📜

၂။ အနုဿတိဝဂ္ဂေါ

၁-၂။ မဟာနာမသုတ္တဒွယဝဏ္ဏနာ

၁၁-၁၂။ ဒုတိယဿ ပဌမေ နာနာဝိဟာရေဟိ ဝိဟရတန္တိ ဂိဟီနံ နိဗဒ္ဓါ ဧကော ဝိဟာရော နာမ နတ္ထိ၊ တသ္မာ အမှာကံ အနိဗဒ္ဓဝိဟာရေန ဝိဟရန္တာနံ ကေန ဝိဟာရေန ကတရေန နိဗဒ္ဓဝိဟာရေန ဝိဟာတဗ္ဗန္တိ ပုစ္ဆတိ။ အာရာဓကောတိ သမ္ပာဒကော ပရိပူရကော။ ဓမ္မသောတသမာပန္နော ဗုဒ္ဓါနုဿတိံဘာဝေတီတိ ဓမ္မသောတသမာပန္နော ဟုတွာ ဗုဒ္ဓါနုဿတိံ ဘာဝေတိ။ ဒုတိယေ ဂိလာနာ ဝုဋ္ဌိတောတိ ဂိလာနော ဟုတွာ ဝုဋ္ဌိတော။

၃။ နန္ဒိယသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၃။ တတိယေ ကလျာဏမိတ္တေတိ သုမိတ္တေ။ ဧဝမေတ္ထ ကလျာဏမိတ္တဝသေန သင်္ဃာနုဿတိ ကထိတာ။ ကဗဠီကာရာဟာရဘက္ခာနန္တိ ကာမာဝစရဒေဝါနံ။ အသမယဝိမုတ္တောတိ အသမယဝိမုတ္တိယာ ဝိမုတ္တော ခီဏာသဝေါ။

၄။ သုဘူတိသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၄။ စတုတ္ထေ ကော နာမာယံ သုဘူတီ ဘိက္ခူတိ ဇာနန္တောပိ သတ္ထာ ကထာသမုဋ္ဌာပနတ္ထံ ပုစ္ဆတိ။ သုဒတ္တဿ ဥပါသကဿ ပုတ္တောတိ အနာထပိဏ္ဍိကံ သန္ဓာယာဟ။ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဟိ ပုတ္တော အတ္တနော စူဠပိတု သန္တိကေ ပဗ္ဗဇိတော၊ အထ နံ သုဘူတိတ္ထေရော အာဒါယ သတ္ထု သန္တိကံ အဂမာသိ။ သဒ္ဓါပဒါနေသူတိ သဒ္ဓါနံ ပုဂ္ဂလာနံ အပဒါနေသု လက္ခဏေသု။

၅။ မေတ္တသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၅။ ပဉ္စမေ သုခံ သုပတီတိ ယထာ သေသဇနာ သမ္ပရိဝတ္တမာနာ ကာကစ္ဆမာနာ ဒုက္ခံ သုပန္တိ၊ ဧဝံ အသုပိတွာ သုခံ သုပတိ။ နိဒ္ဒံ ဩက္ကမန္တောပိ သမာပတ္တိံ သမာပန္နော ဝိယ ဟောတိ။ သုခံ ပဋိဗုဇ္ဈတီတိ ယထာ အညေ နိတ္ထုနန္တာ ဝိဇမ္ဘမာနာ သမ္ပရိဝတ္တန္တာ ဒုက္ခံ ပဋိဗုဇ္ဈန္တိ၊ ဧဝံ အပ္ပဋိဗုဇ္ဈိတွာ ဝိကသမာနံ ဝိယ ပဒုမံ သုခံ နိဗ္ဗိကာရော ပဋိဗုဇ္ဈတိ။ န ပါပကံ သုပိနံ ပဿတီတိ သုပိနံ ပဿန္တောပိ ဘဒ္ဒကမေဝ သုပိနံ ပဿတိ၊ စေတိယံ ဝန္ဒန္တော ဝိယ ပူဇံ ကရောန္တော ဝိယ စ ဓမ္မံ သုဏန္တော ဝိယ စ ဟောတိ။ ယထာ ပနညေ အတ္တာနံ စောရေဟိ သမ္ပရိဝါရိတံ ဝိယ ဝါဠေဟိ ဥပဒ္ဒုတံ ဝိယ ပပါတေ ပတန္တံ ဝိယ စ ပဿန္တိ၊ န ဧဝံ ပါပကံ သုပိနံ ပဿတိ။

မနုဿာနံ ပိယော ဟောတီတိ ဥရေ အာမုက္ကမုတ္တာဟာရော ဝိယ သီသေ ပိဠန္ဓိတမာလာ ဝိယ စ မနုဿာနံ ပိယော ဟောတိ မနာပေါ။ အမနုဿာနံပိယော ဟောတီတိ ယထေဝ မနုဿာနံ၊ အမနုဿာနမ္ပိ ပိယော ဟောတိ ဝိသာခတ္ထေရော ဝိယ။ ဝတ္ထု ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ (ဝိသုဒ္ဓိ။ ၁။၂၅၈) မေတ္တာကမ္မဋ္ဌာနနိဒ္ဒေသေ ဝိတ္ထာရိတမေဝ။ ဒေဝတာ ရက္ခန္တီတိ ပုတ္တမိဝ မာတာပိတရော ဒေဝတာ ရက္ခန္တိ။ နာဿ အဂ္ဂိဝါ ဝိသံ ဝါ သတ္ထံ ဝါ ကမတီတိ မေတ္တာဝိဟာရိဿ ကာယေ ဥတ္တရာယ ဥပါသိကာယ ဝိယ အဂ္ဂိ ဝါ၊ သံယုတ္တဘာဏကစူဠသီဝတ္ထေရဿေဝ ဝိသံ ဝါ၊ သံကိစ္စသာမဏေရဿေဝ သတ္ထံ ဝါ န ကမတိ နပ္ပဝိသတိ၊ နာဿ ကာယံ ဝိကောပေတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဓေနုဝတ္ထုမ္ပိ စေတ္ထ ကထယန္တိ။ ဧကာ ကိရ ဓေနု ဝစ္ဆကဿ ခီရဓာရံ မုဉ္စမာနာ အဋ္ဌာသိ။ ဧကော လုဒ္ဒကော ‘‘တံ ဝိဇ္ဈိဿာမီ’’တိ ဟတ္ထေန သမ္ပရိဝတ္တေတွာ ဒီဃဒဏ္ဍံ သတ္တိံ မုဉ္စိ။ သာ တဿာ သရီရံ အာဟစ္စ တာလပဏ္ဏံ ဝိယ ဝဋ္ဋမာနာ ဂတာ ၊ နေဝ ဥပစာရဗလေန န အပ္ပနာဗလေန၊ ကေဝလံ ဝစ္ဆကေ ဗလဝဟိတစိတ္တတာယ။ ဧဝံ မဟာနုဘာဝါ မေတ္တာ။

တုဝဋံ စိတ္တံ သမာဓိယတီတိ မေတ္တာဝိဟာရိနော ခိပ္ပမေဝ စိတ္တံ သမာဓိယတိ၊ နတ္ထိ တဿ ဒန္ဓာယိတတ္တံ။ မုခဝဏ္ဏော ဝိပ္ပသီဒတီတိ ဗန္ဓနာ ပဝုတ္တတာလပက္ကံ ဝိယ စဿ ဝိပ္ပသန္နဝဏ္ဏံ မုခံ ဟောတိ။ အသမ္မူဠှော ကာလံ ကရောတီတိ မေတ္တာဝိဟာရိနော သမ္မောဟမရဏံ နာမ နတ္ထိ၊ အသမ္မူဠှော ပန နိဒ္ဒံ ဩက္ကမန္တော ဝိယ ကာလံ ကရောတိ။ ဥတ္တရိ အပ္ပဋိဝိဇ္ဈန္တောတိ မေတ္တာသမာပတ္တိတော ဥတ္တရိ အရဟတ္တံ အဓိဂန္တုံ အသက္ကောန္တော ဣတော စဝိတွာ သုတ္တပ္ပဗုဒ္ဓါ ဝိယ ဗြဟ္မလောကံ ဥပပဇ္ဇတီတိ။

၆။ အဋ္ဌကနာဂရသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၆။ ဆဋ္ဌေ ဒသမောတိ ဇာတိဂေါတ္တဝသေန စေဝ သာရပတ္တကုလဂဏနာယ စ ဒသမေ ဌာနေ ဂဏီယတိ၊ တေနဿ ဒသမောတွေဝ နာမံ ဇာတံ။ အဋ္ဌကနာဂရောတိ အဋ္ဌကနဂရဝါသီ။ ကုက္ကုဋာရာမေတိ ကုက္ကုဋသေဋ္ဌိနာ ကာရိတေ အာရာမေ။

တေန ဘဂဝတာ…ပေ… သမ္မဒက္ခာတောတိ ဧတ္ထ အယံ သင်္ခေပတ္ထော – ယော သော ဘဂဝါ သမတိံသ ပါရမိယော ပူရေတွာ သဗ္ဗကိလေသေ ဘဉ္ဇိတွာ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓါ၊ တေန ဘဂဝတာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ အာသယာနုသယံ ဇာနတာ၊ ဟတ္ထတလေ ဌပိတံ အာမလကံ ဝိယ သဗ္ဗဉေယျဓမ္မေ ပဿတာ၊ အပိစ ပုဗ္ဗေနိဝါသာဒီဟိ ဇာနတာ၊ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ပဿတာ၊ တီဟိ ဝါ ဝိဇ္ဇာဟိ ဆဟိ ဝါ ပန အဘိညာဟိ ဇာနတာ၊ သဗ္ဗတ္ထ အပ္ပဋိဟတေန သမန္တစက္ခုနာ ပဿတာ၊ သဗ္ဗဓမ္မဇာနနသမတ္ထာယ ပညာယ ဇာနတာ၊ သဗ္ဗသတ္တာနံ စက္ခုဝိသယာတီတာနိ တိရောကုဋ္ဋာဒိဂတာနိ စာပိ ရူပါနိ အတိဝိသုဒ္ဓေန မံသစက္ခုနာ ဝါ ပဿတာ၊ အတ္တဟိတသာဓိကာယ သမာဓိပဒဋ္ဌာနာယ ပဋိဝေဓပညာယ ဇာနတာ၊ ပရဟိတသာဓိကာယ ကရုဏာပဒဋ္ဌာနာယ ဒေသနာပညာယ ပဿတာ၊ အန္တရာယိကဓမ္မေ ဝါ ဇာနတာ၊ နိယျာနိကဓမ္မေ ပဿတာ၊ အရီနံ ဟတတ္တာ အရဟတာ၊ သမ္မာ သာမံ သဗ္ဗဓမ္မာနံ ဗုဒ္ဓတ္တာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေနာတိ ဧဝံ စတုဝေသာရဇ္ဇဝသေန စတူဟိ ကာရဏေဟိ ထောမိတေန အတ္ထိ နု ခေါ ဧကော ဓမ္မော အက္ခာတောတိ။

အဘိသင်္ခတန္တိ ကတံ ဥပ္ပာဒိတံ။ အဘိသဉ္စေတယိတန္တိ စေတယိတံ ကပ္ပယိတံ။ သောတတ္ထ ဌိတောတိ သော တသ္မိံ သမထဝိပဿနာဓမ္မေ ဌိတော။ ဓမ္မရာဂေန ဓမ္မနန္ဒိယာတိ ပဒဒွယေနပိ သမထဝိပဿနာသု ဆန္ဒရာဂေါ ဝုတ္တော။ သမထဝိပဿနာသု ဟိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ ဆန္ဒရာဂံ ပရိယာဒိယိတုံ သက္ကောန္တော အရဟာ ဟောတိ၊ အသက္ကောန္တော အနာဂါမီ ဟောတိ။ သော သမထဝိပဿနာသု ဆန္ဒရာဂဿ အပ္ပဟီနတ္တာ စတုတ္ထဇ္ဈာနစေတနာယ သုဒ္ဓါဝါသေ နိဗ္ဗတ္တတိ။ အယံ အာစရိယာနံ သမာနတ္ထကထာ။

ဝိတဏ္ဍဝါဒီ ပနာဟ – ‘‘တေနေဝ ဓမ္မရာဂေနာတိ ဝစနတော အကုသလေန သုဒ္ဓါဝါသေ နိဗ္ဗတ္တတီ’’တိ။ သော ‘‘သုတ္တံ အာဟရာဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ အဒ္ဓါ အညံ အပဿန္တော ဣဒမေဝ အာဟရိဿတိ။ တတော ဝတ္တဗ္ဗော ‘‘ကိမ္ပနိဒံ သုတ္တံ နီတတ္ထံ၊ ဥဒါဟု နေယျတ္ထ’’န္တိ။ အဒ္ဓါ ‘‘နီတတ္ထ’’န္တိ ဝက္ခတိ။ တတော ဝတ္တဗ္ဗော – ဧဝံ သန္တေ အနာဂါမိဖလတ္ထိကေန သမထဝိပဿနာသု ဆန္ဒရာဂေါ ကတ္တဗ္ဗော ဘဝိဿတိ၊ ဆန္ဒရာဂေ ဥပ္ပာဒိတေ အနာဂါမိဖလံ ပဋိလဒ္ဓံ ဘဝိဿတိ၊ မာ ‘‘သုတ္တံ မေ လဒ္ဓ’’န္တိ ယံ ဝါ တံ ဝါ ဒီပေဟိ။ ပဉှံ ကထေန္တေန ဟိ အာစရိယဿ သန္တိကေ ဥဂ္ဂဟေတွာ အတ္ထရသံ ပဋိဝိဇ္ဈိတွာ ကထေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ အကုသလေန ဟိ သဂ္ဂေ၊ ကုသလေန စ အပါယေ ပဋိသန္ဓိ နာမ နတ္ထိ။ ဝုတ္တဉ္စေတံ ဘဂဝတာ –

‘‘န၊ ဘိက္ခဝေ၊ လောဘဇေန ကမ္မေန၊ ဒေါသဇေန ကမ္မေန၊ မောဟဇေန ကမ္မေန ဒေဝါ ပညာယန္တိ၊ မနုဿာ ပညာယန္တိ၊ ယာ ဝါ ပနညာပိ ကာစိ သုဂတိယော။ အထ ခေါ၊ ဘိက္ခဝေ၊ လောဘဇေန ကမ္မေန၊ ဒေါသဇေန ကမ္မေန၊ မောဟဇေန ကမ္မေန နိရယော ပညာယတိ၊ တိရစ္ဆာနယောနိ ပညာယတိ၊ ပေတ္တိဝိသယော ပညာယတိ၊ ယာ ဝါ ပနညာပိ ကာစိ ဒုဂ္ဂတိယော’’တိ (အ။ နိ။ ၆။၃၉) –

ဧဝံ သညာပေတဗ္ဗော။ သစေ သဉ္ဇာနာတိ၊ သဉ္ဇာနာတု။ နော စေ သဉ္ဇာနာတိ၊ ‘‘ဂစ္ဆ ပါတောဝ ဝိဟာရံ ပဝိသိတွာ ယာဂုံ ပိဝါ’’တိ ဥယျောဇေတဗ္ဗော။

အယံ ခေါ၊ ဂဟပတိ၊ ဧကဓမ္မော အက္ခာတောတိ ဧကံ ဓမ္မံ ပုစ္ဆိတေန ‘‘အယမ္ပိ ဧကဓမ္မော အက္ခာတော၊ အယမ္ပိ ဧကဓမ္မော အက္ခာတော’’တိ ဧဝံ ပုစ္ဆာဝသေန ကထိတတ္တာ ဧကာဒသပိ ဓမ္မာ ဧကဓမ္မော နာမ ကတော။ အမတုပ္ပတ္တိအတ္ထေန ဝါ သဗ္ဗေပိ ဧကဓမ္မောတိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။

နိဓိမုခံဂဝေသန္တောတိ နိဓိံ ပရိယေသန္တော။ သကိဒေဝါတိ ဧကပ္ပယောဂေနေဝ။ ကထံ ပန ဧကပ္ပယောဂေနေဝ ဧကာဒသန္နံ နိဓီနံ အဓိဂမော ဟောတီတိ? ဣဓေကစ္စော အရညေ ဇီဝိတဝုတ္တိံ ဂဝေသမာနော စရတိ။ တမေနံ အညတရော အတ္ထစရကော ဒိသွာ ‘‘ကိံ၊ ဘော၊ စရသီ’’တိ ပုစ္ဆတိ။ သော ‘‘ဇီဝိတဝုတ္တိံ ပရိယေသာမီ’’တိ အာဟ။ ဣတရော ‘‘တေန ဟိ သမ္မ အာဂစ္ဆ၊ ဧတံ ပါသာဏံ ပဝဋ္ဋေဟီ’’တိ အာဟ။ သော တံ ပဝဋ္ဋေတွာ ဥပရူပရိဋ္ဌိတာ ဝါ ကုစ္ဆိယာ ကုစ္ဆိံ အာဟစ္စ ဌိတာ ဝါ ဧကာဒသ ကုမ္ဘိယော ပဿတိ။ ဧဝံ ဧကပ္ပယောဂေန ဧကာဒသန္နံ အဓိဂမော ဟောတိ။

အာစရိယဓနံ ပရိယေသိဿန္တီတိ အညတိတ္ထိယာ ဟိ ယဿ သန္တိကေ သိပ္ပံ ဥဂ္ဂဏှန္တိ၊ တဿ သိပ္ပုဂ္ဂဟဏတော ပုရေ ဝါ ပစ္ဆာ ဝါ အန္တရန္တရာ ဝါ ဂေဟတော နီဟရိတွာ ဓနံ ဒေန္တိ။ ယေသံ ဂေဟေ နတ္ထိ၊ တေ ဉာတိသဘာဂတော ပရိယေသန္တိ။ ယေသံ တမ္ပိ နတ္ထိ၊ တေ သဘာဂတော ပရိယေသန္တိ။ တထာ အလဘမာနာ ဘိက္ခမ္ပိ စရိတွာ ဒေန္တိယေဝ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။

ကိံ ပနာဟန္တိ ဗာဟိရကာ တာဝ အနိယျာနိကေပိ သာသနေ သိပ္ပမတ္တဒါယကဿ ဓနံ ပရိယေသန္တိ၊ အဟံ ပန ဧဝံဝိဓေ နိယျာနိကသာသနေ ဧကာဒသဝိဓံ အမတုပ္ပတ္တိပဋိပဒံ ဒေသေန္တဿ အာစရိယဿ ပူဇံ ကိံ န ကရိဿာမိ၊ ကရိဿာမိယေဝါတိ ဝဒတိ။ ပစ္စေကံ ဒုဿယုဂေန အစ္ဆာဒေသီတိ ဧကမေကဿ ဘိက္ခုနော ဧကေကံ ဒုဿယုဂံ အဒါသီတိ အတ္ထော။ သမုဒါစာရဝစနံ ပနေတ္ထ ဧဝရူပံ ဟောတိ၊ တသ္မာ အစ္ဆာဒေသီတိ ဝုတ္တံ။ ပဉ္စသတံ ဝိဟာရန္တိ ပဉ္စသတဂ္ဃနိကံ ပဏ္ဏသာလံ ကာရေသီတိ အတ္ထော။

၇။ ဂေါပါလသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၇။ သတ္တမေ တိဿော ကထာ ဧကနာဠိကာ စတုရဿာ နိသိန္နဝတ္တိကာတိ။ တတ္ထ ပါဠိံ ဝတွာ ဧကေကဿ ပဒဿ အတ္ထကထနံ ဧကနာဠိကာ နာမ ။ အပဏ္ဍိတဂေါပါလကံ ဒဿေတွာ၊ အပဏ္ဍိတဘိက္ခုံ ဒဿေတွာ၊ ပဏ္ဍိတဂေါပါလကံ ဒဿေတွာ၊ ပဏ္ဍိတဘိက္ခုံ ဒဿေတွာတိ စတုက္ကံ ဗန္ဓိတွာ ကထနံ စတုရဿာ နာမ။ အပဏ္ဍိတဂေါပါလကံ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနဂမနံ၊ အပဏ္ဍိတဘိက္ခုံ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနဂမနံ၊ ပဏ္ဍိတဂေါပါလကံ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနဂမနံ၊ ပဏ္ဍိတဘိက္ခုံ ဒဿေတွာ ပရိယောသာနဂမနန္တိ အယံ နိသိန္နဝတ္တိကာ နာမ။ အယံ ဣဓ သဗ္ဗာစရိယာနံ အာစိဏ္ဏာ။

ဧကာဒသဟိ၊ ဘိက္ခဝေ၊ အင်္ဂေဟီတိ ဧကာဒသဟိ အဂုဏကောဋ္ဌာသေဟိ။ ဂေါဂဏန္တိ ဂေါမဏ္ဍလံ။ ပရိဟရိတုန္တိ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ဝိစရိတုံ။ ဖာတိံ ကာတုန္တိ ဝဍ္ဎိံ အာပါဒေတုံ။ ဣဓာတိ ဣမသ္မိံ လောကေ။ န ရူပညူ ဟောတီတိ ဂဏနတော ဝါ ဝဏ္ဏတော ဝါ ရူပံ န ဇာနာတိ။ ဂဏနတော န ဇာနာတိ နာမ အတ္တနော ဂုန္နံ သတံ ဝါ သဟဿံ ဝါတိ သင်္ချံ န ဇာနာတိ၊ သော ဂါဝီသု ဟဋာသု ဝါ ပလာတာသု ဝါ ဂေါဂဏံ ဂဏေတွာ ‘‘အဇ္ဇ ဧတ္တကာ န ဒိဿန္တီ’’တိ ဒွေ တီဏိ ဂါမန္တရာနိ ဝါ အဋဝိံ ဝါ ဝိစရန္တော န ပရိယေသတိ။ အညေသံ ဂါဝီသု အတ္တနော ဂေါဂဏံ ပဝိဋ္ဌာသုပိ ဂေါဂဏံ ဂဏေတွာ ‘‘ဣမာ ဧတ္တိကာ ဂါဝေါ န အမှာက’’န္တိ ယဋ္ဌိယာ ပေါထေတွာ န နီဟရတိ။ တဿ နဋ္ဌာ ဂါဝိယော နဋ္ဌာဝ ဟောန္တိ။ ပရဂါဝိယော ဂဟေတွာ စရတိ။ ဂေါသာမိကာ ဒိသွာ ‘‘အယံ ဧတ္တကံ ကာလံ အမှာကံ ဓေနူ ဒုဟီ’’တိ တဇ္ဇေတွာ အတ္တနော ဂါဝိယော ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တိ။ တဿ ဂေါဂဏောပိ ပရိဟာယတိ၊ ပဉ္စ ဂေါရသပရိဘောဂတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။ ဝဏ္ဏတော န ဇာနာတိ နာမ ‘‘ဧတ္တိကာ ဂါဝီ သေတာ၊ ဧတ္တိကာ ရတ္တာ၊ ဧတ္တိကာ ကာဠာ၊ ဧတ္တိကာ ဩဒါတာ၊ ဧတ္တိကာ ကဗရာ၊ ဧတ္တိကာ နီလာ’’တိ န ဇာနာတိ။ သော ဂါဝီသု ဟဋာသု ဝါ ပလာတာသု ဝါ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသပရိဘောဂတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န လက္ခဏကုသလောတိ ဂါဝီနံ သရီရေ ကတံ ဓနုသတ္တိသူလာဒိဘေဒံ လက္ခဏံ န ဇာနာတိ။ သော ဂါဝီသု ဟဋာသု ဝါ ပလာတာသု ဝါ ‘‘အဇ္ဇ အသုကလက္ခဏာ အသုကလက္ခဏာ စ ဂါဝေါ န ဒိဿန္တီ’’တိ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသပရိဘောဂတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န အာသာဋိကံ ဟာရေတာတိ ဂုန္နံ ခါဏုကဏ္ဋကာဒီဟိ ပဟဋဋ္ဌာနေသု ဝဏော ဟောတိ။ တတ္ထ နီလမက္ခိကာ အဏ္ဍကာနိ ဌပေန္တိ၊ တေသံ အာသာဋိကာတိ နာမံ။ တာနိ ဒဏ္ဍကေန အပနေတွာ ဘေသဇ္ဇံ ဒါတဗ္ဗံ ဟောတိ၊ ဗာလော ဂေါပါလကော တထာ န ကရောတိ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတီ’’တိ။ တဿ ဂုန္နံ ဝဏာ ဝဍ္ဎန္တိ၊ ဂမ္ဘီရာ ဟောန္တိ၊ ပါဏကာ ကုစ္ဆိံ ပဝိသန္တိ၊ ဂါဝေါ ဂေလညာဘိဘူတာ နေဝ ယာဝဒတ္ထံ တိဏံ ခါဒိတုံ န ပါနီယံ ပါတုံ သက္ကောန္တိ။ တတ္ထ ဂုန္နံ ခီရံ ဆိဇ္ဇတိ၊ ဂေါဏာနံ ဇဝေါ ဟာယတိ၊ ဥဘယေသမ္ပိ ဇီဝိတန္တရာယော ဟောတိ။ ဧဝမဿ ဂေါဂဏောပိ ပရိဟာယတိ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတီတိ ဂုန္နံ ဝုတ္တနယေနေဝ သဉ္ဇာတော ဝဏော ဘေသဇ္ဇံ ဒတွာ ဝါကေန ဝါ စီရကေန ဝါ ဗန္ဓိတွာ ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗော ဟောတိ။ ဗာလဂေါပါလကော တံ န ကရောတိ။ အထဿ ဂုန္နံ ဝဏေဟိ ယူသာ ပဂ္ဃရန္တိ၊ တာ အညမညံ နိဃံသန္တိ။ တေန အညေသမ္ပိ ဝဏာ ဇာယန္တိ။ ဧဝံ ဂါဝေါ ဂေလညာဘိဘူတာ နေဝ ယာဝဒတ္ထံ တိဏာနိ ခါဒိတုံ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတီတိ အန္တောဝဿေ ဍံသမကသာဒီနံ ဥဿန္နကာလေ ဂေါဂဏေ ဝဇံ ပဝိဋ္ဌေ တတ္ထ တတ္ထ ဓူမော ကာတဗ္ဗော ဟောတိ။ အပဏ္ဍိတဂေါပါလကော တံ န ကရောတိ၊ ဂေါဂဏော သဗ္ဗရတ္တိံ ဍံသာဒီဟိ ဥပဒ္ဒုတော နိဒ္ဒံ အလဘိတွာ ပုနဒိဝသေ အရညေ တတ္ထ တတ္ထ ရုက္ခမူလာဒီသု နိပဇ္ဇိတွာ နိဒ္ဒါယတိ။ နေဝ ယာဝဒတ္ထံ တိဏာနိ ခါဒိတုံ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န တိတ္ထံ ဇာနာတီတိ တိတ္ထမ္ပိ သမန္တိ ဝါ ဝိသမန္တိ ဝါ သဂါဟန္တိ ဝါ နိဂ္ဂါဟန္တိ ဝါ န ဇာနာတိ။ သော အတိတ္ထေန ဂါဝိယော ဩတာရေတိ။ တာသံ ဝိသမတိတ္ထေ ပါသာဏာဒီနိ အက္ကမန္တီနံ ပါဒါ ဘိဇ္ဇန္တိ။ သဂါဟံ ဂမ္ဘီရံ တိတ္ထံ ဩတိဏ္ဏေ ကုမ္ဘီလာဒယော ဂါဝေါ ဂဏှန္တိ၊ ‘‘အဇ္ဇ ဧတ္တိကာ ဂါဝေါ နဋ္ဌာ၊ အဇ္ဇ ဧတ္တိကာ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗတံ အာပဇ္ဇန္တိ။ ဧဝမဿ ဂေါ ဂဏောပိ ပရိဟာယတိ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ပီတံ ဇာနာတီတိ ပီတမ္ပိ အပီတမ္ပိ န ဇာနာတိ။ ဂေါပါလကေန ဟိ ‘‘ဣမာယ ဂါဝိယာ ပီတံ၊ ဣမာယ န ပီတံ၊ ဣမာယ ပါနီယတိတ္ထေ ဩကာသော လဒ္ဓါ၊ ဣမာယ န လဒ္ဓါ’’တိ ဧဝံ ပီတာပီတံ ဇာနိတဗ္ဗံ ဟောတိ။ အယံ ပန ဒိဝသဘာဂေ အရညေ ဂေါဂဏံ ရက္ခိတွာ ‘‘ပါနီယံ ပါယေဿာမီ’’တိ နဒိံ ဝါ တဠာကံ ဝါ ဩဂါဟေတွာ ဂစ္ဆတိ။ တတ္ထ မဟာဥသဘာ စ အနုသဘာ စ ဗလဝဂါဝိယော စ ဒုဗ္ဗလာနိ စေဝ မဟလ္လကာနိ စ ဂေါရူပါနိ သိင်္ဂေဟိ ဝါ ဖာသုကာဟိ ဝါ ပဟရိတွာ အတ္တနော ဩကာသံ ကတွာ ဦရုပ္ပမာဏံ ဥဒကံ ပဝိသိတွာ ယထာကာမံ ပိဝန္တိ။ အဝသေသာ ဩကာသံ အလဘမာနာ တီရေ ဌတွာ ကလလမိဿကံ ဥဒကံ ပိဝန္တိ ဝါ အပီတာ ဧဝ ဝါ ဟောန္တိ။ အထ သော ဂေါပါလကော ပိဋ္ဌိယံ ပဟရိတွာ ပုန အရညံ ပဝေသေတိ။ တတ္ထ အပီတာ ဂါဝိယော ပိပါသာယ သုဿမာနာ ယာဝဒတ္ထံ တိဏာနိ ခါဒိတုံ န သက္ကောန္တိ။ တတ္ထ ဂုန္နံ ခီရံ ဆိဇ္ဇတိ။ ဂေါဏာနံ ဇဝေါ ဟာယတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဝီထိံ ဇာနာတီတိ ‘‘အယံ မဂ္ဂေါ သမော ခေမော၊ အယံ ဝိသမော သာသင်္ကော သပ္ပဋိဘယော’’တိ န ဇာနာတိ။ သော သမံ ခေမံ မဂ္ဂံ ဝဇ္ဇေတွာ ဂေါဂဏံ ဣတရမဂ္ဂံ ပဋိပါဒေတိ။ တတ္ထ ဂါဝေါ သီဟဗျဂ္ဃာဒီနံ ဂန္ဓေန စောရပရိဿယေန စ အဘိဘူတာ ဘန္တမိဂသပ္ပဋိဘာဂါ ဂီဝံ ဥက္ခိပိတွာ တိဋ္ဌန္တိ ၊ နေဝ ယာဝဒတ္ထံ တိဏာနိ ခါဒန္တိ၊ န ပါနီယံ ပိဝန္တိ။ တတ္ထ ဂုန္နံ ခီရံ ဆိဇ္ဇတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

နဂေါစရကုသလော ဟောတီတိ ဂေါပါလကေန ဟိ ဂေါစရကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ၊ ပဉ္စာဟိကစာရော ဝါ သတ္တာဟိကစာရော ဝါ ဇာနိတဗ္ဗော။ ဧကဒိသာယ ဂေါဂဏံ စာရေတွာ ပုနဒိဝသေ တတ္ထ န စာရေတဗ္ဗော။ မဟတာ ဟိ ဂေါဂဏေန စိဏ္ဏဋ္ဌာနံ ဘေရိတလံ ဝိယ သုဒ္ဓံ ဟောတိ နိတ္တိဏံ၊ ဥဒကမ္ပိ အာလုလီယတိ။ တသ္မာ ပဉ္စမေ ဝါ သတ္တမေ ဝါ ဒိဝသေ ပုန တတ္ထ စာရေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ဧတ္တကေန ဟိ တိဏမ္ပိ ပဋိဝိရုဟတိ၊ ဥဒကမ္ပိ ပသီဒတိ၊ အယံ ပန ဣမံ ပဉ္စာဟိကစာရံ ဝါ သတ္တာဟိကစာရံ ဝါ န ဇာနာတိ၊ ဒိဝသေ ဒိဝသေ ရက္ခိတဋ္ဌာနေယေဝ ရက္ခတိ။ အထဿ ဂေါဂဏော ဟရိတတိဏံ န လဘတိ၊ သုက္ခတိဏံ ခါဒန္တော ကလလမိဿကံ ဥဒကံ ပိဝတိ။ တတ္ထ ဂုန္နံ ခီရံ ဆိဇ္ဇတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

အနဝသေသဒေါဟီ စ ဟောတီတိ ပဏ္ဍိတဂေါပါလကေန ဟိ ယာဝ ဝစ္ဆကဿ မံသလောဟိတံ သဏ္ဌာတိ၊ တာဝ ဧကံ ဒွေ ထနေ ဌပေတွာ သာဝသေသဒေါဟိနာ ဘဝိတဗ္ဗံ။ အယံ ဝစ္ဆကဿ ကိဉ္စိ အနဝသေသေတွာ ဒုဟတိ။ ခီရပကော ဝစ္ဆော ခီရပိပါသာယ သုဿတိ၊ သဏ္ဌာတုံ အသက္ကောန္တော ကမ္ပမာနော မာတု ပုရတော ပတိတွာ ကာလံ ကရောန္တိ။ မာတာ ပုတ္တကံ ဒိသွာ၊ ‘‘မယှံ ပုတ္တကော အတ္တနော မာတုခီရံ ပါတုံ န လဘတီ’’တိ ပုတ္တသောကေန နေဝ ယာဝဒတ္ထံ တိဏာနိ ခါဒိတုံ န ပါနီယံ ပါတုံ သက္ကောတိ၊ ထနေသု ခီရံ ဆိဇ္ဇတိ။ ဧဝမဿ ဂေါဂဏောပိ ပရိဟာယတိ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

ဂုန္နံ ပိတိဋ္ဌာနံ ကရောန္တီတိ ဂေါပိတရော။ ဂါဝေါ ပရိဏာယန္တိ ယထာရုစိံ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆန္တီတိ ဂေါပရိဏာယကာ။ တေ နအတိရေကပူဇာယာတိ ပဏ္ဍိတော ဟိ ဂေါပါလကော ဧဝရူပေ ဥသဘေ အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတိ၊ ပဏီတံ ဂေါဘတ္တံ ဒေတိ၊ ဂန္ဓပဉ္စင်္ဂုလိကေဟိ မဏ္ဍေတိ၊ မာလံ ပိဠန္ဓေတိ၊ သိင်္ဂေသု သုဝဏ္ဏရဇတကောသကေ စ ဓာရေတိ၊ ရတ္တိံ ဒီပံ ဇာလေတွာ စေလဝိတာနဿ ဟေဋ္ဌာ သယာပေတိ။ အယံ ပန တတော ဧကသက္ကာရမ္ပိ န ကရောတိ။ ဥသဘာ အတိရေကပူဇံ အလဘမာနာ ဂေါဂဏံ န ရက္ခန္တိ၊ ပရိဿယံ န ဝါရေန္တိ။ ဧဝမဿ ဂေါဂဏောပိ ပရိဟာယတိ…ပေ… ပဉ္စဂေါရသတောပိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

ဣဓာတိ ဣမသ္မိံ သာသနေ။ န ရူပညူ ဟောတီတိ ‘‘စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယရူပ’’န္တိ ဧဝံ ဝုတ္တံ ရူပံ ဒွီဟာကာရေဟိ န ဇာနာတိ ဂဏနတော ဝါ သမုဋ္ဌာနတော ဝါ။ ဂဏနတော န ဇာနာတိ နာမ – ‘‘စက္ခာယတနံ သောတာယတနံ ဃာနာယတနံ ဇိဝှာကာယရူပသဒ္ဒဂန္ဓရသဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ၊ ဣတ္ထိန္ဒြိယံ ပုရိသိန္ဒြိယံ ဇီဝိတိန္ဒြိယံ ကာယဝိညတ္တိ ဝစီဝိညတ္တိ အာကာသဓာတု အာပေါဓာတု ရူပဿ လဟုတာ၊ မုဒုတာ၊ ကမ္မညတာ၊ ဥပစယော၊ သန္တတိ၊ ဇရတာ၊ ရူပဿ အနိစ္စတာ၊ ကဗဠီကာရော အာဟာရော’’တိ (ဓ။ သ။ ၆၅၇-၆၆၅) ဧဝံ ပါဠိယာ အာဂတာ ပဉ္စဝီသတိ ရူပကောဋ္ဌာသာတိ န ဇာနာတိ။ သေယျထာပိ သော ဂေါပါလကော ဂဏနတော ဂုန္နံ ရူပံ န ဇာနာတိ၊ တထူပမော အယံ ဘိက္ခု။ သော ဂဏနတော ရူပံ အဇာနန္တော ရူပံ ပရိဂ္ဂဟေတွာ အရူပံ ဝဝတ္ထပေတွာ ရူပါရူပံ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ပစ္စယံ သလ္လက္ခေတွာ လက္ခဏံ အာရောပေတွာ ကမ္မဋ္ဌာနံ မတ္ထကံ ပါပေတုံ န သက္ကောတိ။ သော ယထာ တဿ ဂေါပါလကဿ ဂေါဂဏော န ဝဍ္ဎတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ သီလသမာဓိဝိပဿနာမဂ္ဂဖလနိဗ္ဗာနေဟိ န ဝဍ္ဎတိ။ ယထာ စ သော ဂေါပါလကော ပဉ္စဟိ ဂေါရသေဟိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ ၊ ဧဝမေဝါယံ အသေခေန သီလက္ခန္ဓေန အသေခေန သမာဓိပညာဝိမုတ္တိ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနက္ခန္ဓေနာတိ ပဉ္စဟိ ဓမ္မက္ခန္ဓေဟိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

သမုဋ္ဌာနတောန ဇာနာတိ နာမ – ‘‘ဧတ္တကံ ရူပံ ဧကသမုဋ္ဌာနံ၊ ဧတ္တကံ ဒွိသမုဋ္ဌာနံ၊ ဧတ္တကံ တိသမုဋ္ဌာနံ၊ ဧတ္တကံ စတုသမုဋ္ဌာနံ၊ ဧတ္တကံ နကုတောစိ သမုဋ္ဌာတီ’’တိ န ဇာနာတိ။ သေယျထာပိ သော ဂေါပါလကော ဝဏ္ဏတော ဂုန္နံ ရူပံ န ဇာနာတိ၊ တထူပမော အယံ ဘိက္ခု။ သော သမုဋ္ဌာနတော ရူပံ အဇာနန္တော ရူပံ ပရိဂ္ဂဟေတွာ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န လက္ခဏကုသလော ဟောတီတိ ‘‘ကမ္မလက္ခဏော ဗာလော၊ ကမ္မလက္ခဏော ပဏ္ဍိတော’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တံ ကုသလာကုသလကမ္မံ ပဏ္ဍိတဗာလလက္ခဏန္တိ န ဇာနာတိ။ သော ဧဝံ အဇာနန္တော ဗာလေ ဝဇ္ဇေတွာ ပဏ္ဍိတေ န သေဝတိ။ ဗာလေ ဝဇ္ဇေတွာ ပဏ္ဍိတေ အသေဝန္တော ကပ္ပိယာကပ္ပိယံ ကုသလာကုသလံ သာဝဇ္ဇာနဝဇ္ဇံ ဂရုကလဟုကံ သတေကိစ္ဆာတေကိစ္ဆံ ကာရဏာကာရဏံ န ဇာနာတိ။ တံ အဇာနန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ။ သော ယထာ တဿ ဂေါပါလကဿ ဂေါဂဏော န ဝဍ္ဎတိ၊ ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ယထာဝုတ္တေဟိ သီလာဒီဟိ န ဝဍ္ဎတိ။ သော ဂေါပါလကော ဝိယ စ ပဉ္စဟိ ဂေါရသေဟိ၊ ပဉ္စဟိ ဓမ္မက္ခန္ဓေဟိ ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န အာသာဋိကံ ဟာရေတာ ဟောတီတိ ‘‘ဥပ္ပန္နံ ကာမဝိတက္က’’န္တိ ဧဝံ ဝုတ္တေ ကာမဝိတက္ကာဒယော န ဝိနောဒေတိ။ သော ဣမံ အကုသလဝိတက္ကံ အာသာဋိကံ အဟာရေတွာ ဝိတက္ကဝသိကော ဟုတွာ ဝိစရန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ။ သော ယထာ တဿ ဂေါပါလကဿ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဝဏံ ပဋိစ္ဆာဒေတာ ဟောတီတိ ‘‘စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ နိမိတ္တဂ္ဂါဟီ ဟောတီ’’တိအာဒိနာ နယေန သဗ္ဗာရမ္မဏေသု နိမိတ္တံ ဂဏှန္တော ယထာ သော ဂေါပါလကော ဝဏံ န ပဋိစ္ဆာဒေတိ၊ ဧဝံ သံဝရံ န သမ္ပာဒေတိ။ သော ဝိဝဋဒွါရော ဝိစရန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဓူမံ ကတ္တာ ဟောတီတိ သော ဂေါပါလကော ဓူမံ ဝိယ ဓမ္မဒေသနာဓူမံ န ကရောတိ၊ ဓမ္မကထံ ဝါ သရဘညံ ဝါ ဥပနိသိန္နကကထံ ဝါ အနုမောဒနံ ဝါ န ကရောတိ၊ တတော နံ မနုဿာ ‘‘ဗဟုဿုတော ဂုဏဝါ’’တိ န ဇာနန္တိ။ တေ ဂုဏာဂုဏံ အဇာနန္တော စတူဟိ ပစ္စယေဟိ သင်္ဂဟံ န ကရောန္တိ။ သော ပစ္စယေဟိ ကိလမမာနော ဗုဒ္ဓဝစနံ သဇ္ဈာယံ ကာတုံ ဝတ္တပဋိဝတ္တံ ပူရေတုံ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

နတိတ္ထံ ဇာနာတီတိ တိတ္ထဘူတေ ဗဟုဿုတဘိက္ခူ န ဥပသင်္ကမတိ။ အနုပသင်္ကမန္တော ‘‘ဣဒံ၊ ဘန္တေ၊ ဗျဉ္ဇနံ ကထံ ရောပေတဗ္ဗံ? ဣမဿ ဘာသိတဿ ကော အတ္ထော? ဣမသ္မိံ ဌာနေ ပါဠိ ကိံ ဝဒတိ? ဣမသ္မိံ ဌာနေ အတ္ထော ကိံ ဒီပေတီ’’တိ ဧဝံ န ပရိပုစ္ဆတိ န ပရိပဉှတိ၊ န ဇာနာပေတီတိ အတ္ထော။ တဿ တေ ဧဝံ အပရိပုစ္ဆိတာ အဝိဝဋဉ္စေဝ န ဝိဝရန္တိ၊ ဘာဇေတွာ န ဒဿေန္တိ၊ အနုတ္တာနီကတဉ္စ န ဥတ္တာနိံ ကရောန္တိ၊ အပါကဋံ န ပါကဋံ ကရောန္တိ။ အနေကဝိဟိတေသု စ ကင်္ခါဌာနိယေသု ဓမ္မေသူတိ အနေကဝိဓာသု ကင်္ခါသု ဧကကင်္ခမ္ပိ န ပဋိဝိနောဒေန္တိ။ ကင်္ခါယေဝ ဟိ ကင်္ခါဌာနိယာ ဓမ္မာ နာမ။ တတ္ထ ဧကံ ကင်္ခမ္ပိ န နီဟရန္တီတိ အတ္ထော။ သော ဧဝံ ဗဟုဿုတတိတ္ထံ အနုပသင်္ကမိတွာ သကင်္ခေါ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ။ ယထာ ဝါ သော ဂေါပါလကော တိတ္ထံ န ဇာနာတိ၊ ဧဝံ အယမ္ပိ ဘိက္ခု ဓမ္မတိတ္ထံ န ဇာနာတိ။ အဇာနန္တော အဝိသယေ ပဉှံ ပုစ္ဆတိ၊ အာဘိဓမ္မိကံ ဥပသင်္ကမိတွာ ကပ္ပိယာကပ္ပိယံ ပုစ္ဆတိ၊ ဝိနယဓရံ ဥပသင်္ကမိတွာ ရူပါရူပပရိစ္ဆေဒံ ပုစ္ဆတိ။ တေ အဝိသယေ ပုဋ္ဌာ ကထေတုံ န သက္ကောန္တိ။ သော အတ္တနာ သကင်္ခေါ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

နပီတံ ဇာနာတီတိ ယထာ သော ဂေါပါလကော ပီတာပီတံ န ဇာနာတိ၊ ဧဝံ ဓမ္မူပသဉှိတံ ပါမောဇ္ဇံ န ဇာနာတိ န လဘတိ။ သဝနမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထုံ နိဿာယ အာနိသံသံ န ဝိန္ဒတိ၊ ဓမ္မဿဝနဂ္ဂံ ဂန္တွာ သက္ကစ္စံ န သုဏာတိ၊ နိသိန္နော နိဒ္ဒါယတိ၊ ကထံ ကထေတိ၊ အညဝိဟိတကော ဟောတိ။ သော သက္ကစ္စံ ဓမ္မံ အဿုဏန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဝီထိံ ဇာနာတီတိ သော ဂေါပါလကော မဂ္ဂါမဂ္ဂံ ဝိယ ‘‘အယံ လောကိယော၊ အယံ လောကုတ္တရော’’တိ အရိယံ အဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ အဇာနန္တော လောကိယမဂ္ဂေ အဘိနိဝိသိတွာ လောကုတ္တရံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

န ဂေါစရကုသလော ဟောတီတိ သော ဂေါပါလကော ပဉ္စာဟိကသတ္တာဟိကစာရေ ဝိယ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနေ ‘‘ဣမေ လောကိယာ၊ ဣမေ လောကုတ္တရာ’’တိ ယထာဘူတံ နပ္ပဇာနာတိ။ အဇာနန္တော သုခုမဋ္ဌာနေသု အတ္တနော ဉာဏံ စရာပေတွာ လောကိယသတိပဋ္ဌာနေ အဘိနိဝိသိတွာ လောကုတ္တရံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

အနဝသေသဒေါဟီဟောတီတိ ပဋိဂ္ဂဟဏေ မတ္တံ အဇာနန္တော အနဝသေသံ ဒုဟတိ။ နိဒ္ဒေသဝါရေ ပနဿ အဘိဟဋ္ဌုံ ပဝါရေန္တီတိ အဘိဟရိတွာ ပဝါရေန္တိ။ ဧတ္ထ ဒွေ အဘိဟာရာ ဝါစာဘိဟာရော စ၊ ပစ္စယာဘိဟာရော စ။ ဝါစာဘိဟာရော နာမ မနုဿာ ဘိက္ခုဿ သန္တိကံ ဂန္တွာ ‘‘ဝဒေယျာထ၊ ဘန္တေ၊ ယေနတ္ထော’’တိ ပဝါရေန္တိ။ ပစ္စယာဘိဟာရော နာမ ဝတ္ထာဒီနိ ဝါ သပ္ပိနဝနီတဖာဏိတာဒီနိ ဝါ ဂဟေတွာ ဘိက္ခုဿ သန္တိကံ ဂန္တွာ ‘‘ဂဏှထ၊ ဘန္တေ၊ ယာဝတကေန အတ္ထော’’တိ ဝဒန္တိ။ တတြ ဘိက္ခု မတ္တံ န ဇာနာတီတိ ဘိက္ခု တေသု ပစ္စယေသု ပမာဏံ န ဇာနာတိ။ ‘‘ဒါယကဿ ဝသော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ ဒေယျဓမ္မဿ ဝသော ဝေဒိတဗ္ဗော၊ အတ္တနော ထာမော ဝေဒိတဗ္ဗော’’တိ ဣမိနာ နယေန ပမာဏယုတ္တကံ အဂ္ဂဟေတွာ ယံ အာဟရန္တိ၊ တံ သဗ္ဗံ ဂဏှာတီတိ အတ္ထော။ မနုဿာ ဝိပ္ပဋိသာရိနော န ပုန အဘိဟရိတွာ ပဝါရေန္တိ။ သော ပစ္စယေဟိ ကိလမန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ ဝဍ္ဎေတုံ န သက္ကောတိ…ပေ… ပရိဗာဟိရော ဟောတိ။

တေ န အတိရေကပူဇာယ ပူဇေတာ ဟောတီတိ သော ဂေါပါလကော မဟာဥသဘေ ဝိယ ထေရေ ဘိက္ခူ ဣမာယ အာဝိ စေဝ ရဟော စ မေတ္တာကာယကမ္မာဒိကာယ အတိရေကပူဇာယ န ပူဇေတိ။ တတော ထေရာ ‘‘ဣမေ အမှေသု ဂရုစိတ္တီကာရံ န ကရောန္တီ’’တိ နဝကေ ဘိက္ခူ ဒွီဟိ သင်္ဂဟေဟိ န သင်္ဂဏှန္တိ၊ နေဝ ဓမ္မသင်္ဂဟေန သင်္ဂဏှန္တိ၊ န အာမိသသင်္ဂဟေန၊ စီဝရေန ဝါ ပတ္တေန ဝါ ပတ္တပရိယာပန္နေန ဝါ ဝသနဋ္ဌာနေန ဝါ ကိလမန္တေပိ နပ္ပဋိဇဂ္ဂန္တိ၊ ပါဠိံ ဝါ အဋ္ဌကထံ ဝါ ဓမ္မကထာဗန္ဓံ ဝါ ဂုဠှဂန္ထံ ဝါ န သိက္ခာပေန္တိ။ နဝကာ ထေရာနံ သန္တိကာ သဗ္ဗသော ဣမေ ဒွေ သင်္ဂဟေ အလဘမာနာ ဣမသ္မိံ သာသနေ ပတိဋ္ဌာတုံ န သက္ကောန္တိ။ ယထာ တဿ ဂေါပါလကဿ ဂေါဂဏော န ဝဍ္ဎတိ၊ ဧဝံ သီလာဒီဟိ န ဝဍ္ဎန္တိ။ ယထာ စ သော ဂေါပါလကော ပဉ္စဟိ ဂေါရသေဟိ၊ ဧဝံ ပဉ္စဟိ ဓမ္မက္ခန္ဓေဟိ ပရိဗာဟိရာ ဟောန္တိ။ သုက္ကပက္ခော ကဏှပက္ခေ ဝုတ္တဝိပလ္လာသဝသေန ယောဇေတွာ ဝေဒိတဗ္ဗော။

အနုဿတိဝဂ္ဂေါ ဒုတိယော။

မနောရထပူရဏိယာ အင်္ဂုတ္တရနိကာယ-အဋ္ဌကထာယ

ဧကာဒသကနိပါတဿ သံဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နိဂမနကထာ

ဧတ္တာဝတာ စ –

အာယာစိတော သုမတိနာ ထေရေန ဘဒန္တဇောတိပါလေန၊

ကဉ္စိပုရာဒီသု မယာ ပုဗ္ဗေ သဒ္ဓိံ ဝသန္တေန။

ဝရတမ္ဗပဏ္ဏိဒီပေ မဟာဝိဟာရမှိ ဝသနကာလေပိ၊

ပါကံ ဂတေ ဝိယ ဒုမေ ဝလဉ္ဇမာနမှိ သဒ္ဓမ္မေ။

ပါရံ ပိဋကတ္တယသာဂရဿ ဂန္တွာ ဌိတေန သုမတိနာ၊

ပရိသုဒ္ဓါဇီဝေနာဘိယာစိတော ဇီဝကေနာပိ။

ဓမ္မကထာယ နိပုဏပရမနိကာယဿဋ္ဌကထံ အာရဒ္ဓါ၊

ယမဟံ စိရကာလဋ္ဌိတိမိစ္ဆန္တော သာသနဝရဿ။

သာ ဟိ မဟာအဋ္ဌကထာယ သာရမာဒါယ နိဋ္ဌိတာ ဧသာ၊

စတုနဝုတိပရိမာဏာယ ပါဠိယာ ဘာဏဝါရေဟိ။

သဗ္ဗာဂမသံဝဏ္ဏနမနောရထော ပူရိတော စ မေ ယသ္မာ၊

ဧတာယ မနောရထပူရဏီတိ နာမံ တတော အဿာ။

ဧကူနသဋ္ဌိမတ္တော ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေါပိ ဘာဏဝါရေဟိ၊

အတ္ထပ္ပကာသနတ္ထာယ အာဂမာနံ ကတော ယသ္မာ။

တသ္မာ တေန သဟာယံ ဂါထာဂဏနာနယေန အဋ္ဌကထာ၊

တီဟာဓိကဒိယဍ္ဎသတံ ဝိညေယျာ ဘာဏဝါရာနံ။

တီဟာဓိကဒိယဍ္ဎသတပ္ပမာဏမိတိ ဘာဏဝါရတော ဧသာ၊

သမယံ ပကာသယန္တီ မဟာဝိဟာရာဓိဝါသီနံ။

မူလဋ္ဌကထာသာရံ အာဒါယ မယာ ဣမံ ကရောန္တေန၊

ယံ ပုညမုပစိတံ တေန ဟောတု လောကော သဒါ သုခိတောတိ။

ပရမဝိသုဒ္ဓသဒ္ဓါဗုဒ္ဓိဝီရိယပ္ပဋိမဏ္ဍိတေန သီလာစာရဇ္ဇဝမဒ္ဒဝါဒိဂုဏသမုဒယသမုဒိတေန သကသမယသမယန္တရဂဟနဇ္ဈောဂါဟနသမတ္ထေန ပညာဝေယျတ္တိယသမန္နာဂတေန တိပိဋကပရိယတ္တိပ္ပဘေဒေ သာဋ္ဌကထေ သတ္ထု သာသနေ အပ္ပဋိဟတဉာဏပ္ပဘာဝေန မဟာဝေယျာကရဏေန ကရဏသမ္ပတ္တိဇနိတသုခဝိနိဂ္ဂတမဓုရောဒါရဝစနလာဝဏ္ဏယုတ္တေန ယုတ္တမုတ္တဝါဒိနာ ဝါဒီဝရေန မဟာကဝိနာ ပဘိန္နပဋိသမ္ဘိဒါပရိဝါရေ ဆဠဘိညာဒိပ္ပဘေဒဂုဏပ္ပဋိမဏ္ဍိတေ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မေ သုပ္ပတိဋ္ဌိတဗုဒ္ဓီနံ ထေရာနံ ထေရဝံသပ္ပဒီပါနံ မဟာဝိဟာရဝါသီနံ ဝံသာလင်္ကာရဘူတေန သုဝိပုလဝိသုဒ္ဓဗုဒ္ဓိနာ ဗုဒ္ဓဃောသောတိ ဂရူဟိ ဂဟိတနာမဓေယျေန ထေရေန ကတာ အယံ မနောရထပူရဏီ နာမ အင်္ဂုတ္တရနိကာယဋ္ဌကထာ –

တာဝ တိဋ္ဌတု လောကသ္မိံ၊ လောကနိတ္ထရဏေသိနံ၊

ဒဿေန္တီ ကုလပုတ္တာနံ၊ နယံ စိတ္တဝိသုဒ္ဓိယာ။

ယာဝ ဗုဒ္ဓါတိ နာမမ္ပိ၊ သုဒ္ဓစိတ္တဿ တာဒိနော၊

လောကမှိ လောကဇေဋ္ဌဿ၊ ပဝတ္တတိ မဟေသိနောတိ။

မနောရထပူရဏီ နာမ

အင်္ဂုတ္တရနိကာယ-အဋ္ဌကထာ သဗ္ဗာကာရေန နိဋ္ဌိတာ။