📜
(၁၀) ၅။ ကကုဓဝဂ္ဂေါ
၁။ ပဌမသမ္ပဒါသုတ္တံ
၉၁။ ‘‘ပဉ္စိမာ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမ္ပဒါ။ ကတမာ ပဉ္စ? သဒ္ဓါသမ္ပဒါ၊ သီလသမ္ပဒါ၊ သုတသမ္ပဒါ၊ စာဂသမ္ပဒါ၊ ပညာသမ္ပဒါ – ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စ သမ္ပဒါ’’တိ။ ပဌမံ။
၂။ ဒုတိယသမ္ပဒါသုတ္တံ
၉၂။ ‘‘ပဉ္စိမာ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ သမ္ပဒါ။ ကတမာ ပဉ္စ? သီလသမ္ပဒါ၊ သမာဓိသမ္ပဒါ၊ ပညာသမ္ပဒါ၊ ဝိမုတ္တိသမ္ပဒါ၊ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနသမ္ပဒါ – ဣမာ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စ သမ္ပဒါ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃။ ဗျာကရဏသုတ္တံ
၉၃။ ‘‘ပဉ္စိမာနိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အညာဗျာကရဏာနိ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ အညံ ဗျာကရောတိ၊ ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အညံ ဗျာကရောတိ၊ ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ အညံ ဗျာကရောတိ၊ အဓိမာနေန အညံ ဗျာကရောတိ၊ သမ္မဒေဝ အညံ ဗျာကရောတိ။ ဣမာနိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စ အညာဗျာကရဏာနီ’’တိ။ တတိယံ။
၄။ ဖာသုဝိဟာရသုတ္တံ
၉၄။ ‘‘ပဉ္စိမေ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဖာသုဝိဟာရာ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ…ပေ… ဒုတိယံ ဈာနံ… ¶ ¶ တတိယံ ဈာနံ… စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ၊ အာသဝါနံ ခယာ အနာသဝံ စေတောဝိမုတ္တိံ ပညာဝိမုတ္တိံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ ဣမေ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စ ဖာသုဝိဟာရာ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅။ အကုပ္ပသုတ္တံ
၉၅။ ‘‘ပဉ္စဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု အတ္ထပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ၊ ဓမ္မပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ၊ နိရုတ္တိပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ၊ ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါပတ္တော ဟောတိ၊ ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတီ’’တိ။ ပဉ္စမံ။
၆။ သုတဓရသုတ္တံ
၉၆။ ‘‘ပဉ္စဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ အာသေဝန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု အပ္ပဋ္ဌော ဟောတိ အပ္ပကိစ္စော သုဘရော သုသန္တောသော ဇီဝိတပရိက္ခာရေသု၊ အပ္ပာဟာရော ဟောတိ အနောဒရိကတ္တံ အနုယုတ္တော၊ အပ္ပမိဒ္ဓါ ဟောတိ ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တော၊ ဗဟုဿုတော ဟောတိ သုတဓရော သုတသန္နိစယော၊ ယေ တေ ဓမ္မာ အာဒိကလျာဏာ မဇ္ဈေကလျာဏာ ပရိယောသာနကလျာဏာ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ အဘိဝဒန္တိ၊ တထာရူပါဿ ဓမ္မာ ဗဟုဿုတာ ဟောန္တိ ဓာတာ ဝစသာ ပရိစိတာ မနသာနုပေက္ခိတာ ဒိဋ္ဌိယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ၊ ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ဣမေဟိ ¶ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ အာသေဝန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။
၇။ ကထာသုတ္တံ
၉၇။ ‘‘ပဉ္စဟိ ¶ ¶ ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ ဘာဝေန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု အပ္ပဋ္ဌော ဟောတိ အပ္ပကိစ္စော သုဘရော သုသန္တောသော ဇီဝိတပရိက္ခာရေသု၊ အပ္ပာဟာရော ဟောတိ အနောဒရိကတ္တံ အနုယုတ္တော၊ အပ္ပမိဒ္ဓါ ¶ ဟောတိ ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တော၊ ယာယံ ကထာ အာဘိသလ္လေခိကာ စေတောဝိဝရဏသပ္ပာယာ၊ သေယျထိဒံ – အပ္ပိစ္ဆကထာ…ပေ… ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနကထာ၊ ဧဝရူပိယာ ကထာယ နိကာမလာဘီ ဟောတိ အကိစ္ဆလာဘီ အကသိရလာဘီ၊ ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ ဘာဝေန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတီ’’တိ။ သတ္တမံ။
၈။ အာရညကသုတ္တံ
၉၈။ ‘‘ပဉ္စဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ ဗဟုလီကရောန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတိ။ ကတမေဟိ ပဉ္စဟိ? ဣဓ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ဘိက္ခု အပ္ပဋ္ဌော ဟောတိ အပ္ပကိစ္စော သုဘရော သုသန္တောသော ဇီဝိတပရိက္ခာရေသု၊ အပ္ပာဟာရော ဟောတိ အနောဒရိကတ္တံ အနုယုတ္တော၊ အပ္ပမိဒ္ဓါ ဟောတိ ဇာဂရိယံ အနုယုတ္တော၊ အာရညကော ဟောတိ ပန္တသေနာသနော၊ ယထာဝိမုတ္တံ စိတ္တံ ပစ္စဝေက္ခတိ။ ဣမေဟိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ ပဉ္စဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ¶ ဘိက္ခု အာနာပါနဿတိံ ဗဟုလီကရောန္တော နစိရဿေဝ အကုပ္ပံ ပဋိဝိဇ္ဈတီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။
၉။ သီဟသုတ္တံ
၉၉။ ‘‘သီဟော၊ ဘိက္ခဝေ၊ မိဂရာဇာ သာယနှသမယံ အာသယာ နိက္ခမတိ၊ အာသယာ နိက္ခမိတွာ ဝိဇမ္ဘတိ၊ ဝိဇမ္ဘိတွာ သမန္တာ စတုဒ္ဒိသံ [စတုဒ္ဒိသာ (သျာ။ ကံ။ ပီ။ က။) အ။ နိ။ ၄။၃၃၊ သံ။ နိ။ ၃။၇၈ ပဿိတဗ္ဗံ] အနုဝိလောကေတိ၊ သမန္တာ စတုဒ္ဒိသံ [စတုဒ္ဒိသာ (သျာ။ ကံ။ ပီ။ က။) အ။ နိ။ ၄။၃၃၊ သံ။ နိ။ ၃။၇၈ ပဿိတဗ္ဗံ] အနုဝိလောကေတွာ တိက္ခတ္တုံ သီဟနာဒံ နဒတိ၊ တိက္ခတ္တုံ သီဟနာဒံ နဒိတွာ ဂေါစရာယ ပက္ကမတိ။ သော ဟတ္ထိဿ စေပိ ပဟာရံ ဒေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ ပဟာရံ ဒေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ မဟိံသဿ [မဟိသဿ (သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။)] စေပိ ပဟာရံ ဒေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ ပဟာရံ ဒေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ဂဝဿ စေပိ ပဟာရံ ဒေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ ပဟာရံ ဒေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ဒီပိဿ စေပိ ¶ ပဟာရံ ဒေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ ပဟာရံ ဒေတိ ¶ ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ခုဒ္ဒကာနဉ္စေပိ ¶ ပါဏာနံ ပဟာရံ ဒေတိ အန္တမသော သသဗိဠာရာနမ္ပိ [သသဗိဠာရာနံ (က။)]၊ သက္ကစ္စညေဝ ပဟာရံ ဒေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ‘မာ မေ ယောဂ္ဂပထော နဿာ’တိ။
‘‘သီဟောတိ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတဿေတံ အဓိဝစနံ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ယံ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ပရိသာယ ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ ဣဒမဿ ဟောတိ သီဟနာဒသ္မိံ။ ဘိက္ခူနဉ္စေပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ဘိက္ခုနီနဉ္စေပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ဥပါသကာနဉ္စေပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ ¶ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ဥပါသိကာနဉ္စေပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ သက္ကစ္စညေဝ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ၊ ပုထုဇ္ဇနာနဉ္စေပိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အန္တမသော အန္နဘာရနေသာဒါနမ္ပိ [အန္နဘာရနေသာဒါနံ (က။)]၊ သက္ကစ္စညေဝ တထာဂတော ဓမ္မံ ဒေသေတိ၊ နော အသက္ကစ္စံ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဓမ္မဂရု၊ ဘိက္ခဝေ၊ တထာဂတော ဓမ္မဂါရဝေါ’’တိ။ နဝမံ။
၁၀။ ကကုဓထေရသုတ္တံ
၁၀၀။ ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ကောသမ္ဗိယံ ဝိဟရတိ ဃောသိတာရာမေ။ [စူဠဝ။ ၃၃၃၊ ၃၄၁] တေန ခေါ ပန သမယေန ကကုဓော နာမ ကောလိယပုတ္တော [ကောဠီယပုတ္တော (သီ။ သျာ။ က။)] အာယသ္မတော မဟာမောဂ္ဂလ္လာနဿ ဥပဋ္ဌာကော အဓုနာကာလင်္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော။ တဿ ဧဝရူပေါ အတ္တဘာဝပဋိလာဘော ဟောတိ – သေယျထာပိ နာမ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မာဂဓကာနိ [မာဂဓိကာနိ (သီ။ ပီ။ က။)] ဂါမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ [နေဝတ္တာနံ ဗျာဗာဓေတိ (သီ။)] နော ပရံ ဗျာဗာဓေတိ။
အထ ခေါ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ¶ ခေါ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ¶ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဝဒတ္တဿ၊ ဘန္တေ၊ ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – ‘အဟံ ဘိက္ခုသင်္ဃံ ပရိဟရိဿာမီ’တိ။ သဟစိတ္တုပ္ပာဒါ စ၊ ဘန္တေ၊ ဒေဝဒတ္တော တဿာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’’တိ။ ဣဒမဝေါစ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတွာ အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓာယိ။
အထ ¶ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ ¶ ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ –
‘‘ကကုဓော နာမ၊ ဘန္တေ၊ ကောလိယပုတ္တော မမံ ဥပဋ္ဌာကော အဓုနာကာလင်္ကတော အညတရံ မနောမယံ ကာယံ ဥပပန္နော ဟောတိ။ တဿ ဧဝရူပေါ အတ္တဘာဝပဋိလာဘော – သေယျထာပိ နာမ ဒွေ ဝါ တီဏိ ဝါ မာဂဓကာနိ ဂါမက္ခေတ္တာနိ။ သော တေန အတ္တဘာဝပဋိလာဘေန နေဝ အတ္တာနံ နော ပရံ ဗျာဗာဓေတိ။ အထ ခေါ၊ ဘန္တေ၊ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိ၊ ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိ။ ဧကမန္တံ ဌိတော ခေါ၊ ဘန္တေ၊ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော မံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဒေဝဒတ္တဿ၊ ဘန္တေ၊ ဧဝရူပံ ဣစ္ဆာဂတံ ဥပ္ပဇ္ဇိ – အဟံ ဘိက္ခုသင်္ဃံ ပရိဟရိဿာမီတိ။ သဟစိတ္တုပ္ပာဒါ စ၊ ဘန္တေ၊ ဒေဝဒတ္တော တဿာ ဣဒ္ဓိယာ ပရိဟီနော’တိ။ ဣဒမဝေါစ၊ ဘန္တေ၊ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော။ ဣဒံ ဝတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓာယီ’’တိ။
‘‘ကိံ ပန တေ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော – ‘ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ၊ နော အညထာ’’’တိ? ‘‘စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဝိဒိတော မေ၊ ဘန္တေ၊ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော – ‘ယံ ကိဉ္စိ ကကုဓော ဒေဝပုတ္တော ဘာသတိ သဗ္ဗံ တံ တထေဝ ဟောတိ၊ နော အညထာ’’’တိ။ ‘‘ရက္ခဿေတံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဝါစံ! (ရက္ခဿေတံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဝါစံ) [( ) သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။ ပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ စူဠဝ။ ၃၃၃ ပန သဗ္ဗတ္ထပိ ဒိဿတိယေဝ]! ဣဒါနိ သော မောဃပုရိသော အတ္တနာဝ အတ္တာနံ ပါတုကရိဿတိ ¶ ။
‘‘ပဉ္စိမေ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။ ကတမေ ပဉ္စ? ဣဓ ¶ ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဧကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ ¶ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ၊ နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ၊ ကထံ နံ [ကထံ နု တံ (သီ။)၊ ကထံ နု (သျာ။ ကံ။ ပီ။ က။)၊ ကထံ တံ (ကတ္ထစိ)] မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန၊ ယံ တုမော ကရိဿတိ တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ ¶ ¶ ။ ဧဝရူပံ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ [ပစ္စာသိံသတိ (သီ။ သျာ။ ကံ။ ပီ။)]။
‘‘ပုန စပရံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ အာဇီဝေါ ပရိယောဒါတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ အာဇီဝေါ ပရိယောဒါတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ၊ နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ၊ ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန၊ ယံ တုမော ကရိဿတိ တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရံ သာဝကာ အာဇီဝတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ အာဇီဝတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒါတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမှီ’တိ ¶ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒါတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ၊ နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ၊ ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန၊ ယံ ¶ တုမော ကရိဿတိ တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရံ သာဝကာ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခန္တိ ¶ ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယျာကရဏံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယျာကရဏံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ၊ နာဿဿ မနာပံ ¶ ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ၊ ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ – ‘သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန၊ ယံ တုမော ကရိဿတိ တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရံ သာဝကာ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။
‘‘ပုန စပရံ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ဣဓေကစ္စော သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ တမေနံ သာဝကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘အယံ ခေါ ဘဝံ သတ္ထာ အပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာတိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ မယဉ္စေဝ ခေါ ပန ဂိဟီနံ အာရောစေယျာမ၊ နာဿဿ မနာပံ။ ယံ ခေါ ပနဿ အမနာပံ၊ ကထံ နံ မယံ တေန သမုဒါစရေယျာမ ¶ – ‘သမ္မန္နတိ ခေါ ပန စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန၊ ယံ တုမော ကရိဿတိ တုမောဝ တေန ပညာယိဿတီ’တိ။ ဧဝရူပံ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ သတ္ထာရံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ၊ ဧဝရူပေါ စ ပန သတ္ထာ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသတိ။ ဣမေ ခေါ၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ပဉ္စ သတ္ထာရော သန္တော သံဝိဇ္ဇမာနာ လောကသ္မိံ။
‘‘အဟံ ခေါ ပန၊ မောဂ္ဂလ္လာန၊ ပရိသုဒ္ဓသီလော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓသီလောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ သီလံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ သီလတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ သီလတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါ သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေါမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ အာဇီဝေါ ပရိယောဒါတော အသံကိလိဋ္ဌော’တိ။ န စ မံ သာဝကာ ¶ အာဇီဝတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ အာဇီဝတော ¶ ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဓမ္မဒေသနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓါ မေ ဓမ္မဒေသနာ ပရိယောဒါတာ အသံကိလိဋ္ဌာ’တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ ဓမ္မဒေသနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဝေယျာကရဏောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဝေယျာကရဏံ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ ဝေယျာကရဏတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမိ။ ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနော သမာနော ‘ပရိသုဒ္ဓဉာဏဒဿနောမှီ’တိ ပဋိဇာနာမိ ‘ပရိသုဒ္ဓံ မေ ဉာဏဒဿနံ ¶ ပရိယောဒါတံ အသံကိလိဋ္ဌ’န္တိ။ န စ မံ သာဝကာ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခန္တိ၊ န စာဟံ သာဝကေဟိ ဉာဏဒဿနတော ရက္ခံ ပစ္စာသီသာမီ’’တိ။ ဒသမံ။
ကကုဓဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
ဒွေ ¶ သမ္ပဒါ ဗျာကရဏံ၊ ဖာသု အကုပ္ပပဉ္စမံ၊
သုတံ ကထာ အာရညကော၊ သီဟော စ ကကုဓော ဒသာတိ။
ဒုတိယပဏ္ဏာသကံ သမတ္တံ။
၃။ တတိယပဏ္ဏာသကံ