📜

(၉) ၄။ သမဏဝဂ္ဂေါ

၁-၅။ သမဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၈၂-၈၆။ စတုတ္ထဿ ပဌမေ သမ္မာ အာဒါနံ ဂဟဏံ သမာဒါနန္တိ အာဟ ‘‘သမာဒါနံ ဝုစ္စတိ ဂဟဏ’’န္တိ။ အဓိကံ ဝိသိဋ္ဌံ သီလန္တိ အဓိသီလံ။ လောကိယသီလဿ အဓိသီလဘာဝေါ ပရိယာယေနာတိ နိပ္ပရိယာယမေဝ တံ ဒဿေတုံ ‘‘အပိစ သဗ္ဗမ္ပိ လောကိယသီလ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ သိက္ခိတဗ္ဗတောတိ အာသေဝိတဗ္ဗတော။ ပဉ္စပိ ဒသပိ ဝါ သီလာနိ သီလံ နာမ၊ ပါတိမောက္ခသံဝရော အဓိသီလံ နာမ အနဝသေသကာယိကစေတသိကသံဝရဘာဝတော မဂ္ဂသီလဿ ပဒဋ္ဌာနဘာဝတော စ။ အဋ္ဌ သမာပတ္တိယော စိတ္တံ၊ ဝိပဿနာပါဒကဇ္ဈာနံ အဓိစိတ္တံ မဂ္ဂသမာဓိဿ အဓိဋ္ဌာနဘာဝတော။ ကမ္မဿကတဉာဏံ ပညာ၊ ဝိပဿနာ အဓိပညာ မဂ္ဂပညာယ အဓိဋ္ဌာနဘာဝတော။ အပိစ နိဗ္ဗာနံ ပတ္ထယန္တေန သမာဒိန္နံ ပဉ္စသီလံ ဒသသီလမ္ပိ အဓိသီလမေဝ နိဗ္ဗာနာဓိဂမဿ ပစ္စယဘာဝတော။ နိဗ္ဗာနံ ပတ္ထယန္တေန သမာပန္နာ အဋ္ဌ သမာပတ္တိယောပိ အဓိစိတ္တမေဝ။

‘‘ကလျာဏကာရီ ကလျာဏံ၊ ပါပကာရီ စ ပါပကံ၊

အနုဘောတိ ဒွယမေတံ၊ အနုဗန္ဓဉှိ ကာရဏ’’န္တိ။ –

ဧဝံ အတီတေ အနာဂတေ စ ဝဋ္ဋမူလကဒုက္ခသလ္လက္ခဏဝသေန သံဝေဂဝတ္ထုတာယ ဝိမုတ္တိအာကင်္ခါယ ပစ္စယဘူတာ ကမ္မဿကတပညာပိ အဓိပညာတိ ဝဒန္တိ။ ဒုတိယတတိယစတုတ္ထပဉ္စမာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။

သမဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၆။ ပဌမသိက္ခာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၈၇။ ဆဋ္ဌေ သမတ္တကာရီတိ အနူနေန ပရိပူရေန အာကာရေန သမန္နာဂတော။ သိက္ခာပဒါနံ ခုဒ္ဒါနုခုဒ္ဒကတ္တံ အပေက္ခာသိဒ္ဓန္တိ အာဟ ‘‘တတြာပိ သင်္ဃာဒိသေသံ ခုဒ္ဒက’’န္တိအာဒိ။ အင်္ဂုတ္တရမဟာနိကာယဝဠဉ္ဇနကအာစရိယာတိ အင်္ဂုတ္တရနိကာယံ ပရိဟရန္တာ အာစရိယာ၊ အင်္ဂုတ္တရဘာဏကာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ လောကဝဇ္ဇံ နာပဇ္ဇတိ လောကဝဇ္ဇသိက္ခာပဒါနံ ဝီတိက္ကမသာဓကဿ ကိလေသဂဟနဿ သဗ္ဗသော ပဟီနတ္တာ။ ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇမေဝ အာပဇ္ဇတိ ပဏ္ဏတ္တိဝီတိက္ကမံ ဝါ အဇာနတောပိ အာပတ္တိသမ္ဘဝတော။ စိတ္တေန အာပဇ္ဇန္တော ရူပိယပ္ပဋိဂ္ဂဟဏံ အာပဇ္ဇတီတိ ဥပနိက္ခိတ္တသာဒိယေန အာပဇ္ဇတိ။

ဗြဟ္မစရိယဿ အာဒိဘူတာနိ အာဒိဗြဟ္မစရိယာနိ၊ တာနိ ဧဝ အာဒိဗြဟ္မစရိယကာနိ ယထာ ‘‘ဝိနယော ဧဝ ဝေနယိကော’’တိ အာဟ ‘‘မဂ္ဂဗြဟ္မစရိယဿာ’’တိအာဒိ။ စတ္တာရိ မဟာသီလသိက္ခာပဒါနီတိ စတ္တာရိ ပါရာဇိကာနိ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ ပဋိပက္ခဓမ္မာနံ အနဝသေသတော သဝနတော ပဂ္ဃရဏတော သောတော၊ အရိယမဂ္ဂေါတိ အာဟ ‘‘သောတသင်္ခါတေန မဂ္ဂေနာ’’တိ။ ဝိနိပါတေတိ ဝိရူပံ သဒုက္ခံ သဥပါယာသံ နိပါတေတီတိ ဝိနိပါတော၊ အပါယဒုက္ခေ ခိပနကော။ ဓမ္မောတိ သဘာဝေါ။ နာဿ ဝိနိပါတော ဓမ္မောတိ အဝိနိပါတဓမ္မော၊ န အတ္တာနံ အပါယေသု ဝိနိပါတနသဘာဝေါတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ကသ္မာ? ယေ ဓမ္မာ အပါယဂမနီယာ၊ တေသံ ပဟီနတ္တာ။ တေနာဟ ‘‘အဝိနိပါတဓမ္မောတိ စတူသု အပါယေသု အပတနသဘာဝေါ’’တိ။ တတ္ထ အပတနသဘာဝေါတိ အနုပ္ပဇ္ဇနသဘာဝေါ။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂနိယာမေနနိယတောတိ ဥပရိမဂ္ဂါဓိဂမဿ အဝဿံဘာဝီဘာဝတော နိယတော။ တေနေဝါဟ ‘‘သမ္ဗောဓိပရာယဏော’’တိ။ ဟေဋ္ဌိမန္တတော သတ္တမဘဝတော ဥပရိ အနုပ္ပဇ္ဇနဓမ္မတာယ ဝါ နိယတော။ သမ္ဗုဇ္ဈတီတိ သမ္ဗောဓိ၊ အရိယမဂ္ဂေါ။ သော ပန ပဌမမဂ္ဂဿ အဓိဂတတ္တာ အဝသိဋ္ဌော စ အဓိဂန္တဗ္ဗဘာဝေန ဣစ္ဆိတဗ္ဗောတိ ဥပရိမဂ္ဂတ္တယသင်္ခါတာ သမ္ဗောဓိ ပရံ အယနံ ပရာ ဂတိ အဿာတိ သမ္ဗောဓိပရာယဏော။ တေနာဟ ‘‘ဥပရိမဂ္ဂတ္တယသမ္ဗောဓိပရာယဏော’’တိ။

တနုဘာဝါတိ ပရိယုဋ္ဌာနမန္ဒတာယ စ ကဒါစိ ကရဟစိ ဥပ္ပတ္တိယာ စ တနုဘာဝေန။ တနုတ္တဉှိ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ဝေဒိတဗ္ဗံ အဓိစ္စုပ္ပတ္တိယာ စ ပရိယုဋ္ဌာနမန္ဒတာယ စ။ သကဒါဂါမိဿ ဟိ ဝဋ္ဋာနုသာရိမဟာဇနဿ ဝိယ ကိလေသာ အဘိဏှံ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ကဒါစိ ကရဟစိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ဝိရဠာကာရာ ဟုတွာ ဝိရဠဝါပိတေ ခေတ္တေ အင်္ကုရာ ဝိယ။ ဥပ္ပဇ္ဇမာနာပိ စ ဝဋ္ဋာနုသာရိမဟာဇနဿေဝ မဒ္ဒန္တာ ဖရန္တာ ဆာဒေန္တာ အန္ဓကာရံ ကရောန္တာ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ မန္ဒမန္ဒာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ တနုကာကာရာ ဟုတွာ အဗ္ဘပဋလမိဝ မက္ခိကာပတ္တမိဝ စ။ တတ္ထ ကေစိ ထေရာ ဘဏန္တိ ‘‘သကဒါဂါမိဿ ကိလေသာ ကိဉ္စာပိ စိရေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဗဟလာဝ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ တထာ ဟိဿ ပုတ္တာ စ ဓီတရော စ ဒိဿန္တီ’’တိ။ ဧတံ ပန အပ္ပမာဏံ။ ပုတ္တဓီတရော ဟိ အင်္ဂပစ္စင်္ဂပရာမသနမတ္တေနပိ ဟောန္တီတိ။ ဒွီဟိယေဝ ကာရဏေဟိဿ ကိလေသာနံ တနုတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗံ အဓိစ္စုပ္ပတ္တိယာ စ ပရိယုဋ္ဌာနမန္ဒတာယ စာတိ။

ဟေဋ္ဌာဘာဂိယာနန္တိ ဧတ္ထ ဟေဋ္ဌာတိ မဟဂ္ဂတဘူမိတော ဟေဋ္ဌာ၊ ကာမဘူမိယန္တိ အတ္ထော။ တေသံ ပစ္စယဘာဝေန ဟေဋ္ဌာဘာဂဿ ဟိတာတိ ဟေဋ္ဌာဘာဂိယာ၊ တေသံ ဟေဋ္ဌာဘာဂိယာနံ၊ ဟေဋ္ဌာဘာဂဿ ကာမဘဝဿ ပစ္စယဘာဝေန ဂဟိတာနန္တိ အတ္ထော။ သံယောဇေန္တိ ဗန္ဓန္တိ ခန္ဓဂတိဘဝါဒီဟိ ခန္ဓဂတိဘဝါဒယော၊ ကမ္မံ ဝါ ဖလေနာတိ သံယောဇနာနီတိ အာဟ ‘‘သံယောဇနာနန္တိ ဗန္ဓနာန’’န္တိ။ အသမုစ္ဆိန္နရာဂါဒိကဿ ဟိ ဧတရဟိ ခန္ဓာဒီနံ အာယတိံ ခန္ဓာဒီဟိ သမ္ဗန္ဓော၊ သမုစ္ဆိန္နရာဂါဒိကဿ ပန တံ နတ္ထိ၊ ကတာနမ္ပိ ကမ္မာနံ အသမတ္ထဘာဝါပတ္တိတော ရာဂါဒီနံ အနွယတော ဗျတိရေကတော စ သံယောဇနဋ္ဌော သိဒ္ဓါ။ ပရိက္ခယေနာတိ သမုစ္ဆေဒေန။

ဩပပါတိကောတိ ဥပပါတိကယောနိကော ဥပပတနေ သာဓုကာရီ။ သေသယောနိပဋိက္ခေပဝစနမေတံ။ တေန ဂဗ္ဘဝါသဒုက္ခာဘာဝမာဟ။ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယီတိ ဣမိနာ သေသဒုက္ခာဘာဝံ။ တတ္ထ ပရိနိဗ္ဗာယိတာ စဿ ကာမလောကေ ခန္ဓဗီဇဿ အပုနာဂမနဝသေနေဝါတိ ဒဿေတုံ ‘‘အနာဝတ္တိဓမ္မော’’တိ ဝုတ္တံ။ ဥပရိယေဝါတိ ဗြဟ္မလောကေယေဝ။ အနာဝတ္တိဓမ္မောတိ တတော ဗြဟ္မလောကာ ပုနပ္ပုနံ ပဋိသန္ဓိဝသေန န အာဝတ္တနဓမ္မော။ တေနာဟ ‘‘ယောနိဂတိဝသေန အနာဂမနဓမ္မော’’တိ။

ပဒေသံပဒေသကာရီ အာရာဓေတီတိ သီလက္ခန္ဓာဒီနံ ပါရိပူရိယာ ဧကဒေသဘူတံ ဟေဋ္ဌိမမဂ္ဂတ္တယံ ပဒေသော၊ တံ ကရောန္တော ပဒေသံ ဧကဒေသဘူတံ ဟေဋ္ဌိမံ ဖလတ္တယမေဝ အာရာဓေတိ၊ နိပ္ဖာဒေတီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပဒေသကာရီ ပုဂ္ဂလော နာမ သောတာပန္နော’’တိအာဒိ။ ပရိပူရံ ပရိပူရကာရီတိ သီလက္ခန္ဓာဒီဟိ သဒ္ဓိန္ဒြိယာဒီဟိ စ ပရိတော ပူရဏေန ပရိပူရသင်္ခါတံ အရဟတ္တမဂ္ဂံ ကရောန္တော နိဗ္ဗတ္တေန္တော ပရိပူရံ အရဟတ္တဖလံ အာရာဓေတိ၊ နိပ္ဖာဒေတီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပရိပူရကာရီ နာမ အရဟာ’’တိအာဒိ။

ပဌမသိက္ခာသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇-၁၀။ ဒုတိယသိက္ခာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၈၈-၉၁။ သတ္တမေ ကုလာ ကုလံ ဂမနကောတိ ကုလတော ကုလံ ဂစ္ဆန္တော။ ဒွေ ဝါ တယော ဝါ ဘဝေတိ ဒေဝမနုဿဝသေန ဒွေ ဝါ တယော ဝါ ဘဝေ။ မိဿကဘဝဝသေန ဟေတံ ဝုတ္တံ။ ဒေသနာမတ္တမေဝ စေတံ ‘‘ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ’’တိ။ ယာဝ ဆဋ္ဌဘဝါ သံသရန္တောပိ ကောလံကောလောဝ ဟောတိ။ တေနေဝါဟ ‘‘အယဉှိ ဒွေ ဝါ ဘဝေ…ပေ… ဧဝမေတ္ထ ဝိကပ္ပော ဒဋ္ဌဗ္ဗော’’တိ။ ဥဠာရကုလဝစနော ဝါ ဧတ္ထ ကုလသဒ္ဒေါ၊ ကုလတော ကုလံ ဂစ္ဆတီတိ ကောလံကောလော။ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယတော ပဋ္ဌာယ ဟိ နီစကုလေ ဥပ္ပတ္တိ နာမ နတ္ထိ၊ မဟာဘောဂကုလေသု ဧဝ နိဗ္ဗတ္တတီတိ အတ္ထော။ ကေဝလော ဟိ ကုလသဒ္ဒေါ မဟာကုလမေဝ ဝဒတိ ‘‘ကုလပုတ္တော’’တိအာဒီသု ဝိယ။ ဧကဗီဇီတိ ဧတ္ထ ခန္ဓဗီဇံ နာမ ကထိတံ၊ ခန္ဓဗီဇန္တိ စ ပဋိသန္ဓိဝိညာဏံ ဝုစ္စတိ။ ယဿ ဟိ သောတာပန္နဿ ဧကံ ခန္ဓဗီဇံ အတ္ထိ၊ ဧကံ ဘဝဂ္ဂဟဏံ၊ သော ဧကဗီဇီ နာမ။ တေနာဟ ‘‘ဧကဿေဝ ဘဝဿ ဗီဇံ ဧတဿ အတ္ထီတိ ဧကဗီဇီ’’တိ။ ‘‘မာနုသကံ ဘဝ’’န္တိ ဣဒံ ပနေတ္ထ ဒေသနာမတ္တမေဝ၊ ‘‘ဒေဝဘဝံ နိဗ္ဗတ္တေတီ’’တိပိ ပန ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိယေဝ။

ဥဒ္ဓံဝါဟိဘာဝေန ဥဒ္ဓမဿ တဏှာသောတံ ဝဋ္ဋသောတံ ဝါတိ ဥဒ္ဓံသောတော၊ ဥဒ္ဓံ ဝါ ဂန္တွာ ပဋိလဘိတဗ္ဗတော ဥဒ္ဓမဿ မဂ္ဂသောတန္တိ ဥဒ္ဓံသောတော။ ပဋိသန္ဓိဝသေန အကနိဋ္ဌဘဝံ ဂစ္ဆတီတိ အကနိဋ္ဌဂါမီ။ ယတ္ထ ကတ္ထစီတိ အဝိဟာဒီသု ယတ္ထ ကတ္ထစိ။ သပ္ပယောဂေနာတိ ဝိပဿနာဉာဏာဘိသင်္ခါရသင်္ခါတေန ပယောဂေန သဟ၊ မဟတာ ဝိပဿနာပယောဂေနာတိ အတ္ထော။ ဥပဟစ္စာတိ ဧတဿ ဥပဂန္တွာတိ အတ္ထော။ တေန ဝေမဇ္ဈာတိက္ကမော ကာလကိရိယာပဂမနဉ္စ သင်္ဂဟိတံ ဟောတိ၊ တသ္မာ အာယုဝေမဇ္ဈံ အတိက္ကမိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယန္တော ဥပဟစ္စပရိနိဗ္ဗာယီ နာမ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ယော ပန ကပ္ပသဟဿာယုကေသု အဝိဟေသူ’’တိအာဒိ။ သော တိဝိဓော ဟောတီတိ ဉာဏဿ တိက္ခမဇ္ဈမုဒုဘာဝေန တိဝိဓော ဟောတိ။ တေနာဟ ‘‘ကပ္ပသဟဿာယုကေသူ’’တိအာဒိ။

သဒ္ဓါဓုရေနအဘိနိဝိသိတွာတိ ‘‘သစေ သဒ္ဓါယ သက္ကာ နိဗ္ဗတ္တေတုံ၊ နိဗ္ဗတ္တေဿာမိ လောကုတ္တရမဂ္ဂ’’န္တိ ဧဝံ သဒ္ဓါဓုရဝသေန အဘိနိဝိသိတွာ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ။ ပညာဓုရေန အဘိနိဝိဋ္ဌောတိ ‘‘သစေ ပညာယ သက္ကာ၊ နိဗ္ဗတ္တေဿာမိ လောကုတ္တရမဂ္ဂ’’န္တိ ဧဝံ ပညာဓုရံ ကတွာ အဘိနိဝိဋ္ဌော။ ယထာဝုတ္တမေဝ အဋ္ဌဝိဓတ္တံ ကောလံကောလသတ္တက္ခတ္တုပရမေသု အတိဒိသန္တော ‘‘တထာ ကောလံကောလာ သတ္တက္ခတ္တုပရမာ စာ’’တိ အာဟ။ ဝုတ္တနယေနေဝ အဋ္ဌ ကောလံကောလာ၊ အဋ္ဌ သတ္တက္ခတ္တုပရမာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

တတ္ထ သတ္တက္ခတ္တုံ ပရမာ ဘဝူပပတ္တိ အတ္တဘာဝဂ္ဂဟဏံ အဿ၊ တတော ပရံ အဋ္ဌမံ ဘဝံ နာဒိယတီတိ သတ္တက္ခတ္တုပရမော။ ဘဂဝတာ ဂဟိတနာမဝသေနေဝ စေတာနိ အရိယာယ ဇာတိယာ ဇာတာနံ တေသံ နာမာနိ ဇာတာနိ ကုမာရာနံ မာတာပိတူဟိ ဂဟိတနာမာနိ ဝိယ။ ဧတ္တကဉှိ ဌာနံ ဂတော ဧကဗီဇီ နာမ ဟောတိ၊ ဧတ္တကံ ကောလံကောလော၊ ဧတ္တကံ သတ္တက္ခတ္တုပရမောတိ ဘဂဝတာ ဧတေသံ နာမံ ဂဟိတံ။ နိယမတော ပန အယံ ဧကဗီဇီ၊ အယံ ကောလံကောလော၊ အယံ သတ္တက္ခတ္တုပရမောတိ နတ္ထိ။ ကော ပန နေသံ ဧတံ ပဘေဒံ နိယမေတီတိ? ကေစိ တာဝ ထေရာ ‘‘ပုဗ္ဗဟေတု နိယမေတီ’’တိ ဝဒန္တိ၊ ကေစိ ပဌမမဂ္ဂေါ၊ ကေစိ ဥပရိ တယော မဂ္ဂါ၊ ကေစိ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ ဝိပဿနာတိ။

တတ္ထ ‘‘ပုဗ္ဗဟေတု နိယမေတီ’’တိ ဝါဒေ ပဌမမဂ္ဂဿ ဥပနိဿယော ကတော နာမ ဟောတိ၊ ‘‘ဥပရိ တယော မဂ္ဂါ နိရုပနိဿယာ ဥပ္ပန္နာ’’တိ ဝစနံ အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ပဌမမဂ္ဂေါ နိယမေဟီ’’တိ ဝါဒေ ဥပရိ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ နိရတ္ထကတာ အာပဇ္ဇတိ။ ‘‘ဥပရိ တယော မဂ္ဂါ နိယမေန္တီ’’တိ ဝါဒေ ပဌမမဂ္ဂေ အနုပ္ပန္နေယေဝ ဥပရိ တယော မဂ္ဂါ ဥပ္ပန္နာတိ အာပဇ္ဇတီတိ။ ‘‘တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ ဝိပဿနာ နိယမေတီ’’တိ ဝါဒေါ ပန ယုဇ္ဇတိ။ သစေ ဟိ ဥပရိ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ ဝိပဿနာ ဗလဝတီ ဟောတိ၊ ဧကဗီဇီ နာမ ဟောတိ၊ တတော မန္ဒတရာယ ကောလံကောလော၊ တတော မန္ဒတရာယ သတ္တက္ခတ္တုပရမောတိ။

ဧကစ္စော ဟိ သောတာပန္နော ဝဋ္ဋဇ္ဈာသယော ဟောတိ ဝဋ္ဋာဘိရတော၊ ပုနပ္ပုနံ ဝဋ္ဋသ္မိံယေဝ စရတိ သန္ဒိဿတိ။ အနာထပိဏ္ဍိကော သေဋ္ဌိ၊ ဝိသာခါ ဥပါသိကာ၊ စူဠရထမဟာရထာ ဒေဝပုတ္တာ၊ အနေကဝဏ္ဏော ဒေဝပုတ္တော၊ သက္ကော ဒေဝရာဇာ၊ နာဂဒတ္တော ဒေဝပုတ္တောတိ ဣမေ ဟိ ဧတ္တကာ ဇနာ ဝဋ္ဋဇ္ဈာသယာ ဝဋ္ဋာဘိရတာ အာဒိတော ပဋ္ဌာယ ဆ ဒေဝလောကေ သောဓေတွာ အကနိဋ္ဌေ ဌတွာ ပရိနိဗ္ဗာယိဿန္တိ၊ ဣမေ ဣဓ န ဂဟိတာ။ န ကေဝလဉ္စိမေဝ၊ ယောပိ မနုဿေသုယေဝ သတ္တက္ခတ္တုံ သံသရိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ၊ ယောပိ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တော ဒေဝေသုယေဝ သတ္တက္ခတ္တုံ အပရာပရံ သံသရိတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏာတိ။ ဣမေပိ ဣဓ န ဂဟိတာ၊ ကာလေန ဒေဝေ၊ ကာလေန မနုဿေ သံသရိတွာ ပန အရဟတ္တံ ပါပုဏန္တောဝ ဣဓ ဂဟိတော၊ တသ္မာ ‘‘သတ္တက္ခတ္တုပရမော’’တိ ဣဒံ ဣဓဋ္ဌကဝေါကိဏ္ဏဘဝူပပတ္တိကသုက္ခဝိပဿကဿ နာမံ ကထိတန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

‘‘သကိဒေဝ ဣမံ လောကံ အာဂန္တွာ’’တိ (ပု။ ပ။ ၃၄) ဝစနတော ပဉ္စသု သကဒါဂါမီသု စတ္တာရော ဝဇ္ဇေတွာ ဧကောဝ ဂဟိတော။ ဧကစ္စော ဟိ ဣဓ သကဒါဂါမိဖလံ ပတွာ ဣဓေဝ ပရိနိဗ္ဗာယတိ၊ ဧကစ္စော ဣဓ ပတွာ ဒေဝလောကေ ပရိနိဗ္ဗာယတိ ၊ ဧကစ္စော ဒေဝလောကေ ပတွာ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာယတိ၊ ဧကစ္စော ဒေဝလောကေ ပတွာ ဣဓူပပဇ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယတိ။ ဣမေ စတ္တာရောပိ ဣဓ န ဂဟိတာ။ ယော ပန ဣဓ ပတွာ ဒေဝလောကေ ယာဝတာယုကံ ဝသိတွာ ပုန ဣဓူပပဇ္ဇိတွာ ပရိနိဗ္ဗာယိဿတိ၊ အယံ ဧကောဝ ဣဓ ဂဟိတောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဣဒါနိ တဿ ပဘေဒံ ဒဿေန္တော ‘‘တီသု ပန ဝိမောက္ခေသူ’’တိအာဒိမာဟ။ ဣမဿ ပန သကဒါဂါမိနော ဧကဗီဇိနာ သဒ္ဓိံ ကိံ နာနာကရဏန္တိ? ဧကဗီဇိဿ ဧကာဝ ပဋိသန္ဓိ၊ သကဒါဂါမိဿ ဒွေ ပဋိသန္ဓိယော၊ ဣဒံ တေသံ နာနာကရဏံ။ သုညတဝိမောက္ခေန ဝိမုတ္တခီဏာသဝေါ ပဋိပဒါဝသေန စတုဗ္ဗိဓော ဟောတိ၊ တထာ အနိမိတ္တအပ္ပဏိဟိတဝိမောက္ခေဟီတိ ဧဝံ ဒွါဒသ အရဟန္တာ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ယထာ ပန သကဒါဂါမိနော၊ တထေဝ အရဟန္တော ဒွါဒသ ဝေဒိတဗ္ဗာ’’တိ။ အဋ္ဌမနဝမဒသမာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။

ဒုတိယသိက္ခာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၁။ သင်္ကဝါသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၉၂။ ဧကာဒသမေ ဝိဟာရပဋိဗဒ္ဓနဝကမ္မာဒိဘာရံ ဟရတိ ပဝတ္တေတီတိ ဘာရဟာရော။ တေနေဝါဟ ‘‘နဝေ အာဝါသေ သမုဋ္ဌာပေတိ၊ ပုရာဏေ ပဋိဇဂ္ဂတီ’’တိ။ သိက္ခိတဗ္ဗတော သိက္ခာ၊ ပဇ္ဇိတဗ္ဗတော၊ ပဇ္ဇန္တိ ဧတေဟီတိ ဝါ ပဒါနိ၊ သိက္ခာယေဝ ပဒါနိ သိက္ခာပဒါနီတိ အာဟ ‘‘သိက္ခာသင်္ခါတေဟိ ပဒေဟီ’’တိ။ ဒဿေတီတိ ပစ္စက္ခတော ဒဿေတိ၊ ဟတ္ထာမလကံ ဝိယ ပါကဋေ ဝိဘူတေ ကတွာ ဝိဘာဝေတိ။ ဂဏှာပေတီတိ တေ ဓမ္မေ မနသာ အနုပက္ခိတေ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓေ ကာရေန္တော ဥဂ္ဂဏှာပေတိ။ သမုဿာဟေတီတိ သမာဓိမှိ ဥဿာဟံ ဇနေတိ။ ပဋိလဒ္ဓဂုဏေဟီတိ တာယ ဒေသနာယ တန္နိဿယပစ္စတ္တပုရိသကာရေန စ တေသံ ပဋိဝိဒ္ဓဂုဏေဟိ။ ဝေါဒါပေတီတိ တေသံ စိတ္တသန္တာနံ အဿဒ္ဓိယာဒိကိလေသမလာပဂမနေန ပဘဿရံ ကရောတိ။ သဏှံ သဏှံ ကထေတီတိ အတိဝိယ သုခုမံ ကတွာ ကထေတိ။

အစ္စယနံ သာဓုမရိယာဒံ မဒ္ဒိတွာ ဝီတိက္ကမနံ အစ္စယောတိ အာဟ ‘‘အပရာဓော’’တိ။ အစ္စေတိ အတိက္ကမတိ ဧတေနာတိ ဝါ အစ္စယော၊ ဝီတိက္ကမဿ ပဝတ္တနကော အကုသလဓမ္မော။ သော ဧဝ အပရဇ္ဈတိ ဧတေနာတိ အပရာဓော။ သော ဟိ အပရဇ္ဈန္တံ ပုရိသံ အဓိဘဝိတွာ ပဝတ္တတိ။ တေနာဟ ‘‘အတိက္ကမ္မအဓိဘဝိတွာ ပဝတ္တော’’တိ။ ပဋိဂ္ဂဏှာတူတိ အဓိဝါသနဝသေန သမ္ပဋိစ္ဆတူတိ အတ္ထောတိ အာဟ ‘‘ခမတူ’’တိ။ သဒေဝကေန လောကေန နိဿရဏန္တိ အရဏီယတော အရိယော၊ တထာဂတောတိ အာဟ ‘‘အရိယဿ ဝိနယေတိ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော သာသနေ’’တိ။ ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနံ ကရောန္တောတိ ကာမံ ‘‘ဝုဒ္ဓိ ဟေသာ’’တိ ဓမ္မာဓိဋ္ဌာနဝသေန ဝါကျံ အာရဒ္ဓံ၊ တထာပိ ဒေသနံ ပန ပုဂ္ဂလာဓိဋ္ဌာနံ ကရောန္တော ‘‘သံဝရံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ အာဟာတိ ယောဇနာ။

သင်္ကဝါသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သမဏဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။