📜
၂၀။ သဋ္ဌိနိပါတော
၁။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရဂါထာ
‘‘အာရညိကာ ¶ ¶ ¶ ပိဏ္ဍပါတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ၊
ဒါလေမု မစ္စုနော သေနံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတာ။
‘‘အာရညိကာ ပိဏ္ဍပါတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ၊
ဓုနာမ ¶ မစ္စုနော သေနံ၊ နဠာဂါရံဝ ကုဉ္ဇရော။
‘‘ရုက္ခမူလိကာ သာတတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ၊
ဒါလေမု မစ္စုနော သေနံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတာ။
‘‘ရုက္ခမူလိကာ သာတတိကာ၊ ဥဉ္ဆာပတ္တာဂတေ ရတာ၊
ဓုနာမ မစ္စုနော သေနံ၊ နဠာဂါရံဝ ကုဉ္ဇရော။
‘‘အဋ္ဌိကင်္ကလကုဋိကေ၊ မံသနှာရုပသိဗ္ဗိတေ၊
ဓိရတ္ထု ပုရေ ဒုဂ္ဂန္ဓေ၊ ပရဂတ္တေ မမာယသေ။
‘‘ဂူထဘသ္တေ တစောနဒ္ဓေ၊ ဥရဂဏ္ဍိပိသာစိနိ၊
နဝ သောတာနိ တေ ကာယေ၊ ယာနိ သန္ဒန္တိ သဗ္ဗဒါ။
‘‘တဝ သရီရံ နဝသောတံ၊ ဒုဂ္ဂန္ဓကရံ ပရိဗန္ဓံ၊
ဘိက္ခု ပရိဝဇ္ဇယတေ တံ၊ မီဠှံ စ ယထာ သုစိကာမော။
‘‘ဧဝဉ္စေ တံ ဇနော ဇညာ၊ ယထာ ဇာနာမိ တံ အဟံ၊
အာရကာ ပရိဝဇ္ဇေယျ၊ ဂူထဋ္ဌာနံဝ ပါဝုသေ’’။
‘‘ဧဝမေတံ မဟာဝီရ၊ ယထာ သမဏ ဘာသသိ၊
ဧတ္ထ စေကေ ဝိသီဒန္တိ၊ ပင်္ကမှိဝ ဇရဂ္ဂဝေါ။
‘‘အာကာသမှိ ဟလိဒ္ဒိယာ၊ ယော မညေထ ရဇေတဝေ၊
အညေန ဝါပိ ရင်္ဂေန၊ ဝိဃာတုဒယမေဝ တံ။
‘‘တဒါကာသသမံ စိတ္တံ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတံ၊
မာ ပါပစိတ္တေ အာသာဒိ၊ အဂ္ဂိခန္ဓံဝ ပက္ခိမာ။
‘‘ပဿ စိတ္တကတံ ဗိမ္ဗံ၊ အရုကာယံ သမုဿိတံ၊
အာတုရံ ဗဟုသင်္ကပ္ပံ၊ ယဿ နတ္ထိ ဓုဝံ ဌိတိ။
‘‘ပဿ ¶ စိတ္တကတံ ရူပံ၊ မဏိနာ ကုဏ္ဍလေန စ၊
အဋ္ဌိံ တစေန ဩနဒ္ဓံ၊ သဟ ဝတ္ထေဟိ သောဘတိ။
‘‘အလတ္တကကတာ ¶ ပါဒါ၊ မုခံ စုဏ္ဏကမက္ခိတံ၊
အလံ ဗာလဿ မောဟာယ၊ နော စ ပါရဂဝေသိနော။
‘‘အဋ္ဌပဒကတာ ကေသာ၊ နေတ္တာ အဉ္ဇနမက္ခိတာ၊
အလံ ဗာလဿ မောဟာယ၊ နော စ ပါရဂဝေသိနော။
‘‘အဉ္ဇနီဝ နဝါ စိတ္တာ၊ ပူတိကာယော အလင်္ကတော၊
အလံ ဗာလဿ မောဟာယ၊ နော စ ပါရဂဝေသိနော။
‘‘ဩဒဟိ မိဂဝေါ ပါသံ၊ နာသဒါ ဝါဂုရံ မိဂေါ၊
ဘုတွာ နိဝါပံ ဂစ္ဆာမ၊ ကဒ္ဒန္တေ မိဂဗန္ဓကေ။
‘‘ဆိန္နော ပါသော မိဂဝဿ၊ နာသဒါ ဝါဂုရံ မိဂေါ၊
ဘုတွာ နိဝါပံ ဂစ္ဆာမ၊ သောစန္တေ မိဂလုဒ္ဒကေ။
‘‘တဒါသိ ယံ ဘိံသနကံ၊ တဒါသိ လောမဟံသနံ၊
အနေကာကာရသမ္ပန္နေ၊ သာရိပုတ္တမှိ နိဗ္ဗုတေ။
[ဒီ။ နိ။ ၂။၂၂၁၊ ၂၇၂၊ သံ။ နိ။ ၁။၁၈၆၊ ၂။၁၄၃၊ အပ။ ထေရ ၁။၂။၁၁၅၊ ဇာ။ ၁။၁။၉၅] ‘‘အနိစ္စာ ¶ ¶ ဝတ သင်္ခါရာ ဥပ္ပာဒဝယ ဓမ္မိနော။
ဥပဇ္ဇိတွာ နိရုဇ္ဈန္တိ၊ တေသံ ဝူပသမော သုခေါ။
‘‘သုခုမံ တေ ပဋိဝိဇ္ဈန္တိ၊ ဝါလဂ္ဂံ ဥသုနာ ယထာ၊
ယေ ပဉ္စက္ခန္ဓေ ပဿန္တိ၊ ပရတော နော စ အတ္တတော။
‘‘ယေ စ ပဿန္တိ သင်္ခါရေ၊ ပရတော နော စ အတ္တတော၊
ပစ္စဗျာဓိံသု နိပုဏံ၊ ဝါလဂ္ဂံ ဥသုနာ ယထာ။
[သံ။ နိ။ ၁။၂၁၊ ၉၇] ‘‘သတ္တိယာ ဝိယ ဩမဋ္ဌော၊ ဍယှမာနောဝ မတ္ထကေ၊
ကာမရာဂပ္ပဟာနာယ၊ သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ။
[သံ။ နိ။ ၁။၂၁၊ ၉၇]‘‘သတ္တိယာ ဝိယ ဩမဋ္ဌော၊ ဍယှမာနောဝ မတ္ထကေ၊
ဘဝရာဂပ္ပဟာနာယ၊ သတော ဘိက္ခု ပရိဗ္ဗဇေ’’။
‘‘စောဒိတော ဘာဝိတတ္တေန၊ သရီရန္တိမဓာရိနာ၊
မိဂါရမာတုပါသာဒံ၊ ပါဒင်္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိံ။
‘‘နယိဒံ သိထိလမာရဗ္ဘ၊ နယိဒံ အပ္ပေန ထာမသာ၊
နိဗ္ဗာနမဓိဂန္တဗ္ဗံ၊ သဗ္ဗဂန္ထ-ပမောစနံ။
‘‘အယဉ္စ ¶ ဒဟရော ဘိက္ခု၊ အယမုတ္တမပေါရိသော၊
ဓာရေတိ အန္တိမံ ဒေဟံ၊ ဇေတွာ မာရံ သဝါဟိနိံ [သဝါဟနံ (က။)]။
‘‘ဝိဝရမနုပဘန္တိ ¶ ဝိဇ္ဇုတာ၊ ဝေဘာရဿ စ ပဏ္ဍဝဿ စ၊
နဂဝိဝရဂတော ဈာယတိ၊ ပုတ္တော အပ္ပဋိမဿ တာဒိနော။
‘‘ဥပသန္တော ဥပရတော၊ ပန္တသေနာသနော မုနိ၊
ဒါယာဒေါ ¶ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ ဗြဟ္မုနာ အဘိဝန္ဒိတော။
‘‘ဥပသန္တံ ဥပရတံ၊ ပန္တသေနာသနံ မုနိံ၊
ဒါယာဒံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ ဝန္ဒ ဗြာဟ္မဏ ကဿပံ။
‘‘ယော စ ဇာတိသတံ ဂစ္ဆေ၊ သဗ္ဗာ ဗြာဟ္မဏဇာတိယော၊
သောတ္တိယော ဝေဒသမ္ပန္နော၊ မနုဿေသု ပုနပ္ပုနံ။
‘‘အဇ္ဈာယကောပိ စေ အဿ၊ တိဏ္ဏံ ဝေဒါန ပါရဂူ၊
ဧတဿ ဝန္ဒနာယေတံ၊ ကလံ နာဂ္ဃတိ သောဠသိံ။
‘‘ယော သော အဋ္ဌ ဝိမောက္ခာနိ၊ ပုရေဘတ္တံ အဖဿယိ [အပဿယိ (သီ။ က။)၊ အဖုဿယိ (သျာ။)]၊
အနုလောမံ ပဋိလောမံ၊ တတော ပိဏ္ဍာယ ဂစ္ဆတိ။
‘‘တာဒိသံ ဘိက္ခုံ မာသာဒိ [မာ ဟနိ (သီ။)]၊ မာတ္တာနံ ခဏိ ဗြာဟ္မဏ၊
အဘိပ္ပသာဒေဟိ မနံ၊ အရဟန္တမှိ တာဒိနေ၊
ခိပ္ပံ ပဉ္ဇလိကော ဝန္ဒ၊ မာ တေ ဝိဇဋိ မတ္ထကံ။
‘‘နေသော ပဿတိ သဒ္ဓမ္မံ၊ သံသာရေန ပုရက္ခတော၊
အဓောဂမံ ဇိမှပထံ၊ ကုမ္မဂ္ဂမနုဓာဝတိ။
‘‘ကိမီဝ မီဠှသလ္လိတ္တော၊ သင်္ခါရေ အဓိမုစ္ဆိတော၊
ပဂါဠှော လာဘသက္ကာရေ၊ တုစ္ဆော ဂစ္ဆတိ ပေါဋ္ဌိလော။
‘‘ဣမဉ္စ ပဿ အာယန္တံ၊ သာရိပုတ္တံ သုဒဿနံ၊
ဝိမုတ္တံ ဥဘတောဘာဂေ၊ အဇ္ဈတ္တံ သုသမာဟိတံ။
‘‘ဝိသလ္လံ ¶ ခီဏသံယောဂံ၊ တေဝိဇ္ဇံ မစ္စုဟာယိနံ၊
ဒက္ခိဏေယျံ ¶ မနုဿာနံ၊ ပုညက္ခေတ္တံ အနုတ္တရံ။
‘‘ဧတေ သမ္ဗဟုလာ ဒေဝါ၊ ဣဒ္ဓိမန္တော ယသဿိနော၊
ဒသ ဒေဝသဟဿာနိ၊ သဗ္ဗေ ဗြဟ္မပုရောဟိတာ၊
မောဂ္ဂလ္လာနံ နမဿန္တာ၊ တိဋ္ဌန္တိ ပဉ္ဇလီကတာ။
‘‘‘နမော ¶ တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ၊
ယဿ တေ အာသဝါ ခီဏာ၊ ဒက္ခိဏေယျောသိ မာရိသ’။
‘‘ပူဇိတော ¶ နရဒေဝေန၊ ဥပ္ပန္နော မရဏာဘိဘူ၊
ပုဏ္ဍရီကံဝ တောယေန၊ သင်္ခါရေနုပလိပ္ပတိ။
‘‘ယဿ မုဟုတ္တေန သဟဿဓာ လောကော၊ သံဝိဒိတော သဗြဟ္မကပ္ပော ဝသိ၊
ဣဒ္ဓိဂုဏေ စုတုပပါတေ ကာလေ၊ ပဿတိ ဒေဝတာ သ ဘိက္ခု။
‘‘သာရိပုတ္တောဝ ပညာယ၊ သီလေန ဥပသမေန စ၊
ယောပိ ပါရင်္ဂတော ဘိက္ခု၊ ဧတာဝပရမော သိယာ။
‘‘ကောဋိသတသဟဿဿ၊ အတ္တဘာဝံ ခဏေန နိမ္မိနေ၊
အဟံ ဝိကုဗ္ဗနာသု ကုသလော၊ ဝသီဘူတောမှိ ဣဒ္ဓိယာ။
‘‘သမာဓိဝိဇ္ဇာဝသိပါရမီဂတော၊ မောဂ္ဂလ္လာနဂေါတ္တော အသိတဿ သာသနေ၊
ဓီရော သမုစ္ဆိန္ဒိ သမာဟိတိန္ဒြိယော၊ နာဂေါ ¶ ယထာ ပူတိလတံဝ ဗန္ဓနံ။
‘‘ပရိစိဏ္ဏော မယာ သတ္ထာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ၊
ဩဟိတော ဂရုကော ဘာရော၊ ဘဝနေတ္တိ သမူဟတာ။
‘‘ယဿ စတ္ထာယ ပဗ္ဗဇိတော၊ အဂါရသ္မာနဂါရိယံ၊
သော မေ အတ္ထော အနုပ္ပတ္တော၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယော။
[မ။ နိ။ ၁။၅၁၃] ‘‘ကီဒိသော နိရယော အာသိ၊ ယတ္ထ ဒုဿီ အပစ္စထ၊
ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗြာဟ္မဏံ။
‘‘သတံ အာသိ အယောသင်္ကူ၊ သဗ္ဗေ ပစ္စတ္တဝေဒနာ၊
ဤဒိသော နိရယော အာသိ၊ ယတ္ထ ဒုဿီ အပစ္စထ၊
ဝိဓုရံ သာဝကမာသဇ္ဇ၊ ကကုသန္ဓဉ္စ ဗြာဟ္မဏံ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓဿ သာဝကော၊
တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘မဇ္ဈေသရသ္မိံ ¶ [သရဿ (သီ။)၊ သာဂရသ္မိံ (က။)] တိဋ္ဌန္တိ၊ ဝိမာနာ ကပ္ပဌာယိနော၊
ဝေဠုရိယဝဏ္ဏာ ရုစိရာ၊ အစ္စိမန္တော ပဘဿရာ၊
အစ္ဆရာ တတ္ထ နစ္စန္တိ၊ ပုထု နာနတ္တဝဏ္ဏိယော။
‘‘ယော ¶ ¶ ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော ဝေ ဗုဒ္ဓေန စောဒိတော၊ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ပေက္ခတော၊
မိဂါရမာတုပါသာဒံ၊ ပါဒင်္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော ¶ ဝေဇယန္တပါသာဒံ၊ ပါဒင်္ဂုဋ္ဌေန ကမ္ပယိ၊
ဣဒ္ဓိဗလေနုပတ္ထဒ္ဓါ၊ သံဝေဇေသိ စ ဒေဝတာ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော ဝေဇယန္တပါသာဒေ၊ သက္ကံ သော ပရိပုစ္ဆတိ၊
အပိ အာဝုသော ဇာနာသိ၊ တဏှက္ခယဝိမုတ္တိယော၊
တဿ သက္ကော ဝိယာကာသိ၊ ပဉှံ ပုဋ္ဌော ယထာတထံ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော ဗြဟ္မာနံ ပရိပုစ္ဆတိ၊ သုဓမ္မာယံ ဌိတော [သုဓမ္မာယာ’ဘိတော (သျာ။)] သဘံ၊
အဇ္ဇာပိ တျာဝုသော သာ ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ တေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု၊
ပဿသိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗြဟ္မလောကေ ပဘဿရံ။
‘‘တဿ ဗြဟ္မာ ဝိယာကာသိ၊ ပဉှံ ပုဋ္ဌော ယထာတထံ၊
န မေ မာရိသ သာ ဒိဋ္ဌိ၊ ယာ မေ ဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟု။
‘‘ပဿာမိ ဝီတိဝတ္တန္တံ၊ ဗြဟ္မလောကေ ပဘဿရံ၊
သောဟံ အဇ္ဇ ကထံ ဝဇ္ဇံ၊ အဟံ နိစ္စောမှိ သဿတော။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ…ပေ… ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘ယော မဟာနေရုနော ကူဋံ၊ ဝိမောက္ခေန အဖဿယိ [အပဿယိ (သီ။ က။)]၊
ဝနံ ပုဗ္ဗဝိဒေဟာနံ၊ ယေ စ ဘူမိသယာ နရာ။
‘‘ယော ဧတမဘိဇာနာတိ၊ ဘိက္ခု ဗုဒ္ဓဿ သာဝကော၊
တာဒိသံ ဘိက္ခုမာသဇ္ဇ၊ ကဏှ ဒုက္ခံ နိဂစ္ဆသိ။
‘‘န ဝေ အဂ္ဂိ စေတယတိ၊ အဟံ ဗာလံ ဍဟာမီတိ၊
ဗာလောဝ ဇလိတံ အဂ္ဂိံ၊ အာသဇ္ဇ နံ ပဍယှတိ။
‘‘ဧဝမေဝ တုဝံ မာရ၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ၊
သယံ ဍဟိဿသိ အတ္တာနံ၊ ဗာလော အဂ္ဂိံဝ သမ္ဖုသံ။
‘‘အပုညံ ¶ ¶ ပသဝီ မာရော၊ အာသဇ္ဇ နံ တထာဂတံ၊
ကိံ နု မညသိ ပါပိမ၊ န မေ ပါပံ ဝိပစ္စတိ။
‘‘ကရတော တေ စီယတေ [မိယျတေ (သဗ္ဗတ္ထ) မ။ နိ။ ၁။၅၁၃ ပဿိတဗ္ဗံ] ပါပံ၊ စိရရတ္တာယ အန္တက၊
မာရ နိဗ္ဗိန္ဒ ဗုဒ္ဓမှာ၊ အာသံ မာကာသိ ဘိက္ခုသု။
‘‘ဣတိ ¶ ¶ မာရံ အတဇ္ဇေသိ၊ ဘိက္ခု ဘေသကဠာဝနေ၊
တတော သော ဒုမ္မနော ယက္ခော၊ တတ္ထေဝန္တရဓာယထာ’’တိ။
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော [မဟာမောဂ္ဂလာနော (က။)] ထေရော ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။
သဋ္ဌိနိပါတော နိဋ္ဌိတော။
တတြုဒ္ဒါနံ –
သဋ္ဌိကမှိ နိပါတမှိ၊ မောဂ္ဂလ္လာနော မဟိဒ္ဓိကော၊
ဧကောဝ ထေရဂါထာယော၊ အဋ္ဌသဋ္ဌိ ဘဝန္တိ တာတိ။