📜

(၂၄) ၄။ ကမ္မဝဂ္ဂေါ

၁။ သံခိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၃၂။ စတုတ္ထဿ ပဌမေ ကဏှန္တိ ကာဠကံ ဒသအကုသလကမ္မပထကမ္မံ။ ကဏှဝိပါကန္တိ အပါယေ နိဗ္ဗတ္တနတော ကာဠကဝိပါကံ။ သုက္ကန္တိ ပဏ္ဍရကံ ကုသလကမ္မပထကမ္မံ ။ သုက္ကဝိပါကန္တိ သဂ္ဂေ နိဗ္ဗတ္တနတော ပဏ္ဍရကဝိပါကံ။ ကဏှသုက္ကန္တိ မိဿကကမ္မံ။ ကဏှသုက္ကဝိပါကန္တိ သုခဒုက္ခဝိပါကံ။ မိဿကကမ္မဉှိ ကတွာ အကုသလေန တိရစ္ဆာနယောနိယံ မင်္ဂလဟတ္ထိဋ္ဌာနာဒီသု ဥပ္ပန္နော ကုသလေန ပဝတ္တေ သုခံ ဝေဒိယတိ။ ကုသလေန ရာဇကုလေပိ နိဗ္ဗတ္တော အကုသလေန ပဝတ္တေ ဒုက္ခံ ဝေဒိယတိ။ အကဏှံ အသုက္ကန္တိ ကမ္မက္ခယကရံ စတုမဂ္ဂဉာဏံ အဓိပ္ပေတံ။ တဉှိ ယဒိ ကဏှံ ဘဝေယျ၊ ကဏှဝိပါကံ ဒဒေယျ။ ယဒိ သုက္ကံ ဘဝေယျ၊ သုက္ကဝိပါကံ ဒဒေယျ။ ဥဘယဝိပါကဿ ပန အပ္ပဒါနတော အကဏှံ အသုက္ကန္တိ အယမေတ္ထ အတ္ထော။

၂။ ဝိတ္ထာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၃၃။ ဒုတိယေ သဗျာဗဇ္ဈန္တိ သဒေါသံ။ ကာယသင်္ခါရန္တိ ကာယဒွါရစေတနံ။ အဘိသင်္ခရောတီတိ အာယူဟတိ သမ္ပိဏ္ဍေတိ။ သေသဒွယေပိ ဧသေဝ နယော။ သဗျာဗဇ္ဈံ လောကန္တိ သဒုက္ခံ လောကံ။ သဗျာဗဇ္ဈာ ဖဿာတိ သဒုက္ခာ ဝိပါကဖဿာ။ သဗျာဗဇ္ဈံ ဝေဒနံ ဝေဒိယတီတိ သာဗာဓံ ဝိပါကဝေဒနံ ဝေဒိယတိ။ ဧကန္တဒုက္ခန္တိ ဧကန္တေနေဝ ဒုက္ခံ၊ န သုခသမ္မိဿံ။ သေယျထာပိ သတ္တာ နေရယိကာတိ ဧတ္ထ သေယျထာပီတိ နိဒဿနတ္ထေ နိပါတော။ တေန ကေဝလံ နေရယိကသတ္တေ ဒဿေတိ၊ အညေ ပန တံသရိက္ခကာ နာမ နတ္ထိ။ ဣမိနာ ဥပါယေန သဗ္ဗတ္ထ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သေယျထာပိ မနုဿာတိအာဒီသု ပန မနုဿာနံ တာဝ ကာလေန သုခါ ဝေဒနာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ကာလေန ဒုက္ခာ ဝေဒနာ။ ဧကစ္စေစ ဒေဝါတိ ဧတ္ထ ပန ကာမာဝစရဒေဝါ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ တေသဉှိ မဟေသက္ခတရာ ဒေဝတာ ဒိသွာ နိသိန္နာသနတော ဝုဋ္ဌာနံ၊ ပါရုတဥတ္တရာသင်္ဂဿ ဩတာရဏံ၊ အဉ္ဇလိပဂ္ဂဏှနန္တိအာဒီနံ ဝသေန ကာလေန ဒုက္ခံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဒိဗ္ဗသမ္ပတ္တိံ အနုဘဝန္တာနံ ကာလေန သုခံ။ ဧကစ္စေ စ ဝိနိပါတိကာတိ ဧတ္ထ ဝေမာနိကပေတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ တေ နိရန္တရမေဝ ဧကသ္မိံ ကာလေ သုခံ၊ ဧကသ္မိံ ကာလေ ဒုက္ခံ ဝေဒိယန္တိ။ နာဂသုပဏ္ဏဟတ္ထိအဿာဒယော ပန မနုဿာ ဝိယ ဝေါကိဏ္ဏသုခဒုက္ခာဝ ဟောန္တိ။ ပဟာနာယ ယာ စေတနာတိ ဧတ္ထ ဝိဝဋ္ဋဂါမိနီ မဂ္ဂစေတနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သာ ဟိ ကမ္မက္ခယာယ သံဝတ္တတီတိ။

၃။ သောဏကာယနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၃၄။ တတိယေ သိခါမောဂ္ဂလ္လာနောတိ သီသမဇ္ဈေ ဌိတာယ မဟတိယာ သိခါယ သမန္နာဂတော မောဂ္ဂလ္လာနဂေါတ္တော ဗြာဟ္မဏော။ ပုရိမာနီတိ အတီတာနန္တရဒိဝသတော ပဋ္ဌာယ ပုရိမာနိ၊ ဒုတိယာဒိတော ပဋ္ဌာယ ပုရိမတရာနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ သောဏကာယနောတိ တဿေဝ အန္တေဝါသိကော။ ကမ္မသစ္စာယံ ဘော လောကောတိ ဘော အယံ လောကော ကမ္မသဘာဝေါ။ ကမ္မသမာရမ္ဘဋ္ဌာယီတိ ကမ္မသမာရမ္ဘေန တိဋ္ဌတိ။ ကမ္မံ အာယူဟန္တောဝ တိဋ္ဌတိ၊ အနာယူဟန္တော ဥစ္ဆိဇ္ဇတီတိ ဒီပေတိ။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။

၄-၉။ သိက္ခာပဒသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၂၃၅။ စတုတ္ထာဒီနိပိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။ မဂ္ဂင်္ဂေသု ပန ယသ္မာ သတိယာ ဥပဋ္ဌပေတွာ ပညာယ ပရိစ္ဆိန္ဒတိ၊ တသ္မာ ဥဘယမေဝ ကမ္မံ။ သေသာ အင်္ဂါနေဝ ဟောန္တိ၊ နော ကမ္မန္တိ ဝုတ္တံ။ ဗောဇ္ဈင်္ဂေသုပိ ဧသေဝ နယော။ အဘိဓမ္မေ ပန သဗ္ဗမ္ပေတံ အဝိသေသေန စေတနာသမ္ပယုတ္တကမ္မန္တေဝ ဝဏ္ဏိတံ။

၁၀။ သမဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၄၁။ ဒသမေ ဣဓေဝါတိ ဣမသ္မိံယေဝ သာသနေ။ အယံ ပန နိယမော သေသပဒေသုပိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ဒုတိယာဒယောပိ ဟိ သမဏာ ဣဓေဝ၊ န အညတ္ထ။ သုညာတိ ရိတ္တာ တုစ္ဆာ။ ပရပ္ပဝါဒါတိ စတ္တာရော သဿတဝါဒါ၊ စတ္တာရော ဧကစ္စသဿတိကာ၊ စတ္တာရော အန္တာနန္တိကာ၊ စတ္တာရော အမရာဝိက္ခေပိကာ၊ ဒွေ အဓိစ္စသမုပ္ပန္နိကာ၊ သောဠသ သညိဝါဒါ၊ အဋ္ဌ အသညိဝါဒါ၊ အဋ္ဌ နေဝသညိနာသညိဝါဒါ၊ သတ္တ ဥစ္ဆေဒဝါဒါ၊ ပဉ္စ ဒိဋ္ဌဓမ္မနိဗ္ဗာနဝါဒါတိ ဣမေ သဗ္ဗေပိ ဗြဟ္မဇာလေ အာဂတဒွါသဋ္ဌိဒိဋ္ဌိယော ဣတော ဗာဟိရာနံ ပရေသံ ပဝါဒါ ပရပ္ပဝါဒါ နာမ။ တေ သဗ္ဗေပိ ဣမေဟိ စတူဟိ ဖလဋ္ဌကသမဏေဟိ သုညာ။ န ဟိ တေ ဧတ္ထ သန္တိ။ န ကေဝလဉ္စ ဧတေဟေဝ သုညာ ၊ စတူဟိ ပန မဂ္ဂဋ္ဌကသမဏေဟိပိ၊ စတုန္နံ မဂ္ဂါနံ အတ္ထာယ အာရဒ္ဓဝိပဿကေဟိပီတိ ဒွါဒသဟိပိ သမဏေဟိ သုညာ ဧဝ။ ဣဒမေဝ အတ္ထံ သန္ဓာယ ဘဂဝတာ မဟာပရိနိဗ္ဗာနေ (ဒီ။ နိ။ ၂။၂၁၄) ဝုတ္တံ –

‘‘ဧကူနတိံသော ဝယသာ သုဘဒ္ဒ၊

ယံ ပဗ္ဗဇိံ ကိံကုသလာနုဧသီ၊

ဝဿာနိ ပညာသ သမာဓိကာနိ၊

ယတော အဟံ ပဗ္ဗဇိတော သုဘဒ္ဒ၊

ဉာယဿ ဓမ္မဿ ပဒေသဝတ္တီ၊

ဣတော ဗဟိဒ္ဓါ သမဏောပိ နတ္ထိ’’။

‘‘ဒုတိယောပိ သမဏော နတ္ထိ၊ တတိယောပိ သမဏော နတ္ထိ၊ စတုတ္ထောပိ သမဏော နတ္ထိ၊ သုညာ ပရပ္ပဝါဒါ သမဏေဟိ အညေဟီ’’တိ ။ ဧတ္ထ ဟိ ပဒေသဝတ္တီတိ အာရဒ္ဓဝိပဿကော အဓိပ္ပေတော။ တသ္မာ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဿ အာရဒ္ဓဝိပဿကံ မဂ္ဂဋ္ဌံ ဖလဋ္ဌန္တိ တယောပိ ဧကတော ကတွာ ‘‘သမဏောပိ နတ္ထီ’’တိ အာဟ၊ သကဒါဂါမိမဂ္ဂဿ အာရဒ္ဓဝိပဿကံ မဂ္ဂဋ္ဌံ ဖလဋ္ဌန္တိ တယောပိ ဧကတော ကတွာ ‘‘ဒုတိယောပိ သမဏော နတ္ထီ’’တိ အာဟ။ ဣတရေသုပိ ဒွီသု ဧသေဝ နယော။ ဧကာဒသမံ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။

ကမ္မဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။