📜
၈။ အဋ္ဌကနိပါတော
၁။ သီသူပစာလာထေရီဂါထာဝဏ္ဏနာ
အဋ္ဌကနိပါတေ ¶ ¶ ဘိက္ခုနီ သီလသမ္ပန္နာတိအာဒိကာ သီသူပစာလာယ ထေရိယာ ဂါထာ။ ဣမိဿာပိ ဝတ္ထု စာလာယ ထေရိယာ ဝတ္ထုမှိ ဝုတ္တနယမေဝ။ အယမ္ပိ ဟိ အာယသ္မတော ဓမ္မသေနာပတိဿ ပဗ္ဗဇိတဘာဝံ သုတွာ သယမ္ပိ ဥဿာဟဇာတာ ပဗ္ဗဇိတွာ ကတပုဗ္ဗကိစ္စာ ဝိပဿနံ ပဋ္ဌပေတွာ၊ ဃဋေန္တီ ဝါယမန္တီ နစိရဿေဝ အရဟတ္တံ ပါပုဏိ။ အရဟတ္တံ ပတွာ ဖလသမာပတ္တိသုခေန ဝိဟရန္တီ ဧကဒိဝသံ အတ္တနော ပဋိပတ္တိံ ပစ္စဝေက္ခိတွာ ကတကိစ္စာတိ သောမနဿဇာတာ ဥဒါနဝသေန –
‘‘ဘိက္ခုနီ သီလသမ္ပန္နာ၊ ဣန္ဒြိယေသု သုသံဝုတာ၊
အဓိဂစ္ဆေ ပဒံ သန္တံ၊ အသေစနကမောဇဝ’’န္တိ။ – ဂါထမာဟ၊
တတ္ထ သီလသမ္ပန္နာတိ ပရိသုဒ္ဓေန ဘိက္ခုနိသီလေန သမန္နာဂတာ ပရိပုဏ္ဏာ။ ဣန္ဒြိယေသု သုသံဝုတာတိ မနစ္ဆဋ္ဌေသု ဣန္ဒြိယေသု သုဋ္ဌု သံဝုတာ၊ ရူပါဒိအာရမ္မဏေ ဣဋ္ဌေ ရာဂံ၊ အနိဋ္ဌေ ဒေါသံ၊ အသမပေက္ခနေ မောဟဉ္စ ပဟာယ သုဋ္ဌု ပိဟိတိန္ဒြိယာ။ အသေစနကမောဇဝန္တိ ကေနစိ အနာသိတ္တကံ ဩဇဝန္တံ သဘာဝမဓုရံ သဗ္ဗဿာပိ ကိလေသရောဂဿ ဝူပသမနောသဓဘူတံ အရိယမဂ္ဂံ၊ နိဗ္ဗာနမေဝ ဝါ။ အရိယမဂ္ဂမ္ပိ ဟိ နိဗ္ဗာနတ္ထိကေဟိ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗတော ကိလေသပရိဠာဟာဘာဝတော စ ပဒံ သန္တန္တိ ဝတ္တုံ ဝဋ္ဋတိ။
‘‘တာဝတိံသာ စ ယာမာ စ၊ တုသိတာ စာပိ ဒေဝတာ၊
နိမ္မာနရတိနော ဒေဝါ၊ ယေ ဒေဝါ ဝသဝတ္တိနော၊
တတ္ထ စိတ္တံ ပဏီဓေဟိ၊ ယတ္ထ တေ ဝုသိတံ ပုရေ’’တိ။ –
အယံ ¶ ဂါထာ ကာမသဂ္ဂေသု နိကန္တိံ ဥပ္ပာဒေဟီတိ တတ္ထ ဥယျောဇနဝသေန ထေရိံ သမာပတ္တိယာ စာဝေတုကာမေန မာရေန ဝုတ္တာ။
တတ္ထ ¶ သဟပုညကာရိနော တေတ္တိံသ ဇနာ ယတ္ထ ဥပပန္နာ၊ တံ ဌာနံ တာဝတိံသန္တိ။ တတ္ထ နိဗ္ဗတ္တာ သဗ္ဗေပိ ဒေဝပုတ္တာ တာဝတိံသာ။ ကေစိ ပန ‘‘တာဝတိံသာတိ ¶ တေသံ ဒေဝါနံ နာမမေဝါ’’တိ ဝဒန္တိ။ ဒွီဟိ ဒေဝလောကေဟိ ဝိသိဋ္ဌံ ဒိဗ္ဗံ သုခံ ယာတာ ဥပယာတာ သမ္ပန္နာတိ ယာမာ။ ဒိဗ္ဗာယ သမ္ပတ္တိယာ တုဋ္ဌာ ပဟဋ္ဌာတိ တုသိတာ။ ပကတိပဋိယတ္တာရမ္မဏတော အတိရေကေန ရမိတုကာမတာကာလေ ယထာရုစိတေ ဘောဂေ နိမ္မိနိတွာ ရမန္တီတိ နိမ္မာနရတိနော။ စိတ္တရုစိံ ဉတွာ ပရေဟိ နိမ္မိတေသု ဘောဂေသု ဝသံ ဝတ္တေန္တီတိ ဝသဝတ္တိနော။ တတ္ထ စိတ္တံ ပဏီဓေဟီတိ တသ္မိံ တာဝတိံသာဒိကေ ဒေဝနိကာယေ တဝ စိတ္တံ ဌပေဟိ၊ ဥပပဇ္ဇနာယ နိကန္တိံ ကရောဟိ။ စာတုမဟာရာဇိကာနံ ဘောဂါ ဣတရေဟိ နိဟီနာတိ အဓိပ္ပာယေန တာဝတိံသာဒယောဝ ဝုတ္တာ။ ယတ္ထ တေ ဝုသိတံ ပုရေတိ ယေသု ဒေဝနိကာယေသု တယာ ပုဗ္ဗေ ဝုတ္ထံ။ အယံ ကိရ ပုဗ္ဗေ ဒေဝေသု ဥပ္ပဇ္ဇန္တီ၊ တာဝတိံသတော ပဋ္ဌာယ ပဉ္စကာမသဂ္ဂေ သောဓေတွာ ပုန ဟေဋ္ဌတော ဩတရန္တီ၊ တုသိတေသု ဌတွာ တတော စဝိတွာ ဣဒါနိ မနုဿေသု နိဗ္ဗတ္တာ။
တံ သုတွာ ထေရီ – ‘‘တိဋ္ဌတု၊ မာရ၊ တယာ ဝုတ္တကာမလောကော။ အညောပိ သဗ္ဗော လောကော ရာဂဂ္ဂိအာဒီဟိ အာဒိတ္တော သမ္ပဇ္ဇလိတော။ န တတ္ထ ဝိညူနံ စိတ္တံ ရမတီ’’တိ ကာမတော စ လောကတော စ အတ္တနော ဝိနိဝတ္တိတမာနသတံ ဒဿေတွာ မာရံ တဇ္ဇေန္တီ –
ယာမာ စ‘‘တာဝတိံသာ စ ယာမာ စ၊ တုသိတာ စာပိ ဒေဝတာ၊
နိမ္မာနရတိနော ဒေဝါ၊ ယေ ဒေဝါ ဝသဝတ္တိနော။
‘‘ကာလံ ကာလံ ဘဝါ ဘဝံ၊ သက္ကာယသ္မိံ ပုရက္ခတာ၊
အဝီတိဝတ္တာ သက္ကာယံ၊ ဇာတိမရဏသာရိနော။
‘‘သဗ္ဗော အာဒီပိတော လောကော၊ သဗ္ဗော လောကော ပဒီပိတော၊
သဗ္ဗော ပဇ္ဇလိတော လောကော၊ သဗ္ဗော လောကော ပကမ္ပိတော။
‘‘အကမ္ပိယံ အတုလိယံ၊ အပုထုဇ္ဇနသေဝိတံ၊
ဗုဒ္ဓါ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ တတ္ထ မေ နိရတော မနော။
‘‘တဿာဟံ ¶ ဝစနံ သုတွာ၊ ဝိဟရိံ သာသနေ ရတာ၊
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
‘‘သဗ္ဗတ္ထ ¶ ¶ ဝိဟတာ နန္ဒီ၊ တမောက္ခန္ဓော ပဒါလိတော၊
ဧဝံ ဇာနာဟိ ပါပိမ၊ နိဟတော တွမသိ အန္တကာ’’တိ။ –
ဣမာ ဂါထာ အဘာသိ။
တတ္ထ ကာလံ ကာလန္တိ တံ တံ ကာလံ။ ဘဝါ ဘဝန္တိ ဘဝတော ဘဝံ။ သက္ကာယသ္မိန္တိ ခန္ဓပဉ္စကေ။ ပုရက္ခတာတိ ပုရက္ခာရကာရိနော။ ဣဒံ ဝုတ္တံ ဟောတိ – မာရ၊ တယာ ဝုတ္တာ တာဝတိံသာဒယော ဒေဝါ ဘဝတော ဘဝံ ဥပဂစ္ဆန္တာ အနိစ္စတာဒိအနေကာဒီနဝါကုလေ သက္ကာယေ ပတိဋ္ဌိတာ၊ တသ္မာ တသ္မိံ ဘဝေ ဥပ္ပတ္တိကာလေ၊ ဝေမဇ္ဈကာလေ၊ ပရိယောသာနကာလေတိ တသ္မိံ တသ္မိံ ကာလေ သက္ကာယမေဝ ပုရက္ခတွာ ဌိတာ။ တတော ဧဝ အဝီတိဝတ္တာ သက္ကာယံ နိဿရဏာဘိမုခါ အဟုတွာ သက္ကာယတီရမေဝ အနုပရိဓာဝန္တာ ဇာတိမရဏသာရိနော ရာဂါဒီဟိ အနုဂတတ္တာ ပုနပ္ပုနံ ဇာတိမရဏမေဝ အနုဿရန္တိ၊ တတော န ဝိမုစ္စန္တီတိ။
သဗ္ဗော အာဒီပိတော လောကောတိ၊ မာရ၊ န ကေဝလံ တယာ ဝုတ္တကာမလောကောယေဝ ဓာတုတ္တယသညိတော၊ သဗ္ဗောပိ လောကော ရာဂဂ္ဂိအာဒီဟိ ဧကာဒသဟိ အာဒိတ္တော။ တေဟိယေဝ ပုနပ္ပုနံ အာဒီပိတတာယ ပဒီပိတော။ နိရန္တရံ ဧကဇာလီဘူတတာယ ပဇ္ဇလိတော။ တဏှာယ သဗ္ဗကိလေသေဟိ စ ဣတော စိတော စ ကမ္ပိတတာယ စလိတတာယ ပကမ္ပိတော။
ဧဝံ အာဒိတ္တေ ပဇ္ဇလိတေ ပကမ္ပိတေ စ လောကေ ကေနစိပိ ကမ္ပေတုံ စာလေတုံ အသက္ကုဏေယျတာယ အကမ္ပိယံ၊ ဂုဏတော ‘‘ဧတ္တကော’’တိ တုလေတုံ အသက္ကုဏေယျတာယ အတ္တနာ သဒိသဿ အဘာဝတော စ အတုလိယံ။ ဗုဒ္ဓါဒီဟိ အရိယေဟိ ဧဝ ဂေါစရဘာဝနာဘိဂမတော သေဝိတတ္တာ အပုထုဇ္ဇနသေဝိတံ။ ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝါ မဂ္ဂဖလနိဗ္ဗာနပ္ပဘေဒံ နဝဝိဓံ လောကုတ္တရဓမ္မံ မဟာကရုဏာယ သဉ္စောဒိတမာနသော အဒေသေသိ သဒေဝကဿ လောကဿ ကထေသိ ပဝေဒေသိ။ တတ္ထ တသ္မိံ အရိယဓမ္မေ မယှံ မနော နိရတော အဘိရတော၊ န တတော ဝိနိဝတ္တတီတိ အတ္ထော။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။
သီသူပစာလာထေရီဂါထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
အဋ္ဌကနိပါတဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။