📜

(၁၃) ၃။ ဘယဝဂ္ဂေါ

၁။ အတ္တာနုဝါဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂၁။ တတိယဿ ပဌမေ အတ္တာနံ အနုဝဒန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇနကဘယန္တိ အတ္တာနံ အနုဝဒန္တဿ ပါပကမ္မိနော ဥပ္ပဇ္ဇနကဘယံ။ ဒွတ္တိံသကမ္မကာရဏေ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇနကဘယန္တိ အဂါရိကာနံ ဝသေန ဝုတ္တံ ၊ အနဂါရိကာနံ ပန ဝိနယဒဏ္ဍံ ပဋိစ္စ ဥပ္ပဇ္ဇနကဘယမ္ပိ ဒဏ္ဍဘယန္တေဝ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ သေသံ သုဝိညေယျမေဝ။

အတ္တာနုဝါဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ ဦမိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂၂။ ဒုတိယေ ကောဓူပါယာသဿေတံ အဓိဝစနန္တိ ဧတ္ထ ကုဇ္ဈနဋ္ဌေန ကောဓော၊ သွေဝ စိတ္တဿ ကာယဿ စ အတိပ္ပမဒ္ဒနမထနုပ္ပာဒနေဟိ ဒဠှအာယာသဋ္ဌေန ဥပါယာသော။ အနေကဝါရံ ပဝတ္တိတွာ အတ္တနာ သမဝေတံ သတ္တံ အဇ္ဈောတ္ထရိတွာ သီသံ ဥက္ခိပိတုံ အဒတွာ ဦမိသဒိသတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ဦမီသု ဩသီဒိတွာ မရတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ကောဓူပါယာသေ ဩသီဒိတွာ ဝိဗ္ဘမတိ၊ တသ္မာ ကောဓူပါယာသော ‘‘ဦမိဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။ ဩဒရိကတ္တဿေတံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ကုမ္ဘီလေန ခါဒိတော မရတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ဩဒရိကတ္တေန ဩဒရိကဘာဝေန အာမိသဂေဓေန မိစ္ဆာဇီဝေန ဇီဝိကကပ္ပနေန နာသိတသီလာဒိဂုဏတာယ ခါဒိတဓမ္မသရီရော ဝိဗ္ဘမတိ၊ တသ္မာ ဩဒရိကတ္တံ ‘‘ကုမ္ဘီလဘယ’’န္တိ ဝုတ္တံ။

အနုပဋ္ဌိတာယ သတိယာတိ ကာယဂတံ သတိံ အနုဋ္ဌာပေတွာ။ အသံဝုတေဟီတိ အပိဟိတေဟိ။ ပဉ္စန္နေတံ ကာမဂုဏာနံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော အာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတွာ မရတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ပဗ္ဗဇိတော ပဉ္စကာမဂုဏာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ ကာမရာဂါဘိဘူတော ဟိ သတ္တော ဣတော စ ဧတ္တော၊ ဧတ္တော စ ဣတောတိ ဧဝံ မနာပိယရူပါဒိဝိသယသင်္ခါတေ အာဝဋ္ဋေ အတ္တာနံ သံသာရေတွာ ယထာ တတော ဗဟိဘူတေ နေက္ခမ္မေ စိတ္တမ္ပိ န ဥပ္ပာဒေတိ၊ ဧဝံ အာဝဋ္ဋေတွာ ဗျသနာပါဒနေန ကာမဂုဏာနံ အာဝဋ္ဋသဒိသတာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။

အနုဒ္ဓံသေတီတိ ကိလမေတိ ဝိလောလတိ။ ရာဂါနုဒ္ဓံသိတေနာတိ ရာဂေန အနုဒ္ဓံသိတေန။ မာတုဂါမဿေတံ အဓိဝစနန္တိ။ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော စဏ္ဍမစ္ဆံ အာဂမ္မ လဒ္ဓပ္ပဟာရော မရတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ မာတုဂါမံ အာရဗ္ဘ ဥပ္ပန္နကာမရာဂေါ ဝိဗ္ဘမတိ၊ တသ္မာ မာတုဂါမော ‘‘သုသုကာဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။ မာတုဂါမော ဟိ ယောနိသောမနသိကာရရဟိတံ အဓီရပုရိသံ ဣတ္ထိကုတ္တဘူတေဟိ အတ္တနော ဟာသဘာဝဝိလာသေဟိ အဘိဘုယျ ဂဟေတွာ ဓီရဇာတိကမ္ပိ အတ္တနော ရူပါဒီဟိ သမ္ပလောဘနဝသေန အနဝသေသံ အတ္တနော ဥပကာရဓမ္မေ သီလာဒိကေ သမ္ပာဒေတုံ အသမတ္ထံ ကရောန္တော အနယဗျသနံ ပါပေတိ။

ဣမာနိ ပန စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတွာ ယထာ ဥဒကံ အနောရောဟန္တဿ ဥဒကံ နိဿာယ ဥဒကပိပါသာဝိနယနံ သရီရသုဒ္ဓိပရိဠာဟူပသမော ကာယဥတုဂ္ဂါဟာပနန္တိ၊ ဧဝမာဒိ အာနိသံသော နတ္ထိ၊ ဧဝမေဝံ ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတွာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တဿပိ ဣမံ သာသနံ နိဿာယ သင်္ခေပတော ဝဋ္ဋဒုက္ခူပသမော၊ ဝိတ္ထာရတော ပန သီလာနိသံသာဒိဝသေန အနေကဝိဓော အာနိသံသော နတ္ထိ။ ယထာ ပန ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ အဘာယိတွာ ဥဒကံ ဩရောဟန္တဿ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ၊ ဧဝံ ဣမာနိ အဘာယိတွာ သာသနေ ပဗ္ဗဇန္တဿပိ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ။ မဟာဓမ္မရက္ခိတတ္ထေရော ပနာဟ ‘‘စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတွာ ဥဒကံ အနောတရန္တော သောတံ ဆိန္ဒိတွာ ပရတီရံ ပါပုဏိတုံ န သက္ကောတိ၊ အဘာယိတွာ ဩတရန္တော သက္ကောတိ၊ ဧဝမေဝံ ဘာယိတွာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တောပိ တဏှာသောတံ ဆိန္ဒိတွာ နိဗ္ဗာနပါရံ ဒဋ္ဌုံ န သက္ကောတိ၊ အဘာယိတွာ ပဗ္ဗဇန္တော သက္ကောတီ’’တိ။

ဦမိဘယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ ပဌမနာနာကရဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂၃။ တတိယေ ဗြဟ္မကာယိကာနံ ဒေဝါနန္တိ ဧတ္ထ ဗြဟ္မာနံ ကာယော သမူဟောတိ ဗြဟ္မကာယော၊ တပ္ပရိယာပန္နတာယ တတ္ထ ဂတာတိ ဗြဟ္မကာယိကာ။ ဧတာယ စ သဗ္ဗဿပိ ဗြဟ္မကာယဿ သမညာယ ဘဝိတဗ္ဗံ။ အာဘဿရာနံ ဒေဝါနန္တိအာဒိနာ ပန ဒုတိယဇ္ဈာနဘူမိကာဒီနံ ဥပရိ ဂဟိတတ္တာ ဂေါဗလီဗဒ္ဒညာယေန တဒဝသိဋ္ဌာနံ အယံ သမညာ၊ တသ္မာ ‘‘ဗြဟ္မကာယိကာနံ ဒေဝါန’’န္တိ ပဌမဇ္ဈာနဘူမိကာနံယေဝ ဂဟဏံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ သဟ ဗျယတိ ဂစ္ဆတီတိ သဟဗျော၊ သဟဝတ္တနကော။ တဿ ဘာဝေါ သဟဗျတာ၊ သဟပဝတ္တီတိ အာဟ ‘‘သဟဘာဝံ ဥပဂစ္ဆတီ’’တိ။ ကပ္ပော အာယုပ္ပမာဏန္တိ ဧတ္ထ ယဒိပိ ဗြဟ္မပါရိသဇ္ဇာဒီနံ အာယုနော အန္တရံ အတ္ထိ၊ ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေန ပနေတံ ဝုတ္တန္တိ ဒဿေန္တော ‘‘ပဌမဇ္ဈာနံ အတ္ထိ ဟီန’’န္တိအာဒိမာဟ။

ဒွေ ကပ္ပာ အာယုပ္ပမာဏန္တိ ဧတ္ထ ပန ဟီနဇ္ဈာနေန နိဗ္ဗတ္တာနံ ဝသေန အယံ ပရိစ္ဆေဒေါ ကတောတိ ဒဿေတုံ ‘‘ဒုတိယဇ္ဈာနံ ဝုတ္တနယေနေဝ တိဝိဓံ ဟောတီ’’တိအာဒိ အာရဒ္ဓံ။ စတ္တာရော ကပ္ပာတိ ဧတ္ထ ပန ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒေန စတုသဋ္ဌိ ကပ္ပာ ဝတ္တဗ္ဗာတိ ဒဿေန္တော ‘‘ယံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တံ ‘ကပ္ပော ဒွေ ကပ္ပာ’တိ ၊ ကမ္ပိ အာဟရိတွာ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော’’တိ အာဟ။ ကထံ ပနေတ္ထ အယမတ္ထော လဗ္ဘတီတိ အာဟ ‘‘ကပ္ပောတိ စ ဂုဏဿပိ နာမ’’န္တိ။ တတ္ထ ပဌမံ ဝုတ္တော ကပ္ပော၊ တတော ဧကေန ဂုဏေန၊ ဧကသ္မိံ ဝါရေ ဂဏနာယာတိ အတ္ထော။ ဒွေ ကပ္ပာ ဟောန္တီတိ ဧကဝါရဂဏနာယ ကပ္ပဿ ဒွိဂုဏိတတ္တာ ဒွေ မဟာကပ္ပာ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။ ဒုတိယေနာတိ ဒုတိယဝါရဂဏနာယ။ စတ္တာရောတိ ဒုတိယဝါရဂဏနာယ ဒွီသု ကပ္ပေသု ဒွိဂုဏိတေသု စတ္တာရော မဟာကပ္ပာ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။ ပုန တေ စတ္တာရော ကပ္ပာတိ ဝုတ္တနယေန ဒွေ ဝါရေ ဂုဏေတွာ ယေ စတ္တာရော ကပ္ပာ ဒဿိတာ၊ ပုန တေ စတ္တာရော ကပ္ပာ စတုဂ္ဂုဏာ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – ဒွေ ဝါရေ ဂုဏေတွာ ယေ စတ္တာရော ကပ္ပာ ဒဿိတာ၊ တေသု စတုက္ခတ္တုံ ဂုဏိတေသု စတုသဋ္ဌိ ကပ္ပာ သမ္ပဇ္ဇန္တီတိ။ တထာ ဟိ စတ္တာရော ဧကသ္မိံ ဝါရေ ဂုဏိတာ အဋ္ဌ ဟောန္တိ၊ ပုန တေ အဋ္ဌ ဒုတိယဝါရေ ဂုဏိတာ သောဠသ ဟောန္တိ၊ ပုန တေ သောဠသ တတိယဝါရေ ဂုဏိတာ ဒွတ္တိံသ ဟောန္တိ၊ ပုန တေ ဒွတ္တိံသ စတုတ္ထဝါရေ ဂုဏိတာ စတုသဋ္ဌိ ဟောန္တိ။ တေနေဝါဟ ‘‘ဣမေဟိ စတူဟိ ဂုဏေဟိ ဂုဏိတာ ဧကေန ဂုဏေန အဋ္ဌ ဟောန္တီ’’တိအာဒိ။ ဧတ္ထ စ ဟေဋ္ဌာ ဥပေါသထသုတ္တေ (အ။ နိ။ ၃။၇၁) –

‘‘ယာနိ မာနုသကာနိ ပညာသ ဝဿာနိ၊ စာတုမဟာရာဇိကာနံ ဒေဝါနံ ဧသော ဧကော ရတ္တိန္ဒိဝေါ’’တိ –

အာဒိနာ ကာမာဝစရဒေဝါနမေဝ အာယုပ္ပမာဏံ ဒဿိတံ။ ဟေဋ္ဌာယေဝ –

‘‘တယောမေ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပုဂ္ဂလာ သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ တယော? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဧကစ္စော ပုဂ္ဂလော သဗ္ဗသော ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ…ပေ… အာကာသာနဉ္စာယတနူပဂါနံ ဒေဝါနံ သဟဗျတံ ဥပပဇ္ဇတိ။ အာကာသာနဉ္စာယတနူပဂါနံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဒေဝါနံ ဝီသတိ ကပ္ပသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏ’’န္တိ (အ။ နိ။ ၃။၁၁၇) –

အာဒိနာ အရူပါဝစရာနံယေဝ အာယုပ္ပမာဏံ ဝုတ္တံ။ ဣဓ ပန ရူပါဝစရာနမေဝ အာယုပ္ပမာဏံ ဒဿိတံ။ ဝိဘင်္ဂပါဠိယံ (ဝိဘ။ ၁၀၂၂) ပန ‘‘မနုဿာနံ ကိတ္တကံ အာယုပ္ပမာဏံ၊ ဝဿသတံ အပ္ပံ ဝါ ဘိယျော’’တိအာဒိနာ ဒေဝမနုဿာနဉ္စေဝ ရူပါရူပါဝစရသတ္တာနဉ္စ အာယုပ္ပမာဏံ ဒဿိတံ။

တတ္ထ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန မနုဿာနံ ဒေဝါနဉ္စ အာယုံ ပရိစ္ဆိန္ဒမာနေန စတူသု အပါယေသု ဘုမ္မဒေဝေသု စ အာယု န ပရိစ္ဆိန္နံ။ တံ ကသ္မာတိ? နိရယေ တာဝ ကမ္မမေဝ ပမာဏံ။ ယာဝ ကမ္မံ န ခီယတိ၊ တာဝ ပစ္စန္တိ။ တထာ သေသအပါယေသု။ ဘုမ္မဒေဝါနမ္ပိ ကမ္မမေဝ ပမာဏံ။ တတ္ထ နိဗ္ဗတ္တာ ဟိ ကေစိ သတ္တာဟမတ္တံ တိဋ္ဌန္တိ၊ ကေစိ အဍ္ဎမာသံ၊ ကပ္ပံ တိဋ္ဌမာနာပိ အတ္ထိယေဝ။ တတ္ထ မနုဿေသု ဂိဟိဘာဝေ ဌိတာယေဝ သောတာပန္နာပိ ဟောန္တိ၊ သကဒါဂါမိဖလံ အနာဂါမိဖလံ အရဟတ္တမ္ပိ ပါပုဏန္တိ၊ တေသု သောတာပန္နာဒယော ယာဝဇီဝံ တိဋ္ဌန္တိ၊ ခီဏာသဝါ ပန ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ ဝါ ပဗ္ဗဇန္တိ ဝါ။ ကသ္မာ? အရဟတ္တံ နာမ သေဋ္ဌဂုဏံ၊ ဂိဟိလိင်္ဂံ ဟီနံ၊ တံ ဟီနတာယ ဥတ္တမံ ဂုဏံ ဓာရေတုံ န သက္ကောတိ၊ တသ္မာ တေ ပရိနိဗ္ဗာတုကာမာ ဝါ ဟောန္တိ ပဗ္ဗဇိတုကာမာ ဝါ။ ဘုမ္မဒေဝါ ပန အရဟတ္တံ ပတ္တာပိ ယာဝဇီဝံ တိဋ္ဌန္တိ၊ ဆသု ကာမာဝစရေသု ဒေဝေသု သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော ယာဝဇီဝံ တိဋ္ဌန္တိ၊ အနာဂါမိနာ ရူပဘဝံ ဂန္တုံ ဝဋ္ဋတိ ခီဏာသဝေန ပရိနိဗ္ဗာတုံ။ ကသ္မာ? နိလီယနောကာသဿ အဘာဝါ။ ရူပါဝစရာရူပါဝစရေသု သဗ္ဗေပိ ယာဝဇီဝံ တိဋ္ဌန္တိ၊ တတ္ထ ရူပါဝစရေ နိဗ္ဗတ္တာ သောတာပန္နသကဒါဂါမိနော န ပုန ဣဓာဂစ္ဆန္တိ၊ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာယန္တိ။ ဧတေ ဟိ ဈာနအနာဂါမိနော နာမ။

အဋ္ဌသမာပတ္တိလာဘီနံ ပန ကိံ နိယမေတိ? ပဂုဏဇ္ဈာနံ။ ယဒေဝဿ ပဂုဏံ ဟောတိ၊ တေန ဥပပဇ္ဇတိ။ သဗ္ဗေသု ပဂုဏေသု ကိံ နိယမေတိ? နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိ။ ဧကံသေနေဝ ဟိ သော နေဝသညာနာသညာယတနေ ဥပပဇ္ဇတိ။ နဝသု ဗြဟ္မလောကေသု နိဗ္ဗတ္တအရိယသာဝကာနံ တတြူပပတ္တိပိ ဥပရူပပတ္တိပိ၊ န ဟေဋ္ဌူပပတ္တိ။ ပုထုဇ္ဇနာနံ ပန တတြူပပတ္တိပိ ဟောတိ၊ ဥပရူပပတ္တိပိ၊ ဟေဋ္ဌူပပတ္တိပိ။ ပဉ္စသု သုဒ္ဓါဝါသေသု စတူသု စ အရူပေသု အရိယသာဝကာနံ တတြူပပတ္တိပိ ဟောတိ ဥပရူပပတ္တိပိ။ ပဌမဇ္ဈာနဘူမိယံ နိဗ္ဗတ္တော အနာဂါမီ နဝ ဗြဟ္မလောကေ သောဓေတွာ မတ္ထကေ ဌိတော ပရိနိဗ္ဗာတိ။ ဝေဟပ္ဖလံ၊ အကနိဋ္ဌံ၊ နေဝသညာနာသညာယတနန္တိ ဣမေ တယော ဒေဝလောကာ သေဋ္ဌဘဝါ နာမ။ ဣမေသု တီသု ဌာနေသု နိဗ္ဗတ္တအနာဂါမိနော နေဝ ဥဒ္ဓံ ဂစ္ဆန္တိ၊ န အဓော၊ တတ္ထ တတ္ထေဝ ပရိနိဗ္ဗာယန္တီတိ ဣဒံ ပကိဏ္ဏကံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။

ပဌမနာနာကရဏသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄-၆။ ဒုတိယနာနာကရဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၂၄-၆။ စတုတ္ထေ တေ ဓမ္မေတိ တေ ‘‘ရူပဂတ’’န္တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တေ ရူပါဒယော ဓမ္မေ။ အနိစ္စတောတိ ဣမိနာ နိစ္စပ္ပဋိက္ခေပတော တေသံ အနိစ္စတမာဟ၊ တတော ဧဝ စ ဥဒယဝယဝန္တတော ဝိပရိဏာမတော တာဝကာလိကတော စ တေ အနိစ္စာတိ ဇောတိတံ ဟောတိ။ ယဉှိ နိဗ္ဗတ္တံ ဟောတိ၊ တံ ဥဒယဝယပရိစ္ဆိန္နံ ။ ဇရာယ မရဏေန စ တဒေဝ ဝိပရီတံ၊ ဣတ္တရက္ခဏမေဝ စ ဟောတီတိ။ ဒုက္ခတောတိ ဣမိနာ သုခပ္ပဋိက္ခေပတော တေသံ ဒုက္ခတမာဟ။ တတော ဧဝ စ အဘိဏှပ္ပဋိပီဠနတော ဒုက္ခဝတ္ထုတော စ တေ ဒုက္ခာတိ ဇောတိတံ ဟောတိ။ ဥဒယဝယဝန္တတာယ ဟိ တေ အဘိဏှပ္ပဋိပီဠနတော နိရန္တရဒုက္ခတာယ ဒုက္ခဿေဝ စ အဓိဋ္ဌာနဘူတာ။ ပစ္စယယာပနီယတာယ ရောဂမူလတာယ စ ရောဂတော။ ဒုက္ခတာသူလယောဂတော ကိလေသာသုစိပဂ္ဃရဏတော ဥပ္ပာဒဇရာဘင်္ဂေဟိ ဥဒ္ဓုမာတပရိပက္ကပဘိန္နတော စ ဂဏ္ဍတော။ ပီဠာဇနနတော၊ အန္တောတုဒနတော၊ ဒုန္နီဟရဏတော စ သလ္လတော။ အဝဍ္ဎိအာဝဟနတော အဃဝတ္ထုတော စ အဃတော။ အသေရိဘာဝဇနနတော အာဗာဓပဒဋ္ဌာနတာယ စ အာဗာဓတော။ အဝသဝတ္တနတော အဝိဓေယျတာယ စ ပရတော။ ဗျာဓိဇရာမရဏေဟိ ပလုဇ္ဇနီယတာယ ပလောကတော။ သာမိနိဝါသိကာရကဝေဒကအဓိဋ္ဌာယကဝိရဟတော သုညတော။ အတ္တပ္ပဋိက္ခေပဋ္ဌေန အနတ္တတော။ ရူပါဒိဓမ္မာ ဟိ န ဧတ္ထ အတ္တာ အတ္ထီတိ အနတ္တာ။ ဧဝံ သယမ္ပိ အတ္တာ န ဟောန္တီတိ အနတ္တာ။ တေန အဗျာပါရတော နိရီဟတော တုစ္ဆတော အနတ္တာတိ ဒီပိတံ ဟောတိ။ လက္ခဏတ္တယမေဝ သုခါဝဗောဓနတ္ထံ ဧကာဒသဟိ ပဒေဟိ ဝိဘဇိတွာ ဂဟိတန္တိ ဒဿေတုံ ‘‘တတ္ထာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ပဉ္စမဆဋ္ဌာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။

ဒုတိယနာနာကရဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇။ ပဌမတထာဂတအစ္ဆရိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂၇။ သတ္တမေ ဝတ္တမာနသမီပေ ဝတ္တမာနေ ဝိယ ဝေါဟရိတဗ္ဗန္တိ ‘‘ဩက္ကမတီ’’တိ အာဟ ‘‘ဩက္ကန္တော ဟောတီတိ အတ္ထော’’တိ။ ဒသသဟဿစက္ကဝါဠပတ္ထရဏော သမုဇ္ဇလဘာဝေန ဥဠာရော။ ဒေဝါနုဘာဝန္တိ ဒေဝါနံ ပဘာနုဘာဝံ။ ဒေဝါနဉှိ ပဘံ သော ဩဘာသော အဓိဘဝတိ၊ န ဒေဝေ။ တေနာဟ ‘‘ဒေဝါန’’န္တိအာဒိ။ ရုက္ခဂစ္ဆာဒိနာ ကေနစိ န ဟညတီတိ အဃာ၊ အသမ္ဗာဓာ။ တေနာဟ ‘‘နိစ္စဝိဝရာ’’တိ။ အသံဝုတာတိ ဟေဋ္ဌာ ဥပရိ ကေနစိ အပိဟိတာ။ တေနာဟ ‘‘ဟေဋ္ဌာပိ အပ္ပတိဋ္ဌာ’’တိ။ တတ္ထ ပိ-သဒ္ဒေန ယထာ ဟေဋ္ဌာ ဥဒကဿ ပိဓာယိကာ သန္ဓာရိကာ ပထဝီ နတ္ထိ အသံဝုတာ လောကန္တရိကာ၊ ဧဝံ ဥပရိပိ စက္ကဝါဠေသု ဒေဝဝိမာနာနံ အဘာဝတော အသံဝုတာ အပ္ပတိဋ္ဌာတိ ဒဿေတိ။ အန္ဓကာရော ဧတ္ထ အတ္ထီတိ အန္ဓကာရာ။ စက္ခုဝိညာဏံ န ဇာယတိ အာလောကဿ အဘာဝတော၊ န စက္ခုနော။ တထာ ဟိ ‘‘တေနောဘာသေနအညမညံ သဉ္ဇာနန္တီ’’တိ ဝုတ္တံ။ ဇမ္ဗုဒီပေ ဌိတမဇ္ဈနှိကဝေလာယ ပုဗ္ဗဝိဒေဟဝါသီနံ အတ္ထင်္ဂမဝသေန ဥပဍ္ဎံ သူရိယမဏ္ဍလံ ပညာယတိ၊ အပရဂေါယာနဝါသီနံ ဥဂ္ဂမနဝသေန။ ဧဝံ သေသဒီပေသုပီတိ အာဟ ‘‘ဧကပ္ပဟာရေနေဝ တီသု ဒီပေသု ပညာယန္တီ’’တိ။ ဣတော အညထာ ဒွီသု ဧဝ ဒီပေသု ပညာယန္တိ။ ဧကေကာယ ဒိသာယ နဝနဝယောဇနသတသဟဿာနိ အန္ဓကာရဝိဓမနမ္ပိ ဣမိနာဝ နယေန ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပဘာယ နပ္ပဟောန္တီတိ အတ္တနော ပဘာယ ဩဘာသိတုံ နာဘိသမ္ဘုဏန္တိ။ ယုဂန္ဓရပဗ္ဗတမတ္ထကသမပ္ပမာဏေ အာကာသေ ဝိစရဏတော ‘‘စက္ကဝါဠပဗ္ဗတဿ ဝေမဇ္ဈေန စရန္တီ’’တိ ဝုတ္တံ။

ဗျာဝဋာတိ ခါဒနတ္ထံ ဂဏှိတုံ ဥပက္ကမန္တာ။ ဝိပရိဝတ္တိတွာတိ ဝိဝဋ္ဋိတွာ။ ဆိဇ္ဇိတွာတိ မုစ္ဆာပဝတ္တိယာ ဌိတဋ္ဌာနတော မုစ္စိတွာ၊ အင်္ဂပစ္စင်္ဂဆေဒနဝသေန ဝါ ဆိဇ္ဇိတွာ။ အစ္စန္တခါရေတိ အာတပသန္တပါဘာဝေန အတိသီတဘာဝံ သန္ဓာယ အစ္စန္တခါရတာ ဝုတ္တာ သိယာ။ န ဟိ တံ ကပ္ပသဏ္ဌာနဥဒကံ သမ္ပတ္တိကရမဟာမေဃဝုဋ္ဌံ ပထဝိသန္ဓာရကံ ကပ္ပဝိနာသကဥဒကံ ဝိယ ခါရံ ဘဝိတုမရဟတိ၊ တထာ သတိ ပထဝီပိ ဝိလီယေယျ၊ တေသံ ဝါ ပါပကမ္မဖလေန ပေတာနံ ပကတိဥဒကဿ ပုဗ္ဗခေဠဘာဝါပတ္တိ ဝိယ တဿ ဥဒကဿ ခါရဘာဝါပတ္တိ ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ‘‘အစ္စန္တခါရေ ဥဒကေ’’တိ။

ပဌမတထာဂတအစ္ဆရိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၈။ ဒုတိယတထာဂတအစ္ဆရိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၂၈။ အဋ္ဌမေ အာလီယန္တိ အာရမိတဗ္ဗဋ္ဌေန သေဝီယန္တီတိ အာလယာ၊ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ။ အာရမန္တီတိ ရတိံ ဝိန္ဒန္တိ ကီဠန္တိ လဠန္တိ။ အာလီယန္တိ ဝါ အလ္လီယန္တာ အဘိရမဏဝသေန သေဝန္တီတိ အာလယာ၊ တဏှာဝိစရိတာနိ။ တေဟိ အာလယေဟိ ရမန္တီတိ အာလယာရာမာ။ ယထေဝ ဟိ သုသဇ္ဇိတံ ပုပ္ဖဖလဘရိတရုက္ခာဒိသမ္ပန္နဥယျာနံ ပဝိဋ္ဌော ရာဇာ တာယ သမ္ပတ္တိယာ ရမတိ၊ သမ္မုဒိတော အာမောဒိတပ္ပမောဒိတော ဟောတိ၊ န ဥက္ကဏ္ဌေတိ၊ သာယမ္ပိ နိက္ခမိတုံ န ဣစ္ဆတိ၊ ဧဝမိမေဟိ ကာမာလယတဏှာလယေဟိ သတ္တာ ရမန္တိ၊ သံသာရဝဋ္ဋေ ပမုဒိတာ အနုက္ကဏ္ဌိတာ ဝသန္တိ။ တေန တေသံ ဘဂဝါ ဒုဝိဓမ္ပိ အာလယံ ဥယျာနဘူမိံ ဝိယ ဒဿေန္တော ‘‘အာလယာရာမာ’’တိအာဒိမာဟ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

ဒုတိယတထာဂတအစ္ဆရိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉-၁၀။ အာနန္ဒအစ္ဆရိယသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၂၉-၁၃၀။ နဝမေ ပဋိသန္ထာရဓမ္မန္တိ ပကတိစာရိတ္တဝသေန ဝုတ္တံ၊ ဥပဂတာနံ ပန ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနဉ္စ ပုစ္ဆာဝိဿဇ္ဇနဝသေန စေဝ စိတ္တရုစိဝသေန စ ယထာကာလံ ဓမ္မံ ဒေသေတိယေဝ၊ ဥပါသကဥပါသိကာနံ ပန ဥပနိသိန္နကကထာဝသေန။ ဒသမံ ဥတ္တာနမေဝ။

အာနန္ဒအစ္ဆရိယသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဘယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။