📜

၂။ နာထဝဂ္ဂေါ

၁-၄။ သေနာသနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၁-၁၄။ ဒုတိယဿ ပဌမေ နာတိဒူရန္တိ ဂေါစရဋ္ဌာနတော အဍ္ဎဂါဝုတတော ဩရဘာဂတာယ နာတိဒူရံ။ နာစ္စာသန္နန္တိ ပစ္ဆိမေန ပမာဏေန ဂေါစရဋ္ဌာနတော ပဉ္စဓနုသတိကတာယ န အတိအာသန္နံ။ တာယ စ ပန နာတိဒူရနာစ္စာသန္နတာယ ဂေါစရဋ္ဌာနပဋိပရိဿယာဒိရဟိတမဂ္ဂတာယ စ ဂမနဿ စ အာဂမနဿ စ ယုတ္တရူပတ္တာ ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ။ ဒိဝသဘာဂေ မဟာဇနသံကိဏ္ဏတာဘာဝေန ဒိဝါ အပ္ပာကိဏ္ဏံ။ အဘာဝတ္ထော ဟိ အယံ အပ္ပ-သဒ္ဒေါ ‘‘အပ္ပိစ္ဆော’’တိအာဒီသု ဝိယ။ ရတ္တိယံ မနုဿသဒ္ဒါဘာဝေန ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ။ သဗ္ဗဒါပိ ဇနသန္နိပါတနိဂ္ဃောသာဘာဝေန အပ္ပနိဂ္ဃောသံ။

အပ္ပကသိရေနာတိ အကသိရေန သုခေနေဝ။ သီလာဒိဂုဏာနံ ထိရဘာဝပ္ပတ္တိယာ ထေရာ။ သုတ္တဂေယျာဒိ ဗဟု သုတံ ဧတေသန္တိ ဗဟုဿုတာ။ တမုဂ္ဂဟဓာရဏေန သမ္မဒေဝ ဂရူနံ သန္တိကေ အာဂမိတဘာဝေန စ အာဂတော ပရိယတ္တိဓမ္မသင်္ခါတော အာဂမော ဧတေသန္တိ အာဂတာဂမာ။ သုတ္တာဘိဓမ္မသင်္ခါတဿ ဓမ္မဿ ဓာရဏေန ဓမ္မဓရာ။ ဝိနယဿ ဓာရဏေန ဝိနယဓရာ။ တေသံ ဓမ္မဝိနယာနံ မာတိကာယ ဓာရဏေန မာတိကာဓရာ။ တတ္ထ တတ္ထ ဓမ္မပရိပုစ္ဆာယ ပရိပုစ္ဆတိ။ အတ္ထပရိပုစ္ဆာယ ပရိပဉှတိ ဝီမံသတိ ဝိစာရေတိ။ ဣဒံ၊ ဘန္တေ၊ ကထံ၊ ဣမဿ ကော အတ္ထောတိ ပရိပုစ္ဆာပရိပဉှာကာရဒဿနံ။ အဝိဝဋဉ္စေဝ ပါဠိယာ အတ္ထံ ပဒေသန္တရပါဠိဒဿနေန အာဂမတော ဝိဝရန္တိ။ အနုတ္တာနီကတဉ္စ ယုတ္တိဝိဘာဝနေန ဥတ္တာနိံ ကရောန္တိ။ ကင်္ခါဌာနိယေသု ဓမ္မေသု သံသယုပ္ပတ္တိယာ ဟေတုတာယ ဂဏ္ဌိဋ္ဌာနဘူတေသု ပါဠိပ္ပဒေသေသု ယာထာဝတော ဝိနိစ္ဆယပ္ပဒါနေန ကင်္ခံ ပဋိဝိနောဒေန္တိ။

ဧတ္ထ စ နာတိဒူရံ နာစ္စာသန္နံ ဂမနာဂမနသမ္ပန္နန္တိ ဧကံ အင်္ဂံ၊ ဒိဝါ အပ္ပာကိဏ္ဏံ၊ ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ၊ အပ္ပနိဂ္ဃောသန္တိ ဧကံ၊ အပ္ပဍံသမကသဝါတာတပသရီသပသမ္ဖဿန္တိ ဧကံ၊ တသ္မိံ ခေါ ပန သေနာသနေ ဝိဟရန္တဿ…ပေ… ပရိက္ခာရာတိ ဧကံ၊ တသ္မိံ ခေါ ပန သေနာသနေ ထေရာ…ပေ… ကင်္ခံ ပဋိဝိနောဒေန္တီတိ ဧကံ။ ဧဝံ ပဉ္စ အင်္ဂါနိ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ ဒုတိယာဒီနိ ဥတ္တာနတ္ထာနိ။

သေနာသနသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၅-၆။ အပ္ပမာဒသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၅-၁၆။ ပဉ္စမေ ကာရာပကအပ္ပမာဒေါ နာမ ‘‘ဣမေ အကုသလာ ဓမ္မာ ပဟာတဗ္ဗာ၊ ဣမေ ကုသလာ ဓမ္မာ ဥပသမ္ပာဒေတဗ္ဗာ’’တိ တံတံပရိဝဇ္ဇေတဗ္ဗဝဇ္ဇနသမ္ပာဒေတဗ္ဗသမ္ပာဒနဝသေန ပဝတ္တော အပ္ပမာဒေါ။ ဧသာတိ အပ္ပမာဒေါ။ လောကိယောဝ န လောကုတ္တရော။ အယဉ္စာတိ စ ဧသာတိ စ အပ္ပမာဒမေဝ ဝဒတိ။ တေသန္တိ စာတုဘူမကဓမ္မာနံ။ ပဋိလာဘကတ္တေနာတိ ပဋိလာဘာပနကတ္တေန။

ဇင်္ဂလာနန္တိ ဇင်္ဂလစာရီနံ။ ဇင်္ဂလ-သဒ္ဒေါ စေတ္ထ ခရဘာဝသာမညေန ပထဝီပရိယာယော၊ န အနုပဋ္ဌာနဝိဒူရဒေသဝါစီ။ တေနာဟ ‘‘ပထဝီတလစာရီန’’န္တိ။ ပဒါနံ ဝုစ္စမာနတ္တာ ‘‘သပါဒကပါဏာန’’န္တိ ဝိသေသေတွာ ဝုတ္တံ။ သမောဓာနန္တိ အန္တောဂဓဘာဝံ။ တေနာဟ ‘‘ဩဓာနံ ပက္ခေပ’’န္တိ။ ‘‘ဥပက္ခေပ’’န္တိပိ ပဌန္တိ၊ ဥပနေတွာ ပက္ခိပိတဗ္ဗန္တိ အတ္ထော။ ဝဿိကာယ ပုပ္ဖံ ဝဿိကံ ယထာ ‘‘အာမလကိယာ ဖလံ အာမလက’’န္တိ။ မဟာတလသ္မိန္တိ ဥပရိပါသာဒေ။ ဆဋ္ဌံ ဥတ္တာနမေဝ။

အပ္ပမာဒသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၇-၈။ ပဌမနာထသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ

၁၇-၁၈။ သတ္တမေ ယေဟိ သီလာဒီဟိ သမန္နာဂတော ဘိက္ခု ဓမ္မသရဏတာယ ဓမ္မေနေဝ နာထတိ အာသီသတိ အဘိဘဝတီတိ နာထော ဝုစ္စတိ၊ တေ တဿ နာထဘာဝကရာ ဓမ္မာ နာထကရဏာတိ ဝုတ္တာတိ အာဟ ‘‘အတ္တနော သနာထဘာဝကရာ ပတိဋ္ဌကရာတိ အတ္ထော’’တိ။ တတ္ထ အတ္တနော ပတိဋ္ဌကရာတိ ယဿ နာထဘာဝကရာ၊ တဿ အတ္တနော ပတိဋ္ဌာဝိဓာယိနော။ အပ္ပတိဋ္ဌော အနာထော၊ သပ္ပတိဋ္ဌော သနာထောတိ ပတိဋ္ဌတ္ထော နာထ-သဒ္ဒေါ။ ကလျာဏဂုဏယောဂတော ကလျာဏာတိ ဒဿေန္တော ‘‘သီလာဒိဂုဏသမ္ပန္နာ’’တိ အာဟ။ မိဇ္ဇနလက္ခဏာ မေတ္တာ ဧတဿ အတ္ထီတိ မိတ္တော။ သော ဝုတ္တနယေန ကလျာဏော အဿ အတ္ထီတိ တဿ အတ္ထိတာမတ္တံ ကလျာဏမိတ္တပဒေန ဝုတ္တံ။ အဿ တေန သဗ္ဗကာလံ အဝိဇဟိတဝါသောတိ တံ ဒဿေတုံ ‘‘ကလျာဏသဟာယော’’တိ ဝုတ္တန္တိ အာဟ ‘‘တေဝဿာ’’တိ။ တေ ဧဝ ကလျာဏမိတ္တာ အဿ ဘိက္ခုနော။ သဟ အယနတောတိ သဟ ပဝတ္တနတော။ အသမောဓာနေ စိတ္တေန၊ သမောဓာနေ ပန စိတ္တေန စေဝ ကာယေန စ သမ္ပဝင်္ကော။ သုခံ ဝစော ဧတသ္မိံ အနုကူလဂါဟိမှိ အာဒရဂါရဝဝတိ ပုဂ္ဂလေတိ သုဝစော။ တေနာဟ ‘‘သုခေန ဝတ္တဗ္ဗော’’တိအာဒိ။ ခမောတိ ခန္တော။ တမေဝဿ ခမဘာဝံ ဒဿေတုံ ‘‘ဂါဠှေနာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ဝါမတောတိ မိစ္ဆာ၊ အယောနိသော ဝါ ဂဏှာတိ။ ပဋိပ္ဖရတီတိ ပဋာဏိကဘာဝေန တိဋ္ဌတိ။ ပဒက္ခိဏံ ဂဏှာတီတိ သမ္မာ၊ ယောနိသော ဝါ ဂဏှာတိ။

ဥစ္စာဝစာနီတိ ဝိပုလခုဒ္ဒကာနိ။ တတြုပဂမနိယာယာတိ တတြ တတြ မဟန္တေ ခုဒ္ဒကေ စ ကမ္မေ သာဓနဝသေန ဥပါယေန ဥပဂစ္ဆန္တိယာ၊ တဿ တဿ ကမ္မဿ နိပ္ဖာဒနေ သမတ္ထာယာတိ အတ္ထော။ တတြုပါယာယာတိ ဝါ တတြ တတြ ကမ္မေ သာဓေတဗ္ဗေ ဥပါယဘူတာယ။

ဓမ္မေ အဿ ကာမောတိ ဓမ္မကာမောတိ ဗျဓိကရဏာနမ္ပိ ဗာဟိရတ္ထော သမာသော ဟောတီတိ ကတွာ ဝုတ္တံ။ ကာမေတဗ္ဗတော ဝါ ပိယာယိတဗ္ဗတော ကာမော၊ ဓမ္မော။ ဓမ္မော ကာမော အဿာတိ ဓမ္မကာမော။ ဓမ္မောတိ ပရိယတ္တိဓမ္မော အဓိပ္ပေတောတိ အာဟ ‘‘တေပိဋကံ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပိယာယတီတိ အတ္ထော’’တိ။ သမုဒါဟရဏံ ကထနံ သမုဒါဟာရော၊ ပိယော သမုဒါဟာရော ဧတဿာတိ ပိယသမုဒါဟာရော။ သယဉ္စာတိ ဧတ္ထ စ-သဒ္ဒေန ‘‘သက္ကစ္စ’’န္တိ ပဒံ အနုကဍ္ဎတိ။ တေန သယဉ္စ သက္ကစ္စံ ဒေသေတုကာမော ဟောတီတိ ယောဇနာ။ အဘိဓမ္မော သတ္တ ပကရဏာနိ ‘‘အဓိကော အဘိဝိသိဋ္ဌော စ ပရိယတ္တိဓမ္မော’’တိ ကတွာ။ ဝိနယော ဥဘတောဝိဘင်္ဂါ ဝိနယနတော ကာယဝါစာနံ။ အဘိဝိနယော ခန္ဓကပရိဝါရာ ဝိသေသတော အာဘိသမာစာရိကဓမ္မကိတ္တနတော။ အာဘိသမာစာရိကဓမ္မပါရိပူရိဝသေနေဝ ဟိ အာဒိဗြဟ္မစရိယကဓမ္မပါရိပူရီ။ ဓမ္မော ဧဝ ပိဋကဒွယဿပိ ပရိယတ္တိဓမ္မဘာဝတော။ မဂ္ဂဖလာနိ အဘိဓမ္မော ‘‘နိဗ္ဗာနဓမ္မဿ အဘိမုခေါ’’တိ ကတွာ။ ကိလေသဝူပသမကရဏံ ပုဗ္ဗဘာဂိယာ တိဿော သိက္ခာ သင်္ခေပတော ဝိဝဋ္ဋနိဿိတော သမထော ဝိပဿနာ စ။ ဥဠာရပါမောဇ္ဇောတိ ဗလဝပါမောဇ္ဇော။ ကာရဏတ္ထေတိ နိမိတ္တတ္ထေ။ ကုသလဓမ္မနိမိတ္တံ ဟိဿ ဝီရိယာရမ္ဘော။ တေနာဟ ‘‘တေသံ အဓိဂမတ္ထာယာ’’တိ။ ကုသလေသု ဓမ္မေသူတိ ဝါ နိပ္ဖာဒေတဗ္ဗေ ဘုမ္မံ ယထာ ‘‘စေတသော အဝူပသမေ အယောနိသောမနသိကာရပဒဋ္ဌာန’’န္တိ။ အဋ္ဌမေ နတ္ထိ ဝတ္တဗ္ဗံ။

ပဌမနာထသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၉။ ပဌမအရိယာဝါသသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၁၉။ နဝမေ အရိယာနံ ဧဝ အာဝါသာတိ အရိယာဝါသာ အနရိယာနံ တာဒိသာနံ အသမ္ဘဝတော။ အရိယာတိ စေတ္ထ ဥက္ကဋ္ဌနိဒ္ဒေသေန ခီဏာသဝါ ဂဟိတာ။ တေ စ ယသ္မာ တေဟိ သဗ္ဗကာလံ အဝိဇဟိတဝါသာ ဧဝ၊ တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘တေ အာဝသိံသု အာဝသန္တိ အာဝသိဿန္တီ’’တိ။ တတ္ထ အာဝသိံသူတိ နိဿာယ အာဝသိံသု။ ပဉ္စင်္ဂဝိပ္ပဟီနတာဒယော ဟိ အရိယာနံ အပဿယာ။ တေသု ပဉ္စင်္ဂဝိပ္ပဟာနပစ္စေကသစ္စပနောဒနဧသနာဩသဋ္ဌာနိ၊ ‘‘သင်္ခါယေကံ ပဋိသေဝတိ၊ အဓိဝါသေတိ ပရိဝဇ္ဇေတိ ဝိနောဒေတီ’’တိ (ဒီ။ နိ။ ၃။၃၀၈၊ မ။ နိ။ ၂။၁၆၈၊ အ။ နိ။ ၁၀။၂၀) ဝုတ္တေသု အပဿေနေသု ဝိနောဒနဉ္စ မဂ္ဂကိစ္စာနေဝ၊ ဣတရေ မဂ္ဂေန စ သမိဇ္ဈန္တီတိ။

ပဌမအရိယာဝါသသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

၁၀။ ဒုတိယအရိယာဝါသသုတ္တဝဏ္ဏနာ

၂၀။ ဒသမေ ကသ္မာ ပန ဘဂဝါ ကုရုသု ဝိဟရန္တော ဣမံ သုတ္တံ အဘာသီတိ အာဟ ‘‘ယသ္မာ’’တိအာဒိ။ ကုရုရဋ္ဌံ ကိရ တဒါ တန္နိဝါသိသတ္တာနံ ယောနိသောမနသိကာရဝန္တတာဒိနာ ယေဘုယျေန သုပ္ပဋိပန္နတာယ ပုဗ္ဗေ စ ကတပုညတာဗလေန ဝါ တဒါ ဥတုအာဒိသမ္ပတ္တိယုတ္တမေဝ အဟောသိ။ ကေစိ ပန ‘‘ပုဗ္ဗေ ပဝတ္တကုရုဝတ္တဓမ္မာနုဋ္ဌာနဝါသနာယ ဥတ္တရကုရု ဝိယ ယေဘုယျေန ဥတုအာဒိသမ္ပန္နမေဝ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ကာလေ သာတိသယံ ဥတုသပ္ပာယာဒိယုတ္တံ ရဋ္ဌံ အဟောသီ’’တိ ဝဒန္တိ။ တတ္ထ ဘိက္ခူ ဘိက္ခုနိယော ဥပါသကာ ဥပါသိကာယော ဥတုပစ္စယာဒိသမ္ပန္နတ္တာ တဿ ရဋ္ဌဿ သပ္ပာယဥတုပစ္စယသေဝနေန နိစ္စံ ကလ္လသရီရာ ကလ္လစိတ္တာ စ ဟောန္တိ။ တေ စိတ္တသရီရကလ္လတာယ အနုဂ္ဂဟိတပညာဗလာ ဂမ္ဘီရကထံ ပဋိဂ္ဂဟေတုံ သမတ္ထာ ပဋိစ္စသမုပ္ပာဒနိဿိတာနံ ဂမ္ဘီရပညာနဉ္စ ကာရကာ ဟောန္တိ။ တေနာဟ ‘‘ကုရုရဋ္ဌဝါသိနော ဘိက္ခူ ဂမ္ဘီရပညာကာရကာ’’တိအာဒိ။

ယုတ္တပ္ပယုတ္တာတိ သတိပဋ္ဌာနဘာဝနာယ ယုတ္တာ စေဝ ပယုတ္တာ စ။ တသ္မိဉှိ (ဒီ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၂။၃၇၃၊ မ။ နိ။ အဋ္ဌ။ ၁။၁၀၆) ဇနပဒေ စတဿော ပရိသာ ပကတိယာဝ သတိပဋ္ဌာနဘာဝနာနုယောဂမနုယုတ္တာ ဝိဟရန္တိ၊ အန္တမသော ဒါသကမ္မကရပရိဇနာပိ သတိပဋ္ဌာနပ္ပဋိသံယုတ္တမေဝ ကထံ ကထေန္တိ။ ဥဒကတိတ္ထသုတ္တကန္တနဋ္ဌာနာဒီသုပိ နိရတ္ထကကထာ နာမ နပ္ပဝတ္တတိ။ သစေ ကာစိ ဣတ္ထီ၊ ‘‘အမ္မ၊ တွံ ကတရံ သတိပဋ္ဌာနဘာဝနံ မနသိ ကရောသီ’’တိ ပုစ္ဆိတာ ‘‘န ကိဉ္စီ’’တိ ဝဒတိ၊ တံ ဂရဟန္တိ ‘‘ဓီရတ္ထု တဝ ဇီဝိတံ၊ ဇီဝမာနာပိ တွံ မတသဒိသာ’’တိ။ အထ နံ ‘‘မာ ဒါနိ ပုန ဧဝမကာသီ’’တိ ဩဝဒိတွာ အညတရံ သတိပဋ္ဌာနံ ဥဂ္ဂဏှာပေန္တိ။ ယာ ပန ‘‘အဟံ အသုကံ သတိပဋ္ဌာနံ နာမ မနသိ ကရောမီ’’တိ ဝဒတိ၊ တဿာ ‘‘သာဓု သာဓူ’’တိ သာဓုကာရံ ဒတွာ ‘‘တဝ ဇီဝိတံ သုဇီဝိတံ၊ တွံ နာမ မနုဿတ္တံ ပတ္တာ၊ တဝတ္ထာယ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ ဥပ္ပန္နော’’တိအာဒီဟိ ပသံသန္တိ။ န ကေဝလဉ္စေတ္ထ မနုဿဇာတိကာယေဝ သတိပဋ္ဌာနမနသိကာရယုတ္တာ၊ တေ နိဿာယ ဝိဟရန္တာ တိရစ္ဆာနဂတာပိ။

တတြိဒံ ဝတ္ထု – ဧကော ကိရ နဋကော သုဝပေါတကံ ဂဟေတွာ သိက္ခာပေန္တော ဝိစရတိ။ သော ဘိက္ခုနိဥပဿယံ ဥပနိဿာယ ဝသိတွာ ဂမနကာလေ သုဝပေါတကံ ပမုဿိတွာ ဂတော။ တံ သာမဏေရိယော ဂဟေတွာ ပဋိဇဂ္ဂိံသု၊ ‘‘ဗုဒ္ဓရက္ခိတော’’တိ စဿ နာမံ အကံသု။ တံ ဧကဒိဝသံ ပုရတော နိသိန္နံ ဒိသွာ မဟာထေရီ အာဟ ‘‘ဗုဒ္ဓရက္ခိတာ’’တိ။ ကိံ၊ အယျောတိ။ အတ္ထိ တေ ကောစိ ဘာဝနာမနသိကာရောတိ? နတ္ထယျေတိ။ အာဝုသော ၊ ပဗ္ဗဇိတာနံ သန္တိကေ ဝသန္တေန နာမ ဝိဿဋ္ဌအတ္တဘာဝေန ဘဝိတုံ န ဝဋ္ဋတိ၊ ကောစိဒေဝ မနသိကာရော ဣစ္ဆိတဗ္ဗော၊ တွံ ပန အညံ န သက္ခိဿသိ၊ ‘‘အဋ္ဌိ အဋ္ဌီ’’တိ သဇ္ဈာယံ ကရောဟီတိ။ သော ထေရိယာ ဩဝါဒေ ဌတွာ ‘‘အဋ္ဌိ အဋ္ဌီ’’တိ သဇ္ဈာယန္တော စရတိ။

တံ ဧကဒိဝသံ ပါတောဝ တောရဏဂ္ဂေ နိသီဒိတွာ ဗာလာတပံ တပမာနံ ဧကော သကုဏော နခပဉ္ဇရေန အဂ္ဂဟေသိ။ သော ‘‘ကိရိ ကိရီ’’တိ သဒ္ဒမကာသိ။ သာမဏေရိယော သုတွာ၊ ‘‘အယျေ၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတော သကုဏေန ဂဟိတော၊ မောစေမ န’’န္တိ လေဍ္ဍုအာဒီနိ ဂဟေတွာ အနုဗန္ဓိတွာ မောစေသုံ။ တံ အာနေတွာ ပုရတော ဌပိတံ ထေရီ အာဟ၊ ‘‘ဗုဒ္ဓရက္ခိတ၊ သကုဏေန ဂဟိတကာလေ ကိံ စိန္တေသီ’’တိ။ အယျေ၊ န အညံ စိန္တေသိံ၊ ‘‘အဋ္ဌိပုဉ္ဇောဝ အဋ္ဌိပုဉ္ဇံ ဂဟေတွာ ဂစ္ဆတိ၊ ကတရသ္မိံ ဌာနေ ဝိပ္ပကိရိဿတီ’’တိ ဧဝံ၊ အယျေ၊ အဋ္ဌိပုဉ္ဇမေဝ စိန္တေသိန္တိ။ သာဓု သာဓု၊ ဗုဒ္ဓရက္ခိတ ၊ အနာဂတေ ဘဝက္ခယဿ တေ ပစ္စယော ဘဝိဿတီတိ။ ဧဝံ တတ္ထ တိရစ္ဆာနဂတာပိ သတိပဋ္ဌာနမနသိကာရယုတ္တာ။

ဒီဃနိကာယာဒီသု မဟာနိဒါနာဒီနီတိ ဒီဃနိကာယေ မဟာနိဒါနံ (ဒီ။ နိ။ ၂။၉၅ အာဒယော) သတိပဋ္ဌာနံ (ဒီ။ နိ။ ၂။၃၇၂ အာဒယော) မဇ္ဈိမနိကာယေ သတိပဋ္ဌာနံ (မ။ နိ။ ၁။၁၀၅ အာဒယော) သာရောပမံ (မ။ နိ။ ၁။၃၀၇ အာဒယော) ရုက္ခောပမံ ရဋ္ဌပါလံ မာဂဏ္ဍိယံ အာနေဉ္ဇသပ္ပာယန္တိ (မ။ နိ။ ၃။၆၆ အာဒယော) ဧဝမာဒီနိ။

ဉာဏာဒယောတိ ဉာဏဉ္စေဝ တံသမ္ပယုတ္တဓမ္မာ စ။ တေနာဟ ‘‘ဉာဏန္တိ ဝုတ္တေ’’တိအာဒိ။ ဉာဏသမ္ပယုတ္တစိတ္တာနိ လဗ္ဘန္တိ တေဟိ ဝိနာ သမ္ပဇာနတာယ အသမ္ဘဝတော။ မဟာစိတ္တာနီတိ အဋ္ဌပိ မဟာကိရိယစိတ္တာနိ လဗ္ဘန္တိ ‘‘သတတဝိဟာရာ’’တိ ဝစနတော ဉာဏုပ္ပတ္တိပစ္စယရဟိတကာလေပိ ပဝတ္တိဇောတနတော။ ဒသ စိတ္တာနီတိ အဋ္ဌ မဟာကိရိယစိတ္တာနိ ဟသိတုပ္ပာဒဝေါဋ္ဌဗ္ဗနစိတ္တေဟိ သဒ္ဓိံ ဒသ စိတ္တာနိ လဗ္ဘန္တိ။ အရဇ္ဇနာဒုဿနဝသေန ပဝတ္တိ တေသမ္ပိ သာဓာရဏာတိ။ ‘‘ဥပေက္ခကော ဝိဟရတီ’’တိ ဝစနတော ဆဠင်္ဂုပေက္ခာဝသေန အာဂတာနံ ဣမေသံ သတတဝိဟာရာနံ သောမနဿံ ကထံ လဗ္ဘတီတိ အာဟ ‘‘အာသေဝနဝသေန လဗ္ဘတီ’’တိ။ ကိဉ္စာပိ ခီဏာသဝေါ ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌေပိ အာရမ္မဏေ မဇ္ဈတ္တော ဝိယ ဗဟုလံ ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ အတ္တနော ပရိသုဒ္ဓပကတိဘာဝါဝိဇဟနတော။ ကဒါစိ ပန တထာ စေတောဘိသင်္ခါရာဘာဝေ ယံ တံ သဘာဝတော ဣဋ္ဌံ အာရမ္မဏံ ၊ တတ္ထ ယာထာဝသဘာဝဂ္ဂဟဏဝသေနပိ အရဟတော စိတ္တံ သောမနဿသဟဂတံ ဟုတွာ ပဝတ္တတေဝ၊ တဉ္စ ခေါ ပုဗ္ဗာသေဝနဝသေန။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘အာသေဝနဝသေန လဗ္ဘတီ’’တိ။ အာရက္ခကိစ္စံ သာဓေတိ သတိဝေပုလ္လပ္ပတ္တတ္တာ။ စရတောတိအာဒိနာ နိစ္စသမာဒါနံ ဒဿေတိ၊ တံ ဝိက္ခေပါဘာဝေန ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။

ပဗ္ဗဇ္ဇူပဂတာတိ ယံ ကိဉ္စိ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ဥပဂတာ၊ န သမိတပါပါ။ ဘောဝါဒိနောတိ ဇာတိမတ္တဗြာဟ္မဏေ ဝဒတိ။ ပါဋေက္ကသစ္စာနီတိ တေဟိ တေဟိ ဒိဋ္ဌိဂတိကေဟိ ပါဋိယေက္ကံ ဂဟိတာနိ ‘‘ဣဒမေဝ သစ္စ’’န္တိ အဘိနိဝိဋ္ဌာနိ ဒိဋ္ဌိသစ္စာဒီနိ။ တာနိပိ ဟိ ‘‘ဣဒမေဝ သစ္စ’’န္တိ ဂဟဏံ ဥပါဒါယ ‘‘သစ္စာနီ’’တိ ဝေါဟရီယန္တိ။ တေနာဟ ‘‘ဣဒမေဝါ’’တိအာဒိ။ နီဟဋာနီတိ အတ္တနော သန္တာနတော နီဟရိတာနိ အပနီတာနိ။ ဂဟိတဂ္ဂဟဏဿာတိ အရိယမဂ္ဂါဓိဂမတော ပုဗ္ဗေ ဂဟိတဿ ဒိဋ္ဌိဂ္ဂါဟဿ။ ဝိဿဋ္ဌဘာဝဝေဝစနာနီတိ အရိယမဂ္ဂေန သဗ္ဗသော ပရိစ္စာဂဘာဝဿ အဓိဝစနာနိ။

နတ္ထိ ဧတာသံ ဝယော ဝေကလ္လန္တိ အဝယာတိ အာဟ ‘‘အနူနာ’’တိ၊ အနဝသေသောတိ အတ္ထော။ ဧသနာတိ ကာမေသနာဒယော။ မဂ္ဂဿ ကိစ္စနိပ္ဖတ္တိ ကထိတာ ရာဂါဒီနံ ပဟီနဘာဝဒီပနတော။ ပစ္စဝေက္ခဏဖလံ ကထိတန္တိ ပစ္စဝေက္ခဏမုခေန အရိယဖလံ ကထိတံ။ အဓိဂတေ ဟိ အဂ္ဂဖလေ သဗ္ဗသော ရာဂါဒီနံ အနုပ္ပာဒဓမ္မတံ ပဇာနာတိ၊ တဉ္စ ပဇာနနံ ပစ္စဝေက္ခဏဉာဏန္တိ။

ဒုတိယအရိယာဝါသသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

နာထဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။