📜

၅။ ဓမ္မိကဝဂ္ဂေါ

၁။ နာဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၄၃။ ပဉ္စမဿ ပဌမေ ပရိသိဉ္စိတုန္တိ (မ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၂၇၂) ယော စုဏ္ဏမတ္တိကာဒီဟိ ဂတ္တာနိ ဥဗ္ဗဋ္ဋေန္တော မလ္လကမုဋ္ဌာဒီဟိ ဝါ ဃံသန္တော နဟာယတိ၊ သော ‘‘နဟာယတီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယော တထာ အကတွာ ပကတိယာဝ နဟာယတိ၊ သော ‘‘ပရိသိဉ္စတီ’’တိ ဝုစ္စတိ ။ ဘဂဝတော စ သရီရေ တထာ ဟရိတဗ္ဗံ ရဇောဇလ္လံ နာမ နုပလိမ္ပတိ အစ္ဆဆဝိဘာဝတော၊ ဥတုဂ္ဂဟဏတ္ထံ ပန ဘဂဝါ ကေဝလံ ဥဒကေ ဩတရတိ။ တေနာဟ ‘‘ဂတ္တာနိ ပရိသိဉ္စိတု’’န္တိ။

ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကောတိ ပါစီနကောဋ္ဌကော။ သာဝတ္ထိယံ ကိရ ဇေတဝနဝိဟာရော ကဒါစိ မဟာ၊ ကဒါစိ ခုဒ္ဒကော။ တထာ ဟိ သော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော ကာလေ ယောဇနိကော အဟောသိ၊ သိခိဿ တိဂါဝုတော၊ ဝေဿဘုဿ အဍ္ဎယောဇနိကော၊ ကကုသန္ဓဿ ဂါဝုတပ္ပမာဏော၊ ကောဏာဂမနဿ အဍ္ဎဂါဝုတပ္ပမာဏော၊ ကဿပဿ ဝီသတိဥသဘပ္ပမာဏော၊ အမှာကံ ဘဂဝတော ကာလေ အဋ္ဌကရီသပ္ပမာဏော ဇာတော။ တမ္ပိ နဂရံ တဿ ဝိဟာရဿ ကဒါစိ ပါစီနတော ဟောတိ၊ ကဒါစိ ဒက္ခိဏတော၊ ကဒါစိ ပစ္ဆိမတော၊ ကဒါစိ ဥတ္တရတော။ ဇေတဝနဂန္ဓကုဋိယံ ပန စတုန္နံ မဉ္စပါဒါနံ ပတိဋ္ဌိတဋ္ဌာနံ အစလမေဝ။ စတ္တာရိ ဟိ အစလစေတိယဋ္ဌာနာနိ နာမ မဟာဗောဓိပလ္လင်္ကဋ္ဌာနံ၊ ဣသိပတနေ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တနဋ္ဌာနံ၊ သင်္ကဿနဂရေ ဒေဝေါရောဟနကာလေ သောပါနဿ ပတိဋ္ဌာနဋ္ဌာနံ၊ မဉ္စပါဒဋ္ဌာနန္တိ။ အယံ ပန ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကော ကဿပဒသဗလဿ ဝီသတိဥသဘဝိဟာရကာလေ ပါစီနဒွါရကောဋ္ဌကော အဟောသိ။ သော ဣဒါနိ ‘‘ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကော’’တွေဝ ပညာယတိ။

ကဿပဒသဗလဿ ကာလေ အစိရဝတီ နဂရံ ပရိက္ခိပိတွာ သန္ဒမာနာ ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကံ ပတွာ ဥဒကေန ဘိန္ဒိတွာ မဟန္တံ ဥဒကရဟဒံ မာပေသိ သမတိတ္တိကံ အနုပုဗ္ဗဂမ္ဘီရံ။ တတ္ထ ဧကံ ရညော နှာနတိတ္ထံ၊ ဧကံ နာဂရာနံ၊ ဧကံ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ၊ ဧကံ ဗုဒ္ဓါနန္တိ ဧဝံ ပါဋိဧက္ကာနိ နှာနတိတ္ထာနိ ဟောန္တိ ရမဏီယာနိဝိပ္ပကိဏ္ဏရဇတပဋ္ဋသဒိသဝါလုကာနိ။ ဣတိ ဘဂဝတာ အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန သဒ္ဓိံ ယေန အယံ ဧဝရူပေါ ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကော၊ တေနုပသင်္ကမိ ဂတ္တာနိ ပရိသိဉ္စိတုံ။ အထာယသ္မာ အာနန္ဒော ဥဒကသာဋိကံ ဥပနာမေသိ။ ဘဂဝါ သုရတ္တဒုပဋ္ဋံ အပနေတွာ ဥဒကသာဋိကံ နိဝါသေသိ။ ထေရော ဒုပဋ္ဋေန သဒ္ဓိံ မဟာစီဝရံ အတ္တနော ဟတ္ထဂတံ အကာသိ။ ဘဂဝါ ဥဒကံ ဩတရိ၊ သဟောတရဏေနေဝဿ ဥဒကေ မစ္ဆကစ္ဆပါ သဗ္ဗေ သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏာ အဟေသုံ၊ ယန္တနာဠိကာဟိ သုဝဏ္ဏရသဓာရာနိ သိဉ္စနကာလော ဝိယ သုဝဏ္ဏပဋပ္ပသာရဏကာလော ဝိယ စ အဟောသိ။ အထ ဘဂဝတော နဟာနဝတ္တံ ဒဿေတွာ ပစ္စုတ္တိဏ္ဏဿ ထေရော သုရတ္တဒုပဋ္ဋံ ဥပနာမေသိ။ ဘဂဝါ တံ နိဝါသေတွာ ဝိဇ္ဇုလ္လတာသဒိသံ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ မဟာစီဝရံ အန္တန္တေန သံဟရိတွာ ပဒုမဂဗ္ဘသဒိသံ ကတွာ ဥပနီတံ ဒွီသု ကဏ္ဏေသု ဂဟေတွာ အဋ္ဌာသိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ပုဗ္ဗကောဋ္ဌကေ ဂတ္တာနိ ပရိသိဉ္စိတွာ ဧကစီဝရော အဋ္ဌာသီ’’တိ။

ဧဝံ ဌိတဿ ပန ဘဂဝတော သရီရံ ဝိကသိတပဒုမပုပ္ဖသဒိသံ သဗ္ဗပါလိဖုလ္လံ ပါရိစ္ဆတ္တကံ၊ တာရာမရီစိဝိကသိတဉ္စ ဂဂနတလံ သိရိယာ အဝဟသမာနံ ဝိယ ဝိရောစိတ္ထ၊ ဗျာမပ္ပဘာပရိက္ခေပဝိလာသိနီ စဿ ဒွတ္တိံသဝရလက္ခဏမာလာ ဂန္ထိတွာ ဌပိတာ ဒွတ္တိံသ စန္ဒိမာ ဝိယ၊ ဒွတ္တိံသ သူရိယာ ဝိယ၊ ပဋိပါဋိယာ ဌပိတဒွတ္တိံသစက္ကဝတ္တိဒွတ္တိံသဒေဝရာဇဒွတ္တိံသမဟာဗြဟ္မာနော ဝိယ စ အတိဝိယ ဝိရောစိတ္ထ။ ယသ္မာ စ ဘဂဝတော သရီရံ သုဓန္တစာမီကရသမာနဝဏ္ဏံ၊ သုပရိသောဓိတပဝါဠရုစိရတောရဏံ၊ သုဝိသုဒ္ဓနီလရတနာဝလိသဒိသကေသတနုရုဟံ၊ တသ္မာ တဟံ တဟံ ဝိနိဂ္ဂတသုဇာတဇာတိဟိင်္ဂုလကရသူပသောဘိတံ ဥပရိ သတမေဃရတနာဝလိသုစ္ဆာဒိတံ ဇင်္ဂမမိဝ ကနကဂိရိသိခရံ ဝိရောစိတ္ထ။ တသ္မိဉ္စ သမယေ ဒသဗလဿ သရီရတော နိက္ခမိတွာ ဆဗ္ဗဏ္ဏရသ္မိယော သမန္တတော အသီတိဟတ္ထပ္ပမာဏေ ပဒေသေ အာဓာဝန္တီ ဝိဓာဝန္တီ ရတနာဝလိရတနဒါမရတနစုဏ္ဏဝိပ္ပကိဏ္ဏံ ဝိယ ပသာရိတရတနစိတ္တကဉ္စနပဋ္ဋမိဝ အာသိဉ္စမာနလာခါရသဓာရာစိတ္တမိဝ ဥက္ကာသတနိပါတသမာကုလမိဝ နိရန္တရဝိပ္ပကိဏ္ဏကဏိကာရကိင်္ကိဏိကပုပ္ဖမိဝ ဝါယုဝေဂသမုဒ္ဓတစိနပိဋ္ဌစုဏ္ဏရဉ္ဇိတမိဝ ဣန္ဒဓနုဝိဇ္ဇုလ္လတာဝိတာနသန္ထတမိဝ စ ဂဂနတလံ၊ တံ ဌာနံ ပဝနဉ္စ သမ္မာ ဖရန္တိ။ ဝဏ္ဏဘူမိ နာမေသာ။ ဧဝရူပေသု ဌာနေသု ဗုဒ္ဓါနံ သရီရဝဏ္ဏံ ဝါ ဂုဏဝဏ္ဏံ ဝါ စုဏ္ဏိယပဒေဟိ ဝါ ဂါထာဟိ ဝါ အတ္ထဉ္စ ဥပမာယော စ ကာရဏာနိ စ အာဟရိတွာ ပဋိဗလေန ဓမ္မကထိကေန ပူရေတွာ ကထေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧဝရူပေသု ဟိ ဌာနေသု ဓမ္မကထိကဿ ထာမော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ပုဗ္ဗသဒိသာနိ ကုရုမာနောတိ နိရုဒကာနိ ကုရုမာနော၊ သုက္ခာပယမာနောတိ အတ္ထော။ သောဒကေ ဂတ္တေ စီဝရံ ပါရုပန္တဿ ဟိ စီဝရေ ကဏ္ဏိကာနိ ဥဋ္ဌဟန္တိ၊ ပရိက္ခာရဘဏ္ဍံ ဒုဿတိ၊ ဗုဒ္ဓါနံ ပန သရီရေ ရဇောဇလ္လံ န ဥပလိမ္ပတိ၊ ပဒုမပတ္တေ ဥက္ခိတ္တဥဒကဗိန္ဒု ဝိယ ဥဒကံ ဝိနိဝဋ္ဋေတွာ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ သန္တေပိ သိက္ခာဂါရဝတာယ ဘဂဝါ ‘‘ပဗ္ဗဇိတဝတ္တံ နာမေတ’’န္တိ မဟာစီဝရံ ဥဘောသု ကဏ္ဏေသု ဂဟေတွာ ပုရတော ကာယံ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ အဋ္ဌာသိ။

တာဠိတဉ္စ ဝါဒိတဉ္စ တာဠိတဝါဒိတံ၊ တူရိယာနံ တာဠိတဝါဒိတံ တူရိယတာဠိတဝါဒိတံ။ မဟန္တဉ္စ တံ တူရိယတာဠိတဝါဒိတဉ္စာတိ မဟာတူရိယတာဠိတဝါဒိတံ။ တေနာဟ ‘‘မဟန္တေနာ’’တိအာဒိ။ အထ ဝါ ဘေရိမုဒိင်္ဂပဏဝါဒိတူရိယာနံ တာဠိတံ ဝီဏာဝေဠုဂေါမုခိအာဒီနံ ဝါဒိတဉ္စ တူရိယတာဠိတဝါဒိတန္တိ ဝါ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။

အဘိညာပါရံ ဂတောတိ အဘိညာပါရဂူ။ ဧဝံ သေသေသုပိ။ သော ဟိ ဘဂဝါ သဗ္ဗဓမ္မေ အဘိဇာနန္တော ဂတောတိ အဘိညာပါရဂူ။ တေသု ပဉ္စုပါဒါနက္ခန္ဓေ ပရိဇာနန္တော ဂတောတိ ပရိညာပါရဂူ။ သဗ္ဗကိလေသေ ပဇဟန္တော ဂတောတိ ပဟာနပါရဂူ။ စတ္တာရော မဂ္ဂေ ဘာဝေန္တော ဂတောတိ ဘာဝနာပါရဂူ။ နိရောဓံ သစ္ဆိကရောန္တော ဂတောတိ သစ္ဆိကိရိယာပါရဂူ။ သဗ္ဗသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇန္တော ဂတောတိ သမာပတ္တိပါရဂူ။ သုဗြဟ္မဒေဝပုတ္တာဒယောတိ ဧတ္ထ သော ကိရ ဒေဝပုတ္တော အစ္ဆရာသင်္ဃပရိဝုတော နန္ဒနကီဠိတံ ကတွာ ပါရိစ္ဆတ္တကမူလေ ပညတ္တာသနေ နိသီဒိ။ တံ ပဉ္စသတာ ပရိဝါရေတွာ နိသိန္နာ ၊ ပဉ္စသတာ ရုက္ခံ အဘိရုဟိတွာ မဓုရဿရေန ဂါယိတွာ ပုပ္ဖာနိ ပါတေန္တိ။ တာနိ ဂဟေတွာ ဣတရာ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလာဝ ဂန္ထေန္တိ။ အထ ရုက္ခံ အဘိရုဠှာ ဥပစ္ဆေဒကဝသေန ဧကပ္ပဟာရေနေဝ ကာလံ ကတွာ အဝီစိမှိ နိဗ္ဗတ္တာ မဟာဒုက္ခံ အနုဘဝန္တိ။ အထ ကာလေ ဂစ္ဆန္တေ ဒေဝပုတ္တော ‘‘ဣမာသံ နေဝ သဒ္ဒေါ သုယျတိ ၊ န ပုပ္ဖာနိ ပါတေန္တိ၊ ကဟံ နု ခေါ ဂတာ’’တိ အာဝဇ္ဇေန္တော နိရယေ နိဗ္ဗတ္တဘာဝံ ဒိသွာ ပိယဝတ္ထုကသောကေန ရုပ္ပမာနော စိန္တေသိ – ‘‘ဧတာ တာဝ ယထာကမ္မေန ဂတာ၊ မယှံ အာယုသင်္ခါရော ကိတ္တကော’’တိ။ သော ‘‘သတ္တမေ ဒိဝသေ မယာပိ အဝသေသာဟိ ပဉ္စသတာဟိ သဒ္ဓိံ ကာလံ ကတွာ တတ္ထေဝ နိဗ္ဗတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ ဒိသွာ ဗလဝတရေန သောကေန သမပ္ပိတော။ ‘‘ဣမံ မယှံ သောကံ သဒေဝကေ လောကေ အညတြ တထာဂတာ နိဗ္ဗာပေတုံ သမတ္ထော နတ္ထီ’’တိ စိန္တေတွာ သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တွာ ဝန္ဒိတွာ ဧကမန္တံ ဌိတော –

‘‘နိစ္စံ ဥတြသ္တမိဒံ စိတ္တံ၊ နိစ္စံ ဥဗ္ဗိဂ္ဂမိဒံ မနော၊

အနုပ္ပန္နေသု ကိစ္ဆေသု၊ အထော ဥပ္ပတိတေသု စ၊

သစေ အတ္ထိ အနုတြသ္တံ၊ တံ မေ အက္ခာဟိ ပုစ္ဆိတော’’တိ။ (သံ။ နိ။ ၁။၉၈) –

ဣမံ ဂါထမဘာသိ။ ဘဂဝါပိဿ –

‘‘နာညတြ ဗောဇ္ဈာ တပသာ၊ နာညတြိန္ဒြိယသံဝရာ၊

နာညတြ သဗ္ဗနိဿဂ္ဂါ၊ သောတ္ထိံ ပဿာမိ ပါဏိန’’န္တိ။ (သံ။ နိ။ ၁။၉၈) –

ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ သော ဒေသနာပရိယောသာနေ ဝိဂတသောကော ပဉ္စဟိ အစ္ဆရာသတေဟိ သဒ္ဓိံ သောတာပတ္တိဖလေ ပတိဋ္ဌာယ ဘဂဝန္တံ နမဿမာနော အဋ္ဌာသိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ ‘‘ဒုက္ခပ္ပတ္တာ သုဗြဟ္မဒေဝပုတ္တာဒယော’’တိ။ အာဒိ-သဒ္ဒေန စန္ဒသူရိယဒေဝပုတ္တာဒယော သင်္ဂဏှာတိ။ စတူဟိ ကာရဏေဟီတိ အာရကတ္တာ၊ အရီနံ အရာနဉ္စ ဟတတ္တာ၊ ပစ္စယာဒီနံ အရဟတ္တာ၊ ပါပကရဏေ ရဟာဘာဝါတိ ဣမေဟိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ။

ဒသဝိဓသံယောဇနာနီတိ ဩရမ္ဘာဂိယုဒ္ဓမ္ဘာဂိယဘေဒတော ဒသဝိဓသံယောဇနာနိ။ သဗ္ဗေ အစ္စရုစီတိ သဗ္ဗသတ္တေ အတိက္ကမိတွာ ပဝတ္တရုစိ။ အဋ္ဌမကန္တိ သောတာပတ္တိမဂ္ဂဋ္ဌံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။ သောတာပန္နောတိ ဖလဋ္ဌော ဂဟိတော။

သောရစ္စန္တိ ‘‘တတ္ထ ကတမံ သောရစ္စံ? ယော ကာယိကော အဝီတိက္ကမော၊ ဝါစသိကော အဝီတိက္ကမော၊ ကာယိကဝါစသိကော အဝီတိက္ကမော၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ သောရစ္စံ၊ သဗ္ဗာပိ သီလသံဝရော သောရစ္စ’’န္တိ (ဓ။ သ။ ၁၃၄၉) ဝစနတော သုစိသီလံ ‘‘သောရစ္စ’’န္တိ ဝုတ္တံ။ ကရူဏာတိ ကရုဏာဗြဟ္မဝိဟာရမာဟ။ ကရုဏာပုဗ္ဗဘာဂေါတိ တဿ ပုဗ္ဗဘာဂံ ဥပစာရဇ္ဈာနံ ဝဒတိ။

ဒုဝိဓေနဈာနေနာတိ အာရမ္မဏူပနိဇ္ဈာနလက္ခဏူပနိဇ္ဈာနဘေဒတော ဒုဝိဓေန ဈာနမနေန။ ပဉ္စဝိဓမိစ္ဆာဇီဝဝသေနာတိ ကုဟနာလပနာနေမိတ္တိကတာနိပ္ပေသိကတာလာဘေနလာဘံနိဇိဂီသနတာသင်္ခါတ- ပဉ္စဝိဓမိစ္ဆာဇီဝဝသေန။ န လိပ္ပတီတိ န အလ္လီယတိ အနုသယတော အာရမ္မဏကရဏတော ဝါ တဏှာဒိဋ္ဌိအဘိနိဝေသာဘာဝတော။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

နာဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၂။ မိဂသာလာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၄၄။ ဒုတိယေ သမသမဂတိယာတိ က-ကာရဿ ယ-ကာရဝသေန နိဒ္ဒေသောတိ အာဟ ‘‘သမဘာဝေနေဝ သမဂတိကာ’’တိ။ ဘဝိဿန္တီတိ အတီတတ္ထေ အနာဂတဝစနံ ကတန္တိ အာဟ ‘‘ဘဝိဿန္တီတိ ဇာတာ’’တိ။ ပုရာဏဿ ဟိ ဣသိဒတ္တဿ စ သမဂတိကံ သန္ဓာယ သာ ဧဝမာဟ။

အမ္မကာတိ မာတုဂါမော။ ဥပစာရဝစနဉှေတံ။ ဣတ္ထီသု ယဒိဒံ အမ္မကာ မာတုဂါမော ဇနနီ ဇနိကာတိ။ တေနာဟ ‘‘ဣတ္ထီ ဟုတွာ ဣတ္ထိသညာယ ဧဝ သမန္နာဂတာ’’တိ။

ဒိဋ္ဌိယာ ပဋိဝိဇ္ဈိတဗ္ဗံ အပ္ပဋိဝိဒ္ဓံ ဟောတီတိ အတ္ထတော ကာရဏတော စ ပညာယ ပဋိဝိဇ္ဈိတဗ္ဗံ အပ္ပဋိဝိဒ္ဓံ ဟောတိ၊ နိဇ္ဇဋံ နိဂ္ဂုမ္ဗံ ကတွာ ယာထာဝတော အဝိဒိတံ ဟောတိ။ သမယေ သမယေ ကိလေသေဟိ ဝိမုစ္စနကံ ပီတိပါမောဇ္ဇံ ဣဓ သာမာယိကံ မ-ကာရေ အကာရဿ ဒီဃံ ကတွာ။ တေနာဟ – ‘‘သာမာယိကမ္ပိ ဝိမုတ္တိံ န လဘတီတိ ကာလာနုကာလံ ဓမ္မဿဝနံ နိဿာယ ပီတိပါမောဇ္ဇံ န လဘတီ’’တိ။ ပမိဏန္တီတိ ဧတ္ထ အာရမ္ဘတ္ထော ပ-သဒ္ဒေါတိ အာဟ ‘‘တုလေတုံ အာရဘန္တီ’’တိ။ ပဏီတောတိ ဝိသိဋ္ဌော။

တဒန္တရန္တိ ဝစနဝိပလ္လာသေန ဥပယောဂတ္ထေ သာမိဝစနံ ကတန္တိ အာဟ ‘‘တံ အန္တရံ တံ ကာရဏ’’န္တိ ။ လောဘဿ အပရာပရုပ္ပတ္တိယာ ဗဟုဝစနဝသေန ‘‘လောဘဓမ္မာ’’တိ ဝုတ္တာ။ သီလေန ဝိသေသီ အဟောသိ မေထုနဓမ္မဝိရတိယာ သမန္နာဂတတ္တာ။

မိဂသာလာသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၃-၆။ ဣဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၄၅-၄၈။ တတိယေ ဒလိဒ္ဒေါ နာမ ဒုဂ္ဂတော၊ တဿ ဘာဝေါ ဒါလိဒ္ဒိယံ။ န ဧတဿ သကံ သာပတေယျန္တိ အဿကော၊ အသာပတေယျော။ တေနာဟ ‘‘အတ္တနော သန္တကေန ရဟိတော’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓါ ဓမ္မော သင်္ဃော’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝါ၊ သွာက္ခာတော ဓမ္မော၊ သုပ္ပဋိပန္နော သင်္ဃော’’တိ ကေနစိ အကမ္ပိယဘာဝေန ဩကပ္ပနံ ရတနတ္တယဂုဏေ ဩဂါဟေတွာ ကပ္ပနံ ဩကပ္ပနသဒ္ဓါ နာမ။ ‘‘ဣဒံ အကုသလံ ကမ္မံ နော သကံ၊ ဣဒံ ပန ကမ္မံ သက’’န္တိ ဧဝံ ဗျတိရေကတော အနွယတော စ ကမ္မဿကတဇာနနပညာ ကမ္မဿကတပညာ။ တိဝိဓဉှိ ဒုစ္စရိတံ အတ္တနာ ကတမ္ပိ သကကမ္မံ နာမ န ဟောတိ အတ္ထဘဉ္ဇနတော။ သုစရိတံ သကကမ္မံ နာမ အတ္ထဇနနတော။ ဣဏာဒါနသ္မိန္တိ ပစ္စတ္တဝစနတ္ထေ ဧတံ ဘုမ္မန္တိ အာဟ ‘‘ဣဏဂ္ဂဟဏံ ဝဒါမီ’’တိ။

ကဋဂ္ဂါဟောတိ ကတံ သဗ္ဗသော သိဒ္ဓမေဝ ကတွာ ဂဟဏံ။ သော ပန ဝိဇယလာဘော ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ဇယဂ္ဂါဟော’’တိ။ ဟိရိမနော ဧတဿာတိ ဟိရိမနောတိ အာဟ ‘‘ဟိရိသမ္ပယုတ္တစိတ္တော’’တိ၊ ပါပဇိဂုစ္ဆနလက္ခဏာယ ဟိရိယာ သမ္ပယုတ္တစိတ္တောတိ အတ္ထော။ ဩတ္တပ္ပတိ ဥဗ္ဗိဇ္ဇတိ ဘာယတိ သီလေနာတိ ဩတ္တပ္ပီ၊ ဩတ္တပ္ပေန သမန္နာဂတော။ နိရာမိသံ သုခန္တိ တတိယဇ္ဈာနသုခံ ဒူရသမုဿာရိတကာမာမိသတ္တာ။ ဥပေက္ခန္တိ စတုတ္ထဇ္ဈာနုပေက္ခံ၊ န ယံ ကိဉ္စိ ဥပေက္ခာဝေဒနန္တိ အာဟ ‘‘စတုတ္ထဇ္ဈာနုပေက္ခ’’န္တိ။ အာရဒ္ဓဝီရိယောတိ ပဂ္ဂဟိတပရိပုဏ္ဏကာယိကစေတသိကဝီရိယောတိ အတ္ထော။ ယော ဂဏသင်္ဂဏိကံ ဝိနောဒေတွာ စတူသု ဣရိယာပထေသု အဋ္ဌအာရမ္ဘဝတ္ထုဝသေန ဧကကော ဟောတိ၊ တဿ ကာယိကံ ဝီရိယံ အာရဒ္ဓံ နာမ ဟောတိ။ စိတ္တသင်္ဂဏိကံ ဝိနောဒေတွာ အဋ္ဌသမာပတ္တိဝသေန ဧကကော ဟောတိ။ ဂမနေ ဥပ္ပန္နကိလေသဿ ဌာနံ ပါပုဏိတုံ န ဒေတိ၊ ဌာနေ ဥပ္ပန္နကိလေသဿ နိသဇ္ဇံ၊ နိသဇ္ဇာယ ဥပ္ပန္နကိလေသဿ သယနံ ပါပုဏိတုံ န ဒေတိ၊ ဥပ္ပန္နဋ္ဌာနေယေဝ ကိလေသေ နိဂ္ဂဏှာတိ။ အယံ စေတသိကံ ဝီရိယံ အာရဒ္ဓံ နာမ ဟောတိ။ ပဋိပက္ခဒူရီဘာဝေန သေဋ္ဌဋ္ဌေန စ ဧကော ဥဒေတီတိ ဧကောဒိ၊ ဧကဂ္ဂတာ။ တဿ ယောဂတော ဧကဂ္ဂစိတ္တော ဣဓ ဧကောဒိ။ ပဋိပက္ခတော အတ္တာနံ နိပါတိ၊ တံ ဝါ နိပယတိ ဝိသောသေတီတိ နိပကော။ အညတရံ ကာယာဒိဘေဒံ အာရမ္မဏံ သာတိသယာယ သတိယာ သရတီတိ သတော။ တေနာဟ ‘‘ဧကဂ္ဂစိတ္တော’’တိအာဒိ။

အကုပ္ပာမေ ဝိမုတ္တီတိ မယှံ အရဟတ္တဖလဝိမုတ္တိ အကုပ္ပတာယ အကုပ္ပာရမ္မဏတာယ စ အကုပ္ပာ။ သာ ဟိ ရာဂါဒီဟိ န ကုပ္ပတီတိ အကုပ္ပတာယပိ အကုပ္ပာ ။ အကုပ္ပံ နိဗ္ဗာနမဿာ အာရမ္မဏန္တိ အကုပ္ပာရမ္မဏတာယပိ အကုပ္ပာ။ တေနေဝါဟ ‘‘အကုပ္ပာရမ္မဏတ္တာ’’တိအာဒိ။ ဘဝသံယောဇနာနန္တိ ကာမရာဂပဋိဃမာနဒိဋ္ဌိဝိစိကိစ္ဆာသီလဗ္ဗတပရာမာသဘဝရာဂဣဿာမစ္ဆရိယ- အဝိဇ္ဇာသင်္ခါတာနံ ဒသန္နံ သံယောဇနာနံ။ ဣမာနိ ဟိ သတ္တေ ဘဝေသု သံယောဇေန္တိ ဥပနိဗန္ဓန္တိ ဘဝါဘဝေန သံယောဇေန္တိ၊ တသ္မာ ဘဝသံယောဇနာနီတိ ဝုစ္စန္တိ။ ခီဏာသဝေါ ဥတ္တမအဏဏော ကိလေသဣဏာနံ အဘာဝတော။ အညေ ဟိ သတ္တာ ယာဝ န ကိလေသာ ပဟီယန္တိ၊ တာဝ သဣဏာ နာမ အသေရိဝိဟာရဘာဝတော။ စတုတ္ထာဒီနိ ဥတ္တာနတ္ထာနိ။

ဣဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇။ ခေမသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၄၉။ သတ္တမေ ဝုတ္ထဗြဟ္မစရိယဝါသောတိ နိဝုတ္ထဗြဟ္မစရိယဝါသော။ ကတကရဏီယောတိ ဧတ္ထ ကရဏီယန္တိ ပရိညာပဟာနဘာဝနာသစ္ဆိကိရိယမာဟ။ တံ ပန ယသ္မာ စတူဟိ မဂ္ဂေဟိ ပစ္စေကံ စတူသု သစ္စေသု ကတ္တဗ္ဗတ္တာ သောဠသဝိဓံ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တေနာဟ ‘‘စတူဟိ မဂ္ဂေဟိ ကတ္တဗ္ဗ’’န္တိ။ ခန္ဓကိလေသအဘိသင်္ခါရသင်္ခါတာ တယော ဩသီဒါပနဋ္ဌေန ဘာရာ ဝိယာတိ ဘာရာ။ တေ ဩဟိတာ ဩရောပိတာ နိက္ခိတ္တာ ပါတိတာ ဧတေနာတိ ဩဟိတဘာရော။ တေနာဟ ‘‘ခန္ဓဘာရံ…ပေ… ဩတာရေတွာ ဌိတော’’တိ။ အနုပ္ပတ္တော သဒတ္ထန္တိ အနုပ္ပတ္တသဒတ္ထော။ သဒတ္ထောတိ စ သကတ္ထမာဟ က-ကာရဿ ဒ-ကာရံ ကတွာ။ ဧတ္ထ ဟိ အရဟတ္တံ အတ္တနော ယောနိသောမနသိကာရာယတ္တတ္တာ အတ္တူပနိဗန္ဓဋ္ဌေန သသန္တာနပရိယာပန္နတ္တာ အတ္တာနံ အဝိဇဟနဋ္ဌေန အတ္တနော ဥတ္တမတ္ထေန စ အတ္တနော အတ္ထတ္တာ ‘‘သကတ္ထော’’တိ ဝုစ္စတိ။ တေနာဟ ‘‘သဒတ္ထော ဝုစ္စတိ အရဟတ္တ’’န္တိ။ သမ္မဒညာ ဝိမုတ္တောတိ သမ္မာ အညာယ ဝိမုတ္တော၊ အစ္ဆိန္နဘူတာယ မဂ္ဂပညာယ သမ္မာ ယထာဘူတံ ဒုက္ခာဒီသု ယော ယထာ ဇာနိတဗ္ဗော၊ တထာ ဇာနိတွာ ဝိမုတ္တောတိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘သမ္မာ ဟေတုနာ’’တိအာဒိ။ ဝိမုတ္တောတိ စ ဒွေ ဝိမုတ္တိယော သဗ္ဗဿ စိတ္တသံကိလေသဿ မဂ္ဂေါ နိဗ္ဗာနာဓိမုတ္တိ စ။ နိဗ္ဗာနေ အဓိမုစ္စနံ တတ္ထ နိန္နပေါဏပဗ္ဘာရတာယ။ အရဟာ သဗ္ဗကိလေသေဟိ ဝိမုတ္တစိတ္တတ္တာ စိတ္တဝိမုတ္တိယာ ဝိမုတ္တော။ နိဗ္ဗာနံ အဓိမုတ္တတ္တာ နိဗ္ဗာနေ ဝိမုတ္တော။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။

ခေမသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၈။ ဣန္ဒြိယသံဝရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၅၀။ အဋ္ဌမေ ဥပနိသီဒတိ ဖလံ ဧတ္ထာတိ ကာရဏံ ဥပနိသာ။ ယထာဘူတဉာဏဒဿနန္တိ ယထာသဘာဝဇာနနသင်္ခါတံ ဒဿနံ။ ဧတေန တရုဏဝိပဿနံ ဒဿေတိ။ တရုဏဝိပဿနာ ဟိ ဗလဝဝိပဿနာယ ပစ္စယော ဟောတိ။ တရုဏဝိပဿနာတိ နာမရူပပရိဂ္ဂဟေ ဉာဏံ၊ ပစ္စယပရိဂ္ဂဟေ ဉာဏံ၊ သမ္မသနေ ဉာဏံ၊ မဂ္ဂါမဂ္ဂေ ဝဝတ္ထပေတွာ ဌိတဉာဏန္တိ စတုန္နံ ဉာဏာနံ အဓိဝစနံ။ နိဗ္ဗိန္ဒတိ ဧတာယာတိ နိဗ္ဗိဒါ။ ဗလဝဝိပဿနာတိ ဘယတုပဋ္ဌာနေ ဉာဏံ အာဒီနဝါနုပဿနေ ဉာဏံ မုစ္စိတုကမျတာဉာဏံ သင်္ခါရုပေက္ခာဉာဏန္တိ စတုန္နံ ဉာဏာနံ အဓိဝစနံ။ ပဋိသင်္ခါနုပဿနာ ပန မုစ္စိတုကမျတာပက္ခိကာ ဧဝ။ ‘‘ယာဝ မဂ္ဂါမဂ္ဂဉာဏဒဿနဝိသုဒ္ဓိ၊ တာဝ တရုဏဝိပဿနာ’’တိ ဟိ ဝစနတော ဥပက္ကိလေသဝိမုတ္တဥဒယဗ္ဗယဉာဏတော ဗလဝဝိပဿနာ။ ဝိရဇ္ဇတိ အရိယော သင်္ခါရတော ဧတေနာတိ ဝိရာဂေါ၊ အရိယမဂ္ဂေါ။ အရဟတ္တဖလန္တိ ဥက္ကဋ္ဌနိဒ္ဒေသတော ဝုတ္တံ။ ဣန္ဒြိယသံဝရဿ သီလရက္ခဏဟေတုတ္တာ ဝုတ္တံ ‘‘သီလာနုရက္ခဏဣန္ဒြိယသံဝရော ကထိတော’’တိ။

ဣန္ဒြိယသံဝရသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉။ အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၅၁။ နဝမေ ထေရာ ဘိက္ခူ ဝိဟရန္တိ ဗဟုဿုတာ အာဂတာဂမာတိအာဒိပါဠိပဒေသု ဣမိနာဝ နယေန အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော – သီလာဒိဂုဏာနံ ထိရဘာဝပ္ပတ္တိယာ ထေရာ။ သုတ္တဂေယျာဒိ ဗဟု သုတံ ဧတေသန္တိ ဗဟုဿုတာ။ ဝါစုဂ္ဂတဓာရဏေန သမ္မဒေဝ ဂရူနံ သန္တိကေ အာဂမိတဘာဝေန အာဂတော ပရိယတ္တိဓမ္မသင်္ခါတော အာဂမော ဧတေသန္တိ အာဂတာဂမာ။ သုတ္တာတိဓမ္မသင်္ခါတဿ ဓမ္မဿ ဓာရဏေန ဓမ္မဓရာ။ ဝိနယဓာရဏေန ဝိနယဓရာ။ တေသံယေဝ ဓမ္မဝိနယာနံ မာတိကာယ ဓာရဏေန မာတိကာဓရာ။ တတ္ထ တတ္ထ ဓမ္မပရိပုစ္ဆာယ ပရိပုစ္ဆတိ။ တံ အတ္ထပရိပုစ္ဆာယ ပရိပဉှတိ ဝီမံသတိ ဝိစာရေတိ။ ဣဒံ၊ ဘန္တေ၊ ကထံ၊ ဣမဿ ကွတ္ထောတိ ပရိပုစ္ဆနပဉှနာကာရဒဿနံ။ အာဝိဝဋဉ္စေဝ ပါဠိယာ အတ္ထံ ပဒေသန္တရပါဠိဒဿနေန အာဂမတော ဝိဝရန္တိ။ အနုတ္တာနီကတဉ္စ ယုတ္တိဝိဘာဝနေန ဥတ္တာနီကရောန္တိ။ ကင်္ခါဋ္ဌာနိယေသု ဓမ္မေသု သံသယုပ္ပတ္တိယာ ဟေတုယာ ဂဏ္ဌိဋ္ဌာနဘူတေသု ပါဠိပဒေသု ယာထာဝတော ဝိနိစ္ဆယဒါနေန ကင်္ခံ ပဋိဝိနောဒေန္တိ။

အာနန္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၀။ ခတ္တိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၅၂။ ဒသမေ ဘောဂေ အဓိပ္ပာယော ဧတေသန္တိ ဘောဂါဓိပ္ပာယာ။ ပညတ္ထာယ ဧတေသံ မနော ဥပဝိစရတီတိ ပညူပဝိစာရာ။ ပထဝိယာ ဒါယတ္ထာယ ဝါ စိတ္တံ အဘိနိဝေသော ဧတေသန္တိ ပထဝီဘိနိဝေသာ။ မန္တာ အဓိဋ္ဌာနံ ပတိဋ္ဌာ ဧတေသန္တိ မန္တာဓိဋ္ဌာနာ။ ဣမိနာ နယေန သေသပဒါနိပိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ သေသံ ဥတ္တာနမေဝ။

ခတ္တိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၁။ အပ္ပမာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၅၃။ ဧကာဒသမေ ဇင်္ဂလာနန္တိ ဧတ္ထ ယော နိပိစ္ဆလော န အနူပေါ နိရုဒကတာယ ထဒ္ဓလူခေါ ဘူမိပ္ပဒေသော၊ သော ‘‘ဇင်္ဂလော’’တိ ဝုစ္စတိ။ တဗ္ဗဟုလတာယ ပန ဣဓ သဗ္ဗော ဘူမိပ္ပဒေသော ဇင်္ဂလော။ တသ္မိံ ဇင်္ဂလေ ဇာတာ ဘဝါတိ ဝါ ဇင်္ဂလာ၊ တေသံ ဇင်္ဂလာနံ။ ဧဝဉှိ နဒိစရာနမ္ပိ ဟတ္ထီနံ သင်္ဂဟော ကတော ဟောတိ သမောဓာတဗ္ဗာနံ ဝိယ သမောဓာယကာနမ္ပိ ဣဓ ဇင်္ဂလဂ္ဂဟဏေန ဂဟေတဗ္ဗတော။ ပထဝီတလစာရီနန္တိ ဣမိနာ ဇလစာရိနော စ နိဝတ္တေတိ အဒိဿမာနပါဒတ္တာ။ ‘‘ပါဏာန’’န္တိ သာဓာရဏဝစနမ္ပိ ‘‘ပဒဇာတာနီ’’တိ သဒ္ဒန္တရသန္နိဓာနေန ဝိသေသနိဝိဋ္ဌမေဝ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘သပါဒကပါဏာန’’န္တိ။ ‘‘မုတ္တဂတ’’န္တိအာဒီသု (မ။ နိ။ ၂။၁၁၉၊ အ။ နိ။ ၉။၁၁) ဂတ-သဒ္ဒေါ ဝိယ ဣဓ ဇာတ-သဒ္ဒေါ အနတ္ထန္တရောတိ အာဟ ‘‘ပဒဇာတာနီတိ ပဒါနီ’’တိ။ သမောဓာနန္တိ သမဝရောဓံ၊ အန္တောဂဓံ ဝါ။ တေနာဟ ‘‘ဩဓာနံ ဥပနိက္ခေပံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။ ကူဋင်္ဂမာတိ ပါရိမန္တေန ကူဋံ ဥပဂစ္ဆန္တိ။ ကူဋနိန္နာတိ ကူဋစ္ဆိဒ္ဒမဂ္ဂေ ပဝိသနဝသေန ကူဋေ နိန္နာ။ ကူဋသမောသရဏာတိ ဆိဒ္ဒေ အနုပဝိသနဝသေန စ အာဟစ္စ အဝတ္ထာနေန စ ကူဋေ သမောဒဟိတွာ ဌိတာ။ ဝဏ္ဋေ ပတမာနေ သဗ္ဗာနိ ဘူမိယံ ပတန္တီတိ အာဟ ‘‘ဝဏ္ဋာနုဝတ္တကာနိ ဘဝန္တီ’’တိ။

အပ္ပမာဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၂။ ဓမ္မိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၅၄။ ဒွါဒသမေ ဇာတိဘူမိယန္တိ ဧတ္ထ ဇနနံ ဇာတိ၊ ဇာတိယာ ဘူမိ ဇာတိဘူမိ၊ ဇာတဋ္ဌာနံ။ တံ ခေါ ပနေတံ နေဝ ကောသလမဟာရာဇာဒီနံ၊ န စင်္ကိဗြာဟ္မဏာဒီနံ၊ န သက္ကသုယာမသန္တုသိတာဒီနံ ၊ န အသီတိမဟာသာဝကာနံ၊ န အညေသံ သတ္တာနံ ‘‘ဇာတိဘူမီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ယဿ ပန ဇာတဒိဝသေ ဒသသဟဿီ လောကဓာတု ဧကဒ္ဓဇမာလာဝိပ္ပကိဏ္ဏကုသုမဝါသစုဏ္ဏဂဏသုဂန္ဓာ သဗ္ဗပါလိဖုလ္လမိဝ နန္ဒနဝနံ ဝိရောစမာနာ ပဒုမိနိပဏ္ဏေ ဥဒကဗိန္ဒု ဝိယ အကမ္ပိတ္ထ၊ ဇစ္စန္ဓာဒီနဉ္စ ရူပဒဿနာဒီနိ အနေကာနိ ပါဋိဟာရိယာနိ ပဝတ္တိံသု။ တဿ သဗ္ဗညုဗောဓိသတ္တဿ ဇာတဋ္ဌာနံ၊ သာတိသယဿ ပန ဇနကကပိလဝတ္ထုသန္နိဿယော ‘‘ဇာတိဘူမီ’’တိ ဝုစ္စတိ။ ဇာတိဘူမကာ ဥပါသကာတိ ဇာတိဘူမိဝါသိနော ဥပါသကာ။ သန္တနေတွာ သဗ္ဗသော တနေတွာ ပတ္ထရိတွာ ဌိတမူလာနိ မူလသန္တာနကာနိ။ တာနိ ပန အတ္ထတော မူလာနိယေဝါတိ အာဟ ‘‘မူလသန္တာနကာနန္တိ မူလာန’’န္တိ။

ဇာတဒိဝသေ အာဝုဓာနံ ဇောတိတတ္တာ၊ ရညော အပရိမိတဿ စ သတ္တကာယဿ အနတ္ထတော ပရိပါလနသမတ္ထတာယ စ ‘‘ဇောတိပါလော’’တိ လဒ္ဓနာမတ္တာ ဝုတ္တံ ‘‘နာမေန ဇောတိပါလော’’တိ။ ဂေါဝိန္ဒောတိ ဂေါဝိန္ဒိယာဘိသေကေန အဘိသိတ္တော၊ ဂေါဝိန္ဒဿ ဌာနေ ဌပနာဘိသေကေန အဘိသိတ္တောတိ အတ္ထော။ တံ ကိရ တဿ ဗြာဟ္မဏဿ ကုလပရမ္ပရာဂတံ ဌာနန္တရံ။ တေနာဟ ‘‘ဌာနေန မဟာဂေါဝိန္ဒော’’တိ။ ဂဝံ ပညဉ္စ ဝိန္ဒတိ ပဋိလဘတီတိ ဂေါဝိန္ဒော၊ မဟန္တော ဂေါဝိန္ဒောတိ မဟာဂေါဝိန္ဒော။ ဂေါတိ ဟိ ပညာယေတံ အဓိဝစနံ ‘‘ဂစ္ဆတိ အတ္ထေ ဗုဇ္ဈတီ’’တိ ကတွာ။ မဟာဂေါဝိန္ဒော စ အမှာကံ ဗောဓိသတ္တောယေဝ။ သော ကိရ ဒိသမ္ပတိဿ နာမ ရညော ပုရောဟိတဿ ဂေါဝိန္ဒဗြာဟ္မဏဿ ပုတ္တော ဟုတွာ အတ္တနော ပိတုဿ စ ရညော စ အစ္စယေန တဿ ပုတ္တော ရေဏု၊ သဟာယာ စဿ သတ္တဘူ၊ ဗြဟ္မဒတ္တော၊ ဝေဿဘူ၊ ဘရတော၊ ဒွေ ဓတရဋ္ဌာတိ ဣမေ သတ္တ ရာဇာနော ယထာ အညမညံ န ဝိဝဒန္တိ။ ဧဝံ ရဇ္ဇေ ပတိဋ္ဌာပေတွာ တေသံ အတ္ထဓမ္မေ အနုသာသန္တေ ဇမ္ဗုဒီပတလေ သဗ္ဗေသံ ရာဇာဝ ရညံ၊ ဗြဟ္မာဝ ဗြာဟ္မဏာနံ၊ ဒေဝေါဝ ဂဟပတိကာနံ သက္ကတော ဂရုကတော မာနိတော ပူဇိတော အပစိတော ဥတ္တမဂါရဝဋ္ဌာနံ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ရေဏုအာဒီနံ သတ္တန္နံ ရာဇူနံ ပုရောဟိတော’’တိ။ ဣမေဝ သတ္တ ဘာရဓာရာ မဟာရာဇာနော။ ဝုတ္တဉှေတံ –

‘‘သတ္တဘူ ဗြဟ္မဒတ္တော စ၊ ဝေဿဘူ ဘရတော သဟ၊

ရေဏု ဒွေ စ ဓတရဋ္ဌာ၊ တဒါသုံ သတ္တ ဘာရဓာ’’တိ။ (ဒီ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၂။၃၀၈)၊

ရညော ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကတ္ထာနံ ပုရော ဝိဓာနတော ပုရေ သံဝိဓာနတော ပုရောဟိတော။ ကောဓာမဂန္ဓေနာတိ ကောဓသင်္ခါတေန ပူတိဂန္ဓေန။ ကရုဏာ အဿ အတ္ထီတိ ကရုဏန္တိ သပုဗ္ဗဘာဂကရုဏဇ္ဈာနံ ဝုတ္တန္တိ အာဟ ‘‘ကရုဏာယ စ ကရုဏာပုဗ္ဗဘာဂေ စ ဌိတာ’’တိ။ ယကာရော သန္ဓိဝသေန အာဂတောတိ အာဟ ‘‘ယေတေတိ ဧတေ’’တိ။ အရဟတ္တတော ပဋ္ဌာယ သတ္တမောတိ သကဒါဂါမီ။ သကဒါဂါမိံဥပါဒါယာတိ သကဒါဂါမိဘာဝံ ပဋိစ္စ။ သကဒါဂါမိဿ ဟိ ပဉ္စိန္ဒြိယာနိ သကဒါဂါမိဘာဝံ ပဋိစ္စ မုဒူနိ နာမ ဟောန္တိ။ သေသမေတ္ထ သုဝိညေယျမေဝ။

ဓမ္မိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဓမ္မိကဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ပဌမပဏ္ဏာသကံ နိဋ္ဌိတံ။

၂။ ဒုတိယပဏ္ဏာသကံ