📜

၄။ ဥပါလိဝဂ္ဂေါ

၁။ ဥပါလိသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၁။ စတုတ္ထဿ ပဌမေ သင်္ဃသုဋ္ဌုတာယာတိအာဒီသု သင်္ဃသုဋ္ဌုတာ နာမ သင်္ဃဿ သုဋ္ဌုဘာဝေါ၊ ‘‘သုဋ္ဌု ဒေဝါ’’တိ အာဂတဋ္ဌာနေ ဝိယ ‘‘သုဋ္ဌု၊ ဘန္တေ’’တိ ဝစနသမ္ပဋိစ္ဆနဘာဝေါ။ ယော စ တထာဂတဿ ဝစနံ သမ္ပဋိစ္ဆတိ၊ တဿ တံ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယ သံဝတ္တတိ။ တသ္မာ သင်္ဃဿ ‘‘သုဋ္ဌု၊ ဘန္တေ’’တိ ဝစနသမ္ပဋိစ္ဆနတ္ထံ ပညတ္တံ၊ အသမ္ပဋိစ္ဆနေ အာဒီနဝံ၊ သမ္ပဋိစ္ဆနေ အာနိသံသံ ဒဿေတွာ၊ န ဗလက္ကာရေန အဘိဘဝိတွာတိ ဧတမတ္ထံ အာဝိကရောန္တော အာဟ – သင်္ဃသုဋ္ဌုတာယာတိ။ သင်္ဃဖာသုတာယာတိ သင်္ဃဿ ဖာသုဘာဝါယ၊ သဟဇီဝိတာယ သုခဝိဟာရတ္ထာယာတိ အတ္ထော။

ဒုမ္မင်္ကူနံပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယာတိ ဒုမ္မင်္ကူနာမ ဒုဿီလပုဂ္ဂလာ၊ ယေ မင်္ကုတံ အာပါဒိယမာနာပိ ဒုက္ခေန အာပဇ္ဇန္တိ၊ ဝီတိက္ကမံ ကရောန္တာ ဝါ ကတွာ ဝါ န လဇ္ဇန္တိ၊ တေသံ နိဂ္ဂဟတ္ထာယ။ တေ ဟိ သိက္ခာပဒေ အသတိ ‘‘ကိံ တုမှေဟိ ဒိဋ္ဌံ၊ ကိံ သုတံ၊ ကိံ အမှေဟိ ကတံ၊ ကတမသ္မိံ ဝတ္ထုသ္မိံ ကတမံ အာပတ္တိံ ရောပေတွာ အမှေ နိဂ္ဂဏှထာ’’တိ သင်္ဃံ ဝိဟေဌေယျုံ။ သိက္ခာပဒေ ပန သတိ တေ သင်္ဃော သိက္ခာပဒံ ဒဿေတွာ သဟ ဓမ္မေန နိဂ္ဂဟေဿတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယာ’’တိ။

ပေသလာနန္တိ ပိယသီလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရတ္ထာယ။ ပိယသီလာ ဟိ ဘိက္ခူ ကတ္တဗ္ဗာကတ္တဗ္ဗံ သာဝဇ္ဇာနဝဇ္ဇံ ဝေလံ မရိယာဒဉ္စ အဇာနန္တာ သိက္ခာတ္တယပါရိပူရိယာ ဃဋမာနာ ကိလမန္တိ၊ တေ ပန သာဝဇ္ဇာနဝဇ္ဇံ ဝေလံ မရိယာဒဉ္စ ဉတွာ သိက္ခာပါရိပူရိယာ ဃဋမာနာ န ကိလမန္တိ။ တေန တေသံ သိက္ခာပဒပညာပနံ ဖာသုဝိဟာရာယ သံဝတ္တတိယေဝ။ ယော ဝါ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟော၊ သွေဝ တေသံ ဖာသုဝိဟာရော။ ဒုဿီလပုဂ္ဂလေ နိဿာယ ဟိ ဥပေါသထပ္ပဝါရဏာ န တိဋ္ဌန္တိ၊ သင်္ဃကမ္မာနိ နပ္ပဝတ္တန္တိ၊ သာမဂ္ဂီ န ဟောတိ၊ ဘိက္ခူ အနေကဂ္ဂါ ဥဒ္ဒေသာဒီသု အနုယုဉ္ဇိတုံ န သက္ကောန္တိ။ ဒုဿီလေသု ပန နိဂ္ဂဟိတေသု သဗ္ဗောပိ အယံ ဥပဒ္ဒဝေါ န ဟောတိ၊ တတော ပေသလာ ဘိက္ခူ ဖာသု ဝိဟရန္တိ။ ဧဝံ ‘‘ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယာ’’တိ ဧတ္ထ ဒွိဓာ အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗော။

ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယာတိ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာ အာသဝါ နာမ အသံဝရေ ဌိတေန တသ္မိံယေဝ အတ္တဘာဝေ ပတ္တဗ္ဗာ ပါဏိပ္ပဟာရဒဏ္ဍပ္ပဟာရသတ္ထပ္ပဟာရဟတ္ထစ္ဆေဒပါဒစ္ဆေဒအကိတ္တိအယသဝိပ္ပဋိသာရာဒယော ဒုက္ခဝိသေသော၊ တေသံ သံဝရာယ ပိဒဟနာယ အာဂမနမဂ္ဂထကနာယာတိ အတ္ထော။ သမ္ပရာယိကာနန္တိ သမ္ပရာယိကာ အာသဝါ နာမ အသံဝရေ ဌိတေန ကတပါပကမ္မမူလကာ သမ္ပရာယေ နရကာဒီသု ပတ္တဗ္ဗာ ဒုက္ခဝိသေသာ၊ တေသံ ပဋိဃာတတ္ထာယ ဝူပသမတ္ထာယ။

အပ္ပသန္နာနန္တိ သိက္ခာပဒပညတ္တိယာ ဟိ သတိ သိက္ခာပဒပညတ္တိံ ဉတွာ ဝါ၊ ယထာပညတ္တံ ပဋိပဇ္ဇမာနေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ ဝါ၊ ယေပိ အပ္ပသန္နာ ပဏ္ဍိတမနုဿာ၊ တေ ‘‘ယာနိ ဝတ လောကေ မဟာဇနဿ ရဇ္ဇနဒုဿနမုယှနဋ္ဌာနာနိ၊ တေဟိ ဣမေ သမဏာ အာရကာ ဝိရတာ ဝိဟရန္တိ၊ ဒုက္ကရံ ဝတ ကရောန္တီ’’တိ ပသာဒံ အာပဇ္ဇန္တိ ဝိနယပိဋကပေါတ္ထကံ ဒိသွာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကတဝေဒိဗြာဟ္မဏာ ဝိယ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယာ’’တိ။

ပသန္နာနန္တိ ယေပိ သာသနေ ပသန္နာ ကုလပုတ္တာ၊ တေပိ သိက္ခာပဒပညတ္တိံ ဝါ ဉတွာ၊ ယထာပညတ္တံ ပဋိပဇ္ဇမာနေ ဘိက္ခူ ဝါ ဒိသွာ ‘‘အဟော အယျာ ဒုက္ကရံ ကရောန္တိ၊ ယေ ယာဝဇီဝံ ဧကဘတ္တာ ဝိနယသံဝရံ ပါလေန္တီ’’တိ ဘိယျော ဘိယျော ပသီဒန္တိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယာ’’တိ။

သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာတိ တိဝိဓော သဒ္ဓမ္မော ပရိယတ္တိသဒ္ဓမ္မော ပဋိပတ္တိသဒ္ဓမ္မော အဓိဂမသဒ္ဓမ္မောတိ။ တတ္ထ သကလမ္ပိ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပရိယတ္တိသဒ္ဓမ္မော နာမ။ တေရသ ဓုတဂုဏာ စာရိတ္တဝါရိတ္တသီလသမာဓိဝိပဿနာတိ အယံ ပဋိပတ္တိသဒ္ဓမ္မော နာမ။ နဝလောကုတ္တရဓမ္မော အဓိဂမသဒ္ဓမ္မော နာမ။ သော သဗ္ဗောပိ ယသ္မာ သိက္ခာပဒပညတ္တိယာ သတိ ဘိက္ခူ သိက္ခာပဒဉ္စ တဿ ဝိဘင်္ဂဉ္စ တဒတ္ထဇောတနတ္ထံ အညဉ္စ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပရိယာပုဏန္တိ၊ ယထာပညတ္တဉ္စ ပဋိပဇ္ဇမာနာ ပဋိပတ္တိံ ပူရေတွာ ပဋိပတ္တိယာ အဓိဂန္တဗ္ဗံ လောကုတ္တရဓမ္မံ အဓိဂစ္ဆန္တိ၊ တသ္မာ သိက္ခာပဒပညတ္တိယာ သဒ္ဓမ္မော စိရဋ္ဌိတိကော ဟောတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ’’တိ။

ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယာတိ သိက္ခာပဒပညတ္တိယာ သတိ သံဝရဝိနယော၊ ပဟာနဝိနယော၊ သမထဝိနယော၊ ပညတ္တိဝိနယောတိ စတုဗ္ဗိဓော ဝိနယော အနုဂ္ဂဟိတော ဟောတိ သူပတ္ထမ္ဘိတော။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယာ’’တိ။

၂။ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၂။ ဒုတိယေ ပါရာဇိကောတိ ပါရာဇိကာပတ္တိံ အာပန္နော။ ပါရာဇိကကထာဝိပ္ပကတာ ဟောတီတိ ‘‘အသုကပုဂ္ဂလော ပါရာဇိကံ အာပန္နော နု ခေါ နော’’တိ ဧဝံ ကထာ အာရဘိတွာ အနိဋ္ဌာပိတာ ဟောတိ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။

၃။ ဥဗ္ဗာဟိကာသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၃။ တတိယေ ဥဗ္ဗာဟိကာယာတိ သမ္ပတ္တအဓိကရဏံ ဝူပသမေတုံ သင်္ဃတော ဥဗ္ဗာဟိတွာ ဥဒ္ဓရိတွာ ဂဟဏတ္ထာယ။ ဝိနယေ ခေါ ပန ဌိတော ဟောတီတိ ဝိနယလက္ခဏေ ပတိဋ္ဌိတော ဟောတိ။ အသံဟီရောတိ န အညဿ ဝစနမတ္တေနေဝ အတ္တနော လဒ္ဓိံ ဝိဿဇ္ဇေတိ။ ပဋိဗလောတိ ကာယဗလေနပိ ဉာဏဗလေနပိ သမန္နာဂတော။ သညာပေတုန္တိ ဇာနာပေတုံ။ ပညာပေတုန္တိ သမ္ပဇာနာပေတုံ။ နိဇ္ဈာပေတုန္တိ ဩလောကာပေတုံ။ ပေက္ခတုန္တိ ပဿာပေတုံ။ ပသာဒေတုန္တိ သဉ္ဇာတပသာဒံ ကာတုံ။ အဓိကရဏန္တိ ဝိဝါဒါဓိကရဏာဒိစတုဗ္ဗိဓံ။ အဓိကရဏသမုဒယန္တိ ဝိဝါဒမူလာဒိကံ အဓိကရဏကာရကံ။ အဓိကရဏနိရောဓန္တိ အဓိကရဏာနံ ဝူပသမံ။ အဓိကရဏနိရောဓဂါမိနိံ ပဋိပဒန္တိ သတ္တဝိဓအဓိကရဏသမထံ။

၄။ ဥပသမ္ပဒါသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၄။ စတုတ္ထေ အနဘိရတိန္တိ ဥက္ကဏ္ဌိတဘာဝံ။ ဝူပကာသေတုန္တိ ဝိနေတုံ။ အဓိသီလေတိ ဥတ္တမသီလေ။ စိတ္တပညာသုပိ ဧသေဝ နယော။

၇။ သင်္ဃဘေဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၃၇။ သတ္တမေ ဝတ္ထူဟီတိ ကာရဏေဟိ။ အဝကဿန္တီတိ ပရိသံ အာကဍ္ဎန္တိ ဝိဇဋေန္တိ ဧကမန္တံ ဥဿာရေန္တိ။ အပကဿန္တီတိ အတိဝိယ အာကဍ္ဎန္တိ၊ ယထာ ဝိသံသဋ္ဌာ ဟောန္တိ၊ ဧဝံ ကရောန္တိ။ အာဝေနိ ကမ္မာနိ ကရောန္တီတိ ဝိသုံ သင်္ဃကမ္မာနိ ကရောန္တိ။

၉-၁၀။ အာနန္ဒသုတ္တဒွယဝဏ္ဏနာ

၃၉-၄၀။ နဝမေ ကပ္ပဋ္ဌိကန္တိ အာယုကပ္ပံ နိရယမှိ ဌိတိကာရဏံ။ ကိဗ္ဗိသံ ပသဝတီတိ ပါပံ ပဋိလဘတိ။ အာပါယိကောတိ အပါယဂမနီယော။ နေရယိကောတိ နိရယေ နိဗ္ဗတ္တနကော။ ဝဂ္ဂရတောတိ ဘေဒရတော။ ယောဂက္ခေမာ ပဓံသတီတိ ယောဂေဟိ ခေမတော အရဟတ္တတော ဓံသတိ ဝိဂစ္ဆတိ။ ဒသမေ အနုဂ္ဂဟောတိ အညမညဿ သင်္ဂဟာနုဂ္ဂဟော။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝါတိ။

ဥပါလိဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။