📜

(၂၅) ၅။ အာပတ္တိဘယဝဂ္ဂေါ

၁။ သင်္ဃဘေဒကသုတ္တံ

၂၄၃။ ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အပိ နု တံ၊ အာနန္ဒ၊ အဓိကရဏံ ဝူပသန္တ’’န္တိ? ‘‘ကုတော တံ၊ ဘန္တေ၊ အဓိကရဏံ ဝူပသမိဿတိ [ဝူပသမ္မိဿတိ (?)]! အာယသ္မတော ၊ ဘန္တေ၊ အနုရုဒ္ဓဿ ဗာဟိယော နာမ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ကေဝလကပ္ပံ သင်္ဃဘေဒါယ ဌိတော။ တတြာယသ္မာ အနုရုဒ္ဓါ န ဧကဝါစိကမ္ပိ ဘဏိတဗ္ဗံ မညတီ’’တိ။

‘‘ကဒါ ပနာနန္ဒ၊ အနုရုဒ္ဓါ သင်္ဃမဇ္ဈေ အဓိကရဏေသု [အဓိကရဏေသု တေသု (က။)] ဝေါယုဉ္ဇတိ! နနု၊ အာနန္ဒ၊ ယာနိ ကာနိစိ အဓိကရဏာနိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ သဗ္ဗာနိ တာနိ တုမှေ စေဝ ဝူပသမေထ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ စ။

‘‘စတ္တာရောမေ၊ အာနန္ဒ၊ အတ္ထဝသေ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတိ။ ကတမေ စတ္တာရော? ဣဓာနန္ဒ၊ ပါပဘိက္ခု ဒုဿီလော ဟောတိ ပါပဓမ္မော အသုစိ သင်္ကဿရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အဿမဏော သမဏပဋိညော အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝဿုတော ကသမ္ဗုဇာတော။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ ခေါ မံ ဘိက္ခူ ဇာနိဿန္တိ – ဒုဿီလော ပါပဓမ္မော အသုစိ သင်္ကဿရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အဿမဏော သမဏပဋိညော အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝဿုတော ကသမ္ဗုဇာတောတိ၊ သမဂ္ဂါ မံ သန္တာ နာသေဿန္တိ၊ ဝဂ္ဂါ ပန မံ န နာသေဿန္တီ’တိ။ ဣဒံ၊ အာနန္ဒ၊ ပဌမံ အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတိ။

‘‘ပုန စပရံ၊ အာနန္ဒ၊ ပါပဘိက္ခု မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဟောတိ၊ အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ ခေါ မံ ဘိက္ခူ ဇာနိဿန္တိ – မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတောတိ၊ သမဂ္ဂါ မံ သန္တာ နာသေဿန္တိ၊ ဝဂ္ဂါ ပန မံ န နာသေဿန္တီ’တိ။ ဣဒံ၊ အာနန္ဒ၊ ဒုတိယံ အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတိ။

‘‘ပုန စပရံ၊ အာနန္ဒ၊ ပါပဘိက္ခု မိစ္ဆာအာဇီဝေါ ဟောတိ၊ မိစ္ဆာအာဇီဝေန ဇီဝိကံ [ဇီဝိတံ (သျာ။ ကံ။ ပီ။ က။)] ကပ္ပေတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ ခေါ မံ ဘိက္ခူ ဇာနိဿန္တိ – မိစ္ဆာအာဇီဝေါ မိစ္ဆာအာဇီဝေန ဇီဝိကံ ကပ္ပေတီတိ၊ သမဂ္ဂါ မံ သန္တာ နာသေဿန္တိ၊ ဝဂ္ဂါ ပန မံ န နာသေဿန္တီ’တိ။ ဣဒံ၊ အာနန္ဒ၊ တတိယံ အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတိ။

‘‘ပုန စပရံ၊ အာနန္ဒ၊ ပါပဘိက္ခု လာဘကာမော ဟောတိ သက္ကာရကာမော အနဝညတ္တိကာမော။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ ခေါ မံ ဘိက္ခူ ဇာနိဿန္တိ – လာဘကာမော သက္ကာရကာမော အနဝညတ္တိကာမောတိ၊ သမဂ္ဂါ မံ သန္တာ န သက္ကရိဿန္တိ န ဂရုံ ကရိဿန္တိ န မာနေဿန္တိ န ပူဇေဿန္တိ၊ ဝဂ္ဂါ ပန မံ သက္ကရိဿန္တိ ဂရုံ ကရိဿန္တိ မာနေဿန္တိ ပူဇေဿန္တီ’တိ။ ဣဒံ၊ အာနန္ဒ၊ စတုတ္ထံ အတ္ထဝသံ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတိ။ ဣမေ ခေါ၊ အာနန္ဒ၊ စတ္တာရော အတ္ထဝသေ သမ္ပဿမာနော ပါပဘိက္ခု သင်္ဃဘေဒေန နန္ဒတီ’’တိ။ ပဌမံ။

၂။ အာပတ္တိဘယသုတ္တံ

၂၄၄။ ‘‘စတ္တာရိမာနိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အာပတ္တိဘယာနိ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ? သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စောရံ အာဂုစာရိံ ဂဟေတွာ ရညော ဒဿေယျုံ – ‘အယံ တေ၊ ဒေဝ၊ စောရော အာဂုစာရီ။ ဣမဿ ဒေဝေါ ဒဏ္ဍံ ပဏေတူ’တိ။ တမေနံ ရာဇာ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘ဂစ္ဆထ ၊ ဘော၊ ဣမံ ပုရိသံ ဒဠှာယ ရဇ္ဇုယာ ပစ္ဆာဗာဟံ ဂါဠှဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ ခုရမုဏ္ဍံ ကရိတွာ ခရဿရေန ပဏဝေန ရထိကာယ ရထိကံ သိင်္ဃာဋကေန သိင်္ဃာဋကံ ပရိနေတွာ ဒက္ခိဏေန ဒွါရေန နိက္ခာမေတွာ ဒက္ခိဏတော နဂရဿ သီသံ ဆိန္ဒထာ’တိ။ တမေနံ ရညော ပုရိသာ ဒဠှာယ ရဇ္ဇုယာ ပစ္ဆာဗာဟံ ဂါဠှဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ ခုရမုဏ္ဍံ ကရိတွာ ခရဿရေန ပဏဝေန ရထိကာယ ရထိကံ သိင်္ဃာဋကေန သိင်္ဃာဋကံ ပရိနေတွာ ဒက္ခိဏေန ဒွါရေန နိက္ခာမေတွာ ဒက္ခိဏတော နဂရဿ သီသံ ဆိန္ဒေယျုံ။ တတြညတရဿ ထလဋ္ဌဿ ပုရိသဿ ဧဝမဿ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော၊ အယံ ပုရိသော ကမ္မံ အကာသိ ဂါရယှံ သီသစ္ဆေဇ္ဇံ။ ယတြ ဟိ နာမ ရညော ပုရိသာ ဒဠှာယ ရဇ္ဇုယာ ပစ္ဆာဗာဟံ ဂါဠှဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ ခုရမုဏ္ဍံ ကရိတွာ ခရဿရေန ပဏဝေန ရထိကာယ ရထိကံ သိင်္ဃာဋကေန သိင်္ဃာဋကံ ပရိနေတွာ ဒက္ခိဏေန ဒွါရေန နိက္ခာမေတွာ ဒက္ခိဏတော နဂရဿ သီသံ ဆိန္ဒိဿန္တိ ! သော ဝတဿာဟံ [သော ဝတဿာယံ (သီ။)] ဧဝရူပံ ပါပကမ္မံ [ပါပံ ကမ္မံ (သီ။ ပီ။)] န ကရေယျံ [န ကရေယျ (သီ။) ဒီ။ နိ။ ၁။၁၈၃ ပါဠိယာ တဒဋ္ဌကထာယ စ သံသန္ဒေတဗ္ဗံ] ဂါရယှံ သီသစ္ဆေဇ္ဇ’န္တိ။ ဧဝမေဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယဿ ကဿစိ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဧဝံ တိဗ္ဗာ ဘယသညာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ဟောတိ ပါရာဇိကေသု ဓမ္မေသု။ တဿေတံ ပါဋိကင်္ခံ – အနာပန္နော ဝါ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ န အာပဇ္ဇိဿတိ၊ အာပန္နော ဝါ ပါရာဇိကံ ဓမ္မံ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရိဿတိ။

‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုရိသော ကာဠဝတ္ထံ [ကာဠကံ ဝတ္ထံ (သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။)] ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ မုသလံ ခန္ဓေ အာရောပေတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ မောသလ္လံ၊ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီ’တိ။ တတြညတရဿ ထလဋ္ဌဿ ပုရိသဿ ဧဝမဿ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော၊ အယံ ပုရိသော ကမ္မံ အကာသိ ဂါရယှံ မောသလ္လံ။ ယတြ ဟိ နာမ ကာဠဝတ္ထံ ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ မုသလံ ခန္ဓေ အာရောပေတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝက္ခတိ – ‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ မောသလ္လံ၊ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီတိ။ သော ဝတဿာဟံ ဧဝရူပံ ပါပကမ္မံ န ကရေယျံ ဂါရယှံ မောသလ္လ’န္တိ။ ဧဝမေဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယဿ ကဿစိ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဧဝံ တိဗ္ဗာ ဘယသညာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ဟောတိ သင်္ဃာဒိသေသေသု ဓမ္မေသု၊ တဿေတံ ပါဋိကင်္ခံ – အနာပန္နော ဝါ သင်္ဃာဒိသေသံ ဓမ္မံ န အာပဇ္ဇိဿတိ၊ အာပန္နော ဝါ သင်္ဃာဒိသေသံ ဓမ္မံ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရိဿတိ။

‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုရိသော ကာဠဝတ္ထံ ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ ဘသ္မပုဋံ [အဿပုဋံ (သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။)] ခန္ဓေ အာရောပေတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ ဘသ္မပုဋံ။ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီ’တိ။ တတြညတရဿ ထလဋ္ဌဿ ပုရိသဿ ဧဝမဿ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော၊ အယံ ပုရိသော ကမ္မံ အကာသိ ဂါရယှံ ဘသ္မပုဋံ။ ယတြ ဟိ နာမ ကာဠဝတ္ထံ ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ ဘသ္မပုဋံ ခန္ဓေ အာရောပေတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝက္ခတိ – အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ ဘသ္မပုဋံ၊ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီတိ။ သော ဝတဿာဟံ ဧဝရူပံ ပါပကမ္မံ န ကရေယျံ ဂါရယှံ ဘသ္မပုဋ’န္တိ။ ဧဝမေဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယဿ ကဿစိ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဧဝံ တိဗ္ဗာ ဘယသညာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ဟောတိ ပါစိတ္တိယေသု ဓမ္မေသု ၊ တဿေတံ ပါဋိကင်္ခံ – အနာပန္နော ဝါ ပါစိတ္တိယံ ဓမ္မံ န အာပဇ္ဇိဿတိ၊ အာပန္နော ဝါ ပါစိတ္တိယံ ဓမ္မံ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရိဿတိ။

‘‘သေယျထာပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုရိသော ကာဠဝတ္ထံ ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ ဥပဝဇ္ဇံ။ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီ’တိ။ တတြညတရဿ ထလဋ္ဌဿ ပုရိသဿ ဧဝမဿ – ‘ပါပကံ ဝတ၊ ဘော၊ အယံ ပုရိသော ကမ္မံ အကာသိ ဂါရယှံ ဥပဝဇ္ဇံ။ ယတြ ဟိ နာမ ကာဠဝတ္ထံ ပရိဓာယ ကေသေ ပကိရိတွာ မဟာဇနကာယံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝက္ခတိ – အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါပကမ္မံ အကာသိံ ဂါရယှံ ဥပဝဇ္ဇံ၊ ယေန မေ အာယသ္မန္တော အတ္တမနာ ဟောန္တိ တံ ကရောမီတိ။ သော ဝတဿာဟံ ဧဝရူပံ ပါပကမ္မံ န ကရေယျံ ဂါရယှံ ဥပဝဇ္ဇ’န္တိ။ ဧဝမေဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ယဿ ကဿစိ ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဧဝံ တိဗ္ဗာ ဘယသညာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ဟောတိ ပါဋိဒေသနီယေသု ဓမ္မေသု၊ တဿေတံ ပါဋိကင်္ခံ – အနာပန္နော ဝါ ပါဋိဒေသနီယံ ဓမ္မံ န အာပဇ္ဇိဿတိ၊ အာပန္နော ဝါ ပါဋိဒေသနီယံ ဓမ္မံ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရိဿတိ။ ဣမာနိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရိ အာပတ္တိဘယာနီ’’တိ။ ဒုတိယံ။

၃။ သိက္ခာနိသံသသုတ္တံ

၂၄၅။ ‘‘သိက္ခာနိသံသမိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဗြဟ္မစရိယံ ဝုဿတိ ပညုတ္တရံ ဝိမုတ္တိသာရံ သတာဓိပတေယျံ။ ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သိက္ခာနိသံသံ ဟောတိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ အာဘိသမာစာရိကာ သိက္ခာ ပညတ္တာ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ။ ယထာ ယထာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ အာဘိသမာစာရိကာ သိက္ခာ ပညတ္တာ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ တထာ တထာ သော တဿာ သိက္ခာယ အခဏ္ဍကာရီ ဟောတိ အစ္ဆိဒ္ဒကာရီ အသဗလကာရီ အကမ္မာသကာရီ၊ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။

‘‘ပုန စပရံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ အာဒိဗြဟ္မစရိယိကာ သိက္ခာ ပညတ္တာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ။ ယထာ ယထာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ အာဒိဗြဟ္မစရိယိကာ သိက္ခာ ပညတ္တာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ တထာ တထာ သော တဿာ သိက္ခာယ အခဏ္ဍကာရီ ဟောတိ အစ္ဆိဒ္ဒကာရီ အသဗလကာရီ အကမ္မာသကာရီ၊ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သိက္ခာနိသံသံ ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပညုတ္တရံ ဟောတိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ ဓမ္မာ ဒေသိတာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ။ ယထာ ယထာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ ဓမ္မာ ဒေသိတာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ တထာ တထာဿ တေ ဓမ္မာ ပညာယ သမဝေက္ခိတာ ဟောန္တိ။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပညုတ္တရံ ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝိမုတ္တိသာရံ ဟောတိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ ဓမ္မာ ဒေသိတာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ။ ယထာ ယထာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မယာ သာဝကာနံ ဓမ္မာ ဒေသိတာ သဗ္ဗသော သမ္မာ ဒုက္ခက္ခယာယ တထာ တထာဿ တေ ဓမ္မာ ဝိမုတ္တိယာ ဖုသိတာ ဟောန္တိ။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဝိမုတ္တိသာရံ ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတာဓိပတေယျံ ဟောတိ? ‘ဣတိ အပရိပူရံ ဝါ အာဘိသမာစာရိကံ သိက္ခံ ပရိပူရေဿာမိ၊ ပရိပူရံ ဝါ အာဘိသမာစာရိကံ သိက္ခံ တတ္ထ တတ္ထ ပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီ’တိ – အဇ္ဈတ္တံယေဝ သတိ သူပဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ‘ဣတိ အပရိပူရံ ဝါ အာဒိဗြဟ္မစရိယိကံ သိက္ခံ ပရိပူရေဿာမိ၊ ပရိပူရံ ဝါ အာဒိဗြဟ္မစရိယိကံ သိက္ခံ တတ္ထ တတ္ထ ပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီ’တိ – အဇ္ဈတ္တံယေဝ သတိ သူပဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ‘ဣတိ အသမဝေက္ခိတံ ဝါ ဓမ္မံ ပညာယ သမဝေက္ခိဿာမိ၊ သမဝေက္ခိတံ ဝါ ဓမ္မံ တတ္ထ တတ္ထ ပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီ’တိ – အဇ္ဈတ္တံယေဝ သတိ သူပဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ‘ဣတိ အဖုသိတံ ဝါ ဓမ္မံ ဝိမုတ္တိယာ ဖုသိဿာမိ၊ ဖုသိတံ ဝါ ဓမ္မံ တတ္ထ တတ္ထ ပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီ’တိ – အဇ္ဈတ္တံယေဝ သတိ သူပဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ဧဝံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သတာဓိပတေယျံ ဟောတိ။ ‘သိက္ခာနိသံသမိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဗြဟ္မစရိယံ ဝုဿတိ ပညုတ္တရံ ဝိမုတ္တိသာရံ သတာဓိပတေယျ’န္တိ၊ ဣတိ ယံ တံ ဝုတ္တံ ဣဒမေတံ ပဋိစ္စ ဝုတ္တ’’န္တိ။ တတိယံ။

၄။ သေယျာသုတ္တံ

၂၄၆။ ‘‘စတဿော ဣမာ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သေယျာ။ ကတမာ စတဿော? ပေတသေယျာ၊ ကာမဘောဂိသေယျာ ၊ သီဟသေယျာ၊ တထာဂတသေယျာ။ ကတမာ စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပေတသေယျာ? ယေဘုယျေန၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပေတာ ဥတ္တာနာ သေန္တိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပေတသေယျာ။

‘‘ကတမာ စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ကာမဘောဂိသေယျာ? ယေဘုယျေန၊ ဘိက္ခဝေ၊ ကာမဘောဂီ ဝါမေန ပဿေန သေန္တိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ကာမဘောဂိသေယျာ။

‘‘ကတမာ စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟသေယျာ? သီဟော ၊ ဘိက္ခဝေ၊ မိဂရာဇာ ဒက္ခိဏေန ပဿေန သေယျံ ကပ္ပေတိ၊ ပါဒေ ပါဒံ အစ္စာဓာယ၊ အန္တရသတ္ထိမှိ နင်္ဂုဋ္ဌံ အနုပက္ခိပိတွာ။ သော ပဋိဗုဇ္ဈိတွာ ပုရိမံ ကာယံ အဗ္ဘုန္နာမေတွာ ပစ္ဆိမံ ကာယံ အနုဝိလောကေတိ။ သစေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟော မိဂရာဇာ ကိဉ္စိ ပဿတိ ကာယဿ ဝိက္ခိတ္တံ ဝါ ဝိသဋံ ဝါ၊ တေန၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟော မိဂရာဇာ အနတ္တမနော ဟောတိ။ သစေ ပန၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟော မိဂရာဇာ န ကိဉ္စိ ပဿတိ ကာယဿ ဝိက္ခိတ္တံ ဝါ ဝိသဋံ ဝါ၊ တေန ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟော မိဂရာဇာ အတ္တမနော ဟောတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သီဟသေယျာ။

‘‘ကတမာ စ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတသေယျာ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ…ပေ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတသေယျာ။ ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတဿော သေယျာ’’တိ။ စတုတ္ထံ။

၅။ ထူပါရဟသုတ္တံ

၂၄၇။ ‘‘စတ္တာရောမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ထူပါရဟာ။ ကတမေ စတ္တာရော? တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ထူပါရဟော၊ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ထူပါရဟော၊ တထာဂတသာဝကော ထူပါရဟော၊ ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ ထူပါရဟော – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော ထူပါရဟာ’’တိ။ ပဉ္စမံ။

၆။ ပညာဝုဒ္ဓိသုတ္တံ

၂၄၈။ ‘‘စတ္တာရောမေ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မာ ပညာဝုဒ္ဓိယာ သံဝတ္တန္တိ။ ကတမေ စတ္တာရော? သပ္ပုရိသသံသေဝေါ၊ သဒ္ဓမ္မသဝနံ၊ ယောနိသောမနသိကာရော၊ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော ဓမ္မာ ပညာဝုဒ္ဓိယာ သံဝတ္တန္တီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။

၇။ ဗဟုကာရသုတ္တံ

၂၄၉။ ‘‘စတ္တာရောမေ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မာ မနုဿဘူတဿ ဗဟုကာရာ ဟောန္တိ။ ကတမေ စတ္တာရော? သပ္ပုရိသသံသေဝေါ၊ သဒ္ဓမ္မသဝနံ၊ ယောနိသောမနသိကာရော၊ ဓမ္မာနုဓမ္မပ္ပဋိပတ္တိ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော ဓမ္မာ မနုဿဘူတဿ ဗဟုကာရာ ဟောန္တီ’’တိ။ သတ္တမံ။

၈။ ပဌမဝေါဟာရသုတ္တံ

၂၅၀။ ‘‘စတ္တာရောမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အနရိယဝေါဟာရာ။ ကတမေ စတ္တာရော? အဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌဝါဒိတာ၊ အသုတေ သုတဝါဒိတာ၊ အမုတေ မုတဝါဒိတာ၊ အဝိညာတေ ဝိညာတဝါဒိတာ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော အနရိယဝေါဟာရာ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။

၉။ ဒုတိယဝေါဟာရသုတ္တံ

၂၅၁။ ‘‘စတ္တာရောမေ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အရိယဝေါဟာရာ။ ကတမေ စတ္တာရော? အဒိဋ္ဌေ အဒိဋ္ဌဝါဒိတာ၊ အသုတေ အသုတဝါဒိတာ၊ အမုတေ အမုတဝါဒိတာ၊ အဝိညာတေ အဝိညာတဝါဒိတာ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော အရိယဝေါဟာရာ’’တိ။ နဝမံ။

၁၀။ တတိယဝေါဟာရသုတ္တံ

၂၅၂။ ‘‘စတ္တာရောမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အနရိယဝေါဟာရာ။ ကတမေ စတ္တာရော? ဒိဋ္ဌေ အဒိဋ္ဌဝါဒိတာ၊ သုတေ အသုတဝါဒိတာ၊ မုတေ အမုတဝါဒိတာ၊ ဝိညာတေ အဝိညာတဝါဒိတာ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော အနရိယဝေါဟာရာ’’တိ။ ဒသမံ။

၁၁။ စတုတ္ထဝေါဟာရသုတ္တံ

၂၅၃။ ‘‘စတ္တာရောမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အရိယဝေါဟာရာ။ ကတမေ စတ္တာရော? ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌဝါဒိတာ၊ သုတေ သုတဝါဒိတာ၊ မုတေ မုတဝါဒိတာ၊ ဝိညာတေ ဝိညာတဝါဒိတာ – ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ စတ္တာရော အရိယဝေါဟာရာ’’တိ။ ဧကာဒသမံ။

အာပတ္တိဘယဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ဘေဒအာပတ္တိ သိက္ခာ စ၊ သေယျာ ထူပါရဟေန စ၊

ပညာဝုဒ္ဓိ ဗဟုကာရာ၊ ဝေါဟာရာ စတုရော ဌိတာတိ။

ပဉ္စမပဏ္ဏာသကံ သမတ္တံ။