📜

နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ

အင်္ဂုတ္တရနိကာယေ

ပဉ္စကနိပါတ-ဋီကာ

၁။ ပဌမပဏ္ဏာသကံ

၁။ သေခဗလဝဂ္ဂေါ

၁။ သံခိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

။ ပဉ္စကနိပါတဿ ပဌမေ ကာမံ သမ္ပယုတ္တဓမ္မေသု ထိရဘာဝေါပိ ဗလဋ္ဌော ဧဝ၊ ပဋိပက္ခေဟိ ပန အကမ္ပနီယတ္တံ သာတိသယံ ဗလဋ္ဌောတိ ဝုတ္တံ – ‘‘အဿဒ္ဓိယေ န ကမ္ပတီ’’တိ။

သံခိတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂-၆။ ဝိတ္ထတသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၂-၆။ ဒုတိယေ ဟိရီယတီတိ လဇ္ဇတိ ဝိရဇ္ဇတိ။ ယသ္မာ ဟိရီ ပါပဇိဂုစ္ဆနလက္ခဏာ၊ တသ္မာ ‘‘ဇိဂုစ္ဆတီတိ အတ္ထော’’တိ ဝုတ္တံ။ ဩတ္တပ္ပတီတိ ဥတြသတိ။ ပါပုတြာသလက္ခဏဉှိ ဩတ္တပ္ပံ။

ပဂ္ဂဟိတဝီရိယောတိ သင်္ကောစံ အနာပန္နဝီရိယော။ တေနာဟ ‘‘အနောသက္ကိတမာနသော’’တိ။ ပဟာနတ္ထာယာတိ သမုစ္ဆိန္နတ္ထာယ။ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပသမ္ပဒါ နာမ သမဓိဂမော ဧဝါတိ အာဟ ‘‘ပဋိလာဘတ္ထာယာ’’တိ။

ဂတိအတ္ထာ ဓာတုသဒ္ဒါ ဗုဒ္ဓိအတ္ထာ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ဥဒယဉ္စ ဝယဉ္စ ပဋိဝိဇ္ဈိတုံ သမတ္ထာယာ’’တိ။ မိဿကနယေနာယံ ဒေသနာ ဂတာတိ အာဟ ‘‘ဝိက္ခမ္ဘနဝသေန စ သမုစ္ဆေဒဝသေန စာ’’တိ။ တေနာဟ ‘‘ဝိပဿနာပညာယ စေဝ မဂ္ဂပညာယ စာ’’တိ။ ဝိပဿနာပညာယ ဝိက္ခမ္ဘနကိရိယတော သာ စ ခေါ ပဒေသိကာတိ နိပ္ပဒေသိကံ ကတွာ ဒဿေတုံ ‘‘မဂ္ဂပညာယ ပဋိလာဘသံဝတ္တနတော’’တိ ဝုတ္တံ။ ဒုက္ခက္ခယဂါမိနိဘာဝေပိ ဧသေဝ နယော။ သမ္မာတိ ယာထာဝတော။ အကုပ္ပဓမ္မတာယ ဟိ မဂ္ဂပညာယ ခေပိတံ ခေပိတမေဝ၊ နာဿ ပုန ခေပနကိစ္စံ အတ္ထီတိ ဥပါယေန ဉာယေန သာ ပဝတ္တတီတိ အာဟ ‘‘ဟေတုနာ နယေနာ’’တိ။ တတိယာဒီသု နတ္ထိ ဝတ္တဗ္ဗံ။

ဝိတ္ထတသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇။ ကာမသုတ္တဝဏ္ဏနာ

။ သတ္တမေ အသန္တိ လူနန္တိ တေနာတိ အသိတံ၊ ဒါတ္တံ။ ဝိဝိဓာ အာဘဉ္ဇန္တိ ဘာရံ ဩလမ္ဗေန္တိ တေနာတိ ဗျာဘင်္ဂီ၊ ဝိဓံ။ ကုလပုတ္တောတိ ဧတ္ထ ဒုဝိဓော ကုလပုတ္တော ဇာတိကုလပုတ္တော၊ အာစာရကုလပုတ္တော စ။ တတ္ထ ‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ရဋ္ဌပါလော နာမ ကုလပုတ္တော တသ္မိံယေဝ ထုလ္လကောဋ္ဌိကေ အဂ္ဂကုလိကဿ ပုတ္တော’’တိ (မ။ နိ။ ၂။၂၉၄) ဧဝံ အာဂတော ဥစ္စကုလပ္ပသုတော ဇာတိကုလပုတ္တော နာမ။ ‘‘ယေ တေ ကုလပုတ္တာ သဒ္ဓါ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ’’တိ (မ။ နိ။ ၁။၃၄) ဧဝံ အာဂတာ ပန ယတ္ထ ကတ္ထစိ ကုလေ ပသုတာပိ အာစာရသမ္ပန္နာ အာစာရကုလပုတ္တော နာမ။ ဣဓ ပန အာစာရကုလပုတ္တော အဓိပ္ပေတော။ တေနာဟ ‘‘ကုလပုတ္တောတိ အာစာရကုလပုတ္တော’’တိ။ ယုတ္တန္တိ အနုစ္ဆဝိကံ၊ ဧဝံ ဝတ္တဗ္ဗတံ အရဟတီတိ အတ္ထော။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

ကာမသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၈။ စဝနသုတ္တဝဏ္ဏနာ

။ အဋ္ဌမေ သဒ္ဓါယာတိ ဣမိနာ အဓိဂမသဒ္ဓါ ဒဿိတာ။ စတုဗ္ဗိဓာ ဟိ သဒ္ဓါ – အာဂမနီယသဒ္ဓါ၊ အဓိဂမသဒ္ဓါ၊ ပသာဒသဒ္ဓါ၊ ဩကပ္ပနသဒ္ဓါတိ။ တတ္ထ အာဂမနီယသဒ္ဓါ သဗ္ဗညုဗောဓိသတ္တာနံ ပဝတ္တာ ဟောတိ။ အာဂမနီယပ္ပဋိပဒါယ အာဂတာ ဟိ သဒ္ဓါ သာတိသယာ မဟာဗောဓိသတ္တာနံ ပရောပဒေသေန ဝိနာ သဒ္ဓေယျဝတ္ထုံ အဝိပရီတတော ဂဟေတွာ အဓိမုစ္စနတော။ သစ္စပ္ပဋိဝေဓတော အာဂတသဒ္ဓါ အဓိဂမသဒ္ဓါ သုပ္ပဗုဒ္ဓါဒီနံ ဝိယ။ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝါ’’တိအာဒိနာ ဗုဒ္ဓါဒီသု ဥပ္ပဇ္ဇနကပ္ပသာဒေါ ပသာဒသဒ္ဓါ မဟာကပ္ပိနရာဇာဒီနံ ဝိယ။ ‘‘ဧဝမေတ’’န္တိ ဩက္ကန္ဒိတွာ ပက္ခန္ဒိတွာ သဒ္ဒဟနဝသေန ကပ္ပနံ ဩကပ္ပနံ၊ တဒေဝ သဒ္ဓါတိ ဩကပ္ပနသဒ္ဓါ။ တတ္ထ ပသာဒသဒ္ဓါ ပရနေယျရူပါ ဟောတိ၊ သဝနမတ္တေနပိ ပသီဒနတော။ ဩကပ္ပနသဒ္ဓါ သဒ္ဓေယျံ ဝတ္ထုံ ဩဂါဟိတွာ အနုပဝိသိတွာ ‘‘ဧဝမေတ’’န္တိ ပစ္စက္ခံ ကရောန္တီ ဝိယ ပဝတ္တတိ။

စဝနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉။ ပဌမအဂါရဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ

။ နဝမေ အပ္ပတိဿယောတိ အပ္ပတိဿဝေါ ဝ-ကာရဿ ယ-ကာရံ ကတွာ နိဒ္ဒေသော။ ဂရုနာ ကိသ္မိဉ္စိ ဝုတ္တော ဂါရဝဝသေန ပတိဿဝနံ၊ ပတိဿဝေါ၊ ပတိဿဝဘူတံ၊ တံသဘာဝဉ္စ ယံ ကိဉ္စိ ဂါရဝံ။ နတ္ထိ ဧတသ္မိံ ပတိဿဝေါတိ အပ္ပတိဿဝေါ၊ ဂါရဝဝိရဟိတော။ တေနာဟ ‘‘အဇေဋ္ဌကော အနီစဝုတ္တီ’’တိ။

ပဌမအဂါရဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၀။ ဒုတိယအဂါရဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၀။ ဒသမေ ဝုဒ္ဓိန္တိအာဒီသု သီလေန ဝုဒ္ဓိံ၊ မဂ္ဂေန ဝိရုဠှိံ၊ နိဗ္ဗာနေန ဝေပုလ္လံ။ သီလသမာဓီဟိ ဝါ ဝုဒ္ဓိံ၊ ဝိပဿနာမဂ္ဂေဟိ ဝိရုဠှိံ၊ ဖလနိဗ္ဗာနေဟိ ဝေပုလ္လံ။ ဧတ္ထ စ ယဿ စတုဗ္ဗိဓံ သီလံ အခဏ္ဍာဒိဘာဝပ္ပဝတ္တိယာ သုပရိသုဒ္ဓံ ဝိသေသဘာဂိယတ္တာ အပ္ပကသိရေနေဝ မဂ္ဂဖလာဝဟံ သင်္ဃရက္ခိတတ္ထေရဿ ဝိယ၊ သော တာဒိသေန သီလေန ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ အာပဇ္ဇိဿတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သီလေန ဝုဒ္ဓိ’’န္တိ။ ယဿ ပန အရိယမဂ္ဂေါ ဥပ္ပန္နော၊ သော ဝိရူဠှမူလော ဝိယ ပါဒပေါ သုပ္ပတိဋ္ဌိတတ္တာ သာသနေ ဝိရူဠှိံ အာပန္နော နာမ ဟောတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘မဂ္ဂေန ဝိရူဠှိ’’န္တိ။ ယော သဗ္ဗကိလေသနိဗ္ဗာနပ္ပတ္တော၊ သော အရဟာ သီလာဒိဓမ္မက္ခန္ဓပါရိပူရိယာ သတိ ဝေပုလ္လပ္ပတ္တော ဟောတိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘နိဗ္ဗာနေန ဝေပုလ္လ’’န္တိ။ ဒုတိယဝိကပ္ပေ အတ္ထော ဝုတ္တနယာနုသာရေန ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဒုတိယအဂါရဝသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

သေခဗလဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။