📜

၁၃။ တေရသနိပါတော

၁။ သောဏကောဠိဝိသတ္ထေရဂါထာဝဏ္ဏနာ

တေရသနိပါတေ ယာဟု ရဋ္ဌေတိအာဒိကာ အာယသ္မတော သောဏဿ ကောဠိဝိသဿ ဂါထာ။ ကာ ဥပ္ပတ္တိ? အယမ္ပိ ပုရိမဗုဒ္ဓေသု ကတာဓိကာရော တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ပုညာနိ ဥပစိနိ။ အယံ ကိရ အနောမဒဿိဿ ဘဂဝတော ကာလေ မဟာဝိဘဝေါ သေဋ္ဌိ ဟုတွာ ဥပါသကေဟိ သဒ္ဓိံ ဝိဟာရံ ဂန္တွာ သတ္ထု သန္တိကေ ဓမ္မံ သုတွာ ပသန္နမာနသော သတ္ထု စင်္ကမနဋ္ဌာနေ သုဓာယ ပရိကမ္မံ ကာရေတွာ နာနာဝဏ္ဏေဟိ ပုပ္ဖေဟိ သန္ထရိတွာ ဥပရိ နာနာဝိရာဂဝတ္ထေဟိ ဝိတာနံ ဗန္ဓာပေသိ၊ တထာ သတ္ထု ဘိက္ခုသင်္ဃဿ စ ဒီဃသာလံ ကာရေတွာ နိယျာဒေသိ။ သော တေန ပုညကမ္မေန ဒေဝမနုဿေသု သံသရန္တော ပဒုမုတ္တရဿ ဘဂဝတော ကာလေ ဟံသဝတီနဂရေ သေဋ္ဌိကုလေ နိဗ္ဗတ္တိ၊ သိရိဝဍ္ဎောတိဿ နာမံ အဟောသိ။ သော ဝယပ္ပတ္တော ဝိဟာရံ ဂန္တွာ သတ္ထု သန္တိကေ ဓမ္မံ သုဏန္တော သတ္ထာရံ ဧကံ ဘိက္ခုံ အာရဒ္ဓဝီရိယာနံ အဂ္ဂဋ္ဌာနေ ဌပေန္တံ ဒိသွာ၊ သယမ္ပိ တံ ဌာနန္တရံ ပတ္ထေန္တော သတ္တာဟံ မဟာဒါနံ ပဝတ္တေတွာ ပဏိဓာနမကာသိ။ သတ္ထာပိ တဿ ပတ္ထနာယ သမိဇ္ဈနဘာဝံ ဒိသွာ ဗျာကရိတွာ ပက္ကာမိ။

သောပိ ယာဝဇီဝံ ကုသလံ ကတွာ ဒေဝမနုဿေသု သံသရန္တော ပရိနိဗ္ဗုတေ ကဿပဒသဗလေ အနုပ္ပန္နေ အမှာကံ ဘဂဝတိ ဗာရာဏသိယံ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ ဝိညုတံ ပတ္တော ဂင်္ဂါတီရေ ပဏ္ဏသာလံ ကရိတွာ ဧကံ ပစ္စေကဗုဒ္ဓံ တေမာသံ စတူဟိ ပစ္စယေဟိ သက္ကစ္စံ ဥပဋ္ဌဟိ။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ဝုဋ္ဌဝဿော ပရိပုဏ္ဏပရိက္ခာရော ဂန္ဓမာဒနမေဝ ဂတော။ သောပိ ကုလပုတ္တော ယာဝဇီဝံ တတ္ထ ပုညာနိ ကတွာ တတော စဝိတွာ ဒေဝမနုဿေသု သံသရန္တော အမှာကံ ဘဂဝတော ကာလေ စမ္ပာနဂရေ ဥသဘသေဋ္ဌိဿ ဂေဟေ ပဋိသန္ဓိံ ဂဏှိ။ တဿ ပဋိသန္ဓိဂ္ဂဟဏတော ပဋ္ဌာယ သေဋ္ဌိဿ မဟာဘောဂက္ခန္ဓော အဘိဝဍ္ဎိ။ တဿ ဇာတဒိဝသေ သကလနဂရေ မဟာသက္ကာရသမ္ပန္နော အဟောသိ၊ တဿ ပုဗ္ဗေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓဿ သတသဟဿဂ္ဃနိကရတ္တကမ္ဗလပရိစ္စာဂေန သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော သုခုမာလတရော စ အတ္တဘာဝေါ အဟောသိ၊ တေနဿ သောဏောတိ နာမံ အကံသု။ မဟတာ ပရိဝါရေန ဝဍ္ဎတိ ၊ တဿ ဟတ္ထပါဒတလာနိ ဗန္ဓုဇီဝကပုပ္ဖဝဏ္ဏာနိ အဟေသုံ၊ သတဝိဟတကပ္ပာသဿ ဝိယ သမ္ဖဿော ပါဒတလေသု မဏိကုဏ္ဍလာဝဋ္ဋဝဏ္ဏာနိ လောမာနိ ဇာယိံသု။ ဝယပ္ပတ္တဿ တဿ တိဏ္ဏံ ဥတူနံ အနုစ္ဆဝိကေ တယော ပါသာဒေ ကာရေတွာ နာဋကာနိ ဥပဋ္ဌာပေသုံ။ သော တတ္ထ မဟတိံ သမ္ပတ္တိံ အနုဘဝန္တော ဒေဝကုမာရော ဝိယ ပဋိဝသတိ။

အထ အမှာကံ သတ္ထရိ သဗ္ဗညုတံ ပတွာ ပဝတ္တိတဝရဓမ္မစက္ကေ ရာဇဂဟံ ဥပနိဿာယ ဝိဟရန္တေ ဗိမ္ဗိသာရရညာ ပက္ကောသာပိတော အသီတိယာ ဂါမိကသဟဿေဟိ သဒ္ဓိံ ရာဇဂဟံ အာဂတော၊ သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တွာ ဓမ္မံ သုတွာ ပဋိလဒ္ဓသဒ္ဓါ မာတာပိတရော အနုဇာနာပေတွာ သာသနေ ပဗ္ဗဇိတွာ လဒ္ဓူပသမ္ပဒေါ သတ္ထု သန္တိကေ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတွာ၊ ဇနသံသဂ္ဂပရိဟရဏတ္ထံ သီတဝနေ ဝသန္တော ‘‘မမ သရီရံ သုခုမာလံ၊ န စ သက္ကာ သုခေနေဝ သုခံ အဓိဂန္တုံ၊ ကာယံ ကိလမေတွာ သမဏဓမ္မံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဌာနစင်္ကမမေဝ အဓိဋ္ဌာယ၊ ပဓာနမနုယုဉ္ဇန္တော ပါဒတလေသု ဖောဋေသု ဥဋ္ဌဟိတေသုပိ ဝေဒနံ အဇ္ဈုပေက္ခိတွာ ဒဠှံ ဝီရိယံ ကရောန္တော အစ္စာရဒ္ဓဝီရိယတာယ ဝိသေသံ နိဗ္ဗတ္တေတုံ အသက္ကောန္တော၊ ‘‘ဧဝံ ဝါယမန္တောပိ အဟံ မဂ္ဂံ ဝါ ဖလံ ဝါ နိဗ္ဗတ္တေတုံ န သက္ကောမိ၊ ကိံ မေ ပဗ္ဗဇ္ဇာယ၊ ဟီနာယာဝတ္တိတွာ ဘောဂေ စ ဘုဉ္ဇိဿာမိ၊ ပုညာနိ စ ကရိဿာမီ’’တိ စိန္တေသိ။ သတ္ထာ တဿ စိတ္တာစာရံ ဉတွာ တတ္ထ ဂန္တွာ ဝီဏူပမောဝါဒေန ဩဝဒိတွာ ဝီရိယသမတာယောဇနဝိဓိံ ဒဿေန္တော ကမ္မဋ္ဌာနံ သောဓေတွာ ဂိဇ္ဈကူဋံ ဂတော။ သောဏတ္ထေရောပိ သတ္ထု သမ္မုခါ ဩဝါဒံ လဘိတွာ ဝီရိယသမတံ ယောဇေတွာ ဝိပဿနံ ဥဿုက္ကာပေတွာ အရဟတ္တေ ပတိဋ္ဌာသိ။ တေန ဝုတ္တံ အပဒါနေ (အပ။ ထေရ ၁။၅။၂၅-၅၃) –

‘‘အနောမဒဿိဿ မုနိနော၊ လောကဇေဋ္ဌဿ တာဒိနော၊

သုဓာယ လေပနံ ကတွာ၊ စင်္ကမံ ကာရယိံ အဟံ။

‘‘နာနာဝဏ္ဏေဟိ ပုပ္ဖေဟိ၊ စင်္ကမံ သန္ထရိံ အဟံ၊

အာကာသေ ဝိတာနံ ကတွာ၊ ဘောဇယိံ ဗုဒ္ဓမုတ္တမံ။

‘‘အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာန၊ အဘိဝါဒေတွာန သုဗ္ဗတံ၊

ဒီဃသာလံ ဘဂဝတော၊ နိယျာဒေသိမဟံ တဒါ။

‘‘မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ သတ္ထာ လောကေ အနုတ္တရော၊

ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ၊ အနုကမ္ပာယ စက္ခုမာ။

‘‘ပဋိဂ္ဂဟေတွာန သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ ဒက္ခိဏေယျော သဒေဝကေ၊

ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။

‘‘ယော သော ဟဋ္ဌေန စိတ္တေန၊ ဒီဃသာလံ အဒါသိ မေ၊

တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။

‘‘ဣမဿ မစ္စုကာလမှိ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော၊

သဟဿယုတ္တဿရထော၊ ဥပဋ္ဌိဿတိ တာဝဒေ။

‘‘တေန ယာနေနယံ ပေါသော၊ ဒေဝလောကံ ဂမိဿတိ၊

အနုမောဒိဿရေ ဒေဝါ၊ သမ္ပတ္တေ ကုလသမ္ဘဝေ။

‘‘မဟာရဟံ ဗျမှံ သေဋ္ဌံ၊ ရတနမတ္တိကလေပနံ၊

ကူဋာဂါရဝရူပေတံ၊ ဗျမှံ အဇ္ဈာဝသိဿတိ။

‘‘တိံသကပ္ပသဟဿာနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ၊

ပဉ္စဝီသတိ ကပ္ပာနိ၊ ဒေဝရာဇာ ဘဝိဿတိ။

‘‘သတ္တသတ္တတိက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ၊

ယသောဓရသနာမာ တေ၊ သဗ္ဗေပိ ဧကနာမကာ။

‘‘ဒွေ သမ္ပတ္တီ အနုဘောတွာ၊ ဝဍ္ဎေတွာ ပုညသဉ္စယံ၊

အဋ္ဌဝီသတိကပ္ပမှိ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။

‘‘တတြာပိ ဗျမှံ ပဝရံ၊ ဝိဿကမ္မေန မာပိတံ၊

ဒသသဒ္ဒါဝိဝိတ္တံ တံ၊ ပုရမဇ္ဈာဝသိဿတိ။

‘‘အပရိမေယျေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ဘူမိပါလော မဟိဒ္ဓိကော၊

ဩက္ကာကော နာမ နာမေန၊ ရာဇာ ရဋ္ဌေ ဘဝိဿတိ။

‘‘သောဠသိတ္ထိသဟဿာနံ၊ သဗ္ဗာသံ ပဝရာ စ သာ၊

အဘိဇာတာ ခတ္တိယာနီ၊ နဝ ပုတ္တေ ဇနေဿတိ။

‘‘နဝ ပုတ္တေ ဇနေတွာန၊ ခတ္တိယာနီ မရိဿတိ၊

တရုဏီ စ ပိယာ ကညာ၊ မဟေသိတ္တံ ကရိဿတိ။

‘‘ဩက္ကာကံ တောသယိတွာန၊ ဝရံ ကညာ လဘိဿတိ၊

ဝရံ လဒ္ဓါန သာ ကညာ၊ ပုတ္တေ ပဗ္ဗာဇယိဿတိ။

‘‘ပဗ္ဗာဇိတာ စ တေ သဗ္ဗေ၊ ဂမိဿန္တိ နဂုတ္တမံ၊

ဇာတိဘေဒဘယာ သဗ္ဗေ၊ ဘဂိနီဟိ ဝသိဿရေ။

‘‘ဧကာ စ ကညာ ဗျာဓီဟိ၊ ဘဝိဿတိ ပရိက္ခတာ၊

မာ နော ဇာတိ ပဘိဇ္ဇီတိ၊ နိခဏိဿန္တိ ခတ္တိယာ။

‘‘ခတ္တိယော နီဟရိတွာန၊ တာယ သဒ္ဓိံ ဝသိဿတိ၊

ဘဝိဿတိ တဒါ ဘေဒေါ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ။

‘‘တေသံ ပဇာ ဘဝိဿန္တိ၊ ကောဠိယာ နာမ ဇာတိယာ၊

တတ္ထ မာနုသကံ ဘောဂံ၊ အနုဘောဿတိနပ္ပကံ။

‘‘တမှာ ကာယာ စဝိတွာန၊ ဒေဝလောကံ ဂမိဿတိ၊

တတြာပိ ပဝရံ ဗျမှံ၊ လဘိဿတိ မနောရမံ။

‘‘ဒေဝလောကာ စဝိတွာန၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော၊

အာဂန္တွာန မနုဿတ္တံ၊ သောဏော နာမ ဘဝိဿတိ။

‘‘အာရဒ္ဓဝီရိယော ပဟိတတ္တော၊ ပဒဟံ သတ္ထု သာသနေ၊

သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။

‘‘အနန္တဒဿီ ဘဂဝါ၊ ဂေါတမော သကျပုင်္ဂဝေါ၊

ဝိသေသညူ မဟာဝီရော၊ အဂ္ဂဋ္ဌာနေ ဌပေဿတိ။

‘‘ဝုဋ္ဌမှိ ဒေဝေ စတုရင်္ဂုလမှိ၊ တိဏေ အနိလေရိတအင်္ဂဏမှိ၊

ဌတွာန ယောဂဿ ပယုတ္တတာဒိနော၊ တတောတ္တရိံ ပါရမတာ န ဝိဇ္ဇတိ။

‘‘ဥတ္တမေ ဒမထေ ဒန္တော၊ စိတ္တံ မေ သုပဏီဟိတံ၊

ဘာရော မေ ဩဟိတော သဗ္ဗော၊ နိဗ္ဗုတောမှိ အနာသဝေါ။

‘‘အင်္ဂီရသော မဟာနာဂေါ၊ အဘိဇာတောဝ ကေသရီ၊

ဘိက္ခုသင်္ဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသန’’န္တိ။

အရဟတ္တံ ပန ပတွာ အတ္တနော ပဋိပတ္တိံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ဥဒါနဝသေန အညာဗျာကရဏဝသေန စ –

၆၃၂။

‘‘ယာဟု ရဋ္ဌေ သမုက္ကဋ္ဌော၊ ရညော အင်္ဂဿ ပဒ္ဓဂူ၊

သွာဇ္ဇ ဓမ္မေသု ဥက္ကဋ္ဌော၊ သောဏော ဒုက္ခဿ ပါရဂူ။

၆၃၃။

‘‘ပဉ္စ ဆိန္ဒေ ပဉ္စ ဇဟေ၊ ပဉ္စ စုတ္တရိ ဘာဝယေ၊

ပဉ္စသင်္ဂါတိဂေါ ဘိက္ခု၊ ဩဃတိဏ္ဏောတိ ဝုစ္စတိ။

၆၃၄။

‘‘ဥန္နဠဿ ပမတ္တဿ၊ ဗာဟိရာသဿ ဘိက္ခုနော၊

သီလံ သမာဓိ ပညာ စ၊ ပါရိပူရိံ န ဂစ္ဆတိ။

၆၃၅။

‘‘ယဉှိ ကိစ္စံ အပဝိဒ္ဓံ၊ အကိစ္စံ ပန ကရီယတိ၊

ဥန္နဠာနံ ပမတ္တာနံ၊ တေသံ ဝဍ္ဎန္တိ အာသဝါ။

၆၃၆။

‘‘ယေသဉ္စ သုသမာရဒ္ဓါ၊ နိစ္စံ ကာယဂတာ သတိ၊

အကိစ္စံ တေ န သေဝန္တိ၊ ကိစ္စေ သာတစ္စကာရိနော၊

သတာနံ သမ္ပဇာနာနံ၊ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ အာသဝါ။

၆၃၇။

‘‘ဥဇုမဂ္ဂမှိ အက္ခာတေ၊ ဂစ္ဆထ မာ နိဝတ္တထ၊

အတ္တနာ စောဒယတ္တာနံ၊ နိဗ္ဗာနမဘိဟာရယေ။

၆၃၈။

‘‘အစ္စာရဒ္ဓမှိ ဝီရိယမှိ၊ သတ္ထာ လောကေ အနုတ္တရော၊

ဝီဏောပမံ ကရိတွာ မေ၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ စက္ခုမာ၊

တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ ဝိဟာသိံ သာသနေ ရတော။

၆၃၉။

‘‘သမထံ ပဋိပါဒေသိံ၊ ဥတ္တမတ္ထဿ ပတ္တိယာ၊

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၆၄၀။

‘‘နေက္ခမ္မေ အဓိမုတ္တဿ၊ ပဝိဝေကဉ္စ စေတသော၊

အဗျာဗဇ္ဈာဓိမုတ္တဿ၊ ဥပါဒါနက္ခယဿ စ။

၆၄၁။

‘‘တဏှက္ခယာဓိမုတ္တဿ၊ အသမ္မောဟဉ္စ စေတသော၊

ဒိသွာ အာယတနုပ္ပာဒံ၊ သမ္မာ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။

၆၄၂။

‘‘တဿ သမ္မာ ဝိမုတ္တဿ၊ သန္တစိတ္တဿ ဘိက္ခုနော၊

ကတဿ ပတိစယော နတ္ထိ၊ ကရဏီယံ န ဝိဇ္ဇတိ။

၆၄၃။

‘‘သေလော ယထာ ဧကဃနော၊ ဝါတေန န သမီရတိ၊

ဧဝံ ရူပါ ရသာ သဒ္ဒါ၊ ဂန္ဓာ ဖဿာ စ ကေဝလာ။

၆၄၄။

‘‘ဣဋ္ဌာ ဓမ္မာ အနိဋ္ဌာ စ၊ နပ္ပဝေဓေန္တိ တာဒိနော၊

ဌိတံ စိတ္တံ ဝိသညုတ္တံ၊ ဝယဉ္စဿာနုပဿတီ’’တိ။ – ဣမာ ဂါထာ အဘာသိ၊

တတ္ထ ယာဟု ရဋ္ဌေ သမုက္ကဋ္ဌောတိ ယော အဟု အဟောသိ အင်္ဂရဋ္ဌေ အသီတိယာ ဂါမိကသဟဿေဟိ ဘောဂသမ္ပတ္တိယာ ဣဿရိယသမ္ပတ္တိယာ စ သမ္မာ အတိဝိယ ဥက္ကဋ္ဌော သေဋ္ဌော။ ရညော အင်္ဂဿ ပဒ္ဓဂူတိ စတူဟိ သင်္ဂဟဝတ္ထူဟိ ပရိသာယ ရဉ္ဇနဋ္ဌေန ရညော အင်္ဂါဓိပတိနော ဗိမ္ဗိသာရဿ ပရိဝါရဘူတော ဂဟပတိဝိသေသော တဿ ရဋ္ဌေ ကုဋုမ္ဗိကော အဟူတိ ယောဇေတဗ္ဗံ။ သွာဇ္ဇ ဓမ္မေသု ဥက္ကဋ္ဌောတိ သော သောဏော အဇ္ဇေတရဟိ လောကုတ္တရဓမ္မေသု ဥက္ကဋ္ဌော ဇာတော၊ ဂိဟိကာလေပိ ကေဟိစိ ဥက္ကဋ္ဌောယေဝ ဟုတွာ ဣဒါနိ ပဗ္ဗဇိတကာလေပိ ဥက္ကဋ္ဌောယေဝ ဟောတီတိ အတ္တာနမေဝ ပရံ ဝိယ ဒဿေတိ။ ဒုက္ခဿ ပါရဂူတိ သကလဿ ဝဋ္ဋဒုက္ခဿ ပါရံ ပရိယန္တံ ဂတော၊ ဧတေန ဓမ္မေသု ဥက္ကဋ္ဌောတိ အဝိသေသေန ဝုတ္တံ ဥက္ကဋ္ဌဘာဝံ ဝိသေသေတိ အရဟတ္တာဓိဂမဒီပနတော။

ဣဒါနိ ယာယ ပဋိပတ္တိယာ ဒုက္ခပါရဂူ ဇာတော၊ အညာပဒေသေန တံ ဒဿေန္တော ‘‘ပဉ္စ ဆိန္ဒေ’’တိ ဂါထမာဟ။ တဿတ္ထော – အပါယကာမသုဂတိသမ္ပာပကာနိ ပဉ္စောရမ္ဘာဂိယာနိ သံယောဇနာနိ ပုရိသော သတ္ထေန ပါဒေ ဗဒ္ဓရဇ္ဇုကံ ဝိယ ဟေဋ္ဌိမေန မဂ္ဂတ္တယေန ဆိန္ဒေယျ၊ ရူပါရူပဘဝသမ္ပာပကာနိ ပဉ္စ ဥဒ္ဓမ္ဘာဂိယာနိ သံယောဇနာနိ ပုရိသော ဂီဝါယ ဗဒ္ဓရဇ္ဇုကံ ဝိယ အဂ္ဂမဂ္ဂေန ဇဟေယျ၊ ဆိန္ဒေယျ၊ တေသံ ပန ဥဒ္ဓမ္ဘာဂိယသံယောဇနာနံ ပဟာနာယ ပဉ္စ သဒ္ဓါဒီနိ ဣန္ဒြိယာနိ ဥတ္တရိ ဘာဝယေ ဘာဝေယျ။ ဧဝံဘူတော ပန ဘိက္ခု ရာဂသင်္ဂေါ ဒေါသမောဟမာနဒိဋ္ဌိသင်္ဂေါတိ ပဉ္စန္နံ သင်္ဂါနံ အတိက္ကမနေန ပဉ္စသင်္ဂါတိဂေါ ဟုတွာ၊ ကာမောဃော၊ ဘဝေါဃော၊ ဒိဋ္ဌောဃော၊ အဝိဇ္ဇောဃောတိ စတုန္နံ ဩဃာနံ တိဏ္ဏတ္တာ ဩဃတိဏ္ဏောတိ ဝုစ္စတိ။

အယဉ္စ ဩဃတရဏပဋိပတ္တိသီလာဒီနံ ပါရိပူရိယာဝ ဟောတိ၊ သီလာဒယော စ မာနာဒိပ္ပဟာနေန ပါရိပူရိံ ဂစ္ဆန္တိ၊ န အညထာတိ ဒဿေန္တော ‘‘ဥန္နဠဿာ’’တိ ဂါထမာဟ။ တတ္ထ ဥန္နဠဿာတိ ဥဂ္ဂတတုစ္ဆမာနဿ။ မာနော ဟိ ဥန္နမနာကာရဝုတ္တိယာ တုစ္ဆဘာဝေန နဠော ဝိယာတိ ‘‘နဠော’’တိ ဝုစ္စတိ။ ပမတ္တဿာတိ သတိဝေါဿဂ္ဂေန ပမာဒံ အာပန္နဿ။ ဗာဟိရာသဿာတိ ဗာဟိရေသု အာယတနေသု အာသာဝတော၊ ကာမေသု အဝီတရာဂဿာတိ အတ္ထော။ သီလံ သမာဓိ ပညာ စ၊ ပါရိပူရိံ န ဂစ္ဆတီတိ တဿ သီလာဒီနံ ပဋိပက္ခသေဝိနော လောကိယောပိ တာဝ သီလာဒိဂုဏော ပါရိပူရိံ န ဂစ္ဆတိ၊ ပဂေဝ လောကုတ္တရော။

တတ္ထ ကာရဏမာဟ ‘‘ယဉှိ ကိစ္စ’’န္တိအာဒိနာ။ ဘိက္ခုနော ဟိ ပဗ္ဗဇိတကာလတော ပဋ္ဌာယ အပရိမာဏသီလက္ခန္ဓဂေါပနံ အရညဝါသော ဓုတင်္ဂပရိဟရဏံ ဘာဝနာရာမတာတိ ဧဝမာဒိ ကိစ္စံ နာမ။ ယေဟိ ပန ဣဒံ ယထာဝုတ္တံ အတ္တနော ကိစ္စံ၊ တံ အပဝိဒ္ဓံ အကရဏေန ဆဍ္ဍိတံ။ အကိစ္စန္တိ ပတ္တမဏ္ဍနံ စီဝရကာယဗန္ဓနအံသဗဒ္ဓဆတ္တုပါဟနတာလဝဏ္ဋဓမ္မကရဏမဏ္ဍနန္တိ ဧဝမာဒိ ပရိက္ခာရမဏ္ဍနံ ပစ္စယဗာဟုလိယန္တိ ဧဝမာဒိ ဘိက္ခုနော အကိစ္စံ နာမ၊ တံ ကယိရတိ၊ တေသံ မာနနဠံ ဥက္ခိပိတွာ စရဏေန ဥန္နဠာနံ သတိဝေါဿဂ္ဂေန ပမတ္တာနံ စတ္တာရောပိ အာသဝါ ဝဍ္ဎန္တိ။

ယေသံ ပန ပညာဒိဂုဏော ဝဍ္ဎတိ၊ တေ ဒဿေတုံ ‘‘ယေသ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ သုသမာရဒ္ဓါတိ သုဋ္ဌု ပဂ္ဂဟိတာ။ ကာယဂတာ သတီတိ၊ ကာယာနုပဿနာဘာဝနာ။ အကိစ္စံ တေတိ တေ ဧတံ ပတ္တမဏ္ဍနာဒိအကိစ္စံ။ န သေဝန္တီတိ န ကရောန္တိ။ ကိစ္စေတိ၊ ပဗ္ဗဇိတကာလတော ပဋ္ဌာယ ကတ္တဗ္ဗေ အပရိမာဏသီလက္ခန္ဓဂေါပနာဒိကေ။ သာတစ္စကာရိနောတိ သတတကာရိနော တေသံ သတိယာ အဝိပ္ပဝါသေန သတာနံ သာတ္ထကသမ္ပဇညံ၊ သပ္ပာယသမ္ပဇညံ၊ ဂေါစရသမ္ပဇညံ၊ အသမ္မောဟသမ္ပဇညန္တိ စတူဟိ သမ္ပဇညေဟိ သမ္ပဇာနာနံ၊ စတ္တာရောပိ အာသဝါ အတ္ထံ ဂစ္ဆန္တိ ပရိက္ခယံ အဘာဝံ ဂစ္ဆန္တီတိ အတ္ထော။

ဣဒါနိ အတ္တနော သန္တိကေ ဌိတဘိက္ခူနံ ဩဝါဒံ ဒေန္တော ‘‘ဥဇုမဂ္ဂမှီ’’တိ ဂါထမာဟ။ တတ္ထ ဥဇုမဂ္ဂမှိ အက္ခာတေတိ အန္တဒွယပရိဝဇ္ဇနေန ကာယဝင်္ကာဒိပ္ပဟာနေန စ ဥဇုကေ မဇ္ဈိမပဋိပဒါဘူတေ အရိယမဂ္ဂေ သတ္ထာရာ ဘာသိတေ။ ဂစ္ဆထာတိ ပဋိပဇ္ဇထ။ မာ နိဝတ္တထာတိ အန္တရာ ဝေါသာနံ မာပဇ္ဇထ။ အတ္တနာ စောဒယတ္တာနန္တိ ဣဓ အတ္ထကာမော ကုလပုတ္တော အပါယဘယပစ္စဝေက္ခဏာဒိနာ အတ္တနာဝ အတ္တာနံ စောဒေန္တော။ နိဗ္ဗာနမဘိဟာရယေတိ၊ အတ္တာနံ နိဗ္ဗာနံ အဘိဟရေယျ ဥပနေယျ၊ ယထာ နံ သစ္ဆိကရောတိ၊ တထာ ပဋိပဇ္ဇေယျာတိ အတ္ထော။

ဣဒါနိ မယာပိ ဧဝမေဝ ပဋိပန္နန္တိ၊ အတ္တနော ပဋိပတ္တိံ ဒဿေတုံ ‘‘အစ္စာရဒ္ဓမှီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ အစ္စာရဒ္ဓမှိ ဝီရိယမှီတိ ဝိပဿနံ ဘာဝေန္တေန မယာ သမာဓိနာ ဝီရိယံ သမရသံ အကတွာ အတိဝိယ ဝီရိယေ ပဂ္ဂဟိတေ။ အစ္စာရဒ္ဓဝီရိယတာ စဿ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တာယေဝ။ ဝီဏောပမံ ကရိတွာ မေတိ အာယသ္မတော သောဏဿ ‘‘ယေ ခေါ ကေစိ ဘဂဝတော သာဝကာ အာရဒ္ဓဝီရိယာ ဝိဟရန္တိ။ အဟံ တေသံ အညတရော၊ အထ စ ပန မေ နာနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ၊ တသ္မာဟံ ဝိဗ္ဘမိဿာမီ’’တိ စိတ္တေ ဥပ္ပန္နေ သတ္ထာ ဣဒ္ဓိယာ တဿ သမ္မုခေ အတ္တာနံ ဒဿေတွာ ‘‘ကသ္မာ တွံ၊ သောဏ၊ ‘ဝိဗ္ဘမိဿာမီ’တိ စိတ္တံ ဥပ္ပာဒေသိ၊ ကုသလော တွံ ပုဗ္ဗေ အဂါရိယဘူတော ဝီဏာယ တန္တိဿရေ’’တိ ပုစ္ဆိတွာ တေန ‘‘ဧဝံ၊ ဘန္တေ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘တံ ကိံ မညသိ၊ သောဏ? ယဒါ တေ ဝီဏာယ တန္တိယော အစ္စာယတာ ဟောန္တိ၊ အပိ နု တေ ဝီဏာ တသ္မိံ သမယေ သရဝတီ ဝါ ဟောတိ ကမ္မညာ ဝါတိ? နော ဟေတံ၊ ဘန္တေ! တံ ကိံ မညသိ၊ သောဏ၊ ယဒါ တေ ဝီဏာယ တန္တိယော အတိသိထိလာ ဟောန္တိ၊ အပိ နု တေ ဝီဏာ တသ္မိံ သမယေ သရဝတီ ဝါ ဟောတိ ကမ္မညာ ဝါတိ? နော ဟေတံ၊ ဘန္တေ။ တံ ကိံ မညသိ၊ သောဏ၊ ယဒါ ပန တေ ဝီဏာယ တန္တိယော နေဝ အစ္စာယတာ ဟောန္တိ၊ နာတိသိထိလာ သမေ ဂုဏေ ပတိဋ္ဌိတာ၊ အပိ နု တေ ဝီဏာ တသ္မိံ သမယေ သရဝတီ ဝါ ဟောတိ ကမ္မညာ ဝါတိ? ဧဝံ၊ ဘန္တေ။ ဧဝမေဝ ခေါ၊ သောဏ၊ အစ္စာရဒ္ဓဝီရိယံ ဥဒ္ဓစ္စာယ သံဝတ္တတိ၊ အတိလီနဝီရိယံ ကောသဇ္ဇာယ သံဝတ္တတိ၊ တသ္မာတိဟ တွံ၊ သောဏ၊ ဝီရိယသမတံ အဓိဋ္ဌဟ၊ ဣန္ဒြိယာနဉ္စ သမတံ ပဋိဝိဇ္ဈာ’’တိ ဧဝံ ဝီဏံ ဥပမံ ကတွာ ပဝတ္တိတေန ဝီဏောပမောဝါဒေန မယှံ ဓမ္မံ ဒေသေသိ။ တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာတိ တဿ ဘဂဝတော ဝစနံ ဝီဏောပမောဝါဒံ သုတွာ အန္တရာ ဥပ္ပန္နံ ဝိဗ္ဘမိတုကာမတံ ပဟာယ သတ္ထု သာသနေ ရတော အဘိရတော ဝိဟရိံ။

ဝိဟရန္တော စ သမထံ ပဋိပါဒေသိံ ဝီရိယသမတံ ယောဇေန္တော သဒ္ဓါပညာနံ ဝိယ သမာဓိဝီရိယာနံ သမရသတံ ဥပ္ပာဒေန္တော ဈာနာဓိဋ္ဌာနံ ဝိပဿနာသမာဓိံ သမ္ပာဒေသိံ ဝိပဿနံ ဥဿုက္ကာပေသိံ။ တတ္ထ ပယောဇနံ အာဟ ‘‘ဥတ္တမတ္ထဿ ပတ္တိယာ’’တိ။ ဥတ္တမတ္ထဿ ပတ္တိယာတိ အရဟတ္တာဓိဂမာယာတိ အတ္ထော။

ဣဒါနိ ယထာ ပဋိပန္နဿ သမထဝိပဿနာ သမ္ပဇ္ဇိံသု၊ တံ အညာပဒေသေန ဒဿေန္တော ‘‘နေက္ခမ္မေ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ နေက္ခမ္မေတိ ပဗ္ဗဇ္ဇာဒိကေ ကာမနိဿရဏေ။ အဓိမုတ္တဿာတိ တတ္ထ နိန္နပေါဏပဗ္ဘာရဘာဝေန ယုတ္တပ္ပယုတ္တဿ၊ ပဌမံ တာဝ ပဗ္ဗဇ္ဇာဘိမုခေါ ဟုတွာ ကာမေ ပဟာယ ပဗ္ဗဇိတွာ စ သီလဝိသောဓနံ အရညဝါသော ဓုတင်္ဂပရိဟရဏံ ဘာဝနာဘိယောဂေါတိ ဧဝမာဒီသု အနဝဇ္ဇဓမ္မေသု ယုတ္တပ္ပယုတ္တဿာတိ အတ္ထော။ ပဝိဝေကဉ္စ စေတသောတိ စေတသော ပဝိဝေကဉ္စ အဓိမုတ္တဿ ဧဝံ နေက္ခမ္မာဓိမုတ္တဿ သတော စတုက္ကပဉ္စကဇ္ဈာနာနံ နိဗ္ဗတ္တနေန ဝိဝေကေ ယုတ္တဿ ပယုတ္တဿ။ အဗျာဗဇ္ဈာဓိမုတ္တဿာတိ အဗျာဗဇ္ဈေ နိဒုက္ခတာယ အဓိမုတ္တဿ ဈာနသမာပတ္တိယော နိဗ္ဗတ္တေတွာ သမထသုခေ ယုတ္တပ္ပယုတ္တဿ။ ဥပါဒါနက္ခယဿ စာတိ စတုန္နမ္ပိ ဥပါဒါနာနံ ခယန္တေ အရဟတ္တေ အဓိမုတ္တဿ။ ဘုမ္မတ္ထေ ဟိ ဧတံ သာမိဝစနံ။ တံ ယထာဓိဂတံ ဈာနံ ပါဒကံ ကတွာ အရဟတ္တာဓိဂမာယ ဝိပဿနံ အနုယုဉ္ဇန္တဿာတိ အတ္ထော။

တဏှက္ခယာဓိမုတ္တဿာတိ တဏှာ ခီယတိ ဧတ္ထာတိ တဏှက္ခယော၊ နိဗ္ဗာနံ၊ တသ္မိံ အဓိမုတ္တဿ ဥပါဒိံ ဘယတော၊ အနုပါဒိဉ္စ ခေမတော ဒဿနေန နိရောဓေ နိန္နပေါဏပဗ္ဘာရဿ။ အသမ္မောဟဉ္စ စေတသောတိ အသမ္မောဟသမ္ပဇညဝသေန စိတ္တဿ အသမ္မောဟပဝတ္တိံ သမ္မောဟသမုစ္ဆိန္ဒနေန ဝါ စိတ္တဿ အသမ္မောဟဘူတံ အရိယမဂ္ဂံ အဓိမုတ္တဿ။ ဒိသွာ အာယတနုပ္ပာဒန္တိ စက္ခာဒီနံ အာယတနာနံ ယထာသကပစ္စယေဟိ ခဏေ ခဏေ ဥပ္ပာဒံ၊ တပ္ပဋိပက္ခတော နိရောဓဉ္စ ဝိပဿနာပညာသဟိတာယ မဂ္ဂပညာယ ဒိသွာ ဒဿနဟေတု သမ္မာ စိတ္တံ ဝိမုစ္စတီတိ သမ္မာ ဟေတုနာ ဉာယေန မဂ္ဂပဋိပါဋိယာ သဗ္ဗာသဝတော စိတ္တံ ဝိမုစ္စတိ။

‘‘တဿ သမ္မာ ဝိမုတ္တဿာ’’တိအာဒီသု အယံ သင်္ခေပတ္ထော – တဿ ဝုတ္တနယေန သမ္မဒေဝ သဗ္ဗသံကိလေသတော ဝိမုတ္တဿ၊ တတော ဧဝ အစ္စန္တုပသမေန သန္တစိတ္တဿ ခီဏာသဝဘိက္ခုနော ကတဿ ကုသလဿ အကုသလဿ ဝါ ဥပစယော နတ္ထိ မဂ္ဂေနေဝ သမုဂ္ဃာတိတတ္တာ၊ ပရိညာဒိဘေဒံ ကရဏီယံ န ဝိဇ္ဇတိ ကတကိစ္စတ္တာ။ ဧဝံ ဘူတဿ ယထာ ဧကဃနော သေလော ပဗ္ဗတော ပကတိဝါတေန န သမီရတိ န သံကမ္ပတိ၊ ဧဝံ ဣဋ္ဌာ စ အနိဋ္ဌာ စ ရူပါဒယော အာရမ္မဏဓမ္မာ တာဒိနော တာဒိဘာဝပ္ပတ္တဿ ဌိတံ အနေဇံ ပဟီနသဗ္ဗသောကတာယ ဝိသံယုတ္တံ စိတ္တံ နပ္ပဝေဓန္တိ န စာလေန္တိ။ အဿ စ အာရမ္မဏဓမ္မဿ ကာလေန ကာလံ ဖလသမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇိတွာ ဝိပဿန္တော ဝယံ နိရောဓံ ခဏေ ခဏေ ဘိဇ္ဇနသဘာဝံ အနုပဿတီတိ အညံ ဗျာကာသိ။

သောဏကောဠိဝိသတ္ထေရဂါထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

တေရသနိပါတဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။