတတိယကံ အာမန္တေသီတိ။ ပရတော ‘‘တိဋ္ဌတု၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝါ’’တိ ယာစိတေ ‘‘တုယှေဝေတံ ဒုက္ကဋံ၊ တုယှေဝေတံ အပရဒ္ဓ’’န္တိ ဒေါသာရောပနေန သောကတနုကရဏတ္ထံ။

မာရော ပါပိမာတိ ဧတ္ထ သတ္တေ အနတ္ထေ နိယောဇေန္တော မာရေတီတိ မာရော။ ပါပိမာတိ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ သော ဟိ ပါပဓမ္မသမန္နာဂတတ္တာ ‘‘ပါပိမာ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ကဏှော၊ အန္တကော၊ နမုစိ၊ ပမတ္တဗန္ဓူတိပိ တဿေဝ နာမာနိ။ ဘာသိတာ ခေါ ပနေသာတိ အယဉှိ ဘဂဝတော သမ္ဗောဓိပတ္တိယာ အဋ္ဌမေ သတ္တာဟေ ဗောဓိမဏ္ဍံယေဝ အာဂန္တွာ – ‘‘ဘဂဝါ ယဒတ္ထံ တုမှေဟိ ပါရမိယော ပူရိတာ၊ သော ဝေါ အတ္ထော အနုပ္ပတ္တော၊ ပဋိဝိဒ္ဓံ သဗ္ဗညုတညာဏံ၊ ကိံ ဝေါ လောကဝိစရဏေနာ’’တိ ဝတွာ ယထာ အဇ္ဇ၊ ဧဝမေဝ – ‘‘ပရိနိဗ္ဗာတု ဒါနိ၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝါ၊ ပရိနိဗ္ဗာတု၊ သုဂတော၊’’တိ ယာစိ။ ဘဂဝါ စဿ ‘‘န တာဝါဟ’’န္တိအာဒီနိ ဝတွာ ပဋိက္ခိပိ။ တံ သန္ဓာယ ‘‘ဘာသိတာ ခေါ ပနေသာ၊ ဘန္တေ၊’’တိအာဒိမာဟ။

တတ္ထ ဝိယတ္တာတိ မဂ္ဂဝသေန ဗျတ္တာ။ တထေဝ ဝိနီတာ။ တထာ ဝိသာရဒါ။ ဗဟုဿုတာတိ တေပိဋကဝသေန ဗဟု သုတမေတေသန္တိ ဗဟုဿုတာ။ တဒေဝ ဓမ္မံ ဓာရေန္တီတိ ဓမ္မဓရာ။ အထ ဝါ ပရိယတ္တိဗဟုဿုတာ စေဝ ပဋိဝေဓဗဟုဿုတာ စ၊ ပရိယတ္တိပဋိဝေဓဓမ္မာနံယေဝ ဓာရဏတော ဓမ္မဓရာတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပန္နာတိ အရိယဓမ္မဿ အနုဓမ္မဘူတံ ဝိပဿနာဓမ္မံ ပဋိပန္နာ။ သာမီစိပ္ပဋိပန္နာတိ အနုစ္ဆဝိကပဋိပဒံ ပဋိပန္နာ။ အနုဓမ္မစာရိနောတိ အနုဓမ္မစရဏသီလာ။ သကံ အာစရိယကန္တိ အတ္တနော အာစရိယဝါဒံ။ အာစိက္ခိဿန္တီတိအာဒီနိ သဗ္ဗာနိ အညမညဿေဝ ဝေဝစနာနိ။ သဟဓမ္မေနာတိ သဟေတုကေန သကာရဏေန ဝစနေန။ သပ္ပာဋိဟာရိယန္တိ ယာဝ နိယျာနိကံ ကတွာ ဓမ္မံ ဒေသေဿန္တိ။

ဗြဟ္မစရိယန္တိ သိက္ခတ္တယသင်္ဂဟိတံ သကလံ သာသနဗြဟ္မစရိယံ။ ဣဒ္ဓန္တိ သမိဒ္ဓံ ဈာနဿာဒဝသေန။ ဖီတန္တိ ဝုဍ္ဎိပတ္တံ သဗ္ဗပါလိဖုလ္လံ ဝိယ အဘိညာသမ္ပတ္တိဝသေန။ ဝိတ္ထာရိကန္တိ ဝိတ္ထတံ တသ္မိံ တသ္မိံ ဒိသာဘာဂေ ပတိဋ္ဌိတဝသေန။ ဗာဟုဇညန္တိ ဗဟူဟိ ဉာတံ ပဋိဝိဒ္ဓံ မဟာဇနာဘိသမယဝသေန။ ပုထုဘူတန္တိ သဗ္ဗာကာရေန ပုထုလဘာဝပတ္တံ။ ကထံ? ယာဝ ဒေဝမနုဿေဟိ သုပ္ပကာသိတံ၊ ယတ္တကာ ဝိညုဇာတိကာ ဒေဝါ စေဝ မနုဿာ စ အတ္ထိ၊ သဗ္ဗေဟိ သုဋ္ဌု ပကာသိတန္တိ အတ္ထော။

အပ္ပောဿုက္ကောတိ နိရာလယော။ တွဉှိ ပါပိမ အဋ္ဌမသတ္တာဟတော ပဋ္ဌာယ ‘‘ပရိနိဗ္ဗာတု ဒါနိ၊ ဘန္တေ၊ ဘဂဝါ၊ ပရိနိဗ္ဗာတု သုဂတော’’တိ ဝိရဝန္တော အာဟိဏ္ဍိတ္ထ၊ အဇ္ဇ ဒါနိ ပဋ္ဌာယ ဝိဂတုဿာဟော ဟောဟိ၊ မာ မယှံ ပရိနိဗ္ဗာနတ္ထံ ဝါယာမံ ကရောဟီတိ ဝဒတိ။

သတောသမ္ပဇာနော အာယုသင်္ခါရံ ဩဿဇီတိ သတိံ သူပဋ္ဌိတံ ကတွာ ဉာဏေန ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ အာယုသင်္ခါရံ ဝိဿဇိ ပဇဟိ။ တတ္ထ န ဘဂဝါ ဟတ္ထေန လေဍ္ဍုံ ဝိယ အာယုသင်္ခါရံ ဩဿဇိ၊ တေမာသမတ္တမေဝ ပန ဖလသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ တတော ပရံ န သမာပဇ္ဇိဿာမီတိ စိတ္တံ ဥပ္ပာဒေသိ။ တံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ ‘‘ဩဿဇီ’’တိ။ ဥဿဇီတိပိ ပါဌော။ မဟာဘူမိစာလောတိ မဟန္တော ပထဝိကမ္ပော။ တဒါ ကိရ ဒသသဟဿိလောကဓာတု အကမ္ပိတ္ထ။ ဘိံသနကောတိ ဘယဇနကော ။ ဒေဝဒုန္ဒုဘိယော စ ဖလိံသူတိ ဒေဝဘေရိယော ဖလိံသု၊ ဒေဝေါ သုက္ခဂဇ္ဇိတံ ဂဇ္ဇိ၊ အကာလဝိဇ္ဇုလတာ နိစ္ဆရိံသု၊ ခဏိကဝဿံ ဝဿီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

ဥဒါနံ ဥဒါနေသီတိ ကသ္မာ ဥဒါနေသိ? ကောစိ နာမ ဝဒေယျ ‘‘ဘဂဝါ ပစ္ဆတော ပစ္ဆတော အနုဗန္ဓိတွာ – ‘ပရိနိဗ္ဗာယထ၊ ဘန္တေ၊ ပရိနိဗ္ဗာယထ၊ ဘန္တေ’တိ ဥပဒ္ဒုတော ဘယေန အာယုသင်္ခါရံ ဝိဿဇ္ဇေသီ’’တိ။ တဿောကာသော မာ ဟောတူတိ။ ဘီတဿ ဟိ ဥဒါနံ နာမ နတ္ထီတိ ပီတိဝေဂဝိဿဋ္ဌံ ဥဒါနေသိ။

တတ္ထ သဗ္ဗေသံ သောဏသိင်္ဂါလာဒီနမ္ပိ ပစ္စက္ခဘာဝတော တုလိတံ ပရိစ္ဆိန္နန္တိ တုလံ။ ကိံ တံ? ကာမာဝစရကမ္မံ။ န တုလံ၊ န ဝါ တုလံ သဒိသမဿ အညံ လောကိယကမ္မံ အတ္ထီတိ အတုလံ။ ကိံ တံ? မဟဂ္ဂတကမ္မံ။ အထ ဝါ ကာမာဝစရံ ရူပါဝစရဉ္စ တုလံ၊ အရူပါဝစရံ အတုလံ။ အပ္ပဝိပါကံ တုလံ၊ ဗဟုဝိပါကံ အတုလံ။ သမ္ဘဝန္တိ သမ္ဘဝဟေတုဘူတံ၊ ပိဏ္ဍကာရကံ ရာသိကာရကန္တိ အတ္ထော။ ဘဝသင်္ခါရန္တိ ပုနဗ္ဘဝဿ သင်္ခါရံ။ အဝဿဇီတိ ဝိဿဇ္ဇေသိ။ မုနီတိ ဗုဒ္ဓမုနိ။ အဇ္ဈတ္တရတောတိ နိယကဇ္ဈတ္တရတော။ သမာဟိတောတိ ဥပစာရပ္ပနာသမာဓိဝသေန သမာဟိတော။ အဘိန္ဒိ ကဝစမိဝါတိ ကဝစံ ဝိယ အဘိန္ဒိ။ အတ္တသမ္ဘဝန္တိ အတ္တနိ ဇာတကိလေသံ။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – သဝိပါကဋ္ဌေန သမ္ဘဝံ ဘဝါဘိသင်္ခဏဋ္ဌေန ဘဝသင်္ခါရန္တိ စ လဒ္ဓနာမံ တုလာတုလသင်္ခါတံ လောကိယကမ္မဉ္စ ဩဿဇိ၊ သင်္ဂါမသီသေ မဟာယောဓော ကဝစံ ဝိယ အတ္တသမ္ဘဝံ ကိလေသဉ္စ အဇ္ဈတ္တရတော သမာဟိတော ဟုတွာ အဘိန္ဒီတိ။

အထ ဝါ တုလန္တိ တုလေန္တော တီရေန္တော။ အတုလဉ္စ သမ္ဘဝန္တိ နိဗ္ဗာနဉ္စေဝ ဘဝဉ္စ။ ဘဝသင်္ခါရန္တိ ဘဝဂါမိကမ္မံ။ အဝဿဇိ မုနီတိ ‘‘ပဉ္စက္ခန္ဓာ အနိစ္စာ၊ ပဉ္စန္နံ ခန္ဓာနံ နိရောဓော နိဗ္ဗာနံ နိစ္စ’’န္တိအာဒိနာ နယေန တုလယန္တော ဗုဒ္ဓမုနိ ဘဝေ အာဒီနဝံ နိဗ္ဗာနေ စာနိသံသံ ဒိသွာ တံ ခန္ဓာနံ မူလဘူတံ ဘဝသင်္ခါရံ ‘‘ကမ္မက္ခယာယ သံဝတ္တတီ’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တေန ကမ္မက္ခယကရေန အရိယမဂ္ဂေန အဝဿဇိ။ ကထံ? အဇ္ဈတ္တရတော သမာဟိတော အဘိန္ဒိ ကဝစမိဝတ္တသမ္ဘဝံ။ သော ဟိ ဝိပဿနာဝသေန အဇ္ဈတ္တရတော၊ သမထဝသေန သမာဟိတောတိ ဧဝံ ပုဗ္ဗဘာဂတော ပဋ္ဌာယ သမထဝိပဿနာဗလေန ကဝစမိဝ အတ္တဘာဝံ ပရိယောနန္ဓိတွာ ဌိတံ၊ အတ္တနိ သမ္ဘဝတ္တာ အတ္တသမ္ဘဝန္တိ လဒ္ဓနာမံ သဗ္ဗံ ကိလေသဇာတံ အဘိန္ဒိ။ ကိလေသာဘာဝေန စ ကမ္မံ အပ္ပဋိသန္ဓိကတ္တာ အဝဿဋ္ဌံ နာမ ဟောတီတိ ဧဝံ ကိလေသပ္ပဟာနေန ကမ္မံ ဇဟိ။ ပဟီနကိလေသဿ ဘယံ နာမ နတ္ထိ။ တသ္မာ အဘီတောဝ အာယုသင်္ခါရံ ဩဿဇိ။ အဘီတဘာဝဉာပနတ္ထဉ္စ ဥဒါနံ ဥဒါနေသီတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

စာပါလဝဂ္ဂေါ ပဌမော။

၂။ ပါသာဒကမ္ပနဝဂ္ဂေါ

၁-၂။ ပုဗ္ဗသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၈၂၃-၈၂၄။ ဒုတိယဝဂ္ဂဿ ပဌမေ န စ အတိလီနောတိအာဒီနိ ပရတော အာဝိ ဘဝိဿန္တိ။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ဆအဘိညာပါဒကာ ဣဒ္ဓိပါဒါ ကထိတာ၊ တထာ ဒုတိယေ စ။

၃။ ဆန္ဒသမာဓိသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၂၅။ တတိယေ ဆန္ဒန္တိ ကတ္တုကမျတာဆန္ဒံ။ နိဿာယာတိ နိဿယံ ကတွာ၊ အဓိပတိံ ကတွာတိ အတ္ထော။ ပဓာနသင်္ခါရာတိ ပဓာနဘူတာ သင်္ခါရာ၊ စတုကိစ္စသာဓကသမ္မပ္ပဓာနဝီရိယဿေတံ အဓိဝစနံ။ ဣတိ အယဉ္စ ဆန္ဒောတိအာဒီသု ဆန္ဒော ဆန္ဒသမာဓိနာ စေဝ ပဓာနသင်္ခါရေဟိ စ၊ ဆန္ဒသမာဓိ ဆန္ဒေန စေဝ ပဓာနသင်္ခါရေဟိ စ၊ ပဓာနသင်္ခါရာပိ ဆန္ဒေန စေဝ ဆန္ဒသမာဓိနာ စ သမန္နာဂတာ ။ တသ္မာ သဗ္ဗေ တေ ဓမ္မေ ဧကတော ကတွာ အယံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဆန္ဒသမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရသမန္နာဂတော ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ ဝုတ္တံ။ ဣဒ္ဓိပါဒဝိဘင်္ဂေ (ဝိဘ။ ၄၃၇) ပန ‘‘ယော တထာဘူတဿ ဝေဒနာက္ခန္ဓော တိအာဒိနာ နယေန ဣမေဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတာ သေသအရူပိနော ဓမ္မာ ဣဒ္ဓိပါဒါတိ ဝုတ္တာ။

အပိစ ဣမေပိ တယော ဓမ္မာ ဣဒ္ဓီပိ ဟောန္တိ ဣဒ္ဓိပါဒါပိ။ ကထံ? ဆန္ဒဉှိ ဘာဝယတော ဆန္ဒော ဣဒ္ဓိ နာမ ဟောတိ၊ သမာဓိပ္ပဓာနသင်္ခါရာ ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ နာမ။ သမာဓိံ ဘာဝေန္တဿ သမာဓိ ဣဒ္ဓိ နာမ ဟောတိ၊ ဆန္ဒပ္ပဓာနသင်္ခါရာ သမာဓိဒ္ဓိယာ ပါဒေါ နာမ။ ပဓာနသင်္ခါရေ ဘာဝေန္တဿ ပဓာနသင်္ခါရာ ဣဒ္ဓိ နာမ ဟောတိ၊ ဆန္ဒသမာဓိ ပဓာနသင်္ခါရိဒ္ဓိယာ ပါဒေါ နာမ၊ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေသု ဟိ ဧကသ္မိံ ဣဇ္ဈမာနေ သေသာပိ ဣဇ္ဈန္တိယေဝ။

အပိစ တေသံ တေသံ ဓမ္မာနံ ပုဗ္ဗဘာဂဝသေနာပိ ဧတေသံ ဣဒ္ဓိပါဒတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ပဌမဇ္ဈာနဉှိ ဣဒ္ဓိ နာမ၊ ပဌမဇ္ဈာနဿ ပုဗ္ဗဘာဂပရိကမ္မသမ္ပယုတ္တာ ဆန္ဒာဒယော ဣဒ္ဓိပါဒေါ နာမ။ ဧတေနုပါယေန ယာဝ နေဝသညာနာသညာယတနာ၊ ဣဒ္ဓိဝိဓံ အာဒိံ ကတွာ ယာဝ ဒိဗ္ဗစက္ခုအဘိညာ၊ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ အာဒိံ ကတွာ ယာဝ အရဟတ္တမဂ္ဂါ နယော နေတဗ္ဗော။ သေသိဒ္ဓိပါဒေသုပိ ဧသေဝ နယော။

ကေစိ ပန ‘‘အနိဗ္ဗတ္တော ဆန္ဒော ဣဒ္ဓိပါဒေါ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဣဓ တေသံ ဝါဒမဒ္ဒနတ္ထာယ အဘိဓမ္မေ ဥတ္တရစူဠဝါရော နာမ အာဂတော –

‘‘စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ – ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ၊ ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ၊ စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ၊ ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ။ တတ္ထ ကတမော ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ? ဣဓ၊ ဘိက္ခု၊ ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ…ပေ… ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခာပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ၊ ယော တသ္မိံ သမယေ ဆန္ဒော ဆန္ဒိကတာ ကတ္တုကမျတာ ကုသလော ဓမ္မစ္ဆန္ဒော၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ။ အဝသေသာ ဓမ္မာ ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒသမ္ပယုတ္တာ’’တိ (ဝိဘ။ ၄၅၇-၄၅၈)။

ဣမေ ပန လောကုတ္တရဝသေနေဝ အာဂတာ။

တတ္ထ ရဋ္ဌပါလတ္ထေရော ဆန္ဒံ ဓုရံ ကတွာ လောကုတ္တရဓမ္မံ နိဗ္ဗတ္တေသိ။ သောဏတ္ထေရော ဝီရိယံ ဓုရံ ကတွာ၊ သမ္ဘုတတ္ထေရော စိတ္တံ ဓုရံ ကတွာ၊ အာယသ္မာ မောဃရာဇာ ဝီမံသံ ဓုရံ ကတွာတိ။ တတ္ထ ယထာ စတူသု အမစ္စပုတ္တေသု ဌာနန္တရံ ပတ္ထေတွာ ရာဇာနံ ဥပနိဿာယ ဝိဟရန္တေသု ဧကော ဥပဋ္ဌာနေ ဆန္ဒဇာတော ရညော အဇ္ဈာသယဉ္စ ရုစိဉ္စ ဉတွာ ဒိဝါ စ ရတ္တော စ ဥပဋ္ဌဟန္တော ရာဇာနံ အာရာဓေတွာ ဌာနန္တရံ ပါပုဏိ။ ဧဝံ ဆန္ဒဓုရေန လောကုတ္တရဓမ္မနိဗ္ဗတ္တကော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဧကော ပန – ‘‘ဒိဝသေ ဒိဝသေ ဥပဋ္ဌာတုံ န သက္ကောမိ၊ ဥပ္ပန္နေ ကိစ္စေ ပရက္ကမေန အာရာဓေဿာမီ’’တိ ကုပိတေ ပစ္စန္တေ ရညာ ပဟိတော ပရက္ကမေန သတ္တုမဒ္ဒနံ ကတွာ ပါပုဏိ။ ယထာ သော၊ ဧဝံ ဝီရိယဓုရေန လောကုတ္တရဓမ္မနိဗ္ဗတ္တကော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဧကော ‘‘ဒိဝသေ ဒိဝသေ ဥပဋ္ဌာနမ္ပိ ဥရေန သတ္တိသရသမ္ပဋိစ္ဆနမ္ပိ ဘာရောယေဝ၊ မန္တဗလေန အာရာဓေဿာမီ’’တိ ခတ္တဝိဇ္ဇာယ ကတပရိစယတ္တာ မန္တသံဝိဓာနေန ရာဇာနံ အာရာဓေတွာ ပါပုဏိ။ ယထာ သော၊ ဧဝံ စိတ္တဓုရေန လောကုတ္တရဓမ္မနိဗ္ဗတ္တကော ဝေဒိတဗ္ဗော။

အပရော – ‘‘ကိံ ဣမေဟိ ဥပဋ္ဌာနာဒီဟိ၊ ရာဇာနော နာမ ဇာတိသမ္ပန္နဿ ဌာနန္တရံ ဒေန္တိ၊ တာဒိသဿ ဒေန္တော မယှံ ဒဿတီ’’တိ ဇာတိသမ္ပတ္တိမေဝ နိဿာယ ဌာနန္တရံ ပါပုဏိ။ ယထာ သော၊ ဧဝံ သုပရိသုဒ္ဓံ ဝီမံသံ နိဿာယ ဝီမံသဓုရေန လောကုတ္တရဓမ္မနိဗ္ဗတ္တကော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ဝိဝဋ္ဋပါဒကဣဒ္ဓိ ကထိတာ။

၄။ မောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၂၆။ စတုတ္ထေ ဥဒ္ဓတာတိ ဥဒ္ဓစ္စပကတိကာ ဝိပ္ဖန္ဒမာနစိတ္တာ။ ဥဒ္ဓစ္စေန ဟိ ဧကာရမ္မဏေ စိတ္တံ ဝိပ္ဖန္ဒတိ ဓဇယဋ္ဌိယံ ဝါတေန ပဟတဓဇော ဝိယ။ ဥန္နဠာတိ ဥဂ္ဂတနဠာ၊ ဥဋ္ဌိတတုစ္ဆမာနာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ စပလာတိ ပတ္တစီဝရမဏ္ဍနာဒိစာပလ္လေန ယုတ္တာ။ မုခရာတိ မုခခရာ၊ ခရဝစနာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဝိကိဏ္ဏဝါစာတိ အသံယတဝစနာ ဒိဝသမ္ပိ နိရတ္ထကဝစနပ္ပလာပိနော။ မုဋ္ဌဿတီတိ နဋ္ဌဿတိနော။ အသမ္ပဇာနာတိ ပညာရဟိတာ။ အသမာဟိတာတိ ဥပစာရပ္ပနာသမာဓိဝိရဟိတာ။ ဘန္တစိတ္တာတိ ဥဗ္ဘန္တစိတ္တာ သမာဓိဝိရဟေန လဒ္ဓါကာသေန ဥဒ္ဓစ္စေန ။ ပါကတိန္ဒြိယာတိ အသံဝုတိန္ဒြိယာ။ ဣဒ္ဓါဘိသင်္ခါရန္တိ အာပေါကသိဏံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဝုဋ္ဌာယ ပါသာဒပတိဋ္ဌိတံ ပထဝိဘာဂံ ‘‘ဥဒက’’န္တိ အဓိဋ္ဌာယ၊ ဥဒကပိဋ္ဌေ ဌိတပါသာဒံ ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ အင်္ဂုဋ္ဌကေန ပဟရိ။ ဂမ္ဘီရနေမောတိ ဂမ္ဘီရအာဝါဋော၊ ဂမ္ဘီရဘူမိဘာဂံ အနုပဝိဋ္ဌောတိ အတ္ထော ။ သုနိခါတောတိ သုဋ္ဌု နိခါတော၊ ကောဋ္ဋေတွာ သုဋ္ဌု ဌပိတော။ ဣဓ အဘိညာပါဒကိဒ္ဓိ ကထိတာ။

၅။ ဥဏ္ဏာဘဗြာဟ္မဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၂၇။ ပဉ္စမေ ဆန္ဒပ္ပဟာနတ္ထန္တိ တဏှာဆန္ဒဿ ပဟာနတ္ထံ။ ဣဓာပိ ဝိဝဋ္ဋပါဒကိဒ္ဓိ ကထိတာ။

၉။ ဣဒ္ဓါဒိဒေသနာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၃၁။ နဝမေ ယော သော ဘိက္ခဝေ မဂ္ဂေါတိ အဘိညာပါဒကံ စတုတ္ထဇ္ဈာနံ အဓိပ္ပေတံ။

၁၀။ ဝိဘင်္ဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၃၂။ ဒသမေ ကောသဇ္ဇသဟဂတောတိ ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိကရောန္တော နိသီဒတိ။ အထဿ စိတ္တေ လီနာကာရော ဩက္ကမတိ၊ သော ‘‘လီနာကာရော မေ ဩက္ကန္တော’’တိ ဉတွာ အပါယဘယေန စိတ္တံ တဇ္ဇေတွာ ပုန ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ။ အထဿ ပုန လီနာကာရော ဩက္ကမတိ။ သော ပုန အပါယဘယေန စိတ္တံ တဇ္ဇေတွာ ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတီတိ ဧဝမဿ ကောသဇ္ဇေန ဝေါကိဏ္ဏတ္တာ ဆန္ဒော ကောသဇ္ဇသဟဂတော နာမ ဟောတိ။ ကောသဇ္ဇသမ္ပယုတ္တောတိ တဿေဝ ဝေဝစနံ။

ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတောတိ ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိကရောန္တော နိသီဒတိ။ အထဿ စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စေ ပတတိ။ သော ဗုဒ္ဓဓမ္မသင်္ဃဂုဏေ အာဝဇ္ဇေတွာ စိတ္တံ ဟာသေတွာ တောသေတွာ ကမ္မနိယံ ကတွာ ပုန ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ။ အထဿ ပုန စိတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စေ ပတတိ။ သော ပုန ဗုဒ္ဓဓမ္မသင်္ဃဂုဏေ အာဝဇ္ဇေတွာ စိတ္တံ ဟာသေတွာ တောသေတွာ ကမ္မနိယံ ကတွာ ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတီတိ ဧဝမဿ ဥဒ္ဓစ္စေန ဝေါကိဏ္ဏတ္တာ ဆန္ဒော ဥဒ္ဓစ္စသဟဂတော နာမ ဟောတိ။

ထိနမိဒ္ဓသဟဂတောတိ ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိကရောန္တော နိသီဒတိ။ အထဿ ထိနမိဒ္ဓံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သော ‘‘ဥပ္ပန္နံ မေ ထိနမိဒ္ဓ’’န္တိ ဉတွာ ဥဒကေန မုခံ ပုဉ္ဆိတွာ၊ ကဏ္ဏေ အာကဍ္ဎိတွာ ပဂုဏံ ဓမ္မံ သဇ္ဈာယိတွာ ဒိဝါ ဂဟိတံ ဝါ အာလောကသညံ မနသိကရိတွာ ထိနမိဒ္ဓံ ဝိနောဒေတွာ ပုန ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ။ အထဿ ပုန ထိနမိဒ္ဓံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သော ဝုတ္တနယေနေဝ ပုန ထိနမိဒ္ဓံ ဝိနောဒေတွာ ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတီတိ ဧဝမဿ ထိနမိဒ္ဓေန ဝေါကိဏ္ဏတ္တာ ဆန္ဒော ထိနမိဒ္ဓသဟဂတော နာမ ဟောတိ။

အနုဝိက္ခိတ္တောတိ ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိကရောန္တော နိသီဒတိ။ အထဿ ကာမဂုဏာရမ္မဏေ စိတ္တံ ဝိက္ခိပတိ။ သော ‘‘ဗဟိဒ္ဓါ ဝိက္ခိတ္တံ မေ စိတ္တ’’န္တိ ဉတွာ အနမတဂ္ဂ (သံ။ နိ။ ၂။၁၂၄-၁၂၅) ဒေဝဒူတ- (မ။ နိ။ ၃။၂၆၁) စေလောပမ (သံ။ နိ။ ၅။၁၁၀၄) အနာဂတဘယသုတ္တာဒီနိ (အ။ နိ။ ၅။၇၇) အာဝဇ္ဇေန္တော သုတ္တဒဏ္ဍေန စိတ္တံ တဇ္ဇေတွာ ကမ္မနိယံ ကတွာ ပုန ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ။ အထဿ ပုန စိတ္တံ ဝိက္ခိပတိ။ သော ပုန သုတ္တဒဏ္ဍေန စိတ္တံ ကမ္မနိယံ ကတွာ ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတီတိ ဧဝမဿ ကာမဝိတက္ကဝေါကိဏ္ဏတ္တာ ဆန္ဒော ဗဟိဒ္ဓါ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ အာရဗ္ဘ အနုဝိက္ခိတ္တော အနုဝိသဋော ဟောတိ။

ယထာ ပုရေ တထာ ပစ္ဆာတိ ကမ္မဋ္ဌာနဝသေနပိ ဒေသနာဝသေနပိ ပုရိမပစ္ဆိမတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ကထံ? ကမ္မဋ္ဌာနေ တာဝ ကမ္မဋ္ဌာနဿ အဘိနိဝေသော ပုရေ နာမ၊ အရဟတ္တံ ပစ္ဆာ နာမ။ တတ္ထ ယော ဘိက္ခု မူလကမ္မဋ္ဌာနေ အဘိနိဝိသိတွာ အတိလီနာဒီသု စတူသု ဌာနေသု စိတ္တဿ ဩက္ကမနံ ပဋိသေဓေတွာ၊ ဒုဋ္ဌဂေါဏေ ယောဇေတွာ သာရေန္တော ဝိယ စတုရဿဃဋိကံ ဩတာရေန္တော ဝိယ စတုန္နံ ဌာနာနံ ဧကဋ္ဌာနေပိ အသဇ္ဇန္တော သင်္ခါရေ သမ္မသိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ။ အယမ္ပိ ယထာ ပုရေ တထာ ပစ္ဆာ ဝိဟရတိ နာမ။ အယံ ကမ္မဋ္ဌာနဝသေန ပုရိမပစ္ဆိမတာ။ ဒေသနာဝသေန ပန ကေသာ ပုရေ နာမ၊ မတ္ထလုင်္ဂံ ပစ္ဆာ နာမ။ တတ္ထ ယော ဘိက္ခု ကေသေသု အဘိနိဝိသိတွာ ဝဏ္ဏသဏ္ဌာနာဒိဝသေန ကေသာဒယော ပရိဂ္ဂဏှန္တော စတူသု ဌာနေသု အသဇ္ဇန္တော ယာဝ မတ္ထလုင်္ဂါ ဘာဝနံ ပါပေတိ၊ အယမ္ပိ ယထာ ပုရေ တထာ ပစ္ဆာ ဝိဟရတိ နာမ။ ဧဝံ ဒေသနာဝသေန ပုရိမပစ္ဆိမတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ယထာ ပစ္ဆာ တထာ ပုရေတိ ဣဒံ ပုရိမဿေဝ ဝေဝစနံ။

ယထာ အဓော တထာ ဥဒ္ဓန္တိ ဣဒံ သရီရဝသေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တေနေဝါဟ ‘‘ဥဒ္ဓံ ပါဒတလာ အဓော ကေသမတ္ထကာ’’တိ။ တတ္ထ ယော ဘိက္ခု ပါဒတလတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ကေသမတ္ထကာ ဒွတ္တိံသာကာရဝသေန ဝါ ပါဒင်္ဂုလိအဂ္ဂပဗ္ဗဋ္ဌိတော ယာဝ သီသကဋာဟံ၊ သီသကဋာဟတော ယာဝ ပါဒင်္ဂုလီနံ အဂ္ဂပဗ္ဗဋ္ဌီနိ ၊ တာဝ အဋ္ဌိဝသေန ဝါ ဘာဝနံ ပါပေတိ စတူသု ဌာနေသု ဧကဋ္ဌာနေပိ အသဇ္ဇန္တော။ အယံ ယထာ ဥဒ္ဓံ တထာ အဓော၊ ယထာ အဓော တထာ ဥဒ္ဓံ ဝိဟရတိ နာမ။

ယေဟိ အာကာရေဟီတိ ယေဟိ ကောဋ္ဌာသေဟိ။ ယေဟိ လိင်္ဂေဟီတိ ယေဟိ သဏ္ဌာနေဟိ။ ယေဟိ နိမိတ္တေဟီတိ ယေဟိ ဥပဋ္ဌာနေဟိ။ အာလောကသညာ သုဂ္ဂဟိတာ ဟောတီတိ ယော ဘိက္ခု အင်္ဂဏေ နိသီဒိတွာ အာလောကသညံ မနသိ ကရောတိ၊ ကာလေန နိမီလေတိ၊ ကာလေန ဥမ္မီလေတိ။ အထဿ ယဒါ နိမီလေန္တဿာပိ ဥမ္မီလေတွာ ဩလောကေန္တဿ ဝိယ ဧကသဒိသမေဝ ဥပဋ္ဌာတိ၊ တဒါ အာလောကသညာ ဇာတာ နာမ ဟောတိ။ ‘‘ဒိဝါသညာ’’တိပိ တဿေဝ နာမံ။ သာ စ ပန ရတ္တိံ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာ သုဂ္ဂဟိတာ နာမ ဟောတိ။ သွာဓိဋ္ဌိတာတိပိ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ သုဋ္ဌု အဓိဋ္ဌိတာ သုဋ္ဌု ဌပိတာ သွာဓိဋ္ဌိတာ နာမ ဝုစ္စတိ။ သာ အတ္ထတော သုဂ္ဂဟိတာယေဝ။ ယော ဝါ အာလောကေန ထိနမိဒ္ဓံ ဝိနောဒေတွာ ဆန္ဒံ ဥပ္ပာဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ၊ တဿ ဒိဝါပိ အာလောကသညာ သုဂ္ဂဟိတာ သွာဓိဋ္ဌိတာ နာမ။ ရတ္တိ ဝါ ဟောတု ဒိဝါ ဝါ ယေန အာလောကေန ထိနမိဒ္ဓံ ဝိနောဒေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မနသိ ကရောတိ၊ တသ္မိံ ထိနမိဒ္ဓဝိနောဒနေ အာလောကေ ဥပ္ပန္နာ သညာ သုဂ္ဂဟိတာယေဝ နာမ။ ဝီရိယာဒီသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ဆန္နံ အဘိညာနံ ပါဒကိဒ္ဓိ ကထိတာ။

ပါသာဒကမ္ပနဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။

၃။ အယောဂုဠဝဂ္ဂေါ

၂။ အယောဂုဠသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၃၄။ တတိယဝဂ္ဂဿ ဒုတိယေ ဣမိနာ စာတုမဟာဘူတိကေနာတိ ဣမိနာ စတုမဟာဘူတမယေန ဧဝံ ဘာရိကေန ဂရုကေန သမာနေနာပိ။ ဩမာတီတိ ပဟောတိ သက္ကောတိ၊ ဣဒံ တေပိဋကေ ဗုဒ္ဓဝစနေ အသမ္ဘိန္နပဒံ။ ကာယမ္ပိစိတ္တေ သမောဒဟတီတိ ကာယံ ဂဟေတွာ စိတ္တေ အာရောပေတိ၊ စိတ္တသန္နိဿိတံ ကရောတိ၊ စိတ္တဂတိယာ ပေသေတိ။ စိတ္တံ နာမ မဟဂ္ဂတစိတ္တံ၊ စိတ္တဂတိဂမနံ လဟုကံ ဟောတိ။ စိတ္တမ္ပိ ကာယေ သမောဒဟတီတိ စိတ္တံ ဂဟေတွာ ကာယေ အာရောပေတိ၊ ကာယသန္နိဿိတံ ကရောတိ၊ ကာယဂတိယာ ပေသေတိ၊ ကာယော နာမ ကရဇကာယော၊ ကာယဂတိဂမနံ ဒန္ဓံ ဟောတိ။ သုခသညဉ္စ လဟုသညဉ္စာတိ အဘိညာစိတ္တသဟဇာတသညာ။ သာ ဟိ သန္တသုခသမန္နာဂတတ္တာ သုခသညာ နာမ ဟောတိ၊ ကိလေသဒန္ဓာယိတတ္တဿ စ အဘာဝါ လဟုသညာ နာမ။

အယောဂုဠော ဒိဝသံ သန္တတ္တော လဟုတရော စေဝ ဟောတီတိ သော ဟိ ဒွီဟိ တီဟိ ဇနေဟိ ဥက္ခိပိတွာ ကမ္မာရုဒ္ဓနေ ပက္ခိတ္တောပိ ဒိဝသံ ပစ္စမာနော ဝိဝရာနုပဝိဋ္ဌေန တေဇေန စေဝ ဝါယေန စ ဝါယောသဟဂတော စ ဥသ္မာသဟဂတော စ တေဇောသဟဂတော စ ဟုတွာ ဧဝံ လဟုကော ဟောတိ၊ ယထာ နံ ကမ္မာရော မဟာသဏ္ဍာသေန ဂဟေတွာ ဧကတော ပရိဝတ္တေတိ ဥက္ခိပတိ ဗဟိ နီဟရတိ။ ဧဝံ ပန မုဒု စ ဟောတိ ကမ္မနိယော စ။ ယထာ နံ သော ခဏ္ဍံ ခဏ္ဍံ ဝိစ္ဆိန္ဒတိ၊ ကူဋေန ဟနန္တော ဒီဃစတုရဿာဒိဘေဒံ ကရောတိ။ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ ဝိကုဗ္ဗနိဒ္ဓိ ကထိတာ။

၃-၁၀။ ဘိက္ခုသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၈၃၅-၈၄၂။ တတိယေ ဝိဝဋ္ဋပါဒကိဒ္ဓိ ကထိတာ၊ တထာ စတုတ္ထေ။ အပိစ ဒွေ ဖလာနိ အာဒိံ ကတွာ ဟေဋ္ဌာ မိဿကိဒ္ဓိပါဒါ ကထိတာ၊ သတ္တသု ဖလေသု ပုဗ္ဗဘာဂါ။ သတ္တမာဒီနိ စတ္တာရိ ဟေဋ္ဌာ ကထိတနယာနေဝ။

၁၁-၁၂။ မောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၈၄၃-၈၄၄။ ဧကာဒသမဒွါဒသမေသု ဆ အဘိညာ ကထိတာ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။

ဣဒ္ဓိပါဒသံယုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။