📜
(၁၅) ၅။ မင်္ဂလဝဂ္ဂေါ
၁။ အကုသလသုတ္တံ
၁၄၇။ ‘‘တီဟိ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။ ကတမေဟိ တီဟိ? အကုသလေန ကာယကမ္မေန၊ အကုသလေန ဝစီကမ္မေန၊ အကုသလေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။
‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ကုသလေန ကာယကမ္မေန၊ ကုသလေန ဝစီကမ္မေန၊ ကုသလေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။ ပဌမံ။
၂။ သာဝဇ္ဇသုတ္တံ
၁၄၈။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။ ကတမေဟိ တီဟိ? သာဝဇ္ဇေန ကာယကမ္မေန၊ သာဝဇ္ဇေန ဝစီကမ္မေန၊ သာဝဇ္ဇေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ နိရယေ။
‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ။ ကတမေဟိ တီဟိ? အနဝဇ္ဇေန ကာယကမ္မေန၊ အနဝဇ္ဇေန ဝစီကမ္မေန၊ အနဝဇ္ဇေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ…ပေ… ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ ဝိသမသုတ္တံ
၁၄၉။ ‘‘တီဟိ ¶ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဝိသမေန ကာယကမ္မေန၊ ဝိသမေန ဝစီကမ္မေန၊ ဝိသမေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ…ပေ… ဧဝံ နိရယေ။
‘‘တီဟိ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ…ပေ… သမေန ကာယကမ္မေန၊ သမေန ဝစီကမ္မေန၊ သမေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ…ပေ… ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။ တတိယံ။
၄။ အသုစိသုတ္တံ
၁၅၀။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အသုစိနာ ကာယကမ္မေန၊ အသုစိနာ ဝစီကမ္မေန၊ အသုစိနာ မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ…ပေ… ဧဝံ နိရယေ။
‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… သုစိနာ ကာယကမ္မေန၊ သုစိနာ ဝစီကမ္မေန၊ သုစိနာ မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ယထာဘတံ နိက္ခိတ္တော ဧဝံ သဂ္ဂေ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ ပဌမခတသုတ္တံ
၁၅၁။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဗာလော အဗျတ္တော အသပ္ပုရိသော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ၊ သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ၊ ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? အကုသလေန ကာယကမ္မေန၊ အကုသလေန ဝစီကမ္မေန၊ အကုသလေန မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဗာလော အဗျတ္တော အသပ္ပုရိသော ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ၊ သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ၊ ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။
‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ¶ ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော သပ္ပုရိသော အက္ခတံ အနုပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ၊ အနဝဇ္ဇော စ ဟောတိ အနနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ၊ ဗဟုဉ္စ ပုညံ ပသဝတိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ကုသလေန ကာယကမ္မေန၊ ကုသလေန ဝစီကမ္မေန၊ ကုသလေန မနောကမ္မေန…ပေ…။ ပဉ္စမံ။
၆။ ဒုတိယခတသုတ္တံ
၁၅၂။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… သာဝဇ္ဇေန ကာယကမ္မေန၊ သာဝဇ္ဇေန ဝစီကမ္မေန၊ သာဝဇ္ဇေန မနောကမ္မေန…ပေ…။
‘‘တီဟိ ¶ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အနဝဇ္ဇေန ကာယကမ္မေန၊ အနဝဇ္ဇေန ဝစီကမ္မေန၊ အနဝဇ္ဇေန မနောကမ္မေန…ပေ…။ ဆဋ္ဌံ။
၇။ တတိယခတသုတ္တံ
၁၅၃။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… ဝိသမေန ကာယကမ္မေန၊ ဝိသမေန ဝစီကမ္မေန၊ ဝိသမေန မနောကမ္မေန…ပေ…။
‘‘တီဟိ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… သမေန ကာယကမ္မေန၊ သမေန ဝစီကမ္မေန၊ သမေန မနောကမ္မေန…ပေ…။ သတ္တမံ။
၈။ စတုတ္ထခတသုတ္တံ
၁၅၄။ ‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… အသုစိနာ ကာယကမ္မေန၊ အသုစိနာ ဝစီကမ္မေန၊ အသုစိနာ မနောကမ္မေန…ပေ…။
‘‘တီဟိ၊ ဘိက္ခဝေ…ပေ… သုစိနာ ကာယကမ္မေန၊ သုစိနာ ဝစီကမ္မေန၊ သုစိနာ မနောကမ္မေန – ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ပဏ္ဍိတော ဝိယတ္တော သပ္ပုရိသော အက္ခတံ အနုပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ၊ အနဝဇ္ဇော စ ဟောတိ အနနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ၊ ဗဟုဉ္စ ပုညံ ပသဝတီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။
၉။ ဝန္ဒနာသုတ္တံ
၁၅၅။ ‘‘တိဿော ဣမာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝန္ဒနာ။ ကတမာ တိဿော? ကာယေန၊ ဝါစာယ၊ မနသာ – ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တိဿော ဝန္ဒနာ’’တိ။ နဝမံ။
၁၀။ ပုဗ္ဗဏှသုတ္တံ
၁၅၆။ ‘‘ယေ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ ပုဗ္ဗဏှသမယံ ကာယေန သုစရိတံ စရန္တိ ¶ ၊ ဝါစာယ သုစရိတံ စရန္တိ၊ မနသာ သုစရိတံ စရန္တိ၊ သုပုဗ္ဗဏှော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တေသံ သတ္တာနံ။
‘‘ယေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ မဇ္ဈနှိကသမယံ ကာယေန သုစရိတံ စရန္တိ၊ ဝါစာယ သုစရိတံ စရန္တိ၊ မနသာ သုစရိတံ စရန္တိ၊ သုမဇ္ဈနှိကော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တေသံ သတ္တာနံ။
‘‘ယေ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတ္တာ သာယနှသမယံ ကာယေန သုစရိတံ စရန္တိ၊ ဝါစာယ သုစရိတံ စရန္တိ၊ မနသာ သုစရိတံ စရန္တိ၊ သုသာယနှော၊ ဘိက္ခဝေ၊ တေသံ သတ္တာန’’န္တိ။
‘‘သုနက္ခတ္တံ သုမင်္ဂလံ၊ သုပ္ပဘာတံ သုဟုဋ္ဌိတံ [သုဝုဋ္ဌိတံ (သီ။ ပီ။)]၊
သုခဏော သုမုဟုတ္တော စ၊ သုယိဋ္ဌံ ဗြဟ္မစာရိသု။
‘‘ပဒက္ခိဏံ ကာယကမ္မံ၊ ဝါစာကမ္မံ ပဒက္ခိဏံ၊
ပဒက္ခိဏံ မနောကမ္မံ၊ ပဏီဓိ တေ ပဒက္ခိဏေ [ပဏိဓိယော ပဒက္ခိဏာ (သီ။ ပီ။)၊ ပဏိဓိ တေ ပဒက္ခိဏာ (သျာ။ ကံ။)]၊
ပဒက္ခိဏာနိ ကတွာန၊ လဘန္တတ္ထေ [လဘတတ္ထေ (သီ။ ပီ။)] ပဒက္ခိဏေ။
‘‘တေ အတ္ထလဒ္ဓါ သုခိတာ၊ ဝိရုဠှာ ဗုဒ္ဓသာသနေ၊
အရောဂါ သုခိတာ ဟောထ၊ သဟ သဗ္ဗေဟိ ဉာတိဘီ’’တိ။ ဒသမံ၊
မင်္ဂလဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အကုသလဉ္စ သာဝဇ္ဇံ၊ ဝိသမာသုစိနာ သဟ၊
စတုရော ခတာ ဝန္ဒနာ၊ ပုဗ္ဗဏှေန စ တေ ဒသာတိ။
တတိယော ပဏ္ဏာသကော သမတ္တော။