📜

၃။ ပုဂ္ဂလဝဂ္ဂေါ

၁။ သမိဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၁။ တတိယဿ ပဌမေ ရုစ္စတီတိ ကာယသက္ခိအာဒီသု ပုဂ္ဂလေသု အတိဝိယ သုန္ဒရတရပဏီတတရဘာဝေန တေ စိတ္တဿ အဘိရုစိဥပ္ပာဒကော ကတမောတိ ပုစ္ဆတိ။ သဒ္ဓိန္ဒြိယံ ဓုရံ အဟောသိ သဒ္ဓါဓုရံ မဂ္ဂဝုဋ္ဌာနန္တိ ကတွာ၊ သေသိန္ဒြိယာနိ ပန ကထန္တိ အာဟ ‘‘သေသာနီ’’တိအာဒိ။ ပဋိဝိဒ္ဓမဂ္ဂေါဝါတိ တီဟိပိ ထေရေဟိ အတ္တနော အတ္တနော ပဋိဝိဒ္ဓအရဟတ္တမဂ္ဂေါ ဧဝ ကထိတော၊ တသ္မာ န သုကရံ ဧကံသေန ဗျာကာတုံ ‘‘အယံ…ပေ… ပဏီတတရော စာ’’တိ။ ဘုမ္မန္တရေနေဝ ကထေသိ ‘‘တီသုပိ ပုဂ္ဂလေသု အဂ္ဂမဂ္ဂဋ္ဌောဝ ပဏီတတရော’’တိ။

သမိဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ ဂိလာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၂။ ဒုတိယေ ဟိတာနီတိ ဘဗျာနိ။ ဝုဒ္ဓိကရာနီတိ အာရောဂျာဒိဝုဒ္ဓိကရာနိ။ အနုစ္ဆဝိကန္တိ ဥပဋ္ဌာနကိရိယာယ အနုရူပံ။ ဝါတာပမာရရောဂေနာတိ ဝါတရောဂေန စ အပမာရရောဂေန စ၊ ဝါတနိဒါနေန ဝါ အပမာရရောဂေန။ နိဋ္ဌပ္ပတ္တဂိလာနောတိ ‘‘ဣမိနာ ရောဂေန န စိရဿေဝ မရိဿတီ’’တိ နိဋ္ဌံ ပတ္တော ဂိလာနော။ ခိပိတကံ နာမ ဝမထုရောဂေါ။ ကစ္ဆူတိ ထုလ္လကစ္ဆုအာဗာဓော။ တိဏပုပ္ဖကဇရော ဝိသမဝါတသမ္ဖဿဇရောဂေါ။ ယေသန္တိ ယေသံ ရောဂါနံ။ ပဋိဇဂ္ဂနေနာတိ ပဋိကာရမတ္တေန။ ဖာသုကန္တိ ဗျာဓိဝူပသမနေန သရီရဿ ဖာသုဘာဝေါ။ ဗျာဓိနိဒါနသမုဋ္ဌာနဇာနနေန ပဏ္ဍိတော၊ ပဋိကာရကိရိယာယ ယုတ္တကာရိတာယ ဒက္ခော၊ ဥဋ္ဌာနဝီရိယသမ္ပတ္တိယာ အနလသော။

ပဒပရမောပုဂ္ဂလော ကထိတော သမ္မတ္တနိယာမောက္ကမနဿ အယောဂ္ဂဘာဝတော။ အလဘန္တောဝ တထာဂတပ္ပဝေဒိတံ ဓမ္မဝိနယံ သဝနာယ ဩက္ကမတိ နိယာမံ ကုသလေသု ဓမ္မေသု သမ္မတ္တံ ပစ္စေကဗောဓိံ။ ယန္တိ၊ ယတော။ ဩဝါဒံ လဘိတွာတိ အာဘိသမာစာရိကဝတ္တံ ဩဝါဒမတ္တံ။ ဧတ္တကောပိ ဟိ တဿ ဟိတာဝဟောတိ။ တန္နိဿိတောဝါတိ ဝိပဉ္စိတညုနိဿိတောဝ ဟောတိ။ ပုနပ္ပုနံ ဒေသေတဗ္ဗောဝ သမ္မတ္တနိယာမောက္ကမနဿ ယောဂ္ဂဘာဝတော။

ဂိလာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ သင်္ခါရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၃။ တတိယေ ဝိဝိဓေဟိ အာကာရေဟိ အာဗာဓနတော ဗျာဗာဓောဝ ဗျာဗဇ္ဈံ၊ ကာယိကံ စေတသိကဉ္စ ဒုက္ခံ။ သဟ ဗျာဗဇ္ဈေန ဝတ္တတီတိ သဗျာဗဇ္ဈံ။ တေနာဟ ‘‘သဒုက္ခ’’န္တိ။ စေတနာရာသိန္တိ ပုဗ္ဗစေတနာဒိရာသိံ။ စေတနံ ပုနပ္ပုနံ ပဝတ္တေန္တော ‘‘ရာသိံ ကရောတိ ပိဏ္ဍံ ကရောတီ’’တိ စ ဝုတ္တော။ သဒုက္ခန္တိ နိရန္တရဒုက္ခံ။ တေနာဟ ‘‘သာဗာဓံ နိရဿာဒ’’န္တိ။ အတ္ထီတိ ဥဇုကံ ဒုက္ခဝေဒနာ နတ္ထီတိ အဝတ္တဗ္ဗတ္တာ ဝုတ္တံ။ အနိဋ္ဌသဘာဝတ္တာ အနိဋ္ဌာရမ္မဏတ္တာ စ ဒုက္ခပက္ခိကာဝ သာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ န ဟိ အကုသလဝိပါကာ ဣဋ္ဌာ နာမ အတ္ထီ၊ ကုသလဝိပါကာ ပန ဥပေက္ခာဝေဒနာ တတ္ထ အပ္ပာဝသရာ။ အဋ္ဌကထာယံ ပန နိရယဿ ဒုက္ခဗဟုလတ္တာ ဒုက္ခဿ စ တတ္ထ ဗလဝတာယ သာ အဗ္ဗောဟာရိကဋ္ဌာနေ ဌိတာတိ ဝုတ္တံ။ ဥပမံ ကတွာ အာဟဋော ဝိသေသော ဝိယ သာမညဿ ယထာ အယောပိဏ္ဍိရောဟိနော ဝိယ ရူပါနန္တိ။ ပဋိဘာဂဥပမာတိ ပဋိဗိမ္ဗဥပမာ။

တေ အဂ္ဂဟေတွာတိ ဟေဋ္ဌိမဗြဟ္မလောကေ အဂ္ဂဟေတွာ။ ဝေါမိဿကသုခဒုက္ခန္တိ ဝိမိဿကသုခဒုက္ခံ ပီတိမိဿကဘာဝတော။ ကမ္မန္တိ ပါပကမ္မံ။ ကမ္မသီသေန ဖလံ ဝဒတိ။ ကာမဉ္စေတ္ထ ‘‘အဗျာဗဇ္ဈံ လောကံ ဥပပဇ္ဇတီ’’တိ အာဂတံ၊ ‘‘အဗျာဗဇ္ဈာ ဖဿာ ဖုသန္တီ’’တိ ပန ဝစနေန လောကုတ္တရဖဿာပိ သင်္ဂယှန္တီတိ ‘‘တီဏိ သုစရိတာနိ လောကိယလောကုတ္တရမိဿကာနိ ကထိတာနီ’’တိ ဝုတ္တံ။

သင်္ခါရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄။ ဗဟုကာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၄။ စတုတ္ထေ အဝဿယံ ဂတောတိ ဝဋ္ဋဒုက္ခပရိမုတ္တိယာ အဝဿယော မယှန္တိ သရဏဂမနက္ကမေန ဥပဂတော ဟောတိ။ သတန္တိကန္တိ သပရိယတ္တိဓမ္မံ။ အဂ္ဂဟိတသရဏပုဗ္ဗဿာတိ အဂ္ဂဟိတပုဗ္ဗသရဏဿ။ အကတာဘိနိဝေသဿ ဝသေန ဝုတ္တန္တိ တသ္မိံ အတ္တဘာဝေ န ကတော သရဏဂမနာဘိနိဝေသော ယေနာတိ အကတာဘိနိဝေသော၊ တဿ ဝသေန ဝုတ္တံ။ ကာမံ ပုဗ္ဗေပိ သရဏဒါယကော အာစရိယော ဝုတ္တော၊ ပဗ္ဗဇ္ဇာဒါယကောပိ သရဏဒါယကောဝ။ ပုဗ္ဗေ ပန ဥပါသကဘာဝါပါဒကဝသေန သရဏဒါယကော အဓိပ္ပေတော။ ဣဒံ ပန ဂဟိတပဗ္ဗဇ္ဇဿ သရဏဂမနံ။ ပဗ္ဗဇာ ဟိ သဝိသေသံ သရဏဂမနန္တိ ပဗ္ဗဇ္ဇာဒါယကော ပုန ဝုတ္တော။ ဧတေတိ ပဗ္ဗဇ္ဇာဒါယကာဒယော။ ဒုဝိဓေန ပရိစ္ဆိန္နာတိ လောကိယဓမ္မသမ္ပာပကော လောကုတ္တရဓမ္မသမ္ပာပကောတိ ဒွိပ္ပကာရေန ပရိစ္ဆိန္နာ၊ ကတာဘိနိဝေသအကတာဘိနိဝေသဝသေန ဝါ။ ဥပရီတိ ပဌမမဂ္ဂတော ဥပရိ။ နေဝ သက္ကောတီတိ အာစရိယေန ကတဿ ဥပကာရဿ မဟာနုဘာဝတ္တာ တဿ ပတိကာရံ နာမ ကာတုံ န သက္ကောတိ။

ဗဟုကာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၅။ ဝဇိရူပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၅။ ပဉ္စမေ အရုဣတိ ပုရာဏံ ဒုဋ္ဌဝဏံ ဝုစ္စတိ။ က-ကာရော ပဒသန္ဓိကရောတိ အရုကူပမံ စိတ္တံ ဧတဿာတိ အရုကူပမစိတ္တော အပ္ပမတ္တကဿပိ ဒုက္ခဿ အသဟနတော။ သေသပဒဒွယေပိ ဧသေဝ နယော။ ဣတ္တရကာလောဘာသေနာတိ ပရိတ္တမေဝ ကာလော ဉာဏောဘာသဝိရဟေန။ လဂတီတိ ကောဓာသင်္ဂဝသေန ကုပ္ပန္တော ပုဂ္ဂလော သမ္မုခါ၊ ‘‘ကိံ ဝဒသီ’’တိအာဒိနာ ပရမ္မုခါ စ ဥပနယှနဝသေန လဂတိ၊ န တဏှာသင်္ဂဝသေန။ ကုပ္ပတီတိ ကုဇ္ဈတိ။ ဗျာပဇ္ဇတီတိ ဝိပန္နစိတ္တော ဟောတိ။ ထဒ္ဓဘာဝံ အာပဇ္ဇတိ ဤသကမ္ပိ မုဒုတ္တာဘာဝတော။ ဒုဋ္ဌာရုကောတိ မံသလောဟိတာနံ ဒုဋ္ဌဘာဝေန ပကတိဘာဝံ ဇဟိတွာ ဌိတော ဒုဋ္ဌဝဏော။ ‘‘ဒုဋ္ဌာရုတာ’’တိပိ ပဌန္တိ၊ တတ္ထာပိ တာကာရော ပဒသန္ဓိကရော။

တဿာတိ ဒုဋ္ဌာရုကဿ။ သဝနန္တိ အသုစိဝိသန္ဒနံ။ ဥဒ္ဓုမာတဿ ဝိယာတိ ကောဓေန ဥဒ္ဓံ ဥဒ္ဓံ ဓုမာတကဿ ဝိယ ကောဓူပါယာသဿ အဝိဿဇ္ဇနတော။ စဏ္ဍိကတဿာတိ ကုပိတဿ။ ဧတ္ထ စ ကိဉ္စာပိ ဟေဋ္ဌိမမဂ္ဂဝဇ္ဈာပိ ကိလေသာ တေဟိ အနုပ္ပတ္တိဓမ္မတံ အာပါဒိတတ္တာ သမုစ္ဆိန္နာ၊ တထာပိ တသ္မိံ သန္တာနေ အဂ္ဂမဂ္ဂဿ အနုပ္ပန္နတ္တာ တတ္ထ အပ္ပဟီနာပိ ကိလေသာ အတ္ထေဝါတိ ကတွာ တေသံ ဉာဏာနံ ဝိဇ္ဇူပမတာ ဝုတ္တာ၊ န တေဟိ မဂ္ဂေဟိ ပဟီနာနံ ကိလေသာနံ အတ္ထိဘာဝတောတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ဝဇိရူပမသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၆။ သေဝိတဗ္ဗသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၆။ ဆဋ္ဌေ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗောတိ ကာလေန ကာလံ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗော။ အလ္လီယိတဗ္ဗောတိ ဆာယာယ ဝိယ ဝိနာ ဘာဝနာယ နိလ္လီယိတဗ္ဗော။ ပုနပ္ပုနံ ဥပါသိတဗ္ဗောတိ အဘိဏှသော ဥပနိသီဒိတဗ္ဗော။ အနုဒ္ဒယာတိ မေတ္တာပုဗ္ဗဘာဂေါ။ ဥပသင်္ကမိတုံ ဝဋ္ဋတီတိ ‘‘ဧတဿ သီလေန အဘိဝုဒ္ဓိ ဘဝိဿတီ’’တိ ဥပကာရတ္ထံ ဥပသေဝနာဒိ ဝဋ္ဋတိ။

န ပဋိဟညိဿတီတိ ‘‘အပေဟိ၊ ကိံ ဧတေနာ’’တိ ပဋိက္ခေပါဘာဝတော ပိယသီလတ္တာ န ပဋိဟညိဿတိ။ ဖာသု ဘဝိဿတီတိ ဒွီသု ဟိ သီလဝန္တေသု ဧကေန သီလဿ ဝဏ္ဏေ ကထိတေ ဣတရော အနုမောဒတိ။ တေန တေသံ ကထာ ဖာသု စေဝ ဟောတိ ပဝတ္တိနီ စ။ ဧကသ္မိံ ပန ဒုဿီလေ သတိ ဒုဿီလဿ သီလကထာ ဒုက္ကထာ၊ နေဝ သီလကထာ ဟောတိ၊ န ဖာသု ဟောတိ၊ န ပဝတ္တိနီ။ ဒုဿီလဿ ဟိ သီလကထာ အဖာသု ဘဝိဿတိ။ သီလကထာယ ဝုတ္တမတ္ထံ သမာဓိပညာကထာသုပိ အတိဒိသတိ ‘‘သမာဓိပညာကထာသုပိ ဧသေဝ နယော’’တိ။ ဒွေ ဟိ သမာဓိလာဘိနော သမာဓိကထံ သပ္ပညာ စ ပညာကထံ ကထေန္တာ ရတ္တိံ ဝါ ဒိဝသံ ဝါ အတိက္ကမန္တမ္ပိ န ဇာနန္တိ။

တတ္ထ တတ္ထ ပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီတိ တသ္မိံ တသ္မိံ အနုဂ္ဂဟေတဗ္ဗေ ပညာယ သောဓေတဗ္ဗေ ဝဍ္ဎေတဗ္ဗေ စ အဓိကသီလံ နိဿာယ ဥပ္ပန္နပညာယ အနုဂ္ဂဟေဿာမီတိ အတ္ထော။ တဉ္စ အနုဂ္ဂဏှနံ သီလဿ အသပ္ပာယာနုပကာရဓမ္မေ ဝဇ္ဇေတွာ တပ္ပဋိပက္ခသေဝနေန ဟောတီတိ အာဟ ‘‘သီလဿ အသပ္ပာယေ’’တိအာဒိ။ သီလဿ အသပ္ပာယာနုပကာရဓမ္မာ နာမ အနာစာရာဂေါစရာဒယော၊ တပ္ပဋိပက္ခတော ဥပကာရဓမ္မာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တသ္မိံ တသ္မိံဌာနေတိ တံတံသိက္ခာကောဋ္ဌာသပဒဋ္ဌာနေ။ အနုဂ္ဂဏှာတိ နာမာတိ အဘိန္နံ အသံကိလိဋ္ဌံ ကတွာ အနုဂ္ဂဏှာတိ နာမ။ ခါရပရိဿာဝနေတိ ရဇကာနံ ဦသခါရာဒိခါရပရိဿာဝနပဋေ။ ဟာယတီတိ သီလာဒိနာ ပရိဟာယတိ။ သေဋ္ဌံ ပုဂ္ဂလန္တိ သီလာဒိဂုဏေဟိ သေဋ္ဌံ ဥတ္တရိတရံ ဥတ္တမံ ပုဂ္ဂလံ။

သေဝိတဗ္ဗသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇။ ဇိဂုစ္ဆိတဗ္ဗသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၇။ သတ္တမေ အဗ္ဘုဂ္ဂစ္ဆတီတိ ဧတ္ထ အဘိ-သဒ္ဒါပေက္ခာယ ‘‘န’’န္တိ သာမိအတ္ထေ ဥပယောဂဝစနန္တိ အာဟ ‘‘အဿာ’’တိ ‘‘တံ ခေါ ပန ဘဝန္တ’’န္တိအာဒီသု ဝိယ။ ပါပကော ကိတ္တိသဒ္ဒေါတိ လာမကဘာဝေန ကထေတဗ္ဗသဒ္ဒေါ။ ဂူထကူပေါ ဝိယ ဒုဿီလျန္တိ ဧတေန ဒုဿီလဿ ဂူထသဒိသတ္တမေဝ ဒဿေတိ။ ဝစနန္တိ အနိဋ္ဌဝစနံ။ ပုရိမနယေနေဝါတိ ‘‘ဂူထကူပေါ ဝိယ ဒုဿီလျ’’န္တိအာဒိနာ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္တနယေန။ သုစိမိတ္တောတိ သီလာစာရသုဒ္ဓိယာ သုစိမိတ္တော။ သဟ အယန္တိ ပဝတ္တန္တီတိ သဟာယာတိ အာဟ ‘‘သဟဂါမိနော’’တိ။

ဇိဂုစ္ဆိတဗ္ဗသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၈။ ဂူထဘာဏီသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၈။ အဋ္ဌမေ ဂူထဘာဏီတိ ဂူထသဒိသဝစနတ္တာ ဂူထဘာဏီ။ ယထာ ဟိ ဂူထံ နာမ မဟာဇနဿ အနိဋ္ဌံ ဟောတိ၊ ဧဝမေဝ ဣမဿ ပုဂ္ဂလဿ ဝစနံ ဒေဝမနုဿာနံ အနိဋ္ဌံ ဟောတိ။ ဒုဂ္ဂန္ဓကထန္တိ ကိလေသာသုစိသံကိလိဋ္ဌတာယ ဂူထံ ဝိယ ဒုဂ္ဂန္ဓဝါယနကထံ။ ပုပ္ဖဘာဏီတိ သုပုပ္ဖသဒိသဝစနတ္တာ ပုပ္ဖဘာဏီ ။ ယထာ ဟိ ဖုလ္လာနိ ဝဿိကာနိ ဝါ အဓိမုတ္တိကာနိ ဝါ မဟာဇနဿ ဣဋ္ဌာနိ ကန္တာနိ ဟောန္တိ၊ ဧဝမေဝ ဣမဿ ပုဂ္ဂလဿ ဝစနံ ဒေဝမနုဿာနံ ဣဋ္ဌံ ဟောတိ ကန္တံ။ ပုပ္ဖာနိ ဝိယာတိ စမ္ပကသုမနာဒိသုဂန္ဓပုပ္ဖာနိ ဝိယ။ သုဂန္ဓကထန္တိ သုစိဂန္ဓဝါယနကထံ ကိလေသဒုဂ္ဂန္ဓာဘာဝတော။ မဓုဘာဏီတိ ဧတ္ထ ‘‘မုဒုဘာဏီ’’တိပိ ပဌန္တိ။ ဥဘယတ္ထာပိ ဟိ မဓုရဝစနောတိ အတ္ထော။ ယထာ ဟိ စတုမဓုရံ နာမ မဓုရံ ပဏီတံ၊ ဧဝမေဝ ဣမဿ ပုဂ္ဂလဿ ဝစနံ ဒေဝမနုဿာနံ မဓုရံ ဟောတိ။ မဓုရကထန္တိ ကဏ္ဏသုခတာယ ပေမနီယတာယ စ သဒ္ဒတော အတ္ထတော စ မဓုရသဘာဝကထံ။ အတ္တဟေတု ဝါတိ အတ္တနော ဝါ ဟတ္ထပါဒါဒိစ္ဆေဒနဟရဏဟေတု။ ပရဟေတု ဝါတိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ တေနာဟ ‘‘အတ္တနော ဝါ’’တိအာဒိ။

‘‘နေလင်္ဂေါတိ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ သီလာနမေတံ အဓိဝစန’’န္တိ သုတ္တေ (သံ။ နိ။ ၄။၃၄၇) အာဂတတ္တာ ဝုတ္တံ ‘‘ဧတ္ထ ဝုတ္တသီလံ ဝိယာ’’တိ။ ပူရေတိ ဂုဏာနံ ပါရိပူရိယံ။ သုကုမာရာတိ အဖရုသတာယ မုဒုကာ ကောမလာ။ ပုရဿာတိ ဧတ္ထ ပုရ-သဒ္ဒေါ တန္နိဝါသိဝါစကော ဒဋ္ဌဗ္ဗော ‘‘ဂါမော အာဂတော’’တိအာဒီသု ဝိယ။ တေနာဟ ‘‘နဂရဝါသီန’’န္တိ။ မနံ အပ္ပာယတိ ဝဍ္ဎေတီတိ မနာပါ။ တေနာဟ ‘‘စိတ္တဝုဒ္ဓိကရာ’’တိ။

ဂူထဘာဏီသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉။ အန္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၉။ နဝမေ အန္ဓောတိအာဒီသု ပါဠိပဒေသု ပဌမော ဒိဋ္ဌဓမ္မိကဘောဂသံဟရဏပညာစက္ခုနော စ သမ္ပရာယိကတ္ထသာဓနပညာစက္ခုနော စ အဘာဝါ ‘‘အန္ဓော’’တိ ဝုစ္စတိ ဒုတိယောပိ၊ တတိယော ပန ဒွိန္နမ္ပိ ဘာဝါ ‘‘ဒွိစက္ခူ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ပညာစက္ခူတိ အာယကောသလ္လဘူတာ ပညာစက္ခု။ တေနာဟ ‘‘ဖာတိံ ကရေယျာ’’တိ။ အဓမုတ္တမေတိ အဓမေ စေဝ ဥတ္တမေ စ။ ပဋိပက္ခဝသေနာတိ ပဋိပက္ခဿ အတ္ထိတာဝသေန။ သုက္ကသပ္ပဋိဘာဂါတိ သုက္ကဓမ္မေဟိ ပဟာယကေဟိ သပ္ပဋိဘာဂါတိ ဇာနေယျ။ ကဏှသပ္ပဋိဘာဂါတိ ကဏှဓမ္မေဟိ ပဟာတဗ္ဗေဟိ သပ္ပဋိဘာဂါတိ ဇာနေယျ။

တထာဇာတိကာတိ ယာဒိသေဟိ သပုတ္တဒါရပရိဇနသဉာတိမိတ္တဗန္ဓဝဂ္ဂံ အတ္တာနံ သုခေတိ ပီဏေတိ၊ တာဒိသာ ဘောဂါပိ န သန္တိ။ ပုညာနိ စ န ကရောတီတိ သမဏဗြာဟ္မဏကပဏဒ္ဓိကယာစကာနံ သန္တပ္ပနဝသေန ပုညာနိ န ကရောတိ။ ဥဘယတ္ထာတိ ဥဘယသ္မိံ လောကေ၊ ဥဘယသ္မိံ ဝါ အတ္ထေတိ ဝိဂ္ဂဟောတိ ဒဿေန္တော ‘‘ဣဓလောကေ’’တိအာဒိမာဟ။ ဥဘယေနာတိ ဝုတ္တမတ္ထံ ယောဇေတွာ ဒဿေတုံ ‘‘ကထ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ယသ္မိံ ဌာနေတိ ယသ္မိံယေဝ ဌာနေ။ န သောစတီတိ သောကဟေတူနံ တတ္ထ အဘာဝတော န သောစတိ။

အန္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၀။ အဝကုဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၀။ ဒသမေ အဝကုဇ္ဇပညောတိ နိက္ကုဇ္ဇပညော။ တေနာဟ ‘‘အဓောမုခပညော’’တိ။ ပုဗ္ဗပဋ္ဌပနာတိ ပဌမာရမ္ဘော။ သန္နိဋ္ဌာနန္တိ ကထာပရိယောသာနံ။ အပ္ပနာတိ ဒေသနာယ နိဋ္ဌာပနံ။ အနေကေ ဝါ အနုသန္ဓိယောတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ သမာဓိ ဝါတိအာဒီသု လောကုတ္တရဓမ္မာ ပရမတ္ထတော သာသနန္တိ တဒတ္ထောပါဒကသမာဓိ တဿ အာဒီတိ ဝုတ္တော၊ တဒါသန္နတ္တာ ဝိပဿနာ၊ တဿ မူလဘာဝေန ဧကဒေသတ္တာ မဂ္ဂေါ။

သာသနဿ ပါရိပူရိသုဒ္ဓိယော နာမ သတ္ထာရာ ဒေသိတနိယာမေနေဝ သိဒ္ဓါ၊ တာ ပနေတ္ထ ကထေန္တဿ ဝသေန ဂဟေတဗ္ဗာတိ ဒဿေတုံ ‘‘အနူနံ ကတွာ ဒေသေန္တီ’’တိ၊ ‘‘နိဂ္ဂဏ္ဌိံ ကတွာ ဒေသေန္တီ’’တိ စ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ နိဇ္ဇဋန္တိ နိဂ္ဂုမ္ဗံ အနာကုလံ။ နိဂ္ဂဏ္ဌိန္တိ ဂဏ္ဌိဋ္ဌာနရဟိတံ သုဝိညေယျံ ကတွာ။

အာကိဏ္ဏာနီတိ အာကိရိတွာ သံကိရိတွာ ဌပိတာနီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပက္ခိတ္တာနီ’’တိ။ ဥစ္ဆင်္ဂေါ ဝိယ ဥစ္ဆင်္ဂပညော ပုဂ္ဂလော ဒဋ္ဌဗ္ဗောတိ ဥစ္ဆင်္ဂသဒိသပညတာယ ဥစ္ဆင်္ဂပညော။ ဧဝံ ပညာ ဝိယ ပုဂ္ဂလောပိ ဥစ္ဆင်္ဂေါ ဝိယ ဟောတိ၊ တသ္မိံ ဓမ္မာနံ အစိရဋ္ဌာနတောတိ အဓိပ္ပာယေန ဝုတ္တံ။ ယထာ စ ဥစ္ဆင်္ဂသဒိသာ ပညာ၊ ဧဝံ နိက္ကုဇ္ဇကုမ္ဘသဒိသာ ပညာ ဧဝါတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

သံဝိဒဟနပညာယာတိ ‘‘ဧဝံ ကတေ ဣဒံ နာမ ဘဝိဿတီ’’တိ ဧဝံ တံတံအတ္ထကိစ္စံ သံဝိဓာတုံ သမတ္ထတာယ ဝိစာရဏပညာယ ရဟိတော။ သေယျောတိ သေဋ္ဌော ပါသံသော။ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိပဒန္တိ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိအာဒိကံ အရိယမဂ္ဂဿ အဓိဂမာယ ပုဗ္ဗဘာဂပဋိပတ္တိံ။

အဝကုဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပုဂ္ဂလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။