📜

(၁၇) ၂။ ပဋိပဒါဝဂ္ဂေါ

၁။ သံခိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆၁။ ဒုတိယဿ ပဌမေ ဒုက္ခာပဋိပဒါ ဒန္ဓာဘိညာတိအာဒီသု ပါဠိယာ အာဂတနယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တထာ ဟိ –

‘‘တတ္ထ ကတမာ ဒုက္ခပဋိပဒါ ဒန္ဓာဘိညာ ပညာ? ကိစ္ဆေန ကသိရေန သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ ဒန္ဓံ တံ ဌာနံ အဘိဇာနန္တဿ ယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပညာ ပဇာနနာ…ပေ… အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဒုက္ခပဋိပဒါ ဒန္ဓာဘိညာ ပညာ။ တတ္ထ ကတမာ ဒုက္ခပဋိပဒါ ခိပ္ပာဘိညာ ပညာ? ကိစ္ဆေန ကသိရေန သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ ခိပ္ပံ တံ ဌာနံ အဘိဇာနန္တဿ ယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပညာ ပဇာနနာ…ပေ… သမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဒုက္ခပဋိပဒါ ခိပ္ပာဘိညာ ပညာ။ တတ္ထ ကတမာ သုခပဋိပဒါ ဒန္ဓာဘိညာ ပညာ? အကိစ္ဆေန အကသိရေန သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ ဒန္ဓံ တံ ဌာနံ အဘိဇာနန္တဿ ယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပညာ ပဇာနနာ…ပေ… သမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ သုခပဋိပဒါ ဒန္ဓာဘိညာ ပညာ။ တတ္ထ ကတမာ သုခပဋိပဒါ ခိပ္ပာဘိညာ ပညာ? အကိစ္ဆေန အကသိရေန သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ ခိပ္ပံ တံ ဌာနံ အဘိဇာနန္တဿ ယာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ပညာ ပဇာနနာ…ပေ… သမ္မာဒိဋ္ဌိ၊ အယံ ဝုစ္စတိ သုခပဋိပဒါ ခိပ္ပာဘိညာ ပညာ’’တိ (ဝိဘ။ ၈၀၁) – အယမေတ္ထ ပါဠိ။

တတ္ထ ကိစ္ဆေန ကသိရေန သမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿာတိ ပုဗ္ဗဘာဂေ အာဂမနကာလေ ကိစ္ဆေန ကသိရေန ဒုက္ခေန သသင်္ခါရေန သပ္ပယောဂေန ကိလေသေ ဝိက္ခမ္ဘေတွာ လောကုတ္တရသမာဓိံ ဥပ္ပာဒေန္တဿ။ ဒန္ဓံ တံ ဌာနံ အဘိဇာနန္တဿာတိ ဝိက္ခမ္ဘိတေသု ကိလေသေသု ဝိပဿနာပရိဝါသေ စိရံ ဝသိတွာ တံ လောကုတ္တရသမာဓိသင်္ခါတံ ဌာနံ ဒန္ဓံ သဏိကံ အဘိဇာနန္တဿ ပဋိဝိဇ္ဈန္တဿ၊ ပါပုဏန္တဿာတိ အတ္ထော။ အယံ ဝုစ္စတီတိ ယာ ဧသာ ဧဝံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ အယံ ကိလေသဝိက္ခမ္ဘနပ္ပဋိပဒါယ ဒုက္ခတ္တာ၊ ဝိပဿနာပရိဝါသပညာယ စ ဒန္ဓတ္တာ မဂ္ဂကာလေ ဧကစိတ္တက္ခဏေ ဥပ္ပန္နာပိ ပညာ အာဂမနဝသေန ‘‘ဒုက္ခပဋိပဒါဒန္ဓာဘိညာ နာမာ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ဥပရိ တီသု ပဒေသုပိ ဣမိနာ နယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

သံခိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ ဝိတ္ထာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆၂။ ဒုတိယေ အကတာဘိနိဝေသောတိ အကတာဓိကာရော။ ရူပါနံ လက္ခဏာဒီဟိ ပရိစ္ဆိန္ဒိတွာ ဂဟဏံ ရူပပရိဂ္ဂဟော။ တီသု အဒ္ဓါသု ကိလမတီတိ ပုဗ္ဗန္တေ အပရန္တေ ပုဗ္ဗန္တာပရန္တေတိ ဧဝံ တီသု ပဒေသေသု ကိလမတိ။ ပဉ္စသု ဉာဏေသူတိ ရူပပရိဂ္ဂဟာဒီသု ပဉ္စသု ဉာဏေသု။ နဝသု ဝိပဿနာဉာဏေသူတိ ဥဒယဗ္ဗယာဒိနဝဝိပဿနာဉာဏေသု။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

ဝိတ္ထာရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃။ အသုဘသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆၃။ တတိယေ ‘‘ယထာ ဧတံ၊ တထာ ဣဒ’’န္တိ ဣမိနာ နယေနာတိ ဧတေန –

‘‘ယထာ ဣဒံ တထာ ဧတံ၊ ယထာ ဧတံ တထာ ဣဒံ၊

အဇ္ဈတ္တဉ္စ ဗဟိဒ္ဓါ စ၊ ကာယေ ဆန္ဒံ ဝိရာဇယေ’’တိ။ (သု။ နိ။ ၂၀၅)၊ –

ဣမံ ဒေသနာနယံ သင်္ဂဏှာတိ။ တဿတ္ထော – ယထာ ဣဒံ သဝိညာဏကာသုဘံ အာယုဥသ္မာဝိညာဏာနံ အနပဂမာ စရတိ တိဋ္ဌတိ နိသီဒတိ သယတိ၊ တထာ ဧတံ ဧတရဟိ သုသာနေ သယိတံ အဝိညာဏကမ္ပိ ပုဗ္ဗေ တေသံ ဓမ္မာနံ အနပဂမာ အဟောသိ။ ယထာ စ ဧတံ ဧတရဟိ မတသရီရံ တေသံ ဓမ္မာနံ အပဂမာ န စရတိ န တိဋ္ဌတိ န နိသီဒတိ န သေယျံ ကပ္ပေတိ၊ တထာ ဣဒံ သဝိညာဏကမ္ပိ တေသံ ဓမ္မာနံ အပဂမာ ဘဝိဿတိ။ ယထာ စ ဣဒံ သဝိညာဏကံ နေတရဟိ သုသာနေ မတံ သေတိ န ဥဒ္ဓုမာတကာဒိဘာဝမုပဂတံ၊ တထာ ဧတံ ဧတရဟိ မတသရီရမ္ပိ ပုဗ္ဗေ အဟောသိ။ ယထာ ပနေတံ ဧတရဟိ အဝိညာဏကာသုဘံ မတကသုသာနေ သေတိ ဥဒ္ဓုမာတကာဒိဘာဝဉ္စ ဥပဂတံ၊ တထာ ဣဒံ သဝိညာဏကမ္ပိ ဘဝိဿတီတိ။ တတ္ထ ယထာ ဣဒံ တထာ ဧတန္တိ အတ္တနာ မတသရီရဿ သမာနဘာဝံ ကရောန္တော ဗာဟိရေ ဒေါသံ ပဇဟတိ။ ယထာ ဧတံ တထာ ဣဒန္တိ မတသရီရေန အတ္တနော သမာနဘာဝံ ကရောန္တော အဇ္ဈတ္တိကေ ရာဂံ ပဇဟတိ။ ယေနာကာရေန ဥဘယံ သမံ ကရောတိ၊ တံ သမ္ပဇာနန္တော ဥဘယတ္ထ မောဟံ ပဇဟတိ။

ဗဟိဒ္ဓါ ဒိဋ္ဌာနန္တိ ဗဟိဒ္ဓါ သုသာနာဒီသု ဒိဋ္ဌာနံ ဥဒ္ဓုမာတကာဒိဒသန္နံ အသုဘာနံ။ ‘‘နဝန္နံ ပါဋိကုလျာနံ ဝသေနာ’’တိ ကသ္မာ ဝုတ္တံ၊ နနု အန္တိမဇီဝိကာဘာဝတော ပိဏ္ဍပါတဿ အလာဘလာဘေသု ပရိတဿနဂေဓာဒိသမုပ္ပတ္တိတော ဘတ္တဿ သမ္မဒဇနနတော ကိမိကုလသံဝဒ္ဓနတောတိ ဧဝမာဒီဟိပိ အာကာရေဟိ အာဟာရေပဋိကူလတာ ပစ္စဝေက္ခိတဗ္ဗာ။ ဝုတ္တဉှေတံ – ‘‘အန္တမိဒံ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဇီဝိကာနံ ယဒိဒံ ပိဏ္ဍောလျံ အတိပါပေါယံ လောကသ္မိံ ယဒိဒံ ပိဏ္ဍောလျော ဝိစရတိ ပတ္တပါဏီတိ (သံ။ နိ။ ၃။၈၀၊ ဣတိဝု။ ၉၁)။ အလဒ္ဓါ စ ပိဏ္ဍပါတံ ပရိတဿတိ၊ လဒ္ဓါ စ ပိဏ္ဍပါတံ ဂဓိတော မုစ္ဆိတော အဇ္ဈောပန္နော အနာဒီနဝဒဿာဝီ အနိဿရဏပညော ပရိဘုဉ္ဇတီတိ (အ။ နိ။ ၃။၁၂၄)။ ဘုတ္တော စ အာဟာရော ကဿစိ ကဒါစိ မရဏံ ဝါ မရဏမတ္တံ ဝါ ဒုက္ခံ အာဝဟတီ’’တိ။

ကဋုကီဋကာဒယော ဒွတ္တိံသကုလပ္ပဘေဒါ ကိမိယော နံ ဥပနိဿာယ ဇီဝန္တီတိ? ဝုစ္စတေ – အန္တိမဇီဝိကာဘာဝေါ တာဝ စိတ္တသံကိလေသဝိသောဓနတ္ထံ ကမ္မဋ္ဌာနာဘိနိဝေသနတော ပဂေဝ မနသိ ကာတဗ္ဗော ‘‘မာဟံ ဆဝါလာတသဒိသော ဘဝေယျ’’န္တိ။ တထာ ပိဏ္ဍပါတဿ အလာဘလာဘေသု ပရိတဿနဂေဓာဒိသမုပ္ပတ္တိနိဝါရဏံ ပဂေဝ အနုဋ္ဌာတဗ္ဗံ သုပရိသုဒ္ဓသီလဿ ပဋိသင်္ခါနဝတော တဒဘာဝတော။ ဘတ္တသမ္မဒေါ အနေကန္တိကော ပရိဘောဂေ အန္တောဂဓောဝါတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကိမိကုလသံဝဒ္ဓနံ ပန သင်္ဂဟေတဗ္ဗံ၊ သင်္ဂဟိတမေဝ ဝါ ‘‘နဝန္နံ ပါဋိကုလျာနံ ဝသေနာ’’တိ ဧတ္ထ နိယမဿ အကတတ္တာ။ ဣမိနာ ဝါ နယေန ဣတရေသမ္ပေတ္ထ သင်္ဂဟော ဒဋ္ဌဗ္ဗော ယထာသမ္ဘဝမေတ္ထ ပဋိကူလတာပစ္စဝေက္ခဏဿ အဓိပ္ပေတတ္တာ။

ဧဝဉ္စ ကတွာ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၁။၂၉၄-၂၉၅) ဒသဟိ အာကာရေဟိ ပဋိကူလတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ သေယျထိဒံ – ဂမနတော၊ ပရိယေသနတော၊ ပရိဘောဂတော၊ အာသယတော၊ နိဓာနတော၊ အပရိပက္ကတော၊ ပရိပက္ကတော၊ ဖလတော၊ နိဿန္ဒတော၊ သမ္မက္ခနတောတိ။ ဧဝံ ဒသန္နံ ဝသေန ပါဋိကုလျဝစနေနပိ ဣဓ ‘‘နဝန္န’’န္တိ ဝစနံ န ဝိရုဇ္ဈတိ၊ သမ္မက္ခနဿ ပရိဘောဂါဒီသု လဗ္ဘမာနဘာဝါ ဝိသုံ တံ အဂ္ဂဟေတွာ န ဝဒန္တိ။ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၁။၃၀၄) ပန သမ္မက္ခနံ ပရိဘောဂါဒီသု လဗ္ဘမာနမ္ပိ နိဿန္ဒဝသေန ဝိသေသတော ပဋိကူလန္တိ ဒဿေတုံ သဗ္ဗပစ္ဆာ ဌပိတာ။

ဥက္ကဏ္ဌိတသညာယ သမန္နာဂတောတိ တီသု ဘဝေသု အရုစ္စနဝသေန ပဝတ္တာယ ဝိပဿနာပညာယ သမန္နာဂတော။ နိဗ္ဗိဒါနုပဿနာ ဟေသာ သညာသီသေန ဝုတ္တာ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

အသုဘသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၄-၆။ ပဌမခမသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၆၄-၁၆၆။ စတုတ္ထေ ပဓာနကရဏကာလေ သီတာဒီနိ နက္ခမတိ န သဟတီတိ အက္ခမာ။ ခမတိ သဟတိ အဘိဘဝတီတိ ခမာ။ ဣန္ဒြိယဒမနံ ဒမာ။ ‘‘ဥပ္ပန္နံ ကာမဝိတက္ကံ နာဓိဝါသေတီ’’တိအာဒိနာ (မ။ နိ။ ၁။၂၆၊ အ။ နိ။ ၄။၁၄၊ ၆။၅၈) နယေန ဝိတက္ကသမနံ သမာတိ အာဟ ‘‘အကုသလဝိတက္ကာနံ ဝူပသမနပဋိပဒါ’’တိ။ နိဒဿနမတ္တဉ္စေတံ၊ သဗ္ဗေသမ္ပိ ကိလေသာနံ သမနဝသေန ပဝတ္တာ ပဋိပဒါ သမာ။ ပဉ္စမဆဋ္ဌာနိ ဥတ္တာနတ္ထာနေဝ။

ပဌမခမသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇-၈။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၆၇-၁၆၈။ သတ္တမဋ္ဌမေသု မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဿာတိအာဒိနာ မောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဿ ဟေဋ္ဌာ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ သုခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညဘာဝေါ၊ အရဟတ္တမဂ္ဂဿ ဒုက္ခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညဘာဝေါ ဝုတ္တော၊ သာရိပုတ္တတ္ထေရဿ ပန ဟေဋ္ဌိမာနံ တိဏ္ဏံ မဂ္ဂါနံ သုခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညဘာဝေါ၊ အရဟတ္တမဂ္ဂဿ စ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညဘာဝေါ ဒဿိတော။ ယံ ပန ဝုတ္တံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၂။၈၀၁) ‘‘ဗုဒ္ဓါနံ ပန စတ္တာရောပိ မဂ္ဂါ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာဝ အဟေသုံ၊ တထာ ဓမ္မသေနာပတိဿ။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဿ ပန ပဌမမဂ္ဂေါ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညော အဟောသိ၊ ဥပရိ တယော ဒုက္ခပဋိပဒဒန္ဓာဘိညာ’’တိ။ ယဉ္စ ဝုတ္တံ အဋ္ဌသာလိနိယံ (ဓ။ သ။ အဋ္ဌ။ ၁၄၇၆) ‘‘တထာဂတဿ ဟိ သာရိပုတ္တတ္ထေရဿ စ စတ္တာရောပိ မဂ္ဂါ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာဝ အဟေသုံ၊ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဿ ပန ပဌမမဂ္ဂေါ သုခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညော ဥပရိ တယော ဒုက္ခပဋိပဒခိပ္ပာဘိညာ’’တိ၊ တံ သဗ္ဗံ အညမညံ နာနုလောမေတိ။ ဣမာယ ပါဠိယာ ဣမာယ စ အဋ္ဌကထာယ န သမေတိ၊ တသ္မာ ဝီမံသိတဗ္ဗမေတံ။ တံတံဘာဏကာနံ ဝါ မတေန တတ္ထ တတ္ထ တထာ တထာ ဝုတ္တန္တိ ဂဟေတဗ္ဗံ။

မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉။ သသင်္ခါရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆၉။ နဝမေ သသင်္ခါရေန ဒုက္ခေန ကသိရေန အဓိမတ္တပယောဂံ ကတွာဝ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနဓမ္မောတိ သသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ။ အသင်္ခါရေန အပ္ပယောဂေန အဓိမတ္တပယောဂံ အကတွာဝ ကိလေသပရိနိဗ္ဗာနဓမ္မောတိ အသင်္ခါရပရိနိဗ္ဗာယီ။ ဓမ္မာနုသာရီ ပုဂ္ဂလော ဟိ အာဂမနမှိ ကိလေသေ ဝိက္ခမ္ဘေန္တော အပ္ပဒုက္ခေန အကသိရေန အကိလမန္တောဝ ဝိက္ခမ္ဘေတုံ သက္ကောတိ။ သဒ္ဓါနုသာရီ ပုဂ္ဂလော ပန ဒုက္ခေန ကသိရေန ကိလမန္တော ဟုတွာ ဝိက္ခမ္ဘေတုံ၊ တသ္မာ ဓမ္မာနုသာရိဿ ပုဗ္ဗဘာဂမဂ္ဂက္ခဏေ ကိလေသစ္ဆေဒကံ ဉာဏံ အဒန္ဓံ တိခိဏံ သူရံ ဟုတွာ ဝဟတိ။ ယထာ နာမ တိခိဏေန အသိနာ ကဒလိံ ဆိန္ဒန္တဿ ဆိန္နဋ္ဌာနံ မဋ္ဌံ ဟောတိ၊ အတိသီဃံ ဝဟတိ၊ သဒ္ဒေါ န သုယျတိ၊ ဗလဝဝါယာမကိစ္စံ န ဟောတိ၊ ဧဝရူပါ ဓမ္မာနုသာရိနော ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝနာ ဟောတိ။ သဒ္ဓါနုသာရိနော ပန ပုဗ္ဗဘာဂက္ခဏေ ကိလေသစ္ဆေဒကံ ဉာဏံ ဒန္ဓံ အတိခိဏံ အသူရံ ဟုတွာ ဝဟတိ။ ယထာ နာမ ကုဏ္ဌေန အသိနာ ကဒလိံ ဆိန္ဒန္တဿ ဆိန္နဋ္ဌာနံ န မဋ္ဌံ ဟောတိ၊ အတိသီဃံ န ဝဟတိ၊ သဒ္ဒေါ သုယျတိ၊ ဗလဝဝါယာမကိစ္စံ ဣစ္ဆိတဗ္ဗံ ဟောတိ၊ ဧဝရူပါ သဒ္ဓါနုသာရိနော ပုဗ္ဗဘာဂဘာဝနာ ဟောတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ နေသံ ကိလေသက္ခယေ နာနတ္တံ နတ္ထိ၊ အနဝသေသာဝ ကိလေသာ ခီယန္တိ။

သသင်္ခါရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၀။ ယုဂနဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၇၀။ ဒသမေ သမထပုဗ္ဗင်္ဂမံ ဝိပဿနံ ဘာဝေတီတိ ဣဒံ သမထယာနိကဿ ဝသေန ဝုတ္တံ။ သော ဟိ ပဌမံ ဥပစာရသမာဓိံ ဝါ အပ္ပနာသမာဓိံ ဝါ ဥပ္ပာဒေတိ၊ အယံ သမထော။ သော တဉ္စ တံသမ္ပယုတ္တေ စ ဓမ္မေ အနိစ္စာဒီဟိ ဝိပဿတိ၊ အယံ ဝိပဿနာ၊ ဣတိ ပဌမံ သမထော၊ ပစ္ဆာ ဝိပဿနာ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘သမထပုဗ္ဗင်္ဂမံ ဝိပဿနံ ဘာဝေတီ’’တိ။ ဝိပဿနာပုဗ္ဗင်္ဂမံ သမထံ ဘာဝေတီတိ ဣဒံ ပန ဝိပဿနာယာနိကဿ ဝသေန ဝုတ္တံ။ သော တံ ဝုတ္တပ္ပကာရံ သမထံ အသမ္ပာဒေတွာ ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓေ အနိစ္စာဒီဟိ ဝိပဿတိ။ ပဌမော လောကုတ္တရမဂ္ဂေါ နိဗ္ဗတ္တတီတိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂံ သန္ဓာယ ဝဒတိ၊ လောကိယမဂ္ဂဝသေနေဝ ဝါ ဣမိဿာ ပါဠိယာ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကထံ? မဂ္ဂေါ သဉ္ဇာယတိ၊ ပုဗ္ဗဘာဂိယော လောကိယမဂ္ဂေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ အာသေဝတိ နိဗ္ဗိဒါနုပဿနာဝသေန။ ဘာဝေတိ မုစ္စိတုကမျတာဝသေန။ ဗဟုလီကရောတိ ပဋိသင်္ခါနုပဿနာဝသေန။ အာသေဝတိ ဝါ ဘယတုပဋ္ဌာနာဒိဉာဏဝသေန။ ဘာဝေတိ မုစ္စိတုကမျတာဒိဉာဏဝသေန။ ဗဟုလီကရောတိ ဝုဋ္ဌာနဂါမိနိဝိပဿနာဝသေန။ သံယောဇနာနိ ပဟီယန္တိ။ အနုသယာ ဗျန္တီ ဟောန္တီတိ မဂ္ဂပ္ပဋိပါဋိယာ ပဟီယန္တိ ဗျန္တီ ဟောန္တိ။

ဓမ္မုဒ္ဓစ္စဝိဂ္ဂဟိတမာနသန္တိ ဩဘာသာဒီသု အရိယဓမ္မောတိ ပဝတ္တံ ဥဒ္ဓစ္စံ ဝိက္ခေပေါ ဓမ္မုဒ္ဓစ္စံ ၊ တေန ဓမ္မုဒ္ဓစ္စေန ဝိပဿနာဝီထိတော ဥဂ္ဂမနေန ဝိရူပံ ဂဟိတံ ပဝတ္တိယမာနံ ဓမ္မုဒ္ဓစ္စဝိဂ္ဂဟိတမာနသံ။ ဝုတ္တဉှေတံ –

‘‘ဓမ္မုဒ္ဓစ္စဝိဂ္ဂဟိတမာနသံ ဟောတိ၊ အနိစ္စတော မနသိ ကရောတိ၊ ဩဘာသော ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ ဩဘာသော ဓမ္မောတိ ဩဘာသံ အာဝဇ္ဇတိ၊ တတော ဝိက္ခေပေါ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ တေန ဥဒ္ဓစ္စေန ဝိဂ္ဂဟိတမာနသော အနိစ္စတော ဥပဋ္ဌာနံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဒုက္ခတော…ပေ… အနတ္တတော ဥပဋ္ဌာနံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ တထာ အနိစ္စတော မနသိကရောတော ဉာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ…ပေ… ပီတိ ပဿဒ္ဓိ သုခံ အဓိမောက္ခော ပဂ္ဂဟော ဥပဋ္ဌာနံ ဥပေက္ခာ နိကန္တိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ၊ နိကန္တိ ဓမ္မောတိ နိကန္တိံ အာဝဇ္ဇတိ၊ တတော ဝိက္ခေပေါ ဥဒ္ဓစ္စံ၊ တေန ဥဒ္ဓစ္စေန ဝိဂ္ဂဟိတမာနသော အနိစ္စတော ဥပဋ္ဌာနံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ ဒုက္ခတော…ပေ… အနတ္တတော ဥပဋ္ဌာနံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတီ’’တိ (ပဋိ။ မ။ ၂။၆)။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

ယုဂနဒ္ဓသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပဋိပဒါဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။