📜
(၁၄) ၄။ ယောဓာဇီဝဝဂ္ဂေါ
၁။ ယောဓာဇီဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၁၃၄။ စတုတ္ထဿ ပဌမေ ယုဇ္ဈနံ ယောဓော၊ သော အာဇီဝေါ ဧတဿာတိ ယောဓာဇီဝေါ။ ယုဒ္ဓမုပဇီဝတီတိ ဝါ ဧတသ္မိံ အတ္ထေ ယောဓာဇီဝေါတိ နိရုတ္တိနယေန ပဒသိဒ္ဓိ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ တေနာဟ ‘‘ယုဒ္ဓံ ဥပဇီဝတီတိ ယောဓာဇီဝေါ’’တိ။ သဟ…ပေ… ပဿတီတိ ပုဗ္ဗဘာဂေ ဝိပဿနာပညာယ သမ္မသနဝသေန၊ မဂ္ဂက္ခဏေ အဘိသမယဝသေန အတ္တပစ္စက္ခေန ဉာဏေန ပဿတိ။
ယောဓာဇီဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၂။ ပရိသာသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၁၃၅။ ဒုတိယေ အပ္ပဋိပုစ္ဆိတွာ ဝိနီတာတိ ‘‘တံ ကိံ မညထ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ရူပံ နိစ္စံ ဝါ အနိစ္စံ ဝါ’’တိအာဒိနာ အပ္ပဋိပုစ္ဆိတွာ ကေဝလံ ဓမ္မဒေသနာဝသေနေဝ ဝိနီတပရိသာ။ ဒုဗ္ဗိနီတပရိသာတိ ဒုက္ခေန ဝိနီတပရိသာ။ ပုစ္ဆိတွာ ဝိနီတာတိ ‘‘တံ ကိံ မညထ၊ ဘိက္ခဝေ’’တိအာဒိနာ ပုစ္ဆိတွာ အနုမတိဂ္ဂဟဏဝသေန ဝိနီတာ။ သုဝိနီတပရိသာတိ သုခေန ဝိနီတပရိသာ။ အနုမတိဂ္ဂဟဏဝသေန ဝိနယနဉှိ န ဒုက္ကရံ ဟောတိ။
ပရိသာသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၄။ ဥပ္ပာဒါသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၁၃၇။ စတုတ္ထေ ¶ ¶ ဥပ္ပာဒါ ဝါ တထာဂတာနန္တိ တထာဂတာနံ ဥပ္ပာဒေပိ ဝေနေယျပုဂ္ဂလာနံ မဂ္ဂဖလုပ္ပတ္တိ ဝိယ သင်္ခါရာနံ အနိစ္စာဒိသဘာဝေါ န တထာဂတုပ္ပာဒါယတ္တော၊ အထ ခေါ တထာဂတာနံ ဥပ္ပာဒေပိ အနုပ္ပာဒေပိ ဟောတိမေဝါတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဌိတာဝ သာ ဓာတူတိ ဌိတော ဧဝ သော အနိစ္စသဘာဝေါ ဗျဘိစာရာဘာဝတော န ကဒါစိ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ န ဟောတိ။ ကာမံ အသင်္ခတာ ဝိယ ဓာတု န နိစ္စော သော သဘာဝေါ၊ တထာပိ သဗ္ဗကာလိကောယေဝါတိ အဓိပ္ပာယော။
အပရော နယော – ဌိတာဝ သာ ဓာတူတိ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ’’တိ ဧသာ ဓာတု ဧသ သဘာဝေါ တထာဂတာနံ ဥပ္ပာဒတော ပုဗ္ဗေ ဥဒ္ဓဉ္စ အပ္ပဋိဝိဇ္ဈိယမာနော န တထာဂတေဟိ ဥပ္ပာဒိတော၊ အထ ခေါ သဗ္ဗကာလံ သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ၊ ဌိတာဝ သာ ဓာတု၊ ကေဝလံ ပန သယမ္ဘုဉာဏေန အဘိသမ္ဗုဇ္ဈနတော ‘‘အယံ ဓမ္မော တထာဂတေန အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါ’’တိ ပဝေဒနတော စ တထာဂတော ဓမ္မဿာမီတိ ဝုစ္စတိ အပုဗ္ဗဿ တဿ ဥပ္ပာဒနတော။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဌိတာဝ သာ ဓာတူ’’တိ။
အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတီတိ ဉာဏေန အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတိ။ အဘိသမေတီတိ ဉာဏေန အဘိသမာဂစ္ဆတိ။ အာစိက္ခတီတိ ကထေတိ။ ဒေသေတီတိ ဒဿေတိ။ ပညာပေတီတိ ဇာနာပေတိ။ ပဋ္ဌပေတီတိ ဉာဏမုခေ ဌပေတိ။ ဝိဝရတီတိ ဝိဝရိတွာ ဒဿေတိ။ ဝိဘဇတီတိ ဝိဘာဂတော ဒဿေတိ။ ဥတ္တာနီကရောတီတိ ပါကဋံ ကရောတိ။
အထ ဝါ အဘိသမ္ဗုဇ္ဈတီတိ ပစ္စက္ခကရဏေန အဘိမုခံ ဗုဇ္ဈတိ၊ ယာထာဝတော ပဋိဝိဇ္ဈတိ။ တတော ဧဝ အဘိသမေတိ အဘိမုခံ သမာဂစ္ဆတိ။ အာဒိတော ကထေန္တော အာစိက္ခတိ၊ ဥဒ္ဒိသတီတိ အတ္ထော။ တမေဝ ဥဒ္ဒေသံ ပရိယောသာပေန္တော ဒေသေတိ။ ယထာဥဒ္ဒိဋ္ဌမတ္ထံ နိဒဿနဝသေန ပကာရေဟိ ဉာပေန္တော ပညာပေတိ။ ပကာရေဟိ ဧတမတ္ထံ ပတိဋ္ဌပေန္တော ပဋ္ဌပေတိ။ ယထာဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ပဋိနိဒဿနဝသေန ဝိဝရတိ ဝိဘဇတိ။ ဝိဝဋံ ဝိဘတ္တဉ္စ အတ္ထံ ဟေတူဒါဟရဏဒဿနေဟိ ပါကဋံ ကရောန္တော ဥတ္တာနီကရောတိ။
ဥပ္ပာဒါသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၅-၁၀။ ကေသကမ္ဗလသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
၁၃၈-၁၄၃။ ပဉ္စမေ ¶ ¶ တန္တာဝုတာနံ ဝတ္ထာနန္တိ ဣဒံ ‘‘ယာနိ ကာနိစီ’’တိ ဣမိနာ သမာနာဓိကရဏန္တိ အာဟ ‘‘ပစ္စတ္တေ သာမိဝစန’’န္တိ။ ဝါယိတာနန္တိ ဝီတာနံ။ လာမကောတိ နိဟီနော၊ မက္ခလိ မောဃပုရိသောတိ ဧတ္ထ မက္ခလီတိ တဿ နာမံ။ တံ ကိရ သကဒ္ဒမာယ ဘူမိယာ တေလဃဋံ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တံ၊ ‘‘တာတ၊ မာ ခလီ’’တိ သာမိကော အာဟ။ သော ပမာဒေန ခလိတွာ ပတိတွာ သာမိကဿ ဘယေန ပလာယိတုံ အာရဒ္ဓါ။ သာမိကော ဥပဓာဝိတွာ နံ ဒုဿကဏ္ဏေ အဂ္ဂဟေသိ၊ သာဋကံ ဆဍ္ဍေတွာ အစေလကော ဟုတွာ ပလာယိ။ သော ပဏ္ဏေန ဝါ တိဏေန ဝါ ပဋိစ္ဆာဒေတုမ္ပိ အဇာနန္တော ဇာတရူပေနေဝ ဧကံ ဂါမံ ပါဝိသိ။ မနုဿာ တံ ဒိသွာ ‘‘အယံ သမဏော အရဟာ အပ္ပိစ္ဆော၊ နတ္ထိ ဣမိနာ သဒိသော’’တိ ပူဝဘတ္တာဒီနိ ဂဟေတွာ ဥပသင်္ကမန္တိ။ သော ‘‘မယှံ သာဋကံ အနိဝတ္ထဘာဝေန ဣဒံ ဥပ္ပန္န’’န္တိ တတော ပဋ္ဌာယ သာဋကံ လဘိတွာပိ န နိဝါသေသိ၊ တဒေဝ စ ပဗ္ဗဇ္ဇံ အဂ္ဂဟေသိ။ တဿ သန္တိကေ အညေပိ အညေပီတိ ပဉ္စသတာ မနုဿာ ပဗ္ဗဇိံသု။ တံ သန္ဓာယာဟ ‘‘မက္ခလိ မောဃပုရိသော’’တိ။ ဆဋ္ဌာဒီနိ ဥတ္တာနတ္ထာနိ ဧဝ။
ကေသကမ္ဗလသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၁-၁၃။ ပဌမမောရနိဝါပသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
၁၄၄-၁၄၆။ ဧကာဒသမေ အကုပ္ပဓမ္မတာယ ခယဝယသင်္ခါတံ အန္တံ အတီတာတိ အစ္စန္တာ၊ ဧဝံ အပရိဟာယနသဘာဝတ္တာ အစ္စန္တာ နိဋ္ဌာ အဿာတိ အစ္စန္တနိဋ္ဌော။ တေနာဟ ‘‘အန္တံ အတိက္ကန္တနိဋ္ဌော’’တိအာဒိ။ န ဟိ ပဋိဝိဒ္ဓဿ လောကုတ္တရဓမ္မဿ ဒဿနံ ကုပ္ပနံ နာမ အတ္ထိ။ ဓုဝနိဋ္ဌောတိ သတတနိဋ္ဌော။ အစ္စန္တမေဝ စတူဟိ ယောဂေဟိ ခေမော ဧတဿ အတ္ထီတိ အစ္စန္တယောဂက္ခေမီ၊ နိစ္စယောဂက္ခေမီတိ အတ္ထော။ မဂ္ဂဗြဟ္မစရိယဿ ဝုသိတတ္တာ တဿ အဝိဟာယနသဘာဝတ္တာ အစ္စန္တံ ဗြဟ္မစာရီတိ အစ္စန္တဗြဟ္မစာရီ၊ နိစ္စဗြဟ္မစာရီတိ အတ္ထော။ ပရိယောသာနန္တိ ဗြဟ္မစရိယပရိယောသာနံ ဝဋ္ဋဒုက္ခပရိယောသာနဉ္စ ¶ ။ အစ္စန္တံ ပရိယောသာနမဿာတိ အစ္စန္တပရိယောသာနော။ ဒွါဒသမတေရသမာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။
ပဌမမောရနိဝါပသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
ယောဓာဇီဝဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄၇-၁၅၆။ မင်္ဂလဝဂ္ဂေါ ¶ ဥတ္တာနတ္ထောယေဝ။
တတိယပဏ္ဏာသကံ နိဋ္ဌိတံ။