📜
(၉) ၄။ မစလဝဂ္ဂေါ
၁-၆။ ပါဏာတိပါတသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
၈၁-၈၆။ စတုတ္ထဿ ¶ ပဌမာဒီနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။ ပဉ္စမေ (သံ။ နိ။ ဋီ။ ၁။၁။၁၃၂) ‘‘နီစေ ကုလေ ပစ္စာဇာတော’’တိအာဒိကေန အပ္ပကာသဘာဝေန တမတီတိ တမော၊ တေန တမေန ယုတ္တောတိ တမော ပုဂ္ဂလော ဝုစ္စတိ။ တထာ ဟိ တံယောဂတော ပုဂ္ဂလဿ တဗ္ဗောဟာရော ယထာ ‘‘မစ္ဆေရယောဂတော မစ္ဆရော’’တိ၊ တသ္မာ တမောတိ အပ္ပကာသဘာဝေန တမော တမဘူတော အန္ဓကာရံ ဝိယ ဇာတော၊ အန္ဓကာရတ္တံ ဝါ ပတ္တောတိ အတ္ထော။ ဝုတ္တလက္ခဏံ တမမေဝ ပရမ္ပရတော အယနံ ဂတိ နိဋ္ဌာ ဧတဿာတိ တမပရာယဏော။ ဥဘယေနပိ တမဂ္ဂဟဏေန ခန္ဓတမော ကထိတော၊ န အန္ဓကာရတမော။ ခန္ဓတမောတိ စ သမ္ပတ္တိရဟိတာ ခန္ဓပဝတ္တိယေဝ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ‘‘ဥစ္စေ ကုလေ ပစ္စာဇာတော’’တိအာဒိကေန ပကာသဘာဝေန ဇောတေတီတိ ဇောတိ၊ တေန ဇောတိနာယုတ္တောတိအာဒိ သဗ္ဗံ ဝုတ္တနယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဣတရေ ဒွေတိ ဇောတိတမပရာယဏော၊ ဇောတိဇောတိပရာယဏောတိ ဣတရေ ဒွေ ပုဂ္ဂလေ။
ဝေဏုဝေတ္တာဒိဝိလီဝေဟိ ပေဠဘာဇနာဒိကာရကာ ဝိလီဝကာရကာ။ မိဂမစ္ဆာဒီနံ နိသာဒနတော နေသာဒါ၊ မာဂဝိကမစ္ဆဗန္ဓာဒယော။ ရထေသု စမ္မေန ¶ နဟဏကရဏတော ရထကာရာ၊ စမ္မကာရာ။ ပုဣတိ ကရီသဿ နာမံ၊ တံ ကုသေန္တိ အပနေန္တီတိ ပုက္ကုသာ၊ ပုပ္ဖဆဍ္ဍကာ။ ဒုဗ္ဗဏ္ဏောတိ ဝိရူပေါ။ ဩကောဋိမကောတိ အာရောဟာဘာဝေန ဟေဋ္ဌိမကော၊ ရဿကာယောတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘လကုဏ္ဍကော’’တိ။ လကု ဝိယ ဃဋိကာ ဝိယ ဍေတိ ပဝတ္တတီတိ လကုဏ္ဍကော၊ ရဿော။ ကဏတိ နိမီလတီတိ ကာဏော။ တံ ပနဿ နိမီလနံ ဧကေန အက္ခိနာ ဒွီဟိပိ ဝါတိ အာဟ ‘‘ဧကစ္ဆိကာဏော ဝါ ဥဘယစ္ဆိကာဏော ဝါ’’တိ။ ကုဏနံ ကုဏော၊ ဟတ္ထဝေကလ္လံ၊ သော ဧတဿ အတ္ထီတိ ကုဏီ။ ခဉ္ဇော ဝုစ္စတိ ပါဒဝိကလော။ ဟေဋ္ဌိမကာယသင်္ခါတော သရီရဿ ပက္ခော ပဒေသော ဟတော အဿာတိ ပက္ခဟတော။ တေနာဟ ‘‘ပီဌသပ္ပီ’’တိ။ ပဒီပေ ပဒီပနေ ဧတဗ္ဗံ နေတဗ္ဗန္တိ ပဒီပေယျံ၊ တေလကပါလာဒိဥပကရဏံ။ ဝုတ္တန္တိ အဋ္ဌကထာယံ ဝုတ္တံ။
အာဂမနဝိပတ္တီတိ အာဂမနဋ္ဌာနဝသေန ဝိပတ္တိ ‘‘အာဂမော ဧတ္ထာ’’တိ ကတွာ။ ပုဗ္ဗုပ္ပန္နပစ္စယဝိပတ္တီတိ ပဌမုပ္ပန္နပစ္စယဝသေန ဝိပရာဝတ္တိ။ စဏ္ဍာလာဒိသဘာဝါ ဟိဿ မာတာပိတရော ပဌမုပ္ပန္နပစ္စယော။ ပဝတ္တပစ္စယဝိပတ္တီတိ ပဝတ္တေ သုခပစ္စယဝိပတ္တိ။ တာဒိသေ နိဟီနကုလေ ဥပ္ပန္နောပိ ကောစိ ဝိဘဝသမ္ပန္နော သိယာ၊ အယံ ပန ဒုဂ္ဂတော ဒုရူပေါ။ အာဇီဝုပါယဝိပတ္တီတိ ¶ အာဇီဝနုပါယဝသေန ဝိပတ္တိ။ သုခေန ဟိ ဇီဝိကံ ပဝတ္တေတုံ ဥပါယဘူတာ ဟတ္ထိသိပ္ပာဒယော ဣမဿ နတ္ထိ၊ ပုပ္ဖဆဍ္ဍနသိလာကောဋ္ဋနာဒိကမ္မံ ပန ကတွာ ဇီဝိကံ ပဝတ္တေတိ။ တေနာဟ ‘‘ကသိရဝုတ္တိကေ’’တိ။ အတ္တဘာဝဝိပတ္တီတိ ဥပဓိဝိပတ္တိ။ ဒုက္ခကာရဏသမာယောဂေါတိ ကာယိကစေတသိကဒုက္ခုပ္ပတ္တိယာ ပစ္စယသမောဓာနံ။ သုခကာရဏဝိပတ္တီတိ သုခပစ္စယပရိဟာနိ။ ဥပဘောဂဝိပတ္တီတိ ဥပဘောဂသုခဿ ဝိနာသော အနုပလဒ္ဓိ။ ဇောတိ စေဝ ဇောတိပရာယဏဘာဝေါ စ သုက္ကပက္ခော။ ဆဋ္ဌံ ဥတ္တာနမေဝ။
ပါဏာတိပါတသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၇။ ပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ
၈၇။ သတ္တမေ မ-ကာရော ပဒသန္ဓိကရော ‘‘အညမည’’န္တိအာဒီသု ဝိယ။ နိစ္စလသမဏောတိ ထိရသမဏော။ အဘိသိဉ္စိတဗ္ဗောတိ အဘိသေကောတိ ကမ္မသာဓနော ¶ အဘိသေကသဒ္ဒေါ။ တေနာဟ ‘‘အဘိသေကံ ကာတုံ ယုတ္တော’’တိ။
ဗာကုလတ္ထေရော ဝိယာတိ ထေရော ဟိ မဟာယသဿီ၊ တဿ ပုတ္တဓီတရော နတ္တုပနတ္တကာ သုခုမသာဋကေဟိ စီဝရာနိ ကာရေတွာ ရဇာပေတွာ သမုဂ္ဂေ ပက္ခိပိတွာ ပဟိဏန္တိ။ ထေရဿ နဟာနကာလေ နဟာနကောဋ္ဌကေ ဌပေန္တိ။ ထေရော တာနိ နိဝါသေတိ စေဝ ပါရုပတိ စ။ တေနေဝေတံ ဝုတ္တံ။
ခဒိရဝနမဂ္ဂေ သီဝလိတ္ထေရော ဝိယာတိ သတ္ထရိ ကိရ တံ မဂ္ဂံ ပဋိပန္နေ ဒေဝတာ ‘‘အမှာကံ အယျဿ သီဝလိတ္ထေရဿ သက္ကာရံ ကရိဿာမာ’’တိ စိန္တေတွာ ဧကေကယောဇနေ ဝိဟာရံ ကာရေတွာ ဧကယောဇနတော ဥဒ္ဓံ ဂန္တုံ အဒတွာ ပါတောဝ ဥဋ္ဌာယ ဒိဗ္ဗာနိ ယာဂုအာဒီနိ ဂဟေတွာ ‘‘အမှာကံ အယျော သီဝလိတ္ထေရော ကဟံ နိသိန္နော’’တိ ဝိစရန္တိ။ ထေရော အတ္တနော အဘိဟဋံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ဒါပေသိ။ ဧဝံ သတ္ထာ သပရိဝါရော တိံသယောဇနိကံ ကန္တာရံ သီဝလိတ္ထေရဿ ပုညဖလံ အနုဘဝမာနောဝ အဂမာသိ။ တေနေဝေတံ ဝုတ္တံ။
အဋ္ဌကနာဂရသုတ္တေ အာနန္ဒတ္ထေရော ဝိယာတိ အဋ္ဌကနာဂရကော ကိရ ဂဟပတိ ထေရဿ ဓမ္မဒေသနာယ ပသီဒိတွာ ပဉ္စသတဂ္ဃနကံ ဝိဟာရံ ကာရေတွာ အဒါသိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။
ပိလိန္ဒဝစ္ဆတ္ထေရော ဝိယာတိ ထေရဿ ကိရ ဣဒ္ဓါနုဘာဝေန ပသန္နာ မနုဿာ သပ္ပိအာဒီနိ ဗဟူနိ ¶ ဘေသဇ္ဇာနိ အဘိဟရိံသု။ ပကတိယာပိ စ အာယသ္မာ ပိလိန္ဒဝစ္ဆော လာဘီ ဟောတိ ပဉ္စန္နံ ဘေသဇ္ဇာနံ၊ လဒ္ဓံ လဒ္ဓံ ပရိသာယ ဝိဿဇ္ဇေတိ။ တေနေတံ ဝုတ္တံ ‘‘ဂိလာနပစ္စယံ ပိလိန္ဒဝစ္ဆတ္ထေရော ဝိယာ’’တိ။
တိဏ္ဏမ္ပိ သန္နိပါတေန နိဗ္ဗတ္တာနီတိ ပိတ္တာဒီနံ တိဏ္ဏမ္ပိ ဝိသမာနံ သန္နိပါတေန ဇာတာနိ။ အတိသီတာဒိဘာဝေန ဥတူနံ ပရိဏာမောတိ အာဟ ‘‘အတိသီတအတိဥဏှဥတုတော ဇာတာနီ’’တိ။ ပုရိမဥတုတော ဝိသဒိသော ဥတု ဥတုပရိဏာမော၊ တတော ဇာတာနိ ဥတုပရိဏာမဇာနိ၊ ဝိသဘာဂဥတုတော ဇာတာနီတိ အတ္ထော။ ဇင်္ဂလဒေသဝါသီနဉှိ အနူပဒေသေ ဝသန္တာနံ ဝိသဘာဂေါဝ ဥတု ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ အနူပဒေသဝါသီနဉ္စ ဇင်္ဂလဒေသေတိ။ ဧဝံ မလယသမုဒ္ဒတီရာဒိဝသေနပိ ဥတုဝိသဘာဂတာ ဥပ္ပဇ္ဇတိယေဝ။ တတော ဇာတာနိ ဥတုပရိဏာမဇာနိ နာမ။
အတ္တနော ¶ ပကတိစရိယာနံ ဝိသမံ ကာယဿ ပရိဟရဏဝသေန ဝိသမပရိဟာရဇာနိ။ တာနိ ပန အစ္စာသနအတိဋ္ဌာနာဒိနာ ဝေဒိတဗ္ဗာနီတိ အာဟ ‘‘အစ္စာသနအတိဋ္ဌာနာဒိကာ’’တိ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန မဟာဘာရဝဟဏသုဓာကောဋ္ဋနအဒေသကာလစရဏာဒီနိ သင်္ဂဏှာတိ။ ပရဿ ဥပက္ကမတော နိဗ္ဗတ္တာနိ ဩပက္ကမိကာနိ၊ အယံ စောရောတိ ဝါ ပါရဒါရိကောတိ ဝါ ဂဟေတွာ ဇဏ္ဏုကကပ္ပရမုဂ္ဂရာဒီဟိ နိပ္ပောထနဥပက္ကမံ ပစ္စယံ ကတွာ ဥပ္ပန္နာနီတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ဝဓဗန္ဓနာဒိဥပက္ကမေန နိဗ္ဗတ္တာနီ’’တိ။ ကေဝလန္တိ ဗာဟိရံ ပစ္စယံ အနပေက္ခိတွာ ကေဝလံ၊ တေန ဝိနာတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘ပုဗ္ဗေကတကမ္မဝိပါကဝသေနေဝ ဇာတာနီ’’တိ။
ပုတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
၈-၁၀။ သံယောဇနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
၈၈-၉၀။ အဋ္ဌမေ သောတာပန္နော စတူဟိ ဝါတေဟိ ဣန္ဒခီလော ဝိယ ပရပ္ပဝါဒေဟိ အကမ္ပိယော အစလသဒ္ဓါယ သမန္နာဂတတ္တာ သာသနေ လဒ္ဓပ္ပတိဋ္ဌော သမဏမစလော နာမာတိ အာဟ ‘‘သာသနေ လဒ္ဓပ္ပတိဋ္ဌတ္တာ’’တိအာဒိ။ ထဒ္ဓဘာဝကရာနံ ကိလေသာနံ သဗ္ဗသော သမုစ္ဆိန္နတ္တာတိ စိတ္တဿ ထဒ္ဓဘာဝကရာနံ ဥဒ္ဓမ္ဘာဂိယကိလေသာနံ သဗ္ဗသော အဘာဝါ သမဏသုခုမာလော နာမ သုခုမာလဘာဝပ္ပတ္တိတော။ နဝမဒသမာနိ သုဝိညေယျာနေဝ။
သံယောဇနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
မစလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။