📜

၅။ ပရိသဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ

၄၃။ ပဉ္စမဿ ပဌမေ ဥတ္တာနာတိ ပါကဋာ အပ္ပဋိစ္ဆန္နာ။ ဂမ္ဘီရာတိ ဂုဠှာ ပဋိစ္ဆန္နာ။ ဥဒ္ဓတာတိ ဥဒ္ဓစ္စေန သမန္နာဂတာ။ ဥန္နဠာတိ ဥဂ္ဂတနဠာ၊ ဥဋ္ဌိတတုစ္ဆမာနာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ စပလာတိ ပတ္တစီဝရမဏ္ဍနာဒိနာ စာပလ္လေန ယုတ္တာ။ မုခရာတိ မုခခရာ ခရဝစနာ။ ဝိကိဏ္ဏဝါစာတိ အသံယတဝစနာ ဒိဝသမ္ပိ နိရတ္ထကဝစနပလာပိနော။ မုဋ္ဌဿတီတိ ဝိဿဋ္ဌသတိနော။ အသမ္ပဇာနာတိ နိပ္ပညာ။ အသမာဟိတာတိ စိတ္တေကဂ္ဂတာမတ္တဿာပိ အလာဘိနော။ ပါကတိန္ဒြိယာတိ ပကတိယာ ဌိတေဟိ ဝိဝဋေဟိ အရက္ခိတေဟိ ဣန္ဒြိယေဟိ သမန္နာဂတာ။ သုက္ကပက္ခော ဝုတ္တဝိပလ္လာသေန ဝေဒိတဗ္ဗော။

၄၄။ ဒုတိယေ ဘဏ္ဍနဇာတာတိ ဘဏ္ဍနံ ဝုစ္စတိ ကလဟဿ ပုဗ္ဗဘာဂေါ၊ တံ တေသံ ဇာတန္တိ ဘဏ္ဍနဇာတာ။ တထာ ‘‘မယံ တုမှေ ဒဏ္ဍာပေဿာမ ဗန္ဓာပေဿာမာ’’တိအာဒိဝစနပ္ပဝတ္တိယာ သဉ္ဇာတကလဟာ။ အယံ တာဝ ဂိဟီသု နယော။ ပဗ္ဗဇိတာ ပန အာပတ္တိဝီတိက္ကမဝါစံ ဝဒန္တာ ကလဟဇာတာ နာမ။ ဝိဝါဒါပန္နာတိ ဝိရုဒ္ဓဝါဒံ အာပန္နာ။ မုခသတ္တီဟိ ဝိတုဒန္တာတိ ဂုဏာနံ ဆိန္ဒနဋ္ဌေန ဒုဗ္ဘာသိတာ ဝါစာ မုခသတ္တိယောတိ ဝုစ္စန္တိ၊ တာဟိ ဝိတုဒန္တာ ဝိဇ္ဈန္တာ။ သမဂ္ဂါတိ ဧကကမ္မံ ဧကုဒ္ဒေသော သမသိက္ခတာတိ ဧတေသံ ကရဏေန သမဂ္ဂတာယ သဟိတာ။ ပိယစက္ခူဟီတိ မေတ္တာစက္ခူဟိ။

၄၅။ တတိယေ အဂ္ဂဝတီတိ ဥတ္တမပုဂ္ဂလဝတီ၊ အဂ္ဂါယ ဝါ ဥတ္တမာယ ပဋိပတ္တိယာ သမန္နာဂတာ။ တတော ဝိပရီတာ အနဂ္ဂဝတီ။ ဗာဟုလိကာတိ စီဝရာဒိဗာဟုလ္လာယ ပဋိပန္နာ။ သာသနံ သိထိလံ ဂဏှန္တီတိ သာထလိကာ။ ဩက္ကမနေ ပုဗ္ဗင်္ဂမာတိ ဧတ္ထ ဩက္ကမနံ ဝုစ္စတိ အဝဂမနဋ္ဌေန ပဉ္စ နီဝရဏာနိ၊ တေန ပဉ္စနီဝရဏပူရဏေ ပုဗ္ဗင်္ဂမာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပဝိဝေကေတိ ဥပဓိဝိဝေကေ နိဗ္ဗာနေ။ နိက္ခိတ္တဓုရာတိ တိဝိဓေပိ ဝိဝေကေ ဩရောပိတဓုရာ။ န ဝီရိယံ အာရဘန္တီတိ ဒုဝိဓမ္ပိ ဝီရိယံ န ကရောန္တိ။ အပ္ပတ္တဿ ပတ္တိယာတိ ပုဗ္ဗေ အပ္ပတ္တဿ ဈာနဝိပဿနာမဂ္ဂဖလဝိသေသဿ ပတ္တိအတ္ထာယ။ ဣတရံ ပဒဒွယံ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ ပစ္ဆိမာ ဇနတာတိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကအန္တေဝါသိကဇနော ။ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇတီတိ အာစရိယုပဇ္ဈာယေဟိ ကတံ အနုကရောန္တော ဒိဋ္ဌဿ တေသံ အာစာရဿ အနုဂတိံ အာပဇ္ဇတိ နာမ။ သေသံ ဝုတ္တပဋိပက္ခနယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။

၄၆။ စတုတ္ထေ အရိယာတိ အရိယသာဝကပရိသာ။ အနရိယာတိ ပုထုဇ္ဇနပရိသာ။ ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခ’’န္တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနန္တီတိ ဌပေတွာ တဏှံ တေဘူမကာ ပဉ္စက္ခန္ဓာ ဒုက္ခသစ္စံ နာမ၊ ဧတ္တကမေဝ ဒုက္ခံ၊ ဣတော ဥဒ္ဓံ ဒုက္ခံ နတ္ထီတိ ယထာသဘာဝတော နပ္ပဇာနန္တိ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။ သေသပဒေသု ပန တဿ ဒုက္ခဿ သမုဋ္ဌာပိကာ ပုရိမတဏှာ သမုဒယော နာမ၊ တဿာယေဝ တဏှာယ၊ ဒွိန္နမ္ပိ ဝါ တေသံ သစ္စာနံ အစ္စန္တက္ခယော အသမုပ္ပတ္တိ ဒုက္ခနိရောဓော နာမ၊ အဋ္ဌင်္ဂိကော အရိယမဂ္ဂေါ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ နာမာတိ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သုတ္တေ စတူဟိ သစ္စေဟိ စတ္တာရော မဂ္ဂါ စ စတ္တာရိ စ ဖလာနိ ကထိတာနိ။

၄၇။ ပဉ္စမေ ပရိသာကသဋောတိ ကသဋပရိသာ ကစဝရပရိသာ ပလာပပရိသာတိ အတ္ထော။ ပရိသာမဏ္ဍောတိ ပသန္နပရိသာ သာရပရိသာတိ အတ္ထော။ ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တီတိ ဆန္ဒေန အဂတိံ ဂစ္ဆန္တိ၊ အကတ္တဗ္ဗံ ကရောန္တီတိ အတ္ထော။ သေသပဒေသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဣမာနိ ပန စတ္တာရိ အဂတိဂမနာနိ ဘဏ္ဍဘာဇနီယေ စ ဝိနိစ္ဆယဋ္ဌာနေ စ လဗ္ဘန္တိ။ တတ္ထ ဘဏ္ဍဘာဇနီယေ တာဝ အတ္တနော ဘာရဘူတာနံ ဘိက္ခူနံ အမနာပေ ဘဏ္ဍကေ ပတ္တေ တံ ပရိဝတ္တေတွာ မနာပံ ဒေန္တော ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ အတ္တနော ပန အဘာရဘူတာနံ မနာပေ ဘဏ္ဍကေ ပတ္တေ တံ ပရိဝတ္တေတွာ အမနာပံ ဒေန္တော ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ဘဏ္ဍကဘာဇနီယဝတ္ထုဉ္စ ဌိတိကဉ္စ အဇာနန္တော မောဟာဂတိံဂစ္ဆတိ နာမ။ မုခရာနံ ဝါ ရာဇာဒိနိဿိတာနံ ဝါ ‘‘ဣမေ မေ အမနာပေ ဘဏ္ဍကေ ဒိန္နေ အနတ္ထမ္ပိ ကရေယျု’’န္တိ ဘယေန ပရိဝတ္တေတွာ မနာပံ ဒေန္တော ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ယော ပန ဧဝံ န ဂစ္ဆတိ၊ သဗ္ဗေသံ တုလာဘူတော ပမာဏဘူတော မဇ္ဈတ္တော ဟုတွာ ယံ ယဿ ပါပုဏာတိ၊ တညေဝ တဿ ဒေတိ၊ အယံ စတုဗ္ဗိဓမ္ပိ အဂတိဂမနံ န ဂစ္ဆတိ နာမ။ ဝိနိစ္ဆယဋ္ဌာနေ ပန အတ္တနော ဘာရဘူတဿ ဂရုကာပတ္တိံ လဟုကာပတ္တီတိ ကတွာ ကထေန္တော ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ဣတရဿ လဟုကာပတ္တိံ ဂရုကာပတ္တီတိ ကတွာ ကထေန္တော ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ အာပတ္တိဝုဋ္ဌာနံ ပန သမုစ္စယက္ခန္ဓကဉ္စ အဇာနန္တော မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ မုခရဿ ဝါ ရာဇပူဇိတဿ ဝါ ‘‘အယံ မေ ဂရုကံ ကတွာ အာပတ္တိံ ကထေန္တဿ အနတ္ထမ္ပိ ကရေယျာ’’တိ ဂရုကမေဝ လဟုကာတိ ကတွာ ကထေန္တော ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ နာမ။ ယော ပန သဗ္ဗေသံ ယထာဘူတမေဝ ကထေတိ၊ အယံ စတုဗ္ဗိဓမ္ပိ အဂတိဂမနံ န ဂစ္ဆတိ နာမ။

၄၈။ ဆဋ္ဌေ ဩက္ကာစိတဝိနီတာတိ ဒုဗ္ဗိနီတာ။ နော ပဋိပုစ္ဆာဝိနီတာတိ န ပုစ္ဆိတွာ ဝိနီတာ။ ဂမ္ဘီရာတိ ပါဠိဝသေန ဂမ္ဘီရာ သလ္လသုတ္တသဒိသာ။ ဂမ္ဘီရတ္ထာတိ အတ္ထဝသေန ဂမ္ဘီရာ မဟာဝေဒလ္လသုတ္တသဒိသာ။ လောကုတ္တရာတိ လောကုတ္တရအတ္ထဒီပကာ ။ သုညတာပဋိသံယုတ္တာတိ သတ္တသုညံ ဓမ္မမတ္တမေဝ ပကာသကာ အသင်္ခတသံယုတ္တသဒိသာ။ န အညာ စိတ္တံ ဥပဋ္ဌပေန္တီတိ ဝိဇာနနတ္ထာယ စိတ္တံ န ဥပဋ္ဌပေန္တိ၊ နိဒ္ဒါယန္တိ ဝါ အညဝိဟိတာ ဝါ ဟောန္တိ။ ဥဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗန္တိ ဥဂ္ဂဟေတဗ္ဗေ စ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗေ စ။ ကဝိတာတိ ကဝီဟိ ကတာ။ ဣတရံ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ စိတ္တက္ခရာတိ ဝိစိတြအက္ခရာ။ ဣတရံ တဿေဝ ဝေဝစနံ။ ဗာဟိရကာတိ သာသနတော ဗဟိဘူတာ။ သာဝကဘာသိတာတိ တေသံ တေသံ သာဝကေဟိ ဘာသိတာ။ သုဿူသန္တီတိ အက္ခရစိတ္တတာယ စေဝ သရသမ္ပတ္တိယာ စ အတ္တမနာ ဟုတွာ သုဏန္တိ။ န စေဝ အညမညံ ပဋိပုစ္ဆန္တီတိ အညမညံ အတ္ထံ ဝါ အနုသန္ဓိံ ဝါ ပုဗ္ဗာပရံ ဝါ န ပုစ္ဆန္တိ။ န စ ပဋိဝိစရန္တီတိ ပုစ္ဆနတ္ထာယ စာရိကံ န ဝိစရန္တိ။ ဣဒံ ကထန္တိ ဣဒံ ဗျဉ္ဇနံ ကထံ ရောပေတဗ္ဗံ ကိန္တိ ရောပေတဗ္ဗံ? ဣမဿ ကော အတ္ထောတိ ဣမဿ ဘာသိတဿ ကော အတ္ထော၊ ကာ အနုသန္ဓိ၊ ကိံ ပုဗ္ဗာပရံ? အဝိဝဋန္တိ ပဋိစ္ဆန္နံ။ န ဝိဝရန္တီတိ န ဥဂ္ဃာဋေန္တိ။ အနုတ္တာနီကတန္တိ အပါကဋံ ကတံ။ န ဥတ္တာနိံ ကရောန္တီတိ ပါကဋံ န ကရောန္တိ။ ကင်္ခါဌာနိယေသူတိ ကင်္ခါယ ကာရဏဘူတေသု။ သုက္ကပက္ခော ဝုတ္တဝိပလ္လာသေန ဝေဒိတဗ္ဗော။

၄၉။ သတ္တမေ အာမိသဂရူတိ စတုပစ္စယဂရုကာ လောကုတ္တရဓမ္မံ လာမကတော ဂဟေတွာ ဌိတပရိသာ။ သဒ္ဓမ္မဂရူတိ နဝ လောကုတ္တရဓမ္မေ ဂရုကေ ကတွာ စတ္တာရော ပစ္စယေ လာမကတော ဂဟေတွာ ဌိတပရိသာ။ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တောတိ ဒွီဟိ ဘာဂေဟိ ဝိမုတ္တော။ ပညာဝိမုတ္တောတိ ပညာယ ဝိမုတ္တော သုက္ခဝိပဿကခီဏာသဝေါ။ ကာယသက္ခီတိ ကာယေန ဈာနဖဿံ ဖုသိတွာ ပစ္ဆာ နိရောဓံ နိဗ္ဗာနံ သစ္ဆိကတွာ ဌိတော။ ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တောတိ ဒိဋ္ဌန္တံ ပတ္တော။ ဣမေ ဒွေပိ ဆသု ဌာနေသု လဗ္ဘန္တိ။ သဒ္ဓါဝိမုတ္တောတိ သဒ္ဒဟန္တော ဝိမုတ္တော။ အယမ္ပိ ဆသု ဌာနေသု လဗ္ဘတိ။ ဓမ္မံ အနုဿရတီတိ ဓမ္မာနုသာရီ။ သဒ္ဓံ အနုဿရတီတိ သဒ္ဓါနုသာရီ။ ဣမေ ဒွေပိ ပဌမမဂ္ဂသမင်္ဂိနော။ ကလျာဏဓမ္မောတိ သုန္ဒရဓမ္မော။ ဒုဿီလော ပါပဓမ္မောတိ နိဿီလော လာမကဓမ္မော။ ဣမံ ကသ္မာ ဂဏှန္တိ? သဗ္ဗေသု ဟိ ဧကသဒိသေသု ဇာတေသု သီလဝန္တေသု ဗလဝဂါရဝံ န ဟောတိ၊ ဧကစ္စေသု ပန ဒုဿီလေသု သတိ သီလဝန္တာနံ ဥပရိ ဗလဝဂါရဝံ ဟောတီတိ မညန္တာ ဂဏှန္တိ။ တေ တေန လာဘံ လဘန္တီတိ တေ ဘိက္ခူ ဧကစ္စာနံ ဝဏ္ဏံ ဧကစ္စာနံ အဝဏ္ဏံ ကထေတွာ စတ္တာရော ပစ္စယေ လဘန္တိ။ ဂထိတာတိ တဏှာယ ဂန္ထိတာ။ မုစ္ဆိတာတိ တဏှာဝသေနေဝ မုစ္ဆိတာ။ အဇ္ဈောပန္နာတိ အဇ္ဈောသာယ ဂိလိတွာ ပရိနိဋ္ဌပေတွာ ဌိတာ။ အနာဒီနဝဒဿာဝိနောတိ အပစ္စဝေက္ခိတပရိဘောဂေ အာဒီနဝံ အပဿန္တာ။ အနိဿရဏပညာတိ စတူသု ပစ္စယေသု ဆန္ဒရာဂအပကဍ္ဎနာယ နိဿရဏပညာယ ဝိရဟိတာ ဣဒမတ္ထံ ဧတန္တိ အဇာနန္တာ။ ပရိဘုဉ္ဇန္တီတိ သစ္ဆန္ဒရာဂါ ဟုတွာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။

သုက္ကပက္ခေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တောတိအာဒီသု အယံ သတ္တန္နမ္ပိ အရိယပုဂ္ဂလာနံ သင်္ခေပပကာသနာ – ဧကော ဘိက္ခု ပညာဓုရေန အဘိနိဝိဋ္ဌော အဋ္ဌ သမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေတွာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ပါပုဏာတိ။ သော တသ္မိံ ခဏေ ဓမ္မာနုသာရီ နာမ ဟောတိ၊ သောတာပတ္တိဖလာဒီသု ဆသု ဌာနေသု ကာယသက္ခိ နာမ၊ အရဟတ္တဖလက္ခဏေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော နာမ။ သမာပတ္တီဟိ ဝိက္ခမ္ဘနဝိမုတ္တိယာ မဂ္ဂေန သမုစ္ဆေဒဝိမုတ္တိယာတိ ဒွိက္ခတ္တုံ ဝါ ဒွီဟိ ဝါ ဘာဂေဟိ ဝိမုတ္တောတိ အတ္ထော။ အပရော ပညာဓုရေန အဘိနိဝိဋ္ဌော သမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေတုံ အသက္ကောန္တော သုက္ခဝိပဿကောဝ ဟုတွာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ပါပုဏာတိ။ သော တသ္မိံ ခဏေ ဓမ္မာနုသာရီ နာမ ဟောတိ၊ သောတာပတ္တိဖလာဒီသု ဆသု ဌာနေသု ဒိဋ္ဌိပ္ပတ္တော နာမ၊ အရဟတ္တဖလက္ခဏေ ပညာဝိမုတ္တော နာမ။ အပရော သဒ္ဓါဓုရေန အဘိနိဝိဋ္ဌော အဋ္ဌ သမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေတွာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ပါပုဏာတိ။ သော တသ္မိံ ခဏေ သဒ္ဓါနုသာရီ နာမ ဟောတိ၊ သောတာပတ္တိဖလာဒီသု ဆသု ဌာနေသု ကာယသက္ခိ နာမ၊ အရဟတ္တဖလက္ခဏေ ဥဘတောဘာဂဝိမုတ္တော နာမ။ အပရော သဒ္ဓါဓုရေန အဘိနိဝိဋ္ဌော သမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေတုံ အသက္ကောန္တော သုက္ခဝိပဿကောဝ ဟုတွာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ ပါပုဏာတိ။ သော တသ္မိံ ခဏေ သဒ္ဓါနုသာရီ နာမ ဟောတိ၊ သောတာပတ္တိဖလာဒီသု ဆသု ဌာနေသု သဒ္ဓါဝိမုတ္တော နာမ၊ အရဟတ္တဖလက္ခဏေ ပညာဝိမုတ္တော နာမ။

၅၀။ အဋ္ဌမေ ဝိသမာတိ သပက္ခလနဋ္ဌေန ဝိသမာ။ သမာတိ နိပက္ခလနဋ္ဌေန သမာ။ အဓမ္မကမ္မာနီတိ ဥဒ္ဓမ္မာနိ ကမ္မာနိ။ အဝိနယကမ္မာနီတိ ဥဗ္ဗိနယာနိ ကမ္မာနိ။

၅၁။ နဝမေ အဓမ္မိကာတိ နိဒ္ဓမ္မာ။ ဓမ္မိကာတိ ဓမ္မယုတ္တာ။

၅၂။ ဒသမေ အဓိကရဏန္တိ ဝိဝါဒါဓိကရဏာဒိစတုဗ္ဗိဓံ အဓိကရဏံ။ အာဒိယန္တီတိ ဂဏှန္တိ။ သညာပေန္တီတိ ဇာနာပေန္တိ။ န စ သညတ္တိံ ဥပဂစ္ဆန္တီတိ သညာပနတ္ထံ န သန္နိပတန္တိ။ န စ နိဇ္ဈာပေန္တီတိ န ပေက္ခာပေန္တိ။ န စ နိဇ္ဈတ္တိံ ဥပဂစ္ဆန္တီတိ အညမညံ နိဇ္ဈာပနတ္ထာယ န သန္နိပတန္တိ။ အသညတ္တိဗလာတိ အသညတ္တိယေဝ ဗလံ ဧတေသန္တိ အသညတ္တိဗလာ ။ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂမန္တိနောတိ ယေသံ ဟိ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘သစေ အမှေဟိ ဂဟိတံ အဓိကရဏံ ဓမ္မိကံ ဘဝိဿတိ၊ ဂဏှိဿာမ။ သစေ အဓမ္မိကံ၊ ဝိဿဇ္ဇေဿာမာ’’တိ၊ တေ ပဋိနိဿဂ္ဂမန္တိနော နာမ ဟောန္တိ။ ဣမေ ပန န တထာ မန္တေန္တီတိ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂမန္တိနော။ ထာမသာ ပရာမာသာ အဘိနိဝိဿာတိ ဒိဋ္ဌိထာမေန စ ဒိဋ္ဌိပရာမာသေန စ အဘိနိဝိသိတွာ။ ဣဒမေဝ သစ္စန္တိ ဣဒံ အမှာကံ ဝစနမေဝ သစ္စံ။ မောဃမညန္တိ အဝသေသာနံ ဝစနံ မောဃံ တုစ္ဆံ။ သုက္ကပက္ခော ဥတ္တာနတ္ထောယေဝါတိ။

ပရိသဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။

ပဌမပဏ္ဏာသကံ နိဋ္ဌိတံ။

၂။ ဒုတိယပဏ္ဏာသကံ