📜

၂။ စရဝဂ္ဂေါ

၁။ စရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၁။ ဒုတိယဿ ပဌမေ စရတောတိ ဂစ္ဆန္တဿ၊ စင်္ကမန္တဿ ဝါ။ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမဝိတက္ကော ဝါတိ ဝတ္ထုကာမေသု အဝီတရာဂတာယ တာဒိသေ ပစ္စယေ ကာမပဋိသံယုတ္တော ဝါ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ စေ ၊ ယဒိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ ဗျာပါဒဝိတက္ကော ဝါ ဝိဟိံသာဝိတက္ကော ဝါတိ အာဃာတဝိနယေ ဝိသေသေန စိတ္တဿ အဒမိတတ္တာ အာဃာတနိမိတ္တေ ဗျာပါဒပဋိသံယုတ္တော ဝါ ဝိတက္ကော၊ လေဍ္ဍုဒဏ္ဍာဒီတိ ပရဟိံသနဝသေန ဝိဟိံသာပဋိသံယုတ္တော ဝါ ဝိတက္ကော ဥပ္ပဇ္ဇတိ စေတိ သမ္ဗန္ဓော။ တံ စေ ဘိက္ခု အဓိဝါသေတီတိ တံ ယထာဝုတ္တံ ကာမဝိတက္ကာဒိံ ယထာပစ္စယံ အတ္တနော စိတ္တေ ဥပ္ပန္နံ ‘‘ဣတိပါယံ ဝိတက္ကော ပါပကော၊ ဣတိပိ အကုသလော၊ ဣတိပိ သာဝဇ္ဇော၊ သော စ ခေါ အတ္တဗျာဗာဓာယ သံဝတ္တတီ’’တိအာဒိနာ နယေန ပစ္စဝေက္ခဏာယ အဘာဝတော အဓိဝါသေတိ အတ္တနော စိတ္တံ အာရောပေတွာ ဝါသေတိ။ အဓိဝါသေန္တောယေဝ စ နပ္ပဇဟတိ တဒင်္ဂါဒိပ္ပဟာနဝသေန န ပဋိနိဿဇ္ဇတိ။ တတော ဧဝ စ န ဝိနောဒေတိ အတ္တနော စိတ္တသန္တာနတော န နုဒတိ န နီဟရတိ။ တထာ အဝိနောဒနတော န ဗျန္တီကရောတိ န ဝိဂတန္တံ ကရောတိ။ အာတာပီ ပဟိတတ္တော ယထာ တေသံ အန္တောပိ နာဝသိဿတိ အန္တမသော ဘင်္ဂမတ္တမ္ပိ၊ ဧဝံ ကရောတိ၊ အယံ ပန တထာ န ကရောတီတိ အတ္ထော။ တထာဘူတော ပန န အနဘာဝံ ဂမေတိ အနု အနု အဘာဝံ န ဂမေတိ။ န ပဇဟတိ စေ၊ န ဝိနောဒေတိ စေတိ ဣတိအာဒိနာ စေ-သဒ္ဒံ ယောဇေတွာ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဧဝံဘူတောတိ ဧဝံ ကာမဝိတက္ကာဒီဟိ ပါပဝိတက္ကေဟိ သမင်္ဂိဘူတော။ အနာတာပီတိ ကိလေသာနံ အာတာပယိကဿ ဝီရိယဿ အဘာဝေန အနာတာပီ။ ပါပုတြာသလက္ခဏဿ ဩတ္တပ္ပဿ အဘာဝေန အနောတ္တာပီ။ သတတံ သမိတံ သဗ္ဗကာလံ နိရန္တရံ။ ကုသီတော ဟီနဝီရိယောတိ ကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ ပရိဟာပယိတွာ အကုသလပက္ခေ ကုစ္ဆိတံ သီဒနတော ကောသဇ္ဇသမန္နာဂမေန စ ကုသီတော၊ သမ္မပ္ပဓာနဝီရိယာဘာဝေန ဟီနဝီရိယော ဝီရိယဝိရဟိတောတိ ဝုစ္စတိ ကထီယတိ။ ဌိတဿာတိ ဂမနံ ဥပစ္ဆိန္ဒိတွာ တိဋ္ဌတော။ သယနဣရိယာပထဿ ဝိသေသတော ကောသဇ္ဇပက္ခိကတ္တာ ယထာ တံသမင်္ဂိနော ဘာဝိတတ္တာ သမ္ဘဝန္တိ၊ တံ ဒဿေတုံ ‘‘ဇာဂရဿာ’’တိ ဝုတ္တံ။

သုက္ကပက္ခေ တဉ္စေ ဘိက္ခု နာဓိဝါသေတီတိ အာရဒ္ဓဝီရိယဿပိ ဝိဟရတော အနာဒိမတိ သံသာရေ စိရကာလဘာဝိတတ္တာ တထာရူပပစ္စယသမာယောဂေ သတိသမ္မောသေန ဝါ ကာမဝိတက္ကာဒိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စေ၊ တံ ဘိက္ခု အတ္တနော စိတ္တံ အာရောပေတွာ န ဝါသေတိ၊ အဗ္ဘန္တရေ န ဝါသေတီတိ အတ္ထော။ အနဓိဝါသေန္တော ကိံ ကရောတိ? ပဇဟတိ ဆဍ္ဍေတိ။ ကိံ ကစဝရံ ဝိယ ပိဋကေနာတိ? န၊ အပိစ ခေါ တံ ဝိနောဒေတိ နုဒတိ နီဟရတိ။ ကိံ ဗလိဗဒ္ဒံ ဝိယ ပတောဒေနာတိ? န၊ အထ ခေါ ဗျန္တီကရောတိ ဝိဂတန္တံ ကရောတိ၊ ယထာ တေသံ အန္တောပိ နာဝသိဿတိ အန္တမသော ဘင်္ဂမတ္တမ္ပိ၊ တထာ တေ ကရောတိ။ ကထံ ပန တေ တထာ ကရောတိ? အနဘာဝံ ဂမေတိ အနု အနု အဘာဝံ ဂမေတိ၊ ဝိက္ခမ္ဘနပ္ပဟာနေန ယထာ သုဝိက္ခမ္ဘိတာ ဟောန္တိ၊ တထာ နေ ကရောတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။

ဧဝံဘူတောတိအာဒီသု ဧဝံ ကာမဝိတက္ကာဒီနံ အနဓိဝါသေန သုဝိသုဒ္ဓါသယော သမာနော တာယ စ အာသယသမ္ပတ္တိယာ တန္နိမိတ္တာယ စ ပယောဂသမ္ပတ္တိယာ ပရိသုဒ္ဓသီလော ဣန္ဒြိယေသု ဂုတ္တဒွါရော ဘောဇနေ မတ္တညူ သတိသမ္ပဇညေန သမန္နာဂတော ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တော တဒင်္ဂါဒိဝသေန ကိလေသာနံ အာတာပနလက္ခဏေန ဝီရိယေန သမန္နာဂတတ္တာ အာတာပီ။ သဗ္ဗသော ပါပုတြာသေန သမန္နာဂတတ္တာ ဩတ္တာပီ သတတံ ရတ္တိန္ဒိဝံ။ သမိတံ နိရန္တရံ သမထဝိပဿနာနုယောဂဝသေန စတုဗ္ဗိဓသမ္မပ္ပဓာနသိဒ္ဓိယာ အာရဒ္ဓဝီရိယော ပဟိတတ္တော။ နိဗ္ဗာနံ ပတိ ပေသိတစိတ္တောတိ ဝုစ္စတိ ကထီယတီတိ အတ္ထော။

ဂါထာသု ဂေဟနိဿိတန္တိ ဧတ္ထ ဂေဟဝါသီဟိ အပရိစ္စတ္တတ္တာ ဂေဟဝါသိသဘာဝတ္တာ ဂေဟဓမ္မတ္တာ ဝါ ဂေဟံ ဝုစ္စတိ ဝတ္ထုကာမော။ အထ ဝါ ဂေဟပ္ပဋိဗဒ္ဓဘာဝတော၊ ကိလေသကာမာနံ နိဝါသဋ္ဌာနဘာဝတော ဝါ ဂေဟာတိ ဝုစ္စန္တိ၊ တံဝတ္ထုကတ္တာ ကာမဝိတက္ကာဒိ ဂေဟနိဿိတံ နာမ။ ကုမ္မဂ္ဂပဋိပန္နောတိ ယသ္မာ အရိယမဂ္ဂဿ ဥပ္ပထဘာဝတော အဘိဇ္ဈာဒယော တဒေကဋ္ဌဓမ္မာ စ ကုမ္မဂ္ဂေါ၊ တသ္မာ ကာမဝိတက္ကာဒိဗဟုလော ကုမ္မဂ္ဂပဋိပန္နော။ မောဟနေယျေသု မုစ္ဆိတောတိ မောဟသံဝတ္တနိယေသု ရူပါဒီသု မုစ္ဆိတော သမ္မတ္တော အဇ္ဈောပန္နော။ သမ္ဗောဓိန္တိ အရိယမဂ္ဂဉာဏံ။ ဖုဋ္ဌန္တိ ဖုသိတုံ ပတ္တုံ ပါပေါ သော တာဒိသော မိစ္ဆာသင်္ကပ္ပဂေါစရော ပုဂ္ဂလော အဘဗ္ဗော၊ န ကဒါစိ တံ ပါပုဏာတီတိ အတ္ထော။

ဝိတက္ကံ သမယိတွာနာတိ ယထာဝုတ္တံ မိစ္ဆာဝိတက္ကံ ပဋိသင်္ခါနဘာဝနာဗလေန ဝူပသမေတွာ။ ဝိတက္ကူပသမေ ရတောတိ နဝန္နမ္ပိ မဟာဝိတက္ကာနံ အစ္စန္တူပသမဘူတေ အရဟတ္တေ၊ နိဗ္ဗာနေ ဧဝ ဝါ အဇ္ဈာသယေန ရတော အဘိရတော။ ဘဗ္ဗော သောတိ သော ယထာဝုတ္တော သမ္မာပဋိပဇ္ဇမာနော ပုဂ္ဂလော ပုဗ္ဗဘာဂေ သမထဝိပဿနာဗလေန သဗ္ဗဝိတက္ကေ ယထာရဟံ တဒင်္ဂါဒိဝသေန ဝူပသမေတွာ ဌိတော ဝိပဿနံ ဥဿုက္ကာပေတွာ မဂ္ဂပဋိပါဋိယာ အရဟတ္တမဂ္ဂဉာဏသင်္ခါတံ နိဗ္ဗာနသင်္ခါတဉ္စ အနုတ္တရံ သမ္ဗောဓိံ ဖုဋ္ဌုံ အဓိဂန္တုံ ဘဗ္ဗော အရဟာ။ ဧဝမေတ္ထ ပါဠိဝဏ္ဏနာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။

စရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ သီလသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂။ ဒုတိယေ သမ္ပန္နသီလာတိ ဧတ္ထ တိဝိဓံ သမ္ပန္နံ ပရိပုဏ္ဏသမင်္ဂိမဓုရဝသေန။ တတ္ထ –

‘‘သမ္ပန္နံ သာလိကေဒါရံ၊ သုဝါ ဘုဉ္ဇန္တိ ကောသိယ၊

ပဋိဝေဒေမိ တေ ဗြဟ္မေ၊ န နေ ဝါရေတုမုဿဟေ’’တိ။ (ဇာ။ ၁။၁၄။၁) –

ဣဒံ ပရိပုဏ္ဏသမ္ပန္နံ နာမ။ ‘‘ဣမိနာ ပါတိမောက္ခသံဝရေန ဥပေတော ဟောတိ သမုပေတော ဥပါဂတော သမုပါဂတော ဥပပန္နော သမ္ပန္နော သမန္နာဂတော’’တိ (ဝိဘ။ ၅၁၁) ဣဒံ သမင်္ဂိသမ္ပန္နံ နာမ။ ‘‘ဣမိဿာ၊ ဘန္တေ၊ မဟာပထဝိယာ ဟေဋ္ဌိမတလံ သမ္ပန္နံ၊ သေယျထာပိ ခုဒ္ဒမဓုံ အနီလကံ၊ ဧဝမဿာဒ’’န္တိ (ပါရာ။ ၁၇) ဣဒံ မဓုရသမ္ပန္နံ နာမ။ ဣဓ ပရိပုဏ္ဏသမ္ပန္နဝသေန အတ္ထံ ဒဿေန္တော ‘‘သမ္ပန္နသီလာတိ ပရိပုဏ္ဏသီလာ’’တိ အာဟ။ သမင်္ဂိသမ္ပန္နဝသေနပိ အတ္ထော ယုဇ္ဇတိယေဝ၊ တသ္မာ သမ္ပန္နသီလာတိ ပရိပုဏ္ဏသီလာ ဟုတွာတိပိ သီလသမင်္ဂိနော ဟုတွာတိပိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တတ္ထ သီလဿ အနဝသေသသမာဒါနေန အခဏ္ဍာဒိဘာဝပ္ပတ္တိယာ ပရိပုဏ္ဏသီလာ၊ သမာဒါနတော ပဋ္ဌာယ အဝိစ္ဆိန္ဒနတော သီလသမင်္ဂိနော။ သမာဒါနဝတော ဟိ အစ္စန္တဝိရောဓိဓမ္မာနုပ္ပတ္တိယာ သီလသမင်္ဂိတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ၊ စေတနာဒီနံ ပန သီလနလက္ခဏာနံ ဓမ္မာနံ ပဝတ္တိလက္ခဏေန ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။

တတ္ထ ‘‘ပရိပုဏ္ဏသီလာ’’တိ ဣမိနာ အတ္ထေန ခေတ္တဒေါသဝိဂမေန ခေတ္တပါရိပူရီ ဝိယ သီလဒေါသဝိဂမေန သီလပါရိပူရီ ဝုတ္တာ ဟောတိ။ ယထာ ဟိ ခေတ္တံ ဗီဇခဏ္ဍံ၊ ဝပ္ပခဏ္ဍံ၊ ဥဒကခဏ္ဍံ၊ ဦသခဏ္ဍန္တိ စတုဒေါသသမန္နာဂတံ အပရိပူရံ ဟောတိ။ တတ္ထ ဗီဇခဏ္ဍံ နာမ ယတ္ထ အန္တရန္တရာ ဗီဇာနိ ခဏ္ဍာနိ ဝါ ပူတီနိ ဝါ ဟောန္တိ၊ တာနိ ယတ္ထ ပတန္တိ၊ တတ္ထ သဿံ န ဥဋ္ဌေတိ၊ ခေတ္တံ ခဏ္ဍံ ဟောတိ၊ အပရိပူရံ ဟောတီတိ အတ္ထော။ ဝပ္ပခဏ္ဍံ နာမ ယတ္ထ အကုသလော ဗီဇာနိ ဝပန္တော အန္တရန္တရာ နိပါတေတိ။ ဧဝဉှိ သဗ္ဗတ္ထ သဿံ န ဥဋ္ဌေတိ၊ ခေတ္တံ ခဏ္ဍံ ဟောတိ။ ဥဒကခဏ္ဍံ နာမ ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဥဒကံ အတိဗဟုံ ဝါ ဟောတိ၊ န ဝါ ဟောတိ။ တတြာပိ ဟိ သဿာနိ န ဥဋ္ဌေန္တိ၊ ခေတ္တံ ခဏ္ဍံ ဟောတိ။ ဦသခဏ္ဍံ နာမ ယတ္ထ ကဿကော ကိသ္မိဉ္စိ ပဒေသေ နင်္ဂလေန ဘူမိံ စတ္တာရော ပဉ္စ ဝါရေ ကသန္တော အတိဂမ္ဘီရံ ကရောတိ၊ တတော ဦသံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ တတြာပိ ဟိ သဿံ န ဥဋ္ဌေတိ၊ ခေတ္တံ ခဏ္ဍံ ဟောတိ၊ တာဒိသဉ္စ ခေတ္တံ န မဟပ္ဖလံ ဟောတိ န မဟာနိသံသံ။ တတြာပိ ဗဟုမ္ပိ ဝပိတွာ အပ္ပံ လဘတိ။ ဣမေသံ ပန စတုန္နံ ဒေါသာနံ ဝိဂမာ ခေတ္တံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ၊ တာဒိသဉ္စ ခေတ္တံ မဟပ္ဖလံ ဟောတိ မဟာနိသံသံ။ ဧဝမေဝ ခဏ္ဍံ၊ ဆိဒ္ဒံ၊ သဗလံ၊ ကမ္မာသန္တိ စတုဒေါသသမန္နာဂတံ သီလံ အပရိပူရံ ဟောတိ၊ တာဒိသဉ္စ သီလံ န မဟပ္ဖလံ ဟောတိ န မဟာနိသံသံ။ ဣမေသံ ပန စတုန္နံ ဒေါသာနံ ဝိဂမာ သီလံ ပရိပုဏ္ဏံ ဟောတိ၊ တာဒိသဉ္စ သီလံ မဟပ္ဖလံ ဟောတိ မဟာနိသံသံ။

‘‘သီလသမင်္ဂိနော’’တိ ဣမိနာ ပနတ္ထေန သီလေန သမင်္ဂိဘူတာ သမောဓာနဂတာ သမန္နာဂတာ ဟုတွာ ဝိဟရထာတိ ဣဒမေဝ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တတ္ထ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ သမ္ပန္နသီလတာ ဟောတိ သီလဝိပတ္တိယာ အာဒီနဝဒဿနေန၊ သီလသမ္ပတ္တိယာ စ အာနိသံသဒဿနေန။ တဒုဘယမ္ပိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၁။၁၄) ဝိတ္ထာရိတံ ။ တတ္ထ ‘‘သမ္ပန္နသီလာတိ ဧတ္တာဝတာ စ ကိရ ဘဂဝါ စတုပါရိသုဒ္ဓိသီလံ ဥဒ္ဒိသိတွာ ‘ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတာ’တိ ဣမိနာ တတ္ထ ဇေဋ္ဌကသီလံ ဝိတ္ထာရေတွာ ဒဿေတီ’’တိ ဒိဝါဝိဟာရဝါသီ သုမတ္ထေရော အာဟ။ အန္တေဝါသိကော ပနဿ တေပိဋကစူဠနာဂတ္ထေရော အာဟ – ‘‘ဥဘယတ္ထာပိ ပါတိမောက္ခသံဝရော ဘဂဝတာ ဝုတ္တော၊ ပါတိမောက္ခသံဝရောယေဝ ဟိ သီလံ၊ ဣတရာနိ ပန တီဏိ သီလန္တိ ဝုတ္တဋ္ဌာနံ နာမ အတ္ထီ’’တိ ဝတွာ တံ အနနုဇာနန္တော အာဟ – ‘‘ဣန္ဒြိယသံဝရော နာမ ဆဒွါရရက္ခာမတ္တကမေဝ၊ အာဇီဝပါရိသုဒ္ဓိ ဓမ္မေန သမေန ပစ္စယုပ္ပတ္တိမတ္တကံ၊ ပစ္စယနိဿိတံ ပဋိလဒ္ဓပစ္စယေ ဣဒမတ္ထန္တိ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပရိဘုဉ္ဇနမတ္တကံ။ နိပ္ပရိယာယေန ပါတိမောက္ခသံဝရောဝ သီလံ။ ယဿ သော ဘိန္နော၊ အယံ ဆိန္နသီသော ဝိယ ပုရိသော ဟတ္ထပါဒေ၊ သေသာနိ ရက္ခိဿတီတိ န ဝတ္တဗ္ဗော။ ယဿ ပန သော အရောဂေါ၊ အယံ အစ္ဆိန္နသီသော ဝိယ ပုရိသော ဇီဝိတံ၊ သေသာနိ ပုန ပါကတိကာနိ ကတွာ ရက္ခိတုံ သက္ကောတိ။ တသ္မာ ‘သမ္ပန္နသီလာ’တိ ဣမိနာ ပါတိမောက္ခသံဝရံ ဥဒ္ဒိသိတွာ ‘သမ္ပန္နပါတိမောက္ခာ’တိ တဿေဝ ဝေဝစနံ ဝတွာ တံ ဝိတ္ထာရေတွာ ဒဿေန္တော ‘ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတာ’တိအာဒိမာဟာ’’တိ။

ပါတိမောက္ခသံဝရသီလေန သံဝုတာတိ ယော နံ ပါတိ ရက္ခတိ၊ တံ မောက္ခေတိ မောစေတိ အာပါယိကာဒီဟိ ဒုက္ခေဟီတိ ပါတိမောက္ခန္တိ လဒ္ဓနာမေန သိက္ခာပဒသီလေန ပိဟိတကာယဝစီဒွါရာ။ ဧဝံဘူတာ စ တေန ဥပေတာ သမန္နာဂတာ နာမ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ဥပေတာ ဟုတွာ’’တိ။ အာစာရေန စ ဂေါစရေန စ သမ္ပန္နာတိ ကာယိကဝါစသိကအဝီတိက္ကမသင်္ခါတေန အာစာရေန၊ န-ဝေသိယဂေါစရတာဒိသင်္ခါတေန ဂေါစရေန စ သမ္ပန္နာ၊ သမ္ပန္နအာစာရဂေါစရာတိ အတ္ထော။ အဏုပ္ပမာဏေသူတိ အတိပရိတ္တကေသု အနာပတ္တိဂမနီယေသု။ ဒုက္ကဋဒုဗ္ဘာသိတမတ္တေသူတိ အပရေ။ ဒေါသေသူတိ ဂါရယှေသု အကုသလဓမ္မေသု။ ဘယတော ဒဿနသီလာတိ ပရမာဏုမတ္တမ္ပိ ဝဇ္ဇံ သိနေရုပ္ပမာဏံ ဝိယ ကတွာ ဘာယနသီလာ။ သဗ္ဗသိက္ခာကောဋ္ဌာသေသူတိ မူလပညတ္တိအနုပညတ္တိသဗ္ဗတ္ထပညတ္တိပဒေသပညတ္တိအာဒိဘေဒေသု။ တံ တံ သမာဒါတဗ္ဗံ သမာဒါယာတိ ယံ ကိဉ္စိ သိက္ခာကောဋ္ဌာသေသု မူလပညတ္တိအာဒိဘေဒေသု သိက္ခိတဗ္ဗံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ ပူရိတဗ္ဗံ ကာယိကံ ဝါစသိကံ ဝါ သီလံ၊ တံ သဗ္ဗံ သမ္မာ အာဒါယ၊ သမ္မဒေဝ သက္ကစ္စံ သဗ္ဗသော စ အာဒိယိတွာတိ အတ္ထော။

ဥဒယံ ပဿန္တော ပဉ္စဝီသတိ လက္ခဏာနိ ပဿတီတိ ‘‘အဝိဇ္ဇာသမုဒယာ ရူပသမုဒယောတိ ပစ္စယသမုဒယဋ္ဌေန ရူပက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ တဏှာသမုဒယာ…ပေ… ကမ္မသမုဒယာ…ပေ… အာဟာရသမုဒယာ ရူပသမုဒယောတိ ပစ္စယသမုဒယဋ္ဌေန ရူပက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ နိဗ္ဗတ္တိလက္ခဏံ ပဿန္တောပိ ရူပက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ ရူပက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿန္တော ဣမာနိ ပဉ္စ လက္ခဏာနိ ပဿတိ။ တထာ အဝိဇ္ဇာသမုဒယာ ဝေဒနာသမုဒယောတိ ပစ္စယသမုဒယဋ္ဌေန ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ တဏှာသမုဒယာ…ပေ… ကမ္မသမုဒယာ…ပေ… ဖဿသမုဒယာ ဝေဒနာသမုဒယောတိ ပစ္စယသမုဒယဋ္ဌေန ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ နိဗ္ဗတ္တိလက္ခဏံ ပဿန္တောပိ ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿတိ။ ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဥဒယံ ပဿန္တော ဣမာနိ ပဉ္စ လက္ခဏာနိ ပဿတီ’’တိအာဒိနာ နယေန ဧကေကသ္မိံ ခန္ဓေ ပဉ္စ ပဉ္စ ကတွာ ဝုတ္တာနိ ပဉ္စဝီသတိ ဥဒယလက္ခဏာနိ ပဿတိ။

ဝယံ ပဿန္တော ပဉ္စဝီသတိ လက္ခဏာနိ ပဿတီတိ ‘‘အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ ရူပနိရောဓောတိ ပစ္စယနိရောဓဋ္ဌေန ရူပက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿတိ။ တဏှာနိရောဓာ…ပေ… ကမ္မနိရောဓာ…ပေ… အာဟာရနိရောဓာ ရူပနိရောဓောတိ ပစ္စယနိရောဓဋ္ဌေန ရူပက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿတိ။ ဝိပရိဏာမလက္ခဏံ ပဿန္တောပိ ရူပက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿတိ။ ရူပက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿန္တော ဣမာနိ ပဉ္စ လက္ခဏာနိ ပဿတိ။ အဝိဇ္ဇာနိရောဓာ…ပေ… တဏှာနိရောဓာ…ပေ… ဖဿနိရောဓာ ဝေဒနာနိရောဓောတိ ပစ္စယနိရောဓဋ္ဌေန ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿတိ။ ဝိပရိဏာမလက္ခဏံ ပဿန္တောပိ ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿတီ။ ဝေဒနာက္ခန္ဓဿ ဝယံ ပဿန္တော ဣမာနိ ပဉ္စ လက္ခဏာနိ ပဿတိ’’တိအာဒိနာ နယေန ဧကေကသ္မိံ ခန္ဓေ ပဉ္စ ပဉ္စ ကတွာ ဝုတ္တာနိ ပဉ္စဝီသတိ ဝယလက္ခဏာနိ ပဿတိ။ ပေသိတတ္တောတိ နိဗ္ဗာနံ ပတိ ပေသိတစိတ္တော။ ကထယန္တီတိ တထာဝိဓံ ဘိက္ခုံ ဗုဒ္ဓါဒယော အရိယာ အာစိက္ခန္တိ။

ယတံစရေတိ ဝါယမမာနော စရေယျ၊ စင်္ကမနာဒိဝသေန ဂမနံ ကပ္ပေန္တောပိ ‘‘အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပာဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတီ’’တိအာဒိနာ (ဝိဘ။ ၄၃၂) နယေန ဝုတ္တပ္ပဓာနဝီရိယံ ကရောန္တော ဃဋေန္တော ဝါယမန္တော ယထာ အကုသလဓမ္မာ ပဟီယန္တိ၊ ကုသလဓမ္မာ ဘာဝနာပါရိပူရိံ ဂစ္ဆန္တိ၊ ဧဝံ ဂမနံ ကပ္ပေယျာတိ အတ္ထော။ ဧသ နယော သေသေသုပိ။ ယတမေနံ ပသာရယေတိ ဧတံ ပသာရေတဗ္ဗံ ဟတ္ထပါဒါဒိံ ယတံ ယတမာနော ယထာဝုတ္တဝီရိယသမင်္ဂီ ဟုတွာ ပသာရေယျ၊ သဗ္ဗတ္ထ ပဓာနံ န ဇဟေယျာတိ အဓိပ္ပာယော။

ဣဒါနိ ယထာ ပဋိပဇ္ဇန္တော ယတံ ယတန္တော နာမ ဟောတိ၊ တံ ပဋိပဒံ ဒဿေတုံ ‘‘ဥဒ္ဓ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ဥဒ္ဓန္တိ ဥပရိ။ တိရိယန္တိ ပရိတော၊ ပုရတ္ထိမဒိသာဒိဝသေန သမန္တတော ဒိသာဘာဂေသူတိ အတ္ထော။ အပါစီနန္တိ ဟေဋ္ဌာ။ ယာဝတာ ဇဂတော ဂတီတိ ယတ္တကာ သတ္တသင်္ခါရဘေဒဿ လောကဿ ပဝတ္တိ၊ တတ္ထ သဗ္ဗတ္ထာတိ အတ္ထော။ ဧတ္တာဝတာ အနဝသေသတာ သမ္မသနဉာဏဿ ဝိသယံ သင်္ဂဟေတွာ ဒဿေတိ။ သမဝေက္ခိတာတိ သမာ ဟေတုနာ ဉာယေန အဝေက္ခိတာ၊ အနိစ္စာဒိဝသေန ဝိပဿိတာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဓမ္မာနန္တိ သတ္တသုညာနံ။ ခန္ဓာနန္တိ ရူပါဒီနံ ပဉ္စန္နံ ခန္ဓာနံ။ ဥဒယဗ္ဗယန္တိ ဥဒယဉ္စ ဝယဉ္စ။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ဥပရိ တိရိယံ အဓောတိ တိဓာ သင်္ဂဟိတေ သဗ္ဗသ္မိံ လောကေ အတီတာဒိဘေဒဘိန္နာနံ ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓသင်္ခါတာနံ သဗ္ဗေသံ ရူပါရူပဓမ္မာနံ အနိစ္စာဒိသမ္မသနာဓိဂတေန ဥဒယဗ္ဗယဉာဏေန ပဉ္စဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ဥဒယံ၊ ပဉ္စဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ဝယံ သမဝေက္ခိတာ သမနုပဿိတာ ဘဝေယျာတိ။

စေတောသမထသာမီစိန္တိ စိတ္တသံကိလေသာနံ အစ္စန္တဝူပသမနတော စေတောသမထသင်္ခါတဿ အရိယမဂ္ဂဿ အနုစ္ဆဝိကံ ပဋိပဒါဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိံ။ သိက္ခမာနန္တိ ပဋိပဇ္ဇမာနံ ဘာဝေန္တံ ဉာဏပရမ္ပရာ နိဗ္ဗတ္တေန္တံ။ သဒါတိ သဗ္ဗကာလံ ရတ္တိဉ္စေဝ ဒိဝါ စ။ သတန္တိ စတုသမ္ပဇညသမန္နာဂတာယ သတိယာ သတောကာရီ။ ဧဝမ္ပေတ္ထ ဂါထာဝဏ္ဏနာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ သေသမေတ္ထ သုဝိညေယျမေဝ။

သီလသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ ပဓာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၃။ တတိယေ ဥတ္တမဝီရိယာနီတိ သေဋ္ဌဝီရိယာနိ ဝိသိဋ္ဌဿ အတ္ထဿ သာဓနတော။ မာရော ဓိယျတိ ဧတ္ထာတိ မာရဓေယျံ၊ ကိလေသမာရဿ ပဝတ္တိဋ္ဌာနဘူတံ၊ တံ တေဘူမကဝဋ္ဋန္တိ အာဟ ‘‘တေဘူမကဝဋ္ဋသင်္ခါတံ မာရဓေယျ’’န္တိ။ ဇာတိမရဏတော ဇာတံ ဘယံ ဇာတိမရဏဘယံ၊ ဇာတိမရဏမေဝ ဝါ ဘယဟေတုတော ဘယန္တိ ဇာတိမရဏဘယံ။ တေနာဟ ‘‘ဇာတိဉ္စ မရဏဉ္စ…ပေ… ဘယဿာ’’တိ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

ပဓာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄။ သံဝရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၄။ စတုတ္ထေ သံဝရာဒီနံ သာဓနဝသေန ပဒဟတိ ဧတေဟီတိ ပဓာနာနိ။ သံဝရန္တဿ ဥပ္ပန္နဝီရိယန္တိ ယထာ အဘိဇ္ဈာဒယော န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ၊ ဧဝံ သတိယာ ဥပဋ္ဌာနေ စက္ခာဒီနံ ပိဒဟနေ အနလသဿ ဥပ္ပန္နဝီရိယံ။ ပဇဟန္တဿာတိ ဝိနောဒေန္တဿ။ ဥပ္ပန္နဝီရိယန္တိ တဿေဝ ပဟာနဿ သာဓနဝသေန ပဝတ္တဝီရိယံ။ ဘာဝေန္တဿ ဥပ္ပန္နဝီရိယန္တိ ဧတ္ထာပိ ဧသေဝ နယော။ သမာဓိနိမိတ္တန္တိ သမာဓိ ဧဝ။ ပုရိမုပ္ပန္နသမာဓိ ဟိ ပရတော ဥပ္ပဇ္ဇနကသမာဓိဿ ကာရဏံ ဟောတီတိ ‘‘သမာဓိနိမိတ္တ’’န္တိ ဝုတ္တံ။

ဥပဓိဝိဝေကတ္တာတိ ခန္ဓူပဓိအာဒိဥပဓီဟိ ဝိဝိတ္တတ္တာ ဝိနိဿဋတ္တာ။ တံ အာဂမ္မာတိ တံ နိဗ္ဗာနံ မဂ္ဂေန အဓိဂမဟေတု။ ရာဂါဒယော ဝိရဇ္ဇန္တိ ဧတ္ထ၊ ဧတေနာတိ ဝိရာဂေါ။ ဧဝံ နိရောဓောပိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ယသ္မာ ဣဓ ဗောဇ္ဈင်္ဂမိဿကဝသေန ဣစ္ဆိတာ၊ တသ္မာ ‘‘အာရမ္မဏဝသေန ဝါ အဓိဂန္တဗ္ဗဝသေန ဝါ’’တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ အဓိဂန္တဗ္ဗဝသေနာတိ တန္နိန္နတာဝသေန။ ဝေါဿဂ္ဂပရိဏာမိန္တိ ဝေါဿဂ္ဂဝသေန ပရိဏာမိတံ ပရိစ္စဇနဝသေန စေဝ ပက္ခန္ဒနဝသေန စ ပရိဏာမနသီလံ။ တေနာဟ ‘‘ဒွေ ဝေါဿဂ္ဂါ’’တိအာဒိ။ ခန္ဓာနံ ပရိစ္စဇနံ နာမ တပ္ပဋိဗဒ္ဓကိလေသပ္ပဟာနဝသေနာတိ ယေနာကာရေန ဝိပဿနာ ကိလေသေ ပဇဟတိ၊ တေနေဝါကာရေန တန္နိမိတ္တက္ခန္ဓေ စ ပဇဟတီတိ ဝတ္တဗ္ဗတံ အရဟတီတိ အာဟ ‘‘ဝိပဿနာ…ပေ… ပရိစ္စဇတီ’’တိ။ ယသ္မာ ဝိပဿနာ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဘာဝံ ပါပုဏန္တီ နိန္နပေါဏပဗ္ဘာရဘာဝေန ဧကံသတော နိဗ္ဗာနံ ပက္ခန္ဒတီတိ ဝတ္တဗ္ဗတံ လဘတိ၊ မဂ္ဂေါ စ သမုစ္ဆေဒဝသေန ကိလေသေ ခန္ဓေ စ ရာဂံ ပရိစ္စဇတိ၊ တသ္မာ ယထာက္ကမံ ဝိပဿနာမဂ္ဂါနံ ဝသေန ပက္ခန္ဒနပရိစ္စာဂဝေါဿဂ္ဂါ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဝေါသဂ္ဂတ္ထာယာတိ ပရိစ္စာဂဝေါဿဂ္ဂတ္ထာယ စေဝ ပက္ခန္ဒနဝေါဿဂ္ဂတ္ထာယ စ။ ပရိဏမတီတိ ပရိစ္စဇတိ။ တံ ပန ပရိဏာမနံ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဘာဝပ္ပတ္တိယာ စေဝ အရိယမဂ္ဂဘာဝပ္ပတ္တိယာ စ ဣစ္ဆိတန္တိ အာဟ ‘‘ဝိပဿနာဘာဝဉ္စ မဂ္ဂဘာဝဉ္စ ပါပုဏာတီ’’တိ။ သေသပဒေသူတိ ‘‘ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂံ ဘာဝေတီ’’တိအာဒီသု သေသသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂကောဋ္ဌာသေသု။

ဘဒ္ဒကန္တိ အဘဒ္ဒကာနံ နီဝရဏာဒိပါပဓမ္မာနံ ဝိက္ခမ္ဘနေန ရာဂဝိဂမနေန ဧကန္တဟိတတ္တာ ဒုလ္လဘတ္တာ စ ဘဒ္ဒကံ သုန္ဒရံ။ န ဟိ အညံ သမာဓိနိမိတ္တံ ဧဝံ ဒုလ္လဘံ ရာဂဿ ဥဇုဝိပစ္စနီကဘူတံ အတ္ထိ။ အနုရက္ခတီတိ ဧတ္ထ အနုရက္ခနာ နာမ အဓိဂတသမာဓိတော ယထာ ပရိဟာနိ န ဟောတိ၊ ဧဝံ ပဋိပတ္တိသာသန-တပ္ပဋိပက္ခဝိဂမနေနာတိ အာဟ ‘‘သမာဓီ’’တိအာဒိ။ အဋ္ဌိကသညာဒိကာတိ အဋ္ဌိကဇ္ဈာနာဒိကာ။ သညာသီသေန ဟိ ဈာနံ ဝဒတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

သံဝရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၅။ ပညတ္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၅။ ပဉ္စမေ အတ္တဘာဝေါ ဧတေသံ အတ္ထီတိ အတ္တဘာဝိနော၊ တေသံ အတ္တဘာဝီနံ။ တေနာဟ ‘‘အတ္တဘာဝဝန္တာန’’န္တိ။ ယာဝ ဆတ္တိံသာယ ဣန္ဒာနံ အာယုပ္ပမာဏံ၊ တာဝ ပဏီတေ ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇီတိ မန္ဓာတုရာဇာ ကိရ ဧကဒိဝသံ အတ္တနော ပရိဏာယကရတနံ ပုစ္ဆိ – ‘‘အတ္ထိ နု ခေါ မနုဿလောကတော ရမဏီယတရံ ဌာန’’န္တိ။ ကသ္မာ ဒေဝ ဧဝံ ဘဏသိ၊ ကိံ န ပဿသိ စန္ဒိမသူရိယာနံ အာနုဘာဝံ၊ နနု ဧတေသံ ဌာနံ ဣတော ရမဏီယတရန္တိ? ရာဇာ စက္ကရတနံ ပုရက္ခတွာ တတ္ထ အဂမာသိ။

စတ္တာရော မဟာရာဇာနော ‘‘မန္ဓာတုမဟာရာဇာ အာဂတော’’တိ သုတွာ ‘‘တာဝမဟိဒ္ဓိကော မဟာရာဇာ န သက္ကာ ယုဒ္ဓေန ပဋိဗာဟိတု’’န္တိ သကရဇ္ဇံ နိယျာတေသုံ။ သော တံ ဂဟေတွာ ပုန ပုစ္ဆိ – ‘‘အတ္ထိ နု ခေါ ဣတော ရမဏီယတရံ ဌာန’’န္တိ။ အထဿ တာဝတိံသဘဝနံ ကထယိံသု။ ‘‘တာဝတိံသဘဝနံ၊ ဒေဝ၊ ရမဏီယံ၊ တတ္ထ သက္ကဿ ဒေဝရညော ဣမေ စတ္တာရော မဟာရာဇာနော ပါရိစာရိကာ ဒေါဝါရိကဘူမိယံ တိဋ္ဌန္တိ။ သက္ကော ဒေဝရာဇာ မဟိဒ္ဓိကော မဟာနုဘာဝေါ။ တဿိမာနိ ဥပဘောဂဋ္ဌာနာနိ – ယောဇနသဟဿုဗ္ဗေဓော ဝေဇယန္တပါသာဒေါ၊ ပဉ္စယောဇနသတုဗ္ဗေဓာ သုဓမ္မဒေဝသဘာ၊ ဒိယဍ္ဎယောဇနသတိကော ဝေဇယန္တရထော၊ တထာ ဧရာဝဏော ဟတ္ထီ၊ ဒိဗ္ဗရုက္ခသဟဿပ္ပဋိမဏ္ဍိတံ နန္ဒနဝနံ၊ စိတ္တလတာဝနံ၊ ဖာရုသကဝနံ၊ ယောဇနသတုဗ္ဗေဓော ပါရိစ္ဆတ္တကော ကောဝိဠာရော၊ တဿ ဟေဋ္ဌာ သဋ္ဌိယောဇနာယာမာ ပညာသယောဇနဝိတ္ထာရာ ပဉ္စဒသယောဇနုဗ္ဗေဓာ ဇယသုမနပုပ္ဖဝဏ္ဏာ ပဏ္ဍုကမ္ဗလသိလာ၊ ယဿာ မုဒုတာယ သက္ကဿ နိသီဒတော ဥပဍ္ဎကာယော အနုပ္ပဝိသတီ’’တိ။

တံ သုတွာ ရာဇာ တတ္ထ ဂန္တုကာမော စက္ကရတနံ အဗ္ဘုက္ကိရိ။ တံ အာကာသေ ဥဋ္ဌဟိ သဒ္ဓိံ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယ။ အထ ဒွိန္နံ ဒေဝလောကာနံ ဝေမဇ္ဈတော စက္ကရတနံ ဩတရိတွာ ပထဝိယာ အာသန္နေ ဌာနေ အဋ္ဌာသိ သဒ္ဓိံ ပရိဏာယကရတနပ္ပမုခါယ စတုရင်္ဂိနိယာ သေနာယ။ ရာဇာ ဧကကောဝ အတ္တနော အာနုဘာဝေန တာဝတိံသဘဝနံ အဂမာသိ။ သက္ကော ‘‘မန္ဓာတာ အာဂတော’’တိ သုတွာ တဿ ပစ္စုဂ္ဂမနံ ကတွာ ‘‘သွာဂတံ၊ မဟာရာဇ၊ သကံ၊ တေ မဟာရာဇ၊ အနုသာသ မဟာရာဇာ’’တိ ဝတွာ သဒ္ဓိံ နာဋကေဟိ ရဇ္ဇံ ဒွေ ဘာဂေ ကတွာ ဧကံ ဘာဂမဒါသိ။ ရညော တာဝတိံသဘဝနေ ပတိဋ္ဌိတမတ္တဿေဝ မနုဿဂန္ဓသရီရနိဿန္ဒာဒိမနုဿဘာဝေါ ဝိဂစ္ဆိ၊ ဒေဝလောကေ ပဝတ္တိဝိပါကဒါယိနော အပရပရိယာယဝေဒနီယဿ ကမ္မဿ ကတောကာသတ္တာ သဗ္ဗဒါ သောဠသဝဿုဒ္ဒေသိကတာမာလာမိလာယနာဒိဒေဝဘာဝေါ ပါတုရဟောသိ။ တဿ သက္ကေန သဒ္ဓိံ ပဏ္ဍုကမ္ဗလသိလာယ နိသိန္နဿ အက္ခိနိမိသနမတ္တေန နာနတ္တံ ပညာယတိ။ တံ အသလ္လက္ခေန္တာ ဒေဝါ သက္ကဿ စ တဿ စ နာနတ္တေ မုယှန္တိ။ သော တတ္ထ ဒိဗ္ဗသမ္ပတ္တိံ အနုဘဝမာနော တဒါ မနုဿာနံ အသင်္ချေယျာယုကတာယ ယာဝ ဆတ္တိံသ သက္ကာ ဥပပဇ္ဇိတွာ စုတာ၊ တာဝ သက္ကရဇ္ဇံ ကာရေတွာ ‘‘ကိံ မေ ဣမိနာ ဥပဍ္ဎရဇ္ဇေနာ’’တိ အတိတ္တော ကာမေဟိ တတော စဝိတွာ အတ္တနော ဥယျာနေ ပတိတော မနုဿလောကေ ဥတုကက္ခဠတာယ ဝါတာတပေန ဖုသိတဂတ္တော ကာလမကာသိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ဒေဝလောကေ ပန ယာဝ ဆတ္တိံသာယ ဣန္ဒာနံ အာယုပ္ပမာဏံ၊ တာဝ ပဏီတေ ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇီ’’တိ။

ပညတ္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၆။ သောခုမ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆။ ဆဋ္ဌေ သုခုမလက္ခဏပ္ပဋိဝိဇ္ဈနကာနီတိ အနိစ္စာဒိသုခုမလက္ခဏာနံ ပဋိဝိဇ္ဈနကာနိ။ သုခုမလက္ခဏပရိဂ္ဂါဟကဉာဏေနာတိ သုခုမလက္ခဏပရိဂ္ဂါဟကေန ဉာဏေန။ ပရတော ဇာနိတွာတိ အဝသဝတ္တနေန အညတော ဇာနိတွာ။ သင်္ခါရာ ဟိ ‘‘မာ ဘိဇ္ဇိံသူ’’တိ ဣစ္ဆိတာပိ ဘိဇ္ဇန္တေဝ၊ တသ္မာ တေ အဝသဝတ္တိတာယ ပရေ နာမ။ သာ စ နေသံ ပရတာ အနိစ္စဒဿနေ ပါကဋာ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘ဣမိနာ ဟိ ပဒေန အနိစ္စာနုပဿနာ ကထိတာ’’တိ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

သောခုမ္မသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇-၁၀။ ပဌမအဂတိသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၇-၂၀။ သတ္တမေ ဆန္ဒာဂတိန္တိ ဧတ္ထ သန္ဓိဝသေန သရလောပေါတိ ဒဿေန္တော အာဟ ‘‘ဆန္ဒေန အဂတိ’’န္တိ။ ဆန္ဒာတိ ဟေတုမှိ နိဿက္ကဝစနန္တိ အာဟ ‘‘ဆန္ဒေနာ’’တိ၊ ပေမေနာတိ အတ္ထော။ ဆန္ဒသဒ္ဒေါ ဟေတ္ထ တဏှာပရိယာယော၊ အကုသလစ္ဆန္ဒပရိယာယော ဝါ။ သေသေသူတိ ‘‘ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတီ’’တိအာဒီသု။

ဧတ္ထ စ ယော ‘‘အယံ မေ မိတ္တောတိ ဝါ၊ သန္ဒိဋ္ဌောတိ ဝါ၊ ဉာတကောတိ ဝါ၊ လဉ္စံ ဝါ ပန မေ ဒေတီ’’တိ ဆန္ဒဝသေန အဿာမိကံ သာမိကံ ကရောတိ၊ အယံ ဆန္ဒေန အကတ္တဗ္ဗံ ကရောတိ နာမ။ ယော ‘‘အယံ မေ ဝေရီ’’တိ စိရကာလာနုဗဒ္ဓဝေရဝသေန ဝါ၊ တင်္ခဏုပ္ပန္နကောဓဝသေန ဝါ သာမိကံ အဿာမိကံ ကရောတိ၊ အယံ ဒေါသေန အကတ္တဗ္ဗံ ကရောတိ နာမ။ ယော ပန မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ယံ ဝါ တံ ဝါ အယုတ္တံ အကာရဏံ ဝတွာ အဿာမိကံ သာမိကံ ကရောတိ၊ အယံ မောဟေန အကတ္တဗ္ဗံ ကရောတိ နာမ။ ယော ပန ‘‘အယံ ရာဇဝလ္လဘောတိ ဝါ ဝိသမေ စောရာဒိကေ ဝိသမာနိ ဝါ ကာယဒုစ္စရိတာဒီနိ သမာဒါယ ဝတ္တနေန ဝိသမနိဿိတော ဝါ၊ အနတ္ထမ္ပိ မေ ကရေယျာ’’တိ ဘီတော အဿာမိကံ သာမိကံ ကရောတိ၊ အယံ ဘယေန အကတ္တဗ္ဗံ ကရောတိ နာမ။

ယော ပန ကိဉ္စိ ဘာဇေန္တော ‘‘အယံ မေ သန္ဒိဋ္ဌော ဝါ သမ္ဘတ္တော ဝါ’’တိ ပေမဝသေန အတိရေကံ ဒေတိ၊ ‘‘အယံ မေ ဝေရီ’’တိ ဒေါသဝသေန ဦနကံ ဒေတိ ၊ ယော မုယှန္တော ဒိန္နာဒိန္နံ အဇာနမာနော ကဿစိ ဦနံ၊ ကဿစိ အဓိကံ ဒေတိ၊ ‘‘အယံ ဣမသ္မိံ အဒီယမာနေ မယှံ အနတ္ထမ္ပိ ကရေယျာ’’တိ သီတော ကဿစိ အတိရေကံ ဒေတိ၊ သော စတုဗ္ဗိဓောပိ ယထာနုက္ကမေန ဆန္ဒာဂတိအာဒီနိ ဂစ္ဆန္တော အကတ္တဗ္ဗံ ကရောတိ နာမ။

နိဟီယတိ တဿ ယသောတိ တဿ အဂတိဂါမိနော ကိတ္တိယသောပိ ပရိဝါရယသောပိ နိဟီယတိ ပရိဟာယတိ။ ယဿတိ တေန ကိတ္တီယတီတိ ဟိ ယသော၊ ကိတ္တိ ထုတိဃောသော။ ယဿတိ တေန ပုရေစရာနုစရဘာဝေန ပရိဝါရယတီတိ ယသော၊ ပရိဝါရော။ အဋ္ဌမနဝမဒသမာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။

စရဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။