📜

၁၁။ ဒွါဒသကနိပါတော

၁။ ဥပ္ပလဝဏ္ဏာထေရီဂါထာဝဏ္ဏနာ

ဒွါဒသကနိပါတေ ဥဘော မာတာ စ ဓီတာ စာတိအာဒိကာ ဥပ္ပလဝဏ္ဏာယ ထေရိယာ ဂါထာ။ အယမ္ပိ ပဒုမုတ္တရဿ ဘဂဝတော ကာလေ ဟံသဝတီနဂရေ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ ဝိညုတံ ပတွာ၊ မဟာဇနေန သဒ္ဓိံ သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တွာ၊ ဓမ္မံ သုဏန္တီ သတ္ထာရံ ဧကံ ဘိက္ခုနိံ ဣဒ္ဓိမန္တာနံ အဂ္ဂဋ္ဌာနေ ဌပေန္တံ ဒိသွာ သတ္တာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ မဟာဒါနံ ဒတွာ တံ ဌာနန္တရံ ပတ္ထေသိ။ သာ ယာဝဇီဝံ ကုသလံ ကတွာ ဒေဝမနုဿေသုံ သံသရန္တီ ကဿပဗုဒ္ဓကာလေ ဗာရာဏသိနဂရေ ကိကိဿ ကာသိရညော ဂေဟေ ပဋိသန္ဓိံ ဂဟေတွာ သတ္တန္နံ ဘဂိနီနံ အဗ္ဘန္တရာ ဟုတွာ ဝီသတိဝဿသဟဿာနိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ဘိက္ခုသင်္ဃဿ ပရိဝေဏံ ကတွာ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တာ။

တတော စဝိတွာ ပုန မနုဿလောကံ အာဂစ္ဆန္တီ ဧကသ္မိံ ဂါမကေ သဟတ္ထာ ကမ္မံ ကတွာ ဇီဝနကဋ္ဌာနေ နိဗ္ဗတ္တာ။ သာ ဧကဒိဝသံ ခေတ္တကုဋိံ ဂစ္ဆန္တီ အန္တရာမဂ္ဂေ ဧကသ္မိံ သရေ ပါတောဝ ပုပ္ဖိတံ ပဒုမပုပ္ဖံ ဒိသွာ တံ သရံ ဩရုယှ တဉ္စေဝ ပုပ္ဖံ လာဇပက္ခိပနတ္ထာယ ပဒုမိနိပတ္တဉ္စ ဂဟေတွာ ကေဒါရေ သာလိသီသာနိ ဆိန္ဒိတွာ ကုဋိကာယ နိသိန္နာ လာဇေ ဘဇ္ဇိတွာ ပဉ္စ လာဇသတာနိ ကတွာ ဌပေသိ။ တသ္မိံ ခဏေ ဂန္ဓမာဒနပဗ္ဗတေ နိရောဓသမာပတ္တိတော ဝုဋ္ဌိတော ဧကော ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ အာဂန္တွာ တဿာ အဝိဒူရေ ဌာနေ အဋ္ဌာသိ။ သာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓံ ဒိသွာ လာဇေဟိ သဒ္ဓိံ ပဒုမပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ၊ ကုဋိတော ဩရုယှ လာဇေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓဿ ပတ္တေ ပက္ခိပိတွာ ပဒုမပုပ္ဖေန ပတ္တံ ပိဓာယ အဒါသိ။ အထဿာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ ထောကံ ဂတေ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ပဗ္ဗဇိတာ နာမ ပုပ္ဖေန အနတ္ထိကာ၊ အဟံ ပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ပိဠန္ဓိဿာမီ’’တိ ဂန္တွာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓဿ ဟတ္ထတော ပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ပုန စိန္တေသိ – ‘‘သစေ၊ အယျော၊ ပုပ္ဖေန အနတ္ထိကော အဘဝိဿာ၊ ပတ္တမတ္ထကေ ဌပေတုံ နာဒဿ၊ အဒ္ဓါ အယျဿ အတ္ထော ဘဝိဿတီ’’တိ ပုန ဂန္တွာ ပတ္တမတ္ထကေ ဌပေတွာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓံ ခမာပေတွာ၊ ‘‘ဘန္တေ၊ ဣမေသံ မေ လာဇာနံ နိဿန္ဒေန လာဇဂဏနာယ ပုတ္တာ အဿု၊ ပဒုမပုပ္ဖဿ နိဿန္ဒေန နိဗ္ဗတ္တနိဗ္ဗတ္တဋ္ဌာနေ ပဒေ ပဒေ ပဒုမပုပ္ဖံ ဥဋ္ဌဟတူ’’တိ ပတ္ထနံ အကာသိ။ ပစ္စေကုဗုဒ္ဓါ တဿာ ပဿန္တိယာဝ အာကာသေန ဂန္ဓမာဒနပဗ္ဗတံ ဂန္တွာ တံ ပဒုမံ နန္ဒမူလကပဗ္ဘာရေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ အက္ကမနသောပါနသမီပေ ပါဒပုဉ္ဆနံ ကတွာ ဌပေသိ။

သာပိ တဿ ကမ္မဿ နိဿန္ဒေန ဒေဝလောကေ ပဋိသန္ဓိံ ဂဏှိ။ နိဗ္ဗတ္တကာလတော ပဋ္ဌာယ စဿာ ပဒေ ပဒေ မဟာပဒုမပုပ္ဖံ ဥဋ္ဌာသိ။ သာ တတော စဝိတွာ ပဗ္ဗတပါဒေ ဧကသ္မိံ ပဒုမသရေ ပဒုမဂဗ္ဘေ နိဗ္ဗတ္တိ။ တံ နိဿာယ ဧကော တာပသော ဝသတိ။ သော ပါတောဝ မုခဓောဝနတ္ထာယ သရံ ဂန္တွာ တံ ပုပ္ဖံ ဒိသွာ စိန္တေသိ – ‘‘ဣဒံ ပုပ္ဖံ သေသေဟိ မဟန္တတရံ၊ သေသာနိ စ ပုပ္ဖိတာနိ ဣဒံ မကုလိတမေဝ၊ ဘဝိတဗ္ဗမေတ္ထ ကာရဏေနာ’’တိ ဥဒကံ ဩတရိတွာ တံ ပုပ္ဖံ ဂဏှိ။ တံ တေန ဂဟိတမတ္တမေဝ ပုပ္ဖိတံ။ တာပသော အန္တောပဒုမဂဗ္ဘေ နိပန္နဒါရိကံ အဒ္ဒသ။ ဒိဋ္ဌကာလတော ပဋ္ဌာယ စ ဓီတုသိနေဟံ လဘိတွာ ပဒုမေနေဝ သဒ္ဓိံ ပဏ္ဏသာလံ နေတွာ မဉ္စကေ နိပဇ္ဇာပေသိ။ အထဿာ ပုညာနုဘာဝေန အင်္ဂုဋ္ဌကေ ခီရံ နိဗ္ဗတ္တိ။ သော တသ္မိံ ပုပ္ဖေ မိလာတေ အညံ နဝံ ပုပ္ဖံ အာဟရိတွာ တံ နိပဇ္ဇာပေသိ။ အထဿာ အာဓာဝနဝိဓာဝနေန ကီဠိတုံ သမတ္ထကာလတော ပဋ္ဌာယ ပဒဝါရေ ပဒဝါရေ ပဒုမပုပ္ဖံ ဥဋ္ဌာတိ၊ ကုင်္ကုမရာသိဿ ဝိယ အဿာ သရီရဝဏ္ဏော ဟောတိ။ သာ အပတ္တာ ဒေဝဝဏ္ဏံ၊ အတိက္ကန္တာ မာနုသဝဏ္ဏံ အဟောသိ။ သာ ပိတရိ ဖလာဖလတ္ထာယ ဂတေ ပဏ္ဏသာလာယံ ဩဟိယတိ။

အထေကဒိဝသံ တဿာ ဝယပ္ပတ္တကာလေ ပိတရိ ဖလာဖလတ္ထာယ ဂတေ ဧကော ဝနစရကော တံ ဒိသွာ စိန္တေသိ – ‘‘မနုဿာနံ နာမ ဧဝံဝိဓံ ရူပံ နတ္ထိ၊ ဝီမံသိဿာမိ န’’န္တိ တာပသဿ အာဂမနံ ဥဒိက္ခန္တော နိသီဒိ။ သာ ပိတရိ အာဂစ္ဆန္တေ ပဋိပထံ ဂန္တွာ တဿ ဟတ္ထတော ကာဇကမဏ္ဍလုံ အဂ္ဂဟေသိ၊ အာဂန္တွာ နိသိန္နဿ စဿ အတ္တနော ကရဏဝတ္တံ ဒဿေသိ။ တဒါ သော ဝနစရကော မနုဿဘာဝံ ဉတွာ တာပသံ အဘိဝါဒေတွာ နိသီဒိ။ တာပသော တံ ဝနစရကံ ဝနမူလဖလေဟိ စ ပါနီယေန စ နိမန္တေတွာ၊ ‘‘ဘော ပုရိသ၊ ဣမသ္မိံယေဝ ဌာနေ ဝသိဿသိ၊ ဥဒါဟု ဂမိဿသီ’’တိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘ဂမိဿာမိ၊ ဘန္တေ၊ ဣဓ ကိံ ကရိဿာမီ’’တိ? ‘‘ဣဒံ တယာ ဒိဋ္ဌကာရဏံ ဧတ္တော ဂန္တွာ အကထေတုံ သက္ခိဿသီ’’တိ? ‘‘သစေ၊ အယျော၊ န ဣစ္ဆတိ၊ ကိံကာရဏာ ကထေဿာမီ’’တိ တာပသံ ဝန္ဒိတွာ ပုန အာဂမနကာလေ မဂ္ဂသဉ္ဇာနနတ္ထံ သာခါသညဉ္စ ရုက္ခသညဉ္စ ကရောန္တော ပက္ကာမိ။

သော ဗာရာဏသိံ ဂန္တွာ ရာဇာနံ အဒ္ဒသ။ ရာဇာ ‘‘ကသ္မာ အာဂတောသီ’’တိ ပုစ္ဆိ။ ‘‘အဟံ၊ ဒေဝ၊ တုမှာကံ ဝနစရကော ပဗ္ဗတပါဒေ အစ္ဆရိယံ ဣတ္ထိရတနံ ဒိသွာ အာဂတောမှီ’’တိ သဗ္ဗံ ပဝတ္တိံ ကထေသိ။ သော တဿ ဝစနံ သုတွာ ဝေဂေန ပဗ္ဗတပါဒံ ဂန္တွာ အဝိဒူရေ ဌာနေ ခန္ဓာဝါရံ နိဝါသေတွာ ဝနစရကေန စေဝ အညေဟိ စ ပုရိသေဟိ သဒ္ဓိံ တာပသဿ ဘတ္တကိစ္စံ ကတွာ နိသိန္နဝေလာယ တတ္ထ ဂန္တွာ အဘိဝါဒေတွာ ပဋိသန္ထာရံ ကတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ရာဇာ တာပသဿ ပဗ္ဗဇိတပရိက္ခာရဘဏ္ဍံ ပါဒမူလေ ဌပေတွာ၊ ‘‘ဘန္တေ၊ ဣမသ္မိံ ဌာနေ ကိံ ကရောမ၊ ဂမိဿာမာ’’တိ အာဟ။ ‘‘ဂစ္ဆ၊ မဟာရာဇာ’’တိ။ ‘‘အာမ၊ ဂစ္ဆာမိ၊ ဘန္တေ၊ အယျဿ ပန သမီပေ ဝိသဘာဂပရိသာ အတ္ထီ’’တိ အဿုမှာ၊ အသာရုပ္ပာ ဧသာ ပဗ္ဗဇိတာနံ၊ မယာ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆတု၊ ဘန္တေတိ။ မနုဿာနံ နာမ စိတ္တံ ဒုတ္တောသယံ၊ ကထံ ဗဟူနံ မဇ္ဈေ ဝသိဿတီတိ? အမှာကံ ရုစိတကာလတော ပဋ္ဌာယ သေသာနံ ဇေဋ္ဌကဋ္ဌာနေ ဌပေတွာ ပဋိဇဂ္ဂိဿာမ၊ ဘန္တေတိ။

သော ရညော ကထံ သုတွာ ဒဟရကာလေ ဂဟိတနာမဝသေနေဝ၊ ‘‘အမ္မ၊ ပဒုမဝတီ’’တိ ဓီတရံ ပက္ကောသိ။ သာ ဧကဝစနေနေဝ ပဏ္ဏသာလတော နိက္ခမိတွာ ပိတရံ အဘိဝါဒေတွာ အဋ္ဌာသိ။ အထ နံ ပိတာ အာဟ – ‘‘တွံ၊ အမ္မ၊ ဝယပ္ပတ္တာ၊ ဣမသ္မိံ ဌာနေ ရညာ ဒိဋ္ဌကာလတော ပဋ္ဌာယ ဝသိတုံ အယုတ္တာ၊ ရညာ သဒ္ဓိံ ဂစ္ဆ၊ အမ္မာ’’တိ။ သာ ‘‘သာဓု၊ တာတာ’’တိ ပိတု ဝစနံ သမ္ပဋိစ္ဆိတွာ အဘိဝါဒေတွာ ရောဒမာနာ အဋ္ဌာသိ။ ရာဇာ ‘‘ဣမိဿာ ပိတု စိတ္တံ ဂဏှိဿာမီ’’တိ တသ္မိံယေဝ ဌာနေ ကဟာပဏရာသိမှိ ဌပေတွာ အဘိသေကံ အကာသိ။ အထ နံ ဂဟေတွာ အတ္တနော နဂရံ အာနေတွာ အာဂတကာလတော ပဋ္ဌာယ သေသိတ္ထိယော အနောလောကေတွာ တာယ သဒ္ဓိံယေဝ ရမတိ။ တာ ဣတ္ထိယော ဣဿာပကတာ တံ ရညော အန္တရေ ပရိဘိန္ဒိတုကာမာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘နာယံ၊ မဟာရာဇ၊ မနုဿဇာတိကာ၊ ကဟံ နာမ တုမှေဟိ မနုဿာနံ ဝိစရဏဋ္ဌာနေ ပဒုမာနိ ဥဋ္ဌဟန္တာနိ ဒိဋ္ဌပုဗ္ဗာနိ၊ အဒ္ဓါ အယံ ယက္ခိနီ၊ နီဟရထ နံ၊ မဟာရာဇာ’’တိ။ ရာဇာ တာသံ ကထံ သုတွာ တုဏှီ အဟောသိ။

အထဿာပရေန သမယေန ပစ္စန္တော ကုပိတော။ သော ‘‘ဂရုဂဗ္ဘာ ပဒုမဝတီ’’တိ နဂရေ ဌပေတွာ ပစ္စန္တံ အဂမာသိ။ အထ တာ ဣတ္ထိယော တဿာ ဥပဋ္ဌာယိကာယ လဉ္ဇံ ဒတွာ ‘‘ဣမိဿာ ဒါရကံ ဇာတမတ္တမေဝ အပနေတွာ ဧကံ ဒါရုဃဋိကံ လောဟိတေန မက္ခိတွာ သန္တိကေ ဌပေဟီ’’တိ အာဟံသု။ ပဒုမဝတိယာပိ နစိရဿေဝ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနံ အဟောသိ။ မဟာပဒုမကုမာရော ဧကကောဝ ကုစ္ဆိယံ ပဋိသန္ဓိံ ဂဏှိ။ အဝသေသာ ဧကူနပဉ္စသတာ ဒါရကာ မဟာပဒုမကုမာရဿ မာတုကုစ္ဆိတော နိက္ခမိတွာ နိပန္နကာလေ သံသေဒဇာ ဟုတွာ နိဗ္ဗတ္တိံသု။ အထဿာ ‘‘န တာဝ အယံ သတိံ ပဋိလဘတီ’’တိ ဉတွာ သာ ဥပဋ္ဌာယိကာ ဧကံ ဒါရုဃဋိကံ လောဟိတေန မက္ခိတွာ သမီပေ ဌပေတွာ တာသံ ဣတ္ထီနံ သညံ အဒါသိ။ တာပိ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ဧကေကာ ဧကေကံ ဒါရကံ ဂဟေတွာ စုန္ဒကာရကာနံ သန္တိကံ ပေသေတွာ ကရဏ္ဍကေ အာဟရာပေတွာ အတ္တနာ အတ္တနာ ဂဟိတဒါရကေ တတ္ထ နိပဇ္ဇာပေတွာ ဗဟိ လဉ္ဆနံ ကတွာ ဌပယိံသု။

ပဒုမဝတီပိ ခေါ သညံ လဘိတွာ တံ ဥပဋ္ဌာယိကံ ‘‘ကိံ ဝိဇာတမှိ၊ အမ္မာ’’တိ ပုစ္ဆိ။ သာ တံ သန္တဇ္ဇေတွာ ‘‘ကုတော တွံ ဒါရကံ လဘိဿသီ’’တိ ဝတွာ ‘‘အယံ တဝ ကုစ္ဆိတော နိက္ခန္တဒါရကော’’တိ လောဟိတမက္ခိတံ ဒါရုဃဋိကံ ပုရတော ဌပေသိ။ သာ တံ ဒိသွာ ဒေါမနဿပ္ပတ္တာ ‘‘သီဃံ တံ ဖာလေတွာ အပနေဟိ၊ သစေ ကောစိ ပဿေယျ၊ လဇ္ဇိတဗ္ဗံ ဘဝေယျာ’’တိ အာဟ။ သာ တဿာ ကထံ သုတွာ အတ္ထကာမာ ဝိယ ဒါရုဃဋိကံ ဖာလေတွာ ဥဒ္ဓနေ ပက္ခိပိ။

ရာဇာပိ ပစ္စန္တတော အာဂန္တွာ နက္ခတ္တံ ပဋိမာနေန္တော ဗဟိနဂရေ ခန္ဓာဝါရံ ဗန္ဓိတွာ နိသီဒိ။ အထ တာ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ရညော ပစ္စုဂ္ဂမနံ အာဂန္တွာ အာဟံသု – ‘‘တွံ၊ မဟာရာဇ၊ န အမှာကံ သဒ္ဒဟသိ၊ အမှေဟိ ဝုတ္တံ အကာရဏံ ဝိယ ဟောတိ၊ တွံ မဟေသိယာ ဥပဋ္ဌာယိကံ ပက္ကောသာပေတွာ ပဋိပုစ္ဆ၊ ဒါရုဃဋိကံ တေ ဒေဝီ ဝိဇာတာ’’တိ။ ရာဇာ တံ ကာရဏံ အနုပပရိက္ခိတွာဝ ‘‘အမနုဿဇာတိကာ ဘဝိဿတီ’’တိ တံ ဂေဟတော နိက္ကဍ္ဎိ။ တဿာ ရာဇဂေဟတော သဟ နိက္ခမနေနေဝ ပဒုမပုပ္ဖာနိ အန္တရဓာယိံသု၊ သရီရစ္ဆဝီပိ ဝိဝဏ္ဏာ အဟောသိ။ သာ ဧကိကာဝ အန္တရဝီထိယာ ပါယာသိ။ အထ နံ ဧကာ ဝယပ္ပတ္တာ မဟလ္လိကာ ဣတ္ထီ ဒိသွာ ဓီတုသိနေဟံ ဥပ္ပာဒေတွာ ‘‘ကဟံ ဂစ္ဆသိ၊ အမ္မာ’’တိ အာဟ။ ‘‘အာဂန္တုကမှိ၊ ဝသနဋ္ဌာနံ ဩလောကေန္တီ ဝိစရာမီ’’တိ။ ‘‘ဣဓာဂစ္ဆ၊ အမ္မာ’’တိ ဝသနဋ္ဌာနံ ဒတွာ ဘောဇနံ ပဋိယာဒေသိ။

တဿာ ဣမိနာဝ နိယာမေန တတ္ထ ဝသမာနာယ တာ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ဧကစိတ္တာ ဟုတွာ ရာဇာနံ အာဟံသု – ‘‘မဟာရာဇ၊ တုမှေသု ယုဒ္ဓံ ဂတေသု အမှေဟိ ဂင်္ဂါဒေဝတာယ ‘အမှာကံ ဒေဝေ ဝိဇိတသင်္ဂါမေ အာဂတေ ဗလိကမ္မံ ကတွာ ဥဒကကီဠံ ကရိဿာမာ’တိ ပတ္ထိတံ အတ္ထိ၊ ဧတမတ္ထံ၊ ဒေဝ၊ ဇာနာပေမာ’’တိ။ ရာဇာ တာသံ ဝစနေန တုဋ္ဌော ဂင်္ဂါယ ဥဒကကီဠံ ကာတုံ အဂမာသိ။ တာပိ အတ္တနာ အတ္တနာ ဂဟိတကရဏ္ဍကံ ပဋိစ္ဆန္နံ ကတွာ အာဒါယ နဒိံ ဂန္တွာ တေသံ ကရဏ္ဍကာနံ ပဋိစ္ဆာဒနတ္ထံ ပါရုပိတွာ ပါရုပိတွာ ဥဒကေ ပတိတွာ ကရဏ္ဍကေ ဝိဿဇ္ဇေသုံ ။ တေပိ ခေါ ကရဏ္ဍကာ သဗ္ဗေ သဟ ဂန္တွာ ဟေဋ္ဌာသောတေ ပသာရိတဇာလမှိ လဂ္ဂိံသု။ တတော ဥဒကကီဠံ ကီဠိတွာ ရညော ဥတ္တိဏ္ဏကာလေ ဇာလံ ဥက္ခိပန္တာ တေ ကရဏ္ဍကေ ဒိသွာ ရညော သန္တိကံ အာနယိံသု။

ရာဇာ ကရဏ္ဍကေ ဩလောကေတွာ ‘‘ကိံ၊ တာတာ၊ ကရဏ္ဍကေသူ’’တိ အာဟ။ ‘‘န ဇာနာမ၊ ဒေဝါ’’တိ။ သော တေ ကရဏ္ဍကေ ဝိဝရာပေတွာ ဩလောကေန္တော ပဌမံ မဟာပဒုမကုမာရဿ ကရဏ္ဍကံ ဝိဝရာပေသိ။ တေသံ ပန သဗ္ဗေသမ္ပိ ကရဏ္ဍကေသု နိပဇ္ဇာပိတဒိဝသေသုယေဝ ပုညိဒ္ဓိယာ အင်္ဂုဋ္ဌတော ခီရံ နိဗ္ဗတ္တိ။ သက္ကော ဒေဝရာဇာ တဿ ရညော နိက္ကင်္ခဘာဝတ္ထံ အန္တောကရဏ္ဍကေ အက္ခရာနိ လိခါပေသိ – ‘‘ဣမေ ကုမာရာ ပဒုမဝတိယာ ကုစ္ဆိမှိ နိဗ္ဗတ္တာ ဗာရာဏသိရညော ပုတ္တာ၊ အထ နေ ပဒုမဝတိယာ သပတ္တိယော ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ကရဏ္ဍကေသု ပက္ခိပိတွာ ဥဒကေ ခိပိံသု၊ ရာဇာ ဣမံ ကာရဏံ ဇာနာတူ’’တိ။ ကရဏ္ဍကေ ဝိဝဋမတ္တေ ရာဇာ အက္ခရာနိ ဝါစေတွာ ဒါရကေ ဒိသွာ မဟာပဒုမကုမာရံ ဥက္ခိပိတွာ ဝေဂေန ရထေ ယောဇေတွာ ‘‘အဿေ ကပ္ပေထ၊ အဟံ အဇ္ဇ အန္တောနဂရံ ပဝိသိတွာ ဧကစ္စာနံ မာတုဂါမာနံ ပိယံ ကရိဿာမီ’’တိ ပါသာဒဝရံ အာရုယှ ဟတ္ထိဂီဝါယ သဟဿဘဏ္ဍိကံ ဌပေတွာ နဂရေ ဘေရိံ စရာပေသိ – ‘‘ယော ပဒုမဝတိံ ပဿတိ၊ သော ဣမံ သဟဿံ ဂဏှာတူ’’တိ။

တံ ကထံ သုတွာ ပဒုမဝတီ မာတု သညံ အဒါသိ – ‘‘ဟတ္ထိဂီဝတော သဟဿံ ဂဏှ၊ အမ္မာ’’တိ။ ‘‘နာဟံ ဧဝရူပံ ဂဏှိတုံ ဝိသဟာမီ’’တိ အာဟ။ သာ ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ ဝုတ္တေ ‘‘ကိံ ဝတွာ ဂဏှာမိ၊ အမ္မာ’’တိ အာဟ။ ‘‘‘မမ ဓီတာ ပဒုမဝတိံ ဒေဝိံ ပဿတီ’တိ ဝတွာ ဂဏှာဟီ’’တိ။ သာ ‘‘ယံ ဝါ တံ ဝါ ဟောတူ’’တိ ဂန္တွာ သဟဿစင်္ကောဋကံ ဂဏှိ။ အထ နံ မနုဿာ ပုစ္ဆိံသု – ‘‘ပဒုမဝတိံ ဒေဝိံ ပဿသိ၊ အမ္မာ’’တိ? ‘‘အဟံ န ပဿာမိ၊ ဓီတာ ကိရ မေ ပဿတီ’’တိ အာဟ။ တေ ‘‘ကဟံ ပန သာ၊ အမ္မာ’’တိ ဝတွာ တာယ သဒ္ဓိံ ဂန္တွာ ပဒုမဝတိံ သဉ္ဇာနိတွာ ပါဒေသု နိပတိံသု။ တသ္မိံ ကာလေ သာ ‘‘ပဒုမဝတီ ဒေဝီ အယ’’န္တိ ဉတွာ ‘‘ဘာရိယံ ဝတ ဣတ္ထိယာ ကမ္မံ ကတံ၊ ယာ ဧဝံဝိဓဿ ရညော မဟေသီ သမာနာ ဧဝရူပေ ဌာနေ နိရာရက္ခာ ဝသီ’’တိ အာဟ။

တေပိ ရာဇပုရိသာ ပဒုမဝတိယာ နိဝေသနံ သေတသာဏီဟိ ပရိက္ခိပါပေတွာ ဒွါရေ အာရက္ခံ ဌပေတွာ ဂန္တွာ ရညော အာရောစေသုံ။ ရာဇာ သုဝဏ္ဏသိဝိကံ ပေသေသိ။ သာ ‘‘အဟံ ဧဝံ န ဂမိဿာမိ၊ မမ ဝသနဋ္ဌာနတော ပဋ္ဌာယ ယာဝ ရာဇဂေဟံ ဧတ္ထန္တရေ ဝရပေါတ္ထကစိတ္တတ္ထရဏေ အတ္ထရာပေတွာ ဥပရိ သုဝဏ္ဏတာရကဝိစိတ္တံ စေလဝိတာနံ ဗန္ဓာပေတွာ ပသာဓနတ္ထာယ သဗ္ဗာလင်္ကာရေသု ပဟိတေသု ပဒသာဝ ဂမိဿာမိ၊ ဧဝံ မေ နာဂရာ သမ္ပတ္တိံ ပဿိဿန္တီ’’တိ အာဟ။ ရာဇာ ‘‘ပဒုမဝတိယာ ယထာရုစိံ ကရောထာ’’တိ အာဟ။ တတော ပဒုမဝတီ သဗ္ဗပသာဓနံ ပသာဓေတွာ ‘‘ရာဇဂေဟံ ဂမိဿာမီ’’တိ မဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိ။ အထဿာ အက္ကန္တအက္ကန္တဋ္ဌာနေ ဝရပေါတ္ထကစိတ္တတ္ထရဏာနိ ဘိန္ဒိတွာ ပဒုမပုပ္ဖာနိ ဥဋ္ဌဟိံသု။ သာ မဟာဇနဿ အတ္တနော သမ္ပတ္တိံ ဒဿေတွာ ရာဇနိဝေသနံ အာရုယှ သဗ္ဗေပိ တေ စေလစိတ္တတ္ထရဏေ တဿာ မဟလ္လိကာယ ပေါသာဝနိကမူလံ ကတွာ ဒါပေသိ။

ရာဇာပိ ခေါ တာ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ပက္ကောသာပေတွာ ‘‘ဣမာယော တေ၊ ဒေဝိ၊ ဒါသိယော ကတွာ ဒေမီ’’တိ အာဟ။ ‘‘သာဓု၊ မဟာရာဇ၊ ဧတာသံ မယှံ ဒိန္နဘာဝံ သကလနဂရေ ဇာနာပေဟီ’’တိ။ ရာဇာ နဂရေ ဘေရိံ စရာပေသိ ‘‘ပဒုမဝတိယာ ဒုဗ္ဘိကာ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော ဧတိဿာဝ ဒါသိယော ကတွာ ဒိန္နာ’’တိ။ သာ ‘‘တာသံ သကလနာဂရေန ဒါသိဘာဝေါ သလ္လက္ခိတော’’တိ ဉတွာ ‘‘အဟံ မမ ဒါသိယော ဘုဇိဿာ ကာတုံ လဘာမိ၊ ဒေဝါ’’တိ ရာဇာနံ ပုစ္ဆိ။ ‘‘တဝ ဣစ္ဆာ၊ ဒေဝီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ သန္တေ တမေဝ ဘေရိစာရိကံ ပက္ကောသာပေတွာ – ‘ပဒုမဝတိဒေဝိယာ အတ္တနော ဒါသိယော ကတွာ ဒိန္နာ ပဉ္စသတာ ဣတ္ထိယော သဗ္ဗာဝ ဘုဇိဿာ ကတာ’တိ ပုန ဘေရိံ စရာပေထာ’’တိ အာဟ။ သာ တာသံ ဘုဇိဿဘာဝေ ကတေ ဧကူနာနိ ပဉ္စပုတ္တသတာနိ တာသံယေဝ ဟတ္ထေ ပေါသနတ္ထာယ ဒတွာ သယံ မဟာပဒုမကုမာရံယေဝ ဂဏှိ။

အထာပရဘာဂေ တေသံ ကုမာရာနံ ကီဠနဝယေ သမ္ပတ္တေ ရာဇာ ဥယျာနေ နာနာဝိဓံ ကီဠနဋ္ဌာနံ ကာရေသိ။ တေ အတ္တနော သောဠသဝဿုဒ္ဒေသိကကာလေ သဗ္ဗေဝ ဧကတော ဟုတွာ ဥယျာနေ ပဒုမသဉ္ဆန္နာယ မင်္ဂလပေါက္ခရဏိယာ ကီဠန္တာ နဝပဒုမာနိ ပုပ္ဖိတာနိ ပုရာဏပဒုမာနိ စ ဝဏ္ဋတော ပတန္တာနိ ဒိသွာ ‘‘ဣမဿ တာဝ အနုပါဒိန္နကဿ ဧဝရူပါ ဇရာ ပါပုဏာတိ၊ ကိမင်္ဂံ ပန အမှာကံ သရီရဿ။ ဣဒမ္ပိ ဟိ ဧဝံဂတိကမေဝ ဘဝိဿတီ’’တိ အာရမ္မဏံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗေဝ ပစ္စေကဗောဓိဉာဏံ နိဗ္ဗတ္တေတွာ ဥဋ္ဌာယုဋ္ဌာယ ပဒုမကဏ္ဏိကာသု ပလ္လင်္ကေန နိသီဒိံသု။

အထ တေဟိ သဒ္ဓိံ ဂတရာဇပုရိသာ ဗဟုဂတံ ဒိဝသံ ဉတွာ ‘‘အယျပုတ္တာ၊ တုမှာကံ ဝေလံ ဇာနာထာ’’တိ အာဟံသု။ တေ တုဏှီ အဟေသုံ။ ပုရိသာ ဂန္တွာ ရညော အာရောစေသုံ – ‘‘ကုမာရာ၊ ဒေဝ၊ ပဒုမကဏ္ဏိကာသု နိသိန္နာ၊ အမှေသု ကထေန္တေသုပိ ဝစီဘေဒံ န ကရောန္တီ’’တိ။ ‘‘ယထာရုစိယာ နေသံ နိသီဒိတုံ ဒေထာ’’တိ။ တေ သဗ္ဗရတ္တိံ ဂဟိတာရက္ခာ ပဒုမကဏ္ဏိကာသု နိသိန္နနိယာမေနေဝ အရုဏံ ဥဋ္ဌာပေသုံ။ ပုရိသာ ပုနဒိဝသေ ဥပသင်္ကမိတွာ ‘‘ဒေဝါ၊ ဝေလံ ဇာနာထာ’’တိ အာဟံသု။ ‘‘န မယံ ဒေဝါ၊ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ နာမ မယံ အမှာ’’တိ။ ‘‘အယျာ၊ တုမှေ ဘာရိယံ ကထံ ကထေထ၊ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ နာမ တုမှာဒိသာ န ဟောန္တိ၊ ဒွင်္ဂုလကေသမဿုဓရာ ကာယေ ပဋိမုက္ကအဋ္ဌပရိက္ခာရာ ဟောန္တီ’’တိ။ တေ ဒက္ခိဏဟတ္ထေန သီသံ ပရာမသိံသု၊ တာဝဒေဝ ဂိဟိလိင်္ဂံ အန္တရဓာယိ။ အဋ္ဌ ပရိက္ခာရာ ကာယေ ပဋိမုက္ကာ စ အဟေသုံ။ တတော ပဿန္တဿေဝ မဟာဇနဿ အာကာသေန နန္ဒမူလကပဗ္ဘာရံ အဂမံသု။

သာပိ ခေါ ပဒုမဝတီ ဒေဝီ ‘‘အဟံ ဗဟုပုတ္တာ ဟုတွာ နိပုတ္တာ ဇာတာ’’တိ ဟဒယသောကံ ပတွာ တေနေဝ သောကေန ကာလင်္ကတွာ ရာဇဂဟနဂရေ ဒွါရဂါမကေ သဟတ္ထေန ကမ္မံ ကတွာ ဇီဝနဋ္ဌာနေ နိဗ္ဗတ္တိ။ အထာပရဘာဂေ ကုလဃရံ ဂတာ ဧကဒိဝသံ သာမိကဿ ခေတ္တံ ယာဂုံ ဟရမာနာ တေသံ အတ္တနော ပုတ္တာနံ အန္တရေ အဋ္ဌ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ ဘိက္ခာစာရဝေလာယ အာကာသေန ဂစ္ဆန္တေ ဒိသွာ သီဃံ သီဃံ ဂန္တွာ သာမိကဿ အာရောစေသိ – ‘‘ပဿ၊ အယျ၊ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ၊ ဧတေ နိမန္တေတွာ ဘောဇေဿာမာ’’တိ ။ သော အာဟ – ‘‘သမဏသကုဏာ နာမေတေ အညတ္ထာပိ ဧဝံ စရန္တိ၊ န ဧတေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ’’တိ တေ တေသံ ကထေန္တာနံယေဝ အဝိဒူရေ ဌာနေ ဩတရိံသု။ သာ ဣတ္ထီ တံ ဒိဝသံ အတ္တနော ဘတ္တခဇ္ဇဘောဇနံ တေသံ ဒတွာ ‘‘သွေပိ အဋ္ဌ ဇနာ မယှံ ဘိက္ခံ ဂဏှထာ’’တိ အာဟ။ ‘‘သာဓု၊ ဥပါသိကေ၊ တဝ သက္ကာရော ဧတ္တကောဝ ဟောတု၊ အာသနာနိ စ အဋ္ဌေဝ ဟောန္တု၊ အညေပိ ဗဟူ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေ ဒိသွာ တဝ စိတ္တံ ပသီဒေယျာသီ’’တိ။ သာ ပုနဒိဝသေ အဋ္ဌ အာသနာနိ ပညာပေတွာ အဋ္ဌန္နံ သက္ကာရသမ္မာနံ ပဋိယာဒေတွာ နိသီဒိ။

နိမန္တိတပစ္စေကဗုဒ္ဓါ သေသာနံ သညံ အဒံသု – ‘‘မာရိသာ အဇ္ဇ အညတ္ထ အဂန္တွာ သဗ္ဗေဝ တုမှာကံ မာတု သင်္ဂဟံ ကရောထာ’’တိ။ တေ တေသံ ဝစနံ သုတွာ သဗ္ဗေဝ ဧကတော အာကာသေန အာဂန္တွာ မာတုဃရဒွါရေ ပါတုရဟေသုံ။ သာပိ ပဌမံ လဒ္ဓသညတာယ ဗဟူပိ ဒိသွာ န ကမ္ပိတ္ထ။ သဗ္ဗေပိ တေ ဂေဟံ ပဝေသေတွာ အာသနေသု နိသီဒါပေသိ။ တေသု ပဋိပါဋိယာ နိသီဒန္တေသု နဝမော အညာနိ အဋ္ဌ အာသနာနိ မာပေတွာ သယံ ဓုရာသနေ နိသီဒတိ၊ ယာဝ အာသနာနိ ဝဍ္ဎန္တိ၊ တာဝ ဂေဟံ ဝဍ္ဎတိ။ ဧဝံ တေသု သဗ္ဗေသုပိ နိသိန္နေသု သာ ဣတ္ထီ အဋ္ဌန္နံ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ ပဋိယာဒိတံ သက္ကာရံ ပဉ္စသတာနမ္ပိ ယာဝဒတ္ထံ ဒတွာ အဋ္ဌ နီလုပ္ပလဟတ္ထကေ အာဟရိတွာ နိမန္တိတပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံယေဝ ပါဒမူလေ ဌပေတွာ အာဟ – ‘‘မယှံ၊ ဘန္တေ၊ နိဗ္ဗတ္တနိဗ္ဗတ္တဋ္ဌာနေ သရီရဝဏ္ဏော ဣမေသံ နီလုပ္ပလာနံ အန္တောဂဗ္ဘဝဏ္ဏော ဝိယ ဟောတူ’’တိ ပတ္ထနံ အကာသိ။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ မာတု အနုမောဒနံ ကတွာ ဂန္ဓမာဒနံယေဝ အဂမံသု။

သာပိ ယာဝဇီဝံ ကုသလံ ကတွာ တတော စုတာ ဒေဝလောကေ နိဗ္ဗတ္တိတွာ ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ သာဝတ္ထိယံ သေဋ္ဌိကုလေ ပဋိသန္ဓိံ ဂဏှိ။ နီလုပ္ပလဂဗ္ဘသမာနဝဏ္ဏတာယ စဿာ ဥပ္ပလဝဏ္ဏာတွေဝ နာမံ အကံသု။ အထဿာ ဝယပ္ပတ္တကာလေ သကလဇမ္ဗုဒီပေ ရာဇာနော စ သေဋ္ဌိနော စ သေဋ္ဌိဿ သန္တိကံ ဒူတံ ပဟိဏိံသု ‘‘ဓီတရံ အမှာကံ ဒေတူ’’တိ။ အပဟိဏန္တော နာမ နာဟောသိ။ တတော သေဋ္ဌိ စိန္တေသိ – ‘‘အဟံ သဗ္ဗေသံ မနံ ဂဟေတုံ န သက္ခိဿာမိ၊ ဥပါယံ ပနေကံ ကရိဿာမီ’’တိ ဓီတရံ ပက္ကောသာပေတွာ ‘‘ပဗ္ဗဇိတုံ၊ အမ္မ၊ သက္ခိဿသီ’’တိ အာဟ။ တဿာ ပစ္ဆိမဘဝိကတ္တာ ပိတု ဝစနံ သီသေ အာသိတ္တသတပါကတေလံ ဝိယ အဟောသိ။ တသ္မာ ပိတရံ ‘‘ပဗ္ဗဇိဿာမိ၊ တာတာ’’တိ အာဟ။ သော တဿာ သက္ကာရံ ကတွာ ဘိက္ခုနုပဿယံ နေတွာ ပဗ္ဗာဇေသိ။ တဿာ အစိရပဗ္ဗဇိတာယ ဧဝ ဥပေါသထာဂါရေ ကာလဝါရော ပါပုဏိ။ သာ ပဒီပံ ဇာလေတွာ ဥပေါသထာဂါရံ သမ္မဇ္ဇိတွာ ဒီပသိခါယ နိမိတ္တံ ဂဏှိတွာ ဌိတာဝ ပုနပ္ပုနံ ဩလောကယမာနာ တေဇောကသိဏာရမ္မဏံ ဈာနံ နိဗ္ဗတ္တေတွာ တဒေဝ ပါဒကံ ကတွာ အရဟတ္တံ ပါပုဏိ။ အရဟတ္တဖလေန သဒ္ဓိံယေဝ စ အဘိညာပဋိသမ္ဘိဒါပိ ဣဇ္ဈိံသု။ ဝိသေသတော ပန ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနေ စိဏ္ဏဝသီ အဟောသိ။ တေန ဝုတ္တံ အပဒါနေ (အပ။ ထေရီ ၂။၂။ဥပ္ပလဝဏ္ဏာထေရီအပဒါန၊ အညမညဝိသဒိသံ) –

‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ၊

ဣတော သတသဟဿမှိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ နာယကော။

‘‘တဒါဟံ ဟံသဝတိယံ၊ ဇာတာ သေဋ္ဌိကုလေ အဟုံ၊

နာနာရတနပဇ္ဇောတေ၊ မဟာသုခသမပ္ပိတာ။

‘‘ဥပေတွာ တံ မဟာဝီရံ၊ အဿောသိံ ဓမ္မဒေသနံ၊

တတော ဇာတပ္ပသာဒါဟံ၊ ဥပေမိ သရဏံ ဇိနံ။

‘‘ဘဂဝါ ဣဒ္ဓိမန္တီနံ၊ အဂ္ဂံ ဝဏ္ဏေသိ နာယကော၊

ဘိက္ခုနိံ လဇ္ဇိနိံ တာဒိံ၊ သမာဓိဈာနကောဝိဒံ။

‘‘တဒါ မုဒိတစိတ္တာဟံ၊ တံ ဌာနံ အဘိကင်္ခိနီ၊

နိမန္တိတွာ ဒသဗလံ၊ သသင်္ဃံ လောကနာယကံ။

‘‘ဘောဇယိတွာန သတ္တာဟံ၊ ဒတွာန စ တိစီဝရံ၊

သတ္တမာလံ ဂဟေတွာန၊ ဥပ္ပလာဒေဝဂန္ဓိကံ။

‘‘သတ္ထု ပါဒေ ဌပေတွာန၊ ဉာဏမှိ အဘိပူဇယိံ၊

နိပစ္စ သိရသာ ပါဒေ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။

‘‘ယာဒိသာ ဝဏ္ဏိတာ ဝီရ၊ ဣတော အဋ္ဌမကေ မုနိ၊

တာဒိသာဟံ ဘဝိဿာမိ၊ ယဒိ သိဇ္ဈတိ နာယက။

‘‘တဒါ အဝေါစ မံ သတ္ထာ၊ ဝိဿဋ္ဌာ ဟောတိ ဒါရိကေ၊

အနာဂတမှိ အဒ္ဓါနေ၊ လစ္ဆသေ တံ မနောရထံ။

‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ၊

ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။

‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒါ၊ ဩရသာ ဓမ္မနိမ္မိတာ၊

နာမေနုပ္ပလဝဏ္ဏာတိ၊ ရူပေန စ ယသဿိနီ။

‘‘အဘိညာသု ဝသိပ္ပတ္တာ၊ သတ္ထုသာသနကာရိကာ၊

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ ဟေဿသီ သတ္ထု သာဝိကာ။

‘‘တဒါဟံ မုဒိတာ ဟုတွာ၊ ယာဝဇီဝံ တဒါ ဇိနံ၊

မေတ္တစိတ္တာ ပရိစရိံ၊ သသင်္ဃံ လောကနာယကံ။

‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ၊

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

‘‘တတော စုတာဟံ မနုဇေ၊ ဥပပန္နာ သယမ္ဘုနော၊

ဥပ္ပလေဟိ ပဋိစ္ဆန္နံ၊ ပိဏ္ဍပါတမဒါသဟံ။

‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ဝိပဿီ နာမ နာယကော၊

ဥပ္ပဇ္ဇိ စာရုဒဿနော၊ သဗ္ဗဓမ္မေသု စက္ခုမာ။

‘‘သေဋ္ဌိဓီတာ တဒါ ဟုတွာ၊ ဗာရာဏသိပုရုတ္တမေ၊

နိမန္တေတွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ သသင်္ဃံ လောကနာယကံ။

‘‘မဟာဒါနံ ဒဒိတွာန၊ ဥပ္ပလေဟိ ဝိနာယကံ၊

ပူဇယိတွာ စေတသာဝ၊ ဝဏ္ဏသောဘံ အပတ္ထယိံ။

‘‘ဣမမှိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ ဗြဟ္မဗန္ဓု မဟာယသော၊

ကဿပေါ နာမ ဂေါတ္တေန၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ ဝဒတံ ဝရော။

‘‘ဥပဋ္ဌာကော မဟေသိဿ၊ တဒါ အာသိ နရိဿရော၊

ကာသိရာဇာ ကိကီ နာမ၊ ဗာရာဏသိပုရုတ္တမေ။

‘‘တဿာသိံ ဒုတိယာ ဓီတာ၊ သမဏဂုတ္တသဝှယာ၊

ဓမ္မံ သုတွာ ဇိနဂ္ဂဿ၊ ပဗ္ဗဇ္ဇံ သမရောစယိံ။

‘‘အနုဇာနိ န နော တာတော၊ အဂါရေဝ တဒါ မယံ၊

ဝီသဝဿသဟဿာနိ၊ ဝိစရိမှ အတန္ဒိတာ။

‘‘ကောမာရိဗြဟ္မစရိယံ၊ ရာဇကညာ သုခေဓိတာ၊

ဗုဒ္ဓါပဋ္ဌာနနိရတာ၊ မုဒိတာ သတ္တဓီတရော။

‘‘သမဏီ သမဏဂုတ္တာ စ၊ ဘိက္ခုနီ ဘိက္ခုဒါယိကာ၊

ဓမ္မာ စေဝ သုဓမ္မာ စ၊ သတ္တမီ သင်္ဃဒါယိကာ။

‘‘အဟံ ခေမာ စ သပ္ပညာ၊ ပဋာစာရာ စ ကုဏ္ဍလာ၊

ကိသာဂေါတမီ ဓမ္မဒိန္နာ၊ ဝိသာခါ ဟောတိ သတ္တမီ။

‘‘တေဟိ ကမ္မေဟိ သုကတေဟိ၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ၊

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

‘‘တတော စုတာ မနုဿေသု၊ ဥပပန္နာ မဟာကုလေ၊

ပီတံ မဋ္ဌံ ဝရံ ဒုဿံ၊ အဒံ အရဟတော အဟံ။

‘‘တတော စုတာရိဋ္ဌပုရေ၊ ဇာတာ ဝိပ္ပကုလေ အဟံ၊

ဓီတာ တိရိဋိဝစ္ဆဿ၊ ဥမ္မာဒန္တီ မနောဟရာ။

‘‘တတော စုတာ ဇနပဒေ၊ ကုလေ အညတရေ အဟံ၊

ပသူတာ နာတိဖီတမှိ၊ သာလိံ ဂေါပေမဟံ တဒါ။

‘‘ဒိသွာ ပစ္စေကသမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ပဉ္စလာဇသတာနိဟံ၊

ဒတွာ ပဒုမစ္ဆန္နာနိ၊ ပဉ္စ ပုတ္တသတာနိဟံ။

‘‘ပတ္ထယိံ တေပိ ပတ္ထေသုံ၊ မဓုံ ဒတွာ သယမ္ဘုနော၊

တတော စုတာ အရညေဟံ၊ အဇာယိံ ပဒုမောဒရေ။

‘‘ကာသိရညော မဟေသီဟံ၊ ဟုတွာ သက္ကတပူဇိတာ၊

အဇနိံ ရာဇပုတ္တာနံ၊ အနူနံ သတပဉ္စကံ။

‘‘ယဒါ တေ ယောဗ္ဗနပ္ပတ္တာ၊ ကီဠန္တာ ဇလကီဠိတံ၊

ဒိသွာ ဩပတ္တပဒုမံ၊ အာသုံ ပစ္စေကနာယကာ။

‘‘သာဟံ တေဟိ ဝိနာဘူတာ၊ သုတဝီရေဟိ သောကိနီ၊

စုတာ ဣသိဂိလိပဿေ၊ ဂါမကမှိ အဇာယိဟံ။

‘‘ယဒါ ဗုဒ္ဓါ သုတမတီ၊ သုတာနံ ဘတ္တုနောပိ စ၊

ယာဂုံ အာဒါယ ဂစ္ဆန္တီ၊ အဋ္ဌ ပစ္စေကနာယကေ။

‘‘ဘိက္ခာယ ဂါမံ ဂစ္ဆန္တေ၊ ဒိသွာ ပုတ္တေ အနုဿရိံ၊

ခီရဓာရာ ဝိနိဂ္ဂစ္ဆိ၊ တဒါ မေ ပုတ္တပေမသာ။

‘‘တတော တေသံ အဒံ ယာဂုံ၊ ပသန္နာ သေဟိ ပါဏိဘိ၊

တတော စုတာဟံ တိဒသံ၊ နန္ဒနံ ဥပပဇ္ဇဟံ။

‘‘အနုဘောတွာ သုခံ ဒုက္ခံ၊ သံသရိတွာ ဘဝါဘဝေ၊

တဝတ္ထာယ မဟာဝီရ၊ ပရိစ္စတ္တဉ္စ ဇီဝိတံ။

‘‘ဓီတာ တုယှံ မဟာဝီရ၊ ပညဝန္တ ဇုတိန္ဓရ၊

ဗဟုဉ္စ ဒုက္ကရံ ကမ္မံ၊ ကတံ မေ အတိဒုက္ကရံ။

‘‘ရာဟုလော စ အဟဉ္စေဝ၊ နေကဇာတိသတေ ဗဟူ၊

ဧကသ္မိံ သမ္ဘဝေ ဇာတာ၊ သမာနစ္ဆန္ဒမာနသာ။

‘‘နိဗ္ဗတ္တိ ဧကတော ဟောတိ၊ ဇာတိယာပိ စ ဧကတော၊

ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဥဘောပိ နာနာသမ္ဘဝါ။

‘‘ပုရိမာနံ ဇိနဂ္ဂါနံ၊ သင်္ဂမံ တေ နိဒဿိတံ၊

အဓိကာရံ ဗဟုံ မယှံ၊ တုယှတ္ထာယ မဟာမုနိ။

‘‘ယံ မယာ ပူရိတံ ကမ္မံ၊ ကုသလံ သရ မေ မုနိ၊

တဝတ္ထာယ မဟာဝီရ၊ ပုညံ ဥပစိတံ မယာ။

‘‘အဘဗ္ဗဋ္ဌာနေ ဝဇ္ဇေတွာ၊ ဝါရယန္တိ အနာစာရံ၊

တဝတ္ထာယ မဟာဝီရ၊ စတ္တံ မေ ဇီဝိတံ ဗဟုံ။

‘‘ဧဝံ ဗဟုဝိဓံ ဒုက္ခံ၊ သမ္ပတ္တိ စ ဗဟုဗ္ဗိဓာ၊

ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဇာတာ သာဝတ္ထိယံ ပုရေ။

‘‘မဟာဓနသေဋ္ဌိကုလေ၊ သုခိတေ သဇ္ဇိတေ တထာ၊

နာနာရတနပဇ္ဇောတေ၊ သဗ္ဗကာမသမိဒ္ဓိနေ။

‘‘သက္ကတာ ပူဇိတာ စေဝ၊ မာနိတာပစိတာ တထာ၊

ရူပသီရိမနုပ္ပတ္တာ၊ ကုလေသု အဘိသက္ကတာ။

‘‘အတီဝ ပတ္ထိတာ စာသိံ၊ ရူပသောဘသိရီဟိ စ၊

ပတ္ထိတာ သေဋ္ဌိပုတ္တေဟိ၊ အနေကေဟိ သတေဟိပိ။

‘‘အဂါရံ ပဇဟိတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ၊

အဍ္ဎမာသေ အသမ္ပတ္တေ၊ စတုသစ္စမပါပုဏိံ။

‘‘ဣဒ္ဓိယာ အဘိနိမ္မိတွာ၊ စတုရဿံ ရထံ အဟံ၊

ဗုဒ္ဓဿ ပါဒေ ဝန္ဒိဿံ၊ လောကနာထဿ တာဒိနော။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ၊

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ၊

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ၊

ဉာဏံ မေ ဝိမလံ သုဒ္ဓံ၊ ပဘာဝေန မဟေသိနော။

‘‘စီဝရံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ၊ ပစ္စယံ သယနာသနံ၊

ခဏေန ဥပနာမေန္တိ၊ သဟဿာနိ သမန္တတော။

‘‘ဇိနော တမှိ ဂုဏေ တုဋ္ဌော၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ၊

အဂ္ဂါ ဣဒ္ဓိမတီနန္တိ ၊ ပရိသာသု ဝိနာယကော။

‘‘ပရိစိဏ္ဏော မယာ သတ္ထာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ၊

ဩဟိတော ဂရုကော ဘာရော၊ ဘဝနေတ္တိသမူဟတာ။

‘‘ယဿတ္ထာယ ပဗ္ဗဇိတာ၊ အဂါရသ္မာနဂါရိယံ၊

သော မေ အတ္ထော အနုပ္ပတ္တော၊ သဗ္ဗသံယောဇနက္ခယော။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ…ပေ… ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသန’’န္တိ။

အယံ ပန ထေရီ ယဒါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိနဂရဒွါရေ ယမကပါဋိဟာရိယံ ကာတုံ ကဏ္ဍမ္ဗရုက္ခမူလံ ဥပဂဉ္ဆိ၊ တဒါ သတ္ထာရံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝန္ဒိတွာ ဧဝမာဟ – ‘‘အဟံ၊ ဘန္တေ၊ ပါဋိဟာရိယံ ကရိဿာမိ၊ ယဒိ ဘဂဝါ အနုဇာနာတီ’’တိ သီဟနာဒံ နဒိ။ သတ္ထာ ဣဒံ ကာရဏံ အဋ္ဌုပ္ပတ္တိံ ကတွာ ဇေတဝနမဟာဝိဟာရေ အရိယဂဏမဇ္ဈေ နိသိန္နော ပဋိပါဋိယာ ဘိက္ခုနိယော ဌာနန္တရေ ဌပေန္တော ဣမံ ထေရိံ ဣဒ္ဓိမန္တီနံ အဂ္ဂဋ္ဌာနေ ဌပေသိ။ သာ ဈာနသုခေန ဖလသုခေန နိဗ္ဗာနသုခေန စ ဝီတိနာမေန္တီ ဧကဒိဝသံ ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသဉ္စ ပစ္စဝေက္ခမာနာ ဂင်္ဂါတီရိယတ္ထေရဿ မာတုယာ ဓီတာယ သဒ္ဓိံ သပတ္တိဝါသံ ဥဒ္ဒိဿ သံဝေဂဇာတာယ ဝုတ္တဂါထာ ပစ္စနုဘာသန္တီ –

၂၂၄

‘‘ဥဘော မာတာ စ ဓီတာ စ၊ မယံ အာသုံ သပတ္တိယော၊

တဿာ မေ အဟု သံဝေဂေါ၊ အဗ္ဘုတော လောမဟံသနော။

၂၂၅

‘‘ဓိရတ္ထု ကာမာ အသုစီ၊ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဗဟုကဏ္ဋကာ၊

ယတ္ထ မာတာ စ ဓီတာ စ၊ သဘရိယာ မယံ အဟုံ။

၂၂၆

‘‘ကာမေသွာဒီနဝံ ဒိသွာ၊ နေက္ခမ္မံ ဒဋ္ဌု ခေမတော၊

သာ ပဗ္ဗဇိံ ရာဇဂဟေ၊ အဂါရသ္မာနဂါရိယ’’န္တိ။ –

ဣမာ တိဿော ဂါထာ အဘာသိ။

တတ္ထ ဥဘော မာတာ စ ဓီတာ စ၊ မယံ အာသုံ သပတ္တိယောတိ မာတာ စ ဓီတာ စာတိ ဥဘော မယံ အညမညံ သပတ္တိယော အဟုမှ။

သာဝတ္ထိယံ ကိရ အညတရဿ ဝါဏိဇဿ ဘရိယာယ ပစ္စူသဝေလာယံ ကုစ္ဆိယံ ဂဗ္ဘော သဏ္ဌာသိ၊ သာ တံ န အညာသိ။ ဝါဏိဇော ဝိဘာတာယ ရတ္တိယာ သကဋေသု ဘဏ္ဍံ အာရောပေတွာ ရာဇဂဟံ ဥဒ္ဒိဿ ဂတော။ တဿာ ဂစ္ဆန္တေ ကာလေ ဂဗ္ဘော ဝဍ္ဎေတွာ ပရိပါကံ အဂမာသိ။ အထ နံ သဿု ဧဝမာဟ – ‘‘မမ ပုတ္တော စိရပ္ပဝုတ္ထော တွဉ္စ ဂဗ္ဘိနီ၊ ပါပကံ တယာ ကတ’’န္တိ။ သာ ‘‘တဝ ပုတ္တတော အညံ ပုရိသံ န ဇာနာမီ’’တိ အာဟ။ တံ သုတွာပိ သဿု အသဒ္ဒဟန္တီ တံ ဃရတော နိက္ကဍ္ဎိ။ သာ သာမိကံ ဂဝေသန္တီ အနုက္ကမေန ရာဇဂဟံ သမ္ပတ္တာ။ တာဝဒေဝ စဿာ ကမ္မဇဝါတေသု စလန္တေသု မဂ္ဂသမီပေ အညတရံ သာလံ ပဝိဋ္ဌာယ ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနံ အဟောသိ။ သာ သုဝဏ္ဏဗိမ္ဗသဒိသံ ပုတ္တံ ဝိဇာယိတွာ အနာထသာလာယံ သယာပေတွာ ဥဒကကိစ္စတ္ထံ ဗဟိ နိက္ခန္တာ။ အထညတရော အပုတ္တကော သတ္ထဝါဟော တေန မဂ္ဂေန ဂစ္ဆန္တော ‘‘အဿာမိကာယ ဒါရကော၊ မမ ပုတ္တော ဘဝိဿတီ’’တိ တံ ဓာတိယာ ဟတ္ထေ အဒါသိ။ အထဿ မာတာ ဥဒကကိစ္စံ ကတွာ ဥဒကံ ဂဟေတွာ ပဋိနိဝတ္တိတွာ ပုတ္တံ အပဿန္တီ သောကာဘိဘူတာ ပရိဒေဝိတွာ ရာဇဂဟံ အပ္ပဝိသိတွာဝ မဂ္ဂံ ပဋိပဇ္ဇိ။ တံ အညတရော စောရဇေဋ္ဌကော အန္တရာမဂ္ဂေ ဒိသွာ ပဋိဗဒ္ဓစိတ္တော အတ္တနော ပဇာပတိံ အကာသိ။ သာ တဿ ဂေဟေ ဝသန္တီ ဧကံ ဓီတရံ ဝိဇာယိ။ အထ သာ ဧကဒိဝသံ ဓီတရံ ဂဟေတွာ ဌိတာ သာမိကေန ဘဏ္ဍိတွာ ဓီတရံ မဉ္စကေ ခိပိ။ ဒါရိကာယ သီသံ ထောကံ ဘိန္ဒိ။ တတော သာပိ သာမိကံ ဘာယိတွာ ရာဇဂဟမေဝ ပစ္စာဂန္တွာ သေရိဝိစာရေန ဝိစရတိ။ တဿာ ပုတ္တော ပဌမယောဗ္ဗနေ ဌိတော ‘‘မာတာ’’တိ အဇာနန္တော အတ္တနော ပဇာပတိံ အကာသိ။ အပရဘာဂေ တံ စောရဇေဋ္ဌကဓီတရံ ဘဂိနိဘာဝံ အဇာနန္တော ဝိဝါဟံ ကတွာ အတ္တနော ဂေဟံ အာနေသိ။ ဧဝံ သော အတ္တနော မာတရံ ဘဂိနိဉ္စ ပဇာပတီ ကတွာ ဝါသေသိ။ တေန တာ ဥဘောပိ သပတ္တိဝါသံ ဝသိံသု။ အထေကဒိဝသံ မာတာ ဓီတု ကေသဝဋ္ဋိံ မောစေတွာ ဦကံ ဩလောကေန္တီ သီသေ ဝဏံ ဒိသွာ ‘‘အပ္ပေဝနာမာယံ မမ ဓီတာ ဘဝေယျာ’’တိ ပုစ္ဆိတွာ သံဝေဂဇာတာ ဟုတွာ ရာဇဂဟေ ဘိက္ခုနုပဿယံ ဂန္တွာ ပဗ္ဗဇိတွာ ကတပုဗ္ဗကိစ္စာ ဝိဝေကဝါသံ ဝသန္တီ အတ္တနော စ ပုဗ္ဗပဋိပတ္တိံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ‘‘ဥဘော မာတာ’’တိအာဒိကာ ဂါထာ အဘာသိ။ တာ ပန တာယ ဝုတ္တဂါထာဝ ကာမေသု အာဒီနဝဒဿနဝသေန ပစ္စနုဘာသန္တီ အယံ ထေရီ ‘‘ဥဘော မာတာ စ ဓီတာ စာ’’တိအာဒိမာဟ။ တေန ဝုတ္တံ – ‘‘သာ ဈာနသုခေန ဖလသုခေန နိဗ္ဗာနသုခေန စ ဝီတိနာမေန္တီ ဣမာ တိဿော ဂါထာ အဘာသီ’’တိ။

တတ္ထ အသုစီတိ ကိလေသာသုစိပဂ္ဃရဏေန အသုစီ။ ဒုဂ္ဂန္ဓာတိ ဝိသဂန္ဓဝါယနေန ပူတိဂန္ဓာ။ ဗဟုကဏ္ဋကာတိ ဝိသူယိကပ္ပဝတ္တိယာ သုစရိတဝိနိဝိဇ္ဈနဋ္ဌေန ဗဟုဝိဓကိလေသကဏ္ဋကာ။ တထာ ဟိ တေ သတ္တိသူလူပမာ ကာမာတိ ဝုတ္တာ။ ယတ္ထာတိ ယေသု ကာမေသု ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗေသု။ သဘရိယာတိ သမာနဘရိယာ၊ သပတ္တိယောတိ အတ္ထော။

၂၂၇

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ ဝိသောဓိတံ၊

စေတောပရိစ္စဉာဏဉ္စ၊ သောတဓာတု ဝိသောဓိတာ။

၂၂၈

‘‘ဣဒ္ဓီပိ မေ သစ္ဆိကတာ၊ ပတ္တော မေ အာသဝက္ခယော၊

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသ’’န္တိအာဒိကာ ဒွေ ဂါထာ အတ္တနော အဓိဂတဝိသေသံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ပီတိသောမနဿဇာတာယ ထေရိယာ ဝုတ္တာ။ တတ္ထ စေတောပရိစ္စဉာဏန္တိ စေတောပရိယဉာဏံ၊ သစ္ဆိကတံ၊ ပတ္တန္တိ ဝါ သမ္ဗန္ဓော။

၂၂၉

‘‘ဣဒ္ဓိယာ အဘိနိမ္မိတွာ၊ စတုရဿံ ရထံ အဟံ၊

ဗုဒ္ဓဿ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ၊ လောကနာထဿ တာဒိနော’’တိ။ –

အယံ ဂါထာ ယဒါ ဘဂဝါ ယမကပါဋိဟာရိယံ ကာတုံ ကဏ္ဍမ္ဗရုက္ခမူလံ ဥပသင်္ကမိ၊ တဒါ အယံ ထေရီ ဧဝရူပံ ရထံ နိမ္မိနိတွာ တေန သဒ္ဓိံ သတ္ထု သန္တိကံ ဂန္တွာ ဘဂဝါ ‘‘အဟံ ပါဋိဟာရိယံ ကရိဿာမိ တိတ္ထိယမဒနိမ္မထနာယ၊ အနုဇာနာထာ’’တိ ဝတွာ သတ္ထု သန္တိကေ အဋ္ဌာသိ၊ တံ သဒ္ဓါယ ဝုတ္တာ။ တတ္ထ ဣဒ္ဓိယာ အဘိနိမ္မိတွာ၊ စတုရဿံ ရထံ အဟန္တိ စတူဟိ အဿေဟိ ယောဇိတံ ရထံ ဣဒ္ဓိယာ အဘိနိမ္မိနိတွာ ဗုဒ္ဓဿ ဘဂဝတော ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌာသိန္တိ အဓိပ္ပာယော။

၂၃၀

‘‘သုပုပ္ဖိတဂ္ဂံ ဥပဂမ္မ ပါဒပံ၊ ဧကာ တုဝံ တိဋ္ဌသိ သာလမူလေ၊

စာပိ တေ ဒုတိယော အတ္ထိ ကောစိ၊ ဗာလေ န တွံ ဘာယသိ ဓုတ္တကာနံ’’။

တတ္ထ သုပုပ္ဖိတဂ္ဂန္တိ သုဋ္ဌု ပုပ္ဖိတအဂ္ဂံ၊ အဂ္ဂတော ပဋ္ဌာယ သဗ္ဗဖာလိပုလ္လန္တီ အတ္ထော။ ပါဒပန္တိ ရုက္ခံ၊ ဣဓ ပန သာလရုက္ခော အဓိပ္ပေတော။ ဧကာ တုဝန္တိ ဧကိကာ တွံ ဣဓ တိဋ္ဌသိ။ န စာပိ တေ ဒုတိယော အတ္ထိ ကောစီတိ တဝ သဟာယဘူတော အာရက္ခကော ကောစိပိ နတ္ထိ၊ ရူပသမ္ပတ္တိယာ ဝါ တုယှံ ဒုတိယော ကောစိပိ နတ္ထိ၊ အသဒိသရူပါ ဧကိကာဝ ဣမသ္မိံ ဇနဝိဝိတ္တေ ဌာနေ တိဋ္ဌသိ။ ဗာလေ န တွံ ဘာယသိ ဓုတ္တကာနန္တိ တရုဏိကေ တွံ ဓုတ္တပုရိသာနံ ကထံ န ဘာယသိ၊ သကိဉ္စနကာရိနော ဓုတ္တာတိ အဓိပ္ပာယော။ ဣမံ ကိရ ဂါထံ မာရော ဧကဒိဝသံ ထေရိံ သုပုပ္ဖိတေ သာလဝနေ ဒိဝါဝိဟာရံ နိသိန္နံ ဒိသွာ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိဝေကတော ဝိစ္ဆိန္ဒိတုကာမော ဝီမံသန္တော အာဟ။ အထ နံ ထေရီ သန္တဇ္ဇေန္တီ အတ္တနော အာနုဘာဝဝသေန –

၂၃၁

‘‘သတံ သဟဿာနိပိ ဓုတ္တကာနံ၊ သမာဂတာ ဧဒိသကာ ဘဝေယျုံ၊

လောမံ န ဣဉ္ဇေ နပိ သမ္ပဝေဓေ၊ ကိံ မေ တုဝံ မာရ ကရိဿသေကော။

၂၃၂

‘‘ဧသာ အန္တရဓာယာမိ၊ ကုစ္ဆိံ ဝါ ပဝိသာမိ တေ၊

ဘမုကန္တရေ တိဋ္ဌာမိ၊ တိဋ္ဌန္တိံ မံ န ဒက္ခသိ။

၂၃၃

‘‘စိတ္တမှိ ဝသီဘူတာဟံ၊ ဣဒ္ဓိပါဒါ သုဘာဝိတာ၊

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၃၄

‘‘သတ္တိသူလူပမာ ကာမာ၊ ခန္ဓာသံ အဓိကုဋ္ဋနာ၊

ယံ တွံ ကာမရတိံ ဗြူသိ၊ အရတီ ဒါနိ သာ မမ။

၂၃၅

‘‘သဗ္ဗတ္ထ ဝိဟတာ နန္ဒီ၊ တမောခန္ဓော ပဒါလိတော၊

ဧဝံ ဇာနာဟိ ပါပိမ၊ နိဟတော တွမသိ အန္တကာ’’တိ။ –

ဣမာ ဂါထာ အဘာသိ။

တတ္ထ သတံ သဟဿာနိပိ ဓုတ္တကာနံသမာဂတာ ဧဒိသကာ ဘဝေယျုန္တိ ယာဒိသကော တွံ ဧဒိသကာ ဧဝရူပါ အနေကသတသဟဿမတ္တာပိ ဓုတ္တကာ သမာဂတာ ယဒိ ဘဝေယျုံ။ လောမံ န ဣဉ္ဇေ နပိ သမ္ပဝေဓေတိ လောမမတ္တမ္ပိ န ဣဉ္ဇေယျ န သမ္ပဝေဓေယျ။ ကိံ မေ တုဝံ မာရ ကရိဿသေကောတိ မာရ၊ တွံ ဧကကောဝ မယှံ ကိံ ကရိဿသိ?

ဣဒါနိ မာရဿ အတ္တနော ကိဉ္စိပိ ကာတုံ အသမတ္ထတံယေဝ ဝိဘာဝေန္တီ ‘‘ဧသာ အန္တရဓာယာမီ’’တိ ဂါထမာဟ။ တဿတ္ထော – မာရ၊ ဧသာဟံ တဝ ပုရတော ဌိတာဝ အန္တရဓာယာမိ အဒဿနံ ဂစ္ဆာမိ၊ အဇာနန္တဿေဝ တေ ကုစ္ဆိံ ဝါ ပဝိသာမိ၊ ဘမုကန္တရေ ဝါ တိဋ္ဌာမိ၊ ဧဝံ တိဋ္ဌန္တိဉ္စ မံ တွံ န ပဿသိ။

ကသ္မာတိ စေ? စိတ္တမှိ ဝသီဘူတာဟံ၊ ဣဒ္ဓိပါဒါ သုဘာဝိတာ၊ အဟံ စမှိ မာရ၊ မယှံ စိတ္တံ ဝသီဘာဝပ္ပတ္တံ၊ စတ္တာရောပိ ဣဒ္ဓိပါဒါ မယာ သုဋ္ဌု ဘာဝိတာ ဗဟုလီကတာ၊ တသ္မာ အဟံ ယထာဝုတ္တာယ ဣဒ္ဓိဝိသယတာယ ပဟောမီတိ။ သေသံ သဗ္ဗံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယတ္တာ ဥတ္တာနမေဝ။

ဥပ္ပလဝဏ္ဏာထေရီဂါထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

ဒွါဒသနိပါတဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။